1. Trang Chủ
  2. Triết học
  3. [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 1 phần 1

[Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 1 phần 1

Các nguyên lí của phép biện chứng trong hệ thống triết học Hêghen đã được cải tạo và xây dựng lại trên lập trường duy vật. Theo các nguyên lí đó: Mỗi kết cấu vật chất có muôn vàn mối liên hệ qua lại với các sự vật, hiện tượng, quá trình khác của hiện thực. Trong hàng loạt quy luật về mối quan hệ qua lại biện chứng giữa cái chung và cái riêng, nguyên nhân và kết quả, tất nhiên và ngẫu nhiên, nội dung và hình thức, bản chất và hiện tượng, khả năng và hiện thực... Generated by Foxit PDF Creator © F

Thể loại Tài liệu miễn phí Triết học

Số trang 42

Ngày tạo 8/29/2018 8:26:47 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Mar... (.pdf)

Xem mẫu

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. L êi tùa cho Toµn tËp VI V II Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin trong tËp nµy in theo b¶n dÞch cña Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi I  Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, 1974 10102171 Л без бъявления 014 (01) 1974
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. L êi tùa cho Toµn tËp V III IX ® · ®­a vµo nhiÒu v¨n kiÖn míi (trong ®ã cã 62 v¨n kiÖn ®­îc ®¨ng lÇn ®Çu tiªn). Khi chuÈn bÞ cho lÇn xuÊt b¶n thø t­, v¨n b¶n cña tÊt c¶ c¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin ®Òu ®­îc ®èi chiÕu l¹i víi b¶n gèc, nhê vËy ®· söa ®­îc Lêi tùa cho toµn tËp mét sè ®iÓm sai lÇm vµ kh«ng chÝnh x¸c trong viÖc dß ®äc nh÷ng b¶n th¶o cña V. I. Lª-nin, còng nh­ nh÷ng lçi Theo quyÕt ®Þnh cña Ban chÊp hµnh trung ­¬ng §¶ng céng in sai trong nh÷ng lÇn xuÊt b¶n tr­íc. NhiÒu t¸c phÈm in s¶n Liªn-x«, ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin trùc thuéc trong lÇn xuÊt b¶n thø t­, lµ theo ®óng nh÷ng b¶n míi, BCHT­ §CSLX xuÊt b¶n Toµn tËp cña V. I. Lª-nin, gåm 55 tËp. chÝnh x¸c h¬n vµ ®Çy ®ñ h¬n, ch¼ng h¹n nh­ in theo b¶n LÇn xuÊt b¶n thø nhÊt Toµn tËp cña V. I. Lª-nin ®· ®­îc th¶o chø kh«ng theo b¶n ®· in, in theo b¶n tèc ký chø tiÕn hµnh theo quyÕt ®Þnh cña §¹i héi IX cña §¶ng, trong kh«ng theo t­êng thuËt v¾n t¾t trªn b¸o. Mét tËp tra cøu thêi gian tõ 1920 ®Õn 1926 víi sè l­îng 20 tËp, gåm c¶ th¶y gåm hai cuèn ®· ®­îc Ên hµnh cho toµn bé lÇn xuÊt b¶n; 26 cuèn (cã 6 tËp gåm 2 phÇn mçi tËp), trong ®ã ®· in h¬n trong tËp ®ã, cã nh÷ng b¶n chØ dÉn vÊn ®Ò theo vÇn ch÷ 1500 t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin. LÇn xuÊt b¶n thø nhÊt Toµn c¸i vµ mét sè b¶n chØ dÉn kh¸c. tËp cña V. I. Lª-nin cßn rÊt kh«ng ®Çy ®ñ: trong lÇn xuÊt b¶n Tuy nhiªn, trong lÇn xuÊt b¶n thø t­, cßn thiÕu mét sè ®ã, cã nhiÒu bµi cña Lª-nin ®¨ng trong c¸c b¸o "Tia löa", v¨n kiÖn vµ nhiÒu tµi liÖu chuÈn bÞ, ®· tõng ®­îc ®¨ng råi "Ng­êi v« s¶n", "Sù thËt", kh«ng ký tªn hoÆc ký biÖt hiÖu, ®· hoÆc ch­a ®¨ng. ThÓ theo nguyÖn väng cña nh÷ng ng­êi ®Æt kh«ng ®­îc ®­a vµo; së dÜ nh­ vËy lµ v× håi ®ã ch­a x¸c mua b¶n in thø t­, ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin ®Þnh ®­îc nh÷ng bµi Êy lµ cña Lª-nin. Trong lÇn xuÊt b¶n ®· Ên hµnh thªm 10 tËp bæ sung cho lÇn xuÊt b¶n Êy. ®ã, nhiÒu t¸c phÈm vµ th­ tõ kh¸c cña Lª-nin còng kh«ng Trong Toµn tËp cña V. I. Lª-nin  lÇn nµy lµ lÇn xuÊt ®­îc ®­a vµo. b¶n thø n¨m nh÷ng t¸c phÈm cña Lª-nin  cã ®­a vµo LÇn xuÊt b¶n thø hai vµ thø ba (còng mét néi dung nh­ tÊt c¶ nh÷ng tµi iÖu ®· in trong c¸c lÇn xuÊt b¶n thø ba lÇn thø hai) Toµn tËp cña V. I. Lª-nin ®· ®­îc tiÕn hµnh vµ thø t­, gåm trªn 3000 v¨n kiÖn. Trong Toµn tËp, theo theo quyÕt ®Þnh cña §¹i héi II c¸c X«-viÕt Liªn-x« vµ §¹i thø tù thêi gian, ®· ®­a vµo nh÷ng t¸c phÈm thiªn tµi héi XIII cña §¶ng, trong thêi gian tõ 1925 ®Õn 1932. Mçi cña Lª-nin: "Nh÷ng "ng­êi b¹n d©n" lµ thÕ nµo vµ hä ®Êu tranh lÇn xuÊt b¶n gåm cã 30 tËp, trong ®ã ®· in h¬n 2700 t¸c chèng nh÷ng ng­êi d©n chñ  x· héi ra sao?", "Sù ph¸t triÓn phÈm cña V. I. Lª-nin. Song lÇn xuÊt b¶n thø hai vµ thø ba cña chñ nghÜa t­ b¶n ë Nga", "Lµm g×?", "Mét b­íc tiÕn, hai còng kh«ng ®­îc ®Çy ®ñ. b­íc lïi", "Hai s¸ch l­îc cña ®¶ng d©n chñ  x· LÇn xuÊt b¶n thø t­ Toµn tËp cña V. I. Lª-nin héi trong c¸ch m¹ng d©n chñ", "Chñ nghÜa duy vËt vµ chñ ®­îc tiÕn hµnh theo quyÕt ®Þnh cña BCHT¦ §¶ng, trong nghÜa kinh nghiÖm phª ph¸n", "Chñ nghÜa ®Õ quèc, n ¨m 1941 vµ nh÷ng n¨m 1946 - 1950. LÇn xuÊt b¶n nµy gåm 35 tËp (trong ®ã cã hai tËp th­) ®· ®¨ng c¶ th¶y 2927 t¸c phÈm. So víi lÇn xuÊt b¶n thø ba th× lÇn thø t­
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. L êi tùa cho toµn tËp IX giai ®o¹n tét cïng cña chñ nghÜa t­ b¶n", "Nhµ n­íc vµ c¸ch m¹ng", "Nh÷ng nhiÖm vô tr­íc m¾t cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt", "C¸ch m¹ng v« s¶n vµ tªn ph¶n béi Cau-xky", "BÖnh Êu trÜ "t¶ khuynh" trong phong trµo céng s¶n", "Bµn vÒ thuÕ l­¬ng thùc", "Bµn vÒ chÕ ®é hîp t¸c", v. v... Trong lÇn xuÊt b¶n nµy, cã in nh÷ng bµi cña V. I. Lª-nin ®· ®¨ng trªn c¸c b¸o "Tia löa", "TiÕn lªn", "Ng­êi v« s¶n", "Ng­êi d©n chñ - x· héi", "Sù thËt", trong c¸c t¹p chÝ vµ v¨n tËp b«n-sª-vÝch, còng nh­ nh÷ng bµi b¸o vµ pháng vÊn ®¨ng trªn c¸c b¸o chÝ Nga vµ n­íc ngoµi; cã in nh÷ng b¸o c¸o vµ diÔn v¨n cña V.I. Lª-nin t¹i c¸c ®¹i héi vµ c¸c héi nghÞ ®¹i biÓu cña §¶ng, t¹i ®¹i héi c¸c X«-viÕt, ®¹i héi Quèc tÕ céng s¶n, nh÷ng lêi ph¸t biÓu t¹i c¸c phiªn häp cña c¸c c¬ quan l·nh ®¹o trung ­¬ng cña §¶ng, t¹i c¸c cuéc häp vµ mÝt- tinh quÇn chóng; ngoµi ra cßn in nh÷ng tê truyÒn ®¬n, b¶n tuyªn bè, lêi kªu gäi, nh÷ng v¨n kiÖn cã tÝnh chÊt c­¬ng lÜnh, dù ¸n nghÞ quyÕt, nh÷ng s¾c lÖnh, lêi chµo mõng do V. I. Lª-nin th¶o, nh÷ng th­ tõ, ®iÖn v¨n, bót ký ghi chÐp ®µm tho¹i qua ®­êng d©y trùc tiÕp, nh÷ng b¶n tù khai vµ nh÷ng tµi liÖu kh¸c. Bªn c¹nh nh÷ng t¸c phÈm ®· viÕt xong råi, trong Toµn tËp cßn in c¶ nh÷ng tµi liÖu chuÈn bÞ: nh÷ng dµn bµi, b¶n tãm t¾t, s¬ th¶o, nh÷ng ghi chó, nh÷ng ®iÓm bæ chÝnh cho c¸c v¨n kiÖn do nh÷ng t¸c gi¶ kh¸c viÕt, còng nh­ nh÷ng nhËn xÐt vµ ghi chó cña V. I. Lª-nin trong c¸c s¸ch lín vµ nhá vµ bµi b¸o cña c¸c t¸c gi¶, nh÷ng ®o¹n trÝch tõ c¸c s¸ch, t¹p chÝ vµ b¸o. Trong Toµn tËp cã in "Bót ký triÕt häc", "Bót ký vÒ chñ nghÜa ®Õ quèc" cïng víi nh÷ng tµi liÖu chuÈn bÞ cho t¸c phÈm "Chñ nghÜa ®Õ quèc, giai ®o¹n tét cïng cña chñ nghÜa t­ b¶n" vµ bót ký "Chñ nghÜa M¸c bµn vÒ nhµ n­íc" gåm nh÷ng tµi liÖu chuÈn bÞ cho cuèn "Nhµ n­íc vµ c¸ch m¹ng". SÏ ®­îc xuÊt b¶n thµnh s¸ch bæ sung cho Toµn tËp nµy: nh÷ng tµi liÖu chuÈn bÞ cho t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin "Sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n ë Nga", "Nh÷ng tµi liÖu vÒ
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. L êi tùa cho Toµn tËp L êi tùa cho Toµn tËp X XI vÊn ®Ò ruéng ®Êt", b¶n tãm t¾t do V. I. Lª-nin ghi khi Ng­êi Trong Toµn tËp nµy, nhiÒu v¨n kiÖn vÒ cuéc C¸ch m¹ng d©n nghiªn cøu bèn tËp th­ trao ®æi gi÷a C.M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen chñ - t­ s¶n th¸ng Hai vµ cuéc C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa xuÊt b¶n b»ng tiÕng §øc håi n¨m 1913. th¸ng M­êi ®­îc ®¨ng lÇn ®Çu: nh÷ng tµi liÖu chuÈn bÞ cho lêi ph¸t biÓu t¹i héi nghÞ cña nh÷ng ng­êi b«n-sª-vÝch ë cung ®iÖn So s¸nh nh÷ng lÇn xuÊt b¶n tr­íc, lÇn xuÊt b¶n thø n¨m ®· Ksª-xin-xcai-a trong ®ªm mång 3 r¹ng ngµy mång 4 th¸ng T­ ®­îc bæ sung thªm nh÷ng tµi liÖu míi thuéc thêi kú "Tia löa"  n¨m 1917, b¶n tiÓu sö tù thuËt viÕt dë dang, b¶n tãm t¾t nghÞ ®ã lµ nh÷ng th­ tõ cña V. I. Lª-nin göi G.V.Plª-kha-nèp, B.M. quyÕt vÒ nh÷ng biÖn ph¸p kinh tÕ ®Ó ®Êu tranh chèng t×nh Cr¬-ghi-gia-nèp-xki, X.I vµ I. I. R¸t-tsen-c«, V. §. B«n-ts¬ - Bru- tr¹ng kinh tÕ ®æ n¸t, nh÷ng th­, v. v.. ª-vÝch, cïng mét sè kh¸ nhiÒu nh÷ng v¨n kiÖn míi cña Lª-nin thuéc thêi kú ngay tr­íc vµ trong cuéc c¸ch m¹ng Nga lÇn thø Nh÷ng v¨n kiÖn míi, thuéc thêi kú ChÝnh quyÒn x«-viÕt nhÊt, trong sè ®ã cã mét sè tµi liÖu cña §¹i héi III cña §¶ng. lÇn ®Çu tiªn ®­îc ®­a