1. Trang Chủ
  2. Triết học
  3. [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 32 phần 7

[Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 32 phần 7

Lionel Tiger cho rằng những tuyên bố Marxist đã không thể loại bỏ và trao quyền lực cho giai cấp vô sản bởi chủ nghĩa xã hội Marxist không nhận ra rằng bởi con người đã được thừa hưởng khuynh hướng cạnh tranh và chuyên chế từ những tổ tiên thời nguyên thuỷ của mình trong một hệ thống kiểm tra và cân bằng và những hạn chế với việc cá nhân giành lấy quyền lực và tài sản là cần thiết để duy trì một xã hội xã hội chủ nghĩa quân bình.... Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxi

Thể loại Tài liệu miễn phí Triết học

Số trang 114

Ngày tạo 8/29/2018 8:26:46 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx -... (.pdf)

Xem mẫu

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1374 1375 ¨ ng-ghen göi m¸c, 22 th¸ng hai 1882 ¨ng-ghen göi m¸c, 22 th ¸ng hai 1882 c¸c n¨m 1868-1869. VÒ Doãc-g¬, th× kh«ng cÇn cã thªm biÖn ph¸p g× n÷a. Th­ cña t«i göi Gie-xÐp ®· gi¶i thÝch tÝnh chÊt t¹m thêi cña th­ uû nhiÖm toµn quyÒn. ThÎ héi viªn ®· ph©n ph¸t hÕt, cÇn in thÎ míi. LÝp-nÕch qu¸ ­ sèt s¾ng víi chñ nghÜa yªu n­íc Nam §øc. Ngoµi ra, anh ta kh«ng nªn ®¨ng nh÷ng ®iÒu ngu xuÈn vÒ “Nhµ n­íc vµ x· héi”1 , ®ã lµ sù ®èi lËp trùc diÖn víi quan ®iÓm cña chóng ta. Xin chµo. RÊt rÊt véi. C. M¸c cña ngµi TiÖn thÓ nãi thªm, ngµi cã biÕt §i-x¬-ghen kh«ng? HiÖn nay anh ta tõ Pª-tÐc-bua trë vÒ tØnh Ranh, ®Ó khai tr­¬ng ë ®©y mét x­ëng thuéc da nhá. §ã lµ mét trong nh÷ng c«ng nh©n tµi ba nhÊt mµ t«i biÕt. T«i biÕt qua th­ tõ, chø ch­a gÆp mÆt. HiÖn giê ë Xanh-Pª-tÐc-bua ®ang xuÊt b¶n b¶n dÞch tiÕng Nga cuèn s¸ch cña t«i178. Song, cã thÓ t«i ®· cho c¸c ngµi biÕt viÖc nµy råi ch¨ng? [ Phô lôc] [Lu©n §«n], 13 th¸ng M­êi 1868, 256, High Holborn, W.C. Ngµy 13 th¸ng M­êi 1868, Tæng Héi ®ång Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ ®· bæ nhiÖm ngµi A. Ph«-gt¬ (chi bé ng­êi §øc ë Mü) lµm bÝ th­ – th«ng tÊn cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ trong -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 Xem tËp nµy, tr. 241-244.
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2070 M¸c göi ba-x«, 30 th¸ng m­êi 1868 M ¸c göi h Ðc-man i-ung, 14 th¸ng m­êi mét 1868 2071 thiÖu t«i víi Ngµi nh­ lµ ng­êi thõa kÕ cña ngµi Phran-c¬1 . Xin T heo sù ñy nhiÖm cña Tæng Héi ®ång. Ngµi h·y chuyÓn cho ngµi P«n La-ph¸c-g¬, ng­êi cÇm th­ nµy, sè tiÒn thu ®­îc tõ viÖc b¸n cuèn s¸ch nhá cña t«i “Sù khèn C¸c M¸c BÝ th­ vÒ n­íc §øc C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga In theo b¶n viÕt tay trong C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen, Toµn Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXV, 1934 C«ng bè toµn v¨n lÇn ®Çu 27 M¸c göi ba-x« ë Pa-ri Lu©n §«n, 30 th¸ng M­êi 1868 1, Modena Villas, Maitland Park, Haverstock Hill T h­a Ngµi! T«i ®· göi th­ cho c«ng ty xuÊt b¶n s¸ch Phran-c¬ ®Ó nhËn sè tiÒn ph¶i tr¶ cho t«i; «ng chñ míi, ngµi Phi-ve-g¬, ®· giíi -------------------------------------- ------------------ ------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ------------------ --------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 Xem tËp nµy, tr. 245-246.
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1378 1379 ¨ ng-ghen göi m¸c, 22 th¸ng hai 1882 ¨ng-ghen göi m¸c, 22 th ¸ng hai 1882 cïng cña triÕt häc v.v.”, chèng l¹i ngµi Pru-®«ng, tÝnh ®Õn lóc ngµi Phran-c¬ hoÆc c«ng ty cña ngµi Phran-c¬ ngõng ho¹t ®éng. T«i vinh h¹nh göi ®Õn Ngµi lêi chµo. C¸c M¸c Göi ngµi Ba-x«, 58 rue de Bondy, Paris. C«ng bè lÇn ®Çu In theo b¶n viÕt tay Nguyªn v¨n lµ tiÕng Ph¸p 28 M¸c göi hÐc-man i-ung ë Lu©n §«n Lu©n §«n, 14 th¸ng M­êi mét 1868 I-ung th©n mÕn! Tr­íc khi Ngµi ®i Bruy-xen, t«i trao cho Ngµi b¶n t h«ng tri bÝ mËt cña “Liªn bang ch©u ¢u” (b¶n cña XtÕp-ni), trong ®ã nãi vÒ sù cÇn thiÕt cÇn cã hµnh ®éng chung víi H éi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ 5 19 . V× r»ng Gu-xt¸p Ph«-gt¬, nãi c¸ch kh¸c lµ tê b¸o cña «ng ta, hiÖn ®ang hïng hæ ph¶n ®èi chóng ta, cho
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2074 M¸c göi lót-vÝch Cu-ghen-man, 5 th¸ng ch¹p 1868 M ¸c göi lót-vÝch Cu-ghen-man, 5 th¸ng ch¹p 1868 2075 t ­ duy” 2 , mÆc dÇu cã sù lén xén nµo ®ã trong kh¸i niÖm vµ rÊt nªn mong Ngµi göi t r¶ cho t«i v¨n kiÖn nµy, t«i sö dông nã trªn tê b¸o cña LÝp-nÕch1 ®Ó chèng l¹i G. Ph«-gt¬. Cí sao hai sè b¸o võa qua cña tê “Bee–Hive” kh«ng nãi mét lêi nµo vÒ c¸c nghÞ quyÕt cña ®¹i héi Gi¬-ne-v¬ vµ ®¹i héi Bruy-xen238. Xin göi lêi chµo ®Õn Ngµi vµ gia ®×nh Ngµi. C. M¸c cña Ngµi C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga trong In theo b¶n viÕt tay C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen, Toµn tËp, Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXV, 1934 29 M¸c göi lót-vÝch Cu-ghen-man ë Han-n«-v¬ L u©n §«n, 5 th¸ng Ch¹p 1868 Cu-ghen-man th©n mÕn! Ngµi cã ®Þa chØ cña §i-x¬-ghen kh«ng? C¸ch ®©y kh¸ l©u anh ta cã göi cho t«i nh÷ng ®o¹n trÝch trong b¶n th¶o vÒ “n¨ng lùc -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ------------------ ------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ -------------------------------------- ------------------ --------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 2 G. §i-x¬-ghen. Thùc chÊt cña ho¹t ®éng cña bé n·o con ng­êi . Demokratisches Wochenblatt .
