Xem mẫu

  1. TÀI: Phân tích môi trư ng chi n lư c c a ngành khai thác d u khí Gi ng viên hư ng d n : TS. NGUY N THANH LIÊM Lp : CAO H C QTKD 07 – 10 H c viên : T H H NG ===================================== 1. Các c tính n i tr i c a ngành khai thác d u khí a. Quy mô ngành: D u khí là s n ph m có tính chi n lư c, óng vai trò quan tr ng trong tăng ngân sách qu c gia. ng th i, d u khí còn là s n ph m có tính ch t i u ti t các quan h chính tr qu c t . T m quan tr ng c a d u khí trong m i qu c gia là không th ph nh n ư c. Vi t Nam ngành công nghi p d u khí m c dù còn nhi u m i m nhưng ã óng góp áng k tăng kim ng ch xu t kh u hàng năm, tăng ngân sách qu c gia và t o ti n quan tr ng phát tri n công nghi p hóa d u. Hi n nay, s n lư ng d u thô khai thác c a Vi t Nam ã ng hàng th tư ông Nam Á. Các nhà chuyên môn ã ánh giá cao v ti m năng d u khí Vi t Nam. - B sông H ng có ti m năng d báo a ch t kho ng 1 t t n d u quy i. M 2 khí Ti n H i (tr lư ng 1,8 t m ) ã ưa vào khai thác t năm 1981. - B C u Long có ti m năng d báo a ch t kho ng 2 t t n d u quy i. Hi n nay t i b này khai thác hai m d u B ch H và m R ng. S n lư ng khai thác tính t i nay trên 50 tri u t n d u thô. - B Nam Côn Sơn có ti m năng d báo a ch t kho ng 3 t t n d u quy i. i Hùng ang ư c khai thác. Hi n ây m d u - B Th Chu – Mã Lai có ti m năng d báo a ch t kho ng vài trăm tri u t n d u quy i. 1
  2. T ng ti m năng d u khí t i các b tr m tích: Sông H ng, Phú Khánh, Nam Côn Sơn, C u Long, Ma lay - Th Chu, Vùng Tư Chính - Vũng Mây... ã ư c xác nh ti m năng và tr lư ng n th i i m này là t 0,9 n 1,2 t m3 d u và t 2.100 n 2.800 t m3 khí. Tr lư ng ã ư c xác minh là g n 550 tri u t n d u và trên 610 t m3 khí. Tr lư ng khí ã ư c th m lư ng, ang ư c khai thác và s n sàng phát tri n trong th i gian t i vào kho ng 400 t m3. V i các bi n pháp ng b , y m nh công tác tìm ki m - thăm dò, kho ng t 40 n 60% tr lư ng ngu n khí thiên nhiên c a nư c ta s ư c phát hi n n năm 2010. Hi n nay, ngành D u khí nư c ta ang khai thác d u khí ch y u t i 6 khu m bao g m: B ch H , R ng, i Hùng, H ng Ng c, R ng ông, Bunga Kekwa - Cái Nư c và chu n b chính th c ưa vào khai thác m khí Lan Tây - lô 06.l. Công tác phát tri n các m R ng ông, Ruby và Emeral, Lan Tây - Lan , Sư T en, Sư T Vàng, H i Th ch, R ng ôi, Kim Long, Ác Qu , Cá Voi... ang ư c tri n khai tích c c theo chương trình ã ra, m b o duy trì và tăng s n lư ng khai thác d u khí cho nh ng năm t i. D ki n, m Sư T en (lô 15-1) s ư c ưa vào khai thác trong quý 4 nă m nay. a mi n Nam nư c ta r t Nh ng phát hi n v d u khí m i ây th m l c áng ph n kh i, tăng thêm ni m tin và thu hút s quan tâm c a các nhà u tư là: lô 09-2, gi ng Cá Ng Vàng - IX, k t qu th v a thu ư c 330 t n d u và 170.000m3 khí/ngày. Lô 16-l, gi ng Voi Tr ng-IX cho k t qu 420 t n d u và 22.000m3 khí/ ngày. Lô 15.1, gi ng Sư T Vàng – 2X cho k t qu 820 t n d u và gi ng Sư T en – 4X cho k t qu 980 t n d u/ngày. Tri