Xem mẫu
- Vài chỉ dẫn để viết tin phát thanh-truyền hình Có một thực tế là nhiều phóng viên phát thanh-truyền hình viết bài như thể cho báo in. Việc "nhét" thêm vài đoạn âm thanh, hình ảnh vào bài, rồi có một đoạn phóng viên cầm micro tự nói không có nghĩa là đã biết làm một cái tin tiêu chuẩn cho loại hình báo chí này. Viết câu ngắn và sử dụng cấu trúc câu chủ ngữ-động từ-tân ngữ.
- Chỉ dùng một ý cho một câu. Sử dụng động từ mạnh, chỉ sử dụng tính từ, phó từ khi cần thiết. Cố gắng sử dụng thì hiện tại để tạo ra tác động và tính kịp thời của câu chuyện. Tránh dùng những từ phức tạp mà người bình thường không hiểu. Tránh dùng những từ ngữ chính thống mà các quan chức chính phủ và các chuyên gia kỹ thuật ưa dùng. Nên sử dụng những từ ngữ thông dụng và cách diễn đạt thoải mái mà mình và bạn bè thường dùng hằng ngày. Nói chung nên bắt đầu câu với nguồn tin. (Tin-bài trên báo in bằng tiếng nước ngoài thường để nguồn ở cuối câu lead, còn trong tin-bài tiếng Việt lại thường để ở đầu câu thứ hai để tránh bị loãng thông tin ở lead).
- Đưa những từ quan trọng nhất lên đầu câu. Đừng nói "Những thay đổi về vấn đề đất đai đang gây khó khăn cho những người nông dân" mà hãy nói là "Việc trồng lương thực giờ đây trở nên khó khăn hơn đối với người dân vì sự thay đổi về vấn đề đất đai." Rút ngắn chức danh của người và tên của cơ quan nếu quá dài. Thay vì nói "Giám đốc Vụ xuất khẩu Cục Hải quan" thì chỉ nói đơn giản là "quan chức hải quan." Khán thính giả không cần nghe đầy đủ chức danh (một giải pháp thay thế đối với truyền hình là chạy chữ trên màn hình). Hãy xem phần mào đầu một bản tin của đài truyền hình ở Mianma: Thiếu tướng Sein Htwa, Bộ trưởng Phúc lợi Xã hội, Cứu trợ và
- Tái định cư đã tiếp một phái đoàn của Phái bộ xác nhận dự án ASEAN-Ôxtrâylia về xóa bỏ buôn bán người ở khu vực Đông Nam Á, do Tiến sĩ Michael Dalton dẫn đầu ở Pyaysaung, tại Khách sạn Hoàng gia Mya Yeik Nyo vào lúc 18h30 (giờ địa phương). Phần mào đầu này thật dài và rắc rối với ba cái tên và những thuật ngữ mà ít người hiểu. Vậy cái gì là tin ở đây? Chỉ là một cuộc gặp. Vậy họ bàn về cái gì? Họ có nhất trí làm việc gì đó không? Tổ chức này là tổ chức gì và vì sao họ lại tới thăm Mianma? Tất cả những điều đó khán thính giả đều không được biết. Đoạn thứ hai của tin đó lại liệt kê tên và chức danh rất dài của
- bảy quan chức mà vị tướng đó tiếp trong bữa cơm tối. Đoạn thứ ba liệt kê hai quan chức với nhiều nơi mà đoàn đã tới thăm. Làm sao mà khán thính giả hiểu hết những điều đó! Hãy xem ví dụ ở đây về cách viết lại một bản tin cho báo in thành một bản tin phát sóng như thế nào./. Phóng viên phát thanh-truyền hình đương nhiên cũng phải theo những nguyên tắc cơ bản của báo chí, nhưng rõ ràng có sự khác biệt quan trọng giữa báo in với báo nói và báo hình (nếu không thì người ta đã chẳng dùng những tên gọi khác nhau như thế).
- Phóng viên báo in dùng câu chữ để vẽ nên một bức tranh về hiện trường xảy ra sự kiện. Phóng viên phát thanh-truyền hình thì nói với khán thính giả. Họ sử dụng băng âm thanh hoặc hình ảnh về những sự kiện tin để khán thính giả có thể nghe hoặc nhìn trực tiếp sự kiện, và phóng viên báo nói, báo hình giỏi thì không bao giờ miêu tả đoạn băng ghi âm, bức ảnh hay đoạn video đó. Họ chỉ giúp khán giả hiểu rõ chúng. Phải rõ ràng vì chỉ có một cơ hội Độc giả báo in có thể dành nhiều thời gian để đọc tờ báo - họ có thể đọc lại tới lần thứ hai, thứ ba. Nhưng khán thính giả của đài phát thanh hay truyền hình thì không làm được như vậy. Họ chỉ có một lần để nghe câu chuyện (trừ phi theo dõi chương trình
- phát lại hoặc theo dõi qua Internet). Hầu hết các bản tin của đài đều ngắn. Phóng viên phát thanh-truyền hình ít có thời gian để kể câu chuyện của mình. Khi người ta cầm tờ báo lên, họ biết là đang đọc tin của ngày hôm qua. Nhưng khi người ta mở đài hay tivi thì muốn tìm hiểu về thông tin mới nhất, cái gì xảy ra ngày hôm đó, thậm chí
- Theo cuốn "Cẩm nang viết tin" của Peter vào giờ đó. Eng và Jeff Hodson, phóng viên phát thanh- truyền hình phải rõ ràng, súc tích và khắt khe hơn so với phóng viên báo in. Nên dùng ngôn ngữ bình thường và theo một phong cách thoải mái, tốt nhất là như hội thoại. Hãy sử dụng những câu đơn giản và trực tiếp. Câu nọ phải nối với câu kia, cứ như là mình đang nói chuyện với ai đó. Làm sao để người nghe hiểu được đầy đủ câu chuyện ngay từ lần nghe đầu tiên. Chỉ chọn những thông tin quan trọng nhất từ tài liệu, một cuộc họp báo hoặc lấy chủ đề chính từ nhiều sự kiện phức tạp. Trình bày thông tin chính hay chủ đề chính này trong một hoặc hai câu của bài. Làm như vậy thì thính giả sẽ hiểu ngay lý do vì sao câu chuyện lại quan trọng hoặc thú vị và họ sẽ tiếp tục nghe.
- Không cần phải tập trung quá nhiều vào bối cảnh và các chi tiết, ví dụ như tuổi tác, địa chỉ, con số như vẫn thường thấy ở tin, bài trên báo in. Những thông tin đó sẽ chỉ làm cho tin phát sóng quá dài và phức tạp. V Khi người ta cầm tờ báo lên, họ biết là đang đọc tin của ngày hôm qua. Nhưng khi người ta mở đài hay tivi thì muốn tìm hiểu về thông tin mới nhất, cái gì xảy ra ngày hôm đó, thậm chí vào giờ đó. Cho nên phóng viên phát thanh-truyền hình cần tập trung vào những diễn biến gần đây nhất và cố gắng càng nhiều thông tin về
- thời điểm hiện tại càng tốt. Có lẽ đây là điểm yếu nhất của các bản tin thời sự trên phát thanh-truyền hình Việt Nam. Cái gọi là tin sớm nhất thì cũng là về sự kiện đã xảy ra buổi sáng, buổi chiều, hoặc may lắm là một vài giờ trước đó, trong khi những chương trình ca nhạc, giao lưu chả cần thiết phải trực tiếp thì lại thường xuyên được truyền trực tiếp.
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học