1. Trang Chủ
  2. Triết học
  3. [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 13 phần 1

[Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 13 phần 1

Tham khảo tài liệu '[triết học] triết học lenin - học thuyết marx tập 13 phần 1', khoa học xã hội, chính trị - triết học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả V « s¶n tÊt c¶ c¸c n − íc, ®oµn kÕt l¹i ! V.I. Lª-Nin Toµn tËp 13 V.I. Lª-Nin Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin trong tËp nµy in theo b¶n dÞch cña Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi Toµn tËp TËp 13 Th¸ng N¨m - th¸ng ChÝn 1906 © Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, 1979 10102-093 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia ⎯ 903⎯ 79 Л 014(01)-80 01

Thể loại Tài liệu miễn phí Triết học

Số trang 38

Ngày tạo 8/29/2018 8:26:52 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Mar... (.pdf)

Xem mẫu

  1. V « s¶n tÊt c¶ c¸c n − íc, ®oµn kÕt l¹i ! V.I. Lª-Nin Toµn tËp 13
  2. V.I. Lª-Nin Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin trong tËp nµy in theo b¶n dÞch cña Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi Toµn tËp TËp 13 Th¸ng N¨m - th¸ng ChÝn 1906 © Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, 1979 10102-093 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia ⎯ 903⎯ 79 Л 014(01)-80 0101020000 Hµ Néi - 2005
  3. Lêi nhµ xuÊt b¶n Kh¼ng ®Þnh chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ t− t−ëng Hå ChÝ Minh lµ Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin trong tËp nµy in theo b¶n dÞch nÒn t¶ng t− t−ëng vµ kim chØ nam hµnh ®éng lµ vÊn ®Ò cã tÝnh cña Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi nguyªn t¾c ®èi víi c¸ch m¹ng ViÖt Nam; lµ b−íc ph¸t triÓn vÒ nhËn thøc vµ t− duy lý luËn cña §¶ng ta trong c«ng cuéc ®æi míi, quyÕt t©m x©y dùng ®Êt n−íc theo con ®−êng x· héi chñ nghÜa. Nh÷ng thµnh tùu mäi mÆt do c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n−íc mang l¹i trong nh÷ng n¨m qua thËt ®¸ng tr©n träng vµ khÝch lÖ, ®ång thêi ®ßi hái toµn §¶ng, toµn d©n ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu, ph¸t triÓn lý luËn c¸ch m¹ng khoa häc cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thùc tiÔn ®ang ®Æt ra trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc trong giai ®o¹n hiÖn nay. Víi tinh thÇn ®ã, viÖc t×m hiÓu, nghiªn cøu cã hÖ thèng vµ vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng t− t−ëng, nh÷ng tinh hoa cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin lµ v« cïng quan träng vµ cÊp thiÕt ®èi víi chóng ta hiÖn nay. §¸p øng nhu cÇu häc tËp, nghiªn cøu lý luËn cña ®«ng ®¶o b¹n ®äc, ®Æc biÖt lµ cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ nghiªn cøu, gi¶ng viªn vµ sinh viªn c¸c tr−êng ®¹i häc, nh©n dÞp kû niÖm 135 n¨m ngµy sinh cña Vla®imia IlÝch Lªnin (22 - 4 - 1870 ⎯ 22 - 4 - 2005), Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia xuÊt b¶n Bé s¸ch quý V. I. Lªnin ⎯ Toµn tËp gåm 55 tËp vµ 2 tËp Tra cøu. Bé s¸ch V. I. Lªnin ⎯ Toµn tËp ra m¾t b¹n ®äc lÇn nµy ®−îc xuÊt b¶n theo ®óng nguyªn b¶n cña Bé V. I. Lªnin ⎯ Toµn tËp, tiÕng ViÖt, do Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ Néi, hîp t¸c víi Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, © Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, 1979 M¸txc¬va, xuÊt b¶n vµo nh÷ng n¨m 70 - 80 thÕ kû XX. TËp 13 trong Bé V. I. Lªnin - Toµn tËp nµy gåm nh÷ng t¸c phÈm cña Lªnin viÕt vµo giai ®o¹n tõ th¸ng N¨m ®Õn th¸ng ChÝn n¨m 1906. 10102-093 §a phÇn c¸c t¸c phÈm cña tËp nµy ph¶n ¸nh cuéc ®Êu tranh t− t−ëng ⎯ 903⎯ 79 Л 014(01)-80 0101020000 trong vµ sau §¹i héi IV (§¹i héi thèng nhÊt), ®Êu tranh trong néi bé
  4. VII §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, trong §uma nhµ n−íc I gi÷a hai s¸ch l−îc b«nsªvÝch vµ mensªvÝch. Néi dung chñ yÕu cña c¸c bµi viÕt ®ã gióp ta nhËn thøc ®−îc luËn ®iÓm rÊt c¬ b¶n cña Lªnin lµ: Muèn §¶ng cã søc m¹nh, t¹o ra sù thèng nhÊt néi bé ph¶i thùc hiÖn nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ trªn thùc tÕ chø kh«ng ph¶i ë lêi nãi; ph¶i l«i kÐo ®−îc nh©n d©n vµo cuéc L êi tùa ®Êu tranh, më réng mÆt trËn ®Êu tranh; kiªn tr×, bÒn bØ v¹ch trÇn nh÷ng t− t−ëng ph¸ ho¹i cña bän ph¶n ®éng, c¬ héi, lµm tÇm th−êng hãa chñ nghÜa M¸c cña bän c¸nh h÷u... Kinh nghiÖm s¸ch l−îc ®Êu TËp m−êi ba trong Toµn tËp cña V. I. Lª-nin gåm tranh t− t−ëng cña Lªnin ®· thµnh c«ng trong thêi kú nµy lµ mÉu nh÷ng t¸c phÈm viÕt trong kho¶ng thêi gian tõ th¸ng N¨m mùc cho c¸c §¶ng céng s¶n häc tËp, sö dông chÕ ®é ®¹i nghÞ, vËn ®Õn th¸ng ChÝn 1906. dông cho ®Êu tranh nghÞ tr−êng, tËp hîp lùc l−îng d©n chñ chèng PhÇn lín nh÷ng t¸c phÈm trong tËp nµy lµ nh»m nãi c¸c thÕ lùc ph¶n ®éng, tÊt nhiªn kh«ng ®−îc bu«ng l¬i vò khÝ. vÒ nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn cuéc ®Êu tranh trong Néi dung nh÷ng t¸c phÈm chÝnh trong tËp nµy ®−îc ph©n tÝch néi bé ®¶ng sau §¹i héi IV (§¹i héi thèng nhÊt) cña §¶ng kh¸ toµn diÖn trong phÇn Lêi tùa in ë ®Çu s¸ch, do ViÖn Nghiªn cøu c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, ®Õn ho¹t ®éng vµ viÖc gi¶i chñ nghÜa M¸c - Lªnin (Liªn X«) viÕt cho lÇn xuÊt b¶n b»ng tiÕng ViÖt. t¸n §u-ma nhµ n−íc I, nh»m ph©n tÝch s¸ch l−îc cña nh÷ng PhÇn Phô lôc vµ c¸c B¶n chØ dÉn (víi nh÷ng sè trang t−¬ng øng ng−êi b«n-sª-vÝch ®èi víi §u-ma vµ phª ph¸n ®−êng cña phÇn néi dung trong tËp) ë cuèi s¸ch ®−îc tr×nh bµy hÕt søc khoa lèi s¸ch l−îc men-sª-vÝch. häc vµ chuÈn x¸c; ®©y lµ phÇn tra cøu rÊt bæ Ých, gãp phÇn lµm s¸ng §¹i héi IV cña ®¶ng chØ thùc hiÖn sù thèng nhÊt §¶ng tá nhiÒu vÊn ®Ò trong néi dung t¸c phÈm, gióp b¹n ®äc hiÓu s©u s¾c c«ng nh©n d©n chñ-x· héi Nga vÒ mÆt h×nh thøc. Bän h¬n t− t−ëng cña V. I. Lªnin. men-sª-vÝch vµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vÉn tiÕp tôc ®øng Chó thÝch cuèi trang b»ng dÊu (*) lµ cña V. I. Lªnin; chó thÝch trªn nh÷ng lËp tr−êng chÝnh trÞ kh¸c nhau, vµ thùc tÕ b»ng ch÷ sè ArËp (1)) lµ cña ViÖn Nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®· ®¹i biÓu cho hai tæ chøc cã nh÷ng trung t©m l·nh ®¹o trùc thuéc Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng céng s¶n Liªn X« (tr−íc ®éc lËp. §èi ®Þch víi Ban chÊp hµnh trung − ¬ng men-sª- ®©y). vÝch ® − îc ®¹i héi bÇu ra, lµ Ban chÊp hµnh Pª-tÐc-bua Hy väng Bé s¸ch sÏ lµ tµi liÖu nghiªn cøu vµ tham kh¶o bæ Ých cho b¹n ®äc. cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga do Lª-nin l·nh ®¹o. Tu©n theo luËn ®iÓm cña Lª-nin cho r»ng kh«ng thÓ lÉn lén chÝnh s¸ch thèng nhÊt ph¸i b«n-sª-vÝch vµ ph¸i men- Th¸ng 5 n¨m 2005 sª-vÝch víi viÖc ®ång nhÊt hä, víi viÖc ®ång nhÊt nh÷ng lËp Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia tr−êng t− t−ëng vµ chÝnh trÞ cña hä, ngay sau ®¹i héi, nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· tiÕp tôc cuéc ®Êu tranh triÖt ®Ó vµ cã tÝnh nguyªn t¾c chèng chñ nghÜa c¬ héi trong phong trµo c«ng nh©n.
