Xem mẫu
- T− t−ëng cña Lenin vÒ cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp v« s¶n v× d©n chñ vμ chñ nghÜa x· héi Lª Minh Qu©n(.) V.I. Lenin, trong qu¸ tr×nh l·nh ®¹o vµ chØ ®¹o c¸ch m¹ng, lu«n quan t©m ®Õn vÞ trÝ vµ tÇm quan träng cña vÊn ®Ò d©n chñ trong cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp v« s¶n. §Êu tranh cho d©n chñ ë nh÷ng tr×nh ®é vµ tÝnh chÊt kh¸c nhau tr−íc vµ sau khi giµnh chÝnh quyÒn ®Òu n»m trong môc tiªu chung cña cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng cña giai cÊp v« s¶n. §Êu tranh cho d©n chñ võa lµ môc tiªu, võa lµ ®éng lùc cña sù nghiÖp x©y dùng CNXH. Vµ, do ®ã, vÊn ®Ò quan träng nhÊt - nh− Lenin nãi - lµ kh«ng ph¶i chØ tuyªn truyÒn vÒ d©n chñ, tuyªn bè vµ ra s¾c lÖnh vÒ d©n chñ lµ ®ñ, kh«ng ph¶i chØ giao tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn chÕ ®é d©n chñ cho nh÷ng ng−êi ®¹i diÖn nh©n d©n trong nh÷ng c¬ quan ®¹i biÓu lµ ®ñ, mµ cÇn x©y dùng ngay chÕ ®é d©n chñ, b¾t ®Çu tõ c¬ së, dùa vµo ý kiÕn cña b¶n th©n quÇn chóng, víi sù tham gia thùc sù cña quÇn chóng vµo tÊt c¶ ®êi sèng cña Nhµ n−íc. §Êy lµ yªu cÇu, lµ mÖnh lÖnh cña sù nghiÖp x©y dùng CNXH, trong ®ã cã sù nghiÖp ®æi míi v× CNXH ë n−íc ta hiÖn nay. 1. Sinh thêi Lenin lu«n quan t©m ®Õn cho chñ nghÜa x· héi cã mèi quan hÖ biÖn vÞ trÝ vμ tÇm quan träng cña vÊn ®Ò d©n chøng víi nhau, thùc hiÖn hoμn toμn vμ chñ vμ cuéc ®Êu tranh v× d©n chñ trong triÖt ®Ó chÕ ®é d©n chñ lμ môc tiªu vμ tiÕn tr×nh c¸ch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n. ®éng lùc cña c«ng cuéc x©y dùng CNXH. §Êu tranh cho d©n chñ, v× d©n chñ ë nh÷ng tr×nh ®é vμ tÝnh chÊt kh¸c nhau Tr−íc hÕt, ®Êu tranh cho d©n chñ ®Òu n»m trong môc tiªu chung cña tiÕn trong ®iÒu kiÖn cña nÒn d©n chñ t− s¶n, tr×nh cña cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng cña theo Lenin, lμ tiÒn ®Ò cho cuéc ®Êu tranh giai cÊp v« s¶n. “…Kh«ng cã con ®−êng gi¶i phãng giai cÊp v« s¶n. “C¸ch m¹ng nμo kh¸c dÉn ®Õn CNXH, ngoμi kinh qua d©n chñ cμng ®−îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ bao chÕ ®é d©n chñ, tù do chÝnh trÞ”(tr. 52) (*) . nhiªu th× cuéc ®Êu tranh míi Êy (cuéc Gi÷a hai cuéc ®Êu tranh cho d©n chñ vμ ®Êu tranh cña giai cÊp v« s¶n cho CNXH - gi¶i thÝch cña t¸c gi¶ bμi viÕt nμy) cμng diÔn ra sím, réng lín, râ rÖt vμ kiªn (.) PGS. TS. Häc viÖn ChÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh (*) C¸c tµi liÖu tham kh¶o ®Òu lÊy tõ V.I. Lenin toµn tËp, quyÕt bÊy nhiªu” (tr.129 -131). §Êu tËp 1, Nxb. TiÕn Bé.- M.: 1978 (tiÕng ViÖt) tranh trong ®iÒu kiÖn cña chÕ ®é t− b¶n,
