Xem mẫu

  1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC ..... KHOA .... Giáo Trình Kỹ thuật thi công công trình
  2. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version -- http://www.simpopdf.com CHƯƠNG 1 PDF Merge and KTTC – H TCCN -5 CHƯƠNG 1 CÔNG TÁC ð T VÀ GIA C N N MÓNG ************************ A. CÔNG TÁC ð T I. KHÁI NI M. (01 ti t . ti t th 2) 1. Các lo i công trình và công tác ñ t. - Xây d ng b t kỳ công trình nào cũng ñ u có ph n công tác ñ t. - Kh i lư ng công tác ñ t ph thu c vào qui mô, tính ch t và ñ a hình công trình. Nh ng nơi có ñ a hình và ñ a ch t ph c t p, thi công ñ t có th g p nhi u khó khăn. - Có nh ng công trình công tác ñ t chi m m t kh i lư ng l n làm nh hư ng ñ n ch t lư ng và ti n ñ thi công công trình. 1.1- Phân lo i công trình ñ t: Có nhi u cách - Theo m c ñích s d ng: có 2 lo i ch y u: + Các công trình b ng ñ t: mương máng, ñư ng sá, bãi ch a .... + Các công trình ph c v công trình khác: h móng, rãnh ñ t ñư ng ng ..... - Theo th i gian s d ng: có 2 lo i: + Các công trình s d ng lâu dài: ñê, ñ p, ñư ng sá .... + Các công trình s d ng ng n h n: ñê quai, h móng, rãnh thoát nư c ..... - Theo hình d ng công trình: có 2 lo i: + Các công trình t p trung: h móng, san i m t b ng ... + Các công trình ch y dài: ñê, ñư ng sá, mương máng.... 1.2- Các d ng công tác ñ t: - ðào ñ t: là h ñ cao m t ñ t t nhiên xu ng b ng ñ cao thi t k (như ñào móng, ñào mương....). Th tích ñ t ñào thư ng ñư c kí hi u là V+ - ð p ñ t: là nâng ñ cao m t ñ t t nhiên lên b ng ñ cao thi t k (như ñ p n n nhà, ñ p ñê... ). Th tích ñ t ñ p thư ng ñư c kí hi u là V- - San ñ t: là làm b ng ph ng m t di n tích nào ñó c a m t ñ t. Trong san ñ t bao g m c công tác ñào và công tác ñ p. Lư ng ñ t trong khu v c san có th v n ñư c gi nguyên, có th ñào b ñi ho c có th ñ p thêm vào.... ñ ñ t ñ n m t cao trình nào ñó (như san m t b ng, san n n ñư ng ....) - H t (bóc) : là bóc b l p ñ t phía trên không s d ng như: l p th c v t, l p ñ t phân hoá... L p này không có kh năng ch u l c. Th c ch t ñây là công tác ñào nhưng không theo m t cao trình c th nào c mà ph thu c vào chi u dày l p ñ t c n bóc b . - L p ñ t: là làm cho nh ng ch trũng cao b ng khu v c xung quanh. Th c ch t ñây là công tác ñ p, kh i lư ng ñ p ph thu c vào cao ñ t nhiên c a khu v c xung quanh ho c ñ sâu c a vùng ñ t yêu c u x lý. GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  3. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version -- http://www.simpopdf.com CHƯƠNG 1 PDF Merge and KTTC – H TCCN -6 - ð m ñ t: là ñ m nén các l p ñ t m i ñ cho ñ c ch c. 2. Các tính ch t k thu t c a ñ t và nh hư ng c a nó ñ n kt thi công ñ t. 2.1- Tr ng lư ng riêng c a ñ t (γ): Là tr ng lư ng c a m t ñơn v th tích ñ t, ñư c xác ñ nh b ng công th c: G [g/cm3 ] ho c [t/m3 ] γ= V Trong ñó: G - tr ng lư ng c a kh i ñ t có th tích là V. Tr ng lư ng riêng c a ñ t th hi n s ñ c ch c c a ñ t. Thông thư ng, ñ t có trong lư ng riêng càng l n thì càng ñ c ch c. 2.2- ð m c a ñ t (W): Là t l ph n trăm c a nư c có trong ñ t. G − G0 x 100 (%) W= G0 Trong ñó: G0- là tr ng lư ng khô c a ñ t Mu n thi công d dàng thì c n ph i có ñ m thích h p cho t ng lo i ñ t. Thông thư ng theo ñ m c a ñ t, ngư i ta phân ñ t ra làm 3 lo i: ð t có: - W ≤ 5% : ñ t khô - W ≤ 30% : ñ t m - W ≥ 30% : ñ t ư t. Theo kinh nghi m, ngoài hi n trư ng thi công, ngư i cán b ch huy có th xác ñ nh tương ñ i chính xác ñ m c a ñ t b ng cách b c m t n m ñ t bóp ch t l i r i th ra, n u n m ñ t v r i ra là ñ t khô, n u n m ñ t gi nguyên hình d ng là ñ t ñ m, n u n m ñ t dính bét trên tay là ñ t quá ư t. 2.3- ð d c c a mái ñ t (i): Là góc l n nh t c a mái d c khi ñào ñ t (v i ñ t nguyên th ) ho c khi ta ñ ñ ng hay ñ p ñ t mà ñ t không b s t l . + ð d c c a mái ñ t ph thu c vào góc ma sát trong c a ñ t (ϕ), ñ dính c a ñ t (C), ñ m c a ñ t (W), t i tr ng tác d ng lên m t ñ t và chi u sâu c a h ñào (H). + Xác ñ nh ñ d c (i): H T hình v 1-1 ta có: i = tgα = B Trong ñó: i - là ñ d c t nhiên c a ñ t; α - là góc c a m t trư t; Hình 1-1 : ð d c c a mái ñ t H - chi u cao h ñào (mái d c); B - chi u r ng c a h ñào (mái d c). Thông thư ng ngư i ta cho ñ so i m c a mái d c: GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  4. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version -- http://www.simpopdf.com CHƯƠNG 1 PDF Merge and KTTC – H TCCN -7 1 B m= = = cotgα i H m - còn g i là h s mái d c. Vi c xác ñ nh chính xác ñ d c c a mái ñ t có ý nghĩa quan tr ng t i s ñ m b o an toàn cho công trình trong quá trình thi công và gi m t i m c t i thi u kh i lư ng ñào. 2.4- ð tơi x p c a ñ t ( ρ ): là tính ch t bi n thiên th tích c a ñ t tr ơc và sau khi ñào. ð tơi x p ñư c xác ñ nh theo công th c: V − V0 x100(%) ρ= V0 Trong ñó: V0 - th tích ñ t nguyên th . V - th tích ñ t sau khi ñào lên. Có 2 h s tơi x p: ð tơi x p ban ñ u ρ 0 là ñ tơi x p khi ñ t v a ñào lên chưa ñ m nén; và ñ tơi x p cu i cùng ρ là ñ tơi x p khi ñ t ñã ñư c ñ m ch t. ð t càng r n ch c thì ñ tơi x p càng l n, ñ t x p r ng có ñ tơi x p nh , có trư ng h p có giá tr âm. 2.5- ð ch ng xói mòn c a ñ t: là tính không b dòng nư c cu n trôi khi có dòng nư c ch y qua. Mu n không xói l thì lưu t c c a dòng nư c trên m t ñ t không vư t quá lưu t c cho phép. Lưu t c cho phép là tr s lưu t c mà ñ y h t ñ t b t ñ u b cu n ñi. ð t có lưu t c cho phép càng l n thì kh năng ch ng xói l càng cao. Lưu t c cho phép c a m t s lo i ñ t thông thư ng như sau: - ð i v i ñ t cát: lưu t c cho phép: v = 0,15 - 0,80 m/s - ð i v i ñ t sét ch c : v = 0,80 - 1,80 m/s - ð i v i ñ t ñá : v = 2,00 - 3,50 m/s Nh ng công trình b ng ñ t có ti p xúc v i dòng ch y c n lưu ý ñ n tính ch t này khi ch n ñ t thi công. 3. Phân c p ñ t. Trong các công tác thi công ñ t, ngư i ta d a vào m c ñ khó d khi thi công ñ phân c p. C p ñ t càng cao thì càng khó thi công, m c ñ chi phí nhân công và chi phí máy càng l n. 3.1- Phân c p ñ t theo phương pháp thi công th công: Phân ñ t thành 9 c p, m c ñ khó cho thi công tăng d n t c p 1 ñ n c p 9. (xem b ng, trang 9, GT-KTTC) 3.2- Phân c p ñ t theo phương pháp thi công cơ gi i: Phân lo i ñ t thành 11 c p. T c p 1 ñ n c p 4 là ñ t, t c p 5 ñ n c p 11 là ñá . Phân c p c a ñ t d a vào chi phí lao ñ ng ñ ñào 1m3 ñ t, còn phân c p ñá d a vào th i gian khoan 1m dài l khoan.(xem b ng, trang 10, GT KTTC) GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  5. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version -- http://www.simpopdf.com CHƯƠNG 1 PDF Merge and KTTC – H TCCN -8 Vi c phân c p ñ t ñá giúp ta ch n ñư c lo i máy thi công và phương pháp thi công h p lý. II . TÍNH TOÁN KH I LƯ NG CÔNG TÁC ð T (2 ti t. ti t th 3,4) - M c ñích: H u h t các công trình xây d ng ñ u có liên quan ñ n công tác ñ t. Vi c xác ñ nh kh i lư ng công tác ñ t làm cơ s ñ l p phương án thi công, l p d toán h p lý. Do ñó, vi c tính toán xác ñ nh công tác ñ t ph i ti n hành c n th n và chính xác. - Nguyên t c tính toán: + ð i v i nh ng công trình có ñ a hình ñơn gi n: Dùng các công th c hình h c ñơn gi n ñ tính toán. + ð i v i nh ng công trình có hình d ng không rõ ràng : thì ta qui ñ i thành các hình ñơn gi n r i áp d ng các công th c như trên. 1. Tính kh i lư ng công tác ñ t theo hình kh i: - ð i v i hình ñ ng cát : h V= [ab + (a+c)(b+d) + dc] 6 - ð i v i kh i l p phương : V= a3 - ð i v i kh i h p ch nh t : V= a.b.h Hình 1- 2 h 2 - ð i v i hình nón : V= πR 3 2. Tính kh i lư ng công tác ñ t c a công trình ch y dài: V i các công trình ch y dài thư ng g p như móng băng, ñư ng, mương máng,... thư ng có kích thư c theo chi u dài l n hơn nhi u l n so v i kích thư c hai phương còn l i. Do m t ñ t t nhiên không b ng ph ng nên chi u cao tính toán h c a công trình luôn thay ñ i. ð kh i lư ng tính toán chính xác, thông thư ng ngư i ta chia công trình thành nhi u ño n sao cho trong m i ño n, chi u cao c a công trình thay ñ i không ñáng k . Công trình càng chia nh làm nhi u ño n thì s li u tính toán càng chính xác nhưng ñ ng th i kh i lư ng tính toán s tăng lên. Sau khi ñã chia ra t ng ño n, ta xác ñ nh các thông s hình h c c a các ti t di n hai ñ u ño n. Th tích c a hình ch y dài tính g n ñúng theo công th c sau: F1 + F2 V1 = .L (1-1) 2 ho c V2 = Ftb.L (1-2) Trong ñó : F1 - di n tích c a ti t di n trư c; F2 - di n tích c a ti t di n sau; L - chi u dài c a ño n công trình c n tính; GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  6. