Xem mẫu
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính T riế họ Mác vớ thờ đ i ngày nay t c i iạ Mang Nguyên Chính (B an n ghi ê n cứ gi ả g d ạ t riế h ọ t rư ng Đ ng TW Đ STQ) u n y tc ờ ả C Bư c vào th ếkỷmớ, trong lú c chú ng ta đ n g bă kh oă giữ ớ i a n n a tru yề thố g và h iệ đ i, phư ng Đông và p hư n g T ây, k hoa họ n n nạ ơ ơ c công ngh ệvà nh ân vă , ch ính trị à k inh tế th ì n hậ ra rằ g, n v , n n Má c vớ tưcách là n hà tưtư n g vĩ ạ củ nh ân loạ ởth ếk ỷXX, i ở đi a i tưtư ng tr iế h ọ sâ u x a củ Ngư i vẫ tỏ sáng k há c th ư n g ở ở t c a ờna ờ thếk ỷXXI, đ lạ ch o x ã hộ loài n gư i thờ đ i ngà y n ay mộ d i ểi i ờ iạ t sả tưtư ng vô cù ng qu ý báu . Trong đ , tôi cho rằ g có 3 để n ở ó n im thểh iệ rõ n hấ mố qua n h ệgiữ triế h ọ Mác vớ th ờ đ i n gày n t i a t c i iạ n ay là: Mác vớ ha i trào l ư lịh sửlớ củ thờ đ i n gày na y và i uc n a iạ Má c vớ tin h h oa củ tinh thầ thờ đ i n gày na y. i a n iạ I. M ác vớ hai trào lư lịh sửlớ củ thờ đ i n gà y nay. i uc na iạ II . Mác vớ h ai xu thếlịh sửlớ củ th ờ đ i ngà y nay. i c na iạ II I. Ch ủn gh ĩ Mác vớ tinh hoa tin h th ầ th ờ đ i ngà y n ay. a i n iạ http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 1
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính I. M ác vớ hai t rào l ư l ịh sửl ớ củ thờ đ i ng ày nay . i uc n a iạ Th ờ đ i n gà y n ay có h ai trào lư lịh sửlớ , đ là trào lư ph át iạ uc nó u triể (hiệ đ i hoá) và trà o lư XHCN. Đố vớ h ai trào l ư lịh n nạ u i i uc sửlớ nà y, trư c đ y chú ng ta có kh uynh h ư ng ch o rằ g, M ác n ớâ ớ n là ngư i d ựkiế lịh sửcủ trào lư lịh sửxã hộ ch ủn gh ĩ. Kỳ ờ nc a uc i a thự , đ i vớ hai tr ào lư l ịh sửlớ n ày, M ác đ u có n h ữ g dự cối uc n ề n k iế sâ u xa, và đ tr ì h bà y mộ cá ch sâu sắ mố qua n hện ộ n ã n t c i i tạ củ ch úng. ia Vềtr ào lư ph át triể , Má c chỉ õ: “ ái mà các n ư c công nghiệ u n r C ớ p k ém phá t triể th ểhiệ ch o các n ư c côn g ngh iệ k ém ph át n n ớ p triể th ấ đ ợ ch ỉà cả h tư n g lớ củ họ(1) Ôn g ch o r ằ g: n y ưc l n ợ n a " n " Cá c nư c đ i côn g nghiệ ph át triể cũ g đ n g ả h hư ng n hiề ớạ p nna n ở u h oặ ít đ n các nư c ph i công nghi ệ , bở vì các n ư c phi công c ế ớ p i ớ n gh iệ , d o có sựtra o đ i “ ậ dịh " thếgiớ mà bịôi cu ố vào p ổmu c i l n cuộ cạ h tranh p hổ b iế "(2) . Côn g ngh iệ h oá là giai đ ạ c n n p on k hông thểb ỏqua củ sựp hát triể xã h ộ loài n gư i. T ừxã h ộ a n i ờ i n ôn g ngh iệ tru yề thố g chuyế lên x ã h ộ côn g n gh iệ hiệ đ i p n n n i p nạ là con đ ờ g p há t tri ể tấ yế củ xã hộ ởb ấ cứmộ dâ n tộ ưn ntu a i t t c và qu ố gi a nào tr ên th ếgiớ. T hờ đ i củ Má c chỉ ó sốít các c i iạ a c n ư c Châu Âu thự hiệ sựch uyể b iế n ày và đ bư c và o hàn g ớ c n n n ã ớ n gũcác nư c p hát triể . Că cứvào sựphâ n tích củ chủn ghĩ ớ n n a a d uy vậ lịh sửrằ g lự lư n g sả xu ấ tiên tiế tấ yế sẽth ay tc n cợ n t ntu thếlự l ư ng sả x uấ lạ h ậ , M ác ch ỉ õ các n ư c côn g nghiệ cợ n tc u r ớ p k ém ph át triể tấ n hiên cũ g sẽth ự h iệ việ ch uyể từxã h ộ nt n c n c n i n ôn g ngh iệ tru yề th ố g lên xã hộ công nghiệ h iệ đ i giố g p n n i p nạ n n hư các nư c công n gh iệ p há t triể . D ựđ án sâ u sắ n ày đ ớ p n o c ã đ ợ lịh sửminh ch ứ g. Đ c biệ là sau n hữ g nă 60 củ th ế ưc c n ặ t n m a k ỷXX. Cù ng vớ sựsụ đ củ hệthố g th ự d ân đ qu ố, n hiề i pổa n c ế c u n ư c Á, Ph i, MỹLatin h đ giàn h đ ợ đ c lậ và rầ r ộđ lên ớ ã ưc ộ p m i http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 2
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính co n đ ờ g p hát triể tự ch ủ Đ xoá bỏnghèo n àn, ch ấ h ư g ưn n .ể n n k inh tế họbắ đ u đ y nh anh ti ế tr ì h công ngh iệ hoá . M ặ , tầấ n n p t k hác, cách mạ g th ôn g tin đ đ y nh anh tiế trì h p há t triể xã n ãẩ nn n h ộ, là m cho các n ư c p há t triể đ h oàn thà nh công n ghiệ hoá i ớ nã p cũ g đ n g trư c hàn g loạ vấ đ tá i p hát tr iể . Bấ cứnư c n ào n ứ ớ t nề n t ớ muố theo kị trào l ư th ờ đ i, k hông ch ị th ấ bạ trong.cuộ n p u iạ u t i c cạ h tran h qu ố tếkịh liệ, đ u cầ ph ả coi trọ g hế mứ , n c c tề n i n t c n gh iên cứ th ậ sự giả qu yế th iế th ự vầ đ ph át tr iể , đ u u t , i t t c nề nề cầ p hả coi ph át triể là quố sách hà ng đ u . Điề n ày sẽl àm n i n c ầ u cho vấ đ hoà bì h và phá t triể tha y thếvấ đ ch iế tr anh và nề n n nề n cách mạ g trởthà nh chủđ củ thờ đ i n gày na y. n ềa iạ Vềtrà o lư lịh sửxã hộ ch ủngh ĩ uc i a Má c là n gư i sá ng lậ h ọ th uậ CNXH k hoa họ . Sởd ĩ á c kh ắ ờ pc t c M c p hụ đ ợ nh ữ g thiế sót că bả củ CNXH kh ôn g tư n g, c ưc n u n n a ở sán g lậ họ thuyế CNXH kh oa h ọ cũ g chín h là do ông vậ p c t c n n d ụ g ph ép biệ ch ứ g và qu an n iệ lịh sử du y vậ th ông qua n n n mc t k hả sá t các qu y luậ ch un g củ sựđ i l ậ vảđ u tr anh giữ gia i o t a ốp ấ a cấ vô sả và giai cấ tư sả , tìm th ấ lự lư ng vậ ch ấ hiệ p n p n ycợ t t n thự lậ đ CNT B xây d ự g CNXH là gi ai cấ vô sả và rú t ra kế c tổ n p n t lu ậ kh oa họ giai cấ vô sả tấ sẽthắ g lợ và giai cấ tưsả n c p nt n i p n tấ sẽd iệ vong. Đ ng n hưĂ gghen đ chỉ õ: " Ch ủn ghĩ du y vậ t t ú n ã r a t h iệ đ i, so vớ qu á k hứ n ó đ có lý lu ậ là CNXH kh oa họ ” ). nạ i , ã n c (3 Tr ong quá trì h đ sâ u ngh iên cứ ch ính trị inh tếhọ , Mác đ n i u k c ã chọ viế h ai tá c phẩ triế họ lớ l à " Phê p há n chí nh tr ị inh n t m t cn k tếh ọ" và "T ưbả " trên cơsởlý luậ vềgi á tr ị ứ lao đ ng và c n n sc ộ giá trịth ặ g d ư vạh rõ qu y l uậ vậ đ ng củ nề k inh tếtư n , c t nộ a n bả chủ ngh ĩ, vạh r õ mâu thu ẫ cơbả củ CNTB, tứ mâu n a c n n a c thu ẫ k hông thểđề h oà giữ sả xu ấ ma ng tín h xã h ộ vớ n iu a n t i i chi ế h ữ tưliệ sả xuấ ma ng tính tưnh ân , chỉ a xu th ếph át m u un t r triể củ lịh sửlà CNTB tấ sẽd iệ von g, CNXH tấ sẽth ắ g lợ. n ac t t t n i Tr ong vò ng 150 n ă , sa u kh i "Tu yên n gôn củ Đ n g cộ g sả ” m aả n n http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 3
