Xem mẫu
- Trình bày m i quan h gi a
truy n thông b o l c và s phát
tri n tr em
Theo yêu c u bài: chúng tôi c n gi i quy t truy n th ng và
s phát tri n nhân cách tr em. V m t lý lu n chúng tôi th y:
Trư ng h p 1 : Truy n thông óng vai trò gì và như th nào
i v i xã h i con ngư i. Truy n thông giúp con ngư i v nh ng v n
v i y u t gì, ưa ns ph n h i.
Trư ng h p 2 : S ph n h i t phía công chúng t i quá trình
truy n thông như th nào và theo hư ng nào. Qua các y u t v :
M c ích, s thích, công vi c.
Nhưng trên th c t , câu h i t ra không ch ơn gi n là nêu
ra m i quan h gi a ngư i ưa tin, truy n tin, phát tin và nghe tin.
V n ây ch ra ư c s c m nh c a truy n thông mà ây là
“b o l c”.
Trong nhi u năm g n ây và c bi t hi n nay trên th trư ng
có y d y các phương ti n c bi t ph c v nói chung là “ a
phương ti n” cho ngư i s d ng. Theo à ó th trư ng phim và
- truy n ph c v cho các l a tu i ang t “ch y sô” ôi khi s nh
hư ng c a nó áng cân nh c.
tu i “h c mà chơi, chơi mà h c” ó, truy n thông t o ra
nhi u các chương trình vui chơi gi i trí như: game, chat r i phim
hành ng, b o l c và hơn n a là tình yêu tu i h c ư ng v.v… Nhìn
vào nó không ph i x u, nhưng trên th c t do s sa à và m i mê
v i th ó ã ưa t i nh ng hành ng ng m ng m i vào nhân
cách - tính cách tr thơ.
Th n a cũng ho c vì s nh hư ng m t phía t gia ình
ch ng h n, khi tr em ph i ch u nh ng hành ng b o l c thì trong
gia ình và s lan r ng ra toàn xã h i thì sao? … L i còn có nhi u
khi ni m vui và n i bu n c a các em x y ra chúng bi t chia s v i
ai?… Có m t câu nói r t n i ti ng c a nhà văn Pháp, ông nói: “ có
ư c ni m vui - ph i bi t chia s ; h nh phúc sinh ra t hai i u y”.
Ta cũng v y, khi vui c n ph i cùng ngư i khách hư ng cùng ni m
vui ó, nhưng ta th t m t trong nhi u trư ng h p thư ng th y và
hay suy ra r ng, m t trong nh ng ngư i thân c a ta không nh
lư ng thì sao?… Thành th nh ng lúc ó n i bu n dâng cao thì nh
hư ng c a hành ng gì y s không nh c bi t tr em.
T nhi u năm v a qua trên các ngu n tin, thông tin báo chí
ăng cho th y nh ng hình nh cu c s ng v tr thơ th t ng m ngùi
cho nh ng b c làm cha và m . C theo quan ni m v ng b n thì gia
ình luôn là môi trư ng u i c a m i ai ã t ng i qua tu i thơ
ó, nó chính là i m d ng chân, i m n và là i m i c a m i
ngư i, hãy cho nơi ó ư c bình yên và h nh phúc trong lòng
chúng ta.
- Theo s ti p nh n thông tin trên báo, ài, và truy n hình, tôi
th y t l ph n trăm thi u nhi ư c s ng tr n tu i thơ dư i s ch
che c a cha m là r t ít. Ví d : cha m không thu n hòa, k t hôn
cư ng ép, công vi c tác ng, k t hôn s m tu i v.v… Chính vì v y,
ôi khi ta th hình dung r ng khi tr em ph i s ng trong gia ình
cha m su t ngày cãi vã nhau, b m i làm su t ngày con nhà
mu n làm gì thì làm, hay g i nhà tr t sáng n t i v ón. N u
như v y thì sao?… Nói chung, không thi u nh ng em bé ư c tr i
qua tu i thơ c a mình trong “thiên àng búp bê”, ư c cha m trang
b th t chu áo cho bư c ư ng ngày mai c a mình, nhưng chúng ta
cũng ph i th c t th y r ng ó ch là nh ng con s th t khiêm t n,
vì nh ng em bé không h có tu i thơ, ngày ngày lê bư c trên ư ng
ph , i tìm m t tình thương, m t hơi m, m t ni m vui, nh ng em
bé b xem như là v t ngư i khách làm gi i trí mua vui, ki m
s ng… Vâng, các em ã không th t ch n cho mình m t s ph n,
m t cu c i và càng không th ch n cho mình m t ki p l m than.
Bi t n bao gi chúng ta m i có th rút ng n l i kho ng cách gi a
dư th a và thi u th n, gi a b t h nh và h nh phúc gi a ni m vui và
n i bu n c a cùng m t tu i thơ y…?
