Xem mẫu
- Vận dụng, bổ sung và… 21 Vận dụng, bổ sung và phát triển Chủ nghĩa Marx- Lenin trong thời đại ngày nay Trần Văn Phòng(*) Tóm tắt: Vận dụng, bổ sung, phát triển Chủ nghĩa Marx-Lenin là yêu cầu nội tại, là đáp ứng yêu cầu thực tiễn của thời đại cũng như sự phát triển của khoa học, công nghệ. Tuy nhiên, việc vận dụng, bổ sung, phát triển phải có nguyên tắc, không tùy tiện, chủ quan. Nội dung bài viết góp phần làm rõ nhận định này và đưa ra một số quan điểm cần nắm vững trong việc vận dụng, bổ sung và phát triển Chủ nghĩa Marx-Lenin. Từ khóa: Chủ nghĩa Marx-Lenin, Vận dụng, Bổ sung, Phát triển Abstract: Applying, enriching and developing Marxism-Leninism is not only an internal demand but also a response to the requirement of current situation which implies rapid development of science and technology. However, such implementation requires a principled rather than arbitrary and subjective approach. Upon clarifying this view, the paper provides some key-points in the application, enrichment and development of Marxism-Leninism. Keywords: Marxism-Leninism, Applying, Enriching, Developing 1. Vận dụng, bổ sung, phát triển sáng tạo là ghen, Toàn tập, Tập 36, 1999: 796). V.I. yêu cầu nội tại của Chủ nghĩa Marx-Lenin1 Lenin sau này, năm 1910, đã nhắc lại Chủ nghĩa Marx-Lenin về bản chất lời khẳng định của Engels như sau “Học là một học thuyết phát triển, là hệ thống thuyết của chúng tôi - Ăng-ghen nói về mở với bản chất vốn có là luôn được vận mình và người bạn nổi tiếng của mình - dụng, bổ sung, phát triển cho phù hợp thực không phải là một giáo điều mà là một tiễn. Trong bức thư gửi nhà văn người kim chỉ nam cho hành động” và ông cho Mỹ bà Florence Kelley-Wischnewetzky, rằng nếu quên điều này “thì chúng ta sẽ ngày 27/1/1887, F. Engels đã nói rõ: “Lý làm cho Chủ nghĩa Mác trở thành phiến luận của chúng tôi là lý luận của sự phát diện, quái dị, chết cứng, sẽ vứt bỏ linh triển, chứ không phải là một giáo điều mà hồn sống của nó, sẽ phá hủy cơ sở lý luận người ta phải học thuộc lòng và lắp lại cơ bản của nó - tức là phép biện chứng” một cách máy móc” (C. Mác - Ph. Ăng- (V.I. Lênin, Toàn tập, Tập 20, 1980: 99). Lenin cũng nhấn mạnh “Chính vì Chủ nghĩa Mác không phải là một giáo điều (*) GS.TS., Viện Triết học, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; chết cứng, một học thuyết nào đó đã hoàn Email: tvphong61@gmail.com thành hẳn, có sẵn đâu vào đấy, bất di bất
- 22 Thông tin Khoa học xã hội, số 1.2020 dịch, mà là một kim chỉ nam sinh động thực ở nước Nga Xô viết đặt ra nhiều vấn cho hành động, chính vì thế nó không thể đề mới chưa có tiền lệ trong lịch sử; các không phản ánh sự biến đổi mạnh mẽ của trào lưu tư tưởng phản khoa học nổi lên điều kiện sinh hoạt xã hội” (V.I. Lênin, như nấm mùa xuân tìm mọi cách chống Toàn tập, Tập 20, 1980: 103). Chính vì phá Chủ nghĩa Marx. Trong bối cảnh đó, vậy, nó luôn phải được vận dụng, bổ sung, Lenin