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính ra đ i, trào lư l ị sửXHCN trào dâ ng n hưnư c vỡb ờ CNXH ờ u ch ớ , từ kh ôn g tư ng trởth ành kh oa họ , từ thự tiễ mộ n ư c trở ở c c n t ớ thà nh th ự tiễ nh iề n ư c đ ả h h ư n g sâ u sắ đ n sự ph át c n u ớãn ở cế triể củ xã hộ loài ngư i th ờ đ i ngày na y. Và o cuố nh ữ g n a i ờ iạ i n n ă 80 và đ u nh ữ g nă 90 củ th ếkỷXX, thếgiớ n ổ lên cơ m ầ n m a i i n giông tố Liên xô tan rã, Đôn g Âu b iế đ ng, ph on g trà o xã h ộ , nộ i chủnghĩ suy gi ả , nh ư g CNXH vớ tưcách tà mộ trào lư có a m n i t u ả h h ư n g sâu sắ đ n tiế trình l ị sửn hâ n loạ vẫ giữđ ợ n ở cế n ch in ưc lự tác đ n g to lớ trong thờ đ i n gày na y. c ộ n iạ Nh ữ g tư tư n g liên qua n đ n trà o lư ph át tr iể và tr ào l ư n ở ế u n u XHCN củ M ác đ ả h h ư ng sâu sắ đ n l ị sửnh ân loạ. Vậ a ãn ở c ế ch i y n hữ g tưtư ng đ có ý n gh ĩ nh ưth ếnà o đ i vớ th ờ đ i n gày n ở ó a ối iạ n ay? Ở đ y xin n hấ mạ h 3 để : â n n im Th ứn hấ, cá c n ư c lạ hậ có ư thếhậ ph át triể và vư t các t ớc u u u n ợ n ư c ph át tri ể , nh ư g tiế trình lịh sửcôn g nghiệ h oá kh ôn g ớ n n n c p thểb ỏqu a. M ác cho r ằ g, các n ư c côn g ngh iệ p há t tr iể đ dự n ớ p nã bá o tiên cả h củ cá c nư c kém p hát tr iể , vậ th ì là m thến ào n a ớ n y mớ có thểkh iế cá c nư c côn g n gh iệ kém p hát tr iể tiế cậ i n ớ p n pn mộ cách n han h h ơ vớ các nư c công n ghiệ p hát triể ? M ác t n i ớ p n chỉ a rằ g: " Mộ q uố gi a cầ p hả và có thểhọ tậ qu ố gia r n t c n i cp c k hác" . Nh ư g tiế đ Mác lạ bổsun g " Mộ xã hộ dù đ tìm ra n pó i t i ã đ ợ q uy lu ậ tựn hiên củ sựtựvậ đ n g, nh ư g vẫ k hông th ể ưc t a nộ n n vư t q ua và cũ g kh ôn g thểd ùn g ph áp lệ h đ th ủtiêu giai đ ạ ợ n n ể on p hát triể củ tự nh iên. Như g nó có th ểrú t n gắ th ờ gian và n a n n i giả bớ đ u k h ổ(4 ). Ở đ y “út n gắ thờ gian và giả bớ đ u m ta ” âr n i m ta k hổtrên th ự tếlà chỉra các n ư c đ ng ph át triể có “u th ế c ớa n ư h ậ p há t" vềmặ thự hiệ công ngh iệ h oá . Trong p hát triể , u t c n p n các n ư c l ạ h ậ có đề kiệ thu ậ lợ mà các nư c ph át triể ớc u iu n ni ớ n k hông có. Các n ư c n ày có thểti ế thu tiề vố , kỹn ă g và k ỹ ớ p nn n thu ậ củ cá c nư c ph át tri ể , l àm cho bả th ân sự lạ h ậ t a ớ n n c u tư n g đ i có thểcó lợ cho sựph át tr iể . ơ ố i n http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 4
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính Tr ong lịh sử n ư c Mỹ n ư c Đ c và 4 con r ồ g nh ư Châu Á, c , ớ , ớứ n n hờ“u thếhậ phá t” à p há t triể nh anh h ơ so vớ nư c Anh ư u m n n i ớ và Tâ y Âu ởthếkỷXVII I và XI X. Nh ư g cá c n ư c lạ hậ đ ổ n ớc u ui k ị và vư t cá c n ư c ph át tr iể “hông thểbỏqua cũ g kh ông p ợ ớ nk n thể d ùn g ph áp lệ h đ th ủ tiêu gia i đ ạ ph át triể củ tự n ể on n a nhiên", đề đ chỉr a r ằ g tính k hông thểb ỏ qu a củ côn g iu ó n a n gh iệ hoá. Trong phá t triể , mộ sốcá i có thểb ỏqua và mộ số p n t t cái kh ông th ểbỏq ua. Má c cho r ằ g, vì lự lư n g sả xu ấ l à mộ n cợ n t t lự l ư n g có sẵ , là sả vậ củ n hữ g hoạ đ n g trư c đ y, nên cợ n nta n tộ ớâ mộ xã hộ k hông thểtự do lự chọ l ự lư ng sả xu ấ củ t i a ncợ n t a mì h. Côn g n gh iệ hoá vớ tư cá ch là gi ai đ ạ , lịh sử qu an n p i on c trọ g củ sựph át triể lự l ư ng sả xu ấ, đ là gi ai đ ạ ph át n a ncợ n tó on triể mà b ấ cứquố gi a, d ân tộ nà o đ u kh ông th ểb ỏq ua. Đó n t c c ề cũ g chí nh là ngu yên n hân că bả là m cho p h át triể trởth ành n nn n trà o l ư lịh sửcủ th ờ đ i n gà y nay… uc a iạ Th ứ h ai, công n ghiệ hoá, hiệ đ i h oá k hông ph ả là p hư n g p nạ i ơ Tâ y hoá. Th ự h iệ ph át triể có n hiề mô hình. Mộ sốhọ giả c n n u t c n ào đ ch o r ằ g công nghi ệ hoá hiệ đ i h oá th ự chấ là ó n p nạ c t p hư n g T ây hoá , vớ lý do n hư M ác đ nêu: " Cá c nư c côn g ơ i ã ớ n gh iệ ph át triể là cả h tư ng tư n g la i củ các nư c côn g p n n ợ ơ a ớ n gh iệ kém p há t triể " và chủtrư ng các nư c đ sau cầ p hả p n ơ ới n i h ọ tậ các nư c đ trư c, th ậ chí cò n ch o r ằ g, M ác là mộ cp ới ớ m n t ngư i th eo "th uyế ph ư n g Tâ y là tru ng tâ m” Kỳthự , đ là sự ờ t ơ . có xu yên tạ đ i vớ lý lu ậ củ Mác vềvấ đ p hát triể củ các cối n a nề n a n ư c lạ hậ . Đư n g n hiên Mác cho rằ g "các nư c lạ hậ có ớc u ơ n ớc u thểcũ g cầ ph ả h ọ tậ cá c n ư c ph át triể n hư g đ u đ n n i cp ớ n n ềó n hấ q uyế k h ôn g ph ả là nói công n gh iệ h oá chỉ ó thểl àm theo t t i p c đ n g n hưmô hì h củ cá c n ư c ph ư ng Tâ y nh ưcác n ư c A nh , ú n a ớ ơ ớ P háp ... M ác đ từ g trịh trọ g tu yên bố " nh ấ đnh mu ố triệ ãn n n : tị n t đ biế kh ái q uát l ịh sửcủ tôi vềsựk hở n guồ củ CNTB Tâ y ển c a i na Âu thà nh lý luậ tr iế họ l ị sửcủ con đ ờ g ph át triể n ói n t c ch a ưn n chu ng, tắ cảcá c dâ n tộ b ấ ch ấ hoàn cả h lịh sửcủ h ọra t c t p n c a sao, đ u phả đ con đ ờ g này… Làm nh ưvậ, có th ểsẽđ m lạ ề ii ưn y e i http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 5
