Xem mẫu
- CHƯƠNG 5
ĐO LƯỜNG VÀ THU THẬP DỮ LIỆU
TRONG NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG
Phạm Thành Thái
Khoa Kinh tế, Trường ĐH Nha Trang
- NỘI DUNG CHÍNH
Sơ lược nghiên cứu định lượng
Đo lường và cấp độ thang đo trong
nghiên cứu
Công cụ thu thập dữ liệu
Hỏi & Đáp
2
- Phương pháp và công cụ thu thập
dữ liệu định lượng
Phương pháp phổ biến
Khảo sát
Thử nghiệm
Công cụ thông dụng
Thu thập dữ liệu
- Bảng câu hỏi
- Phỏng vấn trực diện/điện thoại/thư/internet
Xử lý dữ liệu
- Phân tích thống kê đơn biến – đa biến
3
- Sơ lược nghiên cứu định lượng
Lượng hóa mối quan hệ/sự thay đổi trong hiện
tượng, tình huống, vấn đề…
Các biến số sử dụng là biến số định lượng
Thường sử dụng trong các khoa học về kinh tế, giáo
dục, vật lý, dịch tễ học,…
Sử dụng với mục đích kiểm định lý thuyết khoa học
Một nghiên cứu có thể kết hợp cả phương pháp
định lượng và định tính
4
- Sơ lược nghiên cứu định lượng
Các loại dữ liệu
Có 3 loại dữ liệu như sau:
- Dữ liệu đã có sẵn (thứ cấp)
- Dữ liệu chưa có sẵn (sơ cấp)
- Dữ liệu chưa có trên thị trường (thực nghiệm)
5
- Đo lường và cấp độ thang đo
trong nghiên cứu
1. Đo lường:
- Là cách thức sử dụng các con số để diễn tả các hiện
tượng khoa học mà chúng ta cần nghiên cứu.
- Một hiện tượng khoa học cần đo lường gọi là một khái
niệm nghiên cứu, gọi tắt là khái niệm.
- Để đo lường → các cấp độ thang đo khác nhau.
- Một khái niệm có thể đo lường trực tiếp nhưng cũng có
thể đo lường gián tiếp thông qua các biến đại diện hay
biến đo lường/ biến quan sát.
6
- Xây dựng thang đo cho các khái
niệm nghiên cứu
Theo Nguyễn Đình Thọ (2011, 301), quy
trình xây dựng thang đo gồm 3 bước chính:
(1) Xây dựng tập biến quan sát
(2) Đánh giá sơ bộ thang đo
(3) Đánh giá chính thức thang đo
7
- Quy trình xây dựng và đánh
giá thang đo
8
- Đo lường và cấp độ thang đo
trong nghiên cứu
2.Các cấp độ thang đo:
Chia thành bốn cấp độ thang đo:
- Thang đo định danh (nominal scale)
- Thang đo thứ tự (Ordinal scale)
- Thang đo khoảng (Interval scale)
- Thang đo tỷ lệ (Ratio scale)
9
- Đo lường và cấp độ thang đo
trong nghiên cứu
Cấp thang đo Đặc điểm
Định danh Để xếp loại, không có ý nghĩa về lượng
Non metric
(Định tính) Để xếp thứ tự, không có ý nghĩa về
Thứ tự
lượng
Đo khoảng cách, có ý nghĩa về lượng
Khoảng
Metric nhưng gốc 0 không có ý nghĩa
(Định lượng)
Đo độ lớn, có ý nghĩa về lượng và gốc
Tỷ lệ
0 có ý nghĩa
10
- Đo lường và cấp độ thang đo
trong nghiên cứu
2.1. Thang đo định danh:
- Dùng cho các đặc điểm thuộc tính
- Dùng các mã số để phân loại các đối tượng
- Thang đo định danh là thang đo trong đó số
đo dùng để xếp loại, nó không có ý nghĩa về
lượng.
11
- Đo lường và cấp độ thang đo
trong nghiên cứu
2.1. Thang đo định danh:
Ví dụ 1: Câu hỏi “Nghề nghiệp của bạn là gì”?
Giáo viên 1
Công nhân 2
Thư ký 3
Ví dụ 2: Trong các loại bia sau đây, bạn đã dùng qua loại
nào?
