Xem mẫu

  1.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   PHẦN 1: MỞ ĐẦU 1 Khái niệm và phân loại bể chứa  1.1 Khái niệm về bể chứa Bể chứa là một công trình xây dựng nhằm mục đích phục vụ cho công tác tàng trữ các  sản phẩm dầu (xăng, dầu hoả…), khí hoá lỏng, nước, axít, cồn công nghiệp… Hiện nay cùng với sự  tiến bộ  của khoa học kĩ thuật và yêu cầu về  mặt công nghệ,   người ta đã tiến hành nghiên cứu và xây dựng các loại bể chứa có cấu trúc phức tạp nhưng  hợp lý hơn về mặt kết cấu góp phần đem lại hiệu quả kinh tế cao. 1.2 Phân loại bể chứa Phân loại theo hình dạng bể: ­ Bể chứa hình trụ (trụ đứng, trụ ngang); ­ Bể hình cầu; ­ Hình giọt nước…  Vị trí của bể trong không gian có thể  đặt cao hơn mặt đất (trên gối tựa), đặt trên mặt  đất , ngầm hoặc nửa ngầm dưới đất hoặc dưới nước. Phân loại theo mái bể: ­ Bể chứa có thể tích không đổi (mái tĩnh ­ cố định). ­ Bể chứa có thể  tích thay đổi (mái phao – ngoài mái cố định còn có phao nổi trên mặt   chất lỏng; hoặc mái nổi ­ bản thân là mái phao) Phân loại theo áp lực dư (áp lực do chất lỏng bay hơi): ­ Bể chứa áp lực thấp: khi áp lực dư  pd ≤ 0,002MPa và áp lực chân không (khi xả  hết  chất lỏng) po ≤ 0,00025Mpa (0,0025 kG/cm2).  ­ Bể chứa trụ đứng áp lực cao: khi áp lực dư pd > 0,002MPa.                                                                       1
  2.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   1.2.1 Bể chứa trụ đứng áp lực thấp Bể chứa trụ  đứng mái tĩnh thường để chứa các sản phẩm dầu mỏ  có hơi đàn hồi áp  lực thấp. Thể  tích có thể  rất khác nhau, từ  100 đến 20000m 3 (chứa xăng), thậm chí tới 50  000m3 (chứa dầu mazút,…) Hình 1: Bể chứa trụ đứng áp lực thấp Các bộ phận chính của bể: ­ Đáy bể: Được đặt trên nền cát đầm chặt và chịu áp lực chất lỏng. Đáy bể  gồm các   thép tấm có kích thước lấy theo định hình sản xuất và được liên kết với nhau bằng đường  hàn. ­ Thân bể: Là bộ  phận chịu lực chính, gồm nhiều khoang thép tấm hàn lại, chiều dày   các thép tấm thân bể có thể thay đổi hoặc không dọc theo thành bể. Liên kết giữa các thép   tấm trong cùng một đoạn thân là đường hàn đối đầu, liên kết giữa các đoạn thân dùng   đường hàn vòng hoặc đối đầu. Nối thân bể và đáy bể dùng đường hàn góc ­ Mái bể: Mái bể cũng đựơc tổ hợp từ các tấm thép hàn lại với các dạng chính như sau:  Mái nón, mái treo, mái cầu, mái trụ cầu.                                                                       2
  3.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   cét cét m¸ i n ã n m¸ i t r e o m¸ i t r ô c Çu m¸ i c Çu Hình 2: Một số dạng mái bể chứa trụ đứng áp lực thấp Bể chứa trụ đứng mái nón. Thường sử dụng khi thể tích bể V
