Tư tưởng cơ bản của Ph. Ăngghen về tôn giáo - Cơ sở lí luận khoa học nhận thức mới của Đảng về tôn giáo và công tác tôn giáo

Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 2 - 2013 3 T«n gi¸o - VÊn ®Ò lÝ luËn vμ thùc tiÔn T¦ T¦ëNG C¥ B¶N CñA PH. ¡NGGHEN VÒ T¤N GI¸O -C¥ Së LÝ LUËN KHOA HäC NHËN THøC MíI CñA §¶NG VÒ T¤N GI¸O Vμ C¤NG T¸C T¤N GI¸O NguyÔn TiÕn Ph−¬ng(*) «n gi¸o lμ mét hiÖn t−îng x héi phøc t¹p cã liªn quan vμ ¶nh h−ëng ®Õn nhiÒu lÜnh vùc cña ®êi sèng x héi. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, trªn thÕ giíi còng nh− ë n−íc ta, t«n gi¸o cã chiÒu h−íng phôc håi vμ ph¸t triÓn, ®ßi hái §¶ng ta ph¶i cã nhËn thøc míi vÒ t«n gi¸o vμ c«ng t¸c t«n gi¸o. Mét trong nh÷ng c¬ së lÝ luËn quan träng ®Ó §¶ng ta cã nhËn thøc míi vÒ t«n gi¸o vμ c«ng t¸c t«n gi¸o lμ t− t−ëng cña Ph. ¡ngghen vÒ t«n gi¸o. T− t−ëng cña Ph. ¡ngghen vÒ t«n gi¸o næi lªn mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n sau: Thø nhÊt, t− t−ëng Ph. ¡ngghen vÒ nguån gèc ra ®êi cña t«n gi¸o. Ph. ¡ngghen cho r»ng: “T«n gi¸o sinh ra trong mét thêi ®¹i hÕt søc nguyªn thñy, tõ nh÷ng kh¸i niÖm hÕt søc sai lÇm, nguyªn thñy cña con ng−êi vÒ b¶n chÊt cña chÝnh hä vμ vÒ giíi tù nhiªn bªn ngoμi, xung quanh hä. Song bÊt cø hÖ t− t−ëng nμo, mét khi ® h×nh thμnh, ®Òu ph¸t triÓn g¾n liÒn víi nh÷ng kh¸i niÖm ® cã, coi ®ã lμ nh÷ng vËt liÖu cña m×nh vμ ph¸t triÓn nh÷ng vËt liÖu ®ã; nÕu kh«ng th× nã ® kh«ng ph¶i lμ mét hÖ t− t−ëng, nghÜa lμ sù theo ®uæi nh÷ng t− t−ëng ®−îc coi lμ nh÷ng thùc thÓ ®éc lËp, mét sù ph¸t triÓn ®éc lËp vμ chØ tu©n theo nh÷ng quy luËt vèn cã cña chóng mμ th«i. ViÖc nh÷ng ®iÒu kiÖn sinh ho¹t vËt chÊt cña con ng−êi - mμ trong ®Çu ãc cña hä ®ang diÔn ra qu¸ tr×nh t− t−ëng nãi trªn, rót cuéc l¹i quyÕt ®Þnh sù tiÕn triÓn cña qu¸ tr×nh Êy, viÖc ®ã, tÊt nhiªn lμ hä kh«ng nhËn thøc ®−îc, nÕu kh«ng th× toμn bé hÖ t− t−ëng ® c¸o chung”(1). Theo t− t−ëng cña Ph. ¡ngghen, t«n gi¸o kh«ng ph¶i do Chóa t¹o ra mμ do nhËn thøc ngu dèt, nhËn thøc nguyªn thñy cña con ng−êi. Con ng−êi kh«ng lÝ gi¶i næi nh÷ng hiÖn t−îng cña tù nhiªn. Con ng−êi t−ëng t−îng ra trong c¸c hiÖn t−îng ®Òu cã nh÷ng vÞ thÇn tró ngô, cã søc m¹nh ngù trÞ, chi phèi cuéc sèng cña con ng−êi. Khi ® h×nh thμnh th× chÝnh nh÷ng t− t−ëng ®ã ® quyÕt ®Þnh hμnh ®éng cña hä. Nh− vËy, chÝnh con ng−êi sinh ra t«n gi¸o chø kh«ng ph¶i t«n gi¸o sinh ra con ng−êi. ý thøc vÒ Chóa lμ ý thøc trang träng nhÊt cña con ng−êi. *. ThS., Khoa TriÕt häc, Häc viÖn ChÝnh trÞ, Hµ §«ng, Hµ Néi. 1. C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen toµn tËp, tËp 21, Nxb. CTQG, Hµ Néi, 1995, tr. 445. 4 Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 2 - 2013 Theo Ph. ¡ngghen, t«n gi¸o ra ®êi huyÒn bÝ, ngù trÞ, chi phèi cuéc sèng cña kh«ng chØ do nhËn thøc ngu dèt cña con hä. Theo Ph. ¡ngghen søc m¹nh cña c¸c ng−êi mμ cßn do sù bÊt lùc cña con vÞ thÇn ®ã ®Õn nay vÉn cßn nguyªn gi¸ ng−êi trong c¶i t¹o x héi. Ph. ¡ngghen kh¼ng ®Þnh: “Nh−ng ch¼ng bao l©u, bªn c¹nh nh÷ng lùc l−îng thiªn nhiªn, l¹i trÞ. §©y lμ t− t−ëng hÕt søc c¬ b¶n ®Ó chóng ta lÝ gi¶i t¹i sao trong thêi ®¹i ngμy nay t«n gi¸o vÉn tån t¹i vμ cã xu cßn cã c¶ nh÷ng lùc l−îng x héi t¸c h−íng ph¸t triÓn. Ph. ¡ngghen viÕt: ®éng - nh÷ng lùc l−îng nμy ®èi lËp víi con ng−êi, mét c¸ch còng xa l¹ lóc ®Çu còng kh«ng thÓ hiÓu ®−îc ®èi víi hä, vμ còng thèng trÞ hä víi c¸i vÎ tÊt yÕu bÒ “D−íi c¸i h×nh thøc thuËn tiÖn, cô thÓ vμ cã thÓ thÝch øng ®−îc víi tÊt c¶ mäi t×nh h×nh ®ã, t«n gi¸o vÉn cã thÓ tiÕp tôc tån t¹i víi t− c¸ch lμ mét h×nh thøc trùc tiÕp, ngoμi gièng nh− b¶n th©n nh÷ng lùc nghÜa lμ mét h×nh thøc c¶m xóc trong l−îng tù nhiªn vËy. Nh÷ng nh©n vËt ¶o t−ëng, lóc ®Çu chØ kh«ng ®−îc thªm tõ! ph¶n ¸nh nh÷ng søc m¹nh huyÒn bÝ cña c¸c lùc l−îng tù nhiªn, th× nay l¹i v× thÕ, cã c¶ nh÷ng thuéc tÝnh x héi vμ trë quan hÖ cña con ng−êi ®èi víi c¸c lùc l−îng xa l¹, tù nhiªn vμ x héi ®ang thèng trÞ hä. Nh−ng chóng ta ® nhiÒu lÇn thÊy r»ng trong x héi t− s¶n hiÖn nay, con ng−êi bÞ thèng trÞ bëi nh÷ng thμnh nh÷ng ®¹i biÓu cho c¸c lùc l−îng quan hÖ kinh tÕ do chÝnh hä t¹o ra, lÞch sö. §Õn mét giai ®o¹n tiÕn hãa cao h¬n n÷a, th× toμn bé nh÷ng thuéc tÝnh tù nhiªn vμ thuéc tÝnh x héi cña nhiÒu vÞ thÇn ®−îc chuyÓn sang cho mét vÞ thÇn v¹n n¨ng duy nhÊt, b¶n th©n vÞ thÇn nμy còng l¹i chØ lμ ph¶n ¸nh cña con ng−êi trõu t−îng”(2). Nh− vËy, t«n gi¸o ra ®êi b¾t ®Çu tõ nhËn thøc sai lÇm cña con ng−êi vÒ hiÖn t−îng tù nhiªn, sau ®ã chÝnh lμ nh÷ng lùc l−îng x héi. Nh÷ng c¶nh tμn s¸t ®Ém m¸u, nh÷ng èm ®au, bÖnh tËt, chÕt chãc, nh÷ng hiÖn t−îng bãc lét nÆng nÒ cña giai cÊp thèng trÞ lμm cho hä còng kh«ng hiÓu næi. §Æc biÖt lμ sù bãc lét nÆng nÒ cña giai cÊp thèng trÞ lμm cho ng−êi lao ®éng nghÌo khæ kh«ng chÞu næi ® vïng lªn ®Êu tranh, nh−ng v× kh«ng cã ®−êng lèi ®óng ®¾n nªn bÞ thÊt b¹i, bÞ d×m trong biÓu m¸u. Tõ ®ã lμm cho con ng−êi t−ëng t−îng ra nh÷ng vÞ thÇn cã søc m¹nh v¹n n¨ng, che chë, cøu vít hä. Nh÷ng vÞ thÇn do con ng−êi t−ëng t−îng ra ®ã còng nh÷ng t− liÖu s¶n xuÊt do chÝnh hä s¶n xuÊt ra. Do ®ã cë së thùc tÕ cña sù ph¶n ¸nh cã tÝnh chÊt t«n gi¸o cña hiÖn thùc vÉn tiÕp tôc tån t¹i vμ cïng víi c¬ së ®ã th× chÝnh ngay sù ph¶n ¸nh cña nã trong t«n gi¸o còng tiÕp tôc tån t¹i”(3). Thø hai, t− t−ëng cña Ph. ¡ngghen vÒ b¶n chÊt cña t«n gi¸o. Ph. ¡ngghen ® nªu mét luËn ®iÓm næi tiÕng: “Nh−ng tÊt c¶ mäi t«n gi¸o ch¼ng qua chØ lμ sù ph¶n ¸nh h− ¶o - vμo trong ®Çu ãc cña con ng−êi - cña nh÷ng lùc l−îng ë bªn ngoμi chi phèi cuéc sèng hμng ngμy cña hä; chØ lμ ph¶n ¸nh trong ®ã nh÷ng lùc l−îng ë trÇn thÕ ® mang h×nh thøc nh÷ng lùc l−îng siªu trÇn thÕ”(4). Nh− vËy, Ph. ¡ngghen kh¼ng ®Þnh rÊt râ rμng, b¶n chÊt cña t«n gi¸o lμ sù ph¶n ¸nh h− ¶o hiÖn thùc kh¸ch quan 2, 3. C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen toµn tËp, tËp 20, Nxb. CTQG, Hµ Néi, 1995, tr. 437 - 438. 4. C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen toµn tËp, tËp 20, Nxb. CTQG, Hµ Néi, 1995, tr. 437. 4 NguyÔn TiÕn Ph−¬ng. T− t−ëng c¬ b¶n cña Ph. ¨ngghen… 5 vμo ®Çu ãc con ng−êi. Víi ý nghÜa ®ã, t«n nhμ thê ra khái nhμ n−íc. TÊt c¶ nh÷ng gi¸o ® h−íng con ng−êi tin vμo c¸i ®oμn thÓ t«n gi¸o, kh«ng trõ mét ®oμn kh«ng cã thùc, lÊy c¸i kh«ng cã thùc ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò hiÖn thùc. Ph. ¡ngghen cho r»ng: “Theo b¶n chÊt cña nã, t«n gi¸o lμ sù rót hÕt toμn bé néi dung thÓ nμo, ®Òu sÏ ®−îc nhμ n−íc coi nh− lμ nh÷ng héi t− nh©n. Nh÷ng ®oμn thÓ Êy kh«ng cßn ®−îc trî cÊp b»ng quü c«ng n÷a vμ mÊt hÕt mäi ¶nh h−ëng ®èi víi cña con ng−êi vμ giíi tù nhiªn, lμ viÖc c¸c tr−êng häc. “Tuy nhiªn, ng−êi ta chuyÓn néi dung ®ã sang c¸i bãng ma. Th−îng ®Õ ë bªn kia thÕ giíi, Th−îng ®Õ nμy, sau ®ã, do lßng nh©n tõ, l¹i tr¶ vÒ cho con ng−êi vμ giíi tù nhiªn mét chót kh«ng thÓ nμo cÊm nh÷ng ®oμn thÓ Êy thμnh lËp nh÷ng nhμ tr−êng riªng cña hä b»ng nh÷ng ph−¬ng tiÖn riªng cña hä vμ d¹y ë ®ã nh÷ng ®iÒu ngu xuÈn cña ©n