Xem mẫu
- VẤN ĐỀ HÔM NAY
BÀN VỀ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ QUA NGÂN HÀNG
TRONG SỰ PHÁT TRIỂN CỦA THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
PGS. TS. Mai Văn Bạn *
Tóm tắt: Trong điều kiện công nghệ số và nền tảng cách mạng công nghiệp lần
thứ 4 đã và đang mở ra một nền công nghệ kỹ thuật cao thì thanh toán qua ngân hàng
với các phương tiện, phương thức thanh toán hiện đại cũng phát triển mạnh mẽ, tương
thích với nền công nghệ cao đó. Mục đích của bài viết làm rõ thế nào là thương mại
điện tử, thanh toán điện tử qua ngân hàng trong thương mại điện tử, cũng như những
rủi ro có thể xảy ra trong thanh toán điện tử qua ngân hàng và những biện pháp chủ
yếu nhằm hạn chế những rủi ro, tổn thất có thể xảy ra.
Từ khóa: thương mại điện tử, thanh toán điện tử, thanh toán ngân hàng
Abstract: In the context of digital technology and fourth industrial revolution
which have been ushering in a high-tech technology, the payment via banks with
modern means is developing vigorously.compatible with the high-tech technology.
The article aims at clarifying what e-commerce is, what electronic payment via banks
in e-commerce as wel as possible risks in electronic payment via banks is, and the
fundamental measures to restrict possible losses and risks.
Keywords: E-commerce, electronic payment, bank payment
1. Thương mại điện tử gồm các vấn đề phát sinh từ các mối quan
Trước hết cần xác lập chính thống, hệ mang tính chất thương mại (có hay
thống nhất quan niệm về thương mại không có hợp đồng), như các giao dịch,
điện tử [1]. trao đổi hàng hóa, dịch vụ, thỏa thuận
Khái niệm “Thương mại điện tử” phân phối, đại diện hoặc đại lý thương
(Electronic commerce) ra đời cùng sự phát mại, bao thanh toán, cho thuê tài chính,
triển của Công nghệ thông tin, với nhiều tên xây dựng công trình, tư vấn, đầu tư, cấp
gọi khác, như: “Thương mại trực tuyến” vốn, ngân hàng, bảo hiểm, thỏa thuận khai
(Online trade), “Thương mại điều khiển thác, chuyển nhượng, liên doanh, chuyên
học” (Cyber trade), “Kinh doanh điện tử” chở hàng hóa, hành khách, v.v.
(Electronic business), “Thương mại phi Theo Ủy ban Châu Âu (EU), thì
chứng từ” (Paperless commerce),… “Thương mại điện tử” là hoạt động kinh
Theo Ủy ban về luật thương mại quốc doanh qua các phương tiện điện tử dựa
tế của Liên hợp quốc (Ucitral), thì theo trên việc xử lý và truyền dữ liệu dưới
nghĩa rộng, thuật ngữ “Thương mại” bao dạng chữ, âm thanh, hình ảnh.
* Phó Chủ nhiệm khoa Ngân hàng - Tạp chí 10
Trường ĐH KD và CN Hà Nội Kinh doanh và Công nghệ
Số 04/2019
- VẤN ĐỀ HÔM NAY
Theo Tổ chức thương mại thế giới thái hoạt động của thương mại điện tử.
(WTO), “Thương mại điện tử” bao gồm Thanh toán điện tử là việc thực hiện lệnh,
sản xuất, quảng cáo, bán hàng, phân phối hoàn tất lệnh từ người trả tiền cho tới
sản phẩm, thanh toán trên mạng internet, người nhận tiền hoàn toàn tự động và phi
nhưng được giao nhận hữu hình các sản chứng từ. Ngược lại, thương mại điện tử
phẩm cụ thể, cũng như thông tin số hóa chỉ tồn tại khi đã tồn tại một cơ chế thanh
qua mạng internet. toán cho phép thực hiện các giao dịch
Theo Tổ chức hợp tác phát triển kinh thanh toán hoàn toàn tự động.
