Xem mẫu

  1. KÕt qu¶ cuéc bÇu cö trong ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n ë Pª-tÐc-bua 504 505 c¸ch m¹ng; cßn ph¸i men-sª-vÝch th× b¶o vÖ s¸ch l −îc cña Ngµy 28 th¸ng Giªng, c¸c ®¹i biÓu cña quÇn chóng c«ng hä. nh©n lÇn cuèi cïng ®· kªu gäi ph¸i men-sª-vÝch h·y vøt bá c¸i Ngµy 28 th¸ng Giªng ®· cã cuéc héi nghÞ cã tÝnh chÊt quyÕt s¸ch l−îc ñng hé "thÇm kÝn" ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn, h·y vøt bá ®Þnh cña nh÷ng ng−êi ®−îc ñy nhiÖm thuéc tÊt c¶ c¸c ®¶ng. Cã s¸ch l−îc ph¶n béi ®èi víi khèi t¶. 200 - 250 ng−êi dù. §a sè ®¹i biÓu ― 10 - 12 ng−êi bá phiÕu Nh−ng ngay c¶ hiÖn nay, ph¸i men-sª-vÝch còng vÉn kh«ng chèng ― ®· th«ng qua b¶n nghÞ quyÕt hoµn toµn t¸n thµnh s¸ch phôc tïng ý chÝ cña giai cÊp v« s¶n. Ngµy 1 th¸ng Hai, trªn tê l−îc b«n-sª-vÝch ®ßi ñng hé khèi t¶ vµ trùc tiÕp chèng l¹i ph¸i "Ng«n luËn" cã ®¨ng nh÷ng ®o¹n trÝch tuyªn bè cña hä, trong men-sª-vÝch, chèng l¹i sù ñng hé "thÇm kÝn" ®èi víi ph¸i d©n ®ã hä ®· cã th¸i ®é thäc gËy b¸nh xe ®èi víi khèi t¶. §ªm ngµy chñ - lËp hiÕn. 29 th¸ng Giªng, nh÷ng ng−êi tiÕn bé kh«ng ®¶ng ph¸i t¹i khu Sau ®©y lµ nguyªn v¨n b¶n nghÞ quyÕt ®ã: C«-l«m-na ®· xÐ b¶n ký kÕt cña m×nh víi ph¸i men-sª-vÝch sau "NhËn thÊy r»ng: khi tÊt c¶ ®¹i biÓu khèi t¶ gi¶i thÝch cho nh÷ng ng−êi tiÕn bé 1) th¾ng lîi cña danh s¸ch ph¸i t¶ do §¶ng d©n chñ - x· héi, §¶ng thÊy r»ng ®iÒu kiÖn cña ph¸i men-sª-vÝch ("tù do hµnh ®éng" x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, ph¸i lao ®éng, §¶ng lao ®éng x· héi chñ cho c¸c ®¹i biÓu cö tri, nghÜa lµ tù do ch¹y sang phÝa ph¸i d©n nghÜa nh©n d©n, ®èi víi danh s¸ch nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i Tr¨m ®en chñ - lËp hiÕn!) lµ kh«ng thÓ chÊp nhËn ®−îc. vµ d©n chñ - lËp hiÕn trong ®oµn tuyÓn cö thµnh phè cã mét tÇm quan Ngµy 30 th¸ng Giªng cã cuéc héi nghÞ cña nh÷ng ng−êi träng chÝnh trÞ hÕt søc to lín; 2) sù th¾ng lîi Êy chØ cã ®−îc nhê sù ñng hé nhÊt trÝ cña tÊt c¶ c¸c ®−îc ñy nhiÖm cña c«ng nh©n, lµ ®¶ng viªn §¶ng c«ng nh©n ®¶ng ph¸i t¶ ®èi víi danh s¸ch ph¸i t¶, cho nªn; d©n chñ - x· héi Nga hoÆc cã c¶m t×nh víi ®¶ng nµy. §¹i ®a sè héi nghÞ nh÷ng ng−êi ®−îc ñy nhiÖm cña c«ng nh©n tÊt c¶ c¸c nh÷ng ng−êi ®−îc ñy nhiÖm ®ã ®· tíi dù ― 98 ng−êi. §¹i c«ng x−ëng vµ nhµ m¸y ®Ò nghÞ tÊt c¶ c¸c ®¶ng ph¸i t¶ h·y ñng hé c¸c diÖn Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua cña §¶ng c«ng nh©n danh s¸ch chung cña ph¸i t¶ vµ trong mäi tr−êng hîp, trong bÊt kú khu nµo cña thµnh phè Pª-tÐc-bua, còng ®Òu kh«ng ®−a ra mét danh d©n chñ - x· héi Nga lµ ®ång chÝ V. ®· ®Ò nghÞ xÐt vÊn ®Ò c¸c s¸ch øng cö riªng lÎ nµo vµ kh«ng ñng hé ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn, dï ®¹i biÓu cö tri t−¬ng lai cña §¶ng d©n chñ - x· héi ph¶i phôc lµ d−íi h×nh thøc che ®Ëy. tïng chØ thÞ cña Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua trong khi Dùa vµo ý kiÕn cña quÇn chóng, héi nghÞ nh÷ng ng−êi ®−îc ñy bÇu c¸c nghÞ viªn §u-ma nhµ n−íc. §ång chÝ ®ã v¹ch râ r»ng nhiÖm tá ý mong r»ng c¸c ®ång chÝ d©n chñ - x· héi thuéc ph¸i men- trong c¸c ®iÒu kiÖn b×nh th−êng th× vÊn ®Ò nµy kh«ng thÓ g©y sª-vÝch h·y tham gia vµo khèi liªn minh cña ph¸i t¶ vµ gióp vµo th¾ng lîi cña danh s¸ch ph¸i t¶ trong c¸c cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua". ra sù nghi ngê hoÆc ý kiÕn bÊt ®ång nµo. V× c¸c chØ thÞ cña Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua dÜ nhiªn lµ mét ®iÒu b¾t buéc Nh− vËy, trong thµnh phè Pª-tÐc-bua, thµnh phè mµ ph¸i ®èi víi tÊt c¶ c¸c ®¶ng viªn trong ®¶ng bé Pª-tÐc-bua. Nh−ng men-sª-vÝch ®Þnh t¸ch khái tØnh, c¸c ®¹i biÓu cña toµn thÓ giai hiÖn nay mét bé phËn kh¸ lín trong ®¶ng bé, ®a sè ph¸i men- cÊp v« s¶n ®· lªn ¸n s¸ch l−îc cña ph¸i men-sª-vÝch! sª-vÝch, ®· t¸ch riªng ra vµ tuyªn bè lµ nh÷ng ®¹i biÓu cö tri NghÞ quyÕt nµy cña nh÷ng ng−êi ®−îc ñy nhiÖm hoµn toµn men-sª-vÝch vÉn gi÷ quyÒn tù do hµnh ®éng. §¹i diÖn Ban chøng minh r»ng ë Pª-tÐc-bua sè c«ng nh©n gi¸c ngé, ®ång t×nh chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua nªu râ lµ nÕu c¸c ®¹i biÓu cö víi s¸ch l−îc b«n-sª-vÝch, ®· chiÕm −u thÕ; ®iÒu nµy ®· lé râ tri cña c«ng nh©n phôc tïng chØ thÞ ®ã cña bé phËn tæ chøc tr¸i ngay ë cuéc héi nghÞ ®¹i biÓu ®¶ng bé d©n chñ - x· héi.
  2. KÕt qu¶ cuéc bÇu cö trong ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n ë Pª-tÐc-bua 506 507 ®¹i diÖn cña Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua lµ ®ång chÝ V. ®iÒu lÖ ®¶ng vµ ®· t¸ch khái ®¶ng, th× nh− vËy cã nghÜa lµ hoµn ®· gi¶i thÝch r»ng ë ®©y kh«ng cã ¸p lùc cña chÝnh phñ nµo c¶, thµnh sù chia rÏ do ph¸i men-sª-vÝch g©y ra vµ sÏ m©u thuÉn r»ng së dÜ Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua cã uy tÝn chØ v× víi nghÞ quyÕt mµ tuyÖt ®¹i ®a sè t¹i cuéc héi nghÞ chung cña giai cÊp v« s¶n d©n chñ - x· héi cã tæ chøc cña Pª-tÐc-bua ®· tin nh÷ng ng−êi ®−îc ñy nhiÖm ®· th«ng qua nh»m ñng hé khèi cËy ban chÊp hµnh, vµ khi ®−a ra danh s¸ch ®ã, ban chÊp hµnh t¶ trong cuéc vËn ®éng tuyÓn cö. Nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, ñy chØ thi hµnh nghÜa vô trung t©m l·nh ®¹o cña ®¶ng bé. TÊt c¶ viªn Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua, tøc lµ c¸c ®ång chÝ M. c¸c øng cö viªn ®Òu ®· ®−îc ®−a ra xÐt, ®ång thêi mét ng−êi vµ A., ph¶n ®èi ®iÒu ®ã, hä ®ßi c¸c ®¹i biÓu cö tri do c«ng nh©n trong sè ®ã, theo ®Ò nghÞ cña ®¹i diÖn Ban chÊp hµnh ®¶ng bé cö ra chØ ®−îc tu©n theo ý kiÕn cña nh÷ng ng−êi ®−îc ñy Pª-tÐc-bua, ®· bÞ thay b»ng ng−êi kh¸c vµ sau ®ã cã biÓu quyÕt, nhiÖm th«i. TuyÖt ®¹i ®a sè ®· th«ng qua b¶n nghÞ quyÕt do kÕt qu¶ lµ toµn bé danh s¸ch cña Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc- Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua ®−a ra víi néi dung nh− bua ®−îc ®¹i ®a sè th«ng qua. sau: "Héi nghÞ x¸c nhËn r»ng c¸c ®¹i biÓu cö tri b¾t buéc ph¶i Tr−íc khi tiÕn hµnh cuéc bÇu cö, danh s¸ch cña Ban chÊp phôc tïng c¸c chØ thÞ cña Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua ®· ®−îc ®¨ng trong tÊt c¶ c¸c b¸o. trong cuéc bÇu cö". Cuéc bÇu cö (ngµy 1 th¸ng Hai) ®· ®em l¹i th¾ng lîi cho Ph¸i men-sª-vÝch ra søc ®Êu tranh chèng l¹i nghÞ quyÕt ®ã. ph¸i d©n chñ - x· héi ®oµn kÕt chÆt chÏ. Toµn bé danh s¸ch cña C¸c ®¶ng viªn men-sª-vÝch cã tiÕng nhÊt vµ cã träng tr¸ch nhÊt Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua ®· ®−îc tróng cö. TÊt c¶ 14 còng kh«ng e dÌ g× vµ ®· chèng l¹i Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª- ®¹i biÓu cö tri ®Òu lµ d©n chñ - x· héi! Trong sè 14 ng−êi ®ã cã t¸m lµ b«n-sª-vÝch, 4 lµ men-sª-vÝch tÐc-bua ngay c¶ trong giê phót tr−íc khi bÇu cö. Hä ®· ®Ò nghÞ (cã mét thËt ra lµ thuéc ph¸i c«ng ®oµn, chø kh«ng ph¶i lµ men- "söa l¹i" nh− sau: dïng ch÷ "®¶ng bé Pª-tÐc-bua" thay cho Ban sª-vÝch) vµ hai ng−êi d©n chñ - x· héi kh«ng theo ph¸i nµo vµ chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua. ñng hé khèi t¶. Nh−ng c«ng nh©n ®· hiÓu c¸i s¸ch l−îc men-sª-vÝch chia rÏ T¹i ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n ë thµnh phè, ph¸i b«n-sª-vÝch ®Ó phôc vô cho §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. C«ng nh©n ®· la ã lªn ®· bï l¹i ®−îc thiÖt h¹i cña §¶ng d©n chñ - x· héi t¹i ®oµn b¶o c¸c diÔn gi¶ men-sª-vÝch lµ "th«i, ®ñ råi!" §iÒu söa l¹i, bÝ tuyÓn cö c«ng nh©n ë tØnh. mËt bµo ch÷a cho sù chia rÏ, ®· bÞ tuyÖt ®¹i ®a sè b¸c bá. MÆc cho tê "Ng«n luËn" b©y giê tha hå mµ lång lén (xem sè Sau ®ã chuyÓn sang vÊn ®Ò cö nh÷ng ng−êi ra tranh cö ®¹i ra ngµy 3 th¸ng Hai), rªu rao lµ ph¸i b«n-sª-vÝch ®· kh«ng biÓu cö tri cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga. Ban chÊp nh−êng cho §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng ngay c¶ c¸i hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua ®· ®−a ra ®Ó héi nghÞ xÐt danh s¸ch 14 thiÓu sè t−¬ng xøng n÷a! øng cö viªn do ban chÊp hµnh lùa chän trong sè 21 ng−êi ®−îc Chóng ta ch−a bao giê høa mét sù t−¬ng xøng nµo cho c¸c cuéc héi nghÞ nh÷ng ng−êi ®−îc ñy nhiÖm ë c¸c khu ®Ò cö. §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng; v¶ l¹i còng ch−a hÒ mét ai Cã ý kiÕn ®Ò nghÞ lÊy danh s¸ch ®ã lµm c¬ së, ý kiÕn ®ã ®−îc chøng minh sù t−¬ng xøng Êy, v× kh«ng cã sè liÖu vÒ sè phiÕu. tuyÖt ®¹i ®a sè th«ng qua, bÊt chÊp sù ph¶n kh¸ng cña ph¸i ChØ cã chóng ta lµ nh÷ng ng−êi ®Çu tiªn b¾t ®Çu thu thËp c¸c men-sª-vÝch, hä coi ®ã lµ "¸p lùc cña chÝnh phñ"; trong khi ®ã, sè liÖu Êy.