vµo Toµn tËp, cã mét tÇm quan träng lín lao. Mét sè kh¸ nhiÒu nh÷ng v¨n kiÖn Êy ph¶n ¸nh ho¹t Mét sè v¨n kiÖn lÇn ®Çu tiªn ®­îc ®­a vµo Toµn tËp, nªu râ ®éng cña V. I. Lª-nin trong viÖc l·nh ®¹o nÒn kinh tÕ quèc sù ho¹t ®éng cña V. I. Lª-nin trong nh÷ng n¨m ph¶n ®éng vµ d©n, ph¶n ¸nh viÖc V. I. Lª-nin khëi th¶o ra nh÷ng nguyªn lý trong thêi kú cao trµo c¸ch m¹ng míi cña phong trµo c«ng c¬ b¶n cña viÖc qu¶n lý kiÕn thiÕt kinh tÕ. Trong Toµn tËp cã nh©n. Chñ yÕu ®ã lµ nh÷ng th­ tõ göi G.V. Plª-kha-nèp, in, ch¼ng h¹n, c¸c ®Ò c­¬ng cña t¸c phÈm næi tiÕng "Nh÷ng V.A.C¸c-pin-xki, Ph. A. Rèt-stanh, L. T­-sca vµ nh÷ng ng­êi nhiÖm vô tr­íc m¾t cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt", trong ®ã V. I. kh¸c. Qua ®ã ph¶n ¸nh cuéc ®Êu tranh cña V. I. Lª-nin chèng Lª-nin ®· th¶o ra c­¬ng lÜnh x©y dùng chñ nghÜa x· héi, ®· ph¸i thñ tiªu ®Ó gi÷ g×n vµ cñng cè ®¶ng, ®Êu tranh chèng gi¶i thÝch râ tÇm quan träng cña n¨ng suÊt lao ®éng vµ cña thi nh÷ng ®éng dao t­ t­ëng vµ nh÷ng lÖch l¹c xa rêi chñ nghÜa ®ua x· héi chñ nghÜa. Trong c¸c t¸c phÈm ®ã vµ nh÷ng t¸c M¸c. phÈm kh¸c, V. I. Lª-nin ®· v¹ch ra mét c¸ch toµn diÖn nguyªn Trong Toµn tËp cña V. I. Lª-nin, cã in nhiÒu tµi liÖu míi vÒ t¾c tËp trung d©n chñ trong viÖc l·nh ®¹o x©y dùng kinh tÕ. c¸c vÊn ®Ò ruéng ®Êt vµ d©n téc: nh÷ng th­, dµn bµi, nh÷ng ghi Trong mét sè v¨n kiÖn, V. I. Lª-nin ®· chØ râ sù cÇn thiÕt ph¶i chó trªn c¸c s¸ch ®· ®äc, nh÷ng ®o¹n trÝch tõ c¸c s¸ch víi nghiªn cøu kinh nghiÖm ®Þa ph­¬ng, ph¶i phæ biÕn vµ phæ nh÷ng nhËn xÐt kÌm theo, nh÷ng b¶n tæng hîp thèng kª, v. v.; cËp kinh nghiÖm ®ã, ®· nªu râ lµ ph¶i dïng nh÷ng ph­¬ng trong sè ®ã cã nhiÒu tµi liÖu míi ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu. ph¸p nµo ®Ó c¶i tiÕn c«ng t¸c. Trong lÇn xuÊt b¶n nµy, cã mét sè v¨n kiÖn míi thuéc thêi NhiÒu v¨n kiÖn míi nãi vÒ ho¹t ®éng cña bé m¸y nhµ n­íc kú cuéc chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø nhÊt: dµn bµi quyÓn s¸ch x«-viÕt. Nh÷ng v¨n kiÖn ®ã ph¶n ¸nh cuéc ®Êu tranh cña V. I. nhá ch­a viÕt "ChiÕn tranh ¢u ch©u vµ chñ nghÜa x· héi ¢u Lª-nin chèng chñ nghÜa quan liªu, nh»m tinh gi¶n ch©u", nh÷ng tµi liÖu vÒ Héi nghÞ Xim-mÐc-van, mét sè kh¸ vµ gi¶m bít chi phÝ cña bé m¸y nhµ n­íc, t¨ng c­êng mèi liªn nhiÒu th­. TÊt c¶ nh÷ng v¨n kiÖn ®ã ph¶n ¸nh cuéc ®Êu tranh hÖ cña nã víi nh©n d©n vµ thu hót c¸c tÇng líp lao cña V. I. Lª-nin chèng chiÕn tranh ®Õ quèc chñ nghÜa, chèng ®éng réng r·i nhÊt tham gia qu¶n lý nhµ n­íc, nh»m lµm chñ nghÜa x· héi - s«-vanh vµ chñ nghÜa ph¸i gi÷a, cho sù ®oµn cho ph¸p luËt x«-viÕt ®­îc tu©n thñ nghiªm chØnh. Trong Toµn kÕt quèc tÕ cña c«ng nh©n. tËp cã in "Dù th¶o ®iÓm thø ba trong phÇn chÝnh
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. L êi tùa cho Toµn tËp L êi tùa cho Toµn tËp X II X III trÞ chung cña c­¬ng lÜnh (viÕt cho Uû ban dù th¶o c­¬ng lÜnh ®Ò c¸c d©n téc hay lµ "sù tù trÞ ho¸"". Nh÷ng v¨n kiÖn ®ã ®i cña §¹i héi VIII cña §¶ng)", trong ®ã V. I. Lª-nin chØ rÊt râ rµng liÒn víi nh÷ng t¸c phÈm cuèi cïng cã ý nghÜa c­¬ng lÜnh cña V. b¶n chÊt cña nÒn d©n chñ x«-viÕt, v« s¶n, thùc sù nh©n d©n, sù I. Lª-nin: "Nh÷ng trang nhËt ký", "Bµn vÒ chÕ ®é hîp t¸c", "VÒ kh¸c biÖt c¨n b¶n cña nã víi nÒn d©n chñ t­ s¶n. cuéc c¸ch m¹ng cña chóng ta", "Chóng ta ph¶i c¶i tæ Ban thanh tra c«ng n«ng nh­ thÕ nµo", "Thµ Ýt mµ tèt". Nh÷ng v¨n kiÖn míi thuéc thêi kú cuéc can thiÖp vò trang cña n­íc ngoµi vµ cuéc néi chiÕn, nªu bËt sù ho¹t ®éng lín lao Nh÷ng v¨n kiÖn lÇn ®Çu tiªn ®­îc ®­a vµo Toµn tËp V. I. cña V. I. Lª-nin, víi t­ c¸ch lµ Chñ tÞch Héi ®ång quèc phßng Lª-nin, vÒ khèi l­îng tÝnh ra kho¶ng 20 tËp. Nh÷ng v¨n kiÖn c«ng n«ng, sù quan t©m kh«ng mÖt mái cña Ng­êi ®Õn viÖc nµy do ®­îc in trong c¸c v¨n tËp Lª-nin, trong c¸c t¹p chÝ vµ b¸o, nªn t­¬ng ®èi Ýt ®­îc ®éc gi¶ biÕt ®Õn. ViÖc ®­a nh÷ng cñng cè Hång qu©n, ®Õn viÖc ®éng viªn mäi lùc l­îng ®Ó ®Ëp v¨n kiÖn ®ã vµo Toµn tËp lµm cho quÇn chóng réng r·i cã ®iÒu tan bän can thiÖp vµ bän ph¶n c¸ch m¹ng trong n­íc, nªu bËt kiÖn nghiªn cøu h¬n. sù l·nh ®¹o cña Lª-nin trong viÖc v¹ch ra nh÷ng kÕ ho¹ch vµ Trong lÇn xuÊt b¶n nµy, tÊt c¶ nh÷ng v¨n kiÖn cña Lª-nin nh÷ng chØ thÞ vÒ chiÕn l­îc qu©n sù. ®Òu ®­îc xÕp theo thø tù thêi gian. Mét sè v¨n kiÖn lÇn ®Çu tiªn ®­îc in trong Toµn tËp bao ChØ trõ mét sè tr­êng hîp, khi thÊy cÇn duy tr× tÝnh chÊt gåm luËn chøng cña V. I. Lª-nin vÒ nh÷ng nguyªn t¾c chung toµn vÑn vµ mèi liªn hÖ h÷u c¬ gi÷a t¸c phÈm viÕt vµo nh÷ng sèng hoµ b×nh gi÷a c¸c n­íc cã chÕ ®é chÝnh trÞ vµ x· héi kh¸c thêi gian kh¸c nhau mµ th«i. Trong c¸c tËp th× tÊt c¶ c¸c tµi liÖu nhau, nªu râ sù l·nh ®¹o cña Ng­êi ®èi víi chÝnh s¸ch ®èi ®Òu ®­îc s¾p xÕp theo ngµy th¸ng viÕt ra chóng (diÔn v¨n vµ ngo¹i cña nhµ n­íc x«-viÕt, cuéc ®Êu tranh tr­íc sau nh­ mét b¸o c¸o th× xÕp theo ngµy th¸ng ph¸t biÓu); cßn nh÷ng v¨n kiÖn v× nÒn hoµ b×nh, v× sù cñng cè nh÷ng mèi liªn hÖ giao dÞch víi mµ ngµy th¸ng viÕt ra kh«ng x¸c minh ®­îc th× xÕp theo ngµy tÊt c¶ c¸c n­íc. th¸ng c«ng bè. Nh÷ng ®Ò c­¬ng vµ b¶n tãm t¾t cña Lª-nin khi Nh÷ng tµi liÖu vÒ phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ chiÕm mét viÕt c¸c t¸c phÈm, ch¼ng h¹n c¸c ®Ò c­¬ng bµi "VÒ quyÒn d©n vÞ trÝ lín trong Toµn tËp. Trong lÇn xuÊt b¶n nµy, lÇn ®Çu tiªn téc tù quyÕt", c¸c ®Ò c­¬ng t¸c phÈm "Chñ nghÜa ®Õ quèc vµ sù in: ®Ò c­¬ng bµi "VÒ nh÷ng nhiÖm vô cña Quèc tÕ III", ®Ò c­¬ng ph©n liÖt trong phong trµo x· héi chñ nghÜa" ®Òu ®­îc ®­a vµo b¸o c¸o t¹i §¹i héi II cña Quèc tÕ céng s¶n vÒ t×nh h×nh quèc tÕ nh÷ng tËp cã in nh÷ng t¸c phÈm Êy, ë mét môc ®Æc biÖt cña vµ nh÷ng nhiÖm vô c¬ b¶n cña Quèc tÕ céng s¶n, nh÷ng v¨n tËp, d­íi ®Çu ®Ò chung lµ "Tµi liÖu chuÈn bÞ". kiÖn cã liªn quan ®Õn c«ng viÖc cña §¹i héi III cña Quèc tÕ céng Th­ tÝn (th­, ®iÖn b¸o, mÖnh lÖnh, chØ thÞ, th­ vµi dßng, v. s¶n, "Nh÷ng ý kiÕn nhËn xÐt cña luËn c­¬ng vÒ mÆt trËn thèng v.) ®­îc tËp hîp thµnh nh÷ng tËp ®Æc biÖt vµ in vµo cuèi Toµn nhÊt", v. v.. tËp. C¸c th­ tõ cña V. I. Lª-nin göi cho nh÷ng ng­êi th©n ®­îc Trong Toµn tËp V. I. Lª-nin, cã in nh÷ng v¨n kiÖn v« tËp hîp thµnh mét tËp riªng. cïng quan träng mµ Lª-nin ®· ®äc cho th­ ký ghi håi th¸ng Trong mét sè tËp cña Toµn tËp V. I. Lª-nin, cã phÇn phô lôc, Ch¹p 1922 - th¸ng Giªng 1923: "Th­ göi §¹i héi", næi phÇn nµy gåm nh÷ng ®¬n tõ vµ nh÷ng tµi liÖu kh¸c cã tÝnh chÊt tiÕng víi tªn gäi lµ "Di chóc", nh÷ng th­ "VÒ viÖc trao cho tiÓu sö. Uû ban kÕ ho¹ch nh÷ng chøc n¨ng lËp ph¸p", vµ "VÒ vÊn
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. L êi tùa cho Toµn tËp L êi tùa cho Toµn tËp X IV XV §Ó ®¨ng vµo Toµn tËp, v¨n b¶n c¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin céng s¶n. Trong c¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin,  ng­êi tæ chøc mét lÇn n÷a ®· ®­îc ®èi chiÕu víi c¸c b¶n gèc: nh÷ng b¶n th¶o vµ l·nh tô cña §¶ng céng s¶n Liªn-x«, ng­êi s¸ng lËp ra nhµ cña Lª-nin; c¸c t¸c phÈm ®· ®­îc xuÊt b¶n, do tù tay Ng­êi n­íc x· héi chñ nghÜa x«-viÕt,  häc thuyÕt vÜ ®¹i cña chñ nghÜa chuÈn bÞ ®Ó ®­a in; nh÷ng bµi ®· ®­îc ®¨ng trªn c¸c b¸o vµ t¹p M¸c ®· ®­îc ph¸t triÓn h¬n n÷a trong nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö chÝ håi sinh thêi Ng­êi; nh÷ng b¶n ghi tèc ký do Ng­êi chØnh míi  trong thêi ®¹i chñ nghÜa ®Õ quèc vµ c¸ch m¹ng v« s¶n, lý, v. v.. Nh÷ng t¸c phÈm mµ V. I. Lª-nin viÕt b»ng tiÕng n­íc trong thêi ®¹i qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t­ b¶n lªn chñ nghÜa céng ngoµi th× ®­îc in theo thø tiÕng cña nguyªn b¶n vµ theo b¶n s¶n. C¶ ba bé phËn cÊu thµnh cña chñ nghÜa M¸c ®Òu ®­îc ph¸t dÞch ra tiÕng Nga. triÓn h¬n n÷a trong c¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin: triÕt häc, chÝnh trÞ kinh tÕ häc, lý luËn chñ nghÜa céng s¶n khoa häc. V. I. KÌm theo Toµn tËp, cßn cã phÇn tham kh¶o khoa häc gióp Lª-nin ®· lµm phong phó chñ nghÜa M¸c b»ng nh÷ng kÕt luËn ®éc gi¶ trong viÖc nghiªn cøu c¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin: lêi vµ nh÷ng luËn ®iÓm míi, ®· ph¸t triÓn mét c¸ch s¸ng t¹o chñ tùa chung cho Toµn tËp; lêi tùa cho tõng tËp cã phÇn nhËn ®Þnh nghÜa M¸c ¸p dông vµo thêi ®¹i lÞch sö míi, phï hîp víi tãm t¾t bèi c¶nh lÞch sö trong ®ã c¸c t¸c phÈm ®· ra ®êi, còng nh÷ng nhiÖm vô míi ®Æt ra tr­íc giai cÊp c«ng nh©n vµ ®¶ng nh­ cã phÇn tr×nh bµy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nh÷ng t­ t­ëng cña nã trong thêi kú ®ã. Trong c¸c tr­íc t¸c bÊt hñ cña m×nh, chñ yÕu cña V. I. Lª-nin chøa ®ùng trong c¸c t¸c phÈm ®ã. Tµi V.I. Lª-nin ®· gi¶i ®¸p tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n mµ thêi ®¹i liÖu tham kh¶o cßn bao gåm c¶ phÇn th©n thÕ vµ sù nghiÖp cña lÞch sö míi ®· ®Æt ra cho giai cÊp v« s¶n quèc tÕ. V. I. Lª-nin thuéc vµo thêi kú t­¬ng øng víi tõng tËp; bao gåm c¶ phÇn chó thÝch vÒ c¸c biÕn cè lÞch sö, vÒ mét sè sù kiÖn, vÒ c¸c V. I. Lª-nin ®· x©y dùng nªn mét häc thuyÕt hoµn chØnh vÒ ®¶ng, vÒ vai trß l·nh ®¹o cña ®¶ng, vÒ c¸c nguyªn lý tæ chøc, c¬ quan ng«n luËn v. v.; phÇn chØ dÉn tªn ng­êi cã kÌm theo tiÓu chÝnh trÞ vµ t­ t­ëng cña ®¶ng, vÒ chiÕn l­îc vµ s¸ch l­îc, vÒ sö s¬ l­îc cña nh÷ng nh©n vËt ®· nªu trong s¸ch vµ phÇn chØ ®­êng lèi cña ®¶ng; Ng­êi ®· v¹ch ra nguyªn t¾c quèc tÕ dÉn c¸c nguån tµi liÖu ®· ®­îc V. I. Lª-nin trÝch dÉn vµ nh¾c tíi. trong viÖc x©y dùng mét ®¶ng v« s¶n. Ng­êi lu«n lu«n nhÊn Nh÷ng chó thÝch ë cuèi trang lµ nh÷ng ®o¹n dÞch v¨n b¶n m¹nh r»ng: kh«ng cã sù l·nh ®¹o cña mét ®¶ng m¸c-xÝt kiÓu b»ng tiÕng n­íc ngoµi, lµ nh÷ng chó dÉn s¸ch b¸o ®­îc nh¾c míi, ®­îc vò trang b»ng lý luËn c¸ch m¹ng tiªn tiÕn th× giai ®Õn hay ®­îc trÝch dÉn trong t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin, vµ lµ cÊp c«ng nh©n kh«ng thÓ hoµn thµnh ®­îc sø mÖnh lÞch sö nh÷ng ®iÒu kh¶o dÞ cã ý nghÜa quan träng h¬n c¶. cña m×nh lµ ng­êi x©y dùng x· héi míi, céng s¶n chñ nghÜa. Nh÷ng ®Çu ®Ò c¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin do Ban biªn tËp C¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin cho ta thÊy cuéc ®Êu tranh ®Æt ra th× ®Òu ®­îc ®¸nh dÊu b»ng mét hoa thÞ. kh«ng mÖt mái cña Ng­êi cho sù thèng nhÊt, nhÊt trÝ vµ sù * * trong s¹ch cña hµng ngò ®¶ng, cho mèi quan hÖ g¾n bã gi÷a * ®¶ng víi quÇn chóng, cho kû luËt hÕt søc nghiªm ngÆt cña ®¶ng, nh»m thùc hiÖn tr­íc sau nh­ mét c¸c quy t¾c sinh ho¹t C¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin lµ kho tµng t­ t­ëng v« cña ®¶ng vµ c¸c nguyªn t¾c l·nh ®¹o cña ®¶ng, mµ nguyªn t¾c gi¸, lµ nguån tri thøc thËt lµ v« tËn vÒ nh÷ng quy luËt ph¸t triÓn chñ yÕu lµ tÝnh tËp thÓ. cña x· héi, vÒ nh÷ng con ®­êng x©y dùng chñ nghÜa
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. L êi tùa cho Toµn tËp L êi tùa cho Toµn tËp X VI X VII V. I. Lª-nin lµ ng­êi ®Çu tiªn ®· ph©n tÝch chñ nghÜa ®Õ quèc cã rÊt nhiÒu h×nh thøc chÝnh trÞ kh¸c nhau cña chuyªn chÝnh v« mét c¸ch s©u s¾c theo quan ®iÓm m¸c-xÝt, coi ®ã lµ giai ®o¹n tét s¶n, tuú theo nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ cña c¸c n­íc kh¸c cïng cña chñ nghÜa t­ b¶n. Ng­êi ®· v¹ch ra nh÷ng m©u thuÉn nhau. §iÒu tiªn ®o¸n ®ã ®· ®­îc chÝnh thÓ ë c¸c n­íc trong kh«ng thÓ nµo gi¶i quyÕt ®­îc cña chñ nghÜa ®Õ quèc. Ng­êi phe x· héi chñ nghÜa chøng thùc mét c¸ch hÕt søc rùc rì. chØ râ r»ng sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n trong giai ®o¹n V. I. Lª-nin ®· v¹ch ra c­¬ng lÜnh x©y dùng chñ nghÜa x· héi ®ã mang tÝnh chÊt hÕt søc kh«ng ®Òu, nh¶y vät, vµ rót ra mét ë Liªn-x«, Ng­êi ®· ®­a ra nh÷ng lêi chØ gi¸o chñ yÕu nãi vÒ kÕt luËn cã ý nghÜa lÞch sö toµn thÕ giíi: trong thêi ®¹i ®Õ quèc c¸c con ®­êng x©y dùng x· héi céng s¶n chñ nghÜa. C­¬ng lÜnh chñ nghÜa, chñ nghÜa x· héi cã thÓ th¾ng tr­íc hÕt trong mét sè cña Lª-nin ®· ®Ò ra nhiÖm vô c«ng nghiÖp ho¸ x· héi chñ nghÜa Ýt n­íc hay thËm chÝ trong riªng mét n­íc. KÕt luËn thiªn tµi ®ã ®Êt n­íc, ra søc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nÆng, ®iÖn khÝ ho¸ toµn ®· ®­îc chøng thùc mét c¸ch râ rÖt trong cuéc C¸ch m¹ng x· bé nÒn kinh tÕ quèc d©n, c¶i t¹o n«ng nghiÖp theo nh÷ng héi chñ nghÜa th¸ng M­êi vÜ ®¹i vµ trong c«ng cuéc x©y dùng nguyªn t¾c x· héi chñ nghÜa, tiÕn hµnh c¸ch m¹ng v¨n ho¸. chñ nghÜa x· héi ë Liªn-x« vµ ë c¸c n­íc kh¸c trong phe x· héi C­¬ng lÜnh Lª-nin ®­îc thùc hiÖn ®· ®­a tíi kÕt qu¶ lµ: chñ chñ nghÜa. nghÜa x· héi ®· ®­îc x©y dùng thµnh c«ng ë Liªn-x«, Liªn-x« ®· trë thµnh mét n­íc x· héi chñ nghÜa cã mét nÒn c«ng Tæng kÕt kinh nghiÖm cña C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa th¸ng nghiÖp vµ nÒn n«ng nghiÖp tËp thÓ hïng m¹nh. M­êi vÜ ®¹i vµ v¹ch ra ý nghÜa quèc tÕ cña nã, V. I. Lª-nin chØ râ r»ng nh÷ng quy luËt vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña nã lµ cã tÝnh Trong c¸c t¸c phÈm cña m×nh, V. I. Lª-nin ®· lµm s¸ng râ chÊt phæ biÕn cho c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa trong tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò vai trß l·nh ®¹o cña giai cÊp v« s¶n, vÊn ®Ò liªn minh n­íc. Lª-nin viÕt : chñ nghÜa b«n-sª-vÝch ®· ®em l¹i lý luËn, gi÷a giai cÊp v« s¶n vµ n«ng d©n, coi ®ã lµ lùc l­îng quyÕt ®Þnh c­¬ng lÜnh vµ s¸ch l­îc cho phong trµo céng s¶n thÕ giíi. "Chñ sù ph¸t triÓn cña x· héi. Ng­êi gäi liªn minh c«ng n«ng d­íi nghÜa b«n-sª-vÝch lµ mÉu mùc s¸ch l­îc cho tÊt c¶ c¸c n­íc" sù l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n lµ lùc l­îng kú diÖu nhÊt (Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 37, tr. 305). trªn thÕ giíi, cã kh¶ n¨ng, d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n, x©y dùng l¹i x· héi trªn c¬ së míi, x· héi chñ nghÜa. V. I. Lª-nin ®· ph¸t triÓn lý luËn m¸c-xÝt vÒ nhµ n­íc, lý luËn chuyªn chÝnh v« s¶n. Ng­êi chøng minh r»ng vÊn ®Ò V. I. Lª-nin ®· gãp phÇn cèng hiÕn vÜ ®¹i vµo viÖc gi¶i quyÕt chuyªn chÝnh v« s¶n lµ vÊn ®Ò chñ yÕu trong häc thuyÕt cña vÊn ®Ò d©n téc. Trong c¸c t¸c phÈm cña m×nh, Lª-nin ®· b¶o vÖ quyÒn d©n téc tù quyÕt, kÓ c¶ quyÒn ®­îc t¸ch ra vµ trë thµnh M¸c. Lª-nin gi¶i thÝch r»ng chØ ng­êi nµo ®i tõ chç thõa nhËn quèc gia ®éc lËp. Ng­êi lu«n lu«n nhÊn m¹nh sù cÇn thiÕt ph¶i ®Êu tranh giai cÊp ®Õn chç thõa nhËn chuyªn chÝnh v« s¶n, míi thùc hiÖn triÖt ®Ó c¸c nguyªn t¾c cña chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n, lµ ng­êi m¸c-xÝt. V. I. Lª-nin nhÊn m¹nh r»ng chuyªn chÝnh v« ph¶i thùc hiÖn liªn minh chÆt chÏ gi÷a c«ng nh©n vµ n«ng d©n s¶n lµ nÒn d©n chñ kiÓu cao nhÊt, lµ nÒn d©n chñ thùc sù cña thuéc tÊt c¶ c¸c d©n téc trong cuéc ®Êu tranh nh»m tù gi¶i nh©n d©n. V. I. Lª-nin ®· ph¸t hiÖn thÊy c¸c X«-viÕt  ra ®êi phãng khái ¸ch ¸p bøc x· héi vµ d©n téc, sù cÇn thiÕt ph¶i ®Êu nhê sù s¸ng t¹o c¸ch m¹ng cña giai cÊp c«ng nh©n Nga  lµ mét tranh kh«ng khoan nh­îng chèng chñ nghÜa d©n téc t­ s¶n vµ h×nh thøc nhµ n­íc cña chuyªn chÝnh chñ nghÜa s«-vanh. v« s¶n, ®ång thêi Ng­êi nh×n thÊy tr­íc r»ng nhÊt ®Þnh sÏ