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính cho tôi q uá n hiề vinh dự đ ng thờ cũ g có th ểđ m lạ ch o tôi u ,ồ in e i qu á nh iề n hụ nh ã" (5 ). Th ậ chí ông cho rằ g mộ nư c l ạ u c m n t ớc h ậ n hưnư c Nga cũ g "có thểk hông trả qua són g gió đ ng sợ u ớ n i á củ n ề sả x uấ tưb ả chủn gh ĩ mà vẫ ch iế h ữ mọ thà nh ann t n a n m u i qu ảtích cự củ n ó. Lịh sử thếgiớ đ ch ứ g mi nh, mô h ì h c a c iã n n thự hi ệ công n gh iệ h oà k hôn g phả chỉ ó mộ mà nhi ề mô c n p i c t u h ì h , có mô hì h kiể ngu yên ph át (ki ể p hát tr iể ba n đ u) củ n n u u n ầ a An h, P há p, có mô hình (k iể hậ ph át triể sau ), còn có mô u u n h ì h kiể tân ph át (kiể phá t tr iể mớ) củ " bố con rồ g" Ch âu n u u n i a n n Á, mô h ì h củ CN XH mang đ c sắ Tru ng Qu ố. Mô hình tân n a ặc c p hát củ "4 con rồ g" Châu Á chứ g tỏsai lầ vềmặ vă hoá a n n m tn củ qua n để , coi công nghiệ h oá và hiệ đ i hoá là P hư n g a im p nạ ơ Tâ y hoá , cò n mô hì h củ CNXH man g đ c sắ Tru ng Quố tạ n a ặc ci chứ g tỏsai lầ vềnh iề mặ chí nh tr ịki nh tếvà vă h oá củ n m u t , n a qu an để trên. im Th ứ ba , h iệ đ i h oá XHCN củ Tru ng Qu ố là ch ỗgặ nh au nạ a c p giữ hai trào lư lịh sửcông n gh iệ hoá và XHCN, thà nh côn g a uc p mà n ó giàn h đ ợ tấ sẽcó ả h hư ng sâ u rộ g đ n sự ph át ưc t n ở n ế triể đ ơ g thờ. Tưtư ng coi các n ư c tưbả ph át triể l à viễ n ưn i ở ớ n n n cả h củ các nư c công ngh iệ kém ph át triể và tư tư ng coi n a ớ p n ở con đ ờ g công n ghiệ hoá k hông ch ỉ ó mộ mô hì h T BCN T ây ưn p c t n Âu củ Mác, đ tạ cho Tru ng Q uố có lý lu ậ cơb ả đ ch ế a ão c n nể đnh đ ờ g l ố p há t triể công ngh iệ hoá XHCN. Tr ung Qu ố , ị ưn i n p c vớ tưcách là mộ qu ố gi a XHCN đ ng phá t triể , cầ p hả thự i t c a n n i c h iệ CN H - HĐ , đ là yêu cầ tấ yế đ ph át tr iể lự lư n g n Hó ut uể ncợ sả xu ấ XHCN củ T ru ng Q uố , đ n g thờ cũ g l à con đ ờ g tấ n t a cồ in ưn t yế đ thự hiệ sựp hụ hư g vĩ ạ củ d ân tộ T run g Hoa . uể c n c n đi a c Nh ư g Tru ng Qu ố th ự h iệ CNH - HĐ cầ ph ả x uấ p há t từ n c c n Hn i t tì h hì h cụthểcủ đ t nư c, đ con đ ờ g p há t triể x ây d ự g n n aấ ớ i ưn n n CNXH ma ng mầ sắ Tr ung Qu ố. Thếgiớ ngà y na y, cạ h tra nh uc c i n qu ố tếgay gắ h ơ ba o giờh ế, Nam Bắ chênh lệh mộ tr ờ c t n t c c t i mộ vự , các n ư c p hát tri ể chiế h ầ hế xu thếph át triể . t c ớ n m u t n Các nư c th ếgiớ thứba muố ph át tr iể thì vô cù ng k hó kh ă , ớ i n n n http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 6
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính vấ đ ph át triể đ trởthà nh chủ đ củ th ếgiớ đ ơ g đ i , nề nã ềa i ưn ạ đ ơ g thờ cũ g là vấ đ na n giả củ thếgi ớ đ ơ g đ i T run g ưn in nề ia i ưn ạ Q uố vớ tư cá ch là mộ qu ố gia XHCN đ ng ph át tr iể , cơsở ct t c a n lạ h ậ , tì h h ì h ph ứ tạ , d ân sốđ ng đ c, cuố cù ng tron g c un n cp ô ú i vò ng thờ gia n h ơ 2 0 n ă ngắ n gủ đ ph át triể đ n mứ có i n m n ió nế c thểnói l à k ỳtích củ th ếgiớ. Kỳtích nà y đ đ n g góp n hiề a i ãó u k inh nghiệ thàn h công cho các nư c đ ng p hát triể vớ đ m ớa n ià tă g thêm nh iề sứ mạ h ch o sự ch ấ h ư g củ ph on g tr ào n u c n n n a XHCN. http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 7
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính II. M ác vớ hai xu t hế lịh sử lớ c ủ th ờ đ i n gày i c n a iạ nay. Hai xu thếlịh sửlớ củ thờ đ i ngà y n ay là toàn cầ h oá và c n a iạ u thôn g tin hoá. Lý lu ậ củ Mác vềlịh sửthếgiớ và h oạ đ n g n a c i tộ giao lư có ý n gh ĩ q uan trọ g ch ỉ ạ đ i vớ việ nh ậ thứ và u a n đo ố i c n c n ắ vữ g mộ cách k hoa h ọ xu th ếph át triể toàn cầ hoá và mn t c n u thôn g tin hoá ngày n ay củ ch ún g ta . a Toà n cầ hoá ki nh tếlà xu th ếph át tr iể đ ợ ch ú ý nh ấ tron g u n ưc t thờ đ t ngày n ay. An th on y Gid den, mộ h ọ gi ản ư c An h n ói iạ t c ớ rằ g: "toàn cầ hoá kin h tếlà hiệ thự mà chú ng ta đ ng p hả n u n c a i đ i mặ" và coi đ l à mụ tiêu cơb ả củ giai đ ạ ma ng " tính ố t ó c n a on suy ngh ĩạ vềh iệ tạ” Như g th eo ý nghĩ nh ấ đn h, toàn cầ li n i. n a tị u hoá ngày nay là mộ chứ g min h tuyệ diệ đ i vớ q uan để về t n t uối im “ch sửth ếgiớ" và l ậ lu ậ cứliên qu an đ n thịr ư ng thếgiớ lị i p n ế tờ i củ Mác. Má c ch ỉ a r ằ g, đ i công ngh iệ "lầ đ u tiên đ sá ng a r n ạ p nầ ã tạ l ị sửthếgi ớ, bở vì nó làm cho việ th oảmãn mọ n hu cầ o ch i i c i u củ mỗ qu ố gia vă mi nh và mỗ ngư i số g trong qu ố gia đ a i c n i ờn c ó đ u ph ả dự vào th ếgiớ, b ở vì nó đ xoá b ỏtì h trạ g " bế ề i a i i ã n n qu an toảcả g" hì h th àn h tựn hiên trư c đ y củ các nư c" (6). n n ớâ a ớ Mà sựsán g tạ "lịh sửthếgiớ" này lạ tuỳthu ộ vào sự ph át oc i i c triể củ th ịrư n g th ếgiớ. Mác n ói: " giai cấ tưsả , n hờk ha i n a tờ i p n thá c thịr ư ng th ếgiớ, mà là m cho tì h tr ạ g tựtú c tựcấ và tờ i n n p bếqu an toảcả g củ d ân tộ và đa p hư ng n ào đ trư c đ y có n a c ị ơ ó ớâ đ ợ thay thếbằ g sựgiao lư và dự và o n hau vềcác mặ giữ ưc n u a t a các d ân tộ" (7 ). c Th ông tin h oá là xu thếph át triể có ả h hư n g sâu sắ nhấ, cơ n n ở c t bả nhấ đ i vở th ờ đ i n gày na y. Bư c vào thếkỷXXI , xã h ộ n tố i iạ ớ i loài ngư i đ n g trong th ờ kỳquá đ nh an h ch óng từxã h ộ côn g ờa i ộ i n gh iệ san g xã h ộ th ôn g tin l ấ tin tứ l àm ch ủđ o, lấ p hư ng p i y c ạ y ơ http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 8
