Xem mẫu
- Viết Feature - không khó
nếu biết cách
Là phóng viên lính mới tò te được nhận vào
toà soạn nên mọi người nghĩ rằng bạn chỉ
làm được những mẩu tin nhỏ. Hay bạn đã
viết nhiều bài phóng sự dài nhưng chưa ưng ý bài nào vì cho
rằng có một khúc mắc ở đâu đó chưa giải được. Hoặc với những
đề tài cũ, bạn sẽ khai thác ra sao để vẫn có thể viết được và gây
tiếng vang với bài viết có góc cạnh, có cách nhìn và tiếp cận
mới?
- Nhà báo kỳ cựu Mỹ Bruce Garrison hoàn toàn hiểu những băn
khoăn của bạn. Hãy nghe những lời khuyên của ông và chuẩn bị
cho mình những kỹ năng tốt nhất để có được một bài viết thành
công dù ngay trong lần đầu tiên trình làng.
Đối với bất kỳ một người nào mới bắt đầu vào nghiệp viết, thời
gian đầu sẽ rất mất thời gian và công sức để có thể thành công.
Bạn cần đặt ra cho bản thân một số câu hỏi thật khó về khả năng
viết của mình. Ví dụ, mình có khả năng viết về một cuộc tranh
luận về nhân bản gen cũng như các vấn đề về đạo đức liên quan
cho tờ Tin Tức hay không? Hoặc bạn có thể viết một bài gây xúc
động về các em bé bị căn bện ung thư cho tạp chí Gia Đình hay
không? v.v
- Liệu làm được điều này có quá khả năng của bạn? Cũng có thể
lắm chứ. Ít ra là thời gian bắt đầu này. Hãy dành cho bạn thêm
chút thời gian. Tìm hiều mức độ, đề tài trong khả năng bạn có thể
viết được. Hãy bắt đầu từ những đề tài nhỏ, và đi lên dần dần.
Khi đã đạt được một số thành công nhất định, bạn sẽ tiếp tục
mục tiêu của mình. Hãy bắt dầu viết về những gì bạn biết. Và nếu
mục tiêu của bạn là trở thành một người viết bài chuyên nghiệp
thành công, bạn cũng sẽ phải đổ mồ hôi, nước mắt. Bạn sẽ phải
giao lưu với mọi người nhiều hơn, lắng nghe họ, thậm chí
phải sống và chấp nhận những bực bội. Và bạn phải có sự hy
sinh cá nhân và hy sinh cho nghề nghiệp...
Giáo sư Myrick E. Land (1993) viết 'thành công trong nghiệp viết
đòi hỏi sự thông minh, óc tưởng tượng, tài năng và sự kiên nhẫn'.
- 'Chúng ta có tự hỏi điều gì thôi thúc chúng ta viết bài không?'
Bài viết người thực việc thực
Bạn viết chỉ bởi vì bạn muốn đưa tới người đọc số liệu và thông
tin. Bạn viết cũng có thể để chia sẻ thông tin, viết để kể câu
chuyện và người đọc sẽ học và biết thêm được từ bạn.
Độc giả cũng được giải trí. Họ sung sướng, hồi hộp theo dõi câu
chuyện của bạn. Họ buồn theo mạch chuyện bạn kể. Họ biết
thêm thông tin. Họ phản ứng theo những gì được viết trong bài.
Và chính vì như vậy, là người viết, bạn có một trách nhiệm to lớn
là đảm bảo thông tin chính xác, ngắn gọn cô đọng, kịp thời và có
trách nhiệm. Bạn sẽ phải biết cách làm thế nào để thể hiện. Bạn
cần có sở thích, hứng thú khi viết bài, và có khả năng viết...
- Nhưng tất nhiên có sở thích viết và khả năng viết thì vẫn chưa
đủ. Ông Scott Meredith (1987) quản lý cơ quan văn học New
York cho biết: 'Có khả năng viết mà không có kiến thức về kỹ
thuật viết nhưng lại muốn có thể sống bằng nghề viết thì cũng
giống như thấy mình tự nhiên được ban cho cho một đống sắt
thép, gỗ và gạch nhưng không có kiến thức về thiết kế, xây dựng
lại đi kiếm sống bằng nghề xây dựng nhà và bán nhà vậy.'
Vậy câu hỏi đặt ra: viết feature là gì?
