1. Trang Chủ
  2. Triết học
  3. [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 1 phần 10

[Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 1 phần 10

Tham khảo tài liệu '[triết học] triết học lenin - học thuyết marx tập 1 phần 10', khoa học xã hội, chính trị - triết học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 87 6 88 N h÷ng ghi chó trong cuèn s¸c h cña V. £. P«-xt¬-ni-cèp C ¸c tµi l iÖu chuÈn bÞ Nh÷ng ghi chó vµ nh÷ng con tÝnh ®­îc viÕt sím nhÊt lµ vµo th¸ng Ba 1893. In mét phÇn lÇn ®Çu vµo n¨m Theo ®óng b¶n chÝnh. 1940

Thể loại Tài liệu miễn phí Triết học

Số trang 42

Ngày tạo 8/29/2018 8:26:47 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Mar... (.pdf)

Xem mẫu

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 87 6 88 N h÷ng ghi chó trong cuèn s¸c h cña V. £. P«-xt¬-ni-cèp C ¸c tµi l iÖu chuÈn bÞ Nh÷ng ghi chó vµ nh÷ng con tÝnh ®­îc viÕt sím nhÊt lµ vµo th¸ng Ba 1893. In mét phÇn lÇn ®Çu vµo n¨m Theo ®óng b¶n chÝnh. 1940 trong V¨n tËp Lª-nin XXXIII
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 87 6 88 P hô lôc P hô lôc
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 89 6 90 P hô lôc C ¸c ®¬n tõ cña V.I.U-li-a-nèp (Lª-nin) tõ n¨m 1887 ®Õn 1893 2 K Ýnh göi ngµi HiÖu tr­ëng 1 Tr­êng ®¹i häc tæng hîp hoµng gia Ca-dan §¬n xin K Ýnh göi ngµi HiÖu tr­ëng Tr­êng trung häc cæ ®iÓn Xim-biÕc-xc¬ Cña Vla-®i-mia I-lÝch U-li-a-nèp, ®· tèt nghiÖp Tr­êng trung häc §¬n xin Xim-biÕc-xc¬ vµ lµ con cña viªn chøc Víi nguyÖn väng ®­îc vµo Tr­êng ®¹i häc tæng hîp Ca-dan Cña Vla-®i-mia U-li-a-nèp, ®Ó tiÕp tôc häc, t«i tr©n träng kÝnh xin ngµi cho nhËn t«i vµo häc sinh líp VIII Tr­êng n¨m thø nhÊt khoa luËt, c¨n cø vµo nh÷ng giÊy tê kÌm theo, trung häc cæ ®iÓn Xim-biÕc-xc¬ cïng víi c¸c b¶n sao, gåm cã: a) b»ng tèt nghiÖp trung häc, b) giÊy khai sinh vµ giÊy chøng nhËn röa téi, c) giÊy khai qu¸ tr×nh Víi nguyÖn väng ®­îc dù kú thi tèt nghiÖp, t«i tr©n träng c«ng t¸c cña bè, d) giÊy chøng nhËn ®· ®¨ng ký nghÜa vô qu©n kÝnh xin ngµi cho phÐp t«i ®­îc dù kú thi ®ã. sù t¹i khu vùc qu¶n lý qu©n dÞch vµ e) hai tÊm ¶nh. Xim-biÕc-xc¬. Ngµy 18 th¸ng T­ 1887. Theo ®óng §100 trong §iÒu lÖ cña c¸c Tr­êng ®¹i häc tæng hîp hoµng gia Nga, t«i xin cam kÕt r»ng trong suèt thêi gian Vla-®i-mia U-li-a-nèp, theo häc ë tr­êng, t«i sÏ phôc tïng nh÷ng néi quy vµ quy chÕ häc sinh líp VIII Tr­êng trung häc cña nhµ tr­êng. Xim-biÕc-xc¬ Vla-®i-mia U-li-a-nèp, T«i ®· nhËn ®­îc b»ng tèt nghiÖp trung häc sè 468134 vµ tÊt häc sinh ®· tèt nghiÖp Tr­êng trung häc Xim-biÕc-xc¬ c¶ c¸c giÊy tê kh¸c cïng víi c¸c b¶n sao. Vla-®i-mia U-li-a-nèp Thµnh phè Ca-dan. Ngµy 29 th¸ng B¶y 1887144. In toµn v¨n lÇn ®Çu vµo th¸ng Giªng 1924, trªn t¹p chÝ Theo ®óng b¶n th¶o. In lÇn ®Çu vµo n¨m 1929, trªn t¹p Theo ®óng b¶n th¶o. "§éi thanh niªn CËn vÖ", sè 1
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 91 6 92 C ¸c ®¬n tõ cña V. I. U-li -nèp (Lª-nin) P hô lôc chÝ "Sinh viªn ®á", sè 1 4 3 KÝnh göi ngµi Bé tr­ëng K Ýnh göi ngµi HiÖu tr­ëng Bé gi¸o dôc quèc d©n Tr­êng ®¹i häc tæng hîp hoµng gia Ca-dan §¬n xin §¬n xin Cña Vla-®i-mia U-li-a-nèp, Cña Vla-®i-mia U-li-a-nèp, sinh viªn cò cña Tr­êng sinh viªn häc kú I, khoa luËt ®¹i häc tæng hîp hoµng gia Ca-dan V× nhËn thÊy kh«ng thÓ tiÕp tôc häc tËp ®­îc ë tr­êng ®¹i häc tæng hîp trong nh÷ng ®iÒu kiÖn sinh ho¹t cña tr­êng hiÖn Víi nguyÖn väng ®­îc tiÕp tôc häc, t«i rÊt tr©n träng kÝnh nay, t«i tr©n träng kÝnh xin ngµi ra lÖnh rót tªn t«i ra khái danh xin ngµi Bé tr­ëng cho phÐp t«i ®­îc theo häc ë Tr­êng ®¹i s¸ch sinh viªn cña Tr­êng ®¹i häc tæng hîp hoµng gia Ca-dan. häc tæng hîp hoµng gia Ca-dan. Vla-®i-mia U-li-a-nèp, Vla-®i-mia U-li-a-nèp, sinh viªn cò cña Tr­êng sinh viªn häc kú I, ®¹i häc tæng hîp hoµng gia khoa luËt Ca-dan Ca-dan. Ngµy 9 th¸ng N¨m 1888. Ca-dan. Ngµy 5 th¸ng Ch¹p 1887145. §Þa chØ cña t«i: Ngâ Gi¸o s­, In lÇn ®Çu vµo ngµy 24 th¸ng ChÝn Nhµ bµ Da-vi-a-l«-va, c¨n nhµ bµ 1946 trªn b¸o "Tin tøc", Theo ®óng b¶n th¶o. Vª-rª-ten-ni-c«-va146. sè 225 In lÇn ®Çu vµo ngµy 17 th¸ng M­êi 1929 trªn b¸o "Sinh viªn Theo ®óng b¶n th¶o. ®á", sè 4
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 93 6 94 C ¸c ®¬n tõ cña V. I. U-li -nèp (Lª-nin) P hô lôc 6 5 KÝnh göi ngµi Bé tr­ëng Bé gi¸o dôc quèc d©n KÝnh göi ngµi Bé tr­ëng Bé néi vô §¬n xin §¬n xin Cña Vla-®i-mia U-li-a-nèp, sinh viªn cò cña Tr­êng ®¹i häc Cña Vla-®i-mia U-li-a-nèp, tæng hîp hoµng gia Ca-dan sinh viªn cò Hai n¨m qua, sau khi tèt nghiÖp tr­êng trung häc, t«i ®· cã §Ó kiÕm kÕ sinh sèng cho b¶n th©n vµ gióp ®ì gia ®×nh, t«i ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó nhËn thÊy rÊt khã, nÕu kh«ng ph¶i lµ hoµn thÊy nhÊt thiÕt ph¶i häc hÕt cÊp ®¹i häc, nh­ng v× t«i kh«ng cã toµn kh«ng cã kh¶ n¨ng, t×m kiÕm viÖc lµm ®èi víi mét ng­êi ®iÒu kiÖn thùc hiÖn viÖc ®ã ë n­íc Nga, cho nªn t«i tr©n träng ch­a cã mét sù ®µo t¹o chuyªn m«n. kÝnh xin ngµi Bé tr­ëng cho phÐp t«i ®­îc ra n­íc ngoµi ®Ó V× thÊy rÊt cÇn cã mét nghÒ nµo ®ã ®Ó cã kh¶ n¨ng lao ®éng theo häc ë tr­êng ®¹i häc tæng hîp ngo¹i quèc. gióp ®ì gia ®×nh, gåm cã mÑ giµ, mét em trai vµ mét em g¸i cßn th¬ d¹i, t«i tr©n träng kÝnh xin ngµi Bé tr­ëng cho phÐp t«i dù Vla-®i-mia U-li-a-nèp, kú thi phã tiÕn sÜ luËt häc t¹i mét häc viÖn cao ®¼ng nµo ®ã, víi sinh viªn cò t­ c¸ch lµ thÝ sinh tù do. Vla-®i-mia U-li-a-nèp, Ca-dan. Ngµy 6 th¸ng ChÝn 1888. sinh viªn cò cña Tr­êng ®¹i häc tæng hîp hoµng gia Ca-dan §Þa chØ cña t«i: Ngâ Gi¸o s­, Nhµ bµ Da-vi-a-l«-va, c¨n nhµ bµ Thµnh phè Xa-ma-ra, ngµy 28 th¸ng M­êi 1889. Vª-rª-ten-ni-c«-va147. Phè V«-xc¬-re-xen-xcai-a, nhµ «ng C¸t-cèp148. In lÇn ®Çu vµo n¨m 1957 trong In lÇn ®Çu vµo n¨m 1925 quyÓn "Nh÷ng n¨m tuæi trÎ cña trªn t¹p chÝ "Biªn niªn sö ®á", sè 1 Theo ®óng b¶n th¶o. V. I. Lª-nin. Theo håi ký cña Theo ®óng b¶n th¶o. nh÷ng ng­êi cïng thêi vµ theo c¸c tµi liÖu". Nhµ xuÊt b¶n "§éi thanh niªn CËn vÖ"
