1. Trang Chủ
  2. Triết học
  3. [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 14 phần 9

[Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 14 phần 9

Tham khảo tài liệu '[triết học] triết học lenin - học thuyết marx tập 14 phần 9', khoa học xã hội, chính trị - triết học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả Chó thÝch Chó thÝch 576 577 ë Stót-ga. Ra tÊt c¶ ®−îc 4 sè (ba quyÓn): sè 1 vµo th¸ng T− 1901 b¸o nµy cã E. §. Cu-xc«-va, X. N. Pr«-c«-p«-vÝch, Tan (V. G. B«-g«- ra-d¬), v. v.. ― 70. (thùc tÕ, ra ngµy 10 (23) th¸ng Ba), c¸c sè 2 - 3 vµo th¸ng Ch¹p 1901, sè 4 vµo th¸ng T¸m 1902. NhiÖm vô cña t¹p chÝ ®−îc quy ®Þnh

Thể loại Tài liệu miễn phí Triết học

Số trang 38

Ngày tạo 8/29/2018 8:26:53 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Mar... (.pdf)

Xem mẫu

  1. Chó thÝch Chó thÝch 576 577 ë Stót-ga. Ra tÊt c¶ ®−îc 4 sè (ba quyÓn): sè 1 vµo th¸ng T− 1901 b¸o nµy cã E. §. Cu-xc«-va, X. N. Pr«-c«-p«-vÝch, Tan (V. G. B«-g«- ra-d¬), v. v.. ― 70. (thùc tÕ, ra ngµy 10 (23) th¸ng Ba), c¸c sè 2 - 3 vµo th¸ng Ch¹p 1901, sè 4 vµo th¸ng T¸m 1902. NhiÖm vô cña t¹p chÝ ®−îc quy ®Þnh trong "Dù th¶o b¶n tuyªn bè cña ban biªn tËp "Tia löa" vµ "B×nh minh"" do 56 Cã ý nãi ®Õn 33 ®¹i biÓu (chñ yÕu lµ ph¸i lao ®éng) cña §u-ma nhµ V. I. Lª-nin viÕt ë Nga (xem Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn n−íc I, nh÷ng ng−êi ®· ký vµo "Dù ¸n luËt ruéng ®Êt c¬ b¶n" ®−îc bé, M¸t-xc¬-va, t. 4, tr. 407 - 421). N¨m 1902, trong thêi gian xuÊt th¶o ra t¹i mét cuéc héi nghÞ riªng cña c¸c ®¹i biÓu Nhãm lao ®éng. hiÖn nh÷ng sù bÊt ®ång vµ xung ®ét trong néi bé ban biªn tËp "Tia "Dù ¸n cña 33 ng−êi" ®−îc so¹n th¶o cã sù tham gia trùc tiÕp cña löa" vµ "B×nh minh", G. V. Plª-kha-nèp ®−a ra dù ¸n t¸ch t¹p chÝ nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng vµ thÓ hiÖn quan ®iÓm khái tê b¸o (®Ó dµnh cho m×nh viÖc biªn tËp t¹p chÝ "B×nh minh"), cña hä vÒ vÊn ®Ò ruéng ®Êt. "Dù ¸n cña 33 ng−êi" ®Ò ra viÖc thñ tiªu nh−ng ®Ò nghÞ nµy kh«ng ®−îc th«ng qua, vµ ban biªn tËp cña c¸c ngay tøc kh¾c vµ hoµn toµn quyÒn chiÕm h÷u t− nh©n vÒ ruéng ®Êt, c¬ quan ®ã vÉn chung nh− cò. coi ®ã lµ yªu s¸ch c¬ b¶n, tuyªn bè quyÒn b×nh ®¼ng cña mäi c«ng T¹p chÝ "B×nh minh" phª ph¸n chñ nghÜa xÐt l¹i quèc tÕ vµ Nga, d©n trong viÖc sö dông ruéng ®Êt vµ nguyªn t¾c sö dông ruéng ®Êt b¶o vÖ nh÷ng nguyªn lý cña chñ nghÜa M¸c. Trong t¹p chÝ "B×nh thuéc c«ng x· víi viÖc chia b×nh qu©n ruéng ®Êt theo møc lao ®éng minh" ®· ®¨ng nh÷ng t¸c phÈm sau ®©y cña Lª-nin: "B×nh luËn thêi vµ tiªu dïng. "Dù ¸n cña 33 ng−êi", so víi c¸c dù th¶o kh¸c cña ph¸i sù", "Nh÷ng kÎ ¸p bøc c¸c héi ®ång ®Þa ph−¬ng vµ nh÷ng An-ni-ban lao ®éng, ®ßi hái kiªn quyÕt h¬n viÖc xãa bá ngay chÕ ®é chiÕm h÷u cña ph¸i tù do", "C¸c ngµi "phª ph¸n" trong vÊn ®Ò ruéng ®Êt" (4 t− nh©n vÒ ruéng ®Êt vµ dù ®Þnh tÞch thu ruéng ®Êt cña ®Þa chñ ch−¬ng ®Çu trong t¸c phÈm "VÊn ®Ò ruéng ®Êt vµ "nh÷ng kÎ phª kh«ng ph¶i tr¶ tiÒn chuéc. ph¸n M¸c""), "§iÓm qua t×nh h×nh trong n−íc", "C−¬ng lÜnh ruéng Ngµy 6 (19) th¸ng S¸u 1906 "Dù ¸n cña 33 ng−êi" ®−îc ®−a ra ®Êt cña §¶ng d©n chñ - x· héi Nga", còng nh− nh÷ng t¸c phÈm cña th¶o luËn t¹i §u-ma, nh−ng gÆp sù ph¶n kh¸ng quyÕt liÖt cña nh÷ng G. V. Plª-kha-nèp: "Phª ph¸n c¸c nhµ phª ph¸n ë n−íc ta. Ph. 1. ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn vµ dù ¸n nµy ®· bÞ ®a sè b¸c bá víi 140 Ngµi P. Xt¬-ru-vª trong vai nhµ phª ph¸n lý luËn cña M¸c vÒ sù ph¸t phiÕu chèng, 78 phiÕu thuËn. ― 74. triÓn x· héi", "Cant chèng l¹i Can-t¬ hay lµ lêi di chóc tinh thÇn cña ngµi BÐc-stanh" vµ nh÷ng t¸c phÈm kh¸c. ― 66. 57 V. I. Lª-nin cã ý nãi ®Õn §¹i héi §rÐt-®en cña §¶ng d©n chñ - x· héi §øc häp vµo c¸c ngµy 13 - 20 th¸ng ChÝn (lÞch míi) 1906. §¹i héi ®· 53 Lª-nin cã ý nãi ®Õn cuèn s¸ch máng cña L. M¸c-tèp "Nh÷ng chÝnh th«ng qua nghÞ quyÕt cÊm c¸c ®¶ng viªn céng t¸c víi b¸o chÝ t− s¶n. ®¶ng ë Nga", trong ®ã M¸c-tèp gäi c¸c ®¶ng t− s¶n lµ "tù do - d©n ― 77. chñ". ― 67. 58 §©y lµ nãi vÒ bµi th¬ cña I. X. Tuèc-ghª-nÐp "PhÐp xö thÕ" (trong 54 Cuèn s¸ch máng "Bµi ph¸t biÓu cña M¸c-tèp vµ cña Tsª-rª-va-nin chïm th¬ "Th¬ b»ng v¨n xu«i") mµ nh©n vËt cña bµi th¬ ®· qui trªn b¸o chÝ t− s¶n" ®· ®−îc xuÊt b¶n vµo th¸ng M−êi 1906 t¹i Pª- nh÷ng lçi lÇm c¸ nh©n m×nh cho ®èi thñ. ― 79. tÐc-bua. N¨m 1912, theo yªu cÇu cña côc tr−ëng c¶nh s¸t tØnh £-ni- x©y-xc¬, cuèn s¸ch nµy ®· ®−îc ®em ra nghiªn cøu t¹i Uû ban b¸o 59 Bµi b¸o "§¶ng d©n chñ - x· héi vµ cuéc vËn ®éng bÇu cö " ®· ®¨ng chÝ vµ xuÊt b¶n. Uû ban ®· tÞch thu cuèn s¸ch, cßn ViÖn t− ph¸p Pª- kh«ng ký tªn, trªn tê b¸o b«n-sª-vÝch "Ng−êi v« s¶n" sè 7, ngµy 10 tÐc-bua th× quyÕt ®Þnh hñy cuèn s¸ch. Song, vµo thêi gian ®ã, tÊt c¶ (23) th¸ng M−êi mét 1906. T¸c gi¶ bµi nµy ch−a x¸c ®Þnh ®−îc. ― 89. c¸c s¸ch in ra ®Òu ®· ®−îc b¸n hÕt. ― 70. "Con ®−êng míi" ― tê b¸o ra hµng ngµy theo khuynh h−íng 60 55 Cuèn s¸ch "§¶ng d©n chñ - x· héi vµ nh÷ng hiÖp nghÞ tuyÓn cö" d©n chñ - lËp hiÕn c¸nh t¶; xuÊt b¶n ë M¸t-xc¬-va tõ 15 (28) ®· ®−îc in vµo th¸ng M−êi mét 1906 ë Pª-tÐc-bua. N¨m 1912, th¸ng T¸m ®Õn 3 (16) th¸ng M−êi mét 1906. Tham gia viÖc xuÊt b¶n 5 n¨m sau khi cuèn s¸ch ® − îc xuÊt b¶n, Uû ban b¸o chÝ vµ xuÊt
  2. Chó thÝch Chó thÝch 578 579 b¶n ®· tÞch thu cuèn s¸ch. ViÖn t− ph¸p Pª-tÐc-bua phª chuÈn Gi. Ghe-®¬ vµ P. La-ph¸c-g¬ l·nh ®¹o. N¨m 1882, sau khi §¶ng c«ng quyÕt ®Þnh trªn. Ngµy 30 th¸ng Giªng (12 th¸ng Hai) 1913, t¹i nhµ nh©n Ph¸p bÞ ph©n liÖt t¹i §¹i héi Xanh £-chiªn, ph¸i Ghe-®¬ thµnh in cña tßa thÞ chÝnh Pª-tÐc-bua nh÷ng b¶n in cßn l¹i cña cuèn s¸ch lËp mét ®¶ng ®éc lËp, vÉn gi÷ tªn cò. Ph¸i Ghe-®¬ vÉn trung thµnh ®· bÞ hñy bá. ― 93. víi c−¬ng lÜnh Ha-vr¬ cña ®¶ng ®· th«ng qua n¨m 1880 mµ phÇn lý luËn cña c−¬ng lÜnh nµy do C. M¸c viÕt, b¶o vÖ ®−êng lèi c¸ch m¹ng "Con m¾t" ― b¸o ra hµng ngµy cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa 61 ®éc lËp cña giai cÊp v« s¶n. Hä g©y ®−îc ¶nh h−ëng lín trong c¸c theo khuynh h−íng d©n chñ - lËp hiÕn; xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua tõ 6 trung t©m c«ng nghiÖp ë Ph¸p, ®oµn kÕt nh÷ng phÇn tö tiªn tiÕn (19) th¸ng T¸m ®Õn 31 th¸ng M−êi (13 th¸ng M−êi mét) 1906, thay trong giai cÊp c«ng nh©n . cho c¸c tê b¸o ®· xuÊt b¶n thay thÕ nhau tr−íc ®ã: "N−íc Nga", "D− N¨m 1901, nh÷ng ng−êi t¸n thµnh cuéc ®Êu tranh giai cÊp c¸ch luËn", "ThÕ kû XX". ― 95. m¹ng do Gi. Ghe-®¬ cÇm ®Çu ®· tËp hîp l¹i thµnh §¶ng x· héi chñ nghÜa ë Ph¸p (c¸c ®¶ng viªn cña ®¶ng nµy còng ®−îc gäi theo tªn l·nh tô cña ®¶ng ®ã ― ph¸i Ghe-®¬). N¨m 1905, ph¸i Ghe-®¬ hîp 62 V. I. Lª-nin cã ý nãi ®Õn nghÞ quyÕt cña §¹i héi IV §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn häp tõ 24-28 th¸ng ChÝn (7-11 th¸ng M−êi) 1906 ë Hen-xinh-pho. nhÊt víi §¶ng x· héi chñ nghÜa Ph¸p c¶i l−¬ng. Trong thêi kú chiÕn Khi th¶o luËn vÊn ®Ò vÒ s¸ch l−îc, Ban chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng d©n tranh ®Õ quèc chñ nghÜa 1914-1918, nh÷ng ng−êi l·nh ®¹o cña ®¶ng chñ - lËp hiÕn ®Ò nghÞ mét nghÞ quyÕt trong ®ã b¸c bá "ph¶n kh¸ng thô nµy (Ghe-®¬, Xam-ba, v. v.) ®· ph¶n béi sù nghiÖp cña giai cÊp c«ng nh©n, chuyÓn sang lËp tr−êng cña chñ nghÜa x· héi - s«-vanh. ― 113. ®éng" mµ lêi kªu gäi V−-boãc-g¬ ®· ®−a ra (xem chó thÝch 44). Ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn c¸nh t¶ (chñ yÕu gåm cã ®¹i biÓu cña c¸c tæ chøc ®¶ng ë Ph¸i Gi«-re-x¬ ― nh÷ng ng−êi ñng hé ng−êi x· héi chñ nghÜa Ph¸p 67 c¸c tØnh) ®Ò nghÞ nghÞ quyÕt cña m×nh, trong ®ã thõa nhËn "ph¶n kh¸ng thô ®éng" lµ nhiÖm vô tr−íc m¾t cña ®¶ng. B»ng ®a sè phiÕu, ®¹i héi ®· Gi. Gi«-re-x¬, ng−êi ®· cïng víi A. Min-l¬-r¨ng thµnh lËp vµo th«ng qua nghÞ quyÕt cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng d©n chñ - nh÷ng n¨m 90 thÕ kû XIX nhãm "nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa ®éc lËp hiÕn kªu gäi kh«ng thùc hiÖn lêi kªu gäi V−-boãc-g¬. ― 101. lËp" vµ cÇm ®Çu c¸nh h÷u c¶i l−¬ng trong phong trµo x· héi chñ nghÜa Ph¸p. D−íi yªu s¸ch ®ßi "tù do phª b×nh", ph¸i Gi«-re-x¬ ®· 63 V. I. Lª-nin cã ý nãi ®Õn bµi b¸o cña V. G«-lu-bÐp "VÒ nh÷ng nhiÖm xÐt l¹i nh÷ng luËn ®iÓm c¬ b¶n cña chñ nghÜa M¸c, tuyªn truyÒn sù vô cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn" ®¨ng trªn tê "§ång chÝ" sè 73, ngµy hîp t¸c giai cÊp gi÷a giai cÊp v« s¶n vµ giai cÊp t− s¶n. N¨m 1902, 28 th¸ng ChÝn (11 th¸ng M−êi) 1906. Bµi b¸o nµy cã nãi r»ng §¶ng ph¸i nµy ®· thµnh lËp §¶ng x· héi chñ nghÜa Ph¸p theo lËp tr−êng c¶i l−¬ng. ― 114. d©n chñ - lËp hiÕn "cã nhiÒu t−íng lÜnh, nh−ng l¹i thiÕu binh sÜ vµ ng−êi chØ ®¹o". ― 101. "N−íc Nga gi¸c ngé" ― v¨n tËp cña §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch 68 Bèn nguyªn t¾c ― tªn gäi t¾t cña chÕ ®é bÇu cö d©n chñ bao gåm bèn 64 m¹ng, xuÊt b¶n hîp ph¸p ë Pª-tÐc-bua vµo mïa thu 1906 d−íi sù yªu cÇu: quyÒn bÇu cö ph¶i phæ th«ng, b×nh ®¼ng, trùc tiÕp vµ bá chñ biªn cña V. M. TsÐc-nèp. Ra tÊt c¶ ®−îc 4 tËp. Tõ tËp 3 xuÊt b¶n phiÕu kÝn. ―101. víi phô ®Ò "V¨n tËp vÒ c¸c ®Ò tµi hiÖn nay". ― 117. 65 69 §©y lµ nãi vÒ tê t¹p chÝ cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn "TruyÒn tin cña Héi nghÞ II §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga (Héi nghÞ I toµn §¶ng tù do nh©n d©n"; xuÊt b¶n hµng tuÇn ë Pª-tÐc-bua tõ 22 th¸ng Hai Nga") häp tõ ngµy 3-7 (16-20) th¸ng M−êi mét 1906 ë Tam-mÐc-pho. (7 th¸ng Ba) 1906 ®Õn 3 (16) th¸ng Hai 1908. Sau C¸ch m¹ng d©n chñ - t− Tham gia héi nghÞ nµy cã 32 ®¹i biÓu chÝnh thøc gåm: 11 ®¹i biÓu s¶n th¸ng Hai 1917, t¹p chÝ nµy l¹i ®−îc t¸i b¶n, ch¼ng bao l©u sau C¸ch men-sª-vÝch, 7 cña ph¸i Bun, 6 cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, 5 cña m¹ng x· héi chñ nghÜa th¸ng M−êi, t¹p chÝ ®· bÞ ®ãng cöa. ― 107. §¶ng d©n chñ - x· héi Ba-lan vµ LÝt-va vµ 3 cña §¶ng d©n chñ - x· héi miÒn L¸t-vi-a. C¸c ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng vµ ñy viªn Ph¸i Ghe-®¬ ― mét trµo l−u m¸c-xÝt c¸ch m¹ng trong phong 66 ban biªn tËp C¬ quan ng«n luËn trung −¬ng tham dù víi t− c¸ch ®¹i trµo x· héi chñ nghÜa Ph¸p cuèi thÕ kû XIX - ®Çu thÕ kû XX do biÓu kh«ng cã quyÒn biÓu quyÕt.