  5. Lêi tùa Lêi tùa VIII IX Më ®Çu tËp nµy lµ t¸c phÈm lín cña V. I. Lª-nin "B¸o c¸c cuéc häp, trong c¸c tiÓu tæ vµ c¸c nhãm nÕu chóng ta c¸o vÒ §¹i héi thèng nhÊt cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - quyÕt ®Þnh, mét c¸ch thùc sù nghiªm tóc, thùc hiÖn chÕ x· héi Nga (Th− göi c«ng nh©n Pª-tÐc-bua)" do Lª-nin viÕt ®é tËp trung d©n chñ trong ®¶ng chóng ta, nÕu chóng ta ngay sau ®¹i héi. Trong t¸c phÈm nµy, mét t¸c phÈm ®· quyÕt ®Þnh l«i cuèn quÇn chóng c«ng nh©n vµo viÖc gi¶i ®ãng mét vai trß to lín trong sù ph¸t triÓn ý thøc chÝnh quyÕt mét c¸ch tù gi¸c c¸c vÊn ®Ò cña ®¶ng" (tr.82). trÞ cña c«ng nh©n, Lª-nin ®· ph©n tÝch s©u s¾c ho¹t ®éng Sau ®¹i héi, t¹i c¸c tæ chøc ®¶ng ë ®Þa ph−¬ng th−êng cã hai b¸o c¸o viªn cïng b¸o c¸o vÒ ®¹i héi ⎯ mét cña nh÷ng cña §¹i héi IV cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga vµ nh÷ng nghÞ quyÕt cña ®¹i héi, ®· v¹ch trÇn chñ nghÜa ng−êi b«n-sª-vÝch, mét cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch. B¸o c¬ héi cña bän men-sª-vÝch vµ ®· luËn chøng cho lËp tr−êng c¸o viªn chÝnh cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch lµ Lª-nin. Ng−êi cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vÒ nh÷ng vÊn ®Ò c¨n b¶n cña ®· b¸o c¸o vÒ ®¹i héi tr−íc c¸c c¸n bé ®¶ng ë thñ ®«, trong c¸ch m¹ng: ®¸nh gi¸ t×nh h×nh c¸ch m¹ng vµ nhiÖm vô giai c¸c cuéc häp cña c«ng nh©n d©n chñ - x· héi tiÓu khu Nga - cÊp cña giai cÊp v« s¶n, vÊn ®Ò ruéng ®Êt, th¸i ®é ®èi Ph¸p, c¸c khu M¸t-xc¬-va vµ N¸c-va ë Pª-tÐc-bua, v.v.. víi §u-ma nhµ n−íc, khëi nghÜa vò trang. Lª-nin ®· tæng Nh÷ng lêi ph¸t biÓu cña Ng−êi ®· gióp cho c¸c ®¶ng viªn kÕt ®¹i héi vµ x¸c ®Þnh nhiÖm vô cña nh÷ng ng−êi b«n-sª- th−êng hiÓu ®−îc t− t−ëng vµ ý nghÜa c¸c nghÞ quyÕt cña vÝch. Ng−êi nhÊn m¹nh r»ng cÇn ph¶i "thùc sù thùc hiÖn ®¹i héi vµ x¸c ®Þnh ®−îc th¸i ®é ®óng ®¾n ®èi víi c¸c nghÞ nh÷ng nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ trong tæ chøc ®¶ng, ⎯ quyÕt ®ã. b»ng mét c«ng t¸c bÒn bØ, t×m c¸ch lµm cho tæ chøc c¬ së, Mïa xu©n vµ mïa hÌ 1906 phong trµo c¸ch m¹ng s«i ®éng trªn thùc tÕ chø kh«ng ph¶i trªn lêi nãi, trë thµnh h¹t h¬n ®«i chót. NÕu nh− quý mét 1906 sè ng−êi b·i nh©n tæ chøc c¬ b¶n cña ®¶ng, lµm cho tÊt c¶ c¸c c¬ quan c«ng lµ 269 ngh×n, th× ®Õn quý hai con sè ®ã ®· t¨ng lªn cÊp trªn ®Òu thùc sù ®−îc bÇu ra, cã tr¸ch nhiÖm ph¶i b¸o ®Õn 479 ngh×n. ChØ riªng th¸ng S¸u sè ng−êi tham gia c¸c c¸o c«ng t¸c vµ cã thÓ bÞ b·i miÔn. Ph¶i b»ng mét c«ng cuéc b·i c«ng kinh tÕ ®· lªn tíi 90 ngh×n, lµ con sè cao t¸c bÒn bØ ⎯ Lª-nin chØ ra nh− vËy ⎯x©y dùng mét tæ nhÊt trong n¨m 1906. chøc bao gåm tÊt c¶ nh÷ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi gi¸c Phong trµo n«ng d©n còng ®−îc ®Èy m¹nh. Lµn sãng c«ng ngé vµ cã sinh ho¹t chÝnh trÞ ®éc lËp" (tËp nµy, tr.77). phÉn cña n«ng d©n ®· bao trïm 215 huyÖn, tøc lµ mét nöa sè huyÖn cña phÇn n−íc Nga thuéc ch©u ¢u. Phong trµo Lª-nin viÕt r»ng nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ph¶i tiÕn hµnh trong qu©n ®éi vµ h¶i qu©n còng ph¸t triÓn réng h¬n nhiÒu mét cuéc ®Êu tranh t− t−ëng quyÕt liÖt nhÊt, c«ng khai so víi thêi kú tõ th¸ng M−êi ®Õn th¸ng Ch¹p 1905. Th¸ng vµ kh«ng th−¬ng tiÕc chèng l¹i nh÷ng khuynh h−íng c¬ S¸u 1906 næi lªn nh÷ng lµn sãng c«ng phÉn trong c¸c ®¬n héi chñ nghÜa cña c¸nh h÷u trong §¶ng d©n chñ - x· héi, vÞ qu©n ®éi ë Xª-va-xt«-p«n, Ri-a-dan, Ba-tu-mi, Vla-®i-c¸p- Ng−êi chØ ra r»ng cÇn ph¶i th¶o luËn tù do nh÷ng vÊn ®Ò ca-d¬, Tam-bèp, vµ ®Õn th¸ng B¶y næ ra nh÷ng cuéc khëi sinh ho¹t néi bé ®¶ng. Ng−êi chØ ra r»ng cÇn ph¶i phÊn ®Êu nghÜa cña binh lÝnh vµ lÝnh thuû ë Xvi-boãc-g¬, Cr«n-st¸t, ®Ó cã thÓ th¶o luËn réng r·i c¸c nghÞ quyÕt cña ®¹i héi, Rª-ven. §Çu th¸ng N¨m 1906 trong bµi b¸o "Cao trµo míi", cÇn ®ßi hái tÊt c¶ ®¶ng viªn ph¶i cã th¸i ®é tù gi¸c Lª-nin viÕt: "Chóng ta ®ang tr¶i qua b−íc ®Çu cña mét cao vµ phª ph¸n ®èi víi nh÷ng nghÞ quyÕt ®ã. Lª-nin viÕt: trµo x· héi míi. C¶ phong trµo cña nh÷ng ng−êi thÊt nghiÖp, "CÇn ph¶i tiÕn hµnh cuéc th¶o luËn Êy trªn b¸o chÝ, trong
  6. Lêi tùa Lêi tùa X XI c¶ ngµy mång mét th¸ng N¨m, c¶ t×nh tr¹ng bÊt m·n ngµy chÕ ®é Nga hoµng kh«ng ph¶i chØ cè tiªu diÖt c¸ch m¹ng cµng t¨ng trong n«ng d©n, trong qu©n ®éi, c¶ nh÷ng cuéc mÝt- b»ng ph−¬ng ph¸p ®µn ¸p, mµ cßn b»ng c¶ c¸ch triÖu tËp tinh, c¶ b¸o chÝ vµ c¶ c¸c ®oµn thÓ, ⎯ tÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã mét §u-ma míi, "lËp ph¸p". ChÕ ®é chuyªn chÕ hy väng ®Òu chøng tá hÕt søc râ rµng vÒ mét cao trµo míi" (tr.91). r»ng lµm nh− vËy sÏ l«i cuèn ®−îc quÇn chóng ra khái Trong bµi b¸o nµy, Lª-nin ®· ®Æt ra tr−íc ®¶ng nhiÖm vô cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng, r»ng b»ng c¸ch lËp ra §u-ma h−íng toµn bé c«ng t¸c tuyªn truyÒn, cæ ®éng vµ tæ chøc nã cã thÓ chia rÏ ®−îc c¸c lùc l−îng c¸ch m¹ng, t¸ch ®−îc vµo viÖc chuÈn bÞ cho giai cÊp v« s¶n vµ giai cÊp n«ng d©n giai cÊp n«ng d©n khái giai cÊp v« s¶n. tiÕn hµnh mét cuéc ®Êu tranh quyÕt liÖt míi. Sau nµy Lª-nin Vµo mïa xu©n vµ mïa hÌ 1906, vÊn ®Ò th¸i ®é ®èi víi vÉn nhiÒu lÇn quay l¹i ph©n tÝch t×nh h×nh chÝnh trÞ §u-ma ®· trë thµnh vÊn ®Ò trung t©m mµ xung quanh nã vµ nh÷ng nhiÖm vô cña giai cÊp v« s¶n vµ cña ®¶ng cña nã diÔn ra cuéc ®Êu tranh ¸c liÖt gi÷a c¸c ®¶ng ph¸i vµ phe trong giai ®o¹n c¸ch m¹ng hiÖn t¹i (xem nh÷ng bµi b¸o "VÒ c¸nh chÝnh trÞ. VÊn ®Ò nµy ®−îc ®em ra th¶o luËn trong t×nh h×nh chÝnh trÞ hiÖn nay", "Qu©n ®éi vµ nh©n d©n", nhiÒu cuéc mÝt-tinh, héi häp vµ trªn b¸o chÝ; trong vÊn ®Ò "Tr−íc c¬n b·o t¸p", v.v.). Lª-nin v¹ch ra r»ng c¸ch m¹ng nµy thÓ hiÖn ®Æc biÖt râ rµng, s¸ng tá, ranh giíi gi÷a nh÷ng Nga ®ang ®i trªn con ®−êng khã kh¨n gian khæ. "TiÕp sau lùc l−îng chèng ®èi nhau, thÓ hiÖn râ rµng th¸i ®é thËt mçi cao trµo, tiÕp sau mçi th¾ng lîi bé phËn lµ thÊt b¹i, sù cña c¸c ®¶ng kh¸c nhau víi c¸ch m¹ng. lµ ®æ m¸u, lµ sù nhôc m¹ cña chÕ ®é chuyªn chÕ ®èi víi Sù x¸c ®Þnh kh¸c nhau vÒ tÝnh chÊt vµ nhiÖm vô cña nh÷ng chiÕn sÜ ®Êu tranh cho tù do. Nh−ng sau mçi "thÊt c¸ch m¹ng lµ c¬ së cña nh÷ng bÊt ®ång ý kiÕn gi÷a nh÷ng b¹i", phong trµo cµng më réng h¬n, cuéc ®Êu tranh cµng ng−êi men-sª-vÝch vµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch trong th¸i tiÕn vµo bÒ s©u h¬n, nh÷ng giai cÊp vµ nh÷ng nhãm nh©n ®é ®èi víi §u-ma nhµ n−íc I. Lª-nin ®· viÕt vÒ c¸nh men- d©n ®−îc l«i cuèn vµo cuéc ®Êu tranh vµ tham gia ®Êu tranh sª-vÝch trong §¶ng d©n chñ - x· héi Nga nh− sau: "Nã bao ngµy cµng ®«ng h¬n" (tr.417). giê còng r¬i vµo c¸i t− t−ëng sai lÇm vÒ c¨n b¶n, tÇm Bªn c¹nh cao trµo c¸ch m¹ng tuy cßn cã tÝnh chÊt côc th−êng ho¸ chñ nghÜa M¸c, cho r»ng chØ cã giai cÊp t− s¶n bé nh−ng ®· cã c¬ së réng r·i, trong giai ®o¹n nµy cßn míi cã thÓ ®éc lËp "lµm" cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n hoÆc lµ diÔn ra tho¸i trµo chung, tuy lµ chËm r·i, cña c¸ch m¹ng. c¸ch m¹ng t− s¶n chØ nªn do giai cÊp t− s¶n tiÕn hµnh. C¶ hai xu thÕ cña giai ®o¹n lÞch sö ®ã cña c¸ch m¹ng kh«ng Vai trß cña giai cÊp v« s¶n víi t− c¸ch lµ chiÕn sÜ tiªn phong thÓ kh«ng ph¶n ¸nh vµo tÝnh chÊt cuéc chiÕn ®Êu, vµo nh÷ng ®Êu tranh cho th¾ng lîi hoµn toµn vµ triÖt ®Ó cña c¸ch m¹ng ®Æc ®iÓm, h×nh thøc vµ ph−¬ng ph¸p cña nã. t− s¶n th× c¸nh h÷u cña §¶ng d©n chñ - x· héi kh«ng biÕt Sau thÊt b¹i cña cuéc khëi nghÜa vò trang th¸ng Ch¹p râ" (tr.79). 1905 ⎯ mét thêi ®iÓm cã tÝnh chÊt b−íc ngoÆt cña c¸ch Khi b¶o vÖ s¸ch l−îc c¸ch m¹ng, m¸c-xÝt, nh÷ng ng−êi m¹ng, ⎯ chÝnh phñ Nga hoµng ®· chuyÓn tõ phßng ngù b«n-sª-vÝch ®· h−íng quÇn chóng tiÕp tôc më réng h¬n n÷a sang tÊn c«ng. Bao trïm kh¾p ®Êt n−íc lµ nh÷ng cuéc hµnh cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng vµ kªu gäi tÈy chay §u-ma; nh÷ng qu©n cµn quÐt, hÕt tØnh nµy ®Õn tØnh kh¸c bÞ ®Æt trong t×nh ng−êi men-sª-vÝch kh«ng tin vµo th¾ng lîi hoµn toµn cña tr¹ng chiÕn tranh, c¸c toµ ¸n qu©n sù d· chiÕn ®−îc thiÕt c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n, ®· thi hµnh s¸ch l−îc v« nguyªn lËp, bän Tr¨m ®en t¨ng c−êng nh÷ng vô tµn s¸t. Tuy nhiªn, t¾c lµ tÈy chay mét nöa (s¸ch l −îc tham gia bÇu cö ë nh÷ng