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 95 6 96 C ¸c ®¬n tõ cña V. I. U-li -nèp (Lª-nin) P hô lôc 7 8 K Ýnh göi ngµi Bé tr­ëng Bé gi¸o dôc quèc d©n KÝnh göi ngµi Chñ tÞch Héi ®ång chÊm thi Khoa luËt thuéc Tr­êng ®¹i häc tæng hîp hoµng gia Xanh Pª-tÐc-bua §¬n xin Cña Vla-®i-mia U-li-a-nèp, §¬n xin ®· thô phong quý téc149 Cña Vla-®i-mia I-lÝch U-li-a-nèp, ®· thô phong quý téc §­îc ngµi Bé tr­ëng cã ý ®Þnh cho phÐp t«i, víi t­ c¸ch thÝ sinh tù do, dù kú thi tèt nghiÖp c¸c m«n häc cña khoa luËt t¹i T«i xin tr×nh kÌm theo ®¬n nµy: mét tÊm ¶nh, giÊy chøng Héi ®ång chÊm thi thuéc mét tr­êng ®¹i häc tæng hîp do §iÒu nhËn do Tr­êng ®¹i häc tæng hîp hoµng gia Ca-dan cÊp cho lÖ n¨m 1884 quy ®Þnh, t«i tr©n träng kÝnh xin ngµi Bé tr­ëng t«i, giÊy chøng nhËn cña Bé gi¸o dôc quèc d©n chøng nhËn cho phÐp t«i ®­îc dù kú thi tèt nghiÖp nµy t¹i Héi ®ång chÊm ngµi Bé tr­ëng Bé gi¸o dôc quèc d©n ®· cho phÐp t«i ― víi t­ thi thuéc Tr­êng ®¹i häc tæng hîp hoµng gia Xanh Pª-tÐc-bua. c¸ch thÝ sinh tù do ― ®­îc dù kú thi tèt nghiÖp vÒ c¸c m«n häc Vla-®i-mia U-li-a-nèp, cña khoa luËt t¹i Héi ®ång chÊm thi cña quý ngµi, biªn lai cña ®· thô phong quý téc phßng tµi chÝnh tr­êng chøng nhËn ®· nép 20 róp cho Héi ®ång chÊm thi, vµ luËn v¨n vÒ luËt h×nh, theo ®óng thÓ lÖ vµ tr©n träng xin ngµi cho phÐp t«i ®­îc dù thi t¹i Héi ®ång chÊm Xa-ma-ra, ngµy 12 th¸ng S¸u 1890. thi khoa luËt. Gãc phè Pèt-st¬-vai-a vµ phè X«-c«n-ni-tsi-a, nhµ «ng R­-ti-cèp 150. Xanh Pª-tÐc-bua, ngµy 26 th¸ng Ba 1891. Vla-®i-mia U-li-a-nèp, In lÇn ®Çu vµo n¨m 1924, trªn t¹p Theo ®óng b¶n th¶o. ®· thô phong quý téc151 chÝ "Biªn niªn sö ®á", sè 2 In lÇn ®Çu vµo n¨m 1924, trªn t¹p Theo ®óng b¶n th¶o. chÝ "Biªn niªn sö ®á", sè 2
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 97 6 98 C ¸c ®¬n tõ cña V. I. U-li -nèp (Lª-nin) P hô lôc 9 10 KÝnh göi Tßa ¸n khu Xa-ma-ra K Ýnh göi ngµi Gi¸m ®èc Nha c¶nh s¸t §¬n xin §¬n xin Cña Vla-®i-mia I-lÝch U-li-a-nèp, Cña Vla-®i-mia I-lÝch U-li-a-nèp, trî lý luËt s­, thuéc Toµ ¸n trî lý luËt s­, thuéc Tßa ¸n khu Xa-ma-ra, hiÖn c­ tró ë thµnh phè Xa-ma-ra, phè X«- khu Xa-ma-ra c«n-ni-tsi-a, nhµ «ng R­-ti-cèp Theo quyÕt ®Þnh cña cuéc häp toµn thÓ Toµ ¸n khu Xa-ma-ra T«i tr©n träng kÝnh xin Tßa ¸n khu Xa-ma-ra cÊp cho t«i giÊy ngµy 30 th¸ng Giªng 1892 th× t«i ®­îc ghi nhËn lµ trî lý luËt s­, chøng nhËn ®­îc lµm luËt s­. C¨n cø vµo ®iÒu kho¶n 4065 cña sau ®ã t«i ®· nép ®¬n ®Õn Toµ ¸n xin cÊp cho t«i giÊy chøng §iÒu luËt tßa ¸n (ban hµnh n¨m 1883), t«i x¸c nhËn r»ng, viÖc nhËn ®­îc lµm luËt s­. V× Toµ ¸n khu Xa-ma-ra gÆp khã kh¨n t«i ®­îc c«ng nhËn lµ luËt s­ sÏ kh«ng gÆp trë ng¹i nµo ®· nªu trong viÖc tr¶ lêi døt kho¸t ®¬n cña t«i do ch­a cã nh÷ng tµi trong ®iÒu kho¶n 246 cña §iÒu lÖ tè tông d©n sù. liÖu nhËn xÐt vÒ c¸ nh©n t«i, vËy t«i tr©n träng xin ngµi b¸o cho «ng Ch¸nh ¸n Toµ ¸n khu Xa-ma-ra biÕt lµ Nha c¶nh s¸t kh«ng Vla-®i-mia U-li-a-nèp, c¶n trë g× cho viÖc cÊp giÊy chøng nhËn t«i ®­îc lµm luËt s­. trî lý luËt s­ Vla-®i-mia U-li-a-nèp, Xa-ma-ra, ngµy 28 th¸ng Hai 1892152. trî lý luËt s­ Xa-ma-ra, ngµy 1 th¸ng S¸u 1892. In lÇn ®Çu vµo n¨m 1957, trong quyÓn "Nh÷ng n¨m tuæi trÎ cña V. Gãc phè Pèt-st¬-vai-a vµ phè X«-c«n-ni-tsi-a, I. Lª-nin. Theo håi ký cña nh÷ng nhµ «ng R­-ti-cèp153 . ng­êi cïng thêi vµ theo Theo ®óng b¶n th¶o. c¸c tµi liÖu" Nhµ xuÊt b¶n In lÇn ®Çu vµo n¨m 1924, trªn t¹p Theo ®óng b¶n th¶o. "§éi thanh niªn CËn vÖ". chÝ "Biªn niªn sö ®á", sè 1
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 99 7 00 C ¸c ®¬n tõ cña V. I. U-li -nèp (Lª-nin) P hô lôc xin ngµi hái «ng Gi¸m ®èc Nha c¶nh s¸t vÒ viÖc Nha sÏ kh«ng c¶n trë g× cho viÖc cÊp giÊy chøng nhËn cho t«i quyÒn ®­îc lµm luËt s­. Xa-ma-ra, ngµy 11 th¸ng S¸u 1892. Vla-®i-mia U-li-a-nèp, trî lý luËt s­ 154 11 KÝnh göi ngµi Ch¸nh ¸n Tßa ¸n khu Xa-ma-ra In lÇn ®Çu vµo n¨m 1957, trong §¬n xin quyÓn "Nh÷ng n¨m tuæi trÎ cña V. I. Lª-nin. Theo håi ký cña nh÷ng Cña V. I. U-li-a-nèp, ng­êi cïng thêi vµ theo Theo ®óng b¶n th¶o. trî lý luËt s­ c¸c tµi liÖu". Nhµ xuÊt b¶n "§éi thanh niªn CËn vÖ". §Ó bæ sung ®¬n xin cÊp giÊy chøng nhËn ®­îc lµm luËt s­1) ― ®¬n nµy, t«i ®· göi håi th¸ng Ba n¨m nay, cho Toµ ¸n khu Xa- ma-ra ― t«i xin tr©n träng b¸o c¸o ®Ó ngµi râ r»ng t«i kh«ng thÓ tr×nh giÊy chøng nhËn h¹nh kiÓm ®­îc v× c¸c nguyªn nh©n sau ®©y: tuy t«i nhËn b»ng tèt nghiÖp ë Tr­êng ®¹i häc tæng hîp hoµng gia Xanh Pª-tÐc-bua, nh­ng ban gi¸m ®èc cña tr­êng kh«ng thÓ cÊp giÊy chøng nhËn h¹nh kiÓm cho t«i v× t«i kh«ng ph¶i lµ sinh viªn cña tr­êng ®¹i häc tæng hîp nµy, vµ t«i thi t¹i Héi ®ång chÊm thi khoa luËt thuéc tr­êng ®¹i häc tæng hîp ®ã víi t­ c¸ch lµ thÝ sinh tù do sau khi ®­îc ngµi Bé tr­ëng Bé gi¸o dôc quèc d©n cho phÐp håi th¸ng N¨m 1890. Cßn vÒ giÊy chøng nhËn h¹nh kiÓm cña t«i do c¶nh s¸t cÊp, th× Nha c¶nh s¸t kh«ng cÊp lo¹i giÊy chøng nhËn nh­ thÕ theo yªu cÇu cña c¸ nh©n, mµ chØ cÊp theo yªu cÇu cña c¸c c¬ quan. C¨n cø vµo nh÷ng ®iÒu tr×nh bµy ë trªn, t«i tr©n träng 1 ) Xem tËp nµy, tr. 697.
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 01 7 02 C ¸c ®¬n tõ cña V. I. U-li -nèp (Lª-nin) P hô lôc 12 13 KÝnh göi Tßa ¸n khu Xa-ma-ra KÝnh göi ngµi Ch¸nh ¸n Tßa ¸n khu Xa-ma-ra §¬n xin §¬n xin Cña Vla-®i-mia I-lÝch U-li-a-nèp, Cña Vla-®i-mia I-lÝch U-li-a-nèp, trî lý luËt s­ trî lý luËt s­ T«i xin kÌm theo ®¬n nµy biªn lai sè 75, cÊp vµo th¸ng Giªng Víi ý ®Þnh chuyÓn lµm trî lý luËt s­ t¹i ViÖn t­ ph¸p khu 1893, cña Së tµi chÝnh tØnh Xa-ma-ra, chøng nhËn t«i ®· nép 75 Xanh Pª-tÐc-bua, t«i tr©n träng xin ngµi cÊp cho t«i giÊy chøng róp vÒ kho¶n giÊy chøng nhËn quyÒn bµo ch÷a cho ng­êi kh¸c, nhËn t«i lµ trî lý luËt s­ thuéc Toµ ¸n khu Xa-ma-ra, vµ trong còng nh­ kÌm theo ®©y giÊy chøng nhËn quyÒn bµo ch÷a trong c¸c n¨m 1892 vµ 1893, t«i ®· nhËn ®­îc giÊy chøng nhËn quyÒn n¨m 1892, vËy t«i tr©n träng xin Toµ cÊp cho t«i giÊy chøng bµo ch÷a cho ng­êi kh¸c. nhËn ®­îc quyÒn bµo ch÷a cho ng­êi kh¸c trong n¨m 1893. V.U-li-a-nèp, §ång thêi t«i x¸c nhËn r»ng viÖc cÊp giÊy chøng nhËn cho t«i trî lý luËt s­ kh«ng gÆp trë ng¹i nµo nh­ ®· ghi trong ®iÒu kho¶n 246 cña Xa-ma-ra, ngµy 16 th¸ng T¸m 1893 156 . §iÒu lÖ tè tông d©n sù. Xa-ma-ra, ngµy 5 th¸ng Giªng 1893. In lÇn ®Çu, theo ®óng b¶n th¶o. Vla-®i-mia U-li-a-nèp, trî lý luËt s­155 In lÇn ®Çu, theo ®óng b¶n th¶o.