n khai tìm ki m thă m dò m r ng các khu m B ch H , R ng, i Hùng v i các gi ng R-10, 05- H-10 cho k t qu 650.000m3 khí ngày êm và dòng d u 180 t n/ngày êm; Gi ng R-10 khoan t ng móng ã cho k t qu 500.000 m3 khí/ngày êm và 160 t n Condensate/ngày êm. Tính chung, 2 năm u th k m i, ngành D u khí nư c ta ã thă m dò phát hi n gia tăng thêm tr lư ng trên 70 tri u t n d u thô và hàng ch c t m3 khí tăng s n lư ng khai thác trong nh ng nă m ti p theo. Năm 2006, T ng công ty D u khí Vi t Nam b trí k ho ch khai thác 20,86 i (tăng 1,5 tri u t n so v i m c ã th c hi n trong nă m tri u t n d u thô quy 2
  3. ây là năm u tiên nư c ta khai thác trên 20 tri u t n d u thô quy 2002). i. Trong ó có 17,6 tri u t n d u thô và 3,7 t m3 khí thiên nhiên. Trong năm 2008, t ng s n lư ng khai thác c a Petro Vietnam t 22,50 tri u t n quy d u, trong ó gia tăng tr lư ng d u khí 127 tri u t n (t các m trong nư c t 30 tri u t n, t m nư c ngoài t 97 tri u t n). Trong nă m nay, t p oàn này d ki n s gia tăng s n lư ng khai thác lên 35 - 40 tri u t n d u quy i v i doanh thu d ki n t 212,5 nghìn t ng, gi m g n 70 nghìn t so v i năm 2008. n năm 2010, ngành D u khí nư c ta s khai thác t trên 45 D ki n n 52 i, nh m áp ng các ngành năng lư ng và s n xu t công tri u t n d u thô quy nghi p c a c nư c. b. Ph m vi a lý m t ph m vi r t r ng, di n tích ti n hành thư ng t vài - Ho t ng d u khí ch c n vài tră m km2. Bao g m hàng lo t các quá trình t tìm ki m thăm dò, phát tri n m và khai thác d u khí t i ch bi n và thương m i d u khí. Ngoài ra, còn ph i tính t i c các ho t ng ph c v tr c ti p cho các quá trình này. ng d u khí thư ng r t l n. Canada b ra g n 40 - Thi t h i r i ro trong ho t năm thă m dò d u khí m i phát hi n ra d u khí thương m i. Vi t Nam vi c tìm ki m thăm dò d u khí vùng trũng sông H ng và th m l c a phía B c t nh ng th p niên b y mươi th k 20 nhưng k t qu cũng cho th y: chưa phát hi n ra d u khí thương m i ây. c. Nhu c u v n ng d u khí so v i các ngành khai thác khác thư ng r t l n. Chi phí cho ho t khai thác thư ng ph i khoan nhi u l khoan, ph i xây d ng các giàn khoan, v.v.. Ví d như m B ch H ph i khoan trên 150 gi ng khoan, trung bình 1 gi ng khoan sâu trên 4km. Giàn nh cũng t 25- 30 tri u USD. Giàn n ng t i 40- 50 tri u USD. d. Nh p thay i công ngh và c i ti n Ngành khai thác d u khí Vi t Nam tính n nay ã trên 30 nă m phát tri n và trư ng thành qua nhi u giai o n thăng tr m khác nhau. Nh ng năm trư c â y 3
  4. ngành công nghi p khai thác d u khí Vi t Nam ho t ng trong nh ng i u ki n h t s c h n ch : thi u các phương ti n k thu t ho t ng, thi u các chuyên gia có kinh nghi m trong ho t ng d u khí. n nay, tr i qua m t ph n tư th k , ngành d u khí Vi t Nam ã có nh ng Cho bư c ti n nh y v t, ã tích lũy ư c v n, t o ư c phương ti n k thu t ho t ng hi n i, có i ngũ cán b k thu t lành ngh . V i nh ng y u t này ngành khai m ương ư c các nhi m v trư c m t cũng thác d u khí Vi t Nam có th t như trong tương lai m t cách hi u qu . 