1. Trang Chủ
  2. Triết học
  3. [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 28 phần 8

[Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 28 phần 8

Nhưng Marx cho rằng chủ nghĩa tư bản có khuynh hướng khủng hoảng theo định kỳ. Ông cho rằng cùng với thời gian, những nhà tư bản sẽ đầu tư ngày càng nhiều vào các kỹ thuật mới, và ngày càng ít hơn vào lao động. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 886 chó thÝch chó thÝch 887 1852 ®Õn th¸ng Ch¹p 1856, M¸c vµ ¡ng-ghen ®· céng t¸c víi mét trong nh÷ng h×nh thøc tæ chøc cña giíi l­u vong d©n chñ b¸o nµy, gióp c¶ trong viÖc biªn tËp b¸o. Bªn

Thể loại Tài liệu miễn phí Triết học

Số trang 64

Ngày tạo 8/29/2018 8:26:42 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx -... (.pdf)

Xem mẫu

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 886 chó thÝch chó thÝch 887 1852 ®Õn th¸ng Ch¹p 1856, M¸c vµ ¡ng-ghen ®· céng t¸c víi mét trong nh÷ng h×nh thøc tæ chøc cña giíi l­u vong d©n chñ b¸o nµy, gióp c¶ trong viÖc biªn tËp b¸o. Bªn c¹nh nh÷ng bµi M¸c §øc, kÓ c¶ c«ng nh©n, sau khi cuéc c¸ch m¹ng n¨m 1848 - 1849 vµ ¡ng-ghen viÕt riªng cho "People's Paper" b¸o còng in l¹i nh÷ng ë §øc thÊt b¹i. Ngµy 5 th¸ng M­êi 1850, t¹i ®¹i héi ë Phi-la- bµi quan träng nhÊt lµ hai «ng ®· ®¨ng trªn b¸o "New York Daily ®en-phi-a, nh÷ng héi Êy ®· tËp hîp l¹i thµnh Liªn ®oµn thÓ dôc Tribune". Trong thêi kú nµy, tê b¸o nhÊt qu¸n b¶o vÖ lîi Ých cña x· héi chñ nghÜa lóc ®Çu liªn hÖ víi phong trµo c«ng nh©n §øc ë giai cÊp c«ng nh©n vµ tuyªn truyÒn c¸c t­ t­ëng cña chñ nghÜa x· Mü. héi. ViÖc Gi«n-x¬ sau ®ã xÝch l¹i víi ph¸i cÊp tiÕn t­ s¶n ®· dÉn Nãi ®Õn sù ph¶n ®èi cña Clót-x¬ lµ cã ý nãi lêi tuyªn bè cña tíi chç M¸c vµ ¡ng-ghen ngõng céng t¸c víi "People's Paper" vµ Clót-x¬ nh©n ®¹i héi nh÷ng ng­êi b¶o l·nh "c«ng tr¸i c¸ch t¹m thêi c¾t ®øt víi Gi«n-x¬. Th¸ng S¸u 1858, tê b¸o chuyÓn m¹ng §øc - Mü" sèng ë Mü do Kin-ken triÖu tËp ngµy 3 th¸ng sang tay c¸c nhµ kinh doanh t­ s¶n. -79. Hai ë Xin-xin-na-ti. Trong lêi tuyªn bè ®ã, Clót-x¬ dùa vµo 75 Bøc th­ nµy ¡ng-ghen viÕt trªn mét m¶nh giÊy cña bøc nh÷ng ®iÒu h­íng dÉn cña M¸c, ®· v¹ch trÇn ý ®å phiªu l­u th­ cña V©y-®¬-mai-¬ göi ¡ng-ghen ngµy 12 th¸ng T­ 1852. - bµy trß "c«ng tr¸i c¸ch m¹ng" vµ ®· ph¶n ®èi viÖc bÌ lò Kin-ken 79. sö dông sè tiÒn c«ng tr¸i thu ®­îc v× lîi Ých cña m×nh. V¨n b¶n 76 VÒ chiÕn dÞch ñng hé hiÕn ph¸p ®Õ chÕ, xin xem chó tµi liÖu nµy Clót-x¬ chuyÓn cho M¸c vµo cuèi th¸ng Hai 1852. thÝch 42. -80. Lêi tuyªn bè ®­îc c«ng bè trªn tê "Turn-Zeitung". 77 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít ®i Bµi cña V©y-®¬-mai-¬ viÕt ®Ó ®¸p l¹i lêi kªu gäi (gi¸c th­) nhiÒu, trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels cña Kin-ken göi cho nh÷ng ng­êi tham dù ®¹i héi ë Xin-xin- und K. Marx". Bd.I, Stuttgart, 1913. -81. na-ti, cã lÏ còng ®­îc c«ng bè trªn tê "Turn Zeitung". -83. 78 §¹i héi ë Xin-xin-na-ti - xem chó thÝch 62. -83. 80 ý nãi viÖc Vi-lÝch tham gia cuéc khëi nghÜa Ba-®en - 79 M¸c trÝch dÉn th­ cña Clót-x¬ göi «ng ngµy 15 th¸ng Pphan-x¬ 1849 (xem chó thÝch 42). -84. T­ 1852. Bøc th­ tr­íc cña Clót-x¬ (ngµy 4-6 th¸ng T­ 1852) 81 N¨m 1851, ë Phi-la-®en-phi-a ng­êi ta ®· xuÊt b¶n cuèn mµ M¸c nh¾c ®Õn trong ®o¹n trÝch nµy lµ th­ göi V.V«n-ph¬; s¸ch cña G.S.Kª-ri "The Harmony of Interests: Manufacturing trong th­ ®ã, Clót-x¬ b¸o tin vÒ cuéc häp cña nh÷ng ng­êi tiÓu and Commercial" ("Sù hµi hßa lîi Ých: c«ng nghiÖp vµ th­¬ng t­ s¶n §øc l­u vong do c¸c ®¹i biÓu cña Liªn minh c¸ch m¹ng nghiÖp"), trong ®ã t¸c gi¶ tiÕp tôc ph¸t triÓn nh÷ng quan ®iÓm Mü triÖu tËp ë Niu Oãc ngµy 3 th¸ng T­ 1852 (xem chó thÝch ®· tr×nh bµy trong quyÓn s¸ch «ng xuÊt b¶n tr­íc ®ã "Essay on 144) d­íi sù chñ täa cña Phi-cl¬, Guª-g¬ vµ Phi-cl¬ c¹nh tranh the Rate of Wages: víi Kin-ken ë Mü trong viÖc quyªn tiÒn theo c¸i gäi lµ "c«ng tr¸i With an Examination of the Causes of the Differences in the c¸ch m¹ng §øc - Mü" (xem chó thÝch 57) vµ t×m c¸ch b¾t Kin- Condition of the Labouring Population throughout the World". ken vµ nh÷ng ng­êi ñng hé «ng ta ph¶i ®ång ý thèng nhÊt c¸c Philadelphia - London, 1835 ("Kh¶o luËn vÒ møc tiÒn l­¬ng, tæ chøc l­u vong c¹nh tranh víi nhau l¹i. ®ång thêi ph©n tÝch nguyªn nh©n sù kh¸c biÖt trong t×nh c¶nh cña C¸c héi thÓ dôc ®· tån t¹i ë nhiÒu thµnh phè n­íc Mü vµ lµ
