1. Trang Chủ
  2. Triết học
  3. [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 15 phần 6

[Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 15 phần 6

Tham khảo tài liệu '[triết học] triết học lenin - học thuyết marx tập 15 phần 6', khoa học xã hội, chính trị - triết học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua 346 347 cña cuéc héi nghÞ ®¹i biÓu nµy ®· ®−îc ®¨ng trªn tê Ng−êi v« s¶n , sè 14167. Tßa ¸n, lµ c¬ quan do Ban chÊp hµnh trung −¬ng thµnh lËp, B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ®· kh«ng thõa nhËn m×nh cã quyÒn tù ®øng ra truy tè 31 ng−êi ë Pª-TÐc-bua vµ vÒ vÊn ®Ò men-sª-vÝch vµ ®ång

Thể loại Tài liệu miễn phí Triết học

Số trang 38

Ngày tạo 8/29/2018 8:26:53 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Mar... (.pdf)

Xem mẫu

  1. B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua 346 347 cña cuéc héi nghÞ ®¹i biÓu nµy ®· ®−îc ®¨ng trªn tê "Ng−êi v« s¶n", sè 14167. Tßa ¸n, lµ c¬ quan do Ban chÊp hµnh trung −¬ng thµnh lËp, B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ®· kh«ng thõa nhËn m×nh cã quyÒn tù ®øng ra truy tè 31 ng−êi ë Pª-TÐc-bua vµ vÒ vÊn ®Ò men-sª-vÝch vµ ®ång chÝ §an, cho nªn ®· kªu gäi còng chÝnh thµnh lËp tßa ¸n ®¶ng nh©n c¸i Ban chÊp hµnh trung −¬ng Êy x¸c ®Þnh cho m×nh thÈm quyÒn trong vÊn ®Ò xö lý b¶n ph¶n c¸o tr¹ng. Trong mét phiªn sù chia rÏ ®ã, ®äc tr−íc häp ®Æc biÖt, Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®· xem xÐt l¹i vÊn ®Ò ®¹i héi V cña ®¶ng c«ng nh©n ®ã vµ x¸c nhËn r»ng tßa ¸n ®ã chØ ®−îc lËp ra ®Ó xÐt xö Lª-nin d©n chñ - x· héi nga166 th«i cßn nÕu muèn xÐt xö thªm nh÷ng ng−êi kh¸c n÷a th× nhÊt thiÕt ph¶i cã lÖnh cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng; ®−¬ng nhiªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng tù coi m×nh cã tr¸ch nhiÖm truy tè Qua c¸c tê b¸o t− s¶n (tê "§ång chÝ" vµ c¸c tê kh¸c) mäi bÊt kú ng−êi nµo mµ tßa ¸n Êy cho lµ cã hµnh vi kh«ng thÓ ng−êi ®Òu biÕt r»ng Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®¶ng ta ®· lËp tßa ¸n ®¶ng ®Ó xÐt c¸ch hµnh ®éng cña t«i ― tøc lµ viÖc t«i cho dung thø ®−îc. Vµ thµnh phÇn cña tßa ¸n míi nµy còng l¹i hoµn toµn do chÝnh Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®ã quy ®Þnh. xuÊt b¶n cuèn s¸ch máng nhan ®Ò "Cuéc bÇu cö ë Xanh Pª-tÐc- bua vµ sù gi¶ dèi cña 31 ng−êi men-sª-vÝch",1) vµo lóc ®¶ng bé ThÕ lµ c¶ mét mí nh÷ng chuyÖn ng−îc ®êi vµ nh÷ng ®iÒu d©n chñ - x· héi Pª-tÐc-bua bÞ chia rÏ trong cuéc tuyÓn cö vµo m©u thuÉn kinh khñng. Ban chÊp hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch §u-ma II. ®ãng vai trß cña mét c¬ quan võa truy tè, võa ®Þnh quyÒn h¹n Tßa ¸n gåm ba ®¹i biÓu cña phÝa t«i, ba ®¹i biÓu cña phÝa 31 vµ thµnh phÇn cña tßa ¸n. B¶n ph¶n c¸o tr¹ng cña chóng t«i ng−êi men-sª-vÝch vµ ba ñy viªn ®oµn chñ tÞch do c¸c Ban chÊp nh»m vµo mét l·nh tô cña bé phËn men-sª-vÝch trong Ban chÊp hµnh trung −¬ng cña c¸c §¶ng d©n chñ - x· héi L¸t-vi-a, Ba-lan hµnh trung −¬ng. ChØ còng nh÷ng ng−êi Êy th«i, nh−ng võa chØ vµ cña ph¸i Bun, chØ ®Þnh. T«i ®· ®Ö lªn tßa ¸n ®ã mét ph¶n c¸o ®Þnh tßa ¸n, võa lµm c«ng tè viªn, võa gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vÒ b¶n tr¹ng ®èi víi 3l ng−êi men-sª-vÝch vµ ®ång chÝ §an (®ång chÝ ph¶n c¸o tr¹ng buéc téi chÝnh b¶n th©n hä! Êy lµ ñy viªn ban biªn tËp C¬ quan ng«n luËn trung −¬ng, vµ RÊt dÔ hiÓu lµ kiÓu c¸ch lµm nh− thÕ kh«ng thÓ nµo n©ng cao th«ng qua C¬ quan ng«n luËn trung −¬ng còng lµ ñy viªn Ban uy tÝn cho ®¶ng. ChØ cã ®¹i héi ®¶ng míi cã thÓ xua tan nh÷ng chÊp hµnh trung −¬ng) v× hµnh ®éng cña hä lµ kh«ng thÓ dung chuyÖn ng−îc ®êi Êy. V× thÕ t«i yªu cÇu ®¹i héi: trao cho tßa ¸n thø ®−îc. Ph¶n c¸o tr¹ng ®ã, mét mÆt ®−îc sù ñng hé cña cuéc toµn quyÒn xÐt xö, trùc tiÕp thay mÆt ®¹i héi; gi¶i phãng tßa ¸n héi nghÞ 234 ®¶ng viªn b«n-sª-vÝch cña Pª-tÐc-bua (nghÞ quyÕt khái mäi sù lÖ thuéc vµo Ban chÊp hµnh trung −¬ng v× Ban cña hä, cïng víi b¶n b¸o c¸o cña hä tãm t¾t toµn bé sù viÖc, ®· chÊp hµnh trung −¬ng râ rµng lµ mét bªn h÷u quan (víi bé ®−îc ®¨ng trªn tê "Ng−êi v« s¶n", sè 13), vµ mÆt kh¸c, ®−îc sù phËn men-sª-vÝch trong Ban chÊp hµnh trung −¬ng) trong sù ñng hé cña Héi nghÞ ®¹i biÓu ®¶ng bé d©n chñ - x· héi Pª-tÐc- viÖc; trao cho tßa ¸n ®−îc quyÒn xem xÐt sù viÖc mét c¸ch toµn bua (trõ nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®· tù t¸ch ra råi). NghÞ quyÕt diÖn, kh«ng cã bÊt kú sù h¹n chÕ nµo, vµ quyÒn tè c¸o tÊt c¶ mäi ®¶ng viªn vµ tÊt c¶ mäi c¬ quan cña ®¶ng, kÓ c¶ bé phËn 1) Xem Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 14, tr. men-sª-vÝch trong Ban chÊp hµnh trung −¬ng, v.v.. 403 - 417.
  2. V. I. L ª - n i n B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua 348 349 §Ó mäi ng−êi hiÓu râ vÊn ®Ò, t«i xin tr×nh víi c¸c ®¹i biÓu Toµn v¨n b¶n c¸o tr¹ng lµ nh− thÕ. Tr−íc hÕt t«i xin v¹ch ra dù ®¹i héi §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga: 1) toµn v¨n r»ng ë ®©y cã mét chç sai víi sù thËt, sai hoµn toµn, sai nghiªm lêi tù bµo ch÷a cña t«i (hay lµ lêi buéc téi bé phËn men-sª-vÝch träng, vµ t«i yªu cÇu tßa ¸n söa l¹i ®iÒu ®ã c¨n cø vµo nguyªn trong Ban chÊp hµnh trung −¬ng), mµ t«i ®· ®äc t¹i phiªn tßa v¨n cuèn s¸ch mµ ng−êi ta dùa vµo ®Êy ®Ó tè c¸o t«i. Cô thÓ lµ: thø nhÊt. (Tßa ¸n ®· më tÊt c¶ lµ hai phiªn xÐt xö vµ ®· hái quyÓn s¸ch ®ã ®· chØ ra mét c¸ch th¼ng thõng vµ døt kho¸t cung ba trong sè mÊy chôc nh©n chøng. C¸c phiªn tßa ®· ph¶i r»ng t«i tè c¸o kh«ng ph¶i chØ 31 ng−êi men-sª-vÝch, mµ c¶ ngõng l¹i v× ®¹i héi häp.) 2) B¶n ghi tãm t¾t qu¸ tr×nh diÔn biÕn ®ång chÝ §an, tøc mét ñy viªn cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng. thùc tÕ sù chia rÏ ë Pª-tÐc-bua. Ban chÊp hµnh trung −¬ng, trong khi th¶o ra nghÞ quyÕt cña m×nh, kh«ng thÓ kh«ng biÕt r»ng ®ång chÝ §an lµ mét ñy viªn I. Lêi tù bµo ch÷a (hay lµ lêi buéc téi bé phËn Men-sª-vÝch trong ban chÊp hµnh cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng (cã thÓ lµ ®ång chÝ Êy thËm chÝ ®· trung − ¬ng) cña Lª-nin ®äc t¹i tßa ¸n ®¶ng tham gia viÖc th¶o luËn vÊn ®Ò hoÆc tham gia viÖc quyÕt nghÞ ®−a t«i ra tßa xö v× ®· tè c¸o §an?), vµ còng kh«ng thÓ kh«ng Th−a c¸c ®ång chÝ thÈm ph¸n! biÕt r»ng t«i tè c¸o kh«ng ph¶i chØ cã 31 ng−êi, mµ c¶ §an n÷a. Ban chÊp hµnh trung −¬ng tè c¸o t«i lµ ®· ph¹m hµnh vi Nh− vËy cã nghÜa lµ Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®· cè t×nh ®em (ph¸t biÓu trªn b¸o chÝ) kh«ng thÓ dung thø ®−îc ®èi víi mét mét ñy viªn cña m×nh t¸ch ra khái nhãm nh÷ng ng−êi bÞ t«i tè ®¶ng viªn. §ã lµ nh÷ng ®iÒu ®−îc ghi trong nghÞ quyÕt cña Ban c¸o. ë ®©y, ngoµi mét chç sai víi sù thËt, cßn cã mét c¸i g× ®ã tåi chÊp hµnh trung −¬ng vÒ viÖc thµnh lËp tßa ¸n ®¶ng. T«i xin ®i h¬n, mét c¸i g× ®ã kh«ng thÓ dung thø ®−îc, vµ sau nµy t«i sÏ th¼ng vµo thùc chÊt cña vÊn ®Ò: xin ®äc toµn v¨n "lêi tuyªn bè" b×nh luËn tØ mØ khÝa c¹nh ®ã cña sù viÖc vµ sÏ cè g¾ng lµm s¸ng mµ Ban chÊp hµnh trung −¬ng "®−a ra cho tßa ¸n xÐt". tá chÝnh c¸i khÝa c¹nh ®ã b»ng toµn bé tµi liÖu cña cuéc ®iÒu tra. "... Ban chÊp hµnh trung −¬ng x¸c nhËn r»ng quyÓn s¸ch "Cuéc B©y giê t«i xin tr×nh bµy thùc chÊt cña lêi tè c¸o. bÇu cö ë Xanh Pª-tÐc-bua vµ sù gi¶ dèi cña 3l ng−êi men-sª-vÝch", d−íi Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®−a ra hai ®o¹n trÝch cuèn s¸ch ký tªn ®ång chÝ Lª-nin, trùc tiÕp tè c¸o 3l ®¶ng viªn cña ®¶ng bé Xanh cña t«i, vµ t«i ph¶i ph©n tÝch thËt ®Çy ®ñ mçi mét ®o¹n trÝch Êy. Pª-tÐc-bua lµ ®· m¾c téi ®i th−¬ng l−îng víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn §−¬ng nhiªn, t«i hiÓu r»ng vÊn ®Ò ë ®©y cã quan hÖ ®Õn toµn "®Ó b¸n phiÕu cña c«ng nh©n cho nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn" vµ tè c¸o "nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch lµ ®· mÆc c¶ víi ph¸i d©n chñ - lËp bé cuèn s¸ch nãi trªn chø kh«ng ph¶i chØ cã quan hÖ ®Õn hai hiÕn ®Ó lÐn lót ®−a ng−êi cña m×nh vµo §u-ma, bÊt chÊp ý muèn cña ®o¹n trÝch nµy. Nh−ng t«i còng lµm theo Ban chÊp hµnh trung c«ng nh©n vµ dùa vµo sù gióp ®ì cña ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn". −¬ng, vµ coi hai ®o¹n ®ã lµ vÊn ®Ò c¬ b¶n vµ chñ yÕu. Ban chÊp hµnh trung −¬ng x¸c nhËn r»ng mét lêi tè c¸o nh− thÕ §o¹n trÝch thø nhÊt lµ rót ë ngay phÇn ®Çu tiªn cuèn s¸ch. xuÊt hiÖn trªn b¸o chÝ, nhÊt lµ vµo tr−íc h«m cã cuéc tuyÓn cö, nhÊt Xin cho phÐp t«i ®äc c¶ trang ®Ó chØ râ ®o¹n trÝch ®ã n»m trong ®Þnh sÏ g©y rèi lo¹n trong hµng ngò giai cÊp v« s¶n b»ng c¸ch lµm cho mèi liªn hÖ nµo: ng−êi ta nghi ngê sù trung thùc vÒ chÝnh trÞ cña c¸c ®¶ng viªn, vµ gióp "Trong tê b¸o "§ång chÝ" sè ra ngµy h«m nay (20 th¸ng cho kÎ thï cña giai cÊp v« s¶n cã cí chèng l¹i §¶ng d©n chñ - x· héi. Giªng), ― t«i xin nh¾c l¹i: nh− vËy lµ sù viÖc ®· diÔn ra n¨m NhËn thÊy r»ng nh÷ng lêi ph¸t biÓu nh− thÕ lµ kh«ng thÓ dung thø ngµy tr−íc khi h×nh thµnh khèi liªn minh c¸nh t¶ ë Xanh Pª-tÐc- ®−îc ®èi víi mét ®¶ng viªn, Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®−a c¸ch hµnh bua vµ 16 ngµy tr−íc khi tiÕn hµnh cuéc bÇu cö §u-ma nhµ n−íc ®éng cña ®ång chÝ Lª-nin ra ®Ó tßa ¸n ®¶ng xÐt". ë thµnh phè Xanh Pª-tÐc-bua, ― cã nh÷ng ®o¹n trÝch dµi rót trong
