1. Trang Chủ
  2. Triết học
  3. [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 32 phần 10

[Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 32 phần 10

Tham khảo tài liệu '[triết học] học thuyết chủ nghĩa karl marx - marx engels tập 32 phần 10', khoa học xã hội, chính trị - triết học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2452 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2452 nhµ xuÊt b¶n; n¨m 1826 ®· thµnh lËp ra viÖn th­ môc häc, viÖn nµy ®· xuÊt b¶n 49, 278, 398, 834-836. nhiÒu cuèn tõ ®iÓn

Thể loại Tài liệu miễn phí Triết học

Số trang 108

Ngày tạo 8/29/2018 8:26:46 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx -... (.pdf)

Xem mẫu

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2452 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2452 nhµ xuÊt b¶n; n¨m 1826 ®· thµnh lËp ra viÖn th­ môc häc, viÖn nµy ®· xuÊt b¶n 49, 278, 398, 834-836. nhiÒu cuèn tõ ®iÓn b¸ch khoa th­ mang tªn «ng. 777. Men-c¬ (Menke), Tª-«-®o Hen-rÝch nhµ thèng kª häc ng­êi §øc, b¹n cña Cu-ghen- man, quan t©m ®Õn Quèc tÕ vµ c¸c t¸c phÈm cña C. M¸c. 548, 564, 619, 629. Mª-ri-men (Merrimean J.J), uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ I (th¸ng M­êi mét 1864-1867). 775-777. Muª-de-r¬ (Möser), I-u-xtu-x¬ (1720-1794) nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ §øc, nhµ sö häc vµ nhµ chÝnh luËn, thÓ hiÖn lîi Ých cña tÇng líp thÞ d©n §øc. 65, 78. Men-®en-x¬n (Mendelssohn), M«-de-x¬ (M«i-x©y) (1729-1786) nhµ triÕt häc thÇn luËn cña giai cÊp t­ s¶n ph¶n ®éng §øc. 936. Men-®¬ (Mende), PhrÝt-x¬ (chÕt n¨m 1879) cùu thµnh viªn Liªn ®oµn c«ng nh©n toµn §øc, chñ tÞch Liªn ®oµn c«ng nh©n toµn §øc theo ph¸i L¸t-xan do Ga- xphen thµnh lËp (1869-1872), ®¹i biÓu Quèc héi B¾c §øc. 415, 446, 564. Mi-ken (Miquel), I-«-han (1828-1901) nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ nhµ tµi chÝnh §øc; trong nh÷ng n¨m 40 lµ thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n; tõ n¨m 1867 lµ mét trong nh÷ng thñ lÜnh c¸nh h÷u cña ®¶ng tù do d©n téc, ®¹i biÓu Quèc héi B¾c §øc, sau ®ã lµ Quèc héi §øc. 251, 388, 504. Mi-kha-ª-li-x¬ ( Michaelis), èt-t« (1826-1890) nhµ kinh tÕ häc vµ nhµ chÝnh luËn t­ s¶n tÇm th­êng §øc, ñng hé tù do mËu dÞch, trong nh÷ng n¨m 60 lµ nghÞ sÜ Quèc héi Phæ, mét trong nh÷ng ng­êi xuÊt b¶n t¹p chÝ Vierteljahr-sschriftfur Volkswirthschaft und Kulturgeschichte ; tõ n¨m 1867 theo ®¶ng tù do d©n téc. 746. Mi-sen (Michel), Lu-i-Cri-d«-xt¬m (1798-1853) luËt s­ vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, theo ®¶ng céng hoµ tiÓu t­ s¶n, trong thêi kú nÒn Qu©n chñ th¸ng B¶y lµm luËt s­ trong mét sè vô ¸n chèng nh÷ng ng­êi céng hoµ, ®¹i biÓu Quèc héi lËp ph¸p (1849-1851), thuéc ph¸i Nói. 305. M«-len ( Mollin), Ga-bri-en thî kim hoµn ng­êi Ph¸p, uû viªn Quèc tÕ, ®¹i biÓu ®¹i héi Ba-l¬ (1869). 622. Min (Mill), Gi«n Xtiu-¸c (1806-1873) nhµ kinh tÕ häc vµ nhµ triÕt häc thùc chøng t­ s¶n Anh, hËu bèi cña tr­êng ph¸i kinh tÕ chÝnh trÞ häc cæ ®iÓn. 48,
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2454 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2454 Min-n¬ (Milner), Gioãc-gi¬ nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Anh, gèc vÒ §øc lµ uû viªn Quèc tÕ I, ®¹i biÓu §¹i héi Gi¬-ne-v¬ (1866). 618, 629, 878- ng­êi Ai-r¬-len, ng­êi kÕ tôc c¸c quan ®iÓm c¶i c¸ch x· héi cña ¤ Brai-en; uû 882. viªn Liªn minh c¶i c¸ch d©n téc, Liªn minh ruéng ®Êt vµ lao ®éng, Tæng héi M«n-mót (Moelmud), §i-phnu-«n (nöa cuèi thÕ kû V nöa ®Çu thÕ kû VI) nhµ lËp ®ång Quèc tÕ (1868-1872), ®¹i biÓu Héi nghÞ Lu©n §«n n¨m 1871. 518, 535, ph¸p gÇn nh­ huyÒn tho¹i cña n­íc Anh thêi cæ ®¹i. 685. 540. Min-t¬n (Milton), Gi«n (1608-1674) nhµ th¬ vµ nhµ chÝnh luËn lçi l¹c ng­êi Anh, tham gia cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n Anh thÕ kû XVII. 480. MÝt-sen (Mitchel), Gi«n (1815-1875) nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc Ai-r¬-len, cÇm ®Çu c¸nh d©n chñ c¸ch m¹ng cña Héi Ai- r¬-len trÎ , ñng hé liªn minh víi ph¸i HiÕn ch­¬ng; n¨m 1848 v× tham gia chuÈn bÞ khëi nghÜa ë Ai-r¬-len nªn bÞ ®Çy ®i biÖt xø; n¨m 1853 trèn khái n¬i ®µy vµ sang Mü sèng l­u vong; trong thêi kú Néi chiÕn ë Mü, ñng hé c¸c bang miÒn Nam. 609. M«-r¬-li (Morley), Gi«n (1838-1923) nhµ chÝnh luËn vµ nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Anh, theo ®¶ng tù do; trong nh÷ng n¨m 1867-1882 lµ tæng biªn tËp b¸o Fortnightly Review . 168, 180, 181, 200, 245. M«-r¬-li (Morley), Xa-mu-en (1809-1886) nhµ c«ng nghiÖp vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Anh, theo ®¶ng tù do, nghÞ sÜ (1865, 1868-1885), n¨m 1869 ®­îc quyÒn xuÊt b¶n tê Bee Hive . 463, 466, 504, 659. M«n (Moll), I-«-dÐp (1813-1849) nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña phong trµo c«ng nh©n §øc vµ quèc tÕ, lµ thî ®ång hå; mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi chÝnh nghÜa, uû viªn Ban chÊp hµnh trung ­¬ng Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, th¸ng B¶y th¸ng ChÝn 1848 lµ chñ tÞch Héi liªn hiÖp c«ng nh©n Khuªn, uû viªn Ban chÊp hµnh khu bé Ranh cña ph¸i d©n chñ; sau sù kiÖn th¸ng ChÝn 1848 ë Khuªn l­u vong sang Lu©n §«n, ch¼ng bao l©u sau tõ ®©y ®· trë vÒ mang tªn kh¸c vµ tiÕn hµnh c«ng t¸c cæ ®éng ë c¸c vïng kh¸c nhau cña §øc; tham gia cuéc khëi nghÜa Ba-®en-Pphan-x¬ n¨m 1849, hy sinh trong lóc giao chiÕn ë Muèc-g¬. 618. * M«n (Moll), Phri-®rÝch (kho¶ng 1835-1871) c«ng nh©n ë D«-lin-ghen, uû viªn Liªn ®oµn c«ng nh©n toµn §øc, n¨m 1864 sèng l­u vong sang Mü, mét trong nh÷ng ng­êi thµnh lËp ra Liªn ®oµn c«ng nh©n toµn §øc ë Niu Oãc; sau khi trë