  3. 508 509 Chóng ta giµnh cho m×nh quyÒn hoµn toµn tù do ®Êu tranh trong ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n, chèng l¹i tÊt c¶ c¸c ®¶ng. Vµ nhê sù ho¹t ®éng cña ph¸i d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng, nªn trong sè tÊt c¶ ®¹i biÓu cö tri c«ng nh©n trong thµnh phè Pª-tÐc-bua vµ trong tØnh Pª-tÐc-bua chØ cã 4 ng−êi cña §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, §¶ng d©n chñ - x· héi cã 20 ng−êi. VÒ b¸o c¸o cña khu m¸t-xc¬-va Trong cuéc bÇu cö t−¬ng lai, chóng ta sÏ giµnh ®−îc tÊt c¶ thµnh phè Pª-tÐc-bua vÒ sè ghÕ cho §¶ng d©n chñ - x· héi. cuéc bÇu cö vµo ®u-ma II Chóng t«i xin l−u ý ®éc gi¶ mét ®iÓm lµ nh÷ng sè liÖu vÒ "Ng−êi v« s¶n", sè 13, Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o "Ng−êi v« s¶n" viÖc bÇu nh÷ng ng−êi ®−îc ñy nhiÖm cña c«ng nh©n thµnh phè ngµy 11 th¸ng Hai 1907 Xanh Pª-tÐc-bua cµng ngµy cµng lµm s¸ng tá vÊn ®Ò: b»ng c¸ch nµo mµ ph¸i men-sª-vÝch ®· thu ®−îc sè phiÕu ®Ó tham gia Héi nghÞ ®¹i biÓu ®¶ng bé d©n chñ - x· héi. Ch¼ng h¹n hä ®· "mang" 370 phiÕu men-sª-vÝch tõ tiÓu khu Ph¸p - Nga tíi héi nghÞ. Ph¸i b«n-sª-vÝch kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc ë ®Êy mét phiÕu nµo thùc sù cña ®¶ng c¶. Cßn kÕt qu¶ th× thÕ nµo? Mét ®¶ng viªn b«n-sª-vÝch ®· ®−îc bÇu lµm ng−êi ®−îc ñy nhiÖm cña Nhµ m¸y Ph¸p - Nga, ®¶ng viªn b«n-sª-vÝch ®ã hiÖn nay l¹i ®−îc bÇu lµm ®¹i biÓu cö tri! ThÕ lµ ph¸i men-sª-vÝch ®· bÞ v¹ch mÆt nh− vËy mét c¸ch bÊt ngê. TiÕp n÷a. Tê "Hßa b×nh cña chóng ta", t¹p chÝ ra hµng tuÇn cña ph¸i men-sª-vÝch (sè 1, 28 th¸ng Giªng) ®· d¸m... viÕt vÒ khu M¸t-xc¬-va nh− sau: "ë c¸c khu Nª-va vµ M¸t-xc¬-va cña ph¸i b«n-sª-vÝch, chØ toµn c¸c ®¶ng viªn x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng ®−îc bÇu lµm ng−êi ®−îc ñy nhiÖm" (tr. 14). Ngay trong tê "Ng−êi v« s¶n" sè 12, chóng t«i ®· chøng minh r»ng ®ã lµ ®iÒu hÕt søc bÞa ®Æt vÒ khu Nª-va, lµ n¬i mµ chÝnh nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch bÞ nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng ®¸nh b¹i.
  4. V. I. L ª - n i n VÒ b¸o c¸o cña khu M¸t-xc¬-va thµnh phè Pª-tÐc-bua 510 511 Ta h·y lÊy khu M¸t-xc¬-va ®Ó xem. B©y giê ph¸i men-sª- Nh− vËy lµ ph¸i men-sª-vÝch coi m×nh chiÕm ®a sè ¸p ®¶o ë khu M¸t-xc¬-va: 243 phiÕu chèng l¹i 185. ... Qu¶ thËt tê "Hßa vÝch coi khu ®ã lµ cña b«n-sª-vÝch, v× hä muèn trót tr¸ch nhiÖm b×nh cña chóng ta" ®· cã th¸i ®é rÊt kh«ng thËn träng: qua vÒ sù thÊt b¹i. Nh−ng nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®· quªn b½ng nh÷ng lêi lÏ cña nã, ta thÊy ph¸i men-sª-vÝch ë héi nghÞ ®· tá ra r»ng lÇn nµy ng−êi ta cã thÓ kiÓm tra hä ®−îc. Ta h·y lÊy b¶n kh«ng thµnh thËt. tuyªn bè chÝnh thøc cña 31 ®¶ng viªn men-sª-vÝch göi lªn Ban Cuèi cïng chóng t«i xin nh¾c ®Ó ®ång chÝ ®· göi cho chóng chÊp hµnh trung −¬ng nãi vÒ nguyªn nh©n hä bá héi nghÞ ra vÒ t«i b¶n b¸o c¸o vÒ khu M¸t-xc¬-va, thÊy râ tÝnh chÊt hÕt søc (truyÒn ®¬n in mµ chóng t«i ®· ph©n tÝch trong tê "Ng−êi v« quan träng cña nh÷ng tµi liÖu ®Çy ®ñ, cña riªng tõng nhµ m¸y, s¶n" sè 121)). Chóng ta thÊy trong sè 31 ng−êi ký tªn cã: "n¨m vÒ viÖc bÇu ng−êi ®−îc ñy nhiÖm vµ vÒ sè phiÕu mµ c¸c øng cö ng−êi cña khu M¸t-xc¬-va". viªn kh¸c nhau ®· thu ®−îc. Cßn héi nghÞ th× ®· chuÈn y ë khu M¸t-xc¬-va ®−îc quyÒn cö 4 ng−êi thuéc ph¸i b«n-sª-vÝch vµ 4 ng−êi thuéc ph¸i men- sª-vÝch. "Ng−êi v« s¶n", sè 13, ngµy 11 Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn §iÒu ®ã h¸ kh«ng cã ý nghÜa hay sao? b¸o "Ng−êi v« s¶n" th¸ng Hai 1907 Khi nµo cÇn thu sè phiÕu men-sª-vÝch ®Ó ®em ®Õn héi nghÞ, th× ph¸i men-sª-vÝch tÝnh n¨m men-sª-vÝch chèng l¹i ba hay bèn b«n-sª-vÝch. Lóc ®ã ph¸i men-sª-vÝch muèn chiÕm −u thÕ! Cßn khi nµo cÇn ph¶i trót c¸i tr¸ch nhiÖm chÝnh trÞ th× khu M¸t-xc¬-va l¹i ®−îc tuyªn bè lµ khu cña "b«n-sª-vÝch"... Ph¸i b«n-sª-vÝch tÝnh sè phiÕu cña m×nh trong khu M¸t-xc¬- va lµ 185 vµ chÝnh nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, ngay trong tê truyÒn ®¬n ®ã, ®· c«ng nhËn r»ng hä chØ ph¶n ®èi sè phiÕu ®ã mét c¸ch "cã ®iÒu kiÖn", r»ng thùc ra sè phiÕu ®ã cÇn ph¶i ®−îc chuÈn y (tr. 7, còng trong truyÒn ®¬n ®ã). T¹i khu M¸t-xc¬-va, ph¸i men-sª-vÝch tÝnh sè phiÕu cña hä lµ 48 céng víi 98 céng víi 97, tÊt c¶ lµ 243. Trong ®ã cã 195 phiÕu cßn ch−a ®−îc thõa nhËn, nh −ng chÝnh nh÷ng ng −êi men-sª-vÝch lóc ®ã cø ngoan cè tuyªn bè (tr. 7 trong tê truyÒn ®¬n cña hä) r»ng t Êt c¶ 243 phiÕu ph¶i ®−îc chuÈn y! 1) Xem tËp nµy, tr. 398 - 402.
