Xem mẫu
- Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi Sè 2 - 2014 Vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn hiÖn nay §µo V¨n Minh Häc viÖn Lôc qu©n Tãm t¾t: Bµi viÕt dưíi ®©y ph©n tÝch ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña løa tuæi vÞ thµnh niªn vµ vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt ®Ó ®ưa ra nh÷ng biÖn ph¸p nh»m ph¸t huy tèt nhÊt vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn hiÖn nay. T¸c gi¶ bµi viÕt cho r»ng gi¸o dôc cña gia ®×nh chñ yÕu diÔn ra theo h×nh thøc nªu gư¬ng, b»ng t×nh c¶m, chó träng ho¹t ®éng gi¸o dôc c¸ biÖt vµ hưíng ®Õn viÖc h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ vÞ thµnh niªn. §ång thêi, ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn, cÇn t¨ng cưêng sù phèi kÕt hîp gi÷a gia ®×nh, nhµ trưêng, x· héi; kÕt hîp hµi hßa, vËn dông linh ho¹t c¸c gi¶i ph¸p; x¸c ®Þnh néi dung, h×nh thøc, phư¬ng ph¸p gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh phï hîp cho trÎ vÞ thµnh niªn. Tõ khãa: Gia ®×nh; VÞ thµnh niªn; Gi¸o dôc; Ph¸p luËt. Ph¸p luËt ra ®êi cïng víi nhµ nưíc nh»m thùc hiÖn quyÒn lùc c«ng céng, lµ phư¬ng thøc ®iÒu chØnh hµnh vi cña con ngưêi. Sù ®iÒu chØnh cña ph¸p luËt th«ng qua c¸c chuÈn mùc, c¸c quy ph¹m ph¸p luËt mµ nhµ nưíc ban hµnh vµ b¶o ®¶m thùc hiÖn ®ưîc b»ng søc m¹nh cưìng chÕ cña nhµ nưíc. Do vËy, bªn c¹nh viÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt,
- §µo V¨n Minh 85 b¶o ®¶m tÝnh ®ång bé, kh¸ch quan, c«ng b»ng, phï hîp, thÓ hiÖn tÝnh ph¸p lý cao th× ph¶i t¨ng cưêng gi¸o dôc ph¸p luËt cho mäi ngưêi ®Ó hiÓu vµ thùc thi ®óng ph¸p luËt. Trong c¸c chñ thÓ gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn, gia ®×nh lu«n cã vÞ trÝ, vai trß quan träng. LuËt H«n nh©n vµ Gia ®×nh n¨m 2000 ghi râ: “Cha mÑ cã nghÜa vô vµ quyÒn thư¬ng yªu, tr«ng nom, nu«i dưìng, ch¨m sãc, b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña con; t«n träng ý kiÕn cña con; ch¨m lo viÖc häc tËp vµ gi¸o dôc ®Ó con ph¸t triÓn lµnh m¹nh vÒ thÓ chÊt, trÝ tuÖ vµ ®¹o ®øc, trë thµnh ngưêi con hiÕu th¶o cña gia ®×nh, c«ng d©n cã Ých cho x· héi” (§iÒu 34); “Cha mÑ t¹o ®iÒu kiÖn cho con ®ưîc sèng trong m«i trưêng gia ®×nh ®Çm Êm, hßa thuËn; lµm gư¬ng tèt cho con vÒ mäi mÆt; phèi hîp chÆt chÏ víi nhµ trưêng vµ c¸c tæ chøc x· héi trong viÖc gi¸o dôc con” (§iÒu 37). Con ngưêi tõ khi sinh ra ®Õn khi trưëng thµnh ®ưîc tiÕp thu sù gi¸o dôc cña gia ®×nh. Do vËy, gi¸o dôc gia ®×nh lu«n cã vai trß quan träng quyÕt ®Þnh sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña mçi con ngưêi. Sù nu«i dưìng, gi¸o dôc ®øa trÎ tõ khi míi ra ®êi kh«ng thÓ giao phã, chuyÓn nhưîng cho ai cã tr¸ch nhiÖm h¬n, tèt ®Ñp h¬n lµ gia ®×nh. Do ®ã, trong Cư¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt nưíc trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi (Bæ sung, ph¸t triÓn n¨m 2011), §¶ng ta kh¼ng ®Þnh: “X©y dùng gia ®×nh no Êm, tiÕn bé, h¹nh phóc, thËt sù lµ tÕ bµo lµnh m¹nh cña x· héi, lµ m«i trưêng quan träng, trùc tiÕp gi¸o dôc nÕp sèng vµ h×nh thµnh nh©n c¸ch” (§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, 2011: 77). V× vËy, ph¸t huy vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn ®Ó hä chÊp hµnh ®óng ph¸p luËt lµ rÊt quan träng hiÖn nay. 1. §Æc ®iÓm cña trÎ vÞ thµnh niªn TrÎ vÞ thµnh niªn cã ®é tuæi tõ 10 ®Õn 19 tuæi (Theo Tæ chøc Y tÕ ThÕ giíi), lµ løa tuæi chưa hoµn thiÖn vµ trưëng thµnh ®Çy ®ñ vÒ thÓ chÊt còng như t©m sinh lý. V× vËy, trÎ chưa thµnh niªn thưêng béc lé c¸c tÝnh c¸ch ®Æc biÖt ¶nh hưëng ®Õn qu¸ tr×nh gi¸o dôc, nhËn thøc, hµnh ®éng như: sù nh¹y bÐn víi c¸i míi, c¶ tÝch cùc vµ tiªu cùc; t©m lý trÎ trung, s«i næi, nhiÖt t×nh; thÝch t×m hiÓu, kh¸m ph¸, s¸ng t¹o; giµu ãc tưëng tưîng, tß mß; nhiÒu ưíc m¬ hoµi b·o lín; thÝch ho¹t ®éng tËp thÓ; lu«n cã ý chÝ vư¬n lªn ®Ó trưëng thµnh vµ tù kh¼ng ®Þnh m×nh trưíc tËp thÓ.
- 86 Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi. QuyÓn 24, sè 2, tr. 84-91 Song bªn c¹nh ®ã, løa tuæi nµy cßn nhiÒu h¹n chÕ như thiÕu kinh nghiÖm sèng, tõng tr¶i trong thùc tiÔn chưa nhiÒu; bång bét, c¶ tin hay véi vµng; dÔ nh¹y c¶m hay thÇn tưîng hãa; dÔ bÞ bÊt ®ång, bi quan, ch¸n n¶n khi kh«ng ®ưîc như mong muèn. §iÒu ®ã lµm cho trÎ vÞ thµnh niªn dÔ bÞ kÝch ®éng vµ lîi dông. H¬n n÷a, tÝnh ham hiÓu biÕt ë giai ®o¹n ph¸t triÓn nµy còng dÔ dÉn ®Õn trÎ chưa thµnh niªn ®i vµo con ®ưêng phiªu liªu m¹o hiÓm; dÉn tíi c¸c hµnh ®éng cùc ®oan g©y hËu qu¶ khã lưêng cho b¶n th©n vµ x· héi. Sù ham häc hái, thÝch c¸i míi, thÝch b¾t chưíc theo c¸c ho¹t ®éng cña ngưêi lín, lµ ®Æc trưng næi bËt cña trÎ vÞ thµnh niªn. Do ®ã, vÒ mÆt t©m sinh lý cña ®é tuæi nµy ®ưîc tiÕp thu c¸c t¸c ®éng bªn ngoµi c¶ tÝch cùc vµ tiªu cùc cña m«i trưêng xung quanh rÊt nhanh. Tuy nhiªn, tõ nhËn thøc cho ®Õn hµnh vi cña trÎ vÞ thµnh niªn cßn mét kho¶ng c¸ch rÊt lín. V× vËy, khi ®ưîc t¸c ®éng gi¸o dôc kÞp thêi, ®óng hưíng cña gia ®×nh, nhµ trưêng, x· héi sÏ cã vai trß quan träng trong ®Þnh hưíng, h×nh thµnh, ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña trÎ vÞ thµnh niªn. Thùc tr¹ng trÎ vÞ thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt diÔn ra kh«ng chØ ë thµnh phè, thÞ x· mµ cßn ë c¶ c¸c x·, b¶n lµng miÒn nói, vïng s©u, vïng xa. §èi tưîng g©y ¸n chñ yÕu