đã vận dụng sáng tạo Chủ nghĩa phát triển. Lịch sử hình thành, phát triển Marx vào xây dựng chủ nghĩa xã hội ở của Chủ nghĩa Marx cũng đã chứng minh nước Nga và đã bổ sung, phát triển nhiều điều đó. K. Marx và Engels không phải luận điểm lý luận của Chủ nghĩa Marx về ngay từ đầu đã có lập trường cộng sản chủ triết học, kinh tế - chính trị và chủ nghĩa nghĩa và thế giới quan duy vật biện chứng. cộng sản khoa học (Xem: V.I. Lênin, Toàn Đó là cả một quá trình chuyển biến, tự tập, Tập 2, 1974: 565-566). Chính sách bổ sung, phát triển lý luận của các ông. kinh tế mới (NEP) là một trong những Chẳng hạn, khái niệm “quan hệ sản xuất” minh chứng cho sự vận dụng, bổ sung, ở Hệ tư tưởng Đức (cuối năm 1845, đầu phát triển hết sức sáng tạo Chủ nghĩa Marx năm 1846), chỉ mới được Marx và Engels vào điều kiện nước Nga bởi Lenin. Trong sử dụng như là “quan hệ giao tiếp”; Đến Cương lĩnh của chúng ta, Lenin đã khẳng Sự khốn cùng của triết học (năm 1847), định: “Chúng ta không hề coi lý luận của khái niệm này đã được Marx sử dụng như Mác như là một cái gì đã xong xuôi hẳn là “quan hệ xã hội”; Đến Tuyên ngôn của và bất khả xâm phạm; trái lại, chúng ta tin Đảng Cộng sản (1848), khái niệm này rằng lý luận đó chỉ đặt nền móng cho môn mới là “quan hệ sản xuất”. Hoặc như khái khoa học mà những người xã hội chủ nghĩa niệm “chuyên chính vô sản”, ở Sự khốn cần phải phát triển hơn nữa về mọi mặt, cùng của triết học được Marx trình bày nếu họ không muốn trở thành lạc hậu đối dưới dạng mầm mống, thể hiện ở luận với cuộc sống. Chúng tôi nghĩ rằng những điểm “giai cấp công nhân bằng cách tổ người xã hội chủ nghĩa ở Nga đặc biệt cần chức liên hiệp lại để loại bỏ giai cấp tư phải tự mình phát triển hơn nữa lý luận của sản”; Đến Tuyên ngôn của Đảng Cộng Mác, vì lý luận này chỉ đề ra những nguyên sản, “chuyên chính vô sản” được thể hiện lý chỉ đạo chung, còn việc áp dụng nguyên qua “nhà nước là công cụ bạo lực để thiết lý ấy thì xét riêng từng nơi, ở Anh không lập chính quyền”; Đến ngày 05/3/1852, giống ở Pháp, ở Pháp không giống ở Đức, trong Thư gửi Vâyđơmayơ, Marx đã lần ở Đức không giống ở Nga” (V.I. Lênin, đầu tiên dùng thuật ngữ “chuyên chính vô Toàn tập, Tập 2, 1974: 232). sản” (C. Mác - Ph. Ăng-ghen, Toàn tập, Marx, Engels và Lenin luôn đòi hỏi Tập 28, 1996: 661-662). những người cộng sản phải biết vận dụng, Lenin đã vận dụng, bổ sung, phát triển bổ sung, phát triển sáng tạo những nguyên Chủ nghĩa Marx trong điều kiện khoa học lý cơ bản sao cho phù hợp với điều kiện, về thế giới vi mô phát triển như vũ bão; hoàn cảnh lịch sử, truyền thống văn hóa, sự chuyển biến của chủ nghĩa tư bản sang v.v... của mỗi nước. Như vậy, yêu cầu vận giai đoạn đế quốc chủ nghĩa, nhưng bản dụng, bổ sung, phát triển là bản chất đặc chất ăn bám, bóc lột của nó chưa thay đổi; trưng vốn có, là yêu cầu nội tại của Chủ sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội hiện nghĩa Marx-Lenin.
