1. Trang Chủ
  2. Triết học
  3. [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 15 phần 1

[Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 15 phần 1

Tham khảo tài liệu '[triết học] triết học lenin - học thuyết marx tập 15 phần 1', khoa học xã hội, chính trị - triết học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả V« s¶n tÊt c¶ c¸c n−íc, ®oµn kÕt l¹i ! V.I. Lª-nin V.I. Lª-nin Toµn tËp 15 Toµn tËp TËp 15 Th¸ng Hai - th¸ng S¸u 1907 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi - 2005 V.I. Lª-nin Toµn tËp TËp 15 Th¸ng Hai - th¸ng S¸u 1907 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi - 2005 lêi nhµ xuÊt b¶n Kh¼ng ®Þnh chñ nghÜa M¸c ─ Lª-ni

Thể loại Tài liệu miễn phí Triết học

Số trang 38

Ngày tạo 8/29/2018 8:26:53 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Mar... (.pdf)

Xem mẫu

  1. V« s¶n tÊt c¶ c¸c n−íc, ®oµn kÕt l¹i ! V.I. Lª-nin V.I. Lª-nin Toµn tËp 15 Toµn tËp TËp 15 Th¸ng Hai - th¸ng S¸u 1907 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi - 2005
  2. V.I. Lª-nin Toµn tËp TËp 15 Th¸ng Hai - th¸ng S¸u 1907 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi - 2005
  3. lêi nhµ xuÊt b¶n Kh¼ng ®Þnh chñ nghÜa M¸c ─ Lª-nin vµ t− t−ëng Hå ChÝ Minh lµ nÒn t¶ng t− t−ëng vµ kim chØ nam hµnh ®éng lµ vÊn ®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c ®èi víi c¸ch m¹ng ViÖt Nam; lµ b−íc ph¸t Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin trong tËp nµy in theo b¶n dÞch triÓn vÒ nhËn thøc vµ t− duy lý luËn cña §¶ng ta trong c«ng cña Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi cuéc ®æi míi, quyÕt t©m x©y dùng ®Êt n−íc theo con ®−êng x· héi chñ nghÜa. Nh÷ng thµnh tùu mäi mÆt do c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n−íc mang l¹i trong nh÷ng n¨m qua thËt ®¸ng tr©n träng vµ khÝch lÖ, ®ång thêi ®ßi hái toµn §¶ng, toµn d©n ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu, ph¸t triÓn lý luËn c¸ch m¹ng khoa häc cña chñ nghÜa M¸c - Lª- nin ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thùc tiÔn ®ang ®Æt ra trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc trong giai ®o¹n hiÖn nay. Víi tinh thÇn ®ã, viÖc t×m hiÓu, nghiªn cøu cã hÖ thèng vµ vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng t− t−ëng, nh÷ng tinh hoa cña chñ nghÜa M¸c - Lª-nin lµ v« cïng quan träng vµ cÊp thiÕt ®èi víi chóng ta hiÖn nay. §¸p øng nhu cÇu häc tËp, nghiªn cøu lý luËn cña ®«ng ®¶o b¹n ®äc, ®Æc biÖt lµ cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ nghiªn cøu, gi¶ng viªn vµ sinh viªn c¸c © Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, 1979 tr−êng ®¹i häc, nh©n dÞp kû niÖm 135 n¨m ngµy sinh cña 10102 − 120 Vla®imia IlÝch Lª-nin (22-4-1870 ─ 22-4-2005), Nhµ xuÊt b¶n π 905 − 79 016 (01) − 79 0101020000 ChÝnh trÞ quèc gia xuÊt b¶n Bé s¸ch quý V. I. Lª-nin - Toµn tËp gåm 55 tËp vµ 2 tËp Tra cøu. Bé s¸ch V. I. Lª-nin - Toµn tËp ra m¾t b¹n ®äc lÇn nµy ®−îc xuÊt b¶n theo ®óng nguyªn b¶n cña Bé V. I. Lª-nin - Toµn tËp,
  4. VII tiÕng ViÖt, do Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ Néi, hîp t¸c víi Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸txc¬va, xuÊt b¶n vµo nh÷ng n¨m 70-80 thÕ kû XX. * * * TËp 15 cña bé s¸ch V. I. Lªnin - Toµn tËp bao gåm nh÷ng t¸c phÈm viÕt vµo thêi gian th¸ng Hai - th¸ng S¸u 1907. Lêi tùa Néi dung chÝnh cña tËp 15 gåm c¸c bµi b¸o vµ c¸c tµi liÖu cã liªn quan ®Õn sù kiÖn quan träng nhÊt trong sinh ho¹t TËp m−êi l¨m trong V. I. Lª-nin Toµn tËp gåm nh÷ng t¸c ®¶ng ë thêi kú nµy - §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - phÈm viÕt vµo thêi gian th¸ng Hai - th¸ng S¸u 1907. Néi dung x· héi Nga. chñ yÕu cña tËp nµy gåm c¸c bµi b¸o vµ c¸c tµi liÖu cã liªn quan Néi dung nh÷ng t¸c phÈm chÝnh trong tËp nµy ®−îc ph©n ®Õn sù kiÖn quan träng nhÊt trong sinh ho¹t ®¶ng ë thêi kú nµy ― tÝch kh¸ toµn diÖn trong phÇn Lêi tùa in ë ®Çu s¸ch, do ViÖn §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga. Nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin (Liªn X«) viÕt cho lÇn xuÊt Trong lÞch sö cuéc c¸ch m¹ng 1905 - 1907, nÐt næi bËt cña b¶n b»ng tiÕng ViÖt. thêi kú nµy lµ tho¸i trµo chung cña c¸ch m¹ng vÉn tiÕp tôc, lµ PhÇn Phô lôc vµ c¸c B¶n chØ dÉn (víi nh÷ng sè trang t−¬ng sù tÊn c«ng cña c¸c thÕ lùc ph¶n ®éng, vµ lµ nh÷ng cuéc ®µn ¸p øng cña phÇn néi dung trong tËp) ë cuèi s¸ch ®−îc tr×nh bµy nh©n d©n c¸ch m¹ng, nhÊt lµ ®µn ¸p giai cÊp c«ng nh©n vµ ®éi hÕt søc khoa häc vµ chuÈn x¸c; ®©y lµ phÇn tra cøu rÊt bæ Ých, tiªn phong cña nã ― nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch. §Æt ra c¸c tßa ¸n gãp phÇn lµm s¸ng tá nhiÒu vÊn ®Ò trong néi dung t¸c phÈm, qu©n sù d· chiÕn, t¨ng c−êng ®µn ¸p, Nga hoµng ®ång thêi còng gióp b¹n ®äc hiÓu s©u s¾c h¬n t− t−ëng cña V. I. Lª-nin. ®i theo con ®−êng "dïng "hiÕn ph¸p" qu©n chñ ®Ó ®µn ¸p vµ bãp Chó thÝch cuèi trang b»ng dÊu (*) lµ cña V. I. Lª-nin; Chó nghÑt tù do cña nh©n d©n" (V. I. Lª-nin, Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ thÝch b»ng ch÷ sè ArËp (1)) lµ cña ViÖn Nghiªn cøu chñ nghÜa xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi, 1963, t. 13, tr. 31), tuyªn truyÒn vµ gieo M¸c - Lª-nin trùc thuéc Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng céng r¾c nh÷ng ¶o t−ëng lËp hiÕn víi sù trî gióp cña chñ nghÜa tù s¶n Liªn X« (tr−íc ®©y). do ph¶n c¸ch m¹ng. Song giai cÊp v« s¶n võa rót lui võa chiÕn Hy väng Bé s¸ch sÏ lµ tµi liÖu nghiªn cøu vµ tham kh¶o bæ ®Êu. C«ng nh©n c¸c tØnh c«ng nghiÖp tiªn tiÕn ë Nga, d−íi sù Ých cho b¹n ®äc. l·nh ®¹o cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, ®· chuÈn bÞ lùc l−îng, t×m c¸ch ngõng rót lui ®Ó l¹i chuyÓn sang tiÕn c«ng. Mïa xu©n Th¸ng 9 n¨m 2005 1907, ®Êu tranh b·i c«ng cña c«ng nh©n ®· t¨ng lªn so víi n¨m nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia 1906. Trong quý hai n¨m 1907, cã 271 ngh×n c«ng nh©n tham gia b·i c«ng chÝnh trÞ (quý hai n¨m 1906 cã 257 ngh×n c«ng nh©n tham gia b·i c«ng chÝnh trÞ). VÒ sau, khi ®¸nh gi¸ cao trµo b·i c«ng mïa xu©n 1907, Lª-nin ®· viÕt: "Con sè thèng kª
  5. Lêi tùa Lêi tùa VIII IX chØ cho chóng ta thÊy r»ng, vÊn ®Ò ®©y kh«ng ph¶i lµ "nh÷ng sù Cuéc ®Êu tranh giai cÊp ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n trë nªn mong ®îi cña nh÷ng ng−êi l·ng m¹n", mµ lµ nh÷ng sù gi¸n gay g¾t do cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ vÉn tiÕp diÔn, do cã n¹n ®o¹n, nh÷ng sù ®×nh chØ rót lui cã thùc. NÕu kh«ng cã nh÷ng thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ n¹n ®ãi ë n«ng th«n; sù gi¸c ngé sù ®×nh chØ ®ã, th× sù kiÖn ngµy 3 th¸ng S¸u 1907 ― mét sù kiÖn chÝnh trÞ cña tÊt c¶ c¸c giai cÊp t¨ng lªn, biÓu hiÖn ë sù m¹nh lªn cña c¸c ®¶ng cùc ®oan ― mét mÆt lµ ®¶ng cña bän Tr¨m ®en - hoµn toµn kh«ng thÓ tr¸nh khái xÐt vÒ mÆt lÞch sö, bëi v× nh÷ng cuéc rót lui vÉn lµ nh÷ng cuéc rót lui ― sÏ cã thÓ næ ra sím h¬n, ph¶n c¸ch m¹ng ra mÆt, mÆt kh¸c lµ ®¶ng cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi vµ c¸c ®¶ng cña ph¸i d©n tóy, ― còng nh− ë sù yÕu cã thÓ lµ sím h¬n ®Õn mét n¨m hay thËm chÝ cßn sím h¬n trªn ®i cña ®¶ng thuéc ph¸i gi÷a, nghÜa lµ §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, mét n¨m n÷a" (Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ- mét ®¶ng t− s¶n - tù do chñ nghÜa, ®¶ng nµy ®· béc lé hoµn néi, 1971, t. 16, tr. 546). toµn râ rµng ý ®å cña m×nh lµ muèn chÊm døt c¸ch m¹ng b»ng T©m tr¹ng n«ng d©n còng vÉn tiÕp tôc mang tÝnh chÊt c¸ch c¸ch c©u kÕt víi Nga hoµng, ― ®ã lµ t×nh h×nh vµ sù ph©n bè lùc m¹ng. §¹o luËt ruéng ®Êt cña Xt«-l−-pin lµ mét m−u toan më l−îng giai cÊp trong n−íc. c¸i n¾p van cuèi cïng nh»m ng¨n ngõa c¸ch m¹ng, duy tr× ViÖc ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan ®· x¸c nhËn kÕt chÝnh quyÒn, chÕ ®é së h÷u vµ ®Æc quyÒn, ®Æc lîi cña bän ®Þa luËn cña Lª-nin vµ cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch cho r»ng cuéc chñ - chñ n«, t¹o ra cho chÕ ®é chuyªn chÕ mét chç dùa lµ tÇng khñng ho¶ng diÔn ra trong thêi gian ®ã ë Nga kh«ng ph¶i lµ líp cu-l¾c. Thùc ra ®¹o luËt ®ã chØ ®Èy nhanh sù tiÕn triÓn cña cuéc khñng ho¶ng hiÕn ph¸p, mµ lµ cuéc khñng ho¶ng cã tÝnh chñ nghÜa t− b¶n trong n−íc theo "con ®−êng kiÓu Phæ" vµ t−íc chÊt c¸ch m¹ng dÉn ®Õn cuéc ®Êu tranh trùc tiÕp cña quÇn ®o¹t ruéng ®Êt cña ®¹i bé phËn n«ng d©n b»ng b¹o lùc, lµm cho chóng chèng l¹i chÕ ®é chuyªn chÕ. Nh÷ng luËn ®iÓm cña c¸c m©u thuÉn trë nªn thªm gay g¾t vµ ®Êu tranh giai cÊp ë nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch cho r»ng cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ - t− n«ng th«n t¨ng lªn. T©m tr¹ng c¸ch m¹ng cña n«ng d©n ®−îc s¶n ch−a kÕt thóc, nh÷ng nhiÖm vô cña nã ch−a ®−îc gi¶i quyÕt ph¶n ¸nh trong cuéc bÇu cö vµo §u-ma nhµ n−íc II. N«ng d©n vµ víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan nh− trong thùc t¹i th× chØ bÇu vµo §u-ma 7,5% ®¹i biÓu lµ ph¸i h÷u; tuyÖt ®¹i ®a sè kh«ng thÓ nãi ®Õn viÖc kÕt thóc c¸ch m¹ng, ― nh÷ng luËn ®iÓm c¸c ®¹i biÓu ®−îc n«ng d©n bÇu (67,95%) lµ t¶ h¬n nh÷ng ng−êi Êy cã mét ý nghÜa hÕt søc quan träng. Lóc ®ã kh«ng thÓ nãi mét d©n chñ - lËp hiÕn. c¸ch hoµn toµn ch¾c ch¾n r»ng thÕ lùc ph¶n c¸ch m¹ng ®· §u-ma II, xÐt theo thµnh phÇn th× t¶ h¬n so víi §u-ma I, th¾ng lîi hoµn toµn, mµ vÉn cã thÓ hy väng sÏ cã mét cao trµo mÆc dÇu ®©y lµ thêi kú tho¸i trµo c¸ch m¹ng vµ cã nh÷ng cuéc míi cña phong trµo c¸ch m¹ng cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n. ®µn ¸p mang tÝnh chÊt qu©n phiÖt - c¶nh s¸t. Thêi gian ho¹t Nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch l−îc do cuéc c¸ch m¹ng 1905 -1907 ®−a ®éng cña §u-ma nµy trïng ®óng vµo lóc lµn sãng b·i c«ng lªn hµng ®Çu trong ®¶ng, ®Õn mïa xu©n 1907 vÉn tiÕp tôc cã ý d©ng lªn cao nhÊt vµo n¨m 1907. Mét tuÇn sau khi §u-ma khai nghÜa quan träng hµng ®Çu. §¹i héi IV (§¹i héi thèng nhÊt) cña m¹c, trong bµi "ViÖc s¾p gi¶i t¸n §u-ma vµ nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch ®¶ng (10 - 25 th¸ng T− (23 th¸ng T− - 8 th¸ng N¨m) 1906), trong l−îc" Lª-nin ®· viÕt r»ng, ®èi víi chÝnh phñ Nga hoµng, viÖc ®ã nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®· giµnh th¾ng lîi, kh«ng th«ng triÖu tËp §u-ma lµ mét sù cÇn thiÕt bÊt ®¾c dÜ. §ång thêi víi qua nghÞ quyÕt vÒ viÖc ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vµ nhiÖm vô cña giai viÖc t¨ng c−êng ®µn ¸p, chÝnh phñ m−u toan mét lÇn n÷a lËp ra cÊp v« s¶n trong cuéc c¸ch m¹ng, nghÜa lµ kh«ng ®Ò ra cho §u-ma nh»m tháa hiÖp víi giai cÊp t− s¶n vÒ viÖc cïng ®Êu ®¶ng mét ®−êng lèi s¸ch l−îc. Mµ nÕu kh«ng cã mét sù hiÓu tranh chèng c¸ch m¹ng.
