1. Trang Chủ
  2. Lịch sử - Văn hoá
  3. Tuyển tập các nghiên cứu thuộc lĩnh vực Bảo tàng dân tộc Việt Nam (Tập 5): Phần 1

Tuyển tập các nghiên cứu thuộc lĩnh vực Bảo tàng dân tộc Việt Nam (Tập 5): Phần 1

Phần 1 cuốn sách Tìm hiểu một số công trình nghiên cứu của Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam giới thiệu tới người đọc các bài nghiên cứu về phim dân tộc học, y học dân gian - cây thuốc nam. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết. VIEN KHOA HOC XA HOI VIET NAM ■ ■ m m BAO TANG DAN TOC HOC VIET NAM • • • CAC CONG TRINH NGHIEN ClAj CUA BAO TANG DAN TOC HOC VIET NAM ■ ■ ■ V NHA XUAT BAN KHOA HOC XA H0I V I l : \ K H O A HOC XA HOI V IET NAM BAO TA NG DAN T O C HOC VIE'l’ NAM CAC CONG TRiNH NGHIEN

Thể loại Tài liệu miễn phí Lịch sử - Văn hoá

Số trang 216

Ngày tạo 4/8/2023 10:51:28 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 22.22 M

Tên tệp

Tải Tuyển tập các nghiên cứu thuộc lĩnh vực Bảo tàng d... (.pdf)

Xem mẫu

  1. VIEN KHOA HOC XA HOI VIET NAM ■ ■ m m BAO TANG DAN TOC HOC VIET NAM • • • CAC CONG TRINH NGHIEN ClAj CUA BAO TANG DAN TOC HOC VIET NAM ■ ■ ■ V NHA XUAT BAN KHOA HOC XA H0I
  2. V I l : \ K H O A HOC XA HOI V IET NAM BAO TA NG DAN T O C HOC VIE'l’ NAM CAC CONG TRiNH NGHIEN CLfU CUA BAO TANG DAN TOC HOC VIET NAM ■ ■ ■ V NHA X U A T BAN KHOA HOC XA H O l HA NOI - 2005
  3. BAN BIEN TA P PGS. TS. Nguy6n Van Iluy (Trudng ban) TS. Le Duy Dai (Thu ky) TS. Luu Hung TS. La Cong Y
  4. LOI NOI DAU Song song vdi nhung van de thudng xuyen can phdi gidi quyet nhu bao qudn, nghien cuu, situ tam, giao due..., d mdi thdi diem Bdo tang Dan toe hoc Viet Nam lai phdi tap trung su quan tam ciia minh tdi mdt sd van de chu chat nhdm thuc day cac hudtig cdng tdc quan trong. Tap sach nay the hien mot sd mdi quan tam dac biet trong hai nam vita qua. Trudc het, phim dan toe hoc hay rong hon phim nhan hoe noi rieng, cdng tac nghe nhin noi chung ngay cdng trd nen quan trong ddi vdi cac hoat dong cua bdo tang. Nham muc dich thuc day hoat dong nay, nhu cau lam cho cac nhd dan toe hoc, nhu’ng ngudi quan tam den phim dan toe hoc hieu lich su ciia loai hinh phim nay, ban chat vd cac phuong phap tiep can cua no. Mot cuoc hoi thao dau tien ve phim dan toe hoc!nhan hoe da dupe to chitc ma nhung tdi lieu co ban cua no dupe the liien trong tap sach nay. Thu hai, nghien cihi, bdo ton va phat huy cac di sdn van hod phi vat the dang trd thanh mot nhiem vu mdi vd quan trong cua cac bdo tang. Khai niem van hod phi vat the’ rat rong trong dd nhitng tri thuc dan gian ve y dupe hoc co mot v nghia rat ldn nhung thach thifc cung ldn, khd nghien cihi vd the hien trong bdo tang. Bdo tang Dan toe hoc Viet Nam dd md ra dot phd van de nay thdng qua cuoc trUng bay ve Lang thuoc nam Dai Yen (Ha Noi) va mot cudc hoi thao ve van de co lien quan hem theo. Tap sach Cac cdng trinh Nghien citu cua Bdo tang 5
  5. Dan toe hoc Viet Nam nay mong di(a den cho ban doc thong tin ve nhil'ng van de ca ban tren va nhieu hoat dong khac cua bao tang. PGS. TS. Nguyfen Van Huy Giam doe Bao tang Dan toe hoc Viet Nam 6