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 888 chó thÝch chó thÝch 889 «ng nµy, ®Ó lµm võa lßng chÝnh phñ ¸o, th­ cña nh÷ng nhµ l­u d©n c­ lao ®éng trªn toµn thÕ giíi". "Phi-la-®en-phi-a - Lu©n §«n, 1835). -84. vong ®· ®­îc chuyÓn cho c¶nh s¸t (vÒ ®iÒu nµy, xin xem chó thÝch 43). TiÓu phÈm ®­îc viÕt d­íi h×nh thøc bøc th­ göi Grª- 82 M¸c cã ý nãi ®Õn bµi cña H¸c-ni "Göi ®éc gi¶ b¸o "Star" vµ hªm. -92. nh÷ng nhµ d©n chñ Anh vµ Ai-r¬-len" ®¨ng trªn b¸o "Star" sè 753 ngµy 17 th¸ng T­ 1852 vµ bµi tr¶ lêi cña Gi«n-x¬ "Lêi kªu 89 Theo s¸ng kiÕn cña C«-sót, ngµy 14 th¸ng T­ 1849, Quèc gäi göi tê ¸n cña nh©n d©n" ®¨ng trªn b¸o "Notes to the People" héi Hung-ga-ri ®· tuyªn bè nÒn ®éc lËp cña Hung-ga-ri vµ sè 52 ngµy 24 th¸ng T­ 1852. - 84. tuyªn bè v­¬ng triÒu H¸p-xbuèc ®· bÞ lËt ®æ. Ngµy 2 th¸ng N¨m, ñy ban b¶o vÖ tæ quèc ®· ®­îc thay b»ng Héi ®ång bé 83 Nh÷ng ®o¹n trÝch th­ nµy ®· ®­îc c«ng bè trong cuèn tr­ëng do Xª-me-r¬ ®øng ®Çu. C«-sót ®­îc bÇu lµm nhiÕp s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". Bd.I, chÝnh Hung-ga-ri. ViÖc qu©n ®éi Hung-ga-ri do GuÕc-g©y chØ Stuttgart, 1913. -86. huy bao v©y ¤-phen (Bu-®a) kÐo dµi tõ ngµy 3 84 Nh÷ng ®o¹n ng¾n trÝch th­ nµy ®· ®­îc c«ng bè trong ®Õn ngµy 21 th¸ng N¨m 1849 vµ kÕt thóc b»ng viÖc chiÕm ph¸o cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". ®µi. ChiÕn dÞch nµy ®­îc tiÕn hµnh sau khi C«-ma ®¸nh tan Bd.I, Stuttgart, 1913. -88. qu©n ®éi ¸o gÇn ph¸o ®µi vµo ngµy 26 th¸ng T­ 1849, t¹o ®iÒu 85 VÒ viÖc M¸c t×m c¸ch xuÊt b¶n t¸c phÈm vÒ khoa kinh tÕ kiÖn thuËn lîi ®Ó qu©n ®éi Hung-ga-ri c¸ch m¹ng tiÕn qu©n tíi chÝnh trÞ, xin xem chó thÝch 55. -89. Viªn. Song, bé chØ huy qu©n ®éi Hung-ga-ri vµ chÝnh phñ c¸ch 86 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít nhiÒu, m¹ng ®· kh«ng lîi dông kh¶ n¨ng ®ã v× bËn tËp trung cè g¾ng trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und cña m×nh vµo viÖc gi¶i phãng thñ ®« Hung-ga-ri qu©n ®ån tró K.Marx". Bd.I, Stuttgart, 1913. -91. ¸o chiÕm. Thêi gian l·ng phÝ vµo viÖc bao v©y Bu-®a-pÐt ®· cho 87 Ngµy 16 th¸ng T­ 1852, ë Lu©n §«n, sau khi Kin-ken tõ phÐp qu©n chñ lùc ¸o lÊy l¹i søc sau thÊt b¹i vµ l¹i chuyÓn sang Mü trë vÒ, ®· cã phiªn häp cña ñy ban tæ chøc "c«ng tr¸i c¸ch tÊn c«ng víi sù ñng hé cña qu©n ®éi Nga hoµng ®­îc ®iÒu tíi ®Ó m¹ng §øc - Mü", ñy ban ®· quyÕt ®Þnh kh«i phôc ho¹t ®éng cña ®µn ¸p cuéc c¸ch m¹ng ë Hung-ga-ri. ¡ng-ghen ®· ®¸nh gi¸ c¸c c¸c ph©n ban ë c¸c ®Þa ph­¬ng. Nh»m môc ®Ých ®ã, ñy ban ®· ho¹t ®éng qu©n sù trong thêi gian bao v©y Bu-®a trong bµi "Bu- ph©n ph¸t th­ lu©n l­u kiªm chØ thÞ do Kin-ken vµ Vi-lÝch viÕt. ®a" (xem Toµn tËp, t. 14, 1994, tr. 327-329). -92. -91. 90 Xem chó thÝch 42. -93. 88 M¸c cã ý nãi ®Õn sù kiÖn lµ trong nh÷ng n¨m 1844-1845 91 Bøc th­ ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít ®i nhiÒu, M¸t-di-ni ph¸t biÓu trªn b¸o chÝ ph¶n ®èi viÖc c¶nh s¸t kiÓm trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und duyÖt th­ cña nh÷ng nhµ c¸ch m¹ng I-ta-li-a l­u vong. Th¸ng K.Marx". Bd.I, Stuttgart, 1913. -94. N¨m 1845, «ng c«ng bè trªn b¸o chÝ vµ in thµnh mét cuèn s¸ch 92 Xem chó thÝch 87. riªng mét tiÓu phÈm d­íi nhan ®Ò "I-ta-li-a, ¸o vµ cha cè" §­êng Sª-rinh - Crèt-x¬ mét trong nh÷ng phè trang nh· cña nh»m chèng bé tr­ëng néi vô Anh Giªm-x¬ Grª-hªm, theo lÖnh
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lu©n §«n, n¬i giai cÊp ®¹i t­ s¶n sèng vµ cã nh÷ng nhµ xuÊt den russisch - polnischen Feldzug von 1831". In zwei Theilen. b¶n, tr­êng häc, cöa hµng b¸ch hãa lín. -95. Berlin, 1840 (V. Vi-li-den. "Lý thuyÕt vÒ chiÕn tranh lín vËn dông vµo chiÕn dÞch Nga - Ba Lan n¨m 1831". Gåm hai tËp, 93 §©y muèn nãi ®Õn cuèn s¸ch: G. Hoffstetter. "Tagebuch aus Italien 1849". Zürich-Stuttgart, 1851 (G.Hèp-stÕt-t¬. "NhËt BÐc-lin, 1840. -96. ký I-ta-li-a n¨m 1849". Xuy-rÝch - Stót-g¸t, 1851). -96. 97 A. Gorgei. "Mein Leben und Wirken in Ungarn in de 94 Küntzel."Die taktischen Elemente der neuen Jahren 1848 und 1849". Bd. I-II, Leipzig, 1852 (A. GuÕc-g©y. Fortifikationen". Potsdam, 1851 (G. Quyn-xen. "Nh÷ng yÕu tè "Cuéc sèng vµ ho¹t ®éng cña t«i ë Hung-ga-ri n¨m 1848 vµ chiÕn thuËt cña khoa x©y dùng c«ng sù míi". Pèt-x®am, 1851). - 1849". T.I-II, Lai-pxÝch, 1852). -97. 96. 98 Tõ n¨m 1852, ¡ng-ghen rÊt chó ý nghiªn cøu lÞch sö nghÖ 95 TrËn Ýt-stÕt-t¬ (mét lµng ë b¾c Slª-d¬-vÝch) gi÷a qu©n ®éi thuËt qu©n sù, «ng ®Þnh viÕt lÞch sö c¸c cuéc chiÕn tranh thêi kú Slª-d¬-vÝch - H«n-stai-n¬ vµ qu©n ®éi §an M¹ch x¶y ra ngµy c¸ch m¹ng n¨m 1848-1849, ®Æc biÖt lµ chiÕn dÞch Hung-ga-ri 24-25 th¸ng B¶y 1850. Trong thêi gian cuéc c¸ch m¹ng n¨m vµ chiÕn dÞch I-ta-li-a. Nh»m môc ®Ých ®ã, «ng ®· nghiªn cøu 1848, d©n c­ Slª-d¬-vÝch - H«n-stai-n¬ tranh thñ thèng nhÊt c¸c t¸c phÈm cña Clau-d¬-vÝt-x¬, Gi«-mi-ni, Vi-li-den, Hèp- ®­îc víi §øc, ®· ph¸t ®éng cuéc khëi nghÜa gi¶i phãng d©n téc stÕt-t¬, Quyn-xen, GuÕc-g©y vµ nhiÒu t¸c phÈm kh¸c. Song ý chèng ¸ch thèng trÞ cña §an M¹ch. D­íi søc Ðp cña d­ luËn x· ®Þnh Êy cña ¡ng-ghen vÉn kh«ng ®­îc thùc hiÖn. -97. héi §øc, giíi cÇm quyÒn Phæ ®· cïng víi nh÷ng quèc gia kh¸c 99 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít, trong cña hiÖp