Xem mẫu

  1. KẾT CẤU THÉP 1 CHƯƠNG 2: LIÊN KẾT GV: NGUYỄN VĂN HIẾU Tp. HCM, Tháng 02/2013 1
  2. thÐp h×nh liªn kÕt cÊu kiÖn liªn kÕt c«ng tr×nh thÐp tÊm ==== cÊu kiÖn ==== Liªn kÕt trong kÕt cÊu thÐp: liªn kÕt hµn; liªn kÕt bul«ng; liªn kÕt ®inh t¸n. ĐẶC ĐIỂM CÁC LOẠI LIÊN KẾT a. Liên kết hàn:  Ưu: - tiết kiệm từ 15÷20% trọng lượng thép do tiết diện cấu kiện không bị khoét lỗ; - kín, liên tục; - khả năng tự động hóa cao, ít tốn công chế tạo.  Nhược: - khó kiểm tra chất lượng; - chịu tải trọng nặng và tải trọng động kém, thường sinh ra ứng suất phụ → biến hình hàn, thép giòn. 2
  3. b. Liên kết bulông:  Ưu: -thi công đơn giản, cho phép tháo lắp dễ dàng nhất là các công trình tạm thời.  Nhược: - tốn vật liệu; - do lỗ tra bulông > bu lông nên khi chịu tải sẽ có hiện tượng biến dạng do trượt tại liên kết. Các bu lông không làm việc đồng bộ → giảm khả năng chịu lực. c. Liên kết đinh tán:  Ưu: - chất lượng liên kết đảm bảo, dễ kiểm tra; - chịu được tải trọng nặng và chấn động;  Nhược: - tốn vật liệu; - tiết diện thép cơ bản bị giảm yếu; - chế tạo và thi công phức tạp. 3
  4. A. LIÊN KẾT HÀN §1. C¸c ph­¬ng ph¸p hµn trong kÕt cÊu thÐp Trong kÕt cÊu thÐp dïng ph­¬ng - hµn hå quang ®iÖn b»ng tay ph¸p hµn: - hµn hå quang ®iÖn tù ®éng vµ nöa tù ®éng - hµn h¬i 1. Hµn hå quang ®iÖn b»ng tay a. Nguyªn lý D­íi t¸c dông cña dßng ®iÖn, xuÊt hiÖn hå quang ®iÖn gi÷a hai cùc lµ kim lo¹i cÇn hµn vµ que hµn. Hai kim lo¹i láng hßa lÉn víi nhau, nguéi l¹i t¹o thµnh Hình- 2.1: - Sơ đồ hàn tay ®­êng hµn. hồ quang điện VËy b¶n chÊt cña ®­êng hµn lµ sù liªn kÕt gi÷a c¸c ph©n tö cña c¸c kim lo¹i bÞ nãng ch¶y. §­êng hµn cã thÓ chÞu lùc t­¬ng ®­¬ng nh­ thÐp c¬ b¶n. 4
  5. b. Que hµn Hµn hå quang ®iÖn b»ng tay dïng que hµn lâi kim lo¹i cã thuèc bäc (thuèc hµn, 80% lµ CaCO3). §­êng kÝnh lâi kim lo¹i cña que hµn tõ 1,66mm, chiÒu dµi que hµn 200450mm. Líp thuèc bäc dµy 11,5mm cã c¸c t¸c dông sau: - Khi ch¸y t¹o nªn líp xØ c¸ch ly kh«ng khÝ xung quanh víi kim lo¹i láng, ng¨n c¶n oxy vµ nit¬ lät vµo kim lo¹i lµm ®­êng hµn trë nªn gißn; - T¨ng c­êng sù ion hãa kh«ng khÝ xung quanh lµm hå quang ®­îc æn ®Þnh; - Trong thuèc hµn cßn cã bét cña mét sè hîp kim lµm t¨ng ®é bÒn cña ®­êng hµn. 5