  3. Chó thÝch Chó thÝch 580 581 l − îc liªn minh víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn (xem tËp nµy, Héi nghÞ ®· th«ng qua ch−¬ng tr×nh nghÞ sù sau ®©y: 1. Cuéc tr.166). vËn ®éng bÇu cö. 2. §¹i héi ®¶ng. 3. §¹i héi c«ng nh©n. 4. §Êu tranh T¹i Héi nghÞ, Lª-nin b¶o vÖ viÖc cÇn thiÕt ph¶i häp ®¹i héi bÊt chèng bän Tr¨m ®en vµ c¸c cuéc tµn s¸t. 5. Ho¹t ®éng du kÝch. th−êng cña ®¶ng. Héi nghÞ quyÕt ®Þnh triÖu tËp ®¹i héi th−êng kú Ban chÊp hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch, b»ng c¸ch tæ chøc viÖc chËm nhÊt lµ ngµy 15 (28) th¸ng Ba 1907. MÆc dï nh÷ng ng−êi b«n- göi ®¹i biÓu cña mét lo¹t c¸c tæ chøc kh«ng cã thËt, ®· ®¶m b¶o cho sª-vÝch ®ßi hái th¶o luËn vÊn ®Ò vÒ "®¹i héi c«ng nh©n ", cho r»ng cæ ph¸i men-sª-vÝch chiÕm ®a sè trong héi nghÞ. §iÒu ®ã t¹o kh¶ n¨ng ®éng cho ®¹i héi ®ã lµ vi ph¹m kû luËt ®¶ng, héi nghÞ ®· kh«ng th¶o buéc héi nghÞ ph¶i th«ng qua c¸c nghÞ quyÕt cã tÝnh chÊt men-sª- luËn vÊn ®Ò ®ã, chØ giíi h¹n ë viÖc th«ng qua mét nghÞ quyÕt cã tÝnh vÝch vÒ mét lo¹t vÊn ®Ò. §−êng lèi b«n-sª-vÝch t¹i héi nghÞ ®· ®−îc chÊt tho¶ hiÖp "VÒ vÊn ®Ò giíi h¹n trong viÖc cæ ®éng cho ®¹i héi 14 ®¹i biÓu cña Pª-tÐc-bua, M¸t-xc¬-va, vïng Trung t©m c«ng c«ng nh©n". nghiÖp, vïng P«-v«n-gie, cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi Ba-lan Nh÷ng vÊn ®Ò vÒ cuéc ®Êu tranh chèng bän Tr¨m ®en vµ c¸c vµ L¸t-vi-a b¶o vÖ. VÒ vÊn ®Ò vËn ®éng bÇu cö vµo §u-ma nhµ n−íc cuéc tµn s¸t vµ vÒ ho¹t ®éng du kÝch, v× thiÕu th× giê nªn ®· kh«ng II, héi nghÞ ®· nghe bèn b¶n b¸o c¸o. V. I. Lª-nin vµ ®¹i biÓu cña th¶o luËn. Héi nghÞ giao cho Ban chÊp hµnh trung −¬ng c«ng bè §¶ng d©n chñ - x· héi Ba-lan vµ LÝt-va A. V¸c-xki (A. X. V¸c-s¸p-xki) d−íi h×nh thøc b¶n t−êng thuËt ng¾n vÒ héi nghÞ, tÊt c¶ c¸c dù th¶o ®· ph¸t biÓu b¶o vÖ s¸ch l−îc b«n-sª-vÝch chèng l¹i viÖc lËp khèi liªn nghÞ quyÕt vµ c¸c ý kiÕn ®Æc biÖt. Song, Ban chÊp hµnh trung −¬ng minh víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. L. M¸c-tèp vµ ng−êi thuéc ph¸i men-sª-vÝch, trong c¬ quan ng«n luËn cña m×nh, tê "Ng−êi d©n chñ - Bun R. A. A-bra-m«-vÝch b¶o vÖ s¸ch l−îc men-sª-vÝch lËp khèi liªn x· héi", chØ c«ng bè nghÞ quyÕt cña héi nghÞ mµ g¹t bá "ý kiÕn ®Æc minh víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. biÖt" cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch. Sau khi th¶o luËn c¸c b¶n b¸o c¸o, héi nghÞ ®· th«ng qua, víi 18 Lª-nin ®· ph©n tÝch vµ phª ph¸n nh÷ng v¨n kiÖn cña héi nghÞ phiÕu thuËn (cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch vµ ph¸i Bun) vµ 14 phiÕu nµy trong c¸c bµi "VÒ c¸c khèi liªn minh víi §¶ng d©n chñ - lËp chèng, nghÞ quyÕt men-sª-vÝch "VÒ s¸ch l−îc cña §¶ng c«ng nh©n hiÕn", vµ "Cuéc ®Êu tranh chèng nh÷ng ®¶ng viªn d©n chñ - x· héi d©n chñ - x· héi Nga trong cuéc vËn ®éng bÇu cö" cho phÐp liªn d©n chñ - lËp hiÕn hãa vµ kû luËt cña ®¶ng" (xem tËp nµy, tr. 143-161, minh víi nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn. §Ó ®èi lËp víi nghÞ quyÕt 162-167). ― 125. c¬ héi chñ nghÜa nµy, Lª-nin ®· thay mÆt 14 ®¹i biÓu ®−a ra "ý kiÕn ®Æc biÖt", tøc lµ c−¬ng lÜnh b«n-sª-vÝch trong cuéc vËn ®éng bÇu cö, 70 B¶n b¸o c¸o cña Lª-nin lµ c¬ së cña nghÞ quyÕt b«n-sª-vÝch ®−îc trong ®ã nhÊn m¹nh sù cÇn thiÕt ph¶i gi÷ tÝnh ®éc lËp vÒ mÆt tæ tr×nh bµy sau ®ã t¹i héi nghÞ víi t− c¸ch lµ "ý kiÕn ®Æc biÖt" cña c¸c chøc vµ t− t−ëng cña ®¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n. "ý kiÕn ®Æc biÖt" ®¹i biÓu d©n chñ - x· héi Ba-lan, miÒn L¸t-vi-a, Pª-tÐc-bua, M¸t-xc¬- cho r»ng chØ cã thÓ ký kÕt hiÖp nghÞ t¹m thêi víi ph¸i lao ®éng vµ va, vïng Trung t©m c«ng nghiÖp vµ vïng P«-v«n-gie (xem tËp nµy, nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng víi t− c¸ch lµ ®¹i biÓu tr. 132-135). ― 127. cña ph¸i d©n chñ tiÓu t− s¶n (xem tËp nµy, tr. 132 - 135). Lª-nin ®· ph¸t biÓu t¹i héi nghÞ, phª ph¸n dù th¶o men-sª-vÝch vÒ c−¬ng lÜnh 71 §©y nãi dù th¶o b«n-sª-vÝch vÒ tuyªn bè cña ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· bÇu cö do Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®−a ra phª chuÈn t¹i héi nghÞ héi trong §u-ma do Lª-nin viÕt. Dù th¶o nµy víi mét sè chç rót vµ Ng−êi ®−a ra nhiÒu ®iÓm söa ®æi cho dù th¶o ®ã. D−íi ¸p lùc cña ng¾n kh«ng ®¸ng kÓ, ®· ®−îc Lª-nin dÉn ra trong bµi "VÒ b¶n tuyªn nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, héi nghÞ ®· th«ng qua nghÞ quyÕt vÒ viÖc bè cña ®¶ng ®oµn chóng ta trong §u-ma" (xem Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 13, tr. 284-291). ―130. ®−a nh÷ng ®iÓm söa ®æi vµo dù th¶o c−¬ng lÜnh bÇu cö. Héi nghÞ ®· th«ng qua nghÞ quyÕt "VÒ sù thèng nhÊt trong 72 cuéc vËn ®éng bÇu cö t¹i c¸c ®Þa ph − ¬ng" cã ®iÓm söa ®æi cña Lª-nin cã ý nãi ®Õn nghÞ quyÕt "VÒ s¸ch l−îc" ®· ®−îc §¹i héi VII cña ph¸i Bun th«ng qua, ®¹i héi nµy häp cuèi th¸ng T¸m - ®Çu th¸ng Lª-nin. §iÓm söa ®æi nµy h¹n chÕ Ban chÊp hµnh trung − ¬ng ChÝn 1906. ― 132. theo ph¸i men-sª-vÝch trong viÖc tiÕn hµnh t¹i c¸c ®Þa ph−¬ng s¸ch
  4. Chó thÝch Chó thÝch 582 583 Nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - phôc quèc Do-th¸i ― ®¶ng viªn 73 Nga hoµng ®èi víi hä. VÒ mãn nî mµ ng−êi n«ng d©n ph¶i tr¶ cho §¶ng c«ng nh©n x· héi chñ nghÜa - phôc quèc Do-th¸i, mét tæ chøc chÝnh phñ Nga hoµng th× ng−êi ta quy ®Þnh thêi h¹n lµ 49 n¨m víi d©n téc chñ nghÜa tiÓu t− s¶n Do-th¸i thµnh lËp n¨m 1904. Nh÷ng lîi tøc 6%. Tr¶ kh«ng ®óng thêi h¹n møc tiÒn chuéc th× sè tiÒn sÏ ng−êi x· héi chñ nghÜa - phôc quèc Do-th¸i cho r»ng nhiÖm vô chñ t¨ng lªn tõng n¨m mét. ChØ riªng nh÷ng n«ng d©n tr−íc ®©y thuéc yÕu cña giai cÊp v« s¶n Do-th¸i lµ ®Êu tranh ®Ó giµnh l·nh thæ riªng ®Þa chñ ®· tr¶ cho chÝnh phñ Nga hoµng mét sè tiÒn chuéc lµ 1,9 tû vµ thµnh lËp mét nhµ n−íc d©n téc cña m×nh. Hä tuyªn truyÒn hîp róp, trong lóc mµ gi¸ trªn thÞ tr−êng cña ruéng ®Êt ®· chuyÓn vÒ tay t¸c giai cÊp víi giai cÊp t− s¶n Do-th¸i, t×m c¸ch c« lËp c«ng nh©n n«ng d©n kh«ng qu¸ 544 triÖu róp. Trªn thùc tÕ, ng−êi n«ng d©n ®· Do-th¸i víi phong trµo c¸ch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n Nga vµ quèc buéc ph¶i tr¶ hµng tr¨m triÖu róp cho ruéng ®Êt cña m×nh, ®iÒu ®ã tÕ, m−u toan gieo r¾c nh÷ng t×nh c¶m thï h»n gi÷a c«ng nh©n c¸c ®· dÉn ®Õn chç ph¸ vì nÒn kinh tÕ n«ng d©n vµ bÇn cïng hãa ®¹i bé d©n téc kh¸c nhau. Ho¹t ®éng d©n téc chñ nghÜa cña nh÷ng ng−êi x· phËn n«ng d©n. héi chñ nghÜa - phôc quèc Do-th¸i ®· lµm lu mê ý thøc giai cÊp cña V. I. Lª-nin gäi "c¶i c¸ch n«ng d©n" n¨m 1861 lµ hµnh ®éng b¹o c«ng nh©n Do-th¸i, mang l¹i t¸c h¹i lín cho phong trµo c«ng nh©n. lùc hµng lo¹t ®Çu tiªn ®èi víi n«ng d©n v× lîi Ých cña chñ nghÜa t− Th¸ng M−êi 1908, Côc quèc tÕ x· héi chñ nghÜa ®· c¾t ®øt quan hÖ b¶n ®ang ph¸t sinh trong n«ng nghiÖp, lµ viÖc bän ®Þa chñ "dän ®Êt" víi nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - phôc quèc Do-th¸i. cho chñ nghÜa t− b¶n. VÒ c¶i c¸ch n¨m 1861, xem c¸c t¸c phÈm cña Sau C¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n th¸ng Hai 1917, §¶ng c«ng V. I. Lª-nin: "N¨m m−¬i n¨m ngµy sôp ®æ cña chÕ ®é n«ng n«", nh©n x· héi chñ nghÜa - phôc quèc Do-th¸i hîp nhÊt víi §¶ng c«ng "Nh©n ngµy kû niÖm", "Cuéc "c¶i c¸ch n«ng d©n" vµ cuéc c¸ch m¹ng nh©n x· héi chñ nghÜa Do-th¸i thµnh §¶ng c«ng nh©n x· héi chñ n«ng d©n v« s¶n" (Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 20, tr. nghÜa thèng nhÊt Do-th¸i. ― 135. 139-142, 161-170, 171-180). ―140. 74 75 Lª-nin cã ý nãi ®Õn "c¶i c¸ch n«ng d©n" n¨m 1861, do chÝnh phñ Nga §©y lµ nãi vÒ "Nh÷ng bøc th− vÒ s¸ch l−îc vµ vÒ th¸i ®é kh«ng tÕ hoµng tiÕn hµnh v× lîi Ých cña bän ®Þa chñ - chñ n«. Ngµy 19 th¸ng Hai nhÞ" cña G. V. Plª-kha-nèp, trong ®ã ®Þnh râ s¸ch l−îc men-sª-vÝch 1861, A-lÕch-xan-®r¬ II ®· ký b¶n Tuyªn ng«n vµ "§iÒu lÖ" vÒ nh÷ng ®èi víi §u-ma nhµ n−íc (xem G. V. Plª-kha-nèp. Toµn tËp, tiÕng Nga, tËp XV, 1926, tr. 91-145). ― 146. n«ng d©n ®· tho¸t khái sù lÖ thuéc n«ng n«. TÝnh tÊt yÕu cña c¶i c¸ch ®−îc quyÕt ®Þnh bëi toµn bé qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n−íc 76 vµ sù lín m¹nh cña phong trµo quÇn chóng n«ng d©n chèng l¹i chÕ ®é Xem "§¶ng céng s¶n Liªn-x« qua c¸c nghÞ quyÕt vµ quyÕt ®Þnh cña bãc lét kiÓu n«ng n«. "C¶i c¸ch n«ng d©n" lµ c¶i c¸ch t− s¶n do bän chñ c¸c ®¹i héi, héi nghÞ ®¹i biÓu vµ héi nghÞ toµn thÓ Ban chÊp hµnh trung −¬ng", tiÕng Nga, ph. 1, 1954, tr. 142-143. ― 150. n«ng n« tiÕn hµnh. QuyÒn chiÕm h÷u ruéng ®Êt cña ®Þa chñ vÉn ®−îc duy tr×. Ng−êi n«ng d©n chØ cã thÓ nhËn ®−îc phÇn ruéng ®Êt ®−îc chia 77 b»ng c¸ch chuéc l¹i theo møc mµ luËt ph¸p ®· quy ®Þnh (vµ còng ph¶i Lª-nin cã ý nãi ®Õn bµi ph¸t biÓu cña Ph. I. R«-®i-tsÐp trong phiªn häp thø 26 cña §u-ma nhµ n−íc I, ngµy 13 (26) th¸ng S¸u 1906. ― 153. ®−îc sù ®ång ý cña ®Þa chñ). Theo con sè −íc l−îng, sau c¶i c¸ch, bän quý téc chiÕm 71,5 triÖu ®ª-xi-a-ti-na, n«ng d©n cã 33,7 triÖu ®ª-xi-a- 78 ti-na. Nhê c¶i c¸ch mµ bän ®Þa chñ ®· c¾t vÒ cho m×nh h¬n 1/5 vµ §©y lµ nãi vÒ bµi x· luËn, còng nh− bµi b¸o cña E. §. Cu-xc«-va "VÒ thËm chÝ 2/5 ruéng ®Êt cña n«ng d©n. Nh÷ng phÇn ruéng ®Êt tèt bøc th− cña G. V. Plª-kha-nèp", ®−îc ®¨ng trªn tê "§ång chÝ" sè 102, nhÊt trong ruéng ®Êt ®−îc chia cña n«ng d©n ("c¸c m¶nh ®Êt c¾t", ngµy 1 (14) th¸ng M−êi mét 1906. C¸c bµi b¸o nµy hoan nghªnh rõng, ®ång cá, n¬i sóc vËt uèng n−íc, b·i ch¨n nu«i v. v.) vÉn n»m "Th− ngá göi c¸c c«ng nh©n gi¸c ngé" cña G. V. Plª-kha-nèp, néi trong tay bän ®Þa chñ, mµ kh«ng cã nh÷ng phÇn ®Êt nµy th× n«ng dung cña nã lµ kªu gäi nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi ®i ®Õn tháa d©n kh«ng thÓ tiÕn hµnh canh t¸c ®éc lËp ®−îc. ViÖc n«ng d©n ph¶i hiÖp víi c¸c ®¶ng t− s¶n trong thêi gian bÇu cö §u-ma nhµ n−íc II. chuéc l¹i nh÷ng phÇn ruéng ®Êt ®−îc chia cña m×nh ®Ó lµm Trong c¸c bµi b¸o nªu ra yªu cÇu ®oµn kÕt "tÊt c¶ c¸c lùc l−îng d©n chñ Nga" kh«ng ph©n biÖt ®¶ng ph¸i. ― 158. thµnh së h÷u, ®ã lµ sù c−íp bãc trùc tiÕp cña ®Þa chñ vµ chÝnh phñ
  5. Chó thÝch Chó thÝch 584 585 79 Lª-nin cã ý nãi ®Õn bµi x· luËn vÒ Héi nghÞ II §¶ng c«ng nh©n d©n M. X. ¤n-min-xki, I. I. Xc¬-voãc-txèp - Xtª-pa-nèp, v. v.. B¸o ®· ®¨ng chñ - x· héi Nga ("Héi nghÞ I toµn Nga") ®¨ng trªn b¸o "ThÕ kû" sè kho¶ng 25 bµi b¸o cña Lª-nin, nhiÒu bµi ®· ®−îc ®¨ng víi tÝnh c¸ch 46, ngµy 15 (28) th¸ng M−êi mét 1906. bµi x· luËn. "Lµn sãng" ®ãng vai trß to lín trong viÖc l·nh ®¹o cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®èi víi cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña "ThÕ kû" ― tê b¸o theo khuynh h−íng t¶ trong §¶ng d©n chñ - quÇn chóng, trong viÖc n©ng cao ý thøc gi¸c ngé vµ tÝnh tæ chøc cña lËp hiÕn, xuÊt b¶n ë M¸t-xc¬-va, cã thêi kú gi¸n ®o¹n, tõ th¸ng giai cÊp v« s¶n. Giªng 1906 ®Õn th¸ng Giªng 1907. ― 158. PhÇn ®¸ng kÓ cña tê b¸o lµ môc chÝnh trÞ - x· héi, c¸c tµi liÖu cña môc nµy dµnh ph©n tÝch vµ gi¶i thÝch c¸c sù kiÖn chÝnh trÞ, ®Ò ra vµ "NhËt ký ng−êi d©n chñ - x· héi" ― tê b¸o kh«ng ®Þnh kú do G. V. 80 tuyªn truyÒn s¸ch l−îc cña giai cÊp v« s¶n trong c¸ch m¹ng. Môc Plª-kha-nèp xuÊt b¶n ë Gi¬-ne-v¬ tõ th¸ng Ba 1905 ®Õn th¸ng T− sinh ho¹t ®¶ng ®−îc ®Æt d−íi hai ®Ò môc: "Sinh ho¹t cña c¸c chÝnh 1912 (cã nhiÒu thêi gian bÞ gi¸n ®o¹n). Ra ®−îc 16 sè. Nã ®−îc t¸i ®¶ng" vµ "Trong c¸c khu". Trong ®Ò môc thø nhÊt ®¨ng chñ yÕu c¸c b¶n l¹i vµo n¨m 1916 ë Pª-t¬-r«-gr¸t, nh−ng chØ ra ®−îc mét sè. nghÞ quyÕt vµ c¸c v¨n kiÖn cã tÝnh chÊt chØ ®¹o kh¸c cña ®¶ng, còng Trong 8 sè ®Çu (1905-1906), Plª-kha-nèp ®−a vµo nh÷ng quan ®iÓm nh− c¸c th«ng b¸o vÒ ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc d©n chñ - x· héi thuéc c¬ héi chñ nghÜa, men-sª-vÝch cùc h÷u, b¶o vÖ liªn minh gi÷a §¶ng c¸c d©n téc. Trong ®Ò môc hai ― c¸c tµi liÖu vÒ sinh ho¹t cña c¸c ®¶ng d©n chñ - x· héi víi giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa, phñ nhËn liªn bé ë c¸c khu vµ c¸c chi bé. Tê b¸o chó ý nhiÒu ®Õn viÖc soi s¸ng minh gi÷a giai cÊp v« s¶n víi n«ng d©n, lªn ¸n cuéc khëi nghÜa vò phong trµo c«ng nh©n ë trong n−íc. C¸c tµi liÖu nµy tËp hîp d−íi ®Ò trang th¸ng Ch¹p. N¨m 1909-1912, Plª-kha-nèp lªn tiÕng chèng ph¸i môc: "ë c¸c c«ng x−ëng vµ nhµ m¸y", "Trong c¸c c«ng ®oµn", "Gi÷a thñ tiªu - men-sª-vÝch lµ nh÷ng ng−êi b−íc lªn con ®−êng ®ßi thñ nh÷ng ng−êi thÊt nghiÖp". Trong môc "§u-ma nhµ n−íc" cã ®¨ng tiªu c¸c tæ chøc ®¶ng bÊt hîp ph¸p ("NhËt ký ng−êi d©n chñ - x· t−êng thuËt vÒ c¸c phiªn häp cña §u-ma, c¸c phãng sù ngoµi lÒ cña héi" c¸c sè 9-16). Song vÒ c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n cña s¸ch l−îc, «ng vÉn §u-ma. T×nh h×nh xuÊt b¶n ®¨ng trong môc "§iÓm b¸o". ®øng trªn lËp tr−êng men-sª-vÝch. Sè 1 cña tê "NhËt ký ng−êi d©n ChÝnh phñ Nga hoµng truy n· tê "Lµn sãng": chñ biªn ®· nhiÒu chñ - x· héi" xuÊt b¶n n¨m 1916 ®· béc lé râ c¸c quan ®iÓm x· héi - lÇn bÞ gäi ra tßa, nhiÒu sè b¸o ®· bÞ tÞch thu, c¸c sè 10, 18, 19, 22-25 bÞ s«-vanh cña Plª-kha-nèp. ― 159. ViÖn t− ph¸p Pª-tÐc-bua quyÕt ®Þnh hñy bá ngµy 26 th¸ng S¸u (9 th¸ng B¶y) 1913 cïng víi b¶n ®óc ch÷ ®· ®−îc chuÈn bÞ in c¸c sè ®ã. 81 §©y lµ nãi vÒ "Th− ngá göi c¸c c«ng nh©n gi¸c ngé" cña G. V. Plª- Ngµy 24 th¸ng N¨m (6 th¸ng S¸u) 1906, "Lµn sãng" ®· bÞ chÝnh phñ kha-nèp, ®¨ng trªn tê b¸o d©n chñ - lËp hiÕn "§ång chÝ" sè 101, ngµy Nga hoµng ®ãng cöa. Sau khi b¸o "Lµn sãng" bÞ ®ãng cöa, c«ng nh©n 31 th¸ng M−êi (13 th¸ng M−êi mét) 1906. VÒ bøc th− nµy, xin xem nhµ m¸y Cèp-pen ë Pª-tÐc-bua ®· viÕt: "Chóng t«i thõa nhËn r»ng tê "Bæ sung cho bµi b¸o "§¶ng d©n chñ - x· héi vµ cuéc vËn ®éng bÇu b¸o d©n chñ - x· héi "Lµn sãng" bÞ bän c¶nh s¸t ®ãng cöa lµ mét tê cö"" (tËp nµy, tr. 89-92). ― 164. b¸o biÓu thÞ hoµn toµn vµ b¶o vÖ nh÷ng yªu s¸ch vµ môc tiªu cuèi cïng cña giai cÊp c«ng nh©n , ®ång thêi còng nãi lªn víi chóng t«i, 82 §o¹n v¨n in b»ng ch÷ ng¶ lµ ®o¹n söa ®æi cña Lª-nin cho nghÞ quyÕt nh÷ng c«ng nh©n , mét c¸ch ®¬n gi¶n nhÊt vµ râ rµng nhÊt vÒ nhiÖm cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch "VÒ sù thèng nhÊt trong cuéc vËn ®éng vô giai cÊp cña chóng t«i trong thêi kú chóng t«i ®ang sèng, gi¶i bÇu cö t¹i c¸c ®Þa ph−¬ng", do Ng−êi ®−a ra t¹i Héi nghÞ II §¶ng c«ng thÝch mét c¸ch dÔ hiÓu nhÊt vµ ®óng ®¾n nhÊt cho chóng t«i vÒ hµnh nh©n d©n chñ - x· héi Nga ("Héi nghÞ I toµn Nga"). ― 166. vi cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn vµ th¸i ®é cña chóng t«i ®èi "Lµn sãng" ― b¸o ra hµng ngµy cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, víi hä vµ ®èi víi §u-ma nhµ n−íc, chóng t«i xin bµy tá sù th«ng 83 c¶m ®ång chÝ cña m×nh tr−íc viÖc tê "Lµn sãng" bÞ ®ãng cöa vµ nãng xuÊt b¶n c«ng khai ë Pª-tÐc-bua tõ 26 th¸ng T− (9 th¸ng N¨m) lßng mong ®îi mét tê b¸o kh¸c sÏ ®Õn thay thÕ cho nã" ("TiÕn lªn" sè ®Õn 24 th¸ng N¨m (6 th¸ng S¸u) 1906. Ra ®−îc 25 sè. Tõ sè 9, b¸o 2, ngµy 27 th¸ng N¨m 1906). B¸o "TiÕn lªn", sau ®ã lµ tê "TiÕng "Lµn sãng" thùc tÕ do V. I. Lª-nin chñ biªn. Tham gia c«ng viÖc vang" ra ®êi thay thÕ cho tê "Lµn sãng". ― 168. cña ban biªn tËp gåm cã: V. V. V«-rèp-xki, A. V. Lu-na-ts¸c-xki,