  7. Lêi tùa Lêi tùa XII XIII vßng ®Çu), s¸ch l−îc nµy ®· chia rÏ c«ng nh©n vµ lµm lan hoµn toµn cña c¸ch m¹ng, míi cã thÓ coi ®ã lµ kh«ng l«- truyÒn nh÷ng ¶o t−ëng lËp hiÕn. gÝch" (tr.353). MÆc dï sè c«ng nh©n gi¸c ngé cao nhÊt vµ c¶ mét bé Trong nh÷ng t¸c phÈm ®−îc ®−a vµo tËp nµy, Lª-nin phËn tÇng líp trÝ thøc cã tinh thÇn d©n chñ kh«ng tham lÇn ®Çu tiªn ®· soi s¸ng réng r·i nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan gia bÇu cö, nh−ng vÉn kh«ng lµm thÊt b¹i ®−îc §u-ma nhµ ®Õn viÖc giai cÊp c«ng nh©n vµ ®¶ng cña nã sö dông chÕ ®é n−íc I, bëi v× viÖc tÈy chay ®−îc tiÕn hµnh trong nh÷ng ®¹i nghÞ. ®iÒu kiÖn tho¸i trµo c¸ch m¹ng. Nh÷ng ho¹t ®éng ph¸ ho¹i Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch cho r»ng giai cÊp v« s¶n cã tæ chøc cña bän men-sª-vÝch vµ t×nh tr¹ng giai cÊp n«ng thÓ vµ ph¶i ¸p dông h×nh thøc ®Êu tranh nghÞ tr−êng. d©n cßn mang nÆng nh÷ng ¶o t−ëng lËp hiÕn còng lµ nh÷ng Trong "B¸o c¸o vÒ §¹i héi thèng nhÊt cña §¶ng c«ng nh©n nguyªn nh©n dÉn tíi thÊt b¹i cña viÖc tÈy chay. d©n chñ - x· héi Nga", Lª-nin viÕt: "Nh÷ng ng−êi d©n chñ - ViÖc tÈy chay §u-ma nhµ n−íc I, nh− Lª-nin ®· nhËn xÐt x· héi chñ tr−¬ng lîi dông ®Êu tranh nghÞ tr−êng, tham sau ®ã, lµ mét khuyÕt ®iÓm nhá, ®· ®−îc söa ch÷a dÔ dµng gia ®Êu tranh nghÞ tr−êng, nh−ng hä th¼ng tay bãc trÇn khi bÇu §u-ma II. Nh−ng mÆc dï tÈy chay bÞ thÊt b¹i, "thãi ngu ngèc nghÞ tr−êng", nghÜa lµ th¼ng tay bãc trÇn lßng s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch còng v« cïng quý tin r»ng ®Êu tranh nghÞ tr−êng lµ h×nh thøc ®Êu tranh chÝnh trÞ duy nhÊt hay chñ yÕu trong mäi ®iÒu kiÖn" (tr.46). gi¸ so víi s¸ch l−îc tÈy chay mét nöa, ®Çy m©u thuÉn vµ ë n−íc Nga lóc ®ã ch−a cã chÕ ®é ®¹i nghÞ æn ®Þnh, kh«ng nhÊt qu¸n cña bän men-sª-vÝch. ViÖc tÈy chay do nh÷ng ch−a cã hiÕn ph¸p. §u-ma nhµ n−íc, ®−îc triÖu tËp trong ng−êi b«n-sª-vÝch tiÕn hµnh ®ãng mét vai trß to lín trong kh«ng khÝ ®µn ¸p vµ trong ®iÒu kiÖn duy tr× toµn bé chÝnh viÖc ph¸t triÓn ý thøc giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n, nã ®· quyÒn trong tay chÝnh phñ Nga hoµng, chØ lµ chiÕc l¸ nho lµm cho §u-ma mÊt uy tÝn rÊt nhiÒu vµ ®· lµm gi¶m lßng che ®Ëy chÕ ®é chuyªn chÕ. Trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®ã, tin cña nh©n d©n vµo §u-ma. Lª-nin cho r»ng nh÷ng ¶o t−ëng lËp hiÕn lµ ®iÒu nguy §u-ma nhµ n−íc I (c¸i gäi lµ §u-ma VÝt-te) häp ngµy 27 hiÓm nhÊt vµ tai h¹i nhÊt. Ng−êi viÕt: "Nh÷ng ¶o t−ëng th¸ng T − ( 10 th¸ng N¨m) 1906. §a sè ghÕ ®¹i biÓu trong lËp hiÕn, ®ã lµ lßng tin h·o huyÒn ®èi víi hiÕn ph¸p. Nh÷ng §u-ma thuéc vÒ bän d©n chñ-lËp hiÕn. Lª-nin ®· ®Ò ra ¶o t−ëng lËp hiÕn xuÊt hiÖn ë ®Þa vÞ hµng ®Çu khi hiÕn tr−íc ®¶ng nhiÖm vô ph¶i sö dông §u-ma, nh−ng kh«ng ph¸p h×nh nh− tån t¹i nh−ng trong thùc tÕ th× l¹i kh«ng ph¶i ®Ó lµm c«ng viÖc lËp ph¸p ë trong §u-ma, mµ nh»m cã..." (tr.46). Lª-nin cho r»ng nhiÖm vô c¬ b¶n cña ®¶ng môc ®Ých cæ ®éng vµ tuyªn truyÒn c¸ch m¹ng, nh»m môc v« s¶n lµ ®Êu tranh chèng nh÷ng ¶o t−ëng ®ã, lµ gi¶i thÝch ®Ých v¹ch trÇn bé mÆt gi¶ m¹o bØ æi ®ã cña c¬ quan ®¹i cho c«ng nh©n vµ n«ng d©n thÊy r»ng h×nh thøc ®Êu tranh diÖn nh©n d©n. Ng−êi viÕt: "Chóng ta cÇn ph¶i lµm vµ chóng c¸ch m¹ng trùc tiÕp cña qu¶ng ®¹i quÇn chóng vÉn lµ h×nh ta ®· lµm tÊt c¶ ®Ó ng¨n c¶n kh«ng cho triÖu tËp mét c¬ thøc chñ yÕu nh− cò. quan ®¹i diÖn bï nh×n. Sù thËt lµ nh− thÕ ®ã. Nh−ng nÕu, Trong mét sè bµi b¸o ® −îc ®−a vµo tËp nµy, Lª-nin bÊt chÊp mäi sù cè g¾ng cña chóng ta, c¬ quan Êy vÉn ®−îc bãc trÇn mÆt n¹ cña bän d©n chñ - lËp hiÕn lµ bän chØ yªu triÖu tËp, th× chóng ta kh«ng thÓ tõ chèi nhiÖm vô lîi dông cÇu nh÷ng c¶i c¸ch nhá män nh»m "trÊn an" nh©n d©n; nã. ChØ cã nh÷ng nhµ chÝnh trÞ t − s ¶n, kh«ng coi träng Ng − êi v¹ch trÇn tÝnh chÊt hai mÆt vµ sù hÌn nh¸t cña bän cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng vµ cuéc ®Êu tranh cho th¾ng lîi
  8. Lêi tùa Lêi tùa XIV XV ph¶n c¸ch m¹ng ®ã, bän chóng nóp sau nh÷ng lêi lÏ d©n nµy v¹ch trÇn chÝnh s¸ch tho¶ hiÖp cña bän d©n chñ - lËp chñ gi¶ dèi. Lª-nin chØ ra r»ng: "Giai cÊp v« s¶n ®Êu hiÕn, kªu gäi c¸c nhãm c«ng nh©n vµ n«ng d©n hµnh ®éng tranh, ⎯ cßn giai cÊp t− s¶n th× chui vµo chÝnh quyÒn. B»ng ®éc lËp, vµ tuyªn bè mét c¸ch kiªn quyÕt r»ng cÇn ph¶i cã ®Êu tranh, giai cÊp v« s¶n ®Ëp tan chÕ ®é chuyªn chÕ, ⎯ cßn cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng ë ngoµi §u-ma. NghÞ quyÕt nãi: giai cÊp t− s¶n th× b¸m chÆt lÊy nh÷ng cña bè thÝ cña chÕ "Cuéc häp nãi lªn lßng tin t−ëng r»ng giai cÊp v« s¶n sÏ ®é chuyªn chÕ ®ang suy yÕu. Tr−íc toµn d©n, giai cÊp v« s¶n vÉn ®øng ®Çu tÊt c¶ nh÷ng phÇn tö c¸ch m¹ng trong nh©n gi−¬ng cao ngän cê ®Êu tranh, ⎯ cßn giai cÊp t− s¶n th× gi−¬ng d©n nh− cò" (tr.123). Lêi ph¸t biÓu cña Lª-nin trong cuéc cao ngän cê cña nh÷ng nh−îng bé nhá, c©u kÕt vµ mÆc c¶" mÝt-tinh t¹i Cung nh©n d©n Pa-ni-na ®· g©y t¸c ®éng c¸ch (tr.279-280). m¹ng to lín ®Õn quÇn chóng v« s¶n. Trong c¸c bµi b¸o "§u-ma vµ nh©n d©n", "Nh÷ng ng−êi Trong nh÷ng bµi b¸o "Nh÷ng lêi khuyªn tåi", "§ång chÝ d©n chñ - lËp hiÕn ng¨n c¶n kh«ng cho §u-ma nãi víi nh©n Plª-kha-nèp lËp luËn nh− thÕ nµo vÒ s¸ch l−îc cña §¶ng d©n", "Ngay ®Õn mÆc c¶ ng−êi ta còng kh«ng muèn !", "Cøu d©n chñ - x· héi?", "Ai t¸n thµnh liªn minh víi nh÷ng ng−êi gióp nh÷ng ng−êi bÞ ®ãi vµ s¸ch l−îc cña §u-ma", "§u-ma d©n chñ-lËp hiÕn?", "Nh÷ng tªn tay sai cña §¶ng d©n chñ - d©n chñ - lËp hiÕn ®· cÊp tiÒn cho chÝnh phñ cña bän s¸t lËp hiÕn" ®−îc ®−a vµo tËp nµy, Lª-nin ®· v¹ch trÇn vai nh©n", "C«ng kÝch dòng c¶m vµ phßng ngù nhót nh¸t", v.v. trß nhôc nh· cña bän men-sª-vÝch lµ lµm tay sai cho bän Lª-nin chØ ra r»ng lîi Ých cña §u-ma d©n chñ - lËp hiÕn d©n chñ-lËp hiÕn, b¸n "quyÒn con c¶ cña c¸ch m¹ng ®Ó ®èi lËp víi lîi Ých cña quÇn chóng nh©n d©n, r»ng §u-ma ®æi lÊy mét b¸t ch¸o lo·ng cña chñ nghÜa c¶i l−¬ng d©n thÓ hiÖn lîi Ých cña giai cÊp t− s¶n, nh÷ng lîi Ých nµy chñ-lËp hiÕn". Kh«ng xÐt tíi b¶n chÊt giai cÊp cña §u-ma, g¾n bã chÆt chÏ víi nh÷ng lîi Ých cña chÝnh phñ Nga hoµng. bän men-sª-vÝch coi nã lµ "trung t©m ®oµn kÕt" c¸c lùc l−îng Lª-nin v¹ch trÇn tÝnh chÊt ph¶n nh©n d©n trong nh÷ng dù c¸ch m¹ng, lµ c«ng cô tèt nhÊt ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò luËt mµ bän d©n chñ-lËp hiÕn ®−a ra §u-ma; Ng−êi chØ c¸ch m¹ng. Trong s¸ch l−îc vÒ §u-ma cña m×nh, hä xuÊt ra r»ng chØ cã cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña quÇn chóng lao ph¸t tõ chç cho r»ng c¸ch m¹ng ®· chÊm døt vµ thêi kú ®éng, chø kh«ng ph¶i lµ §u-ma, míi gi¶i quyÕt ®−îc nh÷ng ph¸t triÓn hîp hiÕn hoµ b×nh ®· b¾t ®Çu. Lª-nin chØ ra vÊn ®Ò ruéng ®Êt vµ tù do. Lêi ph¸t biÓu cña Lª-nin trong r»ng s¸ch l−îc men-sª-vÝch ®· dÉn tíi chç lµm cho lîi Ých cuéc mÝt-tinh t¹i Cung nh©n d©n Pa-ni-na ngµy 9 (22) th¸ng cña ®¶ng v« s¶n phô thuéc vµo lîi Ých cña giai cÊp t− s¶n, N¨m 1906 cã ý nghÜa to lín trong viÖc v¹ch trÇn chÝnh s¸ch tíi chç lµm mª hoÆc ý thøc cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n. cña bän d©n chñ - lËp hiÕn lµ c©u kÕt víi chÕ ®é Nga hoµng Lª-nin ®· ®Êu tranh quyÕt liÖt chèng khÈu hiÖu cña bän ®Ó lµm h¹i nh©n d©n. §ã lµ lêi ph¸t biÓu c«ng khai ®Çu d©n chñ-lËp hiÕn, khÈu hiÖu lËp ra mét "néi c¸c §u-ma tiªn cña Lª-nin tr−íc quÇn chóng n−íc Nga. Trong bµi ph¸t cã tr¸ch nhiÖm", mét khÈu hiÖu ®−îc bän men-sª-vÝch biÓu xuÊt s¾c vµ giµu h×nh t−îng Êy, Lª-nin ®· ph©n tÝch ñng hé. Trong nh÷ng bµi b¸o "S¸ch l−îc cña giai cÊp v« t×nh h×nh trong n−íc, ®· x¸c ®Þnh râ rµng th¸i ®é cña nh÷ng s¶n vµ nhiÖm vô tr−íc m¾t", "H·y ®Ó cho c«ng nh©n quyÕt ng−êi b«n-sª-vÝch ®èi víi §u-ma, ®èi víi c¸c ®¶ng ph¸i ®Þnh", "§Êu tranh giµnh chÝnh quyÒn vµ "®Êu tranh" ®ßi bè vµ phe c¸nh trong §u-ma. Nh÷ng ng−êi dù mÝt-tinh ®· thÝ", "Lµm g× th× lµm cho nhanh!", "Nh÷ng cuéc ®µm ph¸n nhÊt trÝ th«ng qua nghÞ quyÕt do Lª-nin ®−a ra. NghÞ quyÕt vÒ néi c¸c", "L¹i bµn vÒ néi c¸c §u-ma", v.v., khi v¹ch