  4.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   Bể chứa trụ đứng mái cầu Loại bể này dùng để chứa sản phẩm dầu nhẹ. Mái gồm các tấm cong theo 2 phương.  Thân bể được hàn từ thép tấm. Dưới bể được bố  trí các bu lông neo quanh thân tránh hiện   tượng đáy bể bị uốn và nâng lên cùng thân dưới tác dụng của áp lực dư  lớn khi lượng chất  lỏng trong bể giảm.   Hình 3: Bể chứa trụ đứng mái phao Hình 4: Bể chứa trụ đứng mái trụ cầu (mái cầu) 1.2.2 Bể chứa trụ ngang Bể chứa trụ ngang dùng để chứa các sản phẩm dầu mỏ dưới áp lực dư p d ≤ 0,2Mpa  và hơi hoá lỏng có pd ≤ 1,8MPa, áp lực chân không po ≤ 0,1MPa. Bể chứa trụ ngang có 3 bộ phận chính: thân, đáy và gối tựa.                                                                       4
  5.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   Thân bể: bằng thép tấm, được chia làm nhiều khoang. Các tấm thép được liên kết với  nhau bằng đường hàn đối đầu, bên trong mỗi khoang đặt các vành cứng bằng thép góc và   hàn với thân bể. ­ Đáy: có các hình dạng khác nhau: phẳng, nón, trụ, cầu, elíp. Việc lựa chọn đáy phụ  thuộc vào thể tích bể, và áp lực dư trong bể. ­ Gối tựa: gồm hai gối hình cong lõm bằng bê tông hoặc gối tựa dạng thanh đứng. Ưu điểm:  ­ Hình dạng đơn giản; ­ Dễ chế tạo, có khả năng chế tạo trong nhà máy rồi vận chuyển đến nơi xây dựng. ­ Có thể tăng đáng kể áp lực dư so với bể trụ đứng. Nhược điểm:  ­ Tốn chi phí chế tạo gối tựa.                                                      Hình 5: Bể chứa trụ ngang 1.2.3 Bể chứa cầu Bể chứa cầu dùng để chứa hơi hoá lỏng với áp lực dư pd 0,25 1,8MPa, thể tích bể V  = 600 4000m3. Thể tích bể cầu có thể lên đến 10.000m3. Tuy nhiên khi thể tích bể quá lớn   thì hiệu quả kinh tế không cao.                                                                       5
  6.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   Bể được ghép từ các tấm cong hai chiều và được chế tạo bằng cách cán nguội hoặc   dập nóng. Các tấm thép đựơc hàn với nhau bằng đường hàn đối đầu. Cách chia các tấm trên   mặt cầu có nhiều hình dạng khác nhau: múi kinh tuyến với các mạch song song hoặc so le. Bể  được đặt trên gối dạng vành hay thanh chống bằng thép  ống hoặc thép chữ  I.   Dùng thanh chống đảm bảo được biến dạng nhiệt tự  do cho bể. Các thanh chống nên tiếp  xúc với mặt bể để  giảm ứng suất cục bộ và không tỳ  vào đường hàn  nối các tấm của vỏ  bể.                                        Hình 6: Bể chứa cầu 1.2.4 Bể chứa hình giọt nước. ­ Khuynh hướng đi tìm một giải pháp kết cấu cho  ứng lực trên bể  tương đối đồng   nhất đã đưa đến giải pháp bể dạng giọt nước.  ­ Loại bể này thường được dùng để chứa xăng nhẹ do có khả năng chịu được áp suất  cao do khí dư bay hơi (Pd = 0.03   0.05 Mpa) và có vòng quay sản phẩm lớn. ­ Bể chứa hình giọt nước được đặt trên hệ giá đỡ, được tổ hợp từ các thanh thép ống.   Hệ giá đỡ này được đặt trên móng bê tông cốt thép.                                                                       6