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version -- http://www.simpopdf.com CHƯƠNG 1 PDF Merge and KTTC – H TCCN -9 Ftb - di n tích c a ti t di n trung bình mà ñó chi u cao c a ti t di n b ng trung bình c ng c a chi u cao hai ti t di n trư c và sau. Hình 1-3 : Sơ ñ ñ tính kh i lư ng công tác ñ t c a công trình ch y dài Th tích th c V c a ño n công trình luôn nh hơn V1 và l n hơn V2. V1 > V > V2 Vì v y các công th c trên ch nên áp d ng cho các công trình có chi u dài L
  7. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 10 CHƯƠNG 1 hai ñư ng CC’ và DD’ ta k hai m t ph ng th ng góc xu ng m t ñáy công trình (C’D’EF) chia ño n công trình ra làm ba kh i. M t kh i (V1) n m gi a hai m t ph ng th ng ñ ng và hai kh i chóp (Vϕ1, Vϕ2 ) n m ngoài hai m t ph ng ñó. Th tích c a ño n công trình ñư c tính theo công th c: V = V1 + Vϕ1 + Vϕ2 (1-3) Theo (1-1) ta có: ( F1 − ϕ1 − ϕ 2 ) + F2 V1 = .L (1-4) 2 Trong ñó: ϕ1, ϕ2 - di n tích ñáy tam giác c a các kh i hình chóp; F1, F2 - di n tích các ti t di n 2 ñ u ño n công trình; - chi u dài ño n công trình. L 1 1 Và: Vϕ1 = ϕ1 L ; Vϕ2 = (1-5) ϕ2 L 3 3 Thay (1-4), (1-5) vào (1-3) ta ñư c: ( F1 − ϕ1 − ϕ 2 + F2 ).L 1 1 V= + ϕ1 L + ϕ2 L 3 3 2 1 F1 + F2 ⇒ V= .L - L (ϕ1 + ϕ2) (1-6) 6 2 V i m t ño n công trình, ñ nghiêng c a ñáy công trình không l n và h s mái d c c a hai bên sư n công trình b ng nhau, ta có th ch p nh n m t sai s ñ có ϕ1 = ϕ2. Như v y: 1 (h - h’)2 m ϕ1 = ϕ2 = (1-7) 2 h3 + h4 h1 + h2 Trong ñó: h= ; h’ = ; 2 2 m - ñ so i c a mái d c hai bên sư n xem như b ng nhau. N u hai bên sư n m1 + m2 có ñ so i khác nhau thì khi ñó l y: m = ; v i m1, m2 l n lư t là ñ so i 2 c a mái d c 2 bên. Thay (1-7) vào (1-6) ta ñư c công th c Winkler: 1 F1 + F2 - (h - h’)2 m ] . L V=[ 6 2 III . CÔNG TÁC CHU N B THI CÔNG N N ð T (3 ti t . ti t th 5,6,7) 1. Gi i phóng m t b ng thi công : Gi i phóng m t b ng bao g m m t s công vi c sau: ñ p phá công trình cũ không s d ng ñ n, di chuy n m m ho c nh ng công trình có s n trên m t b ng thi công, tháo d bom mìn ( n u có ), ñào b cây và r cây, phá ñá m côi GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  8. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 11 CHƯƠNG 1 trên m t b ng (n u c n thi t), x lý th m th c v t th p, d n s ch chư ng ng i v t t o thu n l i cho thi công. Trư c khi thi công c n ph i thông báo trên các phương ti n thông tin ñ i chúng ñ nh ng ngư i có công trình ng m n i trong khu v c thi công (m m , ñư ng ñi n, ñư ng nư c....) bi t ñ có k ho ch di chuy n. Sau m t th i gian qui ñ nh, ch ñ u tư ph i làm các th t c ñ di chuy n. ð i v i vi c di chuy n m m ph i theo ñúng phong t c và qui ñ nh v v sinh. N u khu v c có bom mìn chưa n ph i thuê công binh dò mìn và k p th i vô hi u hoá bom mìn. ð i v i các công trình cũ như nhà c a, công trình xây d ng ph i có thi t k phá d b o ñ m an toàn và v sinh môi trư ng; t n thu v t li u còn s d ng ñư c. N u trong m t b ng thi công có cây to thì ph i ch t h ho c di chuy n, r cây ph i ñư c ñào b h t ñ tránh m i m c làm hư và y u n n ñ t sau này. N u có ñá m côi thì có th gi i phóng b ng vi c ñánh mìn. Hòn nào c n ñ l i ph i do ki n trúc sư quy t ñ nh. Nh ng l p ñ t c ho c ñ t màu nên h t b thu gom vào m t ch ñ sau này s d ng vào vi c tr ng c và cây trên m t b ng. Nh ng nơi l p ñ t n u có bùn ph i tát nư c vét bùn ñ tránh n n ñ t sau này không n ñ nh. 2. Tiêu nư c m t - H nư c ng m: 2.1 Tiêu nư c m t: Là h n ch nư c ch y vào m t b ng thi công. Thư ng dùng m t s bi n pháp sau: - ðào rãnh thoát nư c: ð cho nư c không tràn vào m t b ng công trình m i khi có mưa, phía cao c a khu ñ t thi công ta ñào các rãnh thoát nư c ñ d n nư c ñi hư ng khác. Còn phía th p công trình có th ñào h th ng rãnh xương cá ñ d n nư c t công trình ra ngoài. Ti t di n c a rãnh ph thu c vào ñi u ki n ñ a ch t, lưu lư ng dòng ch y. N u không có ñi u ki n thoát nư c t ch y ph i b trí h th ng bơm tiêu nư c. ð d c c a rãnh thoát nư c theo chi u nư c ch y ph i ≥ 0.003. - Dùng ñê quai: Trư ng h p mưa l n rãnh không th thoát nư c k p thì phía th p c a rãnh ngư i ta thư ng ñ p thêm ñê quai. 2.2. H nư c ng m: Khi ñào móng mà c t ñáy móng th p hơn m c nư c ng m thì c n ph i l p bi n pháp h m c nư c ng m. Mu n xác ñ nh m c nư c ng m có th d a vào k t qu khoan thăm dò ñ a ch t ho c có th ñào m t gi ng thăm. H m c nư c ng m là làm cho nư c ng m h th p c c b m t vùng nào ñó b ng cách nhân t o nh m b o ñ m thông su t quá trình thi công trong khu v c. Có m y cách h m c nư c ng m như sau: GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  9. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 12 CHƯƠNG 1 a) ðào rãnh l thiên: thư ng áp d ng khi h móng r ng và sâu, và m c nư c ng m khá cao. Ngư i ta ñào các rãnh chân h móng sâu hơn ñáy móng kho ng 0,8→1m. Theo chi u dài rãnh c 10m l i ñào m t h ga tích nư c và ñ t bơm vào các h ga này bơm nư c ra ngoài.(hình 1-5b) N u lưu lư ng nư c ng m l n mà ta bơm như trên thì ñ t ñáy h móng và b vách s b trôi theo nư c làm h ng vách ñ t h móng. Khi ñó ngư i ta không dùng lo i h móng v i mái d c nghiêng ñư c mà dùng h th ng tư ng c ñ ñ vách ñ t.(hình 1-5a). ð máy bơm ho t ñ ng t t, thành h tích nư c không b s t l và ñ t không ch y theo nư c, ta thư ng s d ng ng sành ho c bêtông có ñk t 40 ñ n 60cm và cao 1m ñ làm thành. a) Khi MNN l n b) Khi MNN nh Hình 1- 5 : Rãnh l thiên ñ h m c nư c ng m Trư ng h p h móng ñào nơi ñ t cát h t v a và nh thì ph n dư i c a h tích nư c thư ng r i m t l p s i nh . b) Rãnh ng m: Xung quanh h móng ch ng 5 - 10m ngư i ta ñào m t h th ng rãnh sâu hơn ñáy móng kho ng 1-2m r i l p b ng nh ng cu n v t li u th m nư c ho c b ng các ng th m ( ng sành có khía l ) xung quanh b c b ng các t m th m nư c ñ dòng nư c tiêu ch y ñư c d dàng. ð d thoát nư c, ñáy rãnh thư ng ph i có ñ d c kho ng 0.03-0.04. Mi ng rãnh l p b ng ñ t sét không th m nư c dày kho ng 50cm ñ Hình 1- 6 : Rãnh ng m cho nư c ñ c trên m t không mang ñ h m c nư c ng m nh ng h t m n th m vào t ng l c bên dư i. H th ng rãnh này ñư c d n ñ n các h thu nư c r i t ñó dùng máy bơm ñ y nư c ra ngoài. c) Dùng gi ng th m: Áp d ng khi m c nư c ng m không sâu l m, ñ t có lưu lư ng nư c ng m nh , h s th m l n, chi u sâu h móng không l n. H th ng GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  10. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 13 CHƯƠNG 1 gi ng th m ñư c ñ t ngoài ph m vi h móng. Khi bơm nư c trong gi ng th m, nư c ng m trong ñ t s h xu ng theo hình ph u nên m i gi ng ch h m c nư c ng m trong m t ph m vi nh t ñ nh. Vì v y, ph i căn c vào lưu lư ng nư c ng m, công su t c a máy bơm ñ b trí các gi ng th m sao cho h móng lúc nào cũng khô. Dùng gi ng th m có các như c ñi m là: thi công gi ng t n nhi u công, l p ráp gi ng ph c t p và có cát l n trong nư c khi máy bơm hút nư c làm máy bơm mau h ng. d) Dùng ng kim l c: ng kim l c dùng ñ h nư c ng m trong ñ t cát, ñ t cát l n s i, có h só th m k = 1m ñ n 100m/ngày ñêm. Thi t b này là m t h th ng gi ng l c có ñư ng kính nh b trí sát nhau theo ñư ng th ng xung quanh h móng. Các gi ng l c nh này ñư c n i v i máy bơm chung b ng các ng t p trung nư c. Kim l c là m t ng thép nh có ñk 50-68mm, dài t i 10m và có 3 ph n chính: - ðo n trên là ng thép ñ u hút nư c (1). ð dài ño n này tuỳ theo ý ñ h m c nư c ng m t i v trí hút. - ðo n l c g m 2 ng l ng vào nhau có kho ng h gi a. ng bên trong là ng thu nư c không ñ c lô (2), n i li n v i ng hút trên. ng bên ngoài là ng th m nư c có khoan l (3), ñư ng kính l n hơn ng ño n trên m t chút. Bên ngoài ng th m ñư c qu n b ng dây thép u n ki u lò xo (4). Bên ngoài cu n dây thép là lư i l c. Bên ngoài n a b trí thêm m t lư i c ng và thô hơn (5) ñ b o v lư i l c kh i b hư h ng khi h xu ng và rút lên kh i l . - ðo n cu i g m có van hình khuyên (6), van hình vành c u (7) và b ph n xói ñ t hình răng cưa (8). *Nguyên lý ho t ñ ng c a kim l c: Khi ñưa kim l c vào Hình 1- 7 : Sơ ñ c u t o và ho t ñ ng c a kim l c ñúng v trí c n h , dùng a) Khi h ng kim l c vào ñ t b) Khi hút nư c ng m lên búa gõ nh cho ph n ñ u c a kim c m vào ñ t. Sau ñó n i mi ng ng hút v i bơm cao áp r i bơm nư c vào trong ng v i GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  11. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 14 CHƯƠNG 1 áp l c cao (6-8 atm). Nư c trong ng b nén, nó ñ y van hình khuyên ñóng l i và m van hình c u. Nư c theo các l các răng nh n phun ra ngoài. V i áp su t l n trong ng, các tia nư c phun ra xung quanh làm cho ñ t khu v c ñ u kim l c b xói l kéo theo bùn ñ t phun lên m t ñ t. Do tr ng lư ng b n thân và s c nén c a ngư i, ng kim l c ñư c t t h xu ng ñ n ñ sâu c n h (hình 1- 7a). ð n khi ñ t ñ sâu, ngư i ta ng ng bơm. Sau ñó ñ vào xung quanh ph n l c c a ng m t l p cát và s i to ñ t o thêm máng l c. Trên mi ng l ta chèn thêm m t l p ñ t sét ñ gi cho không khí không l t vào ng kim l c. Ti p ñó ñ n giai ño n ho t ñ ng c a kim l c. ng hút nư c c a kim l c ñư c n i v i ng gom nư c và bơm hút nư c. Khi bơm hút ho t ñ ng, nư c ñư c hút lên, nư c ng m s ng m qua h th ng l c vào và ñ y van hình khuyên m ra ñ tràn vào ng hút. ð ng th i do áp su t c a nư c ng m ñ y van hình c u ñóng l i không cho nư c l n bùn ñ t chui vào ng kim l c(hình 1-7b). H th ng kim l c có ưu ñi m là thi công g n nh , hi u qu cao, k t c u c a n n ñ t không b phá hu như các bi n pháp khác. Sơ ñ b trí h th ng kim l c tuỳ thu c vào MNN và di n tích khu v c c n h. H th ng kim l c có th b trí theo chu i ho c theo vòng khép kín tuỳ thu c vào khu v c c n h m c nư c ng m. N u h ñào h p nên b trí m t hàng ch y d c công trình(hình 1-8a). N u h ñào r ng thì b trí hai hàng hai bên(hình 1- 8b). Hình 1- 8 : Sơ ñ b trí h th ng kim l c a) ð i v i h ñào h p b) ð i v i công trình r ng (1) - kim l c (2) - ng gom nư c (3) - máy bơm (4) - m c nư c ng m (5) - m c nư c h GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  12. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 15 CHƯƠNG 1 3. ð nh v công trình và ch ng s t l 3.1- ð nh v công trình: Là xác ñ nh v trí c a công trình s xây d ng trên th c ñ a. Trư c khi thi công, các bên liên quan ti n hành h p bàn giao m c chu n cho ñơn v thi công. M c chu n thư ng ñư c làm b ng bêtông c t thép và ñư c ñ t v trí không vư ng vào công trình và ñư c b o v c n th n. N i dung ñ nh v công trình là dùng h th ng c c ph ñ xác ñ nh tim c t c a công trình (móng, c t ....) và các s li u liên quan khác. ð nh v công trình có th ti n hành b ng các lo i máy tr c ñ c hi n ñ i như máy kinh vĩ, máy thu bình... ho c có th dùng các bi n pháp th công ñơn gi n (như cân dây nư c, thư c dây...), nhưng ph i ñ m b o s li u chính xác. 3.2- Giác móng công trình : Mu n c ñ nh v trí móng công trình trên m t ñ t sau khi ñã ñ nh v , ta ti n hành làm các c c ng a, b i vì sau khi ñ nh v (r c vôi ho c v ch d u trên ñ t) thì các kích thư c móng s ñư c thi công và ñào ñi m t. ð ki m tra l i tim móng và các kích thư c móng thì các giá ng a ñóng vai trò quan tr ng. ði m ñ t giá ngưa cách mép trên h móng kho ng 1,5-2m. M i góc công trình ñ t m t giá ng a kép và m i ñ u tr c tim ñ t m t giá ng a ñơn. Giá ng a kép g m 3 c c n m 3 ñ nh c a m t tam giác vuông cân. ðóng vào 3 c c 2 mi ng ván sao cho các c nh trên c a mi ng ván t o thành m t m t ph ng ngang. Trên m t trên c a ván ta ñóng các ñinh ñ ñánh d u tim móng hay kích thư c móng. Mu n ki m tra hay xác ñ nh tim ho c kích thư c móng ta ch vi c căng dây và d i xu ng h móng là xác ñ nh ñư c ngay. ð c ñ nh ch c ch n các c c ta có th ñóng các thanh gi ng ngang và chéo. các tr c gi a c a công trình thư ng ñ t các giá ng a ñơn. Khi ñó ch c n 2 c c và 1 mi ng ván. 3.3- Giác m t c t h ñào: a. N u m t b ng phía trên h ñào b ng ph ng: thì kho ng cách t tâm h ñào ñên mép h ñào là: l = b/2 + m.H Trong ñó: b - chi u r ng c a ñáy h ñào, H - chi u sâu c a h ñào, m - h s mái d c h ñào. b. N u m t b ng phía trên h ñào có ñ d c: gi s m t ñ t có ñ d c ñ u v i h s mái d c là n thì chi u r ng c a h ñào tính t tim h v hai bên là: - V phía th p: GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  13. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 16 CHƯƠNG 1 n b  l1 =  + m.H  n+m2  - V phía cao: n b  l2 =  + m.H  n−m2  Trư ng h p không xác ñ nh ñư c ñ d c c a m t ñ t thì có th dùng máy thu bình và thư c ño góc ñ giác v trí h ñào. 3.4- Giác m t c t n n ñ p: a. N u m t b ng n n ñ p b ng ph ng: thì kho ng cách t tâm kh i ñ p ñ n chân mái d c là: l = b/2 + m.H Trong ñó: b - chi u r ng c a ñ nh n n ñ p, H - chi u cao c a n n, m - h s mái d c kh i ñ p. b. N u m t b ng n n ñ p có ñ d c: gi s m t ñ t có ñ d c ñ u v i h s mái d c là n thì kho ng cách t tâm kh i ñ p ñ n chân mái d c kh i ñ p v hai phía là: - V phía th p: n b  l1 =  + m.H  n−m2  - V phía cao: n b  l2 =  + m.H  n+m2  Trư ng h p ñ d c c a m t ñ t không ñ u thì có th dùng máy kinh vĩ và máy thu bình ñ giác m t c t n n ñ p. 3.5. Các bi n pháp ch ng s t l ñ t khi ñào: Khi thi công ñào ñ t, ta ph i gi cho tư ng ñ t c a chúng n ñ nh, v ng ch c và không b s t l , an toàn trong su t quá trình thi công. Mu n v y ta ph i ñào theo mái d c ho c ph i dùng các bi n pháp ch ng ñ vách ñ t c a tư ng h ñào. Ch ng ñ vách ñ t r t c n thi t trong các trư ng h p sau: GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  14. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 17 CHƯƠNG 1 - ð t có ñ dính nh , n u ñào theo bi n pháp mái d c thì kh i lư ng ñào s r t l n. - Có nh ng trư ng h p không th ñào theo mái d c vì ñ a hình ho c m t b ng không cho phép. - M c nư c ng m cao hơn c t ñáy móng. Khi ñào ñ t, n u chi u sâu h ñào không l n, ñ t có ñ dính t t, c t ñáy móng trên m c nư c ng m và th i gian ñ ng h móng ng n h n thì cho phép ñào th ng ñ ng mà mà không c n ch ng ñ theo ph m vi gi i h n cho b ng sau ñây: B ng cho chi u sâu h ñào theo vách th ng ñ ng mà không c n ch ng ñ ñ i v i m t s lo i ñ t. Th Tên các lo i ñ t Chi u sâu cho phép t (m) 1 ð t cát, ñ t s i ñ p. không quá 1,00m 2 ð t cát pha sét, ñ t sét pha cát. không quá 1,25m 3 ð t th t và ñ t sét. không quá 1,50m 4 Các lo i ñ t r n ch c không quá 2,00m Ho c chi u sâu h ñào khi ñào vách th ng ñ ng có th tính theo công th c sau:     1 2c htd =  − q  ϕ  γ K .tg  450 −    2    Trong ñó: htd: chi u sâu cho phép ñào th ng ñ ng; γ,c,: tr ng lư ng riêng, ñ dính ñơn v và góc n i ma sát c a ñ t. K: h s an toàn, thư ng l y K=1,5 - 2,5 q: ph t i ñè lên m t ñ t. Các giá tr γ, c hay ph thu c vào ñ m W c a ñ t cho nên htd cũng ph i thay ñ i khi ñ t khô ho c ư t. Khi chi u sâu h móng ñào l n hơn, ta ph i ñào theo mái d c ñ không b s t l , nhưng khi ñó phát sinh các v n ñ như: kh i lư ng thi công ñào ñ t tăng lên, m t b ng thi công không cho phép ñào mái d c....Khi ñó ta cũng ñào th ng ñ ng nhưng ph i dùng các bi n pháp ch ng s t l cho vách h ñào. Có các bi n pháp sau: a. Ch ng ñ b ng ván ngang: S d ng khi h ñào có ñ sâu tương ñ i l n (3 - 5m) mà ñ dính c a ñ t nh , nh ng vùng không có ho c có nư c ng m r t ít. Các t m ván dày 4-5 cm ñư c ghép v i nhau thành nh ng m ng ván r ng 0,5 ñ n 1m. Sau khi ñào xu ng m t quãng b ng ho c l n hơn b r ng m ng ván thì GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  15. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 18 CHƯƠNG 1 ti n hành ch ng ñ vách ñ t b ng cách ñ t các m ng ván áp sát vào hai bên vách ñ t r i dùng nh ng thanh ch ng ngang (thanh văng g 8x10 ho c g tròn Φ12 ñ n 18cm) tỳ lên các n p ñ ng 5x25x50mm. Thanh văng ph i c t dài hơn kho ng cách gi a hai n p ñ ng 2-3cm. Khi văng dùng búa gõ ch nh ñ thanh văng vuông góc v i n p. N u thanh văng h t thì dùng nêm chèn cho ch t. M ng ván trên cùng ñ t cao hơn m t ñ t m t ít ñ ñ t ñá không lăn vào Hình 1-9a : Ch ng s t l vách h h móng và rơi vào ñ u ngư i. ñào b ng ván ngang v i h móng h p. Ti p t c ñào sâu t ng ñ t và áp 1. Ván ngang, 2. Thanh ch ng, ván ch ng vách như trên cho ñ n 3. Thanh văng, 4. N p ñ . khi ñ t c t thi t k . Khi ñã ñào h t ñ sâu thì ñ t m t n p ñ ng dài su t t mi ng ñ n ñáy h ñào bên c nh các n p ph . R i l i dùng thanh văng tỳ vào các n p ñ ng ch y su t ñó ñ ch ng ñ và liên k t các m ng ván v i nhau. N u ñ t có ñ dính t t như ñ t sét và ñ t ch c mà ñ sâu h ñào không sâu quá 3m thì có th ñ t nh ng m ng ván thưa v i khe h 10 - 20 cm ñ ñ t n ván. N u hai vách h ñào cách xa nhau thì thư ng dùng thanh ch ng chéo ch ng vào thanh ch ng ñ ng ( hình 1- 9b). Ch ng ki u này ñơn gi n, d th c hi n nhưng các thanh ch ng xiên làm c n tr ñ n công tác thi công ñ t. Khi chi u sâu h ñào t 2m tr lên, chi u r ng h ñào quá l n và m t b ng thi công cho phép thì thư ng dùng thanh gi ng (hình 1 - 9c). Kho ng cách ño n gi ng B ph i ñ m b o: B > H/tgϕ Hình 1 - 9b : Dùng thanh ch ng chéo ñ tăng cư ng cho thanh ch ng ñ ng Hình 1 - 9c : Dùng thanh gi ng gia c thành h ñào. GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  16. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 19 CHƯƠNG 1 Trong ñó: H - chi u sâu h ñào ñư c tính b ng mét. ϕ - góc n i ma sát c a ñ t. b. Ch ng ñ b ng ván d c: S d ng khi ñ t có ñ dính nh ho c ñ t r i r c, trong vùng ñ t ư t ho c ñ t ch y v i chi u sâu h ñào t 3 - 4 m. Dùng các t m ván dày 5cm vót nh n m t ñ u ñóng xu ng c hai bên mép h ñào, ñ ng th i v i vi c móc ñ t cho ñ n khi ñ t ñ sâu yêu c u. Sau ñó dùng các thanh n p ngang 5x25cm liên k t các t m ván d c l i v i nhau r i Hình 1-10 : Ch ng s t l vách dùng các thanh văng ngang k t h p h ñào b ng ván d c v i h móng h p. v i g tỳ ñ t o thành m t h 1. Ván d c, 2. N p ngang, th ng ch ng vách ñ t. ð i v i 3. Thanh văng, 4. N p ñ . nh ng h sâu thì ph i dùng nhi u t ng ch ng b ng ván d c. c. Ch ng ñ b ng ván c : S d ng khi m c nư c ng m cao, ñ t y u và không n ñ nh. Ván c có th s n xu t b ng g ho c b ng thép. B c tư ng ch n ñ t do ván c t o nên g i là tư ng c . Vi c ñào ñ t s ñư c ti n hành sau khi ñóng xong ván c . *Ván c g : S d ng khi chi u sâu h ñào không l n, ván c ñư c ñóng sâu xu ng dư i ñáy móng t 0,5-0,75m. N u chi u sâu ñóng ván c ≤ 2,5m thì dùng ván dày t 5-7cm. N u chi u sâu ñóng ván c t 3-4m thì dùng ván dày t 8- 12cm. Cách n i ghép ván c g như sau: Hình 1-11 : N i ghép ván c g . a) N i ki u ñuôi én v i ván dày ≤ 10cm b) N i ki u m ng vuông v i ván dày hơn 10cm ðào ñ n ñ sâu ≥1m thì b t ñ u dùng các thanh n p ngang và các thanh văng ñ gi n ñ nh cho các t m ván c . Kho ng cách gi a các thanh n p ngang theo chi u sâu t 0,8-1,2m. *Ván c b ng thép: áp d ng khi h ñào có chi u sâu l n hơn 3m, áp l c c a ñ t và nư c l n. Dùng ván c thép có nhi u ưu ñi m vì s gi m s thanh ch ng GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  17. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 20 CHƯƠNG 1 ngang, gi m t i ña lư ng nư c vào h và s d ng ñư c nhi u l n. Tuy nhiên chi phí mua ban ñ u l n. Theo hình dáng ti t di n, có 3 lo i ván c thép ph bi n là: ván c ph ng, Hình 1 - 12 : Các d ng m t c t c a ván c thép. ván c khum và ván c lacsen. Chi u dài ván c thép t 8-15 m, dày t 12-16 ly, kho ng cách gi a hai mép ván c t 320-450. V i ván c khum và ván c lacsen thì hai thanh li n nhau ñư c ghép m t úp m t ng a (hình 1-13). Hình 1 - 13 : N i ghép ván c thép. a) Ghép ván c khum b) Ghép ván c lacsen Trình t thi công: Dùng máy ñóng c c ho c ép c c ñóng (ép) ván c sâu xu ng dư i ñáy móng t 0,5 ñ n 1m, sau ñó ti n hành ñào ñ t, ñào ñ n ñ sâu ≥1m thì b t ñ u dùng các thanh n p ngang và các thanh văng ñ gi n ñ nh cho các t m ván c . IV . CÔNG TÁC ðÀO VÀ V N CHUY N ð T (4 ti t. ti t th 8, 9, 10, 11) 1. ðào và v n chuy n ñ t b ng th công: (1 ti t) 1.1- D ng c ñào ñ t: Thư ng dùng m t s lo i d ng c truy n th ng như: cu c, x ng, xà beng, quang gánh .... 1.2- T ch c ñào ñ t: Vi c ñào ñ t b ng th công ph i s d ng nhi u nhân công, vì v y ph i phân công các t ñ i theo các tuy n làm vi c, tránh t p trung GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  18. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 21 CHƯƠNG 1 nhi u ngư i vào m t ch . m t b ng ph i b ng ph ng ñ thu n ti n cho vi c v n chuy n. Bi n pháp thi công c th cho m t s trư ng h p như sau: - ðào các h móng h p và sâu ≤ 1,5m: thư ng dùng cu c bàng, x ng và xà beng ñ ñào và h t ñ t lên kh i mi ng h . - ðào các h móng sâu hơn 1,5m và r ng, ho c nh ng h móng h p sâu nhưng kéo dài thì ph i ñào ki u b c thang theo t ng l p m t, m i l p sâu t 20 ñ n 30cm, r ng t 2 ñ n 3m, 2 ñ n 3 công nhân ñào m t b c. Hình 1-14 : ðào h móng r ng theo ki u b c thang. Hình 1-15 : ðào h móng h p và sâu theo ki u b c thang. - ðào nh ng h