Xem mẫu
- Khoa hoïc xaõ hoäi
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ
TẠO MÔI TRƯỜNG THUẬN LỢI
CHO VIỆC GIẢI PHÓNG PHỤ NỮ
Đoàn Anh Phượng
Bộ môn Lý luận Chính trị,
Trường Đại học Hùng Vương
Tóm tắt
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, giải phóng phụ nữ không phải chỉ đấu tranh chống lại mọi áp bức, bất
công đối với phụ nữ, mà còn phải phát huy vai trò của phụ nữ vào trong các công việc của cách mạng. Bài
viết này đề cập đến một số nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về việc tạo môi trường thuận lợi cho
giải phóng phụ nữ.
Từ khóa: Bình đẳng nam nữ, giải phóng phụ nữ, môi trường giải phóng phụ nữ, phát huy vai trò của
phụ nữ.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là các lĩnh vực kinh tế, chính trị, cho nhân dân, mà đây là trách
người đầu tiên trong lịch sử dân văn hóa, xã hội. Hiến pháp 1946 nhiệm của Đảng, Nhà nước và
tộc đặt vị thế, vai trò của phụ nữ khẳng định: “Tất cả công dân toàn bộ xã hội.
ngang với nam giới và cũng là Việt Nam đều có quyền ngang Chủ tịch Hồ Chí Minh rất
một trong những nhà tư tưởng nhau về mọi phương diện chính quan tâm đến việc chống nạn mù
tiêu biểu của thế giới đề cao trị, kinh tế, văn hóa”. Hiến pháp chữ trong nhân dân, trong đó có
sự nghiệp giải phóng phụ nữ. 1959 bổ sung: “Tất cả phụ nữ chị em phụ nữ. Người luôn động
Người luôn quan tâm đến việc Việt Nam có quyền bình đẳng viên chị em phụ nữ phải cố gắng
thực hiện quyền bình đẳng nam với nam giới về sinh hoạt văn học tập để xứng đáng là những
nữ và phát huy vai trò của phụ hóa, có quyền học tập, quyền tự người làm chủ nước nhà, “chị
nữ tham gia vào các công việc do nghiên cứu khoa học, sáng em phụ nữ cố gắng học tập, tiến
của cách mạng. Theo Chủ tịch tác văn học, nghệ thuật và tiến bộ nhiều, tiến bộ mãi để xứng
Hồ Chí Minh, để giải phóng phụ hành các hoạt động văn hóa đáng làm chủ nước nhà”.
nữ thì cần phải giúp chị em biết khác”. Trong Lời kêu gọi chống nạn
bảo vệ những quyền và lợi ích Những quy định của Hiến thất học, tháng 10-1945, Chủ
chính đáng của bản thân, tích pháp về quyền của phụ nữ đã tịch Hồ Chí Minh viết: “Mọi
cực học tập, lao động và cống được Người đặc biệt quan tâm người dân Việt Nam phải hiểu
hiến cho cách mạng. chỉ đạo thực hiện. Ngay cách biết quyền lợi của mình, bổn
1. Theo Chủ tịch Hồ Chí mạng tháng Tám, Chủ tịch Hồ phận của mình, phải có kiến
Minh, quyền của phụ nữ cần Chí Minh đã chú ý đến việc nâng thức mới để có thể tham gia vào
được cụ thể hóa trong các đường cao trình độ văn hóa cho nhân công cuộc xây dựng nước nhà
lối, chủ trương của Đảng, chính dân, đặc biệt là cho phụ nữ. Bởi và trước hết là phải biết đọc, biết
sách và pháp luật của Nhà nước, vì, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, viết chữ quốc ngữ”.