  7.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   Hình 7: Bể chứa hình giọt nước 1.2.5 Bể chứa trụ đứng mái dome Đây là loại bể chứa trụ đứng, mái cầu. Trong đó kết cấu mái là hệ thống giàn không   gian được cấu tạo từ các thanh dầm chữ I, liên kết với nhau thông qua hệ  thống bulông và  bản đệm, được bao che kín nhờ các panel mái, tất cả hệ thống đều sử dụng loại vật liệu là   hợp kim nhôm (aluminum).  Ưu điểm chính của hệ  kết cấu mái này là lắp dựng đơn giản,   trọng lượng nhẹ  do đó giảm được tải trọng tác dụng lên thân bể, móng bể  dẫn đến giảm  được giá thành xây dựng                                                                       7
  8.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   Hình 8: Bể chứa trụ đứng kết cấu mái dome PHẦN 2: TÍNH TOÁN BỂ CHỨA 1. Bể chứa trụ đứng áp lực thấp 1.1. Cấu tạo Đáy bể: Đáy bể tựa trên nền cát và chịu áp lực chất lỏng. Nội lực trong đáy bể thường nhỏ  nên chiều dày đáy bể thường chọn theo cấu tạo khi hàn và điều kiện chống ăn mòn. Chiều dày tối thiểu của đáy bể là 4mm (khi V=5mm.                                                                       8
  9.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   MÆT C¾T 1-1 12 8 12 12 8 60 10 11 11 11 11 10 9 9 8 1 MÆT C¾T 2-2 7 1 1 7 12 12 6 1 6 10 8 54 5 1 1 5 3 MÆT C¾T 3-3 4 1 1 1 1 4 3 3 1 1 1 1 1 3 60° 20 12 10 2 12 2 1 1 1 2 10 3 8 a 2 70 hè thu cÆn dÇu 3 1 1 3 2 2 4 1 1 1 4 5 1 1 5 4 12 6 1 6 12 4 7 1 1 7 8 9 9 10 11 11 11 11 10 12 12 MÆT C¾T 4-4 12 88 88   Hình 14. Cấu tạo đáy bể chứa trụ đứng Thân bể: Thân bể gồm nhiều đoạn khoang thép tấm hàn lại. Đường hàn theo chiều đứng nối  các tấm thép trong còng một khoang là đường hàn đối đầu. Đường hàn liên kết giữa các  đoạn thân thông thường là đường hàn đối đầu.                                                                       9
  10.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   thÐp gãc m¸i bÓ 7 6 5 vµnh chèng giã 4 3 mÆt c¾t th©n bÓ 2 1 1 1 thÐp tÊm th©n bÓ chiÒu dµy thay ®æi chiÒu dµy kh«ng ®æi nèi c¸c tÊmtr ong khoang phÝa tr ong bÓ vµnh chèng giã 60° phÝa ngoµi bÓ phÝa tr ong bÓ phÝa tr ong bÓ chi tiÕt ch©n bÓ chi tiÕt vµnh chèng giã chi tiÕt thÐp gãc m¸i bÓ 250 4 R=2 Hình 15. Cấu tạo thân bể chứa trụ đứng Mái bể: Hình dạng mái phụ thuộc chiều tác dụng của tải trọng, kích thước bể. Khi tải trọng  hướng xuống là chủ yếu (áp lực dư nhỏ) thì thường làm mái nón, mái treo. Khi đường kính  bể lớn, áp lực dư lớn thì thường làm mái cầu hoặc mái trụ cầu.                                                                       10
  11.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   DÇM HU? NG TÂ M DÇMVßNG Hình 16. Sơ đồ mái bể chứa trụ đứng 1.2. Tính toán bể chứa trụ đứng áp lực thấp 1.2.1. Tính thân bể theo điều kiện bền Dưới tác dụng của áp lực thuỷ tĩnh và áp lực dư, thân bể sẽ chịu ứng suất kính tuyến  σ1 và ứng suất vòng σ2. Hình 17. Sơ đồ tính bể chứa trụ đứng                                                                       11