lµ nh÷ng em bá häc, bá nhµ sèng lang thang, tô tËp thµnh b¨ng nhãm ®Ó cïng nhau thùc hiÖn hµnh vi ph¹m téi. Trưíc ®©y c¸c lo¹i téi ph¹m mµ trÎ vÞ thµnh niªn m¾c ph¶i thưêng chØ lµ trém c¾p vÆt, g©y rèi, ®¸nh nhau...th× gÇn ®©y, lo¹i téi ph¹m cã møc ®é ®Æc biÖt nguy hiÓm cã chiÒu hưíng gia t¨ng, ®ã lµ giÕt ngưêi, cưíp tµi s¶n. T×nh tr¹ng trÎ em nghiÖn ma tóy, trÎ bÞ nhiÔm HIV, mang thai sím, bá häc, b¹o lùc trong häc ®ưêng vµ vi ph¹m ph¸p luËt kh¸c ®ang cã diÔn biÕn kh¸ phøc t¹p vµ x¶y ra ë nhiÒu n¬i. Thùc tÕ cho thÊy hÇu hÕt c¸c vô ¸n nghiªm träng vµ ®Æc biÖt nghiªm träng do thanh, thiÕu niªn g©y ra trong thêi gian qua lµ do bét ph¸t nhÊt thêi, sù hiÕu th¾ng xuÊt ph¸t tõ suy nghÜ, nhËn thøc chưa ®Çy ®ñ. Nguyªn nh©n ®ưîc b¾t ®Çu tõ nh÷ng viÖc gi¶n ®¬n như v× cù c·i nhau, trªu chäc nhau, muèn “thÓ hiÖn m×nh”, g©y sù chó ý víi mäi ngưêi vµ v.v. (C«ng an tØnh L©m §ång, 2013). §Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn cÇn n¾m v÷ng ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña løa tuæi ®Ó phèi hîp cïng gia ®×nh lùa chän c¸ch thøc t¸c ®éng gi¸o dôc cho phï hîp. §©y lµ, mét qu¸ tr×nh cÇn
- §µo V¨n Minh 87 ®ưîc quan t©m b¶o vÖ, ch¨m sãc, gi¸o dôc toµn diÖn cña c¸c chñ thÓ tham gia gi¸o dôc ph¸p luËt trªn c¸c mÆt, trong ®ã ph¸t huy triÖt ®Ó vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn lµ rÊt cÇn thiÕt, nh»m ®¸p øng víi môc tiªu, yªu cÇu x©y dùng con ngưêi míi x· héi chñ nghÜa hiÖn nay. 2. Vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn hiÖn nay Sù gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cho trÎ vÞ thµnh niªn, diÔn ra thưêng xuyªn, liªn tôc, l©u dµi, kh«ng thÓ x¸c ®Þnh trưíc vÒ thêi gian. Cho nªn nh÷ng g× x¶y ra trong ®êi sèng, nÕp sèng cña gia ®×nh trong ®ã cã ph¸p luËt ®Òu cã ý nghÜa gi¸o dôc. Tõ c¸ch ¨n ë gän gµng, ng¨n n¾p, c¸ch cư xö, t«n träng lÉn nhau ®Õn ý thøc t«n träng ph¸p luËt, t«n träng c¸c chuÈn mùc cña ®êi sèng céng ®ång cña c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh ®Òu cã chiÒu hưíng ¶nh hưëng tèt ®Õn ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña trÎ vÞ thµnh niªn. Gi¸o dôc cña gia ®×nh chñ yÕu diÔn ra theo h×nh thøc nªu gư¬ng. Mäi ho¹t ®éng cña trÎ vÞ thµnh niªn lu«n lµ sù ph¶n chiÕu l¹i tÊm gư¬ng cña ngưêi lín; theo h×nh mÉu cña ngưêi lín. Do ®ã, muèn trÎ vÞ thµnh niªn trë thµnh ngưêi tèt, cha mÑ ph¶i lµm gư¬ng cho con noi theo. Hµnh ®éng cña cha, mÑ lµ bµi häc thùc tÕ sinh ®éng nhÊt cho trÎ vÞ thµnh niªn häc hái vµ lµm theo. NÕu trÎ vÞ thµnh niªn sèng trong gia ®×nh thiÕu tÝnh gư¬ng mÉu, sù gi¸o dôc ph¸p luËt kh«ng tèt, trÎ sÏ dÇn dÇn coi thưêng ph¸p luËt, tiªm