  5. 512 Mét vµi sè liÖu vÒ cuéc bÇu cö trong ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n ë miÒn nam n−íc nga Chóng t«i ®· göi cho tÊt c¶ ®¶ng viªn d©n chñ - x· héi Nga lêi kªu gäi tæ chøc viÖc thu thËp c¸c sè liÖu chÝnh x¸c vÒ cuéc bÇu cö trong ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n; lêi kªu gäi ®ã kh«ng ph¶i kh«ng thu ®−îc kÕt qu¶. Chóng t«i ®· nhËn ®−îc 93 b¶n mÉu in s½n ®−îc ®iÒn vµo ®Çy ®ñ, mµ chóng t«i ®· ph©n ph¸t cho c¸c ®ång chÝ ë Pª-tÐc-bua 93 b¶n ®ã ®· ®−îc ph©n ph¸t nh− sau vÒ c¸c khu: 7 b¶n cho Pª-tÐc-bua-xcai-a Xt«-r«-na, 22 b¶n cho §¶o Va-xi-li-Ðp-xki, 18 cho khu V−-boãc-g¬, 18 cho khu M¸t-xc¬-va, 28 cho khu G«-rèt-xc«i. Chóng t«i yªu cÇu c¸c ®ång chÝ gÊp rót göi sè b¶n cßn l¹i ®Ó cã ®ñ tµi liÖu, ®Æc biÖt lµ tµi liÖu vÒ c¸c nhµ m¸y lín. Lóc ®ã chóng t«i sÏ c«ng bè b¶n tæng kÕt nh÷ng tµi liÖu ®ã. Chóng t«i ®· nhËn ®−îc tµi liÖu vÒ 6 nhµ m¸y thuéc tØnh £-ca-tª-ri-n«-xl¸p. Chóng t«i nªu c¸c tµi liÖu nµy trong mét biÓu ®å, ®Ó c¸c ®ång chÝ thÊy c¸c tµi liÖu mµ ®¶ng quan t©m vµ chóng ta ph¶i rót ra nh÷ng kÕt luËt g× tõ kinh nghiÖm cña cuéc bÇu cö ®Çu tiªn bÇu cho c¸c chÝnh ®¶ng trong tõng ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n (xem biÓu ®å, tr. 515. ―B. T.). TÊt nhiªn, chóng t«i kh«ng biÕt c¸c sè liÖu ®ã cã tÝnh chÊt ®iÓn h×nh ®Õn møc nµo vµ cã thÓ vËn dông tíi møc ®é nµo cho toµn tØnh £-ca-tª-ri-n«-xl¸p nh÷ng kÕt luËn rót ra tõ c¸c sè liÖu ®ã. Ph¶i thu thËp nh÷ng sè liÖu ®Çy ®ñ ®Ó rót ra nh÷ng kÕt luËn cuèi cïng.
  6. 513 Sè phiÕu ®· bá cho Sè Sè Sè ng−êi Ai ®−îc bÇu lµm c«ng d©n d©n Tªn nhµ m¸y ®−îc nh©n c«ng ng−êi ®−îc ñy chñ chñ - x· héi nh©n ñy nhiÖm ®· bá - x· x· chñ kh«ng ph¸i nhiÖm phiÕu héi nghÜa - ®¶ng héi h÷u b«n- men- c¸ch ph¸i sª- sª- m¹ng vÝch vÝch D©n chñ - x· héi Nhµ m¸y E-da-u… ― ― (men-sª-vÝch) 350 1 130 112 15 3 X−ëng ch÷a ®Çu D©n chñ - x· héi ― ― ― ― m¸y… 2700 2 (men-sª-vÝch) 800 650 §o¹n ®Çu m¸y… 700 1 D©n chñ - x· héi ― ― ― 230 230 D©n chñ - x· héi Nhµ m¸y lµm ― ― ― ― ®inh… (b«n-sª-vÝch) 700 1 250 250 D©n chñ - x· héi Nhµ m¸y lµm ― ― ― èng… (men-sª-vÝch) 850 1 200 195 5 Nhµ m¸y chÕ t¹o X· héi chñ nghÜa - ®−êng ray Bri-an- c¸ch m¹ng ― ― ― xc¬… 4350 4 1100 300 800 6 ng−êi d©n chñ - ― x· héi 2710 250 1257 815 8 Tæng céng c¶ 6 nhµ 9650 10 4 ng−êi x· héi chñ 230 m¸y nghÜa - c¸ch m¹ng 1737
  7. V. I. L ª - n i n Mét vµi sè liÖu vÒ cuéc bÇu cö trong ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n 514 515 bÇu lµm ng−êi ®−îc ñy nhiÖm. Kh«ng thÓ cã nh÷ng lêi kh¼ng T¹m thêi chØ cã thÓ nªu lªn hai ®iÒu. Tû lÖ sè c«ng nh©n ®Þnh nh− thÕ ®−îc, nÕu kh«ng cã tµi liÖu thèng kª chÝnh x¸c chØ tham gia bá phiÕu kh«ng cao. Cã lÏ c«ng t¸c vËn ®éng cña râ sè phiÕu ®· bÇu ë c¸c nhµ m¸y. §¶ng d©n chñ - x· héi ch−a ®−îc thËt s©u, ch−a th©m nhËp vµo Chóng t«i hy väng r»ng c¸c ®ång chÝ trong toµn n−íc Nga quÇn chóng réng r·i. VÒ ®¹i thÓ, d−íi mét phÇn ba tæng sè c«ng sÏ tiÕp tôc thu l−îm tµi liÖu theo c¸c mÉu ®· nãi trªn, ®Ó toµn nh©n ®· tham gia bÇu cö. ë nhµ m¸y lµm èng, tû lÖ sè ng−êi ®¶ng cã thÓ cã thÓ h×nh dung mét c¸ch râ rµng vµ chÝnh x¸c vÒ tham gia thÊp nhÊt: trong sè 850 cã 200 ng−êi tham gia, tøc lµ kÕt qu¶ cña ®ît vËn ®éng cña m×nh vµ biÕt c¸ch t×m ra nguyªn d−íi mét phÇn t−. Tû lÖ ë nhµ m¸y E-da-u lµ cao nhÊt: 130 nh©n nh÷ng sù thÊt b¹i t−¬ng ®èi cña m×nh. trong sè 350, tøc lµ h¬n mét phÇn ba. Sù c¹nh tranh cña §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng ®· "Ng−êi v« s¶n" sè 13, ngµy 11 Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o diÔn ra t¹i hai nhµ m¸y: E-da-u vµ Bri-an-xc¬. ë nhµ m¸y Bri- th¸ng Hai 1907 "Ng−êi v« s¶n" an-xc¬, §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng ®· th¾ng ph¸i men- sª-vÝch! Nhµ m¸y lín nhÊt ®· bÇu bèn ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng lµm ng−êi ®−îc ñy nhiÖm. Nh− vËy lµ nh÷ng sè liÖu s¬ bé (thËt ra, h·y cßn mang tÝnh chÊt rÊt côc bé) vÒ miÒn Nam ®· x¸c minh lêi kÕt luËn vÒ miÒn B¾c: §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng ®ang th¾ng ph¸i men- sª-vÝch ― chÝnh lµ ®Ó cho bän c¬ héi chñ nghÜa mét bµi häc! chÝnh lµ ®Ó c¶nh c¸o nh÷ng kÎ xa rêi ph¸i d©n chñ t− s¶n c¸ch m¹ng mét c¸ch khinh suÊt kh«ng thÓ tha thø ®−îc vµ ch¹y theo ph¸i d©n chñ t− s¶n qu©n chñ - tù do chñ nghÜa! Trong tæng sè ng−êi ®−îc ñy nhiÖm (10 ng−êi) th× §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng chiÕm 40%, tøc lµ hai phÇn n¨m. Song tæng sè phiÕu bá cho §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng chØ chiÕm non mét phÇn ba, tøc lµ 815 trong sè 2710 phiÕu. CÇn ph¶i nªu lªn lµ mÆc dÇu giµnh ®−îc th¾ng lîi ë nhµ m¸y lín nhÊt, nh−ng §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng l¹i thu ®−îc mét tû lÖ phiÕu Ýt h¬n so víi tû lÖ sè ng−êi cña ®¶ng ®ã ®−îc bÇu lµm ng−êi ®−îc ñy nhiÖm. §iÒu ®ã chøng tá r»ng nh÷ng tham väng cña §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng ë Pª-tÐc-bua thËt m¬ hå vµ v« c¨n cø, hä kh¼ng ®Þnh r»ng hä ph¶i ®−îc tû lÖ phiÕu lín h¬n so víi tû lÖ sè ng−êi cña hä ®−îc
  8. 516 KÕt qu¶ cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua 517 ph¸i t¶ thªm nhiÒu phiÕu so víi dù ®o¸n. ë M¸t-xc¬-va kh«ng cã mét tê b¸o hµng ngµy nµo ®¨ng danh s¸ch ®¹i biÓu cö tri cña khèi t¶. ë Pª-tÐc-bua th× cã mét sè tê b¸o ®· ®¨ng: ng−êi ta b¶o tê "§ång chÝ" thËm chÝ ®· t¨ng sè l−îng b¸o lªn rÊt nhiÒu tõ ngµy b¸o ®ã "khuynh t¶". ë M¸t-xc¬-va kh«ng cã c¸c phßng chØ dÉn vµ ghi danh s¸ch ph¸i t¶. Cßn ë Pª-tÐc-bua l¹i cã. ë M¸t- KÕt qu¶ cuéc bÇu cö xc¬-va ®a sè nh÷ng ng−êi tiÓu t− s¶n ®· tin vµo c©u chuyÖn hoang ®−êng cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn vÒ mèi nguy c¬ Tr¨m ë Pª-tÐc-bua ®en. ë Pª-tÐc-bua râ rµng lµ lßng tin Êy cña nh÷ng ng−êi tiÓu t− s¶n vµ cña bän c¬ héi chñ nghÜa ®· b¾t ®Çu tan vì. Pª-tÐc-bua, 9 th¸ng Hai 1907. Chóng t«i ®−a ra c¸c sè liÖu cña c¸c khu bÇu cö, ë ®©u còng ®Òu lÊy sè phiÕu tèi ®a mµ c¸c øng cö viªn trong c¸c T¹i cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua, §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn ®· danh s¸ch ®· thu ®−îc (sè liÖu cña b¸o "Ng«n luËn") (xem th¾ng lîi. Hä ®· giµnh ®−îc 151 ®¹i biÓu cö tri trong 11 khu biÓu ®å, tr. 518. ― BT.). bÇu cö. Khèi t¶ chØ th¾ng trong mét