  6. Lêi tùa Lêi tùa X XI biÕt ®óng ®¾n nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu cña giai cÊp v« s¶n vµ m¹ng th¾ng lîi th× ph¶i cã sù tham gia tù gi¸c cña ®a sè d©n c− ®¶ng cña nã th× kh«ng thÓ cã ®−îc mét chÝnh s¸ch kiªn ®Þnh, cã vµo cuéc ®Êu tranh, ®ång thêi Ng−êi kÞch liÖt ph¶n ®èi viÖc lÊy tÝnh nguyªn t¾c nµo c¶. §−êng lèi c¬ héi chñ nghÜa cña Ban kh¸i niÖm c¸ch m¹ng toµn d©n ®em ¸p dông mét c¸ch ph¶n chÊp hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch ®−îc bÇu ra t¹i §¹i héi IV m¸c-xÝt lµm c«ng thøc chung vµ tiªu chuÈn cña s¸ch l−îc. "Kh¸i niÖm "c¸ch m¹ng toµn d©n" ― Ng−êi viÕt ― ®ßi hái ng−êi m¸c- cña ®¶ng tá ra m©u thuÉn víi ý chÝ cña ®a sè trong ®¶ng, ®Æc biÖt lµ cña c¸c tæ chøc ®¶ng ë c¸c trung t©m c«ng nghiÖp lín; xÝt ph¶i ph©n tÝch chÝnh x¸c nh÷ng lîi Ých kh¸c nhau cña c¸c giai cÊp kh¸c nhau liªn hîp l¹i víi nhau trong khu«n khæ kh«ng cã mét biÖn ph¸p nµo cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng tr−íc nh÷ng sù kiÖn cùc kú quan träng ë trong n−íc, kh«ng cã nh÷ng nhiÖm vô chung nhÊt ®Þnh nµo ®ã. Dï sao kh¸i niÖm Êy còng kh«ng thÓ dïng ®Ó lµm lu mê, che lÊp viÖc nghiªn cøu mét khÈu hiÖu nµo cña nã ®−îc sù ñng hé cña ®a sè c¸c tæ chøc ®¶ng. VÒ h×nh thøc th× chØ cã mét ®¶ng duy nhÊt, nh−ng thùc tÕ cuéc ®Êu tranh giai cÊp trong tiÕn tr×nh cña cuéc c¸ch m¹ng nµy lóc ®ã cã hai ®¶ng, hai tæ chøc thùc sù riªng biÖt, hai nhãm ph¸i hay cuéc c¸ch m¹ng kh¸c" (tËp nµy, tr. 327). Trong hoµn c¶nh nµy ®Ò ra hai s¸ch l−îc cho tõng vÊn ®Ò quan träng. Ban chÊp mµ c¸i hè s©u ng¨n c¸ch gi÷a nh÷ng lîi Ých cña c¸c giai cÊp vµ hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch ®· lµm yÕu vµ thu hÑp c¸c khÈu c¸c ®¶ng kh¸c nhau ®· béc lé trong tiÕn tr×nh ®Êu tranh giai hiÖu ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n, t×m c¸ch khÐp cÊp, Lª-nin yªu cÇu ph¶i ph©n tÝch chÝnh x¸c nh÷ng lîi Ých ®ã, kÝn cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña quÇn chóng trong khu«n khæ ph¶i thay thÕ c¸c yªu s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh trÞ chung chung vµ nh÷ng khÈu hiÖu ®· bÞ c¾t xÐn, lµm cho chÝnh s¸ch cña giai cÊp kh«ng râ rµng b»ng nh÷ng yªu s¸ch cô thÓ vµ râ rµng. Ng−êi v« s¶n thÝch øng víi chÝnh s¸ch cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ ®Ò ra cho §¶ng d©n chñ - x· héi nhiÖm vô lµ trong khi kiªn nghÜa. Sù ph¸ s¶n cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng tr−íc hÕt vµ quyÕt b¶o vÖ nh÷ng lîi Ých giai cÊp, x· héi chñ nghÜa cña giai trªn hÕt lµ sù ph¸ s¶n cña chÝnh s¸ch c¬ héi chñ nghÜa, ― Lª-nin cÊp v« s¶n, ph¶i ®i tiªn phong trong toµn bé phong trµo d©n ®· nãi nh− vËy t¹i §¹i héi V cña ®¶ng. chñ ®Êu tranh ®ßi thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cña cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ, chèng l¹i chÕ ®é chuyªn chÕ cña bän Tr¨m ®en vµ giai Trong nh÷ng ®iÒu kiÖn phøc t¹p ®ã, mét nhiÖm vô lÞch sö hÕt cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa ph¶n c¸ch m¹ng. søc quan träng ®−îc ®Ò ra cho nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch: ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n, theo quan ®iÓm m¸c-xÝt, t×nh h×nh vµ nh÷ng xu Hoµn c¶nh trong n−íc vµ trong §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - h−íng chñ yÕu cña sù tiÕn triÓn kinh tÕ - x· héi vµ chÝnh trÞ trong x· héi Nga ®ßi hái ph¶i triÖu tËp ngay ®¹i héi ®¶ng. §¹i héi n−íc, v¹ch râ sù ph©n chia c¸c giai cÊp vµ c¸c ®¶ng vÒ mÆt chÝnh ph¶i x¸c ®Þnh ®−êng lèi cña ®¶ng, cñng cè ®¶ng vÒ mÆt tæ chøc; trÞ, vµ x¸c ®Þnh râ trong t×nh h×nh ph©n nhãm lùc l−îng x· héi trong ®iÒu kiÖn c¸c thÕ lùc ph¶n ®éng ®ang tiÕn dÇn tíi chç nh− thÕ th× nhiÖm vô nµo lµ nhiÖm vô c¬ b¶n cña giai cÊp v« s¶n n¾m ®Þa vÞ thèng trÞ, cÇn ph¶i tËp hîp lùc l−îng vµ chuÈn bÞ vµ ®¶ng cña nã. KÕ ho¹ch chiÕn l−îc cña ®¶ng vµ s¸ch l−îc cña cho ®¶ng b−íc vµo nh÷ng cuéc chiÕn ®Êu míi. nã, cuéc ®Êu tranh cña ®¶ng giµnh b¸ quyÒn l·nh ®¹o cña giai ViÖc chuÈn bÞ §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· cÊp v« s¶n trong phong trµo gi¶i phãng mang tÝnh chÊt d©n chñ héi Nga diÔn ra trong cuéc ®Êu tranh kh«ng ®iÒu hßa víi mét chung, ®Òu tïy thuéc vµo sù ph©n tÝch ®ã. bé phËn c¬ héi chñ nghÜa trong ®¶ng, tøc nh÷ng ng−êi men- Trong bµi "Bµn vÒ vÊn ®Ò c¸ch m¹ng toµn d©n", bµi nµy ®−îc sª-vÝch, ®Ó giµnh th¾ng lîi cho chñ nghÜa b«n-sª-vÝch. Khi mét viÕt vµo nh÷ng ngµy tr−íc §¹i héi V cña ®¶ng vµ cã mét ý nghÜa ®¹i héi míi ®−îc quyÕt ®Þnh triÖu tËp theo yªu cÇu cña ®a sè quan träng vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn, Lª-nin chØ râ r»ng muèn c¸ch c¸c tæ chøc lín nhÊt, bÊt chÊp sù chèng ®èi kÞch liÖt cña ph¸i
  7. Lêi tùa Lêi tùa XII XIII §¶ng d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng. Trong nh÷ng t¸c phÈm ®ã Lª- men-sª-vÝch, th× c¶ hai ph¸i cña mét ®¶ng thèng nhÊt trªn h×nh thøc ― ph¸i b«n-sª-vÝch vµ ph¸i men-sª-vÝch ― ®Òu ®−a ra mçi nin ®· gi¶i thÝch vµ luËn chøng nh÷ng luËn ®iÓm c¬ b¶n trong c−¬ng lÜnh cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, ®ång thêi phª ph¸n ph¸i mét c−¬ng lÜnh riªng cña m×nh. kÞch liÖt s¸ch l−îc men-sª-vÝch, mét s¸ch l−îc xuÊt ph¸t tõ lËp Lª-nin ®· gi¸ng mét ®ßn chÝ tö vµo s¸ch l−îc tháa hiÖp cña tr−êng c¬ héi chñ nghÜa cña hä vÒ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò trung nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, tøc nh÷ng kÎ ®−a ra "C−¬ng lÜnh t©m ― vÒ th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n vµ tr−íc hÕt lµ ®èi víi s¸ch l−îc cho ®¹i héi s¾p tíi" vµ c¸c dù th¶o nghÞ quyÕt "VÒ th¸i §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, mét ®¶ng qu©n chñ - tù do chñ nghÜa. ®é ®èi víi §u-ma nhµ n−íc", "VÒ c¸c tæ chøc cã tÝnh chÊt quÇn chóng cña c«ng nh©n vµ vÒ ®¹i héi c«ng nh©n". Nh÷ng v¨n kiÖn Nh÷ng sù bÊt ®ång trong néi bé §¶ng d©n chñ - x· héi nµy lµ mét b−íc thôt lïi so víi nh÷ng dù th¶o nghÞ quyÕt cña Nga vÒ vÊn ®Ò th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n cã liªn quan tíi ngay chÝnh nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®−a ra tr−íc §¹i héi IV sù ®¸nh gi¸ kh¸c nhau cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vµ nh÷ng cña ®¶ng. Chóng lµm cho toµn bé c«ng t¸c cña ®¶ng thÝch øng ng−êi men-sª-vÝch vÒ tÝnh chÊt vµ triÓn väng cña cuéc c¸ch víi ho¹t ®éng hîp ph¸p cña §u-ma, luËn chøng cho chñ nghÜa m¹ng ë Nga, nh÷ng sù bÊt ®ång Êy ®· trë nªn s©u s¾c h¬n thñ tiªu sau nµy. ngay tõ nöa ®Çu n¨m 1905; c¸c kÕ ho¹ch chiÕn l−îc kh¸c nhau Trong c−¬ng lÜnh hµnh ®éng b«n-sª-vÝch ― "Dù th¶o c¸c vµ hai s¸ch l−îc kh¸c nhau cña hai bé phËn trong ®¶ng ®Òu nghÞ quyÕt cho §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi b¾t nguån tõ sù ®¸nh gi¸ kh¸c nhau ®ã. Ngay tõ ®Çu cuéc Nga", tøc lµ nh÷ng bµi më ®Çu tËp m−êi l¨m, còng nh− trong c¸ch m¹ng, nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· thÊy râ ý ®å cña bän c¸c t¸c phÈm viÕt trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ ®¹i héi: "C−¬ng d©n chñ - lËp hiÕn muèn chÊm døt c¸ch m¹ng b»ng nh÷ng lÜnh hµnh ®éng cña ph¸i d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng", "Kh«ng nh−îng bé mµ c¶ bän Tr¨m ®en lÉn chÕ ®é chuyªn chÕ ®Òu nªn viÕt nghÞ quyÕt nh− thÕ nµo", "Nh÷ng chiÕn sÜ trÝ thøc chÊp nhËn ®−îc. Trong nghÞ quyÕt "VÒ th¸i ®é ®èi víi ph¸i tù ph¶n ®èi sù thèng trÞ cña giíi trÝ thøc", "C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc do", §¹i héi III cña ®¶ng chØ thÞ cho c¸c ®¶ng viªn ph¶i gi¶i cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch", "Sù bèi rèi c¸u kØnh (VÒ vÊn thÝch cho c«ng nh©n thÊy râ tÝnh chÊt ph¶n c¸ch m¹ng vµ ®Ò ®¹i héi c«ng nh©n)" vµ nh÷ng t¸c phÈm kh¸c ― Lª-nin ®· chèng giai cÊp v« s¶n cña ph¸i t− s¶n tù do chñ nghÜa, nhÊn ®¸nh gi¸ mét c¸ch s©u s¾c t×nh h×nh hiÖn nay cña c¸ch m¹ng m¹nh sù cÇn thiÕt ph¶i ®Êu tranh víi c¸c m−u toan cña giai d©n chñ - t− s¶n vµ c¸c quan hÖ qua l¹i cña tÊt c¶ c¸c giai cÊp cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa muèn giµnh b¸ quyÒn l·nh ®¹o trong phong trµo c¸ch m¹ng. Dù th¶o nghÞ quyÕt cña nh÷ng vµ c¸c ®¶ng trong c¸ch m¹ng, x¸c ®Þnh nh÷ng nhiÖm vô c¬ ng−êi b«n-sª-vÝch vÒ th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n do V. I. b¶n cña giai cÊp v« s¶n vµ cña ®¶ng trong thêi kú ®ã, lµm Lª-nin th¶o ®Ó ®−a ra tr−íc §¹i héi IV, ®· x¸c ®Þnh vai trß cña s¸ng tá nh÷ng c¬ së cã tÝnh chÊt nguyªn t¾c cña nh÷ng bÊt giai cÊp c«ng nh©n lµ ng−êi l·nh ®¹o cuéc c¸ch m¹ng d©n ®ång vÒ chÝnh kiÕn gi÷a bé phËn c¸ch m¹ng vµ bé phËn c¬ héi chñ - t− s¶n ë Nga vµ yªu cÇu ph¶i th¼ng tay v¹ch mÆt ®¶ng chñ nghÜa trong ®¶ng. Nh÷ng t¸c phÈm nµy ®· tæng kÕt cuéc cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa, kÎ ®· thi hµnh chÝnh s¸ch ®Êu tranh mµ Lª-nin vµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· tiÕn hµnh tháa hiÖp víi chÕ ®é Nga hoµng. kh«ng mÖt mái chèng chñ nghÜa c¬ héi vµ s¸ch l−îc theo ®u«i cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, v× mét chÝnh s¸ch kiªn ®Þnh T¹i §¹i héi IV cña ®¶ng, nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®· kh«ng cã tÝnh chÊt giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n trong suèt c¶ thêi kú chÞu thõa nhËn mét sù thËt hiÓn nhiªn lµ ph¸i tù do c©u kÕt víi chÕ ®é chuyªn chÕ. Trong bµi "C−¬ng lÜnh hµnh ®éng cña ph¸i c¸ch m¹ng Nga lÇn thø nhÊt. Nh÷ng t¸c phÈm ®ã lµ mÉu d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng", Lª-nin viÕt: "Cã thÓ nãi lµ míi mùc vÒ ®Êu tranh kh«ng ®iÒu hßa v× nh÷ng nguyªn t¾c cña