có như vậy mới bảo vệ được phụ “một dân tộc dốt là một dân tộc Chủ tịch Hồ Chí Minh rất vui
nữ và phát huy được vai trò của yếu”. Trong quan niệm của Hồ khi trong phong trào bình dân
phụ nữ. Vì vậy, ngay sau khi Chí Minh, đấu tranh “diệt giặc học vụ, xóa nạn mù chữ, chị em
nước nhà giành được độc lập, dốt” không đơn giản chỉ nhằm phụ nữ đã rất tích cực tham gia.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề khai sáng cho quần chúng thất Người khẳng định trong phong
nghị ghi vào Hiến pháp quyền học. Việc mở trường, mở các lớp trào bình dân học vụ, phụ nữ
bình đẳng nam nữ trong tất cả dạy không phải là sự ban phát chiếm một phần lớn trong số
6 Ñaïi hoïc Huøng Vöông - K
hoa hoïc Coâng ngheä
- Khoa hoïc xaõ hoäi
người dạy cũng như trong số phong tục tập quán lỗi thời lạc viên là nữ trong tổng số 288 học
người học, “nhiều cụ bà tuy tuổi hậu, phát huy tài năng, trí tuệ viên. Người đã thẳng thắn phê
tác đã cao, vẫn cố gắng học chữ, vào sự nghiệp xây dựng và bảo bình: “Cán bộ nữ ít như vậy là
học làm tính”. Người đặc biệt vệ đất nước. Theo Chủ tịch Hồ một thiếu sót, các đồng chí phụ
khen gợi các cụ bà ham học, làm Chí Minh, trình độ nhận thức trách lớp học chưa quan tâm
gương để con cháu noi theo. còn yếu kém, lạc hậu chính là đến việc bồi dưỡng cán bộ nữ”.
Từ mục tiêu ban đầu là giúp nguyên nhân làm cho chị em Những lần đến thăm các nhà
cho mọi người, trong đó có chị phụ nữ phải chịu nhiều đau khổ, máy xí nghiệp, các hợp tác xã
em phụ nữ biết đọc, biết viết, bất hạnh, nó cũng là nguyên nông nghiệp, Chủ tịch Hồ Chí
đến chỗ mục tiêu được nâng lên nhân sâu xa dẫn đến việc tồn tại Minh thường quan tâm đến số
ở cấp độ cao hơn, đó là giúp chị những thành kiến trong xã hội. lượng phụ nữ tham gia công tác
em phụ nữ có được những phẩm 2. Cùng với việc quan tâm xây quản lý, tham gia công tác xã
chất và năng lực của “con người dựng những cơ sở pháp lý giúp hội. Nếu thấy số lượng ít quá,
mới” nhằm xây dựng “đời sống cho chị em phụ nữ học tập nâng Người ngay lập tức nhắc nhở
mới”. Chủ tịch Hồ Chí Minh cao trình độ, Chủ tịch Hồ Chí hoặc nghiêm khắc phê bình thái
khẳng định chị em phụ nữ cũng Minh còn ra sức tuyên truyền độ thành kiến, hẹp hòi của các
phải có trách nhiệm tham gia để mọi người nhận thức rõ hơn cấp lãnh đạo đối với việc cân
vào sự nghiệp xây dựng và bảo vai trò của phụ nữ và động viên nhắc sử dụng cán bộ nữ. Khi
vệ đất nước. chị em vươn lên khẳng định vai về dự Đại hội Đảng bộ tỉnh Hà
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, trò của mình trong xã hội. Theo Bắc, năm 1963, Chủ tịch Hồ Chí
chị em phụ nữ phải cố gắng học Chủ tịch Hồ Chí Minh, phụ nữ Minh thấy trong số 23.000 đảng
văn hoá, học chính trị, học nghề là một lực lượng to lớn trong viên chỉ có 1.780 đồng chí là nữ.
nghiệp, có quyết tâm thì nhất công cuộc xây dựng và bảo vệ Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, số
định học được. Đặc biệt, Người Tổ quốc, song so với nam giới đảng viên là nữ như vậy là quá
căn dặn chị em phụ nữ phải biết thì địa vị của họ trong xã hội còn ít. Vì vậy cần phải bồi dưỡng, lựa
vượt qua chính mình, khắc phục thấp kém... Vì vậy, Đảng phải chọn và kết nạp thêm đảng viên
những hạn chế yếu kém để quyết đặc biệt quan tâm đến việc nâng là phụ nữ.
