Xem mẫu
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
BAØI GIAÛNG
NG
XÖÛ LYÙ SOÁ TÍN HIEÄU
Bieân soaïn:
n: PGS.TS LEÂ TIEÁN THÖÔØNG
NG
http://www.khvt.com
Tp.HCM, 02-2005
(C)2005 Lê Tiến Thường 1
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.1. Quaù trình löôïng töû hoùa.
2.2. Laáy maãu dö vaø ñònh daïng nhieãu (Noise
Shaping).
2.3. Boä chuyeån ñoåi D/A.
2.4. Boä chuyeån ñoåi A/D.
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 2
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.1. Quaù trình löôïng töû hoùa
H.2.1.1 Söï chuyeån ñoåi töông töï sang soá.
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 3
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.1. Quaù trình löôïng töû hoùa
ng töû hoùa xQ(nT) bieåu dieãn bôûi B bits
Maãu löôïng
mang moät trong 2B giaù trò.
Ñoä roäng löôïng töû hay ñoä phaân giaûi löôïng töû:
Q =
R (2.1.1)
hay 2 B
R
= 2 B
(2.1.1)
Q
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 4
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.1. Quaù trình löôïng töû hoùa
http://www.khvt.com
H.2.1.2 Löôïng töû hoùa tín hieäu
(C)2005 Lê Tiến Thường 5
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.1. Quaù trình löôïng töû hoùa
Giaù trò ñieån hình cuûa R trong thöïc teá khoaûng töø caùc giaù
trò löôïng töû cho pheùp naèm trong taàm ñoái xöùng:
R R
− ≤ xQ (nT ) <
2 2
Sai soá löôïng töû: e(nT) = xQ(nT) – x(nT) (2.1.3)
Toång quaùt, sai soá khi löôïng töû hoùa moät giaù trò x thuoäc
taàm [-R/2, R/2] laø: e = xQ – x
trong ñoù, xQ laø giaù trò löôïng töû, sai soá e naèm trong [1]:
Q
− ≤e≤
Q
(2.1.4)
2 2
Ñeå tìm giaù trò ñaëc tröng cuûa sai soá trung bình, xeùt trung
bình vaø trung bình bình phöông caùc giaù trò e:
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 6
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.1. Quaù trình löôïng töû hoùa
vaø (2.1.5)
Q/2 Q/2 2
1 1 Q
e= ∫ = e = ∫ de =
2 2
ede 0 e
Q −Q / 2
Q −Q / 2 12
Sai soá hieäu duïng erms (Root Mean Square):
Q (2.1.6)
erms = e =
2
12
Phöông trình (2.1.5) coù theå ñöa ñeán moät lyù giaûi coù tính
xaùc suaát do giaû söû raèng
ng sai soá löôïng
ng töû e laø bieán ngaãu
nhieân coù phaân boá ñeàu trong taàm (2.1.4), vì vaäy coù maät ñoä
xaùc suaát:
t:
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 7
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.1. Quaù trình löôïng töû hoùa
Q/2
Söï chuaån hoùa 1/Q laø caàn theát ñeå ñaûm baûo: ∫ p (e)de = 1
−Q / 2
Töø ñoù phöông trình (2.1.5) bieåu dieãn ñoä kyø voïng
ng xaùc suaát:
t:
vaø
Q/2
Q /2
E [ e ] = ∫ ep ( e ) de E [ e ] = ∫ e p ( e ) de
2 2
−Q / 2 −Q / 2
Tyû leä tín hieäu treân nhieãu SNR (Signal-to-noise ratio):
20log10(R/Q) = 20log10(2B) = 20Blog10(2)
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 8
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.1. Quaù trình löôïng töû hoùa
⎛R⎞
hoaëc SNR = 20 log10 ⎜⎜ ⎟⎟ = 6 B[dB]
⎝Q⎠
Hôn nöõa, giaû söû e(n) khoâng töông quan vôùi x(n). Coâng
suaát trung bình hay phöông sai cuûa e(n) ñaõ ñöôïc tính ôû
treân: (2.1.9)
σ e = E [e ( n ) ] =
2
2 2 Q
12
Giaû söû e(n) laø nhieãu traéng
ng nghóa laø e(n) coù haøm töï töông
quan laø haøm delta
Ree(k) = E[e(n + k)e(n)] = e δ (k )
σ (2.1.10)
2
vôùi moïi giaù trò treã k. Töông töï, söï khoâng töông quan vôùi
x(n) coù nghóa laø töông quan cheùo baèng ng 0:
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 9
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.1. Quaù trình löôïng töû hoùa
Rex(k) = E[e(n + k) x(n)] = 0 (2.1.11)
vôùi moïi k. Moâ hình xaùc suaát naøy seõ ñöôïc minh hoïa döôùi
ñaây cuøng vôùi moät ví duï moâ phoûng vaø kieåm chöùng caùc
phöông trình (2.1.9) ÷ (2.1.11), cuõng nhö phaân boá ñeàu cuûa
haøm maät ñoä p(e).