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2456 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2456 M «n-r« ( Monroe) tiÕn sÜ, gèc ng­êi Xcèt-len, c¸c con cña «ng ta ®· ®­îc häc tho¹i so s¸nh Ê n §é. 157-159. víi Gien-ni M¸c. 285, 434, 493, 581, 592. Muy-ra (Murat), ¡ng-rª Pi-¬ (1833-1893) c«ng nh©n c¬ khÝ ng­êi Ph¸p, theo M«n-r« (Monroe), vî cña M«n-r«. 285, 434, 453, 458, 493. M«n-t¬-kª (Moltke), Hen-mót C¸c-l¬ BÐc-n¬-h¸c-®¬ (1800-1891) thèng t­íng n­íc Phæ, nhµ ho¹t ®éng qu©n sù vµ nhµ v¨n ph¶n ®éng, mét trong nh÷ng nhµ t­ t­ëng cña chñ nghÜa qu©n phiÖt vµ chñ nghÜa s«-vanh Phæ, tæng tham m­u tr­ëng qu©n ®éi Phæ (1857-1871) vµ qu©n ®éi ®Õ chÕ (1871-1888), trong thêi kú chiÕn tranh Ph¸p - Phæ lµ tæng t­ lÖnh trªn thùc tÕ. 31. M «ng-ti-gi¬ ( Montijo), ¥-giª-ni (1826-1920) hoµng hËu Ph¸p, vî Na-p«-lª- «ng III. 551. M«ng-t¬i (Monteil), A-m¨ng A-lÕch-xi (1769-1850) nhµ sö häc t­ s¶n Ph¸p. 582, 592. Mèt-t¬-xhÕt (Mottershead), T«-m¸t Gi c«ng nh©n dÖt ng­êi Anh, uû viªn Tæng héi ®ång (1869-1872), bÝ th­ th«ng tÊn phô tr¸ch vÒ §an M¹ch (1871-1872), ®¹i biÓu Héi nghÞ Lu©n §«n n¨m 1871 vµ §¹i héi La Hay (1872); ®Êu tranh chèng ®­êng lèi cña M¸c trong Tæng héi ®ång vµ Héi ®ång khu bé Anh, n¨m 1873 bÞ khai trõ ra khái Quèc tÕ. 534-536, 546, 623. Mu-a-len (Moilin), Giuy-l¬ An-tu-an (T«-ni) (1832-1871) b¸c sÜ vµ nhµ chÝnh luËn Ph¸p, nhµ x· héi chñ nghÜa tiÓu t­ s¶n, tham gia C«ng x· Pa-ri; bÞ nh÷ng ng­êi VÐc-x©y b¾n chÕt. 347, 354, 369, 371, 894. Mu-r¬ (Moore), Gioãc-gi¬ Hen-ri (1811-1870) nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ai-r¬-len, nghÞ sÜ. 625. Mu-r¬ (Moore), Xa-mu-en (kho¶ng 1830-1912) luËt s­ Anh, uû viªn Quèc tÕ I; b¹n cña M¸c vµ ¡ng-ghen. 12, 73, 138, 147, 178, 182, 193-194, 198, 219, 253, 257, 333, 357, 380, 385, 416, 433, 505, 517, 522, 575, 587, 643, 665, 666, 673, 833, 835, 932. Mu-®en-la (Mundella), An-t«-ni Gi«n (1825-1897) nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc vµ chñ x­ëng Anh, tõ n¨m 1868 lµ nghÞ sÜ, gi÷ nhiÒu chøc bé tr­ëng. 541. Muy-l¬ (Müller), Phri-®rÝch M¸c-x¬ (1823-1900) nhµ nghiªn cøu ng«n ng÷ Ên §é ng­êi Anh, gèc §øc; t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ v¨n häc, lÞch sö, t«n gi¸o vµ thÇn
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2458 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2458 ph¸i Pru-®«ng, thµnh viªn chi bé Pa-ri cña Quèc tÕ I, ®¹i biÓu nhiÒu §¹i héi cña Ni-bua (Niebuhr), C¸c-xten (1733-1815) nhµ du hµnh vµ nhµ nghiªn cøu c¸c Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ, bÞ ®­a ra truy tè trong vô ¸n thø nhÊt (1868) vµ thø ba (1870) xö Quèc tÕ ë Pa-ri. 425. M uyn-nhe-r¬ (Müllner), A-®«n-ph¬ (1774-1829) nhµ v¨n vµ nhµ phª b×nh ng­êi §øc. 808. Muyn-xt¬ (Münster), Ghª-oãc HÐc-bít (1820-1902) nhµ ngo¹i giao §øc, c«ng sø Han-n«-v¬ ë Pª-tÐc-bua (1857-1864), n¨m 1866 chuyÓn sang phÝa Phæ, tõ n¨m 1867 lµ nghÞ sÜ kÕ thõa cña nghÞ viÖn Phæ; ®¹i biÓu Quèc héi B¾c §øc, sau ®ã lµ Quèc héi §øc. 31. N Na-p«-lª-«ng I B«-na-p¸c-t¬ (1769-1821) hoµng ®Õ Ph¸p (1804-1814 vµ 1815). 34, 450, 582, 628, 870. Na-p«-lª-«ng III (Lu-i Na-p«-lª-«ng B«-na-p¸c-t¬) (1808-1873) ch¸u cña Na-p«-lª- «ng I, hoµng ®Õ Ph¸p (1852-1870). 31, 51, 135, 156, 206-210, 230, 275, 305, 371, 450, 508, 538, 545, 563, 566, 648, 655-658, 674, 699, 786, 870, 977, 983. NÐp-xe (Nefftzer), ¤-guy-xt¬ (1820-1876) nhµ chÝnh luËn Ph¸p, tæng biªn tËp b¸o Temps . 932. Nª-sa-Ðp, XÐc-g©y Ghen-na-®i-ª-vÝch (1847-1882) nhµ c¸ch m¹ng ©m m­u Nga, tham gia phong trµo sinh viªn ë Pª-tÐc-bua nh÷ng n¨m 1868-1869, trong nh÷ng n¨m 1869-1871 cã quan hÖ mËt thiÕt víi Ba-cu-nin, ®· thµnh lËp tæ chøc bÝ mËt Sù trõng trÞ cña nh©n d©n (1869), n¨m 1872 bÞ c¸c nhµ cÇm quyÒn Thuþ SÜ giao tr¶ cho ChÝnh phñ Nga; ®· chÕt ë ph¸o ®µi Pª-t¬-r«-p¸p-lèp-xc¬. 693, 695, 703, 709. Nª-la-t¬n (NÐlaton), ¤-guy-xt¬ (1807-1873) nhµ phÉu thuËt næi tiÕng ng­êi Ph¸p, gi¸o s­, viÖn sÜ viÖn hµn l©m y khoa, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm. 30. Ni-bua (Niebuhr), B¸c-t¬n Ghª-oãc (1776-1831) nhµ sö häc t­ s¶n næi tiÕng §øc, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ lÞch sö thÕ giíi cæ ®¹i. 134.
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2460 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2460 (1864 - n­íc CËn §«ng ng­êi §an M¹ch, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ nh÷ng n­íc nµy, bè cña Ni-bua B¸c-t«n Ghª-oãc. 134. Ni-c«-lai I ( 1796-1855) hoµng ®Õ Nga (1825-1855). 600. Niu-t¬n (Newton), I-x¾c (1642-1727) nhµ vËt lý häc vÜ ®¹i ng­êi Anh, nhµ thiªn v¨n häc vµ to¸n häc, ng­êi s¸ng lËp ra m«n c¬ häc cæ ®iÓn. 375. Noi-mai-¬ (Neumayer), Lót-vÝch nhµ d©n chñ x· héi ¸o, nhµ chÝnh luËn; uû viªn Quèc tÕ I, ®¹i biÓu §¹i héi Ba-l¬ (1869); chñ bót b¸o Wiener Neustadter Wochen-blatt . 483. Nèc-x¬ (Knox), A-lÕch-xan-®¬ En-®riu (1818-1891) nhµ b¸o Anh; céng t¸c viªn cña b¸o Times (1846-1860), thÈm ph¸n c¶nh s¸t uû viªn uû ban ®Æc biÖt cã nhiÖm vô ®Ö tr×nh b¸o c¸o n¨m 1867 tr­íc nghÞ viÖn vÒ viÖc ®èi xö víi nh÷ng tï nh©n chÝnh trÞ trong c¸c nhµ tï Anh. 346, 621. N u-a-r¬ (Noir), VÝch-to (1848-1870) nhµ b¸o Ph¸p, theo ®¶ng céng hoµ t­ s¶n; céng t¸c viªn cña b¸o Marsei llaise ; ngµy 10 th¸ng Giªng 1870 bÞ hoµng tö Pi-e B«-na-p¸c-t¬ giÕt chÕt. 578, 581, 971. O Oa-li (Whaley, J.c.) nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Mü, chñ tÞch Liªn minh c«ng nh©n d©n téc (1867). 745. Oa-tÐc-l©u (Waterlow), XÝt-ni H¸t-li (1822-1906) nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Anh, theo ®¶ng tù do. 601. Oe-r¬ (Ware), Giªm-x¬ (1594-1666) nhµ sö häc vµ nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Ai-r¬- len, nh÷ng n¨m 1632-1649 vµ 1660-1666 ®øng ®Çu c¬ quan toµ ¸n qu©n sù Ai-r¬- len, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ lÞch sö Ai-r¬-len. 687, 689. Oe-xt¬ (West), S¸c-l¬ (1816-1898) b¸c sÜ ng­êi Anh, chuyªn gia vÒ c¸c bÖnh trÎ em. 487-489, 862. xem B ª-ten, Ri-sít. Oe-xt¬-be-ri OÐt-xt¬n (Weston), Gi«n nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Anh, lµm nghÒ thî méc, sau nµy lµ nhµ kinh doanh, theo ph¸i ¤-oen, tham gia Héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë Héi tr­êng Xanh-M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2462 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2462 1872), tÝch cùc