- Trang Chủ
- Hoá dầu
- Bài giảng Thiết kế thí nghiệm và xử lý số liệu (Data Analysis and Design of Experiment): Bài 3 - PGS. TS. Trịnh Văn Dũng
Xem mẫu
- ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
THIẾT KẾ THÍ NGHIỆM Ệ VÀ XỬ LÝ SỐ LIỆU Ệ
(Data Analysis and Design of Experiment)
PGS. TS. Trịnh Văn Dũng
Bộ môn: Quá trình và thiết bị CN Hóa – Sinh học – Thực phẩm
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
trinhvandung190361
03.10.2017 2
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
1. Một số khái niệm cơ bản
2. Trình tự thực hiện
3. Kiểm
ể tra sự tương thích của mẫu với luật phân bốố chuẩn
ẩ
4. Ví dụ
03.10.2017 3
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
1. Một
ộ số khái niệm
ệ
Xử lý sơ bộ kết quả đo và quan sát là:
- Tiền đề để các bước xử lýý tiếp
p theo đạt
ạ hiệu
ệ qquả cao
- Cơ sở để xây dựng và sử dụng sự phụ thuộc thực nghiệm một cách
chính xác
- Cần sử dụng phương pháp phân tích thống kê một cách chính xác
kết quả
03.10.2017 4
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
1. Một
ộ số khái niệm
ệ
Nội dung:
- Đánh giá độ tin cậy của dụng cụ, phương pháp, tay nghề
- Loại
L i bỏ saii sốố thô
hô
- Xác định khoảng tin cậy của số đo
-Lập
ập bảngg p
phân bố xác suất:
+ Biến rời rạc: bảng phân phối xác suất
+ Biến liên tục: hàm phân bố xác suất
- Kiểm tra sự tương thích của mẫu với luật phân bố chuẩn
03.10.2017 5
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
1. Một
ộ số khái niệm
ệ
Cần thực hiện:
- Tính các đặc trưng của đại lượng ngẫu nhiên
- Kiểm
ể định giả thiết
ế thống
ố kê
- Kiểm định sự phù hợp kết quả đo với phân phối chuẩn và việc xác
định các thông số phân phối:
+ Nếu giả thuyết này là không thể chấp nhận, cần xác định luật phân
phối nào đó mà dữ liệu thực nghiệm tuân theo
+ Nếu
Nế thỏa mãn giả thiết thi xửử lý theo luật
l ật phân bố chuẩn
ch ẩn
03.10.2017 6
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
1. Một
ộ số khái niệm
ệ
Khi kiểm định giả thiết trong quá trình xử lý sơ bộ dữ liệu thực
nghiệm, nhằm giải quyết các vấn đề sau:
-Sàng lọc sai sốố thô (nhầm)
ầ của các quan sát
-Ước lượng độ tin cậy của các giá trị đo được
Kiểm tra sự tương hợp giữa việc phân phối kết quả đo lường với
-Kiểm
luật phân phối chuẩn
03.10.2017 7
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2. Trình tự
ự thực
ự hiện
ệ
Thực hiện các bước sau:
-Kiểm tra dụng
ụ g cụ,
ụ, p
phươngg p
pháp
p và người
g thực
ự hiện
ệ
-Số lần đo (cực tiểu)
-Loại bỏ sai số thô
-Xác
Xác định khoảng tin cậy của phép đo
-Lập bảng phân phối xác suất
-Xây dựng đường phân bố
03.10.2017 8
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2. Trình tự
ự thực
ự hiện
ệ
1.Tìm R = xMax – xMin
n khi n 100
2.Số khoảng biến đổi của chuỗi: k
1 3 , 221 log
l n khi n 100
3. Chiều dài của mỗi khoảng riêng từng phần theo công thức: R
k
4. Ghi lại chuỗi biến thể mỗi khoảng thu được, kiểm tra: n i
i n
5. Xây dựng chuỗi biến rời rạc:
- Bảng phân phối
- Hàm phân phối
03.10.2017 9
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2. Trình tự
ự thực
ự hiện
ệ
6. Xây dựng đồ thị tích lũy tần số - tần số ứng với bảng số
7. Tìm hàm pphân bố xác suất thựcự nghiệm
g ệ trình bàyy trên đồ thịị
8. Xác định các đặc trưng xác suất của mẫu (Mode, Median): M0, Me
9.Tính các đại lượng còn lại: W W p
i i 1 i
03.10.2017 10
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2.1 Kiểm tra dụng
ụ g cụ,
ụ, p
phương
gppháp
p … đo
Để kiểm tra dụng cụ, phương pháp, tay nghề của nhân viên:
-Dùng chuẩn χ2 (Khi bình phương)
-Loại bỏ sai sốố của dụng cụ, hóa chất,
ấ phương pháp, tay nghềề …
Có thể kiểm tra bằng cách so sánh với các chuẩn:
χ2 (Khi bình phương)
-χ2
-Student
03.10.2017 11
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2.1.1 Kiểm tra dụng
ụ g cụ,
ụ, p
phương
gppháp
p … đo
Kiểm tra bằng chuẩn χ2 :
Cách tính χ2 cho mỗi mục đích kể trên là khác nhau:
-Để kiểm định độ chính xác cách tính χ2 theo biểu thức thông
thường;
-Để
Để kiể
kiểm định
đị h sự ttuân
â theo
th lluật
ật phân
hâ bố chuẩn,
h ẩ χ22 títính
h th
theo
Pearson;
-Để kiểm định tính đồng nhất của dãy phương sai mẫu, χ2 tính theo
Bartlet;
Trong đó χ2 được tra từ một bảng
03.10.2017 12
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2.1.1 Kiểm tra dụng
ụ g cụ,
ụ, p
phương
gppháp
p … đo
Độ chính xác được cung cấp bởi:
-nhà sản xuất dụng cụ đo
-phương pháp phân tích được sử dụng 2
fS
Trong đó độ chính xác thực tế Sn thì: 2
n
2
Khi dùng chuẩn hai phía với xác suất P, tra bảng tìm
2
P vàà 2
P
0 , 5 0 , 5
2 2
03.10.2017 13
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2.1.1 Kiểm tra dụng
ụ g cụ,
ụ, p
phương
gppháp
p … đo
Nếu
2 P T2 2 P thì độ chính xác đạt yêu cầu
0,5 0,5
2 2
Ngược lại:
T2 2 P thì độ chính xác không đạt yêu cầu;
0 , 5
2
2 P T2 thì độ chính xác vượt trội độ chính xác yêu cầu;
0,5
2
03.10.2017 14
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2.1.1 Kiểm tra dụng
ụ g cụ,
ụ, p
phương
gppháp
p … đo
Một cân phân tích có σ = ± 0,0002 g
Sau một thời gia sử dụng, xác định được: Sn = S5 = ± 0,0008 g.