  3. V. I. L ª - n i n B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua 350 351 b¶n kªu gäi cña 31 ng−êi men-sª-vÝch ®· t¸ch khái tæ chøc x· ng−êi men-sª-vÝch, t«i ®· nhÊn m¹nh ngay lËp tøc hµnh ®éng héi chñ nghÜa vµo lóc s¾p b¾t ®Çu cuéc bÇu cö ë Xanh Pª-tÐc- giÊu giÕm kh«ng cho c«ng nh©n biÕt vÒ v¨n b¶n giao −íc. bua"1). Chóng ta h·y ®äc tiÕp : T«i xin nhÊn m¹nh r»ng ngay c©u ®Çu cña cuèn s¸ch ®· nªu "2) Víi t− c¸ch mét bé phËn cÊu thµnh trong khèi tiÓu t− s¶n lªn hµng ®Çu mét sù thËt c¬ b¶n, tøc lµ sù ph©n liÖt ë Xanh Pª- (mµ c¸c b¸o gäi kh«ng ®óng lµ "khèi c¸nh t¶"), nh÷ng ng−êi tÐc-bua ngay tr−íc ngµy bÇu cö. T«i nhÊn m¹nh ®iÒu ®ã, v× råi men-sª-vÝch ly khai ®· mÆc c¶ víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn cho ®©y t«i sÏ cßn ph¶i nªu l¹i nhiÒu lÇn ý nghÜa cña nã. khèi ®ã ba trong sè s¸u ghÕ. §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn chØ cho hai ghÕ. ViÖc mÆc c¶ kh«ng thµnh. Cuéc häp cña "héi nghÞ" tiÓu T«i xin ®äc tiÕp: t− s¶n (danh tõ nµy kh«ng ph¶i cña chóng t«i mµ lÊy ë c¸c b¸o) "... Tr−íc hÕt, chóng ta h·y nh¾c l¹i tãm t¾t trong vµi c©u sù víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn ®· tiÕn hµnh ngµy 18 th¸ng Giªng. viÖc thùc tÕ mµ ph¸i men-sª-vÝch t¸ch khái §¶ng d©n chñ - x· C¸c b¸o "Ng«n luËn" vµ "§ång chÝ" cã ®¨ng tin Êy. B¸o "Ng«n héi ®· lµm, sau khi rêi bá héi nghÞ...". MÊy ngµy tr−íc khi cho luËn" tuyªn bè h«m nay r»ng kh«ng ®¹t ®−îc sù tháa hiÖp (tuy ra cuèn s¸ch mµ chóng ta ®ang ph©n tÝch ë ®©y, t«i ®· cho xuÊt vËy, chóng ta ®−¬ng nhiªn vÉn ph¶i tÝnh ®Õn lµ hä vÉn tiÕp tôc b¶n cuèn : "§¶ng d©n chñ - x· héi vµ cuéc bÇu cö ë Xanh Pª- th−¬ng l−îng bÝ mËt). tÐc-bua" vµ c¶ cuèn: ""H·y nghe lêi ph¸n xÐt cña mét tªn ngu Ph¸i men-sª-vÝch hiÖn nay ch−a th«ng b¸o g× trªn b¸o chÝ vÒ xuÈn"... (TrÝch bót ký cña mét nhµ chÝnh luËn d©n chñ - x· "nh÷ng hµnh ®éng" nµy cña hä ®Ó b¸n phiÕu cña c«ng nh©n cho héi)"2) ®Ó bµn vÒ viÖc rêi bá ®ã vµ vÒ ý nghÜa cña viÖc rêi bá ®ã. ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn". Cuèn s¸ch thø hai nµy ®· bÞ c¶nh s¸t tÞch thu gÇn hÕt. ChØ cßn gi÷ l¹i ®−îc mét vµi quyÓn vµ së dÜ t«i lÊy cuèn s¸ch ®ã ®Ó lµm Nguån gèc c©u chuyÖn vÒ ®o¹n trÝch thø nhÊt lµ nh− thÕ nµy. c¨n cø lµ cèt ®Ó cho tßa ¸n cã thÓ nghiªn cøu nh÷ng biÕn cè lóc T«i ®· viÕt nh÷ng lêi ph¶n ®èi nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch vµo bÊy giê ®−îc ®Çy ®ñ, kh«ng bÞ ®øt ®o¹n. chÝnh h«m mµ lÇn ®Çu tiªn qua c¸c b¸o t«i biÕt r»ng ph¸i men- "...1) Sau khi t¸ch khái nh÷ng ng−êi c«ng nh©n d©n chñ - x· sª-vÝch vµ ph¸i d©n tóy kh«ng thµnh c«ng trong viÖc lËp khèi héi, hä vµo khèi liªn minh víi giai cÊp tiÓu t− s¶n (§¶ng x· héi liªn minh víi bän d©n chñ - lËp hiÕn ®Ó chèng l¹i ph¸i ®a sè chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, ph¸i lao ®éng vµ §¶ng lao ®éng x· héi trong tæ chøc d©n chñ - x· héi Pª-tÐc-bua, tuy nhiªn t«i vÉn ph¶i chñ nghÜa nh©n d©n) ®Ó cïng nhau mÆc c¶ sè ghÕ víi §¶ng d©n dÌ chõng, v× t«i kh«ng thÓ nãi ch¾c r»ng b¶n hiÖp ®Þnh ®ã døt chñ - lËp hiÕn. Hä giÊu kh«ng cho c«ng nh©n vµ c«ng chóng kho¸t lµ kh«ng thµnh, vµ ph¶i tÝnh ®Õn ®iÒu xÊu nhÊt: tøc lµ viÖc biÕt v¨n b¶n giao −íc vÒ viÖc nh÷ng ng−êi ®· t¸ch khái §¶ng ng−êi ta tiÕp tôc th−¬ng l−îng "bÝ mËt". T¹i sao lóc ®ã t«i l¹i cho d©n chñ - x· héi tham gia khèi tiÓu t− s¶n. r»ng (mµ c¶ b©y giê n÷a, t«i vÉn cho r»ng c¸ch nh×n lóc ®ã cña Nh−ng chóng ta kh«ng mÊt hy väng lµ b¶n giao −íc ®ã råi t«i lµ ®óng) cÇn ph¶i tÝnh ®Õn ®iÒu xÊu nhÊt ®ã? V× viÖc giÊu còng sÏ ®−îc c«ng bè, vµ ®iÒu bÝ mËt sÏ trë nªn râ rµng". giÕm kh«ng cho c«ng chóng biÕt v¨n b¶n giao −íc gi÷a nh÷ng Xin tßa ¸n chó ý lµ trong cuèn s¸ch cña t«i tè c¸o §an vµ 31 ng−êi men-sª-vÝch víi khèi liªn minh tiÓu t− s¶n lµ mét hµnh ®éng kh«ng ®óng, kh«ng xøng ®¸ng ®èi víi mét ng−êi x· héi chñ nghÜa, v× thÕ nã kh«ng khái g©y nªn nh÷ng sù nghi ngê xÊu nhÊt. 1) Xem Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t.14, tr. Gäi lµ "b¸n" phiÕu c«ng nh©n cho bän d©n chñ - lËp hiÕn, thÕ 403. t h× "b¸n ch¸c" ra lµm sao? Cã mét sè ng − êi hay ®ïa ®· nãi 2) Nh− trªn, tr. 321-352, 353-378.
  4. V. I. L ª - n i n B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua 352 353 víi t«i r»ng hä hiÓu vÊn ®Ò nh− thÕ nµy: h×nh nh− t«i nãi b¸n ®äc c¨m thï, ch¸n ghÐt, khinh bØ nh÷ng ng−êi ®· hµnh ®éng ®Ó lÊy tiÒn th× ph¶i. Lêi nãi ®ïa ®−¬ng nhiªn kh«ng ph¶i lµ nh− vËy; c¸ch tr×nh bµy ®ã kh«ng nh»m thuyÕt phôc, mµ nh»m g©y tan vì trong hµng ngò, ― kh«ng nh»m söa ch÷a sai lÇm cña kh«ng s©u s¾c. Nh−ng nÕu lµ ng−êi cã häc vÊn vµ ®äc víi mét th¸i ®é nghiªm tóc toµn bé cuèn s¸ch, chø kh«ng ph¶i tõng ®èi ph−¬ng, mµ nh»m thñ tiªu vµ quÐt s¹ch tæ chøc cña ®èi ®o¹n lÊy riªng ra, th× qua c¶ ®o¹n v¨n, tõ tÊt c¶ nh÷ng c©u tr−íc ph−¬ng. C¸ch tr×nh bµy Êy ®óng lµ cã t¸c dông g©y ra nh÷ng ý vµ nh÷ng c©u sau, hä sÏ nhËn ra ngay lËp tøc b¸n kh«ng ph¶i nghÜ xÊu nhÊt, nh÷ng sù nghi ngê xÊu nhÊt vÒ ®èi ph−¬ng, vµ ®Ó lÊy tiÒn, mµ ®Ó ®æi lÊy ghÕ trong §u-ma. Sù "mÆc c¶" vµ ®óng lµ nã kh«ng mang tÝnh chÊt thuyÕt phôc vµ söa ch÷a, mµ "mua b¸n" ë ®©y cã nghÜa lµ sù trao ®æi nh÷ng vËt ngang gi¸ vÒ lµ nh»m "g©y rèi lo¹n trong hµng ngò giai cÊp v« s¶n". chÝnh trÞ chø kh«ng ph¶i nh÷ng vËt ngang gi¸ vÒ kinh tÕ, ®æi Ng−êi ta sÏ hái t«i: nh− vËy, ph¶i ch¨ng ®ång chÝ thõa nhËn phiÕu ®Ó lÊy ghÕ chø kh«ng ph¶i ®æi phiÕu ®Ó lÊy tiÒn. c¸ch tr×nh bµy nh− vËy lµ kh«ng thÓ dung thø ®−îc? T«i sÏ tr¶ Cã ng−êi sÏ hái: cã cÇn ph¶i nãi nhiÒu ®Õn nh÷ng ®iÒu râ lêi: Cè nhiªn lµ ®óng, nh−ng t«i chØ xin thªm mét ®iÓm nhá: nã rµng vµ hiÓn nhiªn nh− vËy kh«ng? lµ kh«ng thÓ dung thø ®−îc ®èi víi ®¶ng viªn cña mét ®¶ng thèng nhÊt. Toµn bé mÊu chèt cña vÊn ®Ò n»m trong ®iÓm nãi T«i tin ch¾c r»ng lµm nh− vËy lµ cÇn thiÕt bëi v× bµn ®Õn ®iÓm nµy, tøc lµ chóng ta tõng b−íc tiÕn s¸t ®Õn chç lµm s¸ng thªm Êy. Lêi buéc téi cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®èi víi t«i râ vÊn ®Ò ®· ®−îc Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®Æt ra, tøc lµ: lµ hoµn toµn kh«ng chÝnh x¸c, h¬n n÷a lµ kh«ng thµnh thùc, ®ã nh÷ng lêi ph¸t biÓu trªn b¸o chÝ lµ cã thÓ dung thø ®−îc hay chÝnh lµ v× Ban chÊp hµnh trung −¬ng lê ®i kh«ng nãi ®Õn t×nh kh«ng thÓ dung thø ®−îc. tr¹ng kh«ng cã mét ®¶ng thèng nhÊt trong thêi gian mµ cuèn s¸ch ®−îc viÕt ra, ë trong c¸i tæ chøc mµ cuèn s¸ch lÊy lµm NÕu nh− ®o¹n s¸ch mµ chóng ta ®ang ph©n tÝch viÕt r»ng: ®iÓm xuÊt ph¸t (kh«ng ph¶i vÒ h×nh thøc, mµ lµ vÒ thùc chÊt), ë 31 ng−êi ®· b¸n phiÕu c«ng nh©n cho bän d©n chñ - lËp hiÕn ®Ó trong c¸i tæ chøc mµ môc ®Ých ®−îc cuèn s¸ch lÊy lµm ®èi lÊy tiÒn, th× nh− thÕ sÏ lµ g¸n cho ®èi ph−¬ng mét kiÓu hµnh t−îng phôc vô. Trong lóc ®¶ng bÞ ph©n liÖt mµ ng−êi ta l¹i kÕt ®éng nhôc nh· vµ téi lçi. Ng−êi nµo nãi nh− vËy th× ng−êi ®ã téi lµ vÒ ®iÒu ®ã t«i ®· "ph¸t biÓu trªn b¸o chÝ nh÷ng lêi lÏ ®¸ng ®−a ra tßa, tÊt nhiªn hoµn toµn kh«ng ph¶i v× téi "g©y rèi lo¹n trong hµng ngò giai cÊp v« s¶n", mµ chÝnh v× téi vu khèng. kh«ng thÓ dung thø ®−îc ®èi víi c¸c ®¶ng viªn", th× nh− thÕ lµ §ã lµ ®iÒu râ nh− ban ngµy. kh«ng thµnh thùc. Tr¸i l¹i, nÕu ®o¹n s¸ch mµ chóng ta ®ang ph©n tÝch viÕt Ph©n liÖt lµ c¾t ®øt mäi liªn hÖ vÒ tæ chøc, do ®ã chuyÓn r»ng: 31 ng−êi ®· chñ tr−¬ng ®em sè phiÕu cña c«ng nh©n cuéc ®Êu tranh quan ®iÓm tõ chç t¸c ®éng tõ bªn trong tæ chøc nhËp vµo sè phiÕu cña bän d©n chñ - lËp hiÕn víi ®iÒu kiÖn lµ ®Õn chç t¸c ®éng tõ bªn ngoµi tæ chøc, tõ chç uèn n¾n t− t−ëng bän nµy sÏ dµnh cho nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi mét sè ghÕ vµ thuyÕt phôc ®ång chÝ ®Õn chç tiªu diÖt tæ chøc cña hä, ®Õn trong §u-ma th× lêi ph¸t biÓu ®ã sÏ lµ mÉu mùc vÒ cuéc luËn chç thøc tØnh quÇn chóng c«ng nh©n (vµ quÇn chóng nh©n d©n chiÕn ®óng mùc vµ ch©n thµnh cã thÓ dung thø ®−îc ®èi víi nãi chung) chèng l¹i c¸i tæ chøc ly khai. c¸c ®¶ng viªn cña ®¶ng. C¸i kh«ng thÓ dung thø ®−îc trong quan hÖ gi÷a c¸c ®¶ng C¸ch tr×nh bµy cña t«i kh¸c víi c¸ch tr×nh bµy ®ã ë chç nµo? viªn cña mét ®¶ng thèng nhÊt, th× l¹i lµ c¸i cã thÓ dung thø ®−îc Cã kh¸c ch¨ng th× chØ lµ ë ©m ®iÖu cña toµn bé mét b¶n nh¹c mµ vµ lµ ®iÒu b¾t buéc ph¶i cã trong quan hÖ gi÷a c¸c bé phËn cña th«i. ChÝnh c¸ch tr×nh bµy ®ã tùa hå nh− muèn g©y cho ng−êi mét ®¶ng ®· bÞ chia rÏ hoµn toµn. Khi viÕt vÒ c¸c ®ång chÝ trong