  9. Lêi tùa Lêi tùa XVI XVII lÜnh cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch cã 952 trÇn chñ tr−¬ng thµnh lËp néi c¸c d©n chñ - lËp hiÕn, Lª- phiÕu ñng hé. Nh÷ng nghÞ quyÕt cña Lª-nin ®· ®−îc th«ng nin chØ ra r»ng khÈu hiÖu ®ã ®· trë thµnh mét trong nh÷ng qua t¹i héi nghÞ liªn khu cña tæ chøc Pª-tÐc-bua cña §¶ng c«ng cô lµm ®åi trôy nh©n d©n b»ng nh÷ng ¶o t−ëng lËp c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga häp vµo th¸ng S¸u 1906 hiÕn vµ lµ mét m−u toan cña bän d©n chñ - lËp hiÕn muèn do Ban chÊp hµnh Pª-tÐc-bua triÖu tËp nh»m v¹ch ra s¸ch tho¶ hiÖp víi chÕ ®é chuyªn chÕ. l−îc cña giai cÊp v« s¶n ®èi víi §u-ma. Lª-nin viÕt r»ng néi c¸c §u-ma hay lµ néi c¸c d©n chñ- Nh÷ng bµi b¸o "Nhãm c«ng nh©n trong §u-ma nhµ n−íc", lËp hiÕn chØ lµ trß c¶i l−¬ng dèi tr¸, hai mÆt, theo kiÓu Du- "Th¾ng lîi trong bÇu cö cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi ba-tèp. TÊt c¶ nh÷ng cuéc ®µm tho¹i cña bän d©n chñ - lËp ë Ti-phlÝt", "VÒ lêi kªu gäi cña c¸c ®¹i biÓu c«ng nh©n", hiÕn vÒ mét chÝnh quyÒn hµnh ph¸p, cã tr¸ch nhiÖm tr−íc "H·y ®oµn kÕt l¹i !", "VÒ b¶n tuyªn bè cña ®¶ng ®oµn chóng c¬ quan ®¹i diÖn nh©n d©n, lµ mét sù dèi tr¸ hÕt søc lín. ta trong §u-ma", "Nh÷ng lêi khiÓn tr¸ch cña giai cÊp t− ViÖc x©y dùng néi c¸c d©n chñ -lËp hiÕn sÏ lµ mét tÊm b×nh s¶n vµ nh÷ng lêi kªu gäi cña giai cÊp v« s¶n", "Nh÷ng phong tù do chñ nghÜa míi cña chÕ ®é chuyªn chÕ, lµ sù ®¶ng trong §u-ma vµ nh©n d©n", v.v., ®−îc viÕt nh©n ngôy trang cña chÝnh phñ Nga hoµng d−íi bé ¸o lËp hiÕn c¸c ho¹t ®éng cña c¸c nghÞ sÜ c«ng nh©n ®Çu tiªn lõa ®¶o. Giai cÊp v« s¶n ñng hé khÈu hiÖu ®ã tøc lµ tõ ë Nga. T¹i §¹i héi IV cña §¶ng c«ng nh©n d©n bá ®Êu tranh, tøc lµ giao sù nghiÖp tù do vµo tay giai cÊp chñ - x· héi Nga, bän men-sª-vÝch ®· ®−a ra ®Ò nghÞ tæ t− s¶n tù do chñ nghÜa. chøc mét ®¶ng ®oµn d©n chñ-x· héi trong §u-ma. Lª-nin Trong tËp nµy cßn cã nh÷ng nghÞ quyÕt "VÒ th¸i ®é ®èi ®· ®Êu tranh chèng l¹i ®Ò nghÞ ®ã, Ng−êi chØ ra r»ng vÒ víi §u-ma nhµ n−íc" vµ "VÒ vÊn ®Ò néi c¸c §u-ma" ®−îc thùc chÊt ®¶ng kh«ng thÓ giao phã quyÒn ®¹i diÖn cña m×nh th«ng qua trong Ban chÊp hµnh Pª-tÐc-bua cña §¶ng c«ng nh©n vµo tay bÊt kú ai, bëi v× giai cÊp v« s¶n gi¸c ngé ®· kh«ng d©n chñ - x· héi Nga, nh÷ng NghÞ quyÕt nµy lµ c−¬ng lÜnh ®−îc bÇu c¸c ®¹i biÓu cña m×nh, ®· tÈy chay bÇu cö. Nh−ng s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch trong cuéc ®Êu ®Õn khi cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi tranh chèng bän men-sª-vÝch vÒ vÊn ®Ò th¸i ®é ®èi víi §u- trong §u-ma th× theo ®ßi hái cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, ma nhµ n−íc. Trong nh÷ng nghÞ quyÕt nµy Lª-nin ®· ®Æc ®¹i héi ®· th«ng qua mét chØ thÞ ®Æc biÖt cña Ban chÊp biÖt chó ý ®Õn viÖc tæ chøc nh÷ng ho¹t ®éng chung cña hµnh trung −¬ng ®¶ng thùc sù ®Æt ho¹t ®éng cña ®¶ng ®oµn c«ng nh©n vµ n«ng d©n, ®Õn viÖc chuÈn bÞ mét ®ßn quyÕt d©n chñ - x· héi d−íi sù kiÓm so¸t cña c¸c tæ chøc ®¶ng. ®Þnh gi¸ng vµo chÕ ®é chuyªn chÕ. §èi lËp víi khÈu hiÖu C¸c ®¹i biÓu d©n chñ - x· héi trong §u-ma I ®· chÊp néi c¸c §u-ma, Lª-nin ®−a ra chñ tr−¬ng thµnh lËp Ban nhËn nh÷ng quan ®iÓm men-sª-vÝch. Hä vµo §u-ma kh«ng chÊp hµnh gåm nh÷ng phÇn tö c¸ch m¹ng trong §u-ma nh»m qua con ®−êng cña ®¶ng, mµ b»ng c¸ch tho¶ hiÖp víi bän môc ®Ých thèng nhÊt hµnh ®éng trong cuéc ®Êu tranh d©n chñ - lËp hiÕn mét c¸ch trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp, thÇm chèng chÝnh phñ Nga hoµng. Nh÷ng nghÞ quyÕt cña Ban lÆng hoÆc c«ng khai. chÊp hµnh Pª-tÐc-bua ®−îc th¶o luËn réng r·i trong c¸c Lª-nin cè g¾ng h−íng ho¹t ®éng cña c¸c ®¹i biÓu c«ng cuéc héi häp cña ®¶ng ë Pª-tÐc-bua vµ ®−îc tuyÖt ®¹i ®a nh©n vµo con ®−êng ®óng ®¾n, hµng ngµy Ng−êi khuyªn sè ®¶ng viªn t¸n thµnh: ®−êng lèi s¸ch l−îc cña nh÷ng b¶o, gióp ®ì hä, ®¸nh gi¸ thµnh tÝch, phª ph¸n nh÷ng thiÕu ng−êi b«n-sª-vÝch ®−îc 1 760 phiÕu ñng hé, cßn c−¬ng
  10. Lêi tùa Lêi tùa XVIII XIX sãt vµ khuyÕt ®iÓm cña hä. Lª-nin coi lêi tuyªn bè cña hä tay chÝnh phñ Nga hoµng, vµ ®Ò nghÞ chi cho chÝnh phñ 15 t¹i §u-ma ngµy 16 (29) th¸ng S¸u 1906 lµ mét sai lÇm triÖu róp, cßn ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi th× kh«ng ph¸t nghiªm träng cña ®¶ng ®oµn d©n chñ-x· héi. B¶n tuyªn biÓu chèng l¹i viÖc ®ã. Trong bµi "Cøu gióp nh÷ng ng−êi bè nµy ®· c«ng nhËn §u-ma lµ trung t©m cña phong trµo bÞ ®ãi vµ s¸ch l−îc cña §u-ma", khi phª ph¸n sai lÇm ®ã cã tÝnh chÊt toµn d©n, lµ mét giai ®o¹n cña cuéc ®Êu tranh cña c¸c ®¹i biÓu c«ng nh©n, Lª-nin ®· ®Ò ra cho hä mét cho quèc héi lËp hiÕn. Khi so¹n b¶n tuyªn bè nµy, ®¶ng nhiÖm vô: v¹ch trÇn trß ch¬i hai mÆt cña bän d©n chñ - lËp ®oµn d©n chñ - x· héi ®· bá qua b¶n dù th¶o do Lª-nin viÕt hiÕn, phanh phui nh÷ng bÝ mËt trong ng©n s¸ch cña Nga (b¶n dù th¶o cã l−îc bá ®«i chç ®· ®−îc Lª-nin ®−a vµo hoµng, trong ®ã hµng tr¨m triÖu róp ®· ®æ vµo cuéc ®Êu bµi b¸o "VÒ b¶n tuyªn bè cña ®¶ng ®oµn chóng ta trong tranh chèng l¹i phong trµo c¸ch m¹ng, vµo nh÷ng cuéc §u-ma"), vµ ®· lÊy b¶n dù th¶o ®−îc Ban chÊp hµnh trung phiªu l−u qu©n sù, v.v., tr×nh bµy nghÞ quyÕt cña m×nh −¬ng men-sª-vÝch t¸n thµnh, lµm c¬ së. B¶n dù th¶o cña vÒ vÊn ®Ò l−¬ng thùc ®Ó t¨ng c−êng sù ®ång t×nh cña tÊt Lª-nin ®· ®¸nh gi¸ theo tinh thÇn m¸c-xÝt t×nh h×nh trong c¶ quÇn chóng lao ®éng ®èi víi ®¶ng cña giai cÊp v« s¶n. n−íc, ®· ®Ò ra nh÷ng nhiÖm vô tr−íc m¾t cña ®¶ng vµ Sau nµy ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi ®· gi÷ ®−îc lËp tr−êng cña giai cÊp v« s¶n, ®· chØ ra con ®−êng c¸ch m¹ng trong ®óng ®¾n trong vÊn ®Ò nµy. Trong nghÞ quyÕt cña m×nh, viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt cña ®êi sèng c¸c ®¹i biÓu c«ng nh©n ®· v¹ch trÇn chÝnh phñ, coi nã lµ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ ë Nga. Khi ®−a ra cho quÇn chóng thñ ph¹m thùc sù cña n¹n ®ãi. C¸c ®¹i biÓu ®· ®ßi ph¶i xÐt nh÷ng bÊt ®ång ý kiÕn vÒ b¶n tuyªn bè, Lª-nin chØ ra tho¶ m·n nhu cÇu cña nh÷ng ng−êi bÞ ®ãi b»ng c¸ch c¾t r»ng ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi, v× chÊp nhËn mét b¶n tuyªn bít l−¬ng cña c¸c viªn chøc, rót bít thu nhËp cña c¸c trang bè kh«ng c¸ch m¹ng, nªn ®· b−íc mét b−íc dµi sang phÝa tr¹i cña nhµ vua, cña hoµng téc, cña gi¸o héi, cña nhµ tu, h÷u, thËm chÝ lµ so víi nh÷ng nghÞ quyÕt cña §¹i héi IV vµ ®· ®Ò nghÞ kh«ng trao tiÒn cho chÝnh phñ cña bän s¸t cña ®¶ng. Lª-nin viÕt: "§−¬ng nhiªn, chóng t«i hoµn toµn nh©n, mµ thµnh lËp mét uû ban ®Æc biÖt trùc thuéc §u-ma hiÓu hoµn c¶nh cña nh÷ng nghÞ viªn míi lµ khã kh¨n. Chóng ®Ó cøu gióp nh÷ng ng−êi bÞ ®ãi; nh÷ng thµnh viªn cña uû t«i biÕt rÊt râ r»ng cÇn ph¶i cã th¸i ®é réng l−îng ®èi víi ban nµy ph¶i tæ chøc t¹i c¸c ®Þa ph−¬ng nh÷ng uû ban nh÷ng khuyÕt ®iÓm cña nh÷ng ng−êi nµo trong sè hä b¾t l−¬ng thùc cña ®Þa ph−¬ng gåm chÝnh nh÷ng ng−êi bÞ ®Çu chuyÓn tõ d©n chñ - lËp hiÕn sang d©n chñ - x· héi. ®ãi. Nhê ph¸t biÓu nh− thÕ mµ c¸c ®¹i biÓu d©n chñ - x· Nh−ng nÕu hä nhÊt ®Þnh sÏ ph¶i triÖt ®Ó hoµn thµnh sù héi ®· thu hót ®−îc nh÷ng ng−êi thuéc Nhãm lao ®éng. chuyÓn biÕn Êy th× chØ b»ng con ®−êng c«ng khai vµ th¼ng §¸nh gi¸ sù kiÖn nµy, trong bµi b¸o "§u-ma d©n chñ - lËp th¾n phª ph¸n nh÷ng sai lÇm Êy" (tr.113). hiÕn ®· cÊp tiÒn cho chÝnh phñ cña bän s¸t nh©n", Lª-nin ®· viÕt: "L¹i mét lÇn n÷a, sù ph©n nhãm chÝnh trÞ ®−îc Lª-nin ®· kªu gäi c¸c ®¹i biÓu d©n chñ - x· héi h·y ph¸t x¸c ®Þnh râ. §¶ng th¸ng M−êi vµ §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn biÓu mét c¸ch ®éc lËp vµ kiªn quyÕt, h·y ®−a ra nh÷ng chñ tr−¬ng c©u kÕt víi chÝnh quyÒn cò. §¶ng d©n chñ - x· héi khÈu hiÖu d©n chñ triÖt ®Ó vµ ®Êu tranh giai cÊp cña vµ ph¸i lao ®éng th× c−¬ng quyÕt chèng l¹i" (tr.322). giai cÊp v« s¶n v× chñ nghÜa x· héi. Khi th¶o luËn Nhê cã t¸c ®éng th−êng xuyªn cña nh÷ng ng−êi b«n-sª- trong §u-ma vÊn ®Ò cøu gióp nh÷ng ng−êi bÞ ®ãi, bän d©n vÝch, cña Lª-nin ®Õn ®¶ng ®oµn d©n chñ -x· héi, nh÷ng chñ - lËp hiÕn ®ång ý giao viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy vµo
  11. Lêi tùa Lêi tùa XX XXI ®¹i biÓu c«ng nh©n, mÆc dï hÕt søc kh«ng triÖt ®Ó, nh−ng cÊp v« s¶n. Tr−íc m¾t, nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch cã nhiÖm trong hµng lo¹t vÊn ®Ò trong §u-ma ®· gi÷ ®−îc lËp tr−êng vô t¸ch giai cÊp n«ng d©n ra khái ¶nh h−ëng cña bän d©n ®óng ®¾n. §ã lµ kinh nghiÖm ®Çu tiªn trong c«ng t¸c cña chñ - lËp hiÕn, l«i kÐo hä sang phÝa m×nh, hîp nhÊt phong nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®èi víi ®¶ng ®oµn c«ng nh©n trong trµo n«ng d©n vµ phong trµo c«ng nh©n vµo mét quü ®¹o. §u-ma, v¶ l¹i trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®éc ®¸o, rÊt khã kh¨n, Lª-nin ®· chØ ra r»ng n«ng d©n quan t©m nhiÒu nhÊt ®Õn khi mµ, xÐt vÒ thµnh phÇn, ®¶ng ®oµn nµy lµ ®¶ng ®oµn vÊn ®Ò ruéng ®Êt, r»ng viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®ã phô thuéc men-sª-vÝch, cßn nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch th× kh«ng cã ®¹i vµo chç giai cÊp n«ng d©n ®i theo ai: theo giai cÊp t− s¶n biÓu cña m×nh trong §u-ma vµ ph¶i t¸c ®éng ®Õn c¸c ®¹i hay theo giai cÊp v« s¶n. Lª-nin gi¶i thÝch r»ng cã thÓ vµ biÓu d©n chñ - x· héi chØ tõ bªn ngoµi, tøc lµ phª ph¸n cÇn ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ruéng ®Êt kh«ng th«ng qua §u- nh÷ng sai lÇm cña hä vµ hoan nghªnh nh÷ng thµnh c«ng ma, mµ chØ b»ng con ®−êng c¸ch m¹ng. §iÒu kiÖn c¬ b¶n cña hä trªn b¸o chÝ cña ®¶ng vµ trong c¸c cuéc häp cña ®¶m b¶o thñ tiªu ®−îc quyÒn chiÕm h÷u ruéng ®Êt cña ®Þa c«ng nh©n. ChÝnh trong giai ®o¹n nµy lÇn ®Çu tiªn ®· x©y chñ vµ tÊt c¶ c¸c tµn d− cña chÕ ®é n«ng n« lµ lËt ®æ chÕ dùng ®−îc nh÷ng c¬ së vµ ®· v¹ch ra ®−îc nh÷ng luËn ®é Nga hoµng vµ tiÕn hµnh quèc h÷u ho¸ ruéng ®Êt. Yªu ®iÓm cã tÝnh nguyªn t¾c quan träng nhÊt vÒ s¸ch l−îc cña s¸ch quèc h÷u ho¸ ruéng ®Êt lµ mét bé phËn tæ thµnh trong nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®èi víi §u-ma; s¸ch l−îc ®· ®−îc lý luËn cña Lª-nin vÒ viÖc chuyÓn c¸ch m¹ng d©n chñ - t− hä ¸p dông rÊt thµnh c«ng trong c¸c §u-ma II, III, IV. s¶n thµnh c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa. S¸ch l−îc nµy ®· vµ ngµy nay ®ang lµ mÉu mùc cho c¸c ChÝnh phñ Nga hoµng cè kh«ng cho th¶o luËn vÊn ®Ò ®¶ng céng s¶n c¸c n−íc kh¸c trong ho¹t ®éng nghÞ tr−êng ruéng ®Êt trong §u-ma. Nh−ng §u-ma kh«ng thÓ bá qua cña hä, trong cuéc ®Êu tranh cña hä nh»m ®oµn kÕt c¸c lùc vÊn ®Ò ®ã, mét vÊn ®Ò chiÕm vÞ trÝ trung t©m trong ®êi sèng l−îng d©n chñ - c¸ch m¹ng chèng l¹i c¸c thÕ lùc ph¶n ®éng. chÝnh trÞ vµ kinh tÕ cña ®Êt n−íc. Qua vÊn ®Ò ruéng ®Êt, S¸ch l−îc nµy ®· bæ sung cho hä kinh nghiÖm kÕt ng−êi ta x¸c ®Þnh ®−îc râ rÖt lËp tr−êng cña c¸c ®¶ng ph¸i hîp c¸c h×nh thøc ®Êu tranh hîp ph¸p vµ bÊt hîp ph¸p, vµ phe c¸nh trong §u-ma. Dù ¸n ruéng ®Êt cña bän d©n trong nghÞ tr−êng vµ ngoµi nghÞ tr−êng, bæ sung kinh nghiÖm chñ - lËp hiÕn ("dù ¸n cña 42 ng−êi") quy ®Þnh duy tr× l·nh ®¹o cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp c«ng nh©n vµ cña tÊt quyÒn chiÕm h÷u ruéng ®Êt cña ®Þa chñ, chØ cho phÐp chuyÓn c¶ c¸c lùc l−îng d©n chñ. nh−îng, nh−ng ph¶i chuéc, nh÷ng ruéng ®Êt cña ®Þa chñ Hµng lo¹t bµi b¸o trong tËp nµy ("Nhãm n«ng d©n hay ®−îc canh t¸c b»ng c«ng cô cña n«ng d©n hoÆc ®−îc ph¸t Nhãm "lao ®éng" vµ §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga", canh thu t«. Trong nh÷ng bµi b¸o "VÊn ®Ò ruéng ®Êt t¹i "VÊn ®Ò ruéng ®Êt t¹i §u-ma", "Kh«ng cho ruéng ®Êt mµ §u-ma", "VÊn ®Ò ruéng ®Êt vµ cuéc ®Êu tranh cho tù do", còng kh«ng cho tù do", "VÊn ®Ò ruéng ®Êt vµ cuéc ®Êu v. v., Lª-nin ®· v¹ch trÇn b¶n chÊt ph¶n ®éng cña "dù ¸n tranh cho tù do", v.v.) ®Ò cËp tíi mét trong nh÷ng vÊn cña 42 ng−êi", ®· chØ ra r»ng ®ã lµ m−u ®å lÆp l¹i cuéc ®Ò c¬ b¶n cña c¸ch m¹ng lµ vÊn ®Ò ruéng ®Êt. Trong thêi c¶i c¸ch n¨m 1861, c©u kÕt víi bän ®Þa chñ ®Ó bãc lét n«ng d©n. kú ho¹t ®éng cña §u-ma nhµ n−íc I, còng nh− tr−íc ®©y, C¸c ®¹i biÓu n«ng d©n ®· lªn tiÕng kiªn quyÕt chèng trong cuéc ®Êu tranh l«i kÐo giai cÊp n«ng d©n, cã hai thÕ l¹i c−¬ng lÜnh cña bän d©n chñ - lËp hiÕn. §èi lËp víi "dù lùc xung ®ét nhau: giai cÊp t − s ¶n tù do chñ nghÜa vµ giai ¸n cña 42 ng−êi", c¸c ®¹i biÓu n«ng d©n ®−a ra §u-ma mét
  12. Lêi tùa Lêi tùa XXII XXIII dù ¸n cña hä, "dù ¸n cña 104 ng−êi", trong ®ã ®ßi c−ìng diÖt !" (tr.372). Trong c¸c bµi b¸o "C«ng kÝch dòng c¶m vµ bøc chuyÓn nh−îng ruéng ®Êt cña ®Þa chñ, cña nhµ n−íc, phßng ngù nhót nh¸t", "Nh÷ng ®¶ng trong §u-ma vµ nh©n cña hoµng téc, cña nhµ vua, cña nhµ tu, cña gi¸o héi nh»m d©n", Lª-nin ®· phª ph¸n ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi v× lËp ra "quü ruéng ®Êt cña toµn d©n" ®Ó chia ruéng ®Êt cho hä kh«ng thÊy ®iÒu cÇn thiÕt lóc ®ã lµ ph¶i tù m×nh nãi n«ng d©n "theo møc lao ®éng". Lª-nin ®· phª ph¸n "tÝnh víi nh©n d©n vµ ph¶i giµnh lÊy quyÒn chñ ®éng ®Êu tranh b×nh qu©n" trong dù ¸n cña "104 ng−êi", coi ®ã lµ chñ chèng chÝnh phñ. Ng−êi v¹ch ra r»ng mét dù th¶o lêi kªu nghÜa x· héi kh«ng t−ëng tiÓu t− s¶n, ®· gi¶i thÝch r»ng gäi cña §¶ng d©n chñ - x· héi göi nh©n d©n sÏ cã t¸c dông trong khu«n khæ chÕ ®é hiÖn nay th× kh«ng thÓ gi¶i quyÕt v« cïng cã lîi cho sù ®oµn kÕt vµ ph¸t triÓn cuéc ®Êu tranh ®−îc vÊn ®Ò ruéng ®Êt, bëi v× viÖc duy tr× nh÷ng nÒn t¶ng c¸ch m¹ng, sÏ thu hót ®−îc nh÷ng phÇn tö −u tó cña giai cña chñ nghÜa t− b¶n, ngay c¶ trong ®iÒu kiÖn chia ruéng cÊp n«ng d©n c¸ch m¹ng sang phÝa nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· ®Êt mét c¸ch "c«ng b»ng" nhÊt, còng sÏ l¹i ®Î ra bãc lét héi. vµ bÊt b×nh ®¼ng. §ång thêi Lª-nin ®· chØ ra r»ng dù ¸n Víi tÊt c¶ sù non yÕu vµ nöa vêi trong c¸c quyÕt ®Þnh ®ã sÏ lµ ngän cê ®Êu tranh quyÕt liÖt chèng nh÷ng tµn d− cña m×nh, §u-ma nhµ n−íc I ®· kh«ng ®¸p øng ®−îc nh÷ng cña chÕ ®é n«ng n« ë Nga. Lª-nin ®· phª ph¸n kÞch liÖt hy väng cña chÝnh phñ. Ngµy 8 (21) th¸ng B¶y 1906 nã bÞ bän men-sª-vÝch, v× bän nµy coi c−¬ng lÜnh ruéng ®Êt cña gi¶i