bang §øc b¾t ®Çu cuéc chiÕn tranh gi¶ chèng §an cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". M¹ch; song, trªn mçi b­íc hä ®Òu b¸n ®øng qu©n ®éi Slª-d¬- Bd.I, Stuttgart, 1913. - 98. vÝch - H«n-stai-n¬ c¸ch m¹ng, vµ ngµy 26 th¸ng T¸m 1848 ®· ký kÕt ngõng chiÕn 7 th¸ng, c¸c ®iÒu kho¶n cña cuéc ngõng 100 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít, trong chiÕn nµy ®· triÖt tiªu tÊt c¶ mäi thµnh qu¶ d©n chñ ë cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". Slª-d¬-vÝch vµ H«n-stai-n¬. ChiÕn tranh l¹i tiÕp diÔn vµo cuèi Bd.I, Stuttgart, 1913. - 101. th¸ng Ba 1849. ChiÕn sù khi th¾ng khi b¹i, ®· kÕt thóc b»ng sù 101 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít, trong ph¶n béi lÇn n÷a cña Phæ; ngµy 2 th¸ng B¶y 1850 Phæ ký hßa cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". ­íc víi §an M¹ch vµ ®Ó cho d©n c­ Slª-d¬-vÝch - H«n-stai-n¬ Bd.I, Stuttgart, 1913. - 103. tù lùc tiÕp tôc cuéc chiÕn tranh. Trong trËn Ýt-stÕt-t¬, qu©n ®éi Slª- 102 Th¸ng ChÝn 1851 ë Ph¸p ®· cã nh÷ng cuéc b¾t bí c¸c d¬-vÝch - H«n-stai-n¬ d­íi sù chØ huy cña t­íng Phæ Vi-li-den ®· thÊt b¹i vµ Ýt l©u sau ®· buéc ph¶i chÊm døt sù kh¸ng cù. thµnh viªn cña chi bé ®Þa ph­¬ng thuéc ph¸i Vi-lÝch - S¸p-p¬ ®· KÕt qu¶ lµ c¸c c«ng quèc nµy vÉn ë trong V­¬ng quèc §an t¸ch khái Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n vµo th¸ng ChÝn 1850 M¹ch. ¡ng-ghen ph©n tÝch tû mØ trËn Ýt-stÕt-t¬ trong tËp nµy. - (xem chó thÝch 8 vµ 21). S¸ch l­îc ©m m­u tiÓu t­ s¶n cña ph¸i 96. nµy coi nhÑ hoµn c¶nh thùc tÕ vµ tÝnh chuyÖn tæ chøc ngay lËp 96 W.Willisen. Theorie des gro en Krieges augewendet auf tøc c¸c cuéc khëi nghÜa, ®· khiÕn c¶nh s¸t Ph¸p vµ Phæ, víi sù
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 890 chó thÝch chó thÝch 891 gióp søc cña tªn khiªu khÝch SÐc-van (hä thËt lµ Crª-m¬) ®øng mçi ngµy mét ®oµn tµu nh­ vËy trªn tÊt c¶ mäi ®­êng s¾t cña ®Çu mét trong nh÷ng chi bé Pa-ri, ®· nÆn ra m×nh víi tèc ®é Ýt nhÊt lµ 12 dÆm mét giê víi gi¸ c­íc kh«ng c¸i gäi lµ vô ©m m­u bÝ mËt §øc - Ph¸p. Th¸ng Hai 1852, qu¸ 1 pen-ni mét dÆm. -105. nh÷ng ng­êi bÞ b¾t bÞ 105 Vµo cuèi th¸ng N¨m 1852, M¸c ®Õn nhµ ¡ng-ghen t¹i tè c¸o lµ chuÈn bÞ cuéc ®¶o chÝnh. Tªn khiªu khÝch SÐc-van ®­îc tæ Man-se-xt¬ vµ l­u l¹i ë ®Êy ®Õn nöa sau th¸ng S¸u. Thêi gian chøc v­ît ngôc. M­u toan cña c¶nh s¸t Phæ g¸n cho Liªn ®oµn nµy M¸c vµ ¡ng-ghen cïng nhau viÕt tiÓu phÈm "Nh÷ng vÜ nh÷ng ng­êi céng s¶n do M¸c vµ ¡ng-ghen l·nh ®¹o lµ ®· tham nh©n cña giíi l­u vong". -105. gia ©m m­u bÝ mËt §øc - Ph¸p, ®· hoµn toµn thÊt b¹i. 106 Nh÷ng ®o¹n trÝch bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè trong cuèn 103 §©y muèn nãi ®Õn c¸c thµnh viªn cña Héi gi¸o dôc c«ng s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". Bd.I, nh©n §øc ë Lu©n §«n do C. S¸p-p¬ vµ I.M«n vµ nh÷ng nhµ ho¹t Stuttgart, 1913. -107. ®éng kh¸c cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi chÝnh nghÜa thµnh lËp vµo 107 §©y muèn nãi ®Õn nh÷ng bøc th­ b»ng th¬ cña Ph. th¸ng Hai 1840 nh»m môc ®Ých gi¸o dôc chÝnh trÞ cho c«ng nh©n, Phrai-li-gr¸t "Göi I-«-xÝp V©y-®¬-mai-¬". Nh÷ng bµi th¬ trµo tuyªn truyÒn c¸c t­ t­ëng x· héi chñ nghÜa trong giíi hä. Sau khi phóng nµy nh»m chèng Kin-ken ®­îc viÕt ngµy Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n ®­îc tæ chøc, vai trß l·nh ®¹o 16 vµ 23 th¸ng Giªng 1852 cho t¹p chÝ "Revolution" do I-«-xÝp trong Héi thuéc vÒ c¸c chi bé ®Þa ph­¬ng cña Liªn ®oµn. M¸c vµ ¡ng-ghen ®· tham gia tÝch cùc vµo ho¹t ®éng cña Héi vµo nh÷ng V©y-®¬-mai-¬ xuÊt b¶n ë Niu Oãc. Do chËm c«ng bè nh÷ng bµi n¨m 1847 vµ 1849-1850. Ngµy 17 th¸ng ChÝn 1850, M¸c, ¡ng- th¬ ®ã ë Mü, Phrai-li-gr¸t ®· cho c«ng bè bµi th¬ thø nhÊt b»ng ghen vµ mét sè ng­êi ñng hé hai «ng ®· ra khái Héi, v× trong cuéc tiÕng §øc trªn b¸o v¨n häc "Morgenblatt für gebildete Leser" ®Êu tranh gi÷a ®a sè do m¸c vµ ¡ng-ghen l·nh ®¹o trong ban chÊp ("B¸o khæ nhá buæi s¸ng cho b¹n ®äc cã häc thøc") sè 10, ngµy 7 hµnh trung ­¬ng Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n vµ nhãm thiÓu th¸ng Ba 1852 vµ b»ng tiÕng Anh trong t¹p chÝ "Notes to the sè bÌ ph¸i - phiªu l­u (ph¸i Vi-lÝch - S¸p-p¬). Héi ®øng vÒ phÝa People" sè 50, ngµy 10 th¸ng T­ 1852. ë Mü, nã ®­îc c«ng bè thiÓu sè. Tõ cuèi nh÷ng n¨m 50, M¸c vµ ¡ng-ghen l¹i tham gia vµo th¸ng N¨m 1852 b»ng tiÕng Anh trong t¹p chÝ "National ho¹t ®éng cña Héi gi¸o dôc. Héi tiÕp tôc tån t¹i ®Õn n¨m 1918, khi Era" ("Kû nguyªn d©n téc") vµ vµo th¸ng S¸u 1852 b»ng tiÕng nã bÞ chÝnh phñ Anh ®ãng cöa. Trong thÕ kû XX, Héi ®­îc nhiÒu §øc trong tËp thø hai t¹p chÝ kh«ng ®Þnh kú "Revolution" cïng nhµ l­u vong chÝnh trÞ Nga lui tíi. víi bøc th­ b»ng th¬ thø hai cña Phrai-li-gr¸t göi V©y-®¬-mai- Sau c¸i viÖc gäi lµ trèn khái nhµ tï, mïa xu©n 1852, SÐc-van ¬. -110. ®· tíi Lu©n §«n vµ tham gia ho¹t ®éng cña Héi gi¸o dôc, song 108 Vµo ®Çu th¸ng B¶y 1852, mét lo¹t b¸o Ph¸p vµ §øc ®· ch¼ng bao l©u ®· bÞ lét mÆt lµ mËt th¸m cña c¶nh s¸t vµ bÞ ®uæi ®­a tin ë Pa-ri cã nh÷ng vô b¾t bí c¸c thµnh viªn mét tæ chøc bÝ khái Héi. - 104. mËt ®ang chuÈn bÞ vô m­u s¸t Lu-i B«-na-p¸c-t¬ vµ cã môc 104 Tµu háa nghÞ viÖn ë Anh thÕ kû XIX lµ tõ mØa mai dïng ®Ých lËt ®æ chÝnh phñ B«-na-p¸c-t¬ vµ kh«i phôc chÕ ®é céng ®Ó gäi nh÷ng ®oµn tµu ®Æc biÖt h¹ng ba ch¹y theo ®¹o luËt n¨m hßa. Nh÷ng ng­êi tham gia tæ chøc ®· chÕ t¹o nh÷ng khÈu ®¹i 1844; theo ®¹o luËt nµy, mçi c«ng ty ®­êng s¾t ph¶i vËn hµnh