M t y u t n a là ngày nay các truy n dân gian, ti u thuy t,
các câu truy n c tích ang v ng bóng b i s lư ng c gi tìm n
v i nó r t ít. Nhưng thay vào ó là hàng lo t nh ng trang truy n có
n i dung và hình nh b o ng, ã và ang h p d n c gi tr tu i.
Ví d : Cônan, b y viên ng c r ng, truy n nhân Alula v.v..
Ti p n các c gi nh tu i không m y thích nh ng câu
truy n t xa xưa c a ông cha song nó l i ch a ng m t kho tàng
- nh ng giá tr tri t lí v con ngư i, v cu c s ng. Nh ng câu truy n
giúp các c gi v cách ăn nét , cách ng x v i ngư i ng lo i,
gi ây không còn i vào th gi i c c a b n tr , mà hàng lo t
nh ng câu truy n v i n i dung hình nh thì có m y khi c p n
vi c d y b o c gi nh ng i u hay l ph i. Mà i a s là nh ng
l i truy n kèm theo nh ng tranh nh v vũ khí, b o l c th hi n qua
ti ng ng. Ví d : binh, b pm bùm v.v… l i thư ng ư c in m to,
i u này ánh trúng tâm lý tò mò, hi u ng c a tr do v y mà nó
t o d u n trong b nh c a tr d n n gây s chú ý c a tr .
c bi t l a tu i m u giáo thì kh năng b t trư c nh ng
hành ng c a ngư i l n ho c nh ng hành ng cu th gi i xung
quanh nó ư c phát tri n m nh m . Như v y, hành ng c a các
nhân t trong môi trư ng s ng c a tr ã nh hư ng n s hình
thành nh ng ph m ch t tâm lý tr . Vi c b t chư c hành ng nhân
v t nào ó trong truy n khi n cho thái c a tr i v i s v t có
hành ng mà nó b t chư c. Nhân v t này yêu thích cái gì thì tr em
cũng yêu thích cái ó, làm cái gì nó cũng làm theo. Mà thư ng
nh ng c nh b o l c trong truy n tranh là nh ng c nh nhân v t
chính di n chi n u, hay hành ng vì l ph i, i u thi n nên có
th nói hành ng tác ng c a tr có th ý hư ng thi n nhi u hơn
nhưng trong vô th c nó v n là nh ng hành ng b t chư c. V y câu
h i t ra là tr em khi c nh ng truy n tranh có nhi u hình nh
b o l c thì b n thân nó tr nên b o l c hơn hay ít b o l c hơn.
Có th tr l i tr em có xu hư ng tr nên b o l c hơn, ta có
th lý gi i hi n tư ng tr em b o l c hơn như sau: Như chúng ta ã
bi t thì s nh n th c c a tr em còn h n ch , chúng ch hi u ư c
- nh ng gì th hi n rõ nh t i v i chúng mà trong truy n tranh thì
hình nh có nhi u hơn là l i nói l i văn. Chính vì v y mà khi c tr
em thư ng chú ý t i hình nh nhi u hơn và kèm theo hình nh minh
h a ó là nh ng ti ng va ch m ư c phát ra như Vu… Choang…
Binh b p v.v… và i u này nh hư ng n tr em nhi u hơn. Hơn
n a, i v i tr lúc này thì s phân bi t gi a thi n ác còn r t mơ h
nên tr h u như không quan tâm t i i u ó. M t khác, trong truy n
tranh m c dù nhân v t suy nghĩ hành ng theo công lý b o v công
lý (songoku trong B y viên ng c r ng, i trong d u n r ng thiêng)
nhưng khi th hi n l i b ng hành ng b o l c chém gi t vì v y tr
em có xu hư ng hành ng theo. Ta có th xem là m t chu i các
hình nh và hành ng c a các nhân v t trong truy n là m t chu i
các kích thích tác ng vào b óc c a tr em thông qua các giác
quan n dây th n kinh t ó th hi n nh ng hành ng b t chư c
(ph n ng).
V y trong truy n tranh ã có nh ng hình nh hành ng c a
nhân v t t s có s b t chư c c a tr em. Như v y, tr có xu
hư ng hành ng theo nh ng nhân v t mà mình thích. Vì v y, c n
có s hư ng d n c a ngư i l n tr nh n bi t ư c các hành vi
trong truy n.
M t v n n a ó là l a tu i c a mình tr em cũng ã t ý
th c ư c mình (trong tâm lý h c g i là ý th c b n ngã) vì v y mà
chúng có nhu c u ho t ng, nhu c u th hi n mình trư c ngư i
khác. Chính vì th mà khi c xong m t cu n truy n tranh có nh ng
chi ti t h p d n thì tr thư ng có ý mu n k câu truy n mình c
ư c cho ngư i khác nghe và th hi n hành ng c a nhân v t mà
- mình thích cho ngư i khác th y. Nhưng s ph n ng c a m i ngư i
xung quanh ho c là khen, khuy n khích ho c là chê khuyên không
nên làm theo i u d n n áp l c c a tr , n u khen thì tr càng
hư ng ng và n u chê thì l i m c và mu n th hi n v i ngư i khác
n a.
