Xem mẫu
- Hồ Thanh Hải Nguyễn Tam Quang Võ Phi Long Nguyễn Thị Tố Nga Trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng Tóm tắt: Cách ứng xử có văn hóa, phép lịch sự trong giao tiếp là cần thiết trong đời sống xã hội Việt Nam. Đó là những biểu hiện tốt đẹp của lối sống chung, của ý thức tôn trọng lẫn nhau, là sự trao đổi cân bằng và sự quan tâm giữa người với người trong gia đình và ngoài cộng đồng xã hội. Phép lịch sự trong việc ứng xử là một sự tổng hợp các nghi thức được biểu hiện ra trong giao tiếp, nhưng không phải là những ứng xử một cách máy móc, mà là những việc làm, lời ăn tiếng nói linh hoạt, nhiều vẻ gắn với từng hoàn cảnh, từng môi trường cụ thể và tùy theo đối tác gặp gỡ. Trong thời đại công nghệ 4.0 hiện nay, nhất là văn hóa ứng xử ở ở giảng đường đại học của sinh viên có vai trò cực kì quan trọng. Bài tham luận tập trung vào nghiên cứu cơ sở lí luận về văn hóa ứng xử của Hồ Chí Minh và việc vận dụng vào việc ứng xử của sinh viên trên không gian mạng xã hội ở trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng trong giai đoạn hiện nay. Từ khóa: Văn hóa; ứng xử; sinh viên; Sư phạm; không gian mạng. 1. Đặt vấn đề Tư tưởng Hồ Chí Minh là hệ thống những quan điểm, những vấn đề lí luận mang bản chất khoa học và tính cách mạng. Tư Tưởng Hồ Chí Minh về văn hoá mang đậm tính chắt lọc, kế thừa, tổng hợp từ các giá trị mang tính văn hoá ở ngay cả trên 2 phương diện, phương Đông lẫn phương Tây. Cũng chính vì vậy trong tư tưởng của người luôn mang tính hài hoà, tính sáng tạo, tính phát huy nhưng vẫn giữ được đậm đà bản sắc dân tộc, tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hoá còn là sự giao thoa giữa cái truyền thống và cái hiện đại, những cái cũ nhưng không lỗi thời sẽ được phát huy, cái lạc hậu tất yếu sẽ bị đào thải. Những cái mới và thực sự phù hợp với nền văn hoá nước nhà sẽ được người áp dụng một cách triệt để. Một trong những nét văn hóa đặc sắc của Hồ Chí Minh đó chính là văn hóa ứng xử. Nghiên cứu cơ sở lý luận về vấn đề này là một trong những yêu cầu cấp thiết hiện nay. Đối tượng sinh viên nhất là sinh viên ngành Sư phạm, những giáo viên tương lại cần có những kiến thức cũng như kỹ năng cần thiết trong giao tiếp, ứng xử nhất là hoạt động trên không gian mạng hiện nay. 598
- 2. Giải quyết vấn đề 2.1. Một số khái niệm Văn hóa - “culture”, có gốc chữ Latin chính là sự “trồng cấy”. Ở đây theo nghĩa bóng thì culture có nghĩa: Văn hoá là quá trình nuôi dưỡng thành con người như thể gieo trồng và chăm sóc mầm cây vậy. Còn văn hoá theo nghĩa Hán tự là quá trình con người hoá con người. Văn hoá là một giá trị, một ý nghĩa, một lối sống bất khả phân với con người. Con người là con người bởi có văn hoá; văn hoá là văn hoá bởi từ con người và cho con người. Muốn trở thành văn hoá, một con người, một gia đình, một xã hội phải đào luyện, chắt lọc mình trong từng cử chỉ, từng hành vi, từng thể thức, từng thái độ. Sự chắt lọc ấy tạo nên bản sắc. Như vậy, văn hoá sẽ tạo nên bản sắc và bản sắc tạo nét riêng đặc thù cho văn hoá. Và một nền giáo dục phải nhắm đến mục đích đào tạo những con người có bản lĩnh cho xã hội khao khát theo đuổi giá trị văn hoá. Đào luyện con người văn hoá, trước hết là đào luyện một nền văn hoá toàn diện cho con người, và sau đó con người đó sẽ mang theo hành trang văn hoá của mình gia nhập cuộc hành trình của xã hội. Một