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 892 chó thÝch chó thÝch 893 b¸c tù t¹o, thuèc sóng v.v.. Theo tin cña c¸c b¸o, ®a sè ng­êi bÞ ®i-s¬-grÐt-x¬ chiÕm Bu-®a thñ ®« Hung-ga-ri. B¶n tuyªn ng«n ®­îc viÕt theo tinh thÇn mÞ d©n vµ nh»m chèng C«-sót vµ ñy b¾t ®Òu lµ c«ng nh©n, trong sè hä cã mét sè ng­êi tr­íc ®©y tõng tham gia cuéc khëi nghÜa cña giai cÊp v« s¶n vµo th¸ng ban b¶o vÖ Tæ quèc do «ng nµy l·nh ®¹o mµ GuÕc-g©y vu cho téi S¸u 1848. C¸c b¸o kh¼ng ®Þnh r»ng nh÷ng ng­êi l­u vong ë ch¹y trèn khái thñ ®«. Song, trªn thùc tÕ, chÝnh GuÕc-g©y - vÒ Lu©n §«n vµ Bruy-xen ®· l·nh ®¹o viÖc chuÈn bÞ ©m m­u bÝ sau «ng nµy c«ng khai ph¶n béi c¸ch m¹ng vµ ký biªn b¶n ph¶n mËt. -110. béi ®Çu hµng cña qu©n ®éi Hung-ga-ri ®· kh«ng thi hµnh mÖnh lÖnh cña C«-sót vÒ phßng thñ Bu-®a, råi, khi C«-sót v¾ng mÆt 109 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít, trong t¹i phiªn häp cña héi ®ång qu©n sù, ®· tranh thñ ®­îc héi ®ång cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". ra quyÕt ®Þnh nép thµnh phè mét c¸ch ªm thÊm cho Vin-®i-s¬- Bd.I, Stuttgart, 1913. -113. grÐt-x¬. -114. 110 §©y muèn nãi ®Õn c¸c bµi cña ¡ng-ghen "Tê Kölnische 113 Xem chó thÝch 98. -115. Zeitung" nãi vÒ cuéc ®Êu tranh cña ng­êi Ma-gi-a", "ChiÕn 114 ¢m m­u bÝ mËt Pa-ri - xem chó thÝch 108. -115. tranh ë I-ta-li-a vµ Hung-ga-ri", "Hung-ga-ri" (xem Toµn tËp, t.6, 1993, tr. 415-421, 515-519, 684-697) còng nh­ nh÷ng bµi 115 C«ng t­íc En-ghi-en bÞ kÕt ¸n tö h×nh v× bÞ buéc tham tæng quan vÒ chiÕn sù ë Hung-ga-ri ®¨ng trªn b¸o "Neue gia vô ©m m­u bÝ mËt chèng Na-p«-lª-«ng vµ bÞ b¾n ngµy 21 Rheinische Zeitung" tõ th¸ng Hai ®Õn th¸ng N¨m 1849. -114. th¸ng Ba 1804. -115. 116 Nh÷ng ®o¹n trÝch th­ nµy ®­îc c«ng bè trong cuèn s¸ch: 111 ¡ng-ghen ¸m chØ quyÓn s¸ch cña A. S¬-nuy: "Les "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". Bd.I, Conspirateurs. Les sociÐtÐs secrÌtes; la prefecture de police Stuttgart, 1913. -116. sous CaussidiÌre; les corpsfrancs". Paris. 1850 ("Nh÷ng ng­êi 117 Th¸ng T¸m 1852. M¸c ®· thùc hiÖn ý ®Þnh nãi ë ®©y vµ ©m m­u bÝ mËt. Nh÷ng héi kÝn; quËn c¶nh s¸t thêi C«-xi-®i-e; ®· viÕt cho tê "New York Daily Tribune" mét lo¹t bµi nhËn xÐt nh÷ng lÝnh nghÜa binh". Pa-ri, 1850). Bµi b×nh luËn quyÓn s¸ch c¸c ®¶ng chÝnh trÞ ë Anh vµ v¹ch trÇn b¶n chÊt ph¶n nh©n d©n nµy xin xem Toµn tËp, t.7, 1993, tr. 372-391. Nãi vÒ hai yÕu tè cña chÕ ®é bÇu cö cña n­íc Anh. Nh÷ng bµi Êy - "Cuéc bÇu cö ë kh¸c nhau ë S¬-nuy, ¡ng-ghen cã lÏ cã ý nãi ®Õn vai trß hai mÆt Anh. - §¶ng To-ri vµ ®¶ng VÝch". "Ph¸i HiÕn ch­¬ng". "TÖ hèi lé cña t¸c gi¶ nµy; trong quyÓn s¸ch cña m×nh, t¸c gi¶ ®ãng vai trong bÇu cö", "KÕt qu¶ bÇu cö" - xin xem Toµn tËp, t.8, 1993, ng­êi tæ chøc c¸c héi bÝ mËt thêi kú nÒn qu©n chñ th¸ng B¶y, ®ång thêi tr. 451-488. -166. lµ kÎ chØ ®iÓm cho c¶nh s¸t, ®iÒu nµy còng ®­îc ph¶n ¸nh trong quyÓn 118 Ph¸i Pin - nhãm ®¶ng viªn To-ri «n hßa vµo nh÷ng n¨m s¸ch cña «ng ta. -114. 40 thÕ kû XIX tËp hîp xung quanh R.Pin vµ ñng hé chÝnh s¸ch 112 Tuyªn bè V¸t-x¬ - b¶n tuyªn ng«n do GuÕc-g©y, chØ huy cña «ng nµy nh­îng bé giai cÊp t­ s¶n c«ng nghiÖp trong lÜnh qu©n ®oµn cña qu©n ®éi vùc kinh tÕ, ®ång thêi duy tr× ¸ch thèng trÞ chÝnh trÞ cña ®¹i ®Þa Hung-ga-ri, ban bè ë thµnh phè V¸t-x¬ ngµy 5 th¸ng Giªng chñ vµ ®¹i t­ b¶n tµi chÝnh. V× lîi Ých cña giai cÊp t­ s¶n c«ng 1849, vµo ngµy qu©n ph¶n c¸ch m¹ng cña thèng t­íng ¸o Vin-