- 32 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 11.2005 giai cÊp v« s¶n vμ n«ng d©n kh«ng cßn chóng ta ®ßi hái ph¶i lËt ®æ chñ nghÜa t− con ®−êng nμo kh¸c dÉn tíi tù do ch©n b¶n, t−íc ®o¹t giai cÊp t− s¶n, coi ®ã lμ c¬ chÝnh ngoμi con ®−êng tù do t− s¶n vμ së cÇn thiÕt ®Ó xo¸ bá t×nh tr¹ng bÇn tiÕn bé t− s¶n. C¸c quyÒn tù do chÝnh trÞ cïng cña quÇn chóng còng nh− ®Ó thùc trong ®iÒu kiÖn d©n chñ t− s¶n kh«ng hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ vμ toμn diÖn tÊt c¶ gióp gi¶i tho¸t ®−îc ngay lËp tøc giai cÊp mäi c¶i c¸ch d©n chñ”(tr.78-79). c«ng nh©n vμ nh©n d©n lao ®éng khái D©n chñ trong ®iÒu kiÖn cña chñ nghÜa c¶nh bÇn cïng, nh−ng nã sÏ ®em l¹i cho t− b¶n trë thμnh tr−êng häc d©n chñ ®Ó c«ng nh©n mét vò khÝ ®Ó ®Êu tranh giai cÊp v« s¶n häc tËp, rÌn luyÖn tinh chèng l¹i c¶nh bÇn cïng (tr.171). thÇn, ý thøc d©n chñ vμ n¨ng lùc thùc D©n chñ t− s¶n cã ý nghÜa thËt réng hμnh d©n chñ. “Nh−ng hoμn toμn kh«ng r·i. ý nghÜa cña nã lμ ë chç lμm cho cuéc thÓ t−ëng t−îng ®−îc r»ng giai cÊp v« ®Êu tranh giai cÊp trë nªn réng r·i, c«ng s¶n, víi t− c¸ch lμ mét giai cÊp lÞch sö, khai, cã ý thøc. Vμ ®©y kh«ng ph¶i lμ sù cã thÓ chiÕn th¾ng ®−îc giai cÊp t− s¶n, bãi to¸n, kh«ng ph¶i lμ −íc nguyÖn, mμ mμ l¹i ch−a ®−îc gi¸o dôc theo tinh thÇn lμ sù thËt”(tr. 138). ViÖc tham gia vμo d©n chñ triÖt ®Ó nhÊt vμ kiªn quyÕt c¸ch ho¹t ®éng cña c¸c héi nghÞ ®¹i biÓu cña m¹ng nhÊt, ®Ó lμm viÖc ®ã” (tr.79). D©n chÕ ®é d©n chñ ®¹i nghÞ lμ mét trong chñ t− s¶n lμm n¶y sinh nh÷ng nguyÖn nh÷ng biÖn ph¸p huÊn luyÖn, gi¸o dôc vμ väng d©n chñ trong quÇn chóng, t¹o ra tæ chøc giai cÊp v« s¶n thμnh mét ®¶ng nh÷ng thiÕt chÕ d©n chñ, gay g¾t thªm ®éc lËp cña giai cÊp, lμ mét trong nh÷ng m©u thuÉn gi÷a chñ nghÜa ®Õ quèc muèn biÖn ph¸p ®Êu tranh nh»m gi¶i phãng phñ nhËn d©n chñ vμ quÇn chóng khao giai cÊp c«ng nh©n. “Giai cÊp v« s¶n kh¸t d©n chñ. Vμ ®Æc biÖt “…giai cÊp v« kh«ng thÓ giμnh ®−îc th¾ng lîi b»ng c¸ch s¶n kh«ng cã kh¶ n¨ng lμm c¸ch m¹ng nμo kh¸c h¬n lμ th«ng qua chÕ ®é d©n kinh tÕ nÕu kh«ng ®−îc gi¸o dôc trong chñ, nghÜa lμ b»ng c¸ch thùc hiÖn chÕ ®é cuéc ®Êu tranh d©n chñ” (tr. 92). d©n chñ triÖt ®Ó vμ ®em nh÷ng yªu s¸ch Tuy nhiªn, “Chóng ta ñng hé chÕ ®é d©n chñ ®−îc ®Ò ra mét c¸ch kiªn quyÕt céng hoμ d©n chñ v× nã lμ h×nh thøc nhμ nhÊt mμ g¾n liÒn víi tõng giai ®o¹n ®Êu n−íc tèt nhÊt cho giai cÊp v« s¶n d−íi chÕ tranh cña hä” (tr. 78 - 79). ®é t− b¶n chñ nghÜa, nh−ng chóng ta Cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp v« s¶n kh«ng quªn ®−îc ®iÒu r»ng c¶nh n« lÖ chèng giai cÊp t− s¶n, do vËy, ph¶i trªn lμm thuª lμ sè phËn cña nh©n d©n c¶ c¬ së thùc hiÖn mét c−¬ng lÜnh, mét s¸ch trong n−íc céng hoμ d©n chñ nhÊt”(tr.25). l−îc c¸ch m¹ng vÒ toμn bé nh÷ng yªu Giai cÊp t− s¶n ®Ò cao d©n chñ, chÕ ®é s¸ch d©n chñ. §ã lμ nh÷ng ®ßi hái vÒ céng hoμ d©n chñ vμ gäi nã lμ “chÝnh thμnh lËp chÕ ®é céng hoμ, tæ chøc d©n quyÒn toμn d©n” hay d©n chñ nãi chung, c¶nh, thùc hiÖn chÕ ®é nh©n d©n bÇu cö d©n chñ thuÇn tuý lμ nã lu«n muèn che quan chøc, nam n÷ b×nh ®¼ng, quyÒn d©n ®Ëy mét thùc tÕ r»ng, “thùc tÕ chÕ ®é téc tù quyÕt v.v.. “Dùa vμo chÕ ®é d©n céng hoμ d©n chñ ®ã chÝnh lμ chuyªn chñ ®· ®−îc thùc hiÖn, ®ång thêi bãc trÇn chÝnh cña giai cÊp t− s¶n, chuyªn chÝnh tÝnh chÊt kh«ng triÖt ®Ó cña c¸i chÕ ®é cña nh÷ng kÎ bãc lét ®èi víi quÇn chóng d©n chñ ®ã d−íi chÕ ®é t− b¶n chñ nghÜa, lao ®éng” (tr.480). “ChÕ ®é céng hoμ t−
- 33 T− t−ëng cña Lenin .... s¶n c¶n trë, bãp nghÑt sinh ho¹t chÝnh trÞ hÕt søc m¹nh b¹o vμ hÕt søc chñ ®éng. ®éc lËp cña quÇn chóng vμ sù tham gia §¶ng cã nhiÖm vô lμ ®−a vμo phong trμo trùc tiÕp cña hä vμo viÖc x©y dùng mét c«ng nh©n tù ph¸t nh÷ng lý t−ëng x· héi c¸ch d©n chñ toμn bé sinh ho¹t cña nhμ chñ nghÜa, nh÷ng lý t−ëng nμy ph¶i ®¹t n−íc tõ d−íi lªn trªn” (tr. 199). V× chÕ ®é tíi tr×nh ®é khoa häc hiÖn ®¹i, g¾n phong d©n chñ kh«ng g× kh¸c h¬n lμ sù tæ chøc trμo ®ã víi cuéc ®Êu tranh chÝnh trÞ cã hÖ b¶o ®¶m cho mét giai cÊp thi hμnh b¹o thèng cho nÒn d©n chñ, coi ®ã lμ ph−¬ng lùc mét c¸ch cã hÖ thèng chèng l¹i mét tiÖn ®Ó thùc hiÖn CNXH (tr. 239). giai cÊp kh¸c, b¶o ®¶m cho mét bé phËn Cã thÓ nãi, giai cÊp v« s¶n kh«ng thÓ cña d©n c− thi hμnh b¹o lùc mét c¸ch cã giμnh ®−îc th¾ng lîi b»ng c¸ch nμo kh¸c hÖ thèng chèng l¹i bé phËn kh¸c"(tr. h¬n lμ th«ng qua chÕ ®é d©n chñ, nghÜa 101). NÒn d©n chñ t− s¶n, theo ®ã, còng lμ b»ng c¸ch thùc hiÖn chÕ ®é d©n chñ chÝnh lμ h×nh thøc nhμ n−íc t− s¶n, nÒn triÖt ®Ó vμ ®em nh÷ng yªu s¸ch d©n chñ chuyªn chÝnh t− s¶n. ®−îc ®Ò ra mét c¸ch kiªn quyÕt nhÊt mμ H¹n chÕ lÞch sö cña nÒn d©n chñ t− g¾n liÒn víi tõng giai ®o¹n ®Êu tranh cña s¶n nãi chung vμ d©n chñ ®¹i nghÞ nãi m×nh. Dùa vμo chÕ ®é d©n chñ ®· ®−îc riªng chÝnh lμ tÝnh chÊt −íc lÖ vμ h¹n chÕ thùc hiÖn trong ®iÒu kiÖn cña chñ nghÜa cña nã, nã g¾n liÒn víi chÕ ®é t− b¶n vμ t− b¶n, coi ®ã lμ c¬ së cÇn thiÕt cho cuéc chØ riªng chÕ ®é t− b¶n th«i. VÊn ®Ò lμ ë ®Êu tranh lËt ®æ chñ nghÜa t− b¶n, xo¸ bá chç ph¸t triÓn chÕ ®é d©n chñ lªn ®Õn t×nh tr¹ng bÇn cïng cña quÇn chóng tr×nh ®é triÖt ®Ó