2. Phân tích c nh tranh: 1. C nh tranh gi a các i th trong ngành D u khí Vi t Nam ang tr thành m t trong nh ng lĩnh v c u tư nư c ngoài sôi ng: Nhi u t p oàn d u khí l n ang có k ho ch u tư và m r ng ho t ng t i Vi t Nam. Ngoài s h p ng thă m dò khai thác ư c T p oàn D u khí Vi t Nam (PetroVietnam) ký v i các nhà th u nư c ngoài t u nă m n nay, hai t p oàn d u khí l n nh t ang ho t ng t i Vi t Nam là BP và ConocoPhillips cũng ang xúc ti n các k ho ch m r ng ho t ng. Ông John C. Mingé, T ng giám c BP Vi t Nam, nói v i báo gi i r ng BP mu n ti p t c h p tác ch t ch v i Chính ph Vi t Nam có th tri n khai hi u qu m t s d án m i và m r ng các d án hi n h u trong 10 năm t i. BP tính u t ư c a BP toán h và các i tác s c n kho ng 2 t ôla M , trong ó ph n ư c tính s chi m kho ng 1 t ôla. Ngu n v n này s ư c u tư vào vi c nâng công su t khai thác m khí Lan Tây & Lan (lô 6.1), phát tri n thêm m khí H i Th ch & M c Tinh (lô 5.2 và 5.3) và xây d ng m t nhà máy i n tiêu th khí t i Nhơn Tr ch, t nh ng Nai. Hi n t i BP ang là nhà th u i u hành d án khí Nam Côn Sơn, có t ng v n u tư 1,3 t ôla, và n m 35% c ph n khai thác t i lô 6.1 c a d án này. Lô 6.1 hi n có công su t khai thác là 3 t mét kh i khí/nă m. Ông Mingé cho bi t BP ang có k ho ch u tư m r ng giàn khoan khai thác nâng công su t khai thác c a lô 6.1 thêm 50% so v i công su t thi t k ban u vào gi a nă m sau, nh m tăng 4
  5. s n lư ng cung c p khí thiên nhiên cho các nhà máy i n vào nă m 2010. Các i u tư c a BP t i lô 6.1 là ONGC ( n tác ) v i 45% c ph n và PetroVietnam v i 20% c ph n. Ngoài ra, công ty cũng ang trong quá trình th o lu n s m tri n khai d án phát tri n lô 5.2 và 5.3, n m k bên lô 6.1 v i m c tiêu ưa khí vào b vào cu i th p k này (2010). M c dù chưa xác nh ư c s ti n u tư vào m khí này nhưng ông Mingé cho bi t BP ã t ư c s nh t trí v i các bên liên quan v l trình th c hi n cũng như nh ng th a thu n c n ư c ký k t có th tri n khai d án. u năm nay, BP, PetroVietnam, T ng công ty i n l c Vi t Nam (EVN) và B Công nghi p (MOI) ã ký m t biên b n h p tác phát tri n m t trung tâm i n l c t i Nhơn Tr ch s d ng khí khai thác t lô 5.2 và 5.3. Trung tâm i n l c Nhơn Tr ch d ki n s tiêu th 2,5 t mét kh i khí/năm và có công su t là 2.640 MW. T i ây, BP cũng có k ho ch xây d ng m t nhà máy i n v i công su t g n tương ương v i nhà máy i n Phú M 3 t i Bà R a - Vũng Tàu, t o th trư ng tiêu th khí cho lô 5.2 và 5.3. "Nhơn Tr ch là m t ph n c a k ho ch phát tri n th trư ng khí nên chúng tôi coi ây là m t cơ h i t t", ông Mingé nói. Bên c nh vi c khai thác các m khí và xây d ng nhà máy i n, BP cho bi t h cũng ang làm vi c v i các i tác Vi t Nam v kh năng u tư vào vi c s n xu t khí hóa l ng (LPG), m t phân khúc th trư ng r t có ti m năng i v i chi n lư c kinh doanh c a công ty t i Vi t Nam. T p oàn D u khí ConocoPhillips (M ), hi n nay ang là m t trong nh ng nhà u tư nư c ngoài l n nh t t i Vi t Nam v i t ng s v n gi i ngân trong 10 năm qua ã lên t i 1 t ôla M , g n ây cũng tuyên b trong 10 nă m t i s u tư ti p kho ng hơn 1 t ôla cho các d án khai thác d u t i Vi t Nam. ConocoPhillips cho bi t trong năm nay, công ty s u tư kho ng 115 tri u phát tri n lô 15.1 bao g m các m d u Sư T en, Sư T Tr ng, Sư T ôla 5
