- Trang Chủ
- Chính trị học
- Vấn đề 5 : Đồng chí hãy phân tích tính tất yếu và nội dung của liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức. Liên hệ thực hiện quá trình liên minh côngnông- trí thức ở Việt Nam BÀI
Xem mẫu
- Vần đề 5 : Đồng chí hãy phân tích tính tất yếu và nội dung bộ hơn giai cấp tư sản. Sự tiên tiến của giai cấp công nhân là
của liên minh giai cấp công nhân với giai c ấp nông dân và biết vạch đường lối, có khả năng vận động và tập hợp các
tầng lớp trí thức. Liên hệ thực hiện quá trình liên minh công- giai cấp khác cùng bị áp bức bóc lột đấu tranh ch ống l ại giai
nông-trí thức ở Việt Nam cấp tư sản, và qua các cuộc đấu tranh ấy nhận thức đ ược xã
hội, hình thành các ý thức giai cấp. Song, để đấu tranh đi đ ến
BÀI LÀM
Lý luận về liên minh công nông với các tầng l ớp lao thắng lợi hoàn toàn, giai cấp công nhân có chính Đ ảng tiên
động khác mà nòng cốt là liên minh giai c ấp công nhân, nông phong của mình là Đảng Cộng sản, lãnh đ ạo giai cấp công
dân và tầng lớp trí thức là một trong những n ội dung c ơ b ản nhân đấu tranh giành chính quyền và ti ến hành cu ộc cách
của chủ nghĩa xã hội khoa học. Trên cơ sở lý lu ận đó, Đ ảng mạng đối với xã hội tư bản, xây dựng xã hội XHCN, tức là
ta đã vận dụng đúng đắn và sáng t ạo vào hoàn cảnh n ước tạo những điều kiện xây dựng xã hội cộng sản, một xã h ội
ta, góp phần quan trọng hoàn thành cuộc cách mạng dân tôc không có giai cấp. Đó là yêu cầu khách quan s ứ m ệnh l ịch s ử
dân chủ nhân dân, cả nước cùng tiến hành cách mạng XHCN của giai cấp công nhân.
và quá độ lên CNXH. Nhận thức đúng đắn và th ực hi ện t ốt Ở xã hội Việt Nam, khái niệm giai cấp công nhân, đ ược
khối liên minh công nhân, nông dân và t ầng l ớp trí th ức trong các nhà nghiên cứu về giai cấp công nhân chấp thuận đ ưa ra
thời kỳ quá độ lên CNXH sẽ góp phần to lớn trong việc ổn là: “giai cấp công nhân Việt Nam là c ộng đ ồng xã h ội nh ững
định và phát triển kinh tế-xã hội, từng bước xây dựng đất người làm công ăn lương nguồn thu nhập chủ yếu bằng ti ền
nước ta đi lên CNXH. công; trực tiếp tham gia vào quá trình sản xu ất công nghi ệp;
1. Vị trí, vai trò của giai cấp công nhân, nông dân và t ầng nắm giữ những cơ sở vật chất kỹ thuật then chốt của xã hội
lớp trí thức. và tiêu biểu cho phương thức sản xuất tiên tiến cho xã h ội”.
a. Giai cấp công nhân : Như vậy, giai cấp công nhân Việt Nam bao g ồm nh ững
CNTB ra đời đã đánh dấu một bước tiến vĩ đại về sự l ớn người lao động chân tay và trí óc làm việc trong dây chuy ền
mạnh của lực lượng sản xuất đặt nền tảng cho nền sản xuất công nghệ, trong các cơ sở sản xuất công nghiệp, v ận t ải,
đại công nghiệp và sản sinh ra những công nhân đ ại di ện xây dựng, nông lâm, trường; những người làm việc trong các
cho lực lượng sản xuất tiến bộ. Ở xã hội tư bản, giai cấp cơ sở dịch vụ kỹ thuật công nghiệp, kể cả các tổ chức khoa
công nhân là cơ sở cho sự giàu có của xã hội, họ bị bóc l ột học ứng dụng công nghệ, không phân biệt thành ph ần kinh
nên hiện thân của họ biểu hiện cho sự bình đẳng của xã h ội, t ế.