huÖ cña m×nh”(5). V× ph¶n ¸nh h− ¶o hä(7)”. §©y lμ luËn ®iÓm hÕt søc quan hiÖn thùc kh¸ch quan, ®Õn mét giai ®o¹n nμo ®ã lßng tin vμo t«n gi¸o bÞ gi¶m sót, nh−ng sù gi¶m sót ®ã diÔn ra hÕt søc khã kh¨n. Ph. ¡ngghen luËn gi¶i: “Lßng tin dÇn yÕu ®i, t«n gi¸o tan r tr−íc mÆt nÒn v¨n hãa ngμy cμng ph¸t triÓn, nh−ng con ng−êi vÉn ch−a hiÓu r»ng hä ® nghiªng m×nh tr−íc b¶n chÊt cña chÝnh m×nh vμ ® thÇn th¸nh hãa nã nh− lμ mét b¶n chÊt xa l¹ nμo ®ã. N»m trong tr¹ng th¸i v« thøc nh− vËy, vμ ®ång thêi trong tr¹ng träng cã vai trß ®Þnh h−íng cho §¶ng c«ng nh©n cã th¸i ®é øng xö phï hîp víi c¸c t«n gi¸o coi t«n gi¸o lμ viÖc c¸ nh©n. LuËn ®iÓm ®ã, mét mÆt tá râ th¸i ®é cña §¶ng c«ng nh©n ph¶i lμ ng−êi v« thÇn, mÆt kh¸c t«n träng tù do t«n gi¸o cña mét bé phËn nh©n d©n. NhiÖm vô cña §¶ng c«ng nh©n lμ ph¶i truyÒn b¸ t− t−ëng khoa häc. Ph. ¡ngghen viÕt: “Gi¶n ®¬n nhÊt lμ truyÒn b¸ trong c«ng nh©n nh÷ng s¸ch b¸o duy vËt chñ nghÜa tuyÖt th¸i kh«ng cã tÝn ng−ìng, con ng−êi vêi cña Ph¸p cña thÕ kØ tr−íc, nh÷ng kh«ng thÓ cã mét néi dung tinh thÇn nμo c¶, nã tÊt yÕu ph¶i thÊt väng ®èi víi ch©n s¸ch b¸o mμ cho ®Õn nay, c¶ vÒ h×nh thøc lÉn néi dung, ®Òu lμ thμnh tùu cao nhÊt lÝ, lÝ tÝnh vμ giíi tù nhiªn, sù trèng rçng cña tinh thÇn n−íc Ph¸p, nh÷ng s¸ch b¸o vμ kh«ng cã néi dung nμo ®ã, sù thiÕu tin t−ëng vμo nh÷ng sù kiÖn vÜnh cöu cña vò trô, sÏ tiÕp tôc tån t¹i cho tíi khi nh©n Êy, nÕu xÐt vÒ tr×nh ®é khoa häc lóc bÊy giê, th× hiÖn nay vÉn cã gi¸ trÞ vÒ mÆt néi dung, vÉn lμ mét mÉu mùc ch−a bao lo¹i hiÓu ®−îc r»ng b¶n chÊt mμ nh©n giê cã thÓ víi tíi ®−îc vÒ mÆt h×nh lo¹i sïng b¸i víi t− c¸ch lμ Th−îng ®Õ lμ b¶n chÊt cña chÝnh m×nh, nh−ng cho ®Õn nay nh©n lo¹i vÉn ch−a biÕt ®−îc, sÏ tiÕp tôc tån t¹i”(6). Thø ba, t− t−ëng cña Ph. ¡ngghen vÒ th¸i ®é cña §¶ng c«ng nh©n ®èi víi t«n gi¸o. Trªn c¬ së ph©n tÝch sù c©u kÕt gi÷a t«n gi¸o víi giai cÊp bãc lét, Ph. ¡ngghen ® ®−a ra luËn ®iÓm: “T¸ch h¼n thøc”(8). Bªn c¹nh ph¶i truyÒn b¸ t− t−ëng tiÕn bé trong giai cÊp c«ng nh©n, Ph. ¡ngghen còng ®−a ra nh÷ng t− t−ëng ®Þnh h−íng ph−¬ng ph¸p gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t«n gi¸o. Ph. ¡ngghen viÕt: “C¸i t«n 5, 6. C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen toµn tËp, tËp 1, Nxb. CTQG, Hµ Néi, 1995, tr. 815. 