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. L êi tùa cho Toµn tËp L êi tùa cho Toµn tËp X VIII X IX t¹o. Chñ nghÜa M¸c - Lª-nin ®· ®­îc kinh nghiÖm x©y dùng V. I. Lª-nin ®· tiÕn hµnh vµ d¹y c¸ch tiÕn hµnh mét cuéc ®Êu tranh kh«ng khoan nh­îng chèng hÖ thèng t­ s¶n, chèng bän chñ nghÜa céng s¶n ë Liªn-x«, vµ chñ nghÜa x· héi ë c¸c n­íc xÐt l¹i, bän c¬ héi chñ nghÜa  lµ nh÷ng tªn tay sai cña giai cÊp trong phe x· héi chñ nghÜa, kinh nghiÖm ®Êu tranh cña nh©n t­ s¶n ë trong phong trµo c«ng nh©n. V. I. Lª-nin cho r»ng chñ d©n lao ®éng trong c¸c n­íc, n¬i chñ nghÜa t­ b¶n cßn thèng nghÜa c¬ héi lµ kÎ thï chñ yÕu trong phong trµo c«ng nh©n. C¸c trÞ, vµ kinh nghiÖm cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc, lµm cho t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin ®· ph¶n ¸nh cuéc ®Êu tranh cña phong phó thªm. ng­êi chèng "ph¸i m¸c-xÝt hîp ph¸p", "ph¸i kinh tÕ", bän men- Chñ nghÜa M¸c - Lª-nin lµ mét häc thuyÕt quèc tÕ. Nh÷ng t­ sª-vÝch, bän t¬-rèt-xkÝt, bän d©n téc chñ nghÜa t­ s¶n vµ bän v« t­ëng cao c¶ cña nã ®· chØ ra cho toµn thÓ nh©n lo¹i con ®­êng chÝnh phñ. Cuéc ®Êu tranh ®ã cã mét ý nghÜa quèc tÕ rÊt lín. ®i tíi t­¬ng lai t­¬i s¸ng, nh÷ng t­ t­ëng ®ã ngµy cµng ®­îc Cuéc ®Êu tranh cña V. I. Lª-nin chèng chñ nghÜa gi¸o ®iÒu, truyÒn b¸ réng r·i trong quÇn chóng lao ®éng trªn toµn thÕ chèng viÖc biÕn chñ nghÜa M¸c thµnh mét mí luËn ®iÓm vµ giíi. Kh«ng mét lùc l­îng nµo cã thÓ ng¨n c¶n ®­îc b­íc tiÕn c«ng thøc cøng nh¾c t¸ch rêi khái cuéc sèng vµ thùc tiÔn, lµ sîi th¾ng lîi cña chñ nghÜa M¸c - Lª-nin. Th¾ng lîi hoµn toµn cña nh÷ng t­ t­ëng vÜ ®¹i cña chñ nghÜa M¸c - Lª-nin lµ tÊt yÕu. chØ ®á xuyªn qua c¸c t¸c phÈm cña Ng­êi. ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin * * trùc thuéc Ban chÊp hµnh trung ­¬ng * §¶ng céng s¶n Liªn-x«. Toµn tËp cña V. I. Lª-nin ra ®êi lµ mét sù kiÖn lín trong ®êi sèng t­ t­ëng cña §¶ng céng s¶n Liªn-x«, trong toµn thÓ phong trµo céng s¶n quèc tÕ. LÇn xuÊt b¶n nµy sÏ gióp cho hµng triÖu ng­êi x«-viÕt vµ cho nh©n d©n lao ®éng tÊt c¶ c¸c n­íc ®i s©u n¾m v÷ng h¬n n÷a nh÷ng s¸ng t¹o bÊt hñ thiªn tµi cña Lª-nin vµ ®Êu tranh th¾ng lîi h¬n cho viÖc thùc hiÖn nh÷ng s¸ng t¹o ®ã. §¶ng céng s¶n Liªn-x« vµ Ban chÊp hµnh trung ­¬ng §¶ng cïng c¸c ®¶ng céng s¶n anh em, tu©n theo nh÷ng t­ t­ëng vÜ ®¹i cña chñ nghÜa Lª-nin, kh«ng ngõng ®Êu tranh ®Ó thùc hiÖn nh÷ng t­ t­ëng ®ã vµ ph¸t triÓn mét c¸ch s¸ng t¹o häc thuyÕt M¸c - Lª-nin. TÊt c¶ mäi th¾ng lîi cña §¶ng céng s¶n Liªn-x« vµ cña toµn thÓ phong trµo céng s¶n quèc tÕ ®Òu g¾n liÒn víi sù trung thµnh ®èi víi chñ nghÜa Lª-nin. Chñ nghÜa M¸c - Lª-nin ®· ®­îc c¸c ®¶ng céng s¶n vµ c¸c ®¶ng c«ng nh©n tÊt c¶ c¸c n­íc ph¸t triÓn mét c¸ch s¸ng
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. L êi tùa cho tËp 1 X XI XX vÒ sù chuyÓn biÕn cña nã thµnh cuéc c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa. Trong c¸c t¸c phÈm in ë tËp nµy, V. I. Lª-nin ®· chÜa mòi nhän chñ yÕu vµo c¸c quan ®iÓm triÕt häc vµ kinh tÕ cña ph¸i d©n tuý, vµo lËp tr­êng chÝnh trÞ vµ s¸ch l­îc cña ph¸i ®ã, v× lóc bÊy giê nh÷ng quan ®iÓm vµ lËp tr­êng Êy lµ trë ng¹i chñ yÕu, vÒ mÆt t­ t­ëng, cho viÖc truyÒn b¸ chñ nghÜa M¸c vµ cho phong L êi tùa cho tËp I trµo d©n chñ - x· héi ë Nga. Trong c¸c t¸c phÈm ®ã, Lª-nin còng ®· ®Êu tranh chèng l¹i viÖc c¸c ®¹i biÓu cña "chñ nghÜa M¸c hîp TËp thø nhÊt gåm cã nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin viÕt ph¸p" xuyªn t¹c chñ nghÜa M¸c theo tinh thÇn t­ s¶n. trong nh÷ng n¨m 1893 - 1894, vµo thêi kú ®Çu ®êi ho¹t ®éng TËp thø nhÊt gåm bèn t¸c phÈm cña Lª-nin: "Nh÷ng biÕn c¸ch m¹ng cña Ng­êi. ®æi míi vÒ kinh tÕ trong ®êi sèng n«ng d©n (Bµn vÒ cuèn s¸ch ë N ga, nh÷ng n¨m 90 thÕ kû XIX ®­îc ®¸nh dÊu b»ng cña V. £. P«-xt¬-ni-cèp "Kinh tÕ n«ng d©n ë miÒn Nam n­íc sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña c«ng nghiÖp vµ sù tr­ëng Nga")", "Bµn vÒ c¸i gäi lµ vÊn ®Ò thÞ tr­êng", "Nh÷ng "ng­êi thµnh cña giai cÊp c«ng nh©n, b»ng cao trµo chung cña b¹n d©n" lµ thÕ nµo vµ hä ®Êu tranh chèng nh÷ng ng­êi d©n phong trµo c«ng nh©n. Sù tÝch tô cao ®é cña ®¹i c«ng chñ - x· héi ra sao? (Tr¶ lêi nh÷ng bµi b¸o ®¨ng trªn t¹p chÝ nghiÖp ®· gióp cho viÖc ®oµn kÕt vµ tæ chøc c«ng nh©n l¹i. "Cña c¶i n­íc Nga" chèng l¹i nh÷ng ng­êi m¸c-xÝt)", "Néi H×nh thøc ®Êu tranh ®×nh c«ng ®· ®­îc ®Èy m¹nh lªn dung kinh tÕ cña chñ nghÜa d©n tuý vµ sù phª ph¸n trong cuèn nhiÒu. Nh÷ng t­ t­ëng cña chñ nghÜa M¸c b¾t ®Çu th©m s¸ch cña «ng Xt¬-ru-vª vÒ néi dung ®ã (Sù ph¶n ¸nh chñ nghÜa nhËp vµo trong c«ng nh©n. M¸c trong s¸ch b¸o t­ s¶n)". Tªn tuæi cña Lª-nin g¾n liÒn víi sù më ®Çu cña mét Bµi "Nh÷ng biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ trong ®êi sèng n«ng giai ®o¹n míi trong phong trµo c«ng nh©n Nga. Trong c¸c d©n"  bµi më ®Çu tËp nµy  l µ t¸c phÈm ®Çu tiªn trong sè t¸c phÈm cña m×nh viÕt trong nh÷ng n¨m 1893 - 1894, V. I. nh÷ng t¸c phÈm cßn gi÷ l¹i ®­îc cña V. I. Lª-nin, Ng­êi Lª-nin ®· ph©n tÝch mét c¸ch s©u s¾c, theo quan ®iÓm viÕt bµi nµy khi cßn ho¹t ®éng ë Xa-ma-ra, vµo mïa xu©n m¸c-xÝt chÕ ®é kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc vµo cuèi thÕ 1893. Bµi ®ã chøng tá r»ng Lª-nin thêi trÎ ®· vËn dông lý kû XIX, x¸c ®Þnh nh÷ng nhiÖm vô c¬ b¶n cña cuéc ®Êu luËn m¸c-xÝt vµo viÖc nghiªn cøu ®êi sèng n«ng d©n mét tranh c¸ch m¹ng cña giai cÊp c«ng nh©n vµ ®¶ng d©n chñ - c¸ch khÐo kÐo, ®éc lËp, s©u s¾c vµ triÖt ®Ó biÕt bao. Sö dông x· héi Nga. Lª-nin ®Ò ra cho nh÷ng ng­êi d©n chñ - x· héi nh÷ng sè liÖu thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng ®­îc Nga nhiÖm vô ph¶i thµnh lËp mét ®¶ng m¸c-xÝt. Cã th¸i dÉn ra trong cuèn "Kinh tÕ n«ng d©n ë miÒn Nam n­íc ®é s¸ng t¹o ®èi víi lý luËn c¸ch m¹ng cña chñ nghÜa M¸c, Nga" cña P«-xt¬-ni-xèp ®ång thêi phª ph¸n tÝnh kh«ng Lª-nin lµ ng­êi m¸c-xÝt ®Çu tiªn ®· nghiªn cøu vÊn ®Ò vÒ triÖt ®Ó vµ nh÷ng sai lÇm vÒ ph­¬ng ph¸p luËn cña t¸c nh÷ng ®Æc ®iÓm cña cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ - t­ s¶n s¾p gi¶ cuèn s¸ch ®ã, Lª-nin ®· ®¸nh gi¸ mét c¸ch m¸c-xÝt t×nh h×nh n«ng th«n, v¹ch ra nh÷ng qu¸ tr×nh vµ c¸c h×nh tíi ë Nga, vÒ nh÷ng ®éng lùc cña cuéc c¸ch m¹ng ®ã vµ
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 22 23 sù ph©n c«ng x· héi ngµy cµng t¨ng, nÒn kinh tÕ tù nhiªn cña thøc ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n trong n«ng nghiÖp, vµ nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt nhá dÇn dÇn biÕn thµnh nÒn kinh tÕ hµng ®Ëp tan c©u chuyÖn hoang ®­êng cña ph¸i d©n tuý nãi r»ng ho¸, vµ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ®Õn l­ît nã biÕn thµnh nÒn kinh tÕ tuång nh­ chñ nghÜa t­ b¶n kh«ng ®ông ch¹m ®Õn n«ng d©n t­ b¶n chñ nghÜa, r»ng sù ph©n c«ng lao ®éng ®ã tÊt yÕu dÉn "c«ng x·". Lª-nin chøng minh r»ng tr¸i víi lý luËn cña ph¸i ®Õn sù ph©n ho¸ giai cÊp trong nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt vµ lµm d©n tuý, chñ nghÜa t­ b¶n ë Nga vÉn ph¸t triÓn víi mét søc cho thÞ tr­êng trong n­íc ph¸t triÓn. Nh­ vËy, Lª-nin ®· b¸c bá m¹nh kh«ng g× k×m h·m næi, r»ng n«ng d©n thùc tÕ ®· ph©n nh÷ng lý luËn thÞnh hµnh cña ph¸i d©n tuý cho r»ng ë Nga, chñ chia thµnh nh÷ng giai cÊp ®èi ®Þch: giai cÊp t­ s¶n n«ng th«n nghÜa t­ b¶n tuång nh­ kh«ng cã c¬ së ®Ó ph¸t triÓn, vµ Ng­êi vµ giai cÊp v« s¶n n«ng nghiÖp, lµ hai giai cÊp ®· ph¸t triÓn do chøng minh r»ng chñ nghÜa t­ b¶n ®· trë thµnh "c¸i nÒn c¬ b¶n sù tan r· cña trung n«ng d­íi chñ nghÜa t­ b¶n. Trªn c¬ së tµi cña ®êi sèng kinh tÕ n­íc Nga" (xem tËp nµy, tr. 127). §ång liÖu rÊt phong phó, Lª-nin ®· v¹ch trÇn tÝnh chÊt tiÓu t­ s¶n thêi Ng­êi phª ph¸n nh÷ng sù kh¼ng ®Þnh cña g. B. Cra-xin  cña c«ng x· n«ng th«n, nh÷ng quan niÖm phi lý vµ tai h¹i cña sau nµy nh÷ng sù kh¼ng ®Þnh nµy ®· ®­îc bän "m¸c-xÝt hîp ph¸i d©n tuý coi c«ng x· n«ng d©n lµ nÒn t¶ng cña chñ nghÜa ph¸p" b¶o vÖ  nãi r»ng nÒn s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa tÊt nhiªn x· héi. Ng­êi chøng minh r»ng c¸c quan hÖ kinh tÕ t­ s¶n ®· ®ßi hái ph¶i cã thÞ tr­êng ngoµi n­íc ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ thÆng b¸m rÔ ch¾c vµo n«ng d©n. d­, r»ng viÖc s¶n xuÊt ra t­ liÖu s¶n xuÊt kh«ng g¾n liÒn víi Bµi "Nh÷ng biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ trong ®êi sèng n«ng d©n" viÖc s¶n xuÊt ra vËt phÈm tiªu dïng. Lª-nin chØ râ r»ng nh÷ng ®­îc viÕt ra ®Ó ®¨ng trªn b¸o chÝ hîp ph¸p. Trong mét bøc th­ quan ®iÓm nh­ thÕ thùc chÊt kh«ng cã g× kh¸c víi c¸c quan viÕt vµo thêi kú ®ã, V. I. Lª-nin ®· nhÊn m¹nh r»ng nh÷ng luËn ®iÓm cña ph¸i d©n tuý vÒ vÊn ®Ò thÞ tr­êng, vµ Ng­êi nhÊn ®iÓm tr×nh bµy trong bµi ®ã lµ c¬ së ®Ó ®i ®Õn nh÷ng kÕt luËn m¹nh t­ t­ëng sau ®©y: c¸i mµ nh÷ng ng­êi m¸c-xÝt cÇn ph¶i quan träng h¬n nhiÒu, tiÕn xa h¬n nhiÒu so víi nh÷ng kÕt luËn quan t©m ®Õn, kh«ng ph¶i lµ thÞ tr­êng cho giai cÊp t­ s¶n, mµ ®· nªu ra trong chÝnh bµi Êy. lµ sù ph¸t triÓn cña cuéc ®Êu tranh giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n Liªn quan ®Õn bµi "Nh÷ng biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ trong ®êi chèng l¹i giai cÊp t­ s¶n. sèng