  5. V. I. L ª - n i n B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua 354 355 ngò bé phËn giai cÊp v« s¶n chÞu sù l·nh ®¹o cña nh÷ng ng−êi cïng mét ®¶ng, ng−êi ta kh«ng thÓ dïng nh÷ng lêi lÏ nh− lêi lÏ ng−êi ta ®ang dïng ®Ó th−êng xuyªn gieo r¾c trong quÇn men-sª-vÝch, th× nh− thÕ chóng ta sÏ kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®−îc chóng c«ng nh©n sù c¨m thï, ch¸n ghÐt, khinh bØ, v. v., ®èi víi cuéc vËn ®éng tuyÓn cö cña khèi liªn minh c¸nh t¶ chóng ta. Vµ nh÷ng ng−êi kh«ng ®ång ý víi m×nh. Nh−ng víi mét tæ chøc t«i chØ tiÕc lµ v× kh«ng ë Pª-tÐc-bua nªn t«i ®· gióp ®ì kh«ng ly khai, th× ng−êi ta cã thÓ vµ cÇn ph¶i dïng chÝnh nh÷ng lêi lÏ ®−îc ®Çy ®ñ vµo viÖc kÐo quÇn chóng tho¸t khái ¶nh h−ëng nh− thÕ. cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ly khai, v× nÕu nhiÖm vô ®ã ®−îc T¹i sao l¹i cÇn ph¶i lµm nh− vËy? V× sù ph©n liÖt ®· b¾t buéc hoµn thµnh víi mét tinh thÇn sèt s¾ng h¬n vµ ®¹t ®−îc kÕt qu¶ ng−êi ta ph¶i l«i kÐo quÇn chóng tho¸t ra khái sù l·nh ®¹o cña nhiÒu h¬n th× khèi liªn minh c¸nh t¶ cã lÏ ®· giµnh ®−îc th¾ng tæ chøc ®· ly khai. Ng−êi ta nãi víi t«i: anh ®· g©y rèi lo¹n lîi ë Xanh Pª-tÐc-bua råi. Nh÷ng sè liÖu vÒ kÕt qu¶ tuyÓn cö ®· trong hµng ngò giai cÊp v« s¶n. T«i tr¶ lêi hä: t«i g©y ra mét chøng minh ®iÒu ®ã. c¸ch cã suy nghÜ vµ cã tÝnh to¸n sù rèi lo¹n trong hµng ngò bé VÒ mÆt l«-gÝch mµ nãi (mµ ®−¬ng nhiªn, kh«ng ph¶i chØ lµ phËn giai cÊp v« s¶n ë Pª-tÐc-bua ®· ®i theo nh÷ng ng−êi men- vÒ mÆt l«-gÝch), sai lÇm c¨n b¶n cña sù buéc téi chÝnh lµ ë chç sª-vÝch ly khai vµo ngay tr−íc cuéc tuyÓn cö, vµ t«i sÏ m·i m·i ng−êi ta ®· x¶o quyÖt l¶ng tr¸nh vÊn ®Ò ph©n liÖt, lê ®i kh«ng lµm nh− thÕ chõng nµo cßn tån t¹i sù ph©n liÖt. nãi ®Õn sù thËt vÒ ph©n liÖt, m−u toan ®−a ra nh÷ng yªu s¸ch B»ng nh÷ng ®ßn c«ng kÝch kÞch liÖt lµm nhôc nh÷ng ng−êi chÝnh ®¸ng khi cã sù thèng nhÊt cña ®¶ng, ¸p dông vµo nh÷ng men-sª-vÝch vµo ngay tr−íc cuéc tuyÓn cö ë Xanh Pª-tÐc-bua, t«i ®iÒu kiÖn kh«ng cã sù thèng nhÊt, kh«ng cã mét ®¶ng duy nhÊt, h¬n n÷a ― t«i sÏ chøng minh sau ― së dÜ kh«ng cã sù ®· thùc tÕ lµm chÊn ®éng hµng ngò cña bé phËn giai cÊp v« s¶n ®ang tin vµo hä vµ ®i theo hä. §ã lµ môc ®Ých cña t«i. §ã lµ tr¸ch thèng nhÊt ®ã lµ do lçi cña chÝnh b¶n th©n Ban chÊp hµnh trung nhiÖm cña t«i, cña mét thµnh viªn thuéc ®¶ng bé d©n chñ - x· héi −¬ng, thñ ph¹m ®· g©y ra vµ che giÊu sù ph©n liÖt nh−ng l¹i Xanh Pª-tÐc-bua, lµ tæ chøc ®ang tiÕn hµnh cuéc vËn ®éng nh©n ®ang ®ãng vai trß buéc téi ! danh khèi liªn minh c¸nh t¶. V× sau khi cã sù ph©n liÖt, muèn tiÕn NÕu cã ng−êi nµo ®ã ®em c¸i tiªu chuÈn vÒ cuéc ®Êu tranh hµnh cuéc vËn ®éng ®ã th× cÇn ph¶i ph¸ tan hµng ngò cña nh÷ng ®−îc phÐp tiÕn hµnh trong néi bé ®¶ng ¸p dông vµo cuéc ®Êu ng−êi men-sª-vÝch lµ nh÷ng kÎ ®ang d¾t dÉn giai cÊp v« s¶n ®i tranh ®−îc tiÕn hµnh trªn c¬ së sù ph©n liÖt, cuéc ®Êu tranh theo bän d©n chñ - lËp hiÕn, cÇn ph¶i lµm rèi lo¹n trong hµng ngò ®−îc tiÕn hµnh tõ bªn ngoµi chÜa vµo ®¶ng hoÆc lµ (nÕu cã sù cña hä, cÇn ph¶i lµm cho quÇn chóng c¨m thï, ghÐt bá vµ khinh bØ ph©n liÖt ë ®Þa ph−¬ng) chÜa vµo mét ®¶ng bé nµo ®ã, ― th× nh÷ng ng−êi Êy, tøc lµ nh÷ng ng−êi ®· kh«ng cßn lµ ®¶ng viªn ng−êi ta sÏ ph¶i coi ng−êi ®ã lµ ng©y th¬ nh− trÎ con, hoÆc lµ cña mét ®¶ng thèng nhÊt n÷a mµ ®· trë thµnh nh÷ng kÎ thï chÝnh gi¶ nh©n gi¶ nghÜa. VÒ mÆt tæ chøc mµ nãi th× ph©n liÖt cã nghÜa trÞ ®ang c¶n trë ®¶ng bé d©n chñ-x· héi chóng ta tiÕn hµnh vËn lµ c¾t ®øt mäi liªn hÖ vÒ tæ chøc, tøc lµ chuyÓn tõ cuéc ®Êu ®éng tuyÓn cö. §èi víi nh÷ng kÎ thï chÝnh trÞ nh− thÕ, t«i ®· tiÕn tranh nh»m thuyÕt phôc c¸c ®ång chÝ trong néi bé mét tæ chøc, hµnh lóc ®ã ― vµ trong tr−êng hîp nÕu sù ph©n liÖt t¸i diÔn hoÆc sang cuéc ®Êu tranh nh»m ph¸ hñy mét tæ chøc thï ®Þch, xãa ph¸t triÓn th× t«i bao giê còng vÉn sÏ tiÕn hµnh ― mét cuéc ®Êu bá ¶nh h−ëng cña nã ®èi víi quÇn chóng giai cÊp v« s¶n. §øng tranh cã tÝnh hñy diÖt. vÒ mÆt t©m lý mµ nãi th× rÊt râ rµng lµ: c¾t ®øt mäi liªn hÖ vÒ tæ chøc gi÷a c¸c ®ång chÝ víi nhau ®· cã nghÜa lµ o¸n giËn vµ thï NÕu nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®· g©y ra sù ph©n liÖt ë Xanh ®Þch nhau ®Õn ®é cao nhÊt, ®i tíi chç c¨m thï nhau. Pª-tÐc-bua råi mµ chóng ta l¹i kh«ng g©y nªn rèi lo¹n trong hµng
  6. V. I. L ª - n i n B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua 356 357 Trong sù ph©n liÖt ë Pª-tÐc-bua cßn cã hai nh©n tè ®Æc biÖt trÞ. Vµ chÝnh chØ lµ nhê nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· th¼ng tay ®· lµm cho cuéc ®Êu tranh trë nªn ¸c liÖt vµ tµn khèc gÊp béi. tiÕn c«ng vµo nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, sau khi nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch tù t¸ch ra vµo ngµy 6 th¸ng Giªng, ― nªn ë thñ ®« Nh©n tè thø nhÊt: vai trß cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng míi cã ®−îc mét cuéc vËn ®éng tuyÓn cö t−¬ng ®èi ¨n nhÞp, Ýt ®¶ng. "Theo ®iÒu lÖ", Ban chÊp hµnh trung −¬ng cã nhiÖm vô nhiÒu theo tinh thÇn ®¶ng, Ýt nhÊt còng gièng mét cuéc vËn ph¶i ®oµn kÕt, vµ mäi sù ph©n liÖt cã tÝnh chÊt ®Þa ph−¬ng ®Òu ®éng tuyÓn cö d©n chñ - x· héi. kh«ng nªn dÉn ®Õn chç tiÕn hµnh ®Êu tranh trªn c¬ së ph©n liÖt, mµ lµ nªn ®−a ®Õn chç khiÕu n¹i lªn Ban chÊp hµnh trung Cã ng−êi nãi: cø ®Êu tranh ®i, miÔn lµ ®õng dïng vò khÝ cã −¬ng hoÆc, nãi réng h¬n, ®Ò nghÞ Ban chÊp hµnh trung −¬ng tÈm thuèc ®éc. Kh«ng tranh c·i vµo ®©u ®−îc, ®ã lµ mét c©u gióp ®ì phôc håi sù thèng nhÊt. Trªn thùc tÕ , Ban chÊp hµnh nãi tuyÖt diÖu vµ rÊt gîi c¶m. Nh−ng cÇn nãi ®ã lµ nh÷ng lêi lÏ trung −¬ng ®· g©y ra vµ tham gia sù ph©n liÖt vµo ngay tr−íc hay mµ rçng tuÕch, hoÆc lµ tr×nh bµy mét c¸ch rêi r¹c, hå ®å vµ cuéc tuyÓn cö ë Xanh Pª-tÐc-bua. ChÝnh v× t×nh h×nh ®ã, ― c¸i lén xén chÝnh c¸i ý nghÜ vÒ mét cuéc ®Êu tranh cã t¸c dông gieo t×nh h×nh ®· ®−îc tr×nh bµy tØ mØ vµ víi nhiÒu tµi liÖu khi héi r¾c trong quÇn chóng sù c¨m thï, ghÐt bá vµ khinh bØ ®èi ph−¬ng, ― vÒ mét cuéc ®Êu tranh kh«ng thÓ dung thø ®−îc nghÞ ®¹i biÓu nªu ra lý do ®Ó quyÕt ®Þnh ®−a ra b¶n ph¶n c¸o tr¹ng, ― nªn chóng t«i buéc ph¶i nhËn r»ng sù ph©n liÖt ë Pª- trong mét ®¶ng thèng nhÊt, nh−ng l¹i kh«ng thÓ tr¸nh khái vµ tÐc-bua lµ bÊt chÝnh. T«i sÏ nãi riªng vÒ ®iÒu ®ã ë ®o¹n sau vµ cÇn thiÕt trong thêi kú ph©n liÖt, do b¶n th©n tÝnh chÊt cña sù ph©n liÖt quy ®Þnh, ― c¸i ý nghÜ mµ t«i ®· tr×nh bµy ®Çy ®ñ khi sÏ ®ßi tßa ¸n ph¶i nªu lªn nh÷ng vÊn ®Ò xuÊt ph¸t tõ tÝnh chÊt ph¸p lý cña lêi buéc téi ®ã cña bÞ c¸o ®èi víi nguyªn c¸o. b¾t ®Çu bµi ph¸t biÓu. V« luËn anh cã lËt ®i lËt l¹i nh− thÕ nµo c©u nãi ®ã, hoÆc c©u nãi Èn dô ®ã, th× anh còng kh«ng thÓ t×m Nh©n tè thø hai: cuéc vËn ®éng tuyÓn cö ë Pª-tÐc-bua trong ®−îc ë ®ã mét chót xÝu néi dung thËt nµo ngoµi b¶n th©n sù thêi kú ph©n liÖt. Khi kh«ng cã ngay lËp tøc mét hµnh ®éng kh¸c nhau gi÷a hai ph−¬ng thøc ®Êu tranh: mét lµ ph−¬ng thøc chÝnh trÞ c«ng khai vµ cã tÝnh chÊt quÇn chóng hoÆc kh«ng cã mét hµnh ®éng chÝnh trÞ nãi chung cña ®¶ng, th× sù ph©n liÖt ®«i ®óng mùc vµ ch©n thµnh th«ng qua viÖc thuyÕt phôc trong néi khi ch−a ®ßi hái ph¶i tiÕn hµnh ngay lËp tøc mét cuéc chiÕn ®Êu bé tæ chøc, vµ mét lµ th«ng qua sù ph©n liÖt, tøc lµ b»ng c¸ch tµn khèc vµ mang tÝnh chÊt hñy diÖt. Nh−ng mét khi ®· cã hµnh ph¸ tan tæ chøc cña kÎ ®Þch, b»ng c¸ch g©y nªn trong quÇn ®éng cã tÝnh chÊt quÇn chóng nh− thÕ råi, nh− tuyÓn cö ch¼ng chóng sù c¨m thï, ghÐt bá vµ khinh bØ tæ chøc cña ®Þch. Vò khÝ h¹n, mét khi v« luËn thÕ nµo còng ph¶i can thiÖp ngay lËp tøc vµo cã tÈm thuèc ®éc lµ nh÷ng sù ph©n liÖt kh«ng trung thùc chø cuéc tuyÓn cö vµ chØ ®¹o cuéc tuyÓn cö ®ã b»ng c¸ch nµy hay b»ng kh«ng ph¶i lµ trËn ®¸nh tiªu diÖt ®−îc tiÕn hµnh sau khi ®· x¶y c¸ch kh¸c, ― th× nh− vËy ph©n liÖt sÏ cã nghÜa lµ tiÕn hµnh ngay ra ph©n liÖt. lËp tøc mét c¸ch v« ®iÒu kiÖn cuéc chiÕn ®Êu cã tÝnh hñy diÖt, cuéc Cã thÓ quy ®Þnh giíi h¹n cho mét cuéc ®Êu tranh cã thÓ dung chiÕn ®Êu ®Ó quyÕt ®Þnh xem ai sÏ lµ ng−êi chØ ®¹o tuyÓn cö: tæ thø ®−îc trªn c¬ së sù ph©n liÖt kh«ng? Mét cuéc ®Êu tranh nh− chøc d©n chñ - x· héi ®Þa ph−¬ng hay lµ nhãm nh÷ng ng−êi ®· thÕ kh«ng cã vµ kh«ng thÓ cã nh÷ng giíi h¹n ®−îc ®¶ng dung t¸ch khái tæ chøc ®ã. Trong thêi kú cã sù ph©n liÖt nh− thÕ th× thø, bëi v× ph©n liÖt cã nghÜa lµ chÊm døt sù tån t¹i cña ®¶ng råi. kh«ng thÓ tr× ho·n mét phót nµo nhiÖm vô giµnh giËt quÇn §¸ng buån c−êi cho c¶ c¸i ý nghÜ cho r»ng th«ng qua ®¶ng, chóng tho¸t khái ¶nh h−ëng cña nh÷ng kÎ ly khai, ph¸ tan tæ th«ng qua sù quyÕt ®Þnh cña ®¶ng, v. v., cã thÓ ®Êu tranh chèng chøc cña hä, lµm cho hä trë thµnh nh÷ng con sè kh«ng vÒ chÝnh l¹i nh÷ng ph−¬ng thøc ®Êu tranh ®−îc ®Ò ra sau khi ®¶ng ®·
