Xem mẫu
- I H C QU C GIA HÀ N I TRƯ NG I H C KHOA H C XÃ H I VÀ NHÂN VĂN KHOA BÁO CHÍ --------------- BÀI T P TRUY N HÌNH
- I. S RA I VÀ PHÁT TRI N C A BÁO CHÍ TRUY N HÌNH Nh s nghiên c u n l c c a các nhà bác h c, ng th i nh ng phát minh trong lĩnh v c v t lý và k thu t cao như: ch t o ra ĩa kim lo i quay trên v t th ơn gi n (nhà bác h p Nép Kêu c năm 1879), ch t o ra ĩa kim lo i quay trên v t th ơn gi n (nhà Bác h c Eedixơn)… n năm 1927 m t s nư c phát tri n m i b t u xây d ng nhi u ài truy n hình. Cũng có nư c lúc ó m i thành công trong vi c phát hình. Nga phát hình thành công năm 1928, màn hình nh b ng bao diêm, 30 dòng quét/s, tương ương 1200 i m, 10 năm sau, năm 1937 m i hoàn thành th i kỳ th nghi m và xây d ng ài phát thanh. Ngư i ta v n truy n i nh ng hình nh ch t (thông tin r t ch m) do nh hư ng c a chi n tranh th gi i th hai; ã c n tr s phát tri n c a truy n hình. T 1945 - 1955 các ài truy n hình th gi i m i ư c khôi ph c, phát tri n tr l i. Liên Xô xây d ng thành công ài truy n hình Octanbinơ c t truy n hình cao 500m x p sau m t c t truy n hình Tô rôn lô (canada) trên 500m. Năm 1955 báo chí truy n hình th gi i bư c sang giai o n phát tri n m nh m tr thành báo ngày vì ã c p nh t ư c thông tin nh các chương trình phát th ng, nay chương trình tr c ti p t nơi x y ra s ki n n công chúng. T ây ã ánh d u bư c phát tri n c a báo chí th gi i b c l năng l c k thu t c a phóng viên và khâu k thu t. V k thu t truy n hình ngày càng hoàn h o d n. T ch 30 dòng quét/s tăng lên 90, 331… 625… 1250 là truy n hình có nét cao. Máy thu hình ngày càng phát tri n, các nư c phát tri n qua th ng kê t 300 máy/1000 dân (m t gia ình có m t máy). Ghi s nư c M cao hơn năm 1970 có 400 máy/1000 dân n 1900 tăng lên 813 máy/1000 dân. Năm 1980 - 1981 xu t hi n truy n hình không biên gi i, kênh cáp truy n hình CNN. Trư c ó M ã có nh ng ài r t n i ti ng như: ABC, NBC, CBS, c nh tranh ghê g m v i CNN. Năm 1985 CNN ã hoàn v n, 45% thu nh p là do thuê bao, 55% còn l i do qu ng cáo. Năm 1989 lãi 1,3 t ô la, 1990 lãi 2 t . Hi n nay CNN có kho ng 25 kênh qu c t và 5 kênh 1
- trong nư c, 160 qu c gia trên th gi i ang s d ng truy n hình CNN, 54 tri u gia ình m c tr c ti p vào m ng CNN. Ch t o vô tuy n truy n hình có nét cao, trong 4 chương trình NHK (Nh t Bàn) có m t chương trình phát cho máy thu hình có nét cao. N u thành công có th thay th hơn trên 1 t máy hi n nay. Phương án làm chương trình truy n hình toàn c u ang ư c hình thành, c bi t châu Âu. Năm 1992 chương trình truy n hình châu Âu ERO News bao hàm 16 nư c. Hình thành chương trình , d án PTTH liên k t toàn c u liên minh châu Âu g m 50 nư c; t ch c PTTH c a các nư c Xã h i ch nghĩa trư c ây ra i 1946 g m 15 nư c c ng hòa Liên Xô và các nư c kho ng trên 30 nư c, liên minh phát thanh truy n hình khu v c R p g m 22 nư c, khu v c trung châu Á, Trung ông và B c châu Phi; liên mình PTTH khu v c châu Á - Thái Bình Dương, có 34 nư c, Vi t Nam là m t thành viên; liên minh TH vùng Caribee (châu M ) và liên minh TH châu Phi. M c dù ra i mu n hơn so v i báo in và phát thanh như t gi a th k 20 n nay báo chi truy n hình phát tri n m nh m , c bi t là khâu k thu t. T ch truy n hình en tr ng 170 truy n hình màu, t th p k 90 chuy n sang k thu t truy n hình s , hình nh rõ nét, s c x o hơn. 2