họ có trách nhiệm xóa bỏ giai cấp tư sản để giải phóng mình, Nhìn chung, khái niệm về giai cấp công nhân đều th ống
giải phóng xã hội . nhất ở chổ là người nắm giữ một số ngành sản xuất vật chất
Được sản sinh và rèn luyện từ nền sản xuất đại công cơ bản xã hội, cung cấp cho xã hội sản phẩm công nghi ệp
nghiệp nên giai cấp công nhân là giai cấp tiên ti ến nhất có tiêu dùng, ngành công nghiệp còn có khả năng trang b ị cho
tinh thần cách mạng triệt để nhất, có tính t ổ ch ức kỷ luật cao, các ngành sản xuất và tiêu dùng các phương ti ện hoạt đ ộng,
là giai cấp đại biểu cho lực lượng sản xuất m ới cao h ơn ti ến tạo điều kiện cho các ngành chức năng thực hiện t ốt ch ức
- năng của mình. Khái niệm trên cho thấy, khi xã h ội ngày kiên định, dễ dao động. Nhưng qua quá trình tham gia đấu
càng phát triển thì đội ngũ giai cấp công nhân ngày càng tranh cách mạng họ từng bước hình thành ý thức giác ng ộ xã
trưởng thành lớn mạnh, trình độ ngày càng nâng cao, giai hội, giác ngộ giai cấp. Đồng thời, giai cấp nông dân là m ột
cấp công nhân càng có vị trí quan trọng trong vi ệc c ải t ạo th ế giai cấp có cơ cấu không thuần nhất, gồm nhi ều thành ph ần
giới cũ, xây dựng thế giới mới. có địa vị và lợi ích khác nhau, trong cách mạng XHCN h ọ s ẽ
Giai cấp công nhân là giai cấp đại diện cho ph ương th ức từng bước khắc phục được những sự khác nhau đó. Vì v ậy,
sản xuất tiến bộ, đại diện cho lực lượng sản xuất xã h ội hóa nếu không quan tâm đến lực lượng nông dân thì tr ước các
ngày càng cao; lợi ích của nó thống nhất với l ợi ích c ơ b ản và bước ngoặt của lịch sử, họ dễ bị lôi kéo bởi các t ầng lớp
lâu dài của nhân dân lao động và các dân tộc; đ ấu tranh xoá khác chống phá lại cách mạng.
bỏ quan hệ sản xuất cũ lỗi thời, đấu tranh không ch ỉ gi ải Ở nhiều nước, nông dân vẫn chiếm số đông, h ọ là l ực
phóng mình mà còn giải phóng cho tất cả nhân lo ại cần lao. lượng đông đảo nhất trong xã hội, nông dân th ường g ắn bó
Song, điều quan trọng là giai cấp công nhân có hệ t ư t ưởng cội nguồn dân tộc, có ý thức dân tộc sâu sắc, có truyền
tiến bộ là lý luận cách mạng khoa học của chủ nghĩa Mác- thống yêu nước và là lực lượng có khoa họcả năng cách
Lênin, là lãnh tụ chính trị, là Đảng tiên phong lãnh đ ạo phong mạng to lớn. Do đặc điểm riêng có giai cấp nông dân không
trào cách mạng. Vì vậy, trong tất cả các giai cấp đối l ập v ới thể tự giải phóng mình và giải phóng toàn xã h ội, h ọ ph ải liên
giai cấp tư sản chỉ có giai cấp công nhân là giai c ấp duy nh ất minh với giai cấp công nhân mới có thể đánh đ ổ giai cấp t ư
có khả năng tập hợp, đoàn kết và lãnh đạo các t ầng l ớp nhân sản, giải phóng triệt để cho giai cấp mình.
dân lao động trong cuốc đấu tranh xoá bỏ CNTB xây d ựng Ở Việt Nam, từ khi có Đảng Cộng sản lãnh đạo, nông
dân là lực lượng cách mạng đông đảo nhất, có tinh th ần cách
CNXH.
