Xem mẫu
- XU HƯỚNG XE HÀNG TAKE AWAY - HƯỚNG ĐI MỚI
CỦA DOANH NGHIỆP CHUỖI KINH DOANH NHỎ LẺ
Vũ Anh Chiến, Huỳnh Thị Kiều My, Đỗ Thị Ánh Nguyệt
Khoa Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh
GVHD: ThS. Dương Việt Anh Thư
TÓM TẮT
Hoạt động kinh doanh dịch vụ ăn uống take away đã rất phổ biến từ rất lâu tại các quốc gia
phát triển, hoạt động này luôn được đổi mới cho phù hợp với nhu cầu và thói quen của dân
cư các nước sở tại. Một trong những quốc gia tiêu biểu cho sự thành công của mô hình
kinh doanh take away có thể kể đến đó là Hoa Kỳ, với rất nhiều chuỗi cửa hàng ăn nhanh
cũng như nước uống, tất cả thao tác bạn cần làm để có một suất ăn hay là một ly nước đó
chỉ là lái ô tô của bạn qua khu vực “drive through” và trao đổi trực tiếp với nhân viên cửa
hàng. Việt Nam là một quốc gia sở hữu lưu lượng xe máy rất lớn, điều đó làm cho mô hình
kinh doanh take away tại nước ta có nhiều thay đổi để phù hợp và phát triển. Tuy khác biệt
là thế nhưng gần như không có bất kỳ gì ảnh hưởng tới sự thành công của mô hình này,
thậm chí tiềm năng của nó còn ngày càng lớn và thu hút rất nhiều sự quan tâm của các
doanh nghiệp.
Từ khóa: đồ uống, kinh doanh, take away, thức ăn, xu thế.
1 ĐẶT VẤN ĐỀ
Xã hội ngày càng phát triển, đòi hỏi mọi thứ cần diễn ra nhanh chóng và tối ưu hóa để tránh
việc mất thời gian. Do đó, xu hướng xe hàng take away xuất hiện, hầu như giải quyết được
tất cả những khó khăn cũng như nhu cầu của con người. Đơn giản nhất, bạn hoàn toàn có
thể mua ngay một cốc cà phê, phần ăn sáng hay những món ăn vặt mà không phải tìm đến
những cửa hàng hay tiệm bán nhỏ lẻ. Với đặc trưng tiện lợi, nhanh chóng, mô hình xe hàng
take away có thể được áp dụng để phục vụ hầu hết các nhu cầu ăn uống, giải trí hàng ngày
của con người.
2 NỘI DUNG CHUNG
2.1 Vài nét điểm sáng
Tại Việt Nam, xu hướng xe hàng take away được chào đón ở mọi tầng lớp bởi sự tiện lợi
của nó, một số sản phẩm thường được chọn lựa để kinh doanh với xu hướng xe hàng take
away gồm: thức uống giải khát như: cà phê, trà sữa, thức ăn nhanh và các món ăn vặt.
Tại thị trường quốc tế, mô hình bán hàng lưu động không dừng lại ở việc bán sản phẩm thực
phẩm mà còn bán thêm nhiều loại sản phẩm khác nhau như: hoa, trang sức, mỹ phẩm,…
Điển hình phải kể đến Bath Petals - shop bán sản phẩm làm đẹp tại Los Angeles, The
2318
- Flower Truck - cửa hàng bán hoa lưu động tại Los Angeles, Celebrities Boutique - cửa hàng
bán trang sức tại New York, Five Star - cửa hàng bán gà rán lưu động tại Thái Lan (Theo
brands.vn).