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1382 1383 ¨ ng-ghen göi m¸c, 22 th¸ng hai 1882 ¨ng-ghen göi m¸c, 22 th ¸ng hai 1882 thÊy hÇu nh­ lµ C¸c Ph«-gt¬ nãi”520. Tuång nh­ thÓ Ca-ba-nÝt hay trïng lÆp, nã chøa ®ùng nhiÒu ®iÓm lçi l¹c vµ víi tÝnh c¸ch s¶n phÈm cña t­ duy ®éc lËp cña mét c«ng nh©n, vµ nã thËm chÝ ®· sao chÐp cña Ph«-gt¬! g©y nªn sù ng¹c nhiªn ®¸ng kÝnh. T«i kh«ng tr¶ lêi ngay khi ®äc xong cuèn s¸ch ®ã, v× r»ng t«i muèn biÕt nhËn xÐt cña ¡ng-ghen1 . Do vËy t«i ®· göi b¶n th¶o cho ¡ng-ghen. Qua kh¸ nhiÒu thêi gian t«i míi nhËn l¹i ®­îc b¶n th¶o Êy. Cßn hiÖn nay t«i kh«ng thÓ t×m ra bøc th­ cña §i-x¬-ghen cã ghi ®Þa chØ míi cña «ng Êy. Trong bøc th­ cuèi göi tõ Pª-tÐc-bua, «ng Êy viÕt r»ng sÏ trë vÒ Ranh vµ thu xÕp viÖc lµm ë ®Êy. Ngµi cã nhËn ®­îc ®Þa chØ cña «ng Êy kh«ng? NÕu nhËn ®­îc th× xin h·y sím göi cho t«i. L­¬ng t©m (kh«ng bao giê ta cã thÓ hoµn toµn tho¸t ®­îc c¸i ®ã) ®ang c¾n røt t«i, v× r»ng ®· l©u nh­ thÕ mµ t«i ch­a tr¶ lêi §i-x¬-ghen. Ngµi còng ®· høa víi t«i cho biÕt ®iÒu g× ®ã vÒ c¸ nh©n «ng Êy. T«i ®· nhËn ®­îc nh÷ng bµi gi¶ng cña Buy-sn¬ vÒ häc thuyÕt §¸c-uyn. §©y ®Ých thÞ lµ “nhµ viÕt s¸ch”; cã thÓ do ®ã mµ «ng ta mang c¸i hä “Buy-sn¬”2 . Nh÷ng lêi ba hoa hêi hît vÒ lÞch sö cña chñ nghÜa duy vËt râ rµng lµ ®· ®­îc «ng ta sao chÐp cña L¨ng-g¬ 3 . §iÒu qu¶ thùc ng¹c nhiªn lµ nh©n vËt nhãc con Êy ®· xem th­êng ch¼ng h¹n A-ri-xtèt , nhµ khoa häc tù nhiªn kh«ng thuéc vµo h¹ng nh­ Buy-sn¬. Ng­êi ta thÊy «ng ta rÊt ng©y th¬ khi nãi vÒ Ca-ba-nÝt: “T­ëng chõng nh­ ng­êi ta nghe -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 Xem tËp nµy, tr. 230-231, 232-233, 256-259. 2 Trong nguyªn b¶n cã sù ch¬i ch÷ dùa trªn sù ®ång ©m cña tõ vµ tõ B üchner, tªn Buchmacher , nghÜa lµ ng­êi viÕt s¸ch , ng­êi biªn tËp gäi mét dßng hä. 3 Ph. L¨ng-g¬. LÞch sö chñ nghÜa duy vËt vµ phª ph¸n ý nghÜa cña nã trong thêi ®¹i hiÖn nay .
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2078 M¸c göi lót-vÝch Cu-ghen-man, 5 th¸ng ch¹p 1868 M ¸c göi lót-vÝch Cu-ghen-man, 5 th¸ng ch¹p 1868 2079 b¸o chÝ Anh kh«ng chó ý g× ®Õn trß hÒ Êy, cho nªn chóng t«i còng lê T õ l©u t«i ®· høa viÕt cho Ngµi ®«i lêi vÒ chi bé Ph¸p 120. Chi bé cña bän v« c«ng råi nghÒ Êy gåm mét nöa hoÆc hai phÇn ba lµ bän ®­îc g¸i bao vµ bän v« l¹i t­¬ng tù; tÊt c¶ bän hä – sau khi ng­êi cña chóng t«i rót ra khái chi bé Êy – ®Òu lµ nh÷ng hiÖp sÜ c¸ch m¹ng ®Çu l­ìi, hµnh thÝch (®­¬ng nhiªn lµ tõ “kho¶ng c¸ch an toµn”) c¸c hoµng ®Õ vµ quèc v­¬ng, ®Æc biÖt lµ Lu-i – Na-p«-lª- «ng. Tr­íc m¾t hä, ®­¬ng nhiªn chóng ta lµ bän ph¶n ®éng, vµ hä ®· so¹n ra mét b¶n c¸o tr¹ng hîp thøc chèng l¹i chóng ta vµ trªn thùc tÕ ®· ®­a ra xem xÐt t¹i ®¹i héi Bruy-xen – trong nh÷ng phiªn häp kÝn. Sù h»n häc cña bän bÞp bîm Êy ®­îc t¨ng c­êng v× chóng bÞ Phª-lÝch-x¬ Pi-a xá mòi. KÎ kh«ng gÆp may nµy, nhµ viÕt kÞch th«ng tôc h¹ng t­ nµy cña Ph¸p ®· tham gia cuéc c¸ch m¹ng n¨m 1848 chØ víi t­ c¸ch “toast – master” (nh­ ng­êi Anh gäi nh÷ng kÎ ®­îc thuª ® Ó lµm viÖc n©ng cèc chóc mõng trong nh÷ng b÷a tiÖc long träng hoÆc ®Ó duy tr× tr×nh tù n©ng cèc chóc mõng). H¾n qu¶ thùc lµ kÎ ®iªn rå m¾c chøng “hß hÐt th× thÇm” vµ s¾m vai kÎ ©m m­u nguy hiÓm. Nhê c¸i b¨ng ®¶ng Êy, Pi-a muèn biÕn Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ thµnh c¸i ®u«i cña m×nh. §iÒu ®Æc biÖt quan träng ®èi víi h¾n lµ lµm mÊt thanh danh cña chóng ta. T¹i mét cuéc mÝt-tinh c«ng khai, mµ chi bé Ph¸p lµm rïm beng vµ th«ng b¸o trªn c¸c tranh ¸p phÝch d¸n trªn t­êng coi ®ã nh­ lµ cuéc mÝt-tinh cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ, Lu-i Na-p«-lª- «ng, còng tøc lµ Ba-®anh-ghª1 ®· bÞ chÝnh thøc tuyªn ¸n tö h×nh, cßn viÖc thi hµnh b¶n ¸n th× ®­¬ng nhiªn giao phã cho c¸c nh©n vËt nh­ Bru-tót2 mµ mäi ng­êi ë Pa-ri ®Òu kh«ng biÕt. V× r»ng -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 biÖt danh cña Na-p«-lª-«ng III (®­îc gäi theo tªn cña ng­êi thî x©y mµ «ng ta m­în quÇn ¸o ®Ó mÆc khi trèn khái nhµ tï n¨m 1846). 2 Xem tËp nµy, tr. 156.