  7. V. I. L ª - n i n B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua 358 359 bÞ ph©n liÖt. Nh÷ng giíi h¹n cña cuéc ®Êu tranh ®−îc tiÕn hµnh BÊt kú ng−êi nµo ®−a ra lêi phµn nµn nh− thÕ th× còng ®¸ng ®Ó trªn c¬ së sù ph©n liÖt kh«ng ph¶i lµ nh÷ng giíi h¹n cña mét cho mäi ng−êi chØ vµo mÆt hä mµ chÕ giÔu: xin ngµi ®õng g©y ®¶ng n÷a, mµ ®ã lµ nh÷ng giíi h¹n chÝnh trÞ nãi chung, hoÆc ra ph©n liÖt, ®õng sö dông c¸i "vò khÝ cã tÈm thuèc ®éc" cña sù nãi cho ®óng h¬n ®ã lµ nh÷ng giíi h¹n d©n sù nãi chung, ph©n liÖt, hoÆc: xin ngµi sau nµy ®õng cã phµn nµn lµ chÝnh nh÷ng giíi h¹n cña luËt h×nh, vµ kh«ng thÓ kh¸c ®−îc. NÕu anh nh÷ng ng−êi vung lªn thanh kiÕm cã tÈm thuèc ®éc l¹i chÕt bá ®· ph©n liÖt víi t«i råi th× yªu cÇu cña anh ®èi víi t«i kh«ng thÓ m¹ng v× thanh kiÕm Êy ! cao h¬n yªu cÇu cña anh ®èi víi bän d©n chñ - lËp hiÕn, hoÆc Sau khi ®· nãi tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu trªn kia, th× kh«ng cÇn ph¶i ®èi víi nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, hoÆc ®èi víi nãi tØ mØ vÒ ®o¹n trÝch thø hai n÷a. §o¹n trÝch ®ã viÕt nh− thÕ mét ng−êi ®i ®−êng nµo ®ã, v. v.. nµy: "Ph¸i men-sª-vÝch mÆc c¶ víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn T«i xin ®−a ra mét thÝ dô cô thÓ ®Ó nãi râ thªm t− t−ëng nh»m ®−a ng−êi cña hä vµo §u-ma víi sù gióp ®ì cña §¶ng cña t«i. Trong sè ra gÇn ®©y nhÊt cña b¸o "Ng−êi v« s¶n" cã d©n chñ - lËp hiÕn, bÊt chÊp c«ng nh©n. §ã lµ c©u gi¶i ®¸p ®¬n ®¨ng mét bµi tõ ®Þa ph−¬ng göi tíi nãi vÒ cuéc tuyÓn cö ë gi¶n vÒ nh÷ng cuéc du lÞch tõ ph¸i d©n chñ - x· héi sang khèi thµnh phè Cèp-n«. Phãng viªn rÊt bÊt b×nh vÒ viÖc ph¸i Bun tiÓu t− s¶n, tõ khèi tiÓu t− s¶n sang §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn"1). liªn minh víi ph¸i thµnh tùu168 chèng l¹i nh÷ng ng−êi d©n NÕu c¸c b¹n ph©n tÝch ®o¹n trÝch ®ã theo lèi h×nh thøc vµ bªn chñ - x· héi LÝt-va, vµ kÞch liÖt phª ph¸n ph¸i Bun. §èi víi ngoµi, theo quan ®iÓm cña mét ®¶ng thèng nhÊt th× ®−¬ng ®¶ng viªn cña mét ®¶ng thèng nhÊt th× mét sù phª ph¸n cã nhiªn lµ c¸c b¹n sÏ b¶o: ®èi víi ®¶ng viªn th× nªn viÕt: "tiÕn thÓ dung thø ®−îc ph¶i nh− thÕ nµo? §¹i kh¸i, cã lÏ nªn biÓu hµnh th−¬ng l−îng", mµ kh«ng nªn viÕt "mÆc c¶"; nªn viÕt "®−a thÞ sù bÊt b×nh nh− thÕ nµy : nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i Bun ®· vµo" mµ kh«ng nªn viÕt "lÐn lót ®−a vµo"; nªn viÕt "®¹i biÓu cña hµnh ®éng kh«ng ®óng khi liªn minh víi nh÷ng ng−êi t− s¶n §¶ng d©n chñ - x· héi" mµ kh«ng nªn viÕt "ng−êi cña hä", v. v. Do-th¸i ®Ó chèng l¹i nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa thuéc mét vµ v.v.. Nh−ng "ph©n tÝch" ®o¹n v¨n trÝch theo lèi Êy hay lµ d©n téc kh¸c; hµnh vi Êy biÓu hiÖn ¶nh h−ëng cña t− t−ëng "ph¸n ®o¸n" c¸ch nãi theo lèi Êy liÖu cã thÓ ®−a l¹i mét kÕt qu¶ chñ nghÜa d©n téc tiÓu t− s¶n, v. v. vµ v. v.. Trong lóc chóng ta nµo kh¸c h¬n lµ lµm cho thiªn h¹ ph¶i mØm c−êi? C¸i c¸ch nãi cïng víi ph¸i Bun ë trong mét ®¶ng thèng nhÊt, th× cã lÏ cay ®éc nhÊt, khinh bØ ng−êi ta nhÊt, c¸ch nãi chØ nªu lªn c¸i ng−êi ta hoµn toµn kh«ng thÓ tha thø cho mét cuèn s¸ch nh»m xÊu mµ kh«ng nãi ®Õn c¸i tèt, c¸ch nãi nh− thÕ chÝnh lµ mét chèng l¹i hä, ®−îc ®em tung vµo trong quÇn chóng ngay cuéc ®Êu tranh trong ®iÒu kiÖn ®· cã sù ph©n liÖt, nh»m thñ tr−íc cuéc tuyÓn cö, vµ trong ®ã chØ trÝch ph¸i Bun lµ nh÷ng tiªu c¸i tæ chøc ®ang ph¸ ho¹i cuéc vËn ®éng chÝnh trÞ cña giai kÎ ph¶n béi giai cÊp v« s¶n. Nh−ng gi¶ thö lµ lÞch sö n¨m 1903 cÊp v« s¶n d©n chñ - x· héi ®Þa ph−¬ng, ®iÒu ®ã ch¼ng ph¶i lµ t¸i diÔn ― lÞch sö nãi chung th× kh«ng t¸i diÔn, t«i chØ gi¶ dô ®· râ rµng råi sao? Phµn nµn r»ng nh÷ng c¸ch nãi nh− thÕ lµ nh− vËy th«i ― vµ ph¸i Bun t¸ch ra khái ®¶ng. Trong tr−êng xóc ph¹m ng−êi ta, lµ cay ®éc, lµ g©y nªn sù nghi kþ, th× hîp nh− vËy, h¸ mét ng−êi nµo ®ã l¹i cã thÓ nªu ra mét c¸ch ch¼ng kh¸c g× mét kÎ ph¸ ho¹i b·i c«ng phµn nµn ng−êi ta nghiªm tóc lµ kh«ng thÓ tha thø cho nh÷ng cuèn s¸ch nh»m giËn ghÐt h¾n! §øng trªn quan ®iÓm nh− vËy mµ xem xÐt lµm cho quÇn chóng c«ng nh©n thuéc ph¸i Bun c¨m thï, ghÐt nh÷ng lêi phµn nµn hoÆc nh÷ng lêi buéc téi th× còng gièng bá, coi khinh c¸c l·nh tô cña hä, coi c¸c l·nh tô Êy lµ nh÷ng ng−êi t− s¶n c¶i trang, b¸n m×nh cho giai cÊp t− s¶n Do-th¸i vµ 1) Xem Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 14, th«ng qua giai cÊp ®ã mµ lÐn lót ®−a ng−êi cña m×nh vµo §u-ma, v. v.? tr. 411.
  8. V. I. L ª - n i n B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua 360 361 hÖt nh− chóng ta cø chØ trÝch danh tõ "kÎ ph¸ ho¹i b·i c«ng" lµ kh«ng chøa ®ùng mét ®iÒu g× kh¸c ngoµi viÖc lµm t¨ng thªm kh«ng thÓ dung thø ®−îc, mµ kh«ng ®i vµo thùc chÊt cña vÊn nh÷ng sù bÊt ®ång vÒ nguyªn t¾c. ®Ò, kh«ng ph©n tÝch xem hµnh vi cña mét ng−êi nµo ®ã cã ph¶i Xin thö h×nh dung vÒ mét lo¹i ph©n liÖt kh¸c. Gi¶ thö lµ hai thËt sù lµ ph¸ ho¹i b·i c«ng hay kh«ng. trµo l−u ë trong ®¶ng ®ång ý víi nhau lµ ®−îc vËn dông nh÷ng Ph©n liÖt còng cã ba b¶y c¸ch. T«i ®· nhiÒu lÇn dïng danh s¸ch l−îc kh«ng gièng nhau ë c¸c ®Þa ph−¬ng kh¸c nhau. NÕu tõ: sù ph©n liÖt "kh«ng trung thùc". B©y giê t«i xin nãi ®Õn khÝa nh− ë mét n¬i nµo ®Êy ng−êi ta vi ph¹m sù tháa thuËn chung c¹nh ®ã cña vÊn ®Ò. Trong lêi buéc téi, Ban chÊp hµnh trung ®ã, nÕu nh− ng−êi ta vi ph¹m sù tháa thuËn ®ã mét c¸ch hÌn nh¸t, lÐn lót, ph¶n l¹i c¸c ®ång chÝ, ― th× lóc ®ã ch¾c ch¾n lµ −¬ng viÕt lµ t«i hoµi nghi lßng trung thùc vÒ chÝnh trÞ cña c¸c ®¶ng viªn. C¸ch nãi ®ã qu¸ nhÑ vµ ®· ®−îc ¸p dông kh«ng mäi ng−êi ®Òu ®ång ý coi sù ph©n liÖt nh− vËy lµ mét sù ph©n ®óng ®èi víi nh÷ng ®o¹n trÝch võa dÉn ra. T«i kh«ng ph¶i chØ liÖt kh«ng trung thùc. "hoµi nghi lßng trung thùc vÒ chÝnh trÞ" cña 31 ng−êi vµ cña ë Pª-tÐc-bua, tr−íc h«m tuyÓn cö, nh÷ng ng−êi men-sª- §an mµ th«i ®©u. Qua toµn bé néi dung cña "nh÷ng cuèn s¸ch vÝch ®· g©y ra mét sù ph©n liÖt ®óng lµ kh«ng trung thùc kiÓu nhá nãi vÒ tuyÓn cö" cña t«i, t«i buéc téi hä lµ ®· g©y nªn sù Êy. Thø nhÊt, t¹i cuéc héi nghÞ toµn Nga c¶ hai trµo l−u trong ph©n liÖt kh«ng trung thùc vÒ chÝnh trÞ hoÆc kh«ng trung thùc ®¶ng ®Òu ®· trÞnh träng høa lµ, trong cuéc tuyÓn cö, sÏ phôc ®èi víi ®¶ng. Vµ t«i vÉn gi÷ lêi buéc téi ®ã. ChØ uæng c«ng cho tïng s¸ch l−îc ®Þa ph−¬ng cña c¸c tæ chøc ®Þa ph−¬ng. Trong bÊt kú m−u toan nµo hßng chuyÓn träng t©m lêi buéc téi ®ã tõ toµn Nga chØ cã mét m×nh nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch Pª-tÐc-bua vÊn ®Ò chung, chñ yÕu vµ c¨n b¶n, tøc lµ buéc téi nh÷ng kÎ g©y lµ kh«ng t«n träng lêi høa ®ã. Nh− thÕ lµ kh«ng trung thùc. ra ph©n liÖt, sang bÊt kú vÊn ®Ò vôn vÆt, côc bé vµ thø yÕu nµo. Nh− thÕ lµ béi tÝn ®èi víi ®¶ng. Mäi sù ph©n liÖt ®Òu lµ mét téi ¸c lín nhÊt ®èi víi ®¶ng, v× Thø hai, Ban chÊp hµnh trung −¬ng kh«ng lµm cho ®¶ng nã thñ tiªu ®¶ng, c¾t ®øt mèi liªn hÖ vÒ mÆt ®¶ng. Nh−ng ph©n thèng nhÊt mµ l¹i thi hµnh mét chÝnh s¸ch bÌ ph¸i nguy hiÓm lµ liÖt còng cã ba b¶y c¸ch. Danh tõ "sù ph©n liÖt kh«ng trung c«ng khai gãp phÇn vµo sù ph©n liÖt do nh÷ng ng−êi men-sª- thùc" mµ t«i ®· dïng nhiÒu lÇn, kh«ng thÓ ®em dïng cho mäi vÝch g©y ra, cßn ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng §an th× ®· sù ph©n liÖt. T«i xin nªu thÝ dô ®Ó lµm s¸ng râ ®iÒu Êy. tham gia mét c¸ch tÝch cùc nhÊt vµo hµnh vi ph©n liÖt ®ã. Nh− Gi¶ thö lµ trong ®¶ng tõ l©u ®· cã hai trµo l−u ®Êu tranh thÕ lµ kh«ng trung thùc. Nh− thÕ lµ lîi dông quyÒn lùc cña víi nhau, ch¼ng h¹n trµo l−u nµy th× chñ tr−¬ng ñng hé ®¶ng trao cho ®Ó chèng l¹i ®¶ng. Nh− thÕ lµ ®· dïng con dao chÝnh s¸ch cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, cßn trµo l−u kia th× cã tÈm thuèc ®éc ®Ó ®¸nh mét ®ßn trém vµ lÐn lót tuy r»ng ph¶n ®èi sù ñng hé ®ã. ThÕ råi ®Õn khi cã mét sù kiÖn chÝnh ngoµi miÖng th× tù nhËn lµ kÎ b¶o vÖ sù thèng nhÊt cña ®¶ng. trÞ to lín, nã lµm t¨ng thªm nh÷ng xu h−íng d©n chñ - lËp §ã lµ hai sù viÖc chÝnh ®· khiÕn t«i ph¶i tá th¸i ®é khinh hiÕn, ®Èy nhanh tíi sù c©u kÕt gi÷a bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ miÖt gäi c¶ 31 ng−êi lÉn §an lµ nh÷ng ng−êi kh«ng trung thùc bän ph¶n ®éng. Nh÷ng ng−êi ñng hé bän d©n chñ - lËp hiÕn vÒ chÝnh trÞ. Toµn bé cuèn s¸ch nhá cña t«i chøa ®Çy chÝnh c¸i khi ®ã bÌn ®o¹n tuyÖt víi nh÷ng ng−êi ph¶n ®èi sù ñng hé. tinh thÇn khinh miÖt nh− vËy. Sù ph©n liÖt nh − t hÕ, còng gièng nh − m äi sù ph©n liÖt, Vµ tr−íc tßa ¸n t«i vÉn gi÷ lêi buéc téi ®ã. T«i ®· hÕt søc cè tÊt nhiªn sÏ g©y ra mét cuéc ®Êu tranh hÕt søc gay g¾t, g¾ng lµm cho cuéc thÈm vÊn v¹ch trÇn ®−îc tr−íc c¸c quan tßa kÞch liÖt, gieo r¾c lßng thï ghÐt, v. v., nh − ng kh«ng thÓ toµn bé thùc tr¹ng ph©n liÖt ë Pª-tÐc-bua, do ®ã cã thÓ gi¶i coi ®ã lµ sù ph©n liÖt kh«ng trung thùc, v× sù ph©n liÖt Êy