2.2 Hiện trạng kinh doanh thực tế của mô hình
Hoạt động kinh doanh hàng quán nhỏ lẻ lề đường là một đặc trưng văn hóa không chỉ của
riêng khu vực Thành phố Hồ Chí Minh mà nó còn đã hiện diện từ rất lâu trong cả nước. Các
mặt hàng kinh doanh thì đa dạng, bắt mắt, đặc biệt là về đồ ăn thức uống, chính bởi lẽ đó
cũng biến hoạt động kinh doanh đồ ăn thức uống ven đường trở lên hấp dẫn với nhiều
doanh nghiệp nhỏ lẻ. Thời gian gần đây hình thức kinh doanh các chuỗi xe hàng take away
trở lên vô cùng phổ biến cả về từ các cái tên tham gia cho tới độ phủ sóng, đặc biệt tại khu
vực nội thành gần như hình thức kinh doanh này đã chiếm được nhiều sự ủng hộ từ phía
người dân. Khởi nguồn mạnh mẽ từ các chuỗi xe nước giải khát hay các xe bán cafe, bằng
sự chuyên nghiệp và chỉnh chu trong cách vận hành hoạt động kinh doanh nhỏ lẻ này đã
dần dần len lỏi vào cuộc sống đời thường của rất nhiều người dân thành thị. Gia nhập từ
ngày đầu là các thương hiệu ít được biết đến, miếng bánh tuy nhỏ mang tên chuỗi kinh
doanh xe hàng take away đã thu hút được sự quan tâm và đầu tư của tận các tên tuổi lớn
như Trung Nguyên hay Ông Bầu. Chính những kết quả đó cũng một lần nữa khẳng định sức
hút và cơ hội thành công của hình thức kinh doanh này. Tính đến thời điểm hiện tại các hoạt
động kinh doanh chuỗi xe hàng take away không chỉ dừng ở các xe cafe mà còn phong phú
hơn qua các xe bán xôi, bánh mì,... chính từ sự chuyên nghiệp, đồng bộ trong cách đào tạo
nhân viên và điều hành hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp nhỏ lẻ đã tạo lên điểm
mạnh cạnh tranh riêng so với các hàng quán truyền thống. Những thực trạng kể trên phần
nhiều đã cho ta thấy được về một xu hướng kinh doanh mới, tuy quy mô nhỏ nhưng lại có
rất nhiều sức hút.
2.3 Độ tiếp cận của khách hàng đối với hình thức kinh doanh
Không đến từ các đồ ăn thức uống lạ từ nước ngoài, không phải sự biến tấu để đồ uống hay
thức ăn trở lên đặc biệt, chỉ từ sự chuyên nghiệp trong cách vận hành các chuỗi kinh doanh,
hoạt động kinh doanh xe hàng take away càng ngày càng gắn bó với đời sống thường trực
của mọi tầng lớp, mọi ngành nghề. Bằng cái nhìn trực quan ta có thể dễ dàng nhận thấy sự
phổ biến ngày càng gia tăng cũng như sự đón nhận một cách thoải mái của các khách hàng
sử dụng sản phẩm của hoạt động chuỗi kinh doanh nhỏ lẻ này. Tiện lợi có lẽ là yếu tố tiên
quyết dẫn đến sự thành công và được đón nhận của hoạt động kinh doanh này. Mỗi khách
hàng bất kể đi xe đạp, xe máy hay ô tô,... tất cả chỉ mất vài phút cho một thức uống hay một
món ăn cần thiết cho một buổi sáng của bản thân. Tiện lợi không chỉ đến từ tiết kiệm thời
gian trong việc chờ pha chế, tiện lợi còn được đến từ cách mà các nhà kinh doanh đặt chuỗi
xe hàng mình ở những nơi phù hợp, giúp tối đa hóa sự tiết kiệm trong việc dừng đỗ mua
hàng của khách. Đẩy mạnh phát huy tiềm lực đồng nhất, chuyên nghiệp của các chuỗi xe đã
là hướng mà các doanh nghiệp đang làm rất tốt để đạt được sự đón nhận ở hiện tại. Cũng
chính từ sự đón nhận ấy cũng khiến cho miếng bánh thị phần tuy nhỏ của ngành nhưng lại
vô cũng nhiều sự cạnh tranh.