  6. Chó thÝch Chó thÝch 586 587 N«-d¬-®rÐp ― mét nh©n vËt trong t¸c phÈm cña N. V. G«-g«n "Ng−êi v« s¶n ¸c-ma-via" ― mét tê b¸o, c¬ quan bÊt hîp ph¸p cña 88 84 "Nh÷ng linh hån chÕt"; h×nh ¶nh nh©n vËt nµy tiªu biÓu cho mét lo¹i Ban chÊp hµnh ®¶ng bé ¸c-ma-via cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· ng−êi qu¸ tù tin, bÊt nh·, gi¶ dèi. ― 181. héi Nga, xuÊt b¶n tõ n¨m 1906-1907. ― 168. 89 "Tin tøc n−íc Nga" ― mét tê b¸o xuÊt b¶n ë M¸t-xc¬-va tõ n¨m 1863, Xem C. M¸c. "Néi chiÕn ë Ph¸p" (C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. TuyÓn 85 tËp gåm 2 tËp, tiÕng Nga, t. 1, 1955, tr. 479). ― 184. thÓ hiÖn quan ®iÓm cña giíi trÝ thøc tù do chñ nghÜa «n hßa. Trong nh÷ng n¨m 80-90 thÕ kû XIX, tham gia tê b¸o cã c¸c nhµ v¨n thuéc "HiÖp nghÞ Pa-ri næi tiÕng" ― hiÖp nghÞ vÒ "nh÷ng nguyªn t¾c vµ 90 ph¸i d©n chñ (V. G. C«-r«-len-c«, M. £. Xan-t−-cèp - Sª-®rin, G. I. U- nh÷ng yªu s¸ch c¬ b¶n" trong cuéc ®Êu tranh chèng chÕ ®é chuyªn xpen-xki, v. v.); tê b¸o còng ®¨ng c¸c t¸c phÈm cña c¸c nhµ d©n tóy chÕ ®· ®−îc th«ng qua vµo th¸ng M−êi mét 1904 t¹i Héi nghÞ Pa-ri, tù do chñ nghÜa. Tõ n¨m 1905, tê b¸o lµ c¬ quan cña c¸nh h÷u §¶ng tham dù héi nghÞ nµy cã ®¹i biÓu cña §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch d©n chñ - lËp hiÕn. Lª-nin chØ ra r»ng "Tin tøc n−íc Nga" kÕt hîp m¹ng, §¶ng x· héi chñ nghÜa Ba-lan, §¶ng t− s¶n - d©n téc chñ nghÜa mét c¸ch ®éc ®¸o "chñ nghÜa d©n chñ - lËp hiÕn c¸nh h÷u víi mét Gru-di-a ("Xa-ca-r¬-t¬-vª-l«"), §¶ng t− s¶n -d©n téc chñ nghÜa ¸c-mª- chót Ýt chñ nghÜa d©n tóy" (Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. ni-a ("§r«-s¸c"), §ång minh d©n téc Ba-lan ("Li-ga na-r«-®«-va"), §¶ng 23. 193-194). N¨m 1918 "Tin tøc n−íc Nga" bÞ ®ãng cöa cïng víi c¸c kh¸ng cù tÝch cùc PhÇn-lan, "Héi liªn hiÖp gi¶i phãng", v. v.. tê b¸o ph¶n c¸ch m¹ng kh¸c. ― 170. Héi nghÞ ®¹i biÓu §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga vµ c¸c tæ chøc d©n chñ - x· héi cña c¸c d©n téc do Héi ®ång §¶ng c«ng 86 Tê truyÒn ®¬n "BÇu ai vµo §u-ma nhµ n−íc?" viÕt tr−íc ngµy bÇu nh©n d©n chñ - x· héi Nga triÖu tËp ®· tõ chèi viÖc tham dù Héi cö vµo §u-ma II. Trong bµi b¸o "ChÝnh phñ ®· gi¶ t¹o §u-ma nh− nghÞ Pa-ri, v× cho r»ng kh«ng thÓ ký hiÖp nghÞ víi ph¸i d©n chñ t− thÕ nµo vµ nh÷ng nhiÖm vô cña §¶ng d©n chñ - x· héi", Lª-nin ®· s¶n cã tÝnh chÊt hÑp hßi vÒ mÆt giai cÊp, nöa vêi vµ kh«ng triÖt ®Ó gäi tê truyÒn ®¬n nµy lµ biÓu ng÷ "vÒ ba ®¶ng chñ yÕu" ®· tham trong c¸c yªu s¸ch chÝnh trÞ cña nã. ― 189. gia cuéc bÇu cö vµo §u-ma (xem tËp nµy, tr. 256). TruyÒn ®¬n nµy do ban biªn tËp tê "Ng−êi v« s¶n" in ë V−-boãc-g¬ d−íi d¹ng "TiÕng nãi lao ®éng" ― tê b¸o hîp ph¸p ra hµng ngµy cña nh÷ng 91 phô tr−¬ng cho sè 8 cña b¸o ®ã; nã ®−îc in n¨m 1906 ë Pª-tÐc-bua ng−êi men-sª-vÝch; xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua tõ 21 th¸ng S¸u (4 th¸ng thµnh ba b¶n (mét b¶n in toµn bé vµ hai b¶n rót ng¾n). Tê truyÒn B¶y) ®Õn 7 (20) th¸ng B¶y 1906 thay cho tê b¸o xuÊt b¶n tr−íc ®ã lµ ®¬n còng ®−îc c¸c Ban chÊp hµnh ®¶ng bé I-va-n«-v« - V«-d¬-nª- "Ng−êi ®−a tin". Ra ®−îc 16 sè. ― 192. xen-xc¬, C«-xt¬-r«-ma vµ Kh¸c-cèp cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, ®−îc nhãm ¤-bi thuéc §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· "TiÕng väng cña thêi ®¹i" ― t¹p chÝ men-sª-vÝch hîp ph¸p; xuÊt b¶n 92 héi Nga, ®−îc Ban chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng d©n chñ - x· héi ë Pª-tÐc-bua tõ th¸ng Ba ®Õn th¸ng S¸u 1906. Ra ®−îc 5 sè. ― 192. miÒn L¸t-vi-a vµ Ban chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng d©n chñ - x· héi L¸t-vi-a in ra d−íi d¹ng rót ng¾n. ― 171. 93 V. I. Lª-nin cã ý nãi ®Õn dù th¶o nghÞ quyÕt cña nh÷ng ng−êi b«n-sª- vÝch göi §¹i héi IV (§¹i héi thèng nhÊt) §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - 87 §©y lµ nãi vÒ bøc th− cña G. V. Plª-kha-nèp "Th− ngá tr¶ lêi mét ®éc x· héi Nga "Giai ®o¹n hiÖn nay cña c¸ch m¹ng d©n chñ" (xem "§¶ng gi¶ tê b¸o "§ång chÝ" ®−îc ®¨ng trªn b¸o "§ång chÝ" sè 122, ngµy 24 céng s¶n Liªn-x« qua c¸c nghÞ quyÕt vµ quyÕt ®Þnh cña c¸c ®¹i héi, th¸ng M−êi mét (7 th¸ng Ch¹p) 1906. Lª-nin so s¸nh mét c¸ch mØa héi nghÞ ®¹i biÓu vµ héi nghÞ toµn thÓ Ban chÊp hµnh trung −¬ng", tiÕng Nga, ph. I, 1954, tr. 104-106). ― 193. mai bøc th− c¬ héi chñ nghÜa cña Plª-kha-nèp víi cuèn s¸ch máng cña Ph. L¸t-xan "Th− ngá tr¶ lêi Ban chÊp hµnh trung −¬ng ― c¬ 94 §©y lµ nãi vÒ nghÞ quyÕt cña §¹i héi III §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - quan ®−îc chuÈn y ®Ó triÖu tËp ®¹i héi toµn thÓ c«ng nh©n §øc ë Lai-pxÝch", ®−îc viÕt n¨m 1863. ― 180. x· héi Nga "VÒ khëi nghÜa vò trang" (xem §¶ng céng s¶n Liªn-x«
  7. Chó thÝch Chó thÝch 588 589 100 Tæng b·i c«ng ë BØ ®−îc tuyªn bè vµo th¸ng T− 1902 ®Ó ñng hé yªu qua c¸c nghÞ quyÕt vµ quyÕt ®Þnh cña c¸c ®¹i héi, héi nghÞ ®¹i biÓu vµ héi nghÞ toµn thÓ Ban chÊp hµnh trung −¬ng", tiÕng Nga, ph. I, s¸ch vÒ quyÒn ®Çu phiÕu phæ th«ng do c¸c ®¹i biÓu c¸c ®¶ng c«ng 1954, tr. 77). ― 197. nh©n, tù do chñ nghÜa vµ d©n chñ ®−a ra trong nghÞ viÖn. Cã h¬n 300 ngh×n c«ng nh©n ®· tham gia b·i c«ng; trong kh¾p ®Êt n−íc ®· diÔn ra 95 V. I. Lª-nin cã ý nãi ®Õn dù th¶o nghÞ quyÕt cña nh÷ng ng−êi b«n-sª- nhiÒu cuéc biÓu t×nh cña c«ng nh©n. Nh−ng sau khi nghÞ viÖn b¸c bá vÝch göi §¹i héi IV (§¹i héi thèng nhÊt) §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - dù luËt vÒ c¶i c¸ch bÇu cö, cßn qu©n ®éi th× b¾n vµo nh÷ng ng−êi biÓu x· héi Nga "Khëi nghÜa vò trang" (xem §¶ng céng s¶n Liªn-x« qua t×nh, ban l·nh ®¹o c¬ héi chñ nghÜa cña ®¶ng c«ng nh©n (Van-®Ðc-ven- c¸c nghÞ quyÕt vµ quyÕt ®Þnh cña c¸c ®¹i héi, héi nghÞ ®¹i biÓu vµ ®¬ vµ nh÷ng ng−êi kh¸c) ®· ®Çu hµng vµ, d−íi ¸p lùc cña "nh÷ng héi nghÞ toµn thÓ Ban chÊp hµnh trung −¬ng), tiÕng Nga, ph.I, 1954, ®ång minh" cña m×nh trong phe giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa, ®· b·i tr. 107-108. ― 197. bá cuéc tæng b·i c«ng. ThÊt b¹i cña giai cÊp c«ng nh©n BØ th¸ng T− 1902 lµ bµi häc cho phong trµo c«ng nh©n toµn thÕ giíi. "Giai cÊp v« "Tù do nh©n d©n" ― mét tê b¸o, c¬ quan cña §¶ng d©n chñ - lËp s¶n x· héi chñ nghÜa sÏ thÊy, ― b¸o "Tia löa" sè 21, ngµy 1 th¸ng S¸u 96 1902 viÕt, ― s¸ch l−îc c¬ héi chñ nghÜa hy sinh nh÷ng nguyªn t¾c c¸ch hiÕn; xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua vµo th¸ng Ch¹p 1905 d−íi quyÒn chñ biªn cña P. N. Mi-li-u-cèp vµ I. V. GhÐt-xen. ― 199. m¹ng víi hy väng giµnh ®−îc th¾ng lîi mau chãng, ®· dÉn ®Õn nh÷ng kÕt qu¶ thùc tiÔn nh− thÕ nµo. Giai cÊp v« s¶n mét lÇn n÷a sÏ I-van Phª-®«-r«-vÝch Sp«n-ca ― nh©n vËt trong truyÖn cña N. V. G«- 97 thÊy râ r»ng kh«ng cã mét biÖn ph¸p nµo trong sè nh÷ng biÖn ph¸p g«n "I-van Phª-®«-r«-vÝch Sp«n-ca vµ bµ c« «ng ta", qua h×nh t−îng mµ hä ®· ¸p dông nh»m g©y ¸p lùc vÒ chÝnh trÞ ®èi víi kÎ thï, l¹i cã nµy t¸c gi¶ nªu lªn mét con ng−êi thiÓn cËn, kh«ng quan t©m g× ®Õn thÓ ®¹t ®−îc môc ®Ých, nÕu nh− hä ch−a ®−îc chuÈn bÞ ®Ó lµm cho mäi viÖc vµ thê ¬. ― 200. biÖn ph¸p ®ã ®¹t tíi ®iÓm tËn cïng hîp l«-gÝch". ― 205. Lª-nin cã ý nãi ®Õn §1 trong ch−¬ng hai t¸c phÈm cña C. M¸c "Sù 98 101 V. I. Lª-nin cã ý nãi ®Õn c¸c cuéc khëi nghÜa nh©n d©n ë miÒn T©y - Nam, n−íc §øc næ ra håi th¸ng N¨m 1849. Phong trµo d©n chñ khèn cïng cña triÕt häc. Tr¶ lêi "TriÕt häc cña sù khèn cïng" cña «ng c¸ch m¹ng lan réng ra tØnh Ranh, P¬-phan-tx¬ ë Ba-vi-ª vµ Ba-®en; Pru-®«ng" (xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 2, t. 4, tr. 128 - 147). ― 205. phong trµo nµy diÔn ra d−íi khÈu hiÖu ®Êu tranh cho hiÕn ph¸p ®Õ chÕ, lµ hiÕn ph¸p mµ nh÷ng ng−êi khëi nghÜa ®· t×m thÊy ph−¬ng Ph¸i "T− t−ëng c«ng nh©n " ― nhãm nh÷ng ng−êi thuéc "ph¸i kinh tÕ", 102 tiÖn ®Ó gi¶i phãng khái bän v−¬ng hÇu vµ ®Ó thèng nhÊt n−íc §øc. Th¸ng B¶y 1849 c¸c cuéc khëi nghÜa ®· bÞ qu©n ®éi Phæ ®µn ¸p v× xuÊt b¶n b¸o "T− t−ëng c«ng nh©n " (tõ th¸ng M−êi 1897 ®Õn th¸ng Ch¹p sù do dù vµ hÌn nh¸t cña giai cÊp tiÓu t− s¶n, lµ giai cÊp l·nh ®¹o 1902 d−íi sù chñ biªn cña C. M. Ta-khta-rÐp vµ mét sè ng−êi kh¸c) phong trµo. ― 205. Nhãm nµy tuyªn truyÒn c«ng khai nh÷ng quan ®iÓm c¬ héi chñ 99 §©y lµ nãi vÒ cuéc khëi nghÜa cña c«ng nh©n Pa-ri ngµy 18 th¸ng Ba nghÜa. Hä ph¶n ®èi cuéc ®Êu tranh chÝnh trÞ cña giai cÊp c«ng nh©n, h¹n 1871, kÕt qu¶ lµ lÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö ®· thµnh lËp chÝnh phñ chÕ nhiÖm vô cña giai cÊp c«ng nh©n ë "nh÷ng lîi Ých chèc l¸t", nh÷ng chuyªn chÝnh cña giai cÊp v« s¶n ― C«ng x· Pa-ri. VÒ C«ng x· Pa-ri, yªu s¸ch c¶i c¸ch côc bé, riªng lÎ, chñ yÕu mang tÝnh chÊt kinh tÕ. Sïng xem c¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin: "Ba b¶n tãm t¾t b¸o c¸o vÒ C«ng phôc tr−íc tÝnh tù ph¸t cña phong trµo c«ng nh©n , ph¸i "T− t−ëng c«ng x· Pa-ri", "§Ò c−¬ng nãi chuyÖn vÒ C«ng x·", "Nhµ n−íc vµ c¸ch nh©n" chèng l¹i viÖc thµnh lËp ®¶ng v« s¶n ®éc lËp, coi nhÑ tÇm quan m¹ng", ch−¬ng III (Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t- träng cña lý luËn c¸ch m¹ng, cña ý thøc gi¸c ngé vµ kh¼ng ®Þnh r»ng hÖ t− xc¬-va, t. 8, tr. 578-590; t. 9, tr. 411-414; t. 33, tr. 44-70). "Nh÷ng bµi häc t−ëng x· héi chñ nghÜa cã thÓ n¶y sinh tõ phong trµo tù ph¸t. Lª-nin ®· phª ph¸n c¸c quan ®iÓm cña ph¸i "T− t−ëng cña C«ng x·", "Kû niÖm C«ng x·" (Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 16, tr. 451-454; t. 20, tr. 217-222). ― 205. c«ng nh©n", coi ®ã lµ mét biÕn t−íng cña chñ nghÜa c¬ héi quèc tÕ ë
  8. Chó thÝch Chó thÝch 590 591 "TiÕn lªn" ― tê b¸o b«n-sª-vÝch bÊt hîp ph¸p ra hµng tuÇn; xuÊt b¶n 106 Nga, trong bµi "Mét khuynh h−íng thôt lïi trong phong trµo d©n chñ - x· héi Nga", trong cuèn "Lµm g×?" (xem Toµn tËp, tiÕng ViÖt, ë Gi¬-ne-v¬ tõ 22 th¸ng Ch¹p 1904 (4 th¸ng Giªng 1905) ®Õn 5 (18) Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 4, tr. 303 - 345; t. 6, tr. 1-245) th¸ng N¨m 1905. Ra ®−îc 18 sè. V. I. Lª-nin lµ ng−êi tæ chøc, ng−êi cæ còng nh− trong c¸c bµi b¸o ®¨ng trªn tê "Tia löa". vò vÒ t− t−ëng, ng−êi l·nh ®¹o trùc tiÕp tê b¸o. Thµnh phÇn ban biªn tËp gåm cã: V. V. V«-rèp-xki, A. V. Lu-na-ts¸c-xki, M. X. ¤n-min-xki. Ph¸i A-ki-mèp ― nh÷ng ng−êi ñng hé mét trong nh÷ng ®¹i N. C. Cróp-xcai-a tiÕn hµnh toµn bé c«ng viÖc trao ®æi th− tõ gi÷a tê biÓu theo "chñ nghÜa kinh tÕ", mét phÇn tö c¬ héi chñ nghÜa cùc ®oan b¸o víi c¸c ban chÊp hµnh ®Þa ph−¬ng ë Nga vµ víi c¸c phãng viªn. V. P. A-ki-mèp (Ma-khn«-vª-tx¬). ― 209. Khi x¸c ®Þnh néi dung tê b¸o, Lª-nin ®· viÕt: "§−êng lèi cña tê "TiÕn lªn" lµ ®−êng lèi cña tê "Tia löa" cò. V× tê "Tia löa" cò, mµ tê "TiÕn lªn" "Khèi x· héi chñ nghÜa Bª-l«-ru-xi-a" ― mét tæ chøc d©n téc chñ nghÜa, 103 kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng tê "Tia löa" míi" (Toµn tËp, tiÕng ViÖt, xuÊt hiÖn n¨m 1902 d−íi tªn gäi "Khèi c¸ch m¹ng Bª-l«-ru-xi-a". Tæ Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 9, tr. 291). Lª-nin kh«ng nh÷ng chøc nµy b¶o vÖ quyÒn lîi cña giai cÊp t− s¶n Bª-l«-ru-xi-a, cña ®Þa chñ viÕt nh÷ng bµi cã tÝnh chÊt chØ ®¹o trong tê "TiÕn lªn", mµ Ng−êi cßn vµ bän cu-l¾c, phñ nhËn cuéc ®Êu tranh giai cÊp c¸ch m¹ng, ra søc t¸ch viÕt nhiÒu bót ký vµ söa ch÷a nhiÒu bµi göi ®Õn tê b¸o. Mét sè bµi b¸o rêi, c« lËp nh©n d©n Bª-l«-ru-xi-a víi giai cÊp c«ng nh©n c¸ch m¹ng do Lª-nin céng t¸c víi c¸c ñy viªn kh¸c trong ban biªn tËp ®Ó viÕt (V«- Nga. Nh÷ng m−u toan nµy kh«ng ®−îc sù ñng hé nµo trong quÇn rèp-xki, ¤n-min-xki, v. v.). Mét phÇn b¶n th¶o cßn gi÷ l¹i ®−îc cña chóng lao ®éng cña nh©n d©n Bª-l«-ru-xi-a. Trong vÊn ®Ò d©n téc, hä mét sè t¸c gi¶ mang dÊu vÕt nh÷ng chç söa ch÷a lín vµ nh÷ng ®o¹n ®−a ra yªu s¸ch ®ßi "tù trÞ d©n téc vÒ mÆt v¨n hãa". Sau C¸ch m¹ng d©n thªm vµo cña Lª-nin. Sau khi s¾p ch÷ xong, c¸c sè b¸o ®Òu nhÊt thiÕt chñ - t− s¶n th¸ng Hai 1917, "Khèi x· héi chñ nghÜa Bª-l«-ru-xi-a" ñng ®−îc V. I. Lª-nin xem l¹i. ThËm chÝ, ngay c¶ khi hoµn toµn bËn c«ng hé chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ l©m thêi t− s¶n. Sau c¸ch m¹ng x· héi chñ viÖc cña §¹i héi III ë Lu©n-®«n, Lª-nin vÉn dµnh ®−îc th× giê ®Ó ®äc nghÜa th¸ng M−êi, Khèi Bª-l«-ru-xi-a ph©n ra thµnh nhiÒu nhãm ph¶n l¹i b¶n in thö sè 17 cña b¸o "TiÕn lªn". Vµ cã lÏ chØ cã sè 18 lµ Lª-nin c¸ch m¹ng, nh÷ng nhãm nµy ®· cïng víi bän b¹ch vÖ vµ bän can thiÖp kh«ng hiÖu ®Ýnh l¹i ®−îc, v× lóc Êy Ng−êi ®ang tõ Lu©n-®«n ®Õn Gi¬- n−íc ngoµi ®Êu tranh tÝch cùc chèng ChÝnh quyÒn x«-viÕt. ― 212. ne-v¬. Trªn b¸o "TiÕn lªn" ®· ®¨ng h¬n 60 bµi b¸o vµ tiÓu luËn cña Lª- nin. Mét vµi sè b¸o, ch¼ng h¹n nh− sè 4 vµ 5, dµnh ®Ó nãi vÒ c¸c sù 104 Lª-nin cã ý nãi ®Õn nghÞ quyÕt vÒ "®¹i héi c«ng nh©n" ®· ®−îc kiÖn ngµy 9 th¸ng Giªng 1905 vµ giai ®o¹n më ®Çu cña cuéc c¸ch th«ng qua vµo nh÷ng ngµy ®Çu th¸ng ChÝn 1906 t¹i héi nghÞ cña m¹ng ë Nga, hÇu nh− hoµn toµn do Lª-nin biªn so¹n. c«ng nh©n c¸c khu Pª-tÐc-bua do Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua Ch¼ng bao l©u sau khi ra ®êi, b¸o "TiÕn lªn" ®· chiÕm ®−îc c¶m cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga triÖu tËp. Trong ®iÓm 2 t×nh cña c¸c ®¶ng ñy ®Þa ph−¬ng, vµ hä thõa nhËn "TiÕn lªn" lµ c¬ cña nghÞ quyÕt nµy ®· chØ râ r»ng viÖc cæ ®éng cho "®¹i héi c«ng quan ng«n luËn cña m×nh. B»ng c¸ch ®oµn kÕt c¸c ®¶ng ñy ®Þa nh©n" "thùc tÕ gióp Ých nhiÒu h¬n c¶ cho c¸c khuynh h−íng tiÓu t− ph−¬ng trªn c¬ së c¸c nguyªn t¾c cña Lª-nin, b¸o "TiÕn lªn" ®· ®ãng s¶n ®ang xãa nhßa sù kh¸c biÖt gi÷a giai cÊp v« s¶n vµ nh÷ng ng−êi vai trß rÊt lín trong viÖc chuÈn bÞ cho §¹i héi III cña ®¶ng, mµ c¬ së s¶n xuÊt nhá ("Nhãm lao ®éng", "§¶ng lao ®éng x· héi chñ nghÜa nh÷ng nghÞ quyÕt cña ®¹i héi lµ nh÷ng ph−¬ng h−íng do Lª-nin ®Ò ra nh©n d©n", §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, v. v.) còng nh− cho vµ luËn chøng trªn c¸c trang b¸o. §−êng lèi s¸ch l−îc cña b¸o "TiÕn nh÷ng kÎ thï thËt sù cña giai cÊp v« s¶n" ("Ng−êi v« s¶n" sè 3, ngµy lªn" trë thµnh ®−êng lèi s¸ch l−îc cña §¹i héi III. B¸o "TiÕn lªn" cã 8 th¸ng ChÝn 1906). ― 214. quan hÖ th−êng xuyªn víi c¸c tæ chøc ®¶ng ë Nga. §Æc biÖt lµ mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi c¸c Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua, M¸t-xc¬-va, 105 Lª-nin cã ý nãi ®Õn bµi b¸o "Nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch vµ nh÷ng sù ¤-®Ðt-xa, £-ca-tª-ri-n«-xl¸p, Ba-cu vµ c¸c ban chÊp hµnh kh¸c, còng tháa hiÖp víi bän d©n chñ - lËp hiÕn", c«ng bè trªn b¸o "Ng−êi v« nh− víi Ban chÊp hµnh Liªn minh C¸p-ca-d¬ §¶ng c«ng nh©n d©n s¶n" sè 9, ngµy 7 (20) th¸ng Ch¹p 1906. ― 215. chñ - x· héi Nga. C¸c bµi b¸o cña Lª-nin trªn tê "TiÕn lªn" th−êng ®−îc
  9. Chó thÝch Chó thÝch 592 593 C¬ quan ng«n luËn trung −¬ng cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi in l¹i trªn c¸c c¬ quan ng«n luËn ®Þa ph−¬ng cña b¸o chÝ b«n-sª- Nga. Céng t¸c hÕt søc chÆt chÏ víi tê b¸o nµy cã: V. §. B«n-ts¬ - Bru- vÝch, ®−îc in thµnh nh÷ng truyÒn ®¬n hay s¸ch máng. Bµi b¸o cña ª-vÝch, V. V. V«-rèp-xki, A. V. Lu-na-ts¸c-xki, M. X. ¤n-min-xki vµ Lª-nin "B−íc ®Çu cña cuéc c¸ch m¹ng ë Nga" ®¨ng trªn b¸o "TiÕn nh÷ng ng−êi kh¸c. Tham gia tÝch cùc vµo c«ng t¸c cña b¸o " §êi lªn" sè 4, ®−îc c¸c Ban chÊp hµnh ®¶ng bé ¤-®Ðt-xa, Xa-ra-tèp vµ sèng míi" cã A. M. Goãc-ki, còng lµ ng−êi ®· gióp ®ì tê b¸o rÊt Ni-c«-la-Ðp cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga in thµnh nhiÒu vÒ mÆt vËt chÊt. truyÒn ®¬n, bµi "Giai cÊp v« s¶n vµ n«ng d©n" ("TiÕn lªn" sè 11) ®−îc B¸o "§êi sèng míi" ®¨ng 14 bµi cña Lª-nin. B¸o nµy ®ãng vai Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· trß to lín trong viÖc gi¸o dôc chÝnh trÞ vµ tæ chøc quÇn chóng, ®éng héi Nga in thµnh truyÒn ®¬n. Ban chÊp hµnh Liªn minh C¸p-ca-d¬ viªn quÇn chóng ®øng lªn khëi nghÜa vò trang. "§êi sèng míi" cã §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga ®· xuÊt b¶n bµi cña Lª-nin liªn hÖ chÆt chÏ víi c¸c tæ chøc ®¶ng vµ nh÷ng c«ng nh©n c¸ch m¹ng "NÒn chuyªn chÝnh d©n chñ c¸ch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n vµ n«ng vµ ®−îc rÊt nhiÒu c«ng nh©n biÕt ®Õn. NhiÒu bøc th− ®−îc göi ®Õn d©n" ("TiÕn lªn" sè 14) thµnh s¸ch riªng b»ng tiÕng Gru-di-a, Nga vµ ban biªn tËp tõ kh¾p c¸c miÒn ®Êt n−íc, mµ t¸c gi¶ cña nã lµ c«ng ¸c-mª-ni-a. Trong mét nghÞ quyÕt riªng, §¹i héi III cña ®¶ng ®· nªu nh©n, n«ng d©n, viªn chøc, binh lÝnh, sinh viªn. Phßng lµm viÖc cña lªn vai trß xuÊt s¾c cña b¸o "TiÕn lªn" trong cuéc ®Êu tranh chèng ban biªn tËp lµ n¬i diÔn ra c¸c cuéc héi häp bÝ mËt, c¸c cuéc héi nghÞ, chñ nghÜa men-sª-vÝch, nh»m kh«i phôc tÝnh ®¶ng, trong viÖc ®Æt ra c¸c cuéc th¶o luËn cña ®¶ng. Sè b¶n ra hµng ngµy cña b¸o lªn ®Õn 80 vµ soi s¸ng c¸c vÊn ®Ò vÒ s¸ch l−îc do phong trµo c¸ch m¹ng ®Ò ra, ngh×n b¶n. Lª-nin ®· viÕt vÒ b¸o "§êi sèng míi" håi th¸ng M−êi trong cuéc ®Êu tranh ®ßi triÖu tËp ®¹i héi vµ biÓu thÞ lßng biÕt ¬n ®èi 1905 nh− sau: "Ngµy nay tê b¸o ra hµng ngµy ë Pª-tÐc-bua lµ diÔn víi ban biªn tËp tê b¸o. Theo quyÕt nghÞ cña §¹i héi III, b¸o "Ng−êi ®µn réng lín nhÊt ®Ó chóng ta t¸c ®éng ®Õn giai cÊp v« s¶n" (Toµn v« s¶n" xuÊt b¶n thay cho tê "TiÕn lªn". ― 218. tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 47, tr. 105). "§êi sèng míi" ®· nhiÒu lÇn bÞ ®µn ¸p. Sau khi ph¸t hµnh sè 27, 107 Lª-nin cã ý nãi ®Õn cuèn "C«ng nh©n vµ trÝ thøc trong c¸c tæ chøc cña ngµy 2 th¸ng Ch¹p tê b¸o bÞ chÝnh phñ Nga hoµng ®ãng cöa. Sè 28, chóng ta" xuÊt b¶n víi bÝ danh "Ra-b«-tsi" ë Gi¬-ne-v¬ n¨m 1904 kÌm sè cuèi cïng, xuÊt b¶n bÊt hîp ph¸p. ― 221. theo lêi tùa cña P. B. ¸c-xen-rèt. T¸c gi¶ cuèn s¸ch, trong khi chèng l¹i kÕ ho¹ch tæ chøc cña Lª-nin vÒ x©y dùng ®¶ng, ®· buéc ph¶i thõa 109 §©y cã ý nãi tê "Tia löa" men-sª-vÝch, kh¸c víi tê "Tia löa" cò cña nhËn r»ng "chñ nghÜa d©n chñ" cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch thùc Lª-nin. chÊt quy l¹i lµ cuéc ®Êu tranh giµnh c−¬ng vÞ l·nh ®¹o trong ®¶ng. V. T¹i §¹i héi II §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, b¸o "Tia I. Lª-nin ®· ®¸nh gi¸ tØ mØ vÒ cuèn s¸ch trong bµi "Chim häa mi löa" ®−îc thõa nhËn lµ C¬ quan ng«n luËn trung −¬ng cña ®¶ng, kh«ng sèng b»ng ngô ng«n". "QuyÓn s¸ch nhá Êy, ―Lª-nin viÕt, ―lµ ®¹i héi ®· phª chuÈn ban biªn tËp, thµnh phÇn gåm cã: V. I. Lª-nin, mét ®iÓn h×nh −u viÖt vÒ viÖc c¸c hiÖp sÜ "¨n nãi hoa mü" ®· bÞ chÝnh G. V. Plª-kha-nèp vµ L. M¸c-tèp. Tuy vËy, bÊt chÊp nghÞ quyÕt cña ngay nh÷ng kÎ ñng hé hä v¹ch mÆt ra nh− thÕ nµo" (Toµn tËp, tiÕng ®¹i héi, ®¶ng viªn men-sª-vÝch M¸c-tèp ®· tõ chèi tham gia ban ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 9, tr. 200). ― 221. biªn tËp nÕu kh«ng cã nh÷ng biªn tËp viªn men-sª-vÝch cò (P. B. ¸c-xen-rèt, A. N. P«-t¬-rª-xèp vµ V. I. Da-xu-lÝch ) mµ §¹i héi II " §êi sèng míi " ― t ê b¸o b«n-sª-vÝch hîp ph¸p ®Çu tiªn; ph¸t 1 08 kh«ng bÇu, vµ c¸c sè 46 - 51 b¸o "Tia löa" xuÊt b¶n d−íi sù chØ ®¹o hµnh hµng ngµy tõ 27 th¸ng M − êi (9 th¸ng M − êi mét) ®Õn 3 biªn tËp cña Lª-nin vµ Plª-kha-nèp. VÒ sau Plª-kha-nèp chuyÓn (16) th¸ng Ch¹p 1905 ë Pª-tÐc-bua. Tæng biªn tËp kiªm ng − êi sang lËp tr−êng cña ph¸i men-sª-vÝch vµ ®ßi ®−a vµo ban biªn tËp xuÊt b¶n chÝnh thøc tê "§êi sèng míi" lµ nhµ th¬ N. M. Min-xki, nh÷ng biªn tËp viªn men-sª-vÝch cò ®· bÞ ®¹i héi g¹t ra. Lª-nin ng − êi xuÊt b¶n M. Ph. An-®rª-ª-va. §Çu th¸ng M − êi mét 1905, kh«ng thÓ ®ång ý nh− thÕ, vµ ngµy 19 th¸ng M−êi (1 th¸ng M−êi mét) 1903, Ng−êi rót ra khái ban biªn tËp b¸o "Tia löa"; Ng−êi V. I. Lª-nin tõ n¬i l − u vong trë vÒ Pª-tÐc-bua, vµ tê b¸o ® − îc ®· ®−îc bæ sung vµo Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®¶ng vµ tõ xuÊt b¶n d − íi sù l·nh ®¹o trùc tiÕp cña Ng − êi. Thµnh phÇn ban c − ¬ng vÞ ®ã ®Êu tranh chèng bän c¬ héi chñ nghÜa men-sª-vÝch. biªn tËp vµ céng t¸c viªn cã thay ®æi. "§êi sèng míi" thùc tÕ lµ
  10. Chó thÝch Chó thÝch 594 595 Sè 52 "Tia löa" lµ do mét m×nh Plª-kha-nèp ®¶m nhiÖm viÖc biªn tËp, ng−êi tham dù héi nghÞ cã: L. M. Knhi-p«-vÝch, L. B. Cra-xin, N. C. vµ ngµy 13 (26) th¸ng M−êi mét 1903, Plª-kha-nèp bÊt chÊp ý chÝ cña Cróp-xcai-a, P. Ph. Cu-®ª-li, X. A. L«-dèp-xki, P. N. M«-xt«-ven-c«, §¹i héi II cña ®¶ng, tù ý bæ sung vµo ban biªn tËp b¸o "Tia löa" V. I. NÐp-xki, V. A. Ra-®u-x¬ - Den-c«-vÝch, I. V. Xta-lin, V. I-u. Phri- nh÷ng biªn tËp viªn men-sª-vÝch cò cña b¸o ®ã lµ ¸c-xen-rèt, P«-t¬- ®«-lin, E. M. I-a-r«-xl¸p-xki vµ nh÷ng ng−êi kh¸c. §¹i biÓu cho rª-xèp vµ Da-xu-lÝch. KÓ tõ sè 52, b¸o "Tia löa" kh«ng cßn lµ c¬ quan nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch cã E. L. Gu-rª-vÝch (V. §a-nª-vÝch). chiÕn ®Êu cña chñ nghÜa M¸c c¸ch m¹ng n÷a. Nh÷ng ng−êi men-sª- Ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña héi nghÞ gåm: 1) B¸o c¸o cña c¸c ®Þa vÝch ®· biÕn tê "Tia löa" thµnh c¬ quan ®Êu tranh chèng chñ nghÜa ph−¬ng; 2) B¸o c¸o vÒ t×nh h×nh hiÖn nay; 3) B¸o c¸o vÒ c«ng t¸c tæ M¸c, chèng ®¶ng, thµnh diÔn ®µn tuyªn truyÒn chñ nghÜa c¬ héi. Tê chøc cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng; 4) VÒ viÖc thèng nhÊt hai bé b¸o bÞ ®×nh b¶n vµo th¸ng M−êi 1905. ― 222. phËn trong §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga; 5) VÒ viÖc c¶i tæ ®¶ng; 6) VÊn ®Ò ruéng ®Êt; 7) VÒ §u-ma nhµ n−íc. 110 Lª-nin cã ý nãi ®Õn bµi b¸o cña m×nh "Sù khñng ho¶ng cña chñ Lª-nin ®· ®äc b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh hiÖn nay vµ vÊn ®Ò ruéng nghÜa men-sª-vÝch" ®¨ng trªn b¸o "Ng−êi v« s¶n" sè 9, ngµy 7 (20) ®Êt. Héi nghÞ t¸n thµnh kh«i phôc l¹i sù thèng nhÊt trong ®¶ng vµ th¸ng Ch¹p 1906 (xem tËp nµy, tr. 194 - 225). ― 224. hîp nhÊt c¸c trung t©m thùc tiÔn cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vµ men-sª-vÝch vµ c¸c C¬ quan s¸ch b¸o trung −¬ng cña hä theo 111 Lª-nin cã ý nãi ®Õn lêi kªu gäi cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng "Göi nguyªn t¾c b×nh ®¼ng, còng nh− t¸n thµnh hîp nhÊt c¸c tæ chøc song toµn thÓ c¸c tæ chøc ®¶ng vµ toµn thÓ c«ng nh©n d©n chñ - x· héi" vÒ hµnh ë c¸c ®Þa ph−¬ng vµ giao cho Ban chÊp hµnh trung −¬ng hîp viÖc triÖu tËp §¹i héi IV §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga. Lêi nhÊt triÖu tËp ®¹i héi thèng nhÊt. Trong nghÞ quyÕt "C«ng t¸c c¶i tæ kªu gäi ®−îc th«ng qua theo ®Ò nghÞ cña Lª-nin vµ ®¨ng trªn b¸o ®¶ng", héi nghÞ ®Ò ra viÖc thùc hiÖn nguyªn t¾c bÇu cö réng r·i vµ "§êi sèng míi" sè 9, ngµy 10 (23) th¸ng M−êi mét 1905 (xem "§¶ng nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ. ViÖc ®i trÖch nguyªn t¾c nµy chØ cã céng s¶n Liªn-x« qua c¸c nghÞ quyÕt vµ quyÕt ®Þnh cña c¸c ®¹i héi, thÓ chÊp nhËn ®−îc trong tr−êng hîp gÆp nh÷ng trë ng¹i thùc tÕ héi nghÞ ®¹i biÓu vµ héi nghÞ toµn thÓ Ban chÊp hµnh trung −¬ng", kh«ng thÓ kh¾c phôc ®−îc. Trong "NghÞ quyÕt ruéng ®Êt" (theo b¸o tiÕng Nga, ph. I, 1954, tr. 96-98). ― 225. c¸o cña Lª-nin), khi ph¸t triÓn nghÞ quyÕt cña §¹i héi III, héi nghÞ ®Ò nghÞ thay ®iÓm trong c−¬ng lÜnh ruéng ®Êt cña ®¶ng nãi vÒ "ruéng 112 Cã ý nãi vÒ Héi nghÞ I §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga häp ë ®Êt c¾t" b»ng yªu s¸ch tÞch thu tÊt c¶ ruéng ®Êt cña nhµ n−íc, cña Tam-mÐc-pho (PhÇn-lan) ngµy 12 - 17 (25 -30) th¸ng Ch¹p 1905. T×nh ®Þa chñ vµ gi¸o héi. Héi nghÞ th«ng qua nghÞ quyÕt vÒ viÖc tÈy chay thÕ c¸ch m¹ng h×nh thµnh nh©n cã cuéc b·i c«ng chÝnh trÞ th¸ng tÝch cùc §u-ma nhµ n−íc I. Do chç ë M¸t-xc¬-va ®· næ ra cuéc khëi M−êi toµn Nga, còng nh− nh÷ng ®ßi hái cña c¸c tæ chøc c¬ së trong nghÜa vò trang, theo ®Ò nghÞ cña Lª-nin, héi nghÞ ®· kÕt thóc gÊp viÖc thèng nhÊt vÒ mÆt ®¶ng ®èi víi nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vµ men- c«ng viÖc cña m×nh, vµ c¸c ®¹i biÓu ph©n t¸n vÒ c¸c ®Þa ph−¬ng ®Ó trùc tiÕp tham gia cuéc khëi nghÜa. ― 225. sª-vÝch, ®· ®Æt ra vÊn ®Ò triÖu tËp ®¹i héi th−êng kú cña ®¶ng. Theo ®Ò nghÞ cña V. I. Lª-nin, Ban chÊp hµnh trung −¬ng ra lêi kªu gäi "Göi "L'HumanitÐ" ("Nh©n ®¹o") ― tê b¸o ra hµng ngµy do Gi. Gi«-re-x¬ 113 toµn thÓ c¸c tæ chøc ®¶ng vµ toµn thÓ c«ng nh©n d©n chñ - x· héi" nãi vÒ viÖc triÖu tËp §¹i héi IV vµo ngµy 10 (23) th¸ng Ch¹p 1905. Lêi kªu s¸ng lËp n¨m 1904, ®−îc coi lµ c¬ quan ng«n luËn cña §¶ng x· héi gäi ®· ®−îc toµn bé Ban chÊp hµnh trung −¬ng nhÊt trÝ th«ng qua. chñ nghÜa Ph¸p. N¨m 1905 b¸o chµo mõng cuéc c¸ch m¹ng b¾t ®Çu Nh−ng ®¹i héi kh«ng thÓ häp ®−îc v× cuéc b·i c«ng cña c«ng nh©n ë Nga, biÓu lé t×nh ®oµn kÕt cña nh©n d©n Ph¸p "víi d©n téc Nga ®−êng s¾t, v× cuéc khëi nghÜa vò trang ë M¸t-xc¬-va b¾t ®Çu vµ c¸c sù ®ang s¸ng t¹o n¨m 1789 cña m×nh". Ban biªn tËp ®· tæ chøc quyªn kiÖn c¸ch m¹ng ë c¸c thµnh phè kh¸c cña n−íc Nga. Nh÷ng ®¹i biÓu tiÒn ®Ó gióp c¸ch m¹ng Nga. Trong nh÷ng n¨m chiÕn tranh thÕ giíi ®Õn Tam-mÐc-pho ®· tæ chøc héi nghÞ. Tham gia héi nghÞ cã ®¹i diÖn thø nhÊt (1914-1918), tê b¸o n»m trong tay c¸nh cùc h÷u cña §¶ng cña 26 tæ chøc. Lª-nin ®−îc bÇu lµm chñ tÞch héi nghÞ. Trong sè nh÷ng x· héi chñ nghÜa Ph¸p, ®øng trªn lËp tr−êng s«-vanh.