  6. 2. Hµn hå quang ®iÖn tù ®éng vµ nöa tù ®éng d­íi líp thuèc hµn PhÔ r ¶i t huèc hµn u èng hót t huèc hµn VÒ nguyªn lý hµn tù ®éng D©y hµn D©y hµn t r Çn gièng hµn tay, chØ kh¸c lµ que Thuèc hµn M¸ y hµn Thuèc hµn hµn bäc thuèc ®­îc thay H å quang ch×m b»ng cuén d©y hµn trÇn H×nh 2.2 S¬ ®å hµn hå quang (®­êng kÝnh 25 mm) vµ qu¸ ®iÖn tù ®éng tr×nh hµn ®­îc thùc hiÖn b»ng m¸y tù ®éng. ¦u ®iÓm: - Tèc ®é hµn nhanh (gÊp 5  10 lÇn hµn tay) - R·nh ch¶y s©u nªn chÊt l­îng ®­êng hµn tèt. - Kim lo¹i láng ®­îc phñ líp thuèc dµy nªn nguéi dÇn, t¹o ®iÒu kiÖn cho bät khÝ tho¸t ra lµm ®­êng hµn ®Æc h¬n. - Hå quang ch¸y ch×m d­íi líp thuèc nªn kh«ng h¹i søc kháe 6
  7. thî hµn. Nh­îc ®iÓm: - ChØ hµn ®­îc c¸c ®­êng hµn n»m th¼ng hoÆc trßn, kh«ng dïng ®­îc cho c¸c ®­êng hµn ®øng vµ ng­îc hoÆc ë vÞ trÝ chËt hÑp, trªn cao... Trong c¸c tr­êng hîp ®ã dïng ph­¬ng ph¸p hµn nöa tù ®éng: m¸y hµn ®­îc di chuyÓn b»ng tay. 7
  8. 3. Hµn hå quang ®iÖn trong líp khÝ b¶o vÖ Cuén d©y hµn Cuén d©y hµn trÇn ®­îc nh¶ tù ®éng qua thiÕt bÞ hµn d¹ng khÈu § iÖn cùc hµn K hÝ sóng. KhÝ dÉn tõ b×nh phun ra B× khÝ nh ®ång thêi khi hµn sÏ b¶o vÖ kim K hÝb¶o vÖ Cöa khÝ lo¹i láng. M ¸ y hµn Cã hai lo¹i khÝ ®­îc dïng: nÕu lµ K im l o¹ i c¬ b¶n khÝ tr¬ nh­ argon, helium th× ph­¬ng ph¸p hµn nµy gäi tªn lµ H×nh 2.3 Hµn hå quang ®iÖn MIG (metal inert gas) nÕu dïng trong khÝ b¶o vÖ khÝ cacbonic th× gäi lµ MAG (metal active gas). §èi víi thÐp th«ng th­êng dïng cacbonic, hoÆc hçn hîp víi khÝ tr¬. Ph­¬ng ph¸p nµy cho hå quang æn ®Þnh, vïng ch¶y s©u, réng, tèc ®é hµn nhanh. C¸c d©y hµn dïng theo qui ®Þnh riªng. 8
  9. 4. Hµn h¬i Hµn h¬i th­êng dïng ®Ó hµn nh÷ng tÊm kim lo¹i máng hoÆc ®Ó c¾t thÐp. Hçn hîp ch¸y lµ khÝ oxy vµ axªtylen. Oxy vµ axªtylen ®­îc nÐn ë hai b×nh riªng biÖt, dïng èng mÒm dÉn chóng ®Õn má hµn. Khi hçn hîp khÝ nµy ch¸y, nhiÖt ®é lªn tíi 3200oC lµm nãng ch¶y kim lo¹i cÇn hµn vµ thanh kim lo¹i phô (thay que hµn ®Ó lÊp ®Çy r·nh hµn). Khi kim lo¹i láng nguéi ®i t¹o thµnh ®­êng hµn. 9
  10. 5. C¸c yªu cÇu chÝnh khi hµn vµ ph­¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt l­îng ®­êng hµn a. C¸c yªu cÇu chÝnh khi hµn §Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng ®­êng hµn, khi hµn cÇn thùc hiÖn mét sè qui ®Þnh chÝnh sau ®©y: - Lµm s¹ch gØ trªn mÆt r·nh hµn; - C­êng ®é dßng ®iÖn ph¶i thÝch hîp. - §¶m b¶o c¸c qui ®Þnh vÒ gia c«ng mÐp b¶n thÐp; - Cã c¸c ph­¬ng ph¸p phßng ngõa biÕn h×nh hµn; - Chän que hµn phï hîp. 10
  11. b. C¸c ph­¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt l­îng ®­êng hµn §­êng hµn cÇn ®­îc kiÓm tra chÊt l­îng b»ng c¸c ph­¬ng ph¸p sau: - KiÓm tra b»ng m¾t: th«ng th­êng chØ ph¸t hiÖn ®­îc nh÷ng sai sãt bªn ngoµi nh­ mÆt ®­êng hµn kh«ng ®Òu, låi lâm, nøt r¹n... - Dïng c¸c ph­¬ng ph¸p vËt lý ®Ó kiÓm tra nh­: ®iÖn tõ, quang tuyÕn, siªu ©m... c¸c ph­¬ng ph¸p nµy cho kÕt qu¶ chÝnh x¸c h¬n, ®­îc ¸p dông cho c¸c lo¹i c«ng tr×nh chÞu lùc ®Æc biÖt nh­: bÓ chøa, ®­êng èng cao ¸p... 11