- Vận dụng, bổ sung và… 23 2. Vận dụng, bổ sung, phát triển sáng tạo tác phẩm này cần được xem xét lại, viết Chủ nghĩa Marx-Lenin là đáp ứng yêu cầu khác đi, vì thực tiễn đã đổi thay (Xem: C. thực tiễn của thời đại cũng như sự phát Mác - Ph. Ăng-ghen, Toàn tập, Tập 18, triển của khoa học, công nghệ 1995: 128). Những biến đổi mau lẹ của Từ nguyên tắc thống nhất giữa lý luận thực tiễn đầu thế kỷ XXI này đang đặt và thực tiễn của Chủ nghĩa Marx-Lenin, ra nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn, mà chúng ta thấy, thực tiễn cuộc sống luôn để giải quyết chúng một cách đúng đắn, vận động, biến đổi, phát triển, vì thế, chúng ta đồng thời phải dựa vào phương nhận thức của con người nói chung, lý pháp luận, quan điểm, lập trường, thái độ luận của Chủ nghĩa Marx-Lenin nói riêng của Chủ nghĩa Marx-Lenin, phải vừa tìm cũng luôn phải được vận dụng, bổ sung, ở chính thực tiễn ngày hôm nay. Điều đó phát triển cho phù hợp với thực tiễn. Thời nói lên rằng, chính thực tiễn ngày hôm đại ngày nay có nhiều biến động sâu sắc, nay đang đòi hỏi chúng ta phải tiếp tục thế giới có nhiều diễn biến phức tạp; xu vận dụng, bổ sung, phát triển sáng tạo Chủ hướng đa cực, đa trung tâm diễn ra nhanh nghĩa Marx-Lenin. Chính Marx và Engels hơn; các nước lớn điều chỉnh chiến lược, đã lưu ý rằng “... chủ nghĩa cộng sản không vừa hợp tác, thỏa hiệp, vừa cạnh tranh, phải là một trạng thái cần phải sáng tạo ra, đấu tranh kiềm chế lẫn nhau. Cuộc cách không phải là lý tưởng mà hiện thực phải mạng khoa học - công nghệ, đặc biệt là khuôn theo. Chúng ta gọi chủ nghĩa cộng công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ. sản là một phong trào hiện thực, nó xóa Chủ nghĩa dân tộc cực đoan, chủ nghĩa bỏ trạng thái hiện nay. Những điều kiện cường quyền áp đặt, chủ nghĩa dân túy của phong trào ấy là do những tiền đề hiện đang nổi lên trong quan hệ quốc tế. Những đang tồn tại đẻ ra” (Xem: C. Mác - Ph. vấn đề toàn cầu như an ninh lương thực, Ăng-ghen, Toàn tập, Tập 3, 1995: 51). an ninh năng lượng, an ninh nguồn nước Sau sự sụp đổ của mô hình chủ nghĩa sạch, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh xã hội hiện thực ở Liên Xô và Đông Âu, có nhiều diễn biến phức tạp. Cộng đồng “dàn đồng ca” chống Chủ nghĩa Marx- quốc tế ngày càng phải đối phó với các Lenin cũng đông hơn, đa dạng hơn gấp thách thức an ninh mạng. Tranh chấp lãnh nhiều lần (Đặng Xuân Kỳ, 1988: 12-13). thổ, chủ quyền biển đảo trong khu vực Tình hình này đòi hỏi những người cộng châu Á - Thái Bình Dương và Đông Nam sản chân chính phải biết vận dụng, bổ sung, Á tiếp tục diễn ra phức tạp (Đảng Cộng phát triển Chủ nghĩa Marx-Lenin một cách sản Việt Nam, 2016: 70-73), v.v... Tất cả khoa học, phù hợp với thực tiễn. Chỉ trên những nhân tố này tác động mạnh mẽ đến cơ sở đó, chúng ta mới bảo vệ được Chủ cục diện thế giới và phong trào công nhân, nghĩa Marx-Lenin. Thời đại ngày nay đang đồng thời đòi hỏi Chủ nghĩa Marx-Lenin có nhiều biến động sâu sắc, song như Đảng phải được vận dụng, bổ sung, phát triển để Cộng sản Việt Nam đã nhận định “Theo phù hợp với tình hình biến đổi của thực quy luật tiến hóa của lịch sử, loài người tiễn. Ngay trong Lời tựa viết cho bản tiếng nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa xã hội” Đức Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, xuất (Đảng Cộng sản Việt Nam, 2011: 69). Các bản năm 1872, Marx và Engels đã khẳng quốc gia, dân tộc “...để đạt mục đích chiến định có một số đoạn nhỏ, chi tiết nhỏ của thắng giai cấp tư sản thì đều giống nhau về