t¸n. Giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa kh«ng h¹n chÕ bän d©n chñ - lËp hiÕn lµ tiÕn bé h¬n so víi c−¬ng lÜnh ®−îc phong trµo c¸ch m¹ng trong ph¹m vi chËt hÑp cña cña nh÷ng ng−êi thuéc Nhãm lao ®éng. Lª-nin viÕt: sai lÇm chÝnh s¸ch d©n chñ - lËp hiÕn nghÌo nµn vµ kh«ng l¸i ®−îc c¬ b¶n cña bän men-sª-vÝch lµ ë chç hä kh«ng biÕt ph©n c¸ch m¹ng vµo quü ®¹o chÕ ®é ®¹i nghÞ. Ho¹t ®éng v« bæ biÖt nÒn d©n chñ c¸ch m¹ng víi toµn bé nÒn d©n chñ t− cña §u-ma vµ viÖc gi¶i t¸n §u-ma ®· ®ãng mét vai trß to s¶n, r»ng v× sî b−íc gÇn ®Õn bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch lín trong viÖc lµm cho nh©n d©n tr¸nh khái nh÷ng ¶o t−ëng m¹ng, hä ®· b−íc qu¸ gÇn ®Õn víi bän d©n chñ - lËp hiÕn. lËp hiÕn. Qu¶ng ®¹i quÇn chóng lao ®éng ngµy cµng nhËn C¸c yªu s¸ch cña nh÷ng ng−êi thuéc Nhãm lao ®éng, thøc ®−îc tÝnh chÊt kh«ng thÓ ®iÒu hoµ cña chÝnh quyÒn nh÷ng lêi ph¸t biÓu cña hä trong §u-ma ®· cã tiÕng vang cò víi c¬ quan ®¹i diÖn cã ®Çy ®ñ quyÒn lùc cña nh©n réng r·i trong toµn quèc. TuyÖt ®¹i ®a sè n«ng d©n t¸n d©n. Nh÷ng hy väng cña nh©n d©n vÒ viÖc kÕt thóc mét c¸ch thµnh quèc h÷u ho¸ ruéng ®Êt. Lª-nin viÕt r»ng thùc chÊt hoµ b×nh cuéc ®Êu tranh, ®· bÞ sôp ®æ; ng−êi ta cµng ngµy lµ n«ng d©n ®ßi c¸ch m¹ng ruéng ®Êt, chø kh«ng ph¶i lµ c¶i cµng thÊy râ h¬n r»ng con ®−êng duy nhÊt ®óng ®¾n ®Ó c¸ch ruéng ®Êt. tiÕn tíi tù do lµ con ®−êng dïng b¹o lùc lËt ®æ chÕ ®é Ho¶ng hèt tr−íc sù ph¸t triÓn cña phong trµo c¸ch m¹ng, chuyªn chÕ. ngµy 20 th¸ng S¸u (3 th¸ng B¶y) 1906 chÝnh phñ ®· ra mét Trong tËp s¸ch nhá "ViÖc gi¶i t¸n §u-ma vµ nh÷ng nhiÖm th«ng b¸o c«ng bè quyÒn bÊt kh¶ x©m ph¹m tµi s¶n cña ®Þa vô cña giai cÊp v« s¶n" viÕt håi th¸ng B¶y 1906, in trong chñ vµ kh«ng cho phÐp c−ìng bøc chuyÓn nh−îng ruéng tËp nµy, Lª-nin ®· ®¸nh gi¸ vÒ mÆt chÝnh trÞ viÖc gi¶i t¸n ®Êt. Lª-nin viÕt: "§ã lµ mét lêi tuyªn chiÕn thËt sù víi c¸ch §u-ma nhµ n−íc I, ®· kªu gäi kiªn tr× chuÈn bÞ cho quÇn m¹ng. §ã lµ mét §¹o dô thËt sù cña chÕ ®é chuyªn chÕ ph¶n chóng b−íc vµo cuéc ®Êu tranh quyÕt liÖt vµ cã tæ chøc. ®éng göi cho nh©n d©n: ta sÏ kh«ng dung thø! ta sÏ tiªu Trong t¸c phÈm nµy Lª-nin ®· nãi ®Õn sù cÇn thiÕt ph¶i
  13. Lêi tùa Lêi tùa XXIV XXV chuÈn bÞ cuéc ®Êu tranh chung, k×m gi÷ kh«ng ®Ó c«ng nh©n ë Xvi-boãc-g¬, Cr«n-st¸t, Rª-ven ®· bÞ ®µn ¸p nhanh chãng. tiÕn hµnh nh÷ng cuéc b·i c«ng cã tÝnh chÊt thÞ uy vµ nh÷ng MÆc dï bÞ thÊt b¹i, nh÷ng cuéc khëi nghÜa ®ã ®· chøng minh cuéc ®Êu tranh cã tÝnh chÊt côc bé, ph¶i chuÈn bÞ mét nghÞ lùc vµ lßng quyÕt t©m lín lao cña c¸c binh sÜ cuéc tæng b·i c«ng chÝnh trÞ nh»m môc ®Ých cã thÓ biÕn vµ lÝnh thuû cã tinh thÇn c¸ch m¹ng. nã thµnh khëi nghÜa vò trang. Trong tËp s¸ch nhá "ViÖc Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· kªu gäi giai cÊp c«ng nh©n, gi¶i t¸n §u-ma vµ nh÷ng nhiÖm vô cña giai cÊp v« s¶n" còng giai cÊp n«ng d©n c¸ch m¹ng vµ bé phËn tiÕn bé trong qu©n nh− trong bµi b¸o "Khñng ho¶ng chÝnh trÞ vµ sù ph¸ s¶n ®éi ph¶i tÝnh ®Õn kinh nghiÖm cña nh÷ng cuéc xung ®ét vò cña s¸ch l−îc c¬ héi chñ nghÜa", Lª-nin ®· phª ph¸n gay trang, kiªn tr× vµ quyÕt t©m chuÈn bÞ cuéc ®Êu tranh chèng g¾t ®−êng lèi s¸ch l−îc cña bän men-sª-vÝch sau khi §u- chÕ ®é chuyªn chÕ. Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ thêi kú nµy, ma bÞ gi¶i t¸n. §¸ng lÏ ph¶i kªu gäi quÇn chóng chuÈn bÞ trong nh÷ng t¸c phÈm cña m×nh, Lª-nin ®· nãi tíi c¸c sù vµ tæ chøc khëi nghÜa vò trang th× bän men-sª-vÝch l¹i kªu kiÖn cña cuéc khëi nghÜa vò trang th¸ng Ch¹p ë M¸t-xc¬-va gäi thùc hiÖn nh÷ng h×nh thøc biÓu thÞ ph¶n kh¸ng cã tÝnh chÊt vµ kªu gäi nghiªn cøu s©u s¾c kinh nghiÖm lÞch sö cña cuéc côc bé chèng l¹i viÖc gi¶i t¸n §u-ma. Khi v¹ch trÇn ®Êu tranh cña giai cÊp v« s¶n M¸t-xc¬-va håi th¸ng Ch¹p nh÷ng quan ®iÓm sai lÇm nh− vËy, Lª-nin chØ ra r»ng t×nh 1905. TËp nµy cßn cã nh÷ng bµi b¸o cña Lª-nin "Nh÷ng h×nh kh¸ch quan ®· ®Ò ra cuéc ®Êu tranh kh«ng ph¶i ®Ó bµi häc cña cuéc khëi nghÜa M¸t-xc¬-va", "Cót ®i !" ®Ò cËp giµnh c¬ quan ®¹i diÖn nh©n d©n, mµ lµ ®Ó t¹o ra nh÷ng ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò tæ chøc vµ s¸ch l−îc cña khëi nghÜa vò ®iÒu kiÖn khiÕn kh«ng thÓ thñ tiªu hoÆc huû bá c¬ quan trang. ®¹i diÖn nh©n d©n. T¸c phÈm "Nh÷ng bµi häc cña cuéc khëi nghÜa M¸t-xc¬-va" §ªm 17 (30) r¹ng ngµy 18 (31) th¸ng B¶y 1906 ®· næ ra lµ mét giai ®o¹n quan träng trong sù ph¸t triÓn lý cuéc khëi nghÜa cña qu©n ®éi ë ph¸o ®µi Xvi-boãc-g¬, sau luËn m¸c-xÝt vÒ khëi nghÜa vò trang. Trong t¸c phÈm nµy ®ã lµ cuéc khëi nghÜa ë Cr«n-st¸t vµ trªn tuÇn d−¬ng h¹m Lª-nin ®· ph©n tÝch toµn diÖn c¸c sù kiÖn cô thÓ cña cuéc "Kû niÖm A-dèp", ë Rª-ven. Mét ngµy tr−íc khi cuéc khëi ®Êu tranh vò trang håi th¸ng Ch¹p 1905, ®· v¹ch râ nh÷ng nghÜa tù ph¸t næ ra ë Xvi-boãc-g¬ ®· cã cuéc häp cña Uû nguyªn nh©n cña c¸c mÆt m¹nh vµ mÆt yÕu cña cuéc khëi ban thùc hiÖn thuéc Ban chÊp hµnh Pª-tÐc-bua cña §¶ng nghÜa M¸t-xc¬-va, ®· cã nh÷ng tæng kÕt quan träng vÒ lý c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, cuéc häp ®ã ®· th«ng qua luËn vµ nh÷ng kÕt luËn thùc tiÔn vÒ viÖc ®¶ng v« s¶n tæ quyÕt ®Þnh do Lª-nin th¶o ra vÒ viÖc cö mét ph¸i ®oµn chøc vµ l·nh ®¹o cuéc khëi nghÜa, còng nh− vÒ nh÷ng h×nh ®Õn Xvi-boãc-g¬ (xem tr.413). Ph¸i ®oµn nµy ®−îc giao thøc, ph−¬ng ph¸p vµ biÖn ph¸p ®Êu tranh vò trang cña nhiÖm vô t×m hiÓu t×nh h×nh t¹i chç vµ cè g¾ng tr× ho·n giai cÊp c«ng nh©n trong c¸ch m¹ng. cuéc ®Êu tranh ®ã. Trong tr−êng hîp kh«ng ng¨n c¶n ®−îc Trong bµi "Nh÷ng bµi häc cña cuéc khëi nghÜa M¸t-xc¬-va", cuéc khëi nghÜa th× ph¸i ®oµn ph¶i hÕt søc tÝch cùc tham gia Lª-nin ®· dùa vµo luËn ®iÓm næi tiÕng cña M¸c vµ ¡ng-ghen vµo ®ã: gióp nh÷ng ng−êi khëi nghÜa trong viÖc tæ cho r»ng ph¶i coi khëi nghÜa nh− mét nghÖ thuËt, chøc, ®Ëp tan c¸c lùc l−îng ph¶n ®éng, ®Ò ra nh÷ng khÈu hiÖu lÇn ®Çu tiªn Ng−êi ®· soi s¸ng toµn diÖn vÊn ®Ò ®ã g¾n víi ®óng ®¾n vµ thùc sù c¸ch m¹ng cã kh¶ n¨ng thu hót ®−îc hoµn c¶nh lÞch sö míi vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Êu tranh míi toµn d©n. Nh − ng v× næ ra non nªn nh÷ng cuéc khëi nghÜa cña giai cÊp v« s¶n. Nh÷ng luËn ®iÓm ®−îc nghiªn cøu trong
  14. Lêi tùa Lêi tùa XXVI XXVII cÇn ph¶i cã mét cuéc ®Êu tranh dòng c¶m, cã tÝnh chÊt bµi b¸o nµy vÒ viÖc l·nh ®¹o khëi nghÜa ®· ®−îc tiÕp tôc tÊn c«ng ®Ó giµnh ®iÒu ®ã. ph¸t triÓn h¬n n÷a vµ cô thÓ ho¸ trong c¸c t¸c phÈm sau Trong t¸c phÈm "Nh÷ng bµi häc cña cuéc khëi nghÜa nµy cña Lª-nin vµ ®Æc biÖt trong c¸c t¸c phÈm cña Ng−êi M¸t-xc¬-va", Lª-nin ®· bµn tØ mØ ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch viÕt trong thêi kú chuÈn bÞ cuéc C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa l−îc vµ tæ chøc lùc l−îng khëi nghÜa. V¹ch ra nh÷ng th¸ng M−êi vÜ ®¹i: "Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ph¶i n¾m lêi chØ gi¸o cña Ph. ¡ng-ghen cho r»ng chiÕn thuËt qu©n sù lÊy chÝnh quyÒn", "Chñ nghÜa M¸c vµ khëi nghÜa", "ý kiÕn phô thuéc vµo tr×nh ®é kü thuËt qu©n sù, Lª-nin ®· nãi vÒ cña ng−êi v¾ng mÆt". chiÕn thuËt chiÕn luü míi ®−îc ®Ò ra håi th¸ng Ch¹p Trong bµi b¸o "Nh÷ng bµi häc cña cuéc khëi nghÜa M¸t- 1905, ⎯ chiÕn thuËt chiÕn tranh du kÝch. ChiÕn thuËt nµy dÉn xc¬-va", Lª-nin ®· v¹ch trÇn hµnh vi ®Çu hµng cña bän men- tíi xuÊt hiÖn c¸c h×nh thøc tæ chøc qu©n sù míi cña nh÷ng sª-vÝch muèn lîi dông thÊt b¹i cña cuéc khëi nghÜa th¸ng ng−êi khëi nghÜa phï hîp víi chiÕn thuËt Êy ⎯ tæ chøc Ch¹p ®Ó chøng minh sù ®óng ®¾n cña ®−êng lèi c¬ héi chñ nh÷ng ®¬n vÞ nhá c¬ ®éng gåm