tế (OECD), “Thương mại điện tử” là các Ngoài những điều kiện trên, thương
giao dịch thương mại dựa trên truyền dữ mại điện tử muốn phát triển cần có các
liệu qua mạng truyền thông internet. điều kiện khác rất quan trọng, như bảo
Như vậy, nội dung chủ yếu của vệ sở hữu trí tuệ, bảo vệ quyền tiêu dùng,
“Thương mại điện tử” là việc trao đổi tiêu chuẩn hàng hóa công nghệ, thương
thông tin thương mại hoặc thực hiện các mại, an ninh, an toàn thương mại điện
giao dịch tài chính và thương mại bằng tử, bảo vệ mạng thông tin, các dữ liệu
phương tiện điện tử, mà không cần in ra trên mạng, giải quyết tranh chấp, an ninh
giấy bất cứ công đoạn nào của toàn bộ quốc gia,…
giao dịch. 4. Thanh toán ngân hàng
2. Điều kiện thực hiện thương mại Cùng với sự phát triển của thương
điện tử mại điện tử, thanh toán ngân hàng trong
- Về nhận thức, khi thực hiện thương thương mại điện tử [2] cũng đang thay
mại điện tử sẽ làm thay đổi cách thức giao đổi, phát triển nhanh chóng trên phạm vi
dịch, vận hành giữa các thành viên trong toàn cầu với nhiều phương tiện, phương
xã hội, từ người sản xuất tới người tiêu thức thanh toán hiện đại, với tốc độ nhanh
thụ sản phẩm, vận hành hệ thống các nhà và độ an toàn cao.
công nghệ và phát triển sản phẩm, các cơ Hiểu một cách giản đơn, thanh toán
quan quản lý. Vì thế, cần phải nhận thức là việc chuyển quyền về sở hữu tài sản
đầy đủ, đúng mức rằng thương mại điện từ một bên này sang một bên khác. Việc
tử mang tính “cách mạng” về mọi “giao chuyển giao có thể thực hiện bằng cách
dịch”; phải hiểu, phải quen thuộc, phải chuyển giao giá trị định lượng bằng giấy
có khả năng thành thạo vận hành và có bạc ngân hàng hoặc số dư tiền gửi tại
đội ngũ chuyên gia am hiểu công nghệ. một định chế tài chính hoặc Ngân hàng
khi triển khai và phát triển thương mại trung ương. Thanh toán có thể thực hiện
điện tử. dưới những hình thức vô cùng giản đơn
- Về hạ tầng công nghệ, phải đảm tồn tại dưới dạng trao đổi vật chất, như
bảo các điều kiện hiện đại, tương thích về hàng đổi hàng, chi trả bằng tiền mặt, hoặc
viễn thông, internet, điện tử,… cùng đội thực hiện một giao dịch thanh toán phi vật
ngủ nhân lực được đào tạo, tổ chức đào chất, thanh toán điện tử phi chứng từ.
tạo và tiêu chuẩn công nghệ. Thanh toán điện tử được hiểu là việc
3. Thanh toán điện tử thanh toán liên thông qua một thông điệp
Thanh toán điện tử là khâu cuối cùng, điện tử thay cho tiền mặt (đối với thanh
quan trọng nhất trong thương mại điện tử toán bằng tiền mặt) hoặc chứng từ giấy.
và bản thân thanh toán cũng là một hình Sự mở rộng việc xử lý điện tử trong toàn
Tạp chí 11
Kinh doanh và Công nghệ
Số 04/2019
- VẤN ĐỀ HÔM NAY
bộ công đoạn của quá trình thanh toán bán” giá trị điện tử này được khấu trừ
– quyết toán đến khách hàng dẫn tới sự khi khách hàng sử dụng các thiết bị điện
phát triển của một phương tiện thanh toán tử này trong việc trả tiền hàng hóa, dịch
mới – Tiền điện tử. Đồng thời với những vụ hoặc rút từ các máy ATM, hoặc thực
lợi ích mới, phương tiện điện tử cũng hiện các giao dịch khác.