n«ng d©n", xÐt vÒ néi dung, cÇn ph¶i kÓ ®Õn nh÷ng chç ghi Trong t¸c phÈm "Bµn vÒ c¸i gäi lµ vÊn ®Ò thÞ tr­êng", Lª-nin chó, nh÷ng con sè tÝnh to¸n, nh÷ng chç g¹ch d­íi cña V. I. Lª- ®· ph¸t triÓn luËn ®iÓm cña M¸c nãi vÒ mèi t­¬ng quan gi÷a nin ë trong cuèn s¸ch cña V. £. P«-xt¬-ni-cèp, vµ ®­îc in trong hai khu vùc cña nÒn s¶n xuÊt x· héi, Ng­êi x¸c ®Þnh sù ph¸t tËp nµy, ë phÇn "Tµi liÖu chuÈn bÞ". Mét sè trong nh÷ng con sè triÓn ­u tiªn cña khu vùc I, coi ®ã lµ quy luËt kinh tÕ cña t¸i s¶n tÝnh to¸n nµy cña Lª-nin ®­îc in ra lÇn ®Çu tiªn. xuÊt më réng. Trªn c¬ së c«ng thøc t¸i s¶n xuÊt cña M¸c, Lª-nin T¸c phÈm "Bµn vÒ c¸i gäi lµ vÊn ®Ò thÞ tr­êng", mµ ®· tr×nh bµy nh÷ng thay ®æi trong t¸i s¶n xuÊt më réng, do sù V. I. Lª-nin ®· viÕt vµo mïa thu n¨m 1893, lµ mÉu mùc tiÕn bé kü thuËt ®­a l¹i. vÒ sù vËn dông s¸ng t¹o lý luËn kinh tÕ cña C. M¸c vµo T¸c phÈm xuÊt s¾c cña V. I. Lª-nin "Nh÷ng "ng­êi viÖc nghiªn cøu chÕ ®é kinh tÕ ë Nga. Trªn c¬ së hiÓu b¹n d©n" lµ thÕ nµo vµ hä ®Êu tranh chèng nh÷ng ng­êi biÕt s©u s¾c bé "T­ b¶n" cña M¸c vµ vËn dô ng ph­¬ng d©n chñ - x· héi ra sao?", ®­îc viÕt vµo xu©n - hÌ n¨m 1894, p h ¸ p b iÖn chøng, Lª-nin ®· chØ ra r»ng do kÕt qu ¶ cña
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. V . I. L ª - n i n 24 25 chiÕm vÞ trÝ trung t©m trong tËp thø nhÊt. lý luËn cña ph¸i d©n tuý lµ nh÷ng ®¹i biÓu cña ph­¬ng ph¸p ph¶n khoa häc, chñ quan trong x· héi häc, lµ nh÷ng nhµ duy Vµo cuèi n¨m 1893, t¹p chÝ "Cña c¶i n­íc Nga", mét t¹p chÝ t©m phñ nhËn tÝnh kh¸ch quan cña c¸c quy luËt ph¸t triÓn x· ®· tËp hîp xung quanh m×nh ph¸i d©n tuý tù do chñ nghÜa, vµ héi vµ vai trß quyÕt ®Þnh cña quÇn chóng nh©n d©n trong lÞch nh÷ng t¹p chÝ d©n tuý kh¸c ®· më mét chiÕn dÞch chèng chñ sö. C¸c nhµ d©n tuý cho r»ng cã thÓ tuú tiÖn h­íng tiÕn tr×nh nghÜa M¸c. Trong c¸c t¹p chÝ ®ã cã ®¨ng nh÷ng bµi b¸o xuyªn lÞch sö theo ý muèn cña nh÷ng c¸ nh©n "xuÊt chóng". Lª-nin t¹c mét c¸ch cã ý thøc häc thuyÕt m¸c-xÝt vÒ x· héi, vÒ c¸ch ®· ®Ëp tan nh÷ng quan ®iÓm chñ quan ®ã vµ ®­a ra quan m¹ng, vÒ chñ nghÜa x· héi; ph¸i d©n tuý ®· xuyªn t¹c th« b¹o niÖm duy vËt vÒ ®êi sèng x· héi ®Ó ®èi lËp víi c¸c quan ®iÓm c¸c quan ®iÓm cña nh÷ng ng­êi m¸c-xÝt Nga. Kh«ng cã c¬ ®ã; Ng­êi v¹ch ra néi dung cña häc thuyÕt m¸c-xÝt vÒ x· héi quan ng«n luËn cña m×nh ë Nga nªn nh÷ng ng­êi m¸c-xÝt vµ chØ râ r»ng tiÕn tr×nh lÞch sö ®­îc quyÕt ®Þnh bëi nh÷ng kh«ng thÓ ®Ëp l¹i ph¸i d©n tuý mét c¸ch ®Ých ®¸ng trªn b¸o chÝ quy luËt ph¸t triÓn kh¸ch quan, r»ng ®éng lùc chñ yÕu cña sù c«ng khai. Cuèn s¸ch ®­îc xuÊt b¶n bÝ mËt ®ã cña Lª-nin ®· ph¸t triÓn cña x· héi lµ nh©n d©n, lµ c¸c giai cÊp mµ cuéc ®Êu ®ãng mét vai trß to lín trong viÖc ®¸nh b¹i chñ nghÜa d©n tuý. tranh cña hä quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña x· héi. Trong b¶n tuyªn ng«n thùc sù ®ã cña chñ nghÜa M¸c c¸ch Trong t¸c phÈm "Nh÷ng "ng­êi b¹n d©n" lµ thÕ nµo vµ hä m¹ng, trong v¨n kiÖn m¸c-xÝt cã tÝnh chÊt c­¬ng lÜnh ®ã, Lª-nin ®Êu tranh chèng nh÷ng ng­êi d©n chñ - x· héi ra sao?", V. I. Lª- ®· tr×nh bµy mét c¸ch s©u s¾c thÕ giíi quan khoa häc, chñ nghÜa nin lÇn ®Çu tiªn ®· ®Ò ra cho nh÷ng ng­êi d©n chñ - x· héi Nga duy vËt biÖn chøng vµ chñ nghÜa duy vËt lÞch sö, häc thuyÕt nhiÖm vô thµnh lËp mét ®¶ng c«ng nh©n m¸c-xÝt vµ ®Ò ra t­ kinh tÕ cña M¸c, vµ phª ph¸n mét c¸ch toµn diÖn c¸c quan ®iÓm t­ëng liªn minh c¸ch m¹ng gi÷a giai cÊp c«ng nh©n vµ n«ng triÕt häc, kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cña ph¸i d©n tuý tù do chñ nghÜa, d©n, coi ®ã lµ ph­¬ng s¸ch chñ yÕu ®Ó lËt ®æ chÕ ®é Nga hoµng, c­¬ng lÜnh vµ s¸ch l­îc cña ph¸i ®ã. V. I. Lª-nin ®· chØ ra r»ng bän ®Þa chñ vµ giai cÊp t­ s¶n, vµ thµnh lËp x· héi céng s¶n chñ c­¬ng lÜnh chÝnh trÞ cña nh÷ng "ng­êi b¹n d©n" gi¶ dèi ®ã thÓ nghÜa. hiÖn lîi Ých cña bän cu-l¾c; Ng­êi v¹ch mÆt ph¸i d©n tuý tù do chñ nghÜa lµ nh÷ng tªn c¶i l­¬ng ®iÓn h×nh, bän nµy ph¶n ®èi NhÊn m¹nh vai trß lÞch sö vÜ ®¹i cña giai cÊp c«ng nh©n Nga, cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng chèng chÕ ®é chuyªn chÕ Nga hoµng V. I. Lª-nin viÕt: "Nh÷ng ng­êi d©n chñ - x· héi h­íng toµn bé sù chó ý vµ toµn bé ho¹t ®éng cña m×nh vµo giai cÊp c«ng vµ m« t¶ chÕ ®é nµy nh­ mét lùc l­îng ®øng trªn c¸c giai cÊp nh©n. Khi nh÷ng ng­êi ®¹i biÓu tiªn tiÕn cña giai cÊp ®ã ®· vµ cã kh¶ n¨ng c¶i thiÖn t×nh c¶nh cña nh©n d©n. V. I. Lª-nin thÊm nhuÇn ®­îc nh÷ng t­ t­ëng cña chñ nghÜa x· héi khoa v¹ch râ tÝnh chÊt v« c¨n cø vµ sai lÇm cña nh÷ng lý luËn d©n häc, t­ t­ëng vÒ vai trß lÞch sö cña ng­êi c«ng nh©n Nga, khi c¸c tuý vÒ con ®­êng ph¸t triÓn ®Æc biÖt, phi t­ b¶n chñ nghÜa cña t­ t­ëng ®ã ®· ®­îc phæ biÕn réng r·i, vµ khi mµ trong hµng n­íc Nga, vµ chØ râ r»ng ph¸i d©n tuý tù do chñ nghÜa ®· cè ngò c«ng nh©n ®· lËp ra ®­îc c¸c tæ chøc v÷ng ch¾c cã thÓ biÕn t×nh lµm lu mê sù thËt vÒ t×nh tr¹ng bãc lét t­ b¶n chñ nghÜa ë cuéc chiÕn tranh kinh tÕ ph©n t¸n hiÖn nay cña c«ng nh©n thµnh n«ng th«n. mét cuéc ®Êu tranh giai cÊp tù gi¸c,  th× lóc ®ã ng­êi c«ng Trong t¸c phÈm cña m×nh, V. I. Lª-nin ®· v¹ch mÆt c¸c nhµ nh©n N ga, ®øng ®Çu tÊt c¶ c¸c phÇn tö d©n chñ, sÏ ®Ëp ®æ
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. V . I. L ª - n i n 26 27 t¹c chñ nghÜa M¸c theo tinh thÇn t­ s¶n Lª-nin v¹ch trÇn nh÷ng ®­îc chñ nghÜa chuyªn chÕ vµ ®­a g iai cÊp v« s¶n Nga m­u toan cña bän "m¸c-xÝt hîp ph¸p" muèn t­íc bá néi dung (s¸t c¸nh víi giai cÊp v« s¶n n­íc ), t Êt c¶ c¸c c¸ch m¹ng cña chñ nghÜa M¸c, vµ chØ râ r»ng chñ nghÜa kh¸ch th«ng qua con ®­êng trùc tiÕp ®Êu tranh chÝnh trÞ c«ng quan t­ s¶n lµ c¬ së cña c¸c quan ®iÓm cña bän "m¸c-xÝt hîp khai, tiÕn tíi c¸ch m¹ng céng s¶n chñ nghÜa th¾ng lî i". ph¸p", chñ nghÜa ®ã biÖn hé cho chñ nghÜa t­ b¶n vµ lµm lu mê (xem tr. 386). nh÷ng m©u thuÉn giai cÊp. Lª-nin coi chñ nghÜa Xt¬-ru-vª, "chñ TËp thø nhÊt kÕt thóc b»ng t¸c phÈm "Néi dung kinh tÕ cña nghÜa M¸c hîp ph¸p" lµ mÇm mèng cña chñ nghÜa xÐt l¹i quèc chñ nghÜa d©n tuý vµ sù phª ph¸n trong cuèn s¸ch cña «ng Xt¬- tÕ. Cïng víi viÖc phª ph¸n chñ nghÜa kh¸ch quan t­ s¶n, V. I. ru-vª vÒ néi dung ®ã (Sù ph¶n ¸nh chñ nghÜa M¸c trong s¸ch Lª-nin ®· chøng minh nguyªn t¾c tÝnh ®¶ng trong khoa häc x· b¸o t­ s¶n)", do Lª-nin viÕt vµo cuèi n¨m 1894 - ®Çu n¨m 1895. héi vµ trong triÕt häc. "... Chñ nghÜa duy vËt,  Lª-nin chØ râ,  Theo lêi cña Lª-nin, t¸c phÈm nµy, vÒ nhiÒu mÆt, lµ b¶n tãm t¾t cã thÓ nãi lµ mang trong m×nh nã tÝnh ®¶ng, nghÜa lµ b¾t buéc cña nh÷ng t¸c phÈm kinh tÕ sau nµy cña ng­êi, nhÊt lµ t¸c ng­êi ta, mçi khi ®¸nh gi¸ mét sù biÕn, ph¶i trùc tiÕp vµ c«ng phÈm "Sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n ë Nga". Trong t¸c khai ®øng trªn quan ®iÓm cña mét tËp ®oµn x· héi nhÊt ®Þnh...) phÈm nµy, V.I. Lª-nin ®· chØ râ r»ng ph¸i d©n tuý lµ nh÷ng (xem tr. 524 - 525). ng­êi ®¹i biÓu cho lîi Ých cña ng­êi s¶n xuÊt nhá, r»ng nguån V. I. Lª-nin chØ râ r»ng trong ®iÒu kiÖn x· héi t­ s¶n, gèc cña chñ nghÜa d©n tuý lµ t×nh tr¹ng giai cÊp nh÷ng ng­êi c¸i gäi lµ chñ nghÜa kh¸ch quan trong khoa häc lµ mét sù s¶n xuÊt nhá chiÕm sè ®«ng ë n­íc Nga t­ b¶n chñ nghÜa sau che ®Ëy nh÷ng lîi Ých giai cÊp vô lîi cña c¸c giai cÊp bãc khi xo¸ bá chÕ ®é n«ng n«. TiÕp tôc sù phª ph¸n c¸c quan ®iÓm lét vµ thèng trÞ. Khoa häc m¸c-xÝt, g¾n bã mét c¸ch c«ng d©n tuý, ®· ®­îc tiÕn hµnh trong nh÷ng t¸c phÈm tr­íc, Lª- khai vµ mËt thiÕt víi giai cÊp c«ng nh©n, phôc vô sù nin, trong t¸c phÈm "Néi dung kinh tÕ cña chñ nghÜa d©n tuý vµ nghiÖp c¶i t¹o x· héi b»ng con ®­êng c¸ch m¹ng, lu«n sù phª ph¸n trong cuèn s¸ch cña «ng Xt¬-ru-vª vÒ néi dung lu«n quan t©m ®Õn viÖc v¹ch ra nh÷ng quy luËt ph¸t triÓn ®ã", ®· chØ râ tÝnh chÊt thuÇn tuý t­ s¶n cña c¸c yªu s¸ch kinh cña x· héi. V× vËy tÝnh ®¶ng cña khoa häc m¸c-xÝt trïng tÕ cña ph¸i d©n tuý tù do chñ nghÜa, tÝnh chÊt kh«ng t­ëng vµ víi tÝnh khoa häc. ph¶n ®éng cña c­¬ng lÜnh chÝnh trÞ cña ph¸i ®ã, thùc chÊt duy Ngay tõ lóc míi b¾t ®Çu ho¹t ®éng c¸ch m¹ng, Lª-nin t©m cña c¸c quan ®iÓm x· héi häc cña hä. ®· cho ta mét mÉu mùc vÒ sù phª ph¸n cã tÝnh nguyªn Trong khi phª ph¸n gay g¾t hÖ thèng quan ®iÓm d©n tuý, t¾c chèng c¸c lý luËn x· héi chñ nghÜa gi¶ m¹o vµ xÐt Lª-nin ®ång thêi còng l­u ý ®éc gi¶ ®Õn nh÷ng nÐt vµ nh÷ng l¹i, mét mÉu mùc vÒ tinh thÇn ®Êu tranh mét lßng mét mÆt tÝch cùc,  theo con m¾t cña ng­êi m¸c-xÝt,  cña chñ nghÜa d¹ v× lîi Ých cña giai cÊp c«ng nh©n. C¸c t¸c phÈm cña d©n tuý trong nh÷ng n¨m 60 - 70 thÕ kû XIX, coi ®ã lµ mét trµo V. I. Lª-nin to¸t lªn mét sù nhËn thøc s¸ng t¹o vÒ chñ l­u d©n chñ - c¸ch m¹ng trong mét n­íc ®ang ë vµo ®ªm tr­íc nghÜa M¸c vµ sù vËn dông tµi t×nh chñ nghÜa M¸c cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n. vµo viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh kinh tÕ vµ chÝnh trÞ ë Nga, vµo viÖc x¸c ®Þnh nh÷ng nhiÖm vô ®Æt ra tr­íc phong trµo c«ng nh©n §ång thêi, trong t¸c phÈm ®ã, V. I. Lª-nin ®· phª ph¸n viÖc Nga. P. Xt¬-ru-vª, ®¹i biÓu cña "chñ nghÜa M¸c hîp ph¸p" ®· xuyªn