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 894 chó thÝch chó thÝch 895 nghiÖp, n¨m 1846 Pin ®· th«ng qua ®­îc viÖc b·i bá c¸c ®¹o cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". luËt vÒ ngò cèc, lµm cho c¸c ®¶ng viªn ®¶ng To-ri chñ tr­¬ng Bd.I, Stuttgart, 1913. - 119. thi hµnh chÝnh s¸ch thuÕ quan b¶o hé bÊt b×nh gay g¾t. Tõ khi 126 Ngµy 13 th¸ng B¶y 1852, b¸o "Allgemeine Zeitung" ®¨ng Pin chÕt vµo n¨m 1850, ph¸i Pin lµ phe nhãm chÝnh trÞ kh«ng th«ng b¸o r»ng b¶n c¸o tr¹ng vÒ vô nh÷ng ng­êi céng s¶n ë cã mét c­¬ng lÜnh râ rµng, cßn vµo cuèi nh÷ng n¨m 50 ®Çu Khuªn ®· chuÈn bÞ xong vµ sÏ chuyÓn cho c¸c luËt s­ bµo ch÷a nh÷ng n¨m 60 th× hä gia nhËp ®¶ng tù do. - 116. cho c¸c bÞ c¸o nghiªn cøu. -120. 119 §©y muèn nãi ®Õn bµi x· luËn trªn b¸o "Times" ngµy 10 127 §©y muèn nãi ®Õn c¸c t¸c phÈm cña §. §i-®¬-r«: "Le th¸ng B¶y 1852. - 116. Neveu de Rameau, dialogue", Paris, 1821. ("Ng­êi ch¸u hä cña 120 Xin xem chó thÝch 102. - 117. Ra-m«, ®èi tho¹i", Pa-ri, 1821) vµ "Jacques le fataliste et son maitre". Tomes I-III, Paris, 1797 ("Gi¾c - ng­êi theo thuyÕt 121 Ma-da-x¬ - nhµ tï ë Pa-ri ®· giam nh÷ng ng­êi bÞ b¾t vÒ ®Þnh mÖnh cña chñ cña «ng ta". T.I-III, Pa-ri, 1797). -123. c¸i gäi lµ vô ©m m­u bÝ mËt §øc - Ph¸p. - 117. 128 §©y muèn nãi ®Õn bé luËt h×nh sù Phæ cã hiÖu lùc tõ 122 ClÐc-m«ng - l©u dµi gÇn Lu©n §«n, dinh thù cña Lu-i Phi- th¸ng T­ 1851. Tr­íc ®ã ë tØnh Ranh cña Phæ ¸p dông Code lÝp sau khi «ng ta trèn khái n­íc Ph¸p n¨m 1848; mét trong pÐnal - Bé luËt h×nh sù ®­îc thi hµnh n¨m 1811 ë Ph¸p vµ ë nh÷ng trung t©m ©m m­u cña ph¸i Oãc-lª-¨ng nh»m kh«i phôc nh÷ng tØnh miÒn T©y vµ T©y Nam n­íc §øc bÞ ng­êi Ph¸p v­¬ng triÒu Oãc-lª-¨ng trªn ngai vµng n­íc Ph¸p. -117. chiÕm, bªn c¹nh Bé luËt d©n sù, nã tiÕp tôc cßn hiÖu lùc ë tØnh 123 §©y muèn nãi b¶n c¸o tr¹ng vÒ vô nh÷ng thµnh viªn Ranh c¶ sau khi tØnh Ranh s¸p nhËp vµo Phæ cho ®Õn mïa xu©n Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n bÞ b¾t vµ giam gi÷ ®Ó ®iÒu tra n¨m 1851. -123. thÈm vÊn ë Khuªn (xem chó thÝch 8). -118. 129 §©y muèn nãi ®Õn nh÷ng cuèn s¸ch sau ®©y cña C¬-®¬- 124 "R«-l¨ng si t×nh" ("Orlado innamorato") - tr­êng ca roay xuÊt b¶n ë Bruy-xen n¨m 1852: "La BarriÌre du combat ou nghÜa hiÖp cña B«-i-¸c-®«; nhµ th¬ I-ta-li-a thêi ®¹i Phôc h­ng dernier grand assaut qui vient de de livrer entre les citoyens ®­îc c«ng bè ë I-ta-li-a vµo n¨m 1495. Vµo thÕ kû XVI, L. §«- Mazzini, Ledru Rollin, Louis Blanc, Etienne Cabet, Pierre Leroux, me-ni-ki vµ Ph. BÐc-ni ®· chØnh lý t¸c phÈm nµy. §­îc h©m mé Martin Nadaud, Mallarme, A. Bianchi (de (Lille) et autres nhÊt lµ b¶n chØnh lý "R«-l¨ng si t×nh" cña BÐc-ni ra m¾t n¨m hercules du Nord" ("Vò 1541 vµ ®· t¸i b¶n nhiÒu lÇn. Tr­êng ca B«-i-¸c-®« ®­îc t¸i b¶n ®µi ®Êu tranh, tøc trËn ®¸nh lín cuèi cïng võa næ ra gi÷a c¸c ë Lu©n §«n vµo nh÷ng n¨m 30 thÕ kû XIX. c«ng d©n M¸t-di-ni, L¬-®ruy R«-lanh, Lu-i Bl¨ng, £-chiªn Ca- Mét sè ®o¹n trong tr­êng ca "R«-l¨ng si t×nh" ®­îc sö dông bª, Pi-e L¬-ru, M¸c-tanh Na-®«, Ma-l¸c-mª, A. Bi-¨ng-si trong tiÓu phÈm cña M¸c vµ ¡ng-ghen "Nh÷ng vÜ nh©n cña giíi (ng­êi Li-l¬) vµ nh÷ng hiÖp sÜ kh¸c cña ph­¬ng B¾c") vµ "De la l­u vong" (xem C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, t.8, 1993, tr. rÐvolution dans l'homme et dans la sociÐtÐ" ("VÒ cuéc c¸ch 428-429, 435, 450). -119. m¹ng trong con ng­êi vµ trong x· héi"). -124. 125 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít, trong
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. göi ®i Niu Oãc ngµy 6 vµ ngµy 10 th¸ng T¸m víi nhan ®Ò: "Cuéc 130 P.J.Proudhon: "La RÐvolution sociale dÐmontrÐe par bÇu cö ë Anh. - §¶ng To-ri vµ coup d'Ðtat du 2 DÐcembre". Paris, 1852 (P.Gi. Pru-®«ng. "C¸ch ®¶ng VÝch" vµ "Ph¸i HiÕn ch­¬ng" (xem Toµn tËp, t.8, 1993, tr. m¹ng x· héi d­íi ¸nh s¸ng cuéc chÝnh biÕn ngµy 2 th¸ng Ch¹p". 451-459, 460-471). Pa-ri, 1852). -124. Tõ cuèi th¸ng Giªng 1853, sau khi n¾m v÷ng tiÕng Anh v¨n 131 ¡ng-ghen ¸m chØ viÖc sau ®©y: khi xem xÐt vô ¸n c¨n cø häc, M¸c b¾t ®Çu tù m×nh viÕt c¸c bµi tin b»ng tiÕng Anh. vµo lêi buéc téi Kin-ken lµ ®· xóc ph¹m qu©n ®ån tró Phæ ë ë bªn d­íi cã ý nãi ®Õn bµi cña Ru-g¬ "Quy luËt x· héi cña Ma-in-x¬, kiÓm s¸t viªn Khuªn DÕt-t¬ - ®ãng vai ñy viªn c«ng ch©u ¢u" trªn b¸o "New York Daily Tribune" ngµy 14 th¸ng tè trong vô ¸n xö nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn vµo th¸ng Hai B¶y 1852. -127. 1849, - ®· ph¸t biÓu lêi buéc téi kh«ng ®¹t, lêi buéc téi nµy ®· bÞ b¸o "Neue Rheinische Zeitung" chÕ giÔu (xem Toµn tËp, t.6, tr. 136 M¸c tá ý lo r»ng §a-na sÏ tõ chèi ®¨ng trªn b¸o "New 412-414). -125. York Daily Tribune" bµi nhËn xÐt phª ph¸n ®¶ng VÝch cña n­íc 132 F.Smitt. "Geschichte des Polnischen Aufstandes und Anh trong hoµn c¶nh vËn ®éng tranh cö ë Mü, khi b¸o "New Krieges in den Jahren 1830 und 1831". Theile I - III, Berlin, York Daily Tribune" ñng hé øng cö viªn Xcèt, ®¹i biÓu cña ®¶ng 1839 - 1848 (Ph. XmÝt. "LÞch sö cuéc khëi nghÜa Ba Lan vµ VÝch cña Mü, vµo chøc tæng thèng. nh÷ng cuéc chiÕn tranh n¨m 1830 vµ n¨m 1831". PhÇn I - III, §¶ng VÝch - mét ®¶ng ë Mü, ®¹i biÓu chñ yÕu cho lîi Ých cña BÐc-lin, 1839 - 1848). -126. giai cÊp t­ s¶n c«ng nghiÖp vµ tµi chÝnh, cã c¶ mét bé phËn chñ 133 L. Mieroslawski. "Kritische Darstellung des Feldzuges ®ån ®iÒn tham gia. §¶ng VÝch tån t¹i tõ n¨m 1834 ®Õn n¨m vom Jahre 1831". Bd. I, Berlin, 1847 (L.Mi-e-rèt-xl¸p-xki. "M« 1852 khi cuéc ®Êu tranh vÒ chÕ ®é n« lÖ trë nªn gay g¾t