7. C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen toµn tËp, tËp 22, Nxb. CTQG, Hµ Néi, 1995, tr. 350. 8. C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen toµn tËp, tËp 18, Nxb. CTQG, Hµ Néi, 1995, tr. 718. 5 6 gi¸o mμ ®Õ chÕ La M thÕ giíi ph¶i phôc tïng vμ ® thèng trÞ mét phÇn hÕt søc to lín loμi ng−êi v¨n minh trong suèt 1.800 n¨m th× ng−êi ta kh«ng thÓ nμo thanh to¸n ®−îc nÕu chØ tuyªn bè mét c¸ch gi¶n ®¬n nã lμ c¸i v« nghÜa do nh÷ng kÎ lõa dèi t¹o ra. Muèn thanh to¸n c¸i t«n gi¸o Êy th× tr−íc hÕt cÇn ph¶i biÕt gi¶i thÝch nguån gèc vμ sù ph¸t triÓn cña nã, xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö mμ nã ® xuÊt hiÖn vμ ®¹t ®−îc sù thèng trÞ”(9). Ph. ¡ngghen ® phª ph¸n §uy-rinh trong gi¶i quyÕt vÊn ®Ò t«n gi¸o lμ ra nh÷ng ®¹o luËt chèng t«n gi¸o vμ tung bän hiÕn binh truy kÝch t«n gi¸o. Ph. ¡ngghen viÕt: “¤ng §uy-rinh kh«ng thÓ chê ®îi cho ®Õn khi t«n gi¸o chÕt c¸i chÕt tù nhiªn ®ã cña nã. ¤ng ta lμm mét c¸ch c¨n b¶n h¬n. ¤ng ta tá ra lμ Bixm¸c h¬n c¶ Bixm¸c; «ng ra nh÷ng ®¹o luËt th¸ng N¨m cßn nghiªm ngÆt h¬n, kh«ng chØ chèng ®¹o Thiªn Chóa, mμ cßn chèng c¶ mäi t«n gi¸o nãi chung n÷a; «ng ta tung Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 2 - 2013 Néi dung nhËn thøc míi cña §¶ng ta vÒ t«n gi¸o Thø nhÊt, t«n gi¸o lμ nhu cÇu tinh thÇn cña mét bé phËn nh©n d©n. Quan ®iÓm trªn ® chØ râ: Nhu cÇu vÒ t«n gi¸o lμ nhu cÇu cã thËt vμ chÝnh ®¸ng cña mét bé phËn quÇn chóng nh©n d©n. T«n träng vμ tháa mn nhu cÇu nμy chÝnh lμ t«n träng sù thËt, t«n träng kh¸ch quan vμ t«n träng con ng−êi. ViÖc kh¼ng ®Þnh trªn ® kh¾c phôc t×nh tr¹ng ph©n biÖt gi÷a L−¬ng - Gi¸o, t¹o nªn bÇu kh«ng khÝ míi trong quan hÖ céng ®ång c¸c d©n téc ViÖt Nam. KÓ tõ sau NghÞ quyÕt 24 cña Bé ChÝnh trÞ (khãa VI), §¶ng ta cßn cã nhiÒu v¨n kiÖn kh¸c thÓ hiÖn t− duy míi vÒ t«n gi¸o vμ c«ng t¸c t«n gi¸o. §Æc biÖt lμ, ChØ thÞ 37-CT/TW ngμy 2/7/1998 cña Bé ChÝnh trÞ “VÒ c«ng t¸c t«n gi¸o trong t×nh h×nh míi”, mét v¨n kiÖn quan träng lÇn ®Çu tiªn ®−îc ®¨ng t¶i c«ng khai bän hiÕn binh t−¬ng lai cña «ng ta ra trªn b¸o Nh©n d©n vμ hμng lo¹t b¸o truy kÝch t«n gi¸o, vμ do ®ã, «ng ta gióp cho t«n gi¸o ®¹t tíi chç thùc hiÖn tinh thÇn tö v× ®¹o vμ kÐo dμi thªm sù tån t¹i cña nã”(10). Trªn c¬ së t− t−ëng chñ nghÜa M¸c-Lªnin, t− t−¬ng Hå ChÝ Minh nãi chung vμ t− t−ëng