  12. §2. C¸c lo¹i ®­êng hµn vµ c­êng ®é tÝnh to¸n 1. C¸c lo¹i ®­êng hµn a) c) 1.1. §­êng hµn ®èi ®Çu a. CÊu t¹o: §­êng hµn ®èi ®Çu liªn kÕt trùc tiÕp hai cÊu kiÖn b) cïng n»m trong mét mÆt ph¼ng.  §­êng hµn ®èi ®Çu cã thÓ H×nh 2.4. ®­êng hµn ®èi th¼ng gãc hoÆc xiªn gãc víi trôc ®Çu cña cÊu kiÖn.  Khi hµn c¸c b¶n thÐp dµy (t > 8 mm, ®èi víi hµn tay), cÇn gia c«ng mÐp cña b¶n.  R·nh h×nh ch÷ X hoÆc K ®­îc hµn ë hai phÝa. Víi r·nh h×nh ch÷ V hay ch÷ U cÇn Gia công mép hµn thªm ë mÆt sau ®Ó tr¸nh hiÖn t­îng rãnh hàn kh«ng hµn ®Çy. 12
  13. b. Sù lµm viÖc vµ c­êng ®é tÝnh to¸n cña ®­êng hµn ®èi ®Çu. ­u ®iÓm ®­êng hµn ®èi ®Çu lµ truyÒn lùc tèt, ®­êng lùc kh«ng bÞ dån Ðp uèn cong, nªn øng suÊt tËp trung rÊt nhá. Khi ®ã c­- êng ®é tÝnh to¸n cña ®­êng hµn ®èi ®Çu ®­îc lÊy nh­ sau: - chÞu nÐn, kh«ng phô thuéc vµo ph­¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt l­îng ®­êng hµn: f wc  f . - chÞu kÐo, nÕu dïng c¸c ph­¬ng ph¸p vËt lý kiÓm tra chÊt l­îng ®­êng hµn: f wt  f ; b»ng c¸c ph­¬ng ph¸p th«ng th­êng ®¬n gi¶n: f wt  0 ,85 f . - chÞu c¾t: f wv  f v . VÝ dô: ®èi víi thÐp CCT34 cã f wc = 2100 daN / cm 2 ; f wt = 1800 daN / cm 2 ; f wv = 1200 daN / cm 2 . 13
  14. 1.2. §­êng hµn gãc a.CÊu t¹o. §­êng hµn gãc n»m a) b) t ë gãc vu«ng t¹o bëi hai cÊu f h t t f h kiÖn cÇn hµn, tiÕt diÖn lµ mét t h f tam gi¸c vu«ng c©n, h¬i phång H×nh 2.5. §­êng hµn gãc ë gi÷a, c¹nh cña tam gi¸c gäi lµ chiÒu cao ®­êng hµn. a) b)  Khi chÞu t¶i träng ®éng, ®Ó f f h h f f gi¶m øng suÊt tËp trung trong f h ®­êng hµn gãc ®Çu dïng ®­êng h f 1,5h f hµn lâm hoÆc ®­êng hµn tho¶i H×nh 2.6. §­êng hµn lâm vµ víi tû sè gi÷a hai c¹nh cña ®- ®­êng hµn tho¶i ­êng hµn lµ 1:1,5 (h×nh 2.6b). 14
  15.  ChiÒu cao h f  1,2tmin ; h f  h f min . B¶ng 2.3. ChiÒu cao nhá nhÊt cña ®­êng hµn gãc h f min , mm hf min khi chiÒu dµy cña b¶n thÐp dµy tmax mm 6 - 11 - 17 - 23 - 33 - 41 - 4-6 10 16 22 32 40 80 Tay 4 5 6 7 8 9 10 Tù ®éng, nöa 3 4 5 6 7 8 9 tù ®éng lw Tïy theo vÞ trÝ cña ®­êng hµn a) b) N N N N so víi ph­¬ng cña lùc t¸c lw dông mµ chia ra: H×nh 2.7. C¸c lo¹i ®­êng hµn - §­êng hµn gãc c¹nh. gãc - §­êng hµn gãc ®Çu. a) ®­êng hµn gãc c¹nh; b) 15