  8. Lêi tùa Lêi tùa XIV XV ngµy h«m qua ®©y Plª-kha-nèp vµ nh÷ng ng−êi cïng phe víi ®Êu tranh cña nh©n d©n vµ c«ng khai, tr¬ trÏn t×m c¸ch chÊm «ng ta thuéc c¸nh h÷u trong §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi døt c¸ch m¹ng, c©u kÕt víi thÕ lùc ph¶n ®éng. Nga vÉn cßn tuyªn bè r»ng t− t−ëng ®ã cña ph¸i b«n-sª-vÝch, Lª-nin v¹ch ra ranh giíi râ rÖt gi÷a ®¶ng cña nh÷ng ng−êi t− t−ëng mµ chóng t«i ®· kiªn tr× b¶o vÖ trong suèt n¨m l906 qu©n chñ - tù do chñ nghÜa víi ®¶ng cña nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i (vµ thËm chÝ tr−íc ®ã, tõ n¨m 1905, tõ khi xuÊt b¶n cuèn "Hai lao ®éng. Trong bµi "Bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ ph¸i lao ®éng", s¸ch l−îc"), lµ mét øc ®o¸n nöa viÓn v«ng, xuÊt ph¸t tõ quan khi so s¸nh c¸c b¶n dù th¶o ruéng ®Êt cña bän d©n chñ - lËp hiÕn ®iÓm phñ ®Þnh vai trß cña giai cÊp t− s¶n, hay Ýt ra th× còng lµ vµ cña ph¸i lao ®éng, Lª-nin ®· chØ râ r»ng bän d©n chñ - lËp mét sù ®Ò phßng kh«ng hîp thêi, v.v.. hiÕn lµ ®¶ng tù do chñ nghÜa muèn chÊm døt c¸ch m¹ng b»ng H«m nay th× mäi ng−êi ®Òu thÊy lµ chóng t«i ®óng" (tr. 99). con ®−êng ®iÒu hßa gi÷a ®Þa chñ víi n«ng d©n, cã h¹i cho n«ng Trong nhiÒu bµi cña tËp nµy, Lª-nin v¹ch trÇn nh÷ng khÈu d©n, trong khi c¸c ®¶ng lao ®éng (nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i lao hiÖu c¶i l−¬ng cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch vµ ®Æc biÖt lµ sù ®éng, nh÷ng ng−êi lao ®éng x· héi chñ nghÜa nh©n d©n, nh÷ng ñng hé cña hä ®èi víi khÈu hiÖu cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng), nghÜa lµ ph¸i d©n chñ tiÓu ®ßi lËp "néi c¸c §u-ma" hay "néi c¸c cã tr¸ch nhiÖm", coi ®ã lµ t− s¶n ë thµnh thÞ vµ ®Æc biÖt lµ ph¸i d©n chñ tiÓu t− s¶n n«ng nh÷ng m−u toan ®Þnh ®−a cuéc ®Êu tranh chèng chÕ ®é chuyªn d©n ®Òu muèn tiÕp tôc ph¸t triÓn cuéc c¸ch m¹ng. Lª-nin ®−a ra chÕ vµo quü ®¹o cña chñ nghÜa c¶i l−¬ng. VÒ s¸ch l−îc cña luËn ®iÓm cho r»ng cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n ë Nga chØ nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, Lª-nin ®· viÕt: "NÕu lµm ®iÒu ®ã th× cã thÓ giµnh ®−îc th¾ng lîi trong tr−êng hîp giai cÊp v« s¶n l«i cã nghÜa lµ hµnh ®éng hoµn toµn theo lèi BÐc-stanh" (tr. 126). kÐo ®−îc n«ng d©n theo m×nh ®Ó võa chèng l¹i chÕ ®é cò võa Trong c¸c bµi "Buæi khai m¹c cña §u-ma nhµ n−íc II", "§u- chèng l¹i ph¸i tù do chñ nghÜa ph¶n c¸ch m¹ng; luËn ®iÓm nµy ma II vµ nh÷ng nhiÖm vô cña giai cÊp v« s¶n", "ViÖc s¾p gi¶i t¸n x¸c ®Þnh nh÷ng c¬ së cña toµn bé s¸ch l−îc b«n-sª-vÝch, nã ®· ®−îc Ng−êi nh¾c l¹i nhiÒu lÇn vµ ®−îc cñng cè thªm b»ng kinh §u-ma vµ nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch l−îc", "MiÖng phËt, t©m xµ", "C¬ së nghiÖm cña cuéc c¸ch m¹ng 1905 - 1907. cña sù th«ng ®ång", "§u-ma vµ viÖc phª chuÈn ng©n s¸ch", "Chim cu ca ngîi gµ trèng...", "§u-ma vµ ph¸i tù do Nga", v.v., Lª-nin kÞch liÖt phª ph¸n tÝnh thiÕu kiªn quyÕt vµ hay dao Lª-nin ®· v¹ch râ ý nghÜa vµ môc ®Ých thùc sù cña chÝnh s¸ch ®éng cña c¸c ®¶ng d©n tóy, v¹ch trÇn th¸i ®é kh«ng t−ëng vµ cña chÕ ®é chuyªn chÕ Nga hoµng vµ cña c¸c ®¶ng ph¶n ®éng, sù "tÝnh x· héi chñ nghÜa gi¶ hiÖu" cña c¸c ®¶ng nµy. Trong c¸c bµi ph¶n béi cña bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ nh÷ng thñ ®o¹n mµ chÕ "S¸ch l−îc cña giai cÊp tiÓu t− s¶n", "T− c¸ch tÇm th−êng d−¬ng ®é chuyªn chÕ Tr¨m ®en vµ giai cÊp t− s¶n qu©n chñ - tù do chñ d−¬ng tù ®¾c hay lµ nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng nghÜa ®· h−ëng øng lÉn nhau thùc hiÖn trong §u-ma nh»m bãp d©n chñ - lËp hiÕn hãa", "§u-ma thiÕu m¸u hay lµ giai cÊp tiÓu t− chÕt c¸ch m¹ng. Trong c¸c bµi nµy Lª-nin ®· ph©n tÝch nh÷ng s¶n thiÕu m¸u", v.v., Lª-nin chØ râ r»ng ®iÓm yÕu nhÊt cña chÝnh biÕn ®æi diÔn ra trong sù ph©n chia c¸c giai cÊp vµ c¸c ®¶ng vÒ s¸ch tiÓu t− s¶n cña c¸c ®¶ng nµy lµ kh«ng biÕt vµ kh«ng cã kh¶ n¨ng tho¸t khái sù l·nh ®¹o vÒ t− t−ëng vµ chÝnh trÞ cña giai cÊp mÆt chÝnh trÞ kÓ tõ thêi gian §u-ma nhµ n−íc I, ®· chØ râ sù t− s¶n tù do chñ nghÜa, r»ng nhiÖm vô chñ yÕu cña §¶ng d©n tiÕn triÓn cña tÊt c¶ c¸c giai cÊp vµ c¸c ®¶ng trong cuéc c¸ch chñ - x· héi lµ ph¶i kiªn quyÕt ph¸ vì sù l·nh ®¹o Êy cña ph¸i tù m¹ng Nga, x¸c ®Þnh vai trß cña bän d©n chñ - lËp hiÕn, nh÷ng do ®èi víi nh÷ng ng−êi d©n chñ, kiªn quyÕt gi¶i phãng quÇn kÎ ®· tõ chç nghiªng ng¶ gi÷a thÕ lùc ph¶n ®éng vµ cuéc ®Êu chóng tiÓu t− s¶n khái ¶nh h−ëng cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn tranh cña nh©n d©n chuyÓn h¼n sang chç hoµn toµn c¨m thï cuéc
  9. Lêi tùa Lêi tùa XVI XVII vµ lµm cho hä chÞu sù t¸c ®éng vµ ¶nh h−ëng cña §¶ng d©n n−íc (n«ng d©n vµ nh÷ng tÇng líp t−¬ng tù nh− giai cÊp tiÓu t− chñ - x· héi. s¶n kh«ng lµm n«ng nghiÖp) "ph¶i lùa chän gi÷a nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn vµ nh÷ng ng−êi m¸c-xÝt"; tiÕn hµnh ®−êng Cuéc ®Êu tranh liªn tôc cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch chèng lèi "ho¹t ®éng chung" cña c«ng nh©n vµ ph¸i d©n chñ n«ng d©n l¹i sù l·nh ®¹o cña giai cÊp t− s¶n qu©n chñ - tù do chñ nghÜa võa chèng l¹i chÕ ®é cò võa chèng l¹i giai cÊp t− s¶n tù do, nh»m gi¶i phãng n«ng d©n khái ¶nh h−ëng cña giai cÊp ®ã, ph¶n c¸ch m¹ng vµ ng¶ nghiªng: ®ã lµ c¬ së vµ thùc chÊt cña nh»m liªn minh giai cÊp c«ng nh©n víi n«ng d©n trong thêi kú s¸ch l−îc "liªn minh ph¸i t¶", mét s¸ch l−îc ®−îc c¶ tiÕn tr×nh c¸ch m¹ng 1905 - 1907, ®· ®−îc ph¶n ¸nh trong s¸ch l−îc cña c¸c sù biÕn n¨m 1905 (phong trµo c«ng nh©n vµ n«ng d©n) lÉn "khèi t¶" trong cuéc bÇu cö vµo §u-ma nhµ n−íc II vµ ngay nh÷ng cuéc bá phiÕu cña c¸c nhãm "lao ®éng" vµ c«ng nh©n trong §u-ma. T− t−ëng "khèi t¶" do nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch trong hai khãa §u-ma ®Çu tiªn chøng thùc..." (Toµn tËp, tiÕng ®−a ra cã ý nghÜa hiÖn thùc trong cuéc ®Êu tranh giµnh l¹i mét ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi, 1973, t. 17, tr. 600). bé phËn c¸c tÇng líp tiÓu t− s¶n thµnh thÞ chÞu ¶nh h−ëng cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. Trong c¸c bµi "Cuéc bÇu cö vµo §u- Sù tham gia cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vµo §u-ma nhµ ma vµ s¸ch l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi Nga", "S¸ch l−îc cña n−íc II lµ b−íc ®Çu ho¹t ®éng nghÞ tr−êng cña ®¶ng kiÓu míi. §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga trong thêi gian vËn ®éng Lª-nin cho r»ng ho¹t ®éng nghÞ tr−êng cña ®¶ng ph¶i phôc bÇu cö", khi ph©n tÝch kÕt qu¶ cuéc bÇu cö vµo §u-ma nhµ n−íc tïng ho¹t ®éng ngoµi nghÞ tr−êng vµ lµ mét trong nh÷ng giai II vµ nhËn ®Þnh lùc l−îng chÝnh trÞ cña c¸c giai cÊp kh¸c nhau ë ®o¹n cña cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n ®Ó Nga trªn c¬ së nh÷ng sè liÖu, Lª-nin kÕt luËn r»ng chÝnh s¸ch giµnh chÝnh quyÒn. cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, môc ®Ých cña c¸c khèi liªn minh Trong dù th¶o nghÞ quyÕt tr×nh bµy tr−íc §¹i héi V cña cña hä víi nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn kh«ng ph¶i lµ lo¹i ®¶ng "VÒ s¸ch l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi trong §u-ma trõ "nguy c¬ Tr¨m ®en", nh− hä ®· tõng tuyªn bè mµ lµ tõ chèi nhµ n−íc", Lª-nin ®· nªu lªn nh÷ng nhiÖm vô cña nh÷ng chÝnh s¸ch ®éc lËp cña giai cÊp c«ng nh©n vµ b¾t chÝnh s¸ch Êy ng−êi d©n chñ - x· héi trong §u-ma: gi¶i thÝch cho nh©n d©n ph¶i phôc tïng ph¸i tù do. BÊt chÊp bän men-sª-vÝch, "khèi t¶" thÊy râ sù v« dông hoµn toµn cña §u-ma, víi tÝnh c¸ch lµ thu ®−îc th¾ng lîi trong 22 thµnh phè lín nhÊt; trong cuéc bÇu ph−¬ng tiÖn ®Ó thùc hiÖn yªu cÇu cña giai cÊp v« s¶n vµ giai cö ë Pª-tÐc-bua "khèi t¶" thu ®−îc 25% sè phiÕu cña cö tri, ®· cÊp tiÓu t− s¶n c¸ch m¹ng, ®Æc biÖt lµ cña n«ng d©n, thÊy râ lµ thu hót ®−îc vÒ phÝa m×nh mét bé phËn c¸c tÇng líp tiÓu t− s¶n trong ®iÒu kiÖn chÕ ®é chuyªn chÕ Nga hoµng, kh«ng thÓ nµo ë thµnh thÞ, t¸ch hä khái ¶nh h−ëng cña ph¸i d©n chñ - lËp dïng con ®−êng nghÞ viÖn mµ ®¹t ®−îc tù do chÝnh trÞ, gi¶i hiÕn. Thµnh c«ng cña "khèi t¶" lÏ ra cßn lín h¬n nhiÒu nÕu thÝch râ sù cÇn thiÕt ph¶i ®Êu tranh ®Ó lËp Quèc héi lËp hiÕn nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch kh«ng ®ãng vai trß nh÷ng kÎ ph¸ trªn c¬ së ®Çu phiÕu phæ th«ng, trùc tiÕp, b×nh ®¼ng vµ bá ho¹i ngÇm vµ kh«ng c¶n trë th¾ng lîi cña c¸c ®¶ng c¸nh t¶ ë phiÕu kÝn, b»ng con ®−êng khëi nghÜa vò trang vµ thµnh lËp Pª-tÐc-bua. Lª-nin v¹ch trÇn bän men-sª-vÝch lµ nh÷ng kÎ chÝnh phñ c¸ch m¹ng l©m thêi. S¸ch l−îc ®ã cã nghÜa lµ ph¶i kh«ng ngÇn ng¹i g©y chia rÏ trong tæ chøc d©n chñ - x· héi ë lîi dông §u-ma theo tinh thÇn c¸ch m¹ng lµm diÔn ®µn ®Ó Pª-tÐc-bua ®Ó liªn minh víi ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn. tuyªn truyÒn nh÷ng yªu cÇu x· héi chñ nghÜa vµ d©n chñ cña Sau nµy, khi x¸c ®Þnh thùc chÊt s¸ch l−îc cña khèi t¶, Lª-nin giai cÊp v« s¶n, nh»m gi¸o dôc sù gi¸c ngé giai cÊp cho nh©n ®· viÕt: ""Ðp buéc" quÇn chóng d©n chñ ®«ng ®¶o nhÊt trong d©n, vµ th−êng xuyªn t¸c ®éng ®Õn c¸c ®¹i biÓu n«ng d©n.