nhiÔm thãi hư tËt xÊu vµ bÞ l«i kÐo råi dÉn tíi hµnh vi ph¹m ph¸p. Gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh chñ yÕu dùa trªn c¬ së t×nh c¶m. §©y lµ s¾c th¸i ®Æc trưng nhÊt cña ®êi sèng gia ®×nh, ph©n biÖt gia ®×nh víi c¸c thiÕt chÕ x· héi kh¸c. Trong gia ®×nh, t×nh c¶m ®ưîc x©y dùng trªn c¬ së sù hiÓu biÕt, t«n träng vµ quan t©m ®Õn nhau cña mäi thµnh viªn. Cha mÑ yªu thư¬ng, t«n träng, hiÓu biÕt vµ th«ng c¶m sÏ gióp trÎ vÞ thµnh niªn h×nh thµnh t×nh c¶m, th¸i ®é vµ hµnh vi ph¸p luËt tÝch cùc; ngưîc l¹i, sù l¹nh lïng ngưîc ®·i, thê ¬, v« c¶m cña cha mÑ dÉn ®Õn rèi nhiÔu c¶m xóc, th¸i ®é hµnh vi lÖch l¹c. C¸c trÎ vÞ thµnh niªn kh«ng ®ưîc ch¨m sãc, d¹y dç chu ®¸o thưêng cã biÓu hiÖn ph¸ ph¸ch, ngç ngưîc, ngang bưíng, thËm chÝ tá th¸i ®é bÊt cÇn, dÔ dµng vi ph¹m ph¸p luËt khi bÞ rñ rª, l«i kÐo vµo c¸c tÖ n¹n x· héi.
- 88 Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi. QuyÓn 24, sè 2, tr. 84-91 Gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh b»ng t×nh c¶m cã vai trß rÊt quan träng gióp trÎ vÞ thµnh niªn x©y dùng t×nh c¶m, mèi quan t©m ®Õn nh÷ng ngưêi xung quanh. Thùc tÕ cho thÊy trÎ vÞ thµnh niªn ë løa tuæi ®ang cã sù thay ®æi m¹nh mÏ vÒ t©m sinh lý, muèn kh¼ng ®Þnh m×nh, kh«ng muèn phô thuéc vµ dÔ bÞ t¸c ®éng, rñ rª, l«i kÐo bëi c¸c ®èi tưîng xÊu; dÔ bÞ ¶nh hưëng tõ c¸c yÕu tè tiªu cùc, tÖ n¹n x· héi. Trong khi ®ã, nhiÒu bËc phô huynh kh«ng chó ý ®Õn sù ph¸t triÓn t©m, sinh lý cña con c¸i, nu«ng chiÒu con c¸i, kh«ng nghiªm kh¾c trong viÖc d¹y b¶o con em m×nh mµ m¶i lo c«ng viÖc, lµm ¨n kinh tÕ kiÕm tiÒn hoÆc kh«ng ph¶i lµ tÊm gư¬ng tèt ®Ó con em noi theo. Cã trÎ vÞ thµnh niªn kh«ng may sèng trong hoµn c¶nh må c«i bè hoÆc mÑ, cha mÑ bÊt hßa, ly th©n, ly h«n nªn bÞ thiÕu hôt vÒ mÆt t×nh c¶m, ph¸t triÓn lÖch l¹c. H¬n n÷a, do thiÕu sù chØ b¶o, quan t©m cña gia ®×nh nªn sè thanh, thiÕu niªn nµy dÔ bÞ kÎ xÊu lîi dông vµ l«i kÐo vµo con ®ưêng ph¹m téi, vi ph¹m ph¸p luËt. Sù phèi hîp gi¸o dôc gi÷a gia ®×nh, nhµ trưêng vµ x· héi cã lóc chưa ®ưîc thưêng xuyªn, thËm chÝ cã trưêng hîp cha mÑ Ýt ch¨m lo ®óng møc viÖc gi¸o dôc ph¸p luËt cho con c¸i, mµ û l¹i hay phã th¸c viÖc gi¸o dôc ph¸p luËt cho nhµ trưêng nªn thiÕu biÖn ph¸p ng¨n chÆn kÞp thêi nh÷ng hµnh vi ph¹m ph¸p cña trÎ vÞ thµnh niªn ngay tõ ban ®Çu. Trong x· héi hiÖn ®¹i, mét sè bËc cha mÑ do ®iÒu kiÖn kinh tÕ kh¸ h¬n, thu nhËp cao h¬n cho nªn coi viÖc thâa m·n mäi nhu cÇu vËt chÊt cña con c¸i lµ biÓu hiÖn cña t×nh thư¬ng, tr¸ch nhiÖm mµ kh«ng quan t©m nhu cÇu ®ã cã chÝnh ®¸ng hay kh«ng. ChÝnh quan niÖm sai lÇm ®ã ®· t¹o nªn thãi quen muèn g× ®ưîc nÊy cña trÎ chưa thµnh niªn, khiÕn