công dân được giáo dục văn hoá là công dân có khả năng tham dự vào xã hội bằng một tấm lòng nhân ái, một thái độ cư xử lịch lãm, đúng mực, và một tâm hồn cao thượng. Một xã hội chỉ có thể trở thành văn hoá với những công dân đã được đào luyện văn hoá, và nền văn hoá đó giúp cho mọi người được sống trong ánh sáng nhân bản. Đảng ta coi việc bồi dưỡng, giáo dục tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh cho mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân có tác dụng vô cùng quan trọng. Tại Đại hội VII, Đảng coi đó là một nội dung lớn trong công tác “Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác tư tưởng” nhằm chỉnh đốn, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Tại Đại hội XII, Đảng coi việc học tập phong cách Hồ Chí Minh nhằm: “chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, bè phái, “lợi ích nhóm”, nói không đi đôi với làm. Từ đó có thể thấy, phong cách Hồ Chí Minh đã được Đảng đề cập từ khá sớm và là một trong những nội dung rất quan trọng trong công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng. Ứng xử là cách quan hệ giao tiếp, đối xử giữa người với người, giữa cá nhân với cộng đồng, ứng xử không chỉ được thể hiện qua lời nói, cử chỉ, nét mặt bề ngoài mà chủ yếu là ở sự chân thành của tình cảm và của mối quan hệ giữa chủ thể với đối tượng. Vì vậy, ứng xử được coi là biểu hiện tổng hợp của văn hóa - đạo đức, qua cách ứng xử có thể thẩm định được nhân cách của một con người. Phản ánh nhân cách, trí tuệ, tâm hồn, đạo đức trong sáng của Người, nét chung tạo nên tính nhất quán trong phong cách ứng xử Hồ Chí Minh là sự chân thành, 599
- bình dị, tự nhiên. Đó không phải là một “nghệ thuật xã giao”, mà là sự phản ánh trung thực tâm hồn, đạo đức, nhân cách Hồ Chí Minh. Văn hóa ứng xử Hồ Chí Minh là hệ thống ứng xử xuyên suốt cuộc đời và sự nghiệp cách mạng, thể hiện tầm vóc trí tuệ lớn lao cùng tình cảm sâu sắc của Người; đa dạng, phong phú và hấp dẫn, trong đó nổi bật là tính nhất quán về mục tiêu, nguyên tắc ứng xử. Hồ Chí Minh có cách ứng xử rất tự nhiên, bình dị, rất cởi mở, chân tình, vừa chủ động, linh hoạt, lại vừa ân cần, tế nhị đối với nhân dân, bạn bè, đồng chí, anh em, làm cho bất cứ ai được gặp Người đều thấy không khí chan hòa, ấm cúng, thoải mái, không cảm thấy sự cách biệt giữa lãnh tụ và quần chúng. Bàn về “Không gian mạng” Theo quy định tại Khoản 3 Điều 2 Luật An ninh mạng 2018 (Có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2019) thì thuật ngữ không gian mạng được quy định cụ thể như sau: Không gian mạng là mạng lưới kết nối của cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, bao gồm mạng viễn thông, mạng Internet, mạng máy tính, hệ thống thông tin, hệ thống xử lý và điều khiển thông tin, cơ sở dữ liệu; là nơi con người thực hiện các hành vi xã hội không bị giới hạn bởi không gian và thời gian [4]. 2.2. Sự cần thiết của việc giáo dục văn hóa ứng xử cho sinh viên trên không gian mạng hiện nay Việt Nam được đánh giá là một nước đang phát triển, với những thành tựu về khoa học - công nghệ - kĩ thuật. Ngoài ra với một nước đang trong quá trình thực hiện công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước và xu thế hội nhập quốc tế - toàn cầu hoá . Đã có những tác động hết sức tích cực đến nền kinh tế quốc gia. Bên cạnh đó, cũng đã nảy ra một số vấn đề đặt ra trong xã hội. Quá trình thực hiện đô thị hoá đã làm nảy sinh một số vấn đề có ảnh hưởng về nhiều mặt đối với tầng lớp sinh viên hiện nay. Việc “du nhập” vốn văn hoá, tư tưởng từ các nước phương Tây, các nước phát triển đã tác động đến sinh viên trên nhiều phương diện từ các hoạt động, suy nghĩ, hành động đến lối sinh hoạt. Sự chuyển tiếp từ thế hệ này sang thế hệ khác đã đặt ra nhiều vấn đề về việc kế thừa, phát huy vốn truyền thống văn hoá quý báu, các giá trị trên mặt trận tư tưởng, văn hoá đang dần mai một và thay vào đó là những nguồn văn hoá “ sính ngoại” . Vấn đề đặt ra hiện nay là bảo tồn, phát huy những giá trị văn hoá sao cho đảm bảo vẫn phát triển đất nước trên nhiều mặt, tránh lạc hậu so với các nước trong khu vực và các nước phát triển trên thế giới. Trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh. Việc bảo vệ, phát huy vốn truyền thống văn hoá quý báu của dân tộc đang là vấn đề đáng quan tâm trong thời đại hiện nay đối với chính sinh viên, tầng lớp tri thức. Ở các trường đại học hiện nay, văn hóa ứng xử thường được quy định mới văn hóa học đường của từng trường. Có đơn vị xây dựng các 600
- nội quy trường lớp… có đơn vị xây dựng quy chế đặc biệt liên quan đến vấn đề này. Hiện nay trên không gian mang, sinh viên thường sử dung nhiều nhất là Gmail, facebook, zalo,… những ứng dụng rất hữu ích nhưng nếu không biết cách xử lý hài hòa trên không gian mạng thì rất dễ dấn đến hậu quả đáng tiếc. 2.3. Vận dụng các đặc trưng về văn hóa ứng xử của Hồ Chí Minh trong việc ứng xử của sinh viên ở trường Đại học Sư phạm hiện nay 2.3.1. Đặc trưng về văn hóa ứng xử của Hồ Chí Minh a. Ứng xử khiêm tốn, nhã nhặn, lịch lãm Trong các cuộc tiếp xúc, Người thường khiêm tốn, không bao giờ đặt mình cao hơn người khác, mà trái lại, luôn hòa nhã, quan tâm chu đáo đến những người chung quanh. Đến thăm một lớp học hay dự một buổi nói chuyện, bao giờ Người cũng chú ý hỏi thăm các vị nhân sĩ, trí thức có danh vọng, các bậc cao tuổi, các đại biểu phụ nữ, rồi trân trọng mời ngồi lên trên, thể hiện phong cách tao nhã, rất mực Á Đông. Tiếp khách tại một khách sạn ở Paris năm 1946, Hồ Chí Minh bắt tay mọi người, nói chuyện thân mật, rất tự nhiên, kèm theo những lời khen, những câu ca tụng nước Pháp... Người Pháp rất có cảm tình với Bác. b. Ứng xử chân tình, nồng hậu Khi gặp gỡ mọi người, với những cử chỉ thân mật, lời hỏi thăm chân tình, hay một câu nói đùa, Người đã tạo ngay ra một bầu không khí thân mật, thoải mái, thân thiết như trong một gia đình. Không chỉ đùa vui người khác, đôi lúc Người cũng nói đùa về bản thân. Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, khi đến thăm lớp chỉnh huấn giữa lúc mưa to, cả hội trường vang lên tiếng hô “Hồ Chủ tịch muôn năm!”, Người ra hiệu im lặng, rồi nói: Muôn năm làm cái gì? Trăm năm đã là quá. Còn bây giờ, Bác chỉ “muốn nằm” một tí thôi!. Ứng xử văn hóa Hồ Chí Minh đạt tới sự kết hợp hài hòa giữa tình cảm nồng hậu với lý trí sáng suốt, nên linh hoạt, uyển chuyển, sẵn sàng vì cái lớn mà châm chước cái nhỏ. Năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh sang thăm chính thức nước Pháp. Khi tới thành phố Biarít, ra sân bay đón Người chỉ có một mình ông Tỉnh trưởng, sau đó họ đưa Người về nghỉ tại một khách sạn khá sang, nhưng bên ngoài vẫn còn sơn phết dang dở. Chị Phương Tiếp, một trí thức Việt kiều, được cử làm phiên dịch cho Người, tỏ ý thắc mắc về sự đón tiếp không được trịnh trọng: “Tại sao họ chưa có chính phủ mà Cụ đã sang?”. Người trả lời hóm hỉnh: “Thế nếu có chính phủ rồi, họ đổi ý không mời mình sang nữa thì sao?”. Với tầm suy nghĩ vừa xa rộng, vừa uyển chuyển, Người đã tranh thủ được một cơ hội đưa lá cờ đỏ sao vàng của Tổ quốc ta tới Paris, vào lúc nước ta chưa được một quốc gia nào công nhận. 601