khu th«i, tøc lµ khu V−- Nh÷ng con sè nµy cho phÐp chóng ta ®i ®Õn mét sè kÕt luËn boãc-g¬, vµ ®· giµnh ®−îc 9 ®¹i biÓu cö tri trong sè 160. ®¸ng chó ý. Nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua lµ: Tr−íc hÕt, vÒ "mèi nguy c¬ Tr¨m ®en". Cuéc bÇu cö ®· hÇu hÕt ë c¸c khu bÇu cö, tû lÖ ng−êi ®i bá phiÕu t¨ng lªn, vµ chøng minh lµ nguy c¬ Êy kh«ng cã. Nh÷ng lêi tuyªn bè vµ sau n÷a ph¸i h÷u ®· suy yÕu. §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn chiÕm nh÷ng lêi c¶nh b¸o nhiÒu lÇn cña chóng t«i, ®−îc tÊt c¶ ®¶ng hµng ®Çu, hä ®· giµnh ®−îc 28 798 phiÕu (tÝnh theo sè phiÕu viªn b«n-sª-vÝch, kÓ c¶ b¸o "Lao ®éng gian khæ"183 vµ b¸o tèi ®a bá cho c¸c øng cö viªn cña hä). Khèi t¶ chiÕm hµng "Nh·n quan" nh¾c l¹i, ®· ®−îc x¸c minh hoµn toµn. thø hai, giµnh ®−îc 16 703 phiÕu. Thø ba lµ §¶ng th¸ng Trong bÊt kú tr−êng hîp ph©n chia nh− thÕ nµo vÒ sè phiÕu M−êi, giµnh ®−îc 16 613 phiÕu. Thø t− lµ §¶ng qu©n chñ, cã gi÷a §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn vµ ph¸i t¶, ë Pª-tÐc-bua bän Tr¨m 5 270 phiÕu. ®en còng kh«ng thÓ tróng cö ®−îc! Nh− vËy so víi M¸t-xc¬-va th× ®©y lµ b−íc tiÕn lín. §· Kh«ng ph¶i chØ cã thÕ. Ngay c¶ nÕu §¶ng th¸ng M−êi vµ giµnh ®−îc mét khu. Trong nhiÒu danh s¸ch øng cö, ph¸i t¶ ®· §¶ng qu©n chñ cã cïng ®i víi nhau (®ã lµ mét viÖc kh«ng thÓ cã chuyÓn tõ hµng thø ba lªn hµng thø hai. ë M¸t-xc¬-va tû lÖ sè ®−îc, ®Æc biÖt lµ ë Pª-tÐc-bua, n¬i mµ §¶ng th¸ng M−êi ng−êi phiÕu bá cho khèi t¶ lµ 13 phÇn tr¨m. ë Pª-tÐc-bua tû lÖ Êy h¬n §øc ë §¶o Va-xi-li-Ðp-xki tý n÷a th× g©y lén c¶ víi "Liªn minh gÇn gÊp ®«i ― tøc lµ 25 phÇn tr¨m. ngµy 17 th¸ng M−êi"), ― ngay c¶ khi ®ã, bän Tr¨m ®en còng kh«ng thÓ th¾ng ë Pª-tÐc-bua! §iÒu ®ã ai còng sÏ thÊy, nÕu chÞu DÜ nhiªn ë ®©y cã vai trß cña viÖc tuyªn truyÒn cæ khã lµm mÊy bµi tÝnh ®¬n gi¶n víi nh÷ng con sè ®· dÉn ra. Tæng ®éng Ýt nhiÒu réng r·i h¬n vµ cña ¶nh h − ëng chÝnh trÞ sè phiÕu cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn vµ cña ph¸i t¶ (45 500 phiÕu) cña cuéc bÇu cö chung vµo §u-ma, cuéc bÇu cö nµy ®· cho
  9. 518 518 Sè phiÕu tèi ®a bá cho Sè phiÕu chªnh lÖch Sè phiÕu chóng ta gi÷a §¶ng cÇn giµnh lÊy ®Ó C¸c khu bÇu cö trong thµnh §¶ng D©n chñ - §¶ng d©n chñ - th¾ng §¶ng d©n chñ phè Pª-tÐc-bua Khèi t¶ th¸ng lËp hiÕn qu©n chñ - lËp hiÕn lËp hiÕn vµ M−êi ph¸i t¶ ―1753 Xp¸t-xki.............................. 3397 1644 1514 624 877 ―734 N¸c-va .................................. 2377 1643 1326 307 368 ―1857 Li-t©y-n− .............................. 2776 919 2153 667 929 ―196 C«-l«m-na ............................ 1318 1122 1068 236 99 ―364 §¶o Va-xi-li-Ðp-xki ............. 2313 1949 2102 418 183 ―1459 R«-gi¬-®Ðt-ven-xki .............. 2784 1325 1195 537 730 ―1160 Ca-dan .................................. 1749 589 998 201 581 ―709 ¸t-mi-ran-ch©y-xki ............. 955 246 725 196 355 ―2398 M¸t-xc¬-va .......................... 4100 1702 2233 706 1200 ―1314 A-lÕch-xan-®r¬ - NÕp-xki... . 2735 1421 799 588 658 Pª-tÐc-bua ........................... 3282 2754 1851 541 528 265 + 377 ― V−-boãc-g¬ ......................... 1012 1389 649 249 Trong 5 khu bÇu cö thuéc lo¹i kh«ng ph¶i lµ hÕt hy väng Tæng céng............................... 28798 16703 16613 5270 1 573 phiÕu
  10. KÕt qu¶ cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua V. I. L ª - n i n 519 520 nhiÒu h¬n gÊp ®«i tæng sè phiÕu cña §¶ng th¸ng M−êi vµ §¶ng cho chóng ta nh÷ng g×? qua viÖc tuyªn truyÒn trùc tiÕp cña qu©n chñ (22 000 phiÕu). Trong bÊt kú tr−êng hîp ph©n chia m×nh chèng §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, chóng ta cã ®¹t ®−îc kÕt nh− thÕ nµo vÒ sè phiÕu gi÷a bèn b¶n danh s¸ch ®ã, dï ph¸i qu¶ lµ thøc tØnh nh÷ng tÇng líp cö tri míi tr−íc ®©y vèn thê ¬ h÷u cã "biÖn ph¸p" g× ®i n÷a, th× nguy c¬ Tr¨m ®en còng kh«ng vµ l«i cuèn hä tham gia vµo sinh ho¹t chÝnh trÞ kh«ng? chóng ta thÓ cã ®−îc. ®· t¸ch ®−îc nh÷ng ng−êi tiÓu t− s¶n vÉn b¸m ®u«i ph¸i tù do, Ph¸i tiÓu t− s¶n ― ph¸i d©n tóy vµ bän c¬ héi chñ nghÜa ra khái ®ã vµ kÐo hä vÒ phÝa giai cÊp v« s¶n ®Õn møc ®é nµo? trong §¶ng d©n chñ - x· héi hïa theo bän d©n chñ - lËp hiÕn la §Ó xÐt ®iÒu nµy, tr−íc hÕt chóng ta h·y so s¸nh c¸c sè liÖu ã vÒ nguy c¬ Tr¨m ®en ― ®· lõa dèi nh©n d©n. Tr−íc khi bÇu vÒ sè phiÕu cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn vµ cña ph¸i t¶ (vÉn cö chóng t«i ®· nãi râ ®iÒu ®ã. Cuéc bÇu cö ®· chøng minh sù nh− tr−íc, maxima) n¨m 1906 vµ 1907 (xem biÓu ®å, tr. 521. ― BT.). ®óng ®¾n cña chóng t«i. Qua c¸c sè liÖu ®ã, ta hoµn toµn thÊy râ tû lÖ sè phiÕu bá cho Sù b¹c nh−îc vµ sù thiÓn cËn vÒ chÝnh trÞ, vèn lµ ®Æc tÝnh ph¸i ®èi lËp vµ cho c¸ch m¹ng håi 1906 vµ 1907. Trong sè 17 cña anh chµng trÝ thøc tiÓu t− s¶n vµ cña anh chµng phi-li-xtanh ngh×n phiÕu chóng ta giµnh ®−îc (tÝnh sè ch½n) th× cã kho¶ng Pª-tÐc-bua thùc sù ®· lé râ. Tuy møc ®é hoµn toµn kh«ng b»ng 12 ngh×n phiÕu chóng ta giµnh ®−îc cña §¶ng d©n chñ - lËp ë M¸t-xc¬-va, song cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua vÉn lµ cuéc bÇu cö hiÕn, kho¶ng 5 ngh×n phiÕu lµ do tranh thñ ®−îc sè quÇn chóng cña nh÷ng ng−êi tiÓu t− s¶n bÞ bän d©n chñ - lËp hiÕn lµm cho tr−íc kia cã th¸i ®é thê ¬ (mét bé phËn cã th¸i ®é tÈy chay bÇu khiÕp ®¶m vµ ®¸nh lõa. TÊt c¶ c¸c b¸o chÝ tr−íc cuéc bÇu cö ë cö). Pª-tÐc-bua, tõ tê "Ng«n luËn" ®Õn tê "§ång chÝ" vèn vÉn b¶o vÖ §ång thêi còng thÊy ngay sù kh¸c nhau gi÷a nh÷ng khu khèi t¶ mét c¸ch buån bùc (ch¼ng ph¶i nã ®· t×m c¸ch bµo ch÷a bÇu cö "hÕt hy väng" ― tøc lµ nh÷ng khu bÇu cö mµ cã lÏ håi vÒ viÖc nã ®ång t×nh víi ph¸i t¶?), ®Òu ®Çy dÉy nh÷ng tµi liÖu 1907 dï cã cè g¾ng ®Õn ®©u chóng ta còng kh«ng th¾ng ®−îc ― chøng tá r»ng bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ bän phô häa víi chóng víi nh÷ng khu bÇu cö kh«ng hÕt hy väng. ThÝ dô, ®øng ®Çu ®· lµm cho anh chµng tiÓu t− s¶n ho¶ng hèt b»ng c¸i bãng ma nh÷ng khu bÇu cö "hÕt hy väng" lµ khu ¸t-mi-ran-ch©y-xki vµ nguy c¬ mµ chóng bÞa ra vÒ th¾ng lîi cña bän Tr¨m ®en trong Li-t©y-n−. Sè phiÕu cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn h¬n sè phiÕu bÇu cö. cña chóng ta rÊt nhiÒu. Gi¶i thÝch ®iÒu Êy nh− thÕ nµo? §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn ®· t×m c¸ch tr¸nh mèi