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 10
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.2. Laáy maãu dö vaø ñònh daïng nhieãu
Trong mieàn taàn soá, giaû thuyeát e(n) laø chuoãi nhieãu traéng
nghóa laø phoå taàn soá coù daïng phaúng. Chính xaùc hôn, coâng
suaát trung bình toång coäng cuûa e(n) phaân boá ñeàu trong
khoaûng Nyquist [-fs/2, fs/2] nhö minh hoïa trong H.2.2.1.
H.2.2.1. Phoå coâng suaát nhieãu traéng do löôïng töû.
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 11
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.2. Laáy maãu dö vaø ñònh daïng nhieãu
Do ñoù, coâng suaát treân khoaûng taàn soá ñôn vò, hay maät ñoä
phoå coâng suaát cuûa e(n) laø [2]:
σ e2 vôùi − f s ≤ f ≤ f s (2.2.1)
S ee ( f ) =
fs 2 2
vaø ñaïi löôïng naøy coù tính chu kyø beân ngoaøi khoaûng taàn soá
ñôn vò, vôùi chu kyø 1/fs. Coâng suaát nhieãu trong moät
khoaûng Nyquist beù [fa, fb] coù Δf = fb – fa laø:
σ 2
fb − f a
See ( f )Δf = e
=σ 2
e
fs fs
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 12
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ
HOAÙ
2.2. Laáy maãu dö vaø ñònh daïng nhieãu
Coâng suaát toång coäng treân toaøn boä khoaûng Δf = fs laø:
σ 2
e
fs = σ 2
e
fs
Boä löôïng töû ñònh daïng nhieãu taùi ñònh daïng phoå nhieãu
löôïng töû thaønh daïng tuaän lôïi hôn. Ñieàu naøy thöïc hieän
baèng caùch loïc chuoãi nhieãu e(n) vôùi moät boä loïc ñònh
daïng nhieãu HNS(f). Moâ hình nhieãu töông ñöông cho tieán
trình löôïng töû hoùa ñöôïc minh hoïa trong H.2.2.2.
Phöông trình löôïng töû hoùa töông öùng thay cho phöông
trình (2.1.8) laø: xQ(n) = x(n) + ε(n) (2.2.2)
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 13
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.2. Laáy maãu dö vaø ñònh daïng nhieãu
H.2.2.2. Moâ hình boä löôïng töû hoùa ñònh daïng nhieãu.
trong ñoù, ε(n) bieåu dieãn nhieãu ñaõ loïc. Chuoãi ε(n) khoâng
coøn laø nhieãu traéng. Maät ñoä phoå coâng suaát khoâng phaúng,
nhöng coù ñöôïc daïng cuûa boä loïc HNS(f):
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 14
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.2. Laáy maãu dö vaø ñònh daïng2 nhieãu
σe
S εε ( f ) = H NS ( f ) S ee ( f ) = (2.2.3)
2 2
H NS ( f )
fs
Coâng suaát nhieãu trong moät khoaûng ng nhoû [fa, fb] cho tröôùc
ng tích phaân fSεε(f) treân khoa
ñöôïc tính baèng ûng
ng naøy: y:
σe 2 f
Coâng suaát trong [fa, fb] = ∫ εε (2.2.4)
b b
= ∫
2
S ( f ) df H NS ( f ) df
f
ng hôïp sau: toác ñoä laáy maãu fs vaø coù B bit
Xeùt hai tröôøng
f a s f a
trong moãi maãu, vaø moät toác ñoä cao hôn fs’ vôùi B bit trong
moät maãu. Soá löôïng:
ng: L = f . ñöôïc goïi laø tyû leä laáy maãu dö,
f ' s
vaø thöôøng
ng laø soá nguyeân. Coù theå chöùng ng toû raèng ng B’ coù theå
s
beù hôn B nhöng chaát löôïng ng vaãn ñöôïc duy trì. Giaû söû taàm
toaøn thang R laø gioáng
ng nhau ôû hai boä löôïng ng töû hoùa, a, ñoä
roäng ng töû laø: Q = R2-B, Q’ = R2-B’
ng löôïng
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 15
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.2. Laáy maãu dö vaø ñònh daïng nhieãu
Q2 Q'2
Coâng suaát nhieãu löôïng töû: σ = , σ 'e =
2
e
2
12 12
Ñeå duy trì chaát löôïng trong hai tröôøng hôïp, maät ñoä phoå
coâng suaát phaûi nhö nhau, nghóa laø, theo phöông trình
(2.2.1):
σ σ ' coù theå ñöôïc vieát laïi σ = f σ ' = σ ' (2.2.5)
2 2 2 2
2 e e
e
= e
e
f '
s
L
fs fs' s
Do ñoù, coâng suaát löôïng ng töû toång ng σe2 beù hôn σe’2 moät
ng coäng
löôïng
ng L, khieán cho B lôùn hôn B’. YÙ nghóa cuûa keát quaû
naøy ñöôïc minh hoïa trong H.2.2.3. Neáu quaù trình laáy maãu
thöïc hieän ôû toác ñoä fs’ cao hôn thì coâng suaát toång ng coäng
ng
σe’2 cuûa nhieãu lö(C)2005
http://www.khvt.com
ôïng
ng tLêöûTiến
traThường
ûi ñeàu treân khoaûng
ng Nyquist fs16
’.