  9. V. I. L ª - n i n B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua 362 363 quyÕt thËt x¸c ®¸ng vÊn ®Ò : ®ã lµ sù ph©n liÖt trung thùc hay II. Tãm t¾t vÒ diÔn biÕn thùc tÕ kh«ng trung thùc? ai ®· dïng ®Õn "vò khÝ cã tÈm thuèc ®éc"? ― sù chia rÏ ë pª-tÐc-bua nh÷ng kÎ ®· g©y ra sù ph©n liÖt −? hay lµ nh÷ng ng−êi ®· tiÕn hµnh mét cuéc chiÕn ®Êu hÕt søc kiªn quyÕt, cã tÝnh hñy diÖt Héi nghÞ §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga häp th¸ng chèng l¹i nh÷ng kÎ g©y ra sù ph©n liÖt? M−êi mét (1906) ®· nhÊt trÝ quyÕt ®Þnh r»ng trong cuéc tuyÓn ViÖc lµm s¸ng tá vÊn ®Ò ®ã mét c¸ch triÖt ®Ó, ®Õn tËn ch©n t¬ cö, mäi ng−êi ®Òu phôc tïng quyÕt ®Þnh cña c¸c tæ chøc d©n kÏ tãc cña nã, viÖc c¸c ®¹i biÓu cña c¸c ®¶ng d©n chñ - x· héi chñ - x· héi ®Þa ph−¬ng. thuéc c¸c d©n téc ― tøc lµ c¸c ®¶ng lÇn ®Çu tiªn thËt sù gia nhËp Còng t¹i héi nghÞ ®ã, Lª-nin tuyªn bè: "Mong r»ng khu V−- §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga ― lµm s¸ng tá vÊn ®Ò ®ã boãc-g¬ (b¸o c¸o cña bé phËn men-sª-vÝch trong ®¶ng bé Xanh cã thÓ cã mét tÇm quan träng rÊt lín ®èi víi viÖc thiÕt lËp c¸c Pª-tÐc-bua cña §¶ng d©n chñ - x· héi) còng sÏ kh«ng vi ph¹m quan hÖ thÊm s©u tinh thÇn ®¶ng ë trong ®¶ng ta ®Ó thay cho nghÞ quyÕt cña Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua!" ― vµ b»ng sù ph©n liÖt ®−îc ngôy trang vông vÒ. c¸ch ®ã Lª-nin ®Ò ra tr−íc nghÜa vô cña c¶ hai bªn cam kÕt. Néi dung cña phiªn tßa nµy kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò h×nh thøc, Trªn tê "Ng−êi v« s¶n", sè 8 (th¸ng M−êi mét 1906), mét bµi kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò ph¸p lý chËt hÑp. ThËt vËy, mÊu chèt cña chuyªn luËn ®· nãi râ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch cã nhiÖm vô vÊn ®Ò kh«ng ph¶i lµ ë chç trong mét ®¶ng thèng nhÊt th× nªn kÞch liÖt phª ph¸n mäi sù liªn minh víi bän d©n chñ - lËp hiÕn, viÕt: mÆc c¶ hay lµ tiÕn hµnh th−¬ng l−îng, cö vµo hay lÐn lót nh−ng ph¶i phôc tïng c¸c tæ chøc ®Þa ph−¬ng. ®−a vµo, b¸n phiÕu ®Ó ®æi lÊy ghÕ ®¹i biÓu hay gép chung Còng trong th¸ng M−êi mét n¨m 1906, ®ång chÝ §an, mét phiÕu l¹i ®Ó ®−îc cam kÕt lµ sÏ cã ghÕ ®¹i biÓu, v.v.. C¸ch hiÓu ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng, tham gia "hoµn toµn víi t− vÊn ®Ò nh− vËy, ®−¬ng nhiªn chØ cã thÓ lµm cho ng−êi ta mØm c¸ch riªng" (theo lêi tuyªn bè cña ®ång chÝ Êy t¹i phiªn tßa) c−êi mµ th«i. cuéc héi nghÞ do kü s− Phª-®«-r«-vÝch tæ chøc; tham gia héi MÊu chèt cña vÊn ®Ò lµ ë chç chóng ta thËt sù quý träng sù nghÞ nµy cã Mi-li-u-cèp vµ Na-b«-cèp (hai l·nh tô cña Ban chÊp thèng nhÊt cña ®¶ng ta hay lµ chóng ta dung tóng nh÷ng sù hµnh trung −¬ng vµ Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua cña ph©n liÖt, l¶ng tr¸nh nh÷ng sù ph©n liÖt b»ng nh÷ng lêi lÏ §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn), mét l·nh tô cña §¶ng x· héi chñ chiÕu lÖ, l¶ng tr¸nh c¸i ung nhät ®ã b»ng lêi lÏ quanh co thuÇn nghÜa - c¸ch m¹ng vµ Pª-sª-kh«-nèp (l·nh tô cña §¶ng lao tóy h×nh thøc. Th−a c¸c ®ång chÝ thÈm ph¸n, sù ph©n liÖt ë ®éng x· héi chñ nghÜa nh©n d©n). Ng−êi ta bµn vÒ cuéc tuyÓn Pª-tÐc-bua sÏ lµ tiÕng vang cuèi cïng, thËt sù lµ cuèi cïng, cña cö, nh−ng kh«ng ph¶i lµ Cuéc tuyÓn cö ë Pª-tÐc-bua (theo lêi thêi kú ph©n liÖt toµn ®¶ng ®· qua, hay lµ... hay lµ nã sÏ më ®ång chÝ §an). §ång chÝ §an kh«ng cho lµ m×nh cã nghÜa vô ®Çu mét sù ph©n liÖt míi, vµ do ®ã më ®Çu mét cuéc ®Êu ph¶i b¸o c¸o vÒ cuéc héi nghÞ ®ã víi Ban chÊp hµnh trung −¬ng tranh míi ë kh¾p mäi n¬i b»ng thø vò khÝ cã tÈm thuèc ®éc, ― còng nh− víi Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua. ®iÒu ®ã cßn tïy thuéc ― vµ cã lÏ tïy thuéc kh«ng Ýt ― ë b¶n Th¸ng Ch¹p 1906, ®ång chÝ §an ®Õn dù cuéc héi nghÞ hiÖp ¸n cña c¸c ®ång chÝ. th−¬ng vÒ tuyÓn cö; tham gia héi nghÞ nµy cã c¸c ®¹i biÓu cña Ban Sù thèng nhÊt ®ang bÞ lung lay cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ-x· héi Nga, sÏ bÞ suy yÕu hay sÏ ®−îc cñng cè, ― ®iÒu ®ã chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, vµ c¸c ®¹i biÓu cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, cña §¶ng tïy thuéc ë b¶n ¸n cña c¸c ®ång chÝ.
  10. V. I. L ª - n i n B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua 364 365 3) Ban chÊp hµnh trung −¬ng kh«ng ®ßi bÊt cø mét thµnh phè lao ®éng x· héi chñ nghÜa nh©n d©n vµ cña §¶ng x· héi chñ nµo ë n−íc Nga ― dï lµ Vin-na, ¤-®Ðt-xa hay Ba-cu ― ph¶i chia nghÜa - c¸ch m¹ng. §an tuyªn bè r»ng ®ång chÝ Êy ®¹i biÓu cho héi nghÞ ra. C¸i yªu cÇu cã tÝnh chÊt tèi hËu th− ®ã võa lµ tr¸i Ban chÊp hµnh trung −¬ng, nh−ng l¹i tr×nh bµy "quan ®iÓm c¸ phÐp võa râ rµng lµ do bÌ ph¸i, chØ nh»m chèng l¹i Pª-tÐc-bua nh©n cña m×nh" mong muèn ®¹t ®−îc nh÷ng sù tháa thuËn mµ th«i. theo tõng khu vùc ë Xanh Pª-tÐc-bua. Sau khi bá héi nghÞ ra vÒ, nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®· bÇu Ngµy 4 th¸ng Giªng 1907, héi nghÞ cña Ban chÊp hµnh trung ra c¬ quan chÊp hµnh cña hä, b¾t ®Çu ph¸t hµnh truyÒn ®¬n cña −¬ng ®· quyÕt ®Þnh døt kho¸t ®ßi héi nghÞ cña tæ chøc d©n chñ hä (víi sù tham gia cña c¸c ñy viªn men-sª-vÝch trong Ban chÊp - x· héi Pª-tÐc-bua ph¶i tæ chøc thµnh hai héi nghÞ: héi nghÞ hµnh trung −¬ng vµ cña c¶ ®ång chÝ §an) vµ ®· tiÕn hµnh cuéc thµnh vµ héi nghÞ tØnh. C¸c ñy viªn b«n-sª-vÝch trong Ban chÊp vËn ®éng tuyÓn cö ®éc lËp. Phít lê nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, hµnh trung −¬ng (M¸c-xi-mèp, Di-min, Xt¬-r«-Ðp) bá phiÕu hä ®· ký kÕt hiÖp nghÞ víi c¸c ®¶ng d©n tóy chñ nghÜa (§¶ng ph¶n ®èi biÖn ph¸p ®ã, trªn thùc tÕ biÖn ph¸p ®ã cã nghÜa lµ lao ®éng x· héi chñ nghÜa nh©n d©n, §¶ng x· héi chñ nghÜa - Ban chÊp hµnh trung −¬ng thùc hµnh viÖc chia rÏ tæ chøc Pª- c¸ch m¹ng vµ ph¸i lao ®éng) ®Ó cïng nhau ký kÕt hiÖp nghÞ víi tÐc-bua. bän d©n chñ - lËp hiÕn. Ngµy 6 th¸ng Giªng 1907, tæ chøc Xanh Pª-tÐc-bua cña §¶ng B¸o chÝ t− s¶n ë Pª-tÐc-bua ("Ng«n luËn", "§Êt n−íc", "§ång d©n chñ - x· héi ®· häp héi nghÞ c¸n bé vµ quyÕt ®Þnh vÊn ®Ò chÝ", v. v.) ®· nhiÖt liÖt hoan nghªnh nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch tuyÓn cö. Tham gia héi nghÞ nµy cã 39 ng−êi b«n-sª-vÝch vµ 31 v× hä ®· g©y ra sù ph©n liÖt, chóng gäi hä lµ "®¶ng x· héi chñ ng−êi men-sª-vÝch. Nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®· vin vµo hai lý nghÜa - «n hßa", kªu gäi hä h·y cã gan ®Êu tranh chèng l¹i do cã tÝnh chÊt h×nh thøc nh− sau ®Ó bá héi nghÞ ra vÒ: 1) hä cho nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, hÝ höng vui mõng vÒ viÖc c« lËp r»ng sè l−îng ®¹i biÓu ®· ®−îc ph©n phèi kh«ng tháa ®¸ng; 2) v× ®−îc "ph¸i Bl¨ng-ki" ®ã, v. v.. Sau ®Ò nghÞ ngµy 6 th¸ng Giªng héi nghÞ ®· cù tuyÖt kh«ng ph©n ra thµnh héi nghÞ thµnh vµ héi víi ph¸i d©n tóy ®Ó cïng liªn minh chèng l¹i bän d©n chñ - lËp nghÞ tØnh, theo yªu cÇu cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng. hiÕn, nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· kh«ng tham gia bÊt cø mét §Ó gãp phÇn ®¸nh gi¸ nh÷ng lý do ph©n liÖt ®ã chóng t«i cuéc th−¬ng l−îng nµo. xin dÉn ra ba viÖc: 1) cuéc héi nghÞ ngµy 6 th¸ng Giªng ®· quy Ngµy 14 th¸ng Giªng, tê "Ng«n luËn", trong mét bµi x· luËn, ®Þnh sè l−îng ®¹i biÓu b«n-sª-vÝch lµ 42 vµ men-sª-vÝch lµ 28. høa dµnh cho nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch mét ghÕ ®¹i biÓu trong Trong truyÒn ®¬n do hä xuÊt b¶n chÝnh nh÷ng ng−êi men-sª- ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n, nÕu thµnh lËp ®−îc khèi liªn minh vÝch ®· tuyªn bè lµ ®¸ng lÏ ph¶i tÝnh 35 b«n-sª-vÝch vµ 32 men- chèng nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch. sª-vÝch, tøc lµ hä thõa nhËn viÖc nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch chiÕm ®a sè. 2) Do cã sù ph©n liÖt nªn ®¹i biÓu ®i dù cuéc héi T¹i cuéc häp ngµy 17 th¸ng Giªng, nh÷ng ng−êi men-sª- nghÞ sau ®ã cña tæ chøc d©n chñ - x· héi ë Xanh Pª-tÐc-bua ®· vÝch quyÕt nghÞ: tÊt c¶ sè ®¹i biÓu mµ hä giµnh ®−îc, sÏ ®−îc ®−îc cö ra d−íi sù kiÓm so¸t ®Æc biÖt cña mét tiÓu ban ®Æc trao cho ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n. Ngµy 19 th¸ng Giªng, tê tr¸ch do Ban chÊp hµnh trung −¬ng cö ra. Cuéc bÇu cö Êy ®· "§ång chÝ" c«ng bè tin ®ã. lùa chän ®i dù héi nghÞ ngµy 25 th¸ng Ba 92 ng−êi b«n-sª-vÝch Ngµy 15 th¸ng Giªng, Mi-li-u-cèp ®−îc Xt«-l−-pin tiÕp vµ 41 ng−êi men-sª-vÝch. Nh÷ng cuéc bÇu cö míi Êy ®· x¸c chuyÖn, sau ®ã §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn c«ng khai chuyÓn sang nhËn lµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch chiÕm ®−îc ®a sè lín h¬n n÷a. phÝa h÷u.