  6. Vàng và Sư T Nâu. Hi n t i m Sư T en có công su t khai thác 70.000 thùng d u/ngày và là m d u có công su t khai thác l n th ba t i Vi t Nam. T i Vi t Nam, ConocoPhillips n m gi 23,25% c ph n khai thác t i lô 15.1; 36% t i lô 15.2; 70% t i lô 133 và 134; 50% t i lô 5.3 và 16,33% t i d án ư ng ng d n khí Nam Côn Sơn. i di n c a ConocoPhillips t i Vi t Nam cho bi t kho n u tư trong 10 nă m t i c a t p oàn này t i Vi t Nam s t p trung vào các d án phát tri n m mà công ty có c ph n khai thác. Như v y riêng v n c a hai t p oàn d u khí l n là BP và ConocoPhillips u tư vào Vi t Nam trong lĩnh v c d u khí d tính s t hơn 2 t ôla trong vòng 10 năm t i. Các chuyên gia kinh t nư c ngoài d báo u tư tr c ti p nư c ngoài c a Vi t Nam trong lĩnh v c d u khí, m t lĩnh v c s h p d n các nhà u tư nư c ngoài hơn c , s ti p t c tăng m nh trong nh ng nă m t i. Doanh thu t ngành này hi n ang chi m trên 25% t ng thu ngân sách c a Vi t Nam. Hi n t i có kho ng 29 h p ng d u khí ang có hi u l c t i Vi t Nam, bao g m ba h p ng m i ư c ký k t cho b n lô thu c b Phú Khánh trong n a u năm nay, v i s góp m t c a h u h t các t p oàn d u khí ng u trên th gi i. Như v y có th th y r ng, ngoài l i ích do các nhà u tư nư c ngoài e m l i cho ngành khai thác d u khí Vi t Nam, thì l c lư ng c nh trang ngày càng m nh, e d a và l n ư t các công ty khai thác c a Vi t Nam. 3. V trí nhóm chi n lư c Ngành khai thác d u khí Vi t Nam y m nh vi c tìm ki m, thă m dò, gia tăng tr lư ng xác minh m c 70-80 tri u t n quy d u, khai thác và s d ng h p lý, hi u qu , ti t ki m ngu n tài nguyên d u khí trong nư c, thúc y các ho t ng khai thác d u khí nư c ngoài và s m ưa các phát hi n d u khí m i vào khai thác. Ph n u năm 2009-2010 t ng s n lư ng khai thác d u khí t 48,36 tri u t n quy d u, trong ó khai thác d u thô (c trong và ngoài nư c) là 32,36 tri u t n, khai thác khí 16 t m 3 . 6
  7. Chú tr ng v n hành an toàn các ho t ng s n xu t công nghi p khí, i n, u tư các d án i n m i phù h p v i Quy ho ch i n VI, ph n xúc ti n u n h t nă m 2010 t t ng công su t l p t là 2.500 MW i n, chi m 10% và n 2015 chi m 30% t ng s n lư ng i n toàn qu c. V công nghi p ch bi n d u khí, các d án u tư nhà máy l c d u và hóa d u trong nư c tri n khai úng ti n như L c d u Dung Qu t (công su t 6,5 tri u t n/nă m, v n hành t tháng 2/2009), L c hóa d u Nghi Sơn, L c d u Long Sơn (hoàn thành giai o n u vào nă m 2013),… Như v y, trong c giai o n 2006-2010, m t s ch tiêu cơ b n phát tri n c a PVN ư c i u ch nh tăng lên, như t ng doanh thu t t 1.130.015-1.244.803 t ng (k ho ch cũ là 669.300 