cho trÎ chưa thµnh niªn h×nh thµnh tÝnh û l¹i, dùa dÉm, Ých kû, lưêi biÕng, chØ biÕt hưëng thô mµ kh«ng biÕt quan t©m chia xÎ ®Õn ngưêi kh¸c. Gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cßn phèi kÕt hîp víi nhµ trưêng vµ x· héi ®Ó gi¸o dôc. Gia ®×nh kh«ng chØ ®¬n phư¬ng thùc hiÖn chøc n¨ng gi¸o dôc, mµ cÇn phèi hîp víi nhµ trưêng vµ x· héi trong viÖc gi¸o dôc trÎ vÞ thµnh niªn. Trªn thùc tÕ, chÊt lưîng gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh sÏ ®ưîc n©ng cao khi gia ®×nh duy tr× mèi quan hÖ thưêng xuyªn víi nhµ trưêng vµ x· héi, n¾m ®ưîc t©m tư, nguyÖn väng, kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng biÓu hiÖn bÊt thưêng cña trÎ vÞ thµnh niªn ®Ó ng¨n chÆn kÞp thêi. Qua ®ã, gia ®×nh ®iÒu chØnh, uèn n¾n, gióp trÎ vÞ thµnh niªn vưît qua khã kh¨n
- §µo V¨n Minh 89 trong häc tËp, lao ®éng, sinh ho¹t céng ®ång. Sù ph¸t triÓn chưa toµn diÖn cña trÎ vÞ thµnh niªn lµ ®iÓm quan träng ®Ó tæ chøc §oµn thanh niªn vµ c¸c c¬ quan tæ chøc x· héi kh¸c gióp trÎ vÞ thµnh niªn ph¸t triÓn c¸c tè chÊt cÇn thiÕt nh»m hoµn thiÖn nh©n c¸ch cña m×nh. V× vËy, gia ®×nh nªn phèi hîp víi c¸c tæ chøc nãi trªn gióp trÎ vÞ thµnh niªn tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng sinh ho¹t lµnh m¹nh. Trong trưêng hîp trÎ vÞ thµnh niªn cã biÓu hiÖn lÖch l¹c, gia ®×nh cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng trong viÖc qu¶n lý, gióp trÎ vÞ thµnh niªn söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, vưît qua mäi khã kh¨n thö th¸ch ®Ó trưëng thµnh. 3. BiÖn ph¸p ph¸t huy vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn hiÖn nay §Ó trÎ vÞ thµnh niªn cã nghÞ lùc, ý chÝ, lßng tù träng, kh¶ n¨ng nhËn thøc, ®¸nh gi¸ sù viÖc mét c¸ch ®óng ®¾n ®Ó cã thÓ vưît qua nh÷ng t¸c ®éng xÊu tõ m«i trưêng bªn ngoµi, ®Ó ph¸t huy tèt vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn, cÇn tËp trung vµo c¸c biÖn ph¸p dưíi ®©y. Thø nhÊt, n©ng cao chÊt lưîng gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cho trÎ vÞ thµnh niªn. ThÊy ®ưîc vai trß gi¸o dôc cña gia ®×nh, §¶ng ta chØ râ: “X©y dùng gia ®×nh ViÖt Nam Êm no, tiÕn bé, h¹nh phóc; thùc hiÖn tèt b×nh ®¼ng giíi, sù tiÕn bé cña phô n÷; ch¨m sãc, gi¸o dôc vµ b¶o vÖ quyÒn trÎ em” (§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, 2011: 126). ChÊt lưîng gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh t¸c ®éng rÊt lín ®Õn hµnh vi chÊp hµnh ph¸p luËt trÎ vÞ thµnh niªn. §Ó n©ng cao chÊt lưîng gi¸o dôc cÇn n¾m v÷ng ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña løa tuæi vÞ thµnh niªn; x¸c ®Þnh néi dung gi¸o dôc ph¸p luËt phï hîp víi trÎ vÞ thµnh