g©y nªn t¶ phª ph¸n chiÕn dÞch n¨m 1831". T.I, BÐc-lin, 1847). -126. sù chia rÏ vµ s¾p xÕp l¹i phe nhãm trong c¸c ®¶ng chÝnh trÞ cña n­íc Mü. §a sè ®¶ng viªn ®¶ng VÝch cïng víi mét bé phËn ®¶ng 134 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít, trong d©n chñ vµ ®¶ng chñ n«ng tr¹i (®¶ng ruéng ®Êt tù do) n¨m 1854 cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". ®· thµnh lËp ®¶ng céng hßa chèng chÕ ®é n« lÖ. Bé phËn cßn l¹i Bd.I, Stuttgart, 1913. -127. cña ®¶ng VÝch s¸p nhËp vµo ®¶ng d©n chñ b¶o vÖ lîi Ých cña chñ 135 Cïng víi bøc th­ nµy, M¸c cßn göi cho ¡ng-ghen bµi viÕt ®ån ®iÒn - chñ n«. -127. vÒ c¸c ®¶ng chÝnh trÞ ë Anh ®Ó dÞch ra tiÕng Anh. Víi bµi nµy ®· thùc tÕ b¾t ®Çu sù céng t¸c cña chÝnh M¸c víi b¸o "New York 137 §©y muèn nãi ®Õn bµi trªn b¸o "New York Daily Daily Tribune". Tr­íc ®ã «ng chØ göi ®i Mü c¸c bµi trong lo¹t bµi Tribune" ngµy 13 th¸ng B¶y 1852 víi nhan ®Ò: "Quan ®iÓm cña "C¸ch m¹ng vµ ph¶n c¸ch m¹ng ë §øc" do ¡ng-ghen viÕt. Thêi ng­êi §øc ®èi víi "nÒn d©n chñ" Mü". T¸c gi¶ bµi nµy cã lÏ lµ gian ®Çu, M¸c viÕt bµi cho b¸o "Tribune" b»ng tiÕng §øc vµ sau Gri-li. -128. ®ã göi tíi ¡ng-ghen ®Ó dÞch ra tiÕng Anh. Khi dÞch, ®«i khi 138 Lo¹t bµi "C¸ch m¹ng vµ ph¶n c¸ch m¹ng ë §øc" ®­îc ¡ng-ghen chia bµi dµi ra lµm hai bµi, sau ®ã hai bµi ®­îc M¸c ®¨ng trªn b¸o "New York Daily Tribune" ký tªn M¸c, ng­êi göi cho b¸o thµnh hai bµi ®éc lËp. LÇn nµy còng vËy, «ng chia tµi ®­îc chÝnh thøc coi lµ phãng viªn b¸o nµy (xem chó thÝch 4). - liÖu göi ®Õn cho «ng dÞch ra lµm hai phÇn, hai phÇn nµy ®­îc M¸c
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 896 chó thÝch chó thÝch 897 131. §Ó v¹ch râ tÝnh chÊt phiªu l­u cña lêi kªu gäi nµy cña C«-sót, ng­êi ®· chÝnh thøc tuyªn bè m×nh lµ ng­êi chñ tr­¬ng kh«ng 139 Nh÷ng ®o¹n trÝch bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè trong cuèn can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña nh÷ng n­íc mµ m×nh lµ s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". Bd.I, kh¸ch, Clót-x¬ tæ chøc viÖc c«ng bè th­ th«ng tri nµy trªn b¸o Stuttgart, 1913. -132. "New-York Herald" ("Ng­êi ®­a tin Niu Oãc"). §ã lµ nguyªn 140 §©y muèn nãi ®Õn bµi cña M¸c vµ ¡ng-ghen "Gèt-phrÝt nh©n trùc tiÕp khiÕn C«-sót rêi Mü ngµy 14 th¸ng B¶y 1852. Kin-ken" viÕt vµo th¸ng T­ 1850 vµ ®­îc c«ng bè kh«ng ký tªn Ngµy 7 th¸ng T¸m 1852, th­ th«ng tri kÌm theo nh÷ng lêi b×nh trong t¹p chÝ "Neue Rheinische Zeitung. Politisch - luËn phª ph¸n lËp tr­êng cña C«-sót ®­îc ®¨ng trªn b¸o ökonomische Reuve" sè 4, 1850 (xem Toµn tËp, t.7, 1993, tr. "People's Paper" sè 14. -134. 417-420). Bµi nµy ®· v¹ch trÇn hµnh vi kh«ng xøng ®¸ng cña 144 §©y muèn nãi ®Õn Liªn ®oµn c¸ch m¹ng Mü - tæ chøc Kin-ken t¹i tßa ¸n ë Ra-st¸t xö «ng nµy vÒ viÖc tham gia chiÕn cña nh÷ng ng­êi §øc sèng l­u vong ë Mü do nh÷ng nhµ d©n dÞch ñng hé hiÕn ph¸p ®Õ chÕ. Trong lêi ph¸t biÓu cña Kin-ken chñ tiÓu t­ s¶n Guª-g¬ vµ Phi-cl¬ (hai «ng nµy ®Õn Mü ®Ó ph¸t ngµy 4 th¸ng T¸m 1849 ®Ó tù bµo ch÷a, «ng ta cè phñ nhËn sù hµnh c¸i gäi lµ "c«ng tr¸i c¸ch m¹ng §øc - Mü") thµnh lËp vµo dÝnh luý víi phong trµo c¸ch m¹ng vµ ca ngîi v­¬ng triÒu H«- th¸ng Giªng 1852. -135. hen-tx«-lÐc. -133. 145 VÒ §ång minh cæ ®éng, xin xem chó thÝch 37. -136. 141 §©y muèn nãi ®Õn bøc th­ cña Kin-ken göi Clót-x¬ ngµy 14 th¸ng M­êi mét 1851. -134. 146 Nh÷ng ®o¹n trÝch th­ nµy ®­îc c«ng bè trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". Bd.I, 142 Bøc th­ M¸c göi Kin-ken nµy viÕt ngµy 24 th¸ng B¶y Stuttgart, 1913. -140. 1852, l­u gi÷ ®­îc d­íi d¹ng nµy, còng nh­ d­íi d¹ng b¶n sao trong ®o¹n trÝch th­ cña M¸c göi Clót-x¬ ngµy 30 th¸ng B¶y 147 Th¸ng N¨m 1852, ë Ph¸p, theo hiÕn ph¸p, ph¶i diÔn ra 1852 (xem tËp nµy, tr. 705-706) mµ Clót-x¬ ®· dÉn (trong th­ cuéc bÇu cö tæng thèng n­íc Céng hßa. Trong giíi d©n chñ tiÓu cña Clót-x¬ göi V©y-®¬-mai-¬ ngµy 16 th¸ng T¸m 1852). Th­ t­ s¶n, ®Æc biÖt lµ trong giíi l­u vong, tr­íc cuéc chÝnh biÕn cña d­¬i d¹ng göi cho Kin-ken kh«ng cßn l­u gi÷ ®­îc. -134. B«-na-p¸c-t¬ ngµy 2 th¸ng Ch¹p 1851, ng­êi ta g¾n hy väng c¸c ®¶ng d©n chñ lªn n¾m chÝnh quyÒn víi th¸ng N¨m 1852 nãi 143 §©y muèn nãi ®Õn th­ th«ng tri mËt C«-sót viÕt ngµy 28 trªn. -140. th¸ng S¸u 1852, (lóc «ng nµy l­u l¹i Niu Oãc vµ göi cho nh÷ng ng­êi §øc sèng ë Mü) do Clót-x¬ göi cho M¸c cïng víi bøc th­ 148 Xem chó thÝch 144. -142. ®Ò ngµy 22 th¸ng B¶y 1852. Trong th­ th«ng tri nµy, C«-sót 149 §©y muèn nãi ®Õn m­u toan cña Kin-ken nh»m bµo thóc giôc nh÷ng ng­êi §øc sèng l­u vong ë Mü nh©n cuéc bÇu ch÷a cho viÖc m×nh khen ngîi Ca-ve-nh¾c r»ng viÖc ®ã x¶y ra cö tæng thèng s¾p tíi ®­a ra c­¬ng lÜnh bÇu cö phiªu l­u, ®Ò tr­íc cuéc khëi nghÜa v« s¶n th¸ng S¸u 1848 ë Pa-ri, mµ Ca-ve- x­íng nguyªn t¾c can thiÖp vò trang cña Mü vµo c«ng viÖc ch©u nh¾c th× trong nh÷ng ngµy Êy ®­îc bæ nhiÖm lµm ng­êi ®øng ¢u, nh»m thùc hiÖn cuéc ®¶o lén c¸ch m¹ng ë c¸c n­íc ch©u ¢u. ®Çu chÝnh quyÒn hµnh ph¸p, ®· l·nh ®¹o viÖc ®µn ¸p cuéc khëi