tham gia ho¹t ®éng cña Quèc tÕ, ®¹i biÓu Héi nghÞ Lu©n §«n trai cña §a-ni-en ¤ C«-nen. 544. n¨m 1865, uû viªn Héi ®ång khu bé Anh, tham gia Ban chÊp hµnh ®ång minh c¶i ¤ C «-no ( O Connor), ¸ c-tua (1763-1852) nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c¸ch, lµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o Liªn minh ruéng ®Êt vµ lao ®éng. gi¶i phãng d©n téc Ai-r¬-len, nh÷ng n¨m 1797-1798 lµ mét trong nh÷ng 373, 519, 534. ng­êi l·nh Oãc-xi-ni (Orsini), Xª-da-r¬ ng­êi l­u vong chÝnh trÞ I-ta-li-a, thµnh viªn cña Tæng héi ®ång cña Quèc tÕ (1866-1867), tuyªn truyÒn c¸c t­ t­ëng cña Quèc tÕ ë Mü, em cña Phª-lÝt-s¬ Oãc-xi-ni. 154. Oãc-xi-ni ( Orsini), Phª-lÝt-s¬ (1819-1858) nhµ c¸ch m¹ng I-ta-li-a, nhµ d©n chñ vµ céng hoµ t­ s¶n, mét trong nh÷ng ng­êi tham gia næi tiÕng trong cuéc ®Êu tranh v× sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc vµ thèng nhÊt ®Êt n­íc I-ta-li-a, bÞ xö tö v× m­u s¸t Na-p«-lª-«ng III. 154, 670. ¤-bÐc-vin-®Ðc (Oberwinder), Hen-rÝch (1846-1914) nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n ¸ o, nhµ b¸o, ®Çu nh÷ng n¨m 60 theo ph¸i L¸t-xan, sau ®ã theo ph¸i Ai-d¬-n¾c, ®¹i biÓu §¹i héi Ba-l¬ cña Quèc tÕ (1869), chñ bót b¸o Volksstimme vµ Volkswille , n¨m 1873-1874 tuyªn bè c­¬ng lÜnh c¬ héi chñ nghÜa, cuèi nh÷ng n¨m 70 rêi bá phong trµo c«ng nh©n. 353, 363, 385, 810-812. ¤-boãc-xki (Oborski), Lót-vÝch (1787-1873) ®¹i t¸ Ba Lan, nhµ c¸ch m¹ng, tham gia cuéc khëi nghÜa Ba Lan nh÷ng n¨m 1830-1831, l­u vong ë Lu©n §«n, nhµ ho¹t ®éng cña Héi d©n chñ quèc tÕ Nh÷ng ng­êi d©n chñ anh em ; trong thêi kú cuéc khëi nghÜa Ba-®en-Pphan-x¬ n¨m 1849 chØ huy s­ ®oµn qu©n ®éi c¸ch m¹ng, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1865-1867). 655. ¤ Brai-en (O Brien), Giªm-x¬ (bót danh lµ Br«n-te-r¬) (1802-1864) nhµ chÝnh luËn Anh, nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c cña phong trµo HiÕn ch­¬ng, trong nh÷ng n¨m 30 lµ chñ bót b¸o The Poor Man s Guardian , t¸c gi¶ nhiÒu dù ¸n c¶i c¸ch x· héi, n¨m 1849 thµnh lËp ®ång minh c¶i c¸ch d©n téc. 464, 518. ¤ C«-nen (O Connell), §a-ni-en (1775-1847) luËt s­ vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ t­ s¶n Ai-r¬-len, thñ lÜnh ph¸i tù do c¸nh h÷u cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc. 552. ¤ C«-nen (O Connell), Moãc-gan (1804-1885) nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ai-r¬-len, chèng l¹i cuéc ®Êu tranh ®ßi xo¸ bá liªn minh Anh Ai-r¬-len n¨m 1801, con
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2464 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2464 ®¹o tæ chøc Nh÷ng ng­êi Ai-r¬-len liªn hiÖp vµ lµ tæng biªn tËp c¬ quan ng«n Anh. 732. luËn cña tæ chøc nµy - b¸o Press , bÞ b¾t ngay tr­íc cuéc khëi nghÜa n¨m ¤-oen (Owen), Ri-síc (1804-1892) nhµ ®éng vËt häc vµ cæ sinh vËt häc, chèng 1798, n¨m 1803 l­u vong sang Ph¸p. 507. ¤ C«-no (O Conor), S¸c-l¬ (1764-1828) linh môc Ai-r¬-len vµ lµ nhµ s­u tÇm v¨n häc cæ, ng­êi dÞch vµ biªn tËp bé biªn niªn sö Ai-r¬-len xuÊt b¶n lÇn ®Çu tiªn. 687, 689. ¤ §«-nen (O Donnell) (dßng hä) dßng hä quý téc l©u ®êi ë Ai-r¬-len. 647. ¤ § «-n«-van ( O Donovan), Gi«n (1809-1861) nhµ ng«n ng÷ häc vµ nhµ sö häc Ai-r¬-len, ®¹i biÓu cho khuynh h­íng phª ph¸n trong ngµnh sö häc t­ s¶n Ai-r¬-len; tõ n¨m 1852 lµ uû viªn uû ban cña chÝnh phñ phô tr¸ch viÖc dÞch vµ xuÊt b¶n c¸c bé luËt ph¸p cæ Ai-r¬-len. 689, 690. ¤ §«-n«-van-Rèt-sa (O Donovan Rossa) vî ¤ §«-n«-van-Rèt-sa, trong nh÷ng n¨m 1865-1866 ®· tæ chøc quyªn gãp ®Ó gióp ®ì c¸c gia ®×nh tï chÝnh trÞ Ai-r¬- len, t¸c gi¶ lêi kªu gäi phô n÷ Ai-r¬-len ®¨ng trªn tê Workman s Advocate ngµy 6 th¸ng Giªng 1866 theo quyÕt ®Þnh cña Tæng héi ®ång. 621, 981. ¤ §«-n«-van-Rèt-sa (O Donovan Rossa), Giª-ri-mai (1831-1915) mét trong nh÷ng ng­êi thµnh lËp vµ l·nh ®¹o Héi Phª-ni-¨ng cña ng­êi Ai-r¬-len, ng­êi xuÊt b¶n b¸o Irish People (1863-1865), n¨m 1865 bÞ b¾t vµ bÞ kÕt ¸n tï chung th©n, n¨m 1870 ®­îc ©n x¸ vµ ngay sau ®ã ®· di c­ sang Mü, t¹i ®©y ®· l·nh ®¹o Héi Phª-ni-¨ng; nh÷ng n¨m 80 th«i ho¹t ®éng chÝnh trÞ. 272, 534-539, 592, 610- 616, 621, 702, 706, 980-984. ¤ -ga-rÐp, Ni-c«-lai Pla-t«-vÝch (1813-1877) nhµ d©n chñ c¸ch m¹ng xuÊt s¾c Nga, nhµ th¬ vµ nhµ chÝnh luËn, b¹n vµ b¹n chiÕn ®Êu cña A. I. GhÐc-xen. 687, 691. ¤ -li-vi-ª (Ollivier), £-min (1825-1913) nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, theo ®¶ng céng hoµ t­ s¶n «n hoµ, tõ n¨m 1857 lµ thµnh viªn Héi ®ång lËp ph¸p; tõ cuèi nh÷ng n¨m 60 theo ph¸i B«-na-p¸c-t¬, ®øng ®Çu chÝnh phñ (th¸ng Giªng th¸ng T¸m 1870). 567, 570, 580, 613. ¤ Nª-in (O Neill) dßng hä quý téc l©u ®êi ë Ai-r¬-len. 647. ¤ -oen (Owen), R«-bíc (1771-1858) nhµ x· héi chñ nghÜa kh«ng t­ëng vÜ ®¹i
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2466 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2466 P¸c-x«n-x¬ (Parsons), Uy-li-am, b¸ t­íc (1800-1867) nhµ thiªn v¨n häc, n¨m l¹i häc thuyÕt §¸c-uyn; n¨m 1863 lÇn ®Çu tiªn ®· m« t¶ loµi chim thuû tæ ë kû Giu-ra. 677. ¤’Phla-Õt-ti (O’Flaherty), R«-®ª-rÝch (1629-1718) nhµ sö häc Ai-r¬-len. 687. ¤’ Si (O’ Shea), Hen-ri nhµ ho¹t ®éng x· héi Ai-r¬-len, n¨m 1869 lªn tiÕng b¶o vÖ nh÷ng tï nh©n lµ héi viªn Phª-ni-¨ng. 517. èp-hen-hai-m¬ (Oppenheim), Hen-rÝch BÐc-n¬-h¸c (1819-1880) nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ §øc, nhµ kinh tÕ häc vµ nhµ b¸o, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n; n¨m 1848 lµ mét trong nh÷ng biªn tËp viªn b¸o BÐc-lin “Reform”, trong nh÷ng n¨m 1849- 1850 sèng l­u vong; vÒ sau lµ phÇn tö tù do d©n téc. 184. èp-phen-b¾c (Offenbach), Gi¾c (1819-1880), nh¹c sÜ næi tiÕng ng­êi Ph¸p, mét trong nh÷ng ng­êi s¸ng lËp ra m«n nh¹c hµi kÞch cæ ®iÓn. 674. ¤-xman (Haussmann), Gioãc-gi¬ ¥-gien (1809-1891) nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, theo ph¸i B«-na-p¸c-t¬, tham gia cuéc chÝnh biÕn ngµy 2 th¸ng Ch¹p 1851, tØnh tr­ëng tØnh Xen (1853-1870); l·nh ®¹o viÖc x©y dùng l¹i Pa-ri. 444. ¤n-be-ni (Albany), R«-bíc X tiu-¸c ( kho¶ng 1340-1420) em trai vua Xcèt-len R«- bíc III, ng­êi cÇm quyÒn Xcèt-len (1389-1399 vµ 1402-1420). 