- II. BÍ QUY T THÀNH CÔNG C A CNN Hoàng Anh S kh i u c a hãng truy n hình ang ư c ánh giá là l n nh t th gi i có v th t ơn gi n: Năm 1970 chàng trai 31 tu i, ngư i M , T t Tơnơ (tad Turner) bán i công ty qu ng cáo c a cha mình và dùng s ti n ó mua m t ài truy n hình bang Átlanta. Th là hình thành m t hãng truy n hình mà sau ó vào năm 1979 có tên g i là “H th ng truy n thông Tơnơ” (Turner Broadcasting System). Và ây chính là cha c a CNN. Tho t u, CNN ch phát sóng trong ph m vi bán kính 40 d m xung quanh ài trung tâm. Còn hi n gi sóng c a CNN ư c 210 nư c trên toàn c u ti p nh n. Tr m vóc c a CNN có th khi n cho b t kỳ hãng truy n hình nào cũng ph i ghen t . N u như trong hãng l n như ABC, CBS, NBD s lư ng nhân viên không vư t quá 1000 - 1200 ngư i, thì biên ch c a “H th ng truy n hình Tơnơ” ã tăng t 265 ngư i (năm 1970) n 750 ngư i (năm 1995). CNN hi n ang có 29 tr m phóng viên thư ng trú và 600 chi nhánh kh p các châu l c trên th gi i. So v i các hãng truy n hình khác CNN luôn gi v trí tiên phong trong vi c ng d ng các thành t u c a khoa h c công ngh . Nó là háng u tiên ã s d ng v tinh truy n hình tr c ti p nh ng bài phóng s nóng h i t chính các nơi x y ra s ki n. Sau khi i u này ã thành ph c p, CNN l p t c có bư c i khai sáng khác dùng tr m v tinh di ng có tên g i y lãng m n là “hãy bay i” (Fly Away) bên c nh ó, nó cũng là hãng u tiên ã dùng các máy quay phim tinh x o Hi-8 có kích thư c nhò nh n, g n gh nhưng l i cho phép quay ư c m t s lư ng l n các tài “nóng h i” v.v… CNN có cách t ch c công vi c r t năng ng khi l y tin bài. M t i n hình c a nó là s d ng m t s lư ng l n nh ng nhóm ngư i g m t hai n ba thành viên. Ch ng h n như trong th i gian x y ra các s ki n Mátxơcơva tháng 10 năm 1993 (T ng th ng Nga cho quân i bao vây Qu c h i và dùng i bác b n vào ó) tám nhóm, truy n hình c a CNN ã 3
- làm vi c ng th i. T t nhiên là m i nhóm có m t i tư ng riêng theo dõi và ph n ánh. K t qu là b c tranh thu ư c h t s c sinh ng và có tính bao quát cao. Nhân nói v cách t ch c công vi c c a CNN, c n b sung thê là trong khi phóng viên c a các hãng truy n hình khác ch ă vào các vi c săn lùng tin t c thu ô và các thành ph l n thì c ng tác viên c a CNN lài “th c khuya d y s m” xông xáo kh p nơi, n m i hang cùng ngõ h m c a m i qu c gia mà h có m t. Chính vì v y, ngu n ch t li u c a h là vô t n và tài cũng vô cùng a d ng, phong phú. Có l không âu các phóng viên l i a năng như CNN. Ngư i quay phim ng th i cũng là ngư i x lý âm thanh, còn ngư i s n xu t phóng s không ch vi t mà còn ph i biên t p luôn chính bài c a mình. Bên c nh ó, co CNN thư ng ưa tin v các s ki n m t cách tr c ti p, nghĩa là nh ng gì khán gi nhìn th y trên màn hình không ph i qua quá trình biên t p nên h ph i h t s c linh ho t, nh y bén nhanh chóng thích nghi v i m i t bi n b t ng c a s ki n. Và c bi t là h ph i có lòng say mê ngh nghi p