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 898 chó thÝch chó thÝch 899 S¸p-p¬ bÌ ph¸i - phiªu l­u thµnh lËp sau khi Liªn ®oµn nh÷ng nghÜa nµy. Song, ngay c¶ tr­íc th¸ng S¸u 1848, ®¹i biÓu nµy ng­êi céng s¶n bÞ ph©n liÖt (xem chó thÝch 21). - 153. cña giíi qu©n phiÖt Ph¸p ®· tá ra m×nh lµ kÎ ®µn ¸p c¸c phong 157 §©y muèn nãi ®Õn ñy ban Lu©n §«n cña b¸o "People's trµo nh©n d©n, tham gia viÖc chiÕm An-giª-ri. V× "c«ng lao" cña Paper" lµ c¬ quan ®· ®¶m b¶o tµi chÝnh cho tê b¸o. ñy ban nµy m×nh trong cuéc chiÕn tranh thuéc ®Þa bÈn thØu chèng nh©n d©n gåm 13 ng­êi. Bªn c¹nh nh÷ng ng­êi thuéc ph¸i HiÕn ch­¬ng, An-giª-ri, th¸ng Hai 1848 Ca-ve-nh¾c ®­îc giíi t­ s¶n Ph¸p bæ trong ñy ban cßn cã nh÷ng ng­êi thuéc ph¸i ®èi lËp cÊp tiÕn t­ nhiÖm vµo c­¬ng vÞ toµn quyÒn An-giª-ri. -145. s¶n t×m c¸ch sö dông tê b¸o phôc vô lîi Ých cña ph¸i cÊp tiÕn t­ 150 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít ®¸ng s¶n. -153. kÓ, trong cuèn s¸ch "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und 158 ý nãi luËn ®iÓm mµ X©y nãi trong quyÓn s¸ch: "Cours K.Marx". Bd.I, Stuttgart, 1913. -145 complet d'Ðconomie 151 VÒ ®iÒu nµy, xin xem chó thÝch 143. Nh÷ng sù thùc ®­îc politique pratique". Bruxelles, 1840, p.394 ("Gi¸o tr×nh ®Çy ®ñ nh¾c ®Õn vÒ ho¹t ®éng cña C«-sót, M¸c vµ ¡ng-ghen ®­îc biÕt vÒ kinh tÕ chÝnh trÞ häc thùc hµnh". Bruy-xen, 1840, tr. 394). qua th­ cña Clót-x¬ göi M¸c ngµy 4-5 th¸ng B¶y 1852. -147. 153. 152 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít nhiÒu, 159 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít, trong trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und cuèn s¸ch "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". K.Marx". Bd.I, Stuttgart, 1913. -148. Bd.I, Stuttgart, 1913. -154. 153 M¸c trÝch dÉn th­ cña Clót-x¬ göi «ng ngµy 5 th¸ng 160 ¡ng-ghen muèn nãi ®Õn bµi M¸c viÕt kho¶ng ngµy 16 T¸m 1852. -151. th¸ng T¸m 1852 vµ göi tíi «ng ®Ó dÞch ra tiÕng Anh, trong ®ã 154 §©y muèn nãi ®Õn viÖc M¸c vµ ¡ng-ghen ®Þnh c«ng bè M¸c v¹ch trÇn b¶n chÊt ph¶n nh©n d©n cña chÕ ®é bÇu cö ë t¸c phÈm "HÖ t­ t­ëng §øc" (xem Toµn tËp, t.3, 1995, tr. 15- n­íc Anh. Khi dÞch, ¡ng-ghen chia bµi nµy lµm hai phÇn. PhÇn 793) nh­ng kh«ng thµnh. Theo ñy nhiÖm cña M¸c vµ ¡ng-ghen, thø nhÊt M¸c göi ®i Niu Oãc ngµy 20 th¸ng T¸m d­íi nhan ®Ò: V©y-®¬-mai-¬ chuyÓn phÇn c¬ b¶n cña b¶n th¶o "HÖ t­ t­ëng "TÖ hèi lé trong bÇu cö", phÇn thø hai göi ®i ngµy 27 th¸ng T¸m §øc" tõ Bruy-xen sang Ve-xt¬-pha-li, n¬i nh÷ng nhµ doanh d­íi nhan ®Ò: "KÕt qu¶ bÇu cö" (xem Toµn tËp, t.8, 1993, tr. nghiÖp ®Þa ph­¬ng, "nh÷ng ng­êi x· héi chñ nghÜa ch©n chÝnh" 472-480, 481-488). -154. Iu. Mai-¬ vµ R.Rem-pen sÏ xuÊt b¶n nã; song, vµo phót chãt, 161 Gra-l¬ thÇn th¸nh - theo thÇn tho¹i §øc thêi trung cæ, lµ c¸c nhµ xuÊt b¶n ®· kh­íc tõ c«ng bè t¸c phÈm nµy víi c¸i cí lµ c¸i b¸t quý cã søc m¹nh mÇu nhiÖm. -159. thiÕu tiÒn. Cßn nguyªn nh©n thùc cña sù tõ chèi lµ b¶n th©n c¸c 162 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít, trong nhµ xuÊt b¶n lµ ®¹i biÓu h÷u quan cña khuynh h­íng mµ trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". t¸c phÈm cña m×nh, M¸c vµ ¡ng-ghen ®· chèng l¹i. -151. Bd.I, Stuttgart, 1913. -159. 155 Bøc th­ nµy M¸c kh«ng l­u gi÷ ®­îc. -151. 163 "Nh÷ng ng­êi b¹n cña ¸nh s¸ng", - mét trµo l­u t«n gi¸o 156 §©y muèn nãi ®Õn ®ång minh biÖt lËp do nhãm Vi-lÝch -
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. chèng thuyÕt kiÕn thµnh cùc kú thÇn bÝ vµ ®¹o ®øc gi¶ thÞnh 168 Xem chó thÝch 157. -166. hµnh trong gi¸o héi Tin lµnh chÝnh thøc. N¨m 1846, d­íi ¶nh 169 Nh÷ng ®o¹n trÝch th­ nµy ®­îc c«ng bè trong cuèn s¸ch: h­ëng cña phong trµo nµy, tõ gi¸o héi Tin lµnh chÝnh thøc t¸ch "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". Bd.I, ra nh÷ng c¸i gäi lµ "gi¸o ®oµn tù do" - biÓu hiÖn, d­íi h×nh thøc Stuttgart, 1913. -167. t«n gi¸o, t©m tr¹ng ®èi lËp cña c¸c phÇn tö cÊp tiÕn trong giai 170 Bµi cuèi cïng, bµi thø hai m­¬i trong lo¹t bµi "C¸ch cÊp t­ s¶n vµ giai cÊp tiÓu t­ s¶n §øc. - 160. m¹ng vµ ph¶n c¸ch m¹ng ë §øc" kh«ng xuÊt hiÖn trªn b¸o 164 Xem chó thÝch 58. -163. "New York Daily Tribune". Trong lÇn xuÊt b¶n b»ng tiÕng Anh 165 Trung ­¬ng - c¬ quan chÊp hµnh l·nh ®¹o cña Héi d©n n¨m 1896 còng nh­ trong mét lo¹t lÇn xuÊt b¶n tiÕp theo, bµi chñ Ba Lan thµnh lËp n¨m 1838. Héi d©n chñ ra ®êi n¨m 1832 cña ¡ng-ghen "Vô n­íc míi ®©y ë Khuªn" - kh«ng n»m trong ë Ph¸p víi t­ c¸ch lµ tæ chøc c¸nh t¶, tiÓu quý téc - t­ s¶n cña lo¹t bµi nµy - ®· ®­îc in lµm bµi cuèi cïng (xem Toµn tËp, t.8, giíi l­u vong Ba