nguy c¬ tõ Nguyªn nh©n ®· râ rµng. Trong khu bÇu cö thø nhÊt phÝa t¶ b»ng nh÷ng tiÕng la ã vÒ nguy c¬ Tr¨m ®en trong cuéc thµnh phÇn d©n c − l µ c«ng chøc, trong khu bÇu cö thø bÇu cö, trong khi ®ã th× b¶n th©n hä l¹i ®Õn gÆp Xt«-l−-pin vµ hai ― l µ ®¹i t − s ¶n ( tr − íc khi b Çu cö, tê "Lao ®éng gian høa víi h¾n lµ sÏ kh«n ngoan vµ trung thùc h¬n, sÏ c¾t ®øt víi ph¸i t¶. ChÝnh Xt«-l−-pin ®· thõa nhËn ― theo lêi cña tê "§ång khæ" chØ râ ®iÒu nµy 184 ). N¬i nµo kh«ng cã giai cÊp v« s¶n chÝ" ra ngµy h«m nay (9 th¸ng Hai) ― r»ng «ng ta cã biÕt ®«i chót th − ¬ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp, n¬i nµo ®a sè lµ bän c«ng chøc th× ë ®ã ph¸i d©n chñ - x· héi kh«ng thÓ th¾ng, dï vÒ b−íc ngoÆt ®ã cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn vÒ phÝa h÷u! ® − îc ph¸i lao ®éng ñng hé. ë ® ã, ngay c¶ sè ng − êi bá Sau n÷a. KÕt qu¶ cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc bua lµm cho ta cã thÓ tr¶ lêi c©u hái: cuéc bÇu cö Êy ®· mang l¹i phiÕu còng gi¶m xuèng: hä kh«ng høng thó! ë ® ã, chóng
  11. 521 Sè phiÕu ®· bá (tèi ®a) N¨m 1906 N¨m 1907 C¸c khu bÇu cö trong thµnh phè Sè phiÕu Sù kh¸c nhau gi÷a cét Sè phiÕu bá Sè phiÕu Sè phiÕu bá cho d©n Pª-tÐc-bua cuèi vµ cét ®Çu cho d©n chñ - bá cho ph¸i cña c¶ hai chñ - lËp lËp hiÕn t¶ ph¸i hiÕn Xp¸t-xki.............................. 5009 3397 1644 5041 +32 N¸c-va .................................. 3578 2377 1643 4020 +442 ― 72 Li-t©y-n− .............................. 3767 2776 919 3695 C«-l«m-na............................ 2243 1318 1122 2440 +197 §¶o Va-xi-li-Ðp-xki ............. 3777 2313 1949 4262 +485 R«-gi¬-®Ðt-ven-xki.............. 3393 2784 1325 4109 +716 Ca-dan.................................. 2242 1749 589 2338 +96 ― 352 ¸t-mi-ran-ch©y-xki............. 1553 955 246 1201 M¸t-xc¬-va .......................... 5124 4100 1702 5802 +678 A-lÕch-xan-®r¬ - NÕp-xki .. . 2991 2735 1421 4156 +1165 Pª-tÐc-bua ........................... 4946 3282 2754 6036 +1090 V−-boãc-g¬ ......................... 1988 1012 1389 2401 +413 Tæng céng…………………. 40611 28798 16703 45501 +4890
  12. V. I. L ª - n i n KÕt qu¶ cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua 522 523 ta chØ giµnh l¹i ®−îc gÇn mét phÇn t− sè phiÕu cña §¶ng d©n Chóng ta cã thÓ dÔ dµng th¾ng lîi ë khu bÇu cö C«-l«m-na: chñ - lËp hiÕn cho khèi t¶. muèn th¾ng chØ cÇn giµnh cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn 99 phiÕu ë mét cùc kh¸c lµ nh÷ng khu bÇu cö kh«ng hÕt hy väng, ë th«i. ë khu bÇu cö §¶o Va-xi-li-Ðp-xki, lµ khu hÇu nh− c¶ ba danh s¸ch chñ yÕu ®Òu t−¬ng ®−¬ng nhau ― §¶ng d©n chñ - nh÷ng khu bÇu cö Êy ph¸i d©n chñ - x· héi, ®−îc ph¸i lao ®éng ñng hé, ®· thøc tØnh mét sè lín nh÷ng thµnh phÇn míi, kÐo lËp hiÕn, §¶ng th¸ng M−êi, ph¸i t¶ ― chóng ta cã thÓ th¾ng d©n nghÌo thµnh thÞ ra khái b·i lÇy vµ ra khái c¬n mª ®Ó tham ®−îc nÕu chóng ta giµnh ®−îc 183 phiÕu cña §¶ng d©n chñ - gia chÝnh trÞ. §ã lµ nh÷ng khu bÇu cö A-lÕch-xan-®r¬ - NÕp-xki lËp hiÕn. ë khu bÇu cö N¸c-va, muèn th¾ng ph¶i giµnh ®−îc vµ Pª-tÐc-bua. ë ®©y, sè phiÕu chèng l¹i bän Tr¨m ®en t¨ng lªn, 368 phiÕu cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. tøc lµ nÕu tÝnh sè phiÕu cña c¶ §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn lÉn cña KÕt qu¶ lµ ë Pª-tÐc-bua, khèi t¶ k h«ng nghi ngê g× c¶ ® · ph¸i t¶ th× trong mçi khu bÇu cö t¨ng thªm h¬n mét ngh×n tranh thñ ®−îc nh÷ng nh©n viªn b¸n hµng vµ tÇng líp tiÓu phiÕu. ë nh÷ng khu bÇu cö nµy, phÇn lín sè phiÕu cña ph¸i t¶ t− s¶n thµnh thÞ, ®· ph¸t ®éng ®−îc mét bé phËn trong sè kh«ng ph¶i do giµnh l¹i cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, mµ lµ sè ®ã lÇn ®Çu tiªn tham gia ®êi sèng chÝnh trÞ, ®· tranh thñ phiÕu míi. TiÕng gäi ®Êu tranh, tiÕng gäi cña ph¸i d©n chñ - x· ®−îc mét bé phËn rÊt lín trong sè ®ã t¸ch khái §¶ng d©n héi vµ ph¸i lao ®éng ®· thøc tØnh nh÷ng ng−êi mµ c¸i giäng chñ - lËp hiÕn. ngät ngµo cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn ®· kh«ng l«i cuèn ®−îc. Cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua ®· b¸c bá hoµn toµn c¸i quan ®iÓm ë khu bÇu cö Pª-tÐc-bua, chóng ta ph¶i giµnh l¹i tÊt c¶ lµ bi quan thÊt väng cho r»ng t− t−ëng d©n chñ - x· héi lµ kh«ng 265 phiÕu tõ tay §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, nh− thÕ lµ chóng ta cã thÓ tiÕp thu ®−îc ®èi víi c¸c nh©n viªn c«ng th−¬ng nghiÖp, thÓ th¾ng ®−îc. Thªm 265 vµo 2 754 phiÕu, râ rµng lµ hoµn toµn trong giai ®o¹n trung gian mµ ph¸i lao ®éng ñng hé nh÷ng cã thÓ giµnh ®−îc th¾ng lîi. Vµ còng râ rµng lµ d©n nghÌo ng−êi x· héi chñ nghÜa. NÕu chóng ta muèn vµ biÕt c¸ch lµm thµnh thÞ cßn xa míi cã tÝnh chÊt v« s¶n: nh÷ng nh©n viªn b¸n th× chóng ta cã thÓ thøc tØnh hµng tr¨m, hµng ngh×n d©n nghÌo hµng, nh÷ng ng−êi ®¸nh xe ngùa, nh÷ng ng−êi thuª nhµ Ýt tiÒn thµnh thÞ ë mçi khu bÇu cö cña thñ ®« ®Ó ®−a hä tham gia ®Êu ®Òu ñng hé ph¸i t¶. Râ rµng lêi kªu gäi cña §¶ng d©n chñ - x· tranh chÝnh trÞ. Chóng ta cã thÓ t¸ch hµng tr¨m nh©n viªn b¸n héi ®−îc ph¸i lao ®éng ñng hé, kh«ng ph¶i lµ v« hiÖu qu¶, râ hµng, nh©n viªn v¨n phßng v. v., ë mçi khu bÇu cö khái ®¶ng rµng lµ ë ®©y cã rÊt nhiÒu thµnh phÇn d©n chóng cã kh¶ n¨ng cña bän t− s¶n tù do chñ nghÜa lµ bän mÆc c¶ víi Xt«-l−-pin. tiÕn xa h¬n vµ t¶ h¬n §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. Kiªn tr× lµm theo h−íng ®ã th× ®éc quyÒn l·nh ®¹o cña §¶ng ë k hu bÇu cö A-lÕch-xan-®r¬ - NÕp-xki, cuéc ®Êu tranh d©n chñ - lËp hiÕn ph¶n béi ®èi víi tÇng líp nghÌo ë thµnh thÞ ®· diÔn ra phøc t¹p h¬n nhiÒu. Muèn th¾ng lîi, ph¶i giµnh sÏ bÞ ®Ëp tan. ChØ mét cuéc ®Êu tranh bÇu cö n÷a víi khèi t¶ ë ® − îc cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn 658 phiÕu. 658 céng thªm vµo 1 421 ― c on sè thªm nµy còng kh¸ cao nh − ng Pª-tÐc-bua, lµ §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn sÏ kh«ng ®øng v÷ng! Víi dÇu sao còng lµ Ý t h¬n mét nöa . Chóng ta kh«ng cã quyÒn luËt bÇu cö nh− hiÖn nay th× hä sÏ bÞ thÊt b¹i th¶m h¹i, nÕu hä ® − îc coi lµ hÕt hy väng ®èi víi nh÷ng khu bÇu cö nµo mµ l¹i x«ng vµo trËn mét lÇn n÷a sau nh÷ng th¸ng tuyªn truyÒn chóng ta sÏ th¾ng nÕu sè phiÕu cña chóng ta t¨ng lªn gÊp r−ìi. kiÓu "Xt«-l−-pin" vµ nh÷ng sù mÆc c¶ kiÓu Mi-li-u-cèp!