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. V . I. L ª - n i n 28 29 C¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin d¹y giai cÊp v« s¶n thÕ giíi, c¸c ®¶ng céng s¶n vµ c«ng nh©n trong tÊt c¶ c¸c n­íc biÕt c¸ch v¹ch mÆt c¸i sè ®«ng ®¶o nh÷ng "ng­êi b¹n d©n" vµ bän xÐt l¹i hiÖn nay, lµ bän ®ang t×m c¸ch lîi dông phong trµo c«ng nh©n nh»m phôc vô lîi Ých cña giai cÊp t­ s¶n. Trong phÇn phô lôc cho tËp thø nhÊt, lÇn ®Çu tiªn trong Toµn tËp cña V. I. Lª-nin cã in "C¸c ®¬n tõ cña V.I. U-li-a-nèp (Lª-nin) tõ n¨m 1887 ®Õn 1893". Nh÷ng v¨n kiÖn nµy lµ tµi liÖu bæ sung vÒ tiÓu sö cña V. I. Lª-nin. Cã hai l¸ ®¬n ®­îc ®¨ng lÇn ®Çu, ®ã lµ: ®¬n göi Toµ ¸n khu Xa-ma-ra ngµy 5 th¸ng Giªng 1893 vµ ®¬n göi Ch¸nh ¸n Toµ ¸n khu Xa-ma-ra ngµy 16 th¸ng N h÷ng biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ T¸m 1893. trong ®êi sèng n«ng d©n ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin trùc thuéc Ban chÊp hµnh trung ­¬ng Bµn vÒ cuèn s¸ch cña V. £. P«-xt¬-ni-cèp: §¶ng céng s¶n Liªn-x« "Kinh tÕ n«ng d©n ë miÒn Nam n­íc Nga"1 ViÕt vµo mïa xu©n n¨m 1893 In lÇn ®Çu vµo n¨m 1923 trong v¨n tËp Theo ®óng b¶n th¶o
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. V . I. L ª - n i n 30 31 "Kû niÖm 25 n¨m §¹i héi I cña §¶ng (1898 - 1923)" Trang ®Çu b¶n th¶o cuèn s¸ch cña V. I. Lª-nin: "Nh÷ng biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ trong ®êi sèng n«ng d©n"  1893 ¶nh thu nhá
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. V . I. L ª - n i n 32 3 I Cuèn s¸ch cña V. £. P«-xt¬-ni-cèp: "Kinh tÕ n«ng d©n ë miÒn Nam n­íc Nga" (M¸t-xc¬-va, 1891. Tr. XXXII + 391), xuÊt b¶n c¸ch ®©y hai n¨m, m« t¶ hÕt søc chi tiÕt vµ tØ mØ nÒn kinh tÕ n«ng d©n trong c¸c tØnh Ta-vrÝch, KhÐc-x«n vµ £-ca-tª-ri-n«- xl¸p, vµ chñ yÕu lµ trong nh÷ng huyÖn trªn ®Êt liÒn (ë phÝa B¾c) cña tØnh Ta-vrÝch. Khi m« t¶ nh­ thÕ, t¸c gi¶ ®· c¨n cø tr­íc hÕt  vµ chñ yÕu  vµo nh÷ng tµi liÖu ®iÒu tra thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng trong ba tØnh nãi trªn; vµ sau n÷a lµ c¨n cø vµo nh÷ng nhËn xÐt c¸ nh©n cña t¸c gi¶, nh÷ng nhËn xÐt nµy th× mét phÇn ®­îc tiÕn hµnh trong khi t¸c gi¶ thi hµnh chøc vô cña m×nh*, cßn mét phÇn n÷a ®­îc tiÕn hµnh nh»m môc ®Ých riªng lµ nghiªn cøu nÒn kinh tÕ n«ng d©n tõ n¨m 1887 ®Õn n¨m 1890. B¶n th©n viÖc tËp hîp thµnh mét toµn bé, nh÷ng tµi liÖu ®iÒu tra thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng vÒ c¶ mét vïng vµ tr×nh bµy d­íi mét h×nh thøc cã hÖ thèng nh÷ng kÕt qu¶ ®iÒu tra, lµ mét viÖc rÊt ®¸ng chó ý, v× tµi liÖu thèng kª cña héi ®ång ®Þa ph­¬ng2, tuy lµ tµi liÖu phong phó vµ hÕt søc tØ mØ vÒ t×nh h×nh kinh tÕ cña n«ng d©n, nh­ng ®· ®­îc cung cÊp d­íi mét h×nh thøc lµm cho nh÷ng tµi liÖu ®iÒu tra ®ã hÇu nh­ kh«ng ®em l¹i mét c¸i g× bæ Ých cho c«ng chóng c¶: nh÷ng tËp thèng kª cña c¸c * T ¸c gi¶ tr­íc kia lµ nh©n viªn së quy ho¹ch ruéng c«ng trong tØnh Ta-vrÝch.
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. V . I. L ª - n i n Nh÷ng biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ 4 5 héi ®ång ®Þa ph­¬ng ®Òu lµ nh÷ng bé s¸ch lín gåm toµn biÓu kh¸c; v× ®em mét vÊn ®Ò nhÊt ®Þnh nµo ®ã mµ t¸ch riªng ra, ®å (th­êng th× mçi huyÖn ®­îc dµnh riªng mét tËp) mµ chØ cø nh­ thÕ lµ tr¸i víi tù nhiªn vµ kh«ng lµm cho thÊy râ ®­îc toµn ®em s¾p xÕp l¹i thµnh tõng môc t­¬ng ®èi lín vµ rµnh m¹ch bé. VÊn ®Ò n«ng d©n thuª ruéng ®Êt kh«ng ph¶i phÇn ruéng còng ®ßi hái mét c«ng t¸c chuyªn m«n míi lµm ®­îc. Tõ l©u, ®­îc chia th× bÞ t¸ch khái vÊn ®Ò cho thuª ruéng ®­îc chia, ng­êi ta ®· c¶m thÊy cÇn ph¶i s¾p xÕp l¹i nh÷ng tµi liÖu thèng t¸ch khái nh÷ng sè liÖu chung vÒ viÖc ph©n lo¹i n«ng d©n c¨n kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng vµ chØnh lý nh÷ng tµi liÖu Êy. cø vµo ph­¬ng diÖn kinh tÕ, vµ nh÷ng sè liÖu vÒ diÖn tÝch gieo ChÝnh nh»m môc ®Ých ®ã, nªn trong thêi gian gÇn ®©y, ng­êi ta trång; nh÷ng viÖc cho thuª ruéng ®Êt ®ã chØ ®­îc coi lµ mét bé ®· b¾t tay vµo viÖc xuÊt b¶n tËp "KÕt qu¶ nh÷ng tµi liÖu thèng phËn cña kinh tÕ n«ng d©n th«i, kú thùc viÖc ®ã l¹i th­êng lµ kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng". KÕ ho¹ch xuÊt b¶n lµ nh­ sau: mét ph­¬ng thøc ®Æc thï trong lèi kinh doanh t­ h÷u. ChÝnh v× ng­êi ta chän mét vÊn ®Ò côc bé nµo ®ã nãi vÒ nÒn kinh tÕ thÕ mµ theo t«i, tèt h¬n lµ nªn tæng hîp nh÷ng sè liÖu thèng kª cña c¸c Héi ®ång ®Þa ph­¬ng vÒ mét vïng nhÊt ®Þnh, cã nh÷ng n«ng d©n, råi ng­êi ta tiÕn hµnh nghiªn cøu riªng ®Ó tæng hîp ®iÒu kiÖn kinh tÕ gièng nhau. tÊt c¶ nh÷ng sè liÖu ®· cã trong nh÷ng thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng vÒ vÊn ®Ò ®ã; ng­êi ta tËp hîp lÉn lén nh÷ng Tr×nh bµy qua nh÷ng ý kiÕn cña t«i vÒ c¸ch lµm thÕ nµo ®Ó sè liÖu vÒ vïng ®Êt ®en ë miÒn Nam n­íc Nga víi vïng kh«ng tæng hîp ®­îc chÝnh x¸c h¬n nh÷ng tµi liÖu ®iÒu tra thèng kª ph¶i ®Êt ®en ë miÒn B¾c, vÒ nh÷ng tØnh thuÇn tuý n«ng nghiÖp cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng, còng nh­ nh÷ng ý kiÕn ®· n¶y ra víi nh÷ng tØnh thñ c«ng nghiÖp. Hai tËp "KÕt qu¶" ®· xuÊt b¶n, trong khi t«i ®èi chiÕu c¸c tËp "KÕt qu¶" víi cuèn s¸ch cña P«- ®Òu ®· ®­îc so¹n ra c¨n cø vµo kÕ ho¹ch ®ã; tËp thø nhÊt xt¬-ni-cèp, t«i thÊy cÇn ph¶i nãi thªm r»ng nãi cho ®óng th× «ng chuyªn nãi vÒ "c«ng x· n«ng d©n" (V. V.), tËp thø hai vÒ "viÖc P«-xt¬-ni-cèp ®· kh«ng tù ®Ò ra cho m×nh nhiÖm vô tæng hîp: n«ng d©n thuª ruéng ®Êt kh«ng ph¶i phÇn ruéng ®­îc chia" «ng coi nh÷ng sè liÖu lµ thø yÕu vµ hoµn toµn chó t©m vµo viÖc (N. Ca-r­-sÐp)3. Ta cã quyÒn kh«ng tin r»ng ph­¬ng ph¸p tæng m« t¶ sao cho ®Çy ®ñ vµ næi bËt. hîp ®ã lµ chÝnh x¸c: tr­íc hÕt, v× ph­¬ng ph¸p ®ã ®ßi hái ph¶i Trong khi m« t¶ nh­ thÕ, t¸c gi¶ chó ý gÇn nh­ ®ång ®Òu tæng hîp l¹i lµm mét nh÷ng sè liÖu vÒ c¸c khu vùc kinh tÕ ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt kinh tÕ, hµnh chÝnh - ph¸p lý kh¸c nhau cã nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ kh¸c nhau (®ång thêi (h×nh thøc chiÕm h÷u ruéng ®Êt), còng nh­ nh÷ng vÊn ®Ò cã hÕt søc khã mµ nªu lªn ®­îc nh÷ng ®Æc tr­ng riªng cña tÝnh chÊt kü thuËt (vÊn ®Ò ranh giíi, chÕ ®é kinh doanh, sè tõng khu vùc, v× nh÷ng tµi liÖu ®iÒu tra cña c¸c héi ®ång thu ho¹ch) nh­ng «ng cã ý ®Æt nh÷ng vÊn ®Ò thø nhÊt lªn ®Þa ph­¬ng ®Òu ch­a ®Çy ®ñ, vµ v× nhiÒu huyÖn ®· bÞ bá hµng ®Çu. sãt: nh÷ng khã kh¨n ®ã ®Òu ®· biÓu lé ngay trong tËp "KÕt Trong bµi tùa, «ng P«-xt¬-ni-cèp viÕt: "Ph¶i thó thùc qu¶" thø hai; «ng Ca-r­-sÐp còng ®· thÊt b¹i khi «ng ta r»ng ®¸ng lÏ cã thÓ chó ý nhiÒu ®Õn kü thuËt cña kinh tÕ ®Þnh ®em nh÷ng sè liÖu thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa n«ng d©n, th× t«i l¹i Ýt chó ý ®Õn, nh­ng së dÜ t«i lµm nh­ ph­¬ng ¸p dông cho nh÷ng khu vùc kh¸c nhau); sau n÷a, thÕ lµ v×, theo t«i th× trong nÒn kinh tÕ n«ng d©n nh÷ng v× hoµn toµn kh«ng thÓ m« t¶ riªng rÏ mét mÆt nµo ®ã cña ®iÒu kiÖn kinh tÕ cã mét vai trß quan träng h¬n lµ kü thuËt. nÒn kinh tÕ n«ng d©n mµ l¹i kh«ng nãi ®Õn nh÷ng mÆt B¸o chÝ n­íc ta... th­êng coi nhÑ mÆt kinh tÕ... Ng­êi ta