  6. MUC LUC Trang Lai md dau Phan I. Phim Ddn toe hoc PGS. TS. Nguyen Van Huy: Mot so van de ve phim dan toe hoc hien nay d Viet Nam 13 - GS. TSKH. To Ngoc Thanh: Gop y ve viec lam phim dan toe hoc 23 - TS. Mai Thanh San: Phim dan toe hoc - May van de ly luan va thirc tidn 29 - Pham Van Lpv. Vai y kien ban dau ve viec lam phim video dan toe hoc tai Bao tang Dan toe hoc Viet Nam 43 - PCS. TS. Nguyen Van Huy: Vai trd ciia tu lieu thi giac trong caC hoat dong ciia Bao tang Dan toe hoc Viet Nam 55 - ThS. Nguyen Thi Thu Huong: Gidi thieu so luac ve phim dan toe hoc qua mot sd tac pham ciia cac tac gia nude ngoai 62 - Paolo Chiozzi: Lich su phim dan toe hoc t (Trdn Trung I lieu dich) 75 - Kthrin O ester Budc ngoat dan toe hoc - (Le Hai Dang dich) 88 - Laurel Kendall: Ld cap sac “Kut” cho mot thiy cung Han Quoc - (ThS. Nguydn Thi Thu Huang va Vu Phuang Nga dich) 110 - Mot dam cudi truyen thdng ciia ngudi Bajau d Kota Belud - (ThS. Bui Thu Hoa dich) 124
  7. Phan II. Y hoc dan gian - Cay thuoc nam GS. IS . Tran Cong Khanh; Bao ton cay thuoc dan toe va tri thufc y hoc gia truyen 6 Viet Nam 129 TS. Vo Thi Thiidng: Tir vice gioi thieu mot lang thuoc nam den viec bao ton tri thuc y hoc dan giart 139 Vu Thi Ha: Phu nir Dai Yen v6i nghe thuoc nam 150 Vu Hong Thuat: Khai thac va sir dung cay thuoc a nguofi Lao, Ha Tinh 166 TS. N guyin Duy Thuan: Mot so ket qua ciia viec thirc hien du an "Bao ton cay thuoc c 6 truyen" 181 TS. Tran Thi Thu Thuy; Khai thac cay la'y soi va cay thuoc nhuom lam thuoc chira benh cua ngudi Hmong 187 Dang Thi Hoa: Tri thurc y hoc dan gian va bao t6n cay thuoc cua ngircri Hmong a Hoa Binh 193 ThS. Pham Thanh Huyen: Lang nghS trong cay thuoc NghTa Trai 201 Cac bai viet cho cuoc Trung bay va Trinh di6n ve Lang thuoc nam Dai Yen 210 Phan III. Cac nghe thu cong truyen thong Vu Thi Thanh Tam\ Ngh
  8. ThS. Vu Hong Thuat: Dam cudi ngudi Cham Islam d An Giang 315 TS. Le Day Dai: Hanh trinh cuoi cung: Dam tang cua ngudi Cham Ba-la-mon 329 ThS. Hoang Thu Hang: The gidi quan va vai tro cua ong Mo trong tang 16 cua nguoi M udng a Hoa Binh 353 Mikhaj Hoppdl: Nhap mon Shaman va ndi dau Shaman (TS. Dd Minh Cao dich) 365 L.V. Revunenkova: Sd phan ciia ddi tuong khong the trd thanh Shaman (TS. Dd Minh Cao dich) 379 Phan V. N ghien cvtu van hod Thdi TS. Vi Van An: Cac gia tri trong van hoa truyen thong cua ngudi Thai Bdc Trung Bo 387 ThS. Nguyen Thi Hong Mai: Cac mon an ciia ngudi Thai Den d thi xa Son La 400 Ngoc Ila: Pieu - net van hoa truyen thong ciia ngudi Thai Den 437 Phan VI. Kinh nghiem trao doi trung bay ThS. Hoang Thi To Quyen: Cong viec tiep nhan, thao dd hien vat muon tir bao tang khac 447 Duong Thi Anh: Doi dieu ve ddng goi hien vat bao tang 456 ThS. Nguyen Thi Hong Mai - ThS. Nguy in Thi Hudng: Mdt sd kinh nghiem chu
  9. Bao quail tai lieu cinli ky thuat so (Cu Duy I lau, ThS. NguyCn Thi Hong Mai va Nguyfin Thu Ha dich) 487 ThS. Pham Lan Huong: Va'n d£ quan ly va bao quan cac cong trinh ngoai trdi d Bao tang Sinh thai Maqueze (Phap) 500 Phan VIII. Bao tang vd Cdng chung Nguyin Trung Dung: De cao cac chu the van hoa qua hoat dong trinh diln cua Bao tang Dan toe hoc Viet Nam 509 TS. Dd Minh Cao: Cdng tac tiep thj cho mot trung bay chuyen de 525 TS. Tran Thi Thu Thuy: Mot sd va'n de vd ung dung maketing trong bao tang 532 Phan IX. Bao tang vd Cong tac dao tao N guyin Anh Ngoc: V i dao tao nguon nhan lire bac dai hoc cho cac bao tang d nude ta hien nay 543