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 03 7 04 P hô lôc Danh môc c¸c t¸c phÈm ch­a t×m thÊy cña V. I. Lª-nin Chó thÝch C¸c b¶n chØ dÉn Th©n thÕ vµ sù nghiÖp cña V. I. Lª-nin
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 05 7 06 D anh môc c ¸c t¸c phÈm ch­a t× m thÊy cña V. I. Lª-ni n Trong bµi "Mét vµi lêi vÒ N. E. Phª-®«-xª-Ðp", V. I. Lª-nin viÕt: "theo t«i nhí, th× t«i trao ®æi th­ víi Phª-®«-xª-Ðp vÒ nh÷ng vÊn ®Ò thÕ giíi quan m¸c-xÝt hay thÕ giíi quan d©n chñ - x· héi lµ nh÷ng vÊn ®Ò b¾t ®Çu ®­îc ®Æt ra håi ®ã... Cã thÓ, t«i cßn göi ®­îc ë ®©u ®ã nh÷ng ®o¹n th­ hoÆc nh÷ng ®o¹n viÕt tay cña Phª-®«-xª-Ðp nh­ng t«i kh«ng Danh môc c¸c t¸c phÈm cña V.I. Lª-nin thÓ nãi døt kho¸t lµ nh÷ng ®o¹n ®ã cßn gi÷ l¹i ®­îc hay kh«ng, còng viÕt vµo thêi kú 1891 - 1894, nh­ liÖu cã thÓ t×m l¹i ®­îc nh÷ng ®o¹n ®ã hay kh«ng". cho ®Õn nay ch­a t×m thÊy (Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 45, tr. 325). 1894 1891 LuËn v¨n cuèi kho¸ vÒ luËt h×nh "Nh÷ng "Ng­êi b¹n d©n" lµ thÕ nµo vµ hä ®Êu tranh chèng nh÷ng ng­êi LuËn v¨n cuèi kho¸ nµy do Vla-®i-mia I-lÝch göi kÌm theo vµo ®¬n d©n chñ - x· héi ra sao?" ®Ò ngµy 26 th¸ng Ba 1891 göi chñ tÞch héi ®ång chÊm thi khoa luËt Thiªn II. ViÕt vµo mïa hÌ n¨m 1894 thuéc Tr­êng ®¹i häc tæng hîp Pª-tÐc-bua (xem tËp nµy, tr. 696). B¶n thuyÕt tr×nh "sù ph¶n ¸nh cña chñ nghÜa M¸c trong s¸ch b¸o t­ s¶n" 1893 (mïa thu 1894). T¸c phÈm cña V.I. Lª-nin viÕt t¹i Xa-ma-ra bµn vÒ cuèn s¸ch cña «ng V. V. nhan ®Ò Trong lêi nãi ®Çu cña v¨n tËp "Trong 12 n¨m" V. I. Lª-nin viÕt r»ng "VËn mÖnh cña chñ nghÜa t­ b¶n ë Nga" Ng­êi ®· ®äc mét b¶n thuyÕt tr×nh nhan ®Ò lµ "Sù ph¶n ¸nh chñ nghÜa M¸c trong s¸ch b¸o t­ s¶n", trong nhãm m¸c-xÝt Pª-tÐc-bua. "Nh­ ®Çu A . A. Gan-sin trong håi ký cña m×nh viÕt r»ng, t¸c phÈm nµy cña ®Ò b¶n thuyÕt tr×nh ®· to¸t lªn ― V. I. Lª-nin nhÊn m¹nh ― cuéc luËn Vla-®i-mia I-lÝch h×nh nh­ lÊy tªn lµ "LuËn chøng chñ nghÜa d©n tuý chiÕn víi Xt¬-ru-vª ë ®©y ®· diÔn ra gay g¾t vµ râ rµng h¬n nhiÒu (vÒ trong c¸c t¸c phÈm cña V. V.", ®­îc göi tõ Xa-ma-ra ®Õn Pª-tÐc-bua nh÷ng kÕt luËn cña ®¶ng d©n chñ - x· héi) so víi bµi b¸o ®· in vµo n¨m 1893 (xem cuèn "Håi ký vÒ Vla-®i-mia I-lÝch Lª-nin", tiÕng Nga, mïa xu©n n¨m 1895. Së dÜ cã nh÷ng ®o¹n bít gay g¾t, mét phÇn ®Ó phÇn I, M¸t-xc¬-va, 1956, tr. 138). tr¸nh kiÓm duyÖt, mét phÇn v× "sù liªn minh" víi chñ nghÜa M¸c hîp M. G. Gri-g«-ri-Ðp (xem t¹p chÝ "C¸ch m¹ng v« s¶n", 1923, sè 8, ph¸p ®Ó cïng nhau ®Êu tranh chèng chñ nghÜa d©n tuý". (Toµn tËp, tr. 61), X. I. Mi-tx¬-kª-vÝch (xem N. Lª-nin, "Nh÷ng "ng­êi b¹n d©n" lµ tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 16, tr. 97 - 98). Trong nhãm ®ã V. I. Lª- thÕ nµo vµ hä ®Êu tranh chèng nh÷ng ng­êi d©n chñ - x· héi ra sao?", nin, V. V. Xt¸c-cèp vµ X. I. R¸t-tsen-c« lµ ®¹i biÓu cña nh÷ng ng­êi d©n Nhµ xuÊt b¶n "C«ng nh©n M¸t-xc¬-va" vµ "M¸t-xc¬-va míi", 1923, tr. chñ - x· héi, cßn ®¹i biÓu cho nhãm c¸c tr­íc t¸c gia m¸c-xÝt hîp ph¸p XV, XVIII), I. Kh. La-lai-an-tx¬ (xem "Håi ký vÒ Vla-®i-mia I-lÝch Lª- th× cã P. B. Xt¬-ru-vª, A. N. P«-t¬-rª-xèp vµ R. E. Cl¸t-x«n. nin", phÇn I, M¸t-xc¬-va, 1956, tr. 105), trong håi ký cña m×nh ®· nãi ®Õn t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin, trong ®ã Lª-nin ®· phª ph¸n cuèn s¸ch 1894 - 1895 cña V. V. "VËn mÖnh cña chñ nghÜa t­ b¶n ë Nga". TruyÒn ®¬n kªu gäi c«ng nh©n nhµ m¸y Xª-mi-an-ni-cèp Th­ tõ trao ®æi víi N. E. Phª-®«-xª-Ðp TruyÒn ®¬n nµy viÕt sau ngµy 24 th¸ng Ch¹p 1894 (5 th¸ng Giªng V. I. Lª-nin b¾t ®Çu viÕt th­ trao ®æi víi N. E. Phª-®«-xª-Ðp tõ n¨m 1895) nh©n cã lµn sãng bÊt b×nh ngµy 23 th¸ng Ch¹p t¹i nhµ m¸y c¬ khÝ 1893 hoÆc tõ 1894. Nª-va (nguyªn lµ nhµ m¸y Xª-mi-an-ni-cèp) ë Pª-tÐc-bua.
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 07 D anh môc c ¸c t¸c phÈm ch­a t× m thÊy cña V. I. Lª-ni n N. C. Cróp-xcai-a ®· kÓ l¹i trong tËp håi ký cña bµ: Tê truyÒn ®¬n cæ ®éng ®Çu tiªn nµy cña nh÷ng ng­êi m¸c-xÝt Nga lµ do Lª-nin viÕt (xem N. C. Cróp-xcai-a, "Håi ký vÒ Lª-nin", tiÕng Nga, M¸t-xc¬-va, 1957, tr. 19, t¹p chÝ "S¸ng t¸c", 1920, sè 7 - 10, tr. 5). Trong bµi c¸o phã nhan ®Ò "I-van Va-xi-li-e-vÝch Ba-bu-skin" (1910), V. I. Lª-nin ®· viÕt r»ng I. V. Ba-bu-skin ®· tham gia tÝch cùc vµo viÖc th¶o tê truyÒn ®¬n göi c«ng nh©n ë nhµ m¸y Xª-mi-an-ni-cèp vµ tù ®em ®i ph©n ph¸t tê truyÒn ®¬n Êy.
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. C hó thÝch 7 09 7 10 Chó thÝch 1 Bµi "Nh÷ng biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ trong ®êi sèng n«ng d©n. Bµn vÒ cuèn s¸ch cña V. £. P«-xt¬-ni-cèp ― "Kinh tÕ n«ng d©n ë miÒn Nam n­íc Nga"" lµ t¸c phÈm viÕt sím nhÊt trong tÊt c¶ c¸c tr­íc t¸c cßn D anh môc c¸c t¸c phÈm l¹i ®Õn nay cña V. I. Lª-nin. T¸c phÈm nµy ®­îc viÕt ë Xa-ma-ra, vµo do V.I.Lª-nin dÞch mïa xu©n 1893, vµ b¶n th¶o t¸c phÈm ®ã ®· ®­îc ®äc trong c¸c tiÓu tæ thanh niªn m¸c-xÝt Xa-ma-ra. Lª-nin dù ®Þnh cho ®¨ng t¸c phÈm nµy trªn t¹p chÝ "T­ t­ëng Nga" cña ph¸i tù do, xuÊt b¶n ë M¸t-xc¬- Cuèi 1889 - 1890 va, nh­ng ban biªn tËp t¹p chÝ nµy tõ chèi kh«ng ®¨ng bµi ®ã "v× nã kh«ng phï hîp víi xu h­íng cña t¹p chÝ". Trong bøc th­ viÕt ngµy C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen, "Tuyªn ng«n cña §¶ng céng s¶n" (dÞch tõ 30 th¸ng N¨m 1894, Lª-nin nãi vÒ vÊn ®Ò ®ã nh­ sau: "T«i thËm chÝ tiÕng §øc). B¶n dÞch bÞ mÊt. Trong håi ký cña m×nh viÕt vÒ thêi kú ë Xa-ma-ra (thêi kú A-la-ca- ng©y th¬ ®Õn møc ®· göi bµi b¸o ®ã cho t¹p chÝ "T­ t­ëng Nga" vµ Ðp), M. I. U-li-a-n«-va dÉn ra lêi th«ng b¸o sau ®©y cña A. I. £-ra-ma- tÊt nhiªn lµ t«i ®· bÞ tõ chèi: t«i hoµn toµn hiÓu râ ®iÒu nµy, khi ®äc xèp. ¤ng nµy viÕt: "Trong thêi gian Êy, Vla-®i-mia I-lÝch ®· dÞch rÊt trªn t¹p chÝ "T­ t­ëng Nga", sè 2, mét bµi b¸o cña «ng V. V., mét xuÊt s¾c "Tuyªn ng«n cña §¶ng céng s¶n" cña C. M¸c vµ Ph. ¡ng- ng­êi tÇm th­êng "næi tiÕng ë n­íc ta", theo ph¸i tù do chñ nghÜa, ghen. ― B¶n th¶o cña bµi dÞch ®ã ®­îc truyÒn tay nhau, chóng t«i ®· viÕt vÒ P«-xt¬-ni-cèp. Ph¶i cã mét nghÖ thuËt hÕt søc cao míi cã thÓ ®em b¶n dÞch ®ã ®Õn X­-d¬-ran. ë ®ã, t«i cã trao quyÓn vë chÐp b¶n hoµn toµn lµm háng nh­ thÕ mét tµi liÖu xuÊt s¾c vµ dïng nh÷ng c©u dÞch ®ã cho mét gi¸o viªn quen biÕt, «ng ta bÞ chÝnh quyÒn coi lµ phÇn nãi s¸o rçng ®Ó lµm lu mê hÕt th¶y mäi sù thËt!" (Toµn tËp, tiÕng tö kh«ng tin cËy ®­îc. V× mét sù viÖc nµo ®ã, ng­êi gi¸o viªn nµy bÞ Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, tËp 46, tr. 3). gäi ®Õn Xim-biÕc-xc¬ ®Ó gÆp viªn gi¸m ®èc phô tr¸ch c¸c tr­êng trung ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin trùc thuéc Ban chÊp häc nh©n d©n. MÑ ng­êi gi¸o viªn nµy sî ng­êi ta sÏ ®Õn kh¸m xÐt hµnh trung ­¬ng §¶ng céng s¶n Liªn-x« cã hai b¶n th¶o cña Lª-nin nªn ®· huû quyÓn vë ®ã ®i. Sè phËn b¶n dÞch nµy cña I-lÝch lµ nh­ vÒ t¸c phÈm "Nh÷ng biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ trong ®êi sèng n«ng vËy. T«i lÊy lµm xÊu hæ mçi khi nhí ®Õn chuyÖn ®ã, v× phÇn nµo t«i d©n". B¶n thø nhÊt lµ mét b¶n viÕt nh¸p t×m thÊy trong tËp tµi liÖu còng cã lçi trong viÖc lµm mÊt b¶n dÞch xuÊt s¾c nµy" (xem "Håi ký vÒ l­u tr÷ riªng cña Lª-nin; b¶n thø hai cã mét sè ®iÓm mµ Vla-®i-mia I- Vla-®i-mia I-lÝch Lª-nin", tiÕng Nga, phÇn I, M¸t-xc¬-va, 1956, tr. 57). lÝch bæ sung vµo khi chÐp l¹i lÇn cuèi cïng, b¶n nµy, Ng­êi chuyÓn M. I. Xª-mª-nèp (M. Bl¨ng) còng nãi trong håi ký cña m×nh vÒ lêi cho X. I. Mi-tx¬-kª-vÝch, vµ ®· bÞ tÞch thu khi nhµ «ng nµy bÞ lôc so¸t th«ng b¸o nµy cña A. I. £-ra-ma-xèp (xem"Xa-ma-ra c¸ch m¹ng vµo ngµy 3 th¸ng Ch¹p 1894. B¶n th¶o ®ã ®· ®­îc t×m thÊy n¨m 1923 t¹i nh÷ng n¨m 80 - 90", tiÕng Nga, Nhµ xuÊt b¶n Quy-b­-sÐp, 1940, tr. 55). viÖn l­u tr÷ cña Toµ ¸n M¸t-xc¬-va, vµ cïng thêi gian Êy lÇn ®Çu tiªn ®­îc in trong tËp s¸ch "Kû niÖm 25 n¨m §¹i héi I cña §¶ng (1898 - 1923)". Trong lÇn xuÊt b¶n nµy, bµi "Nh÷ng biÕn ®æi míi