t ng), s n lư ng i n s n xu t t 26,91 t Kwh (k ho ch cũ 15 t KWh); t c phát tri n d ch v d u khí trung bình t 20%/nă m; b sung m t s d án u tư tr ng i m như D án khai thác d u khí Venezuela, liên doanh tìm ki m, thăm dò, khai thác d u khí v i Zarubernhep và Gasprom Liên bang Nga, T h p hóa d u mi n Nam. Các ch tiêu i u ch nh gi m là s n lư ng khai thác d u khí và s n lư ng urê s n xu t, ti n v n hành m t s d án khí và m,… PVN cho bi t, trong 3 năm u 2006-2008, m t s ch tiêu phát tri n chính c a T p oàn ã t m c c a toàn giai o n, v ích trư c 2 năm. Ư c n h t năm 2008, doanh thu t 689.000 t ng, b ng 103% k ho ch 5 nă m 2006 -2010, ng, b ng 134% k ho ch 5 nă m, kim ng ch xu t kh u t n p NSNN 273.000 t g n 29 t USD, b ng 137% k ho ch 5 năm. M t s m c tiêu chi n lư c ã hoàn thành vư t m c k ho ch, như ho t ng tìm ki m, thăm dò d u khí, gia tăng tr lư ng, vi c kêu g i u tư nư c ngoài vào tìm ki m, thăm dò d u khí trong nư c và tri n khai tìm ki m d án u tư thă m dò d u khí t i nư c ngoài t k t qu cao hơn d ki n. Ti n u tư các d án công nghi p khí – i n v cơ b n ư c m b o, nhi u công trình như h th ng ng d n khí R ng ông – B ch H , Nam Côn Sơn, PM3 Cà Màu, Nhà máy i n Cà Mau 1 và 2, Nhơn Tr ch 1,… ư c hoàn thành, t hi u qu kinh t - xã h i 7
  8. cao. Công nghi p ch bi n d u khí, phát tri n d ch v d u khí cũng t nh ng d u n tiêu bi u như Nhà máy l c d u Dung Qu t, Nhà máy m Phú M ,… Tuy nhiên, bên c nh nh ng m t tích c c t ư c, s phát tri n c a ngành D u khí cũng ang ng trư c nh ng thách th c, khó khăn không nh . c bi t là s n lư ng khai thác chưa t ch tiêu k ho ch u tư ra cho giai o n, ti n m t s d án ư ng ng d n khí, nhà máy m, óng tàu b ch m. 4. Tr ng thái c a ngành: V i ti n thân là T ng c c D u khí (thành l p ngày 3-9-1975) r i T ng công ty D u m và Khí t Vi t Nam, sau ó là T ng công ty D u khí Vi t Nam, T p oàn D u khí Qu c gia Vi t Nam (PetroVietnam) ư c hình thành theo quy t nh s 198/2006/Q -TTg ngày 29-8-2006 c a Th tư ng Chính ph . Tr i qua các th i kỳ, PetroVietnam luôn là ơn v tiêu bi u toàn qu c v các m t: năng su t, ch t lư ng, hi u qu kinh t -xã h i, óng góp vào s phát tri n c a t nư c. Năm 1986, T p oàn ã khai thác dòng d u thô u tiên c a Vi t Nam, m ra th i kỳ tươi sáng v m t hàng xu t kh u chi n lư c. Liên t c 1991 n nay, PetroVietnam luôn óng góp kho ng 20% GDP, góp kho ng 30% vào ngân sách Nhà nư c. Năm 2008, doanh thu toàn T p oàn t ng, b ng 149,6% k ho ch, tăng 31,2% so v i nă m 2007. T p 280,05 nghìn t oàn n p ngân sách nhà nư c t 121,80 nghìn t ng, b ng 181,4% k ho ch năm 2008, tăng 41,7% so v i nă m 2007. Kim ng ch xu t kh u t 11,15 t USD, b ng 146,7% k ho ch năm 2008, tăng 26,7% so v i năm 2007 (l n u tiên t m c trên 10 t USD), chi m 18% t ng kim ng ch xu t kh u c nư c. Vi t Nam ư c ghi nh n là nư c ng th 3 ông Nam Á v khai thác d u thô. T i th i i m khó khăn kinh t như hi n nay, d u khí ư c xem như y u t tr ng y u góp ph n gi v ng an ninh năng lư ng gi n nh kinh t -xã h i t nư c. S xu t hi n, duy trì ho t ng trên bi n, o c a các cán b , công nhân ngành d u khí cũng góp ph n b o v an ninh ch quy n lãnh th qu c gia. Tháng 2-2009 t i ây, m t m c son s ư c ghi vào hành trình phát tri n c a T p oàn, ngành d u khí cũng như i v i t nư c Vi t Nam ta. ó là s ki n Nhà máy l c d u Dung Qu t s cho s n ph m u tiên, và cũng theo k ho ch, nhà 8