  10. PHAN I PHIM DAN TOC HOC
  11. MOT SO VAN DE V'£ PHIM DAN TOC HOC • • • HIEN NAY 6 VIET NAM PGS. I S . N G U Y E N V A N HUY Trong khoang hon mudi nam tro lai day, cung voi su ddi mdi cua dal nude, su phat trien va pho bien cua cac phuong tien ky thuat, cac phuong tien nghe nhin, dac biet la bang hinh video da dupe su dung rong rai trong cong tac nghien cuu, truyen thong, hoat dong bao t6n cac di san van hoa phi vat the... Nhieu c a quan d Trung uong cung nhu d cac tinh da td chtic lam tu lieu bang bang video dd liru giu cac hinh anh ve phong tuc, tap quan, nghi 16,16 hoi ... ciia cac dan toe d nude ta, gidi thieu nhieu phim tr6n cac dai truyen hinh, trong cac trung bay a bao tang, tren cac bang hay dia CD... Phim co noi dung ve cac dan toe va phim dan toe hoc dang hinh thanh nhu mot xu the phat tridn moi. Cac loai hinh phim dang dupe hinh'thanh nay rat da dang vdi nhieu thanh tuu dat dupe va co anh hudng nhat dinh trong xa hoi. Tuy nhien, ben canh do, cac loai hinh phim nay cung boc 16 nhieu thie'u sot tr6n buac dudng dang hinh thanh, nhieu quan niem ve cach lam phim khac nhau ma chua co nhffng chu^n muc chung. Trong khoang thdi gian phat trie’n do, hSu nhu chua co di6n dan khoa hoc hay tr6n bao chi ban ve phim dan tdc hoc; chua co nhung bai bao, luan van dat v£n d6 va thao luan v6 ljch su phim dan toe hoc d nude ta; chua cd mdt cudc hdi thao, toa dam nao ban ve van d6 phat tri^n phim dan tdc hoc: ndi dung, phuong phap, cac cach ti6p can. Rat nhi6u cau hoi dupe dat ra: Phim dan toe hoc la gi? No khac voi cac the loai phim khac n h u the nao? Lich sii va hien trang phim dan toe hoc tren the gioi hien nay ra sao? Quan diem chu dao ve mat ly thuyet, phuong phap luan va phuong phap trong loai hinh phim nay la gi? Cac cach 13
  12. tiep can trong viec lam phim dan toe hoc nen nhu' the nao? Phim dan toe hoc ddi hoi nhung chuan muc nhu the nao? Qua trinh lain mot bo phim dan toe hoc cdn duoc trien khai ra sao ke tit khi lam tit lieu cho den khi hoan thanh bo phim ? Nhung iru diem va nhugc diem cua cac xu hudng hien nay trong phim dan loc hoc? Cac djnh hudng tuong lai phat trien cua phim dan toe hoc la gi? Biet bao nhung cau hoi nhu the duoc dat ra vdi nhung ngudi quan tam den loai hinh hoat dong quan trong nay. The nhung chua d dau giup cho ho thao luan de co duoc nhung cau tra ldi thoa dang. ; ; ' V .! i.i - . .* • : « •i ' • ; : •: . . * i * f < i ; ' • : •. • • * * ‘ 1 r f Trong bai viet nay chung toi muon gop phan nhin lai mot chang dudng lam phim dan toe hoc d nude ta, danh gia nhung mat dugc va chua dugc cua phim dan toe hoc, cung nhau xdi ggi nhung van de phim dan toe hoc de thuc day, nang cao chat lifgng cua the loai phim nay. \ f . Mien nay, c d nhiSu don vj tien hanh lam phim dan toe hoe. Co nhung dan vi “ lain” phim ma ngudi thuc hiSn la nhung chuyen gia dan toe hoc, van hba hoc, van hod dan gian nhu Vien Nghien ciru Van hoa; Vien Van hoa -Thong tin, Bao tang Dan toe .hoc iViet Nam; Co nhung phim co noi dung mang “tinh chat dan toe hoc” do1cac dai truyen hinh