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1386 1387 ¨ ng-ghen göi m¸c, 22 th¸ng hai 1882 ¨ng-ghen göi m¸c, 22 th ¸ng hai 1882 tÞt ®i. Nh­ng mét thµnh viªn cña b¨ng Êy, mét kÎ tªn lµ Vª-di-ni-e nµo ®ã, mét t¸c gia chuyªn nghÒ b¾t bÝ, ®· t­êng thuËt dµi dßng toµn bé viÖc lµm nh¬ nhuèc Êy trªn tê b¸o BØ “La Cigale”. Tê b¸o nµy m¹o x­ng lµ c¬ quan ng«n luËn cña Quèc tÕ vµ thuéc lo¹i b¸o “hµi h­íc” mµ ch¾c lµ ë ch©u ¢u kh«ng cã mét tê b¸o nµo gièng nã. Thùc ra, trªn tê b¸o Êy kh«ng cã c¸i g× lµ hµi h­íc c¶, ngoµi tÝnh nghiªm tóc cña nã. Tõ tê “Cigale”, c©u chuyÖn ®­îc ®¨ng l¹i trªn tê “Pays, Journal de l’Empire”. §­¬ng nhiªn, nã lµ mãn bÐo bë ®èi víi P«n ®ê C¸t-xa-nh¾c. B©y giê chóng t«i, tøc Tæng Héi ®ång, cho ®¨ng trªn tê “Cigale” b¶n tuyªn bè chÝnh thøc gåm s¸u dßng nãi r»ng Ph. Pi-a k h«ng cã quan hÖ g× víi Quèc tÕ, thËm chÝ kh«ng ph¶i lµ héi viªn1 cña Quèc tÕ. Hinc illae irae2 . Cuéc chiÕn tranh ®ã gi÷a chuét vµ Õch3 kÕt thóc b»ng viÖc chi bé Ph¸p tøc giËn rêi bá chóng t«i vµ hiÖn nay ®ang ho¹t ®éng ®éc lËp d­íi sù b¶o trî cña Pi-a. Hä ®· s¸ng lËp ë ®©y, ë Lu©n §«n – víi tÝnh c¸ch mét c¬ cÊu yÓm trî, c¸i gäi lµ Héi liªn hiÖp cæ ®éng §øc gåm cã mét t¸ r­ìi héi viªn, ®øng ®Çu lµ Vª-b¬4 , mét thî ®ång hå dë ng­êi, mét ng­êi Phran-x¬ giµ l­u vong. Th«i, b©y giê th× Ngµi ®· ®­îc biÕt tÊt c¶ nh÷ng g× cã thÓ th«ng b¸o vÒ sù kiÖn long träng, vÜ ®¹i vµ quan träng Êy. Cßn mét ®iÒu n÷a. Chóng t«i lÊy lµm hµi lßng lµ Bl¨ng-ki, th«ng qua mét ng­êi b¹n cña m×nh, ®· chÕ giÔu Pi-a – còng trªn tê “Cigale” – ®Õn møc cïng cùc vµ ®Æt h¾n ta tr­íc mét -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 C. M¸c. NghÞ quyÕt cña Tæng Héi ®ång vÒ bµi ph¸t biÓu cña Ph. Pi-a . 2 § ã lµ nguån gèc sinh ra sù tøc giËn nµy (nh¹i c©u nãi trong t¸c phÈm cña Pu-bli-ót Tª-ren-xi-ót C« g¸i ng­êi ®¶o An-®r«-x¬ , håi I, c¶nh mét). 3 ChiÕn tranh gi÷a chuét vµ Õch ( Ba-tra-h«-mi - «-ma-ki-a ) bµi th¬ hµi h­íc cæ Hy L¹p kh«ng râ t¸c gi¶, nh¹i l¹i thiªn sö thi cña H«-me. 4 Xem tËp nµy, tr. 255-256, 260-261.
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2082 M¸c göi lót-vÝch Cu-ghen-man, 5 th¸ng ch¹p 1868 M ¸c göi lót-vÝch Cu-ghen-man, 12 th¸ng ch¹p 1868 2083 C. M¸c cña Ngµi sù lùa chän: hoÆc Pi-a lµ kÎ m¾c chøng ®iªn, hoÆc Pi-a lµ tay sai cña c¶nh s¸t521. Tèi h«m qua t«i ®· nhËn ®­îc th­ cña Svai-x¬, qua ®ã thÊy r»ng «ng ta l¹i ngåi tï, vµ sù bïng næ cña néi chiÕn – chiÕn tranh gi÷a «ng ta vµ V. LÝp-nÕch – lµ kh«ng tr¸nh khái. T«i ph¶i nãi r»ng Svai-x¬ ®· ®óng trong mét ®iÓm, tøc lµ nãi r»ng LÝp-nÕch lµ kÎ v« tÝch sù. Tê b¸o cña «ng ta1 qu¶ lµ th¶m h¹i. Lµm thÕ nµo mµ mét ng­êi ®· ®­îc t«i d¹y b»ng miÖng m­êi l¨m n¨m dßng («ng ta bao giê còng qu¸ l­êi ®äc s¸ch) l¹i cã thÓ ®¨ng ch¼ng h¹n mét c¸i g× nh­ “x· héi vµ nhµ n­íc”, mét t¸c phÈm trong ®ã “c¸i x· héi” (còng lµ mét ph¹m trï tuyÖt vêi!) ®­îc gi¶i thÝch lµ c¸i thø yÕu, cßn “c¸i chÝnh trÞ” ®­îc gi¶i thÝch lµ c¸i c¬ b¶n2 . NÕu nh­ LÝp- nÕch kh«ng ph¶i lµ ng­êi Nam §øc vµ nÕu nh­ xem ra tõ xa x­a «ng ta ®· lÉn lén t«i víi ng­êi xÕp cò cña m×nh, víi Gu-xt¸p Xt¬- ru-v¬ “cao th­îng”, th× ®iÒu ®ã kh«ng sao hiÓu ®­îc. La-ph¸c-g¬ vµ vî ®· ë Pa-ri hai th¸ng nay råi. Nh­ng ë ®ã ng­êi ta kh«ng muèn thõa nhËn häc vÞ y häc mµ anh ta nhËn ®­îc ë Lu©n §«n, vµ ng­êi ta ®ßi hái anh ta l¹i ph¶i tr¶i qua n¨m m«n thi n÷a ë “Pa-ri”! T×nh h×nh “kinh tÕ” (chø kh«ng ph¶i kinh tÕ – chÝnh trÞ) cña t«i, nhê mét hiÖp nghÞ, mµ sang n¨m sÏ ë vµo tr¹ng th¸i t¹m ®­îc3 . Xin göi nh÷ng lêi cÇu chóc tèt lµnh nhÊt tíi ng­êi vî yªu quý cña Ngµi4 vµ Phren-x¬-khen. -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 Demokratisches Wochenblatt . 2 Xem tËp nµy, tr. 241-244, 779-780. 3 Xem tËp nµy, tr. 281-285. 4 GhÐc-tru-®a Cu-ghen-man.
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1390 1391 ¨ ng-ghen göi m¸c, 22 th¸ng hai 1882 ¨ng-ghen göi m¸c, 22 th ¸ng hai 1882 chø kh«ng ph¶i lµ “c¸c nhµ ®¹i diÖn” khoa häc hiÖn nay. Vî Ngµi cã tham gia phong trµo gi¶i phãng phô n÷ vÜ ®¹i ë §øc kh«ng? T«i cho r»ng phô n÷ §øc ph¶i b¾t ®Çu tõ chç thóc ®Èy chång m×nh tham gia cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng b¶n th©n. C«ng bè lÇn ®Çu cã l­îc bít trong t¹p chÝ In theo b¶n viÕt tay Die Neue Zeit , B d. 2, N °12, 1901 1902, Nguyªn v¨n lµ tiÕng c«ng bè toµn v¨n b»ng tiÕng Nga trong cuèn §øc Th­ cña M¸c göi Cu-ghen-man , 1928 30 M¸c göi lót-vÝch Cu-ghen-man ë Han-n«-v¬ Lu©n §«n, 12 th¸ng Ch¹p 1868 B¹n th©n mÕn! T«i ®Þnh viÕt cho Ngµi t­êng tËn h¬n, nh­ng bÞ c¶n trë bëi “c«ng viÖc” n­íc ngoµi kh«ng dù kiÕn tr­íc ®­îc. Nh­ng mong r»ng ®iÒu ®ã kh«ng ng¨n c¶n Ngµi l¹i nhanh chãng cÇm bót. Th­ cña Phruª-in (t«i xin göi tr¶ th­ nµy víi lêi c¶m ¬n) lµm t«i rÊt thÝch thó1 . ë §øc tõ l©u nªn xuÊt hiÖn nh÷ng ng­êi kh¸c, -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 Xem tËp nµy, tr. 295.
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2086 M¸c göi lót-vÝch Cu-ghen-man, 12 th¸ng ch¹p 1868 M ¸c göi “c«ng ty a-se”, 12 th¸ng ch¹p 1868 2087 cã c¶ nh÷ng ng­êi xÊu xÝ). T «i còng xin göi tr¶ bøc ch©n dung cña §i-x¬-ghen. TiÓu sö cña «ng ta hoµn toµn kh«ng nh­ t«i t­ëng t­îng. Nh­ng lu«n lu«n nh­ cã g× ®ã m¸ch b¶o t«i r»ng «ng ta “kh«ng ph¶i lµ c«ng nh©n nh­ Õch-ca-ri-ót”. Thùc ra, lo¹i quan ®iÓm triÕt häc mµ b¶n th©n «ng ta t¹o ra, ®ßi hái sù yªn tÜnh nµo ®ã vµ sù r¶nh rçi nhÊt ®Þnh, ®iÒu mµ c¸c c«ng nh©n b×nh th­êng kh«ng cã ®­îc. ë Niu Oãc t«i cã hai c«ng nh©n rÊt tèt: thî ®ãng giÇy A-ph«-gt¬ vµ kü s­ hÇm má Di-g¬-phrÝt M©y-¬; c¶ hai ng­êi nµy tr­íc ®©y ®· ë BÐc-lin. Ng­êi c«ng nh©n thø ba cã thÓ ®äc bµi gi¶ng vÒ cuèn s¸ch cña t«i 1 , – ®ã lµ Lèc-n¬, thî méc (mét c«ng nh©n b×nh th­êng) ®· sèng kho¶ng 15 n¨m ë ®©y, ë Lu©n §«n. Xin h·y nãi víi bµ vî yªu quý cña Ngµi r»ng t«i ch­a bao giê “hoµi nghi bµ” vÒ viÖc bµ phôc tïng phu nh©n t­íng qu©n ®iªn rå2 . VÊn ®Ò t«i hái chØ lµ b«ng ®ïa th«i. Tuy nhiªn, c¸c bµ kh«ng thÓ o¸n tr¸ch Quèc tÕ, v× r»ng Quèc tÕ ®· bÇu mét bµ, bµ L«, lµm uû viªn cña Tæng Héi ®ång. Nh­ng th«i kh«ng ®ïa n÷a. B­íc tiÕn lín trong ®¹i héi võa qua cña “§ång minh c«ng nh©n”279 Mü cßn cã thÓ thÊy ®­îc, ngoµi c¸c ®iÓm kh¸c ra, trong viÖc nã ®em l¹i cho n÷ c«ng nh©n sù b×nh ®¼ng hoµn toµn, trong khi ®ã, vÒ mÆt nµy, ng­êi Anh cßn mang c¸c quan ®iÓm hÑp hßi nhÊt ®Þnh, vµ nhÊt lµ nh÷ng ng­êi Ph¸p lÞch l·m. BÊt kú mét ng­êi nµo cã sù hiÓu biÕt nµo ®ã vÒ lÞch sö, còng ®Òu biÕt r»ng nh÷ng cuéc ®¶o lén x· héi vÜ ®¹i kh«ng thÓ nµo cã ®­îc, nÕu thiÕu chÊt men phô n÷. TiÕn bé x· héi cã thÓ ®­îc ®o chÝnh x¸c b»ng ®Þa vÞ x· héi cña ph¸i ®Ñp (trong ®ã -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 tËp I cña bé T­ b¶n . 2 Ma-ri-a Guª-g¬ (ch¬i ch÷: tõ Geck , nghÜa lµ ®iªn rå , l¹i trïng ©m víi Gögg lµ tªn cña mét dßng hä).