  12.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   Áp lực tính toán ở độ sâu cách mặt thoáng một khoảng z: PZ * z*n pd * m (2.1) Trong đó: g­ Trọng lượng riêng chất lỏng trong bể pd­ Áp lực dư trong không gian hơi n, m­ Hệ số vượt tải của áp lực thuỷ tĩnh và áp lực dư. Do thân bể hình trụ tròn nên ứng suất kéo vòng σ2 lớn gấp hai lần ứng suất theo  phương kinh tuyến σ1.  pR2 (2.2) 1 ; 2 2 1 2 Do liên kết nối các bản thép theo phương đứng là liên kết hàn đối đầu, nên chiều dày  tấm thép có thể xác định dựa theo cường độ đường hàn đối đầu: Pz * r (2.3) Rh Trong đó: r – Bán kính bể Rh­ Cường độ tính toán của đường hàn đối đầu khi chịu kéo Khu vực thân bể gần đáy, gần các sườn gia cường thì do ảnh hưởng của hiệu ứng  biên nên ứng suất vòng sẽ bị giảm. Khi đó việc tính toán theo lý thuyết trên (lý thuyết phi mô  men) không còn chính xác.   Khu vực thân bể gần đáy, gần các sườn gia cường thì chuyển vị của đường kính thân  bể bị cản trở do đó sinh ra mô men uốn và lực cắt cục bộ. Bài toán trên có thể giải bằng các  phương pháp số như PTHH, PT biên. Mô men uốn cục bộ lớn nhất tại đáy khi coi liên kết giữa thân và đáy là ngàm cứng,  bể chứa đầy chất lỏng có thể xác định theo công thức gần đúng:   M 0.3(n * * h m * p d ) * r * (2.4) Mô men uốn cục bộ lớn nhất tại đáy khi coi liên kết giữa thân và đáy là ngàm đàn hồi,  bể chứa đầy chất lỏng có thể xác định theo công thức gần đúng:                                                                       12
  13.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                     M 0.1(n * * h m * p d ) * r * (2.4) Ứng suất lớn nhất theo phương đường sinh kể đến hiệu ứng biên: g 6M (2.5)   2 m1 * R Trong đó: m1­ Hệ số điều kiện làm việc. m1=1.6 khi kể đến biến dạng dẻo tại vị trí nối thân­ đáy. g­ Trọng lượng bể trên một đơn vị dài. 1.2.2. Tính thân bể theo điều kiện ổn định Thân bể có thể bị mất ổn định do ứng suất nén đều theo phương đường sinh hoặc do  ứng suất nén vòng hoặc có thể do cả hai. Ổn định thân bể do ứng suất nén đều theo phương đường sinh σ1 1 m* th1 (2.6) Trong đó  th1  là ứng suất nén tới hạn theo phương đường sinh.   th1 min( * R; C * E * / r ) (2.7) Trong đó: R ­ Cường độ tính toán của thép thân bể E – Mô đun đàn hồi của thép C ­ Hệ số phụ thuộc tỷ số r/ , lấy theo bảng 2.1 m ­ Hệ số điều kiện làm việc, m=1 Bảng 2.1. r/ 100 300 600 1000 1500 2500 C 0.22 0.16 0.11 0.08 0.07 0.06 1  ­ Ứng suất tổng cộng gây bởi các lực: + Trọng lượng mái và các thiết bị trên mái + Trọng lượng thành bể và các thiết bị đi kèm + Áp lực chân không (áp lực chân không tiêu chuẩn p0 = 0.00025MPa)                                                                       13
  14.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   + Áp lực gió hút trên mái bể: pg W0 * C 2 * n g (2.8) Trong đó: W0 – Áp lực gió tiêu chuẩn C2 ­ Hệ số khí động, C2 = 0.8 ng ­ Hệ số vượt tải, ng = 0.8 Ổn định thân bể do ứng suất nén đều theo phương vòng σ2. 2 m* th 2 (2.9) Trong đó  th 2  là ứng suất nén tới hạn theo phương vòng.   th 2 0.55E * r / l * ( / r ) 3 / 2   Khi 0.5