  10. Lêi tùa Lêi tùa XVIII XIX Nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi ― Lª-nin nªu lªn nh÷ng ®ång thêi phôc tïng nh÷ng nghÞ quyÕt cña ®¶ng, thÝch øng víi nhiÖm vô cña ®¶ng trong §u-ma ― ph¶i tæ chøc mét ®¶ng ®oµn toµn bé ho¹t ®éng tuyªn truyÒn vµ cæ ®éng cña ®¶ng, kÕt hîp ®éc lËp; nh÷ng hµnh ®éng chung víi c¸c ®¶ng d©n chñ tiÓu t− ho¹t ®éng hîp ph¸p trong §u-ma víi c«ng t¸c tuyªn truyÒn vµ s¶n trong §u-ma ph¶i lo¹i trõ bÊt kú mét kh¶ n¨ng nµo xa rêi tæ chøc kh«ng hîp ph¸p trong quÇn chóng. §iÒu ®ã tøc lµ v¹ch c−¬ng lÜnh cña ®¶ng v« s¶n vµ s¸ch l−îc c¸ch m¹ng, nh÷ng ra mét ®−êng lèi hµnh ®éng míi, c¸ch m¹ng vµ m¸c-xÝt cho hµnh ®éng ®ã chØ ®−îc phôc vô nh÷ng môc tiªu cña cuéc tÊn nh÷ng ®¹i diÖn giai cÊp v« s¶n trong c¸c c¬ quan nghÞ viÖn, vµ c«ng chung nh»m chèng l¹i c¶ c¸c thÕ lùc ph¶n ®éng lÉn giai ®−êng lèi ®ã ®· trë thµnh mÉu mùc cho toµn bé phong trµo cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa ph¶n béi. Lª-nin ®· viÕt trong bµi c«ng nh©n quèc tÕ. Nh÷ng ®¹i diÖn cña giai cÊp c«ng nh©n "Buæi khai m¹c cña §u-ma nhµ n−íc II": "Chóng ta ph¶i t¸ch trong nghÞ viÖn ph¶i ®Æt m×nh vµo sù nghiÖp phôc vô giai cÊp khái tÊt c¶ c¸c tÇng líp tiÓu t− s¶n, nh−ng kh«ng ph¶i ®Ó thu c«ng nh©n v× môc ®Ých cña c¸ch m¹ng. Mét lo¹t bµi trong tËp m×nh trong c¸i c¶nh cã vÎ ®¬n ®éc kiªu h·nh (nh− vËy cã nghÜa nµy: "B−íc quan träng ®Çu tiªn", "Ph¸i men-sª-vÝch cã quyÒn lµ trªn thùc tÕ gióp bän t− s¶n tù do chñ nghÜa, theo ®u«i thi hµnh chÝnh s¸ch ñng hé bän d©n chñ - lËp hiÕn hay kh«ng?", chóng) mµ lµ ®Ó tho¸t khái mäi sù dao ®éng, mäi sù lõng "C©u tr¶ lêi L. M¸c-tèp", "§¶ng ®oµn §¶ng d©n chñ - x· héi vµ chõng vµ biÕt c¸ch dÉn d¾t giai cÊp n«ng d©n d©n chñ theo ngµy 3 th¸ng T− trong §u-ma", v.v., nh÷ng lêi ph¸t biÓu cña m×nh" (tËp nµy, tr. 24 - 25). Lª-nin t¹i §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga S¸ch l−îc ®ã cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch nh»m phôc vô ®· ph©n tÝch c¸c tham luËn cña c¸c ®¹i biÓu d©n chñ - x· héi cho sù liªn minh gi÷a giai cÊp c«ng nh©n víi n«ng d©n vµ viÖc trong §u-ma, phª ph¸n nh÷ng khuyÕt ®iÓm cña ®¶ng ®oµn d©n thµnh lËp trong §u-ma mét khèi liªn minh c¸ch m¹ng cña nh÷ng ng−êi ®¹i diÖn cña hä, ®· ®−îc chøng minh lµ s¸ch l−îc chñ - x· héi trong §u-ma, mét ®¶ng ®oµn gåm ®a sè lµ nh÷ng m¸c-xÝt duy nhÊt ®óng trong cuéc ®Êu tranh víi c¸c thÕ lùc ng−êi men-sª-vÝch vµ, còng nh− Ban chÊp hµnh trung −¬ng ph¶n ®éng. Ngay trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, viÖc nghiªn cøu men-sª-vÝch, kh«ng ph¶n ¸nh mét thùc tr¹ng nµo trong ®¶ng, kinh nghiÖm s¸ch l−îc nghÞ tr−êng cña nh÷ng ng−êi b«n-sª- mét quan ®iÓm nµo cña toµn ®¶ng. Th¼ng tay phª ph¸n c¸c ®¹i vÝch trong thêi kú Êy, còng vÉn cã mét ý nghÜa to lín ®èi víi biÓu men-sª-vÝch trong §u-ma nhµ n−íc, Lª-nin gäi chÝnh s¸ch c¸c ®¶ng céng s¶n vµ c«ng nh©n tÊt c¶ c¸c n−íc. cña hä lµ chÝnh s¸ch theo kiÓu d©n chñ - lËp hiÕn, lµ ý ®å muèn Lª-nin ch¨m chó theo dâi ho¹t ®éng cña ®¶ng ®oµn d©n biÕn §¶ng d©n chñ - x· héi thµnh mét tæ chøc phô thuéc ph¸i chñ - x· héi trong §u-ma ngay tõ nh÷ng b−íc ®i ®Çu tiªn tù do vµ Ng−êi yªu cÇu nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch lµ thµnh viªn cña nã vµ cã ý kiÕn nhËn xÐt ®èi víi tõng ho¹t ®éng cña nã. cña ®¶ng ®oµn ph¶i kiªn quyÕt thi hµnh chÝnh s¸ch c¸ch m¹ng. Ng −êi ®Ò ra môc tiªu cña ®¶ng lµ thµnh lËp mét ®¶ng ®oµn Lª-nin trùc tiÕp l·nh ®¹o bé phËn b«n-sª-vÝch trong ®¶ng nghÞ viÖn, kh¸c vÒ c¨n b¶n víi c¸c ®¶ng ®oµn nghÞ viÖn cña ®oµn, chØ ®¹o c«ng t¸c cña bé phËn nµy, viÕt cho nã hµng lo¹t c¸c ®¶ng ë T ©y ¢u thuéc Quèc tÕ II, c¸c ®¶ng ®oµn nµy ®· v¨n kiÖn. Trong tËp nµy cã in b¶n dù th¶o lêi kªu gäi nh©n d©n bãp mÐo chøc n¨ng ®¹i diÖn giai cÊp c«ng nh©n trong nghÞ "VÒ b¶n tuyªn bè cña Xt«-l−-pin", bµi nµy ch¾c h¼n lµ sù tr¶ lêi viÖn vµ ®¸ng bÞ lªn ¸n lµ "thãi ngu ngèc nghÞ tr −êng". Lª- cña ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi ®èi víi b¶n tuyªn bè cña chÝnh nin cè g¾ng rÊt nhiÒu ®Ó nh÷ng ®¹i diÖn cña giai cÊp c«ng phñ do P. A. Xt«-l−-pin ®äc t¹i §u-ma. V¨n kiÖn nµy ®· v¹ch râ nh©n Nga trong nghÞ viÖn khái trë thµnh nh÷ng c¸i loa cña sù bÊt lùc cña §u-ma vµ ý nghÜa cña cuéc c¸ch m¹ng 1905 - 1907 giai cÊp t − s ¶n tù do chñ nghÜa, ®Ó hä trùc tiÕp vµ c«ng khai nãi lªn chÝnh s¸ch ®éc lËp cña giai cÊp v« s¶n trong §u-ma, nh− lµ mét cuéc c¸ch m¹ng nh©n d©n. Trong dù th¶o lêi kªu
  11. Lêi tùa Lêi tùa XX XXI gäi nµy, Lª-nin viÕt: "NÕu n−íc Nga ®· giµnh ®−îc dï chØ lµ t−ëng cña ®¶ng bé Pª-tÐc-bua trªn c¬ së nh÷ng nguyªn t¾c cña nh÷ng quyÒn tù do nhá trong mét thêi gian ng¾n, nÕu n−íc chñ nghÜa b«n-sª-vÝch. Trong ®¶ng bé Pª-tÐc-bua mµ thêi kú Êy Nga cã ®−îc mét c¬ quan ®¹i diÖn nh©n d©n dï trong mét thêi ®a sè thuéc vÒ ph¸i b«n-sª-vÝch, ®· diÔn ra cuéc ®Êu tranh cùc gian kh«ng l©u, th× tÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã chØ lµ do cuéc ®Êu tranh kú gay g¾t chèng nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch. Tõ thêi gian héi cña nh©n d©n mµ cã, chØ do cuéc ®Êu tranh quªn m×nh cña giai nghÞ ngµy 6 (l9) th¸ng Giªng 1907 trë ®i, ®¶ng bé Pª-tÐc-bua ®· cÊp c«ng nh©n, n«ng d©n, binh lÝnh vµ thñy thñ ®Ó giµnh tù do, bÞ ph©n liÖt v× bän men-sª-vÝch, m·i ®Õn héi nghÞ ngµy 25 th¸ng mµ cã" (tr. 33). Ba (7 th¸ng T−) 1907 t×nh tr¹ng ph©n liÖt míi ®−îc xãa bá. Trong "B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua vµ vÒ vÊn ®Ò Lª-nin ®· th¶o ra cho bé phËn b«n-sª-vÝch trong ®¶ng ®oµn thµnh lËp tßa ¸n ®¶ng nh©n sù chia rÏ ®ã, ®äc tr−íc §¹i héi V "Dù th¶o diÔn v¨n vÒ vÊn ®Ò ruéng ®Êt ®äc t¹i §u-ma nhµ n−íc cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga", Lª-nin ®· bãc trÇn II". Trong v¨n kiÖn nµy Ng−êi ®· tæng kÕt quan ®iÓm cña bèn chÝnh s¸ch ph¶n béi cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng men-sª- ®¶ng chñ yÕu vÒ vÊn ®Ò ruéng ®Êt, vÊn ®Ò nµy lµ c¬ së cña cuéc vÝch, coi ®ã lµ chÝnh s¸ch cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng kh«ng c¸ch m¹ng t− s¶n ë Nga vµ quy ®Þnh ®Æc ®iÓm d©n téc cña cuéc ph¶i cña mét ®¶ng thèng nhÊt, mµ chØ lµ cña bé phËn men-sª- c¸ch m¹ng Êy. vÝch cña ®¶ng, ®ång thêi ®¸nh gi¸ hµnh ®éng cña bän men-sª- Tõ cuèi mïa hÌ 1906, khi ë PhÇn-lan, ë Cu-èc-ca-la, t¹i biÖt vÝch lµ hµnh ®éng cña nh÷ng kÎ thï chÝnh trÞ. Trong khi gäi sù thù "Va-da", Lª-nin ®· chØ ®¹o c«ng t¸c cña Ban chÊp hµnh ph©n liÖt lµ téi lín nhÊt ®èi víi ®¶ng, Lª-nin ®· lªn ¸n bän men- ®¶ng bé Pª-tÐc-bua. NhiÒu c¸n bé ®¶ng, nhiÒu c«ng nh©n c¸c sª-vÝch lµ ph¶n béi ®¶ng ngay s¸t tr−íc cuéc bÇu cö. Lª-nin viÕt nhµ m¸y ë Pª-tÐc-bua, nhiÒu ñy viªn Ban chÊp hµnh ®¶ng bé r»ng nghÜa vô cña mçi ®¶ng viªn sau khi x¶y ra sù ph©n liÖt lµ Pª-tÐc-bua vµ Ban chÊp hµnh trung −¬ng cña ®¶ng, nhiÒu ®¹i ph¶i ®Êu tranh nh»m l«i kÐo quÇn chóng ra khái sù l·nh ®¹o biÓu b«n-sª-vÝch trong §u-ma nhµ n−íc II ®· ®Õn gÆp Ng−êi. cña nh÷ng kÎ ®· t¸ch ra, g©y trong quÇn chóng lßng c¨m thï vµ B¸o chÝ vµ b−u kiÖn ®−îc göi tíi cho Lª-nin, råi tõ chç Ng−êi, th¸i ®é khinh bØ ®èi víi nh÷ng kÎ kh«ng cßn lµ ®¶ng viªn cña nhiÒu tµi liÖu kh¸c nhau l¹i ®−îc chuyÓn ®i. T¹i ®©y, Lª-nin ®· mét ®¶ng thèng nhÊt n÷a. Lª-nin viÕt: "§èi víi nh÷ng kÎ thï l·nh ®¹o viÖc xuÊt b¶n b¸o "Ng−êi v« s¶n" ― c¬ quan ng«n luËn chÝnh trÞ nh− thÕ, t«i ®· tiÕn hµnh lóc ®ã ― vµ trong tr−êng hîp cã t¸c dông l·nh ®¹o cña nhòng ng−êi b«n-sª-vÝch, c¸c b¸o hîp nÕu sù ph©n liÖt t¸i diÔn hoÆc ph¸t triÓn th× t«i bao giê còng vÉn ph¸p ra hµng ngµy "Tia s¸ng míi" vµ "TiÕng vang cña chóng sÏ tiÕn hµnh ― mét cuéc ®Êu tranh cã tÝnh huû diÖt" (tr. 354). ta"; Ng−êi ®· viÕt c¸c dù th¶o nghÞ quyÕt, c¸c bµi cho c¸c b¸o vµ Trong c¸c bµi "Nh÷ng chiÕn sÜ trÝ thøc ph¶n ®èi sù thèng trÞ c¸c v¨n tËp b«n-sª-vÝch. C¸c bµi cña Lª-nin trªn b¸o chÝ hîp cña giíi trÝ thøc", "Sù bèi rèi c¸u kØnh (VÒ vÊn ®Ò ®¹i héi c«ng ph¸p vµ bÊt hîp ph¸p ®Òu ®¸p øng tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò quan träng nh©n)" Lª-nin l¹i trë l¹i phª ph¸n chñ tr−¬ng më "®¹i héi c«ng sèng cßn trong ho¹t ®éng cña ®¶ng, v¹ch trÇn chñ nghÜa c¬ héi cña bän men-sª-vÝch, ®· ®ãng mét vai trß to lín trong viÖc nh©n" lõng danh, c¸i chñ tr−¬ng ®· ®Æt nÒn mãng cho chñ nghÜa ®oµn kÕt ®¶ng d−íi ngän cê cña ph¸i b«n-sª-vÝch vµ trong viÖc thñ tiªu. Lª-nin coi chñ tr−¬ng më "®¹i héi c«ng nh©n" vµ viÖc cæ gióp ®¶ng ®Ò ra chiÕn l−îc vµ s¸ch l−îc ®óng ®¾n. ®éng cho ®¹i héi ®ã lµ chñ nghÜa c«ng ®oµn v« chÝnh phñ vµ c¬ héi chñ nghÜa nh»m tiªu diÖt ®¶ng v« s¶n, nh»m lµm cho ®¶ng C¸c bµi "Nh÷ng kÎ g©y ra ph©n liÖt nãi vÒ sù ph©n liÖt t−¬ng hßa vµo giíi tiÓu t− s¶n. Lª-nin nªu lªn ba nguyªn nh©n c¬ b¶n lai", "ViÖc c¶i tæ vµ viÖc thñ tiªu sù ph©n liÖt ë Pª-tÐc-bua" cho cña trµo l−u "®¹i héi c«ng nh©n": sù mÖt mái cña h¹ng trÝ thøc thÊy cuéc ®Êu tranh cña Lª-nin ®Ó thùc hiÖn sù ®oµn kÕt vÒ t−