nhÊt vμ hoμn chØnh nã, còng nh− ®Ó thùc hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ chø tuyÖt nhiªn kh«ng ph¶i lμ tõ bá d©n vμ toμn diÖn tÊt c¶ mäi c¶i c¸ch d©n chñ. chñ (d©n chñ t− s¶n) mét c¸ch hÌn m¹t. 2. Sau khi giai cÊp v« s¶n giμnh ®−îc D©n chñ bao giê còng cã tÝnh chÊt giai chÝnh quyÒn, cuéc ®Êu tranh cña nã v× cÊp, do ®ã ®Êu tranh cho d©n chñ còng nh÷ng môc tiªu d©n chñ kh«ng nh÷ng kh«ng xo¸ bá ®Êu tranh giai cÊp, mμ chØ kh«ng dõng l¹i, mμ cßn ®−îc tiÕp tôc lμm cho ®Êu tranh giai cÊp trë nªn cã ý trong nh÷ng ®iÒu kiÖn míi, víi nh÷ng néi thøc, tù do vμ c«ng khai h¬n. §Êy lμ lý do dung, h×nh thøc vμ chÊt l−îng míi ngμy ph¶i triÖt ®Ó ph¸t triÓn d©n chñ. Tuy cμng ®Çy ®ñ vμ triÖt ®Ó h¬n. Vμ "… nÒn nhiªn, ®èi víi giai cÊp v« s¶n cuéc ®Êu d©n chñ v« s¶n, cã kh¶ n¨ng trë thμnh tranh tiÕn hμnh ë ngoμi nghÞ viÖn míi lμ mét h×nh thøc cña c¸ch m¹ng XHCN" (tr. cuéc ®Êu tranh cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh. 321). Giai cÊp v« s¶n th«ng qua nhμ n−íc Tinh thÇn Êy ®· ®−îc Lenin x¸c ®Þnh cña m×nh mμ tõng b−íc tæ chøc ®Ó toμn trong qu¸ tr×nh cña cuéc c¸ch m¹ng d©n d©n tham gia qu¶n lý nhμ n−íc mét c¸ch chñ ë n−íc Nga ngay tõ nh÷ng n¨m ®Çu d©n chñ nh÷ng t− liÖu s¶n xuÊt ®· t−íc cña thÕ kû XX. Theo ®ã, §¶ng D©n chñ - ®o¹t ®−îc cña giai cÊp t− s¶n; thu hót tÊt x· héi Nga lóc ®ã cã nhiÖm vô ph¶i lμm c¶ quÇn chóng lao ®éng - c¶ v« s¶n, nöa tÊt c¶ nh÷ng g× cã thÓ ®Ó lμm cho “nghÞ v« s¶n vμ tiÓu n«ng - tham gia viÖc tæ lùc c¸ch m¹ng cña cuéc c¸ch m¹ng d©n chøc mét c¸ch d©n chñ ®éi ngò cña hä. chñ” t¨ng lªn, ph¶i ®Ò ra tr−íc toμn thÓ Sù ph¸t triÓn cña chÕ ®é d©n chñ mét nh©n d©n tõng nhiÖm vô cña cuéc c¸ch c¸ch ®Çy ®ñ, theo Lenin, cã nghÜa lμ lμm m¹ng d©n chñ mét c¸ch hÕt søc réng lín, cho toμn thÓ quÇn chóng nh©n d©n tham
- 34 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 11.2005 gia thùc sù b×nh ®¼ng vμ thùc sù réng r·i Nhμ n−íc v« s¶n ®−îc tæ chøc vμ ho¹t vμo mäi c«ng viÖc nhμ n−íc. §iÒu ®ã thÓ ®éng theo c¸c nguyªn t¾c d©n chñ, ph−¬ng hiÖn mét niÒm tin t−ëng vμo quÇn chóng, ph¸p d©n chñ vμ phÊn ®Êu v× môc tiªu d©n vμo hμnh ®éng cña quÇn chóng, vμo tÝnh chñ. C¸c néi dung d©n chñ Êy ph¶i ®−îc b¶o chÝnh ®¸ng, hîp lý cña c¸c nguyÖn väng ®¶m b»ng hiÕn ph¸p vμ toμn bé hÖ thèng cña quÇn chóng. D©n chñ v« s¶n chÝnh lμ ph¸p luËt. “D©n chñ lμ sù thèng trÞ cña ®a viÖc toμn thÓ quÇn chóng nh©n d©n tham sè. ChØ cã thÓ gäi cuéc bÇu cö lμ d©n chñ khi gia thùc sù b×nh ®¼ng vμ réng r·i vμo mäi nμo nã lμ phæ th«ng, trùc tiÕp vμ b×nh ®¼ng. c«ng viÖc cña nhμ n−íc, ph¸t triÓn chÕ ®é ChØ cã nh÷ng uû ban nμo do toμn d©n bÇu d©n chñ mét c¸ch ®Çy ®ñ ®èi víi quÇn ra trªn c¬ së quyÒn phæ th«ng ®Çu phiÕu chóng lao ®éng vμ sö dông b¹o lùc ®Ó míi lμ nh÷ng uû ban d©n chñ”(tr. 66). §ång chèng l¹i giai cÊp t− s¶n. "Chóng ta nãi: thêi, ph¶i lμm thÕ nμo ®Ó quyÒn b·i miÔn nhiÖm vô v« s¶n lμ tr−íc hÕt, v× kh«ng ®−îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ vμ nghiªm tóc. Thùc nh÷ng nã ®¸p øng lîi Ých l©u dμi vμ sèng hiÖn quyÒn b·i miÔn tøc lμ thùc hiÖn quyÒn cßn cña lao ®éng vμ cña nh©n lo¹i, mμ nã d©n chñ. Tõ chèi kh«ng thùc hiÖn quyÒn b·i cßn ®¸p øng c¶ nh÷ng lîi Ých cña nÒn d©n miÔn, tr× ho·n thùc hiÖn quyÒn ®ã, h¹n chÕ chñ" (tr. 164). quyÒn ®ã khi cÇn thiÕt ®Òu lμ ph¶n l¹i d©n chñ, lμ tõ bá nguyªn t¾c chñ yÕu vμ nhiÖm §Êu tranh cho d©n chñ trë thμnh bé vô cña cuéc c¸ch m¹ng XHCN. §ång thêi, phËn h÷u c¬ cña cuéc ®Êu tranh l©u dμi vμ cÇn ph¶i ®Êu tranh ®Ó b¶o ®¶m d©n chñ khã kh¨n cña giai cÊp v« s¶n cho CNXH. trong qu¸ tr×nh xÐt xö. “Sù tham gia cña “Kh«ng cã chÕ ®é d©n chñ th× CNXH kh«ng nh©n d©n trong viÖc xÐt xö lμ mét nguyªn thÓ thùc hiÖn ®−îc theo hai ý nghÜa sau t¾c d©n chñ” (tr.94). ViÖc bÇu cö c¸c viªn ®©y: 1) Giai cÊp v« s¶n kh«ng thÓ hoμn héi thÈm kh«ng ®Æt tr−íc mét ®iÒu kiÖn thμnh ®−îc cuéc c¸ch m¹ng XHCN nÕu hä nμo, kh«ng cã bÊt cø h¹n chÕ nμo ®èi víi kh«ng ®−îc chuÈn bÞ cho cuéc c¸ch m¹ng quyÒn bÇu cö, nh− h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é häc ®ã th«ng qua cuéc ®Êu tranh cho chÕ ®é vÊn, thêi gian c− tró v.v.. ChÕ ®é nh©n d©n d©n chñ. 2) CNXH chiÕn th¾ng sÏ kh«ng bÇu cö ra quan toμ lμ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó gi÷ ®−îc th¾ng lîi cña m×nh vμ sÏ kh«ng c¬ cÊu toμ ¸n ®−îc d©n chñ triÖt ®Ó. dÉn ®−îc nh©n lo¹i ®i ®Õn chç thñ tiªu nhμ n−íc, nÕu kh«ng thùc hiÖn ®Çy ®ñ chÕ ®é Toμn bé c«ng viÖc qu¶n lý nhμ n−íc tõ d©n chñ" (tr. 167). §Ó x©y dùng nÒn d©n d−íi lªn ph¶i do b¶n th©n quÇn chóng tæ chñ v« s¶n, theo Lenin, "Kh«ng ph¶i chØ chøc, quÇn chóng thùc sù tham gia qu¶n lý, tuyªn truyÒn vÒ d©n chñ, tuyªn bè vμ ra chø kh«ng dõng l¹i ë c¬ quan ®¹i diÖn vμ s¾c lÖnh vÒ d©n chñ lμ ®ñ, kh«ng ph¶i chØ ®¹i biÓu ®¹i diÖn. QuÇn chóng v« s¶n vμ giao tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn chÕ ®é d©n chñ nöa v« s¶n ngμy cμng n¾m v÷ng nghÖ thuËt cho “nh÷ng ng−êi ®¹i diÖn” nh©n d©n trong qu¶n lý nhμ n−íc vμ ®iÒu khiÓn toμn bé nh÷ng c¬ quan ®¹i biÓu lμ ®ñ. CÇn ph¶i chÝnh quyÒn nhμ n−íc. ChÕ ®é d©n chñ cña x©y dùng ngay chÕ ®é d©n chñ, b¾t ®Çu tõ giai cÊp v« s¶n lμ mét