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.2. Laáy maãu dö vaø ñònh daïng nhieãu
H.2.2.3 Coâng suaát nhieãu löôïng töû laáy maãu dö,
khoâng qua ñònh daïng nhieãu.
Vuøng ñaùnh daáu treân H.2.2.3 theå hieän tyû leä cuûa coâng suaát
σe’2 naèm trong khoaûng taàn soá fs nhoû hôn. Giaûi phöông
trình (2.2.5) 2tìm L vaø vieát theo vi sai ΔB = B-B’, tìm
σ 'e
ñöôïc: L = = 2 2 ( B − B ')
= 2 2 ΔB
hay ΔB = 0.5 log2 L (2.2.6)
2
σe
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 17
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.2. Laáy maãu dö vaø ñònh daïng nhieãu
Coâng suaát nhieãu löôïng töû toång coäng naèm trong khoaûng
Nyquist nguyeân thuûy fs laø phaàn ñaùnh daáu trong hình.
Keát quaû coù theå ñöôïc tìm laïi baèng caùch tích phaân phöông
trình (2.2.4) treân khoaûng [-fs/2, fs/2]:
σ' 2 fs / 2
σ = ∫ (2.2.7)
2 e 2
e H ( f ) df NS
f ' − fs / 2
Ñeå yù raèng
ng neáu khoâng coù ñònh daïngng nhieãu, keát quaû giaûm
s
veà phöông trình (2.2.5), nghóa laø HNS(f) = 1. Muïc 12.7 seõ
cho thaáy moät boä loïc ñònh daïngng nhieãu baäc p tieâu bieåu vôùi
toác ñoä laáy maãu cao fs’ coù ñaùp öùng
ng bieân ñoä:
vôùi (2.2.8)
2p
⎛ πf ⎞ fs ' f '
H NS ( f ) = 2 sin ⎜⎜ ⎟⎟ − ≤ f ≤ s
2
⎝ fs ' ⎠ 2 2
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 18
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.2. Laáy maãu dö vaø ñònh daïng nhieãu
Vôùi nhöõng taàn soá f thaáp, coù theå xaáp xæ sinx ≈ x ñeå coù:
⎛ 2πf ⎞ vôùi 2p
(2.2.9)
⎜ ⎟
H NS ( f ) = ⎜
2
⎟ f
- BÀI GIẢNG MÔN XỬ LÍ SỐ TÍN HIỆU
CHÖÔNG 2 : LÖÔÏNG
NG TÖÛ HOAÙ
2.2. Laáy maãu dö vaø ñònh daïng nhieãu
π 2 p ⎛ 1 ⎞ giaûi tìm ΔB:
2 -2 ΔB = ⎜ 2 p +1 ⎟
2p +1⎝ L ⎠
⎛ π ⎞ 2p
ΔB = ( p + 0.5) log2 L − 0.5 log2 ⎜⎜ ⎟⎟
⎝ 2 p + 1⎠
Nhö vaäy cöù moãi laàn taêng gaáp ñoâi L thì tieát kieäm ñöôïc
(p+ 0.5) bits.
http://www.khvt.com (C)2005 Lê Tiến Thường 20
nguon tai.lieu . vn