m−êi ng−êi, ba ng−êi vµ nghÜa chñ tr−¬ng tõ bá l·nh ®¹o khëi nghÜa. §èi víi lêi thËm chÝ lµ hai ng−êi. Trong khi nhÊn m¹nh toµn bé tÇm tuyªn bè cña Plª-kha-nèp ®−îc toµn thÓ bän c¬ héi chñ quan träng cña viÖc nghiªn cøu chiÕn thuËt míi cña cuéc nghÜa t¸n d−¬ng: "®¸ng lÏ kh«ng nªn cÇm vò khÝ", Lª-nin ®Êu tranh vò trang, Lª-nin ®ång thêi ®ßi hái ph¶i th¼ng tay ®· tr¶ lêi: "Tr¸i l¹i, ph¶i cÇm vò khÝ mét c¸ch kiªn quyÕt h¬n, v¹ch trÇn nh÷ng sù xuyªn t¹c "tÇm th−êng" ®èi víi chiÕn m¹nh mÏ h¬n vµ víi mét tinh thÇn tÊn c«ng cao h¬n; thuËt ®ã cña chiÕn tranh du kÝch. Lª-nin còng nãi ®Õn ®iÒu ph¶i gi¶i thÝch cho quÇn chóng biÕt r»ng chØ cã b·i c«ng ®ã trong nh÷ng bµi b¸o viÕt vµo thêi kú nµy "VÒ nh÷ng sù hoµ b×nh th× kh«ng thÓ ®−îc, vµ cÇn ph¶i ®Êu tranh vò trang kiÖn tr−íc m¾t" vµ "VÒ nh÷ng ho¹t ®éng du kÝch cña §¶ng dòng c¶m vµ quyÕt liÖt" (tr.466). x· héi chñ nghÜa Ba-lan", trong ®ã Ng−êi th¼ng tay v¹ch Trong t¸c phÈm nµy Lª-nin chó ý nhiÒu ®Õn vÊn ®Ò trÇn c¶ nh÷ng sù xuyªn t¹c cña c¸c ®¶ng tiÓu t− s¶n (§¶ng chuyÓn cuéc tæng b·i c«ng sang h×nh thøc ®Êu tranh giai x· héi chñ nghÜa Ba-lan, §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng) cÊp cao nhÊt cña giai cÊp v« s¶n, tøc lµ khëi nghÜa vò ®èi víi chiÕn thuËt ho¹t ®éng du kÝch, c¶ nh÷ng m−u ®å trang. ViÖc chuyÓn cuéc ®Êu tranh cña quÇn chóng v« cña bän men-sª-vÝch muèn b«i nhä chiÕn thuËt ho¹t ®éng s¶n håi th¸ng Ch¹p 1905 tõ b·i c«ng sang khëi nghÜa ®−îc du kÝch nãi chung. Lª-nin gäi lµ thµnh qu¶ lÞch sö vÜ ®¹i nhÊt cña c¸ch m¹ng Nga. Lª-nin ®· g¾n cuéc khëi nghÜa th¸ng Ch¹p 1905 víi c¸c Lª-nin cho r»ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó giµnh th¾ng lîi sù kiÖn c¸ch m¹ng n¨m 1906. Ng−êi v¹ch ra r»ng cuéc khëi cho khëi nghÜa lµ ph¶i ®Êu tranh kiªn quyÕt, kiªn tr× vµ nghÜa ®ã "®−îc tiÕp tôc d−íi h×nh thøc hµng lo¹t nh÷ng linh ho¹t ®Ó l«i kÐo qu©n ®éi sang phÝa c¸ch m¹ng. Khi cuéc binh biÕn vµ b·i c«ng lÎ tÎ vµ côc bé vµo mïa hÌ 1906. phª ph¸n bän men-sª-vÝch tuyªn truyÒn sù thô ®éng chê KhÈu hiÖu tÈy chay §u-ma VÝt-te lµ khÈu hiÖu ®Êu tranh ®Ó ®îi cho ®Õn khi qu©n ®éi trë thµnh qu©n ®éi c¸ch m¹ng, tËp trung vµ tæng hîp c¸c cuéc khëi nghÜa ®ã" (Toµn tËp, Lª-nin ®· dÉn ra cuéc khëi nghÜa M¸t-xc¬-va ®Ó chøng minh tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 16, tr.7-8). r»ng viÖc l«i kÐo qu©n ®éi sang phÝa nh÷ng ng−êi khëi nghÜa Sau khi chÕ ®é chuyªn chÕ ®· ®Èy lui ®−îc lµn sãng kh«ng thÓ ® − îc thùc hiÖn nh − m ét hµnh ®éng ®¬n ®éc ⎯ c¸ch m¹ng håi mïa xu©n-mïa hÌ 1906, ®· ®µn ¸p ® − îc
  15. Lêi tùa Lêi tùa XXVIII XXIX nh÷ng cuéc khëi nghÜa ë Xvi-boãc-g¬ vµ Cr«n-st¸t, nhiÖm bót chiÕn ®ã cã néi dung hÕt søc râ rµng, ®Ò cËp ®Õn nh÷ng vô ®Ò ra tr−íc m¾t nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch lµ ph¶i thay vÊn ®Ò nãng hæi trong ®êi sèng chÝnh trÞ cña ®Êt n−íc vµ tiªu ®æi s¸ch l−îc cña m×nh cho phï hîp víi t×nh h×nh míi, biÓu cho lo¹i t¸c phÈm nµy cña Lª-nin. vµ nãi riªng ph¶i xem xÐt l¹i vÊn ®Ò tÈy chay §u-ma. Th¸ng ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c ⎯ Lª-nin T¸m 1906, trong bµi b¸o "Bµn vÒ tÈy chay", Lª-nin viÕt: trùc thuéc Ban chÊp hµnh trung −¬ng "Giê ®©y, chÝnh lµ ®· ®Õn lóc nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· §¶ng céng s¶n Liªn-x« héi c¸ch m¹ng ph¶i tõ bá tÈy chay. Chóng ta sÏ kh«ng tõ chèi tham gia §u-ma II khi (hoÆc: "nÕu") §u-ma ®ã ®−îc thµnh lËp. Chóng ta sÏ kh«ng tõ chèi viÖc lîi dông vò ®µi ®Êu tranh ®ã, sÏ hoµn toµn kh«ng khuÕch ®¹i c¸i t¸c dông nhá bÐ cña nã, mµ tr¸i l¹i, chóng ta sÏ dùa vµo kinh nghiÖm mµ lÞch sö ®· ®em l¹i cho chóng ta, ®Ó lµm cho vò ®µi ®ã hoµn toµn phôc tïng mét ph−¬ng thøc ®Êu tranh kh¸c: b·i c«ng, khëi nghÜa v.v." (tËp nµy, tr.431 - 432). S¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vÒ §u-ma do Lª-nin v¹ch ra, cã mét ý nghÜa to lín trong viÖc duy tr× ®¶ng víi tÝnh c¸ch lµ mét tæ chøc cña quÇn chóng v« s¶n, trong viÖc gi¸o dôc chÝnh trÞ cho giai cÊp c«ng nh©n. NhiÖm vô quan träng nhÊt trong s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi b«n- sª-vÝch vÒ §u-ma lµ ®Êu tranh ®Ó gi¶i phãng giai cÊp n«ng d©n khái ¶nh h−ëng cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa, ®Ó thµnh lËp trong §u-ma mét khèi c¸ch m¹ng cña nh÷ng ng−êi ®¹i diÖn cho giai cÊp v« s¶n vµ n«ng d©n. S¸ch l−îc nµy ®· ®ãng vai trß quan träng trong viÖc cñng cè sù liªn minh gi÷a giai cÊp c«ng nh©n vµ n«ng d©n trong cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng trong nh÷ng n¨m 1905 - 1907. * * * TËp m−êi ba cßn gåm n¨m bµi b¸o ng¾n míi víi nhan ®Ò "§iÓm b¸o" mµ V. I. Lª-nin viÕt cho môc b×nh luËn b¸o chÝ cña b¸o "TiÕng vang". Nh÷ng bµi b¸o ng¾n cã tÝnh chÊt
  16. 1 B¸o c¸o vÒ ®¹i héi thèng nhÊt cña ®¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga (Th− göi c«ng nh©n Pª - tÐc - bua)1 ViÕt vµo nöa ®Çu th¸ng N¨m 1906 Theo ®óng b¶n in In thµnh s¸ch riªng vµo th¸ng trong s¸ch S¸u 1906 ë M¸t-xc¬-va
  17. B×a cuèn s¸ch cña V. I. Lª-nin "B¸o c¸o vÒ §¹i héi thèng nhÊt cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga". ⎯ 1906 ¶nh thu nhá
  18. 3 C¸c ®ång chÝ ! C¸c ®ång chÝ ®· bÇu t«i lµm ®¹i biÓu ®i dù §¹i héi thèng nhÊt cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga2. Lóc nµy b¶n th©n t«i kh«ng thÓ cã mÆt ë Pª- tÐc-bua, nªn t«i xin tr×nh bµy b¶n b¸o c¸o viÕt cña t«i vÒ ®¹i héi vµ nh©n tiÖn tr×nh bµy mét sè ý nghÜ vÒ ®¹i héi. Tr−íc khi ®i vµo vÊn ®Ò, ph¶i nãi rµo tr−íc mét ®iÒu quan träng. Nhí l¹i chÝnh x¸c tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®· x¶y ra ë mét ®¹i héi gåm 120 ng−êi hoÆc h¬n n÷a vµ cã gÇn 30 phiªn häp, ®ã lµ ®iÒu hoµn toµn kh«ng thÓ ®−îc. BËn c«ng viÖc ®oµn chñ tÞch ®¹i héi víi t− c¸ch lµ mét trong nh÷ng chñ tÞch, ngoµi ra cßn tham gia mét sè tiÓu ban nªn t«i kh«ng thÓ ghi chÐp trong thêi gian ®¹i héi. Hoµn toµn chØ dùa vµo trÝ nhí cña m×nh mµ kh«ng ghi chÐp lµ kh«ng thÓ ®−îc. V× v¾ng mÆt ë héi tr−êng do ph¶i lµm viÖc ë tiÓu ban hoÆc do nh÷ng nguyªn nh©n ngÉu nhiªn vµ c¸ nh©n nªn thùc ra t«i kh«ng nghe ®−îc mét sè t×nh tiÕt c¸ biÖt vµ mét sè lêi ph¸t biÓu c¸ biÖt ë ®¹i héi. Kinh nghiÖm c¸c ®¹i héi tr−íc (II vµ III)3 trong ®ã sè ®¹i biÓu Ýt h¬n, ®· chØ cho t«i thÊy r»ng ngay c¶ khi hÕt søc tËp trung chó ý còng hoµn toµn kh«ng thÓ dùng l¹i b»ng trÝ nhí mét bøc tranh chÝnh x¸c vÒ ®¹i héi. Khi nh÷ng biªn b¶n cña §¹i héi II vµ III ®−îc c«ng bè, t«i ®· ®äc nh÷ng biªn b¶n ®ã nh− nh÷ng s¸ch míi, mÆc dÇu b¶n th©n t«i ®· tham gia ®¹i héi, v× nh÷ng quyÓn s¸ch ®ã thùc sù ®· ®em l¹i cho t«i nhiÒu c¸i míi vµ buéc ph¶i söa ch÷a nhiÒu Ên t−îng c¸ nh©n kh«ng ®óng hoÆc kh«ng ®Çy ®ñ vÒ ®¹i héi. Cho nªn