Sài gòn 1
Tiger 2
Heineken 3
12
- Đo lường và cấp độ thang đo
trong nghiên cứu
2.2. Thang đo thứ tự :
- Thường dùng cho các đặc điểm thuộc tính, và đôi
khi cũng được dùng cho các đặc điểm số lượng.
- Có quan hệ hơn kém
- Sự chêch lệch không nhất thiết phải bằng nhau
- Thang đo cấp thứ tự là loại thang đo trong đó số đo
dùng để so sánh thứ tự, nó không có ý nghĩa về
lượng.
13
- Đo lường và cấp độ thang đo
trong nghiên cứu
2.2. Thang đo thứ tự :
Ví dụ 1: Bạn vui lòng xếp thứ tự theo sở thích của bạn các
thương hiệu nước ngọt sau theo cách thức sau đây: (1)
thích nhất, (2) thích nhì,…
Pepsi ….
Tribeco ….
7 up ….
Coke ….
14
- Đo lường và cấp độ thang đo
trong nghiên cứu
2.2. Thang đo thứ tự :
Ví dụ 2: Xin cho biết mức doanh thu của quý doanh
nghiệp trung bình hàng tháng?
Dưới 200 triệu đồng 1
Từ 200 – 500 triệu đồng 2
Từ 500 – 1 tỷ đồng 3
Từ 1 tỷ - 3 tỷ đồng 4
Trên 3 tỷ đồng 5
15
- Đo lường và cấp độ thang đo
trong nghiên cứu
2.3. Thang đo khoảng:
- Thường dùng cho các đặc điểm số lượng, và đôi khi
cũng được áp dụng cho các đặc điểm thuộc tính.
- Thang đo khoảng là thang đo thứ tự có các khoảng
cách đều nhau.
- Thang đo khoảng là loại thang đo trong đó số đo
dùng để chỉ khoảng cách nhưng gốc 0 không có ý
nghĩa.
16
- Đo lường và cấp độ thang đo
trong nghiên cứu
2.3. Thang đo khoảng:
Thang đo Likert:
Stt Chất lượng cuộc gọi Rất Không Bình Đồng Rất
không đồng ý thường ý đồng ý
đồng ý
Q4.1 Chất lượng đàm thoại rõ ràng, 1 2 3 4 5
không bị nhiễu sóng
Q4.2 Không bị rớt mạch, đàm thoại 1 2 3 4 5
được liên tục, thông suốt
Q4.3 Chất lượng máy của nhà cung 1 2 3 4 5
cấp đảm bảo hoạt động bình
thường
Q4.4 Vùng phủ sóng rộng (có thể di 1 2 3 4 5
chuyển ở mọi nơi)
17
- Đo lường và cấp độ thang đo
trong nghiên cứu
2.3. Thang đo khoảng:
Thang đo Likert:
Xin vui lòng cho biết mức độ đồng ý của bạn
trong phát biểu “Tôi rất thích sữa chua Yomost”.
Hoàn
Trung Đồng Hoàn toàn
toàn Phản đối
dung ý đồng ý
phản đối
1 2 3 4 5
18
- Đo lường và cấp độ thang đo
trong nghiên cứu
2.4. Thang đo tỷ lệ:
- Dùng cho các đặc tính số lượng
- Có đầy đủ các đặc tính của thang đo khoảng
- Thang đo tỷ lệ là thang đo ở bậc cao nhất.
- Thang đo tỷ lệ là loại thang đo trong đó số đo dùng để
đo độ lớn, và gốc 0 có ý nghĩa.
- Ví dụ: + Xin bạn vui lòng cho biết bạn có bao chiếc áo
dài?..........chiếc.
+ Trung bình một tuần bạn chi bao nhiêu tiền cho
nước giải khát?.....đồng.
19
- Công cụ thu thập dữ liệu
1. Bảng câu hỏi
Một bảng câu hỏi tốt sẽ giúp nhà nghiên cứu thu
thập được dữ liệu cần thiết với độ tin cậy cao. Một
bảng câu hỏi phải thỏa mãn hai yêu cầu cơ bản
sau đây:
Phải có đầy đủ các câu hỏi mà nhà nghiên cứu
muốn thu thập dữ liệu từ các trả lời.
Phải kích thích được sự hợp tác của người trả lời.
20
nguon tai.lieu . vn