- 24 Thông tin Khoa học xã hội, số 1.2020 bản chất, song mỗi nước lại hoàn thành quá hiệu “Vô sản tất cả các nước đoàn kết lại!”, trình phát triển ấy theo cách thức riêng của Lenin trong điều kiện thực tiễn chủ nghĩa mình” (V.I. Lênin, Toàn tập, Tập 41, 1977: tư bản chuyển lên giai đoạn chủ nghĩa đế 95). Điều kiện đặc thù của mỗi quốc gia, quốc đã bổ sung thành “Vô sản tất cả các dân tộc đòi hỏi phải áp dụng những nguyên nước và các dân tộc bị áp bức, đoàn kết tắc của chủ nghĩa cộng sản “sao cho những lại!”. Hay như, Marx và Engels sống trong nguyên tắc ấy được cải biến đúng đắn trong thời đại mà chủ nghĩa tư bản phát triển những vấn đề chi tiết, được làm cho phù tương đối đồng đều, nên các ông đã chỉ rõ, hợp, cho thích hợp với đặc điểm dân tộc và cách mạng vô sản chỉ có thể nổ ra đồng đặc điểm nhà nước - dân tộc” (V.I. Lênin, thời ở một loạt nước tư bản chủ nghĩa phát Toàn tập, Tập 41, 1977: 96). Sự phát triển triển. Nhưng bước sang thế kỷ XX, chủ mạnh mẽ của khoa học, công nghệ cũng đòi nghĩa tư bản đã chuyển sang giai đoạn đế hỏi Chủ nghĩa Marx-Lenin phải được vận quốc chủ nghĩa. Lenin bổ sung: “Sự phát dụng, bổ sung, phát triển sáng tạo. Đúng triển không đều về kinh tế và chính trị là như Engels đã khẳng định: “Mỗi lần có một quy luật tuyệt đối của chủ nghĩa tư bản. Do phát minh mang ý nghĩa thời đại ngay cả đó chúng ta thấy rằng, chủ nghĩa xã hội có trong lĩnh vực khoa học lịch sử - tự nhiên thể thắng lợi trước hết trong một số ít nước thì chủ nghĩa duy vật lại không tránh khỏi tư bản chủ nghĩa, hoặc thậm chí chỉ trong thay đổi hình thức của nó” (C. Mác - Ph. một nước tư bản chủ nghĩa tách riêng ra mà Ăng-ghen, Toàn tập, Tập 21, 1995: 409). nói” (V.I. Lênin, Toàn tập, Tập 20, 1980: Điều này cũng hoàn toàn đúng với Chủ 447). Thực tiễn đã chứng minh tính đúng nghĩa Marx-Lenin. đắn cho luận điểm này của Lenin. Luận Khi khẳng định lý luận Chủ nghĩa điểm này của Lenin không mâu thuẫn với Marx-Lenin là lý luận phát triển không có luận điểm của Marx và Engels. Bởi lẽ, thực nghĩa là những nguyên lý cơ bản của Chủ tiễn đổi thay thì những kết luận được rút nghĩa Marx-Lenin không ổn định. Điều ra từ tổng kết thực tiễn cũng phải thay đổi cần lưu ý ở đây là “...tuỳ theo những bước theo cho phù hợp với thực tiễn mới. Tất chuyển của tình hình xã hội và chính trị cụ cả những điều này cho thấy, Chủ nghĩa thể, cho nên những phương diện khác nhau Marx-Lenin là một học thuyết luôn được của Chủ nghĩa Mác, tức là của một học vận dụng, bổ sung, phát triển cho phù hợp thuyết sinh động, không thể không nổi bật với thực tiễn. lên hàng đầu” (V.I. Lênin, Toàn tập, Tập Sự vận dụng, bổ sung, phát triển sáng 20, 1980: 100). Có nghĩa là, những nguyên tạo Chủ nghĩa Marx-Lenin bởi Hồ Chí lý cơ bản của Chủ nghĩa Marx-Lenin cho Minh, Đảng Cộng sản Việt Nam cũng như tới nay vẫn hoàn toàn đúng đắn, khoa học, các đảng cộng sản và phong trào công nhân cách mạng, nhưng có những luận điểm cụ quốc tế càng cho thấy vận dụng, bổ sung, thể nào đó do thực tiễn chính trị - xã hội, phát triển sáng tạo Chủ nghĩa Marx-Lenin cũng như do sự phát triển của kinh tế, của không chỉ là bản chất nội tại của Chủ nghĩa khoa học, v.v... đã đổi thay mà cần phải Marx-Lenin mà còn là đáp ứng yêu cầu được bổ sung, phát triển, thậm chí loại bỏ. thực tiễn. Chẳng hạn, trong Tuyên ngôn của Đảng Đảng Cộng sản Việt Nam đã có sự vận Cộng sản, Marx và Engels mới nêu ra khẩu dụng, bổ sung, phát triển hết sức sáng tạo lý