348. èt-gie-r¬ ( Odger), Gioãc-gi¬ (1820-1877) mét trong nh÷ng l·nh tô c¶i l­¬ng cña Héi c«ng liªn Anh, lµ thî ®ãng giµy, tham gia thµnh lËp vµ nh÷ng n¨m 1862- 1872 lµ th­ ký cña Héi c«ng liªn Lu©n §«n, uû viªn Liªn minh toµn quèc Anh v× ®éc lËp cña Ba Lan, uû viªn Liªn minh ruéng ®Êt vµ lao ®éng, §ång minh ®¹i diÖn c«ng nh©n, tham dù cuéc häp ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë Héi tr­êng Xanh- M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1871), chñ tÞch Tæng héi ®ång (1864-1867), tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n (1865) vµ §¹i héi Gi¬-ne-v¬ (1866), tham gia Ban chÊp hµnh §ång minh c¶i c¸ch; trong thêi kú ®Êu tranh ®ßi c¶i c¸ch bÇu cö ë Anh ®· cÊu kÕt víi giai cÊp t­ s¶n, chèng l¹i C«ng x· Pa-ri, n¨m 1871 tõ chèi ký vµo lêi kªu gäi cña Tæng héi ®ång “Néi chiÕn ë Ph¸p” vµ ®· ra khái Héi ®ång. 29, 135, 222, 239, 383, 385, 535-540, 544, 559, 601, 609, 659, 735, 795. P
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2468 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2468 1 867 ®· cho ®¨ng bµi v¨n ®¶ kÝch vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®iÒn chñ vµ t¸ Pª-rª ( Perret), Hen-ri nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Thuþ SÜ, lµ ®iÒn ë Ai-r¬-len. 515. c«ng nh©n ch¹m træ, mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o cña Quèc tÕ ë Thuþ SÜ, Pan-míc-xt¬n (Palmerston), Hen-ri Gi«n Tem-p¬n, tö t­íc (1784-1865) mhµ ho¹t uû viªn §ång minh d©n chñ x· héi chñ nghÜa (1868-1869), tæng th­ ký Ban chÊp ®éng nhµ n­íc Anh, thêi kú ®Çu ho¹t ®éng theo ®¶ng To-ri, tõ n¨m 1830 lµ mét hµnh trong nh÷ng thñ lÜnh cña ®¶ng VÝch dùa vµo c¸c phÇn tö c¸nh h÷u cña ®¶ng nµy; bé tr­ëng ngo¹i giao (1830-1834, 1835-1841 vµ 1846-1851), bé tr­ëng néi vô (1852-1855) vµ thñ t­íng (1855-1858 vµ 1859-1865). 124, 159, 271, 370, 394, 671, 820, 868, 977. Pe-r«n ( Perron), S¸c-l¬ ¥-gien (1837-1919) nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Thuþ SÜ, ho¹ sÜ vÏ tr¸ng men, sau ®ã lµ ho¹ sÜ vÏ b¶n ®å; theo ph¸i Ba-cu- nin, ®¹i biÓu §¹i héi L«-dan (1867) vµ §¹i héi Bruy-xen (1868) cña Quèc tÕ; uû viªn ban th­êng vô trung ­¬ng cña §ång minh d©n chñ x· héi chñ nghÜa, mét trong nh÷ng biªn tËp viªn cña b¸o “ÐgalitД (1869) vµ “SolidaritД vµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o Liªn ®oµn I-ru-r¬; sau nµy ®· tõ bá phong trµo c«ng nh©n. 876, 877. PÐc-xi-nhi (Persigny), Gi¨ng Gin-be VÝch-to, b¸ t­íc (1808-1872) nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Ph¸p, theo ph¸i B«-na-p¸c-t¬, ®¹i biÓu quèc héi lËp ph¸p (1849-1851), mét trong nh÷ng ng­êi tæ chøc cuéc chÝnh biÕn ngµy 2 th¸ng Ch¹p 1851, bé tr­ëng néi vô (1852-1854, 1860-1863), ®¹i sø ë Anh (1855-1858, 1859-1860). 656. Pen-tan (Pelletan), Pi-e Clª-m¨ng ¥-gien (1813-1884) nhµ chÝnh luËn vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p; theo ®¶ng céng hoµ t­ s¶n «n hoµ; uû viªn Héi ®ång lËp ph¸p; thµnh viªn chÝnh phñ phßng thñ quèc gia. 810, 959, 971. PÐt-ti (Petty), Uy-li-am (1623-1687) nhµ kinh tÕ häc vµ thèng kª häc xuÊt s¾c ng­êi Anh, ng­êi s¸ng lËp ra m«n kinh tÕ chÝnh trÞ häc t­ s¶n cæ ®iÓn ë Anh. 346, 537, 556. Pª-le-chi-e (Pelletier), Cl«-®¬ (1816-1881) nhµ d©n chñ Ph¸p, ®¹i biÓu Quèc héi lËp hiÕn vµ Quèc héi lËp ph¸p (1848-1851); sau cuéc chÝnh biÕn ngµy 2 th¸ng Ch¹p 1851 bÞ trôc xuÊt khái n­íc Ph¸p; sau ®ã l­u vong sang Mü, trë thµnh th«ng tÝn viªn Ph¸p cña Quèc tÕ I ë Mü. 778, 779.
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2470 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2470 Pin ( Peel), R«-bíc (1788-1850) nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Anh, thñ lÜnh ®¶ng liªn chi R«-manh (1868-1873), ®¹i biÓu c¸c ®¹i héi cña Quèc tÕ; n¨m 1869 ®· ®o¹n tuyÖt víi ph¸i Ba-cu-nin, nh­ng sau Héi nghÞ La Hay cña Quèc tÕ l¹i gi÷ lËp tr­êng tho¶ hiÖp. 323, 366, 500, 560, 588, 652, 875, 877. Pª-t¬-ri (Petrie), Gioãc-gi¬ (1789-1866) nhµ b¸c häc Ai-r¬-len, nhµ kh¶o cæ häc, viÖn sÜ ViÖn hµn l©m hoµng gia Ai-r¬-len, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ kiÕn tróc Ai- r¬-len thêi cæ. 568. Pha-vr¬ (Favre), Giuy-l¬ (1809-1880) luËt s­ vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña ®¶ng céng hoµ t­ s¶n «n hoµ; nh÷ng n¨m 60 lµ ®¹i biÓu Héi ®ång lËp ph¸p; nh÷ng n¨m 1870-1871 lµ bé tr­ëng ngo¹i giao, tªn ®ao phñ s¸t h¹i C«ng x· Pa-ri vµ lµ mét trong nh÷ng ng­êi cæ vò cho cuéc ®Êu tranh chèng l¹i Quèc tÕ. 607, 810, 971. Phan-mª-rai-¬ (Fallmerayer), I-a-cèp Phi-lÝp (1790-1861) nhµ sö häc vµ nhµ du lÞch §øc, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ lÞch sö n­íc §øc. 65. Phau-s¬ (Faucher), Giuy-l¬ (I-u-li-ót) (1820-1878) nhµ kinh tÕ häc t­ s¶n tÇm th­êng §øc, nhµ chÝnh luËn, nh÷ng n¨m 1850-1861 l­u vong ë Anh, nh÷ng n¨m 60 lµ ®¹i biÓu nghÞ viÖn Phæ, theo ph¸i cÊp tiÕn, tõ n¨m 1866 theo ph¸i tù do d©n téc. 151, 161, 185, 251, 744-748. Phe-khn¬ (Fechner), Gu-xta-v¬ Tª-«-®o (1801-1887) nhµ vËt lý vµ nhµ triÕt häc duy t©m §øc. 936. Pi-a (Pyat), Phª-lÝch-x¬ (1810-1889) nhµ chÝnh luËn Ph¸p, nhµ viÕt kÞch vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, tham gia cuéc c¸ch m¹ng 1848, tõ n¨m 1849 l­u vong ë Thuþ SÜ, BØ vµ Anh, kÎ thï cña phong trµo c«ng nh©n ®éc lËp; trong nhiÒu n¨m ®· tiÕn hµnh cuéc ®Êu tranh cã tÝnh chÊt vu khèng chèng M¸c vµ Quèc tÕ, b»ng c¸ch lîi dông chi bé Ph¸p ë Lu©n §«n ®Ó phôc vô cho môc ®Ých ®ã; thµnh viªn C«ng x· Pa-ri. 24, 135, 156, 158, 171, 175, 193, 252, 261, 409, 786, 787. Pi-ª-t¬-ri ( Petrie), Gi«-dÐp Ma-ri (1820-1902) nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, theo ph¸i B«-na-p¸c-t¬, quËn tr­ëng c¶nh s¸t Pa-ri (1866-1870). 668, 674. Pi-gèt ( Pigott), Ri-s¸c (1828-1889) nhµ chÝnh luËn t­ s¶n Ai-r¬-len, ng­êi xuÊt b¶n b¸o Irishman (1865-1869), theo Héi Phª-ni-¨ng, nh÷ng n¨m 80 l¹i chuyÓn sang phÝa ChÝnh phñ Anh. 69, 540-544.