và tinh th n dũng c m cao có th luôn s n sàng lao vào nh ng ch n hi m nguy nh t vì nh ng tin t c “nóng h i” nh t. Trong chi n thu t ngo i giao CNN cũng có nh ng nét riêng khá c áo. Nó không ng i ng n trong vi c t o i u ki n cho các nguyên th qu c gia c a nh ng nư c có quan h không m y h u h o v i M xu t hi n trong chương trình phát sóng c a mình. Bù l i, CNN s ti p c n ư c v i nh ng ngu n tin quý giá mà các hãng khác ch bi t mơ ư c. M t ví d i n hình: CNN là hãng truy n hình duy nh t và không ch truy n ư c tr c ti p các s ki n xung quanh v xung t Ir c Côoét vùng Pécxích năm 1991 mà còn ư c chính quy n Ir c cho phép v n chuy n, s p t và s d ng tr v tinh di ng. Chính tr v tinh này này, ã chó chúng ta thư ng th c hàng lo t nh ng thiên phóng s “nóng h i” và cùng v i vi c ó, mang l i vinh quang cho CNN. 4
- Gi ây, CNN là hãng truy n hình duy nh t trên th gi i su t 24 gi liên t c trong ngày chương trình ch phát nh ng b n tin t c nh ng tin t c a d ng nh t c a các a phương trên nư c M và c a toàn th gi i. Nh CNN, ngư i ta có th xem nh ng phóng s ư c truy n tr c ti p t nơi x y ra s ki n ho c nh ng thiên phóng s truy n hình nhi u t p làm sáng t nh ng s vi c c loài ngư i quan tâm như th m k ch Thiên An ôn, chi n tranh vùng V nh, phiên tòa x c u th bóng chuy n M huy n tho i O.J.Simson, Tang l c a công nương Diana v.v… Nói tóm l i CNN là m t “h t g o c i” trong làng truy n hình có kh năng áp ng ư c nh ng nhu c u thông tin thi t y u n t c a khán gi trong th i i “bùng n thông tin” ngày nay. Không ph i tình c , m t trong nh ng t p chí hàng u c a M là “Time magazin” ã t ng ph i thót lên: “CNN có kh năng bi n khán gi truy n hình thành nh ng nhân ch ng thư ng tr c c a l ch s ”. M t c ch p m i ây, là ông ch hãng CNN ã b ti n túi c a mình ra t ng Liên h p qu c 1 t USD trong lúc t ch c này ang g p khó khăn v tài chính. Nhưng còn lý do ng sau m t t USD là gì? Chưa ai xác minh ư c. Hoàng Anh (theo t p chí “Nhà báo” Nga) III. NH NG ƯU I M (TH M NH) VÀ H N CH C A BÁO TRUY N HÌNH? Truy n hình là m t lo i hình phương ti n TT C chuy n t i thông tin b ng hình nh ng và âm thanh. S xu t hi n c a truy n hình như m t i u th n kỳ trong sáng t o c a con ngư i. V i s k t h p gi a hình nh ng và âm thanh. Truy n hinh mang l i cho con ngư i c m giác v m t cu c s ng r t th t ang hi n di n trư c m t. o là cu c s ng th t nhưng ã ư c cô ng l i làm giàu thêm v ý nghĩa, làm sáng rõ hơn v hình th c và làm phong phú hơn v nh ng khía c nh, bình di n, ư ng nét sinh ng. Nên l y k thu t làm tiêu chí thì truy n hình có hai lo i 5
- chính là truy n hinh sóng và truy n hình cáp. Truy n hình sóng ra i trư c, ư c th c hi n theo nguyên t c chung c a truy n hình, trong ó tín hi u và âm thanh ư c phát lên không trung dư i d ng sóng i n t . Các máy thu ti p nh n tín hi u ó và gi i mã t o ra hình nh ng và âm thanh trên máy thu cho ngư i xem. Truy n hình cáp ra i nh m kh c ph c nh ng h n ch c a truy n hình sóng, áp ng t t hơn n a nhu c u, d ch v riêng l m i m và truy n hình sóng không làm n i. truy n hình cáp th c hi n theo nguyên t c tín hi u ư c truy