niªn; cÇn ®a d¹ng hãa c¸c h×nh thøc gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn; lùa chän phư¬ng ph¸p gi¸o dôc ph¸p luËt phï hîp víi tõng løa tuæi cña trÎ vÞ thµnh niªn; n©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt ph¸p luËt, cñng cè t×nh c¶m, niÒm tin ph¸p luËt, x©y dùng ý chÝ chÊp hµnh ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn. Thø hai, gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh hưíng ®Õn viÖc h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ vÞ thµnh niªn. Môc ®Ých gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cho trÎ vÞ thµnh niªn lµ nh»m h×nh thµnh ë hä tri thøc ph¸p luËt, cñng cè t×nh c¶m, niÒm tin ph¸p luËt, x©y dùng ý chÝ chÊp hµnh ph¸p luËt. Qu¸
- 90 Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi. QuyÓn 24, sè 2, tr. 84-91 tr×nh ®ã, lu«n ®ưîc h×nh thµnh qua qu¸ tr×nh gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh, nhµ trưêng vµ x· héi. Trong ®ã, gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh th«ng qua ch¨m sãc, nu«i d¹y, tÝnh gư¬ng mÉu cña tõng thµnh viªn trong gia ®×nh ®Þnh hưíng tÝch cùc ®Õn h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ vÞ thµnh niªn. Qu¸ tr×nh gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh lµ qu¸ tr×nh diÔn ra thưêng xuyªn, liªn tôc vµ l©u dµi míi cã ®ưîc kÕt qu¶ mong muèn, ®ång thêi, ph¶i chuyÓn hãa ®ưîc thµnh hµnh vi chÊp hµnh ph¸p luËt cña trÎ vÞ thµnh niªn. Do ®ã, gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh ph¶i hưíng ®Õn viÖc h×nh thµnh kü n¨ng sèng theo ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn, nÕu thiÕu nã th× ho¹t ®éng gi¸o dôc ph¸p luËt sÏ kÐm hiÖu qu¶. Thø ba, gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cho trÎ vÞ thµnh niªn cÇn t¨ng cưêng sù phèi kÕt hîp gi÷a gia ®×nh, nhµ trưêng, x· héi. §¶m b¶o sù phèi hîp thùc hiÖn nhiÖm vô gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh, nhµ trưêng, x· héi cho trÎ vÞ thµnh niªn. Sù phèi kÕt hîp ®ã lµ tr¸ch nhiÖm cña tõng chñ thÓ tham gia vµo c«ng t¸c gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ chưa thµnh niªn. §ưîc x©y dùng theo c¬ chÕ phèi hîp c«ng t¸c nh»m ph¸t huy vai trß cña tõng chñ thÓ t¹o ra sù bæ sung hç trî lÉn nhau, kh¾c phôc h¹n chÕ bÊt cËp, tr¸nh t×nh tr¹ng ®ïn ®Èy tr¸ch nhiÖm hay thùc hiÖn tù ph¸t kh«ng nhÊt qu¸n trong gi¸o dôc ph¸p luËt. X¸c ®Þnh gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn lµ mét bé phËn cña chiÕn lưîc x©y dùng con ngưêi vµ ph¸t triÓn con ngưêi mét c¸ch toµn diÖn. Thø tư, gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cho trÎ vÞ thµnh niªn cÇn chó träng ho¹t ®éng gi¸o