2319
- Hình 1. Kết quả khảo sát ngẫu nhiên 141 người về thương hiệu cafe take away yêu thích
trong địa phận Thành phố Hồ Chí Minh
3 HOẠT ĐỘNG CHUỖI KINH DOANH NHỎ LẺ VÀ TẦM NHÌN MỚI
3.1 Các quy mô kinh doanh nhỏ lẻ trên địa bàn thành phố
Ngày nay khi cuộc sống ngày càng hối hả bận rộn, có rất nhiều người sẽ không có đủ thời
gian vào quán để nhâm nhi một tách đồ uống hay thưởng thức một món ăn, nắm bắt được
nhu cầu này mà các xe take away đã ra đời và dần trở nên quen thuộc với người dân thành
phố nói chung. Và cà phê là một trong những lựa chọn phổ biến của doanh nghiệp, nhà đầu
tư cho mô hình take away. Như chúng ta đã thấy, cà phê là một loại thức uống phổ biến nhất
trên thế giới. Vì thế, nhu cầu tiêu thụ đồ uống cũng ngày càng tăng lên. Có thể hiểu được sự
hấp dẫn của cà phê là không thể chối từ cho những ai yêu thích hương vị đậm đà đặc trưng
mà cà phê mang lại. Nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng, cà phê dần thay đổi diện mạo
với nhiều hương vị cũng như mô hình bán cũng trở nên đa dạng hơn, từ đó mô hình kinh
doanh xe cà phê take away ngày càng trở nên phổ hiện và rộng khắp thành phố hiện nay.
Điển hình như chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp những chiếc xe cà phê take away bất cứ đâu
dọc trên những con đường nổi tiếng đông đúc người dân đi lại. Mô hình này chỉ đơn giản là
một chiếc xe nhỏ gọn với đầy đủ các dụng cụ và nguyên liệu pha chế. Trong các mô hình
quán cà phê take away thì đây được xem là hoạt động kinh doanh cần ít vốn nhất. Đây cũng
là mô hình kinh doanh cà phê không phải tốn chi phí thuê mặt bằng và không cần cả việc
đầu tư bàn ghế hay các trang thiết bị hiện đại. Giá thành rẻ, dễ “lấy lòng” được nhiều đối
tượng khách hàng, nhất là những người có thu nhập thấp như: công nhân, sinh viên,… Với
một chiếc xe nhỏ gọn, bạn có thể di chuyển đến mọi nơi mà mình muốn để tiếp cận khách
hàng được dễ hơn. Từ đó, nó có thể giúp việc kinh doanh trở nên thuận lợi hơn. Mô hình
này có thể đáp ứng được yêu cầu tiện lợi, nhanh gọn mà khách hàng yêu cầu trong việc
cung cấp thức uống. Từ những lợi thế trên, việc kinh doanh xe cà phê take away thu hút rất
nhiều người, điều đó được chứng minh qua việc những chiếc xe cà phê take away xuất hiện
ngày càng nhiều ở nhiều vị trí khác nhau như: lề đường, góc phố,... mang tên những thương
hiệu nổi tiếng như: cà phê Ông Bầu, cà phê Hương Long, Highlands Coffee,...