  11. V. I. L ª - n i n B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua 366 367 v× trong b¶n hiÖp ®Þnh ®ã (còng nh− trong truyÒn ®¬n in cña Ngµy 18 th¸ng Giªng ®· cã mét cuéc héi nghÞ chung gi÷a nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch) cã ghi mét ®iÒu nh− sau: "®oµn cö nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, nh÷ng ng−êi d©n tóy vµ nh÷ng tri men-sª-vÝch tù coi m×nh kh«ng bÞ rµng buéc bëi nh÷ng ®iÒu ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn. Nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn ®· kiÖn vÒ viÖc ph©n phèi ghÕ ®¹i biÓu do khèi liªn minh gi÷a ph¸i nh−êng l¹i 2 ghÕ, trong khi ng−êi ta ®ßi hä ph¶i nh−êng 3 ghÕ. d©n tóy vµ ph¸i b«n-sª-vÝch quy ®Þnh" (®iÒu II, môc 3). §©y râ KÕt qu¶ lµ ®· x¶y ra sù ®o¹n tuyÖt víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. rµng lµ mét m−u toan hßng b¶o ®¶m cho m×nh cã kh¶ n¨ng Ngµy 20 th¸ng Giªng, tê "§ång chÝ" ®¨ng nh÷ng ®o¹n trÝch cïng víi bän d©n chñ - lËp hiÕn bá phiÕu trong giai ®o¹n thø trong tê truyÒn ®¬n cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, ®ã lµ tê hai chèng l¹i khèi liªn minh c¸nh t¶. truyÒn ®¬n chèng l¹i nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vµ ph¸ cuéc vËn Ngµy 7 th¸ng Hai, Pª-tÐc-bua ®· tiÕn hµnh bÇu cö. Nguy c¬ ®éng tuyÓn cö cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch. T«i viÕt cuèn s¸ch nhá: "Cuéc bÇu cö ë Xanh Pª-tÐc-bua vµ sù gi¶ dèi cña 31 cña bän Tr¨m ®en ®· bÞ hoµn toµn lo¹i bá. §¶ng d©n chñ - lËp ng−êi" vµo chÝnh ngµy h«m Êy ― vµ kho¶ng ba ngµy sau ®ã th× hiÕn ®−îc 28 798 phiÕu, khèi liªn minh c¸nh t¶ ®−îc 16 703 cuèn s¸ch nµy ®−îc xuÊt b¶n. phiÕu, ph¸i th¸ng M−êi ®−îc 16 613 phiÕu vµ ph¸i b¶o hoµng 5 270 phiÕu. Trong c¶ 5 khu, khèi liªn minh c¸nh t¶ ®· kh«ng Ngµy 25 th¸ng Giªng, khèi liªn minh c¸nh t¶ ®· ®−îc ký kÕt giµnh ®−îc 1 573 phiÕu cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn ®Ó toµn thµnh lËp ë Pª-tÐc-bua. Ngµy 28 th× cã cuéc häp cña c¸c ®¹i th¾ng ë kh¾p Pª-tÐc-bua. ë khu tuyÓn cö C«-l«-men-xki khèi biÓu toµn quyÒn cña c¸c c«ng x−ëng vµ nhµ m¸y do ®oµn tuyÓn liªn minh c¸nh t¶ kÐm §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn tÊt c¶ lµ 196 cö c«ng nh©n cña thµnh phè Xanh Pª-tÐc-bua cö ra (ngµy 7 vµ phiÕu. ngµy 14 th¸ng Giªng). Cã 200-250 ng−êi trong sè 271 ng−êi ®· ®Õn dù héi nghÞ. §a sè héi nghÞ ®· th«ng qua nghÞ quyÕt ñng §ã lµ b¶n kª tãm t¾t c¸c sù viÖc. C¸c sù viÖc Êy cho chóng ta hé khèi liªn minh c¸nh t¶ (chØ cã 10-12 phiÕu ph¶n ®èi). NghÞ thÊy râ lµ vÒ thùc chÊt cuéc vËn ®éng tuyÓn cö ë Xanh Pª-tÐc- quyÕt ®Æc biÖt kªu gäi nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch "®õng ñng hé, bua ®· bÞ nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ph¸ ho¹i. VÒ thùc chÊt, vô dï lµ mét c¸ch ngÊm ngÇm, §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn". ©m m−u ph©n liÖt ®· ®−îc khëi ®Çu ngay tõ th¸ng M−êi mét vµ ®· ®−îc khëi ®Çu bëi ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng Nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, mÆc dï ngµy 17 th¸ng Giªng ®· §an. VÒ thùc chÊt, chÝnh §an céng víi c¸c ñy viªn men-sª-vÝch høa lµ sÏ nh−êng sè ghÕ "cña m×nh" cho ®oµn tuyÓn cö c«ng trong Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®· tiÕn hµnh sù ph©n liÖt ë nh©n, lóc nµy ch¼ng nh÷ng kh«ng ®Õm xØa ®Õn tiÕng nãi cña Xanh Pª-tÐc-bua chèng l¹i ph¸i ®a sè cña tæ chøc ®Þa ph−¬ng ... phiªn häp toµn thÓ ®¹i biÓu toµn quyÒn, mµ l¹i cßn tr¾ng trîn tuyªn bè r»ng ®ã lµ "trß ¶o thuËt cña nh÷ng ng−êi x· héi chñ In thµnh s¸ch riªng vµo th¸ng nghÜa - c¸ch m¹ng vµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch". T− 1907 Ngµy 30 th¸ng Giªng ®· cã cuéc héi nghÞ cña c¸c ®¹i biÓu Ký tªn: N. L ª - n i n Theo ®óng b¶n in trong cuèn s¸ch toµn quyÒn thuéc §¶ng d©n chñ - x· héi. Héi nghÞ ®· ®−a vµo ®oµn cö tri nh÷ng ng−êi do Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua giíi thiÖu. Ngµy 29 th¸ng Giªng, khèi liªn minh c¸nh t¶ kªu gäi nh÷ng cö tri tiÕn bé kh«ng ®¶ng ph¸i cña khu tuyÓn cö C«-l«-men-xki hñy bá hiÖp ®Þnh th− ký kÕt gi÷a hä víi nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch,
  12. 369 §¹i héi V ®¶ng c«ng nh©n d©n chñ-x· héi Nga 169 30 th¸ng t− - 19 Th¸ng n¨m (13 th¸ng n¨m - 1 th¸ng s¸u) 1907 In lÇn ®Çu n¨m 1909 trong cuèn: Theo ®óng b¶n th¶o cã ®èi "§¹i héi Lu©n-®«n cña §¶ng c«ng chiÕu víi nguyªn v¨n cuèn nh©n d©n chñ-x· héi Nga (häp s¸ch; ý kiÕn ph¶n ®èi sù ®Ýnh n¨m 1907). Toµn v¨n biªn b¶n". chÝnh cña Li-be vµ nh÷ng lêi ph¸t biÓu ― theo ®óng b¶n in Pa-ri, do Ban chÊp hµnh trung −¬ng xuÊt b¶n trong cuèn s¸ch
  13. V. I. L ª - n i n 370 371 1 Lêi ph¸t biÓu chèng l¹i ý kiÕn ®Ò nghÞ ngõng th¶o luËn vÊn ®Ò ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña ®¹i héi170 Ngµy 1 (14) th¸ng n¨m T«i c−¬ng quyÕt ph¶n ®èi viÖc ngõng th¶o luËn. Kh«ng nªn m¸y mãc gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cã mét tÇm quan träng vÒ mÆt nguyªn t¾c b»ng mét sù biÓu quyÕt ®¬n gi¶n.
  14. §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga 372 373 tr¹ng tuyÖt väng, vµ chóng ta ph¶i ®Êu tranh chèng t©m tr¹ng ®ã, chø ®õng ®Ó nã chi phèi ! Ng−êi ta bµn t¸n vÒ kinh nghiÖm cña c¸c ®¶ng d©n chñ - x· 2 héi T©y - ¢u víi nh÷ng ®¹i héi "thiÕt thùc" cña c¸c ®¶ng Êy, Bµi ph¸t biÓu ®äc nh−ng t«i th× xin nãi víi c¸c ®ång chÝ r»ng ng−êi §øc, t¹i c¸c trong thêi gian th¶o luËn ®¹i héi cña hä, ®· nhiÒu lÇn th¶o luËn nh÷ng vÊn ®Ò trõu t−îng vÊn ®Ò ch−¬ng tr×nh nghÞ sù h¬n, cã tÝnh chÊt lý luËn h¬n, so víi nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc ®¸nh gi¸ cuéc c¸ch m¹ng ®ang diÔn ra ë n−íc ta vµ cña ®¹i héi nh÷ng nhiÖm vô cña giai cÊp v« s¶n trong cuéc c¸ch m¹ng ®ã. Tõ kinh nghiÖm cña c¸c ®¶ng kh¸c, chóng ta kh«ng ®−îc lÊy ra Ngµy 2 (15) th¸ng n¨m c¸i g× h¹ thÊp chóng ta xuèng møc ®é cña thêi kú nµy hay thêi kú nä cña nh÷ng ngµy u ¸m cæ hñ. Chóng ta ph¶i lÊy ra c¸i g× Cuéc th¶o luËn vÒ vÊn ®Ò ®ã ®· hoµn toµn nãi lªn râ rµng lµ n©ng chóng ta lªn tíi nh÷ng vÊn ®Ò chung, tíi nh÷ng nhiÖm vô nh÷ng trµo l−u kh¸c nhau trong néi bé §¶ng d©n chñ - x· héi cña toµn bé cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña toµn thÓ giai cÊp v« cã nh÷ng sù bÊt ®ång ý kiÕn lín vÒ s¸ch l−îc. Ai cã thÓ nghÜ s¶n. Chóng ta ph¶i häc tËp nh÷ng g−¬ng tèt, chø kh«ng ®−îc ®−îc r»ng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nh− thÕ, ng−êi ta l¹i ®Ò nghÞ häc tËp nh÷ng g−¬ng xÊu. chóng ta rót bá tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò nguyªn t¾c chung ra khái ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña ®¹i héi ? Vµ ë ®©y ng−êi ta ®· ®−a ra Ng−êi ta nãi : "kh«ng thÓ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch l−îc nh÷ng lý do ngôy biÖn biÕt bao ®Ó b¶o vÖ ― tùa hå lµ v× tÝnh quan träng b»ng c¸i ®a sè h¬n kÐm nhau cã mét chôc phiÕu". thùc tiÔn vµ tÝnh thiÕt thùc ― viÖc xa rêi nh− vËy nh÷ng vÊn ®Ò H¸ r»ng ®ã kh«ng ph¶i lµ mét sù ngôy biÖn hay sao? H¸ r»ng nguyªn t¾c! ®ã kh«ng ph¶i lµ mét lèi nãi quanh co yÕu ®uèi nh¶y tõ cã nguyªn t¾c sang v« nguyªn t¾c hay sao? T«i xin nh¾c c¸c ®ång chÝ r»ng vÊn ®Ò nhiÖm vô cña giai cÊp v« s¶n trong c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n, tõ l©u ®· ®−îc Kh«ng bao giê cã thÓ dïng ph−¬ng ph¸p biÓu quyÕt mµ gi¶i ®Æt ra tr−íc m¾t §¶ng d©n chñ - x· héi Nga. Ngay tõ ®Çu n¨m quyÕt ®−îc vÊn ®Ò. §· mÊy n¨m nay råi chóng ta gi¶i quyÕt 1905, tr−íc khi c¸ch m¹ng næ ra, vÊn ®Ò ®ã ®· ®−îc th¶o luËn vÊn ®Ò ®¸nh gi¸ theo quan ®iÓm m¸c-xÝt cuéc c¸ch m¹ng cña c¶ ë §¹i héi III cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga171, chóng ta. §· mÊy n¨m nay chóng ta lÊy kinh nghiÖm cña cuéc c¸ch m¹ng cña chóng ta ®Ó kiÓm tra l¹i quan ®iÓm lý luËn vµ tøc lµ cña bé phËn b«n-sª-vÝch trong ®¶ng Êy, vµ c¶ ë héi nghÞ cña ph¸i men-sª-vÝch häp trong thêi gian ®ã ë Gi¬-ne-v¬172. nh÷ng quyÕt ®Þnh s¸ch l−îc chung cña chóng ta. ThÕ mµ b©y giê ng−êi ta nãi víi chóng ta lµ vÉn ch−a ®Õn lóc tæng kÕt c«ng Håi ®ã, b¶n th©n nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch còng ®· ®Æt nh÷ng t¸c ®ã cña ®¶ng! C¸c ®ång chÝ thÊy ch¨ng, kh«ng nªn x¸c ®Þnh vÊn ®Ò nguyªn t¾c chung vµo ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña ®¹i héi nh÷ng nguyªn t¾c s¸ch l−îc, mµ cÇn ph¶i ch¹y theo ®u«i tiÕn cña hä. tr×nh c¸c sù biÕn, tiÖn ®©u gi¶i quyÕt ®Êy... Lóc ®ã, b¶n th©n hä ®· th¶o luËn vÒ nh÷ng nguyªn t¾c s¸ch Xin h·y nhí l¹i §¹i héi Xtèc-kh«n. Sau khi thu ®−îc th¾ng lîi l−îc cña giai cÊp v« s¶n trong c¸ch m¹ng t− s¶n, vµ ®· th«ng qua ë ®¹i héi, nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch rót bá chÝnh c¸i nghÞ quyÕt nh÷ng nghÞ quyÕt cã c¨n cø vÒ vÊn ®Ò ®ã. NÕu nh− b©y giê ng−êi cña hä vÒ viÖc ®¸nh gi¸ thêi c¬, rót bá chÝnh c¸i nghÞ quyÕt ta ®Ò nghÞ vøt bá nh÷ng vÊn ®Ò nh− thÕ, th× ®ã lµ kÕt qu¶ cña t©m
  15. V. I. L ª - n i n §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga 374 375 ®Çu tiªn thËt sù toµn ®¶ng, nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ nguyªn t¾c cña hä vÒ th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n. KÕt qu¶ nh− thÕ nµo? s¸ch l−îc cña ta trong cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n. Chóng ta kh«ng KÕt qu¶ lµ Ban chÊp hµnh trung −¬ng kh«ng cã c¬ së nguyªn ®−îc g¹t bá nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn, mµ ph¶i n©ng toµn bé thùc t¾c nµo ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò xuÊt hiÖn ra tr−íc m¾t hä. tiÔn cña ®¶ng ta lªn ngang tr×nh ®é ph©n tÝch vÒ mÆt lý luËn KÕt qu¶ lµ Ban chÊp hµnh trung −¬ng tÊt t¶ suèt c¶ n¨m, kh«ng nh÷ng nhiÖm vô cña ®¶ng c«ng nh©n. (N h ÷ n g n g − ê i b « n - cã lÊy mét chÝnh s¸ch nµo. H«m nay hä ñng hé Quèc héi lËp s ª - v Ý c h v ç t a y.) hiÕn, ngµy mai hä lao m×nh tuyªn truyÒn cho néi c¸c §u-ma, ngµy kia hä tuyªn truyÒn cho "§u-ma, coi ®ã lµ c¬ quan quyÒn lùc ®Ó triÖu tËp Quèc héi lËp hiÕn", råi hä l¹i tuyªn truyÒn cho mét §u-ma toµn quyÒn, sau ®ã l¹i tuyªn truyÒn cho viÖc lËp khèi víi bän d©n chñ - lËp hiÕn... C¸c ®ång chÝ gäi ®ã lµ chÝnh s¸ch v« s¶n kiªn ®Þnh −? (C ã t i Õ n g v ç t a y t õ ë g i ÷ a v µ t õ d · y g h Õ c ña n h ÷ n g n g − ê i b « n - s ª - v Ý c h.) Cã ng−êi nãi: "v× hßa b×nh trong ®¶ng... v× c«ng t¸c thùc tiÔn, chóng ta sÏ bá qua nh÷ng vÊn ®Ò chung". §ã lµ ngôy biÖn. Kh«ng thÓ bá qua nh÷ng vÊn ®Ò nh− thÕ ®−îc. Bá qua chóng th× kh«ng cã ®−îc hßa b×nh, mµ chØ cã ®−îc ë trong ®¶ng mét cuéc ®Êu tranh mï qu¸ng h¬n vµ do ®ã hung d÷ h¬n, kÐm kÕt qu¶ h¬n. Kh«ng thÓ bá qua nh÷ng vÊn ®Ò nh− thÕ ®−îc. Nh÷ng vÊn ®Ò Êy lé ra kh¾p mäi mÆt. Ta h·y nhí l¹i bµi diÔn v¨n cña Plª-kha- nèp ®äc trong buæi khai m¹c ®¹i héi. ¤ng ta lËp luËn: v× cuéc c¸ch m¹ng ë n−íc ta lµ mét cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n, nªn cÇn ph¶i ®Æc biÖt mau mau t×m nh÷ng ®ång minh ë trong giai cÊp t− s¶n. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng lËp luËn Êy dùa trªn nh÷ng nguyªn t¾c sai lÇm. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng nÕu kh«ng ph©n tÝch lµm s¸ng tá c¸c nguyªn t¾c Êy, th× c¸c ®ång chÝ sÏ ®Èy ®¶ng ®Õn chç kh«ng khái m¾c v« sè nh÷ng sai lÇm thùc tiÔn kh«ng cÇn thiÕt. Còng chÝnh trong bµi diÔn v¨n ®ã, Plª-kha-nèp ®· nãi r»ng chñ nghÜa c¬ héi trong §¶ng d©n chñ - x· héi Nga yÕu. ― Còng cã thÓ nh− vËy, nÕu cho r»ng c¸c t¸c phÈm cña chÝnh b¶n th©n Plª-kha-nèp ®Òu yÕu ! (C ã t i Õ n g v ç t a y t õ d · y g h Õ c ñ a n h ÷ n g n g − ê i b « n - s ª -v Ý c h.) Cßn t«i th× thiÕt nghÜ r»ng chñ nghÜa c¬ héi biÓu hiÖn ë n−íc ta chÝnh lµ ë chç ng−êi ta muèn g¹t bá ra khái cuéc th¶o luËn trong kú ®¹i héi
  16. V. I. L ª - n i n §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga 376 377 4 3 ý kiÕn ph¸t biÓu b¶o vÖ ý kiÕn ph¸t biÓu víi t− c¸ch ph−¬ng thøc biÓu quyÕt chñ tÞch t¹i phiªn häp thø 6 ký danh b»ng phiÕu173 cña ®¹i héi ngµy 2 (15) th¸ng n¨m Ngµy 3 (16) th¸ng n¨m 1 Chóng t«i cïng víi ®¹i diÖn cña ®oµn ®¹i biÓu L¸t-vi-a b¶o vÖ viÖc duy tr× ph−¬ng thøc biÓu quyÕt b»ng phiÕu vÉn ®−îc ¸p T«i ®Ò nghÞ c¶m ¬n c¸c ®¹i diÖn cña Liªn ®oµn d©n chñ - x· dông cho tíi h«m nay. Ph−¬ng thøc nµy d©n chñ h¬n c¶, nã rót héi Anh ®· cã c«ng tæ chøc ®¹i héi. (V ç t a y.) ng¾n thêi gian, minh b¹ch. Kh«ng thÓ cã sù gian lËn. Nh÷ng ®¹i biÓu ®Ò nghÞ biÓu quyÕt b»ng c¸ch gäi tªn chØ muèn kÐo dµi 2 cuéc biÓu quyÕt ký danh vµ do ®ã lµm cho chóng ta kh«ng thÓ ¸p dông ®−îc ph−¬ng thøc biÓu quyÕt Êy. T«i ®Ò nghÞ th¶o luËn xem nªn xÕp ®Æt nh÷ng ®iÓm sau ®©y theo thø tù nh− thÕ nµo: b¸o c¸o cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng, b¸o c¸o cña ®¶ng ®oµn §u-ma, th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n vµ §u-ma nhµ n−íc. VÒ c¸c vÊn ®Ò cßn l¹i, ®¹i diÖn cña tÊt c¶ c¸c ph¸i ®· nhÊt trÝ quyÕt ®Þnh ®Ó theo thø tù nh− sau: 5) ®¹i héi c«ng nh©n, 6) c¸c c«ng ®oµn vµ ®¶ng, 7) c¸c ho¹t ®éng du kÝch, 8) n¹n thÊt nghiÖp, khñng ho¶ng vµ nh÷ng cuéc gi·n thî, 9) nh÷ng vÊn ®Ò tæ chøc, 10) §¹i héi Stót-ga, 11) c«ng t¸c trong qu©n ®éi, 12) nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c.