  12. Lêi tùa Lêi tùa XXII XXIII th¾ng lîi cho ®−êng lèi c¸ch m¹ng. C¸c v¨n kiÖn cña ®¹i héi, thiÓn cËn ®èi víi c¸ch m¹ng, lßng mong muèn vøt bá nh÷ng còng nh− bµi "Th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n" lµ bµi tæng kÕt luËn ®iÓm c¬ b¶n trong c−¬ng lÜnh cña §¶ng d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng ― ®Êu tranh cho mét nÒn céng hßa d©n chñ, cho c«ng t¸c cña ®¹i héi ®−îc in trong tËp nµy cho thÊy râ cuéc ®Êu tranh cña Lª-nin vµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch nh»m ®oµn kÕt chuyªn chÝnh v« s¶n; chñ nghÜa c¬ héi cña nh÷ng phÇn tö trÝ phong trµo d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng ë Nga trªn c¬ së c−¬ng thøc ®ang m−u toan b¾t phong trµo cña giai cÊp v« s¶n ph¶i lÜnh cña ph¸i b«n-sª-vÝch chèng l¹i chñ nghÜa c¬ héi cña ph¸i phôc tïng chÝnh s¸ch vµ hÖ t− t−ëng cña giai cÊp t− s¶n; th¸i ®é men-sª-vÝch, ph¸i Bun vµ T¬-rèt-xki. thiÕu phª ph¸n ®èi víi nh÷ng truyÒn thèng vÜ ®¹i cña th¸ng §¹i héi ®· tæng kÕt nh÷ng th¾ng lîi cña ph¸i b«n-sª-vÝch M−êi 1905, khi mµ cuéc c¸ch m¹ng Nga ®· lËp ra nh÷ng tæ ®èi víi ph¸i men-sª-vÝch trong thêi kú c¸ch m¹ng 1905-1907 vµ chøc quÇn chóng cña giai cÊp v« s¶n lµ nh÷ng c¬ quan khëi ®· cñng cè th¾ng lîi cña chñ nghÜa b«n-sª-vÝch trong phong nghÜa vµ lµ nh÷ng c¬ quan manh nha cña chÝnh quyÒn c¸ch trµo c«ng nh©n Nga. S¸ch l−îc b«n-sª-vÝch ®−îc chÊp thuËn m¹ng. Lª-nin nãi r»ng sù ph¸t triÓn lÞch sö nhÊt ®Þnh kh«ng lµm s¸ch l−îc duy nhÊt cña toµn ®¶ng. §¹i héi V cña §¶ng ph¶i lµ kÕ tôc mét c¸ch s¬ l−îc c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n ë c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga ®· lªn ¸n ®−êng lèi cña ph¸i c¸c ®Þa ph−¬ng cho ®Õn khi cã ®¹i héi c«ng nh©n toµn Nga, mµ men-sª-vÝch lµ ®−êng lèi tho¶ hiÖp, ®ång thêi hoan nghªnh lµ biÕn c¸c c¬ quan manh nha Êy cña chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng ®−êng lèi cña ph¸i b«n-sª-vÝch, coi ®ã lµ ®−êng lèi c¸ch m¹ng thµnh c¸c c¬ quan trung −¬ng cña chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng ®· m¸c-xÝt. Qua ®©y ®¹i héi ®· kh¼ng ®Þnh mét lÇn n÷a ®iÒu ®· th¾ng lîi, thµnh chÝnh phñ c¸ch m¹ng l©m thêi. ®−îc toµn bé tiÕn tr×nh cña cuéc c¸ch m¹ng Nga lÇn thø nhÊt C«ng t¸c to lín mµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch tiÕn hµnh liªn x¸c nhËn lµ ®óng ®¾n. tôc vµ th−êng xuyªn hµng ngµy d−íi sù l·nh ®¹o cña Lª-nin Trong tËp nµy cã c¸c diÔn v¨n cña Lª-nin t¹i ®¹i héi vÒ nh»m v¹ch mÆt bän men-sª-vÝch, Ban chÊp hµnh trung −¬ng nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt: vÒ viÖc ®−a vµo ch−¬ng tr×nh men-sª-vÝch, ®−îc thÓ hiÖn trong thµnh phÇn vµ kÕt qu¶ c«ng nghÞ sù cña ®¹i héi nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt nguyªn t¾c vÒ viÖc cña §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, nh÷ng c¬ së s¸ch l−îc cña ®¶ng trong c¸ch m¹ng t− s¶n, vÒ b¸o khai m¹c vµo ngµy 30 th¸ng T− (13 th¸ng N¨m) 1907 ë Lu©n- c¸o ho¹t ®éng cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng, vÒ b¸o c¸o ho¹t ®«n. C«ng t¸c chuÈn bÞ ®¹i héi ®−îc b¾t ®Çu vµo th¸ng T¸m ®éng cña ®¶ng ®oµn trong §u-ma vµ vÒ c¸c vÊn ®Ò kh¸c; nh÷ng 1906, sau khi ®a sè c¸c ®¶ng bé lín nhÊt, ― trong ®ã cã §¶ng lêi ph¸t biÓu chèng l¹i ph¸i men-sª-vÝch, ph¸i Bun, T¬-rèt-xki, d©n chñ - x· héi V−¬ng quèc Ba-lan vµ LÝt-va vµ §¶ng d©n chñ ― ®ång thêi b¶o vÖ s¸ch l−îc c¸ch m¹ng. Lª-nin ®· ®äc b¸o c¸o x· héi khu L¸t-vi-a lµ hai ®¶ng ®· gia nhËp ®¶ng t¹i §¹i héi IV vµ lêi kÕt thóc vÒ vÊn ®Ò c¬ b¶n cña ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña (§¹i héi thèng nhÊt), ― ®· b¸c bá chÝnh s¸ch c¬ héi chñ nghÜa ®¹i héi ― vÒ th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n. VÊn ®Ò nµy ®−îc cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch ®−îc bÇu ra t¹i §¹i ®−a vµo ch−¬ng tr×nh nghÞ sù sau cuéc ®Êu tranh kiªn tr×, ®−îc héi IV cña ®¶ng vµ t¸n thµnh triÖu tËp ®¹i héi. sù ñng hé cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi Ba-lan vµ L¸t-vi-a, vµ vÊn ®Ò nµy "®øng ®Çu kh«ng nh÷ng cña tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò cã §¹i héi ®· ph¬i bµy râ rµng hai ®−êng lèi, hai s¸ch l−îc trong tÝnh nguyªn t¾c cña ®¹i héi, mµ cßn cña tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc nãi c¸ch m¹ng: ®−êng lèi c¸ch m¹ng - v« s¶n cña ph¸i b«n-sª-vÝch vµ chung" (tr. 438). ®−êng lèi c¶i l−¬ng - t− s¶n cña ph¸i men-sª-vÝch. Nhê ®oµn kÕt Trong b¸o c¸o vÒ th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n, Lª-nin ®· ®−îc c¸c tæ chøc d©n chñ - x· héi cña c¸c d©n téc chung quanh v¹ch râ lÞch sö cuéc ®Êu tranh gi÷a nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch c−¬ng lÜnh cña m×nh, nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· b¶o ®¶m ®−îc
  13. Lêi tùa Lêi tùa XXIV XXV vµ nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch vÒ vÊn ®Ò th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng s¸ch c¸ch m¹ng duy nhÊt cña giai cÊp v« s¶n trong c¸ch m¹ng phi v« s¶n, nh÷ng sù bÊt ®ång c¨n b¶n cña hä trong viÖc ®¸nh t− s¶n lµ: ®oµn kÕt víi n«ng d©n d©n chñ chèng ph¸i tù do ph¶n gi¸ c¸ch m¹ng, nh÷ng ®éng lùc cña c¸ch m¹ng, Ng−êi ®· phª béi, ®Êu tranh ®Ó tiÕn hµnh c¸ch m¹ng ®Õn cïng" (tr. 460). ph¸n kÞch liÖt nh÷ng b¶n dù th¶o nghÞ quyÕt cña nh÷ng ng−êi Trong diÔn v¨n vÒ b¶n b¸o c¸o cña ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· men-sª-vÝch ®−a ra tr−íc ®¹i héi, coi ®©y lµ c¸c nghÞ quyÕt cña héi vµ trong diÔn v¨n vÒ b¶n b¸o c¸o cña Ban chÊp hµnh trung nh÷ng ng−êi tù do chñ nghÜa, trong ®ã kh«ng cã chót xÝu nµo −¬ng, Lª-nin ®· v¹ch trÇn lËp tr−êng ®Çu hµng cña bän men-sª- lµ chñ nghÜa M¸c c¶. Trong khi b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn dù th¶o vÝch, kÕt téi chóng lµ lµm tay sai cho giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÞ quyÕt b«n-sª-vÝch cña ®¹i héi, Lª-nin ®· ®¸nh gi¸ tÊt c¶ nghÜa, gäi hµnh vi cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch trong §u-ma c¸c ®¶ng phi v« s¶n ë Nga vµ nªu ra s¸ch l−îc b«n-sª-vÝch ®èi lµ thø chÝnh trÞ ho¹t ®Çu th¶m h¹i. víi c¸c ®¶ng Êy. §¹i héi ®· th«ng qua c¸c nghÞ quyÕt b«n-sª-vÝch vÒ c¸c vÊn Lª-nin coi viÖc ®Êu tranh kh«ng khoan nh−îng chèng c¸c ®Ò th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n, vÒ §u-ma nhµ n−íc, vÒ b¸o ®¶ng ph¶n ®éng, c¸c ®¶ng cña bän ®Þa chñ vµ giai cÊp t− s¶n c¸o cña ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u-ma, vÒ "®¹i héi lín lµ cÇn thiÕt. §èi víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn ― ®¶ng cña c«ng nh©n", vÒ c¸c c«ng ®oµn, söa ®æi mét sè ®iÓm trong ®iÒu giai cÊp t− s¶n qu©n chñ - tù do chñ nghÜa ― Lª-nin kiªn quyÕt lÖ ®¶ng theo tinh thÇn b«n-sª-vÝch. Cuéc ®Êu tranh cña Lª-nin chñ tr−¬ng r»ng trong cuéc ®Êu tranh víi ®¶ng nµy ph¶i kiªn chèng ph¸i men-sª-vÝch, tr−íc ®¹i héi vµ trong thêi gian ®¹i quyÕt v¹ch mÆt chñ nghÜa d©n chñ gi¶ dèi vµ nh÷ng ¶o t−ëng héi, ®· b¶o ®¶m ®−îc th¾ng lîi cho ®−êng lèi c¸ch m¹ng trong vÒ hiÕn ph¸p cña chóng, kh«ng ®Ó cho bän d©n chñ - lËp hiÕn ®¹i héi, lµ mÉu mùc vÒ chÝnh s¸ch cã tÝnh nguyªn t¾c, lµ tÊm l«i kÐo giíi tiÓu t− s¶n d©n chñ ®i theo chóng. §èi víi c¸c ®¶ng g−¬ng ®Êu tranh kiªn quyÕt ®Ó b¶o vÖ chÝnh s¸ch cã tÝnh chÊt d©n tóy, hay c¸c ®¶ng lao ®éng, Lª-nin kiªn tr× s¸ch l−îc gi¶i giai cÊp vµ ®éc lËp cña giai cÊp v« s¶n. §¹i héi V (§¹i héi Lu©n- phãng hä khái ¶nh h−ëng cña bän d©n chñ - lËp hiÕn, vµ cho ®«n) ®· x¸c nhËn tÝnh ®óng ®¾n cña ®−êng lèi b«n-sª-vÝch r»ng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn hµnh ®éng chung víi c¸c ®¶ng nµy; trong c¸ch m¹ng, x¸c nhËn sù ñng hé cña ®a sè c«ng nh©n gi¸c ngé ®èi víi ®−êng lèi nµy. tuy nhiªn nh÷ng hµnh ®éng chung Êy ph¶i lo¹i trõ mäi kh¶ n¨ng dÉn tíi bÊt kú sù xa rêi nµo ®èi víi c−¬ng lÜnh vµ s¸ch Cuéc ®Êu tranh chèng nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch b−íc vµo l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng, ®ång thêi chØ nh»m mét giai ®o¹n míi. Vµo thêi gian cuèi ®¹i héi, mét héi nghÞ ®· phôc vô nh÷ng môc ®Ých cïng tÊn c«ng, võa chèng c¸c thÕ lùc ®−îc tiÕn hµnh, trong ®ã nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· lËp ®−îc c¬ quan l·nh ®¹o ― Trung −¬ng b«n-sª-vÝch ― ®øng ®Çu lµ Lª- ph¶n ®éng, võa chèng giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa ph¶n béi. nin. Trung −¬ng b«n-sª-vÝch ph¶i b¶o ®¶m thùc hiÖn ®−êng lèi Theo sù x¸c ®Þnh cña Lª-nin th× ë trong ®¶ng, thêi kú tõ cuèi c¸ch m¹ng triÖt ®Ó theo tinh thÇn c¸c nghÞ quyÕt cña ®¹i héi. n¨m 1904 ®Õn cuèi n¨m 1905 lµ thêi kú chuÈn bÞ cã ý nghÜa lÞch sö cho nh÷ng vÊn ®Ò tranh chÊp vµ ®¸nh gi¸ toµn diÖn nh÷ng vÊn Sau khi §¹i héi V cña ®¶ng bÕ m¹c, Lª-nin ®· tham gia c«ng ®Ò ®ã. Mét n¨m r−ìi c¸ch m¹ng (cuèi n¨m 1905 - gi÷a n¨m 1907) t¸c cña §¹i héi II cña §¶ng d©n chñ - x· héi khu L¸t-vi-a häp t¹i Lu©n-®«n tõ 21 ®Õn 25 th¸ng N¨m (3 - 7 th¸ng S¸u) 1907. Trong lµ thêi kú kiÓm nghiÖm nh÷ng vÊn ®Ò tranh c·i ®ã trong lÜnh vùc phiªn häp buæi chiÒu ngµy 24 th¸ng N¨m (6 th¸ng S¸u), Lª-nin chÝnh trÞ thùc tiÔn. "Qua kinh nghiÖm thùc tÕ, sù kiÓm nghiÖm ®· ®äc b¸o c¸o vÒ nhiÖm vô cña giai cÊp v« s¶n trong t×nh h×nh Êy chøng tá r»ng chÝnh s¸ch ñng hé ph¸i tù do ®· bÞ hoµn toµn hiÖn t¹i cña cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n. NghÞ quyÕt "VÒ thÊt b¹i, sù kiÓm nghiÖm Êy ®· ®−a ®Õn chç thõa nhËn chÝnh
  14. Lêi tùa Lêi tùa XXVI XXVII nh÷ng nhiÖm vô cña giai cÊp v« s¶n trong t×nh h×nh hiÖn nay nghÜa c«ng ®oµn c¸ch m¹ng th× viÖc nghiªn cøu ph−¬ng h−íng cña cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n" (xem tËp nµy, tr. 435 - 436) chung cña "nh÷ng sù uèn n¾n" cña M¸c vµ ¡ng-ghen ®èi víi do Lª-nin ®Ò nghÞ vµ ®−îc ®−a vµo biªn b¶n ®¹i héi kh«ng cÇn phong trµo x· héi chñ nghÜa ë Anh - Mü vµ ë §øc cã mét tÇm th¶o luËn, ®· ®−îc ®¨ng trªn b¸o "Zihņa", sè 78, ngµy 7 th¸ng quan träng ®Æc biÖt. Lª-nin ®· vËn dông lêi phª ph¸n cña M¸c B¶y 1907. NghÞ quyÕt nµy ®−îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn b»ng tiÕng vµ ¡ng-ghen ®èi víi chñ nghÜa c¬ héi vµ chñ nghÜa c¶i l−¬ng, Nga. dïng nã ®Ó chèng l¹i nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, hiÖn th©n cña TËp m−êi l¨m nµy cã in bµi "Lêi tùa cho b¶n dÞch ra tiÕng chñ nghÜa c¬ héi trong §¶ng d©n chñ - x· héi Nga. Di s¶n cña Nga quyÓn: "Nh÷ng bøc th− cña I. Ph. BÕc-c¬, I. §Ýt-x¬-ghen, M¸c vµ ¡ng-ghen nhÊt ®Þnh ph¶i lµ vò khÝ kh«ng thÓ thiÕu Ph. ¡ng-ghen, C. M¸c, v.v. göi Ph. A. Doãc-ghª vµ nh÷ng ®−îc ®Ó ®Êu tranh chèng chñ nghÜa c¬ héi trong phong trµo ng−êi kh¸c"", do P. §au-ghª xuÊt b¶n n¨m 1907. ViÖc xuÊt b¶n c«ng nh©n Nga, chèng sù gi¶ dèi cña bän phi-li-xtanh t− s¶n vµ cuèn s¸ch nµy cã mét ý nghÜa to lín: c¸c ®éc gi¶ Nga lÇn ®Çu viÖc lµm ngu muéi quÇn chóng. tiªn cã thÓ lµm quen víi mét sè bøc th− quan träng cña M¸c vµ TËp m−êi l¨m trong Toµn tËp cña V. I. Lª-nin lµ tËp cuèi cïng ¡ng-ghen. Trong "Lêi tùa", Lª-nin trÝch nh÷ng ®o¹n th− ®Æc in nh÷ng t¸c phÈm liªn quan ®Õn thêi kú c¸ch m¹ng d©n chñ - t− biÖt quan träng vÒ mÆt ®Ò ra s¸ch l−îc cña ®¶ng v« s¶n. §ång s¶n Nga lÇn thø nhÊt 1905 - 1907. Sau cuéc chÝnh biÕn ngµy 3 thêi Lª-nin ®· ng¨n ngõa viÖc ¸p dông nh÷ng lêi khuyªn cña th¸ng S¸u ®· b¾t ®Çu mét thêi kú míi, mét trong nh÷ng thêi kú M¸c vµ ¡ng-ghen mµ kh«ng nghiªn cøu nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch gay go nhÊt ®èi víi ®¶ng ― thêi kú ph¶n ®éng Xt«-l−-pin. sö cô thÓ vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña phong trµo c«ng nh©n trong c¸c n−íc kh¸c nhau; Ng−êi yªu cÇu ph¶i hiÓu râ ph−¬ng ph¸p ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin cña chñ nghÜa M¸c, nhÊn m¹nh r»ng chñ nghÜa M¸c kh«ng ph¶i trùc thuéc Ban chÊp hµnh trung −¬ng lµ gi¸o ®iÒu cøng nh¾c, mµ lµ kim chØ nam cho hµnh ®éng. §¶ng céng s¶n Liªn-x« Nghiªn cøu t−êng tËn nhËn ®Þnh cña M¸c vµ ¡ng-ghen vÒ hai trµo l−u trong phong trµo x· héi chñ nghÜa ― trµo l−u biÖt ph¸i trong phong trµo x· héi chñ nghÜa ë Anh - Mü vµ trµo l−u c¶i l−¬ng trong phong trµo x· héi chñ nghÜa ë §øc ― Lª-nin nhÊn m¹nh r»ng M¸c vµ ¡ng-ghen trong suèt hµng chôc n¨m ®· liªn tôc vµ kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng c¶ hai trµo l−u nµy, trong ®ã hai «ng ®Æc biÖt chó ý ®Õn cuéc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa c¬ héi trong §¶ng d©n chñ - x· héi §øc vµ hÕt søc theo dâi tÖ phi- li-xtanh vµ thãi nhá nhen tÇm th−êng cña giíi trÝ thøc trong phong trµo x· héi chñ nghÜa. Lª-nin nh¾c nhë ®¶ng l−u ý r»ng trong lóc mµ trong néi bé phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ xuÊt hiÖn nh÷ng triÖu chøng nghiªm träng vÒ sù bÊt m·n s©u s¾c vµ sù dao ®éng, khi sù cùc ®oan cña chñ nghÜa c¬ héi vµ "thãi ngu ngèc nghÞ tr−êng" ®· g©y ra sù cùc ®oan ng−îc l¹i cña chñ
  15. 0 1 Dù th¶o c¸c nghÞ quyÕt cho ®¹i héi V cña ®¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi nga1 ViÕt ngµy 15 - 18 th¸ng Hai (28 th¸ng Hai - 3 th¸ng Ba) 1907 §¨ng ngµy 4 th¸ng Ba 1907 Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o trªn b¸o "Ng−êi v« s¶n", sè 14
  16. V. I. L ª - n i n 2 3 1. vÒ t×nh h×nh hiÖn nay CñA C¸CH M¹NG D©N CHñ NhËn thÊy, 1) cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ hiÖn nay cña n−íc Nga ch−a cã dÊu hiÖu g× chøng tá s¾p kÕt thóc vµ trong c¶ qu¸ tr×nh kÐo dµi cña nã, nã vÉn tiÕp tôc sinh ra, nh− tr−íc ®©y, n¹n thÊt nghiÖp trªn quy m« lín ë thµnh thÞ, n¹n ®ãi ë th«n quª; 2) do ®ã cuéc ®Êu tranh giai cÊp gi÷a giai cÊp v« s¶n vµ giai cÊp t− s¶n, gi÷a ®Þa chñ vµ n«ng d©n, còng nh− gi÷a giai cÊp t− s¶n n«ng d©n bÞ chÝnh phñ mua chuéc vµ n«ng d©n nghÌo, cµng trë nªn gay g¾t; 3) lÞch sö chÝnh trÞ cña n−íc Nga trong n¨m qua, kÓ tõ §u- ma I 2 cho ®Õn nh÷ng cuéc bÇu cö míi, ®· chøng tá sù ph¸t triÓn nhanh chãng ý thøc gi¸c ngé cña tÊt c¶ c¸c giai cÊp, thÓ hiÖn trong viÖc c¸c ®¶ng cùc ®oan ®−îc t¨ng c−êng hÕt søc m¹nh mÏ, trong sù suy sôp cña nh÷ng ¶o t−ëng lËp hiÕn, trong sù suy yÕu cña ph¸i "gi÷a" tøc lµ cña §¶ng t− s¶n - tù do chñ nghÜa cña bän d©n chñ - lËp hiÕn 3, mét ®¶ng ®ang t×m c¸ch chÊm døt c¸ch m¹ng b»ng nh÷ng sù nh−îng bé cã thÓ chÊp nhËn ®−îc ®èi víi bän ®Þa chñ Tr¨m ®en vµ chÕ ®é chuyªn chÕ; 4) chÝnh s¸ch cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn nh»m thùc hiÖn môc ®Ých ®ã, dÉn ®Õn chç lµm cho lùc l−îng s¶n xuÊt trong x· héi t− s¶n ®−îc gi¶i phãng rÊt Ýt, ®Õn chç lµm cho c¸c nhu cÇu c¬ b¶n cña giai cÊp v« s¶n vµ cña quÇn chóng n«ng d©n hoµn toµn kh«ng ®−îc tháa m·n vµ ®Õn chç cÇn thiÕt ph¶i th−êng xuyªn ®µn ¸p sè quÇn chóng Êy b»ng b¹o lùc; ―