  9. ư c khánh thành vào quý III-2009. Nh s ra máy này s i c a nhà máy, ngay trong nă m 2009 này, Vi t Nam s t s n xu t kho ng 3 n 3,5 tri u t n xăng d u, áp ng kho ng 20% nhu c u n i a. Trong chi n lư c phát tri n c a T p oàn, n năm 2013, khi ti p t c có nhà máy l c d u Nghi Sơn ư c ưa vào s d ng thì s s n xu t ư c 26 tri u t n xăng d u/năm, áp ng ư c ph n l n nhu c u n i a. Bên c nh vi c m r ng ho t ng thăm dò, khai thác trong nư c nh m gia tăng tr lư ng d u khí, ng n l a h ng c a PetroVietnam ang lan xa và b ng cháy nh ng mi n t m i. Ngoài nh ng “trái ng t” t i In- ô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, I- r c, Mông C ..., T p oàn ang tích c c xúc ti n các cơ h i u tư t i châu Phi, Nam M , Trung ông, ông Nam Á và các nư c thu c Liên Xô cũ. t nư c g p khó khăn t vi c thi u i n, phân Th i gian qua, khi n n kinh t bón thì các công trình c a T p oàn như Nhà máy m Phú M , Nhà máy i n Cà Mau 1 và 2; Nhà máy i n Nhơn Tr ch ã i vào ho t ng là minh ch ng hùng h n cho n l c c a T p oàn trong vi c s n xu t nh ng m t hàng chi n lư c cho t nư c. Ngay trong nh ng tháng mùa khô t i ây, các nhà máy i n c a ng Nai có th cung c p cho n n kinh t hơn 10 t PetroVietnam t i Cà Mau và kWh i n/năm, chi m 15% t ng s n lư ng i n toàn qu c. Các nhà máy i n c a s n xu t ra 30% t ng s n lư ng i n c a toàn qu c PetroVietnam ph n u trong tương lai g n. Tóm l i, ngành d u khí Vi t Nam ang trong giai o n phát tri n m nh m , nh nh ng ti n v ng ch c có ư c trong th i gian qua. 5. Phân tích các i th Trong th c t s n lư ng d u VN ã b t u gi m: nă m 2005, s n lư ng d u thô c a VN bình quân kho ng 370.000 thùng/ngày, th p hơn so v i nă m 2004 (v n là 403.000 thùng/ngày) g n 10%. Vi c gi m s n lư ng d u nă m 2004-2005 là do gi m s n xu t t i m B ch H (ngu n: B Năng lư ng Hoa Kỳ EIA/DOE) b i ph n l n s n lư ng d u thô c a VN là t m B ch H . i u này ã ư c d báo t lâu. “Theo d báo c a các chuyên gia d u khí, t nay n nă m 2005 s n lư ng d u thô c a VN có th t 16 tri u t n/nă m, sau ó s 9
  10. gi m r t nhanh n u không tìm ki m thêm ư c nh ng ngu n d u m i. Các chuyên gia cũng cho r ng kh năng phát hi n nh ng m d u l n như B ch H VN là r t th p và ch có th còn nh ng m nh , tr lư ng ít” (ngu n: TTXVN 16-3-2001). Theo Petro Vietnam, tính n tháng 1-2000, tr lư ng d u và khí c a VN là 2,7 t thùng và 12.800 t b kh i (Tcf), ng v trí 35 và 42 trong s các qu c gia trên th gi i. S li u này khác v i s li u c a Oil and Gas Journal, theo ó VN có 600 tri u thùng d u d tr . N u căn c