lam ve de tai cac dari tdc thi^M so, gidi thieu ve van hoa, phong tue, tap qudri, ve cac di san truyen thong... NhUng phim noi tren co nhung dac diem gi? Nhung uu diem,, nhugc diem? Cac phim do cac dan vi khac nhau thy^hien co nhung dac diem,rieng, phong cach rieng gi khong? *> \ .' •> Co the cd nhieu cau hoi nhu tr$n neu ra de cung thao Iu£n. •'* Chting toi manh dan neu ra mot so nhan xet sau ve tinh hinh phim dan toe hoe. - ' ' ' ! ' ,M ■ 1. Ve chu de/de tai, phim dan toe hgc cua chung ta hien nay chu yen tap trung vao m ot so ITnli vuc nhu' cac le hoi, cac nghi f f le ton giao, tin nguong (chu yeu gidi thieu noi dung, dien bien X t cua le hoi); cac di san, truyen thdng am nhac, van nghe dan 14
  13. gian; m ot ng/ie thu cong; hodc gid'i thieu klidi qudt ve mot dan v r toe thieu so ndo do... Trong cac chu de trcn tap trung hon ca vao mieu ta le hoi, mot so hoal dong van nghc dan gian. Day chinh la mot dac diem noi bat ve noi dung cua phim dan toe hoc d Viet Nam hien nay. *> > Phim dan toe hoe la phuong lien de giup nguoi xem hieu ve m ot nen von hod qua nhung hinh anh va loi thoai, loi giai thi'eh ^ r ____ f bang each tiep can dan toe hoe. Tuy nhien, chung ta thay cac # / f phim dan toe hoc hien nay boc lo nhung thieu sot, bat cap cua A X \ A no ve sir ngheo nan, don dieu ve chu de, de tai phan anh cac khia canh khac nhau cua van hoa. Chang han, ngay trong khuynh huong chu dao cua phim dan toe hoe hien nay chu y vao mieu ta, gidi thieu dien bien (ghi lai cac hanh vi) cua le hoi thi phim lai it neu duoc van de, it ke dupe n hung cdu chuyen doi > V » f thud'ng vd sinh dong ve viec to chu'c le hoi hay nhung m oi quan tam ciia ngudi dan, cua cong dong, n h u n g thdeh thuc, 9 f ♦ n h u n g chuyen hien cua cac le hoi do. Phim cua chung ta con A / ehira quan tam dung muc phan anh ve qua trinh hay cac van de *v •» dien ra ben trong cua cac sir van dong, hoac nhung thay doi o / f
  14. hod dd. Do chinh la cach tiep can dan toe hoc. phan biet phim dan toe hoc voi cac the loai phim khac. Nhung quan diem nhan *> thirc do con chua, hay con qua it the hien trong phim dan toe hoc ' /\ ~ hien nay, dieu do lam giam tinh chuyen mon, sire hap dan, cung nhu hieu qua cua phim dan toe hoc. * % Cac phim dan toe hoc cho tdi nay con thien ve lich sir, ve 9 dan toe hoc lich su-. Noi mot cach cu the hon la nhung ngudi lam phim chu trong di tim nhung dac trung van hoa. nhung net van hoa doc dao, rieng biet cua moi dan toe. Do la mot truyen thong cua nen dan toe hoc Viet Nam. Nhung dan toe hoc hay nhan hoc % f r van hoa dong thdi lai co mot the manh khac la s u tiep can va * ■“, phan tich cuoc sdng duong dai thong qua moi cong dong va tirng ca nhan. Phim dan toe hoc cua chung ta thudng bd qua, hay khong chu y dung muc den the manh cua nganh khoa hoc nay, cho nen phim thudng khong duoc nhung dong nang cua sir phat trien cho hien tai va tuong lai, khong co nhung cau chuyen cu 7 / / the, mang tinh ddi thudng, thieu vang nhung nhan vat chinh — 9 mot hoac vai ,con ngudi cu the dan cau chuyen trong phim ma 9 9 r xem xong ngudi ta co the hieu duoc ddi song van hoa cua cong dong, nhd duoc noi dung cau chuyen qua hinh anh, nhung con f ' r f •> ngudi song dong. Do chinh la sue song va sue hap dan cua the loai phim dan toe hoc. , /, , 2. Phim cua chung ta thudng co ket cau rat giong nhau. 9 \ \ m* Chang han, khi de cap ve mot le hoi nao do thudng gidi thi^u ve f nguon goc dan toe, Hch su, dan so, noi cu tru, lang ban roi sau do mdi vao noi dung chinh cua phim. Cach dan chuyen vao phim va % f cach gidi thieu phim (md dau, noi dung, ket thuc) khong khac gi r \ t mot bai nghien cuu viet tren tap chi khoa hoc. Dieu nay the hien f tu duy, cach tiep can cua nha khoa hoc nhieu hon la tu duy cua / 9 nha lam phim; su dung ngon ngu mo ta, viet va ke nhieu hon 9 ngon ngu dien anh, sir dung hinh anh, bieu tuong. Dieu do cung * + * 9 \ de hieu, vi mot mat, phan ldn nhung nha lam phim deu la nha khoa hoc, lam phim chi lam tay trai; mat khac phan ldn mdi tiep 16
  15. \ r f can vdi cach lam phim dan toe hoc truyen thong ma con thieu nhung cach tiep can lam phim dan toe hoc hien dai vdi nhung 9 f quan niem mdi, each nhin mdi dang duac thay doi rat nhieu f » ' 7 trong may chuc nam qua. Lam phim dan toe hoc can duac khang dinh la mot lTnh vuc hoat dong doc lap trong nganh dan toe hoc; ^ % f f can duac dao tao chuyen sau va can hoi nhap vdi quoc te thong qua cac hoi thao khoa hoc, lien hoan phim dan toe hoc de giao r *> luu. hoc hoi ma sang tao. nang cao chat luong de phim dan toe f hoc co du sue phan anh sinh dong cuoc song da dang va phong phu ciia cac dan toe d nude ta. ' 9 f 3. Ve ldi binh trong phim, hien nay co the thay co 3 phong f \ f \ r cach lam phim a nude ta neu xet ve van de su dung tieng noi trong phim. Phong cach chii dao van la phim voi nhung l&i hinh, ldi dan giai cua nha nghien cuu hoac ngu'di lam phim thong qua mot giong doc chuyen nghiep. Phong each nay cho r thay quan niem, nhan thuc cua ngudi lam phim la quan trong nhat, giu vi tri trung tam, lam nen tang dan dat toan bo noi dung a * phim. Nhu'ng ldi binh, ldi dien giai cua nha nghien cuu duac viet cong phu, ti mi nhu mot bai bao chuyen nganh; cac hien tuong trong phim duac co gang giai thich ngudn goc hay y nghia theo nhan thuc, cam nhan cua nha nghien cuu. Tuy nhien, chinh d day lai boc lo mot so van de de chung ta cung thao luan. Cac ldi binh, ldi dan trong phim co qua nhieu, qua dai khong? Nhieu f phim chung ta chi cdn thay hinh anh va nghe ldi binh. Cac ldi binh qua giong doe chuyen nghiep da lan at am thanh thuc cua cuoc song ma ong kinh da thu duac. Xem phim nhieu khi ngudi r r ta khong cdn nghe thay giong hat, nhip mua, tieng nhac, am thanh on ao cua le hoi nua. Cam hung cua ngudi xem nhu mot / r ngudi tham du trong cuoc bi mat di. Xem phim chung ta thay r thieu su da dang cua cac giong noi, dac biet la cac giong noi cua 7 f chu the. Chung ta chu yeu chi duac nghe su giai thich, nhan thuc > •> tir phia nha nghien curu; hau nhu khong duac nghe va khong hieu f duac nhung cach nhin khac nhau hay giong nhau cua ngudi dan r r i - tuc tieng noi tCr nhirng ngudi dan, tieng noi tir chu the van hoa. 17