chÕ ®é trong ®ã toμn c¬ së, dùa vμo ý kiÕn cña b¶n th©n quÇn bé quyÒn lùc nhμ n−íc tõ trªn xuèng d−íi, chóng, víi sù tham gia thùc sù cña quÇn hoμn toμn vμ tuyÖt ®èi ®Òu thuéc vÒ nh÷ng chóng vμo tÊt c¶ ®êi sèng cña nhμ n−íc, x« viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n, binh sÜ vμ n«ng kh«ng cã “sù gi¸m s¸t” tõ trªn, kh«ng cã d©n. Nhμ n−íc d©n chñ v« s¶n thay thÕ c¸c quan l¹i" (tr. 366-367). c¬ quan ¸p bøc cò - c¶nh s¸t, bän quan l¹i,
- 35 T− t−ëng cña Lenin .... qu©n ®éi th−êng trùc - b»ng vò trang toμn n−íc vμ c¸c tæ chøc chÝnh trÞ, x· héi ®Õn d©n, b»ng mét ®éi d©n c¶nh thùc sù toμn quan ®iÓm, lËp tr−êng, th¸i ®é, phong c¸ch d©n. cña c¸n bé, viªn chøc. Quan liªu lμ tr¸i, lμ ®èi lËp víi d©n chñ. “ChÕ ®é d©n chñ v« s¶n CÇn “ph¸t triÓn d©n chñ ®Õn cïng, t×m lμ chÕ ®é sÏ thi hμnh ngay lËp tøc nh÷ng ra nh÷ng h×nh thøc cña sù ph¸t triÓn Êy, biÖn ph¸p ®Ó chÆt tËn gèc chÕ ®é quan liªu ®em thÝ nghiÖm nh÷ng h×nh thøc Êy trong vμ sÏ cã thÓ thi hμnh nh÷ng biÖn ph¸p Êy thùc tiÔn, v.v., - ®ã lμ mét trong nh÷ng tíi cïng, tíi chç ph¸ huû hoμn toμn chÕ ®é nhiÖm vô cÊu thμnh cña cuéc ®Êu tranh v× quan liªu, tíi chç hoμn toμn x©y dùng mét c¸ch m¹ng x· héi” (tr.97). Thùc hμnh d©n chÕ ®é d©n chñ cho nh©n d©n” (tr.135). chñ ®Õn cïng, ph¸t triÓn dÕn cïng c¸c h×nh Lenin nªu l¹i nh÷ng ý cña Marx vμ Engels thøc, c¸c ph−¬ng ph¸p thùc hμnh d©n chñ, (khi c¸c «ng tæng kÕt C«ng x· Paris) vÒ c¸c nh− vËy, trë thμnh nhiÖm vô cÊu thμnh cña biÖn ph¸p chñ yÕu ®Ó chèng chÕ ®é quan cuéc c¸ch m¹ng XHCN. ViÖc x©y dùng vμ liªu lμ: nh÷ng nh©n viªn cña nhμ n−íc v« thùc hiÖn chÕ ®é d©n chñ, ®Õn l−ît m×nh, l¹i s¶n kh«ng chØ ®−îc bÇu ra mμ cßn cã thÓ bÞ g¾n liÒn víi nhiÖm vô x©y dùng vμ ph¸t b·i miÔn bÊt cø lóc nμo; l−¬ng cho hä kh«ng triÓn kinh tÕ. D©n chñ v« s¶n lμ chÕ ®é d©n cao h¬n l−¬ng c«ng nh©n; thi hμnh ngay chñ cho ng−êi nghÌo, cho nh©n d©n lao nh÷ng biÖn ph¸p khiÕn tÊt c¶ mäi ng−êi ®éng, chø kh«ng ph¶i cho bän nhμ giμu (tr. ®Òu lμm chøc n¨ng kiÓm s¸t vμ gi¸m thÞ, 109). Sù biÕn ®æi cña chÕ ®é d©n chñ trong khiÕn tÊt c¶ mäi ng−êi ®Òu t¹m thêi biÕn thêi kú qu¸ ®é lμ ë chç d©n chñ cho tuyÖt thμnh “quan liªu” vμ, do ®ã, khiÕn kh«ng ®¹i ®a sè nh©n d©n, trÊn ¸p b»ng vò lùc bän mét ai cã thÓ biÕn thμnh quan liªu ®−îc. bãc lét, ¸p bøc nh©n d©n - tøc lμ t−íc bá d©n chñ ®èi víi bän ¸p bøc vμ bãc lét nh©n d©n. TÝnh chÊt XHCN cña chÕ ®é d©n chñ §ã chÝnh lμ biÖn chøng sinh ®éng cña lÞch v« s¶n lμ ë chç: mét lμ, c¸c cö tri ®Òu sö. ph¶i lμ quÇn chóng lao ®éng; hai lμ, mäi thñ tôc vμ nh÷ng sù h¹n chÕ cã