  17. V. I. L ª - n i n Dù th¶o c¸c nghÞ quyÕt cho §¹i héi V 4 5 nhËn thÊy nh− vËy, héi nghÞ thõa nhËn r»ng: v« s¶n thùc hiÖn ®−îc vai trß l·nh ®¹o trong cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n; 1) cuéc khñng ho¶ng chÝnh trÞ ®ang ph¸t triÓn tr−íc m¾t nhËn thÊy nh− vËy, héi nghÞ thõa nhËn r»ng: chóng ta kh«ng ph¶i lµ mét cuéc khñng ho¶ng hiÕn ph¸p, mµ lµ mét cuéc khñng ho¶ng c¸ch m¹ng, nã dÉn tíi cuéc ®Êu tranh 1) c¸c ®¶ng Tr¨m ®en (Liªn minh nh©n d©n Nga 4, ph¸i qu©n trùc tiÕp cña quÇn chóng v« s¶n vµ n«ng d©n chèng l¹i chÕ ®é chñ, Héi ®ång liªn hiÖp quý téc 5, v.v.) cµng ngµy cµng kiªn chuyªn chÕ; quyÕt vµ râ rµng tá ra lµ tæ chøc giai cÊp cña bän ®Þa chñ chñ n«, cµng ngµy cµng l¸o x−îc c−íp l¹i nh÷ng thµnh qu¶ c¸ch 2) do ®ã chØ cã thÓ coi vµ sö dông ®ît vËn ®éng bÇu cö §u- m¹ng mµ nh©n d©n ®· giµnh ®−îc, do ®ã lµm cho cuéc ®Êu ma s¾p tíi nh− mét trong nh÷ng kh©u cña cuéc ®Êu tranh c¸ch tranh c¸ch m¹ng kh«ng tr¸nh khái gay g¾t thªm; §¶ng d©n chñ m¹ng cña nh©n d©n ®Ó giµnh chÝnh quyÒn; - x· héi ph¶i v¹ch trÇn mèi liªn hÖ hÕt søc mËt thiÕt cña nh÷ng 3) lµ ®¶ng cña giai cÊp tiªn tiÕn, §¶ng d©n chñ - x· héi tuyÖt ®¶ng Êy víi Nga hoµng vµ víi lîi Ých cña bän ®¹i ®Þa chñ chñ ®èi trong thêi gian hiÖn nay kh«ng ®−îc ñng hé chÝnh s¸ch cña n«, gi¶i thÝch sù cÇn thiÕt ph¶i ®Êu tranh kh«ng khoan nh−îng bän d©n chñ - lËp hiÕn nãi chung vµ cña néi c¸c d©n chñ - lËp ®Ó hoµn toµn thñ tiªu nh÷ng tµn d− ®ã cña t×nh tr¹ng man rî; hiÕn nãi riªng. §¶ng d©n chñ - x· héi ph¶i hÕt søc cè g¾ng v¹ch 2) nh÷ng ®¶ng nh− Liªn minh ngµy 17 th¸ng M−êi 6, §¶ng cho quÇn chóng thÊy tÝnh chÊt ph¶n béi cña chÝnh s¸ch ®ã; gi¶i c«ng th−¬ng 7, mét phÇn §¶ng canh t©n hßa b×nh 8 v.v., ― ®Òu thÝch cho hä thÊy nh÷ng nhiÖm vô c¸ch m¹ng ®ang ®øng tr−íc lµ nh÷ng tæ chøc giai cÊp cña mét bé phËn ®Þa chñ vµ ®Æc biÖt hä; chøng minh ®Ó hä thÊy r»ng chØ cã nhê vµo sù gi¸c ngé cao cña giai cÊp ®¹i t− s¶n c«ng th−¬ng, hä ch−a ký kÕt ®−îc mét vµ tÝnh tæ chøc v÷ng ch¾c cña quÇn chóng th× nh÷ng sù nh−îng hiÖp nghÞ døt kho¸t vÒ viÖc chia quyÒn bÝnh víi bän quan l¹i bé cã thÓ cã cña chÕ ®é chuyªn chÕ míi cã thÓ biÕn tõ chç lµ Nga hoµng trªn c¬ së cña mét hiÕn ph¸p cã quy ®Þnh møc thuÕ c«ng cô lõa bÞp vµ ®Çu ®éc thµnh c«ng cô tiÕp tôc ph¸t triÓn bÇu cö vµ ph¶n d©n chñ nhÊt, nh−ng ®· hoµn toµn ®øng vÒ phe c¸ch m¹ng h¬n n÷a. ph¶n c¸ch m¹ng vµ ra mÆt ñng hé chÝnh phñ*; §¶ng d©n chñ - x· héi [lîi dông nh÷ng sù xung ®ét gi÷a c¸c ®¶ng Êy víi chÕ ®é 2. VÒ TH¸I §é §èI VíI C¸C §¶NG T¦ S¶N chuyªn chÕ Tr¨m ®en nh»m môc ®Ých ph¸t triÓn c¸ch m¹ng] ph¶i [®ång thêi] tiÕn hµnh ®Êu tranh hÕt søc th¼ng tay víi nh÷ng ®¶ng Êy; NhËn thÊy, 3) nh÷ng ®¶ng cña giai cÊp t− s¶n qu©n chñ - tù do chñ nghÜa 1) hiÖn nay §¶ng d©n chñ - x· héi ®ang ®øng tr−íc nhiÖm vµ c¸i ®¶ng chñ yÕu trong sè ®ã ― tøc lµ bän d©n chñ - lËp hiÕn ― vô ®Æc biÖt bøc thiÕt lµ x¸c ®Þnh néi dung giai cÊp cña c¸c ®¶ng ngµy nay râ rµng ®· quay l−ng l¹i víi c¸ch m¹ng vµ theo ®uæi phi v« s¶n, lµ tÝnh ®Õn mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a c¸c giai cÊp môc ®Ých chÊm døt c¸ch m¹ng b»ng c¸ch cÊu kÕt víi bän ph¶n trong thêi gian hiÖn nay vµ c¨n cø vµo ®iÒu ®ã mµ x¸c ®Þnh th¸i c¸ch m¹ng; c¬ së kinh tÕ cña nh÷ng ®¶ng Êy lµ mét bé phËn ®Þa ®é cña m×nh ®èi víi c¸c ®¶ng kh¸c; 2) bao giê §¶ng d©n chñ - x· héi còng c«ng nhËn sù cÇn * Ph−¬ng ¸n do thiÓu sè ®−a ra: "...lµ nh÷ng tæ chøc ®· hoµn toµn ®i thiÕt ph¶i ñng hé mäi phong trµo ®èi lËp vµ c¸ch m¹ng nh»m theo ph¶n c¸ch m¹ng, ra mÆt ñng hé chÝnh phñ vµ ®Ò ra nhiÖm vô cho chèng l¹i chÕ ®é x· héi vµ chÝnh trÞ ®ang tån t¹i ë Nga; m×nh thùc hiÖn chÕ ®é hiÕn ph¸p cã quy ®Þnh møc thuÕ bÇu cö vµ ph¶n 3) §¶ng d©n chñ - x· héi cã nghÜa vô lµm tÊt c¶ ®Ó giai cÊp d©n chñ nhÊt".
  18. V. I. L ª - n i n Dù th¶o c¸c nghÞ quyÕt cho §¹i héi V 6 7 thêi chØ nh»m phôc vô nh÷ng môc ®Ých tæng tÊn c«ng cïng mét chñ h¹ng trung vµ t− s¶n h¹ng trung, ®Æc biÖt n÷a lµ tÇng líp lóc vµo thÕ lùc ph¶n ®éng vµ vµo giai cÊp t− s¶n tù do ph¶n béi. trÝ thøc t− s¶n, trong khi ®ã th× mét bé phËn cña giai cÊp tiÓu t− s¶n d©n chñ ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n vÉn cßn ®i theo c¸c ®¶ng Chó thÝch. Nh÷ng ch÷ trong ngoÆc vu«ng lµ nh÷ng ch÷ mµ Êy chØ v× tËp qu¸n vµ chØ v× bÞ ph¸i tù do trùc tiÕp lõa bÞp; lý ph¸i thiÓu sè ®−a ra ph−¬ng ¸n nãi trªn xãa bá ®i. t−ëng cña nh÷ng ®¶ng Êy kh«ng v−ît ra ngoµi giíi h¹n mét x· héi t− s¶n ®−îc tæ chøc chÝnh quy, ®−îc chÕ ®é qu©n chñ, c¶nh 3. VÒ S¸CH L−îC CñA §¶NG D©N CHñ - X· HéI s¸t, chÕ ®é hai viÖn, qu©n ®éi th−êng trùc, v.v., b¶o vÖ chèng l¹i TRONG §U-MA NHµ N−íc nh÷ng sù x©m ph¹m cña giai cÊp v« s¶n; ®Ó gi¸o dôc chÝnh trÞ cho nh©n d©n, §¶ng d©n chñ - x· héi ph¶i lîi dông sù ho¹t 1) S¸ch l−îc tÈy chay §u-ma nhµ n−íc gióp cho quÇn chóng ®éng cña nh÷ng ®¶ng Êy, ®em chñ nghÜa d©n chñ triÖt ®Ó cña nh©n d©n ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n t×nh tr¹ng kh«ng cã quyÒn lùc vµ giai cÊp v« s¶n ®èi lËp l¹i víi nh÷ng luËn ®iÖu d©n chñ gi¶ hiÖu vai trß phô thuéc cña c¬ quan ®ã, s¸ch l−îc Êy ®· ®−îc chøng cña chóng, v¹ch trÇn nh÷ng ¶o t−ëng lËp hiÕn mµ chóng ®ang thùc hoµn toµn trong tÊn hµi kÞch vÒ ho¹t ®éng lËp ph¸p cña ®−a ra, vµ th¼ng tay ®Êu tranh chèng l¹i b¸ quyÒn l·nh ®¹o cña §u-ma nhµ n−íc I vµ trong viÖc gi¶i t¸n §u-ma ®ã; chóng ®èi víi giai cÊp tiÓu t− s¶n d©n chñ; 2) nh−ng hµnh ®éng ph¶n c¸ch m¹ng cña giai cÊp t− s¶n vµ 4) nh÷ng ®¶ng d©n tóy hoÆc lao ®éng (bän lao ®éng x· héi s¸ch l−îc tháa hiÖp cña ph¸i tù do Nga ®· c¶n trë th¾ng lîi trùc chñ nghÜa nh©n d©n 9, Nhãm lao ®éng 10, bän x· héi chñ nghÜa - tiÕp cña chÝnh s¸ch tÈy chay vµ ®· buéc giai cÊp v« s¶n ph¶i c¸ch m¹ng 11) Ýt nhiÒu ®Òu gÇn nh− ®¹i diÖn cho lîi Ých vµ quan ®øng trªn c¬ së cuéc vËn ®éng bÇu cö §u-ma mµ tiÕn hµnh ®Êu ®iÓm cña ®«ng ®¶o quÇn chóng n«ng d©n vµ tiÓu t− s¶n thµnh tranh víi bän ®Þa chñ vµ bän t− s¶n ph¶n c¸ch m¹ng; thÞ, dao ®éng gi÷a viÖc phôc tïng b¸ quyÒn l·nh ®¹o cña ph¸i 3) §¶ng d©n chñ - x· héi ph¶i tiÕn hµnh cuéc ®Êu tranh ®ã tù do vµ viÖc kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng chÕ ®é chiÕm h÷u ngoµi §u-ma vµ trong §u-ma ®Ó ph¸t triÓn sù gi¸c ngé giai cÊp ruéng ®Êt cña ®Þa chñ vµ nhµ n−íc n«ng n«; nh÷ng ®¶ng nµy cña giai cÊp v« s¶n, ®Ó cñng cè vµ më réng tæ chøc cña giai cÊp ngôy trang cho nh÷ng nhiÖm vô thùc chÊt lµ d©n chñ t− s¶n cña v« s¶n, ®Ó tiÕp tôc bãc trÇn cho toµn thÓ nh©n d©n thÊy nh÷ng hä b»ng mét hÖ t− t−ëng x· héi chñ nghÜa Ýt nhiÒu m¬ hå; §¶ng ¶o t−ëng lËp hiÕn, vµ ®Ó ph¸t triÓn c¸ch m¹ng; d©n chñ - x· héi ph¶i th−êng xuyªn bãc trÇn tÝnh chÊt x· héi chñ nghÜa gi¶ hiÖu cña nh÷ng ®¶ng Êy vµ ®Êu tranh víi ý ®å 4) trong ®ît vËn ®éng bÇu cö §u-ma s¾p tíi, nhiÖm vô cña nh÷ng ®¶ng Êy muèn lµm lu mê tÝnh chÊt ®èi lËp giai cÊp chÝnh trÞ trùc tiÕp cña §¶ng d©n chñ - x· héi lµ, thø nhÊt, ph¶i gi÷a ng−êi v« s¶n vµ ng−êi tiÓu chñ, ― vµ mÆt kh¸c ph¶i ra søc gi¶i thÝch cho nh©n d©n thÊy tÝnh chÊt hoµn toµn v« Ých cña §u- kÐo hä ra khái ¶nh h−ëng vµ sù l·nh ®¹o cña ph¸i tù do, b¾t ma, víi tÝnh c¸ch lµ c«ng cô ®Ó thùc hiÖn c¸c yªu s¸ch cña giai nh÷ng ®¶ng Êy ph¶i chän gi÷a chÝnh s¸ch cña bän d©n chñ - lËp cÊp v« s¶n vµ cña giai cÊp tiÓu t− s¶n c¸ch m¹ng, ®Æc biÖt lµ cña hiÕn vµ chÝnh s¸ch cña giai cÊp v« s¶n c¸ch m¹ng vµ do ®ã buéc n«ng d©n; thø hai lµ, gi¶i thÝch cho nh©n d©n thÊy kh«ng thÓ hä ph¶i ®øng vÒ phÝa §¶ng d©n chñ - x· héi ®Ó chèng l¹i bän dïng con ®−êng nghÞ viÖn ®Ó thùc hiÖn tù do chÝnh trÞ ®−îc Tr¨m ®en vµ bän d©n chñ - lËp hiÕn; chõng nµo chÝnh quyÒn thùc tÕ cßn n»m trong tay chÝnh phñ Nga 5) nh÷ng hµnh ®éng chung xuÊt ph¸t tõ ®ã ph¶i lo¹i trõ mäi hoµng, ph¶i gi¶i thÝch tÝnh tÊt yÕu cña mét cuéc khëi nghÜa vò kh¶ n¨ng xa rêi c−¬ng lÜnh vµ s¸ch l−îc d©n chñ - x· héi, ®ång trang, cña mét chÝnh phñ c¸ch m¹ng l©m thêi vµ cña mét Quèc héi