  16. ®­êng hµn gãc ®Çu. b) Sù lµm viÖc cña ®­êng hµn gãc A B A-A B-B  §­êng hµn gãc c¹nh khi truyÒn lùc th× h­íng cña ®­êng N N lùc trong liªn kÕt thay ®æi phøc A B   t¹p. øng suÊt ph©n bè kh«ng   ®Òu theo chiÒu réng, chiÒu dµi H×nh 2.8. Sù ph©n bè øng suÊt cña b¶n thÐp còng nh­ däc trong ®­êng hµn gãc c¹nh a) b) 2 f hf theo ®­êng hµn. Hai mót cña N 1 s h f ®­êng hµn chÞu  max . §Ó gi¶m N h f bít sù ph©n bè kh«ng ®Òu cña H×nh 2.9. D¹ng ph¸ ho¹i vµ øng suÊt, kh«ng ®­îc dïng tiÕt diÖn lµm viÖc cña ®­êng ®­êng hµn qu¸ dµi. Thùc chÊt hµn ®­êng hµn gãc c¹nh chÞu ®ång a) d¹ng ph¸ ho¹i cña ®­êng 16
  17. thêi c¶ øng suÊt c¾t vµ uèn. hµn gãc c¹nh; b) c¸c tiÕt diÖn lµm viÖc  §­êng hµn gãc ®Çu truyÒn lùc ®Òu theo bÒ réng cña liªn kÕt nh­ng trong ®­êng hµn lùc bÞ uèn cong vµ dån Ðp ë phÝa ch©n ®­êng hµn, v× vËy t¹i ®©y øng suÊt tËp trung rÊt lín. Khi lµm viÖc, ®­êng hµn gãc ®Çu chÞu ®ång thêi c¶ c¾t, kÐo, uèn. Trong tÝnh to¸n coi nh­ ®­êng hµn gãc ®Çu vµ gãc c¹nh chØ chÞu c¾t qui ­íc vµ ph¸ ho¹i theo mét trong hai tiÕt diÖn däc theo kim lo¹i ®­êng hµn (TD 1) hoÆc theo biªn nãng ch¶y cña 17
  18. thÐp c¬ b¶n (TD 2). c) C­êng ®é tÝnh to¸n cña ®­êng hµn gãc. øng víi tiÕt diÖn 1 c­êng ®é tÝnh to¸n chÞu c¾t cña thÐp ®­êng hµn lµ f wf , øng víi tiÕt diÖn 2 c­êng ®é chÞu c¾t tÝnh to¸n cña thÐp c¬ b¶n trªn biªn nãng ch¶y lµ f ws =0,45 f u . B¶ng 2.4 - C­êng ®é kÐo ®øt tiªu chuÈn f wun vµ c­êng ®é tÝnh to¸n f wf cña kim lo¹i hµn trong mèi hµn gãc Lo¹i que hµn C­êng ®é kÐo ®øt C­êng ®é tÝnh to¸n theo TCVN tiªu chuÈn f wun ( f wf ( daN / cm 2 ) 3223:1994 daN / cm 2 ) N42, N42 - 6B 4100 1800 N46, N46 - 6B 4500 2000 N50, N50 - 6B 4900 2150  Ký hiÖu que hµn trong b¶ng 2.4 nh­ sau: ch÷ N ë ®Çu chØ lo¹i 18
  19. que hµn. Nhãm hai ch÷ sè sau chØ ®é bÒn kÐo thÊp nhÊt cña mèi hµn ( daN / mm 2 ). Sau g¹ch ngang lµ ch÷ sè chØ dßng ®iÖn, ch÷ c¸i cuèi cïng chØ nhãm thuèc bäc (axit, baz¬...) 1.3. C¸c c¸ch ph©n lo¹i ®­êng hµn kh¸c  - Theo c«ng dông cã ®­êng IV II  hµn chÞu lùc vµ ®­êng hµn     I  III kh«ng chÞu lùc. - Theo vÞ trÝ trong kh«ng gian. H×nh 2.11. VÞ trÝ ®­êng hµn - Theo ®Þa ®iÓm chÕ t¹o cã trong kh«ng gian ®­êng hµn nhµ m¸y vµ ®­êng I- ®­êng hµn n»m; II- ®­êng hµn c«ng tr­êng. hµn ®øng; III- ®­êng hµn ng­îc; IV- ®­êng hµn ngang. - Theo tÝnh liªn tôc cña ®­êng hµn. Trong ®­êng hµn kh«ng liªn tôc kho¶ng c¸ch amax gi÷a hai ®­êng hµn nh­ sau: 19
  20. amax ≤ 15.tmin ®èi víi c¸c cÊu kiÖn chÞu nÐn; amax ≤ 30.tmin ®èi víi c¸c cÊu kiÖn chÞu kÐo . B¶ng 2.5. Ký hiÖu c¸c lo¹i ®­êng hµn Tªn gäi §­êng hµn nhµ §­êng hµn c«ng m¸y tr­êng §­êng hµn ®èi ®Çu §­êng hµn gãc §­êng hµn gãc ®øt a a a a a a a a ®o¹n 20
nguon tai.lieu . vn