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 68 vÒ kinh tÕ trong ®êi sèng n«ng d©n" in theo b¶n th¶o thø hai ®· ®­îc V. I. Lª-nin chØnh lý. ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin còng cßn gi÷ ®­îc cuèn s¸ch cña V. £. P«-xt¬-ni-cèp "Kinh tÕ n«ng d©n ë miÒn Nam n­íc Nga", cïng víi nh÷ng ghi chó cña Lª-nin; trong tËp nµy nh÷ng ®o¹n ghi chó ®ã ®­îc in ë phÇn "C¸c tµi liÖu chuÈn bÞ". Nh÷ng tµi liÖu chñ yÕu trong bµi nµy ®· ®­îc Lª-nin sö dông trong ch­¬ng II cuèn s¸ch cña Ng­êi: "Sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n ë Nga", viÕt trong nh÷ng n¨m 1896 - 1899 vµ ®­îc in vµo th¸ng Ba 1899. ― 1. 2 Tµi liÖu thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng ― tµi liÖu thèng kª do c¸c c¬ quan cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng tËp hîp. C¸c phßng, c¸c së, c¸c tiÓu ban thèng kª trùc thuéc c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng tØnh vµ huyÖn tiÕn hµnh ®iÒu tra thèng kª (tµi liÖu ®iÒu tra nh÷ng c¬ së kinh doanh n«ng nghiÖp vµ thñ c«ng nghiÖp theo hé, x¸c ®Þnh møc thu nhËp do ruéng ®Êt mang l¹i, ®¸nh gi¸ l¹i ruéng ®Êt vµ nh÷ng tµi s¶n ph¶i nép thuÕ cho héi ®ång ®Þa ph­¬ng, nghiªn cøu b¶ng chi thu cña n«ng d©n, v. v.) vµ ®· xuÊt b¶n nhiÒu bµi b×nh luËn vµ tËp thèng kª víi rÊt nhiÒu tµi liÖu thùc tÕ vÒ tõng huyÖn vµ tõng tØnh. §¸nh gi¸ cao nh÷ng tµi liÖu thèng kª nãi trªn cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng, V. I. Lª-nin chØ râ r»ng "viÖc lµm cho nh÷ng ng­êi ch©u ¢u hiÓu râ h¬n vÒ c«ng t¸c thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng ë n­íc ta, ch¾c lµ sÏ t¹o ®µ thóc ®Èy m¹nh mÏ cho sù tiÕn bé cña c«ng t¸c thèng kª x· héi nãi chung" (Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, tËp 5, tr. 213). §ång thêi Lª-nin ®· phª ph¸n ph­¬ng ph¸p cña c¸c nhµ thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng trong viÖc xö lý vµ ph©n lo¹i c¸c sè liÖu thèng kª. Lª-nin viÕt: "§ã lµ ®iÓm yÕu nhÊt trong c«ng t¸c thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng, mét c«ng t¸c thèng kª rÊt hoµn bÞ vÒ mÆt tØ mØ vµ chi tiÕt" (Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi, in lÇn thø nhÊt, 1963, t. 20, tr. 88). C¸c nhµ thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng, trong ®ã cã nhiÒu ng­êi ®øng trªn lËp tr­êng cña ph¸i d©n tuý, th­êng gi¶i thÝch mét c¸ch cã dông ý c¸c sè liÖu thèng kª. Nh÷ng sù kh¸c nhau c¨n b¶n vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm c¨n b¶n cña c¸c nhãm n«ng d©n h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n ®Òu bÞ che khuÊt sau c¸c hµng cét ch÷ sè. Lª-nin ®· nghiªn cøu, kiÓm tra vµ xö lý c¸c sè liÖu thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng. Ng­êi ®· tÝnh to¸n lÊy c¸c sè liÖu
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 69 7 70 B ¶n c hØ dÉn tªn ng­êi B ¶n c hØ dÉn tªn ng­êi V Ên ®Ò c«ng x· ®· g©y ra nh÷ng cuéc tranh luËn s«i næi vµ lµm lµm nh÷ng b¶n tæng hîp vµ c¸c biÓu ®å, ®· ph©n tÝch theo quan ®iÓm n¶y sinh nhiÒu t¸c phÈm kinh tÕ. §Æc biÖt ph¸i d©n tuý ®· hÕt søc m¸c-xÝt vµ ®· s¾p xÕp mét c¸ch khoa häc nh÷ng tµi liÖu thu thËp ®­îc chó ý ®Õn c«ng x·, v× ph¸i nµy coi c«ng x· lµ mét ®¶m b¶o cña con vÒ c¸c hé n«ng d©n vµ thñ c«ng nghiÖp. Sö dông nh÷ng tµi liÖu thèng ®­êng ph¸t triÓn ®Æc biÖt ®Ó cho n­íc Nga tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi. kª phong phó cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng, Lª-nin ®· v¹ch trÇn Lùa chän, thu thËp vµ xuyªn t¹c sù thËt mét c¸ch cã dông ý, dïng c¸i nh÷ng s¬ ®å t­ëng t­îng cña ph¸i d©n tuý vµ ph¸c ra mét bøc tranh gäi lµ "nh÷ng sè liÖu trung b×nh", ph¸i d©n tuý cè chøng minh r»ng thËt sù vÒ sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë Nga. Nh÷ng tµi liÖu thèng kª cña c¸c n«ng d©n c«ng x· ë Nga ®ang ë trong mét t×nh h×nh hÕt søc "æn héi ®ång ®Þa ph­¬ng ®· ®­îc Lª-nin sö dông réng r·i trong c¸c t¸c ®Þnh", r»ng c«ng x· ng¨n ngõa ®­îc sù x©m nhËp cña c¸c quan hÖ t­ phÈm cña Ng­êi, nhÊt lµ trong cuèn "Sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n chñ nghÜa vµo ®êi sèng cña n«ng d©n, nã "cøu" n«ng d©n khái b¶n ë Nga" (vÒ thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng, h·y xem cuèn sù ph¸ s¶n vµ sù ph©n ho¸ giai cÊp. Ngay trong nh÷ng n¨m 80 cña s¸ch cña V. I. Lª-nin "VÒ vÊn ®Ò nh÷ng nhiÖm vô cña c«ng t¸c thèng kª thÕ kû XIX, G. V. Plª-kha-nèp ®· chØ râ tÝnh chÊt v« c¨n cø cña nh÷ng cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng" viÕt n¨m 1914). ― 3. ¶o t­ëng d©n tuý vÒ "chñ nghÜa x· héi c«ng x·", vµ trong nh÷ng n¨m 90, V. I. Lª-nin ®· ®Ëp tan triÖt ®Ó lý luËn cña ph¸i d©n tuý. C¨n cø 3 §©y lµ nãi vÒ tËp lôc "KÕt qu¶ nghiªn cøu kinh tÕ vÒ n­íc Nga, c¨n cø vµo sè tµi liÖu thèng kª vµ tµi liÖu thùc tÕ hÕt søc phong phó, Lª-nin vµo nh÷ng sè liÖu thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng": tËp I - V. ®· chØ râ sù ph¸t triÓn cña c¸c quan hÖ t­ b¶n chñ nghÜa ë n«ng th«n V. "C«ng x· n«ng d©n", M¸t-xc¬va, 1892; tËp II ― N. Ca-r­-sÐp. "T×nh Nga, vµ chØ râ r»ng t­ b¶n, khi th©m nhËp vµo c«ng x· n«ng th«n gia h×nh n«ng d©n thuª ruéng ®Êt kh«ng ph¶i phÇn ruéng ®­îc chia", tr­ëng, ®· ph©n ho¸ n«ng d©n trong néi bé c«ng x· ra thµnh c¸c giai §oãc-p¸t, 1892. Hai cuèn s¸ch nµy ®Òu cã xu h­íng d©n tuý tù do cÊp ®èi kh¸ng: cu-l¾c vµ n«ng d©n nghÌo. chñ nghÜa. ― 4. N¨m 1906, chÝnh phñ Nga hoµng ®· ban hµnh mét ®¹o luËt cã lîi 4 C«ng x· (ruéng ®Êt) ë Nga ― mét h×nh thøc n«ng d©n sö dông chung cho bän cu-l¾c vµ ®Þa chñ, theo ®¹o luËt ®ã n«ng d©n cã quyÒn t¸ch ruéng ®Êt, ®Æc ®iÓm cña nã lµ chÕ ®é lu©n canh c­ìng bøc, rõng ró khái c«ng x· mµ b¸n phÇn ruéng ®­îc chia. ChÝn n¨m sau khi ®¹o vµ b·i ch¨n nu«i kh«ng ph©n chia. Nh÷ng dÊu hiÖu quan träng nhÊt luËt Êy ban hµnh, mét ®¹o luËt më ®Çu cho viÖc chÝnh thøc thñ tiªu cña c«ng x· ruéng ®Êt ë Nga lµ chÕ ®é liªn ®íi b¶o lÜnh (n«ng d©n cã chÕ ®é c«ng x· ë n«ng th«n vµ ®Èy m¹nh sù ph©n ho¸ n«ng d©n, ®· tr¸ch nhiÖm tËp thÓ cã tÝnh chÊt c­ìng bøc ph¶i nép c¸c kho¶n thuÕ cã h¬n hai triÖu chñ hé ra khái c«ng x·. ― 11. kho¸ mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ ®óng thêi h¹n, vµ thùc hµnh mäi thø nghÜa 5 Nh©n khÈu ®­îc ®¨ng ký ― sè d©n c­ nam giíi sèng d­íi chÕ ®é vô ®èi víi Nhµ n­íc vµ bän ®Þa chñ), viÖc ph©n chia l¹i mét c¸ch cã n«ng n« ë Nga ph¶i nép thuÕ th©n (chñ yÕu lµ n«ng d©n vµ tiÓu thÞ hÖ thèng ruéng ®Êt vµ kh«ng cã quyÒn ®­îc kh­íc tõ ruéng ®­îc d©n); ®Ó thùc hiÖn môc ®Ých thu thuÕ ®ã, ng­êi ta ®· tiÕn hµnh chia, cÊm mua b¸n ruéng ®Êt. nh÷ng cuéc ®iÒu tra ®Æc biÖt (tøc lµ nh÷ng cuéc "®¨ng ký"). Nh÷ng C«ng x· ë Nga ®· cã tõ thêi cæ x­a. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cuéc "®¨ng ký" nh­ thÕ ®· ®­îc tiÕn hµnh ë Nga tõ n¨m 1718; cuéc lÞch sö, c«ng x· dÇn dÇn trë thµnh mét trong nh÷ng c¬ së cña chÕ ®é '®¨ng ký" lÇn thø m­êi, vµ còng lµ lÇn cuèi cïng, ®· ®­îc tiÕn hµnh phong kiÕn ë Nga. Bän ®Þa chñ vµ chÝnh phñ Nga hoµng lîi dông vµo nh÷ng n¨m 1857 - 1859. C¨n cø vµo sè nh©n khÈu ®­îc ®¨ng ký, c«ng x· ®Ó t¨ng c­êng ¸ch ¸p bøc cña chÕ ®é n«ng n« vµ ®Ó bßn rót ë mét lo¹t ®Þa ph­¬ng, ng­êi ta ®· tiÕn hµnh viÖc chia l¹i ruéng ®Êt cña nh©n d©n c¸c kho¶n tiÒn chuéc vµ c¸c kho¶n thuÕ. V. I. Lª-nin chØ trong néi bé c¸c c«ng x· n«ng th«n. ― 12. râ r»ng c«ng x· "kh«ng b¶o vÖ cho n«ng d©n tr¸nh khái bÞ v« s¶n ho¸, trªn thùc tÕ ®· ®ãng vai trß lµ bøc t­êng cña chÕ ®é trung cæ 6 Trong biÓu ®å, V. I. Lª-nin ®· söa ch÷a l¹i nh÷ng sai lÇm cña V. £. ng¨n c¸ch n«ng d©n, lµ nh÷ng ng­êi thËt sù ®· bÞ trãi chÆt vµo c¸c P«-xt¬-ni-cèp trong viÖc tÝnh nh÷ng sè liÖu tæng hîp: 1476 ch÷a liªn minh bÐ nhá vµ vµo nh÷ng h×nh lo¹i tæ chøc ®· mÊt hÕt mäi "ý thµnh 1453; 10 107 ch÷a thµnh 10 057; 4 595 ch÷a thµnh 4 593 (xem nghÜa tån t¹i" (Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 17, tr. 65). tËp nµy, tr. 681). ― 20.