- Vận dụng, bổ sung và… 25 luận của Chủ nghĩa Marx-Lenin như gắn độc thực tiễn, tiếp thu, vận dụng, bổ sung, phát lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội; phát triển lý triển sáng tạo Chủ nghĩa Marx-Lenin cũng luận về chủ nghĩa xã hội Việt Nam; đưa ra mô như những thành tựu của tư duy nhân loại hình chủ nghĩa xã hội Việt Nam với tám đặc về văn hóa; v.v... Tất cả những điều này cho trưng, trong đó, đặc trưng “Dân giàu, nước thấy, Đảng Cộng sản Việt Nam đã thành công mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” vừa là trong vận dụng, bổ sung, phát triển sáng tạo đặc trưng đầu tiên, vừa là mục đích của chủ Chủ nghĩa Marx-Lenin vào điều kiện thực nghĩa xã hội Việt Nam. Đảng Cộng sản Việt tiễn của Việt Nam. Nam cũng xác định tám phương hướng lớn 3. Một số quan điểm cần nắm vững trong để xây dựng chủ nghĩa xã hội cùng chín mối việc vận dụng, bổ sung, phát triển Chủ quan hệ lớn cần giải quyết trong thời kỳ quá nghĩa Marx-Lenin độ lên chủ nghĩa xã hội. Về kinh tế, Đảng Vận dụng, bổ sung, phát triển Chủ Cộng sản Việt Nam coi kinh tế thị trường nghĩa Marx-Lenin không có nghĩa là định hướng xã hội chủ nghĩa như công cụ, phủ định nó, mà là tiếp tục làm sáng tỏ phương tiện xây dựng chủ nghĩa xã hội, là và khẳng định bản chất cách mạng, khoa mô hình kinh tế tổng quát trong thời kỳ quá học của Chủ nghĩa Marx-Lenin trong điều độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam (Đảng kiện mới. Cộng sản Việt Nam, 2016: 102). Trong nền Vận dụng, bổ sung, phát triển Chủ nghĩa kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ Marx-Lenin phải dựa trên cơ sở kiên trì Chủ nghĩa, Việt Nam có nhiều hình thức sở hữu, nghĩa Marx-Lenin, trên cơ sở bảo vệ, kế nhiều thành phần kinh tế, trong đó kinh tế thừa, phát huy bản chất cách mạng, khoa học nhà nước giữ vai trò chủ đạo, kinh tế tư nhân vốn có của Chủ nghĩa Marx-Lenin, không là động lực quan trọng của nền kinh tế; các hoang mang, dao động, mất phương hướng. chủ thể thuộc các thành phần kinh tế bình Cần chống việc nhân danh “vận dụng, bổ đẳng, hợp tác và cạnh tranh theo pháp luật; sung, phát triển Chủ nghĩa Marx-Lenin” để thị trường đóng vai trò chủ yếu trong huy phủ định bản chất khoa học cách mạng vốn động và phân bổ các nguồn lực phát triển; có của nó, rơi vào chủ nghĩa xét lại; hoặc là là động lực chủ yếu giải phóng sức sản xuất; nhân danh “bảo vệ” Chủ nghĩa Marx-Lenin, v.v... Đảng Cộng sản Việt Nam coi xây dựng không nhìn thấy những đổi thay của thực nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của tiễn, rơi vào giáo điều, kinh viện, bảo thủ. nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân là hình Muốn vận dụng, bổ sung, phát triển Chủ thức tối ưu thực hiện quyền lực của nhân nghĩa Marx-Lenin một cách đúng đắn, cần dân. Xuất phát từ thực tiễn Việt Nam, Đảng phải phân biệt rõ những luận điểm thực sự Cộng sản Việt Nam coi xây dựng đảng về của các ông với những gì mà người khác đã đạo đức là một bộ phận cấu thành quan trọng “thêm” vào cho các ông. của công tác xây dựng Đảng trong điều kiện Vận dụng, bổ sung, phát triển Chủ mới. Đảng Cộng sản Việt Nam cũng coi phát nghĩa Marx-Lenin, có nghĩa là trên lập triển “văn hóa là nền tảng tinh thần của xã trường của Chủ nghĩa Marx-Lenin đề cập hội, một động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tới một số vấn đề mà Marx - Engels - Lenin tế xã hội, đồng thời là một mục tiêu của chủ đã giải quyết đúng đắn trong thời đại của nghĩa xã hội” (Đảng Cộng sản Việt Nam, các ông, nhưng do thực tiễn thời đại đổi 1993: 51). Đây là kết quả của sự tổng kết thay, nên cần phải có những bổ sung mới.