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2472 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2472 T o-ri «n hoµ ®­îc gäi theo tªn cña «ng ta lµ ph¸i Pin, bé tr­ëng néi vô (1822- lín, t¸c gi¶ cæ ®iÓn cña nÒn v¨n häc T¸t-gÝch vµ Ba T­. 466. 1827 vµ 1828-1830), thñ t­íng (1834-1835 vµ 1841-1846); ®­îc sù ñng hé cña Phi-ve-g¬ (Vieweg), Ph. nhµ xuÊt b¶n ë Pa-ri. 245, 249, 782. ph¸i tù do ®· xo¸ bá c¸c ®¹o luËt vÒ ngò cèc. 219, 269, 278. PÝt (Pitt), Uy-li-am, con (1759-1806) nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Anh, mét trong nh÷ng thñ lÜnh ®¶ng To-ri; thñ t­íng (1783-1801 vµ 1804-1806). 551. P«-li-a-cèp, Ni-c«-lai Pª-tr«-vÝch (kho¶ng 1841-1905) nhµ xuÊt b¶n tiÕn bé ng­êi Nga, trong nh÷ng n¨m 1865-1873 ®· gÇn gòi nh÷ng ng­êi ñng hé N. G. TrÐc-n­- sÐp-xki, n¨m 1872 ®· xuÊt b¶n lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga tËp I bé T­ b¶n cña C. M¸c. 592. P«-lèc-c¬ (Pollock), Gioãc-gi¬ §. b¸c sÜ qu©n y ng­êi Anh, uû viªn Uû ban ®Æc biÖt, ®· ®Ö tr×nh nghÞ viÖn vµo n¨m 1867 b¶n b¸o c¸o vÒ viÖc ®èi xö víi c¸c tï nh©n chÝnh trÞ trong c¸c nhµ tï Anh. 364, 621. P«-te-r¬ (Potter), Gioãc-gi¬ (1832-1893) mét trong nh÷ng thñ lÜnh c¶i l­¬ng cña Héi c«ng liªn Anh, nghÒ nghiÖp lµ thî méc, uû viªn Héi ®ång c«ng liªn Lu©n §«n vµ lµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o Héi liªn hiÖp thî x©y, ng­êi thµnh lËp vµ xuÊt b¶n b¸o Bee-Hive , trong ®ã ®· th­êng xuyªn thùc hiÖn chÝnh s¸ch tho¶ hiÖp víi giai cÊp t­ s¶n tù do. 222, 517, 520, 544, 735. Phai-i (Failly), Pi-e Lu-i S¸c-l¬ ®¬ (1810-1892) t­íng Ph¸p, trong thêi kú cuéc chiÕn tranh Ph¸p Phæ chØ huy qu©n ®oµn 5, bÞ b¾t lµm tï binh ë Xª-®¨ng. 125. Phan-lu (Falloux), An-phrÕt (1811-1886) nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ nhµ v¨n Ph¸p, theo chñ nghÜa chÝnh thèng vµ thuyÕt gi¸o quyÒn, bé tr­ëng v¨n ho¸ vµ gi¸o dôc (1848-1849), lµ ng­êi khëi x­íng viÖc gi¶i thÓ c¸c c«ng x­ëng quèc gia vµ lµ ng­êi cæ vò cho viÖc ®µn ¸p cuéc khëi nghÜa th¸ng B¶y 1848 ë Pa-ri. 810. Phi-lÝp-x¬ (gia ®×nh) hä hµng cña C¸c M¸c vÒ phÝa mÑ ë Hµ Lan. 52, 59, 66, 124, 167, 184, 198, 372, 859. P hi-lÝp-x¬ ( Philips), Au-gu-xt¬ (mÊt n¨m 1859) anh hä C¸c M¸c, luËt s­ ë Am-xtÐc-®am. 167, 184. Phi-lÝp-x¬ (Philips), C¸c anh em hä cña C¸c M¸c, th­¬ng gia ë A-ten. 184, 489. Phi-r¬-®©u-xi (Firdusi), A-bun ca-xim (gi÷a 934 vµ 941 kho¶ng 1020) nhµ th¬
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2474 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2474 Phin-®en (Fielden), Gi«n (1784-1849) chñ x­ëng ng­êi Anh, nhµ b¸c ¸i, ñng hé ghen. 760, 761, 778-781, 790, 906-915. ®¹o luËt c«ng x­ëng. 733. Ph«-gt¬ ( Vogt), C¸c (1817-1895) nhµ v¹n vËt häc §øc, nhµ duy vËt tÇm Phlª-rèp-xki, N xem BÐc-vi, Va-xi-li Va-xi-li-vÝch. th­êng, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, tham gia c¸ch m¹ng 1848-1849 ë §øc; n¨m Phlu-r¨ng (Flourens), Guy-xt¸p (1838-1871) nhµ c¸ch m¹ng vµ nhµ v¹n vËt häc 1849 ra Ph¸p, theo ph¸i Bl¨ng-ki, thµnh viªn C«ng x· Pa-ri, th¸ng T­ 1871 bÞ nh÷ng ng­êi VÐc-x©y giÕt mét c¸ch d· man. 578, 581, 596, 607, 652, 657-659, 669-671, 675, 926, 977. Phlu-r¨ng (Flourens), Pi-e Gi¨ng Ma-ri (1794-1867) nhµ sinh lý häc vµ lµ b¸c sÜ ng­êi Ph¸p, tõ n¨m 1828 lµ viÖn sÜ ViÖn hµn l©m khoa häc Pa-ri, tõ n¨m 1833 lµ bÝ th­ vÜnh cöu, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm, nghÞ sÜ ViÖn quý téc Ph¸p; bè cña Guy-xt¸p Phlu-r¨ng. 977. Pho-xt¬ (Foster), Gi«n Le-xli (kho¶ng 1780-1842) luËt s­ Ai-r¬-len, theo ®¶ng To- ri. 220, 338, 342-346. Phoi-¬-b¾c (Feuerbach), Lót-vÝch (1804-1872) nhµ triÕt häc duy vËt lín nhÊt ng­êi §øc thêi kú tr­íc M¸c. 30, 258, 261, 490. Phoãc-c¸t La-r«-kÐt (Forcade Laroquette), Gi¨ng Lu-i VÝch-to A-®«n-ph¬, ®ê (1820-1874) nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Ph¸p, theo ph¸i B«-na-p¸c-t¬, nh÷ng n¨m 1860-1861 lµ bé tr­ëng tµi chÝnh, nh÷ng n¨m 1868-1869 lµ bé tr­ëng néi vô. 545. Ph«-gle (Vogler), C. G. nhµ xuÊt b¶n §øc ë Bruy-xen, thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n. 245, 803. Ph«-gt¬ (Vogt) vî C¸c Ph«-gt¬. 27, 946. * Ph«-gt¬ (Vogt), ¸p-gu-xt¬ (kho¶ng 1830 kho¶ng 1883) nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n §øc vµ phong trµo c«ng nh©n Mü, nhµ x· héi chñ nghÜa, lµ thî giÇy; thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, tham gia c¸ch m¹ng 1848-1849 ë §øc, uû viªn Liªn ®oµn c«ng nh©n toµn §øc, ®· cïng víi LÝp-nÕch chèng ph¸i L¸t-xan, uû viªn Quèc tÕ I; n¨m 1867 l­u vong sang Mü, thµnh viªn c©u l¹c bé céng s¶n ë Niu Oãc vµ lµ mét trong nh÷ng ng­êi thµnh lËp héi liªn hiÖp quèc tÕ ë Mü, bÝ th­ th«ng tÊn ë Mü (1868-1869); ñng hé C. M¸c vµ Ph. ¡ng-
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2476 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2476 736, 870. n­íc ngoµi sèng l­u vong, nh÷ng n¨m 50-60 lµ mËt vô ®­îc Lu-i Na-p«-lª-«ng Phran-tx¬-I-«-xÝp I (1830-1916) hoµng ®Õ ¸o (1848-1916). 828. tr¶ l­¬ng. 27, 89, 200, 210, 228, 268, 293, 459, 488, 723, 785, 946. Ph«-gt¬ (Vogt), Gu-xt¸p (1829-1901) nhµ kinh tÕ häc Thuþ SÜ, gèc §øc, theo chñ nghÜa hoµ b×nh, mét trong nh÷ng ng­êi tæ chøc ra §ång minh hoµ b×nh vµ tù do, chñ bót tê Ðtats-Unis d Europe (1867-1870), em trai C¸c Ph«-gt¬. 783. Phèc-x¬ (Fox), Pi-t¬ (tªn thËt lµ Pi-t¬ Phèc-x¬ An-®rª) (mÊt n¨m 1869) nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo d©n chñ vµ phong trµo c«ng nh©n Anh, nhµ b¸o, theo chñ nghÜa thùc chøng; mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o Liªn minh d©n téc Anh v× ®éc lËp cña Ba Lan, tham dù Héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi tr­êng Xanh-M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1869), tõ n¨m 1865 lµ ph¸i viªn chÝnh thøc cña Tæng héi ®ång phô tr¸ch b¸o chÝ, th¸ng ChÝn th¸ng M­êi 1866 lµ tæng th­ ký Héi ®ång, bÝ th­ th«ng tÊn phô tr¸ch vÒ Mü (1866-1867); mét trong nh÷ng chñ bót b¸o Commonwealth (1866), uû viªn ban chÊp hµnh §ång minh c¶i c¸ch. 24, 42, 48, 53, 66, 91, 209, 423. Phra-x¬ ( Fraas), C¸c (1810-1875) nhµ thùc vËt häc vµ n«ng häc, gi¸o s­ ë Muyn- sen; t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ thùc vËt häc vµ n«ng nghiÖp. 12, 14, 65, 79. Phran-clen-®¬ (Frankland), £-®u-¸c (1825-1899) nhµ ho¸ häc h÷u c¬ næi tiÕng ng­êi Anh, tõ n¨m 1853 lµ thµnh viªn Héi hoµng gia Lu©n §«n, gi¸o s­. 120, 147. Phran-c¬ (Frank), A. nhµ xuÊt b¶n ë Pa-ri nh÷ng n¨m 40 nöa ®Çu nh÷ng n¨m 60 thÕ kû XIX. 245, 783. Phran-ken (Frankel), Lª-« (1844-1896) nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña phong trµo c«ng nh©n Hung-ga-ri vµ quèc tÕ, lµ thî kim hoµn; uû viªn C«ng x· Pa-ri vµ Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1871-1872), ®¹i biÓu Héi nghÞ Lu©n §«n (1871) vµ §¹i héi La Hay (1872) cña Quèc tÕ; mét trong nh÷ng ng­êi thµnh lËp ®¶ng c«ng nh©n toµn Hung-ga-ri; b¹n chiÕn ®Êu cña M¸c vµ ¡ng-ghen. 640, 645, 713. Phrai-li-gr¸t (Freiligrath), PhÐc-®i-n¨ng (1810-1876) nhµ th¬ §øc, thêi kú ®Çu ho¹t ®éng cña m×nh theo chñ nghÜa l·ng m¹n, sau ®ã lµ nhµ th¬ c¸ch m¹ng; nh÷ng n¨m 1848-1849 lµ mét trong nh÷ng biªn tËp viªn cña b¸o Neue Rheinische Zeitung , thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n; nh÷ng n¨m 50 tõ bá ®Êu tranh c¸ch m¹ng. 19, 43, 59, 87, 149, 154, 251, 447, 513, 551, 735,