- c. Ứng xử linh hoạt, chủ động, biến hóa Ứng xử văn hóa Hồ Chí Minh đạt tới sự kết hợp hài hòa giữa tình cảm nồng hậu với lý trí sáng suốt, nên linh hoạt, uyển chuyển, sẵn sàng vì cái lớn mà châm chước cái nhỏ. d. Ứng xử có lý, có tình Phong cách ứng xử Hồ Chí Minh uyển chuyển như tư duy khoáng đạt của Người, nó xa lạ với mọi sự cứng nhắc, khiên cường, sẵn sàng vì cái lớn mà châm chước cái nhỏ. Đáp từ trong buổi chiêu đãi của Thủ tướng Pháp Biđôn (2/7/1946), Người nói: “Chúng ta đều được kích thích bởi một tinh thần. Triết lý đạo Khổng, và triết lý phương Tây đều tán dương một nguyên tắc đạo đức: “Kỷ sở bất dục, vật thi ư nhân”. Tôi tin rằng trong những điều kiện ấy, hội nghị sắp tới sẽ đi tới những kết quả tốt đẹp”. e. Ứng xử thành tâm, thật lòng Thành tâm, thật lòng là điểm nổi bật trong phong cách ứng xử Hồ Chí Minh. Với mọi người, bất kể đó là người Việt Nam hay người nước ngoài, thuộc giai tầng nào, giới nào, có chính kiến, quá khứ hay hiện tại ra sao,… Hồ Chí Minh luôn lấy sự thành tâm, thật lòng để ứng xử. f. Ứng xử tôn trọng, quý mến, thương yêu con người Tôn trọng, quý mến, thương yêu con người là một điểm tạo nên phong cách ứng xử Hồ Chí Minh. Các giáo lý của nhiều tôn giáo đều rất coi trọng tình thương yêu con người. Tuyên ngôn Tôn giáo năm 1517 do Lude (người Đức) đã viết: “Khởi nguồn chân lý là sự yêu thương và tha thứ”. Còn Phật giáo cho rằng cuộc sống là từ bi hỷ xả,... g. Ứng xử khoan dung, độ lượng Trong giao tiếp, ứng xử Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thể hiện tấm lòng khoan dung, độ lượng với tất cả mọi người. Người đã nhắc nhở: “Đối với tất cả mọi người trong các tầng lớp dân chúng, ta phải có một thái độ mềm dẻo khôn khéo, biết nhân nhượng, biết trọng nhân cách người ta. Phải tỏ cho mọi người biết rằng công việc là công việc chung, thiếu người ra gánh vác thì mình ra, nếu có người thay, mình sẽ nghỉ để làm việc khác, sẵn sàng nhường lại cho ai muốn làm và làm được”. Đối với những người lầm lạc hay đã từng cộng tác với đối phương, Người khuyên không nên đào bới chuyện cũ ra làm án mới. Đối với những người không nguy hiểm lắm thì nên dùng chính sách cảm hóa, khoan dung. h. Nụ cười - nét ứng xử văn hóa đặc biệt của Hồ Chí Minh Ở Hồ Chí Minh, sự lạc quan luôn được thể hiện trong cuộc sống và trong ứng xử hàng ngày. Người có những nụ cười với nhiều cung bậc khác nhau, được thể hiện trong văn thơ hoặc truyện ngắn, văn nói, văn chính luận. 602
- Đặc biệt, trong ứng xử đời thường, Người luôn thể hiện sự hóm hỉnh, tính hài hước để đùa vui, để nhắc nhở, để giáo dục, nhất là phá đi cái nghi thức, cái trịnh trọng không cần thiết để tạo ra không khí giao hòa, gần gũi giữa quần chúng với lãnh tụ. [2]. 