n tr c ti p qua cáp n i t u phát n t ng máy thu hình. Do ó mà truy n hình cáp có th chuy n i nhi u chương trình m t lúc áp ng nhu c u c th c a t ng ngư i s d ng. chính vì v y, báo truy n hình có nh ng th m nh h t s c to l n. truy n hình chuy n t i thông tin b ng hình nh và âm thanh, n u so sánh v i các lo i TT C khác thì truy n hình s d ng t ng h p t t c các lo i thông tin có trong báo in, phát thanh phim nh v.v… Hình nh ch y u và c trưng trong truy n hình là hình nh ng v hi n th c tr c ti p. Ngoài ra truy n hình còn s d ng các lo i hình nh tĩnh như nh tư li u, mô hình sơ , bi u , ch in b ng k thu t d ng hình, ngư i ta còn có th dùng các hình nh ng m t khuôn hình c bi t c n thi t hi n thành m t hình nh tĩnh nh m nh n m nh, kh c h a m t c i m, ý nghĩa c th . Âm thanh trong truy n hình g m l i nói c a con ngư i, âm nh c, ti ng ng và các âm thanh c a hi n trư ng ghi hình như mưa, gió, s m, ch p, ti ng kêu c a muông thú, ti ng xe ch y, n n … Trong các chương trình dàn d ng h u ký, ngư i ta có th t o ra các âm thanh, i ng ng nhân t o mang l i hi u qu th hi n cao hơn. Trên th c t , không ph i lúc nào nh ng ti ng ng th c t cũng phù h p v i yêu c u th hi n trong các chương trình truy n hình. N u có hình nh ng và âm thanh là hai y u t c u thành ngôn ng truy n hình thì …. .. tô u có vai trò quan tr ng không th thi u. Thư ng nhân t hình nh ư c nh n m nh và là thành ph n ch o, có tính ch t 6
- quy t nh i v i tri u Hán. Hình nh ng là cái t o nên c thù, t o nên s c hút c bi t và chuyên ch ph n thông tin ch y u c a các chương trình truy n hình. Tuy nhiên, ti ng nói là b ph n chính trong âm thanh có ý nghĩa quan tr ng trong vi c chuyên ch n i dung thông tin. B i vì, m t m t ý nghĩa xác nh c a các thông i p ph n l n ư c th hi n b ng l i nói. Vì ý nghĩa mà hình nh ng mang l i không ph i lúc nào cũng rõ ràng n u thoát s nh hình b ng l i nói; m t khác nh ng tư tư ng th hi n b ng ngôn ng bao gi cũng y hơn các phương ti n di n t khác c v chi u r ng và b sâu c a chúng. Nh t là trong trư ng h p tư tư ng ó có m i quan h ph c t p, t nh . S k t h p hài hòa gi a hình nh ng và âm thanh t o cho truy n hình kh năng chuy n t i các n i dung thông tin vô cùng phong phú. H u như b t c s ki n, hi n tư ng, v n gì trong hi n th c u có th di n t, ph n ánh qua các chương trình truy n hình. c i m này t o cho truy n hình m t kh năng c bi t trong vi c a d ng hóa ch c năng, áp ng nhu c u c a thông tin xã h i theo m t d i t n r t r ng truy n hình v a là nhà hát, là trư ng h c, là sân chơi, là công c giao lưu, là phương ti n gi i quy t nhi u d ch v xã h i hi n i. Truy n hình còn có s c h p d n c bi t nh kh năng giao ti p v i con ngư i b ng c th giác và thính giác. Phim nh cũng giao ti p v i công chúng b ng phương pháp này song b h n ch b i không gian, môi trư ng và ph bi n h n h p. Còn TTTH tái hi n cu c s ng hi n th c trong tr ng thái s ng. Nghĩa là, truy n hình v a có th là m t ph m vi, m t b ph n nguyên d ng c a nh ng gì ang di n ra ngoài i nhưng ư c làm rõ hơn, p hơn. Ch t lư ng này có là nh k thu t x lý ánh sáng, k thu t d ng và s t p trung c a khuôn hình và nh ng i cô ng thông tin nh t, áng quan tâm nh t. Ngư i xem tri u Hán có c m giác như h có m t, tr c ti p ch ng ki n hay ang tham gia vào nh ng s ki n th c t ó. Ngày nay ch t lư ng ……. Thành k c nh tranh y uy l c iv i các phương ti n TT C khác như sách, báo, phát thanh, i n… m nh c a 7