Tuy nhiên, hoạt động kinh doanh xe cà phê take away sẽ gặp khó khăn trong những ngày
thời tiết không tốt, đặc biệt là mưa. Việc pha chế ngay tại chỗ, ở nơi đông xe, đông người có
thể khiến khách hàng e ngại về vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm. Hiểu được nỗi e ngại đó,
nhiều nhà kinh doanh đã chọn mô hình quán cà phê take away thay cho mô hình xe cà phê
2320
- take away. Thực tế thì mô hình quán cà phê take away cũng gần giống với những quán cà
phê truyền thống khác. Điểm khác biệt cơ bản nhất là diện tích của các quán này sẽ nhỏ hơn
và nhiều quán cũng không bài trí bàn ghế phục vụ khách tại chỗ mà chỉ đáp ứng nhu cầu
mang đi của khách hàng. Mô hình này mang đến sự phục vụ tiện lợi, nhanh chóng đến
khách hàng, nhất là những khách hàng bận rộn. Thiết kế quán cà phê rất bắt mắt giúp tăng
khả năng hút khách một cách hiệu quả. So với mô hình xe cà phê take away thì mô hình
quán sẽ thể hiện được tính chuyên nghiệp và giúp khách hàng có sự yên tâm hơn về chất
lượng. Khách hàng sẽ có không gian để ngồi trò chuyện hay để xe trong lúc chờ pha chế
thức uống. Nhưng đây là mô hình cần bỏ ra nhiều công sức nhất trong các mô hình quán cà
phê take away hiện nay. Người kinh doanh phải tự mình bỏ vốn, tìm mặt bằng, thiết kế quán,
gây dựng thương hiệu, tìm đối tượng khách hàng phù hợp. Chi phí khá lớn nên người kinh
doanh thường phải cân nhắc kĩ trước khi lựa chọn. Ngoài việc quản lý quán thì người kinh
doanh còn cần phải biết cách quản lý và tuyển nhân viên để đảm bảo việc kinh doanh không
gặp quá nhiều khó khăn. Chính vì thế, người kinh doanh thường sẽ chọn mô hình quán cà
phê take away nhượng quyền để giảm thiểu những rủi ro phát sinh trong việc: tìm ý tưởng
kinh doanh, xác định đối tượng khách. Không tốn thời gian gây dựng thương hiệu và có sẵn
một lượng khách hàng đông đảo của thương hiệu cà phê được nhượng quyền. Tiết kiệm chi
phí quảng cáo. Được mua nguyên liệu chất lượng với giá tốt do bên nhượng quyền hỗ trợ.
Không cần phải đau đầu với ý tưởng thiết kế, trang trí quán hay lên menu của quán vì tất cả
đã có thương hiệu nhượng quyền lo. Hiện nay, có rất nhiều thương hiệu cà phê take away
nhượng quyền thu hút đông đảo người dân. Điển hình là Starbucks được mệnh danh là cà
phê “sang chảnh” , với không gian sang trọng, có tầm nhìn thoáng đãng ra không gian bên
ngoài rất đẹp. Bên cạnh đó còn có Phúc Long Coffee & Tea House, Take coffee, Startup
Coffee,... là những quán cà phê take away nhượng quyền nổi tiếng và được yêu thích bởi
không gian trang nhã, trầm ấm, tạo cảm giác thoải mái cho khách hàng cùng với menu hấp
dẫn và cách phục vụ tận tình, chu đáo.
3.2 Hướng đi mới của doanh nghiệp trong kinh doanh take away
Kinh doanh take away trong vài năm trở lại đây trở thành xu hướng, đáp ứng nhu cầu mua
và sử dụng của một bộ phận đông khách hàng không có thời gian ngồi lại quán thưởng
thức. Song loại hình kinh doanh này cũng có những thách thức nhất định, đặc biệt là sự
cạnh tranh ngày càng khốc liệt của thị trường hiện nay. Vậy hướng đi nào cho doanh nghiệp,
chủ đầu tư khi kinh doanh take away thành công?