b. Giai cấp nông dân : mạng quật khởi. Đấu tranh bất khuất và có nhiều đóng góp
Khác với giai cấp công nhân, giai cấp nông dân là lớn lao trong sự nghiệp cách mạng của Đ ảng và dân t ộc vì
những người lao động sản xuất nhỏ trong nông nghi ệp (bao độ lập tự do của tổ quốc, vì CNXH.
gồm cả lâm nghiệp, ngư nghiệp), một mặt họ là nh ững c. Tầng lớp trí thức :
người lao động, mặt khác họ là những người tư hữu nhỏ và Trí thức là tầng lớp xã hội đặc biệt của bộ phận lao
do tính chất tư hữu nhỏ nên họ dễ bị giai cấp tư sản lôi kéo. động trí óc, là người có trình độ học vấn cao, am hi ểu sâu
Đồng thời, khi chưa có sự tác động của nền công nghi ệp rộng lãnh vực trí tuệ của mình. Trí th ức xuất thân trong t ất
hiện đại và nông nghiệp nông thôn thì ph ương th ức s ản xu ất cả các giai cấp các tầng lớp xã hội, họ hoạt động trong t ất c ả
của nông dân có tính chất phân tán, lạc hậu, năng su ất lao các ngành sản xuất , các lãnh vực đ ời s ống. L ợi ích c ủa trí
động thấp.Tư tưởng của giai cấp nông dân thường lệ thu ộc thức gắn bó với lợi ích giai cấp mà họ phục vụ, vì vậy xét
vào hệ tư tưởng của giai cấp thống trị xã hội đ ương th ời, h ọ trên toàn thể tầng lớp trí thức không có sự đ ối lập tr ực ti ếp
không có hệ tư tưởng độc lập. trong cách mạng XHCN. Khi đối với lợi ích của giai cấp tư sản trong xã hội TBCN. Do đó
chưa giác ngộ thì lập trường tư tưởng của nông dân không tầng lớp trí thức cũng không có hệ tư tưởng độc lập. Ph ương
- thức lao động của trí thức là lao động trí tuệ cá nhân. Sản cách mạng Pháp (1848-1850) và công xã Paris (1871) đã
phẩm của họ là những tri thức khoa học sáng t ạo, nh ững chứng minh điều này với sự thất bại của giai cấp công nhân.
giá trị tinh thần. Có tác động trực tiếp đến năng su ất, chất Đến cách mạng tháng 10-1917, do xây d ựng đ ược kh ối liên
lượng và hiệu quả của mọi quy trình sản xuất vật chất. minh công nông nên cách mạng đã giành đ ược th ắng l ợi
Nhưng do phương thức lao động đặc trưng nhất của trí thức Xây dựng và củng cố liên minh công nông thực chất là
là lao động trí tuệ cá nhân, nên trí th ức không th ể là đ ại bi ểu xác lập và củng cố vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng s ản.
cho một phương thức sản xuất tiên tiến mà trong đó l ực Chính khối liên minh công nông là lực lượng hùng hậu c ủa
lượng sản xuất mang tính “XH hoá” cao, họ không thể là l ưc cách mạng, đồng thời liên minh với các tầng lớp lao đ ộng
lượng lãnh đạo xã hội trong cuộc đấu tranh xoá b ỏ xã h ội t ư khoa họcác là nhằm tăng cường sức mạnh và trí tuệ đ ảm
bản để xây dựng CNXH và CNCS. bảo cho giai cấp vô sản giành và giữ được chính quyền.