mang theo những rủi ro, tổn thất mới, - Kỹ thuật thanh toán ngân hàng. Về
những vấn đề về pháp lý mới, cũng như mặt lý thuyết, kỹ thuật có thể cho phép
những vấn đề khác có liên quan phải giải các sản phẩm tiền điện tử có những đặc
quyết. Trong quá trình phát triển thương tính giống như tiền mặt, nhưng không để
mại điện tử, thanh toán điện tử ngân hàng lại dấu vết giao dịch thanh toán, là công
đóng vai trò ngày càng quan trọng, bởi vì cụ thanh toán không ghi danh người sở
không ai khác, ngoài ngân hàng, có thể hữu, có thể chuyển nhượng giá trị cho bất
cung ứng các phương thức thanh toán cứ người nào khác trong bất kỳ tình huống
được thừa nhận rộng rãi với chức năng nào, mà không có sự can thiệp hoặc tham
trung gian thanh toán nói chung và hoạt gia của bất cứ bên thứ ba nào khác. Tuy
động thương mại điện tử nói riêng. nhiên, trên thực tế chưa có một sản phẩm
Thanh toán ngân hàng trong thương nào như vậy tồn tại và tiền điện tử mặc dù
mại điện tử có những đặc trưng riêng, mang một số đặc tính chung như tiền mặt,
khác với những phương thức thanh toán song lại có những điểm khác biệt lớn so
ngân hàng truyền thống về kết cấu sản với tiền mặt, nếu xét trên góc độ thiết kế
phẩm, dịch vụ, những rủi ro liên quan và sản phẩm, cách thức thực hiện giao dịch
những vấn đề xảy ra khác. như lưu trữ giá trị, chuyển nhượng giá trị,
a) Nội dung chủ yếu của thanh toán những ứng dụng của sản phẩm, cơ cấu
ngân hàng trong thương mại điện tử phát hành, cấp phép trực tuyến, ghi nhận
Gồm những vấn đề sau: thông tin giao dịch, ứng dụng thiết bị,
- Phương tiện thanh toán trong đồng tiền thanh toán, phát hành và truy
thương mại điện tử cũng có chức năng nạp, thanh toán và chi trả,…
trung gian trong việc chuyển giao giá b) Thanh toán ngân hàng trong
trị từ sở hữu của người này sang sở hữu thương mại điện tử
của người khác. Những điểm khác biệt Có ba mô hình:
căn bản của phương tiện thanh toán sử Thứ nhất, mô hình chung, gồm ba
dụng trong thương mại điện tử là giá trị khu vực khác nhau trong hệ thống thanh
chuyển giao là giá trị điện tử được lưu toán điện tử:
trữ phi vật chất trên các thiết bị điện tử. + Khu vực thanh toán bù trừ và quyết
Phương tiện thanh toán đặc trưng nhất toán, trong đó có các định chế tài chính,
trong thanh toán thương mại điện tử có trung tâm thanh toán bù trừ và Ngân hàng
tên gọi thông dụng là “Tiền điện tử”. Bản trung ương hoàn tất các nghĩa vụ tài chính
chất của tiền điện tử được xác định là sản liên ngân hàng.
phẩm giá trị lưu trữ hoặc giá trị trả trước, + Khu vực phát hành, thanh toán, vận
trong đó ghi lại số tiền hoặc số tiền dành hành, trong đó có một cấu trúc cho việc
cho người sử dụng được lưu trữ trên một phát hành, thanh toán các giá trị điện tử
thiết bị điện tử thuộc sở hữu của người và tương tác với khu vực thanh toán bù
đó. Giá trị điện tử được sử dụng “mua trừ và quyết toán.
Tạp chí 12
Kinh doanh và Công nghệ
Số 04/2019
- VẤN ĐỀ HÔM NAY
+ Khu vực bán lẻ, trong đó các lưu năng an toàn, bảo mật, sự thuận lợi, dễ
chuyển về giá trị điện tử giữa những dàng trong sử dụng các thiết bị điện tử, sự
người sử dụng diễn ra dưới các hình thức sẵn sàng chấp nhận phương tiện điện tử
nạp tiền (hoặc phát hành), thanh toán, trong thanh toán.
gửi tiền. Đối với người bán hàng, mức độ sẵn
Thứ hai, mô hình hệ thống một sàng chấp nhận tiền điện tử của họ trong
nhà phát hành tiền điện tử: các luồng chi trả hàng hóa, dịch vụ liên quan đến phí
lưu chuyển giá trị tương tự như trong các phải trả cho nhà phát hành, nhà vận hành
hệ thống thanh toán thông thường liên hệ thống, chi phí cho các thiết bị ngoại vi
quan đến một định chế phát hành (như và mức độ tiết kiệm chi phí so với giữ tiền
Ngân hàng trung ương, hệ thống ngân mặt, và khả năng chấp nhận kỹ thuật mới
hàng thương mại, hệ thống mua bán lẻ). của người bán.