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 71 7 72 B ¶n c hØ dÉn tªn ng­êi B ¶n c hØ dÉn tªn ng­êi 7 N h÷ng ng­êi men-n«-nÝt ― nh÷ng tÝn ®å mét gi¸o ph¸i gèc T©y ¢u, ró, ®ång cá, n¬i sóc vËt uèng n­íc, b·i ch¨n nu«i, v. v.) mµ thiÕu ®· di c­ sang n­íc Nga vµo cuèi thÕ kû XVIII. Ng­êi ta gäi hä nh­ nh÷ng thø ®ã, n«ng d©n kh«ng thÓ tiÕn hµnh canh t¸c ®éc lËp ®­îc. Tr­íc khi ký hîp ®ång chuéc ®Êt, n«ng d©n bÞ coi lµ nh÷ng ng­êi cã thÕ lµ c¨n cø theo tªn cña ng­êi s¸ng lËp ra gi¸o ph¸i, tªn lµ Men-n« "nghÜa vô t¹m thêi", hä ph¶i lµm ®¶m phô cho ®Þa chñ d­íi h×nh Xi-m«n, ng­êi Hµ-lan. Nh÷ng ng­êi men-n«-nÝt sèng chñ yÕu ë c¸c thøc t« ®¹i dÞch vµ lao dÞch. ViÖc n«ng d©n ph¶i chuéc c¸c phÇn tØnh £-ca-tª-ri-n«-xl¸p vµ Ta-vrÝch. PhÇn lín nh÷ng doanh nghiÖp ruéng ®­îc chia cña m×nh ®Ó ®­îc quyÒn së h÷u, lµ mét sù c­íp cña nh÷ng ng­êi di d©n men-n«-nÝt lµ nh÷ng doanh nghiÖp kh¸ gi¶, ®o¹t trùc tiÕp cña bän ®Þa chñ vµ chÝnh phñ Nga hoµng ®èi víi hä. nh÷ng doanh nghiÖp cu-l¾c. ― 32. Thêi h¹n n«ng d©n ph¶i tr¶ tiÒn nî cho chÝnh phñ Nga hoµng ®­îc 8 "C¶i c¸ch n«ng d©n" n¨m 1861 ― cuéc c¶i c¸ch ®· xo¸ bá chÕ ®é n«ng quy ®Þnh lµ 49 n¨m víi tû suÊt lîi tøc 6%. Nh÷ng kho¶n tiÒn chuéc n« ë Nga, do chÝnh phñ Nga hoµng tiÕn hµnh, v× lîi Ých cña bän ®Þa tr¶ kh«ng hÕt th× t¨ng lªn n¨m nµy qua n¨m kh¸c. ChØ riªng nh÷ng chñ chñ n«. Toµn bé qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ë trong n­íc vµ sù n«ng d©n tr­íc ®©y thuéc quyÒn ®Þa chñ, ®· tr¶ cho chÝnh phñ Nga lín m¹nh cña phong trµo quÇn chóng n«ng d©n chèng l¹i sù bãc lét hoµng 1,9 tû róp vÒ kho¶n tiÒn chuéc, trong khi ®ã nh÷ng ruéng ®Êt cña bän chñ n«, lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh ®· chuyÓn sang tay n«ng d©n th× trÞ gi¸ kh«ng qu¸ 544 triÖu róp tÝnh c¶i c¸ch. VÒ h×nh thøc, cuéc "c¶i c¸ch n«ng d©n" lµ mét cuéc c¶i c¸ch theo gi¸ c¶ thÞ tr­êng. Thùc tÕ n«ng d©n ®· ph¶i tr¶ hµng tr¨m triÖu t­ s¶n. Tuy nhiªn, søc m¹nh cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ l«i cuèn n­íc róp ®Ó chuéc l¹i ruéng ®Êt cña m×nh, ®iÒu ®ã ®· lµm cho c¸c hé n«ng Nga vµo con ®­êng t­ b¶n chñ nghÜa, ®· lµm cho h×nh thøc phong d©n bÞ ph¸ s¶n vµ lµm cho quÇn chóng n«ng d©n bÞ bÇn cïng ho¸. kiÕn chøa ®ùng mét néi dung t­ b¶n chñ nghÜa, vµ "néi dung ®ã cµng C¸c nhµ d©n chñ c¸ch m¹ng Nga, do N. G. TsÐc-n­-sÐp-xki ®øng béc lé m¹nh mÏ h¬n khi ruéng ®Êt cña n«ng d©n Ýt bÞ c¾t xÐn h¬n, khi ®Çu, ®· phª ph¸n cuéc "c¶i c¸ch n«ng d©n" v× tÝnh chÊt n«ng n« cña nã. ruéng ®Êt n«ng d©n t¸ch khái ruéng ®Êt cña ®Þa chñ mét c¸ch triÖt ®Ó V. I. Lª-nin ®· gäi cuéc "c¶i c¸ch n«ng d©n" n¨m 1861 lµ viÖc h¬n, khi sè cèng vËt nép cho bän chñ n« gi¶m xuèng thÊp h¬n" (V. I. dïng b¹o lùc hµng lo¹t ®Çu tiªn ®èi víi n«ng d©n v× lîi Ých cña chñ Lª-nin, Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 20, tr. 173 - 174). nghÜa t­ b¶n ®ang ph¸t sinh trong n«ng nghiÖp, lµ viÖc bän ®Þa chñ Cuéc "c¶i c¸ch n«ng d©n" lµ mét b­íc trªn con ®­êng biÕn n­íc Nga "dän ®Êt" cho chñ nghÜa t­ b¶n. thµnh mét n­íc qu©n chñ t­ s¶n. Ngµy 19 th¸ng Hai 1861, A-lÕch-xan- VÒ cuéc c¶i c¸ch n¨m 1861, xem bµi cña Ph. ¡ng-ghen "Chñ nghÜa x· ®r¬ II ®· ký vµo b¶n Tuyªn ng«n vµ b¶n "ThÓ lÖ vÒ nh÷ng n«ng d©n ®· héi ë §øc" (C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen, Toµn tËp, tiÕng Nga, t. XVI, phÇn tho¸t khái ®Þa vÞ phô thuéc vµo bän chñ n«. Cã 22,5 triÖu n«ng d©n II, 1936, tr. 252 - 254) vµ c¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin: "N¨m m­¬i n¨m thuéc quyÒn ®Þa chñ ®· ®­îc "gi¶i phãng". Tuy thÕ, quyÒn chiÕm h÷u ngµy chÕ ®é n«ng n« sôp ®æ", "Nh©n ngµy kû niÖm", ""Cuéc c¶i c¸ch ruéng ®Êt cña ®Þa chñ vÉn ®­îc duy tr×. Ruéng ®Êt cña n«ng d©n bÞ coi n«ng d©n" vµ cuéc c¸ch m¹ng v« s¶n - n«ng d©n" (Toµn tËp, tiÕng Nga, lµ së h÷u cña ®Þa chñ. N«ng d©n chØ cã thÓ nhËn phÇn ruéng ®­îc chia xuÊt b¶n lÇn thø 5, tr. 20, tr. 139 - 142, 161 - 180). ― 32. b»ng c¸ch chuéc l¹i theo møc quy ®Þnh trong luËt (vµ còng ph¶i ®­îc 9 Trong b¶n th¶o cßn cã mét sè ®iÓm ch­a chÝnh x¸c khi tÝnh sè liÖu ®Ó sù ®ång ý cña ®Þa chñ). Kho¶n chuéc l¹i nµy, n«ng d©n ph¶i thanh minh häa: tæng diÖn tÝch gieo trång lµ 1 651 ®ª-xi-a-tin; sè l­îng tiÒn to¸n víi chÝnh phñ Nga hoµng, v× chÝnh phñ Nga hoµng ®· tr¶ cho ®Þa cÇn cho thÞ tr­êng lµ 22 498 róp, Êy lµ chØ tÝnh nh÷ng hé gieo trång chñ mét kho¶n tiÒn theo quy ®Þnh. Theo con sè ­íc l­îng, sau c¶i trªn 5 ®ª-xi-a-tin. DiÖn tÝch gieo trång cña nh÷ng hé gieo trång 5 ®ª- c¸ch, giai cÊp quý téc chiÕm gi÷ 71,5 triÖu ®ª-xi-a-tin, n«ng d©n cã 33,7 xi-a-tin trë lªn, lµ 1 603 ®ª-xi-a-tin. Tuy thÕ, nh÷ng con sè tÝnh kh«ng triÖu ®ª-xi-a-tin. Nhê cuéc c¶i c¸ch mµ bän ®Þa chñ ®· c¾t l¹i cho m×nh chÝnh x¸c nµy kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn kÕt luËn chung. h¬n 1/5 vµ thËm chÝ 2/5 ruéng ®Êt cña n«ng d©n. Trong tËp I cña V. I. Lª-nin, Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø ChÕ ®é lao dÞch cò cña nÒn kinh tÕ chØ bÞ cuéc c¶i c¸ch ph¸ ho¹i 4, nh÷ng sai sãt vÒ sè liÖu ®· ®­îc ch÷a l¹i b»ng c¸ch thay ®æi nh÷ng chø kh«ng bÞ thñ tiªu. Bän ®Þa chñ vÉn chiÕm nh÷ng phÇn ruéng sè liÖu gèc mµ V. I. Lª-nin ®· sö dông. ®­îc chia tèt nhÊt cña n«ng d©n ("nh÷ng ruéng bÞ c¾t", rõng
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 73 7 74 B ¶n c hØ dÉn tªn ng­êi B ¶n c hØ dÉn tªn ng­êi 14 "TruyÒn tin ch©u ¢u" ― t ¹p chÝ chÝnh trÞ - lÞch sö vµ v¨n häc ra hµng Trong lÇn xuÊt b¶n nµy, viÖc tÝnh sè liÖu minh ho¹ ®· ®­îc kh«i phôc l¹i theo b¶n th¶o cña V. I. Lª-nin. ― 43. th¸ng, theo khuynh h­íng tù do - t­ s¶n; xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua tõ n¨m 1866 ®Õn n¨m 1918. T¹p chÝ ®¨ng nh÷ng bµi chèng l¹i nh÷ng 10 ViÖc dïng chung sóc vËt cµy kÐo ― mét h×nh thøc canh t¸c chung cæ ng­êi m¸c-xÝt c¸ch m¹ng. ― 69. s¬ cña n«ng d©n nghÌo, trong ®ã mét sè n«ng hé tËp trung sóc vËt 15 cµy kÐo vµ nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt kh¸c ®Ó cïng tiÕn hµnh c«ng viÖc C¸c c¬ quan huyÖn phô tr¸ch c¸c vÊn ®Ò n«ng d©n t hµnh lËp ë Nga ®ång ¸ng. Trong ch­¬ng II cuèn "Sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n d­íi thêi Nga hoµng, vµo n¨m 1874, ®Ó gi¸m s¸t c¸c c¬ quan "qu¶n ë Nga", V. I. Lª-nin gäi viÖc dïng chung sóc vËt cµy kÐo lµ "hiÖp t¸c lý x· héi n«ng d©n" ë th«n vµ tæng. C¸c c¬ quan Êy, do ng­êi cÇm gi÷a c¸c n«ng hé ®ang sa sót, bÞ giai cÊp t­ s¶n n«ng d©n lÊn ¸t" ®Çu cña giíi quý téc huyÖn l·nh ®¹o, gåm cã c¶nh s¸t tr­ëng, thÈm (Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 3, tr. 71). ― 47. ph¸n hoµ gi¶i vµ chñ tÞch héi ®ång ®Þa ph­¬ng huyÖn. C¸c c¬ quan huyÖn phô tr¸ch c¸c vÊn ®Ò n«ng d©n chÞu sù chØ ®¹o cña