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính thứ tru yề thông ti ên tiế qu a mạ g là m cơsở lấ tr i thứ sán g c n n n ,y c tạ làm hạ nh ân k ỹthu ậ th ôn g tin đ n g trởth àn h nh ân tốcó o t t a tín h ch ấ q uyế đnh thú c đ y lự lư n g sả x uấ phá t triể . t tị ẩ cợ n t n Cùn g vớ sựp há t triể và ngày càng hoàn th iệ mạ g th ôn g tin i n n n h iệ đ i, các h oạ đ n g k inh tếvà xã hộ n hư sả xu ấ, l ư nạ tộ i n t u thôn g, ngh iên cứ kh oa h ọ, giáo dụ , y tế vă n ghệ.. cũ g lợ u c c ,n . n i d ụ g mạ g thông tin ngày mộ n hiề . Cách th ứ lấ tin , lư tin , n n t u cy u xử lý và tru yề tin... th ay đ i nh an h chóng, h oạ đ n g gi ao l ư n ổ tộ u củ con ngư i có h àn g loạ đ c để hoà n toàn mớ mẻ Đây l à a ờ t ặ im i . mộ cu ộ cá ch mạ g vĩđ i trong sự ph át triể củ xã hộ l oà i t c n ạ n a i n gư i tiế theo sau cu ộ cách mạ g công nghiệ , n ó tuyên bố ờp c n p thờ đ i th ôn g tin hoá đ đ n rồ. Do sựh ạ ch ếcủ th ờ đ i , iạ ãế i n a iạ Mác tuy không th ểcó đ ợ d ự đ á n gì vềthờ đ i thông tin , ưc o iạ n hữ g tư tư ng p hon g ph ú củ Ngư i về hoạ đ n g giao lư , n ở a ờ tộ u p hư n g th ứ gia o lư , qu an h ệgiao lư , rõ r àng có ý n ghĩ mở ơ c u u a màn tích cự đ i vớ n hữ g thay đ i man g tí nh cách mạ g tron g cố i n ổ n h oạ đ ng gia o lư , p hư ng thứ giao lư củ loà i ngư i do th ôn g tộ u ơ c ua ờ tin hoá ma ng lạ. Th ông tin hoá l à mộ cu ộ cá ch mạ g sâu sắ i t c n c chư từ g có tron g l ịh sử đ i vớ p hư ng thứ gia o lư và a n c ối ơ c u p hư n g thứ sả xu ấ củ l oà i n gư i. Thôn g tin hoá đ trởth ành ơ cn ta ờ ã tiêu ch ỉ ớ nhấ củ h iệ đ i h oá , đ trởthàn h b iể trư g mớ mi ta nạ ã u n i n hấ củ tín h h iệ đ i , vì thến gày na y ch ún g ta bu ộ ph ả că cứ ta nạ c in vào th ông tin h oá đ sử đ i cá ch viế "h iệ đ i h oá ”và " tính ểaổ t nạ h iệ đ i" . nạ Có thển ói r ằ g, lý luậ vềlịh sử th ếgiớ củ M ác có dự kiế n n c i a n sâu sắ vềvấ đ toà n cầ hoá ki nh tế n hư g vềvấ đ th ôn g c nề u , n nề tin hoá th ì ôn g ch ư có mộ dựđ án nào. Như g l ý luậ củ M ác a t o n n a vềmố qu an hệgiữ đ i công n ghiệ và lịh sửthềgiớ, cũ g n hư i aạ p c i n việ ông coi tr ọ g hoạ đ ng giao lư và p hư ng thứ gia o lư th ì c n tộ u ơ c u chắ ch ắ có ý n ghĩ mởmàn q ua n trọ g ch o việ nh ậ th ứ xu c n a n c n c thếph át triể toà n cầ h oá và th ôn g tin hoá ngà y n ay củ chún g n u a ta. http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 9
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính Th ứ nh ấ, l ý luậ vềmố qu an hệgiữ lịh sử thếgiớ vớ đ i t n i ac i iạ công nghi ệ củ Mác đ cho ch ún g ta k im ch ỉ a m vềlý lu ậ đ p a ã n nể n hậ th ứ mố qu an hệgi ữ toàn cầ h oá k inh tềvớ th ông tin n c i a u i h oá và cũ g đ cun g cấ că cứcơbả đ chú ng ta ph ân biệ n ã pn nể t toàn cầ hoá kin h tếvớ thịr ư ng th ếgiờ thờ k ỳtrư c đ y M ác u i tờ i i ớâ chỉ õ sự hì h thà nh củ "lịh sửthếgiớ" gắ liề vớ sự ph át r n ac i n ni triể củ đ i công ngh iệ , ôn g ch ỉ a, đ i côn g n ghiệ " lầ đ u n aạ p r ạ p nầ tiên kh ai sáng lịh sử th ếgiớ"(8). Đ i công n ghiệ đ xây d ự g c i ạ pã n thịtrư ng th ếgiớ mà d ọ đ ờ g cho nó l à việ ph át h iệ ra ờ i n ưn c n Châ u Mỹ Th ị rư n g thếgiớ làm cho thư n g mạ, hà ng hả và . tờ i ơ i i giao th ôn g đ ờ g bộcó đ ợ sựp hát tri ể to lớ . Sựph át triể ưn ưc n n n đ qua y trở lạ th úc đ y việ mở rộ g công ngh iệ "(9 ) có th ể ó i ẩ c n p thấ, Mác coi côn g ngh iệ h oá l à lự đ y că bả tron g tiế tr ì h y p cẩ n n nn k hai sáng lịh sửthếgiớ, l à cơsởk ỹth u ậ kh ai thá c th ịrư n g c i t tờ thếgiớ. Mà toàn cầ hóa k inh tến gà y n ay cũ g cầ có đ n g lự i u n n ộ c và kỹ th uậ tư ng ứ g nh ư vậ , trong đ q uan trọ g nh ấ l à t ơ n y ó n t thôn g ti n hoá . Th ông tin hoá cu ng cấ mạ g lư i th ôn g tin toàn p n ớ cầ n ha nh n hạ, làm ch o toàn cầ h oá tài chín h trởth ành k hả u y u n ă g, từđ thú c đ y toàn cầ hoá ki nh tế Tổch ứ Q uỹtiề tệ n ó ẩ u . c n Q uố tếgọ toàn cầ h oá nề ki nh tếlà " hoà nh ậ tố đ cao nề c i u n pcộ n k inh tếtr on g ph ạ vi thếgiớ thông q ua mậ d ịh, lư đ n g vố , m i uc uộ n p hổ biế kỹthu ậ, mạ g lư i th ôn g ti n và gia o lư vă h oá" . n t n ớ u n Cũ g ch ính trên ý ngh ĩ n ày mà Anth on y Gi dd en nói: "trên mứ n a c đ r ấ lớ , toà n cầ h oá l à do hệ thố g thông ti n mớ thú c ộtn u n i đ y"(10 ) cách mạ g th ôn g tin và việ tr uyề bá r ộ g r ãi kỹthu ậ ẩ n c n n t thôn g tin có mố liên hệsâu sắ vớ tiế trì h toàn cầ h oá" (1 1). i cinn u Nh ì từgóc đ ph át triể lịh sử thông tin h oá kh ông ch ỉ ấ n ộ nc , cu thà nh lự lư ng thú c đ y và cơ sở kỹthu ậ củ toà n cầ h oá cợ ẩ t a u k inh tếmà cò n là tiêu chí q uan trọ g ph ân biệ th ị rư n g th ế n t tờ giớ th ờ k ỳtrư c vớ toàn cầ hoá kin h tế Có n gư i kh i so sá nh i i ới u . ờ thịrư ng thếgiớ th ờ đ i củ Mác vớ toàn cẩ h oá k inh tếthờ tờ i iạa i u i đ i n gày na y, đ nêu lên toàn cầ hoá bắ n guồ từviệ xây d ự g ạ ã u t n c n thịrư ng th ếgiớ tưbả chủn gh ĩ, đề đ đ ơ g nh iên kh ôn g tờ i n a i u ó ưn p hả vô lý, nh ư g cầ ph ả thấ r ằ g thịrư ng thếgi ớ b an đ u i n n i yn tờ i ầ http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 10
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính là x ây d ự g trên cơsởcách mạ g côn g n ghiệ , cò n toà n cầ hoá n n p u k inh tếngày n ay là sả vậ củ cách man g thông tin . nta Th ứha i, p hân tích củ M ác vềhiệ ứ g ch ính p hụcủ th ịrư n g a un a tờ thếgi ớ cung cấ cho chú ng ta p hư n g ph áp lu ậ că bả đ x ác i p ơ nn nể đnh đ ng đ n l ợ hạ củ toà n cẩ hoá k inh tế Cầ p hả đ nh ị ú ắi i a u . n iá giá nhưthến ào vềxu th ếtoà n cầ hoá k in h tế u ? An th ony Gid den kh ái qu át rằ g: "Đố vớ ph ái hữ mớ thì toàn n ii u i cầ h oá là cơh ộ, đ i vớ ph ái tảcũtoà n cầ h óa l à uy h iế , đ i u iối u pố vớ mộ quố gia, đ i thể Cũ g kh ông ph ả ớtấ cảph ái tảmớ i t c ạ . n i t i thì toà n cầ hoá l à th ách th ứ " (12). M ọ ngư i thư n g đ t câu u c i ờ ờ ặ h ỏ: tạ sao phá i tả và nh ữ g ngư i theo ch ủ n ghĩ Má c ở i i , n