Một nhà phát hành duy nhất tạo ra tiền - Điều kiện về cơ chế chính sách
điện tử và và phát hành cho các định chế và cơ sở pháp lý. Đây là yếu tố rất quan
tham gia. trọng để phát triển thanh toán ngân hàng
Thứ ba, mô hình hệ thống đa nhà trong thương mại điện tử. Về chính sách,
phát hành: các chủ thể chính trong khu cơ sở pháp lý bảo vệ người tiêu dùng là
vực phát hành/ thanh toán / vận hành là khung pháp lý phù hợp, khuyến khích các
các nhà phát hành, ngân hàng thanh toán, hành vi trung thực, tạo cơ sở cho các thỏa
nhà vận hành hệ thống. Trên thực tế, một thuận giữa các bên liên quan trong thanh
định chế tài chính thường có cả chức năng toán tiền điện tử, đến rủi ro trong thanh
phát hành và thanh toán. toán tiền điện tử, độ an toàn, bảo mật, tính
c) Điều kiện thực hiện thanh toán minh bạch, công khai thông tin.
ngân hàng trong thương mại điện tử Về cơ chế chính sách và cơ sở pháp
- Điều kiện kinh tế là các yếu tố làm lý phòng chống tội phạm, phải xây dựng
phát sinh những động lực của các chủ khung pháp lý như cấm giả mạo, lừa đảo,
thể trên thị trường khiến các chủ thể này chống rửa tiền,… Cơ chế chính sách và
tham gia vào hoạt động thanh toán ngân điều kiện pháp lý đối với các định chế
hàng. Những chủ thể khác nhau tham gia thanh toán trong thương mại điện tử. Có
thị trường sẽ có những động cơ khác nhau hai xu hướng pháp lý đối với các định chế
khi tham gia thanh toán ngân hàng. phát hành tiền điện tử, như việc phát hành
Đối với các nhà phát hành tiền điện tiền điện tử có thể xem như nhận tiền gửi
tử, thì động lực thúc đẩy là các khoản thu không kỳ hạn và các quy định về giám sát
nhập từ việc thu được các loại phí, từ đầu việc nhận tiền gửi áp dụng chung cho cả
tư vốn. Đối với các nhà ngân hàng còn tiền điện tử. Việc phát hành tiền điện tử
là việc tiết giảm những chi phí bảo quản, được coi như một hình thức hoạt động đặc
vận chuyển và kiểm đếm tiền mặt nếu tiền biệt, nên phải có những quy định đặc biệt.
điện tử có khả năng thay thế tiền mặt với - Rủi ro có thể xảy ra đối với thanh
khối lượng lớn. toán ngân hàng trong thương mại điện tử
Đối với người sử dụng tiền điện tử, thường được phân thành hai loại cơ bản,
nhu cầu sử dụng tiền điện tử trước hết tùy tùy thuộc nguồn gốc phát sinh:
thuộc vào khả năng đáp ứng được yêu cầu + Rủi ro từ hành vi cố tình gian lận
của họ, như phí sử dụng tiền điện tử, khả (chủ quan), như sao chép thiết bị, sửa đổi
Tạp chí 13
Kinh doanh và Công nghệ
Số 04/2019
- VẤN ĐỀ HÔM NAY
hoặc sao chép phần mềm, dữ liệu, sửa đổi thực chất là hệ thống thanh toán điện tử
bức điện, lấy trộm thiết bị, không ghi lại quốc gia. Ngoài hệ thống này sử dụng
giao dịch,... trong thanh toán hợp pháp trên lãnh thổ
+ Rủi ro do sự cố ngẫu nhiên trong Việt Nam, không có hệ thống thanh toán
hoạt động hoặc bị mất các dữ liệu trên điện tử nào khác. Nhà nước giao cho
thiết bị, một chức năng nào đó ngừng hoạt Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì
động do nhiều nguyên nhân gây ra,... thực hiện thanh toán điện tử liên ngân
+ Rủi ro đối với người tiêu dùng tham hàng. Hệ thống thanh toán này kết nối
gia thanh toán ngân hàng trong thương mại tất cả các tổ chức, các định chế tài chính
điện tử. Ngoài những rủi ro mất an toàn có tham gia thanh toán (các đơn vị cung
khi sử dụng phương tiện điện tử để thanh ứng dịch vụ thanh toán) trên phạm vi toàn
toán thì có thể gặp rủi ro như chi tiết giao quốc. Đây là hệ thống thanh toán điện tử
dịch không ghi lại đầy đủ, sai sót, nhà phát trực tuyến, hiện đại, xây dựng theo chuẩn
hành lâm vào phá sản, hoặc mất khả năng quốc tế, là kênh thanh toán nhanh nhất,
chi trả, người sử dụng do không thể hoàn thời gian của một lệnh thanh toán chỉ diễn
tất với số tiền, thời gian và nơi nhận như ra không quá 10 giây.