cña Ph. ¡ngghen nãi riªng, §¶ng ta ® ®−a ra nhËn thøc míi vÒ t«n kh¸c. T¹i Héi nghÞ Trung −¬ng 7 (Khãa IX), víi NghÞ quyÕt sè 25 (12/3/2003) “VÒ c«ng t¸c t«n gi¸o”, lÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö §¶ng ta, vÊn ®Ò t«n gi¸o ®−îc ®−a ra bμn b¹c, quyÕt ®Þnh ë cÊp Ban ChÊp hμnh Trung −¬ng. Thø hai, t«n gi¸o ®ang vμ sÏ tån t¹i cïng d©n téc trong qu¸ tr×nh x©y dùng gi¸o vμ c«ng t¸c t«n gi¸o. Thùc chÊt chñ nghÜa x héi. nhËn thøc míi cña §¶ng ta vÒ t«n gi¸o vμ c«ng t¸c t«n gi¸o lμ qu¸ tr×nh nhËn thøc l¹i lÝ luËn cña chñ nghÜa M¸c-Lªnin, t− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ t«n gi¸o vμ c«ng t¸c t«n gi¸o, trªn c¬ së ®ã bæ sung vμ lμm phong phó thªm lÝ luËn nμy cho phï hîp víi thùc tiÔn ®æi míi ë n−íc ta hiÖn nay. Trong qu¸ tr×nh x©y dùng chñ nghÜa x héi ë n−íc ta, sù tån t¹i cña c¸c t«n gi¸o ® vμ ®ang lμ mét thùc tÕ kh¸ch quan. §©y lμ luËn ®iÓm mang tÝnh ®ét 9. C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen toµn tËp, tËp 19, Nxb. CTQG, Hµ Néi, 1995, tr. 436. 10. C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen toµn tËp, tËp 20, Nxb. CTQG, Hµ Néi, 1994, tr. 439. 6 NguyÔn TiÕn Ph−¬ng. T− t−ëng c¬ b¶n cña Ph. ¨ngghen… 7 ph¸ trong nhËn thøc cña §¶ng ta vÒ vÊn ®Ò t«n gi¸o. Nã më ra mét lèi tho¸t cho c¸ch nh×n siªu h×nh, ®Þnh kiÕn tån t¹i ë mét sè c¸n bé chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng. VÒ t− t−ëng, thõa nhËn sù kh¸c biÖt vÒ thÕ giíi quan t×m ra ®iÓm t−¬ng ®ång chung ®Ó thèng nhÊt, ®oμn kÕt toμn d©n téc, ® ®−a ®Õn m«i tr−êng ®ång thuËn réng ri tÝch cùc trong x héi. Trªn b×nh diÖn v¨n hãa, ®ång bμo cã ®¹o ® tÝch cùc tham gia h−ëng øng phong trμo toμn d©n ®oμn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa ë khu d©n c−, x©y dùng gia ®×nh v¨n hãa. Trªn b×nh diÖn chÝnh trÞ, x héi, mèi quan hÖ gi÷a Nhμ n−íc víi c¸c gi¸o héi ngμy cμng ®−îc c¶i thiÖn. Thø ba, ®¹o ®øc t«n gi¸o cã nhiÒu ®iÒu phï hîp víi c«ng cuéc x©y dùng x héi x héi chñ nghÜa ë n−íc ta. NghÞ quyÕt sè 24/NQ-TW cña Bé ChÝnh trÞ khãa VI, ® nhËn ®Þnh: “§¹o ®øc t«n gi¸o cã nhiÒu ®iÒu phï hîp víi c«ng cuéc x©y dùng x héi míi”(11). §¹i héi X cña §¶ng ta chØ râ: “Ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa, ®¹o ®øc tèt ®Ñp cña c¸c t«n gi¸o”(12). §©y lμ sù kh¼ng ®Þnh ®óng thùc tÕ kh¸ch