- truy n hình càng tăng lên do ph m vi nh hư ng r ng rãi c a nó. Nh ng thành t u KHKT hi n i ã t o cho truy n hình kh năng xâm nh p vào b t c ….. nào trên m t t nên i u ki n tài chính cho phép. V i truy n hình cáp quan, v tinh…sóng tín hi u truy n hình t o thành m t m ng lư i ưa các kênh truy n hình bao ph kh p b m t a c u, phá v nh ng ranh gi i a chính tr , thu h p không gian truy n hình. V i hình nh ng và k t h p v i âm thanh, truy n hình tt i tuy t i v ph m vi công chúng. B t c ngư i nào dù là thu c h th ng ngôn ng nào cũng có th xem tri u Hán mi n là ngư i ó không b khi m khuy t v th giác và thính giác. Hơn n a công chúng truy n hình là s ông nên quá trình xem còn quá trình trao i phân tích tái hi n nh n th c thông tin ch t lư ng m i. i u này t o nên tính c thù, m nh hơn mà không m t phương ti n TT C nào khác có th so sánh n i. S c m nh y m b o cho truy n hình tr thành m t nhân t có nh hư ng vô cùng l n n dư lu n phát tri n khó có m t l c lư ng chương trình nào, m t nhà chính tr nào có th thành công n u không hi u ư c s c m nh truy n hình. Bên c nh nh ng l i th trên, truy n hình cũng có nh ng h ch c a nó. Nh ng gì làm nên s c m nh, ưu th c a tri u Hán t m i quan h này thì trong m i quan h khác, chúng l i là nguyên nhân c a nh ng khi m khuy t tín hi u hình nh ng và âm thanh theo tuy n tính c a tri u Hán làm cho i tư ng công chúng b ng hoàn toàn v tóc , trình t ti p nh n thông tin. Cái gì ã qua l p l i và trong nhi u trư ng h p thì nh ng chi ti t ó làm m t i tính liên t c c a logic, làm thông tin không y hay b hi u l ch. Nh ng thông tin ph c t p, có m c tiêu l n khó có th chuy n t i qua truy n hình. Khi xem truy n hình, ngư i ti p nh n thông tin h u như t p trung toàn b vào các giác quan và nh ng gì di n ra trên màn hình, i u y c n tr các kh năng k t h p ti p nh n TTTH v i các ho t ng s ng khác c a con ngư i. 8
- S c ng k nh c a thi t b , phương ti n ghi hình và truy n sngs hình không cho phép ngư i ta ti p c n nhanh nh ng s ki n th i s xa các thành ph trung tâm hay nh ng nơi a hình núi non hi m tr . Các chi n tranh l p l i vì n i dung v tài có th d n n nhàm chán. Qu ng cáo có ý nghĩa kinh t quan tr ng i v i s t n t i và phát tri n c a truy n hình nhưng l i t o ra nh ng ưu th , tâm lý n ng n i v i công chúng. S thi u trách nhi m hay ý không lành m nh c a ngư i s n xu t các chương trình truy n hình r t d nh hư ng x u n thu n phong, m t c, văn hóa, l i s ng và c v chính tr i v i xã h i. Chính nh ng h n ch này t o cơ h i và m nh t cho s ti p t c phát tri n c a sách, báo in, PT, i n nh… và làm cho truy n hình không th tr thành k th ng tr tuy t i trong làm vi c TT C như ngư i ta d a oán t th p k 70 c a th k 20. IV. XU TH PHÁT TRI N TRUY N HÌNH TRONG XÃ H I HI N I Vi t Nam hi n nay, truy n