móng có nư c ng m ho c trong mùa mưa, ñ ñ phòng nư c ch y tràn lan trên m t b ng; m i lư t ñào ta nên ñào trư c m t rãnh sâu thu nư c vào m t ch ñ bơm thoát ñi (hình 1-16). Hình 1-16 : ðào ñ t nơi có nư c ng m. a) H ñào r ng b) H ñào h p Trư c tiên ta ñào m t rãnh tiêu nư c (1) xu ng m t ñ sâu nào ñó r i m i ñào lan ra phía nông hơn. N u h móng có chi u dài l n thì nên ñào t hai ñ u vào gi a ñ tăng tuy n và s d ng cùng lúc ñư c nhi u ngư i. 1.3 V n chuy n ñ t: Có th dùng băng chuy n ho c ròng r c ñ chuy n ñ t lên cao, dùng xe rùa ñ v n chuy n g n và dùng xe c i ti n ho c xe goòng ñ v n chuy n ñ t ñi xa. Th i ñi m t t nh t ñ thi công ñ t là mùa khô, ít mưa. N u ph i thi công ñ t vào mùa mưa thì ph i có bi n pháp x lý thích h p. 2. ðào và v n chuy n ñ t b ng cơ gi i: (2.5 ti t) 2.1- ðào ñ t b ng máy ñào g u thu n: GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  19. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 22 CHƯƠNG 1 a. ð c ñi m: Máy ñào g u thu n có tay c n và tay g u khá ng n nên r n ch c và kho , ñào ñư c ñ t t nhóm I ñ n nhóm IV v i kh i lư ng l n, h ñào sâu và r ng. Máy ch làm vi c t t nh ng nơi ñ t khô ráo. S d ng thu n ti n trong trư ng h p v a ñào v a ñ ñ t lên xe ñ v n chuy n ñi xa. Như c ñi m c a lo i này là ph i ñào thêm nh ng ñư ng lên xu ng cho máy và xe v n chuy n, vì v y kh i lư ng ñào ñ t tăng lên, xe t i ph i lên xu ng h nhi u l n. b. Các ki u ñào: Có hai ki u ñào là ñào d c và ñào ngang * ðào d c: Máy và ô tô ch y d c theo khoang ñào, ñào thành khoang dài. Hình 1-17 : Máy ñào g u thu n ñào ñ t theo ki u ñào d c ñ bên. Ki u này áp d ng khi ñào các h móng l n như kênh mương hay lòng ñư ng, khi khai thác ñ t hay v n chuy n v t li u. Trong ñào d c còn chia làm hai lo i sau: - ðào d c ñ bên: Xe ô tô ñ ng ngang và ch y song song v i ñư ng di chuy n c a máy ñào. Cách này phù h p khi khoang ñào r ng, v trí ñ ng c a ô tô không h n ch . - ðào d c ñ sau: Xe ô tô ñ ng sau máy ñào, lúc vào l y ñ t xe ô tô ph i lùi theo rãnh ñào. Cách này s d ng khi khoang ñào h p và sâu. *ðào ngang: Phương ñào vuông góc v i v i phương di chuy n c a máy ñào ho c vuông góc v i khoang ñào. Ki u Hình 1-18 : Máy ñào g u thu n này áp d ng khi khoang ñào r t r ng. ñào ñ t theo ki u ñào d c ñ sau. GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
  20. Simpo BÀI GI NG MÔN Split Unregistered Version - -http://www.simpopdf.com PDF Merge and KTTC – H TCCN - 23 CHƯƠNG 1 2.2- ðào ñ t b ng máy ñào g u ngh ch: Máy ñào g u ngh ch ch ñào ñư c nh ng h móng nông, sâu nh t là kho ng 5,5m. Thư ng dùng ñ ñào nh ng mương rãnh nh , ch y dài (ph c v cho vi c ñào ñư ng ng c p thoát nư c, cáp ñi n, móng băng c a các công trình xây d ng). Máy lo i này ñào ñư c ñ t nhóm I - II v i lo i có dung tích g u ñ n 0.15 m3; ñào ñư c ñ t c p III v i lo i có dung tích g u ch ñ n 0,5 m3. Hình 1-20 : Các sơ ñ ñào ñ t b ng máy ñào g u ngh ch. a) ðào ngang b)ðào d c Máy này có năng su t th p hơn máy ñào g u thu n cùng dung tích g u nhưng nó l i ñào ñư c nh ng nơi có m ch nư c ng m, không c n ñào thêm ñư ng lên xu ng cho b n thân nó và cho ô tô v n chuy n ñ t. V i nh ng công trình nh , ñ ng riêng l hay các h móng tr ñ c l p ...có ñ sâu không l n thì nên dùng lo i máy này. V i máy ñào này cũng có hai ki u ñào như máy ñào g u thu n. 2.3- ðào ñ t b ng máy ñào g u dây: Máy ñào g u dây có c n dài l i có thêm g u n i v i c n b ng h th ng dây cáp và ròng r c có th văng ra xa nên có ph m vi ho t ñ ng l n. Máy này ñào ñư c nh ng h móng sâu (t i 20m). S d ng thích h p cho ñ t m m và nh ng nơi có nư c.Thư ng dùng khi ph i ñào ñ t t i nh ng nơi li n h móng ho c ñ ñ t vào nơi c n ñ p. 2.4- ðào ñ t b ng máy ñào g u ngo m: Máy ñào g u ngo m ñ ng cao và ñào sâu.Thư ng dùng ñ ñào nh ng h th ng ñ ng, ñào gi ng, ñào h sâu có thành là ván ch n, nh ng nơi ng p nư c.Cũng có th ñ t máy trên m t sà lan ñ ñào các kênh mương vùng ñ ng b ng nhi u nư c. 2.5- Năng su t c a máy ñào m t g u: Các máy ñào m t g u làm vi c theo chu kỳ nên năng su t c a máy xác ñ nh theo công th c: 3600 K s PKT = .q. ρ0 Tck GV: LƯU VĂN CAM – TRƯ NG CAO ð NG ðÔNG Á
nguon tai.lieu . vn