Ở Việt Nam, quá trình hàng ngàn năm d ựng n ước và gi ữ Ở nước ta, qua thực tiễn cách mạng. Chủ t ịch H ồ Chí
nước, trí thức vẫn luôn là đại diện cho trí tuệ của dân t ộc. Minh đã rút ra kết luận đúng đắn rằng chỉ có khối liên minh
Lịch sử nước ta ghi nhận những tấm gương lớn của nhi ều công nông do giai cấp công nhân lãnh đạo mới có thể kiên
nhà trí thức như : Trần Hưng Đạo, Nguyễn Trãi, Nguy ễn B ỉnh quyết và triệt để đánh đổ các thế lực phản cách mạng, giành
Khiêm, Ngô Thì Nhậm, Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, lấy và cũng cố chính quyền của nhân dân lao động, hoàn
Nguyễn Thuợng Hiền… thành nhiệm vụ lịch sử của cách mạng dân t ộc dân ch ủ và
Ngày nay, trong thời đại mới, một đội ngũ tri thức mới tiến lên CNXH”
của nước ta đã trưởng thành cuùng phong trào cách m ạng. Ngày nay, liên minh công nông không còn là lý thuy ết,
Họ là những người đã trãi qua thử thách, tôi luy ện trong đ ấu mà nó trở thành thực tiễn sinh động. Nó được th ử thách và tôi
tranh lâu dài dân tộc, xây dựng đất nước và bảo vệ t ổ quốc luyện ngày càng vững chảy trong bảo táp cách mạng. Cũng
Việt Nam xã hộiCN. như theo định hướng xây dựng XHCN, và là m ột nhân t ố
2. Vai trò của liên minh giữa giai cấp công nhân, quyết định thắng lợi của cách mạng.
nông dân và tầng lớp tri thức là yêu cầu khách quan c ủa b. Liên minh công nhân trí thức :
cách mạng XHCN Cùng với liên minh công nông, liên minh với t ầng l ớp trí
thức cũng là một yêu cầu khoa họcách quan đối với s ự
a. Liên minh công nông
Trong lý luận và thực tiễn cách mạng về liên minh giai nghiệp cách mạng của giai cấp công nhân. n ếu giai c ấp công
cấp, chủ nghĩa Mác-Lênin khẳng định rằng giai cấp công nhân và Đảng của nó lôi kéo, lãnh đạo được trí th ức, phát
nhân nếu tiến hành đấu tranh cách mạng một cách đ ơn đ ộc huy tài năng trí tuệ của họ vào mọi công vi ệc c ủa cách m ạng
chống giai cấp tư sản thì sẽ thất bại. Ngược lại n ếu giai c ấp thì cách mạng mới có thể phát triển nhanh chóng, đ ỡ ph ải
công nhân lôi kkhoa học liên minh được với đại đa s ống qu ần tổn thất do thiếu tri thức khoa học. Văn ki ện Đại h ội Đ ảng l ần
chúng lao động chủ yếu là giai cấp nông dân gi ữ vững vai trò 7 của Đảng Cộng sản Việt Nam đã khẳng định : Giai c ấp
cách mạng thì cách mạng sẽ hoàn toàn thắng l ợi, th ực ti ễn công nhân nếu không có đội ngũ trí thức của mình và bản
- thân công - nông không được nâng cao trí th ức thì không th ể quá trình giáo dục, bồi dưỡng đào tạo những cán b ộ, Đ ảng
xây dựng được CNXH. Đảng cũng đã xác đ ịnh :”khoa h ọc và viên có uy tín nhất định để đáp ứng yêu cầu mới, là nhi ệm v ụ
công nghệ, giáo duc và đào tạo phải được xem là qu ốc sách rất cần thiết hiện nay.
hàng đầu” trong sự nghiệp và xây dựng CNXH ở n ước ta. + Đối với các tổ chức đoàn thể, xã hội ở nông thôn c ần
Song chúng ta cũng nhìn nhận rằng, đối với trí th ức mặc dù phải gọn nhẹ, có nội dung và hình thức sinh hoạt phù h ợp.