  15.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   ­ Các tải trọng tác dụng nên mái có chiều hướng xuống dưới: trọng lượng bản thân  mái, trọng lượng các trang thiết bị trên mái và áp lực chân không. ­ Các tải trọng có chiều hướng lên: áp lực dư trong không gian hơi, áp lực gió trên  mái. Việc tính kết cấu mái phụ thuộc loại mái, sơ đồ kết cấu mái.  1.3. Kích thước tối ưu của bể chứa trụ đứng Khi chiều dày thân không đổi: Thể tích thép của bể:  A Dh ( D 2 / 4) 1    (2.14) Trong đó:  1  ­ Tổng chiều dày của mái và đáy D ­ Đường kính thân bể Thể tích bể V =  D2/4)h do đó D = (4V/ h)1/2 Thay D vào 2.14 có: A 2 ( Vh)1 / 2 (V 1 / h)    (2.15) Đạo hàm 2.15 theo h và cho bằng không ta có: dA V V 1 (2.16)    * 0 dh h h2 Từ 2.16 có: V (2.17) h 3 ( 1 ) 2    Từ 2.16 xác định được đường kính lợi nhất: V (2.18) D 2*3 *    1 Từ 2.16 có: D D2 (2.19) *h* * 1    2 4 Đường kính bể lợi nhất khi trọng lượng thép đáy và mái bằng một nửa trọng lượng  thép thân bể.                                                                       15
  16.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   2. Bể chứa trụ đứng mái trụ cầu 2.1. Cấu tạo Bể chứa này dùng để chứa sản phẩm dầu nhẹ (xăng) dưới áp lực dư Pd = (0.01­0.07  MPa). Mái gồm các tấm cong chỉ theo phương kinh tuyến với bán kính cong r1 bằng đường  kính thân bể. Đoạn nối với thân bằng 0.1r1. Trọng tâm mái có cấu tạo dạng phẳng để đặt  các thiết bị kỹ thuật. Hình 18. Bể trụ đứng áp lực cao mái trụ cầu 1. Khoang trên của thân; 2. Mái; 3. Sườn cứng; 4. Tháp đất giữ neo thân bể 5. Tấm bê tông neo; 6. Thân bể; 7. Bu lông neo 2.2. Tính toán 2.2.1. Tính mái trụ cầu theo lý thuyết phi mô men                                                                       16
  17.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   a) Phần ở giữa ứng với bán kính cong r1: Do phần mái này có kết cấu dạng  gần với mặt cầu nên tính theo mái cầu thoải. Theo điều kiện bền: n 2 * p d * r1 (2.20)    * R gh 2 m Theo điều kiện ổn định: (2.21)    o * gh 0.1E * m (2.22)    th r1 Trong đó:  – Ứng suất gây bởi áp lực chân không, trọng lượng mái và các thiết bị th  ­ Ứng suất tới hạn của mái trụ cầu m  ­ Chiều dày của mái b) Phần nối với thân bán kính cong  = 0.1r1: Phần này tính theo lý thuyết vỏ mỏng tròn xoay với cscs bán kính cong   và r (bán kính  cong). Ứng suất theo phương đường sinh do áp lực dư: n2 * p d * (2.23)    1 * Rk 2 m Ứng suất theo phương vòng: r (2.24)    2 1 (2 ) * R gh 2.2.2. Tính bu lông neo thân bể Khi trong bể ít chất lỏng (chiều cao cột nước khoảng 30 cm), khi đó dưới áp lực dư  lớn, phần xung quanh đáy có thể bị uốn nâng lên cùng thân bể do đó cần phải bố trí hệ  thống neo xung quanh thân bể. Lực nhổ tác dụng lên một bu lông neo:                                                                       17