  11. Chó thÝch Chó thÝch 596 597 N¨m 1918, ng−êi ®øng ®Çu tê b¸o vµ lµm gi¸m ®èc chÝnh trÞ cña bän theo chñ nghÜa xÐt l¹i chèng l¹i chñ nghÜa M¸c. Trong nh÷ng n¨m b¸o lµ M¸c-xen Ca-sanh, nhµ ho¹t ®éng lçi l¹c cña phong trµo c«ng chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt (1914 - 1918), t¹p chÝ nµy ®øng trªn lËp tr−êng ph¸i gi÷a, trªn thùc tÕ lµ ñng hé bän x· héi - s«-vanh. ― 227. nh©n Ph¸p vµ quèc tÕ. Trong nh÷ng n¨m 1918-1920, tê b¸o ®· ph¶n ®èi chÝnh s¸ch ®Õ quèc chñ nghÜa cña chÝnh phñ Ph¸p, kÎ ®· ®−a lùc l−îng vò trang cña m×nh ra chèng l¹i n−íc Céng hßa x«-viÕt. Tõ 116 Lª-nin viÖn dÉn bµi cña A. V. Pª-sª-kh«-nèp "VÊn ®Ò chuéc l¹i" ®¨ng th¸ng Ch¹p 1920, sau khi §¶ng x· héi chñ nghÜa Ph¸p bÞ ph©n liÖt vµ n¨m 1906 trong tËp hai (sè 2) "T¹p chÝ x· héi chñ nghÜa nh©n d©n". thµnh lËp §¶ng céng s¶n Ph¸p, tê b¸o trë thµnh c¬ quan trung −¬ng "T¹p chÝ x· héi chñ nghÜa nh©n d©n" ― c¸c v¨n tËp do §¶ng lao cña ®¶ng ®ã. Trong giai ®o¹n ®Çu cña cuéc chiÕn tranh thÕ giíi thø hai, vµo th¸ng T¸m 1939, tê b¸o ®· bÞ chÝnh phñ Ph¸p cÊm vµ ph¶i ®éng "x· héi chñ nghÜa nh©n d©n" nöa d©n chñ - lËp hiÕn xuÊt b¶n; chuyÓn sang ho¹t ®éng bÊt hîp ph¸p. Thêi kú qu©n ®éi HÝt-le x©m xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua trong nh÷ng n¨m 1906 - 1907. Ra ®−îc tÊt c¶ II tËp. ― 231. chiÕm n−íc Ph¸p (1940 - 1944), b¸o xuÊt b¶n bÊt hîp ph¸p, nã ®· ®ãng vai trß to lín trong cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng n−íc Ph¸p tho¸t khái bän x©m l−îc ph¸p-xÝt. 117 Lª-nin cã ý nãi ®Õn lêi ph¸t biÓu cña G. V. Plª-kha-nèp t¹i §¹i héi Thêi kú sau chiÕn tranh, b¸o tiÕn hµnh mét cuéc ®Êu tranh kh«ng IV (§¹i héi thèng nhÊt) §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga vÒ vÊn mÖt mái ®Ó cñng cè nÒn ®éc lËp d©n téc cña ®Êt n−íc, ®Ó thèng nhÊt ®Ò ruéng ®Êt. Kh«ng tin vµo th¾ng lîi cña c¸ch m¹ng d©n chñ - t− hµnh ®éng cña giai cÊp c«ng nh©n, ®Ó cñng cè hßa b×nh vµ t×nh h÷u s¶n, Plª-kha-nèp lªn tiÕng ph¶n ®èi c−¬ng lÜnh b«n-sª-vÝch vÒ quèc nghÞ gi÷a c¸c d©n téc, v× d©n chñ vµ tiÕn bé x· héi. ― 225. h÷u hãa ruéng ®Êt, b¶o vÖ, kÌm theo mét ®«i ®iÓm söa ®æi, c−¬ng lÜnh cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch vÒ ®Þa ph−¬ng c«ng h÷u hãa "La Tribune Russe" ("DiÔn ®µn Nga") ― b¶n tin ë n−íc ngoµi cña 114 ruéng ®Êt, cho r»ng cã thÓ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ruéng ®Êt b»ng con §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, xuÊt b¶n ë Pa-ri b»ng tiÕng ®−êng hßa b×nh trong ®iÒu kiÖn vÉn duy tr× chÕ ®é chuyªn chÕ (xem Ph¸p tõ th¸ng Giªng 1904 ®Õn th¸ng Ch¹p 1909 vµ tõ th¸ng M−êi §¹i héi IV (§¹i héi thèng nhÊt) §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi 1912 ®Õn th¸ng B¶y 1913; n¨m 1904 xuÊt b¶n mçi th¸ng hai kú, sau Nga. Th¸ng T− (th¸ng T− - th¸ng N¨m) 1906. TËp biªn b¶n, tiÕng ®ã mçi th¸ng ra mét kú. ― 225. Nga, M¸t-xc¬-va, 1959, tr. 58 - 61, 137-143). ― 232. "Die Neue Zeit" ("Thêi míi") ― t¹p chÝ lý luËn cña §¶ng d©n chñ - 115 "§êi sèng hiÖn nay" ― t¹p chÝ men-sª-vÝch; xuÊt b¶n ë M¸t-xc¬-va 118 x· héi §øc; xuÊt b¶n ë Stót-ga tõ n¨m 1883 ®Õn 1923. Tr−íc th¸ng tõ th¸ng T− 1906 ®Õn th¸ng Ba 1907. Céng t¸c víi t¹p chÝ nµy cã G. M−êi 1917, C. Cau-xky lµ tæng biªn tËp tê t¹p chÝ, sau ®ã lµ H. Cu- V. Plª-kha-nèp, L. M¸c-tèp vµ nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch kh¸c. ― 232. nèp. Trªn tê "Die Neue Zeit" lÇn ®Çu tiªn cã ®¨ng mét sè t¸c phÈm cña C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen: "Phª ph¸n c−¬ng lÜnh G«-ta" cña C. 119 V. I. Lª-nin cã ý nãi ®Õn bµi b¸o cña C. M¸c "Khñng ho¶ng vµ ph¶n M¸c; "Gãp phÇn phª ph¸n dù th¶o c−¬ng lÜnh d©n chñ - x· héi n¨m c¸ch m¹ng" (xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt 1891" cña Ph. ¡ng-ghen vµ c¸c bµi kh¸c. ¡ng-ghen th−êng xuyªn b¶n lÇn thø 2, t. 5, tr. 431). ― 240. gióp ®ì ban biªn tËp t¹p chÝ b»ng nh÷ng lêi khuyªn cña m×nh vµ ®· nhiÒu lÇn phª ph¸n ban biªn tËp vÒ nh÷ng ®iÒu xa rêi chñ nghÜa 120 §©y lµ nãi vÒ c¸c bµi b¸o "Tõ Ba-lan" vµ "§¶ng d©n chñ - x· héi L¸t- M¸c trªn t¹p chÝ. NhiÒu nhµ ho¹t ®éng cã tªn tuæi cña phong trµo vi-a nãi vÒ ®Êu tranh du kÝch" ®¨ng trªn b¸o "Ng−êi v« s¶n" sè 3, c«ng nh©n §øc vµ quèc tÕ cuèi thÕ kû XIX - ®Çu thÕ kû XX ®· céng ngµy 8 (21) th¸ng ChÝn, sè 6, ngµy 29 th¸ng M−êi (11 th¸ng M−êi t¸c trong tê "Die Neue Zeit", nh− A. Bª-ben, V. LiÕp-nÕch, R. Lóc- mét) vµ sè 7, ngµy 10 (23) th¸ng M−êi mét 1906. ― 241. x¨m-bua, Ph. Mª-rinh, C. TxÐt-kin, P. La-ph¸c-g¬, G. V. Plª-kha- nèp vµ mét sè ng−êi kh¸c. Tõ nöa sau nh÷ng n¨m 90, sau khi Ph. "Volkszeitung" ("B¸o nh©n d©n") ― b¸o ra hµng ngµy, c¬ quan cña 121 ¡ng-ghen mÊt, trªn t¹p chÝ b¾t ®Çu ®¨ng th−êng xuyªn nh÷ng bµi b¸o ph¸i Bun; xuÊt b¶n b»ng tiÕng Do-th¸i ë Vin-na tõ 19 th¸ng Hai (4 cña bän xÐt l¹i, trong sè ®ã cã lo¹t bµi b¸o cña E. BÐc-stanh "Nh÷ng th¸ng Ba) 1906 ®Õn 19 th¸ng T¸m (1 th¸ng ChÝn) 1907. ― 242. vÊn ®Ò cña chñ nghÜa x· héi" lµ nh÷ng bµi më ®Çu cho chiÕn dÞch cña
  12. Chó thÝch Chó thÝch 598 599 122 §©y cã ý nãi ®Õn nghÞ quyÕt cña Héi nghÞ II §¶ng c«ng nh©n d©n tr¶ lêi cho "tªn ®¶ng viªn §¶ng lao ®éng x· héi chñ nghÜa nh©n chñ - x· héi Nga ("Héi nghÞ I toµn Nga"). "§iÓm söa ch÷a dù th¶o d©n", V. A. Mi-a-c«-tin vµ tªn men-sª-vÝch Ph. I. §an, nh÷ng tªn b¶o c−¬ng lÜnh bÇu cö do Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®Ò nghÞ" (xem vÖ khèi liªn minh víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. Lª-nin ®· v¹ch trÇn "§¶ng céng s¶n Liªn-x« qua c¸c nghÞ quyÕt vµ quyÕt ®Þnh cña c¸c chÝnh s¸ch cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn c©u kÕt víi chÕ ®é chuyªn ®¹i héi, héi nghÞ ®¹i biÓu vµ héi nghÞ toµn thÓ Ban chÊp hµnh trung chÕ ¸p bøc nh©n d©n. A. G. Sli-khte, mét ng−êi tham dù mÝt-tinh, ®· −¬ng", tiÕng Nga, ph. I, 1954, tr. 142 - 143). ― 245. ghi l¹i trong håi ký cña m×nh nh− sau: "I-lÝch ®· b¾t ®Çu nãi: Theo lêi ¤-g«-rèt-ni-cèp th× kh«ng cã hiÖp nghÞ mµ chØ cã cuéc 123 §©y cã ý nãi nh÷ng ®iÒu gi¶i thÝch ®¹o luËt ngµy 11 (24) th¸ng Ch¹p ®µm ph¸n. Nh−ng ®µm ph¸n lµ thÕ nµo nhØ? B¾t ®Çu cña hiÖp nghÞ. 1905 vÒ viÖc bÇu cö §u-ma nhµ n−íc, do Ph¸p viÖn chÊp chÝnh tèi Cßn hiÖp nghÞ lµ c¸i g× vËy? KÕt thóc cña cuéc ®µm ph¸n. cao xuÊt b¶n tr−íc lóc bÇu cö vµo §u-ma II. B»ng nh÷ng lêi gi¶i T«i cßn nhí rÊt râ sù söng sèt v× nçi bÊt ngê ®· bao trïm lªn tÊt thÝch ®ã, Ph¸p viÖn tèi cao ― bæ sung thªm cho ®¹o luËt ― ®· t−íc c¶, bao trïm lªn hÕt th¶y ng−êi nghe, bëi sù diÔn ®¹t gi¶n dÞ biÕt bao bá c¸c quyÒn bÇu cö cña c¸c nhãm d©n c− míi gåm c«ng nh©n, n«ng ®ã, nh−ng râ rµng vµ trong s¸ng biÕt mÊy thùc chÊt cña cuéc tranh d©n vµ nh÷ng ng−êi thuéc c¸c d©n téc kh«ng ph¶i Nga. V. I. Lª-nin luËn. Thªm mét vµi c©u n÷a, thªm mét vµi t− liÖu lÞch sö n÷a vÒ c¸c cuéc ®µm ph¸n kÕt thóc b»ng nh÷ng hiÖp nghÞ vµ th«ng ®ång, ― vµ gäi nh÷ng lêi gi¶i thÝch ®ã lµ "nh÷ng gi¶i thÝch tuyÖt diÖu theo kiÓu Xt«-l−-pin vÒ "thùc chÊt cña hiÕn ph¸p"". ― 252. trong gian phßng réng lín, mét sù im lÆng ®Æc biÖt ®· bao trïm, sù im lÆng th−êng cho thÊy trong nh÷ng tr−êng hîp khi ng−êi nghe 124 §©y lµ nãi vÒ b¶n chØ thÞ cña Bé néi vô c«ng bè ngµy 12 (25) th¸ng lÆng ng−êi ch¨m chó l¾ng nghe ng−êi ®ang nãi... Cuéc mÝt-tinh lín Ch¹p 1906. Theo b¶n chØ thÞ nµy th× c¸c c¬ quan thÞ chÝnh vµ ban ®· bÞ thu hót bëi lý lÏ b«n-sª-vÝch cña I-lÝch" (A. Sli-khte. Ng−êi thÇy th−êng trùc cña héi ®ång ®Þa ph−¬ng ph¶i nép c¸c b¶n danh s¸ch cö vµ ng−êi b¹n cña nh÷ng ng−êi lao ®éng. TrÝch håi ký vÒ Lª-nin, tri "chØ cho nh÷ng ng−êi cÇm ®Çu hoÆc ban l·nh ®¹o cña nh÷ng héi vµ tiÕng Nga, M¸t-xc¬-va, 1957, tr. 10 - 11, 12). Nh÷ng ng−êi tham gia nh÷ng liªn minh vµ c¸c chi nh¸nh cña chóng ®ang theo ®uæi nh÷ng mÝt-tinh, víi tuyÖt ®¹i ®a sè phiÕu ®· th«ng qua nghÞ quyÕt do Lª- môc ®Ých chÝnh trÞ, vµ ®· ®−îc ghi vµo sæ s¸ch", nghÜa lµ ®· ®−îc nin ®Ò nghÞ (xem Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t- chÝnh phñ hîp ph¸p hãa. B»ng c¸ch nµy, theo b¶n chØ thÞ míi, th× chØ xc¬-va, t. 13, tr. 122 - 123). cã c¸c ®¶ng ph¶n ®éng míi nhËn ®−îc c¸c b¶n danh s¸ch cö tri. ― 252. Bµi ph¸t biÓu cña Lª-nin lµm cho c¸c giíi ph¶n ®éng vµ ph¸i tù do lo ng¹i. §Ó tr¶ lêi sù c«ng kÝch cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, Lª-nin ®· Ba-la-lai-kin ― nh©n vËt trong t¸c phÈm cña M. £. Xan-t−-cèp - Sª- 125 viÕt bµi "NghÞ quyÕt vµ c¸ch m¹ng", trong ®ã cã nãi: "Cuéc häp nh©n ®rin "Mét bµi ca hoa t×nh hiÖn ®¹i", ®ã lµ mét nh©n vËt rçng tuÕch d©n trong tßa nhµ cña Pa-ni-na ®· lµm cho c¸c ngµi d©n chñ - lËp hiÕn theo chñ nghÜa tù do, mét kÎ phiªu l−u vµ dèi tr¸. ― 253. bùc tøc ®Æc biÖt. Nh÷ng lêi ph¸t biÓu cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi trong cuéc häp nµy ®· khuÊy ®èng bïn thèi ®ã lªn" (Toµn tËp, 126 Ngµy 9 (22) th¸ng N¨m 1906 t¹i Pª-tÐc-bua, mét cuéc mÝt-tinh ®· tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 13, tr. 135). ChÝnh phñ ®−îc tæ chøc t¹i Cung nh©n d©n Pa-ni-na nh©n dÞp §u-ma phóc Nga hoµng ®· truy tè c¸c biªn tËp viªn cña hai tê b¸o "Lµn sãng" vµ ®¸p bµi diÔn v¨n cña Nga hoµng. Tham dù mÝt-tinh cã kho¶ng "Lêi kªu gäi" v× ®· ®¨ng nh÷ng bµi t−êng thuËt vÒ cuéc mÝt-tinh vµ vÒ 3 000 ng−êi, phÇn lín lµ c«ng nh©n. T¹i cuéc mÝt-tinh nµy, lÇn ®Çu nghÞ quyÕt ®· ®−îc th«ng qua t¹i cuéc mÝt-tinh ®ã, tuyªn bè ®−a ra tßa nh÷ng ng−êi tham gia mÝt-tinh vµ cÊm c¸c cuéc mÝt-tinh. ― 254. tiªn, d−íi c¸i hä C¸c-pèp, V. I. Lª-nin ®· ph¸t biÓu ý kiÕn c«ng khai. DiÔn v¨n cña Lª-nin nãi vÒ s¸ch l−îc cña §¶ng c«ng nh©n d©n 127 chñ - x· héi Nga ®èi víi §u-ma nhµ n−íc, lµ c©u tr¶ lêi cho c¸c diÔn Lª-nin cã ý nãi ®Õn bµi b¸o cña G. V. Plª-kha-nèp "§· ®Õn lóc bµy tá gi¶ tr−íc ®ã ― nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn V. V. V«-®«-v«-dèp vµ víi nhau (Th− göi ban biªn tËp)" ®· ®−îc ®¨ng trªn tê "§ång chÝ" sè N. A. ¤-g«-rèt-ni-cèp, nh÷ng ng−êi nµy trong lêi ph¸t biÓu cña m×nh 139, ngµy 14 (27) th¸ng Ch¹p 1906. Trong bµi b¸o nµy, Plª-kha-nèp ®· m−u toan b¸c bá nh÷ng lêi buéc téi ®èi víi nh÷ng ng−êi d©n chñ - ®· gäi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn lµ ®¶ng "nöa tù do d©n chñ" b¶o vÖ t− t−ëng nöa quyÒn lùc §u-ma. ― 257. lËp hiÕn ®· c©u kÕt bÝ mËt víi chÝnh phñ Nga hoµng, vµ còng lµ c©u
  13. Chó thÝch Chó thÝch 600 601 §©y lµ nãi vÒ c¸c ®¹i biÓu cña Quèc héi Phran-pho ― Quèc héi toµn 128 1918, mét bé phËn lín trong §¶ng d©n téc - tù do chñ nghÜa ®· lÊy §øc ― ®· ®−îc triÖu tËp sau c¸ch m¹ng th¸ng Ba 1848 ë §øc vµ b¾t tªn gäi míi: "§¶ng nh©n d©n", ®¶ng nµy ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho bän ph¸t-xÝt c−íp chÝnh quyÒn n¨m 1933. ― 258. ®Çu c¸c phiªn häp cña m×nh ngµy 18 th¸ng N¨m 1848 t¹i Phran-pho trªn s«ng Manh. NhiÖm vô chÝnh cña Quèc héi lµ thñ tiªu sù ph©n 130 Lª-nin ®· dÉn ra luËn ®iÓm trong t¸c phÈm cña C. M¸c "Phª ph¸n t¸n vÒ chÝnh trÞ vµ th¶o ra mét hiÕn ph¸p cho toµn §øc. Song v× sù c−¬ng lÜnh G«-ta" (xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. TuyÓn tËp gåm hÌn nh¸t vµ sù dao ®éng cña ®a sè c¸c phÇn tö tù do chñ nghÜa trong hai tËp, tiÕng Nga, t. II, 1955, tr. 24). ― 258. Quèc héi, v× sù do dù vµ thiÕu triÖt ®Ó cña c¸nh t¶ tiÓu t− s¶n, Quèc "Gi¶i phãng" ― t¹p chÝ hai tuÇn ra mét lÇn, xuÊt b¶n ë n−íc ngoµi tõ 131 héi ®· sî n¾m quyÒn hµnh tèi cao ë trong n−íc vµ ®· kh«ng cã ®−îc 18 th¸ng S¸u (1 th¸ng B¶y) 1902 ®Õn 5 (18) th¸ng M−êi 1905 d−íi mét lËp tr−êng kiªn quyÕt trong nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña c¸ch m¹ng quyÒn chñ biªn cña P. B. Xt¬-ru-vª. T¹p chÝ nµy lµ c¬ quan ng«n §øc 1848 - 1849. Quèc héi ®· kh«ng lµm g× c¶ ®Ó gi¶m nhÑ t×nh c¶nh luËn cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa Nga vµ triÖt ®Ó theo quan cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n, kh«ng ñng hé phong trµo gi¶i phãng d©n ®iÓm cña chñ nghÜa tù do qu©n chñ - «n hßa. N¨m 1903 "Héi liªn téc ë Ba-lan vµ TiÖp vµ ®· t¸n thµnh chÝnh s¸ch ¸p bøc mµ ¸o vµ Phæ hiÖp gi¶i phãng" ®−îc h×nh thµnh xung quanh t¹p chÝ nµy (h×nh ®· tiÕn hµnh ®èi víi c¸c d©n téc bÞ n« dÞch. C¸c ®¹i biÓu Quèc héi ®· thµnh h¼n vÒ mÆt tæ chøc vµo th¸ng Giªng 1904) vµ tån t¹i ®Õn kh«ng quyÕt ®Þnh ®éng viªn lùc l−îng nh©n d©n ®Ó chèng l¹i cuéc tÊn th¸ng M−êi 1905. Cïng víi ph¸i héi ®ång ®Þa ph−¬ng - lËp hiÕn, c«ng cña lùc l−îng ph¶n c¸ch m¹ng vµ b¶o vÖ hiÕn ph¸p ®Õ chÕ mµ hä ph¸i "Gi¶i phãng" lµ h¹t nh©n cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn ®−îc ®· th¶o ra håi th¸ng Ba 1849. Hä "th«ng qua ®ñ mäi thø "quyÕt ®Þnh" thµnh lËp vµo th¸ng M−êi 1905. — 266. d©n chñ, "thiÕt lËp ra" ®ñ mäi thø tù do, nh−ng thùc tÕ ®· ®Ó chÝnh quyÒn n»m trong tay nhµ vua" (V. I. Lª-nin. Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ 132 Bµi b¸o "NhiÖm vô cña ®¶ng c«ng nh©n vµ n«ng d©n" do V. I. Lª-nin xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 11, tr. 24). viÕt theo yªu cÇu cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch Xa-ma-ra, ®Ó ®¨ng Ch¼ng bao l©u chÝnh phñ ¸o, råi sau ®ã chÝnh phñ Phæ ®· triÖu trªn tê b¸o do M. T. £-li-da-rèp biªn tËp. Trong b¶n th¶o, trªn ®Çu ®Ò håi c¸c ®¹i biÓu cña m×nh, tiÕp theo sau c¸c ®¹i biÓu ®ã, c¸c ®¹i biÓu bµi b¸o, Lª-nin cã ghi nh− sau: "Xin trao cho ban biªn tËp quyÒn söa thuéc ph¸i tù do cña c¸c quèc gia kh¸c ë §øc còng rêi bá Quèc héi l¹i bµi b¸o vµ thay ®æi ®Çu ®Ò. Yªu cÇu göi cho t«i mét sè b¶n, nÕu Phran-pho. C¸c ®¹i biÓu cña c¸nh t¶ tiÓu t− s¶n ë l¹i trong Quèc héi, c¸c ®ång chÝ in". Bµi b¸o ®ã ®· ®−îc Lª-nin göi tõ Pª-tÐc-bua ®Õn Xa- ®· dêi ®Þa ®iÓm ®Õn Stót-ga. Th¸ng S¸u 1849, Quèc héi ®· bÞ qu©n ma-ra theo ®Þa chØ cña ban biªn tËp tê b¸o, nh−ng ®· bÞ bän hiÕn ®éi cña chÝnh phñ Vuèc-ten-bÐc gi¶i t¸n. ― 258. binh tÞch thu. B¶n th¶o m·i ®Õn th¸ng Ch¹p 1927 míi t×m thÊy trong tµi liÖu l−u tr÷ cña Côc c¶nh s¸t tØnh Xa-ma-ra. — 270. Ph¸i d©n téc - tù do chñ nghÜa ― ®¶ng cña giai cÊp t− s¶n §øc, 129 133 tr−íc hÕt lµ cña giai cÊp t− s¶n Phæ, ®−îc thµnh lËp vµo mïa thu Cã lÏ Lª-nin muèn nãi ®Õn bµi b¸o: "Tõ M¸t-xc¬-va qua Tve ®Õn Pª- 1866 do kÕt qu¶ sù ph©n liÖt cña ®¶ng t− s¶n cña nh÷ng ng−êi tiÕn tÐc-bua", ®¨ng trªn tê "Volkszeitung" sè 235, ngµy 18 (31) th¸ng bé. Ph¸i d©n téc - tù do chñ nghÜa ®Ò ra môc tiªu c¬ b¶n cña m×nh Ch¹p 1906, còng nh− c¸c bµi "VÒ vÊn ®Ò s¸ch l−îc", "Mét sù trung lµ thèng nhÊt c¸c quèc gia §øc d−íi b¸ quyÒn cña Phæ; chÝnh s¸ch gian kh«ng yªu cÇu. C©u chuyÖn kÓ vÒ viÖc tê "§ång chÝ" ®· liªn cña hä ph¶n ¸nh sù ®Çu hµng cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa hîp nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn víi nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· §øc tr−íc Bi-xm¸c. N¨m 1878 ph¸i nµy biÓu quyÕt t¸n thµnh thi héi nh− thÕ nµo vµ råi c¸i g× ®· x¶y ra" vµ "VÒ vÊn ®Ò tháa hiÖp" hµnh ®¹o luËt ®Æc biÖt chèng nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa. VÒ ®¨ng trªn tê "DiÔn ®µn cña chóng ta" sè 1, ngµy 13 (26) th¸ng Ch¹p sau, ph¸i d©n téc - tù do chñ nghÜa trë thµnh ®¶ng cña t− b¶n ®éc 1906 vµ sè 3, ngµy 27 th¸ng Ch¹p 1906 (9 th¸ng Giªng 1907). Trong quyÒn §øc. Hä lµ nh÷ng kÎ ñng hé chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i ®Õ nh÷ng bµi b¸o nµy, ph¸i Bun phª ph¸n lËp tr−êng cña G. V. Plª- quèc chñ nghÜa cña n−íc §øc, ®ßi t¨ng c−êng vò trang vµ më réng kha-nèp vÒ viÖc cho phÐp lËp c¸c khèi liªn minh víi nh÷ng ng−êi c¸c cuéc x©m chiÕm thuéc ®Þa. Sau C¸ch m¹ng th¸ng M − êi mét d©n chñ - lËp hiÕn.
  14. Chó thÝch Chó thÝch 602 603 "DiÔn ®µn cña chóng ta" — tuÇn b¸o cña ph¸i Bun; xuÊt b¶n ë Vin- quyÕt ®Þnh nµy ®ßi hái viÖc bÇu ®¹i biÓu ®i dù héi nghÞ nhÊt thiÕt na tõ th¸ng Ch¹p 1906 ®Õn th¸ng Ba 1907. Ra ®−îc 12 sè. — 278. ph¶i diÔn ra sau khi c¸c ®¶ng viªn ®· th¶o luËn vÒ vÊn ®Ò cã nªn ký kÕt hiÖp nghÞ víi nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn hay kh«ng. 134 Lª-nin muèn nãi ®Õn bµi b¸o cña I. V. Gin-kin "VÒ bÇu cö" ®¨ng trªn Nh÷ng th− ñy nhiÖm nh− thÕ, héi nghÞ thõa nhËn lµ kh«ng cã gi¸ c¸c sè 139, 140, 142 cña tê "§ång chÝ" ra ngµy 14 (27), 15 (28), 17 (30) trÞ. B»ng ®a sè phiÕu, héi nghÞ ®· b¸c bá ®Ò nghÞ cña ®¹i diÖn Ban th¸ng Ch¹p 1906. chÊp hµnh trung −¬ng chia héi nghÞ lµm hai bé phËn (thµnh phè vµ tØnh) cho phï hîp víi khu vùc bÇu cö hiÖn cã, v× ®Ò nghÞ ®ã nh»m Sè 138 cña b¸o nµy, ra ngµy 13 (26) th¸ng Ch¹p 1906, cã ®¨ng t¹o ra −u thÕ gi¶ t¹o cho nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch t¹i héi nghÞ. nh÷ng ®o¹n trÝch trong bµi pháng vÊn mét trong nh÷ng thñ lÜnh Nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch lîi dông c¸c nghÞ quyÕt nµy lµm lý do cña ph¸i lao ®éng lµ X. V. A-ni-kin, «ng ta cho r»ng "tr−íc khi bÇu ®Ó ®o¹n tuyÖt víi nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng vµ c©u cö cÇn cã sù thèng nhÊt réng r·i nhÊt c¸c nhãm vµ c¸c ®¶ng cã kÕt víi nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn; hä rêi bá héi nghÞ vµ b»ng khuynh h−íng ®èi lËp râ rµng". ¤ng ta xÕp c¶ §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn vµo nh÷ng ®¶ng cÇn thèng nhÊt nh− thÕ. — 300. viÖc lµm ®ã ®· chia rÏ ®¶ng bé Pª-tÐc-bua tr−íc khi bÇu cö. C¸c ®¹i biÓu cßn l¹i quyÕt ®Þnh tiÕp tôc c«ng viÖc cña héi nghÞ. 135 §©y lµ nãi vÒ bµi b¸o cña P. N. Mi-li-u-cèp "KÎ phª ph¸n hay lµ ®èi Lª-nin ®· ®äc b¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò c¸c hiÖp nghÞ tuyÓn cö trong cuéc thñ?" ®¨ng trªn b¸o "Ng«n luËn" sè 214, ngµy 11 (24) th¸ng M−êi vËn ®éng bÇu cö §u-ma. Sau khi th¶o luËn b¸o c¸o, héi nghÞ ®· x¸c mét 1906, ký tªn: M. Bµi b¸o viÕt nh©n viÖc V. A. Mi-a-c«-tin, mét nhËn "ý kiÕn ®Æc biÖt" do nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®−a ra t¹i Héi trong nh÷ng nhµ tæ chøc cña §¶ng lao ®éng "x· héi chñ nghÜa nghÞ II §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga ("Héi nghÞ I toµn nh©n d©n" phª ph¸n §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. — 300. Nga") (xem tËp nµy, tr. 134 - 137). Héi nghÞ b¸c bá viÖc liªn minh víi nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn vµ th«ng qua nghÞ quyÕt ®Ò 136 Lª-nin muèn nãi ®Õn bµi b¸o "VÒ bµi b¸o míi nhÊt cña Plª-kha-nèp" nghÞ trong thêi gian bÇu cö liªn hiÖp víi nh÷ng ng−êi x· héi chñ ®¨ng trªn b¸o "Txin" sè 1, ngµy 8 (21) th¸ng Ch¹p 1906. nghÜa - c¸ch m¹ng vµ ph¸i lao ®éng, víi ®iÒu kiÖn hä kh−íc tõ mäi "Txin" ("TiÕn lªn") — tê b¸o men-sª-vÝch hîp ph¸p, ra hµng sù liªn kÕt víi nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn. ngµy, c¬ quan ng«n luËn cña Ban chÊp hµnh c¸c ®¶ng bé khu Da- C«ng viÖc cña héi nghÞ Pª-tÐc-bua ®· ®−îc Lª-nin gi¶i thÝch tØ c¸p-ca-d¬ §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, xuÊt b¶n ë Ti- mØ trong c¸c cuèn s¸ch máng: "§¶ng d©n chñ - x· héi vµ cuéc bÇu phlÝt b»ng tiÕng Gru-di-a tõ th¸ng Ch¹p 1906 ®Õn th¸ng Ba 1907. cö §u-ma", ""H·y nghe lêi ph¸n xÐt cña mét tªn ngu xuÈn"... (TrÝch Ra ®−îc 28 sè: sè 1 - 2 ― vµo th¸ng Ch¹p 1906, sè 1 - 26 ― vµo bót ký cña mét nhµ chÝnh luËn d©n chñ - x· héi)", trong c¸c bµi th¸ng Giªng - th¸ng Ba 1907. Tê b¸o ®· bÞ chÝnh phñ Nga hoµng "Cuéc vËn ®éng bÇu cö cña ®¶ng c«ng nh©n ë Pª-tÐc-bua", "Cuéc ®ãng cöa. ― 303. vËn ®éng bÇu cö cña §¶ng d©n chñ - x· héi ë Pª-tÐc-bua", "Kh¸ng nghÞ cña 31 ng−êi men-sª-vÝch" vµ c¸c t¸c phÈm kh¸c (xem tËp nµy, 137 Héi nghÞ ®¹i biÓu ®¶ng bé toµn thµnh phè vµ tØnh Pª-tÐc-bua §¶ng tr. 323 - 354, 355 - 380, 315 - 322, 381 - 393, 400 - 404). — 312. c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga häp ngµy 6 (19) th¸ng Giªng 1907 t¹i Tª-ri-«-ki. Thµnh phÇn héi nghÞ ®−îc quy ®Þnh gåm 70 ®¹i biÓu 138 Bµi b¸o "Cuéc vËn ®éng bÇu cö cña ®¶ng c«ng nh©n ë Pª-tÐc-bua" cã quyÒn biÓu quyÕt (42 ®¹i biÓu b«n-sª-vÝch vµ 28 men-sª-vÝch). ®−îc ®¨ng lµm bµi x· luËn trªn tê "Nh÷ng bµi diÔn v¨n ®¬n gi¶n" Tham dù héi nghÞ cßn cã 4 ®¹i biÓu kh«ng cã quyÒn biÓu quyÕt sè 1, c¬ quan ng«n luËn cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch. thay mÆt cho Ban chÊp hµnh trung −¬ng vµ C¬ quan ng«n luËn "Nh÷ng bµi diÔn v¨n ®¬n gi¶n" — tê b¸o b«n-sª-vÝch hîp ph¸p, trung −¬ng men-sª-vÝch; Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua cña §¶ng ra hµng tuÇn; xuÊt b¶n n¨m 1907 ë Pª-tÐc-bua víi sù tham gia trùc c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga vµ ban biªn tËp tê b¸o b«n-sª-vÝch tiÕp cña V. I. Lª-nin. Ra ®−îc tÊt c¶ ba sè: sè 1 — ngµy 14 (27) th¸ng "Ng−êi v« s¶n", mçi tæ chøc ®−îc cö mét ®¹i biÓu, vµ c¸c ®¹i biÓu kh¸c Giªng, sè 2 — ngµy 21 th¸ng Giªng (3 th¸ng Hai), sè 3 — ngµy 30 n÷a. Khi kiÓm tra th− ñy nhiÖm th× thÊy r»ng ë mét sè tiÓu khu, nh÷ng th¸ng Giªng (12 th¸ng Hai). Ngoµi bµi b¸o ®· ® − îc nh¾c tíi ë n¬i mµ chñ yÕu lµ nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®−îc bÇu, th× thÊy trªn, trªn b¸o cßn ®¨ng c¸c bµi b¸o cña Lª-nin: "Cuéc vËn ®éng quyÕt ®Þnh cña Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua ®· bÞ vi ph¹m,
  15. Chó thÝch Chó thÝch 604 605 bÇu cö cña §¶ng d©n chñ - x· héi ë Pª-tÐc-bua" (sè 2), "Cuéc bÇu cö "§u-ma míi" in ë Pª-tÐc-bua vµo th¸ng Giªng 1907 t¹i nhµ in b«n- trong ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n ë Pª-tÐc-bua" vµ "Cuéc ®Êu tranh sª-vÝch hîp ph¸p "Sù nghiÖp". Ch¼ng bao l©u, hÇu hÕt tÊt c¶ c¸c gi÷a §¶ng d©n chñ - x· héi vµ §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng b¶n cña cuèn s¸ch ®· bÞ c¶nh s¸t tÞch thu. N¨m 1912, cuèn s¸ch nµy bÞ chÝnh phñ Nga hoµng cÊm. — 353. trong cuéc bÇu cö trong ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n ë Xanh Pª-tÐc- bua" (sè 3). B¸o ®· bÞ chÝnh phñ Nga hoµng cÊm. — 313. 143 "Ngµy nay" — tê b¸o buæi chiÒu ra hµng ngµy cña giai cÊp t− s¶n tù do; xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua tõ th¸ng T¸m 1906 ®Õn th¸ng Giªng 1908. 139 Cuèn s¸ch "§¶ng d©n chñ - x· héi vµ cuéc bÇu cö §u-ma" ®· ®−îc B¸o nµy cã ®Æc ®iÓm lµ cã nhiÒu tµi liÖu thêi sù vµ soi s¸ng mét in ë Pª-tÐc-bua vµo th¸ng Giªng 1907 t¹i nhµ xuÊt b¶n s¸ch "§u-ma c¸ch yÕu ít c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ. Lª-nin gäi b¸o "Ngµy nay" lµ b¸o míi" trong nhµ in b«n-sª-vÝch hîp ph¸p "Sù nghiÖp" vµ ®−îc Ban l¸ c¶i. — 353. chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga ph©n ph¸t víi sè l−îng 4.300 b¶n. N¨m 1912, cuèn s¸ch ®· 144 "§Êt n−íc th©n yªu" — tê b¸o ra hµng tuÇn, cã lËp tr−êng gÇn gòi bÞ chÝnh phñ Nga hoµng cÊm l−u hµnh. — 321. víi ph¸i lao ®éng; xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua tõ th¸ng Giªng ®Õn th¸ng T− 1907. Ra ®−îc 15 sè. Céng t¸c víi b¸o nµy lµ nh÷ng ng−êi d©n 140 Vô LÝt-van — vô ¸n £. LÝt-van, mét tªn chuyªn lµm viÖc ¸m muéi vµ chñ - lËp hiÕn. Tê b¸o bÞ chÝnh phñ Nga hoµng cÊm. — 353. ®Çu c¬ lín vµ V. I. Guèc-c«, thø tr−ëng Bé néi vô. Víi sù gióp ®ì 145 cña Guèc-c«, LÝt-van ®· ký hîp ®ång víi chÝnh phñ vÒ viÖc cung V. I. Lª-nin trÝch lêi cña Tsa-tx¬-ki, nh©n vËt chÝnh trong vë hµi kÞch cña A. X. Gri-b«-ª-®èp "Khæ v× kh«n". —368. cÊp trong kho¶ng th¸ng M−êi - th¸ng Ch¹p 1906 m−êi triÖu pót lóa m¹ch ®en cho c¸c tØnh ®ang bÞ ®ãi ë Nga. Sau khi nhËn ®−îc mét 146 V. I. Lª-nin trÝch c©u kÕt thóc trong bµi th¬ cña V. I-a. Bri-u-xèp "Göi mãn tiÒn øng tr−íc rÊt lín cña nhµ n−íc do Guèc-c« giao, tíi gi÷a nh÷ng ng−êi th©n". — 372. th¸ng Ch¹p 1906 LÝt-van chØ vËn chuyÓn ®Õn tuyÕn ®−êng xe löa 147 §©y muèn nãi ®Õn c¸c lêi kªu gäi ®−îc ph¸t ra vµo th¸ng B¶y 1906 ch−a ®Õn 1/10 tæng sè lóa m×. ViÖc ¨n c¾p cña c«ng vµ ®Çu c¬ nh©n sau khi §u-ma I ®· bÞ gi¶i t¸n: "Göi lôc qu©n vµ h¶i qu©n", — Ên n¹n ®ãi bÞ ph¸t hiÖn vµ tiÕng ®ån lan kh¾p n¬i buéc chÝnh phñ Nga hµnh nh©n danh Nhãm lao ®éng vµ ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi hoµng ph¶i ®−a vô nµy ra tr−íc tßa ¸n. Nh−ng Guèc-c« kh«ng ph¶i trong §u-ma nhµ n−íc, "Tuyªn ng«n göi toµn thÓ n«ng d©n Nga" chÞu mét hËu qu¶ nµo c¶ ngoµi viÖc bÞ c¸ch chøc, vô ¸n nµy còng bÞ do Ban chÊp hµnh ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u-ma nhµ b·i bá. Vô LÝt-van gãp phÇn phanh phui chÝnh s¸ch ph¶n d©n cña n−íc, Ban chÊp hµnh Nhãm lao ®éng trong §u-ma nhµ n−íc, Ban chÝnh phñ Nga hoµng, lµm cho c¸c ®¶ng c¸nh h÷u bÞ thÊt b¹i trong chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, Ban cuéc bÇu cö vµo §u-ma nhµ n−íc II. — 346. chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, c¸c Héi 141 Lª-nin muèn nãi ®Õn tÊn trß tßa ¸n mµ chÝnh phñ Nga hoµng tæ liªn hiÖp n«ng d©n toµn Nga, c«ng nh©n viªn ®−êng s¾t toµn Nga chøc ®Ó xö bän ®· giÕt M. I-a. GhÐc-txen-stanh, ®¶ng viªn §¶ng vµ Héi liªn hiÖp c¸c nhµ gi¸o toµn Nga ký tªn, "Göi toµn d©n" cã d©n chñ - lËp hiÕn, thµnh viªn §u-ma nhµ n−íc I (bÞ bän Tr¨m ch÷ ký cña c¸c ban chÊp hµnh ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong ®en giÕt ë PhÇn-lan ngµy 18 (31) th¸ng B¶y 1906). MÆc dï c¸c giíi §u-ma nhµ n−íc, Nhãm lao ®éng, Ban chÊp hµnh trung −¬ng c«ng chóng réng r·i biÕt râ thñ ph¹m vô giÕt ng−êi, chÝnh phñ §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, Ban chÊp hµnh trung −¬ng Nga hoµng vÉn thi hµnh tÊt c¶ nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó nh÷ng kÎ giÕt §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, Ban chÊp hµnh trung −¬ng ng−êi kh«ng bÞ trõng trÞ. ViÖc ®iÒu tra ®· bÞ cè ý kÐo dµi, phiªn §¶ng x· héi chñ nghÜa Ba-lan vµ Ban chÊp hµnh trung −¬ng ph¸i Bun. Trong c¸c lêi kªu gäi cã nhÊn m¹nh sù cÇn thiÕt ph¶i khëi tßa ®· mÊy lÇn ph¶i g¸c l¹i vµ, cuèi cïng, ngµy 3 (16) th¸ng T− nghÜa vò trang. — 372. 1907, vô ¸n bÞ b·i bá. — 346. 148 §©y lµ nãi vÒ lêi kªu gäi "Göi toµn thÓ c«ng nh©n, binh sÜ vµ c«ng d©n!" 142 Cuèn s¸ch ""H·y nghe lêi ph¸n xÐt cña Mét tªn ngu xuÈn"...(TrÝch bót ®−îc Héi nghÞ toµn thÓ lÇn thø IV cña X«-viÕt M¸t-xc¬-va th«ng ký cña mét nhµ chÝnh luËn d©n chñ - x· héi)" ® · ® − îc nhµ xuÊt b¶n