có lúc, có nơi phạm sai lầm “tả khuynh”, nhưng xét cả quá Đặc biệt là hội nông dân các cấp cần tổ chức rộng rãi và
trình vận động cách mạng, giai cấp công nhân thông qua vững mạnh, giáo dục nông dân đoàn kết giúp đ ở nhau trong
chính Đảng của mình, có quan điểm và thái độ đúng, đã kh ơi sản xuất và đời sống, chống tiêu cực ở nông thôn
dậy và phát huy được lòng yêu nước, đã đoàn k ết đ ược t ầng - Về kinh tế : đây là nội dung cơ bản và quyết định
lớp trí thức trong mặt trận dân tộc thống nhất. Hơn thế nữa, nhất, làm cơ sở kinh tế vững chắc cho liên minh trong quá
ngay từ đầu cũng như về sau này, không ít nhà trí th ức dân trình xây dựng CNXH ở nước ta, đó là :
tộc đã trở thành người lãnh đạo của Đảng và nhà nước. + Cốt lỏi của liên minh công nông là xây d ựng m ối quan
c. Nội dung liên minh công nhân , nông dân, trí th ức hệ chặt chẽ giữa công nghiệp và nông nghiệp
ở nước ta : + Trong nội dung liên minh kinh tế, phải gi ải quy ết đúng
* Đối với nông dân : đắn mối quan hệ giữa nhà nước và nông dân. Trong m ối
- Về Chính trị quan hệ đó, Nhà nước vừa là một chủ thể lợi ích đại di ện xã
+ Xây dựng khối đoàn kết chặt chẽ giữa 2 giai cấp tr ở hội có quan hệ dân chủ, bình đẳng cùng có lợi với nông dân,
thành lực lượng cách mạng chủ yếu nhất để bảo vệ thành vừa là người có vai trò, trách nhiệm và khả năng đ ịnh h ướng,
quả cách mạng đã đạt được, bảo vệ sự lãnh đạo của Đảng, điều tiết hợp lý các hoạt động, các quan h ệ l ợi ích thông qua
xây dựng và bảo vệ nhà nước XHCN. Để thực hiện nội dung pháp luật, chính sách và cơ sở quốc doanh.
này, yêu cầu khoa họcách quan và bức thiết là phải không + Trong quan hệ với nhà nước-nông dân đặc bi ệt chú ý
ngừng nâng cao vai trò, năng lực, uy tính lãnh đạo c ủa Đ ảng, đến chính sách ruộng đất. Nhà nước cần trao quy ền s ử d ụng
hiệu lực quản lý của nhà nước. đất lâu dài và ổn định cho nông dân để t ạo cho các h ộ gia
+ Đặc biệt chú ý đổi mới nhận thức, t ổ chức và ph ương đình nông dân thực sự là những đơn vị kinh t ế tự ch ủ. Mặt
thức hoạt động hệ thống chính trị ở nông thôn vì hi ện nay khác, nông dân cũng rất chú ý đến pháp luật và chính sách
các cấp bộ Đảng, nhà nước, các tổ chức xã hội ở nông thôn, đầu tư và nông nghiệp (thuế, giá cả nông sản, XNK…) nh ằm
bên cạnh những thành tựu, còn có nhiều m ặt y ếu kém : bảo vệ quyền lợi, khuyến khích nông dân yên tâm sản xuất.
những biểu hiện tiêu cực, vi phạm quyền là ch ủ trong Đ ảng + Để thực hiện liên minh kinh tế, cần t ừng b ước xây
và nhà nước, quyền dân chủ của nông dân. Đ ể đ ạt đ ược s ự dựng quan hệ sản xuất XHCN ở nông thông với hình th ức và
ổn định và phát triển về kinh tế chính trị xã hội trong c ả bước đi thích hợp. trong nền kinh tế nhiều thành phần, các
nước, phải thường xuyên kiểm tra, đánh giá, thanh l ọc, đ ổi hình thức kinh tế nông dân nước ta hiện có nh ư : kinh t ế
mới đội ngũ cấp ủy Đảng, Đảng viên ở nông thôn đi đôi v ới HTX, kinh tế các thể, tổ đội công, nhóm h ộ gia đình. th ực
- hiện từng bước có hiệu quả các hình thức kinh t ế ấy phải là + Để thực hiện tốt việc liên minh với tầng lớp trí th ức
một quá trình có lãnh đạo, định hướng, bảo đ ảm nguyên t ắc Đảng và nhà nước ta phải có nhiều chiến l ược phát tri ển
tự nguyện, dân chủ cùng có lợi để nông dân từng bước đi lên khoa học và công nghệ một cách đúng đắn.
+ Phải có chính sách vừa tạo điều kiện, động viên
CNXH.