c¬ quan 11 Toµ ¸n n«ng th«n ― toµ ¸n ®Æc biÖt thµnh lËp ë Nga d­íi thêi Nga cÊp tØnh do tØnh tr­ëng ®øng ®Çu. ― 75. hoµng, theo ®iÒu lÖ n¨m 1838, ®Ó xÐt xö nh÷ng n«ng d©n thuéc nhµ n­íc; thµnh phÇn gåm cã tr­ëng th«n (ch¸nh ¸n) vµ hai n«ng d©n 16 §©y lµ nãi vÒ n¹n ®ãi n¨m 1891; víi mét søc m¹nh khèc liÖt, n¹n ®ãi ®­îc bÇu ra. Toµ ¸n n«ng th«n lµ toµ ¸n cÊp thø nhÊt, xÐt xö nh÷ng ®· lan trµn kh¾p c¸c tØnh miÒn §«ng vµ §«ng-Nam n­íc Nga. VÒ viÖc d©n sù kh«ng quan träng vµ nh÷ng vô vi ph¹m luËt lÖ, cã quyÒn quy m«, n¹n ®ãi nµy lín h¬n h¼n tÊt c¶ nh÷ng thiªn tai t­¬ng tù ®· ph¹t tiÒn, ph¹t khæ dÞch vµ ph¹t ®ßn. Toµ ¸n n«ng th«n cÊp thø hai lµ x¶y ra tr­íc ®ã ë trong n­íc. N¹n ®ãi ®· g©y ra cho nh©n d©n lao toµ ¸n cÊp tæng. Toµ ¸n cÊp tæng vµ toµ ¸n n«ng th«n bÞ lo¹i bá tõ ®éng nh÷ng tai ho¹ kh«ng t­ëng t­îng ®­îc, ®· lµm ph¸ s¶n hµng n¨m 1858, song b¶n th©n thuËt ng÷ "toµ ¸n n«ng th«n" vÉn tiÕp tôc lo¹t n«ng d©n vµ ®ång thêi ®Èy nhanh qu¸ tr×nh t¹o ra thÞ tr­êng ®­îc dïng ®Ó gäi c¸c c¬ quan xÐt xö cÊp thÊp nhÊt ë n«ng th«n. ― trong n­íc cho sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n ë Nga, (vÒ n¹n ®ãi 52. n¨m 1891 ë Nga, xem bµi cña Ph. ¡ng-ghen "Chñ nghÜa x· héi ë §øc". C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen, Toµn tËp, tiÕng Nga, t. XVI, phÇn II, 12 "T­ t­ëng Nga" ― t¹p chÝ hµng th¸ng thuéc xu h­íng tù do - d©n 1936, tr. 253 - 254, còng nh­ xem V. I. Lª-nin, Toµn tËp, tiÕng Nga, tuý, xuÊt b¶n ë M¸t-xc¬-va tõ n¨m 1880. Trong nh÷ng n¨m 90, vµo xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 3, tr. 158 - 159, 556 - 557; tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt thêi kú næ ra nh÷ng cuéc luËn chiÕn cña nh÷ng ng­êi m¸c-xÝt chèng b¶n Sù thËt, Hµ-néi, in lÇn thø nhÊt, 1962, t. 3, tr. 199, 714). ― 79. ph¸i d©n tuý tù do chñ nghÜa, ban biªn tËp t¹p chÝ, tuy vÉn gi÷ lËp tr­êng d©n tuý, nh­ng thØnh tho¶ng cã ®¨ng c¸c bµi cña nh÷ng 17 T¸c phÈm cña V. I. Lª-nin "Bµn vÒ c¸i gäi lµ vÊn ®Ò thÞ tr­êng" ®­îc ng­êi m¸c-xÝt. Trong môc v¨n nghÖ cã ®¨ng c¸c bµi cña nh÷ng nhµ viÕt ë Pª-tÐc-bua, vµo mïa thu 1893. v¨n tiÕn bé: A. M. Goãc-ki, V. G. C«-r«-len-c«, §. N. Ma-min - Xi-bi- Nh÷ng luËn ®iÓm quan träng nhÊt trong t¸c phÈm nµy ®· ®­îc ri-¸c, G. I. U-xpen-xki, A. P. Tsª-khèp, v. v.. Lª-nin tr×nh bµy lÇn ®Çu tiªn trong mét cuéc häp cña tiÓu tæ m¸c- Sau c¸ch m¹ng 1905, t¹p chÝ ®ã trë thµnh c¬ quan cña c¸nh h÷u xÝt ë Pª-tÐc-bua (gäi lµ nhãm "giµ") khi th¶o luËn b¶n thuyÕt tr×nh ®¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, vµ xuÊt b¶n d­íi sù chØ ®¹o cña P. B. Xt¬-ru- cña G. B. Cra-xin vÒ ®Ò tµi "VÊn ®Ò thÞ tr­êng". Theo lêi nhËn xÐt vª. T¹p chÝ bÞ ®ãng cöa vµo gi÷a n¨m 1918. ― 58. cña nh÷ng ng­êi tham gia trong tiÓu tæ m¸c-xÝt th× bµi ph¸t biÓu 13 Ruéng ®Êt réng ― nh÷ng phÇn ruéng ®­îc chia cña n«ng d©n tr¶i dµi cña Lª-nin ®· g©y mét Ên t­îng lín ®èi víi nh÷ng ng­êi cã mÆt trªn nhiÒu ki-l«-mÐt (®«i khi dµi mçi chiÒu 25 - 30 ki-l«-mÐt). Ruéng ®Êt t¹i cuéc häp. N. C. Cróp-xcai-a, khi nhí l¹i bµi ph¸t biÓu cña Lª- réng th­êng gÆp trong c¸c vïng th¶o nguyªn ë miÒn Nam vµ miÒn nin, ®· viÕt nh­ sau: "Trong c¸ch tr×nh bµy cña ng­êi m¸c-xÝt tõ §«ng n­íc Nga, n¬i cã nhiÒu lµng m¹c lín cã tíi mÊy tr¨m n«ng hé (V. n¬i kh¸c ®Õn, vÊn ®Ò thÞ tr­êng ®· ®­îc ®Æt ra mét c¸ch hÕt søc cô £. P«-xt¬-ni-cèp ®· m« t¶ vÒ ruéng ®Êt réng trong cuèn s¸ch cña «ng, thÓ, nã g¾n liÒn víi lîi Ých cña quÇn chóng; trong toµn bé ph­¬ng nhan ®Ò: "Kinh tÕ n«ng d©n ë miÒn Nam n­íc Nga". M¸t-xc¬-va, 1891, ph¸p tr×nh bµy næi bËt lªn chÝnh lµ chñ nghÜa M¸c sinh ®éng, xem ch­¬ng III, Ruéng ®Êt réng cña n«ng d©n, tr. 69 - 105). ― 64. xÐt c¸c hiÖn t­îng trong hoµn c¶nh cô thÓ vµ trong sù ph¸t triÓn
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 75 7 76 B ¶n c hØ dÉn tªn ng­êi B ¶n c hØ dÉn tªn ng­êi cña chóng" (N. C. Cróp-xcai-a, "Håi ký vÒ Lª-nin", M¸t-xc¬-va, 1957, ®Ó tÝch lòy. CÇn ph¶i thÊy r»ng bé phËn gi¸ trÞ míi ®­îc t¹o ra trong tr. 10). khu vùc I ®­îc thÓ hiÖn trong c«ng cô vµ vËt liÖu, nh÷ng thø nµy Trong bµi ph¸t biÓu cña m×nh t¹i phiªn häp cña tiÓu tæ, vµ sau ®ã kh«ng ph¶i lµ t­ liÖu s¶n xuÊt cho khu vùc II, mµ lµ t­ liÖu s¶n xuÊt trong b¶n thuyÕt tr×nh ®· viÕt, nhan ®Ò lµ "Bµn vÒ c¸i gäi lµ vÊn ®Ò thÞ phô thªm (ngoµi phÇn bï ®¾p l¹i) cho khu vùc I. Bé phËn t­ liÖu s¶n tr­êng", Lª-nin ®· chØ ra nh÷ng sai lÇm cña G. B. Cra-xin, lµ ng­êi ®· xuÊt nµo dµnh cho khu vùc II vµ bé phËn t­ liÖu s¶n xuÊt nµo ®Ó l¹i cho r»ng sù tån t¹i cña thÞ tr­êng bªn ngoµi lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ cho khu vùc I, ― ®iÒu nµy cã thÓ x¸c ®Þnh c¨n cø vµo sè l­îng t­ b¶n thiÕu ®­îc cña s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa, vµ phñ nhËn mèi liªn hÖ bÊt biÕn thùc tÕ sÏ ho¹t ®éng trong c¶ hai khu vùc trong n¨m sau. gi÷a hai khu vùc s¶n xuÊt x· héi. §ång thêi, Lª-nin ®· nghiªm kh¾c Trong b¶n th¶o cña V. I. Lª-nin cã hai chç sai nh­ sau: ®¸ng lÏ 3172 phª ph¸n c¸c quan ®iÓm cña ph¸i d©n tuý tù do chñ nghÜa vÒ vËn 1/2 th× viÕt thµnh 3 172, ®¸ng lÏ 10 830 th× viÕt thµnh 10 828 1/2; hai mÖnh cña chñ nghÜa t­ b¶n ë Nga, còng nh­ quan ®iÓm cña nh÷ng ng­êi ®¹i diÖn cho "chñ nghÜa M¸c hîp ph¸p" ®ang ra ®êi. chç sai nµy thÊy râ trong biÓu ®å ®­îc dÉn ra trong tËp nµy. ― 98. T¸c phÈm cña Lª-nin "Bµn vÒ c¸i gäi lµ vÊn ®Ò thÞ tr­êng" ®· 21 Xem C. M¸c. "T­ b¶n", tiÕng Nga, t. II, 1955, tr. 439; tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt ®­îc phæ biÕn trong c¸c tiÓu tæ d©n chñ - x· héi ë Pª-tÐc-bua vµ c¸c b¶n Sù thËt, Hµ-néi, in lÇn thø nhÊt, 1961, q. II, t. 2, tr. 121. ― 101. thµnh phè kh¸c; nã trë thµnh vò khÝ m¹nh mÏ trong cuéc ®Êu tranh chèng ph¸i d©n tuý vµ "chñ nghÜa M¸c hîp ph¸p". Nh÷ng kÕt luËn 22 Xem C. M¸c. "T­ b¶n", tiÕng Nga, t. I, 1955, tr. 113; tiÕng ViÖt, Nhµ chñ yÕu trong t¸c phÈm nµy vÒ sau ®· ®­îc Lª-nin ph¸t triÓn trong xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ -néi, in lÇn thø nhÊt, 1959, q.I, t. 1, tr. 151. ― 115. cuèn s¸ch cña Ng­êi "Sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n ë Nga". B¶n th¶o cuèn "Bµn vÒ c¸i gäi lµ vÊn ®Ò thÞ tr­êng" tr­íc ®©y 23 X em C. M¸c. "T­ b¶n", tiÕng Nga, t. II, 1955, tr. 314, (chó thÝch t­ëng lµ ®· mÊt h¼n; m·i ®Õn n¨m 1937, ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa 32).