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1394 1395 ¨ ng-ghen göi m¸c, 22 th¸ng hai 1882 ¨ng-ghen göi m¸c, 22 th ¸ng hai 1882 “Ngµi Ph«-gt¬”, lµ BÐc-lin. ChÝ Ýt tr­íc ®©y mÊy tuÇn cßn cã VÒ “hiÖp nghÞ” th× ®èi víi t«i kh«ng thÓ nãi ®Õn viÖc ®¶m nhËn mét c«ng viÖc cã thu nhËp nµo ®ã tr­íc khi hoµn tÊt cuèn s¸ch cña t«i. NÕu kh«ng th× tõ l©u t«i ®· cã thÓ tho¸t khái mäi khã kh¨n råi. Sù viÖc ®¬n gi¶n lµ nh­ thÕ nµy, – nh­ng ®iÒu ®ã nãi riªng gi÷a chóng ta víi nhau th«i, – mét mÆt, t«i ®· th¶o luËn viÖc Êy víi gia ®×nh t«i, mÆt kh¸c, ¡ng-ghen kh«ng b¸o cho t«i biÕt, ®· th­¬ng l­îng víi héi viªn cïng h·ng cña m×nh vÒ kho¶n thu nhËp cña b¶n th©n (v× th¸ng S¸u nµy anh Êy rót khái c«ng viÖc kinh doanh) vµ ®· tho¶ thuËn ®­îc nh÷ng ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh cã lîi cho t«i. Nhê vËy mµ tõ sang n¨m trë ®i t«i sÏ cã thÓ yªn t©m lµm viÖc. C. M. cña Ngµi C«ng bè lÇn ®Çu trong t¹p chÝ Die Neue In theo b¶n viÕt tay Zeit , B d. 2, N º11, 1901-1902 Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc 31 M¸c göi “c«ng ty a-se” ë Lu©n §«n [B¶n nh¸p] [Lu©n §«n, sím nhÊt lµ 12 th¸ng Ch¹p 1868] N¬i duy nhÊt cßn cã thÓ kiÕm ®­îc mÊy b¶n cña cuèn s¸ch
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2090 ¡ng-gh en göi hÐc-man ¡ng-ghen, 18 th¸ng ch¹p 1868 ¡ ng-ghen göi hÐc-man ¡ng-ghen, 18 th¸ng ch¹p 1868 2091 dông 10000 phr¨ng. thÓ kiÕm ®­îc ë ®ã vµi b¶n. T«i ®· viÕt th­ vÒ ®ã vµ nÕu nh­ mua ®­îc s¸ch th× sÏ göi s¸ch theo ®Þa chØ 11, Unter den Lin®en. Ng­êi ®µy tí dÔ b¶o cña Ngµi. C. M. C«ng bè lÇn ®Çu In theo b¶n viÕt tay Nguyªn v¨n lµ tiÕng Anh 32 ¡ng-ghen göi hÐc-man ¡ng-ghen ë b¸c-men Man-se-xt¬, 18 th¸ng Ch¹p 18681 HÐc-man th©n mÕn! Ph. Ri-x¬ ®· më h·ng kinh doanh ë MÝt-l¬-®i d­íi tªn gäi “N. §uyÕc-xt¬. C¸c con” (c¸c con cña nh©n vËt ë Khuªn), råi tõ ®ã «ng Êy ®· chuyÓn ®Õn Xuy-rÝch. H×nh nh­ tr­íc kia «ng ta lµm viÖc cho §uyÕc-xt¬, vµ §uyÕc-xt¬ con – mµ håi Êy ®· tõng cã mÆt ë ®©y – th× ®· cã nh÷ng nhËn xÐt rÊt tèt vÒ «ng ta. C¨n cø vµo nh÷ng tin tøc ng©n hµng tõ Gla-rót th× Ri-x¬ ®­îc cÊp kho¶n tÝn -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 Trong nguyªn b¶n viÕt nhÇm lµ: 1866 .
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1398 1399 ¨ ng-ghen göi m¸c, 22 th¸ng hai 1882 ¨ng-ghen göi m¸c, 22 th ¸ng hai 1882 kinh doanh dÔ th­¬ng Êy thªm 10 n¨m n÷a, vµ còng kh«ng nªn £. Buèc-h¸c-t¬ lµ ch¸u trai vµ lµ con rÓ cña «ng Buèc-h¸c-t¬ thuéc h·ng bu«n “Buèc-h¸c-t¬, Crª-nen-x¬ vµ Cty” (tr­íc kia lµ thµnh viªn cña C«ng ty “Buèc-h¸c-t¬, A-®Ðc-x¬ vµ Cty”), ch¾c h¼n em cã biÕt nh©n vËt nµy. ë ® ©y «ng ta ®· cã mét vô lµm ¨n vµ ®· mét lÇn – cã thÓ lµ ®· hai lÇn – tuyªn bè m×nh bÞ ph¸ s¶n, nh­ng qua viÖc Êy ®· kh«ng khai th¸c ®­îc sù lîi léc nµo cho m×nh c¶. NhiÒu n¨m tr­íc ®©y anh ®· thØnh tho¶ng gÆp gì «ng ta vµo nh÷ng buæi tèi ë qu¸n r­îu; tõ khi «ng ta c­íi vî, anh hÇu nh­ ch¼ng nh×n thÊy «ng ta vµ hoµn toµn kh«ng râ «ng ta ®· lµm g× tõ ®ã ®Õn nay. Nh­ng c¸c em cÇn cã ng­êi ®¹i diÖn ë Muyn-sen ®Ó lµm g×? Em h·y nãi víi mÑ lµ cho ®Õn nay anh kh«ng nhËn ®­îc b¶n dù th¶o hîp ®ång tõ tay G. Ðc-men, – «ng ta ®æ lçi cho luËt s­1 . ThËt ra, toµn bé thùc chÊt lµ buéc anh ph¶i kiÕm ®­îc cµng nhiÒu tiÒn cµng tèt tõ c«ng viÖc lµm ¨n, v× lóc Êy anh sÏ n»m trong tay «ng ta. Nh­ng anh kh«ng ®Õn nçi ng©y th¬ ®Õn thÕ. Em h·y lµm ¬n göi cho anh, vµo th¸ng Giªng, tµi kho¶n v·ng lai, bëi v× anh muèn thanh to¸n c¸c kho¶n nî ngay khi nµo anh thanh to¸n xong hoµn toµn víi G. Ðc-men. Em còng th«ng b¸o cho anh biÕt lµ anh cã ph¶i chuyÓn tiÒn cho Phun-kª hay cho bän em. NÕu nh­ anh chÊp nhËn viÖc g©y c¨ng th¼ng quan hÖ víi G. Ðc-men vµ cã thÓ gÆp nguy c¬ lµ chóng ta c¾t ®øt quan hÖ víi «ng ta vµ anh sÏ ph¶i khëi sù mét c«ng viÖc nµo kh¸c, th× anh tin ch¾c r»ng anh sÏ cã thÓ thu thªm ®­îc kho¶ng 750 p.xt.. Nh­ng anh hoµn toµn kh«ng muèn bÞ trãi buéc vµo ho¹t ®éng -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 Xem tËp nµy, tr. 303-312.