  19. V. I. Lª-nin B¸o c¸o vÒ §¹i héi thèng nhÊt cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga 4 5 t«i hÕt søc yªu cÇu c¸c ®ång chÝ chó ý r»ng bøc th− nµy ®¹i biÓu kh«ng cã quyÒn biÓu quyÕt. NghÜa lµ tÊt c¶ kh«ng chØ lµ mét b¶n ph¸c th¶o b¸o c¸o, dï sao còng ph¶i ®−îc ph¶i lµ 120 mµ trªn 140 ng−êi. söa ch÷a c¨n cø vµo nh÷ng biªn b¶n cña ®¹i héi. XÐt theo "khuynh h−íng" vÒ ph−¬ng diÖn c−¬ng lÜnh s¸ch l−îc, hay còng cã thÓ nãi, xÐt theo lËp tr−êng phe ph¸i, th× c¸c ®¹i biÓu cã quyÒn biÓu quyÕt ®−îc ph©n phèi I gÇn gÇn nh− sau: 62 ng−êi men-sª-vÝch vµ 46 ng−êi b«n- Thµnh phÇn ®¹i héi sª-vÝch. Ýt ra lµ t«i ®· nhí kü h¬n hÕt nh÷ng con sè ®ã T«i xin b¾t ®Çu tõ thµnh phÇn chung cña ®¹i héi. Nh− do tÊt c¶ nh÷ng cuéc bá phiÕu "cã tÝnh chÊt bÌ ph¸i" ®−îc mäi ng−êi ®Òu biÕt, nh÷ng ®¹i biÓu cã quyÒn biÓu quyÕt tiÕn hµnh rÊt nhiÒu lÇn ë ®¹i héi. Cè nhiªn cã mét bé phËn ®· ®−îc bÇu ra theo nguyªn t¾c cø 300 ®¶ng viªn ®−îc cö ®¹i biÓu kh«ng kiªn ®Þnh hoÆc ®· dao ®éng vÒ mét sè vÊn mét ng−êi. Céng tÊt c¶ nh÷ng ®¹i biÓu nµy lµ kho¶ng 110 ®Ò, ⎯ nãi theo ng«n tõ nghÞ tr−êng th× ®ã lµ c¸i gäi lµ ng−êi ⎯ lóc ®¹i héi míi b¾t ®Çu h×nh nh− lµ Ýt h¬n mét "ph¸i gi÷a" hay ph¸i "®Çm lÇy". Trong ®¹i héi "ph¸i gi÷a" tÝ (kh«ng ph¶i mäi ng−êi ®Òu ®· ®Õn); vµo cuèi ®¹i héi sè Êy hÕt søc yÕu, mÆc dÇu mét sè trong nh÷ng ®ång chÝ mµ ®ã gÇn lªn ®Õn 113 ng−êi. Nh÷ng ®¹i biÓu kh«ng cã quyÒn t«i c¨n cø trªn c¸c cuéc bá phiÕu ®Ó xÕp vµo nh÷ng ng−êi biÓu quyÕt lµ 5 biªn tËp viªn cña C¬ quan ng«n luËn trung men-sª-vÝch, còng muèn ®−îc mang danh hiÖu lµ ph¸i "®iÒu −¬ng (3 thuéc ph¸i "thiÓu sè" vµ 2 thuéc ph¸i "®a sè", v× hoµ" hoÆc "ph¸i gi÷a". Trong mét sè cuéc bá phiÕu ®«i t«i ®· ®−îc c¸c ®ång chÝ uû nhiÖm lµm ®¹i biÓu cã quyÒn chót quan träng ë ®¹i héi t«i chØ nhí cã mét cuéc (bá phiÕu biÓu quyÕt) vµ 5, nÕu t«i kh«ng nhÇm, uû viªn cña Ban vÒ vÊn ®Ò hîp nhÊt ph¸i Bun víi ®¶ng), trong ®ã "nh÷ng chÊp hµnh trung −¬ng thèng nhÊt. Sau ®ã, nh÷ng ®¹i biÓu ng−êi men-sª-vÝch - ®iÒu hoµ" ®ã thùc sù ®· bá phiÕu mét kh«ng cã quyÒn biÓu quyÕt cßn gåm cã ®¹i biÓu kh«ng cã c¸ch kh«ng cã tÝnh chÊt bÌ ph¸i. VÒ cuéc bá phiÕu ®ã t«i sÏ nãi kü ë ®o¹n sau ⎯ trong cuéc bá phiÕu nµy nh÷ng quyÒn biÓu quyÕt cña c¸c tæ chøc, mét sè ®−îc ®Æc biÖt mêi ®Õn ®¹i héi (hai uû viªn cña "tiÓu ban ruéng ®Êt"4, råi ng−êi men-sª-vÝch hoµn toµn cã tÝnh chÊt bÌ ph¸i ®· bÞ mét ®a sè, t«i nhí lµ 59 phiÕu, ®¸nh b¹i. ®Õn Plª-kha-nèp vµ ¸c-xen-rèt, sau ®ã lµ ®ång chÝ A-ki-mèp Nh− vËy, 62 vµ 46. §¹i héi cã tÝnh chÊt men-sª-vÝch. vµ mét sè kh¸c). Nh÷ng ®¹i biÓu kh«ng cã quyÒn biÓu quyÕt Nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch cã mét −u thÕ v÷ng ch¾c vµ b¶o cßn gåm cã mét sè ®¹i biÓu cña c¸c tæ chøc lín cã h¬n 900 ®¶m, thËm chÝ cho phÐp hä tho¶ thuËn víi nhau tõ tr−íc c«ng nh©n (ë Pª-tÐc-bua, ë M¸t-xc¬-va vµ tæ chøc miÒn vµ do ®ã quyÕt ®Þnh tr−íc nh÷ng quyÕt nghÞ cña ®¹i héi. Nam, v.v.). Cuèi cïng, c¸c ®¹i biÓu kh«ng cã quyÒn biÓu Thùc ra, khi cã mét ®a sè v÷ng ch¾c nhÊt ®Þnh th× nh÷ng quyÕt cßn gåm cã nh÷ng ®¹i biÓu cña c¸c ®¶ng d©n chñ - x· sù tho¶ thuËn riªng rÏ trong nh÷ng cuéc häp cña ph¸i lµ héi cña c¸c d©n téc; ba ng−êi cña §¶ng d©n chñ - x· héi hoµn toµn tù nhiªn, vµ khi mét sè ®¹i biÓu, ®Æc biÖt lµ mét Ba-lan5, còng mét sè nh− vËy cña §¶ng d©n chñ - x· héi sè trong c¸i gäi lµ ph¸i gi÷a phµn nµn vÒ ®iÒu ®ã, th× L¸t-vi-a6, Do-th¸i (ph¸i Bun)7, mét cña §¶ng c«ng nh©n d©n trong c¸c cuéc nãi chuyÖn víi c¸c ®¹i biÓu, t«i ®· gäi ®ã chñ - x· héi U-cra-i-na (sù thËt th× tªn gäi ®ã ®−îc lµ "sù phµn nµn cña ph¸i gi÷a vÒ sù yÕu ®uèi cña b¶n th©n §¶ng c¸ch m¹ng U-cra-i-na th«ng qua t¹i héi nghÞ gÇn ®©y hä". Trong ®¹i héi, ng−êi ta toan ®em vÊn ®Ò c¸c cuéc häp nhÊt cña hä 8 ). Tæng céng lµ 30 hay nhiÒu h¬n mét Ýt lµ
  20. V. I. Lª-nin B¸o c¸o vÒ §¹i héi thèng nhÊt cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga 6 7 sè nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch buéc tÊt c¶ nh÷ng ng−êi men- cña ph¸i ra th¶o luËn, nh−ng vÊn ®Ò ®ã ®· bÞ g¹t ®i, v× sª-vÝch ph¶i quay mét Ýt vÒ h−íng kh¸c. §ã chÝnh lµ sù trªn thùc tÕ c¸c ph¸i dï sao còng ®· ®oµn kÕt l¹i, nh÷ng kiÖn vÒ vÊn ®Ò khëi nghÜa vò trang. Plª-kha-nèp, ng−êi ng−êi ngoµi còng cã thÓ tham gia c¸c cuéc häp cña ph¸i, l·nh ®¹o tiÓu ban, ®· söa ®æi quyÕt nghÞ men-sª-vÝch cò, biÕn nh÷ng cuéc häp Êy thµnh "c«ng khai"9. Ch¼ng h¹n, ®· viÕt "giµnh quyÒn lîi b»ng vò lùc" (hoÆc "®o¹t quyÒn vµo thêi gian cuèi ®¹i héi, vÊn ®Ò thµnh phÇn cña Ban chÊp lîi" ⎯ t«i nhí kh«ng râ) thay cho "giµnh chÝnh quyÒn" (chç hµnh trung −¬ng, nh− t«i sÏ nãi sau ®©y, thùc ra ®· ®−îc nµy cña nghÞ quyÕt nãi ®Õn nhiÖm vô cña phong trµo). Chñ gi¶i quyÕt kh«ng ph¶i b»ng bÇu cö ë ®¹i héi, mµ chØ b»ng nghÜa c¬ héi trong sù söa ch÷a Êy râ rµng ®Õn "sù tho¶ thuËn" ®¬n gi¶n gi÷a c¸c ph¸i. T«i sÏ kh«ng ®¸nh nçi lµ ë ®¹i héi ®· cã nh÷ng lêi ph¶n ®èi hÕt søc kÞch liÖt. gi¸ hiÖn t−îng ®ã. Theo t«i, than phiÒn vÒ c¸i ®ã lµ v« Ých, Chóng t«i ®· c«ng kÝch sù söa ch÷a Êy m¹nh mÏ h¬n gÊp v× hiÖn t−îng ®ã lµ hoµn toµn kh«ng tr¸nh ®−îc, khi mµ ®«i. Hµng ngò nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®· dao ®éng. T«i nh÷ng sù ph©n chia bÌ ph¸i cò ch−a chÊm døt. kh«ng biÕt chÝnh x¸c cã nh÷ng cuéc häp cña ph¸i kh«ng, VÒ nh÷ng sù kh¸c nhau bªn trong c¸c ph¸i t«i muèn vµ trong c¸c cuéc häp ®ã ®· x¶y ra viÖc g×; t«i kh«ng biÕt, chØ ra r»ng nh÷ng sù kh¸c nhau ®ã chØ lé ra râ rµng trong tin tøc ®−îc chuyÓn ®Õn cho t«i cho biÕt r»ng m−êi ng−êi vÊn ®Ò ruéng ®Êt (mét bé phËn nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch men-sª-vÝch ng¶ vÒ "chñ nghÜa P¸c-vu-x¬" ®· tuyªn bè hä ®· ph¶n ®èi chñ tr−¬ng ®Þa ph−¬ng c«ng h÷u ho¸, kiªn quyÕt kh«ng ®ång ý víi sù söa ch÷a, cã ®óng kh«ng. cßn nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch th× ph©n ra thµnh ph¸i "R«- Sù thùc lµ Plª-kha-nèp, sau c¸c cuéc tranh luËn ë ®¹i héi, gi¬-cèp", nh÷ng ng−êi chñ tr−¬ng chia, vµ nh÷ng ng−êi ®· tù rót bá sù söa ch÷a, kh«ng ®Ó cho vÊn ®Ò ®−îc ®−a ra chñ tr−¬ng tÞch thu vµ quèc h÷u ho¸ trong ®iÒu kiÖn chÕ biÓu quyÕt, ®· rót bá víi lý do (vÒ mÆt ngo¹i giao, cã thÓ ®é céng hoµ) vµ trong vÊn ®Ò hîp nhÊt víi ph¸i Bun. lµ khÐo lÐo, nh−ng lµm cho ng−êi ta bËt c−êi) lµ kh«ng ®¸ng Sau n÷a, mét ®iÒu mµ ai còng thÊy râ lµ trong nh÷ng ®Æc biÖt tranh luËn vÒ "c¸ch hµnh v¨n". ng−êi men-sª-vÝch hoµn toµn kh«ng thÊy cã c¸i trµo l−u Cuèi cïng, ®Ó kÕt thóc vÊn ®Ò thµnh phÇn cña ®¹i héi, lé ra râ rµng trong tê "B−íc ®Çu"10 vµ trong ®¶ng ng−êi t«i cßn muèn nãi vÒ tiÓu ban thÈm tra t− c¸ch ®¹i biÓu ta quen g¾n liÒn víi tªn c¸c ®ång chÝ P¸c-vu-x¬ vµ T¬-rèt- (tiÓu ban thÈm tra thµnh phÇn ®¹i héi). Cã hai tiÓu ban nh− xki. §µnh r»ng trong nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch cã thÓ cã thÕ, v× tÊt c¶ uû viªn cña tiÓu ban thø nhÊt do ®¹i héi nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i "P¸c-vu-x¬" vµ ph¸i "T¬-rèt-xki", ⎯ bÇu ra ®· tõ chøc12. §ã lµ sù viÖc hÕt søc ®ét xuÊt, ch−a ch¼ng h¹n ng−êi ta kh¼ng ®Þnh víi t«i r»ng hä cã ®Õn 8 ng−êi, ⎯ nh−ng v× vÊn ®Ò chÝnh phñ c¸ch m¹ng l©m thêi tõng cã trong c¸c ®¹i héi tr−íc. Dï sao nã còng chøng minh mét c¸i g× hÕt søc bÊt th−êng trong c«ng t¸c thÈm bÞ g¹t bá, nªn hä ®· kh«ng thÓ tù béc lé ra ®−îc. Nh−ng tra thµnh phÇn ®¹i héi. T«i nhí r»ng chñ tÞch tiÓu ban ®iÒu ch¾c ch¾n h¬n lµ: do chç trong ®¹i héi nh÷ng ng−êi thø nhÊt lµ mét ng−êi ®iÒu hoµ chñ nghÜa, lóc ®Çu cßn men-sª-vÝch chuyÓn mét c¸ch phæ biÕn sang phÝa Plª-kha- nèp, ⎯ tr−íc ®¹i héi hä kh«ng ®ång ý víi tê "NhËt ký"11 ®−îc c¶ ph¸i chóng ta tÝn nhiÖm. NÕu ®ång chÝ Êy kh«ng cña Plª-kha-nèp, ⎯ cho nªn ph¸i "P¸c-vu-x¬" còng ®· ng¶ thÓ thèng nhÊt tiÓu ban cña m×nh thµnh mét chØnh thÓ, sang h÷u mét b−íc nµo ®ã. T«i chØ nhí mét t×nh tiÕt, nÕu ®ång chÝ Êy cïng víi toµn thÓ tiÓu ban thø nhÊt buéc ®ã cã lÏ lµ khi nh÷ng ng − êi thuéc ph¸i "P¸c-vu-x¬" trong ph¶i tõ chøc, th× nh− thÕ cã nghÜa lµ ng − êi ®iÒu hoµ kh«ng
nguon tai.lieu . vn
Chính trị học Báo chí - Truyền thông Xã hội học Giáo dục học Tâm lý học Lịch sử - Văn hoá Triết học Ngôn ngữ học Thư viện thông tin Văn học nước ngoài Ngư nghiệp Hành chính - Pháp luật Địa lý - Địa danh Văn học Việt nam Lịch sử Đảng CNXH - KH Tư Tưởng HCM Ngụ ngôn - Cổ tích Ca dao - Tục ngữ Hoá học Sinh học Y khoa - Dược Kinh tế học