  13. V. I. L ª - n i n KÕt qu¶ cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua 524 525 ThËt thÕ. RÊt dÔ thÊy lµ c¶ trong cuéc bÇu cö nµy khèi t¶ Nh÷ng ®Æc tr−ng Êy cã thÝch hîp víi nh÷ng ng−êi men-sª- còng chØ thiÕu chót Ýt lµ cã thÓ th¾ng lîi. HÕt hy väng th× chØ vÝch ®· ph©n liÖt kh«ng? §−¬ng nhiªn lµ thÝch hîp v× hä ph¸ cã nh÷ng khu bÇu cö nh− ¸t-mi-ran-ch©y-xki, Li-t©y-n−, ho¹i sù thèng nhÊt cña ®¶ng bé d©n chñ - x· héi ë Pª-tÐc-bua, Xp¸t-xki, R«-gi¬-®Ðt-ven-xki, Ca-dan vµ M¸t-xc¬-va. ë c¶ s¸u g©y chia rÏ trong hµng ngò nh÷ng ng−êi chiÕn ®Êu, trong giê khu bÇu cö Êy chóng ta ph¶i t¨ng sè phiÕu cña chóng ta lªn phót ®Êu tranh s«i næi nhÊt ®· ch¹y theo §¶ng d©n chñ - lËp h¬n gÊp r−ìi, ― ®ã lµ mét viÖc khã mµ lµm ®−îc dï cã cè hiÕn, vµ cuèi cïng ®· trùc tiÕp ng¨n trë chóng ta ngay c¶ sau g¾ng cæ ®éng bÇu cö thÕ nµo ®i n÷a, dï cã ph©n ph¸t s¸ch khi ®· thµnh lËp khèi liªn minh ph¸i t¶. ChØ cÇn nhí l¹i r»ng b¸o v. v., thÕ nµo ®i n÷a (nãi ®óng h¬n, viÖc Êy cã thÓ lµm khèi liªn minh ph¸i t¶ ®· ®−îc thµnh lËp ngµy 25 th¸ng Giªng, ®−îc, nh−ng kh«ng ph¶i trong chÕ ®é tù do bÇu cö kiÓu toµ thÕ mµ ngµy 28 th¸ng Giªng trªn tê "§ång chÝ" nh÷ng ng−êi ¸n qu©n sù - d· chiÕn cña Xt«-l−-pin!). VÒ mÆt thµnh phÇn x· men-sª-vÝch ph©n liÖt ®· kªu gäi bá phiÕu tr¾ng trong 5 khu héi th× hai khu ®Çu trong c¸c khu ®ã rÊt khã gÇn ®èi víi ph¸i bÇu cö! Ngµy 1 th¸ng Hai, còng nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch Êy d©n chñ - x· héi vµ ph¸i lao ®éng. Bèn khu sau dÔ gÇn h¬n, (xem tê "Ng«n luËn") ®· ®¨ng lêi kªu gäi ®e däa nh÷ng ng−êi song ho¹t ®éng cña chóng ta trong nh÷ng ng−êi lµm c«ng tiÓu t− s¶n vÒ nguy c¬ Tr¨m ®en! trong c«ng nghiÖp vµ th−¬ng nghiÖp ë nh÷ng khu Êy cho Nh−ng thÕ vÉn ch−a ®ñ. Trong tê "Ng«n luËn" ra ngµy h«m ®Õn nay vÉn cßn qu¸ yÕu ít. nay, ë trang ba, trong mét bµi t−êng thuËt cuéc bÇu cö ë khu Pª-tÐc-bua chóng ta thÊy: trong mét l¸ phiÕu cã ghi: "T«i bá ë mét trong 6 khu bÇu cö cßn l¹i, chóng ta ®· thu ®−îc phiÕu tr¾ng. Mét ®¶ng viªn men-sª-vÝch". th¾ng lîi ngay sau ®ît ho¹t ®éng ®Çu tiªn cña khèi t¶. ë bèn khu bÇu cö kh¸c, chóng ta cßn ph¶i giµnh tõ 99 ®Õn 368 phiÕu Xin ®éc gi¶ h·y nghÜ kü vÒ ý nghÜa cña thÝ dô ®ã! cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn míi th¾ng ®−îc. ë mét khu bÇu cö Ngµy 28 th¸ng Giªng, trªn tê "§ång chÝ", ph¸i men-sª-vÝch kh¸c n÷a, ph¶i giµnh ®−îc 658 phiÕu. Tæng céng trong 5 khu ®· ®¨ng nghÞ quyÕt cña c¬ quan chÊp hµnh cña bé phËn ®· nµy chØ cÇn giµnh cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn 1 573 phiÕu, lµ ph©n liÖt. Trong ®iÒu VI cña c¸c nghÞ quyÕt ®ã, khu bÇu cö Pª- khèi t¶ th¾ng, lµ khèi t¶ giµnh ®−îc c¶ Pª-tÐc-bua. tÐc-bua ®· râ rµng bÞ lo¹i khái sè nh÷ng khu bÇu cö cã nguy c¬ Kh«ng ai d¸m nãi r»ng §¶ng d©n chñ - x· héi kh«ng thÓ Tr¨m ®en. giµnh ®−îc 1 573 phiÕu trong n¨m khu bÇu cö, nÕu hä hµnh Trong ®iÒu VI cã tuyªn bè th¼ng r»ng ë khu bÇu cö Pª-tÐc-bua ®éng thèng nhÊt, ― nÕu bän c¬ héi chñ nghÜa mÆc c¶ víi liªn minh víi ph¸i t¶ lµ thÝch hîp. Trong ®iÒu III cã nãi th¼ng r»ng §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, kh«ng tr× ho·n trong mét thêi gian nÕu kh«ng liªn minh ®−îc víi ph¸i t¶, th× ph¸i men-sª-vÝch sÏ kªu rÊt l©u viÖc thµnh lËp khèi liªn minh ph¸i t¶, ― nÕu bé phËn gäi bá phiÕu cho ph¸i t¶, ë n¬i nµo kh«ng cã nguy c¬ Tr¨m ®en "râ men-sª-vÝch t¸ch ra kh«ng ®ãng vai trß ph¶n béi ®èi víi rµng". ThÕ mµ ë khu bÇu cö Pª-tÐc-bua mét ng−êi "men-sª-vÝch" khèi liªn minh ph¸i t¶. vÉn bá phiÕu tr¾ng!! Kh«ng biÕt ë c¸c khu kh¸c th× nh÷ng ng−êi ThÕ nµo lµ mét tªn ph¶n béi? §ã lµ kÎ cã quan hÖ víi giai men-sª-vÝch ph©n liÖt ®· hµnh ®éng ra sao? cÊp v« s¶n ®ang ®Êu tranh, nh−ng l¹i ng¸ng ch©n giai cÊp v« Sau nh÷ng sù viÖc nh − t hÕ th× lµm sao mµ l¹i cã thÓ phñ nhËn s ù thËt l µ chÝnh sù ph¶n béi cña mét bé phËn s¶n trong khi ®Êu tranh chung.
  14. 527 V. I. L ª - n i n 526 ph¸i men-sª-vÝch ®· ph¸ ho¹i sù th¾ng lîi tuyÓn cö cña khèi liªn minh ph¸i t¶ ë Pª-tÐc-bua trong ®iÒu kiÖn hoµn toµn kh«ng b¸o c¸o t¹i héi nghÞ cã nguy c¬ Tr¨m ®en? ®¹i biÓu ®¶ng bé pª-tÐc-bua Giai cÊp v« s¶n h·y rót ra bµi häc qua nh÷ng sù ng¶ nghiªng vµ ph¶n béi cña giai cÊp tiÓu t− s¶n. Bao giê chóng ta còng sÏ vÒ vÊn ®Ò vËn ®éng bÇu cö vµo c−¬ng quyÕt vµ dòng c¶m phÊt ngän cê cña chóng ta sím h¬n ®u-ma vµ vÊn ®Ò s¸ch l−îc mäi ng−êi. Bao giê chóng ta còng sÏ kªu gäi ng−êi tiÓu t− s¶n ®u-ma186 h·y tõ bá sù che chë cña bän tù do chñ nghÜa mµ ®i theo giai cÊp v« s¶n. Vµ s¸ch l−îc Êy — s¸ch l−îc c¸ch m¹ng duy nhÊt t−êng thuËt ng¾n trªn b¸o cña giai cÊp v« s¶n trong cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n — mét khi cuéc ®Êu tranh chÝnh trÞ cña quÇn chóng s«i sôc lªn, sÏ mang l¹i B¸o c¸o viªn v¹ch râ r»ng vÊn ®Ò s¸ch l−îc §u-ma râ rµng lµ th¾ng lîi cho chóng ta. vÊn ®Ò trung t©m cña chÝnh trÞ hiÖn nay vµ nh− vËy còng lµ Xa-ra-tèp, Ni-gi¬-ni — ®ã lµ th¾ng lîi ®Çu tiªn185; M¸t-xc¬- ®iÓm chñ yÕu trong ®ît vËn ®éng cho ®¹i héi . Do ®ã, trong dù va, Pª-tÐc-bua — ®ã lµ trËn xung kÝch ®Çu tiªn. C¸c ngµi d©n th¶o ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña ®¹i héi, nh− mäi ng−êi ®Òu biÕt chñ - lËp hiÕn, th«i ®ñ råi! Bän ®Þa chñ thuéc ph¸i tù do vµ bän qua c¸c b¸o, Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®· ®Æt hai vÊn ®Ò lªn luËt s− t− s¶n sÏ kh«ng cßn lõa bÞp d©n nghÌo thµnh thÞ ®−îc hµng ®Çu, ®ã lµ: vÊn ®Ò “nh÷ng nhiÖm vô chÝnh trÞ tr−íc m¾t” n÷a. Cø mÆc cho bän Xt«-l−-pin vµ bän Mi-li-u-cèp chöi bíi vµ vÊn ®Ò §u-ma nhµ n−íc. "bän giÎ r¸ch ®á". §¶ng d©n chñ - x· héi vÉn ®øng v÷ng trªn vÞ VÊn ®Ò thø nhÊt ®−îc nªu lªn rÊt m¬ hå. Cã thÓ lµ ph¸i men- trÝ cña m×nh, víi l¸ cê ®á, tr−íc tÊt c¶ nh©n d©n lao ®éng vµ bÞ sª-vÝch nghÜ ®Õn viÖc ñng hé néi c¸c d©n chñ - lËp hiÕn , nh−ng bãc lét. kh«ng muèn nãi th¼ng ra. DÇu sao còng dÔ thÊy ý muèn cña hä lµ sÏ l¹i lo¹i trõ ― còng nh− t¹i §¹i héi IV (§¹i héi thèng nhÊt) ― nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cã tÝnh chÊt nguyªn t¾c cña s¸ch l−îc d©n "Ng−êi v« s¶n", sè 13, ngµy 11 Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn chñ - x· héi trong c¸ch m¹ng Nga. Nh−ng nh− kinh nghiÖm th¸ng Hai 1907 b¸o "Ng−êi v« s¶n" hiÖn ®· chøng minh, viÖc lo¹i trõ nh÷ng vÊn ®Ò Êy chØ dÉn ®Õn chç lµ sÏ kh«ng cã mét s¸ch l−îc kiªn ®Þnh nµo cña §¶ng d©n chñ - x· héi. ChØ cÇn nhí l¹i r»ng kh«ng nh÷ng ®¶ng nãi chung, mµ c¶ ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u-ma nãi riªng còng ®Òu kh«ng ñng hé s¸ch l−îc cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng trong vÊn ®Ò ñng hé néi c¸c §u-ma , tøc lµ néi c¸c d©n chñ - lËp hiÕn (th¸ng S¸u 1906). Sau khi gi¶i t¸n §u-ma ,"nh÷ng biÓu hiÖn ph¶n kh¸ng côc bé cã tÝnh quÇn chóng” næi tiÕng mµ Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®Ò ra, còng chÞu cïng sè phËn nh− vËy. HiÖn nay