  17. V. I. L ª - n i n §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga 378 379 Ba-lan vµ nh÷ng ng−êi L¸t-vi-a th× ®· gia nhËp ®¶ng ta råi. C¶ nh÷ng ng−êi Ba-lan vµ c¶ nh÷ng ng−êi L¸t-vi-a ®Òu ®· hoµn toµn døt kho¸t b¸c bá chÝnh s¸ch cña Ban chÊp hµnh trung 5 −¬ng. Nh− vËy ― mét sù thËt hoµn toµn hiÓn nhiªn kh«ng chèi bµi ph¸t biÓu vÒ b¸o c¸o c·i ®−îc — cã nghÜa lµ lóc ®ã Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®· xa ho¹t ®éng cña ban chÊp hµnh rêi ®¹i ®a sè trong ®¶ng. VËy th× ai bao v©y ai: ph¶i ch¨ng lµ ®a trung −¬ng sè trong ®¶ng ®· bao v©y Ban chÊp hµnh trung −¬ng cña ®¶ng, ®ßi hái Ban chÊp hµnh trung −¬ng ph¶i b¸o c¸o víi ®¹i héi? hay Ngµy 4 (17) th¸ng n¨m lµ Ban chÊp hµnh trung −¬ng, ®i ng−îc l¹i ®¶ng, ®· bao v©y ®¶ng? Xin h·y nhí l¹i xem lóc ®ã Plª-kha-nèp ®· ®i tíi ®©u. Tê T«i muèn chØ nãi riªng vÒ mÆt chÝnh trÞ cña vÊn ®Ò. Nh−ng "Ng−êi d©n chñ - x· héi" do Ban chÊp hµnh trung −¬ng chÝnh bµi diÔn v¨n míi ®©y cña ®ång chÝ A-bra-m«-vÝch buéc t«i ph¶i thøc xuÊt b¶n, ®· in l¹i bøc th− cña «ng ta ph¶n ®èi viÖc triÖu tãm t¾t vµi lêi nãi vÒ ý kiÕn cña ®ång chÝ Êy. Khi ®ång chÝ A- tËp ®¹i héi. Mµ trong bøc th− Êy, ®¸p l¹i lêi kªu gäi tiÕn hµnh bra-m«-vÝch nãi vÒ viÖc Ban chÊp hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch ®¹i héi, Plª-kha-nèp ®· tá ý hoµi nghi ®éng c¬ tuyªn truyÒn cæ "bÞ bao v©y", t«i thÇm nghÜ: "Téi nghiÖp nh÷ng ng−êi men-sª- ®éng vµ tu«n ra hµng trµng nh÷ng lêi lÏ dµi dßng hßng kiÕm vÝch! Hä l¹i mét lÇn n÷a n»m trong t×nh tr¹ng giíi nghiªm. chuyÖn xung quanh nh÷ng ®ång xu gãp l−îm cña c«ng nh©n. Ng−êi ta "bao v©y" hä ch¼ng nh÷ng khi hä lµ thiÓu sè, mµ ngay Thö nghÜ xem: tù cho phÐp m×nh lµm nh÷ng viÖc nh− thÕ chèng c¶ khi hä lµ ®a sè n÷a !". l¹i ®a sè trong ®¶ng ®ang ®ßi hái më ®¹i héi, nh− vËy ph¶i Ph¶i ch¨ng cã nh÷ng nguyªn nh©n bªn trong nµo ®ã, n»m ch¨ng lµ Plª-kha-nèp kh«ng sai? ngay trong tÝnh chÊt cña chÝnh s¸ch men-sª-vÝch, buéc nh÷ng T«i chØ xin nãi r»ng: sau khi ®· cã quyÕt ®Þnh cña Héi nghÞ ng−êi men-sª-vÝch ph¶i m·i m·i than phiÒn vÒ viÖc ®¶ng v« s¶n toµn Nga håi th¸ng M−êi mét cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· bao v©y hä? héi Nga, th× viÖc cæ ®éng cho ®¹i héi bÊt th−êng còng ®· chÊm §ång chÝ A-bra-m«-vÝch ®· ®−a ra nh÷ng viÖc nµo cã liªn døt. quan ®Õn viÖc bao v©y Ban chÊp hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch? ViÖc thø hai: cuéc héi nghÞ c¸c tæ chøc qu©n sù vµ chiÕn ®Êu. Cã ba viÖc: sù tuyªn truyÒn cæ ®éng cho ®¹i héi bÊt th−êng, Cã hai héi nghÞ. DÜ nhiªn ®ã lµ ®iÒu ®¸ng buån, nh−ng nÕu cho cuéc héi nghÞ c¸c tæ chøc qu©n sù vµ chiÕn ®Êu, sau hÕt, "c¸c r»ng ®©y lµ sù "bao v©y" Ban chÊp hµnh trung −¬ng, th× thËt l¹ vÊn ®Ò tæ chøc kh¸c", theo lêi cña ®ång chÝ A-bra-m«-vÝch. kú. Gi¶i thÝch xem c¸c nghÞ quyÕt cña cuéc héi nghÞ ®−îc triÖu Chóng ta h·y xem xÐt ba viÖc ®ã. tËp kh«ng cã sù ®ång ý cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng, xÊu ë chç nµo, ― nh− thÕ ch¼ng tèt h¬n lµ trèn tr¸nh b»ng nh÷ng lêi ViÖc tuyªn truyÒn cæ ®éng cho ®¹i héi bÊt th−êng ®· ®−îc ph¸t than phiÒn vÒ sù bao v©y, hay sao? T«i xin nh¾c r»ng trong c¶ triÓn réng r·i khi ng−êi ta thÊy râ rµng lµ chÝnh s¸ch cña Ban chÊp hai cuéc héi nghÞ ®Òu cã ®¹i biÓu cña c¶ Ban chÊp hµnh ®¶ng bé hµnh trung −¬ng hoµn toµn ®i ng−îc l¹i ý chÝ cña ®a sè trong M¸t-xc¬-va lÉn cña Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua, ― nghÜa ®¶ng. T«i xin nh¾c r»ng viÖc ®ã x¶y ra sau khi Ban chÊp hµnh lµ bÊt cø mét ph¸i biÖt nµo trong ®¶ng víi t− c¸ch lµ ph¸i trung −¬ng ra khÈu hiÖu ñng hé mét néi c¸c cã tr¸ch nhiÖm. Håi ®ã ph¸i Bun cßn ch−a gia nhËp ®¶ng ta, nh−ng nh÷ng ng − êi biÖt, còng ®Òu kh«ng bÞ rµng buéc vµo mét héi nghÞ nµo. Mµ
  18. V. I. L ª - n i n §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga 380 381 nh÷ng nghÞ quyÕt cña héi nghÞ c¸c tæ chøc qu©n sù vµ chiÕn hiÖu ®Êu tranh c¸ch m¹ng bÞ lu mê vµ thu hÑp l¹i thµnh ra chØ ®Êu cña ph¸i b«n-sª-vÝch, c«ng bè håi th¸ng M−êi mét n¨m cßn lµ c¸i khÈu hiÖu vÒ néi c¸c §u-ma. Hä kh«ng kªu gäi nh©n 1906, cho ®Õn nay vÉn ch−a vÊp ph¶i mét sù phª ph¸n nghiªm d©n ®Êu tranh giµnh chÝnh quyÒn, tuy r»ng cuéc ®Êu tranh nµy tóc nµo. xuÊt ph¸t tõ toµn bé t×nh h×nh kh¸ch quan, mµ kªu gäi nh©n d©n ®Êu tranh v× sù c©u kÕt cña nh÷ng ng−êi theo ph¸i tù do víi ViÖc thø ba: "c¸c vÊn ®Ò tæ chøc kh¸c". §ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh quyÒn. H÷u ý hay v« t×nh, Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®· g×? Néi dung cô thÓ cña nh÷ng vÊn ®Ò ®ã lµ g×? Cã ph¶i sù kªu gäi ®¶ng chÊp nhËn khÈu hiÖu vÒ con ®−êng ®¹i nghÞ "hßa ph©n liÖt ë Pª-tÐc-bua lµ do nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch g©y ra b×nh" trong lóc mµ trªn thùc tÕ cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng ngoµi víi sù gióp ®ì cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng trong thêi gian nghÞ viÖn ®· nÈy sinh tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan. Trªn thùc tuyÓn cö, hay kh«ng? Nh−ng v× vÊn ®Ò ®ã mµ nãi ®Õn sù bao tÕ x−a nay kh«ng cã vµ kh«ng thÓ nµo cã mét phong trµo x· héi v©y Ban chÊp hµnh trung −¬ng, th× thËt lµ buån c−êi. nµo cã phÇn ®øng ®¾n l¹i ®i ñng hé viÖc thiÕt lËp "néi c¸c cã T«i xin chuyÓn sang mÆt chÝnh trÞ cña vÊn ®Ò. NhiÖm vô chñ tr¸ch nhiÖm". Ngay c¶ ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi men-sª-vÝch yÕu cña chóng ta lµ xÐt xem Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®· l·nh trong §u-ma (§u-ma I) còng kh«ng chÊp nhËn khÈu hiÖu ®ã cña ®¹o nh− thÕ nµo cuéc ®Êu tranh giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n, Ban chÊp hµnh trung −¬ng. (M ¸ c - t è p: "kh«ng ®óng!".) Kh«ng, trªn thùc tÕ Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®· vËn dông nh− thÕ ®óng thÕ, ®ång chÝ M¸c-tèp ¹, vµ chØ cÇn ®èi chiÕu víi nghÞ nµo c¸i s¸ch l−îc ®· ®−îc th«ng qua t¹i §¹i héi thèng nhÊt. quyÕt cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng vµ víi nh÷ng b¸o c¸o tèc KhÈu hiÖu thø nhÊt, do Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®Ò ra cho ký cña §u-ma I còng ®ñ thÊy r»ng ®óng nh− vËy. toµn ®¶ng, lµ khÈu hiÖu ñng hé yªu s¸ch ®ßi lËp néi c¸c "§u- Kh«ng kÓ ý muèn vµ ®éng c¬ cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng ma" hay lµ néi c¸c "cã tr¸ch nhiÖm". §ång chÝ M¸c-tèp ®· nãi ë nh− thÕ nµo, trªn thùc tÕ th× khÈu hiÖu cña Ban chÊp hµnh trung ®©y tr−íc mÆt chóng ta, r»ng khÈu hiÖu ®ã ®−îc ®−a ra ®Ó më −¬ng lµ mét sù thÝch øng víi chÝnh s¸ch cña ph¸i tù do. Mµ sù réng vµ kh¬i s©u thªm sù xung ®ét gi÷a §u-ma vµ chÝnh phñ. thÝch øng ®ã kh«ng thÓ dÉn tíi mét kÕt qu¶ nµo, v× chÝnh s¸ch Cã ®óng nh− vËy kh«ng? Giai cÊp v« s¶n ph¶i lµm g× ®Ó më cña ph¸i tù do kh«ng ph¶n ¸nh phong trµo x· héi thùc sù cña réng vµ kh¬i s©u thªm sù xung ®ét? §−¬ng nhiªn lµ ph¶i chØ ra c¸i thêi kú ®ã, mµ nãi lªn −íc m¬ muèn chÊm døt viÖc lµm c¸ch vò ®µi thËt sù cña nh÷ng cuéc ®Êu tranh vµ va ch¹m dÉn ®Õn xung ®ét, ― vò ®µi ®Êu tranh giai cÊp nãi chung, mµ trong tr−êng hîp m¹ng, tuy r»ng c¸ch m¹ng ch−a hÒ chÊm døt. Qu¸ tr×nh c¸c sù kiÖn chøng minh r»ng tÊt c¶ c¸i c©u chuyÖn "néi c¸c cã tr¸ch nµy lµ vò ®µi ®Êu tranh gi÷a nh©n d©n vµ chÝnh quyÒn cò. Muèn nhiÖm" Êy lµ mét m−u toan dïng nh÷ng thñ ®o¹n v« Ých. më réng vµ kh¬i s©u thªm cuéc xung ®ét trong §u-ma, th× cÇn ph¶i tù m×nh hiÓu râ vµ gi¶i thÝch cho nh©n d©n hiÓu râ r»ng cuéc KhÈu hiÖu thø hai cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng lµ thuéc xung ®ét trong §u-ma chØ ph¶n ¸nh mét c¸ch rÊt kh«ng ®Çy ®ñ vÒ thêi kú b·i c«ng th¸ng B¶y174 . VÒ sù thÊt b¹i cña lÇn hµnh vµ sai lÖch cuéc xung ®ét gi÷a nh©n d©n vµ chÝnh quyÒn cò, ®éng Êy kh«ng thÓ tr¸ch Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®−îc. §ã r»ng cuéc ®Êu tranh trong §u-ma lµ tiÕng vang yÕu ít cña cuéc kh«ng ph¶i lµ lêi tr¸ch, mµ nãi ®óng h¬n lµ lêi ngîi khen mét ®Êu tranh c¸ch m¹ng ë ngoµi §u-ma. §Ó më réng vµ kh¬i s©u Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®¹i lo¹i nh− Ban chÊp hµnh trung thªm, cÇn ph¶i n©ng ý thøc gi¸c ngé chÝnh trÞ vµ nh÷ng yªu −¬ng men-sª-vÝch, v× dï sao lóc ®ã Ban chÊp hµnh trung −¬ng s¸ch chÝnh trÞ tõ nh÷ng khÈu hiÖu vÒ §u-ma lªn nh÷ng khÈu còng ®· ng¶ theo c¸ch m¹ng. §ãng ë Pª-tÐc-bua, Ban chÊp hµnh hiÖu ®Êu tranh c¸ch m¹ng chung. Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®· trung −¬ng kh«ng biÕt t©m tr¹ng cña giai cÊp v« s¶n toµn Nga, lµm tr¸i h¼n l¹i. Ban chÊp hµnh trung −¬ng lµm cho nh÷ng khÈu