quan, ®¹o ®øc t«n gi¸o ® cã ®ãng gãp nhÊt ®Þnh vμo qu¸ tr×nh k×m hm tèc ®é suy tho¸i ®¹o ®øc tr−íc t¸c ®éng cña mÆt tr¸i kinh tÕ thÞ tr−êng vμ lèi sèng tiªu thô. ViÖc kh¼ng ®Þnh ®ã cã ý nghÜa to lín trong huy ®éng mäi nguån lùc tham gia vμo sù nghiÖp ®æi míi hiÖn nay, nhÊt lμ kÕ thõa, ph¸t huy nh÷ng yÕu tè hîp lÝ, nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa ®¹o ®øc t«n gi¸o vμo viÖc x©y dùng nÒn ®¹o ®øc míi, nÒn v¨n hãa tiªn tiÕn, ®Ëm ®μ b¶n s¾c d©n téc. NÕu läc bá nh÷ng néi dung cã s¾c mμu t«n gi¸o, nh÷ng chuÈn mùc ®¹o ®øc t«n gi¸o cã ®ãng gãp to lín trong gi¶i quyÕt mèi hÖ gi÷a ng−êi víi ng−êi, x©y dùng t×nh yªu th−¬ng con ng−êi. Víi quan ®iÓm ®ã cña §¶ng ta, ® ®éng viªn ®ång bμo t«n gi¸o tÝch cùc tham gia c¸c ho¹t ®éng nh©n ®¹o, tõ thiÖn, x héi, y tÕ, gi¸o dôc, phong trμo x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa ë khu d©n c−; gióp nhau xãa ®ãi, gi¶m nghÌo; trî gióp ng−êi khã kh¨n, c¬ nhì trong céng ®ång; phßng chèng c¸c tÖ n¹n x héi, gi÷ b×nh yªn cho gia ®×nh, th«n xãm vμ an toμn, trËt tù mçi c¬ së, mçi khu d©n c−. Quan ®iÓm trªn lμ nguån ®éng lùc to lín, t¹o nªn niÒm phÊn khëi, cæ vò ®ång bμo c¸c t«n gi¸o, nhÊt lμ c¸c tÝn ®å, chøc s¾c tiÕn bé, tÝch cùc tham gia vμo phong trμo thi ®ua yªu n−íc, x©y dùng c¸c céng ®ång t«n gi¸o ngμy cμng phån vinh h¹nh phóc, “sèng tèt ®êi ®Ñp ®¹o”, “kÝnh Chóa yªu n−íc”, “n−íc vinh ®¹o s¸ng”, “sèng phóc ©m gi÷a lßng d©n téc”. Thø t−, ®ång bμo c¸c t«n gi¸o lμ mét bé phËn quan träng trong khèi ®¹i ®oμn kÕt toμn d©n téc. §©y lμ ph−¬ng h−íng chung thÓ hiÖn ®Çy ®ñ nhÊt quan ®iÓm cña §¶ng vÒ t«n gi¸o. Sù kh¼ng ®Þnh trªn nh»m ®Þnh h−íng viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vÒ x©y dùng khèi ®¹i ®oμn kÕt toμn d©n téc v× môc tiªu d©n giμu, n−íc m¹nh, x héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. Sù kh¼ng ®Þnh trªn cã søc cæ vò m¹nh mÏ mäi ng−êi ViÖt Nam xãa bá bít mÆc c¶m, ®Þnh kiÕn, x©y dùng lßng tin vμ m«i tr−êng ®ång thuËn ®Ó cïng nhau g¾n bã víi lîi Ých chung cña ®Êt n−íc. 11. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø b¶y, Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng khãa IX, Nxb. CTQG, Hµ Néi, 2003, tr. 46. 12. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X, Nxb. CTQG, Hµ Néi, 2006, tr. 122. 7 ... - tailieumienphi.vn