  16. Phong cach thir hai clang dirge the nghiem va hinh thanh the hien qua trinh tuong tdc giira nha nghien cuu va chu the van hod - cong dong , cd nhdn trong qua tr'mh lam phim ; cdc nha lam p h im bang cach thong qua lang ktnh ciia chii the van hod •» r 9 9 / de ke cdu chuyen ma minh muon chuyen tdi. 0 day tieng noi ciia ngit&i dan, ciia chii the van hod dupe dat vao vj tri trung f r tdm ciia phim . Nha dan toe hoc co gang nhin nhan van hoa cua chu the dirge nghien euu thong qua cai nhin cua chinh chu the van hoa do. Mot trong nhung muc tieu cua dan toe hoc la can f P 9 f tiep can va nam bat nhung quan niem cua nguai dan, the gioi / r quan va nhtrng moi quan he cua ho. Ngudi dan nhan thuc rat da dang ve van hoa, ve cuoc song doi thuong cua minh. Moi nguoi co hoan canh rieng, cac quan he va cach ung xu rieng trong mot moi quan he ehung. Cac moi quan he ve ung xii da la bieu hien cua van hoa. Phong cach lam phim ma chung ta dang noi la hu&ng den the hien su' da dang trong hanh vi va nhan thuc cua cdc chu the van hod. Noi mot each khac, phong cach nay tao dieu kien cho chu the van hoa tu thd hien van hoa bling each nhin va sir giai thfch ciia chinh nhung nguoi trong cuoc. Nhung f phim thuoc loai nay khong co hoac rat it loi binh. Lai noi trong phim la/ chu yeu la loi cua nguoi dan/ chu the van hoa the hien cac quan niem va the gioi quan cua ho, hay ket hgp loi nha nghien cuu voi loi cua chu the van hoa. Day la mot xu hudng • r : ■ > moi dang dugc khuyen khich trong phim dan toe hoc tren the gioi hien nay. O 7 Trong nhung hoan canh cu the co the su dung phong cach thu ba la n hung phim hoan toan khong co l&i binh hay tham ch i r > khong co l&i phong van ngudi dan. Do la phim tu lieu moc nham cung cap cho nguoi xem nhirng hinh anh, am thanh thuc cua cuoc f song, cua nhung hien tugng van hoa nhu dam ma, each lam non, f f f cach san xuat gom... ma nhung nguoi lam phim muon gioi thieu. / . X Do la nhung phim tu lieu dan toe hoc giup ich rat nhieu cho cac nha nghien cuu, cho sinh vien trong cong tac nghien cuu va giang day, cho cac bao tang trong cac cuoc trung bay. 18
  17. / > r * *» 4. Quay phim la van de then chot trong bat cu the loai phim r •> nao. Ngoai nhung nguyen lac chung cua dien anh, the loai phim dan toe hoc co n It Ceng (tac diem rieng ciia m ot chuyen ngdnlt \ f f kltoa hoc. Dieu quan trong nhat voi phim dan toe hoc khi to chirc quay phim la van de bdi cdnlt cua cac hien tuong van hod, la lam the nao phan anh chan thuc nhat, khdeh quan f r * x r nhat nhurtg gi cuoc song dang dien ra. Can p h a i gidi quyet thod dang m oi quan he giua tinh khdeh quan va tinh nghe thudt, giua truyen thong vd hien dai. Co nhieu each tiep can va «% \ry > nhieu quan diem khac nhau ve van de nay. Phim dan toe hoe can r r f quay boi canh nhu the nao? Do la boi canh thuc nhu no dien ra ma khong co ong kinh quay phim a ben canh. Tuc la lam sao nhung nguoi lam phim cang it can thiep vao cang tot. Phim dan toe hoc de cao nhung boi canh thirc cua cuoc song: nghi le do, ' 7 m*. hoat dong bieu dien do dien ra a dau, trong hoan canh nao va nhu the nao. Mot cau hoi thuong dugc dat ra khi xem nhung phim dan toe hoc: quan niem the nao la nguoi lam phim khong hay ft can thiep vao boi canh? Tra lai cau hoi nay la rat phuc tap, tinh te. Chang 7 \ 'S If 0 han, de giai thieu ve truyen thong cua mot dan toe, nguai lam phim thirong muon dan