  19. V. I. L ª - n i n §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga 382 383 ®ã kh«ng ph¶i lµ lçi cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng. Lóc ®ã cuéc sèng ®Ó kiÓm tra tÝnh chÊt ®óng ®¾n cña chÝnh s¸ch ®ã xÐt chóng ta tin ë khëi nghÜa vµ chê ®îi khëi nghÜa, ― còng kh«ng vÒ mÆt thùc chÊt cña nã, ― th× còng kh«ng h¼n ®· lµ sai lÇm. thÓ coi ®ã lµ sai lÇm ®−îc. Khëi nghÜa thùc sù ®· x¶y ra, vµ Chóng t«i, nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, lu«n lu«n kh¼ng ®Þnh nh÷ng khÈu hiÖu cña chóng ta ®Ò ra tõ tr−íc, chÝnh s¸ch cña r»ng mèi nguy c¬ Tr¨m ®en næi tiÕng trªn thùc tÕ chung quy l¹i chóng ta ®Þnh ra tr−íc cuéc khëi nghÜa, lµ mét trong nh÷ng chØ lµ sù b¶o vÖ theo tinh thÇn ph¸i tù do chèng l¹i nguy c¬ tõ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña cuéc khëi nghÜa Êy. phÝa t¶, r»ng, nÕu trong chÝnh s¸ch cña m×nh, chóng t«i bÞ chi phèi bëi sù khiÕp sî tr−íc mèi nguy c¬ Tr¨m ®en, th× nh− thÕ lµ T«i thÊy sai lÇm cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng lµ ë chç ra trªn thùc tÕ chóng t«i m¾c vµo c¹m bÉy cña ph¸i tù do. KÕt qu¶ søc ®em cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng ®· ph¸t triÓn tíi giai ®o¹n tuyÓn cö ®· chøng minh lµ chóng t«i ®óng. ë hµng lo¹t thµnh khëi nghÜa, ®ãng khung trong nh÷ng khÈu hiÖu phi c¸ch m¹ng phè, thèng kª tuyÓn cö ®· b¸c bá c©u chuyÖn nh¶m nhÝ cña hoÆc nh÷ng khÈu hiÖu c¸ch m¹ng bÞ c¾t xÐn. §iÒu ®ã biÓu hiÖn ph¸i tù do vµ cña ph¸i men-sª-vÝch. (C ã t i Õ n g k ª u: "ThÕ cßn trong khÈu hiÖu cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng: "nh÷ng cuéc Ki-Ðp, Ba-lan, Vin-na!".) T«i kh«ng cã th× giê nghiªn cøu riªng ®Êu tranh côc bé cã tÝnh chÊt quÇn chóng". §iÒu ®ã cßn biÓu tõng ®Þa ph−¬ng, t«i sÏ xin nãi vÒ nh÷ng kÕt qu¶ chÝnh trÞ hiÖn râ h¬n n÷a trong khÈu hiÖu: "ñng hé §u-ma, víi tÝnh c¸ch chung. Nhµ thèng kª XmiÕc-nèp ®· tÝnh r»ng trong 22 thµnh lµ c¬ quan quyÒn lùc ®Ó triÖu tËp Quèc héi lËp hiÕn". Tung ra phè cã 41 ngh×n phiÕu bá cho khèi liªn minh c¸nh t¶, 74 ngh×n nh÷ng khÈu hiÖu thiÕu søc sèng nh− vËy, cã nghÜa lµ ®em phiÕn bá cho bän d©n chñ - lËp hiÕn, 34 1/2 ngh×n phiÕu bá cho chÝnh s¸ch v« s¶n thÝch øng víi chÝnh s¸ch cña giai cÊp t− s¶n ph¸i th¸ng M−êi vµ 17 ngh×n phiÕu bá cho ph¸i qu©n chñ. T¹i tù do chñ nghÜa. Vµ nh÷ng sù kiÖn l¹i mét lÇn n÷a chØ râ tÊt c¶ 16 thµnh phè n÷a, th× trong sè 72 ngh×n phiÕu, ph¸i ®èi lËp sù phÝ c«ng v« Ých vµ tÊt c¶ sù bÊt lùc cña nh÷ng m−u toan chiÕm ®−îc 58,7% vµ ph¸i ph¶n ®éng chiÕm 21%. C¸c cuéc hßng thÝch øng nh− vËy. ë ta, ng−êi ta th−êng x× xµo phµn nµn tuyÓn cö ®· v¹ch trÇn tÝnh gi¶ t¹o cña mèi nguy c¬ Tr¨m ®en, vµ than phiÒn vÒ sù bÊt lùc cña ®¶ng c«ng nh©n. Cßn t«i th× nãi: vµ chÝnh s¸ch liªn minh — tuång nh− ngo¹i lÖ th× "cã thÓ dung c¸c anh lµm cho c¸c khÈu hiÖu cña m×nh bÞ yÕu ®i, v× thÕ c¸c thø ®−îc" ― víi bän d©n chñ - lËp hiÕn vèn lµ chÝnh s¸ch lµm anh míi chÝnh lµ nh÷ng ng−êi bÊt lùc! (C ã t i Õ n g v ç t a y cho giai cÊp v« s¶n lÖ thuéc vµo giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa t õ d · y g h Õ n h ÷ n g n g − ê i b « n - s ª - v Ý c h.) vÒ mÆt chÝnh trÞ. Xin bµn tiÕp. Chóng ta h·y xÐt vÊn ®Ò lËp khèi víi §¶ng d©n T«i xin nãi víi c¸c ®ång chÝ lµ: ®õng coi th−êng nh÷ng cuéc chñ - lËp hiÕn trong cuéc tuyÓn cö vµo §u-ma II. M¸c-tèp, trong tranh luËn vÒ mÆt lý luËn, ®õng khinh bØ xua tay ®èi víi nh÷ng sù b¶n b¸o c¸o cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng do «ng ta tr×nh bµy, ®· l¶ng tr¸nh vÊn ®Ò Êy b»ng mét thø chñ nghÜa h×nh thøc hßa bÞa ®Æt cã tÝnh chÊt bÌ ph¸i vÒ nh÷ng sù bÊt ®ång ý kiÕn. Nh÷ng nh· kh¸c th−êng: theo nh− M¸c-tèp nãi, th× Ban chÊp hµnh trung cuéc tranh luËn cò cña chóng ta, nh÷ng sù bÊt ®ång ý kiÕn cña −¬ng quyÕt nghÞ r»ng c¸c khèi liªn minh lµ cã thÓ ®−îc phÐp chóng ta vÒ mÆt lý luËn vµ nhÊt lµ vÒ mÆt s¸ch l−îc, trong qu¸ thµnh lËp vµ, nghiªm chØnh dùa trªn c¬ së chØ thÞ cña Ban chÊp tr×nh c¸ch m¹ng, lu«n lu«n biÕn thµnh nh÷ng sù bÊt ®ång ý kiÕn hµnh trung −¬ng, c¸c khèi liªn minh ®· tõng ®−îc phÐp thµnh thùc tiÔn trùc tiÕp nhÊt. Kh«ng mét b−íc ®i nµo trong chÝnh s¸ch lËp ! (C ã t i Õ n g c − ê i.) NÕu trong b¶n b¸o c¸o chÝnh trÞ, Ban thùc tÕ mµ l¹i kh«ng vÊp ph¶i còng nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n ®ã vÒ chÊp hµnh trung −¬ng kh«ng viÖn ®Õn tÝnh hîp ph¸p vÒ viÖc ®¸nh gi¸ cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n, vÒ mèi t−¬ng quan gi÷a mÆt h×nh thøc cña nghÞ quyÕt, mµ l¹i viÖn ®Õn viÖc dïng thùc tÕ §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn vµ ph¸i lao ®éng, v. v.. Cuéc sèng thùc
  20. V. I. L ª - n i n §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga 384 385 tÕ kh«ng trõ bá ®−îc nh÷ng sù bÊt ®ång ý kiÕn, mµ cßn lµm cho nh÷ng sù bÊt ®ång ý kiÕn thªm gay g¾t vµ s©u s¾c. Vµ kh«ng 6 ph¶i ngÉu nhiªn mµ nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch næi tiÕng nh− Bµi ph¸t biÓu vÒ b¸o c¸o Plª-kha-nèp ®· ®−a chÝnh s¸ch liªn minh víi bän d©n chñ - lËp ho¹t ®éng cña ®¶ng ®oµn trong hiÕn ®Õn chç phi lý. Plª-kha-nèp, khi ®−a ra c¸i "§u-ma toµn quyÒn" næi tiÕng cña m×nh, ®· tuyªn truyÒn mét khÈu hiÖu ®u-ma chung cho c¶ giai cÊp v« s¶n vµ giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa. Ngµy 8 (21) th¸ng n¨m Plª-kha-nèp chØ nãi lªn mét c¸ch næi bËt h¬n vµ m¹nh mÏ h¬n nh÷ng ng−êi kh¸c, c¸i thùc chÊt bªn trong, c¸i xu h−íng c¬ b¶n cña toµn bé chÝnh s¸ch men-sª-vÝch: thay thÕ ®−êng lèi ®éc lËp T«i muèn l¹i quay trë l¹i viÖc th¶o luËn vÊn ®Ò ®¸nh gi¸ cã cña giai cÊp c«ng nh©n b»ng chÝnh s¸ch thÝch øng víi giai cÊp tÝnh nguyªn t¾c chÝnh s¸ch cña ®¶ng ®oµn trong §u-ma. §ång chÝ Txª-rª-tª-li nãi: "chóng ta cã sai lÇm, nh−ng chóng ta kh«ng t− s¶n tù do chñ nghÜa. Sù ph¸ s¶n cña Ban chÊp hµnh trung dao ®éng". T«i nghÜ r»ng lªn ¸n mét ®¶ng ®oµn §u-ma cßn non −¬ng cña chóng ta tr−íc hÕt vµ h¬n hÕt lµ sù ph¸ s¶n cña chÝnh trÎ, míi b¾t ®Çu ho¹t ®éng, v× nã cã nh÷ng sai lÇm th× hoµn s¸ch Êy cña chñ nghÜa c¬ héi. (M é t b é p h Ë n c ñ a p h ¸ i toµn kh«ng ®óng. Nh−ng thùc chÊt cña vÊn ®Ò chÝnh lµ ë chç, g i ÷ a v µ n h ÷ n g n g − ê i b « n -s ª - v Ý c h v ç t a y.) kh«ng nghi ngê g× c¶, trong b¶n th©n chÝnh s¸ch cña ®¶ng ®oµn ®· cã nh÷ng sù dao ®éng. §Ó gi¸o dôc toµn bé ®¶ng v« s¶n, chø kh«ng ph¶i ®Ó tr¸ch cø c¸ nh©n, chóng ta døt kho¸t ph¶i thõa nhËn nh÷ng sù dao ®éng Êy vµ ®Ò ra nhiÖm vô cña chóng ta lµ trõ bá nh÷ng sù dao ®éng Êy ®i. §ång chÝ Txª-rª-tª-li dÉn chøng lÞch sö ch©u ¢u. §ång chÝ Êy nãi: n¨m 1848 kh«ng nh÷ng chØ d¹y cho chóng ta biÕt r»ng nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó ®¹t ®Õn chñ nghÜa x· héi h·y cßn ch−a chÝn muåi, mµ cßn d¹y cho chóng ta biÕt r»ng kh«ng cã sù liªn minh nµy hay sù liªn minh kh¸c víi ph¸i d©n chñ t− s¶n th× kh«ng thÓ ®Êu tranh giµnh tù do ®−îc. KÕt luËn ®ã cña ®ång chÝ Txª-rª-tª-li mang tÝnh chÊt hoµn toµn xÐt l¹i. Tr¸i l¹i, chÝnh lµ c¶ cuéc c¸ch m¹ng 1848 lÉn kinh nghiÖm lÞch sö tiÕp theo sau ®· d¹y cho nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi quèc tÕ ®iÒu ng−îc l¹i, cô thÓ lµ: ph¸i d©n chñ - t− s¶n cµng ngµy cµng chèng l¹i giai cÊp v« s¶n, cuéc ®Êu tranh giµnh tù do chØ ®−îc tiÕn hµnh mét c¸ch triÖt ®Ó ë n¬i nµo mµ giai cÊp v« s¶n l·nh ®¹o nã. N¨m 1848 kh«ng d¹y chóng ta liªn minh víi ph¸i d©n chñ - t− s ¶n, mµ d¹y chóng ta cÇn ph¶i lµm cho c¸c tÇng líp quÇn chóng nh©n d©n chËm ph¸t triÓn nhÊt, tho¸t
nguon tai.lieu . vn
Chính trị học Báo chí - Truyền thông Xã hội học Giáo dục học Tâm lý học Lịch sử - Văn hoá Triết học Ngôn ngữ học Thư viện thông tin Văn học nước ngoài Ngư nghiệp Hành chính - Pháp luật Địa lý - Địa danh Văn học Việt nam Lịch sử Đảng CNXH - KH Tư Tưởng HCM Ngụ ngôn - Cổ tích Ca dao - Tục ngữ Hoá học Sinh học Y khoa - Dược Kinh tế học