Nếu nói theo nghĩa bóng, feature là một bộ phận đặc biệt của một
cái gì đó. Bài feature thường là phần quan trọng của một tờ báo,
tạp chí chuyên về một chủ đề nào đó. Có nhiều cách tiếp cận, thể
loại, dạng bài viết.
- Hầu hết mọi người quen thuộc với dạng viết thực tế, người thực
việc thực và việc chuyển tải thông tin đó thì nghĩ ngay đến dạng
viết các chủ đề 'thẳng ruột ngựa' đã thành chuẩn mực, hoặc các
chủ đề 'tin cứng', nóng sốt (Ví dụ tin liên quan cảnh sát, tòa án,
thể thao, kinh doanh v.v... và được viết theo kiểu truyền thống 'Ai,
cái gì, ở đâu, khi nào, tại sao và như thế nào.'
Những câu chuyện thế này nhấn mạnh đến những người có ví trí
quan trọng, các họat động và sự kiện đang diễn ra, các xu hướng
ở khu vực và địa phương; kèm theo lời giải thích tầm quan trọng
và bản chất sự kiện.
Các câu chuyện, bài viết feature đòi hỏi cao hơn mức độ kể trên,
- và đặc biệt hơn. Người viết feature thường áp dụng một số 'giấy
phép' và sự linh họat và nhấn mạnh và cái bất bình thường,
không phải quy chuẩn hoặc cái khác biệt. Họ sẽ tìm kiếm câu
chuyện về một ai đó không nhất thiể phải là người tạo nên tin tức.
Thay vào đó, câu chuyên sẽ viết về một cái gì đó, một ai đó có
một nét đặc biệt và cuốn hút.
Bài viết feature thường rất cảm động và lôi cuốn đọc giả. Các bài
viết dạng này sẽ đòi hỏi người đọc phải hành động bởi vì những
bài viết ấy nó có thể nghiêm túc, có thể nhẹ nhàng, có thể rất
buồn, rất vui, hồ hởi hay tẻ nhạt, đúng lúc hoặc không... Nó kể
cho chúng ta về con người và các trạng thái tinh thần.
Mộ chuyên gia viết feature định nghĩa viết feature là viết các bài
- viết sáng tạo, chủ quan nhằm thông tin và thư giãn đọc giả. Đây
là điểm khác biệt với viết tin cứng, tin nóng đơn thuần đưa thông
tin.
Thứ nhất, người viết feature sẽ phải dồn nhiều năng lượng sáng
tạo cho mỗi bài viết hơn là những người viết tin tức hàng ngày.
Họ sẽ được chủ động tự do về phong cách viết và cách tiếp cận
vấn đề, lựa chọn nguồn, v.v...
Thứ hai, các bài viết sẽ thường không khách quan bằng viết tin
tức truyền thống, sẽ đưa ra quan điểm nào đó hoặc sự cảm nhận,
thán phục, ấn tượng, nhận thức và ý kiến cá nhân (bên cạnh các
nguồn tin của mình).
- Thứ ba, các bài viết sẽ vẫn có thông tin dù cho nó được sáng tạo
và cá nhân hóa bởi người viết. Mức độ gần gũi 'tận dụng', thân
thuộc với đọc giả sẽ là yếu tố quyết định sự thành công của bài
viết.
Thứ tư, bài viết phải hấp dẫn đọc giả trong khi vẫn đạt được ba
mục tiêu trên. Nó sẽ thỏa mãn đựoc đọc giả- những người lựa
chọn bỏ 5 phút để đọc hay hàng tiếng để đọc mà ko làm việc
khác. ...
Theo tác giả Patterson- 1986 có 3 quy tắc cơ bản cho một bài viết
feature:
- Đưa ngay nhân vật vào bài
- Kể ngay câu chuyện
- - Cho người đọc thấy, nghe cảm nhận cho chính bản thân họ.
Bài feature hay là bài có nhân vật, trích dẫn họ về chi tiết 'đắt' và
việc họ làm. Feature không viết theo kiểu 'biên bản báo cáo thành
tích' hay ' báo cáo nghiên cứu đầy rẫy số liệu', hay cũng không
phải là bản tổng kết các sự kiện lớn không sự sống. Bài viết
Feature là những câu chuyện ngắn, có số liệu được viết theo
phong cách giọng điệu linh hoạt, và ở thể chủ động Chúng có
mục tiêu, có mạch chuyện, có các nhân vật.
Và nên nhớ nó có mở đầu, có phát triển, có kết thúc.
nguon tai.lieu . vn