trên hai con s này, s th y s ngày còn d u khai thác, theo t c hi n nay: - 2,7 t thùng: 0,370 tri u thùng/ngày = 7.297 ngày (t c kho ng > 20 nă m). - 600 tri u thùng: 0,370 tri u thùng/ngày = 1.621 ngày (t c kho ng 4,5 nă m). T t nhiên, có nh ng lý do gi i thích vi c s n lư ng “kh ng l i”. T 20 nă m qua, Vietsovpetro (VSP) - m t liên doanh gi a Petro Vietnam và Zarubezhneft (Nga) - ã không ng ng khai thác m B ch H . ã có m t giai o n do nh ng y u t l ch s , các ho t ng thăm dò ã ch trong tay m t, hai công ty như trong th i k ỳ 1981-1988: “ ây là kho ng th i gian dài v ng bóng các công ty d u khí nư c ngoài ho t ng trên th m l c a VN” (ngu n: Petro Vietnam). Giai o n ti p theo l c quan hơn: “Sau 13 năm th c hi n Lu t u tư nư c ngoài năm 1987 và b y nă m th c hi n Lu t d u khí (s a i vào năm 2000), VN ã thu hút ư c 3 t USD u tư nư c ngoài vào ngành công nghi p d u khí (ch y u cho công tác tìm ki m thă m dò)...” (ngu n ã d n). K t qu là: “Năm 2002, các m Cá Ng Vàng (Golden Tuna) và Voi Tr ng (White Elephant) ư c loan báo, trong ó riêng Cá Ng Vàng có tr lư ng 250 tri u i Hùng m t kh năng s n thùng. Tháng 4-2003, Petro Vietnam phát hi n t i m u nă m 2004, m t phát hi n khác t i lô s 15-1 xu t kho ng 6.300 thùng/ngày. m Sư T Tr ng (White Lion) v i kho ng 8.682 thùng/ngày, có th ưa vào s n xu t năm 2008. Tháng 7-2004, VSP phát hi n thêm d u t i m R ng. Ba tháng sau, m t liên doanh g m American Technologies, Petronas, Singapore Petroleum và Petro Vietnam loan báo phát hi n m t m d u có tr lư ng 100 tri u thùng t i b bi n phía B c. Cũng tháng 10-2004, các hãng d u Nh t B n Nippon Oil Exploration, Idemitsu Kosan và Teikoku Oil (30 percent) loan báo k ho ch góp v n vào các lô 05.1b và 05.1c t i b n trũng Nam Côn Sơn. Hai tháng sau, Hãng d u Korean National Oil Corporation (KNOC) c a Hàn Qu c cùng các công ty d u khác cũng c a Hàn Qu c quy t nh u tư 300 tri u USD ưc cho vi c tri n khai t i lô 11-2. Tháng 10-2005, Hãng d u ONGC c a n 10
  11. b n trũng Phú Khánh cùng lúc v i Hãng d u c p gi y phép t i lô 127 ChevronTexaco c a M t i lô 122 ây (ngu n: EIA/DOE). Các n l c thăm dò trên cho th y có nhi u tri n v ng tăng tr lư ng d u, do nh ng n l c “ a phương hóa” trong lĩnh v c kinh t quan tr ng này. N u so v i trư c (ch m t liên doanh d u khí) tình hình sau khi có Lu t d u khí s a i ã “ a di n” hơn v i ph n l n là các h p ng chia s n ph m (PSC), bên c nh m t s ít h p ng i u hành chung (JOC) và h p ng h p tác kinh doanh (BCC). UNDP và WB (ESMAP) thông qua “Chương trình h tr qu n lý lĩnh v c năng lư ng” ã khuy n cáo: hình th c h p ng thư ng ư c s d ng nh t v i các nhà u tư nư c ngoài là hình th c PSC, h p ng chia s n ph m. VN nên s d ng các h p ng PSC này như là lo i h p ng ch y u, thay vì các h p ng liên doanh hay các lo i th a thu n khác. B i l như ánh giá c a ESMAP: “Ti m năng d u và khí th m l c a c a VN v n còn chưa ư c thăm dò nhi u l m so v i các nư c láng gi ng Trung Qu c, Indonesia, Malaysia và Thái Lan”. Theo các tác gi chương trình này, có th s d ng nh ng òn b y kinh t c n thi t trong các trư ng h p tr lư ng d u ít , thay vì x p xó các m d u nh , v n có th ưa vào khai thác ư c: “Chính sách tô như ng không linh ho t c a VN có th làm n n lòng vi c tri n khai các m d u nh . VN nên t ra “nh y c m” hơn i v i giá c và s n xu t sao cho các m nh này có th tr nên kinh t hơn...”