  18.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   n2 * p d * * r 2 n3 * Q (2.25)    N n Trong đó: Q ­ Trọng lượng mái, thân bể và một phần viền quanh đáy (chiều rộng khoảng 0.5­ 1.0m) n3 ­ Hệ số vượt tải, n3 = 0.9 n ­ Số lượng bu lông Từ lực Z tính được diện tích bulông, kích thước tấm bulông neo và chiều dày lớp đất  nền. Lực neo của bulông vào nền đất tính theo công thức: h (2.26)    G n4 . d . Ab . h 1 . tg a Trong đó: n4 : Hệ số vượt tải, n4 = 0.4; đ  : Tỷ trọng của lớp đất nền chặt ; Ab : Diện tích tấm bê tông neo; h : Chiều sâu chôn tấm betông neo (hình 18); a : Bán kính tấm bêtông neo (hình tròn) hoặc một nửa cạnh của tấm (hình 18);  : Góc nội ma sát của đất nền; Để đảm bảo đáy bể không bị kéo lên thì Z   G 3. Bể chứa trụ ngang.  3.1. Cấu tạo Bể chứa trụ ngang dùng để chứa các sản phẩm dầu mỏ dưới áp lực dư pd   0.2 Mpa  (2 kG/cm2) và hơi hoá lỏng có dư pd   1.8 Mpa (18 kG/cm2), áp lực chân không p0  0.07 MPa. (2.28) Khi có V, từ Dln chọn ra chiều dài bể.                                                                       18
  19.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   Bể chứa trụ ngang có các ưu điểm hình dạng đơn giản, dễ chế tạo, có khả năng chế  tạo tại nhà máy rồi vận chuyển đến nơi xây dựng, có thể tăng đáng kể áp lực dư so với bể  trụ đứng.  Bể trụ ngang gồm ba bộ phận chính: Thân, đáy và gối tựa. Thân bể bằng thép có  chiều dày   = 3   36 mm, gồm nhiều không (hình 19). Các tấm thép trong cùng khoang và  các khoang hàn với nhau bằng đường hàn đối đầu. Chiều rộng khoang bằng chiều rộng thép  tấm định hình từ 1.5 đến 2m. Để đảm bảo vệ độ cứng của các khoang trong quá trình vận chuyển, lắp ráp và khi  chịu áp lực chân không, nếu r/  > 200 thì bên trong mỗi khoang khoảng phải đặt vành cứng  bằng thép góc hàn vào thân bể (hình 19b). Nếu r/    200 thì chỉ cần đặt vành cứng tại các  gối tựa. Đáy bể trụ ngang có hình dạng khác nhau: Phẳng, nón trụ, cầu elíp . Việc chọn dạng  đáy phụ thuộc thể tích bể và giá trị của áp lực dư pd. Khi V   100m3, pd   0.04 MPa thì dùng đáy phẳng, nếu pd   0.05 MPa dùng đáy nón.  Khi V = 75   150m3, nếu pd = 0.07   0.15 MPa thì dùng đáy trụ, nếu pd   0.2 MPa dùng đáy  cầu hoặc Elíp (chỗ nối thân và đáy có ứng suất cục bộ nhỏ nhất).                                                                       19
  20.                                        TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG                                                                                 BÀI GIẢNG MÔN HỌC: BỂ CHỨA DẦU  KHÍ     BỘ MÔN CS KT CTB & CT VEN BIỂN                                                                                                                                   Hình 19. Bể chứa trụ ngang 1 ­ Ống nạp; 2 ­ Lỗ quan sát; 3 – Vành cứng; 4 ­ Lỗ thông gió; 5 – Sườn gối; 6 – Dây tiếp đất; 7 – Cầu thang; 8 ­ Lỗ hút; 9 – Khe hở ở thép góc; 10 ­ Gối đứng.   Bể chứa trên mặt đất tựa lên hai gối hình cong lõm bằng bêtông, đã hộc xây, gạch  xây hoặc gối tựa dạng thanh đứng . Góc mở của gối tựa từ 60 đến 1200. Tại gối tựa nhất  thiết phải đặt vành cứng bằng thép góc có các thanh chống dạng tam giác.                                                                       20
nguon tai.lieu . vn