ờ a p hư n g Tây đ tr ởth ành lự lư n g cơbả chố g p hong trà o toàn ơ ã cợ n n cầ hóa? Lẽn ào “h ố g toàn cầ hoá" là đnh mệ h củ chủ u cn u ị n a n gh ĩ M ác? Chỉ ầ đ sâu tì hiể l ý lu ậ "lịh sửthếgiớ" củ a cn i m u nc i a Má c, đ c bi ệ là th ái đ k hoa h ọ trong ph ân tí ch vấ đ th ị ặ t ộ c nề trư ng thếgiớ củ M ác, ch ún g ta có thểtì th ấ kế l uậ n hì ờ i a m yt n n n hậ đ ng đ n xu thếtoà n cầ hoá. Kh i bàn đ n sựhì h th ành nú ắ u ế n củ th ịrư n g th ếgiớ, Má c ch ỉ a: " Mộ cá nh ân theo hoạ đ n g a tờ i r t tộ củ mình mởrộ g th àn h hoạ đ n g ma ng tính lịh sửthếgiớ, a n tộ c i n gà y càn g chị sự ch i phố củ lự lư ng mà theo họ là kh ác u i acợ mì h, ch ị sựchi ph ố củ lự lư ng ngày cà ng mởrộ g, xét cho n u iacợ n cùn g, đ là thị rư n g th ếgiớ, tì h h ì h nà y đ ơ g nhiên trong ó tờ in n ưn lịh sửch o tớ hôm na y vẫ là sựthự k inh n ghiệ ". Đ là ph án c i n c m ó đ á n sựth ự củ Mác đ i vớ sựhì h th àn h củ thịr ư ng th ế o ca ối n a tờ giớ. Tr on g k hi p hâ n tích tác dụ g củ thị rư ng th ếgiớ, M ác i n a tờ i cò n chỉra h iệ ứ g ch ính ph ụ mà n ó mang lạ. Vềhi ệ ứ g un i un chí nh, M ác ch ỉ õ: " Chỉ ế k hi giao lư tr ởthàn h giao lư th ế r đn u u giớ và lấ đ i công ngh iệ làm cơsở chỉ ế k hi tấ cảcác d ân i yạ p , đn t tộ đ u bịôi cu ố vào cu ộ cạ h tran h, th ì việ du y tr ì lự lư n g cề l n cn c cợ sả x uấ đ đ ợ sá ng tạ ra mớ có sựbả đ m" (13). “r ì h đ n t ã ưc o i oả Tn ộ giả phón g củ mỗ mộ cá nh ân l à th ố g nh ấ vớ trì h đ i a i t n t i n ộ chu yể biế lịh sửh ì h th àn h lịh sửth ếgi ớ" . Vềh iệ ứ g p hụ n nc n c i un , http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 11
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính Má c chỉ õ: "T rong mộ qu ố gia, đ i thểcũ g khôn g ph ả ởtấ r t c ạ n i t cảcác k hu vự đ u đ t đ n mộ trình đ ph át triể gi ố g nhau cềạế t ộ n n n hư g côn g nh ân cò n ch ư bịôi cuố vào đ i công ngh iệ , b ị n a l n ạ p đ i côn g nghiệ đ t vào hoàn cả h k h ó kh ă hơ so vớ côn g ạ pặ n n n i n hân làm công ch o đ i côn g nghiệ . ạ p Tư ng tự vậ, các n ư c đ i côn g ngh iệ p há t triể cũ g ả h ơ y ớạ p n n n h ư ng nh iề hoặ í t đ n các nư c ph i công nghi ệ , b ở vì các ở u c ế ớ p i n ư c ph i công ngh iệ d o có gia o lư thếgiớ mà b ịôi cuố và o ớ p u i l n cuộ cạ h tran h p hổb iế " . Rõ rà ng Má c cho r ằ g, sựh ì h th ành cn n n n thị rư ng thếgiớ đ thúc đ y sự ph át tr iể củ lự lư ng sả tờ iã ẩ n acợ n xu ấ và sự giả ph ón g con ngư i, nh ư g đ n g thờ lạ làm ch o t i ờ n ồ ii mộ sốqu ố gia , mộ sốq uầ chú ng lâm vào hoàn cả h càng b i t c t n n thả h ơ . Như g M ác ch o r ằ g, thờ kỳlịh sửgiai cấ tưsả m n n n i c p n vố có sứmệ h sáng tạ cơsởvậ ch ấ cho thếgiớ mớ, nh ư g n n o t t i i n chỉ h i n ào cách mạ g xã hộ vĩ ạ đ ch i p hố th ành q uảth ờ k n i đi ã i i đ i gia i cấ tư sả thì tiế bộcủ n hâ n loạ mớ có thểkh ôn g ạ p n n a i i ba o giờgi ố g nh ưlũma qu ái d ị iá o đ n g sợ chỉ ó d ùn g đ u k ẻ n g á , c ầ bị á t hạ làm l y uố g rư u mớ cả nh ậ r ư u thơ ngon" (1 4). s i n ợ im nợ m Đó là phá n đ án rấ có gi á trị à Mác đ rú t ra đ ợ. Nhì nh ậ o t m ã ưc n n vấ đ toàn cầ hoá kin h tế chú ng ta cũ g cò n p hả làm n hư nề u , n i Má c, rút ra ph án đ án giảtr ị rên cơsởsự th ự , tứ cò n p hả o t c c i thấ đ ợ toà n cầ h oá k inh tếcó tín h tấ yế lịh sử bấ cứ y ưc u t uc , t qu ố gia n ào cũ g k hông thểđ t mình hoàn toàn ởngoài tiế c n ặ n trì h toàn cầ hoá, đ n g th ờ cầ ph ả thông qu a sựph ân tích n u ồ in i h iệ ứ g chín h p hụcủ toàn cầ hoá kin h tếđ thấ đ ợ toàn un a u ể y ưc cầ hoá tr ên thự tếl à con d ao h ai lư i có mặ lợ và có cảmặ u c ỡ ti t h ạ, rồ că cứvào đ mà r út ra ph án đ án giá trị à l ự ch ọ i in ó o v a n đ i sách có lợ cho mì h. ố i n Th ứb a, toàn cầ hoá và thông ti n hoá vừ là cơh ộ vừ là thách u a ia thứ , các q uố gia p há t tr iể sau n ế n ắ vữ g cơh ợ đ tron g c c n u mn iể đề k iệ có th ê sẽtiế hàn h đ con đ ờ g p há t triể kiể nh ả iu n n i ưn n u y http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 12
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính vọ. Mác ch o rằ g, việ mởrộ g gi ao lư th ếgiớ và h ì h th ành t n c n u i n thị rư n g th ếgiớ đ xoá bỏtì h trạ g " bếqu an toảcả g" h ì h tờ iã n n n n thà nh tựn hiên trư c đ y củ cá c nư c, tạ cơh ộ cho các n ư c ớâ a ớ o i ớ lạ h ậ họ tậ , đ ổ kị và vư t các n ư c ti ên tiế . Nh ư g cũ g cu c p ui p ợ ớ n n n cò n nh ữ g n ư c p hi côn g n gh iệ do bịôi cu ố vào cạ h tra nh n ớ p l n n thếgiớ mà lâm vào cả h n gộnguy h iể h ơ . Kh i bà n đ n sự i n m n ế p hát tri ể củ các n ư c lạ h ậ giố g n hư nư c Nga , Má c ch o n a ớc u n ớ rằ g, n ế nắ vừ g đ ợ "cơhộ tố nh ấ mà lịh sửđ tạ cho n u m n ưc it t c ão mộ d ân tộ” 5) th ì có th ểvư t qua k he n úi Cap bia tưbả chủ t c (1 ợ n n gh ĩ, hấ th ụmọ th àn h q uảtích cự mà ch ủnghĩ tưbả sán g a p i c a n tạ ra . Tr on g l ịh sửh iệ đ i h oá, n ư c Anh nắ vữ g cơh ộ o c nạ ớ m n i cách mạ g k ỹthu ậ đ u máy hơ nư c đ vư t qu a nư c Ph áp , n tầ i ớã ợ ớ n ư c Đ c nắ vữ g cơhộ cách mạ g kỹthu ậ côn g n ghiệ h oá ớứ mn i n t p đ vư t qu a n ư c An h, n ư c Mỹn ắ vữ g cơhộ cá ch mạ g kỹ ã ợ ớ ớ mn i n thu ậ đệ lự đ vư t qu a Châu Âu. Do đ , nắ vữ g cơhộ là t in c ã ợ ó m n i qu y lu ậ chu ng đ các n ư c p hát tr iể sau p hát huy ư thếh ậ t ể ớ n u u p hát triể th ự hiệ phá t tr iể k iể n hả vọ. n c n n u yt Toà n cầ hoá và thông tin hoá là sựb iế đ i trọ g đ i trong sự u nổ nạ p hát tri ể củ xã hộ l oạ ngư i, n ó có hai mặ lợ và hạ, vừ n a i i ờ ti i a man g lạ cơh ộ, vừ ma ng lạ th ách thứ cho