tÝnh chÊt D©n chñ cña giai cÊp v« s¶n cßn lμ môc quan liªu ®Òu bÞ xo¸ bá, quÇn chóng tù tiªu vμ ®iÒu kiÖn cña cuéc ®Êu tranh cho quy ®Þnh lÊy thÓ thøc vμ thêi h¹n bÇu cö, c¸c quyÒn tù quyÕt cña c¸c d©n téc. CNXH hoμn toμn cã quyÒn tù do b·i miÔn nh÷ng th¾ng lîi nhÊt thiÕt ph¶i thùc hiÖn chÕ ®é ng−êi mμ hä ®· bÇu ra; ba lμ, h×nh thμnh d©n chñ hoμn toμn vμ, do ®ã, kh«ng nh÷ng mét tæ chøc quÇn chóng tèt nhÊt cña ®«i lμm cho c¸c d©n téc hoμn toμn b×nh quyÒn tiÒn phong cña nh÷ng ng−êi lao ®éng… víi nhau, mμ cßn thùc hμnh quyÒn tù quyÕt lμm thÕ nμo ®Ó thùc sù toμn thÓ nh©n cña c¸c d©n téc. “Kh«ng ®−îc dμnh mét tý d©n ®Òu ®−îc lμm chñ trong thùc tÕ. ®Æc quyÒn nμo cho bÊt cø d©n téc nμo! Ngoμi ra, cÇn x©y dùng chÕ ®é tù qu¶n Kh«ng ®−îc cã mét hμnh ®éng ¸p chÕ nhá nh− lμ mét h×nh thøc cña d©n chñ v« s¶n. nμo, kh«ng ®−îc cã mét sù bÊt c«ng nhá nμo Tõng b−íc thiÕt lËp ®−îc mét nÒn tù ®èi víi mét d©n téc thiÓu sè! - ®ã lμ nh÷ng qu¶n ®Þa ph−¬ng hÕt søc réng r·i (tr. nguyªn t¾c cña nÒn d©n chñ c«ng nh©n” (tr. 525). CÇn thùc hμnh mét chÕ ®é d©n chñ 193). ®Çy ®ñ h¬n, Ýt h×nh thøc h¬n vμ dÔ dμng X©y dùng chÕ ®é d©n chñ ®i ®«i víi viÖc h¬n. Vμ nh− vËy, “ChØ cã chñ nghÜa céng chèng chÕ ®é quan liªu tõ nh÷ng vÊn ®Ò cã s¶n míi cã thÓ ®−a l¹i mét chÕ ®é d©n tÝnh nguyªn t¾c, tæ chøc bé m¸y cña nhμ chñ thËt sù hoμn bÞ, vμ nã cμng hoμn bÞ
- 36 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 11.2005 bao nhiªu th× l¹i cμng mau trë thμnh cμng ®−îc cñng cè. TrÝ tuÖ, s¸ng kiÕn cña thõa vμ tù tiªu vong bÊy nhiªu”(tr.110). c¸c tÇng líp nh©n d©n trong ph¸t triÓn kinh tÕ, chÝnh trÞ vμ x· héi ngμy cμng ®−îc ph¸t 3. Trong suèt qu¸ tr×nh l·nh ®¹o c¸ch huy. D©n chñ, d©n chñ ë c¬ së vμ tõ c¬ së ®· m¹ng, §¶ng ta lu«n x¸c ®Þnh d©n chñ lμ vμ ®ang trë thμnh qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh vμ mét trong nh÷ng môc tiªu c¬ b¶n cña c¸ch thùc hiÖn c¸c quyÒn vμ lîi Ých cña nh©n m¹ng ViÖt Nam. B−íc vμo c«ng cuéc ®æi d©n. D©n chñ ngμy cμng thiÕt thùc, ngμy míi, §¶ng ta ®· tõng b−íc x¸c ®Þnh cïng cμng thËt sù vμ cã kÕt qu¶ râ rμng ®· vμ víi ®æi míi kinh tÕ lμ ®æi míi chÝnh trÞ - mμ ®ang lμ chiÕc ch×a kho¸ v¹n n¨ng ®Ó gi¶i môc tiªu chñ yÕu lμ x©y dùng vμ hoμn thiÖn quyÕt hÕt th¶y mäi vÇn ®Ò (Hå ChÝ Minh). nÒn d©n chñ XHCN, thùc hiÖn ngμy cμng ®Çy ®ñ quyÒn lμm chñ cña nh©n d©n. D©n Tuy nhiªn, viÖc x©y dùng vμ cñng cè nÒn chñ ®· trë thμnh môc tiªu vμ ®éng lùc cña d©n chñ XHCN ë n−íc ta cßn ph¶i lμ mét sù nghiÖp ®æi míi, trë thμnh mét trong qu¸ tr×nh l©u dμi vμ ®Çy khã kh¨n. TÝnh nh÷ng néi