2.3.2. Giải pháp trong việc vận dụng vào văn hóa ứng xử của sinh viên thời đại công nghệ số hiện nay * Giải pháp chung: Một là, cần đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Hai là, yêu cầu tất cả sinh viên, đảng viên (là sinh viên) phải rèn luyện phong cách ứng xử chân tình, thân thiện, tôn trọng đồng chí đồng nghiệp, biết thương yêu và hướng tới việc thiện, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Ba là, xây dựng văn hóa ứng xử có văn hóa ở các cơ quan, đơn vị; đặc biệt chú trọng quan hệ ứng xử với giảng viên, cán bộ và sinh viên qua từng năm (năm nhất, năm hai, năm ba và năm tư). Bốn là, các tổ chức Đảng ủy, Đoàn thể các cấp khối trường học phải thường xuyên kiểm tra, giám sát, đánh giá tác phong ứng xử của sinh viên, lấy đó làm một trong những căn cứ để nhận xét, đánh giá, kiểm điểm Đoàn viên, đảng viên (là sinh viên) hàng năm. Năm là, việc học tập văn hóa ứng xử của Bác đều được thể hiện một cách chân thực, giản dị và gần gũi trong công việc cũng như sinh hoạt hàng ngày và được thể hiện qua nhiều kênh khác nhau như qua sinh hoạt tại các chi Đoàn - Lớp. Trong quan hệ ứng xử với khóa trước và khóa sau, giữa sinh viên và thầy cô, thể hiện thái độ kính trọng, khiêm nhường; đoàn kết, chân tình, cởi mở và có tinh thần cầu tiến. Đồng thời, khi nhận xét góp ý cho nhau trên tinh thần thẳng thắn, chân thành, có tính xây dựng, vì lợi ích chung chứ không vì quan điểm cá nhân mà trù dập, kéo bè, kéo cánh, nói xấu, hạ bệ lẫn nhau. Đó cũng chính là động lực để đoàn viên trưởng thành, tự tin hơn khi giải quyết các công việc được giao. Đối với nhân dân, mỗi cán bộ, đảng viên cần có tấm lòng bao dung, độ lượng, lòng yêu thương con người trong các mối quan hệ giao tiếp, ứng xử. Sự thân thiện, cởi mở, gần gũi, chân tình hướng dẫn, giúp đỡ nhau những lúc khó khăn, hoạn nạn, có thái độ tích cực trong phục vụ nhân dân, tôn trọng nhân dân ở cơ quan cũng như nơi cư trú chính là cơ sở, nền tảng cho sự thành công của mỗi người khi thực hiện nhiệm vụ được giao. Sáu là, tự bản thân phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện, có phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống giản dị trong sáng, luôn gắn bó mật thiết với nhân dân, tích cực học tập, xây dựng văn hóa ứng xử theo phong cách Hồ Chí Minh. 603
- ** Giải pháp cụ thể: Thời đại công nghệ số hiện nay có ảnh hưởng rất lớn đến văn hóa giao tiếp và ứng xử, chính vì thế những giải pháp cụ thể sẽ giúp sinh viên có đầy đủ kiến thức cũng như kinh nghiệm để tham gia hoạt động trên không gian mạng. Thứ nhất, sinh viên cần được tập huấn về các hoạt động diễn ra trên không gian mạng, cách giao tiếp với thầy cô, các bạn giáo sinh trong trường. Thay đổi thói quen cũng như kỹ năng trả lời các câu hỉu của giảng viên qua các lớp học trực tuyến. Viết và gửi nội dung trên mail, Zalo, facebook, MS teams, …đều có chủ ngữ, nội dung và chi tiết hóa nộ dung cần diễn đạt… Thứ hai, sinh viên tránh tiếp xúc với các trang Wed không chính thống, bình luận và chia sẻ những nội dung chưa kiểm duyệt gây hoang mang dư luận. Không đưa bất kì tranh ảnh, hình ảnh, video cá nhân lên mạng xã hội, không xúi dục các bạn khác tham gia các nhóm có tính chất nhạy cảm trên không gian mạng. Thứ ba, các tổ chức chính trị xã hội ở trường tạo kênh truyền thông cho sinh viên chia sẻ các bài viết hay, hành động đẹp, chia sẻ kiến thức, kỹ năng mình học được cho các bạn trong trường. Tạo sân chơi bổ ích, tăng tính thi đua, cạnh tranh lành mạnh giữa các khoa, các lớp, các ngành và các sinh viên thông qua các cuộc thi. Khuyến khích sinh viên nghiên cứu khoa học, tham gia các cuộc hội thảo