  15. V. I. L ª - n i n B ¸o c¸o t¹i Héi nghÞ ®¹i biÓu ®¶ng bé Pª-tÐc-bua 528 529 trong ®¶ng th¸i ®é ®èi víi §¶ng d©n chñ – lËp hiÕn trong cuéc ®en, vµ quÇn chóng kh«ng nh÷ng v« s¶n , mµ cßn c¶ n«ng d©n bÇu cö kh«ng râ rµng ®Õn nçi Tsª-rª-va-nin, tr−íc khi häp Héi nghÌo (®oµn tuyÓn cö n«ng d©n ®· ®em l¹i tû lÖ ®¹i biÓu cö tri ph¸i t¶ cao nhÊt, ®−¬ng nhiªn, sau ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n!) nghÞ ®¹i biÓu toµn Nga håi ®Çu th¸ng M−êi mét (1906) cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, vµ Plª-kha-nèp (ch−a vµ d©n nghÌo thµnh thÞ (kh«ng nghi ngê g× c¶, b¸ quyÒn l·nh ®¹o cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn ®èi víi ph¸i d©n chñ tiÓu t− kÓ ®Õn Va-xi-li-Ðp), sau khi häp héi nghÞ ®ã, ®· næi bËt lªn trong sè nh÷ng nh©n vËt men-sª-vÝch cã uy tÝn vµ cã tr¸ch s¶n thµnh thÞ ®· bÞ suy sôp nhiÒu t¹i cuéc bÇu cö vµo §u-ma II). nhiÖm nhÊt. Do ®ã ta thÊy r»ng kh«ng ph¶i cuéc khñng ho¶ng hiÕn ph¸p Trong t×nh h×nh Êy nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng mµ lµ cuéc khñng ho¶ng c¸ch m¹ng ®ang ph¸t triÓn vµ ®ang tiÕn tíi gÇn, r»ng cuéc ®Êu tranh ë §u-ma l¹i mét lÇn n÷a ― do nhÊt ®Þnh ph¶i lîi dông sù cã mÆt ®Çy ®ñ c¸c ®¹i biÓu t¹i §¹i nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan ― chuyÓn biÕn nhanh h¬n sang héi V, trong ®ã lÇn ®Çu tiªn sÏ cã ®¹i biÓu Ba-lan, L¸t-vi-a vµ ph¸i Bun, ®Ó ®−a ra nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu cã tÝnh chÊt nguyªn cuéc ®Êu tranh ngoµi §u-ma, khi mµ sù ho¹t ®éng cña §¶ng t¾c vÒ s¸ch l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi trong c¸ch m¹ng t− d©n chñ - x· héi vµ cña ph¸i d©n chñ t− s¶n trong §u-ma ®−îc s¶n Nga. Kh«ng thÓ nãi mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vÒ “nh÷ng nhiÖm triÓn khai mét c¸ch cµng cã kÕt qu¶ h¬n. NhiÖm vô cña giai cÊp vô chÝnh trÞ tr−íc m¾t” nÕu ch−a lµm s¸ng tá nh÷ng vÊn ®Ò c¬ v« s¶n – víi t− c¸ch lµ ng−êi l·nh tô cña cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ ― lµ ph¸t triÓn ý thøc gi¸c ngé c¸ch m¹ng, tinh thÇn quyÕt b¶n nh− vÊn ®Ò nhiÖm vô cña giai cÊp v« s¶n trong cuéc c¸ch m¹ng cña chóng ta nãi chung, vÊn ®Ò xem xÐt cã nh÷ng ®iÒu t©m vµ tÝnh tæ chøc cña quÇn chóng, t¸ch giai cÊp tiÓu t− s¶n kiÖn kh¸ch quan ®Ó tiÕp tôc ph¸t triÓn c¸ch m¹ng kh«ng, vÊn khái sù l·nh ®¹o cña ph¸i tù do. Hoµn toµn kh«ng thÓ nãi ®Õn ®Ò ph©n ®Þnh c¸c giai cÊp vµ ®¶ng ph¸i hiÖn nay, vµ ®Æc biÖt lµ viÖc ñng hé c¸i néi c¸c cña ph¸i tù do cã vÎ nh− chÞu tr¸ch vÊn ®Ò tÝnh chÊt giai cÊp cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. Kh«ng nhiÖm tr−íc §u-ma, nh−ng thùc ra l¹i phô thuéc vµo bÌ lò lµm s¸ng tá nh÷ng vÊn ®Ò Êy, ― mµ viÖc lµm s¸ng tá Êy ®· Tr¨m ®en b¶o hoµng. Kh¶ n¨ng sö dông mét néi c¸c nh− thÕ ®−îc kinh nghiÖm phong phó cña §u-ma I vµ cña cuéc bÇu cö (nÕu néi c¸c Êy lµ mét sù thùc chø kh«ng ph¶i lµ mét lêi høa vµo §u-ma II lµm dÔ dµng thªm ― th× kh«ng thÓ gi¶i quyÕt triÖt trèng rçng ®Ó lõa bÞp §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, gièng nh− lêi ®Ó vµ thÊu ®¸o vÊn ®Ò néi c¸c d©n chñ - lËp hiÕn , vÊn ®Ò s¸ch høa cña Xt«-l−-pin lµ sÏ hîp ph¸p ho¸ §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn l−îc trong tr−êng hîp §u-ma II bÞ gi¶i t¸n, v.v. vµ v.v.. håi th¸ng Giªng 1907, cèt ®Ó t¸ch §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn khái khèi liªn minh ph¸i t¶) ― kh¶ n¨ng nµy hoµn toµn tuú thuéc V× vËy, b¸o c¸o viªn nãi v¾n t¾t vÒ nh÷ng vÊn ®Ò mµ vµo lùc l−îng cña c¸c giai cÊp c¸ch m¹ng, vµo tinh thÇn gi¸c m×nh ®· nªu ra. Kh«ng nghi ngê g× c¶, t×nh h×nh kinh tÕ cña ®«ng ®¶o quÇn chóng nh©n d©n chøng tá r»ng nh÷ng ngé vµ sù ®oµn kÕt cña hä. nhiÖm vô c¬ b¶n cña c¸ch m¹ng ch − a ® − îc gi¶i quyÕt; Cßn nãi vÒ néi dung giai cÊp cña c¸c ®¶ng kh¸c nhau, hiÖn ®· cã c¬ së kh¸ch quan cho nh÷ng phong trµo trùc th× ph¶i thõa nhËn mét hiÖn t − îng chung lµ trong n¨m tiÕp cña quÇn chóng. Trong chÝnh trÞ, ®iÒu ®ã ® − îc ph¶n qua c¸c giai cÊp trªn ®· chuyÓn sang h÷u, cßn c¸c giai cÊp d − íi th× ®· chuyÓn sang t¶. TÇng líp trung gian ― ¸nh bëi tÝnh chÊt gay g¾t cña m©u thuÉn gi÷a chÕ ®é chuyªn chÕ gÇn gòi víi tæ chøc cña bän ®Þa chñ Tr¨m ph¸i gi÷a ― bÞ suy yÕu ®i, dßng th¸c c¸ch m¹ng ®ang tiÕn lªn
  16. V. I. L ª - n i n B ¸o c¸o t¹i Héi nghÞ ®¹i biÓu ®¶ng bé Pª-tÐc-bua 530 531 ®· cuèn tr«i nã ®i. Bän Tr¨m ®en ®· ®−îc t¨ng c−êng vµ cô cña c¸ch m¹ng, ph¶i kiªn quyÕt, c«ng khai vµ râ rµng gi−¬ng ®−îc tæ chøc l¹i, ®· dÞch l¹i gÇn víi lùc l−îng kinh tÕ - giai cao ngän cê c¸ch m¹ng v« s¶n triÖt ®Ó cña m×nh tr−íc quÇn cÊp lín nhÊt ë n−íc Nga cò, tøc lµ víi bän ®Þa chñ - chñ n«. chóng, tiÕn hµnh c«ng t¸c cæ ®éng, tuyªn truyÒn vµ c«ng t¸c tæ §¶ng th¸ng M−êi vÉn lµ ®¶ng cña giai cÊp ®¹i t− s¶n ph¶n chøc nh»m ph¸t triÓn c¸ch m¹ng, gi¶i thÝch cho quÇn chóng c¸ch m¹ng. §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn b−íc mét b−íc ngoÆt thÊy tÝnh tÊt yÕu cña cuéc ®Êu tranh vÜ ®¹i míi ë bªn ngoµi §u- lín vÒ phÝa h÷u. Cµng ngµy cµng thÊy râ lµ c¬ së x· héi cña ma. Nh÷ng c©u cña bän d©n chñ - lËp hiÕn kªu gµo vÒ “viÖc ph¸ hä lµ ®Þa chñ thuéc ph¸i tù do (lo¹i trung), lµ giai cÊp t− s¶n ho¹i §u-ma” chØ lµ mét luËn ®iÖu khiªu khÝch bØ æi cña ph¸i tù lo¹i trung vµ tÇng líp ®¹i trÝ thøc t− s¶n. Hä l«i kÐo ®−îc do, kÎ ®· bÝ mËt héi ®µm víi Xt«-l−-pin. Kh«ng “ph¸ ho¹i” §u- d©n nghÌo ë thµnh thÞ lµ do truyÒn thèng vµ lõa phØnh hä ma ― kh«ng ®Ó §u-ma bÞ gi¶i t¸n, nh− vËy cã nghÜa lµ kh«ng b»ng nh÷ng c©u rÊt kªu vÒ “tù do cña nh©n d©n”. Cuéc bÇu lµm mét ®iÒu g× rÊt khã chÞu cho Xt«-l−-pin vµ ®ång bän. §¶ng cö vµo §u-ma II ®· lËp tøc chøng minh r»ng trong nh÷ng d©n chñ - x· héi ph¶i gi¶i thÝch tÝnh chÊt khiªu khÝch cña c¸i ®iÒu kiÖn hÕt søc kh«ng thuËn lîi, cuéc tÊn c«ng ®Çu tiªn cña khÈu hiÖu c¶nh s¸t - d©n chñ - lËp hiÕn ®ã vµ ph¶i chØ ra r»ng ph¸i t¶ còng lµm cho "nh÷ng líp d−íi" trong ph¸i d©n chñ ngay trong §u-ma I, hµnh ®éng cña §¶ng d©n chñ - x· héi (cña thµnh thÞ ly khai khái §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn trªn mét møc ph¸i men-sª-vÝch còng nh− cña ph¸i b«n-sª-vÝch) ®· lo¹i trõ mäi ®é rÊt lín. “con ®−êng” c¸ch m¹ng nh©n t¹o, lo¹i trõ mäi sù “hiÖu triÖu” v.v.. §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn ®· ng¶ vÒ phÝa h÷u, vÒ phÝa §¶ng §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn biÕt râ ®iÒu ®ã vµ thay thÕ hoµn toµn th¸ng M−êi. Ph¸i tiÓu t− s¶n d©n chñ ë thµnh thÞ vµ ®Æc biÖt ë theo kiÓu “Thêi míi” s¸ch l−îc ph¸t triÓn cuéc c¸ch m¹ng cã tÝnh n«ng th«n ®· v÷ng m¹nh lªn h¬n hÕt vµ ®· h−íng vÒ phÝa t¶. chÊt quÇn chóng vµ nh©n d©n b»ng s¸ch l−îc “ph¸ ho¹i”. B¸o c¸o viªn nh¾c l¹i r»ng håi mïa xu©n 1906, ch−a cã kinh Trong §u-ma, §¶ng d©n chñ - x· héi ph¶i hµnh ®éng nh− nghiÖm chÝnh trÞ nµo cã tÝnh quÇn chóng vÒ viÖc tæ chøc ®¶ng chóng ta ®· hµnh ®éng trong cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua: t−¬ng ®èi c«ng khai cña giai cÊp tiÓu t− s¶n ®ã. HiÖn nay ®· cã gi−¬ng cao ngän cê c¸ch m¹ng cña m×nh; buéc giai cÊp tiÓu t− rÊt nhiÒu kinh nghiÖm, kÓ tõ ph¸i lao ®éng trong §u-ma I cho s¶n dao ®éng ph¶i lùa chän gi÷a chóng ta vµ §¶ng d©n chñ - tíi viÖc ®ét nhiªn cã rÊt nhiÒu ®¹i biÓu thuéc ph¸i “t¶” vµ thuéc lËp hiÕn; trong giê phót hµnh ®éng quyÕt ®Þnh kh«ng ®−îc tõ ph¸i “lao ®éng” ®−îc bÇu vµo §u-ma II. bá nh÷ng tho¶ hiÖp côc bé trong tõng tr−êng hîp víi nh÷ng Nh÷ng quan ®iÓm b«n-sª-vÝch cho r»ng chØ cã giai cÊp v« ng−êi d©n chñ tiÓu t− s¶n nµo sÏ theo chóng ta chèng l¹i c¶ s¶n chø kh«ng ph¶i ph¸i tù do, lµ cã thÓ hoµn thµnh ®−îc cuéc bän Tr¨m ®en c¶ §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. Nh− vËy lµ, trong c¸ch m¹ng Nga, nÕu giai cÊp ®ã l«i kÐo ®−îc quÇn chóng n«ng khi gi¶i thÝch ý nghÜa vµ ®iÒu kiÖn øng dông "khèi liªn minh d©n vÒ phÝa m×nh, ― ®· ®−îc chøng minh mét c¸ch tuyÖt vêi ph¸i t¶" trong §u-ma, b¸o c¸o viªn ®Æc biÖt ngõa tr−íc lµ qua kinh nghiÖm nh÷ng n¨m 1906-1907. ®õng nªn cã quan niÖm cho r»ng khèi liªn minh Êy lµ mét sù S¸ch l − îc §u-ma cña ph¸i d©n chñ - x · héi c¸ch m¹ng tho¶ thuËn th−êng xuyªn rµng buéc nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· hoµn toµn xuÊt ph¸t tõ nh÷ng tiÒn ®Ò ®· nãi trªn kia. §¶ng d©n chñ - x · héi ph¶i coi §u-ma lµ mét trong nh÷ng c«ng héi trong mét vÊn ®Ò nµo ®ã, lµ mét hiÖp ®Þnh Ýt nhiÒu l©u dµi ®−îc
