Bài giảng Quản trị dự án - Bài 1: Tổng quan về dự án và quản trị dự án

Bài 1: Tổng quan về dự án và quản trị dự án 0 BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ DỰ ÁN VÀ QUẢN TRỊ DỰ ÁN Nội dung • Tổng quan về tài chính doanh nghiệp. • Khái luận về dự án. • Khái luận về quản trị dự án. • Nhà quản trị dự án. Mục tiêu Hướng dẫn học • Nắm bắt những vấn đề cơ bản có tính tổng quan về dự án và quản trị dự án, nhà quản trị dự án. • Hiểu rõ về dự án và các vấn đề liên quan đến dự án. • Hiểu được các nội dung cụ thể của công tác quản trị dự án. • Hiểu, nắm bắt được các yêu cầu đối với một nhà quản trị dự án. • Có thể triển khai được các bước đầu tiên của dự án và quản trị dự án. • Để học tốt chương này học viên cần có cái nhìn tổng quan về quá trình hoạt động kinh doanh. • Học viên cần chủ động trong toàn bộ quá trình học. • Học viên cần tập trung nghiên cứu nội dung của giáo trình Quản trị dự án. • Nghiên cứu mở rộng theo các tài liệu tham khảo được cung cấp hoặc giới thiệu. • Chú ý tới các hướng dẫn của giảng viên. • Thực hiện đầy đủ các nội dung môn học như các bài thực hành, bài tập • Tập trung các vấn đề có thắc mắc để Thời lượng học đề nghị giải đáp. • 4 tiết 1 Bài 1: Tổng quan về dự án và quản trị dự án TÌNH HUỐNG KHỎI ĐỘNG BÀI Tình huống dẫn nhập Một người có số tiền 2 tỷ đồng và quyết định xây một ngôi nhà. Một tổng công ty xây dựng đầu tư 200 tỷ đồng xây dựng một khu nhà chung cư. Câu hỏi 1. Đâu là dự án? 2. Trong hai công việc trên, công việc nào dễ quản lý hơn? 3. Cá nhân người kia có thể quản lý việc xây dựng chung cư hay không? Việc quản lý hai công việc trên có giống nhau không? Bài học này sẽ cho bạn câu trả lời. 2 Bài 1: Tổng quan về dự án và quản trị dự án 1.1. 1.1.1. 1.1.1.1. Khái niệm về dự án Khái niệm, đặc điểm và phân loại dự án Các khái niệm về dự án • Dự án: o Theo góc độ tĩnh: dự án được hiểu là một hình tượng về một tình huống (hoặc một trạng thái) mà ta muốn đạt tới trong tương lai. o Theo góc độ động: Dự án được coi là một hoạt động đặc thù, tạo nên một cách có phương pháp và định tiến với các phương tiện đã cho nhằm tạo nên một thực tế mới. • Dự án đầu tư: o Theo Ngân hàng Thế giới: Dự án đầu tư là tổng thể các chính sách, hoạt động, chi phí có liên quan với nhau được hoạch định nhằm đạt những mục tiêu nào đó trong một khoảng thời gian nhất định. o Theo luật đầu tư năm 2005: Dự án đầu tư là tập hợp các đề xuất bỏ vốn trung và dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tư trên địa bàn cụ thể, trong khoảng thời gian xác định. • Dự án kinh doanh: Là dự án được hình thành và triển khai trong lĩnh vực kinh doanh. Ví dụ: ③ Xây dựng một căn nhà. ③ Xây dựng một khu đô thị mới. 1.1.1.2. Các đặc điểm của dự án Một dự án thường có năm đặc điểm là: • Phức tạp • Sáng tạo và duy nhất • Mục tiêu xác định • Vòng đời có giới hạn • Gắn với môi trường phức tạp. Ví dụ: Tổng công ty xây dựng và phát triển nhà Hà Nội có dự án xây dựng khu đô thị mới trên địa phận huyện Từ Sơn, Bắc Ninh. Đất phục vụ dự án lấy từ quỹ đất nông nghiệp của huyện. • Tính phức tạp Tính phức tạp của dự án thể hiện ở chỗ nó liên quan đến nhiều bộ phận khác nhau của tổ chức. Tính phức tạp thể hiện trong sự đòi hỏi phải thực hiện đến nơi đến chốn tất cả các hành động, quyết định và công việc. o Một dự án bao gồm nhiều công việc liên quan đến nhiều lĩnh vực, có khi con số đầu công việc lên tới hàng trăm, hàng ngàn… mà tất cả đều phải kết thúc bằng một kết quả cụ thể như giao nộp một sản phẩm, một kế hoạch hành động 3 Bài 1: Tổng quan về dự án và quản trị dự án với các điều kiện thực hiện hiệu quả nhất. Do vậy, nó đòi hỏi những quyết định đảm bảo hài hoà các yêu cầu, các chi phí và chấp nhận rủi ro. o Trong hoạt động của dự án, các công việc lệ thuộc lẫn nhau vì chúng đều đáp ứng cùng một mối quan tâm chung (cùng mục đích) là sự thành công của dự án. Vì vậy, cần phải tôn trọng logic về thời gian. o Một dự án được soạn thảo là kết quả tổng hợp của nhiều những biến cố khác nhau như: Tầm quan trọng của tiến bộ công nghệ, số lượng các loại kỹ thuật và mức thành thạo chuyên môn cần thiết, số lượng các tác nhân có liên quan và thái độ của họ: khách hàng, nhà