. Theo tác gi c a “ nh hư ng c a giá d u thô lên các d án thă m dò và khai thác d u khí vùng bi n nư c c n VN”, giá d u thô m c xa trên con s trung bình 20 USD/thùng v a khuy n khích các công ty ang khai thác tăng s n lư ng, v a nâng u tư cho các công ty thăm dò. Nói cách khác, n u như giá d u cao hi u qu m c 20 USD/thùng như trư c kia, thì khai thác c m ch c là l hu ng h là thă m dò. Song, khi giá d u liên t c trên ngư ng 60 USD/thùng, th m chí có lúc vư t c ngư ng 75 USD/thùng, thì ây chính là th i cơ có nh ng quy t nh khuy n khích các công ty m nh d n u tư thăm dò nh ng vùng có ti m năng th p có th i n k t qu là: “Nhi u m d u m i ư c tri n khai trong nh ng năm t i s làm tăng s n lư ng d u h a c a VN. M t gi ng d u m i lô 15-1 Sư T Tr ng v i s n lư ng 8.682 thùng/ngày ư c d trù cho năm 2008” (ngu n: EIA/DOE). 11
  12. 6. Tri n v ng ngành và tính h p d n Trên cơ s báo cáo c a T p oàn d u khí Qu c gia nêu rõ: M c dù g p nhi u khó khăn nhưng trong năm 2008, T p oàn d u khí Qu c gia Vi t Nam ã ch p ưc ng và Nhà nư c hành nghiêm túc và th c hi n có k t qu các nhi m v giao, tr thành t p oàn kinh t l n nh t hi n nay c v v n ch s h u, doanh thu và l i nhu n. Riêng trong lĩnh v c n p ngân sách c a ngành d u khí ã chi m t i 31% t ng thu ngân sách nhà nư c và kim ng ch xu t kh u chi m 18% t ng kim ng ch xu t kh u c nư c v i hơn 11 t USD. 2008 cũng là năm T p oàn phát tri n m nh c trong và ngoài nư c, nh t là trong lĩnh v c tìm ki m, thă m dò, góp ph n gia tăng tr lư ng d u khí; kh năng khai thác, ch bi n và d ch v ngày càng phát tri n; các d án tr ng i m ưa vào v n hành an toàn. Tuy nhiên, v n còn nh ng m t còn h n ch c a T p oàn d u khí Qu c gia Vi t Nam c n t p trung kh c ph c như xây d ng k ho ch khai thác ph i sát hơn; quy t li t ki m soát ti n , ch t lư ng các công trình tr ng i m; rà soát và ki m soát t ng lĩnh v c và t t c các d án u tư kinh doanh m b o hi u qu , ng th i tăng cư ng qu n lý và ki m soát ch t các công ty thành viên. Quy ho ch phát tri n ngành d u khí n năm 2015 và nh hư ng n nă m 2025 v i tinh th n quy t tâm phát tri n ng b ngành d u khí t thăm dò, khai thác, ch bi n, v n chuy n, tàng tr , phân ph i g n v i kh năng d ch v d u khí khai thác hi u qu ngu n d u khí trong nư c, ng th i m r ng thăm dò, khai thác ra bên ngoài, góp ph n quan tr ng m b o cân i năng lư ng cho t nư c. Mu n như v y, ph i xây d ng T p oàn d u khí Qu c gia Vi t Nam tr thành t p oàn m nh, a ngành, trong ó quan tr ng nh t là d u khí. 12
nguon tai.lieu . vn