  16. Chó thÝch Chó thÝch 606 607 qua ngµy 6 (19) th¸ng Ch¹p 1905 theo ®Ò nghÞ cña nh÷ng ng−êi nh©n d©n chñ - x· héi Nga ph¸t hµnh víi sè l−îng 3 000 b¶n. V× b«n-sª-vÝch. Lêi kªu gäi tiÕn tíi tæng b·i c«ng chÝnh trÞ vµ khëi cuèn s¸ch nµy, Ban chÊp hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch, bÊt chÊp sù nghÜa vò trang do X«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n M¸t-xc¬-va, Ban phÉn né vµ bÊt b×nh cña c¸c tæ chøc ®¶ng, ®· ®−a Lª-nin ra truy tè chÊp hµnh ®¶ng bé M¸t-xc¬-va cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· tr−íc "tßa ¸n cña ®¶ng", tæ chøc vµo th¸ng Ba 1907. T¹i tßa ¸n, Lª- héi Nga, nhãm M¸t-xc¬-va vµ tæ chøc khu M¸t-xc¬-va §¶ng c«ng nin ®· ®äc lêi tè gi¸c m¹nh mÏ. Ng−êi bãc trÇn ho¹t ®éng ph¸ ho¹i nh©n d©n chñ - x· héi Nga vµ c¶ Ban chÊp hµnh ®¶ng bé M¸t-xc¬- tæ chøc vµ chÝnh s¸ch c¬ héi chñ nghÜa cña nh÷ng ng−êi men-sª- va cña §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng cïng ký tªn. — 374. vÝch vµ biÕn phiªn tßa xÐt xö m×nh thµnh phiªn tßa xÐt xö nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch (xem Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn 149 V. I. Lª-nin cã ý nãi ®Õn sè liÖu ®iÒu tra do ban biªn tËp b¸o d©n bé, M¸t-xc¬-va, t. 15, tr. 348 - 362). ThÊy râ thÊt b¹i cña m×nh, Ban chñ - lËp hiÕn c¸nh t¶ "ThÕ kû" vµ c«ng ®oµn viªn chøc c«ng chÊp hµnh trung −¬ng buéc ph¶i ®×nh vô ¸n nµy. — 403. th−¬ng nghiÖp "§oµn kÕt lµ søc m¹nh" thu thËp ®Ó gi¶i thÝch th¸i ®é cña c¸c cö tri ®èi víi c¸c chÝnh ®¶ng. 151 "N−íc Nga" — tê b¸o t− s¶n tù do chñ nghÜa ra hµng ngµy; xuÊt b¶n Ban biªn tËp b¸o "ThÕ kû" ®· göi cho b¹n ®äc cña m×nh phiÕu ë Pª-tÐc-bua tõ th¸ng Ch¹p 1903. Chñ biªn kiªm ng−êi xuÊt b¶n ghi danh s¸ch nh÷ng ®¶ng ph¸i tham gia bÇu cö. B¹n ®äc cÇn ghi b¸o lµ A. A. Xu-v«-rin. Trong thêi gian c¸ch m¹ng 1905, b¸o "N−íc râ m×nh cã ý ®Þnh bá phiÕu cho ®¶ng nµo trong cuéc bÇu cö s¾p tíi Nga" gÇn gòi víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, nh−ng gi÷ mét lËp vµ göi phiÕu nµy vÒ ban biªn tËp. KÕt qu¶ cña cuéc tr−ng cÇu ý tr−êng cßn «n hßa h¬n. "N−íc Nga" bÞ ®ãng cöa ngµy 2 (15) th¸ng kiÕn nµy ®· ®−îc c«ng bè trªn b¸o "ThÕ kû" sè 5, ngµy 9 (22) th¸ng Ch¹p 1905. VÒ sau tê b¸o l¹i xuÊt b¶n, víi nhiÒu thêi kú bÞ gi¸n Giªng 1907 víi ®Çu ®Ò "Cuéc ®iÒu tra cña chóng t«i"; trong sè 1 523 ®o¹n, d−íi c¸c tªn gäi kh¸c nhau: "N−íc Nga", "D− luËn", "ThÕ kû ng−êi ®−îc hái ý kiÕn th× 765 ng−êi t¸n thµnh §¶ng d©n chñ - lËp XX", "Con m¾t", "N−íc Nga míi". — 424. hiÕn, 407 ng−êi t¸n thµnh nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi, 127 ng−êi t¸n thµnh nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, cßn c¸c ®¶ng 152 "N−íc nhµ" — tê b¸o ra hµng ngµy, c¬ quan cña §¶ng c¶i c¸ch d©n vµ c¸c nhãm kh¸c th× sè ng−êi t¸n thµnh kh«ng ®¸ng kÓ. chñ; xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua tõ 19 th¸ng Hai (4 th¸ng Ba) 1906 ®Õn 15 000 phiÕu th¨m dß t−¬ng tù ®· ®−îc ph©n ph¸t trong c¸c 1907. — 424. thµnh viªn c«ng ®oµn "§oµn kÕt lµ søc m¹nh" vµo th¸ng M−êi mét 1906. Trong sè 1907 phiÕu tr¶ lêi nhËn ®−îc ®Õn ngµy 9 (22) th¸ng 153 "TiÕng nãi nh©n viªn cöa hµng" — tê b¸o ra hµng tuÇn cña c«ng Ch¹p 1906 th× 996 phiÕu t¸n thµnh nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn, ®oµn nh÷ng nh©n viªn b¸n hµng; xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua tõ th¸ng 633 phiÕu t¸n thµnh nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi, 95 phiÕu t¸n T− ®Õn th¸ng M−êi 1906. Ra ®−îc 14 sè; c¸c sè 3, 6, 12 bÞ tÞch thu. thµnh nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, tÊt c¶ c¸c ®¶ng Tê b¸o cã nhiÖm vô thèng nhÊt c¸c lùc l−îng nh©n viªn c«ng kh¸c chØ chiÕm sè phiÕu cßn l¹i kh«ng ®¸ng kÓ. th−¬ng nghiÖp ®Ó ®Êu tranh ®ßi c¶i thiÖn t×nh c¶nh kinh tÕ vµ C«ng ®oµn viªn chøc c«ng th−¬ng nghiÖp "§oµn kÕt lµ søc chÝnh trÞ cña hä. "TiÕng nãi nh©n viªn cöa hµng" kªu gäi viªn chøc m¹nh" ®−îc thµnh lËp ë M¸t-xc¬-va vµo th¸ng M−êi 1905. Th¸ng ñng hé c«ng nh©n trong cuéc ®Êu tranh cña hä chèng c¸c nhµ B¶y 1906 ho¹t ®éng cña c«ng ®oµn nµy ®· ®−îc hîp ph¸p hãa. doanh nghiÖp. Trªn c¸c trang b¸o ®· phª ph¸n gay g¾t nh÷ng ChÝnh phñ Nga hoµng tiÕn hµnh nh÷ng cuéc ®µn ¸p th−êng xuyªn ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn. ViÖn t− ph¸p Pª-tÐc-bua ®· kÕt ¸n b¸o ®èi víi c«ng ®oµn, lµm gi¶m sè l−îng c¸c ®oµn viªn cña c«ng nµy vµo th¸ng M−êi mét 1906, viÖc xuÊt b¶n b¸o bÞ cÊm. — 429. ®oµn nµy tõ 3 000 ng−êi trong th¸ng M−êi 1905 xuèng cßn 900 ng−êi trong th¸ng M−êi 1906. Th¸ng Ch¹p 1906, c«ng ®oµn bÞ 154 Bµi b¸o "Cuéc bÇu cö trong ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n ë Pª-tÐc-bua" chÝnh phñ Nga hoµng gi¶i t¸n. — 375. ®¨ng lÇn ®Çu tiªn trªn b¸o "Ng−êi v« s¶n" sè 12, ngµy 25 th¸ng 150 Cuèn s¸ch cña V. I. Lª-nin "Cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua vµ sù gi¶ dèi cña Giªng (7 th¸ng Hai) 1907. V¨n b¶n hoµn chØnh h¬n cña bµi b¸o 31 ng−êi men-sª-vÝch" ®−îc in ë Pª-tÐc-bua t¹i nhµ xuÊt b¶n "§u-ma ®−îc c«ng bè trªn b¸o "Nh÷ng bµi diÔn v¨n ®¬n gi¶n" sè 3, ngµy 30 míi" vµ ®−îc Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua cña §¶ng c«ng th¸ng Giªng (12 th¸ng Hai) 1907. — 439.
  17. Chó thÝch Chó thÝch 608 609 155 §¶ng d©n chñ - d©n téc — ®¶ng d©n téc chñ nghÜa ph¶n ®éng chñ 1880 v× môc ®Ých th−¬ng m¹i. XuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua thêi gian ®Çu yÕu cña bän ®Þa chñ vµ giai cÊp t− s¶n Ba-lan, cã liªn hÖ mËt thiÕt víi mçi tuÇn ra 3 sè, sau ®ã 4 sè vµ sau cïng ra hµng ngµy. Tõ th¸ng nhµ thê Thiªn chóa gi¸o; ®−îc thµnh lËp n¨m 1897, c¸c thñ lÜnh cña M−êi mét 1902 mçi ngµy ra hai lÇn: s¸ng vµ chiÒu. TÝnh thÝch øng, ®¶ng nµy lµ R. §mèp-xki, D. Ba-li-tx¬-ki, V. Gr¸p-xki vµ nh÷ng nh©n tÝnh b¸n m×nh, tÝnh v« nguyªn t¾c lµm cho tªn b¸o thµnh mét tªn vËt kh¸c. §¶ng d©n chñ - d©n téc nªu c¸c khÈu hiÖu "hßa hîp giai gäi chung ("së giao dÞch"). "Tin tøc Së giao dÞch" ®· bÞ ñy ban qu©n cÊp" vµ "quyÒn lîi d©n téc", t×m c¸ch lµm cho quÇn chóng nh©n d©n sù - c¸ch m¹ng trùc thuéc X«-viÕt Pª-t¬-r«-gr¸t ®ãng cöa vµo cuèi chÞu ¶nh h−ëng cña m×nh vµ l«i kÐo hä ®i theo chÝnh s¸ch ph¶n ®éng th¸ng M−êi 1917. — 460. cña nã. Tuyªn truyÒn chñ nghÜa d©n téc cùc ®oan vµ chñ nghÜa s«- 157 "Nh·n quan" — tê b¸o b«n-sª-vÝch hîp ph¸p ra hµng tuÇn; xuÊt b¶n vanh ®Ó lµm ph−¬ng tiÖn ®Êu tranh chèng phong trµo x· héi chñ víi sù tham gia trùc tiÕp cña V. I. Lª-nin vµo n¨m 1907 ë Pª-tÐc-bua nghÜa vµ phong trµo d©n chñ chung cña nh©n d©n Ba-lan, nh÷ng trong thêi kú vËn ®éng bÇu cö §u-ma nhµ n−íc II; céng t¸c víi b¸o ng−êi d©n chñ - d©n téc m−u toan ly gi¸n nh©n d©n Ba-lan víi nµy cã V. V. V«-rèp-xki. Ra ®−îc tÊt c¶ 2 sè (sè 1 —  ngµy 25 th¸ng phong trµo c¸ch m¹ng Nga. Trong thêi kú c¸ch m¹ng 1905 - 1907, sau khi ®¹t ®−îc hiÖp ®Þnh víi chÕ ®é Nga hoµng trªn c¬ së nÒn tù Giªng (7 th¸ng Hai) víi sè l−îng 11 000 b¶n vµ sè 2 — ngµy 4 (17) trÞ cña V−¬ng quèc Ba-lan, nh÷ng ng−êi d©n chñ - d©n téc ®· c«ng th¸ng Hai — 25 000 b¶n) trong ®ã cã ®¨ng bèn bµi cña Lª-nin. Theo khai b−íc lªn con ®−êng ñng hé chÕ ®é Nga hoµng vµ ®Êu tranh lÖnh cña ñy ban b¸o chÝ vµ xuÊt b¶n Pª-tÐc-bua hai sè b¸o ®ã ®· bÞ chèng c¸ch m¹ng "dïng mäi thñ ®o¹n, thËm chÝ c¶ thñ ®o¹n tè c¸o tÞch thu. Theo quyÕt ®Þnh cña ViÖn t− ph¸p Pª-tÐc-bua, tê b¸o bÞ gi·n thî vµ ¸m s¸t" (Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, t. 15, ®×nh b¶n. — 462. tr. 45). Trong mét nghÞ quyÕt ®Æc biÖt "VÒ §¶ng d©n chñ - d©n téc", 158 Nh÷ng dÊu céng trong cét nµy cña biÓu thèng kª chØ râ sè l−îng §¹i héi V (§¹i héi Lu©n-®«n) §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga ®¹i biÓu cö tri cã thÓ t¸n thµnh bän Tr¨m ®en trong tr−êng hîp nÕu ®· nhÊn m¹nh sù cÇn thiÕt ph¶i "v¹ch trÇn mét c¸ch kiªn tr× vµ th¼ng sè phiÕu trong cuéc bÇu cö chia lµm hai phÇn b»ng nhau gi÷a tay bé mÆt vµ sù ho¹t ®éng ph¶n c¸ch m¹ng, mang tÝnh chÊt Tr¨m nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn vµ khèi t¶. — 467. ®en cña §¶ng d©n chñ - d©n téc, ®ång minh cña chÕ ®é Nga hoµng trong cuéc ®Êu tranh chèng c¸ch m¹ng" ("§¶ng céng s¶n Liªn-x« qua 159 "§iÖn b¸o" — tê b¸o ra hµng ngµy cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ c¸c nghÞ quyÕt vµ quyÕt ®Þnh cña c¸c ®¹i héi, héi nghÞ, héi nghÞ ®¹i nghÜa; xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua tõ 20 th¸ng Giªng (2 th¸ng Hai) ®Õn biÓu vµ héi nghÞ toµn thÓ Ban chÊp hµnh trung −¬ng", tiÕng Nga, ph. 18 th¸ng Hai (3 th¸ng Ba) 1907. Ra ®−îc 26 sè. —466. I, 1954, tr. 168). Trong thêi gian chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø nhÊt (1914 - 1918), §¶ng d©n chñ - d©n téc ®· ñng hé v« ®iÒu kiÖn khèi 160 "Lao ®éng" — tê b¸o b«n-sª-vÝch ra hµng tuÇn; xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua §ång minh, tr«ng chê th¾ng lîi cña n−íc Nga Nga hoµng, ñng hé n¨m 1907. §Õn nay kh«ng t×m thÊy c¸c sè b¸o Êy n÷a. — 469. viÖc s¸p nhËp l¹i nh÷ng ®Êt ®ai cña Ba-lan n»m d−íi ¸ch thèng trÞ 161 Xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen, Toµn tËp, tiÕng Nga, t. XXVII, 1935, cña ¸o vµ §øc, vµ viÖc trao cho Ba-lan quyÒn ®−îc tù trÞ trong tr. 364. — 475. khu«n khæ ®Õ quèc Nga. Sù sôp ®æ cña chÕ ®é Nga hoµng ®· ®Èy nh÷ng ng−êi d©n chñ - d©n téc vµo con ®−êng th©n Ph¸p. Nh÷ng 162 Xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Nh÷ng bøc th− chän läc, tiÕng Nga, ng−êi d©n chñ - d©n téc lµ kÎ thï cuång nhiÖt cña C¸ch m¹ng x· héi 1953, tr. 208 - 210. — 480. chñ nghÜa th¸ng M−êi vµ Nhµ n−íc x«-viÕt, tuy thÕ, do lËp tr−êng truyÒn thèng chèng §øc cña hä, kh«ng ph¶i lóc nµo còng hoµn toµn 163 Ph¸i Pru-®«ng — n h÷ng ng − êi theo trµo l − u x· héi chñ ñng hé chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i chèng x«-viÕt ®Çy phiªu l−u cña tËp nghÜa tiÓu t − s ¶n ph¶n khoa häc vµ thï ®Þch víi chñ nghÜa ®oµn Pin-xót-xki cÇm quyÒn ë Ba-lan tõ n¨m 1926. HiÖn nay, c¸c M¸c, trµo l − u nµy lÊy tªn cña Pru-®«ng, ng − êi s¸ng lËp ra nhãm riªng lÎ cña §¶ng d©n chñ - d©n téc vÉn ho¹t ®éng trong c¸c nã vµ lµ mét phÇn tö v« chÝnh phñ ë Ph¸p. Pru-®«ng phÇn tö ph¶n ®éng cña bän l−u vong Ba-lan. ― 441. ®øng trªn lËp tr − êng tiÓu t − s ¶n ®Ó phª ph¸n chÕ ®é ®¹i s ë h÷u t − b ¶n chñ nghÜa, «ng m¬ − í c d u y t r × v Ü n h v i Ô n "Tin tøc Së giao dÞch" ― t ê b¸o cña giai cÊp t − s ¶n; thµnh lËp n¨m 156