  17. V. I. L ª - n i n B ¸o c¸o t¹i Héi nghÞ ®¹i biÓu ®¶ng bé Pª-tÐc-bua 532 533 ký kÕt tõ tr−íc. NÕu nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi ë Pª-tÐc-bua hiÖp Ýt nhiÒu th − êng xuyªn, Ýt nhiÒu h¹n chÕ §¶ng d©n chñ - x · héi, víi bÊt kú ai, th× ®iÒu ®ã lµ mét sù ®iªn rå vµ ®· trãi buéc m×nh b»ng mét sù tho¶ hiÖp th−êng xuyªn hoÆc dï lµ b»ng mét hiÖp ®Þnh s¬ bé víi ph¸i d©n tuý, lµ ph¸i (cho ®Õn téi lçi. c¶ nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng “cã tinh thÇn c¸ch m¹ng”) ®· cïng víi ph¸i men-sª-vÝch b¸n nÒn d©n chñ cho bän d©n chñ - lËp hiÕn ― th× kh«ng thÓ cã khèi liªn minh ph¸i t¶ "Ng−êi v« s¶n" sè 14, Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn trong cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua ®−îc ! ChØ cã b»ng chÝnh s¸ch b¸o “Ng−êi v« s¶n” ngµy 4 th¸ng Ba 1907 ®éc lËp vµ cøng r¾n, ― chø kh«ng ph¶i b»ng lèi ngo¹i giao, kh«ng ph¶i b»ng nh÷ng sù th«ng ®ång nhá nhÆt, ― §¶ng d©n chñ - x· héi míi ®¶m b¶o cho m×nh, trong nh÷ng giê phót cÇn thiÕt, cã ®−îc sù ñng hé cña nh÷ng phÇn tö d©n chñ t− s¶n thËt sù cã kh¶ n¨ng ®Êu tranh. Lêi kÕt thóc Trong lêi kÕt thóc, b¸o c¸o viªn ®· ph¶n ®èi ®iÒu ®ã187. Mét mÆt, ngay c¶ trong nh÷ng giê phót quyÕt liÖt nhÊt, §¶ng d©n chñ - x· héi nhÊt ®Þnh vÉn ph¶i lµ mét ®¶ng tù chñ vµ ®éc lËp, cã tæ chøc ®Æc biÖt ngay c¶ trong c¸c X«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n vµ n«ng d©n “chung” v.v.. MÆt kh¸c, §¶ng d©n chñ - x· héi kh«ng ®−îc r¬i vµo sai lÇm cña ph¸i men- sª-vÝch lµ nh÷ng kÎ ®em ®èi lËp “liªn minh chÝnh trÞ” víi “liªn hiÖp chiÕn ®Êu”, v× tÊt c¶ vµ mäi sù liªn hiÖp chØ cã thÓ ®−îc chÊp nhËn trong giíi h¹n cña mét ®−êng lèi chÝnh trÞ nhÊt ®Þnh. Mét ®iÒu dÔ hiÓu lµ §¶ng d©n chñ - x· héi, khi ®· chèng §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn trong §u-ma vÒ mét vÊn ®Ò nµo ®ã, th× kh«ng thÓ tõ chèi viÖc liªn hiÖp víi ph¸i t¶, nÕu trong vÊn ®Ò Êy ph¸i t¶ ñng hé §¶ng d©n chñ - x· héi vµ nÕu mét sù liªn hiÖp nh− thÕ lµ cÇn thiÕt ®Ó th¾ng §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn trong nghÞ viÖn (thÝ dô nh− söa ®æi mét ®¹o luËt; b¸c bá mét ®iÒu bØ æi nµo ®ã trong mét b¶n hiÖu triÖu, tuyªn bè hay quyÕt nghÞ v.v.). Nh−ng nÕu trãi tay m×nh b»ng mét sù liªn
  18. 535 V. I. L ª - n i n 534 Danh môc c¸c t¸c phÈm ch−a t×m thÊy cña V. I. lª-nin Chó thÝch C¸c b¶n chØ dÉn Th©n thÕ vµ sù nghiÖp Cña v. i. lª-nin
  19. 537 V. I. L ª - n i n 536 D anh môc c¸c t¸c phÈm cña V. I. lª-nin Cho ®Õn nay ch − a t×m thÊy (Th¸ng ChÝn 1906-th¸ng Hai 1907 ) 1906 Th− göi nh÷ng ng−êi tæ chøc triÖu tËp héi nghÞ I b«n-sª-vÝch C¸c tæ chøc qu©n sù vµ chiÕn ®Êu cña ®¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi nga E. M. I-a-r«-xl¸p-xki cho biÕt vÒ bøc th− nµy trong c¸c håi ký cña m×nh vÒ Héi nghÞ I c¸c tæ chøc qu©n sù vµ chiÕn ®Êu cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga khai m¹c ngµy 16 (29) th¸ng M−êi mét 1906 nh− sau: “T«i thiÕt tha ®Ò nghÞ Vla-®i-mia I-lÝch ®Õn dù héi nghÞ nµy. Sau ®ã thËm chÝ chóng t«i ®· thay mÆt Ban th−êng vô c¸c tæ chøc qu©n sù vµ chiÕn ®Êu phô tr¸ch vÊn ®Ò triÖu tËp héi nghÞ nµy viÕt th− cho Ng−êi. Lª-nin ®· viÕt th− tr¶ lêi vÒ lêi mêi cña chóng t«i, ®¸ng tiÕc lµ bøc th− ®ã kh«ng cßn gi÷ l¹i ®−îc, nh−ng cho ®Õn b©y giê t«i vÉn cßn nhí nh− in néi dung bøc th− ®ã. Ng−êi c¸m ¬n vÒ lêi mêi, tá ý t¸n thµnh viÖc triÖu tËp héi nghÞ vµ cho r»ng héi nghÞ lµ cùc kú quan träng; Ng−êi hoan nghªnh ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña héi nghÞ, ®ång thêi Ng−êi b¸o tr−íc mét c¸ch rÊt thËn träng, nh−ng rÊt kiªn quyÕt ®Ó chóng t«i kh«ng ®−a ra bÊt cø nghÞ quyÕt nµo tr¸i víi toµn bé ®−êng lèi b«n-sª-vÝch cã tÝnh chÊt nguyªn t¾c cña chóng ta”. (Håi ký vÒ Vla-®i-mia I-lÝch Lª-nin, tiÕng Nga, Ph. 1, M¸t-xc¬-va, 1956, tr. 342; còng xem tËp Héi nghÞ I c¸c tæ chøc qu©n sù vµ chiÕn ®Êu cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga. Th¸ng M−êi mét 1906, tiÕng Nga, M¸t-xc¬-va, 1932, tr. XXIV - XXV).
  20. Danh môc c¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin ch−a t×m thÊy 538 539 1907 Bµi b¸o vÒ cuéc héi ®µm cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn Danh môc c¸c xuÊt b¶n phÈm vµ t¸c phÈm víi Xt«-l−-pin mµ V. I. Lª-nin ®· tham gia hiÖu ®Ýnh Trong bµi "Mét vô LÝt-van vÒ chÝnh trÞ" ®¨ng ngµy 4 (17) th¸ng Hai B¸o "ng−êi v« s¶n" 1907. Lª-nin viÕt: “Trong b¸o “Lao ®éng” chóng t«i ®· chØ ra r»ng Mi-li- u-cèp giÊu nh©n d©n, kh«ng nãi râ nh÷ng "®iÒu kiÖn" cña Xt«-l−-pin lµ ― Sè 5 30 th¸ng ChÝn 1906. nh− thÕ nµo" (tËp nµy, tr. 469). Lª-nin ch¨m chó theo dâi cuéc héi ®µm ― Sè 6 29 th¸ng M−êi 1906. cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn víi chÝnh phñ Nga hoµng vµ trong ― Sè 7 10 th¸ng M−êi mét 1906. nhiÒu bµi b¸o, ®· v¹ch trÇn chÝnh s¸ch cña chóng c©u kÕt víi chÕ ®é ― Sè 8 23 th¸ng M−êi mét 1906. chuyªn chÕ. Nh÷ng tµi liÖu nµy cho phÐp kÕt luËn lµ bµi b¸o vÒ cuéc ― Sè 9 7 th¸ng Ch¹p 1906. héi ®µm cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn víi Xt«-l−-pin, ®¨ng trªn ― Sè 10 20 th¸ng Ch¹p 1906. b¸o "Lao ®éng" lµ do Lª-nin viÕt. Tê b¸o Lao ®éng b«n-sª-vÝch cho ®Õn ― Sè 11 7 th¸ng Giªng 1907. nay ch−a t×m thÊy. ― Sè 12 25 th¸ng Giªng 1907. ― Sè 13 11 th¸ng Hai 1907. B¸o "C«ng nh©n ®−êng s¾t" Sè 1 - 30 th¸ng M−êi mét 1906. Trong c¸c håi ký cña m×nh L. G. Kha-nin cho biÕt lµ n¨m 1906 Ban chÊp hµnh khu §−êng s¾t cña M¸t-xc¬-va ®· nªu ra tr−íc Ban chÊp hµnh trung −¬ng vÊn ®Ò xuÊt b¶n tê b¸o bÊt hîp ph¸p cña ®¶ng cho c«ng nh©n ®−êng s¾t. Kha-nin viÕt: "Nh÷ng ®Ò nghÞ nµy cña Ban chÊp hµnh khu ®· ®−îc Ban chÊp hµnh trung −¬ng vµ b¶n th©n V. I. Lª-nin ®ång ý vÒ nguyªn t¾c, Lª-nin ®· ®¶m nhËn viÖc biªn tËp tê b¸o... Th¸ng ChÝn 1906 t«i ®−îc giao nhiÖm vô chuyÓn c¸c tµi liÖu ®Ó in sè b¸o ®Çu tiªn cña ngµnh ®−êng s¾t..." ("L−u tr÷ lÞch sö", tiÕng Nga, 1958, sè 2, tr. 154). Trong Côc l−u tr÷ trung −¬ng cña ®¶ng thuéc ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin trùc thuéc Ban chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng céng s¶n Liªn-x« cßn l−u l¹i nh÷ng v¨n kiÖn chøng minh sù tham gia cña Lª-nin vµo viÖc biªn tËp c¸c tµi liÖu cho b¸o "C«ng nh©n ® − êng s¾t". Ch¼ng h¹n, trªn mét trong nh÷ng
nguon tai.lieu . vn