giúp sinh viên được trải nghiệm thực tế, được tiếp xúc với nhiều môi trường khác nhau để qua đó được thể hiện và phát triển bản thân. Thứ tư, có sự phối hợp giữa đoàn thanh niên với Hội sinh viên trường tổ chức các hoạt động đào tạo, hoạt động ngày hội việc làm, hoạt động tình nguyện, hoạt động hướng nghiệp, hoạt động vì cộng đồng, hoạt động tri ân qua mạng xã hội… nhằm hướng sinh viên tích cực, chủ động tham gia, tự giác rèn luyện và bồi dưỡng về nhân cách, đạo đức, lối sống cho bản thân. Thứ năm, các chi bộ, Khoa, các Trung tâm, phòng ban cần phối hợp chặt chẽ với phòng công tác học sinh sinh viên, giáo viên chủ nhiệm, cố vấn học tập, cán bộ các lớp trong công tác giáo dục, đào tạo, đặc biệt là định hướng chuẩn về văn hóa ứng xử trong sinh viên. Phải coi đó là nhiệm vụ trọng tâm trong bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu xã hội hiện nay. Hàng tuần, hàng tháng cần triển khai đánh giá hoạt động về công tác sinh viên trong đó có văn hóa ứng xử. Tổ chức tuyên dương hành vi đẹp, hành động xấu cần phải được phê bình rộng rãi mang tính cảnh báo, răn đe và áp chế. Thứ sáu, Đảng ủy, Ban giám hiệu, các Khoa, Trung tâm phải nhận thức được tầm quan trọng và tính cấp thiết của việc giáo dục văn hóa ứng xử nói chung và văn hóa ứng xử trong sinh viên nói riêng. Nhà trường phải ban hành được qui định, nội qui về giao tiếp, ứng xử trong môi trường giáo dục đại học. Thường xuyên tổ chức kiểm tra, giám sát và tổng kết công tác thực hiện văn hóa học đường. Tổ chức 604
- các chuyên đề buổi nói chuyện, sinh hoạt về ý thức và văn hóa học đường cho sinh viên.Tổ chức các hoạt động, phong trào văn hóa ứng xử như thi sinh viên thanh lịch, các cuộc thi nói lời hay làm việc tốt, mỗi ngày một hành động. 3. Kết luận Đội ngũ nhà giáo phải là người gương mẫu về đạo đức, lối sống, nhân cách, là một tấm gương về văn hóa ứng xử để người học noi theo. Các giáo sinh đang ngồi trên ghế nhà trường cần thể hiện năng lực chuyên môn, đổi mới phương pháp giảng dạy, luôn có hành vi và thái độ chuẩn mực trong giao tiếp, ứng xử. Đây là tính tất yếu trong quá trình đổi mới toàn diện đại học Việt Nam hiện nay. Chính vì vậy, bên cạnh việc giao tiếp, ứng xử đúng chuẩn mực theo văn hóa ứng xử của Hồ Chí Minh ở nhà trường, gia đình và xã hội thì việc giao tiếp ứng xử trên mạng xã hội trong thời đại thiết bị dạy học thông minh như hiện nay sinh viên cũng cần có sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt để hình thành văn hóa đẹp trước học sinh, đối tượng sau này các giáo sinh sẽ thực tập cũng như giảng dạy theo yêu cầu của nghề giáo viên. Tài liệu tham khảo: [1]. Ban Chấp hành Trung ương (2016), Nghị quyết số 04-NQ/TW ngày 30/10/2016 Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ, Hà Nội. [2]. Lê Thị Ngọc Hoa, Hồ Thanh Hải,Tống Kim Đồng, Hồ Thị Luyện (2020), Phong cách ứng xử Hồ Chí Minh, Nxb Đại học Huế. [3]. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 4,5,8,12 Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội. [4]. https://nganhangphapluat.thukyluat.vn/tu-van-phap-luat/van-hoa--xa-hoi/khong-gian- mang-la-gi-251164 [5]. http://hict.edu.vn/khoa-kinh-te/mot-so-giai-phap-xay-dung-van-hoa-ung-xu-trong-sinh- vien-tai-truong-dai-hoc-cong-nghiep-det-may-ha-noi.htm [6]. Luật An Ninh mạng (2020), Nxb Hồng Đức. 605
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học