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. V . I. L ª - n i n N h÷ng biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ 6 7 rÊt Ýt chó ý nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ cã tÝnh chÊt c¬ b¶n n«ng nghiÖp vµ lµm cho t×nh tr¹ng nh©n khÈu thõa  vèn vÉn ®èi víi nÒn kinh tÕ n«ng d©n ë n­íc ta, nh­ vÊn ®Ò ruéng ®Êt cã trong n«ng nghiÖp n­íc ta  cµng nÆng nÒ h¬n ®èi víi n«ng vµ vÊn ®Ò ranh giíi ruéng ®Êt. Cuèn s¸ch nµy dµnh mét phÇn d©n, nªn nã ®· gãp phÇn lµm t¨ng thªm con sè nh÷ng gia ®×nh lín h¬n ®Ó lµm s¸ng tá chÝnh nh÷ng vÊn ®Ò Êy, vµ ®Æc biÖt lµ ®· trë thµnh thõa ®èi víi n«ng th«n, do ®ã ph¶i ®i n¬i kh¸c vÊn ®Ò ruéng ®Êt" (Lêi tùa, tr. IX). kiÕm c«ng ¨n, viÖc lµm vµ thùc tÕ ®· trë thµnh nh÷ng gia ®×nh n«ng d©n kh«ng ruéng ®Êt. §ång thêi, víi nh÷ng ph­¬ng ph¸p Hoµn toµn ®ång ý víi c¸ch nh×n cña t¸c gi¶ vÒ tÇm quan trång trät hiÖn ®ang ®­îc ¸p dông, vµ víi tÝnh chÊt qu¶ng canh träng t­¬ng ®èi cña nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ vµ kü thuËt, nªn t«i cña n«ng nghiÖp th× viÖc sö dông nh÷ng m¸y mãc lín vµo n«ng ®Þnh dµnh bµi cña t«i ®Ó chØ tr×nh bµy riªng c¸i phÇn t¸c phÈm nghiÖp ®­a ®êi sèng cña n«ng d©n lªn cao ®Õn mét møc mµ tõ cña «ng P«-xt¬-ni-cèp trong ®ã nÒn kinh tÕ n«ng d©n lµ ®èi t­îng ®Ó nghiªn cøu vÒ mÆt kinh tÕ - chÝnh trÞ*. tr­íc ®Õn nay kh«ng thÓ nghÜ tíi ®­îc. §ã lµ ®iÒu ®¶m b¶o cho søc m¹nh cña nh÷ng sù biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ trong ®êi sèng Trong bµi tùa, t¸c gi¶ ®· nãi râ nh÷ng ®iÓm chñ yÕu cña cña n«ng d©n. Nªu ra vµ nãi râ nh÷ng sù biÕn ®æi Êy trong viÖc nghiªn cøu ®ã nh­ sau: n«ng d©n miÒn Nam n­íc Nga, ®ã lµ nhiÖm vô trùc tiÕp cña "Do m¸y mãc, trong thêi gian gÇn ®©y, ®· ®­îc sö dông cuèn s¸ch nµy" (Lêi tùa, tr. X). réng r·i trong c«ng viÖc ®ång ¸ng cña n«ng d©n vµ do quy m« kinh doanh cña bé phËn n«ng d©n kh¸ gi¶ ®­îc më réng ra Tr­íc khi tr×nh bµy xem nh÷ng sù biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ nhiÒu, nªn ®êi sèng n«ng nghiÖp ë n­íc ta ®i vµo mét giai ®ã, theo ý cña t¸c gi¶, lµ nh÷ng g×, t«i cÇn ph¶i nãi thªm hai ®o¹n míi, giai ®o¹n nµy ch¾c ch¾n lµ sÏ cßn ®­îc nh÷ng ®iÒu ®iÓm d­íi ®©y: kiÖn kinh tÕ khã kh¨n trong n¨m nay t¹o cho mét ®µ ph¸t triÓn Mét lµ, nh­ trªn kia ta ®· thÊy, P«-xt¬-ni-cèp cho ta biÕt míi. Quy m« kinh doanh vµ viÖc sö dông m¸y mãc mµ t¨ng nh÷ng sè liÖu vÒ nh÷ng tØnh KhÐc-x«n, £-ca-tª-ri-n«-xl¸p vµ Ta- lªn, th× n¨ng suÊt lao ®éng cña n«ng d©n vµ kh¶ n¨ng lao ®éng vrÝch; nh­ng chØ nh÷ng sè liÖu vÒ tØnh Ta-vrÝch lµ cã ®Çy ®ñ chi cña gia ®×nh còng t¨ng lªn rÊt nhiÒu, ®ã lµ ®iÒu mµ tõ tr­íc ®Õn tiÕt th«i, mµ còng kh«ng ph¶i ®èi víi toµn tØnh: t¸c gi¶ kh«ng nay ng­êi ta vÉn kh«ng nh×n thÊy, khi x¸c ®Þnh diÖn tÝch do cung cÊp ®­îc nh÷ng sè liÖu vÒ Cr­m lµ vïng cã nh÷ng ®iÒu mét hé n«ng d©n cã thÓ canh t¸c ®­îc... kiÖn kinh tÕ h¬i kh¸c mét chót, mµ chØ chó träng ®Õn ba huyÖn ViÖc sö dông m¸y mãc trong nÒn kinh tÕ n«ng d©n lµm trªn ®Êt liÒn n»m ë phÝa B¾c tØnh Ta-vrÝch, tøc lµ huyÖn BÐc-®i- cho nh÷ng ®iÒu kiÖn sinh ho¹t thay ®æi rÊt nhiÒu: viÖc sö an-xc¬, Mª-li-t«-p«n vµ §ni-Ðp-r¬. T«i còng chØ dïng nh÷ng sè dông m¸y mãc nh­ thÕ ®· gi¶m bít nhu cÇu vÒ nh©n c«ng liÖu thuéc ®éc ba huyÖn ®ã th«i. Hai lµ, trong tØnh Ta-vrÝch, ngoµi ng­êi Nga ra cßn cã * Theo t«i th× tr×nh bµy nh­ thÕ kh«ng ph¶i lµ thõa, v× cuèn s¸ch cña «ng c¶ ng­êi §øc vµ ng­êi Bun-ga-ri sinh sèng n÷a, nh­ng sè P«-xt¬-ni-cèp  mét trong nh÷ng tr­íc t¸c xuÊt s¾c nhÊt trong sè c¸c tr­íc t¸c kinh tÕ ë n­íc ta trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y  hÇu nh­ kh«ng ®­îc ai biÕt ng­êi §øc vµ ng­êi Bun-ga-ri kh«ng ®«ng b»ng ng­êi Nga: tíi c¶. Cã lÏ mét phÇn lµ do t¸c gi¶, tuy ®· thõa nhËn tÇm quan träng lín lao trong tæng sè 19586 hé thuéc huyÖn §ni-Ðp-r¬, cã 113 hé cña nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ, nh­ng l¹i tr×nh bµy nh÷ng vÊn ®Ò ®ã hÕt søc t¶n di d©n ng­êi §øc, tøc lµ chØ cã vÎn vÑn 0,6%. T¹i huyÖn m¹n vµ ®· ®­a vµo b¶n tr×nh bµy cña m×nh qu¸ nhiÒu chi tiÕt thuéc vÒ nh÷ng Mª-li-t«-p«n, trong tæng sè 34 978 hé, cã (1 874 + 285 =) vÊn ®Ò kh¸c.
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. V . I. L ª - n i n N h÷ng biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ 8 9 2 1 59 hé ng­êi §øc vµ ng­êi Bun-ga-ri, tøc lµ 6,1%. Sau ®ã lµ mét ®¬n vÞ hoµn chØnh ®Ó nãi vÒ møc sinh ho¹t ®­îc, vµ cïng, t¹i huyÖn BÐc-®i-an-xc¬, trong tæng sè 28 794 hé, th× cã hÕt søc khã mµ dïng nh÷ng con sè trung b×nh ®Ó nãi lªn møc 7 224 hé ng­êi §øc vµ ng­êi Bun-ga-ri, tøc lµ 25%. Tæng céng sinh ho¹t ®ã ®­îc. Nh÷ng con sè trung b×nh ®ã tuy cã nãi lªn l¹i th× trong tæng sè 83 358 hé cña c¶ ba huyÖn, cã 9 496 hé di ®­îc mét vµi ®iÒu kiÖn chung cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh trong ®êi d©n, tøc lµ vµo kho¶ng 1/9. VËy lµ, nãi chung sè hé di d©n lµ sèng kinh tÕ cña n«ng d©n, nh­ng kh«ng lµm cho ta cã ®­îc rÊt Ýt, mµ trong huyÖn §ni-Ðp-r¬ th× con sè ®ã l¹i hoµn toµn mét kh¸i niÖm nµo vÒ tÝnh mu«n h×nh mu«n vÎ cña c¸c hiÖn kh«ng ®¸ng kÓ. T¸c gi¶ ®· m« t¶ tØ mØ kinh tÕ cña nh÷ng hé di t­îng kinh tÕ trong thùc tÕ" (tr. 106). d©n, lu«n lu«n t¸ch rêi kinh tÕ cña nh÷ng hé ®ã víi kinh tÕ cña D­íi ®ã mét chót, P«-xt¬-ni-cèp l¹i cßn nãi râ h¬n: nh÷ng hé ng­êi Nga. T«i kh«ng nãi ®Õn tÊt c¶ nh÷ng sù m« t¶ "Møc sèng kh«ng ®Òu nhau khiÕn cho hÕt søc khã mµ nhËn ®ã mµ hoµn toµn chØ nãi ®Õn kinh tÕ cña n«ng d©n Nga th«i. xÐt ®­îc møc sèng kh¸ gi¶ chung cña d©n c­. Nh÷ng ng­êi nµo ThËt ra th× sè liÖu bao gåm c¶ ng­êi Nga lÉn ng­êi §øc, nh­ng ®i l­ít qua nh÷ng lµng lín trong tØnh Ta-vrÝch, th­êng kÕt luËn v× con sè ng­êi §øc kh«ng ®«ng, nªn dï cã nhËp ng­êi §øc r»ng nh÷ng n«ng d©n ë ®©y ®Òu rÊt kh¸ gi¶; nh­ng mét lµng vµo th× còng kh«ng lµm cho tû lÖ chung thay ®æi, thµnh thö mµ nöa sè n«ng d©n lµ nh÷ng ng­êi kh¸ gi¶, cßn mét nöa th× chóng ta hoµn toµn cã thÓ dùa vµo nh÷ng sè liÖu ®ã ®Ó nhËn lu«n lu«n ë trong t×nh tr¹ng bÇn cïng, nh­ vËy cã thÓ nãi ®ã lµ ®Þnh nÒn kinh tÕ cña n«ng d©n Nga. Nh÷ng ng­êi Nga ë tØnh Ta- mét lµng kh¸ gi¶ ®­îc kh«ng? Vµ c¨n cø vµo dÊu hiÖu nµo ®Ó vrÝch, ®Õn lµm ¨n sinh sèng ë ®Êy trong 30 n¨m gÇn ®©y, chØ x¸c ®Þnh møc ®é kh¸ gi¶ cña lµng nµy hay lµng nä? Râ rµng lµ ë kh¸c n«ng d©n thuéc c¸c tØnh kh¸c ë chç hä kh¸ gi¶ h¬n. Trong ®©y nh÷ng con sè trung b×nh  lµ nh÷ng con sè nãi lªn t×nh tØnh ®ã, chÕ ®é chiÕm h÷u ruéng ®Êt c«ng x·, theo lêi t¸c gi¶ nãi, h×nh cña d©n c­ trong c¶ mét lµng hay c¶ mét khu vùc  ch­a lµ "cã tÝnh chÊt ®iÓn h×nh vµ æn ®Þnh"*; nãi tãm l¹i, trõ nh÷ng hé ®ñ ®Ó kÕt luËn vÒ møc ®é kh¸ gi¶ cña n«ng d©n ®­îc. Muèn xÐt di d©n ra th× kinh tÕ n«ng d©n trong tØnh Ta-vrÝch, vÒ c¨n b¶n, møc ®é kh¸ gi¶ ®ã, th× chØ cã thÓ c¨n cø vµo rÊt nhiÒu sè liÖu, vµ kh«ng kh¸c víi h×nh lo¹i chung cña kinh tÕ n«ng d©n Nga. ph©n d©n c­ thµnh nhiÒu lo¹i kh¸c nhau " (tr. 154). Ng­êi ta cã thÓ t­ëng r»ng khi t¸c gi¶ x¸c nhËn sù ph©n ho¸ II trong n«ng d©n, th× nh­ vËy lµ h×nh nh­ t¸c gi¶ ch¼ng nãi lªn ®­îc mét ®iÒu g× míi mÎ c¶: sù ph©n ho¸ nµy ®· ®­îc nãi ®Õn P «-xt¬-ni-cèp nãi: "HiÖn nay, trong bÊt cø lµng nµo t­¬ng trong hÇu hÕt nh÷ng tr­íc t¸c bµn vÒ kinh tÕ n«ng d©n nãi ®èi lín ë miÒn Nam Nga (vµ ch¾c lµ ng­êi ta còng cã thÓ chung råi. Nh­ng vÊn ®Ò lµ khi ng­êi ta nh¾c ®Õn sù ph©n ho¸ nãi nh­ thÕ ®èi víi phÇn lín nh÷ng ®Þa ph­¬ng trong n­íc ®ã th× th­êng coi nhÑ ý nghÜa cña nã, ng­êi ta xem sù ph©n ho¸ Nga) t×nh h×nh kinh tÕ cña c¸c lo¹i d©n c­ ®Òu kh¸c nhau ®ã lµ kh«ng quan träng hay thËm chÝ cßn coi lµ mét ®iÒu ngÉu rÊt nhiÒu, ®Õn nçi hÕt søc khã mµ coi riªng tõng lµng nµo nhiªn n÷a, ng­êi ta cho r»ng cã thÓ nãi ®Õn h×nh lo¹i kinh tÕ n«ng d©n, vµ cßn dïng nh÷ng con sè trung b×nh ®Ó nªu lªn ®Æc tr­ng cña h×nh lo¹i ®ã, ng­êi ta th¶o luËn vÒ ý nghÜa cña c¸c * ChÕ ®é chiÕm h÷u ruéng ®Êt theo tõng n«ng hé c¸ thÓ chØ cã trong lo¹i biÖn ph¸p thùc tÕ ®èi víi toµn thÓ n«ng d©n. Trong cuèn n¨m ®Þa ph­¬ng th«i.