hình ngày càng phát tri n m nh m . Trư c ây c gi hâu như ch xem các kênh c a ài truy n hình Vi t Nam: VTV1, VTV2, VTV3. Nhưng ngày nay, cùng v i s phát tri n như vũ bão c a khoa h c k thu t, u k thu t s xu t hi n. Cùng v i nó là s ra i c a ài truy n hình k thu t s VTC. i u này càng làm tăng nhu c u thư ng th c và gi i trí c a khán gi truy n hình. Có th nói, hình như m t sân chơi gi i trí bao g m: các trò chơi truy n hình: Ai là Tri u phú, u Trí, u trư ng 100… Ngoài ra còn có ca nh c, phim, th thao… các chương trình truy n hình u hay, h p d n và cu n hút ngư i xe. truy n hình ư c xem như m t sân chơi gi i trí lành m nh mà ó ngư i xem tìm n có th gi i t a b t lo âu, căng th ng nh ng công vi c c a cu c s ng thư ng ngày. B t c cái gì hay b t c i u gì chúng ta ư c bi t, ch c n b t ti vi lên là chúng ta có th c p nh t ư c y m i thông tin ang di n ra trong cu c s ng hàng ngày. T vi c tin t c th i s , giá vàng, ô la, n 9
- d báo th i ti t… hay ch c n n u ai ó mu n mua gì, âu, Du l ch nư c nào thì chương trình qu ng cáo trên truy n hình s nh hư ng cho c gi . Th m chi b n mu n nghe nh c, hay u n h i bác sĩ tư v n v n s c kh e thì truy n hình cúng u áp ng m t cách u các nhu c u ó. Hi n nay c ài truy n hình Vi t Nam và ài truy n hình k thu t s VTC ã xây d ng ư c r t nhi u kênh và các chương trình phong phú. Hi n VTC có kho ng 11 kênh trong ó có c kênh giành cho thi u nhi. T ch ban u ch có m t vài kênh, s lư ng chương trình ít, nhưng sau 3 nă ài truy n hình k thu t s VTC ã tăng c v ch t và lư ng. V i i ngũ phóng viên, biên t p viên tr trung, năng ng ã xây d ng ư c nhi u kênh phù h p v i s yêu thích c a gi i tr . Tôi 20, caphe@, cà phê t i… Có th nói trư c ây ài truy n hình Vi t Nam nawskm v trí c quy n, nhưng t khi ài truy n hình k thu t s VTC ra i ã t o ra s c c nh tranh. i u này càng là tăng s thu hút c a khán gi xe truy n hình ng th i cũng là cho truy n hình Vi t Nam ngày càng bư c phát tri n, i m i, nhi u n i dung, chương trình tăng th i lư ng phát sóng, ph c v c ng bào vùng sâu vùng xa hay nh ng nơi h i o, trư ng Sa. Trong th i kỳ h i nh p kinh t qu c t , chúng ta c n phát tri n truy n hình hơn n a, nên cho phóng viên sang các nư c trong khu v c h ch i kinh nghi m, u tư máy quay, trang thi t b k thuât có i ng phóng viên chuyên nghi p th c s , làm ra nh ng chương trình b ích, thi t th c cho ngư i xem, có như v y m i thu hút nhi u c gi b i ngày nay cùng v i s xu t hi n c a Interrnet, ngư i ta có th v a c báo, v nghe nhân ch ng nói và cũng có th xe hình nh như truy n hình. 10
- M CL C I. S RA I VÀ PHÁT TRI N C A BÁO CHÍ TRUY N HÌNH............ 1 II. BÍ QUY T THÀNH CÔNG C A CNN ................................................ 3 III. NH NG ƯU I M (TH M NH) VÀ H N CH C A BÁO TRUY N HÌNH?............................................................................................ 5 IV. XU TH PHÁT TRI N TRUY N HÌNH TRONG XÃ H I HI N I ................................................................................................................... 9 11
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học