tâm học tập vươn lên. cao hơn nữa địa vị của phụ nữ. Chủ tịch Hồ Chí Minh
Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc Trong nhiều bài viết, bài nói, thường xuyên nhắc nhở các cấp
biệt nhấn mạnh đến việc chị Người luôn nhắc nhở các cấp lãnh đạo phải triển khai chủ
em phụ nữ phải cố gắng học lãnh đạo Đảng, chính quyền từ trương, đường lối và thực hiện
tập để có được quyền bình đẳng Trung ương đến địa phương, chính sách một cách cụ thể,
thực sự so với nam giới. Theo phải chú ý chăm lo, bồi dưỡng, thiết thực, nói đi đôi với làm,
Người: “Phụ nữ lại càng cần phải tạo điều kiện thuận lợi cho phụ không được xa rời quần chúng,
học, đã lâu chị em bị kìm hãm, nữ tham gia vào các hoạt động luôn bám sát các hoạt động của
đây là lúc chị em phải cố gắng chính trị. Tại Đại hội giáo dục phụ nữ để hướng dẫn, giúp đỡ
để kịp nam giới, để xứng đáng là phổ thông, năm 1956, Người họ tháo gỡ khó khăn. Tại Đại
một phần tử trong nước”. chỉ ra rằng: “Sau này công tác hội Phụ nữ toàn quốc lần thứ III,
Khi đề cập đến việc chị em giáo dục phần nhiều do phụ nữ năm 1961, Người nhấn mạnh:
phụ nữ phải cố gắng học để theo đảm nhiệm. Muốn phụ nữ đảm “Cán bộ đã cố gắng cần phải
kịp nam giới và xứng đáng với nhiệm thì phải bồi dưỡng cho cố gắng hơn nữa, đoàn kết nội
địa vị của người làm chủ đất phụ nữ”. bộ chặt chẽ hơn nữa, chịu khó
nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh Khi đến dự các hội nghị, các học tập hơn nữa… ra sức giúp
đã thể hiện sự nhận thức biện lớp học chính trị, bao giờ Chủ đỡ chị em giải quyết những thắc
chứng về sức mạnh tiềm ẩn tịch Hồ Chí Minh cũng quan mắc, những khó khăn, phải làm
trong lực lượng phụ nữ cũng tâm đến số lượng đại biểu là nữ gương mẫu. Anh em cán bộ các
như sức mạnh của ý thức tự giác và ân cần mời chị em ngồi hàng cấp, các ngành cần hết lòng giúp
của phụ nữ về nghĩa vụ của họ ghế đầu, động viên chị em phát đỡ chị em tiến bộ về mọi mặt.
đối với cách mạng. biểu ý kiến. Chẳng hạn khi đến Các đồng chí làm được như vậy
Nâng cao trình độ cho phụ thăm lớp bồi dưỡng cán bộ lãnh thì phong trào phụ nữ nhất định
nữ là giúp họ có được những đạo cấp huyện, tháng 1/1967, không ngừng nâng cao”.
nhận thức đúng đắn, thoát khỏi Chủ tịch Hồ Chí Minh đã không Về việc phải quan tâm giúp
ảnh hưởng của những tư tưởng, hài lòng khi biết chỉ có 16 học đỡ phụ nữ, Chủ tịch Hồ Chí
Ñaïi hoïc Huøng Vöông - Khoa hoïc Coâng ngheä 7
- Khoa hoïc xaõ hoäi
Minh chỉ rõ: “Ngay từ khi mới nhắc nhở các sở, ban, ngành, điều kiện để phụ nữ thực hiện
thành lập, Đảng ta đã nêu rõ phải lập nhà trẻ, vườn trẻ, nhà tốt vai trò của người công dân,
chính sách nam nữ bình đẳng, ăn để phụ nữ yên tâm công tác, người lao động, người mẹ, người
Hiến pháp ta đã xác định chính yên tâm lao động sản xuất. Theo thầy đầu tiên của con người; bồi
sách đó. Trong mọi việc, Đảng Chủ tịch Hồ Chí Minh, muốn dưỡng, đào tạo để phụ nữ tham
và Chính phủ ta luôn luôn quan cho chị em phụ nữ sản xuất tốt gia ngày càng nhiều vào các hoạt
tâm giúp đỡ phụ nữ”. thì cần phải tổ chức những nơi động xã hội, các cơ quan lãnh
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn gửi trẻ và những lớp mẫu giáo. đạo và quản lý ở các cấp, chăm
quan tâm động viên, chăm sóc Nhà ăn công cộng càng nhiều, sóc và bảo vệ sức khoẻ của chị
ân cần đối với phụ nữ, giúp đỡ thì phụ nữ sẽ rảnh rang để tham em phụ nữ.