dự định chẳng hạn do sử dụng thẻ tín dụng Hệ thống bắt đầu được xây dựng từ
quá hạn mất hiệu lực, séc cá nhân bị từ năm 1995 và khai trương hoạt động từ
chối, v.v., người sử dụng có thể gặp vấn đề năm 2002 tại trụ sở chính của Ngân hàng
về bảo mật thông tin, bị gian lận. Nhà nước Việt Nam và 5 chi nhánh ngân
+ Rủi ro đối với các nhà phát hành hàng tỉnh, thành phố. Năm 2008 hoàn tất
tiền điện tử là khi phát hành tiền điện tử giai đoạn II của Dự án hiện đại hóa ngân
đồng nghĩa với sự hình thành tài sản nợ hàng và hệ thống thanh toán, đáp ứng nhu
trên bảng cân đối của nhà phát hành, đó cầu cơ bản của các tổ chức tín dụng về
chính là những khoản mà nhà phát hành thanh toán, tốc độ dung lượng xử lý giao
phải trả theo mệnh giá phát hành cho các dịch, độ an toàn, bảo mật. Đây là cơ sở để
chủ thể chấp nhận tiền điện tử trong thanh các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán
toán – Điều đó là yếu tố tạo ra rủi ro hoạt phát triển các phương tiện, dịch vụ thanh
động và rủi ro mất khả năng thanh toán toán cho khách hàng, mở rộng thanh toán
của nhà phát hành. Ngoài ra nhà phát không dùng tiền mặt. Mạng lưới hoạt
hành còn chịu rủi ro về tín dụng, rủi ro thị động của IBPS gồm một trung tâm thanh
trường, các rủi ro tài chính khác có liên toán quốc gia (NPSC) đặt tại số nhà 64
quan đến phát hành tiền điện tử. phố Nguyễn Chí Thanh và một trung
+ Khả năng bị lợi dụng do các hoạt tâm dự phòng đặt tại Ba Vì, TP Hà Nội.
động gian lận, phi pháp, như tội phạm tấn Các trung tâm hoạt động 24/24 giờ. Có 5
công vào hệ thống an toàn của thanh toán trung tâm xử lý khu vực (RPC) đặt tại các
ngân hàng, tội phạm lợi dụng hệ thống chi nhánh Ngân hàng Nhà nước các thành
thanh toán để rửa tiền, trốn thuế, đánh bạc phố Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Hồ Chí
phi pháp, v.v. Minh và Cần Thơ.
d) Kết quả hoạt động hệ thống thanh Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân
toán điện tử hàng được thiết lập hoạt động xử lý thanh
Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân toán đồng thời gồm ba tiểu hệ thống: Tiểu
hàng (IBPS) của Việt Nam thời gian qua hệ thống thanh toán giá trị cao (HVSS)
Tạp chí 14
Kinh doanh và Công nghệ
Số 04/2019
- VẤN ĐỀ HÔM NAY
với giá trị xử lý thanh toán trên 500 triệu e) Những biện pháp chủ yếu nhằm
đồng, Tiểu hệ thông giá trị thấp với giá trị phòng ngừa, hạn chế rủi ro
thanh toán dưới 500 triệu đồng không đòi Nhiều biện pháp khác nhau được sử
hỏi cấp thiết về thời gian, Tiểu hệ thống dụng nhằm đảm bảo an toàn trong thanh
xử lý tài khoản thanh toán (tiểu hệ thống toán điện tử. Có thể chia thành ba nhóm
xử lý quyết toán vốn). chính:
Thành viên tham gia hệ thống thanh - Nhóm biện pháp bảo vệ. Các biện
toán điện tử liên ngân hàng là tất cả các tổ pháp bảo vệ được sử dụng nhằm làm cho
chức cung ứng dịch vụ thanh toán trong sự xâm nhập từ bên ngoài vào một trong
toàn quốc và phải tuân thủ các điều kiện những cấu phần của hệ thống thanh toán
nhất định của hệ thống thanh toán này. điện tử bị ngăn cản trước khi một gian lận
Theo báo cáo tại cuộc họp báo của có thể thực hiện được. Các thiết bị điện
Ngân hàng Nhà nước ngày 7/1/2019, thì tử được sử dụng trong các phương tiện
hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng thanh toán điện tử trước tiên phải chống
đã và đang vận hành với hiệu quả tốt, đảm lại sự xâm phạm từ bên ngoài. Đối với hệ
bảo an toàn, thông suốt, thanh toán bù trừ thống thẻ, việc xử lý liên quan đến sự an
đã hoàn thiện và đưa vào vận hành chính toàn được thiết kế phần bên trong của thẻ,
thức từ năm 2008. chẳng hạn như các thẻ thông minh chứa
Cuối tháng 12/2018, hệ thống thanh một mạch vi xử lý có chức năng này. Các
toán điện tử liên ngân hàng đã xử lý thiết bị đảm bảo an toàn cho người bán
137.544 giao dịch với giá trị 73 triệu tỷ cũng có thể là một thể thông minh. Một
đồng, gấp 13 lần, GDP tương ứng tăng cấu phần máy tính có chức năng an toàn
25% so với năm 2017 tăng 24%. Số lượng được cài đặt vào thiết bị ngoại vi xử lý
và giá trị giao dịch bình quân hệ thống thanh toán của người bán,…
xử lý đạt trên 544.000 giao dịch/ngày với Mật mã là một trong những cấu phần
trên 289.000 tỷ đồng/ngày. quan trọng nhất trong việc ngăn chặn
Đến cuối tháng 9/2018, toàn quốc đã gian lận trong tất cả hệ thống tiền điện
cài đặt 18.173 máy ATM, 296.000 máy tử hiện hành.