- 26 Thông tin Khoa học xã hội, số 1.2020 Marx, Engels và Lenin không phải là chứng duy vật, học thuyết về vai trò sứ những ông thánh, họ cũng là những con mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công người như bao người bình thường khác. Do nhân, học thuyết về chủ nghĩa xã hội, v.v... vậy, các ông cũng có những lúc nhầm lẫn, Vận dụng, bổ sung, phát triển Chủ thậm chí sai lầm. Trong Lời nói đầu viết nghĩa Marx-Lenin có nghĩa là trên lập cho tác phẩm “Đấu tranh giai cấp ở Pháp trường của Chủ nghĩa Marx-Lenin nêu từ 1848 đến 1850”, Marx, Engels đã thừa lên quan niệm về một số vấn đề do những nhận các ông đã sai lầm khi cho rằng cách nguyên nhân khác nhau mà các nhà kinh mạng xã hội chủ nghĩa sắp nổ ra ở châu Âu điển Chủ nghĩa Marx-Lenin chưa có điều khi ấy (Xem: C. Mác - Ph. Ăng-ghen, Toàn kiện và thời cơ giải quyết. tập, Tập 22, 1995: 761). Sau này, Lenin đã Trong thư gửi cho Joseph Bloch ngày giải thích thêm trong Lời tựa cho bản dịch 21/9/1890, Engels đã chỉ rõ Marx và ông tiếng Nga quyển “Những bức thư của I. Ph. phần nào có lỗi trong việc làm giới trẻ đôi Bếc-cơ, I. Đít-xơ-ghen, Ph. Ăng-ghen, C. khi coi trọng mặt kinh tế nhiều hơn mức cần Mác, v.v... gửi Ph. A. Doóc-ghê và những thiết (Xem: C. Mác - Ph. Ăng-ghen, Toàn người khác” như sau: “Đúng, Mác và Ăng- tập, Tập 37, 1997: 644). Do thời gian, điều ghen đã lầm nhiều và thường lầm trong khi kiện không cho phép nên Marx và Engels phán đoán cách mạng sẽ nổ ra, trong khi hai chưa đề cập được hết các vấn đề mà thực ông hy vọng cách mạng sẽ thắng lợi (chẳng tiễn ngày nay đòi hỏi như: vấn đề phương hạn, cách mạng năm 1848 ở Đức)” (V.I. thức sản xuất châu Á, vấn đề quá độ bỏ qua Lênin, Toàn tập, Tập 15, 1979: 293-294). giai đoạn phát triển chế độ tư bản chủ nghĩa Bản thân Lenin sau này cũng thừa lên chủ nghĩa xã hội ở những nước nghèo, nhận Cách mạng tháng Mười đã giành lạc hậu, v.v... được thắng lợi “sau khi chúng ta đã trải Vận dụng, bổ sung, phát triển Chủ qua rất nhiều thất bại và sai lầm to lớn” nghĩa Marx-Lenin có nghĩa là trên lập (V.I. Lênin, Toàn tập, Tập 44, 1978: 187); trường của Chủ nghĩa Marx-Lenin nêu lên và trong xây dựng, phát triển kinh tế “chúng quan niệm về một số vấn đề cấp bách do ta đã gặp nhiều thất bại nhất và mắc nhiều cuộc sống ngày nay đặt ra mà ở thời đại của sai lầm nhất” (V.I. Lênin, Toàn tập, Tập 44, Marx, Engels và Lenin chưa đặt ra hoặc đã 1978: 1878). Tất nhiên, Lenin cũng nhấn đặt ra nhưng chưa thực sự cấp bách. mạnh rằng “chúng ta không sợ phải thừa Chúng ta đều rõ, Marx, Engels và nhận những sai lầm của chúng ta, chúng ta Lenin không phải là những nhà tiên tri và sẽ nhìn sai lầm đó một cách tỉnh táo để tìm tất nhiên các ông không thể thấy trước được cách sửa chữa” (V.I. Lênin, Toàn