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2478 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2478 Pphen-®¬ ( Pf ä nder), C¸c-l¬ (1818-1876) Phri-®rÝch-C¸c-l¬, hoµng tö (1828-1885) t­íng Phæ, sau lµ thèng chÕ, trong cuéc nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng chiÕn tranh ¸ o Phæ n¨m 1866 chØ huy tËp ®oµn qu©n thø nhÊt cña Phæ. 33. nh©n §øc vµ quèc tÕ, ho¹ sÜ, tõ n¨m 1845 l­u vong ë Lu©n §«n, thµnh Phri-®rÝch-Vin-hem (1831-1888) th¸i tö Phæ, n¨m 1888 lµ vua Phæ vµ hoµng ®Õ viªn Héi gi¸o dôc céng s¶n chñ nghÜa cña c«ng nh©n §øc ë Lu©n §«n, uû viªn §øc víi tªn hiÖu Phri-®rÝch III, trong cuéc chiÕn tranh ¸o Phæ n¨m 1866 chØ Ban chÊp huy tËp ®oµn qu©n thø hai cña Phæ. 14, 33, 666. Phri-®rÝch-Vin-hem IV (1795-1861) vua Phæ (1840-1861). PhrÝt-len-®¬ (Friedländer), M¸c-x¬ (1829-1872) nhµ chÝnh luËn §øc, nhµ d©n chñ t­ s¶n, tham gia ban biªn tËp c¸c b¸o Neue Oder-Zeitung vµ Die Presse mµ M¸c ®· céng t¸c trong nh÷ng n¨m 50-60; lµ ng­êi thµnh lËp vµ lµ chñ bót b¸o Neue Freie Presse (1864-1872); anh em hä cña PhÐc-®i-n¨ng L¸t-xan. PhrÝt-se ( Fritzsche), Phri-®rÝch Vin-hem (1825-1905) mét trong nh÷ng nhµ ho¹t ®éng c¶i l­¬ng cña phong trµo d©n chñ x· héi vµ phong trµo nghiÖp ®oµn §øc, lµm thî s¶n xuÊt thuèc l¸; tham gia cuéc c¸ch m¹ng 1848-1849, mét trong nh÷ng ng­êi thµnh lËp vµ l·nh ®¹o Liªn minh c«ng nh©n toµn §øc, ®¹i biÓu Quèc héi B¾c §øc. 115. Phruª-in ( Freund), Vin-hem A-lÕch-xan-®r¬ (1833-1918) b¸c sÜ ng­êi §øc, phã gi¸o s­, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm, quan t©m ®Õn vÊn ®Ò c«ng nh©n. 295, 789. Phu-¸t-pa-sa, MÕch-mít (1814-1869) nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Thæ NhÜ Kú, trong nh÷ng n¨m 50-60 nhiÒu lÇn gi÷ chøc thñ t­íng chÝnh phñ vµ bé tr­ëng ngo¹i giao. 394. Phu-ri-ª (Fourier), S¸c-l¬ (1772-1837) nhµ x· héi chñ nghÜa kh«ng t­ëng vÜ ®¹i ng­êi Ph¸p. 80, 680. Phu-sª ( FouchÐ), Gi«-dÐp (1759-1820) nhµ ho¹t ®éng cña cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n Ph¸p cuèi thÕ kû XVIII vµ cña §Õ chÕ; trong thêi kú c¸ch m¹ng theo ph¸i Gia- c«-banh; bé tr­ëng c¶nh s¸t d­íi thêi Na-p«-lª-«ng I; cùc kú v« nguyªn t¾c. 347. Pl¨ng-c¬ (Planck), Gèt-lÝp (1824-1910) luËt gia vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ §øc; theo ph¸i tù do d©n téc, tõ n¨m 1867 lµ ®¹i biÓu Quèc héi B¾c §øc vµ Quèc héi Phæ. 368.
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2480 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2480 hµnh trung ­¬ng Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc Ph¸p, theo ®¶ng céng hoµ t­ s¶n «n hoµ. 496, 917. tÕ (1864-1867 vµ 1870-1872), b¹n vµ b¹n chiÕn ®Êu cña M¸c vµ ¡ng-ghen. 638, Ra-s¬ (Rasch), Gu-xt¸p (chÕt n¨m 1878) nhµ d©n chñ §øc, nhµ chÝnh luËn, lµm 677. Pren-®e-ga-xt¬ (Prendergast), Gi«n Pa-t¬-rÝch (1808-1893) nhµ sö häc Ai-r¬-len, theo ph¸i tù do, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ lÞch sö Ai-r¬-len. 515, 537, 555, 558, 566-568, 571. Prª-v«-Pa-ra-®«n (PrÐvost-Paradol), Lu-xi-en A-na-t«n (1829-1870) nhµ chÝnh luËn vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p; theo ph¸i tù do «n hoµ. 538, 567. Pr«-bÐc-t¬ ( Probert), Uy-li-am (1790-1870) linh môc ng­êi Anh, ng­êi am hiÓu c¸c luËt vµ tËp tôc cña xø Oen-x¬ cæ. 685. Pr«-kª-s¬-¤-xten (Prokesch-Osten), An-t«n, nam t­íc (1795-1876) nhµ ngo¹i giao ¸o, t­íng vµ nhµ v¨n, c«ng sø ë A-ten (1834-1849), c«ng sø (1855-1867), sau ®ã lµ ®¹i sø (1867-1871) ë C«ng-xt¨ng-ti-n«-pl¬. 30. Pru-®«ng (Proudhon), Pi-e Gi«-dÐp (1809-1865) nhµ chÝnh luËn Ph¸p, nhµ kinh tÕ häc vµ x· héi häc, nhµ t­ t­ëng cña giai cÊp tiÓu t­ s¶n, mét trong nh÷ng ng­êi s¸ng lËp ra chñ nghÜa v« chÝnh phñ. 77, 202, 203, 302, 347, 530, 591, 757, 764, 768, 772, 802, 815. Quy-vi-ª (Cuvier), Gioãc-gi¬ (1769-1832) nhµ khoa häc tù nhiªn vÜ ®¹i ng­êi Ph¸p, nhµ ®éng vËt häc vµ cæ sinh vËt häc, t¸c gi¶ häc thuyÕt duy t©m ph¶n khoa häc vÒ nh÷ng tai ho¹. 78. R Ra-c«-vÝt-x¬ (Rakowitz), Gian-c¬ (chÕt n¨m 1865) nhµ quý téc Ru-ma-ni; n¨m 1864 ®· b¾n L¸t-xan bÞ th­¬ng trong mét trËn ®Êu sóng. 188. Ram-di (Ramsay), En-®riu Cr«m-bi (1814-1891) nhµ ®Þa chÊt ng­êi Anh, gi¸o s­ ë Lu©n §«n, tõ n¨m 1862 l·nh ®¹o c¸c viÖn nghiªn cøu ®Þa chÊt ë Anh vµ Oen-x¬. 833. Ran-c¬ (Ranc), ¸c-tua (1831-1908) nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ nhµ chÝnh luËn
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2482 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2482 chñ. 475. nghÒ luËt s­, tham gia cuéc c¸ch m¹ng 1848 ë BÐc-lin; sau khi c¸ch m¹ng thÊt RÝch-te (Richter), Hen-rÝch Mo-ri-x¬ C¸c (sinh n¨m 1841) nhµ sö häc vµ nhµ chÝnh b¹i l­u vong sang Thuþ SÜ vµ Ph¸p, tõ n¨m 1873 lµ ®¶ng viªn §¶ng c«ng nh©n d©n chñ x· héi §øc. 736. Ra-xpai (Raspail), Phr¨ng-xoa (1794-1878) nhµ b¸c häc v¹n vËt häc næi tiÕng ng­êi Ph¸p, nhµ chÝnh luËn vµ nhµ x· héi chñ nghÜa, cã c¶m t×nh víi giai cÊp v« s¶n c¸ch m¹ng; tham gia c¸ch m¹ng n¨m 1830 vµ 1848, ®¹i biÓu Quèc héi lËp hiÕn; sau n¨m 1855 chuyÓn sang theo lËp tr­êng d©n chñ t­ s¶n, ngay tr­íc khi x¶y ra cuéc chiÕn tranh Ph¸p Phæ ®i theo nhãm ®èi lËp céng hoµ t­ s¶n. 445, 508. Rai-t¬ (Reuter), Pau-l¬ I-u-li-ót (1816-1899) ng­êi s¸ng lËp h·ng th«ng tÊn Roi-t¬ ë Lu©n §«n (1851). 669. Rai-s¬ (Reich), £-®u-¸c (1836-1919) b¸c sÜ ng­êi §øc, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ vÊn ®Ò vÖ sinh phßng bÖnh. 871. Ren-®«n (Randall) nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Mü, th­ ký héi c«ng nh©n ë B«-xt¬n (Mü), uû viªn Quèc tÕ I. 761. Rª-cluy (Reclus), Gi¨ng Gi¾c £-li-d¬ (1830-1905) nhµ ®Þa lý vµ x· héi häc Ph¸p, mét trong nh÷ng nhµ lý luËn cña chñ nghÜa v« chÝnh phñ; sau cuéc chÝnh biÕn n¨m 1851 l­u vong ra n­íc ngoµi; n¨m 1857 trë vÒ Ph¸p, uû viªn Quèc tÕ I, chñ bót b¸o CoopÐration (1866-1868), tham gia C«ng x· Pa-ri; sau khi C«ng x· tan r· bÞ trôc xuÊt khái n­íc Ph¸p. 42, 45, 114, 176, 519, 522, 739. Rª-mi (Remy), Tª-«-®o th­ ký Ban chÊp hµnh trung ­¬ng Héi nãi tiÕng §øc cña Quèc tÕ (ë Thuþ SÜ), theo ph¸i Ba-cu-nin, thµnh viªn nhãm Gi¬-ne-v¬ cña §ång minh d©n chñ x· héi chñ nghÜa. 