  18. Chó thÝch Chó thÝch 610 611 chÕ ®é t− h÷u nhá, ®Ò x−íng viÖc tæ chøc ng©n hµng "nh©n d©n" vµ t¸c phÈm trªn do ¡ng-ghen viÕt (xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. ng©n hµng "trao ®æi", th«ng qua ®ã c«ng nh©n tuång nh− cã thÓ Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 2, t. 8, tr. 3 - 113). — 482. s¾m c¸c t− liÖu s¶n xuÊt cho b¶n th©n m×nh, trë thµnh nh÷ng thî 169 Xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. "§iÓm t×nh h×nh thÕ giíi, bµi thø ba. thñ c«ng vµ b¶o ®¶m viÖc tiªu thô "c«ng b»ng" c¸c s¶n phÈm cña Tõ th¸ng N¨m ®Õn th¸ng M−êi" (Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn m×nh. Pru-®«ng kh«ng hiÓu vai trß lÞch sö vµ tÇm quan träng cña thø 2, t. 7, tr. 466 - 467). ― 482. giai cÊp v« s¶n, cã th¸i ®é phñ nhËn ®èi víi ®Êu tranh giai cÊp, ®èi víi c¸ch m¹ng v« s¶n vµ chuyªn chÝnh v« s¶n; ®øng trªn lËp 170 Xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Toµn tËp, tiÕng Nga, t. XXV, 1936, tr. tr−êng v« chÝnh phñ, «ng phñ nhËn sù cÇn thiÕt cña nhµ n−íc. M¸c 473. ―483. vµ ¡ng-ghen ®· ®Êu tranh triÖt ®Ó chèng l¹i nh÷ng m−u toan cña 171Xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Nh÷ng bøc th− chän läc, tiÕng Nga Pru-®«ng muèn Quèc tÕ I chÊp nhËn theo nh÷ng quan ®iÓm cña 1953, tr. 217 - 218. ― 483. «ng ta. Chñ nghÜa Pru-®«ng bÞ M¸c kÞch liÖt phª ph¸n trong t¸c phÈm "Sù khèn cïng cña triÕt häc". Cuéc ®Êu tranh quyÕt liÖt cña Chñ nghÜa Bren-ta-n« ― "häc thuyÕt t− s¶n tù do, thõa nhËn giai cÊp 172 M¸c, ¡ng-ghen vµ cña nh÷ng m«n ®å cña hai «ng chèng chñ nghÜa v« s¶n ®−îc tiÕn hµnh cuéc ®Êu tranh "giai cÊp" kh«ng cã tÝnh chÊt Pru-®«ng ®· kÕt thóc b»ng th¾ng lîi hoµn toµn cña chñ nghÜa M¸c c¸ch m¹ng" (V. I. Lª-nin, Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn ®èi víi chñ nghÜa Pru-®«ng trong Quèc tÕ I. bé, M¸t-xc¬-va, t. 37, tr. 288), tuyªn truyÒn kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt vÊn Lª-nin gäi chñ nghÜa Pru-®«ng lµ "tr× ®én cña mét tªn tiÓu t− ®Ò c«ng nh©n trong khu«n khæ chñ nghÜa t− b¶n b»ng c¸ch ra s¶n vµ tªn phi-li-xtanh" kh«ng cã kh¶ n¨ng hÊp thô quan ®iÓm cña nh÷ng ®¹o luËt vÒ c«ng x−ëng vµ tæ chøc c«ng nh©n vµo c¸c c«ng giai cÊp c«ng nh©n. T− t−ëng cña chñ nghÜa Pru-®«ng ®−îc "c¸c ®oµn. Häc thuyÕt nµy lÊy tªn theo L. Bren-ta-n«, nhµ kinh tÕ häc t− nhµ lý luËn" t− s¶n sö dông réng r·i nh»m tuyªn truyÒn cho thuyÕt s¶n §øc. ― 484. hîp t¸c giai cÊp. — 481. Chñ nghÜa D«m-b¸c-t¬ ― trµo l−u t− s¶n tù do chñ nghÜa, gäi theo 173 164 Xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Nh÷ng bøc th− chän läc, tiÕng Nga, 1953, tr. 184. — 481. tªn V. D«m-b¸c-t¬, mét trong nh÷ng nhµ t− t−ëng cña chñ nghÜa tù do, nhµ kinh tÕ häc t− s¶n tÇm th−êng §øc, Lª-nin ®· viÕt r»ng 165 Xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Nh÷ng bøc th− chän läc, tiÕng Nga, D«m-b¸c-t¬ ®· "®em chñ nghÜa Bren-ta-n« thay cho chñ nghÜa M¸c 1953, tr. 199. — 481. b»ng c¸ch sö dông thuËt ng÷ cña M¸c, dÉn nh÷ng luËn ®iÓm c¸ 166 Xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Nh÷ng bøc th− chän läc, tiÕng Nga, biÖt cña M¸c, gi¶ m¹o chñ nghÜa M¸c" (Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ 1953, tr. 198. — 481. xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 12, tr. 399). ― 484. 167 Xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Toµn tËp, tiÕng Nga, t. XXV, 1936, tr. 174 Lª-nin muèn nãi ®Õn "Lêi kªu gäi thø hai cña Héi ®ång trung −¬ng 544. — 482. Héi liªn hiÖp lao ®éng quèc tÕ vÒ chiÕn tranh Ph¸p - Phæ" do C. M¸c viÕt (xem C.M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. TuyÓn tËp gåm hai tËp, 168 C¸c quan ®iÓm cña c¸c nhµ s¸ng lËp chñ nghÜa M¸c vÒ nh÷ng vÊn tiÕng Nga, t. I. 1955, tr. 450 - 457). ― 485. ®Ò quan träng nhÊt cña c¸ch m¹ng §øc 1848 - 1849 ®· ®−îc tr×nh bµy trong t¸c phÈm cña Ph. ¡ng-ghen "C¸ch m¹ng vµ ph¶n c¸ch 175 Xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Nh÷ng bøc th− chän läc, tiÕng Nga, m¹ng ë §øc" ®¨ng d−íi h×nh thøc mét lo¹t bµi b¸o trªn tê "New- 1953, tr. 262 - 264. ― 488. York Daily Tribune" ("DiÔn ®µn Niu-oãc hµng ngµy") tõ 25 th¸ng 176 V. I. Lª-nin muèn nãi ®Õn t¸c phÈm cña C. M¸c "Néi chiÕn ë Ph¸p" M−êi 1851 ®Õn 23 th¸ng M−êi 1852, ký tªn C. M¸c. Ng−êi ®· xem (xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. TuyÓn tËp gåm hai tËp, tiÕng Nga, l¹i c¸c bµi tr−íc khi göi ®Õn cho b¸o. ChØ ®Õn n¨m 1913, nh©n t. I. 1955, tr. 433 - 503). ― 489. c«ng bè nh÷ng th− tõ trao ®æi gi÷a M¸c vµ ¡ng-ghen míi biÕt râ r»ng
  19. Chó thÝch Chó thÝch 612 613 177 ®−îc tÊt c¶ 3 sè. Sè 1 më ®Çu b»ng bµi b¸o cña Lª-nin: "T×nh h×nh Xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Nh÷ng bøc th− chän läc, tiÕng Nga, 1953, tr. 264. ― 490. chÝnh trÞ vµ nh÷ng nhiÖm vô cña giai cÊp c«ng nh©n", sè 2 ®¨ng bµi b¸o cña Lª-nin: "C¸c ®¶ng t− s¶n vµ ®¶ng c«ng nh©n cã th¸i ®é nh− 178 V. I. Lª-nin muèn nãi ®Õn bµi "§u-ma nhµ n−íc khãa II" ®¨ng trªn thÕ nµo ®èi víi cuéc bÇu cö §u-ma?" (xem tËp nµy tr. 261 - 269, 270 - b¸o "Ng«n luËn" sè 31, ngµy 7 (20) th¸ng Hai 1907. ― 492. 275). TÊt c¶ c¸c sè cña tê tuÇn b¸o ®Òu bÞ c¶nh s¸t tÞch thu, theo quyÕt ®Þnh cña ViÖn t− ph¸p Pª-tÐc-bua, tê b¸o bÞ ®×nh b¶n. ― 518. 179 V. I. Lª-nin gäi c¸c ®¹i biÓu Ba-lan trong §u-ma nhµ n−íc II lµ nh÷ng ng−êi tù trÞ - d©n téc chñ nghÜa. ― 493. 184 Lª-nin muèn nãi ®Õn bµi b¸o "Mèi nguy c¬ Tr¨m ®en cã tån t¹i ë Pª-tÐc-bua kh«ng?" ®¨ng trªn b¸o "Lao ®éng gian khæ" sè 3, ngµy 6 180 Xem t¸c phÈm cña Ph. ¡ng-ghen "Chñ nghÜa x· héi ë §øc", viÕt (19) th¸ng Giªng 1907. ― 520. n¨m 1891 (C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Toµn tËp, tiÕng Nga, t. XVI, ph. II, 1936, tr. 245). ¡ng-ghen l¹i nh¾c ®Õn ý ®å n¨m 1895 trong "Lêi 185 ë Xa-ra-tèp vµ Ni-gi¬-ni Nèp-g«-rèt trong giai ®o¹n ®Çu cña cuéc më ®Çu" cho cuèn s¸ch cña C. M¸c "§Êu tranh giai cÊp ë Ph¸p tõ bÇu cö §u-ma nhµ n−íc II, c¸c øng cö viªn thuéc khèi liªn minh ph¸i 1848 ®Õn 1850" (C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. TuyÓn tËp gåm hai tËp, t¶ ®· giµnh th¾ng lîi. ë Xa-ra-tèp trong sè 80 ®¹i biÓu cö tri th× cã 65 tiÕng Nga, t. I, 1955, tr. 108 - 109). ― 498. thuéc ph¸i t¶ vµ 15 ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn ®−îc bÇu. ë Ni-gi¬-ni Nèp-g«-rèt cã 39 ng−êi thuéc ph¸i t¶, 38 ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn "Hßa b×nh cña chóng ta" ― t¹p chÝ men-sª-vÝch ra hµng tuÇn; 181 vµ 3 thuéc §¶ng th¸ng M−êi. ― 526. xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua th¸ng Giªng - th¸ng Hai 1907. Ra ®−îc 4 sè. ― 500. 186 Héi nghÞ ®¹i biÓu ®¶ng bé d©n chñ - x· héi Pª-tÐc-bua (thµnh phè vµ tØnh) häp vµo th¸ng Hai 1907. Tham gia c«ng viÖc héi nghÞ chØ 182 Cã ý nãi ®Õn b¶n b¸o c¸o cña khu phè M¸t-xc¬-va thµnh phè Pª- cã nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch: 27 ®¹i biÓu chÝnh thøc vµ 14 ®¹i tÐc-bua vÒ cuéc bÇu cö §u-ma nhµ n−íc II, ®¨ng trªn b¸o "Ng−êi biÓu kh«ng cã quyÒn biÓu quyÕt. Héi nghÞ ®· th«ng qua ch−¬ng v« s¶n" sè 13, ngµy 11 (24) th¸ng Hai 1907. B¶n b¸o c¸o cã nãi: "... tr×nh nghÞ sù nh− sau: 1) Cuéc bÇu cö s¾p tíi bÇu c¸c ®¹i biÓu vµo cã mét sè nhµ m¸y mµ ë ®ã thÊt b¹i cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· §u-ma nhµ n−íc ë thµnh phè Pª-tÐc-bua vµ ®oµn tuyÓn cö c«ng héi ph¶i coi lµ chØ do sù cæ ®éng cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch cho nh©n. 2) Cuéc vËn ®éng bÇu cö §u-ma vµ s¸ch l−îc §u-ma cña sù liªn minh víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. Tr−êng hîp tiªu biÓu §¶ng d©n chñ - x· héi. 3) Cuéc vËn ®éng cho ®¹i héi, tøc lµ viÖc trong viÖc nµy lµ thÊt b¹i cña øng cö viªn d©n chñ - x· héi t¹i nhµ chuÈn bÞ cho ®¹i héi ®¶ng. 4) C¶i tæ ®¶ng bé Pª-tÐc-bua. 5) Phiªn m¸y Rª-ts¬-kin, lµ n¬i mµ ¶nh h−ëng cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch tßa vÒ vô N. Lª-nin (cã ý nãi ®Õn viÖc Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®Æc biÖt m¹nh. T¹i ®ã, tr−íc c©u hái t¹i sao ng−êi d©n chñ - x· héi men-sª-vÝch truy tè Lª-nin v× xuÊt b¶n cuèn s¸ch "Cuéc bÇu cö ë kh«ng tróng cö, mét sè c«ng nh©n ®· tr¶ lêi th¼ng r»ng së dÜ hä Pª-tÐc-bua vµ sù gi¶ dèi cña 31 ng−êi men-sª-vÝch"). 6) Th¸i ®é ®èi bÇu cho ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng v× hä kh«ng muèn bÇu víi nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®· ly khai. 7) Cuéc cæ ®éng trªn b¸o ng−êi "d©n chñ - lËp hiÕn". MÆc dï t¹i nhµ m¸y nµy, nh÷ng ng−êi chÝ ë Pª-tÐc-bua. men-sª-vÝch, tÝnh riªng sè ®¶ng viªn cã kho¶ng 250, trõ sè c¶m t×nh Sau khi th¶o luËn vÊn ®Ò thø nhÊt, héi nghÞ ®Ò cö hai ng−êi ra víi hä, chØ giµnh ®−îc 94 phiÕu (trong sè nµy cã 10 phiÕu cña tranh cö vµo §u-ma nhµ n−íc vµ bÇu tiÓu ban viÕt dù th¶o lêi kªu nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, kh«ng ®Ò cö øng cö viªn cña m×nh), cßn gäi göi nh÷ng ng−êi ®−îc ñy nhiÖm, nh÷ng ®¹i biÓu cö tri vµ c¸c øng cö viªn cña §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng giµnh ®−îc 500 ®¹i biÓu c«ng nh©n. phiÕu". ― 501. Lª-nin ®· ®äc b¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò thø hai. Héi nghÞ t¸n thµnh "Lao ®éng gian khæ" ― tê b¸o b«n-sª-vÝch hîp ph¸p ra hµng tuÇn; 183 b¸o c¸o cña Lª-nin; chuÈn y nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n vÒ c¬ cÊu tæ xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua tõ 24 th¸ng Ch¹p 1906 (6 th¸ng Giªng 1907) chøc ®¶ng bé Pª-tÐc-bua, do Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua ®Õn 6 (19) th¸ng Giªng 1907 víi sù tham gia tÝch cùc cña Lª-nin. Ra th¶o ra.
  20. Chó thÝch 614 615 VÊn ®Ò Ban chÊp hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch truy tè Lª-nin, héi nghÞ hoµn toµn ñng hé Lª-nin, x¸c nhËn téi cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch trong viÖc chia rÏ ®¶ng bé d©n chñ - x· héi Pª-tÐc-bua tr−íc ngµy bÇu cö §u-ma nhµ n−íc II vµ lªn ¸n hµnh ®éng chia rÏ b¶n chØ dÉn cña Ph. I. §an, ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng, ®¶ng viªn men-sª- c¸c s¸ch b¸o vµ tµi liÖu gèc vÝch. Héi nghÞ quyÕt ®Þnh thµnh lËp ban kiÓm tra c¸c c¬ quan b¸o mµ v. i. Lª-nin ®· trÝch dÉn vµ nãi ®Õn chÝ cña ®¶ng vµ cö c¸c ®¹i biÓu cña ®¶ng bé Pª-tÐc-bua vµo ban biªn tËp b¸o "Ng−êi v« s¶n" vµ b¸o "TiÕn lªn". Héi nghÞ ®· bÇu c¸c [A-ni-kin, X. V. TrÝch trong bµi pháng vÊn]. ―[Аникин, С. В. Выдержки ®¹i biÓu ®i dù héi nghÞ ®¹i biÓu cña mét sè tæ chøc b«n-sª-vÝch ®Ó из интервью]. ― «Товарищ», Спб., 1906, № 138, 13 (26) декабря, th¶o ra c−¬ng lÜnh hµnh ®éng chuÈn bÞ cho §¹i héi V §¶ng c«ng стр. 2. Под общ. загл.: Партийные представители о nh©n d©n chñ - x· héi Nga. ― 527. соглашениях. ― 299. 187 Trong cuéc tranh luËn vÒ b¸o c¸o cña V. I. Lª-nin cã ®Ò cËp ®Õn vÊn [ ¸ c-xen-rèt, P. B. B¶n tuyªn bè cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - ®Ò: cã nªn h¹n chÕ viÖc liªn hiÖp gi÷a §¶ng d©n chñ - x· héi víi x· héi Nga t¹i §u-ma]. ― [Аксельрод, П. Б. Думская декларация ph¸i d©n chñ c¸ch m¹ng chØ trong nh÷ng thêi kú cÊp b¸ch kh«ng (khëi РСДРП]. nghÜa, b·i c«ng) vµ "trong nh÷ng tr−êng hîp nh− vËy cã cÇn cã mét tæ chøc c¸ch m¹ng chung vµ thèng nhÊt kh«ng". ― 532. ― В кн.: Стенографические отчеты [Государственной думы]. 1906 год. Сессия первая. Т. II. Заседания 19―38 (с 1 июня по 4 июля). Спб., гос. тип., 1906, стр. 1403―1405: (Государственная дума). ― 130, 151. ― §u-ma nh©n d©n vµ ®¹i héi c«ng nh©n. ― Народная дума и рабочий съезд. Изд. «Искры». Женева, тип. партии, 1905. 15 стр. (РСДРП). ― 61. ― VÒ mét bµi bót ký. ― По поводу одной заметки. Письмо в редакцию. ― «Социал-Демократ», Спб., 1906, № 1, 17 сентября, стр. 7. ― 38, 61, 63. Ai cã lçi: t×nh thÕ hay lËp tr−êng? ― Кто виноват: ситуация или пози- ция? ― «Социал-Демократ», Спб., 1906, № 3, 13 октября, стр 3―5. ― 84 - 88. ¡ng-ghen, Ph. C¸ch m¹ng vµ ph¶n c¸ch m¹ng ë §øc. ― Энгельс, Ф. Ре- волюция и контр революция в Германии. Август 1851 г. ― сентябрь 1852 г. ― 481 - 483. ― Chèng §uy-rinh ― Анти― Дюринг ― xem ¡ng-ghen Ph. TriÕt häc. Kinh tÕ chÝnh trÞ. Chñ nghÜa x· héi. ― Chñ nghÜa x· héi ë §øc. ― Социализм в Германии. Около 24 октября и конец декабря 1891 г. ― 498.
nguon tai.lieu . vn
Chính trị học Báo chí - Truyền thông Xã hội học Giáo dục học Tâm lý học Lịch sử - Văn hoá Triết học Ngôn ngữ học Thư viện thông tin Văn học nước ngoài Ngư nghiệp Hành chính - Pháp luật Địa lý - Địa danh Văn học Việt nam Lịch sử Đảng CNXH - KH Tư Tưởng HCM Ngụ ngôn - Cổ tích Ca dao - Tục ngữ Hoá học Sinh học Y khoa - Dược Kinh tế học