toe do pho bay nhung bo y phuc dep, quan ao m ai trong cac boi canh khong dien ra trong dai thuang nhu di lam nuong. lam ruong, nhu the co nen khong? Trong nhung dam euai hay le hoi duang dai, nguai dan an mac rat da dang, co y phuc truyen thong, co ao quan hay khan doi dau thuang ngay dan gian, nguai lam phim co the can thiep vao nhu chi cho phep nhung nguai mac y phuc truyen thong mai dugc vao cho quay phim de “ton cai ve truy6n thong”, nhung nguai mac “khac truyen thong” phai dung xa de khoi lot vao ong kinh? Nhung nguai lam phim co quay nhung sinh hoat truyen thong thoat khoi b6i canh thuc cua chung khong? Khi nao thi co th i tao dung dugc boi canh, khi nao thi khong nen tao dung boi canh / khac voi boi canh thuc? 19
  18. n r y * Cung co the dat van de nay mot cach khac: thay vi tranh den toi thieu moi thao tac “dan dung” hoac “sap dat” cac canh quay phim do nha dan toe hoc tu cho minh la nguai dao dien, nha dan 1 f 7 toe hoc eo the ket hop cung v&i cdc chu the van hod (ngudi dan) de cung dung phim. Tire la, tir y tirang chu dao, cac canh r 7 x quay, cho toi cac chi tiet va ngon ngu bieu dat trong phim deu duge lam vai su cong tac chat che giua nha nghien cuu va ngirdi dugc nghien cuu. Tuong tir nhu vay, thay vi theo duoi mot su khach quan tuyet doi (tranh can thiep vao hien thirc), phim dan toe hoc chinh la mot each trinh bay van hoa mang tinh lien chu ? f the, tuc la ket hop nhieu quan niem va giong noi khac nhau, trong do co ca cua nha dan toe hoc. Trong nhirng phuang phap lam phim dan toe hoe noi tren, khi nao nen chon phuang phap nao la phu hop? Do la nhung cau hoi ma ehung ta can phai thao luan. f 5. Van de sur dung ngon ngfr trong phim cung la cau chuyen \ r •> * dang ban. Hien nay cac phim deu dung tieng pho thong/ tieng Vi^t nhu mot IB thuang tinh vi tieng Vi?t la ngon ngu chinh thirc r * cua Quoc gia, cu dan .dai da so la nguai Kinh, nhieu nguai dan toe thieu so biet tieng Kinh ... N hung ve phuang dien dan toe / W hgc, cach irng xu nhu the co thuc su dung dan khong, co thirc su binh dang khong? Tra lai cau hoi nay la vo cung phuc tap. M ot cau hoi lan dugc dat ra la ehung ta lam phim cho ai? Vi ai? Ai se la cong chung cua nhung phim nay? Dan toe hoc hien dai co xu huang dua nhung nghien cuu quay tra lai vai chinh doi tuang nghien cuu cua minh, tra lai vai chu the van hoa. N guai dugc huang lgi tir nhung nghien cuu dan toe hoc truac het phai la cac ■> r chu the van hoa. Trong cach tiep can do, nguai dan cac dan toe 1 / ^ f thieu so can dugc huang truac het nhung phim dan toe hoc ma ho hoac giup do hoac cung lam, cung hgp tac vai cac nha lam ? ' \ r phim de noi ve ho. Phim dan toe hgc ma de cap den cac dan toe thieu so co nen chi dung tieng Viet khong? Nguai dan toe thieu r \ r w so can noi tieng Viet hay noi tieng dan toe cua minh trong phim? 20