462. Ri-c¸c-®« (Ricardo), §a-vÝt (1772-1823) nhµ kinh tÕ häc Anh, mét trong nh÷ng ®¹i biÓu lín nhÊt cña khoa kinh tÕ chÝnh trÞ häc t­ s¶n cæ ®iÓn. 20, 21, 345, 509, 522-527, 530, 532, 533, 749. Ri-s¸c (Richard), An-bÐc (1846-1925) nhµ b¸o Ph¸p, mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o chi bé Li-«ng cña Quèc tÕ, uû viªn §ång minh bÝ mËt, tham gia cuéc khëi nghÜa Li-«ng n¨m 1870. 601, 877, 924. Ri-s¬-li-¬ (Richelieu), ¸ c-m¨ng Gi¨ng ®uy PlÐt-xi, b¸ t­íc (1585-1642) nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc lín nhÊt cña Ph¸p trong thêi kú chÕ ®é qu©n chñ, lµ hång y gi¸o
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2484 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2484 chÝnh trÞ Ph¸p, theo ph¸i céng hoµ c¸nh t¶, ng­êi xuÊt b¶n t¹p chÝ Lanterne luËn ¸o, theo ®¶ng tù do, gi¸o s­ häc viÖn th­¬ng m¹i Viªn, céng t¸c viªn cña (1868-1869) vµ b¸o Marseillaise (1869-1870); sau c¸ch m¹ng ngµy 4 th¸ng nhiÒu b¸o ¸o. 16, 22, 28, 37, 51. ChÝn 1870 gia nhËp chÝnh phñ phßng thñ quèc gia, tõ cuèi nh÷ng n¨m 80 theo RÝt-tinh-hau-den (Rittinghausen), M«-ri-tx¬ (1814-1890) nhµ chÝnh luËn §øc, nhµ chÝnh thÓ qu©n chñ. 316, 580, 588, 609, 612, 971. d©n chñ tiÓu t­ s¶n; nh÷ng n¨m 1848-1849 céng t¸c víi b¸o Neue Rheinische Zeitung , uû viªn Héi d©n chñ ë Khuªn, uû viªn Quèc tÕ I, vÒ sau (®Õn n¨m R«n (Roon), An-brÕch (1803-1879) nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc vµ ho¹t ®éng qu©n sù 1884) lµ ®¶ng viªn ®¶ng d©n chñ x· héi §øc. 487. Phæ, tõ n¨m 1873 lµ ®¹i nguyªn so¸i, mét trong nh÷ng ®¹i biÓu cña giíi qu©n RÝt-x¬ (RissÐ), Gi«-dÐp (sinh n¨m 1834) ca sÜ ë Han-n«-v¬, n¨m 1870 ®· biªn so¹n phiÖt Phæ, bé tr­ëng bé chiÕn tranh (1859-1873) vµ bé tr­ëng hµng h¶i (1861- vµ xuÊt b¶n tuyÓn tËp c¸c bµi d©n ca Ai-r¬-len. 706, 983. 1871), ®· tiÕn hµnh c¶i c¸ch qu©n ®éi Phæ. 504. Roay-ª (Royer), Clª-man ¸p-gu-xta (1830-1902) n÷ v¨n sÜ ng­êi Ph¸p, t¸c gi¶ dßng hä c¸c nhµ tµi chÝnh cã nhµ ng©n hµng ë nhiÒu n­íc ch©u ¢u. 49. Rèt-sin nhiÒu t¸c phÈm vÒ vÊn ®Ò triÕt häc, x· héi häc vµ kinh tÕ chÝnh trÞ häc. 803. Rèt-sin (Rothschild), C¸c, nam t­íc (1820-1886) chñ nhµ ng©n hµng cña dßng Roi-s¬ (Reusche), Phri-®rÝch nhµ b¸o §øc, uû viªn Liªn ®oµn c«ng nh©n toµn §øc, hä Rèt-sin ë Phran-phuèc trªn s«ng Mai-n¬; nghÞ sÜ nghÞ viÖn thuÕ quan, ®¹i theo ph¸i L¸t-xan, trong nh÷ng n¨m 1864-1865 céng t¸c víi c¸c b¸o biÓu Quèc héi B¾c §øc, sau ®ã lµ Quèc héi §øc. 100. Nordstern vµ Social Demokrat . 66. R«-be-xpi-e (Robespierre), M¾c-xi-mi-liªng (1758-1794) nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c Rèt-sin (Rothschild), Lai-«-nªn, nam t­íc (1808-1879) chñ nhµ ng©n hµng cña cña c¸ch m¹ng t­ s¶n Ph¸p cuèi thÕ kû XVIII, l·nh tô ph¸i Gia-c«-banh, ®øng dßng hä Rèt-sin ë Lu©n §«n; theo ®¶ng VÝch, tõ n¨m 1858 lµ nghÞ sÜ; lµm nh©n ®Çu chÝnh phñ c¸ch m¹ng (1793-1794). 393, 815. viªn tµi chÝnh cña chÝnh phñ Nga vµ lµ ng­êi së h÷u tÊt c¶ c¸c c«ng tr¸i ®­êng R«-bíc III ( kho¶ng 1340-1406) vua Xcèt-len (1390-1406). 348. s¾t cña Nga trong vßng 20 n¨m. 888. R«-bin (Robin), P«n (sinh n¨m 1837) gi¸o viªn ng­êi Ph¸p, theo ph¸i Ba-cu-nin, Rèt-tÕch (Rotteck), C¸c (1775-1840) nhµ sö häc vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ t­ s¶n mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o §ång minh d©n chñ x· héi chñ nghÜa (tõ n¨m §øc, theo ph¸i tù do. 679. 1869), uû viªn Tæng héi ®ång (1870-1871), ®¹i biÓu §¹i héi Ba-l¬ (1869) vµ Héi Rèt-x©y (Rothesay), §a-vÝt Xtiu-¸c, b¸ t­íc (kho¶ng 1378-1402) con trai vua Xcèt- nghÞ Lu©n §«n (1871) cña Quèc tÕ. 672, 876, 877, 918, 924. len R«-bíc III, toµn quyÒn Xcèt-len (1399-1402). 348. R«-bíc (Robert), Ph¬-ri-x¬ gi¸o viªn ng­êi Thuþ SÜ, theo ph¸i Ba-cu-nin, ®¹i biÓu §¹i héi Bruy-xen (1868) vµ §¹i héi Ba-l¬ (1869) cña Quèc tÕ, tham gia ban biªn Rèt-x¬, hu©n t­íc xem P¸c-x¬n, Uy-li-am. tËp b¸o SolidaritÐ . 652. Ru-g¬ (Ruge), ¸ c-n«n (1802-1880) nhµ chÝnh luËn §øc, theo ph¸i Hª-ghen trÎ, R«-gia-r¬ (Rogeard), Lu-i ¤-guy-xt¬ (1820-1896) nhµ chÝnh luËn cÊp tiÕn Ph¸p, phÇn tö cÊp tiÕn t­ s¶n, n¨m 1848 lµ ®¹i biÓu Quèc héi Phran-phuèc, thuéc c¸nh n¨m 1864 lµ mét trong nh÷ng ng­êi thµnh lËp vµ chñ bót b¸o Rive gauche , t¶; trong nh÷ng n¨m 50 lµ mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña nhãm l­u vong tiÓu t­ n¨m 1865 bÞ truy tè v× bµi v¨n ®¶ kÝch chèng B«-na-p¸c-t¬ vµ ®· l­u vong sang s¶n §øc ë Anh; sau n¨m 1866 theo ph¸i tù do d©n téc. 159, 490, 575, 656, 725, BØ, sau ®ã sang §øc, lµ nhµ ho¹t ®éng tÝch cùc cña C«ng x· Pa-ri. 674. 764, 798, 952. R«-s¬ (Roscher), Vin-hem Ghª-oãc Phri-®rÝch (1817-1894) nhµ kinh tÕ häc tÇm Ruy-xtèp (Rüstow), Phri-®rÝch Vin-hem (1821-1878) sÜ quan vµ nhµ v¨n qu©n ®éi th­êng §øc, gi¸o s­ tr­êng §¹i häc Tæng hîp Lai-pxÝch, ng­êi s¸ng lËp ra c¸i §øc, nhµ d©n chñ, l­u vong ë Thuþ SÜ; n¨m 1860 tham gia cuéc hµnh qu©n cña gäi lµ tr­êng ph¸i lÞch sö trong kinh tÕ chÝnh trÞ häc. 16, 20, 50, 51, 54, 728. Ga-ri-ban-®i vµo Nam I-ta-li-a víi t­ c¸ch lµ tham m­u tr­ëng; b¹n cña L¸t-xan. R«-s¬-pho (Rochefort), H¨ng-ri (1831-1913) nhµ chÝnh luËn vµ nhµ ho¹t ®éng