Sylvie Manson m t nhà tâm lý h c ã phân tích như sau:
“Trư c h t các em s b t chư c t xem mình là ngư i hùng m t
cách ý th c hay vô th c; sau ó là giai o n th m th u vô th c tr
em vô tình có l i nói c ch gi ng nhân v t hư c u mà v n tư ng
bình thư ng. Giai o n th ba là ph n x b o hành c a tr em
nhanh và d dàng nêu i u ki n cho phép và sau ó các em cho vi c
b o ng là vi c bình thư ng không h t ra xúc ng hay ăn năn
sau khi ã ph m t i”.
Sơ
Phim
Truy n tranh b o l c
Hành vi b t chư c
- Hành ng b o l c
Qua vi c trình bày trên ây, chúng ta th y:
T các hư ng ti p c n khác nhau trên chúng tôi ưa ra m t
s v n th o lu n. V n t ra ây là li u truy n tranh có nh
hư ng n hành vi b o l c c a tr em hay không? Ch c ch n là có
nhưng nó còn ph thu c vào cá nhân tr và môi trư ng s ng c a tr .
Chúng ta ph i làm sao cho các em th y truy n tranh b o
l c không ph i là th gi i th c t c n tránh cho các em th y cu c
s ng bên ngoài gi ng như ý tư ng c a nhà vi t truy n. i u này r t
nguy hi m vì các em s có nh ng ph n ng như nh ng nhân v t anh
hùng trong truy n và xa d n th c t .
Ví d : Có em khi nhìn th y nh ng ngư i có dung nhan x u xí
u cho y là ác ma và t coi mình là hi p sĩ c n ph i di t tr ác
ma.
- M t hi n tư ng ph bi n hơn ó là vi c các em òi mua các
chơi gi ng như vũ khí c a các nhân v t trong truy n như ao ki m
g y dao súng. Tuy nhiên kho ng cách t ki m g n ki m thu t
còn khá xa.
Chúng ta cũng c n chú ý n tu i c a các em, càng nh do
tư duy còn chưa phát tri n hành vi b t chư c càng nhi u s phân
bi t gi a hi n th c b c 1 và hi n th c b c 2 chưa rõ.
Tr em không ph i là ngư i l n thu nh b ng quan sát ơn
gi n hàng ngày chúng ta có th bi t ư c r ng rung c m và suy nghĩ
c a chúng không gi ng v i ngư i l n. Tình c m c a tr nh có th
r t mãnh li t nhưng có th t t ngay ch vì m t nguyên nhân nào ó.
Cái mà hôm nay nó thi t tha quy n luy n hôm sau l i có th quên
khu y i. Tr chưa th hi n ư c nh ng suy lu n tr u tư ng c a
ngư i l n nhưng nó l i hi u s v t xung quanh nó theo cách riêng
c a nó.
Mu n phát tri n tâm lý và hình thành nhân cách cho tr thì
nh t thi t ph i ưa chúng vào nh ng ho t ng nh t nh. Ho t
ng v i các d ng khác nhau ph i là các phương ti n cơ b n. Nói
cách khác giáo d c trư c h t ph i là quá trình t ch c ho t ng
tích c c c a tr em qua ó mà chi m lĩnh n n văn hóa c a dân t c
và nhân lo i.
Vai trò c a cha m r t quan tr ng không nh ng h ph i ki m
tra ki m soát các lo i truy n cho con mà quan tr ng hơn ph i hư ng
d n gi i thích tranh lu n v i chúng phân bi t cái hay i u d .
Theo nhà tâm lý tr li u Serge Tisseron thì khung c nh gia ình r t
- quan tr ng và nó có nh hư ng l n t i hành ng c a tr . Vì th ,
tránh cho các em có nh ng nh hư ng x u sau này các b c cha m
ph i có s quan tâm úng m c t i con em mình.
Tuy nhiên, chúng tôi không ph nh n hoàn toàn tác ng c a
các trò chơi mang tính b o l c. Bên c nh vai trò là m t phương ti n
gi i trí mà tr em c bi t yêu thích thì truy n tranh còn giúp các
em yêu cái thi n s công b ng và ghét cái ác s b t công. Các em
th y trong truy n, cái ác ph i tr giá nh ng anh hùng hi p sĩ luôn
giành chi n th ng b o v l ph i s công b ng và các em cũng
mu n tr thành nh ng hi p sĩ như v y. c bi t, tình ng i b n
h u giúp nhau xu t hi n r t nhi u trong truy n tranh. Các hi p sĩ
anh hùng không ơn c trên con ư ng tìm công lý mà luôn có b n
bè bên c nh giúp th m chí là hy sinh b o v b n bè mình trên
con ư ng tiêu di t cái ác. Chính vì v y mà i u quan tr ng không
ph i là c m oán các em c truy n tranh mà ph i giáo d c ch cho
các em th y cái gì nên và cái gì không nên. Trách nhi m này thu c
v gia ình, nhà trư ng và xã h i.
nguon tai.lieu . vn