POS tăng tương ứng 4,5% và tăng 13,5% Các hệ thống tiền điện tử có thể đưa
so cùng kỳ năm 2017. ra nhiều tầng bảo vệ bổ sung nhằm chống
Thanh toán thẻ nội địa đạt 167 triệu lại các hành vi gian lận, ngăn ngừa sự cố
giao dịch, tăng 21% so cùng kỳ năm 2017, thiết bị,…
với giá trị giao dịch đạt 442.000 tỷ đồng. Các biện pháp phát hiện. Tại hầu
Về thanh toán điện tử qua internet, hết các hệ thống, bản thân thiết bị lưu lại
tính đến tháng 9/2018, số lượng giao dịch thông tin đầy đủ hoặc vắn tắt về những
tài chính trên mạng đạt 178 triệu giao giao dịch đã thực hiện. Các thông tin được
dịch, với giá trị 11 triệu tỷ đồng, tương thực hiện này sau đó có thể đọc được từ
ứng tăng 33% và tăng 18% so với cùng một hệ thống trung tâm hoặc những giao
kỳ năm 2017. Giao dịch qua kênh điện dịch có nghi ngờ để có thể kiểm tra bất
thoại di động là 122 triệu giao dịch, với thường .
giá trị 1,1 triệu tỷ đồng, tăng 29% về số Các biện pháp kiềm chế. Các danh
lượng giao dịch và giá trị tăng 128% so sách nóng ghi lại số seri của các thiết bị có
với cùng kỳ năm 2017. nghi ngờ do nhà vận hành hệ thống cung
Tạp chí 15
Kinh doanh và Công nghệ
Số 04/2019
- VẤN ĐỀ HÔM NAY
cấp và nó cũng có thể được cung cấp cho số nhận dạng để truy cập, giới hạn số tiền
người bán để ngăn chặn các khoản chi trả mà họ lưu giữ,…
từ các thiết bị có nghi ngờ. - Nhóm biện pháp kiểm soát rủi ro
- Nhóm biện pháp quản lý rủi ro đối đối với nhà phát hành tiền điện tử. Các
với người tham gia thanh toán. Các khách nhà phát hành thiết lập một cơ chế kiểm
hàng tham gia thanh toán điện tử phải áp soát nội bộ đủ mạnh để ngăn chặn sự gian
dụng các biện pháp tự bảo vệ, như đảm lận nội bộ, thiết kế các biện pháp và thủ
bảo an toàn thẻ, máy tính cá nhân có lưu tục đảm bảo an toàn nghiêm ngặt, ngăn
thiết bị điện tử, các chìa khóa mật mã, mã chặn sự lừa đảo, đảm bảo an toàn…
Tài liệu tham khảo
1. Chính phủ. Nghị định số 101/2012/NĐ-CP ngày 22/11/2012 về thanh toán không
dùng tiền mặt. Hà Nội, 2012.
2. Tạp chí Ngân hàng số 22. Hà Nội, 2018.
3. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Báo cáo kết quả thanh toán điện tử ngân hàng tại
cuộc họp ngày 7/1/2019. Hà Nội, 2017.
4. Đề tài khoa học cấp ngành. Mã số KNH-2001-15.
Ngày nhận bài: 20/7/2019
Tạp chí 16
Kinh doanh và Công nghệ
Số 04/2019
nguon tai.lieu . vn