dôc c¸ biÖt. §©y lµ h×nh thøc gi¸o dôc ph¸p luËt ®Æc thï víi c¸c c¸ch thøc t¸c ®éng cña chñ thÓ gi¸o dôc theo néi dung, h×nh thøc, phư¬ng ph¸p thÝch hîp víi trÎ vÞ thµnh niªn lÖch l¹c, vi ph¹m, chưa tèt. Môc ®Ých lµ nh»m ph¸t hiÖn, ng¨n chÆn, lo¹i trõ nh÷ng hµnh vi tiªu cùc, c¸c vi ph¹m ph¸p luËt cã thÓ dÉn ®Õn vi ph¹m nghiªm träng; t¹o sù chuyÓn biÕn tÝch cùc trong nhËn thøc vµ hµnh vi cña trÎ vÞ thµnh niªn. Qu¸ tr×nh ®ã gióp cho trÎ vÞ thµnh niªn lo¹i bá nhËn thøc tiªu cùc, nhËn ra sai lÇm söa ch÷a, ng¨n ngõa vi ph¹m ph¸p luËt. Gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh ph¶i thÓ hiÖn ®óng tÝnh chÊt, møc ®é sai ph¹m cña tõng trÎ vÞ thµnh niªn, t×m hiÓu c¸ tÝnh, tr×nh ®é nhËn thøc, hoµn c¶nh cô thÓ, b¹n bÌ, lùa chän phư¬ng ph¸p t¸c ®éng phï hîp ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt, qua ®ã, t¹o lËp m«i trưêng ph¸p luËt lµnh m¹nh trong ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña
- §µo V¨n Minh 91 trÎ vÞ thµnh niªn. Gia ®×nh cã vai trß quan träng trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn. Do vËy, c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh ®Æc biÖt lµ cha, mÑ ph¶i n¾m ch¾c ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña tõng løa tuæi cña trÎ vÞ thµnh niªn ®Ó tiÕn hµnh gi¸o dôc cã hiÖu qu¶. C¸c gi¶i ph¸p trªn lµ mét chØnh thÓ thèng nhÊt, cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, mçi mét gi¶i ph¸p ®Òu cã tÝnh ưu viÖt vưît tréi riªng cña nã. V× vËy, trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc ph¸p luËt ®Ó ph¸t huy vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc, cÇn kÕt hîp hµi hßa, vËn dông linh ho¹t c¸c gi¶i ph¸p nªu trªn, ®ång thêi, x¸c ®Þnh néi dung, h×nh thøc, phư¬ng ph¸p gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cho trÎ vÞ thµnh niªn phï hîp nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. Gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh kh«ng nªn cã ®Þnh kiÕn, miÖt thÞ, xóc ph¹m, mµ ph¶i dùa trªn c¬ së t×nh c¶m thư¬ng yªu ch©n thµnh, sù th«ng c¶m, t«n träng danh dù, nh©n phÈm cña con ngưêi víi môc ®Ých x©y dùng gia ®×nh no Êm, b×nh ®¼ng, tiÕn bé, h¹nh phóc.n Tµi liÖu trÝch dÉn §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. 2011. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø XI. Nxb ChÝnh trÞ quèc gia-Sù thËt, Hµ Néi. C«ng an tØnh L©m §ång. 2013. B¸o c¸o cña Phßng C¶nh s¸t H×nh sù t¹i Héi th¶o “N©ng cao vai trß tr¸ch nhiÖm cña gia ®×nh, nhµ trưêng, x· héi trong viÖc nu«i d¹y con” do Héi Liªn hiÖp Phô n÷ tØnh L©m §ång tæ chøc ngµy 22/11/2013”.
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học