cung ứng, nhà tài trợ… những đòi hỏi về giá cả và thời hạn, tình phức tạp trong hệ thống điều hành… • Tính sáng tạo và duy nhất o Một dự án kinh doanh luôn là mới mẻ, trước nó chưa từng có, và do vậy đòi hỏi phải có các quyết định và hành động sáng tạo, không có khuôn mẫu, tiền lệ cho trước. o Một dự án hoạch định các hoạt động kinh doanh cho tương lai, do đó nó chứa đựng những yếu tố bất định, xuất hiện những rủi ro, không chắc chắn. Chính vì vậy, cần tìm hiểu một cách thấu đáo những đặc tính vốn có của dự án kinh doanh, nghiên cứu kỹ từng yếu tố của dự án, tránh những rủi ro không đáng có. Đó là những đòi hỏi không thể thiếu được đối với những nhà kinh doanh đặc biệt là trong điều kiện hiện nay. o Dự án được coi là công cụ để các doanh nghiệp tiến hành các hoạt động kinh doanh, do đó trong dự án chứa đựng nhiều yếu tố cơ bản của quá trình kinh doanh như là mục tiêu hoạt động của doanh nghiệp nhằm giúp cho doanh nghiệp tiến vào thị trường và lĩnh vực kinh doanh mới. Doanh nghiệp cần đón trước những thời cơ phát triển kinh tế, nắm bắt những cơ hội làm ăn lâu dài có lợi nhuận lớn. • Mục tiêu của dự án là xác định o Dự án luôn nhằm đạt tới một mục tiêu và kết quả cụ thể, được dự tính trước. o Đó có thể là mục tiêu dài hạn, mục tiêu ngắn hạn, mục tiêu trước mắt và lâu dài, một mục tiêu cụ thể xác định hay một tập hợp mục tiêu. Chúng được xác định thông qua một hệ thống các chỉ tiêu kinh tế xã hội, biểu thị năng lực sản xuất, quy mô kinh doanh hay hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp và dự án. o Dự án sử dụng các nguồn lực có giới hạn như nguồn tài chính, nguồn lực vật chất (máy móc thiết bị, nguyên vật liệu…) nguồn nhân lực và công nghệ cần thiết cho dự án. • Vòng đời của dự án có giới hạn o Thời gian: Vòng đời dự án tính từ khi hình thành, triển khai cho đến khi kết thúc là có giới hạn về thời gian và đòi hỏi phải được tuân thủ nghiêm ngặt. o Kết quả: Dự án có yêu cầu chặt chẽ về kết quả, chất lượng, chi phí và thời gian thực hiện dự án. o Dự án thường có sự tham gia của nhiều cá nhân và tổ chức, hoạt động của dự án liên quan đến nhiều ngành, đòi hỏi chuyên môn khác nhau, tồn tại các quan 4 Bài 1: Tổng quan về dự án và quản trị dự án điểm cũng không giống nhau. Bởi vậy, nhà quản trị dự án cần phải dung hoà và liên kết được các thành viên tạo lập ê kíp làm việc thuận lợi và có hiệu quả. • Môi trường của dự án là phức tạp Đôi khi thực hiện dự án với nhiều mục đích khác biệt, thậm chí trái ngược nhau như giảm chi phí để tăng lợi nhuận nhưng lại phải cải tạo môi trường sinh thái bằng các giải pháp xử lý chất thải chống ô nhiễm; nâng cao chất lượng sản phẩm đi đôi với hạ giá thành để cạnh tranh… 1.1.1.3. Phân loại dự án • Phân loại dự án theo lĩnh vực đầu tư, dự án được chia làm bốn loại: Dự án sản xuất Dự án thương mại Dự án dịch vụ Dự án xây dựng. o Dự án sản xuất: Trong đó có nhiều loại như dự án trong các lĩnh vực sản xuất công nghiệp nặng, công nghiệp nhẹ, nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp… o Dự án thương mại: Các dự án về phát triển thị trường, phát triển sản phẩm mới, cải tiến kênh phân phối… Dự án trong lĩnh vực thương mại là những dự án quy mô không lớn và tập trung chủ yếu vào vấn đề tiêu thụ sản phẩm nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh cho doanh nghiệp. o Dự án dịch vụ: Là những dự án kinh doanh nhằm tạo ra những hoạt động dịch vụ phục vụ cho các nhu cầu nhất định của xã hội, nâng cao chất lượng và hiệu quả các hoạt động dịch vụ như du lịch, bưu chính viễn thông, vận tải hàng hoá và hành khách… o Dự án trong lĩnh vực xây dựng: Dự án xây dựng cơ bản, xây dựng cơ sở hạ tầng. Ví dụ: 1. Dự án mở nhà máy sản xuất thép 2. Dự án phát triển thương hiệu bia Thăng Long của công ty bia Halida 3. Dự án làm hầm cầu vượt nút ngã tư Kim Liên 4. Dự án xây dựng khu Resort Vạn Chài tại Sầm Sơn • Phân loại dự án theo thời hạn ấn định, dự án có ba loại: Dự án ngắn hạn Trung hạn Dài hạn. o Dự án ngắn hạn: Là những dự án có thời gian hoạt động ngắn, thường là một năm tài khoá. Mục tiêu thực hiện của dự án gắn với việc thực hiện mục tiêu kế hoạch kinh doanh hàng năm của doanh nghiệp. 5 ... - tailieumienphi.vn