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2094 M¸c göi hÐc-man i-ung, 28 th¸ng ch¹p 1868 M ¸c göi hÐc-man i-ung, 28 th¸ng ch¹p 1868 2095 khëi sù c«ng viÖc lµm ¨n míi víi mét thêi h¹n ng¾n h¬n thêi Ngay sau khi Ngµi ra ®i t«i ®· nhËn ®­îc th­ cña Ba-cu-nin h¹n Êy. trong ®ã «ng ta kh¼ng ®Þnh víi t«i vÒ t×nh th©n h÷u ®Æc biÖt. Anh göi kÌm theo ®©y nh÷ng tÊm ¶nh chôp, trong ®ã em h·y Qua l¸ th­ cña «ng ta t«i thÊy r»ng «ng ta l¹i ®· viÕt mét bøc göi 2 tÊm ¶nh ®Õn En-ghen-xkiÕc-khen, cßn nh÷ng tÊm kh¸c th× th­ dµi cho §¬ P¸p-p¬ ®Ó dô dç nh©n vËt Êy vµo L iªn minh quèc tÕ h·y ph©n phèi cho nhau. DÜ nhiªn, mÑ ph¶i nhËn ®­îc mçi lo¹i cña «ng ta. V× vËy, ®Ó tr¸nh kh¶ n¨ng sau nµy x¶y ra nh÷ng ®iÒu ¶nh chôp mét tÊm. hiÒm khÝch hoÆc nh÷ng lêi than phiÒn vÒ t×nh tr¹ng thiÕu nh÷ng Cho anh göi lêi th¨m hái nång nhiÖt ®Õn mÑ, vî em vµ toµn thÓ th«ng tin kÞp thêi, th× cÇn khÈn cÊp göi cho §¬ P¸p-p¬ b¶n sao nghÞ quyÕt cña chóng ta vÒ Liªn minh1 . TÊt nhiªn, Ngµi cÇn ph¶i c¸c em trai, em g¸i. Anh chóc vui vÎ trong dÞp lÔ. lËp tøc th«ng b¸o cho «ng Êy biÕt r»ng do t×nh h×nh hiÖn nay ë Göi nh÷ng lêi cÇu chóc tèt ®Ñp nhÊt. Thuþ SÜ vµ ®Ó tr¸nh mäi Ên t­îng bÒ ngoµi vÒ t×nh tr¹ng ph©n liÖt, chóng t«i kh«ng muèn c«ng bè b¶n nghÞ quyÕt, mµ chØ h¹n chÕ Phri-®rÝch cña em b»ng c¸ch th«ng b¸o riªng vÒ néi dung cña b¶n nghÞ quyÕt Êy cho c¸c héi ®ång trung ­¬ng h÷u quan cña c¸c n­íc. C«ng bè lÇn ®Çu cã l­îc bít trong t¹p chÝ In theo b¶n viÕt tay Xin Ngµi ®õng quªn kÞp thêi mêi A-pl¬-g¸c522 ®Õn dù cuéc häp Deutsche Revue , Jg. 46, Bd. II, 1921; Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc vµo thø b¶y. Cã lÏ còng sÏ tèt nÕu göi lêi mêi ®Õn èt-gie-r¬. c«ng bè toµn v¨n b»ng tiÕng Nga trong C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXV, 1934 C. M. cña Ngµi C«ng bè lÇn ®Çu trong cuèn s¸ch: Jaeckh, In theo b¶n viÕt tay G. Die Internationale", Leipzig, 1904 Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc 33 M¸c göi hÐc-man i-ung ë Lu©n §«n -------------------------------------- ------------------ ------------------ --------------------------------------------------------------------------- [Lu©n §«n], 28 th¸ng Ch¹p 1868 -------------------------------------- ------------------ --------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 C. M¸c. Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ vµ Liªn minh d©n chñ x· héi chñ I-ung th©n mÕn! nghÜa .
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2096 ¡ng-gh en göi ª-min bl¨ng-c¬, 4 th ¸ng Hai 1869 2097 a N¨m 1869 34 ¡ng-ghen göi ª-min Bl¨ng-c¬ ë en-ghen-xkiÕc-khen Man-se-xt¬, 4 th¸ng Hai 1869 £-min th©n mÕn! T«i võa nhËn ®­îc mÑ b¸o tin buån cho biÕt Ma-ri-a B¸c-ten- x¬ th©n yªu cña chóng ta ®· mÊt v× bÖnh sèt ph¸t ban, mÊt vµo tèi thø hai. Tin nµy nh­ sÐt ®¸nh vµ lµm cho t«i bÞ chÊn ®éng ®Õn tËn ®¸y lßng. T«i biÕt ch¸u Êy, còng nh­ tÊt c¶ c¸c con cña cËu, tõ lóc nã cßn th¬, vµ t«i gÇn gòi víi nã h¬n tÊt c¶ c¸c ®øa con nh÷ng anh chÞ em kh¸c cña t«i, do vËy t×nh c¶m g¾n bã cña t«i víi nã thËt râ nÐt h¬n vµ nång nhiÖt h¬n; lÇn cuèi cïng t«i ®­îc nh×n thÊy ch¸u trong buæi h«n lÔ cña ch¸u, lóc ®ã nã tá ra ®Æc biÖt h¹nh phóc vµ ®ã lµ lóc tr­íc mÆt ch¸u më ra c¶ mét lo¹t nh÷ng n¨m h¹nh phóc ë phÝa tr­íc; nh­ng giê ®©y tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ®· chÊm døt! T«i biÕt t©m tr¹ng chó vµ Ma-ri-
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1404 1405 ¨ ng-ghen göi m¸c, 22 th¸ng hai 1882 ¨ng-ghen göi m¸c, 22 th ¸ng hai 1882 lóc nµy nh­ thÕ nµo, còng nh­ t©m tr¹ng ®au khæ biÕt nh­êng nµo cña R«-bíc1 téi nghiÖp cïng hai ®øa con bÐ báng cña m×nh! §· h¬n hai m­¬i n¨m nay chó vµ Ma-ri-a h­ëng h¹nh phóc. C« chó rÊt Ýt ph¶i nÕm tr¶i mÆt ®au th­¬ng cña cuéc ®êi, do vËy, có sèc Êy nh­ sÐt ®¸nh gi÷a ban ngµy, tÊt ph¶i g©y cho c« chó t©m tr¹ng ®au khæ ®Æc biÖt nÆng nÒ. Trong nh÷ng tr­êng hîp nh­ vËy kh«ng mét lêi an ñi nµo gióp Ých ®­îc – cÇn ph¶i khãc lªn nh­ ®øa trÎ, cho ®Õn khi thêi gian hµn g¾n vÕt th­¬ng. T«i viÕt th­ cho chó kh«ng ph¶i ®Ó an ñi, mµ chØ lµ v× t«i biÕt r»ng con ng­êi c¶m thÊy dÔ chÞu biÕt bao khi cã ®­îc sù th«ng c¶m quan t©m cña nh÷ng ng­êi mµ ng­êi ®ã cã quyÒn mong ®îi sù quan t©m Êy ë hä. C« chó h·y tin r»ng sù quan t©m vµ th«ng c¶m nµy cña anh dµnh cho c« chó lµ tõ ®¸y lßng. Nhê chó chuyÓn lêi th¨m nång nhiÖt cña anh tíi Ma-ri-a, tíi R«-bíc téi nghiÖp vµ ®Õn tÊt c¶ c¸c con cña chó. Ng­êi anh thµnh t©m cña chó Phri-®rÝch C«ng bè lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga In theo b¶n viÕt tay trong C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen, Toµn Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXVI, 1935 -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 B¸c-ten-x¬.