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2486 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2486 187. cùc tham gia phong trµo d©n chñ nh÷ng n¨m 30-40 thÕ kû XIX ë §øc, tõ n¨m Ruª-dinh (Rösing), I-«-han-nÐt (sinh n¨m 1791) th­¬ng gia ë Brª-men, ng­êi tÝch 1848 l·nh ®¹o Liªn minh d©n chñ ë Brª-men. 427. Ruª-d¬-ghen ph«n Phl¬-x¬ (von Roesgen von Floss), Phi-lÝp ph«n nhµ b¸o Hµ Lan, nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n, kü s­ c¬ khÝ. 628, 632, 635, 902. Ruª-d¬-ghen (Roesgen), S¸c-l¬ nh©n viªn h·ng Ðc-men vµ ¡ng-ghen ë Man-se- xt¬. 178, 182, 229, 362, 451, 463, 482, 635, 708-709, 840. S Sa-r¸t (Charras), Gi¨ng Ba-ti-xt¬ A-®«n-ph¬ (1810-1865) nhµ ho¹t ®éng qu©n sù vµ chÝnh trÞ Ph¸p, theo ®¶ng céng hoµ t­ s¶n «n hoµ, tham gia ®µn ¸p cuéc khëi nghÜa th¸ng S¸u cña c«ng nh©n Pa-ri n¨m 1848; trong thêi kú nÒn Céng hoµ ®Ö nhÞ lµ ®¹i biÓu Quèc héi lËp hiÕn vµ Quèc héi lËp ph¸p, chèng l¹i Lu-i B«-na- p¸c-t¬; sau cuéc chÝnh biÕn ngµy 2 th¸ng Ch¹p 1851 ®· bÞ trôc xuÊt khái n­íc Ph¸p. 245. S ¸c-c¬ ( Schack), A-®«n-ph¬ Phri-®rÝch, b¸ t­íc (1815-1894) nhµ v¨n §øc, nhµ lÞch sö v¨n häc vµ nghÖ thuËt, nhµ §«ng ph­¬ng häc, ng­êi dÞch c¸c t¸c phÈm cæ ®iÓn A-rËp. 466. S¸c-l¬ I (1600-1649) vua Anh (1625-1649) bÞ hµnh h×nh trong thêi kú c¸ch m¹ng t­ s¶n Anh thÕ kû XVIII. 690. S¸c-l¬-ma-nh¬ (kho¶ng 742-814) vua cña ng­êi Phr¨ng-c¬ (768-800) vµ hoµng ®Õ (800-814). 264. S¸p-p¬ (Schapper) vî cña C¸c S¸p-p¬. 655. S¸p-p¬ (Schapper), C¸c (1812-1870) nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña phong trµo c«ng nh©n §øc vµ phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ, mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi chÝnh nghÜa, uû viªn Ban chÊp hµnh trung ­¬ng Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, tham gia c¸ch m¹ng 1848-1849; n¨m 1850 lµ mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña ph¸i phiªu l­u ph©n lËp trong thêi kú Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n bÞ ph©n liÖt; tõ n¨m 1856 l¹i xÝch l¹i gÇn M¸c; ñy viªn Tæng héi ®ång cña Quèc tÕ (1865), tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n n¨m 1865. 618, 638,
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2488 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2488 650, 652, 655, 660, 664-668, 677, 721. t­íc (1812-1872) nhµ chÝnh luËn Nga, theo ®¶ng tù do; t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm Sª-®o-Phª-r«-ti (SchÐdo-Ferroti), §. C. (hä thËt lµ PhiÕc-x¬ Phª-®o I-va-n«-vÝch), vÒ vÊn ®Ò n«ng häc ë Nga. 261, 884. nam SÐc-n­-sÐp-xki, Ni-c«-lai Ga-vri-l«-vÝch (1828-1889) nhµ d©n chñ c¸ch m¹ng vÜ ®¹i Nga, mét trong nh÷ng bËc tiÒn bèi xuÊt s¾c cña ®¶ng d©n chñ x· héi Nga. 704. SÐc-van (Cherval), Giu-liªn (tªn thËt lµ Gi«-dÐp Crª-m¬) c¶nh s¸t néi gi¸n Phæ th©m nhËp vµo hµng ngò Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, sau khi Liªn ®oµn bÞ ph©n liÖt ®· l·nh ®¹o mét trong nh÷ng chi bé thuéc ph¸i phiªu l­u ph©n lËp cña Vi-lÝch S¸p-p¬ ë Pa-ri, lµ mét trong nh÷ng bÞ c¸o t¹i vô ¸n vÒ c¸i gäi lµ vô ©m m­u §øc Ph¸p ë Pa-ri th¸ng Hai 1852, nhê sù gióp ®ì cña c¶nh s¸t, y ®· trèn khái nhµ tï; nh÷ng n¨m 1853-1854 ho¹t ®éng gi¸n ®iÖp néi gi¸n ë Thuþ SÜ. 420. S Õch-xpia ( Shakespeare), Uy-li-am (1564-1616) nhµ v¨n vÜ ®¹i Anh. 673, 801, 904, 958. Si (Shee), b¹n hµng cña C. G. Ph«-gt¬, mét ng­êi xuÊt b¶n §øc ë Bruy-xen, vµ lµ chñ mét hiÖu s¸ch. 245. Si-li ( Schily), VÝch-to (1810-1875) nhµ d©n chñ §øc, lµ luËt s­, tham gia cuéc khëi nghÜa Ba-®en-Pphan-x¬ n¨m 1849; sau ®ã l­u vong sang Ph¸p, uû viªn Quèc tÕ, ®· gióp ®ì Tæng héi ®ång trong cuéc ®Êu tranh ®Ó cñng cè Quèc tÕ ë Pa-ri, tham gia Héi nghÞ Lu©n §«n n¨m 1865. 40, 42, 45, 109, 245, 292, 293, 738, 805, 892, 944. Sluª-phen (Schlöffel), Phri-®rÝch Vin-hem (1800-1870) chñ x­ëng ë Xi-lª-di, nhµ d©n chñ; n¨m 1848 lµ ®¹i biÓu Quèc héi Phran-phuèc, thuéc c¸nh t¶. 217. Sman-x¬ (Schmalz), Tª-«-®o An-t«n Hen-rÝch (1760-1831) luËt s­ vµ nhµ kinh tÕ häc §øc, hËu bèi cña ph¸i träng n«ng, kÎ ph¶n ®éng cùc ®oan. 162. Smª-l¬ (Schmeller), I-«-han An-®rª-a-x¬ (1785-1852) nhµ ng÷ v¨n häc §øc, gi¸o s­ tr­êng §¹i häc tæng hîp Muyn-sen, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ tiÕng §øc cæ. 73. Smu-lª-vÝch, I -a-cèp X. (sinh n¨m 1841) nhµ sinh lý häc Nga, nh÷ng n¨m 60 lµ häc
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2490 ¡ng-ghen göi M¸c, 19 th¸ng n¨m 1869 M ¸c göi ¡ng-ghen, 21 th ¸ng n¨m 1869 2490 viªn cña nhiÒu tr­êng ®¹i häc tæng hîp ë §øc vµ Ph¸p; t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm. ®¹i biÓu cña chñ nghÜa x· héi ch©n chÝnh , tham gia c¸ch m¹ng 1848-1849. 14. 150, 744, 751. Snai-®¬ (Schneider), ¥-gien (1805-1875) nhµ c«ng nghiÖp Ph¸p, chñ c¸c nhµ m¸y Soãc-lem-m¬ (Schorlemmer), C¸c (1834-1892) nhµ ho¸ häc h÷u c¬ næi tiÕng ng­êi §øc, nhµ duy vËt biÖn chøng; gi¸o s­ ë Man-se-xt¬; ®¶ng viªn ®¶ng c«ng nh©n luyÖn kim ë Cr¬-d¬. 972. d©n chñ x· héi §øc; b¹n cña M¸c vµ ¡ng-ghen. 11-14, 26, 27, 49, 81, 90, 120, Sne-c¬ (Schnake), Phri-®rÝch nhµ b¸o §øc, vµo gi÷a nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX lµ 154, 195, 228, 364, 380, 416, 428, 517, 587, 650, 673, 734, 833, 932, 945, 946. S« (Shaw), R«-bíc (mÊt n¨m 1890) nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Anh, lµ thî vÏ, tham gia Héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 t¹i Héi tr­êng Xanh-M¸c- tin, thµnh viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1869), tÝch cùc tham gia c«ng t¸c cña Héi ®ång, tuyªn truyÒn nh÷ng t­ t­ëng cña Quèc tÕ trong c¸c tæ chøc c«ng liªn ë c¬ së; tr­ëng ban tµi chÝnh cña Héi (1867-1868), bÝ th­ th«ng tÊn phô tr¸ch vÒ Mü (1867-1869), tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n (1865) vµ §¹i héi Bruy- xen (1868) cña Quèc tÕ. 198, 872. Sp©y-Ðc (Speyer), C¸c (sinh n¨m 1845) thî méc, nh÷ng n¨m 60 lµ th­ ký Héi gi¸o dôc céng s¶n chñ nghÜa cña c«ng nh©n §øc ë Lu©n §«n, uû viªn Quèc tÕ, n¨m 1870 l­u vong sang Mü, tõ n¨m 1872 lµ uû viªn Tæng héi ®ång ë Mü. 279. SpÐc-gi«n (Spurgeon), S¸c-l¬ HÐt-®«n (1834-1892) ng­êi truyÒn b¸ gi¸o ph¸i tÈy lÔ phæ th«ng ë Anh, ng­êi cuång tÝn. 950. Spi-r¬ ( Spier), Xa-mu-en nhµ d©n chñ x· héi §øc, mét trong nh÷ng thµnh viªn Ban chÊp hµnh Brao-n¬-svai-g¬ cña ®¶ng c«ng nh©n d©n chñ x· héi, uû viªn Quèc tÕ I, ®¹i biÓu §¹i héi Ba-l¬ (1869). 495. Sram (Schramm), C«n-r¸t (kho¶ng 1822-1858) nhµ c¸ch m¹ng §øc, thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, tõ n¨m 1849 sèng l­u vong ë Lu©n §«n, ng­êi xuÊt b¶n cã träng tr¸ch cña tê Neue Rheinische Zeitung. Politisch- ökonomische Revue , trong thêi kú Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n bÞ chia rÏ ®· ®øng vÒ phÝa M¸c, b¹n vµ b¹n chiÕn ®Êu cña M¸c vµ ¡ng-ghen. 124. Stai-n¬ (Stein), Lo-ren-x¬ (1815-1890) luËt s­ §øc, c«ng chøc nhµ n­íc, nhµ sö häc, nhµ kinh tÕ häc tÇm th­êng. 18. Stai-n¬-me-x¬ (Steinmetz), C¸c-l¬ Phri-®rÝch (1796-1877) t­íng §øc, tõ n¨m 1871 lµ nguyªn so¸i, thêi kú chiÕn tranh Ph¸p Phæ chØ huy tËp ®oµn qu©n thø nhÊt (®Õn th¸ng ChÝn 1870). 33.
nguon tai.lieu . vn
Chính trị học Báo chí - Truyền thông Xã hội học Giáo dục học Tâm lý học Lịch sử - Văn hoá Triết học Ngôn ngữ học Thư viện thông tin Văn học nước ngoài Ngư nghiệp Hành chính - Pháp luật Địa lý - Địa danh Văn học Việt nam Lịch sử Đảng CNXH - KH Tư Tưởng HCM Ngụ ngôn - Cổ tích Ca dao - Tục ngữ Hoá học Sinh học Y khoa - Dược Kinh tế học