- Về xã hội : khuyến khích đội ngũ cán bộ tri thức phát huy tài năng, v ừa
+ Nước ta vừa trãi qua chiến tranh lâu dài, ác li ệt. Trong đổi mới cơ chế kinh tế lãnh đạo để hướng tri thức vào m ục
đó nông dân đã có những đóng góp to l ớn. vì vậy, Đảng và tiêu chung của cách mạng. Nhà nước ki ện toàn và hoàn thi ện
nhà nước phải chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho nông hệ thống tổ chức khoa học kỹ thuật để hoạt động đồng b ộ
dân. Đặc biệt là các gia đình thuộc diện chính sách. trong sự phối hợp giữa các ngành khoa học và trong m ọi lãnh
+ Giải quyết việc là cho lao động nông thôn, th ực hi ện vực đãt hiệu quả cao cho xã hội.
xoá đói giảm nghèo và giảm tỷ lệ phát tri ển dân s ố ở nông + Cần đề ra chính sách sử dụng, bồi dưỡng và đãi ng ộ
thôn. Đây là hình thức giải quyết vấn đề đô th ị hoá ở nông thỏa đáng đối với trí thức vì trí thức là lực lượng chủ yếu và
trực tiếp góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân tài xây
thôn.
+ Chống nạn mù chữ, nâng cao dân trí và đ ời s ống văn dựng nền khoa học tiên tiến của đất nước.
hóa tinh thần cho nông dân, đấu tranh loại trừ các t ệ n ạn + Đào tạo đội ngũ trí thức mới đũ đáp ứng nh ững yêu
quan liêu, tham nhũng, mất dân chủ và các h ủ t ục ở nông cầu cần thiết của sự phát triển khoa học và công ngh ệ hi ện
thôn. Đây là hình thức giải quyết các t ệ n ạn xã h ội phát sinh đại trong những năm tới. Đồng thời có chính sách s ử d ụng
từ tình trạng do trình độ dân trí thấp ờ nông thôn, đặc bi ệt và hợp lý lực lượng trí thức cũ sẵn có đễ cùng phát triển đ ất
đồng bào thiểu số, đồng bào đồng bằng sông Cửu Long nước.
+ Đảng và nhà nước cần xây dựng và quản lý chặt chẽ,
hợp lý quy hoạch phát triển đô thị với quy hoạch phát tri ển Tóm lại, Liên minh giai cấp công nhân, nông dân và
nông thôn, tạo điều kiện cho nông nghiệp và công nghi ệp, tầng lớp trí thức là nòng cốt của khối đại đoàn kết dân tộc, là
thành thị và nông thôn hỗ trợ và gắn bó chặt chẽ với nhau. chổ dựa chủ yếu của Đảng và Nhà nước. Đó không phải là ý
muốn chủ quan mà là một tất yếu khách quan do đi ều ki ện
* Đối với tầng lớp trí thức lịch sử kinh tế xã hội quy định và cho phépl àm đi ều đó cũng
Đảng chủ trương : sử dụng có hiệu quả và tăng nhanh như do yêu cầu cách mạng đòi hỏi phải làm như vậy. Muốn
tiềm lực khoa học và công nghệ của đất nước. Phát tri ển cho khối liên minh đó ngày càng phát huy đ ược tác d ụng
đồng bộ khoa học xã hội, khoa học tự nhiên, khoa h ọc k ỹ mạnh mẽ, thì Đảng và Nhà nước phải kịp thời ban hành và
thuật đi đôi với phát triển giáo dục và văn hóa nâng cao dân thực thi các chính sách nhằm tăng cường s ự th ống nh ất v ề
trí. Những nhiệm vụ nỗi bật của trí thức nước ta hiện nay là : lợi ích giữa các giai cấp, đồng thời phải coi trọng lãnh đạo
xây dựng các tổ chức của nó, làm cho các tổ chức đó thực sự
là chổ dựa tin cậy của hội viên, đoàn viên, là ch ổ d ựa v ững
- chắc của Đảng và Nhà nước trong nền kinh t ế th ị tr ường
theo định hướng XHCN.
nguon tai.lieu . vn