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. V . I. L ª - n i n N h÷ng biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ 10 11 s¸ch cña m×nh, P«-xt¬-ni-cèp ®· ph¶n ®èi nh÷ng quan ®iÓm c¬ quan thèng kª cña c¸c Héi ®ång ®Þa ph­¬ng chØ thu thËp nh­ thÕ. ¤ng nªu râ (vµ kh«ng ph¶i chØ mét lÇn mµ th«i) "tÝnh nh÷ng sè liÖu vÒ tõng c«ng x· n«ng th«n, chø kh«ng thu thËp chÊt hÕt søc nhiÒu h×nh nhiÒu vÎ cña t×nh h×nh kinh tÕ cña c¸c nh÷ng sè liÖu vÒ mçi n«ng hé. Nh­ng ch¼ng bao l©u ng­êi ta n«ng hé ë trong c«ng x·" (tr. 323) vµ «ng kiªn quyÕt ph¶n ®èi nhËn thÊy r»ng t×nh h×nh tµi s¶n cña c¸c n«ng hé Êy cã kh¸c "khuynh h­íng coi giíi n«ng d©n lµ mét chØnh thÓ thuÇn nhÊt, nhau, cho nªn ng­êi ta liÒn tiÕn hµnh ®iÒu tra tõng hé, ®ã lµ nh­ nh÷ng phÇn tö trÝ thøc thµnh thÞ ë n­íc ta, cho ®Õn nay, b­íc ®Çu tiªn nh»m nghiªn cøu s©u h¬n vÒ t×nh h×nh kinh tÕ vÉn coi lµ nh­ thÕ" (tr. 351). ¤ng nãi: "Nh÷ng tµi liÖu ®iÒu tra cña n«ng d©n. B­íc tiÕp theo lµ viÖc dïng c¸c biÓu ®å tæng hîp: thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng vÒ m­êi n¨m gÇn ®©y, xuÊt ph¸t tõ nhËn thøc cho r»ng t×nh h×nh tµi s¶n cña n«ng d©n ®· cho ta thÊy râ r»ng c«ng x· n«ng th«n ë n­íc ta hoµn toµn trong c«ng x·4 cã nh÷ng sù kh¸c nhau s©u s¾c h¬n nh÷ng sù kh«ng ph¶i lµ mét ®¬n vÞ thuÇn nhÊt nh­ c¸c nhµ chÝnh luËn kh¸c nhau gi÷a c¸c lo¹i n«ng d©n ®­îc s¾p xÕp theo ®Þa vÞ n­íc ta vµo nh÷ng n¨m 70 ®· t­ëng; vµ cho ta thÊy râ r»ng ph¸p lý, nªn nh÷ng nh©n viªn thèng kª c¨n cø vµo nh÷ng sù trong mÊy chôc n¨m gÇn ®©y, d©n c­ trong c«ng x· n«ng th«n kh¸c nhau nhÊt ®Þnh vÒ t×nh h×nh tµi s¶n, mµ ph©n lo¹i tÊt c¶ ®Òu ph©n ho¸ thµnh nhiÒu lo¹i víi t×nh h×nh kinh tÕ hÕt søc nh÷ng chØ tiªu vÒ t×nh h×nh kinh tÕ cña n«ng d©n, ch¼ng h¹n kh¸c nhau" (tr. 323). nh­ chia n«ng d©n thµnh tõng lo¹i c¨n cø vµo diÖn tÝch gieo P«-xt¬-ni-cèp ®­a ra rÊt nhiÒu sè liÖu, r¶i r¸c trong toµn bé trång tÝnh theo ®ª-xi-a-tin, c¨n cø vµo sè sóc vËt cµy kÐo, c¨n cø cuèn s¸ch, ®Ó chøng thùc cho quan ®iÓm cña m×nh, vµ b©y giê vµo phÇn ruéng canh t¸c ®­îc chia cña mçi hé, v. v. . ®©y, chóng ta cÇn ph¶i tæng hîp nh÷ng sè liÖu ®ã l¹i mét c¸ch Thèng kª cña c¸c Héi ®ång ®Þa ph­¬ng tØnh Ta-vrÝch ph©n cã hÖ thèng ®Ó kiÓm tra xem quan ®iÓm ®ã cã ®óng kh«ng; ®Ó lo¹i n«ng d©n, c¨n cø vµo sè ruéng ®Êt gieo trång? P«-xt¬-ni- gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y: vÊn ®Ò gi÷a "nh÷ng phÇn tö cèp cho r»ng c¸ch ph©n lo¹i nh­ thÕ "lµ rÊt ®¹t" (tr. XII), v× trÝ thøc thµnh thÞ", lµ nh÷ng ng­êi coi n«ng d©n lµ mét c¸i g× "trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña c¸c huyÖn ë Ta-vrÝch, th× thuÇn nhÊt, vµ P«-xt¬-ni-cèp, lµ ng­êi kh¼ng ®Þnh r»ng n«ng diÖn tÝch gieo trång lµ dÊu hiÖu quan träng nhÊt nãi lªn møc d©n rÊt kh«ng thuÇn nhÊt, th× bªn nµo ®óng? råi ®Õn vÊn ®Ò sèng cña n«ng d©n" (tr. XII). P«-xt¬-ni-cèp nãi: "Trong c¸c vïng tÝnh kh«ng thuÇn nhÊt ®ã s©u s¾c nh­ thÕ nµo? nÕu chóng ta chØ th¶o nguyªn ë miÒn Nam n­íc Nga, c¸c nghÒ phô ®ñ mäi lo¹i c¨n cø vµo nh÷ng con sè trung b×nh th«i th× tÝnh chÊt ®ã cã lµm vµ cã tÝnh chÊt phi n«ng nghiÖp, trong n«ng d©n, h·y cßn t­¬ng cho chóng ta khã nªu râ ®­îc ®Æc tr­ng kinh tÕ - chÝnh trÞ ®èi Ýt ph¸t triÓn, vµ c«ng viÖc chñ yÕu cña tèi ®¹i ®a sè d©n c­ chung cña nÒn kinh tÕ n«ng d©n kh«ng? tÝnh chÊt ®ã cã kh¶ n«ng th«n hiÖn nay lµ nghÒ n«ng dùa trªn viÖc trång ngò cèc lµ n¨ng thay ®æi ®­îc t¸c dông vµ ¶nh h­ëng cña nh÷ng biÖn ph¸p thùc tÕ ®èi víi c¸c lo¹i n«ng d©n kh¸c nhau, kh«ng? chÝnh". "Theo thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng, th× trong c¸c huyÖn miÒn B¾c tØnh Ta-vrÝch 7,6% n«ng d©n quª qu¸n ë Tr­íc khi dÉn ra nh÷ng con sè dï ng lµm tµi liÖu cÇn ®Êy hoµn toµn lµm nghÒ thñ c«ng; ngoµi ra, 16,3% d©n c­ cßn thiÕt ®Ó gi¶i ®¸p nh÷ng vÊn ®Ò ®ã, cÇn thÊy râ r»ng tÊt lµm thªm mét nghÒ phô n÷a bªn c¹nh viÖc canh t¸c ruéng c¶ nh÷ng sè liÖu thuéc lo¹i Êy ®Òu do P«-xt¬-ni-cèp rót tõ nh÷ng tËp thèng kª cña c¸c héi ®ång ®Þa p h­¬ng nãi ®Êt cña m×nh" (tr. 108). Thùc vËy, ngay c¶ ®èi víi c¸c ®Þa vÒ t Ønh Ta-vrÝch. Trong nh÷ng cuéc ®iÒu tra th× lóc ®Çu, ph­¬ng kh¸c ë Nga còng vËy, ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i c¨n cø vµo
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. V . I. L ª - n i n N h÷ng biÕn ®æi míi vÒ kinh tÕ 12 13 tû lÖ phÇn tr¨m cña c¸c lo¹i ®ã so víi tæng sè hé lµ nh­ diÖn tÝch gieo trång lµ ph­¬ng ph¸p ®óng h¬n nhiÒu so víi nh÷ng ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i kh¸c ®· ®­îc c¸c nhµ thèng kª sau: cña c¸c héi ®ång ®Þa ph­¬ng ¸p dông, ch¼ng h¹n, nh­ ph­¬ng C¸c huyÖn DiÖn tÝch gieo ph¸p ph©n lo¹i c¨n cø theo sè ®ª-xi-a-tin ruéng ®Êt ®­îc chia trång trung b×nh cña mçi hé hay sè ruéng ®Êt gieo trång ®­îc chia cña mçi hé: Sè hé tÝnh theo BÐc-®i-an- Mª-li- §ni- cña mçi hé tÝnh mét mÆt v× sè ruéng ®Êt ®­îc chia kh«ng trùc tiÕp nãi lªn møc tû lÖ phÇn tr¨m xc¬ t«-p«n Ðp-r¬ chung c¶ ba huyÖn ®é kh¸ gi¶ cña n«ng hé, do chç diÖn tÝch phÇn ruéng ®­îc chia % % % (tÝnh theo phô thuéc vµo sè nh©n khÈu ®­îc ®¨ng ký5 tøc lµ phô thuéc ®ª-xi-a-tin) Kh«ng gieo trång 6 7,5 9 - vµo sè nam giíi trong gia ®×nh, vµ chØ gi¸n tiÕp phô thuéc vµo Gieo trång tõ 5 ®ª-xi-a- t×nh h×nh kh¸ gi¶ cña ng­êi chñ hé th«i;  sau cïng cßn v× tin trë l¹i 12 11,5 11 3,5 ng­êi n«ng d©n cã thÓ kh«ng sö dông phÇn ruéng ®­îc chia Gieo trång tõ 5 ®Õn 10 cña m×nh nh­ng l¹i ®em cho thuª ®i vµ kh«ng cã kh¶ n¨ng sö ®ª-xi-a-tin 22 21 20 8 Gieo trång tõ 10 ®Õn 25 dông phÇn ®Êt Êy do thiÕu n«ng cô. MÆt kh¸c, nÕu nghÒ chÝnh ®ª-xi-a-tin 38 39 41,8 16,4 cña d©n c­ lµ nghÒ n«ng, th× cÇn ph¶i x¸c ®Þnh diÖn tÝch gieo Gieo trång tõ 25 ®Õn 50 trång, míi tÝnh to¸n ®­îc s¶n l­îng, míi x¸c ®Þnh ®­îc sè lóa ®ª-xi-a-tin 19 16,6 15,1 34,5 m× mµ ng­êi n«ng d©n tiªu dïng, còng nh­ mua hay b¸n, v× Gieo trång trªn 50 ®ª- xi-a-tin 3 4,4 3,1 75 kh«ng lµm s¸ng tá nh÷ng vÊn ®Ò Êy th× còng vÉn sÏ kh«ng thÊy râ ®­îc mét mÆt rÊt quan träng cña nÒn kinh tÕ n«ng d©n: sÏ Nh÷ng tû lÖ chung (nh÷ng tû lÖ phÇn tr¨m ®ã lµ tÝnh cho kh«ng hiÓu râ ®­îc tÝnh chÊt cña nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp cña toµn bé d©n c­, kÓ c¶ ng­êi §øc), nÕu kh«ng tÝnh sè ng­êi §øc, n«ng d©n vµ tÇm quan träng cña nÒn kinh tÕ ®ã so víi nh÷ng th× còng kh«ng thay ®æi lµ bao, vÝ dô, t¸c gi¶ tÝnh tæng céng kho¶n kiÕm thªm, v. v.. Sau hÕt, chÝnh lµ ph¶i c¨n cø vµo diÖn trong 3 huyÖn ë tØnh Ta-vrÝch cã 40% n«ng d©n gieo trång trªn tÝch gieo trång ®Ó ph©n lo¹i th× míi cã thÓ so s¸nh kinh tÕ cña Ýt ruéng ®Êt (tõ 10 ®ª-xi-a-tin trë l¹i), 40% n«ng d©n gieo trång mét hé víi c¸i gäi lµ tiªu chuÈn chiÕm h÷u ruéng ®Êt vµ tiªu mét diÖn tÝch trung b×nh (tõ 10 ®Õn 25 ®ª-xi-a-tin) vµ 20% n«ng chuÈn canh t¸c cña n«ng d©n, víi tiªu chuÈn l­¬ng thùc d©n gieo trång nhiÒu ruéng ®Êt. nÕu kh«ng tÝnh nh÷ng ng­êi (Nahrungsfläche) vµ tiªu chuÈn lao ®éng (Arbeitsfläche). Tãm §øc th× con sè 20% ®ã gi¶m bít ®i 1/6 (cßn 16,7%, nghÜa lµ chØ l¹i, viÖc ph©n lo¹i c¨n cø vµo diÖn tÝch gieo trång kh«ng nh÷ng gi¶m bít 3,3%), khiÕn cho con sè n«ng d©n gieo trång Ýt ruéng lµ mét ph­¬ng ph¸p rÊt ®¹t, mµ cßn lµ ph­¬ng ph¸p tèt nhÊt vµ ®Êt t¨ng lªn mét c¸ch t­¬ng øng. tuyÖt ®èi cÇn thiÕt. §Ó x¸c ®Þnh møc ®é nhiÒu h×nh nhiÒu vÎ cña c¸c lo¹i n«ng C¨n cø vµo diÖn tÝch gieo trång, c¸c nhµ thèng kª cña d©n ®ã, chóng ta h·y b¾t ®Çu xÐt xem t×nh h×nh së h÷u vµ sö tØnh Ta-vrÝch ®· chia n«ng d©n thµnh 6 lo¹i: 1) kh«ng gieo dông ruéng ®Êt nh­ thÕ nµo. trång; 2) gieo trång tõ 5 ®ª-xi-a-tin trë l¹i; 3) tõ 5 ®Õn 10 ®ª-xi-a-tin; 4) tõ 10 ®Õn 25 ®ª-xi-a-tin; 5) Tõ 25 ®Õn 50 ®ª-xi-a- P«-xt¬-ni-cèp ®­a ra biÓu ®å sau ®©y (tæng sè ba lo¹i ruéng tin; vµ 6) trªn 50 ®ª-xi-a-tin mçi hé. VÒ c¶ ba huyÖn th× ®Êt ghi trong biÓu ®å kh«ng ph¶i lµ do t¸c gi¶ tÝnh ra (tr. 145);
nguon tai.lieu . vn
Chính trị học Báo chí - Truyền thông Xã hội học Giáo dục học Tâm lý học Lịch sử - Văn hoá Triết học Ngôn ngữ học Thư viện thông tin Văn học nước ngoài Ngư nghiệp Hành chính - Pháp luật Địa lý - Địa danh Văn học Việt nam Lịch sử Đảng CNXH - KH Tư Tưởng HCM Ngụ ngôn - Cổ tích Ca dao - Tục ngữ Hoá học Sinh học Y khoa - Dược Kinh tế học