sự ph át triể củ i i a i c n a tấ cảcác nư c trên thếgi ớ. Nắ vữ g cơh ộ n ày, nư c l ạ h ậ t ớ i mn i ớcu vư t lâ n thà nh nư c tiên tiế , dễmấ cơhộ n ư c ti ên tiế cũ g ợ ớ n t i ớ nn có thểtr ởth àn h n ư c lạ h ậ . Do nh ậ thứ đ ợ nh ưvậ nên ớc u n c ưc y chú ng ta n hấ mạ h , đ i vớ Tru ng Qu ố, 20 n ă đ u củ th ế n n ối c mầ a k ỷXXI là mộ th ờ kỳcơh ộ chiế lư c q ua n trọ g, ch ỉ ó n ắ t i i nợ n c m vữ g cơhộ, hoà n hậ và o tiế trì h toàn cầ hoá k inh tế con n i p n n u , đ ờ g công nghi ệ kiể mớ, lấ thôn g tin hoá lôi kéo côn g ưn p u i y n gh iệ hoá , l ấ công n gh iệ hoá thú c đ y thông tin hoá, th ì p y p ẩ Tr un g Qu ố mớ có thểthự hiệ ph át triể k iể n hả vọ, thự c i c n n u yt c h iệ mụ tiêu đ t đ ợ trì h đ n ư c p há t tr iể tru ng bình vào n c ạ ưc n ộớ n cuố th ếkỷn ày. i http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 13
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính III. Chủ nghĩ M ác vớ t inh hoa tinh thầ thờ đ i a i n iạ ngày nay. Má c ch o r ằ g, b ấ cứtriế họ ch ân ch ính nà o đ u là ti nh h oa n t t c ề tin h th ầ th ờ đ i củ mì h. Vậ thì, cái gì là ti nh thầ th ờ đ i n iạ a n y n iạ củ th ờ đ i ngày nay? Cái gì là tin h hoa củ tinh thầ thờ đ i a iạ a n iạ n gà y na y? Đó là vấ đ k hông th ếné tr ánh k hi ch ún g ta th ả nề o lu ậ mố qua n giữ triế h ọ M ác vớ th ờ đ i ngà y n ay. n i a tc i iạ Tôi cho rằ g, phá t triể và CNXH vớ tưcách là hai trà o lư lịh n n i uc sửlớ củ thờ đ i ngày n ay, toàn cầ hoá và th ông tin hoá vớ tư na iạ u i cách là h ai xu thếlịh sửlớ củ thờ đ i ngà y n ay, thì tinh th ầ c na iạ n sán g tạ mà chú ng ta th ểh iệ chín h là tin h thầ th ờ đ i n gày o n n iạ n ay, cò n xây dự g " chủn gh ĩ du y vậ th ự tiễ sán g tạ " là yêu n a t c n o cầ cấ bá ch là m ch o triế họ d uy vậ mà Mác k ha i sán g trở u p t c t thà nh ti nh hoa tin h th ầ th ờ đ i ngày n ay. n iạ Tá ch rờ tr ào lư lịh sửvà xu thếlịh sửcủ th ờ đ i ngà y nay i uc c a iạ đ b àn vềtin h th ầ th ờ đ i, thì n hữ g đề b àn đ kh ông th ểl à ể n iạ n iu ó tin h thầ th ờ đ i củ th ờ đ i n gày nay. Cò n sởd ĩ ói sá ng tạ là n iạ a iạ n o tin h thầ thờ đ i củ th ờ đ i ngày n ay là bở vì cảh ai trà o lư n iạ a iạ i u lịh sử lớ và h ai xu th ếlịh sửl ớ củ thờ đ i n gà y nay đ u c n c n a iạ ề xu yên su ố tinh th ầ sá ng tạ . Vấ đ phá t triể l à vấ đ củ t n o nề n nềa thờ đ i ngày na y, n gh iên cứ ph át triể đ trởth àn h môn họ iạ u nã c củ thếgi ớ ngà y na y. CNXH l à mộ trà o lư k hông bao gi ờsu y a i t u yế củ th ờ đ i n gà y na y, là nguồ tưtư n g k hông b ao giờcạ u a iạ n ở n k iệ củ l ự lư ng tiế b ộthếgiớ chố g lạ ch ếđ T BCN b ấ h ợ tacợ n i n i ộ tp lý, cò n toàn cầ hoá và th ôn g tin hoá đ là m thay đ i r ấ l ớ u ã ổtn p hư n g thứ sinh tồ và p hư n g thứ giao lư củ nh ân loạ th ờ ơ c n ơ c ua i i đ i n gà y nay và đ n g tr ởth ành từ n gữ tru ng tâm củ giớ tư ạ a a i tư n g và giớ họ th uậ thếgiớ. Nh ư g dù là hai trà o lư lịh sử ở i c t i n uc lớ ha y là hai xu th ếlịh sửlớ th ì h ạ nh ân củ nó vẫ l à vấ n c n t a n n đ sáng tạ . M uố th ự h iệ p hát triể thì cầ p hả tiề hà nh ề o n c n n n i n http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 14
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính sán g tạ k ỹth uậ và sán g tạ chếđ , đ i vớ vấ đ n ày, n hà o t o ộố i nề sán g lậ lý lu ậ sán g tạ Xion g b iter đ n êu ra lý lu ậ có tính p n o ã n chấ k inh để : ph át tri ể khôn g chỉà sựtă g tr ư ng vềlư n g t in n l n ở ợ mà cò n là sự biế đ i vềchấ củ ki nh tế là sự b iế đ i bên nổ t a , nổ trong hệthố g kin h tếxã hộ, l à mộ qu á tr ì h sán g tạ . Hy vọ n i t n o ng sựph ụ hư g củ trà o lư XHCN cũ g nằ tr on g sáng tạ . Ch ỉ c n a u n m o có k inh qua sán g tạ l ý lu ậ , lý l uậ XHCN mớ có th ểthích h ợ o n n i p h ơ vớ th ờ đ i ngà y n ay, chỉ ó k inh qu a sán g tạ chếđ , Nhà ni iạ c o ộ n ư c XHCN mớ có thểđ ng vữ g tr on g rừ g cá c d ân tộ th ế ớ i ứ n n c giớ. Thà nh công củ công cu ộ cả cá ch mởcử củ Tru ng Q uố i a ci aa c chí nh là thà nh công củ sáng tạ lý luậ và sán g tạ ch ếđ xã a o n o ộ h ộ chủ nghĩ. Cò n toàn cầ h oá kin h tếvà thông tin hoá thì i a u h oà n toà n lấ sá ng tạ k ỹthu ậ và sá ng tạ chếđ làm nộ dun g y o t o ộ i chủyế và đ ng lự cơbả . Không có cách mạ g k ỹthu ậ mớ và u ộ c n n t i sán g tạ k ỹthu ậ th ông tin th ì kh ông có thông tin hoá và cũ g o t n k hông có chỗd ự k ỹthu ậ đ toàn cầ hoá ra đ i, h ơ n ữ , bả a tể u ờ n a n thâ n toàn cầ hoá ch ính là sựsá ng tạ chếđ hoạ đ ng giao l ư u o ộ tộ u và p hư ng thứ giao lư củ loài ngư i. Ch o nên , có th ểnói, sán g ơ c ua ờ tạ ch ính là sự th ểh iệ tậ tru ng n hấ củ tin h thầ thờ đ i o np t a n iạ n gà y na y củ chú ng ta. a Th ếthì n guồ gố củ tưtư n g sáng tạ đ n từđ u? Mọ ngư i nca ở oế â i ờ đ u cho rằ g, Xiong biter là ngư i sá ng lậ lý luậ sán g tạ , ề n ờ p n o n hư g cầ ph ả chỉ a tưtư ng sá ng tạ đ ợ bắ n guồ từMá c, n n i r ở o ưc t n đ y l à sựth ự mà bả thân Xiong biter cũ g th ừ n hậ . Từn ă â c n n a n m 18 48, Má c đ chỉra , "giai cấ tư sả kh ông thể tồ tạ nế ã p n ni u k hông lu ôn lu ôn cách mạ g hoá côn g cụ sả xuấ, do đ cách n n t ó mạ g h oá n hữ g qua n hệsả xu ấ, n ghĩ là cách mạ g h oá toàn n n n t a n bộqu an h ệxã h ộ"(16 ). Má c ch o rằ g, sáng tạ 1 8 đ c để că i n o ặ im n bả p hâ n bi ệ CNTB vớ các hì h th ái xã hộ trư c đ y. Ông ch ỉ n t i n i ớâ rõ, cốgiữnguyên sơph ư n g th ứ sả xuấ cũlà đề k iệ qu an ơ cn t iu n trọ g bậ n hấ ch o sự sin h tồ củ mọ giai cấ công nghiệ n c t n a i p p trư c kia . Khôn g n gừ g biế đ i sả xu ấ, khôn g ngừ g biế ớ n nổ n t n n đ n g tì h h ì h x ã h ộ, vĩh viễ bấ an và biế đ n g, đ là chỗ ộ n n in n t nộ ỏ http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 15