― 1 22. M¸c - Lª-nin trùc thuéc Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng céng s¶n 24 Nh÷ng con sè tÝnh to¸n ch­a chÝnh x¸c ®· ®­îc ch÷a l¹i. Trong b¶n Liªn-x« míi t×m thÊy. T¸c phÈm nµy lÇn ®Çu tiªn ®­îc ®¨ng trªn t¹p chÝ "Ng­êi b«n-sª- th¶o ghi sai thµnh 7 014 vµ 28 275. Trong cuèn "Sù ph¸t triÓn cña chñ vÝch", sè 21, ra n¨m 1937; n¨m 1938 ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - nghÜa t­ b¶n ë Nga" (xem Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 3, Lª-nin cho in thµnh s¸ch riªng; sau nµy ®­îc ®­a vµo V. I. Lª-nin, tr. 76; tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi, in lÇn thø nhÊt, 1962, Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 4, t. I. ― 85. t. 3, tr. 90), nh÷ng con sè ghi sai nµy ®· ®­îc V. I. Lª-nin ch÷a l¹i. ― 18 130. Gi¸ trÞ ngo¹i ng¹ch ― gi¸ trÞ thÆng d­ (M¸c dïng thuËt ng÷ Mehr- wert). Trong c¸c t¸c phÈm viÕt trong nh÷ng n¨m 90, V. I. Lª-nin 25 Con sè tÝnh to¸n ch­a chÝnh x¸c ®· ®­îc ch÷a l¹i. Trong b¶n th¶o dïng thuËt ng÷ "gi¸ trÞ ngo¹i ng¹ch" ®ång thêi víi thuËt ng÷ "gi¸ trÞ ghi sai thµnh 149 703. ― 130. thÆng d­". VÒ sau Ng­êi chØ dïng thuËt ng÷ "gi¸ trÞ thÆng d­". ― 91. 26 T¸c phÈm cña V. I. Lª-nin "Nh÷ng "ng­êi b¹n d©n" lµ thÕ nµo vµ hä 19 BiÓu ®å t¸i s¶n xuÊt më réng cã tÝnh ®Õn sù tiÕn bé kü thuËt, ®­îc in ®Êu tranh chèng nh÷ng ng­êi d©n chñ - x· héi ra sao? (Tr¶ lêi theo ®óng b¶n th¶o cña V. I. Lª-nin; trong biÓu ®å cã mét vµi con sè tÝnh ch­a chÝnh x¸c, nh­ng kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh lËp luËn nh÷ng bµi b¸o ®¨ng trªn t¹p chÝ "Cña c¶i n­íc Nga" chèng l¹i vµ nh÷ng kÕt luËn chung. ― 98. nh÷ng ng­êi m¸c-xÝt)" viÕt n¨m 1894 (thiªn I viÕt xong vµo th¸ng T­, thiªn II vµ thiªn III viÕt xong vµo mïa hÌ). Lª-nin b¾t ®Çu 20 Trong cét "T­ liÖu s¶n xuÊt ®Ó chÕ t¹o t­ liÖu tiªu dïng" cã dÉn viÕt cuèn s¸ch nµy ë Xa-ma-ra, vµo nh÷ng n¨m 1892 - 1893. Trong ra con sè tuyÖt ®èi I (v + m), trong ®ã cã bao gåm bé phËn dïng
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 77 7 78 B ¶n c hØ dÉn tªn ng­êi B ¶n c hØ dÉn tªn ng­êi tiÓu tæ nh÷ng ng­êi m¸c-xÝt ë Xa-ma-ra, Lª-nin ®· ®äc nh÷ng b¶n Nhãm "Gi¶i phãng lao ®éng" vµ c¶ c¸c tæ chøc d©n chñ - x· héi kh¸c thuyÕt tr×nh, qua ®ã Ng­êi phª ph¸n gay g¾t nh÷ng kÎ thï cña chñ cña ng­êi Nga ë n­íc ngoµi còng ®Òu biÕt râ cuèn s¸ch ®ã cña Lª-nin. nghÜa M¸c, nh÷ng ng­êi d©n tuý tù do chñ nghÜa: V. V. (V«-r«n-txèp), B¶n in th¹ch thiªn I vµ thiªn III cuèn "Nh÷ng "ng­êi b¹n d©n" lµ thÕ Mi-khai-lèp-xki, I-u-gia-cèp, Cri-ven-c«. Nh÷ng b¶n thuyÕt tr×nh ®ã lµ nµo vµ hä ®Êu tranh chèng nh÷ng ng­êi d©n chñ - x· héi ra sao?" ®· nh÷ng tµi liÖu chuÈn bÞ ®Ó viÕt cuèn "Nh÷ng "ng­êi b¹n d©n" lµ thÕ ®­îc t×m thÊy ë viÖn l­u tr÷ cña ®¶ng d©n chñ - x· héi ë BÐc-lanh vµo nµo vµ hä ®Êu tranh chèng nh÷ng ng­êi d©n chñ - x· héi ra sao?" ®Çu n¨m 1923 vµ ë Th­ viÖn ®¹i chóng quèc gia mang tªn M. £. Xan-t­- Mïa thu 1894, Lª-nin ®· ®äc t¸c phÈm "Nh÷ng "ng­êi b¹n d©n" lµ cèp - Sª-®rin ë Lª-nin gr¸t, hÇu nh­ còng vµo kho¶ng thêi gian Êy. thÕ nµo vµ hä ®Êu tranh chèng nh÷ng ng­êi d©n chñ - x· héi ra sao?" Trong V. I. Lª-nin, Toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, thø hai vµ thø ba, trong tiÓu tæ m¸c-xÝt ë Pª-tÐc-bua. Trong håi ký vÒ Lª-nin, N. C. Cróp- t¸c phÈm nµy ®Òu c¨n cø vµo b¶n in th¹ch n¨m 1894, t×m thÊy n¨m 1923. xcai-a viÕt nh­ sau: "T«i nhí cuèn s¸ch ®· hÊp dÉn tÊt c¶ mäi ng­êi ®Õn N¨m 1936, ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸t - Lª-nin trùc thuéc nh­ thÕ nµo. Trong cuèn s¸ch ®ã, môc tiªu ®Êu tranh ®­îc ®Æt ra mét Ban chÊp hµnh trung ­¬ng §¶ng céng s¶n Liªn-x« l¹i nhËn thªm c¸ch hÕt søc râ rµng. "Nh÷ng ng­êi b¹n d©n" ®­îc in th¹ch vµ truyÒn ®­îc mét b¶n in th¹ch cuèn "Nh÷ng "ng­êi b¹n d©n" lµ thÕ nµo vµ tay d­íi c¸i tªn lµ nh÷ng "cuèn s¸ch vµng". S¸ch in ra kh«ng ®Ò tªn t¸c hä ®Êu tranh chèng nh÷ng ng­êi d©n chñ - x· héi ra sao?" in n¨m gi¶. Cuèn s¸ch ®­îc ®äc kh¸ réng r·i, vµ kh«ng cßn nghi ngê g× n÷a, nã 1894. B¶n nµy cã nhiÒu chç ®­îc Lª-nin biªn tËp l¹i, ch¾c lµ khi ®· ¶nh h­ëng m¹nh mÏ ®Õn giíi thanh niªn m¸c-xÝt lóc bÊy giê" (N. C. Ng­êi chuÈn bÞ ®Ó ®­a in ë n­íc ngoµi. Cróp-xcai-a. "Håi ký vÒ Lª-nin". M¸t-xc¬-va, 1957, tr. 12). Trong V. I. Lª-nin, Toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø t­, tËp I, t¸c phÈm T¸c phÈm cña Lª-nin ®­îc in thµnh tõng thiªn riªng. Thiªn I "Nh÷ng "ng­êi b¹n d©n" lµ thÕ nµo vµ hä ®Êu tranh chèng nh÷ng ng­êi ®­îc in th¹ch vµo th¸ng S¸u 1894 ë Pª-tÐc-bua vµ bÝ mËt truyÒn b¸ ë d©n chñ - x· héi ra sao?" ®­îc in theo b¶n in th¹ch mµ ViÖn nghiªn cøu Pª-tÐc-bua vµ ë c¸c thµnh phè kh¸c. Th¸ng B¶y 1894, thiªn I ®­îc chñ nghÜa M¸c - Lª-nin nhËn ®­îc n¨m 1936, trong ®ã cã nh÷ng chç ®· xuÊt b¶n lÇn thø hai, còng in th¹ch. GÇn 100 b¶n thiªn I vµ thiªn II ®· ®­îc söa ch÷a. C¨n cø theo b¶n ®· ®­îc c«ng nhËn chÝnh thøc, nh÷ng ®­îc A. A. Gan-sin in vµo th¸ng T¸m ë Go-r¬-ki (tØnh Vla-®i-mia) vµ ®o¹n ®Æt trong c¸c dÊu ngoÆc kÐp ®Òu ®­îc in ch÷ ng¶, cßn hµng lo¹t vµo th¸ng ChÝn ë M¸t-xc¬-va. Th¸ng ChÝn n¨m Êy, ë Pª-tÐc-bua, A. nh÷ng ®o¹n thªm vµo ®Æt trong c¸c dÊu ngoÆc ®¬n ë trong nguyªn b¶n A. Va-nª-Ðp còng in th¹ch thªm 50 b¶n thiªn I (®ã lµ lÇn xuÊt b¶n thø th× ®­îc ®­a xuèng lµm chó thÝch ë cuèi trang. Trong lÇn xuÊt b¶n nµy t­) vµ còng kho¶ng tõng Êy b¶n thiªn III. Nh÷ng cuèn s¸ch xuÊt b¶n còng in c¶ lêi gi¶i thÝch cña Lª-nin vÒ biÓu ®å (tøc lµ phô lôc I cña cuèn lÇn nµy cã ghi ngoµi b×a: "Nhãm d©n chñ - x· héi tØnh xuÊt b¶n". §Ò s¸ch), mµ nh÷ng lÇn xuÊt b¶n tr­íc kh«ng cã. nh­ thÕ lµ ®Ó gi÷ bÝ mËt. C¸c tæ chøc ®Þa ph­¬ng ®· dïng nhiÒu Trong lÇn xuÊt b¶n nµy, thiªn I vµ thiªn III ®­îc in theo cïng mét ph­¬ng tiÖn kh¸c nhau ®Ó in thªm t¸c phÈm cña Lª-nin: cã thiªn th× b¶n gèc nh­ trong lÇn xuÊt b¶n thø t­. chÐp tay, cã thiªn th× ®­îc ®¸nh m¸y, v. v.. N¨m 1894, nhãm d©n chñ Thiªn II th× cho ®Õn nay vÉn ch­a t×m thÊy. ― 149. - x· héi huyÖn Boãc-den-xki (tØnh TsÐc-ni-gèp) còng in th¹ch cuèn "Nh÷ng "ng­êi b¹n d©n" lµ thÕ nµo vµ hä ®Êu tranh chèng nh÷ng 27 "Cña c¶i n­íc Nga" ― t¹p chÝ ra hµng th¸ng, xuÊt b¶n ë Pª-tÐc-bua tõ n¨m ng­êi d©n chñ - x· héi ra sao?". C¸c b¶n in nµy ®­îc truyÒn b¸ ë 1876 ®Õn gi÷a n¨m 1918. Tõ ®Çu nh÷ng n¨m 90, t¹p chÝ nµy ®· trë thµnh TsÐc-ni-gèp, Ki-Ðp vµ Pª-tÐc-bua. Vµo cuèi n¨m 1894, cuèn s¸ch ®­îc c¬ quan ng«n luËn cña ph¸i d©n tuý tù do chñ nghÜa vµ do X. N. Cri-ven- truyÒn b¸ ë Vin-n«; n¨m 1895, ë Pen-da; còng kho¶ng n¨m Êy, ë Vla- c« vµ N. C. Mi-khai-lèp-xki chØ ®¹o biªn tËp. T¹p chÝ tuyªn truyÒn sù hßa ®i-mia. Trong nh÷ng n¨m 1895 - 1896, cuèn s¸ch ®­îc truyÒn b¸ gi¶i víi chÝnh phñ Nga hoµng vµ ®Êu tranh kÞch liÖt chèng chñ nghÜa M¸c trong sinh viªn m¸c-xÝt ë T«m-xc¬. Còng trong kho¶ng thêi gian ®ã, vµ nh÷ng ng­êi m¸c-xÝt Nga. Trong môc v¨n nghÖ cña t¹p chÝ nµy, cã nã ®­îc truyÒn b¸ ë R«-xtèp trªn s«ng §«n; n¨m 1896, ë P«n-ta-va ®¨ng nh÷ng bµi cña c¸c nhµ v¨n tiÕn bé: V. V. Vª-rª-xa-Ðp, V. M. G¸c-sin vµ nhiÒu thµnh phè kh¸c.