  19. V. I. L ª - n i n Dù th¶o c¸c nghÞ quyÕt cho §¹i héi V 8 9 g©y ra nh÷ng sù xung ®ét kh«ng ®óng lóc, còng nh− kh«ng lËp hiÕn trªn c¬ së ®Çu phiÕu phæ th«ng, trùc tiÕp, b×nh ®¼ng vµ ®−îc ng¨n ngõa hoÆc tr× ho·n sù xung ®ét mét c¸ch gi¶ t¹o bá phiÕu kÝn; b»ng c¸ch h¹ thÊp nh÷ng khÈu hiÖu cña m×nh, v× ®iÒu ®ã chØ 5) ®Ó thùc hiÖn ®−îc nh÷ng nhiÖm vô x· héi chñ nghÜa chñ khiÕn cho §¶ng d©n chñ - x· héi mÊt uy tÝn tr−íc quÇn chóng yÕu cña m×nh, còng nh− nh÷ng nhiÖm vô chÝnh trÞ trùc tiÕp, vµ t¸ch khái cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n; §¶ng d©n chñ - x· héi víi t− c¸ch lµ mét ®¶ng cã tÝnh giai cÊp 3) v¹ch râ b¶n chÊt t− s¶n cña tÊt c¶ c¸c ®¶ng phi v« s¶n vµ cña giai cÊp v« s¶n, ph¶i tuyÖt ®èi tá ra lµ mét ®¶ng ®éc lËp, ®−a ra nh÷ng dù luËt cña m×nh ®Ó ®èi lËp víi dù luËt cña ph¶i thµnh lËp ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u-ma vµ v« nh÷ng ®¶ng Êy, ®ång thêi §¶ng d©n chñ - x· héi còng ph¶i luËn trong tr−êng hîp nµo còng kh«ng ®−îc hoµ hîp khÈu th−êng xuyªn ®Êu tranh chèng b¸ quyÒn l·nh ®¹o cña bän d©n hiÖu còng nh− s¸ch l−îc cña m×nh víi bÊt kú ®¶ng ®èi lËp hoÆc chñ - lËp hiÕn trong phong trµo gi¶i phãng, buéc ph¸i d©n chñ ®¶ng c¸ch m¹ng nµo; tiÓu t− s¶n ph¶i lùa chän gi÷a chñ nghÜa d©n chñ gi¶ dèi cña 6) vÒ chÝnh ngay ho¹t ®éng cña §¶ng d©n chñ - x· héi c¸ch bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ chñ nghÜa d©n chñ triÖt ®Ó cña giai m¹ng trong §u-ma, cÇn ph¶i gi¶i thÝch nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y cÊp v« s¶n. mµ toµn bé diÔn biÕn cña ®êi sèng chÝnh trÞ hiÖn ®ang ®Ò ra tr−íc m¾t: 4. VÒ t×nh tr¹ng bÇn cïng vÒ kinh tÕ 1) tr−íc tiªn ph¶i nªu lªn vai trß phª ph¸n, tuyªn truyÒn, cæ cña quÇn chóng vµ cuéc ®Êu tranh kinh tÕ ®éng vµ tæ chøc cña ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u-ma, ngµy cµng trë nªn gay g¾t coi nh− mét trong nh÷ng tæ chøc cña ®¶ng ta. Nh÷ng dù luËt do ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u-ma ®−a ra, ®Æc biÖt vÒ nh÷ng vÊn ®Ò nh− c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn sinh ho¹t vµ ®¶m b¶o tù NhËn thÊy, do ®Êu tranh giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n, lËt ®æ ¸ch ¸p bøc 1) mét lo¹t sù kiÖn ®· chøng tá r»ng sù bÇn cïng vÒ kinh tÕ n«ng n« cña ®Þa chñ ë n«ng th«n, gióp ®ì n«ng d©n ®ang bÞ vµ cuéc ®Êu tranh kinh tÕ cña giai cÊp v« s¶n trë nªn hÕt søc ®ãi, ®Êu tranh chèng n¹n thÊt nghiÖp, cøu anh em lÝnh thñy vµ gay g¾t (viÖc gi·n thî ë Ba-lan 12; phong trµo cña c«ng nh©n ë binh lÝnh ra khái t×nh tr¹ng khæ sai cña tr¹i lÝnh, v.v. ― nh÷ng Pª-tÐc-bua vµ ë I-va-n«-v« - V«-d¬-nª-xen-xc¬ nh»m ®Êu tranh dù th¶o ®¹o luËt ®ã chÝnh lµ nh»m nh÷ng môc ®Ých trªn chø chèng t×nh tr¹ng sinh ho¹t ®¾t ®á; phong trµo b·i c«ng réng r·i kh«ng ph¶i nh»m nh÷ng môc ®Ých "lËp ph¸p" trùc tiÕp; ë khu c«ng nghiÖp M¸t-xc¬-va; nh÷ng lêi kªu gäi khÈn cÊp cña c¸c c¬ quan c«ng ®oµn kªu gäi chuÈn bÞ cho mét cuéc ®Êu tranh 2) v× chÝnh phñ Nga hoµng, kh«ng nghi ngê g× c¶, sÏ kh«ng gay g¾t, v.v.); rêi khái vÞ trÝ cña m×nh cho tíi khi nh©n d©n c¸ch m¹ng giµnh 2) theo mäi dÊu hiÖu th× nh÷ng biÓu hiÖn kh¸c nhau ®ã cña ®−îc th¾ng lîi quyÕt ®Þnh, vµ v× thÕ sù xung ®ét gi÷a §u-ma vµ cuéc ®Êu tranh kinh tÕ ®ang ®−îc tËp trung tíi møc lµm cho chÝnh phñ lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái, bÊt kÓ s¸ch l−îc cña §u-ma lµ ng−êi ta cã c¬ së ®Ó dù ®o¸n lµ sÏ cã cuéc ®Êu tranh kinh tÕ nh− thÕ nµo, trõ tr−êng hîp §u-ma ph¶n béi quyÒn lîi cña réng kh¾p cña quÇn chóng l«i cuèn c¸c tÇng líp v« s¶n ®«ng nh©n d©n ®Ó lµm lîi cho bän Tr¨m ®en, cho nªn ®¶ng ®oµn d©n chñ – x· héi vµ §¶ng d©n chñ – x· héi sÏ chØ hoµn toµn c¨n cø ®¶o h¬n tr−íc rÊt nhiÒu; vµo tiÕn tr×nh cña cuéc khñng ho¶ng c¸ch m¹ng ®ang ph¸t triÓn bªn 3) toµn bé lÞch sö c¸ch m¹ng Nga chøng tá r»ng tÊt c¶ ngoµi §u-ma do c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan g©y ra, mµ kh«ng ®−îc c¸c cao trµo m¹nh mÏ cña phong trµo c¸ch m¹ng ®Òu chØ cã thÓ
  20. V. I. L ª - n i n Dù th¶o c¸c nghÞ quyÕt cho §¹i héi V 10 11 M−êi mét cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga 15, vÉn xuÊt hiÖn trªn c¬ së c¸c phong trµo kinh tÕ nh− thÕ cña quÇn chóng; ― thÊy cã mét sè ho¹t ®éng ph¸ ho¹i tæ chøc trong ®¶ng ta nh»m thµnh lËp nh÷ng tæ chøc kh«ng ®¶ng ph¸i; nhËn thÊy nh− vËy, héi nghÞ thõa nhËn r»ng: 4) mÆt kh¸c, trong thêi kú cao trµo c¸ch m¹ng ®ang lªn 1) tÊt c¶ c¸c tæ chøc ®¶ng ph¶i hÕt søc chó ý ®Õn hiÖn t−îng nhiÒu hay Ýt, §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga kh«ng bao ®ã; thu thËp ®Çy ®ñ tµi liÖu h¬n n÷a vµ ®−a vÊn ®Ò nµy vµo giê tõ chèi viÖc sö dông nh÷ng tæ chøc kh«ng ®¶ng ph¸i nµo ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña §¹i héi V cña ®¶ng; ®ã, nh− c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n, ®Ó t¨ng c−êng ¶nh 2) cÇn tËp trung thËt nhiÒu lùc l−îng cña ®¶ng vµo c«ng t¸c h−ëng cña §¶ng d©n chñ - x· héi trong giai cÊp c«ng nh©n vµ tuyªn truyÒn kinh tÕ trong quÇn chóng; ®Ó cñng cè phong trµo c«ng nh©n d©n chñ - x· héi (xem c¸c b¶n 3) cÇn tÝnh ®Õn chÝnh phong trµo kinh tÕ Êy, coi nh− nguån nghÞ quyÕt th¸ng ChÝn cña Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua gèc c¨n b¶n vµ c¬ së hÕt søc quan träng cña toµn bé cuéc khñng vµ cña Ban chÊp hµnh ®¶ng bé M¸t-xc¬-va vÒ ®¹i héi c«ng ho¶ng c¸ch m¹ng ®ang diÔn ra ë n−íc Nga. nh©n, ®¨ng trªn b¸o "Ng−êi v« s¶n", sè 3 vµ sè 4 16) ; 5) trªn c¬ së cao trµo b¾t ®Çu lªn, cã kh¶ n¨ng tæ chøc hoÆc 5. VÒ C¸C Tæ CHøC C¤NG NH¢N KH¤NG §¶NG PH¸I sö dông c¸c tæ chøc ®¹i biÓu kh«ng ®¶ng ph¸i cña giai cÊp c«ng Vµ TRµO L¦U C«NG §OµN CHñ NGHÜA nh©n ®Ó ph¸t triÓn §¶ng d©n chñ - x· héi, thÝ dô nh−: c¸c x«- viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n, c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu toµn quyÒn cña V¤ CHÝNH PHñ c«ng nh©n, v. v., ®ång thêi c¸c tæ chøc cña §¶ng d©n chñ - x· TRONG GIAI CÊP V¤ S¶N héi ph¶i chó ý lµ nÕu c«ng t¸c cña §¶ng d©n chñ - x· héi trong quÇn chóng v« s¶n ®−îc tiÕn hµnh mét c¸ch ®óng ®¾n, v÷ng NhËn thÊy, ch¾c vµ réng r·i th× thùc tÕ nh÷ng tæ chøc nh− vËy cã thÓ trë thµnh thõa; — 1) nh©n viÖc ®ång chÝ ¸c-xen-rèt tuyªn truyÒn cho ®¹i héi c«ng nh©n kh«ng ®¶ng ph¸i 13, trong §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - nhËn thÊy nh− vËy, héi nghÞ thõa nhËn r»ng: x· héi Nga cã xu h−íng (La-rin, Sª-gl«, E-l¬, I-va-nèp-xki, Mi- 1) cÇn ph¶i hÕt søc kiªn quyÕt ®Êu tranh vÒ nguyªn t¾c víi rèp, t¹p chÝ "Gi¶i phãng lao ®éng" xuÊt b¶n ë ¤-®Ðt-xa 14) muèn phong trµo c«ng ®oµn chñ nghÜa v« chÝnh phñ trong giai cÊp v« thñ tiªu §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi vµ thay thÕ ®¶ng Êy s¶n vµ nh÷ng t− t−ëng cña ¸c-xen-rèt vµ La-rin trong §¶ng b»ng mét tæ chøc chÝnh trÞ kh«ng ®¶ng ph¸i cña giai cÊp v« s¶n; d©n chñ - x· héi; 2) ®ång thêi víi viÖc nµy, mét cuéc vËn ®éng theo xu h−íng 2) cÇn ph¶i hÕt søc kiªn quyÕt ®Êu tranh víi mäi m−u toan c«ng ®oµn chñ nghÜa v« chÝnh phñ ë ngoµi ®¶ng vµ trùc tiÕp ph¸ ho¹i tæ chøc vµ mÞ d©n hßng lµm suy yÕu tæ chøc ®¶ng tõ chèng l¹i ®¶ng, ®ang ®−îc tiÕn hµnh trong giai cÊp v« s¶n, tung trong néi bé §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga hoÆc hßng ra còng vÉn c¸i khÈu hiÖu vÒ ®¹i héi c«ng nh©n kh«ng ®¶ng lîi dông tæ chøc ®¶ng ®Ó thay thÕ §¶ng d©n chñ - x· héi b»ng ph¸i vµ c¸c tæ chøc kh«ng ®¶ng ph¸i. ("Sù nghiÖp liªn minh" vµ nh÷ng tæ chøc chÝnh trÞ kh«ng ®¶ng ph¸i cña giai cÊp v« s¶n; tËp ®oµn cña hä ë M¸t-xc¬-va, giíi b¸o chÝ v« chÝnh phñ chñ 3) trong tr−êng hîp cÇn thiÕt, c¸c tæ chøc cña §¶ng d©n chñ - nghÜa ë ¤-®Ðt-xa, v.v.); x· héi cã thÓ tham gia c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu toµn quyÒn cña c«ng nh©n, c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n, c¸c ®¹i héi ®¹i biÓu c«ng 3) mÆc dï ®· cã nghÞ quyÕt cña Héi nghÞ toµn Nga håi th¸ng
nguon tai.lieu . vn
Chính trị học Báo chí - Truyền thông Xã hội học Giáo dục học Tâm lý học Lịch sử - Văn hoá Triết học Ngôn ngữ học Thư viện thông tin Văn học nước ngoài Ngư nghiệp Hành chính - Pháp luật Địa lý - Địa danh Văn học Việt nam Lịch sử Đảng CNXH - KH Tư Tưởng HCM Ngụ ngôn - Cổ tích Ca dao - Tục ngữ Hoá học Sinh học Y khoa - Dược Kinh tế học