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính k hác nha u giữ th ờ đ i giai cấ tưsả và mọ thờ đ i tr ư c đ y. a iạ p n i iạ ớâ Hiệ n ay, giớ h ọ th uậ th ếgi ớ côn g nh ậ l ý luậ đ củ Mác– n i c t i n nó a Lênin và Ă ggh en là lý l uậ đ u tiên vềtưtư ng sán g tạ . Sau n nầ ở o đ , trong b ộ"T ưb ả ", mộ tác p hẩ vĩ ạ mà ông d ùn g tâm ó n t m đi h uyế cảđ i mì h viế nên , Má c chuyên nghi ên cứ n hữ g h oạ t ờn t u n t đ n g k ỹthu ậ thờ kỳCNTB cậ đ i đ lên . T rong b út k ý dư i đ ộ t i nại ớề mụ " Cơkhí , lự lư n g tựn hiên và ứ g dụ g k hoa họ (h ơ nư c, c cợ n n c i ớ đệ , máy móc và hoá ch ấ)", M ác ngh iên cứ trong k hoả g th ờ in t u n i gian từ nă 150 0 đ n n ă 1 830 nh ữ g sáng tạ kỹthu ậ l ấ m ế m n o ty máy hơ nư c làm đ i b iể , nh ữ g sán g tạ khoa h ọ lấ lự họ i ớ ạ u n o cyc c thểlỏ g làm đ i b iể , ngh iên cứ n hữ g sáng tạ chếđ chu yể n ạ u u n o ộ n từthao tá c thủcôn g san g côn g ngh iệ đ i cơkh í. Tấ cảnh ữ g pạ t n đ u đ đ mởmà n ch o sựn gh iên cứ sá ng tạ . Chẳ g q ua ởth ờ ềóã u o n i đ i Mác số g, ch u kỳsáng tạ k ỹthu ậ và sán g tạ chếđ tư n g ạ n o t o ộơ đ i kéo dà i, tầ su ấ thấ , so vớ sau nà y cò n là h iệ tư ng h iế ố n t p i nợ m có trong th ự ti ễ xã h ộ. Nh ư g trong th ờ đ i n gày n ay, th ành c n i n iạ qu ảsáng tạ tri th ứ kh ông ngừ g x uấ hiệ , ch u kỳsáng tạ k ỹ o c n t n o thu ậ rú t ngắ h ơ trư c n hi ề . Sán g tạ chếđ trởthà nh hiệ t n n ớ u o ộ n tư n g ph ổ biế củ phá t triể x ã h ộ. Sán g tạ đ trở thà nh ợ n a n i oã p hư n g thứ thự tiễ xã hộ qua n tr ọ g thấ sâu và o các lĩh ơ c c n i n m n vự củ đ i số g xã hộ và có ả h hư ng to lớ đ i vớ ph át triể c aờ n i n ở nối n xã hộ. i Tu y n hiên , như ch ún g tôi đ chỉ õ, sán g tạ đ trởthàn h tinh ã r oã thầ th ờ đ i củ thờ đ i ngày n ay, vậ thì tr iế họ cầ ph ả l àm n iạ a iạ y tcn i n hưthền ào mớ có th ểtr ởth àn h “ nh hoa tin h th ầ th ờ đ i củ i ti n iạ a chí nh mì h" ? n Th ứn hấ, cầ phả th ông qua sá ng lậ p hả án h mộ loạ ph ạ t n i p n t t m trù và n guyên lý tr iế họ sán g tạ , là m cho triế h ọ th ểhiệ t c o t c n thự sựtin h th ầ thờ đ i củ th ờ đ i sáng tạ ngày na y. Sựgắ c n iạ a iạ o n bó giữ tr iế họ vớ thờ đ i, ph ả án h tinh th ầ thờ đ i là tính a tci iạ n n iạ đnh b ả chấ củ triế h ọ, là yêu cầ tấ yế củ triế h ọ trở ị n t a t c utu a t c http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 16
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính thành tinh h oa củ tinh th ầ th ờ đ i . Trong " Bà i gi ả g lịh sử a n iạ n c củ triế họ " , Hêghen n ói: " Mỗ mộ tr iế họ đ u là triế họ củ a tc i t t cề tca thờ đ i, nỏlà mộ mắ xích trong toàn bộsợ xích p hát triể tinh iạ t t i n thầ , vì thế nó ch ỉh oảmãn n hữ g yêu cầ h oặ h ứ g thú vớ n , t n u c n i thờ đ i thí ch h ợ vớ n ó". Mác ch ỉ a mộ cách rõ r àng hơ : " Bấ iạ pi r t n t cứtr iế h ọ ch ân chín h n ào đ u là tinh hoa củ tinh th ầ th ờ t c ề a n i đ i củ mình, ch o n ên , tấ nh iên sẽxu ấ hiệ th ờ đ i n hư th ế ạa t t n iạ n ày: l úc đ tr iế h ọ kh ôn g chỉừnộ bộ tứ n ộ du ng củ n ó mà ó t c t i ,c i a cảtừbên n goà i, tứ biể hiệ củ nó đ u muố tiế xú c và có c u n a ề n p tác d ụ g tư ng h ỗvớ th ếgiớ hiệ thự củ th ờ đ i mì h" (1 7). n ơ i i n ca iạ n Mà mu ố làm ch o tri ế họ kh ôn g ch ỉtừnộ d un g mà cảbiể n t c " i u h iệ củ n ó đ u th ểh iệ đ ợ tin h thầ th ờ đ i sán g tạ nà y, n a ề n ưc n iạ o thì cò n phả sáng lậ n hữ g ph ạ trù và n guyên lý triế họ th ể i p n m t c h iệ sán g tạ , thu yế min h mộ cách kh oa họ n hữ g gì là sán g n o t t c n tạ kểcảloạ hì h sán g tạ , cơchếsáng tạ , p hư n g p há p sán g o in o o ơ tạ và tác dụ g củ sá ng tạ trong p há t tri ể xã hộ. o n a o n i Th ứ hai , cầ phả xá c l ậ khá i ni ệ " Th ự tiễ sán g tạ ", l àm n i p m c n o cho th ự tiễ sá ng tạ trởth ành chủđ củ triế h ọ đ ơ g đ i c n o ềa t c ưn ạ n gà y nay. T hự tiễ là h oạ đ ng vậ chấ cả tạ mộ cách nă g cn tộ t tio t n đ n g th ếgiớ kh ách q uan củ loài n gư i. Tr iế họ trư c đ y ch ỉ ộ i a ờ t c ớâ p hân biệ h ì h th ứ kh ác nh au củ th ự tiễ từcác lĩh vự kh ác tn c a cn n c n hau củ th ự tiễ mà th iế ph ân tích sựkh ác nha u vềchấ củ a cn u ta thự tiễ cù ng mộ lĩh vự . Nhữ g ngh iên cứ vềlý lu ậ sán g c n tn c n u n tạ đ làm th ay đ i vềcă b ả tì h h ì h n ày. Că cứ lý l uậ oã ổ n nn n n n sán g tạ , ch ún g ta có thểphâ n ch ia thự tiễ th àn h hai loạ h ì h o cn in k hác n ha u vềchấ là th ự tiễ th ôn g thư n g và thự tiễ sán g t c n ờ c n tạ . Nh ì từp hư n g thứ củ th ự tiễ , th ủđ ạ củ th ự tiễ , o n ơ ca c n on a c n đ i tư n g củ thự tiễ và kế qu ảcủ thự tiễ th ì th ự tiễ ốợ a c n t a c n c n thôn g thư n g đ ng nh ấ vềchấ vớ thự tiễ vố có, là sựlậ lạ ờ ú t ti cnn pi củ th ự tiễ vố có. Sán g tạ , vớ tưcá ch là mộ hình thứ thự a cnn o i t c c tiễ đ c th ù, xét vềcác mặ phư ng thứ , th ủđ ạ , đ i tư n g, nặ t ơ c on ố ợ trì h tự h iệ quảcủ thự ti ễ ... th ì có sựkh ác n ha u vềch ấ vớ n , u a cn ti http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 17