Chiếc
ế cân này đã bị coi là xuống
ố cấpấ chưa, Nếuế chọn P trên 0,98?
03.10.2017 15
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2.1.1 Kiểm tra dụng
ụ g cụ,
ụ, p
phương
gppháp
p … đo
Pearson đễ nghị cách kiểm định theo chuẩn χ2
khi tập hợp mẫu trong khoảng 50 ÷ 150
Xắp
ắ xếpế các số ố đo theo thứ tự tăng dần:
ầ x1 x2 .... xk
n1 n2 .... nk
ni
Tính xác s ất pi
ác suất
N
2
k
ni N pi
2
T
i 1 N pi
Tra χ2p, f ứng với f = k – 3
03.10.2017 16
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2.1.1 Kiểm tra dụng
ụ g cụ,
ụ, p
phương
gppháp
p … đo
Nếu: χ2T < χ2p,f2 thì tập hợp mẫu tuân theo luật phân bố chuẩn;
Nếu: χ2T > χ2p,f2 thi không tuân theo luật phân bố chuẩn;
0,01 0,05 0,1 0,5 0,9 0,95 0,99
f
1 0,0002 0,0039 0,0158 0,455 2,71 3,84 6,64
2 0,0201 0,103 0,211 1,39 4,61 5,99 9,21
3 0,115 0,352 0,584 2,37 6,25 7,81 11,3
4 0,297 0,711 1,06 3,36 7,78 9,49 13,3
5 0,554 1,15 1,61 4,35 9,24 11,1 15,1
6 0,872
, 1,64
, 2,2
, 5,35
, 10,6
, 12,6
, 16,8
,
7 1,24 2,17 2,83 6,35 12,0 14,1 18,5
8 1,65 2,73 3,49 7,34 13,4 15,5 20,1
9 2,09 3,33 4,17 8,34 14,7 16,9 21,7
10 2 56
2,56 3 94
3,94 4 87
4,87 9 34
9,34 16 0
16,0 18 3
18,3 23 2
23,2
11 3,05 4,57 5,58 10,3 17,3 19,7 24,7
12 3,57 5,23 6,3 11,3 18,5 21,0 26,2
13 4,11 5,89 7,04 12,3 19,8 22,4 27,7
14 4 66
4,66 6 57
6,57 7 79
7,79 13 3
13,3 21 1
21,1 23 7
23,7 29 1
29,1
15 5,23 7,26 8,55 14,3 22,3 25,0 30,6
03.10.2017 17
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2.1.1 Kiểm tra dụng
ụ g cụ,
ụ, p
phương
gppháp
p … đo
Khi có k phương sai mẫu Si2 đánh số i = 1, 2, 3, ....., k
Phương sai Si2 có số bậc tự do fi = ni – 1
Từ đó tính phương sai tái sinh Sts2
k
ii
f S 2
Sts2 i 1
k
Trong
o g đó: f
i 1
i
k k
f ts f i ni k
i 1 i 1
k
f ts Sts2 f i Si2
i 1
03.10.2017 18
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2.1.1 Kiểm tra dụng
ụ g cụ,
ụ, p
phương
gppháp
p … đo
Theo Bartlet: k
2
2,303 f ts lg Sts f i lg Si
2
T
2 i 1
B
1 k
1 1 C
1
3k 1 i 1 f i f ts
với bậc tự do f = k – 1 nếu fi > 2
Như vậy: χ2T < χ2p, f2 thì dãy phương sai mẫu
ẫ là đồng
ồ nhất,ấ
tức là các phương sai mẫu thuộc cùng một phương sai tổng quát;
χ2T < χ2p,
p f2 thì dãyyp
phươngg sai không
g đồngg nhất;;
03.10.2017 19
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- XỬ LÝ SƠ CẤP SỐ LIỆU THÍ NGHIỆM
190361
2.1.2 Kiểm tra dụng
ụ g cụ,
ụ, p
phương
gppháp
p … đo
Kiểm tra bằng chuẩn Student:
1) Từ bảng số liệu tính x và Mx
x Mx
2) Tính chuẩn Student: tT n.
Sx
3) Tra t,f
f
4) Kết luận kiểm tra
03.10.2017 20
Thiết kế thí nghiệm &Xử lý số liệu MS: CH3309
21:03
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
nguon tai.lieu . vn