  19. C o the khuyen khich nhung ldi thoai trong phim bang ban ngu vdi nhung ldi phu de bang tieng Viet khong? Sir ton trong cac V \ V chu the van hod can duoc the hien khdng ch i & nhung gid tri hinh anh md cd o' ngdn ngir, n hung loi thoai, loi phong van trong phinu Day la mot khuynh hirdng ma cac nha lam phim dan toe hoc dang hirdng ldi. Do chinh la mot trong nhung each de bao ton eae gia trj van hoa phi vat the cua moi cong dong, dong * •• thdi cung la each trao quyen bieu dat vd trinh hay van hod cho chinh ban than chu the van hoa, thong qua dd nang cao long r tu ton van hod vd tang cuong ton trong vd giao tiep xuyen vim hod. Nhung phim loai nay dang co vj tri quan trong tren dien dan phim dan toe hoc the gidi. Nhung phim nhu vay d nude ta co the f chieu tren DaiTruyen hinh Trung uong duoc khong hay chi co ■i , r ■> / the chieu d nhung khu vuc, dia phuong co ngudi dan toe thieu so phu hop? Nhung cau hoi nay co tam quan trong dac biet d mot nude da dan toe nhir nirdc ta nhung cung cdn chua duoc giai quyet thoa dang. 6. N hu cau vd su' don nhan cua cdng chung, cua ngudi xem ddi vdi ph im dan toe hoc la van de rat quan trong vi neu dap ung no se gop phdn kich thich s u p h d t trien cua loai hinh * r ^ phim nay. Ve van de nay, n h u n g ngudi lam phim hien nay chi * r •? m oi chu y den n h u n g cai m inh m ong m uon chuyen tai thong tin cho nguoi xem. Cdn rat it cac nghien cuu, neu khong noi la chua co nhung nghien cuu ve nhu cau, ve phan ung, ve su tiep nhan cua cong chung doi vdi cac phim dan toe hoc da trinh chieu ’ r y t ve noi dung, ldi binh, hinh anh va nhat la ve do dai. Chang han, d day co van de do dai cua phim nen nhu the nao? Phim dan toe hoc hien co do dai rat khac nhau, tu 7- 8 phut, 30 phut, 45 phut »v \ r r hay 60 phut. Do dai cua moi phim phu thuoc nhieu yeu to nhu ' * muc dich su dung (bao ton, du lich, nghien cuu, truyen thong ...), ^ f kinh phi va ca nhu cau tam ly nua... Da den luc can co nhung * X nghien ciru ve cac nhu cau khac nhau cua da dang cong chung f doi vdi phim dan toe hoc.. Chung ta co nhieu loai cong chung, co 21
  20. cone, chuna nsiirdi dan toe thieu so, cona chung nmrdi Kinh; co cong chung do thi. cong chung mien nui. vung sau. vung xa; la thanh nien. thieu nhi, la nha nghien cuu. sinh vien cac bac dai hoc va sau dai hoc, hay chi la khach du lich... Lam the nao cho viec san xuat phim dap ung va phu hop voi sir da dang do '? * * * Tom lai, phim dan toe hoc dac biet co gia tri bao ton va luu f •> r giu nhung gia tri van hoa phi vat the; pho bien nhung gia tri truyen thong trong quang dai cong chung; la nhung tu lieu cho nghien cuu va giang day. Hon nua, nen chang can tien toi mot quan niem coi phim dan toe hoc la mot trong nhung cdng cu 9 9 bieu dat va trinh bay van hod ciia chinlt ban than chii the van r hod, vd thdng qua do tang cud’n g giao tiep xuyen van hod. f Chung ta tuy da dat duoc mot so thanh qua buoc dau ve phim •} 9 dan toe hoc. nhung de phat trien loai phim nay la ca mot chang f f f dudng dai phai giai quyet biet bao cong viec. Nhung van de ma chung toi neu d tren duoc cho la quan trong khi nhin nhan, danh gia ve phim dan toe hoc nham goi md cho cuoc hoi thao nay. 22
nguon tai.lieu . vn
Chính trị học Báo chí - Truyền thông Xã hội học Giáo dục học Tâm lý học Lịch sử - Văn hoá Triết học Ngôn ngữ học Thư viện thông tin Văn học nước ngoài Ngư nghiệp Hành chính - Pháp luật Địa lý - Địa danh Văn học Việt nam Lịch sử Đảng CNXH - KH Tư Tưởng HCM Ngụ ngôn - Cổ tích Ca dao - Tục ngữ Hoá học Sinh học Y khoa - Dược Kinh tế học