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 79 7 80 B ¶n c hØ dÉn tªn ng­êi B ¶n c hØ dÉn tªn ng­êi 33 "Contrat social" ("KhÕ ­íc x· héi") ― mét trong nh÷ng t¸c phÈm chñ A. M. Goãc-ki, V. G. C«-r«-len-c«, A. I. Cu-prin, §. N. Ma-min - Xi- bi-ri-¸c, G. I. U-xpen-xki, v. v.. yÕu cña Gi¨ng Gi¾c-c¬ Rót-x«. Tªn gäi ®Çy ®ñ cña t¸c phÈm nµy lµ: Tõ n¨m 1906, t¹p chÝ nµy trë thµnh c¬ quan cña mét ®¶ng nöa "Du contract social; ou, Principes du droit politique" ("Bµn vÒ khÕ d©n chñ - lËp hiÕn ("ph¸i x· héi chñ nghÜa d©n tóy"). ― 153 ­íc x· héi, hoÆc Nh÷ng nguyªn t¾c vÒ quyÒn chÝnh trÞ"); xuÊt b¶n ë Am-xtÐc-®am n¨m 1762, dÞch ra tiÕng Nga n¨m 1906. T­ t­ëng chñ 28 §©y cã ý nãi ®Õn bµi b¸o cña N. C. Mi-khai-lèp-xki "V¨n häc vµ ®êi ®¹o cña t¸c phÈm nµy lµ kh¼ng ®Þnh r»ng mçi chÕ ®é x· héi ®Òu ph¶i sèng", ®¨ng trong t¹p chÝ "Cña c¶i n­íc Nga", sè 10, ra n¨m 1893. Bµi lµ kÕt qu¶ cña mét sù tho¶ thuËn tù do, cña mét khÕ ­íc gi÷a mäi b¸o nµy ®· lµm cho nh÷ng ng­êi m¸c-xÝt ph¶n øng vµ göi th­ cho ng­êi. Tuy lý luËn "khÕ ­íc x· héi" vÒ c¬ b¶n lµ duy t©m chñ nghÜa, t¸c gi¶. Mét sè th­ nµy ®· ®­îc ®¨ng trong t¹p chÝ "DÜ v·ng", sè 23, nh­ng do ®­îc ®Ò ra ngay tr­íc cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n Ph¸p thÕ kû n¨m 1924. ― 153. XVIII, nªn nã ®· ®ãng mét vai trß c¸ch m¹ng. Lý luËn nµy thÓ hiÖn 29 §©y cã ý nãi ®Õn bµi b¸o cña N. C. Mi-khai-lèp-xki "C¸c M¸c tr­íc c¸c yªu s¸ch vÒ b×nh ®¼ng t­ s¶n, kªu gäi thñ tiªu c¸c ®Æc quyÒn sù ph¸n xÐt cña «ng I-u Giu-cèp-xki", ®¨ng trong t¹p chÝ "Ký sù n­íc ®¼ng cÊp phong kiÕn vµ thiÕt lËp nÒn céng hoµ t­ s¶n. ― 162. nhµ", sè 10, th¸ng M­êi 1877. ― 156. 34 Xem C. M¸c. "T­ b¶n", tiÕng Nga, t. I, 1955, tr. 378; tiÕng ViÖt, Nhµ 30 Xem C. M¸c. "T­ b¶n", tiÕng Nga, t. I, 1955, tr. 8; tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi, in lÇn thø nhÊt, 1960, q. 1, t. 2, tr. 85. ― 171. b¶n Sù thËt, Hµ-néi, in lÇn thø nhÊt, 1959, q. I, t. 1, tr. 13. (Lêi tùa viÕt cho b¶n tiÕng §øc, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt). ― 157. 35 Th­ cña C¸c M¸c göi ban biªn tËp "Ký sù n­íc nhµ", viÕt vµo cuèi n¨m 1877 nh©n bµi b¸o cña N. C. Mi-khai-lèp-xki "C¸c M¸c tr­íc sù 31 §©y cã ý nãi ®Õn t¸c phÈm "gãp phÇn phª ph¸n triÕt häc ph¸p quyÒn ph¸n xÐt cña «ng I-u. Giu-cèp-xki". Bøc th­ ®ã ®· ®­îc ¡ng-ghen cña Hª-ghen", do M¸c viÕt ë Cr©y-tx¬-n¸ch vµo mïa h¹ 1843. ViÖn chÐp l¹i vµ göi sang Nga sau khi M¸c mÊt. Theo lêi ¡ng-ghen, bøc nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin trùc thuéc Ban chÊp hµnh trung th­ ®ã "l­u hµnh mét thêi gian l©u ë Nga d­íi h×nh thøc nh÷ng b¶n ­¬ng §¶ng céng s¶n Liªn-x« cßn gi÷ ®­îc b¶n th¶o viÕt dë cña t¸c chÐp tay nguyªn b¶n tiÕng Ph¸p, sau ®ã th× ®­îc dÞch ra tiÕng Nga phÈm Êy, trong ®ã t¸c gi¶ ph©n tÝch tØ mØ mét c¸ch cã phª ph¸n c¸c vµ ®¨ng trªn tê "TruyÒn tin D©n ý" (sè 5. ― BT.), n¨m 1886, ë Gi¬-ne- §§ 261 - 313 trong t¸c phÈm cña Hª-ghen "Nguyªn lý cña triÕt häc v¬, vµ sau nµy ë ngay n­íc Nga. Bøc th­ ®ã, còng nh­ mäi ®iÒu mµ ph¸p quyÒn". M¸c cã ý ®Þnh chuÈn bÞ ®­a in vµ xuÊt b¶n t¸c phÈm M¸c viÕt ra, ®Òu ®­îc c¸c giíi ng­êi Nga hÕt søc chó ý" (C. M¸c vµ lín cña m×nh "Gãp phÇn phª ph¸n triÕt häc ph¸p quyÒn cña Hª- Ph. ¡ng-ghen, Toµn tËp, tiÕng Nga, t. XVI, ph. II, 1936, tr. 396). ë ghen", sau khi bµi "Lêi nãi ®Çu" viÕt cho t¸c phÈm ®ã, ®· ®­îc ®¨ng trong "Deutsch-Französische Jahrbücher" ("Niªn gi¸m Ph¸p - §øc") Nga, bøc th­ ®ã lÇn ®Çu tiªn ®­îc in trªn t¹p chÝ "TruyÒn tin ph¸p n¨m 1844. Song M¸c ®· kh«ng thùc hiÖn ®­îc ý ®Þnh ®ã. N¨m 1927, luËt", sè 10, n¨m 1888 (xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. Nh÷ng bøc th­ lÇn ®Çu tiªn b¶n th¶o cña M¸c ®· ®­îc ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa chän läc, tiÕng Nga, 1953, tr. 313 - 316). ― 171. M¸c - Lª-nin c«ng bè b»ng thø tiÕng viÕt trong nguyªn b¶n (xem C. 36 Xem Ph. ¡ng-ghen, "Chèng §uy-rinh. ¤ng ¥-giª-ni §uy-rinh ®¶o M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen, Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø hai, t. I, lén khoa häc" (PhÇn II. ChÝnh trÞ kinh tÕ häc. Ch­¬ng I. §èi t­îng vµ tr. 219 - 368, 414 - 429). ― 159. ph­¬ng ph¸p), tiÕng Nga, 1957, tr. 140; tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n Sù 32 V. I. Lª-nin ®· trÝch dÉn lêi tùa cuèn "Gãp phÇn phª ph¸n chÝnh trÞ thËt, Hµ-néi in lÇn thø nhÊt, 1960, tr. 253. ― 172. kinh tÕ häc". Trong bµi "C¸c M¸c" (1914), V. I. Lª-nin dÞch l¹i ®o¹n 37 §©y lµ nãi vÒ t¸c phÈm "HÖ t­ t­ëng §øc", do C. M¸c vµ Ph. ¡ng- trÝch dÉn trªn (xem C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen. TuyÒn tËp in thµnh hai ghen cïng céng t¸c viÕt trong nh÷ng n¨m 1845 - 1846. tËp, tiÕng Nga, t. I, 1955, tr. 321 - 323; TuyÓn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt B¶n th¶o cuèn s¸ch nµy dµy gÇn 50 tê in, gåm 2 tËp; tËp b¶n Sù thËt, Hµ-néi, in lÇn thø hai, 1970, t. I, tr. 438 - 349). ― 161.
nguon tai.lieu . vn
Chính trị học Báo chí - Truyền thông Xã hội học Giáo dục học Tâm lý học Lịch sử - Văn hoá Triết học Ngôn ngữ học Thư viện thông tin Văn học nước ngoài Ngư nghiệp Hành chính - Pháp luật Địa lý - Địa danh Văn học Việt nam Lịch sử Đảng CNXH - KH Tư Tưởng HCM Ngụ ngôn - Cổ tích Ca dao - Tục ngữ Hoá học Sinh học Y khoa - Dược Kinh tế học