tập, Tập hết mọi vấn đề. Chẳng hạn, các ông chưa 44, 1978: 187). thấy được hệ thống tư bản có khả năng tự Vận dụng, bổ sung, phát triển Chủ điều chỉnh với việc sử dụng sự can thiệp nghĩa Marx-Lenin đòi hỏi phải khẳng định của nhà nước; các ông cũng không thể thấy những luận điểm của chủ nghĩa Marx- trước được việc mở mang hết sức to lớn của Lenin, không những đúng với trước kia lĩnh vực dịch vụ, từ đó cơ cấu xã hội - giai và bây giờ, mà còn tiếp tục có giá trị định cấp cũng đổi thay; hay sự phát triển như vũ hướng như: quan niệm duy vật về lịch sử; bão của khoa học, công nghệ, nhất là công học thuyết về giá trị thặng dư, phép biện nghệ thông tin đã tạo ra cho chủ nghĩa tư
- Vận dụng, bổ sung và… 27 bản những lợi thế, cơ hội ngăn ngừa, hạn 4. C. Mác - Ph. Ăng-ghen, Toàn tập, Nxb. chế khủng hoảng, hay vấn đề phát triển Chính trị quốc gia, 1997, Hà Nội. kinh tế tư nhân; vấn đề an ninh mạng, an 5. Đặng Xuân Kỳ (1988), “Chủ nghĩa Mác ninh phi truyền thống; v.v… - Lê nin và thời đại chúng ta”, Thông tin Tóm lại, vận dụng, bổ sung và phát triển chuyên đề của Trung tâm Tư liệu, Học Chủ nghĩa Marx-Lenin trong thời đại ngày viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh. nay là bản chất cách mạng vốn có, là thuộc 6. Đảng Cộng sản Việt Nam (1993), Văn tính nội tại của Chủ nghĩa Marx-Lenin; là kiện Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp đáp ứng yêu cầu thực tiễn mới cũng như hành Trung ương Đảng khóa VII, Nxb. sự phát triển của khoa học, công nghệ. Chính trị quốc gia, Hà Nội. Tuy nhiên, vận dụng, bổ sung, phát triển 7. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn Chủ nghĩa Marx-Lenin phải có nguyên tắc, kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ không tùy tiện nhân danh “vận dụng, bổ XI, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. sung, phát triển” để xuyên tạc, chống Chủ8. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn nghĩa Marx-Lenin hay nhân danh “bảo vệ kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ Chủ nghĩa Marx-Lenin” mà rơi vào bảo XII, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. thủ, trì trệ, không đổi mới, phát triển Chủ 9. V.I. Lênin, Toàn tập, Nxb. Tiến bộ, nghĩa Marx-Lenin 1974, Moscow. 10. V.I. Lênin, Toàn tập, Nxb. Tiến bộ, Tài liệu tham khảo 1977, Moscow. 1. C. Mác - Ph. Ăng-ghen, Toàn tập, Nxb. 11. V.I. Lênin: Toàn tập, Nxb. Tiến bộ, Chính trị quốc gia, 1995, Hà Nội. 1978, Moscow. 2. C. Mác - Ph. Ăng-ghen, Toàn tập, Nxb. 12. V.I. Lênin, Toàn tập, Nxb. Tiến bộ, Chính trị quốc gia, 1996, Hà Nội. 1979, Moscow. 3. C. Mác - Ph. Ăng-ghen, Toàn tập, Nxb. 13. V.I. Lênin, Toàn tập, Nxb. Tiến bộ, Chính trị quốc gia, 1999, Hà Nội. 1980, Moscow.
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học