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2100 M¸c göi lót-vÝch Cu-ghen-man, 11 th¸ng hai 1869 M ¸c göi lót-vÝch Cu-gh en-man, 11 th¸ng hai 1869 2101 ® · yªu cÇu ng­êi b¹n cña m×nh ë Bon cho biÕt vÒ nh÷ng s¸ch 35 M¸c göi lót-vÝch Cu-ghen-man ë Han-n«-v¬ Lu©n §«n, 11 th¸ng Hai 1869 B¹n th©n mÕn! L¸ th­ nµy bÞ tr× ho·n lµ do hai nguyªn nh©n. Thø nhÊt, v× ë ®©y gÆp ph¶i thêi tiÕt s­¬ng mï chÕt tiÖt – ch¼ng cã g×, ngoµi s­¬ng mï! – gÇn nh­ bèn tuÇn lÔ liÒn t«i bÞ èm v× bÖnh cóm ¸c tÝnh l¹ th­êng. Thø hai, nh÷ng tÊm ¶nh göi kÌm ë ®©y ®· ®­îc t«i ®Æt hµng Ýt ra còng 7 tuÇn tr­íc, nh­ng vÉn t¹i c¸i thêi tiÕt s­¬ng mï u tèi Êy cho nªn chØ m·i hoµn toµn võa míi ®©y míi röa ®­îc ¶nh tõ phim ra. Bøc th­ göi kÌm theo ®©y cña A. Ru-g¬1 lµ do ng­êi b¹n cña t«i lµ St¬-r«n ë Br¸t-phoãc nhËn ®­îc tõ tay mét th­¬ng gia trong sè c¸c b¹n bÌ lµ th­¬ng gia cña «ng Êy. HiÓn nhiªn, Ru-g¬ ®· kh«ng thÓ chèng l¹i ®­îc “sù phñ ®Þnh c¸i phñ ®Þnh”. Ngµi ph¶i tr¶ l¹i ngay l¸ th­ nµy cho t«i, bëi v× St¬-r«n sÏ ph¶i mét lÇn n÷a chuyÓn th­ Êy cho ng­êi nhËn. Ng­êi thñ quü ë ®©y cña Tæng Héi ®ång cña chóng t«i Cau-en XtÕp-ni lµ mét ng­êi rÊt giµu cã vµ cã tiÕng t¨m, nh­ng lµ ng­êi hoµn toµn trung thµnh víi sù nghiÖp c«ng nh©n, tuy r»ng ®iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn d­íi mét h×nh thøc ®«i chót kú l¹, – «ng Êy -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 Xem tËp nµy, tr. 951-953.
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1408 1409 ¨ ng-ghen göi m¸c, 22 th¸ng hai 1882 ¨ng-ghen göi m¸c, 22 th ¸ng hai 1882 b¸o (§øc) nãi vÒ vÊn ®Ò c«ng nh©n vµ vÒ chñ nghÜa x· héi. §¸p l¹i, ng­êi b¹n Êy ®· göi cho «ng Êy mét b¶n tæng thuËt (viÕt), do tiÕn sÜ Hen-®¬ so¹n, «ng nµy lµ gi¸o s­ gi¶ng m«n kinh tÕ chÝnh trÞ ë Bon. Nh÷ng ý kiÕn nhËn xÐt cña «ng ta nãi lªn tÇm hiÓu biÕt hÕt søc h¹n chÕ cña nh÷ng «ng quan häc gi¶ Êy. VÒ t«i vµ vÒ ¡ng-ghen th× «ng Êy (Hen-®¬) viÕt trong ®ã nh­ sau: Cuèn ¡ng-ghen. lµ t¸c phÈm ­u tó trong T×nh c¶nh giai cÊp lao ®éng v.v. s¸ch b¸o x· héi chñ nghÜa vµ céng s¶n chñ nghÜa ë §øc . C¸c M¸c cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi ¡ng-ghen. ¤ng lµ t¸c gi¶ cña t¸c phÈm khoa häc nhÊt, uyªn th©m nhÊt trong lÜnh vùc chñ nghÜa x· héi, ®ã lµ bé s¸ch T­ b¶n vµ v.v.. Tuy bé s¸ch nµy xuÊt hiÖn hoµn toµn míi gÇn ®©y th«i, song nã vÉn chØ lµ d­ ©m (!) cña phong trµo ë ng­ìng cöa n¨m 1848. V× vËy t«i nh¾c ®Õn bé s¸ch Êy ë ®©y bªn c¹nh cuèn s¸ch cña ¡ng-ghen. T¸c phÈm nµy còng cßn rÊt hay (!) ®èi víi c¶ thêi ®¹i ngµy nay, bëi v× (!!) dùa vµo t¸c phÈm Êy ng­êi ta cã thÓ nghiªn cøu ®Ó biÕt xem L¸t-xan ®· khai th¸c tõ ®©u ra nh÷ng t­ t­ëng c¬ b¶n cña m×nh . §iÒu ®ã lµm cho Ngµi thÝch thó nh­êng nµo! Cã mét phã gi¸o s­ vÒ m«n kinh tÕ chÝnh trÞ thuéc mét tr­êng ®¹i häc §øc ®· viÕt th­ cho t«i nãi r»ng cuèn s¸ch cña t«i ®· hoµn toµn thuyÕt phôc ®­îc «ng ta, nh­ng… nh­ng hoµn c¶nh cña «ng ta buéc «ng ta, “còng nh­ nh÷ng ®ång nghiÖp kh¸c”, kh«ng ®­îc phÐp bµy tá chÝnh kiÕn cña m×nh. Mét mÆt lµ sù hÌn nh¸t cña nh÷ng «ng quan khoa b¶ng Êy, vµ mÆt kh¸c lµ ©m m­u thÇm lÆng cña giíi b¸o chÝ t­ s¶n vµ ph¶n ®éng, ®· g©y cho t«i nhiÒu tai h¹i. Mai-xn¬ viÕt th­ cho t«i biÕt lµ sè tiÒn thu ®­îc nhê b¸n cuèn s¸ch Êy trong kú héi chî mïa thu thËt lµ rÊt Ýt ái. §Ó bï ®¾p tÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ vÉn cßn thiÕu h¬n 200 ta-le. ¤ng Êy cßn tuyªn bè r»ng nÕu nh­ ë mét sè thµnh phè lín, nh­ BÐc-lin v.v., ng­êi ta lµm Ýt ra ®­îc mét nöa nh÷ng ®iÒu mµ Cu-ghen-man ®· lµm ë Han-n«-v¬ th× chóng t«i lÏ ra ®· cã thÓ t¸i b¶n cuèn s¸ch ®ã råi. Ngµy 1 th¸ng Giªng t«i ®· trë thµnh ng­êi «ng – mét cËu