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính thự tiễ vố có. Tr ên ý n ghĩ nh ấ đnh và tr on g p hạ vi nh ấ c nn a tị m t đnh , nó k hông p hả là lậ l ạ, mà là đ t p há mô h ì h thự tiễ ị i pi ộ n cn vố có. Th ự ti ễ thôn g thư ng d o là th ự tiễ man g tính l ậ lạ, n cn ờ cn pi tuy hiệ qu ảth ự ti ễ cũ g thoảmãn đ ợ mụ đch và n hu cầ u cn n ưc cí u n hấ đn h củ con ngư i, n hư g nói chun g k hông cu ng cấ tị a ờ n p n hữ g thông tin mớ nh ậ th ứ th ếgiớ kh ách q uan cho loài n i n c i n gư i. Thự tiễ sáng tạ là d o hoạ đ ng th ự tiễ vớ đ i tư n g ờ cn o tộ c n iốợ thự tiễ và ph ư ng thứ chủthểtá c đ ng và o kh ách thểtr ư c c n ơ c ộ ớ đ y ch ư từ g có, l à tấ cản hữ g gì thự tiễ tr ư c đ y ch ư â an t n c n ớâ a từ g có, ch o nên có thểcu ng cấ nh ữ g thông tin mớ nh ậ thứ n p n i n c thếgiớ cho l oà i n gư i. Con ngư i nh ậ đ ợ n hữ g th ông tin i ờ ờ n ưc n mớ vềsựvậ kh ách qua n, đ sâu và mởrộ g nh ậ thứ sựvậ i t i n n c t k hách qu an, do đ mà có thểcả tạ thếgiớ k hách qu an mộ ó io i t cách hữ hiệ h ơ . Rõ r àng, thự tiễ sá ng tạ so vớ th ự tiễ u u n cn o i c n thôn g th ôn g là h ì h thứ thự tiễ ca o hơ củ loà i ngư i . n c cn na ờ Th ứb a, xây dự g "ch ủngh ĩ du y vậ thự tiễ sán g tạ " l à yêu n a t c n o cầ tấ yế làm cho triế họ d uy vậ d o M ác sáng l ậ trởthà nh utu t c t p tin h hoa củ tin h thầ th ờ đ i ngà y n ay. Qu an để thự tiễ l à a n iạ im cn toàn bộqu an để qu an trọ g và cơbả củ tr iế họ Mác xít. im n n a t c Má c ch o rằ g: " Cá c nh à triế họ chỉ iả thích th ếgi ớ bằ g cá c n t c gi i n p hư n g th ứ kh ác nh au , vấ đ ởchỗlà tha y đ i th ếgiớ"(1 8), ơ c nề ổ i d o đ Mác gọ triế h ọ củ mì h là " chủ n ghĩ du y vậ thự ó i t c a n a t c tiễ " . Tr iế h ọ d uy vậ thự ti ễ củ Mác có th ểgọ là "tin h h oa n tc t cn a i tin h th ầ th ờ đ i củ ch ính mì h " , n hư g muố trởthà nh tinh n iạ a n n n h oa tin h th ầ thờ đ i n gà y na y, cầ ph ả tiế cù ng th ờ gian , x ây n iạ n i n i d ự g h ì h th ái mớ củ " chủn ghĩ d uy vậ th ụ tiễ sáng tạ " . n n i a a t c n o Từ"chủngh ĩ du y vậ thự tiễ " đ n " chủnghĩ d uy vậ th ự tiễ a t cnế a t cn sán g tạ " là tấ yế củ sựp há t triể logic, cũ g là tấ yế củ sự o tua n n tu a p hát tr iể lịh sử Bở vì thự tiễ mà Mác đ nói kh ôn g giớ h ạ nc . i cn ã in ở“ ự tiễ th ôn g th ư ng" , mà n hi ề hơ là " th ự tiễ sán g tạ " . th c n ờ u n cn o Đún g n hư Má c đ n ói: " Đ i vớ nhữ g n gư i d uy vậ th ự tiễ , ã ối n ờ t c n tứ n hữ g ngư i cộ g sả thì toàn bộvấ đ đ u ởch ỗl àm cho c n ờn n n ềề thếgiớ h iệ tồ cách mạ g h oá, ph ả đ i và biế đ i mộ cách i nn n nố nổ t http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 18
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính thự tếsựvậ hiệ tồ " (1 9). T hự tiễ có th ểlà m cho cá ch mạ g c t nn cn n h óa thếgiớ h iệ tồ n ày chỉ ó th ểlà thự tiễ sáng tạ . Thự i nn c c n o c tiễ th ông thư ng là thự tiễ l ậ l ạ q uá kh ứ kh ông thểcả biế n ờ cnpi , i n thếgiớ từgố, mà ch ỉ ỏth ự tiễ sán g tạ thông qu a p há cũ i c c c n o xâ y mớ, mớ có thểthự h iệ côn g cu ộ cả tạ có tí nh cách i i c n c io mạ g đ i vớ thếgiớ hiệ tồ . Nh ư g n hưtr ên đ n ói: thự tiễ n ối i nn n ã cn sán g tạ là hiệ tư n g hiế có ởth ờ Mác, do đ , M ác cò n ch ư o nợ m i ó a có đề k iệ xác lậ k há i n iệ "thự tiễ sá ng tạ " , chỉ ó th ểgọ iu n p m cn o c i triế h ọ củ mì h là " chủngh ĩ du y vậ thự ti ễ ". Th ờ đ i n gày tca n a t cn iạ n ay so vớ thờ đ i M ác số g đ có n hiề biế đ i to lớ và sâu i iạ n ã u nổ n sắ, th ự tiễ sá ng tạ đ trởth ành h iệ tư ng th ấ sâu vào các c cn oã nợ m lĩh vự củ đ i số g xã hộ và có ả h hư ng qu an trọ g đ i vớ n c aờn i n ở nối đ i số g loài ngư i , sán g tạ đ tr ởth àn h tin h th ầ thờ đ i mớ. ờn ờ oã n iạ i Bở vậ, muố làm ch o tr iế h ọ th ểhiệ đ y đ tinh thầ sán g iy n t c nầủ n tạ - tinh th ầ th ờ đ i củ th ờ đ i ngà y n ay, trởth ành tin h h oa o n iạa iạ củ tin h th ầ thờ đ i mình thì cầ p hả tiế hà nh xây dự g " chủ a n iạ n in n n gh ĩ d uy vậ thự tiễ sá ng tạ " trên cơsở" chủn ghĩ d uy vậ a t c n o a t thự tiễ " củ M ác. cn a oOo Tu yể tậ Má c - Ă gghen : q .2(c), Bắ Kin h, Nxb np n c N hân d ân , (1) 1995 Tr.100. Toàn tậ M ác - Ă ggh en : q .3(c), Bắ Kin h, Nx b p n c Nhân dân, (2) 2002, Tr.69. T uyể tậ Mác - Ă ggh en : q.2 0(c), Bắ Kin h, Nxb np n c Nh ân d ân , (3) 2003, Tr.673. Tu yể tậ Má c - Ă gghen : q .2(c), Bắ Kin h, Nxb np n c N hân d ân , (4) 1995 Tr.101. (5) Tu yể tậ Má c - Ă gghen : q .3(c), Bắ Kin h, Nxb np n c N hân d ân , 1995 Tr.342. (6) Tuy ể tậ Má c - Ă gghen : q .2(c), Bắ Kin h, Nxb np n c N hân d ân , 1995 Tr.100. http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 19
- Tr iế họ Má c vớ t hờ đ i n gà y nay t c i iạ Mang Nguyên Chính Tu yể tậ Má c - Ă gghen : q .3(c), Bắ Kin h, Nxb N hân d ân , np n c (7) 2002, tr. 69. Tu yề tậ Má c - Ă gghen : q .2(c), Bắ Kin h, Nxb N hân d ân , np n c (8) 1995 Tr.100. (9) Toàn tậ Mác - Ă p ngghen: q.20(c), Bắ Ki nh, Nxb Nhâ n d ân , c 2003. Tr.673. (10) Anth on y Gid den (An h): Con đ ờ g th ứba và sựphê ph án n ó ưn (M). Tôn Tư ng Đôn g dịh , Bắ Kin h, Nx b Tr ư ng Đả g TW , ơ c c ờ n 1992. (11) Sđ d (12) Sđ d Tu yể tậ M ác - Ă gghen : q.3 (c), Bắ Kinh , Nxb Nh ân d ân , np n c (13) 1995 Tr.342. Tu yể tậ M ác - Ă gghen : q.1 (c), Bắ Kinh , Nxb Nh ân d ân , np n c (14) 1995 Tr.773. Đây l à câu nói củ M ác trong bứ thưgử Ban biên tậ , Tạ a c i p p (15) chí “ ý sựTổq uố ”Từ“ơh ộ” à Má c dù ng trong tiế g Đ c là K c. c im n ứ “h an ce” chú giả củ ngư i hiệ đn h). c ( ia ờ uí Tu yể tậ M ác - Ă gghen : q.1 (c), Bắ Kinh , Nxb Nh ân d ân , np n c (16) 1995 Tr.275. Toàn tậ Má c - Ă ggh en : q.1 (c), Bắ Kinh , Nx b Nh ân d ân , p n c (17) 1995 Tr.121. Tu yể tậ M ác - Ă gghen : q.1 (c), Bắ Kinh , Nxb Nh ân d ân , np n c (18) 1995 Tr.57. (19) Sđ Tr.75 d. Thô ng tin bạ cầ biế nn t Ebook created by LAH ©Bả qu yề 200 3-2006 ChúngTa.com n n Hà Nộ 8-2006 i http://www.esnips.com/web/LAHeBooks 20
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học