chị em phụ nữ vượt qua mọi gia lao động và “như vậy phụ Trên cơ sở của sự quan tâm
khó khăn để không ngừng tiến nữ mới thật sự được giải phóng, tạo điều kiện của Đảng và Nhà
bộ. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng nam nữ mới thật là bình quyền”. nước, trong những năm qua, chị
luôn quan tâm đến việc xây dựng Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, em phụ nữ nước ta đã không
hội phụ nữ. Người luôn nhắc tạo môi trường thuận lợi cho ngừng học tập nâng cao trình độ,
nhở các tổ chức phụ nữ phải có phụ nữ được giải phóng là phải phấn đấu có đủ khả năng nhận,
những hoạt động thiết thực, tổ từ trong gia đình đến ngoài xã hoàn thành tốt các công việc
chức rộng rãi và chặt chẽ. Người hội, công việc của phụ nữ phải
được giao, hiểu rõ quyền và lợi
đặc biệt quan tâm tới công tác được phân công một cách khoa
ích của mình, biết đấu tranh bảo
vận động phụ nữ ở nông thôn, học, phù hợp với sức khỏe, thể
vệ quyền và lợi ích chính đáng,
miền núi, vùng sâu, vùng xa, chất, tính cách, chức năng của
khắc phục những tư tưởng, tâm
phụ nữ các dân tộc thiểu số. họ, để tạo điều kiện phát huy
lý, thói quen lỗi thời lạc hậu,
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, khả năng, ưu thế của phụ nữ
đoàn kết giúp nhau cùng tiến
Đảng và Nhà nước cần phải trong việc xây dựng gia đình và
bộ. Chị em phụ nữ đã đạt được
quan tâm giáo dục để phụ nữ phát triển xã hội.
không ngừng tiến bộ, phải ra nhiều thành tích góp phần xứng
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn
sức phát triển đảng viên và đoàn theo dõi, động viên các phong đáng vào công cuộc đổi mới, xây
viên là phụ nữ, đào tạo và giúp trào thi đua của phụ nữ, nhắc dựng và bảo vệ đất nước, tô đẹp
đỡ các cán bộ là phụ nữ. Đảng nhở Đảng và Nhà nước phải tạo thêm truyền thống cao quý của
và Nhà nước phải thực sự quan mọi điều kiện thuận lợi để phụ người phụ nữ Việt Nam.
tâm đến giải phóng phụ nữ và nữ học tập, phấn đấu, tham gia Tài liệu tham khảo
tôn trọng quyền lợi của phụ nữ. vào các công việc của xã hội. 1. Hiến pháp 1956, tr 9.
Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng 2. Hiến pháp 1959, tr11.
Đó cũng là điều mà Người đã
3. Hồ Chí Minh (2000), Toàn
định: “Đảng và Chính phủ rất căn dặn chúng ta trước lúc đi
tập, Tập 3, NXB Chính trị quốc
hoan nghênh, sẵn sàng cất nhắc xa là: “Đảng và Chính phủ cần
gia, Hà Nội, tr 37.
và giao cho phụ nữ những chức phải có kế hoạch thiết thực để
4. Hồ Chí Minh (2000), Toàn
trách quan trọng”. bồi dưỡng, cất nhắc và giúp đỡ
tập, Tập 4, NXB Chính trị quốc
3. Để giải phóng phụ nữ thì để ngày thêm nhiều phụ nữ phụ gia, Hà Nội, tr 37.
cần phải tạo điều kiện để chị trách mọi công việc kể cả công 5. Hồ Chí Minh (2000), Toàn
em tham gia vào các công việc việc lãnh đạo”. tập, Tập 5, NXB Chính trị quốc
xã hội. Theo Chủ tịch Hồ Chí 4. Quán triệt tư tưởng Hồ gia, Hà Nội, tr 689.
Minh, cần phân công công việc Chí Minh, trong những năm 6. Hồ Chí Minh (2000), Toàn
cho phụ nữ một cách hợp lý, phù qua, Đảng và Nhà nước ta đã tập, Tập 8, NXB Chính trị quốc
hợp với khả năng, hoàn cảnh và ban hành, sửa đổi, bổ sung nhiều gia, Hà Nội, tr 137.
sức khỏe của mỗi người. Khi chủ trương, chính sách, pháp 7. Hồ Chí Minh (2000), Toàn
phân công công việc cho phụ luật nhằm tạo môi trường, điều tập, Tập10, NXB Chính trị quốc
nữ, các cấp, các ngành phải căn kiện thuận lợi để giải phóng phụ gia, Hà Nội, tr 89; 296; 370.
cứ vào trình độ của từng người nữ. Đảng ta đã khẳng định cần 8. Hồ Chí Minh (2000), Toàn
và phải hết sức giúp đỡ họ. nâng cao trình độ, đời sống vật tập, Tập 12, NXB Chính trị quốc
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chất và tinh thần cho phụ nữ; tạo gia, Hà Nội, tr 208; 504.
8 Ñaïi hoïc Huøng Vöông - K
hoa hoïc Coâng ngheä
nguon tai.lieu . vn