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2104 M¸c göi P¤N Vµ LAU-RA LA-PH¸C-G¥, 15 th¸ng h ai 1869 M ¸c göi P¤ N Vµ LAU-RA LA-PH ¸C-G¥, 15 th¸ng hai 1869 2105 bÐ tý hon 1  ® · trë thµnh mãn quµ n¨m míi. Cuèn cïng th× P«n th©n mÕn vµ Ca-ca-®u yªu quý! La-ph¸c-g¬ còng ®· ®¹t ®­îc ®iÒu mong ®îi lµ ng­êi ta ®· ®Ó cho anh Êy tho¸t khái 3 cuéc thi, vµ giê ®©y anh Êy chØ cßn ph¶i tr¶i qua hai kú thi ë Ph¸p mµ th«i. Cho t«i göi nh÷ng lêi cÇu chóc tèt ®Ñp nhÊt ®Õn phu nh©n ®¸ng quý mÕn cña Ngµi vµ ®Õn Phren-x¬-khen. C¸c M¸c cña Ngµi H×nh ch÷ thËp trªn bøc ¶nh chôp con g¸i c¶ cña t«i Gien-ni, lµ huy hiÖu ch÷ thËp biÓu t­îng cña cuéc khëi nghÜa ë Ba Lan n¨m 1864234. C«ng bè lÇn ®Çu cã l­îc bít trªn t¹p chÝ In theo b¶n viÕt tay Die Neue Zeit , B d. 2, sè 12, 1901 1902, Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc c«ng bè toµn v¨n b»ng tiÕng Nga trong cuèn s¸ch: Nh÷ng bøc th­ cña M¸c göi Cu-ghen-man , 1928 36 M¸c göi p«n vµ lau-ra La-ph¸c-g¬ ë Pa-ri Lu©n §«n, 15 th¸ng Hai 1869 -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 S¸c-l¬ £-chiªn La-ph¸c-g¬.
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1412 1413 ¨ ng-ghen göi m¸c, 22 th¸ng hai 1882 ¨ng-ghen göi m¸c, 22 th ¸ng hai 1882 C¸c con ®Òu biÕt ý kiÕn cña Phan-xt¸p nãi vÒ ng­êi giµ – tÊt c¶ – R«-lanh – lµ nh÷ng con ng­êi nhÊt thêi chø tuyÖt nhiªn kh«ng nh÷ng ng­êi giµ ®Òu t¸o tîn1 . V× vËy c¸c con sÏ kh«ng ng¹c nhiªn khi thÊy r»ng bè sÏ bá qua mét sù thËt cè h÷u nh­ sù im lÆng kÐo dµi cña bè. Bè ®i th¼ng vµo medias res2 vµ quay l­ng víi nh÷ng lçi lÇm trong qu¸ khø. Tr­íc hÕt bè ph¶i nãi th¼ng víi c¸c con r»ng, bè rÊt lo ng¹i vÒ t×nh h×nh søc khoÎ cña Lau-ra. Bè kh«ng biÕt nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng Èn giËt kÐo dµi cña Lau-ra. Nã kh«ng ra m¾t víi b¹n bÌ cña bè, nh­: §uy-p«ng; vµ ®iÒu ®ã t¨ng thªm sù lo l¾ng cña bè. Ngay khi nµo t×nh h×nh cho phÐp, nh­ ®· biÕt, bè sÏ ®Õn ngay víi c¸c con víi môc ®Ých duy nhÊt – ng¾m ®øa con cña bè. Sau khi cuèn “Ngµy 18 th¸ng S­¬ng mï cña Lu-i B«-na-p¸c-t¬” ®­îc xuÊt b¶n, vÞ tÊt bè sÏ cã ®­îc sù an toµn hoµn toµn ë Pa-ri. Trong c¸c l¸ th­ cña c¸c con xin ®õng cã nh÷ng lêi ¸m chØ nµo vÒ ý ®Þnh bÝ mËt cña bè. Bè rÊt c¶m ¬n cËu bÐ Phu-st¬-ra bÐ báng ®· cè g¾ng hÕt søc cho «ng ngo¹i n¾m râ t×nh h×nh s¸ch b¸o ngµy nay. Cuèn s¸ch cña VÐc-m«-ren3 lµm bè rÊt say mª. Nh×n chung bè ®ång ý víi sù ®¸nh gi¸ cña «ng ta vÒ nh÷ng nh©n vËt mµ trong n¨m 1848 ®· ®ãng vai trß kh«ng ®­îc dµnh cho hä qua con ®­êng ®µo th¶i tù nhiªn. Mét sè nh©n vËt ®­îc «ng ta qu¸ coi träng, tØ nh­ ¤-®i-l«ng Ba-r«, ®©y lµ mét nh©n vËt nhá nhen hîm hÜnh. ¤ng ta kh«ng cã ®­îc sù hiÓu biÕt vÒ nh÷ng s¾c th¸i tinh tÕ ë bªn trong c¸i giai cÊp, mµ nh÷ng con ng­êi Êy ®· tõng lµm ®¹i diÖn mét c¸ch Ýt nhiÒu v« ý thøc – nh­ ®iÒu nµy ®· x¶y ra víi L¬-®ruy -------------------------------------- ------------------------------------ --------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- --------------------------------- ------------------------------------------------------------------------ 1 SÕch-xpia. Vua Hen-rÝch IV . PhÇn II, håi III, c¶nh 2. 2 thùc chÊt cña vÊn ®Ò (H«-ra-xi-ót. Khoa häc vÒ thi ca ). 3 ¤. VÐc-m«-ren. C¸c nhµ ho¹t ®éng cña n¨m 1848 .
nguon tai.lieu . vn
Chính trị học Báo chí - Truyền thông Xã hội học Giáo dục học Tâm lý học Lịch sử - Văn hoá Triết học Ngôn ngữ học Thư viện thông tin Văn học nước ngoài Ngư nghiệp Hành chính - Pháp luật Địa lý - Địa danh Văn học Việt nam Lịch sử Đảng CNXH - KH Tư Tưởng HCM Ngụ ngôn - Cổ tích Ca dao - Tục ngữ Hoá học Sinh học Y khoa - Dược Kinh tế học