Để có thể đủ sức cạnh canh với các mô hình khác cũng như đem lại thành công, đầu tiên
người kinh doanh phải có một ý tưởng kinh doanh take away thật sự sáng tạo và khác biệt,
đem lại sự mới mẻ và hứng thú cho khách hàng. Ý tưởng đó phải được xuất phát từ chính
nhu cầu thị trường và tình hình thực tế trong từng thời điểm, từng khu vực. Đa phần đối
tượng chính của loại hình kinh doanh take away tập trung vào những đối tượng không có
thời gian điển hình là dân văn phòng, giới trẻ, sinh viên,… nên ưu tiên khu vực kinh doanh
phải là nơi dân cư đông đúc, gần khu trung tâm, trường học, nơi vui chơi giải trí,… Sau khi
đã xác định được đối tượng khách hàng mục tiêu và có những ý tưởng kinh doanh độc đáo
doanh nghiệp, chủ đầu tư nên bắt đầu lên kế hoạch chi tiết cho loại hình kinh doanh của
2321
- mình. Và cần vạch ra được những bước cần phải làm để từ đó có những hướng đi đúng đắn
giúp quán cà phê take away của mình hoạt động thành công. Quan trọng nhất vẫn là việc
học tập cách làm việc và chăm sóc khách hàng từ những mô hình kinh doanh khác đã có
trước đó, có sự chọn lọc và đối sánh để tìm ra hướng đi mới trên cơ sở nền. Chỉ có như vậy,
công việc kinh doanh mới thuận lợi và dễ dàng hơn, nhanh chóng tìm được chỗ đứng riêng
trên thị trường. Bên cạnh đó, dù là kinh doanh take away lớn hay nhỏ, ngắn hạn hay dài hạn,
nhưng để có được sự thành công, doanh nghiệp, chủ đầu tư cần xây dựng cho mình một kế
hoạch kinh doanh cụ thể và chi tiết. Từ đó tính toán chính xác các bước đi trong tương lai
của quán để sản phẩm đến gần hơn với khách hàng. Nguồn vốn chính là yếu tố then chốt
mà mỗi nhà đầu tư cần đặc biệt chuẩn bị kỹ. Ngoài khoản vốn ban đầu về mặt bằng, máy
móc, nguyên liệu, giấy phép kinh doanh, doanh nghiệp, chủ đầu tư cần chuẩn bị thêm một
nguồn duy trì để chi trả cho nhân công, điện nước và các khoản phát sinh khác trong những
tháng đầu. Mặt khác phải đầu tư chiến lược kinh doanh, marketing thông qua các kênh
mạng xã hội, internet, báo chí để thu hút sự chú ý của khách hàng,… Hoặc đến trực tiếp tại
các trường học, khu văn phòng để tổ chức các chương trình khuyến mãi, dùng thử sản
phẩm, phát tờ rơi,… để trực tiếp giúp khách hàng tiếp cận với mô hình kinh doanh của mình.
3.4 Phân tích Swot
Điểm mạnh: Điểm yếu:
- Tiện lợi. - Chưa phổ biến tại Việt Nam.
- Tiếp cận đa dạng phân khúc khách hàng.
- Ít vốn đầu tư.
- Rủi ro thấp, hoàn vốn nhanh.
Thời cơ: Thách thức:
- Nhu cầu tiện lợi, nhanh chóng của con - Phụ thuộc vào các yếu tố thời tiết.
người.
- Các vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm.
4 KẾT LUẬN
Sự thành công của mô hình là điều đã được chứng minh ở hiện tại, tuy nhiên không bởi vì
thế mà sức hút và sự phát triển của mô hình sẽ bị chậm lại trong tương lai sắp tới. Không
những thế với những sự tích cực trong dòng vốn đầu tư của các doanh nghiệp vào hoạt
động kinh doanh này cũng đang hứa hẹn thêm nhiều đợt bùng nổ và lan rộng hơn nữa của
các chuỗi xe kinh doanh dịch vụ ăn uống take away. Sức hút là đã có, kiểm nghiệm thành
công cũng đã diễn ra, thời khắc này gần như đánh dấu cho sự bắt đầu của con đường phát
triển tươi sáng của hình thức kinh doanh này, ngày một nhân rộng mô hình, đa dạng và phù
hợp với nhu cầu của người dân.
2322
- TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Đình Anh Vũ (2020). Kinh doanh đồ uống mang đi – đầu tư nhỏ tích vốn lớn,
cet.edu.vn.
[2] Nguyễn Anh Mai (2011). Dự án đầu tư chuỗi cafe take away,
duandautuchuoicafetakeaway.pdf.
[3] Kevin Tran (2020). 3 mô hình kinh doanh cà phê take away phổ biến hiện nay”,
bonjourcoffee.vn.
[4] Nguồn: dvpmarket (2019). Hướng đi nào để kinh doanh cà phê take away thành
công?”, dvpmarket.com.
[5] Nguồn: salekit (2020). Bí quyết kinh doanh cà phê take away thành công, thu hút
khách hàng, salekit.vn.
[6] Nguồn: sapo (2020). Kinh doanh cà phê take away và những điều bạn chưa từng biết
đến, sapo.vn.
2323
nguon tai.lieu . vn