dung c¬ b¶n trong môc tiªu phøc t¹p cña ®êi sèng x· héi trong qu¸ chiÕn l−îc d©n giμu, n−íc m¹nh, x· héi tr×nh ®æi míi ®ßi hái ph¶i tiÕp tôc ®a d¹ng c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. ho¸ h¬n n÷a c¸c h×nh thøc vμ cÊp ®é thùc hiÖn d©n chñ ho¸. Lμm thÕ nμo t¹o ra Sau gÇn 20 n¨m ®æi míi qu¸ tr×nh d©n nh÷ng kh¶ n¨ng vμ ®iÒu kiÖn ®Ó nh©n d©n chñ ho¸ mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi n−íc ngμy cμng tham gia ®Çy ®ñ h¬n, thùc chÊt ta ®· ®¹t ®−îc nhiÒu kÕt qu¶ quan träng, h¬n vμo qu¸ tr×nh qu¶n lý x· héi, qu¶n lý bÇu kh«ng khÝ d©n chñ trong x· héi ngμy ®Êt n−íc, ph¸t triÓn x· héi, ph¸t triÓn ®Êt cμng khëi s¾c. Cïng víi qu¸ tr×nh hoμn n−íc lμ c©u hái lín nhÊt hiÖn nay. thiÖn kh«ng ngõng c¸c h×nh thøc d©n chñ gi¸n tiÕp víi viÖc ®æi míi vμ hoμn thiÖn tæ Thùc tiÔn cña qu¸ tr×nh d©n chñ ho¸ ë chøc vμ ho¹t ®éng c¸c c¬ quan d©n cö lμ n−íc ta cho ®Õn nay cμng chøng minh qu¸ tr×nh xóc tiÕn m¹nh rÊt m¹nh mÏ c¸c tÝnh ®óng ®¾n, tÝnh s¸ng t¹o trong t− h×nh thøc d©n chñ trùc tiÕp. Qu¸ tr×nh d©n duy cña Lenin vÒ d©n chñ vμ thùc hμnh chñ ho¸ ®· vμ ®ang mang l¹i nh÷ng lîi Ých d©n chñ trong ®iÒu kiÖn x©y dùng CNXH. to lín vμ thiÕt thùc cho c¸c c¸c tÇng líp H¬n bao giê hÕt, chóng ta cμng thÊm thÝa nh©n d©n trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc. Tõ qu¸ lêi chØ dÉn cña Lenin r»ng, kh«ng ph¶i tr×nh d©n chñ ho¸ nh÷ng nguån lùc to lín chØ tuyªn truyÒn vÒ d©n chñ, tuyªn bè vμ cña nh©n d©n, cña ®Êt n−íc ®· ®−îc kh¬i ra s¾c lÖnh vÒ d©n chñ lμ ®ñ, kh«ng ph¶i dËy gãp phÇn ®−a ®Êt n−íc v÷ng b−íc vμo chØ giao tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn chÕ ®é thêi kú ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp, hiÖn ®¹i d©n chñ cho nh÷ng ng−êi ®¹i diÖn nh©n ho¸. Th«ng qua thùc hiÖn Quy chÕ d©n chñ d©n trong nh÷ng c¬ quan ®¹i biÓu lμ ®ñ, ë c¬ së, mét khèi l−îng cña c¶i vËt chÊt vμ mμ cÇn x©y dùng ngay chÕ ®é d©n chñ, tinh thÇn hÕt søc to lín ®· ®−îc huy ®éng b¾t ®Çu tõ c¬ së, dùa vμo ý kiÕn cña b¶n vμo viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, ph¸t triÓn th©n quÇn chóng, víi sù tham gia thùc sù gi¸o dôc, y tÕ vμ v¨n ho¸ ë c¬ së, nhÊt lμ ë cña quÇn chóng vμo tÊt c¶ ®êi sèng cña n«ng th«n. HÖ thèng chÝnh trÞ, hÖ thèng nhμ n−íc. §ã lμ yªu cÇu, lμ mÖnh lÖnh ph¸p luËt, hÖ thèng c¸c thÓ chÕ d©n chñ cña sù nghiÖp ®æi míi theo ®Þnh h−íng ngμy cμng ®−îc hoμn thiÖn. NiÒm tin cña XHCN ë n−íc ta hiÖn nay vμ trong nh©n d©n vμo §¶ng, vμo chÝnh quyÒn ngμy t−¬ng lai.
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học