lan. C­¬ng lÜnh cña Héi ®Ò ra viÖc kh«i phôc 1993, tr. 529-537). -171. nÒn ®éc lËp cña Ba Lan, b·i bá c¸c ®¶m phô phong kiÕn vµ sù 171 Xem chó thÝch 105. -171. bÊt b×nh ®¼ng vÒ ®¼ng cÊp, giao cho n«ng d©n ruéng qu©n cÊp 172 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít nhiÒu, kh«ng ph¶i chuéc l¹i vµ mét lo¹t biÖn ph¸p tiÕn bé kh¸c. Héi trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und d©n chñ ®· tham gia tÝch cùc vµo viÖc chuÈn bÞ cuéc khëi nghÜa K.Marx". Bd.I, Stuttgart, 1913. -173. Cra-cèp n¨m 1848. Tõ mïa hÌ n¨m 1849, sau khi Héi d©n chñ 173 Bøc th­ nµy cña M¸c kh«ng l­u gi÷ ®­îc. -174. Ba Lan ë Ph¸p bÞ cÊm, Trung ­¬ng ®ãng trô së ë Lu©n §«n, 174 §©y muèn nãi ®Õn b¶n ghi nhí cña ng­êi tiÓu t­ s¶n §øc song ®a sè héi viªn cña Héi vÉn ë Ph¸p nh­ tr­íc. Nh÷ng n¨m L. HÐp-n¬ sèng l­u vong ë Pa-ri d­íi nhan ®Ò: "Ba n¨m ë Pa- 50 lµ thêi gian bÊt ®ång t­ t­ëng trong Héi d©n chñ. n¨m 1862, do ë Ba Lan thµnh lËp ñy ban d©n téc trung ­¬ng chuÈn bÞ khëi ri", trong ®ã cã nhËn ®Þnh giíi l­u vong §øc nh÷ng n¨m 1849 - nghÜa nªn Héi d©n chñ quyÕt ®Þnh tù gi¶i t¸n. -165. 1851. 166 Tµi liÖu nªu trong th­ vÒ chuyÕn ®i cña PhÐt-t¬ sang I- Côc l­u tr÷ Man-se-xt¬ lµ tªn mµ M¸c dïng ®Ó chØ nh÷ng ta-li-a vµ c¸c hµnh ®éng giÊy tê cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n vµ nh÷ng tµi liÖu cña Ki-s¬ vµ nh÷ng ng­êi kh¸c ®­îc M¸c sö dông trong bµi kh¸c liªn quan ®Õn ho¹t ®éng thùc tiÔn c¸ch m¹ng cña M¸c vµ "Ho¹t ®éng cña M¸t-di-ni vµ C«-sót - Liªn minh víi Lu-i Na- ¡ng-ghen, ®­îc l­u gi÷ ë chç ¡ng-ghen. -175. p«-lª-«ng. - Pan-míc-xt¬n" (xem t.8, 1993, tr. 489-492), «ng 175 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít, trong viÕt cho b¸o "New York Daily Tribune". -165. cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". 167 ViÖc t¸i b¶n t¸c phÈm cña M¸c "Ngµy 18 th¸ng S­¬ng Bd.I, Stuttgart, 1913. - 175. mï cña Lu-i B«-na-p¸c-t¬" ë §øc vµ ë Anh (b»ng tiÕng Anh) lóc 176 §©y muèn nãi ®Õn viÖc xuÊt b¶n b¶n tin "Litographierte Êy kh«ng thùc hiÖn ®­îc. M·i tíi n¨m 1869 cuèn s¸ch nµy míi Korrespondenz" ("Tin tøc in li-t«") do V©y-®¬-mai-¬ xuÊt b¶n ë ®­îc xuÊt b¶n lÇn thø hai ë H¨m-buèc. -166.
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 900 chó thÝch chó thÝch 901 Niu Oãc th¸ng T¸m - th¸ng M­êi 1852. -177. ghen, Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t.XXI, 1929 víi t­ c¸ch lµ mét v¨n kiÖn riªng, ®Ò sai ngµy th¸ng: 11 th¸ng 177 ¡ng-ghen muèn nãi ®Õn t×nh h×nh b¸o "Janus" ("Gia-nu- Ba 1853. B¶n nhËn xÐt cña ¡ng-ghen kÌm theo bøc th­ nµy - x¬") do Hai-n¬-txen xuÊt b¶n ë Niu Oãc trong nh÷ng n¨m 1851- vÒ b¶n dÞch tiÕng Anh cña V. Pi-p¬ vÒ ch­¬ng thø hÊt t¸c phÈm 1852, trong ®ã Hai-n¬-txen ®¶ kÝch liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng cña M¸c "Ngµy 18 th¸ng S­¬ng mï cña Lu-i B«-na-p¸c-t¬" - s¶n vµ vu khèng c¸ nh©n M¸c vµ ¡ng-ghen. -177. ®­îc in trong C.M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen Toµn tËp lÇn ®Çu. -181. 178 Bøc th­ nµy cña M¸c kh«ng l­u gi÷ ®­îc. -178. 182 Còng nh÷ng sè liÖu nµy lÊy tõ b¸o c¸o cña thanh tra 179 §©y muèn nãi ®Õn nh÷ng ho¹t ®éng cña Phæ nh»m kh«i c«ng x­ëng Hoãc-ne ®· ®­îc M¸c sö dông trong bµi "Sù bÇn phôc Liªn minh thuÕ quan. Liªn minh thuÕ quan cña c¸c quèc cïng vµ mËu dÞch tù do. - Cuéc khñng ho¶ng th­¬ng nghiÖp gia §øc ®­îc thµnh lËp n¨m 1834 do Phæ ®øng ®Çu, v× cÇn ph¶i ®ang ®Õn gÇn" (xem Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 493-501) «ng viÕt x©y dùng thÞ tr­êng toµn §øc vµ nh»m gãp phÇn thèng nhÊt ngµy 12 th¸ng M­êi 1852 cho tê "New York Daily Tribune". - n­íc §øc h¬n n÷a vÒ mÆt chÝnh trÞ. Trong thêi kú c¸ch m¹ng 183. n¨m 1848 - 1849 vµ sau khi cuéc c¸ch m¹ng nµy bÞ ®Ì bÑp, 183 Cèc-ni – tªn lãng miÖt thÞ chÕ giÔu ®Ó gäi d©n phÇn phÝa trong hoµn c¶nh ®Êu tranh gay g¾t giµnh ¶nh h­ëng ­u thÕ ë ®«ng Lu©n §«n – I-xt¬ En-®¬, víi nghÜa réng h¬n – lµ ng­êi §øc gi÷a Phæ vµ ¸o, n­íc kh«ng cã ch©n trong Liªn minh thuÕ sinh ra ë Lu©n §«n, th­êng d©n Lu©n §«n. – 185. quan, Liªn minh nµy trªn thùc tÕ ®· kh«ng tån t¹i n÷a. Song, n¨m 1853, Phæ ®· kh«i phôc ®­îc Liªn minh thuÕ quan vµ Liªn minh 184 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít, trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". nµy ®· tån t¹i ®Õn n¨m 1871, khi viÖc thèng nhÊt ®Êt n­íc vÒ mÆt Bd.I, Stuttgart, 1913. -192. chÝnh trÞ do Phæ ®øng ®Çu ®· hoµn thµnh. 185 Trªn b¸o "Karlsruher Zeitung" nh÷ng sè 208-210, 212, VÒ bµi cuèi cïng trong lo¹t bµi ""C¸ch m¹ng vµ ph¶n c¸ch 214, 217-220 vµ 224 tõ ngµy 3 ®Õn ngµy 22 th¸ng ChÝn 1852 cã m¹ng ë §øc", xem chó thÝch 170. -178. ®¨ng mét bµi kh«ng ký tªn nhan ®Ò "ViÖc tuyªn truyÒn c¸ch 180 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít ®¸ng m¹ng cña ng­êi §øc ë Lu©n §«n vµ c«ng tr¸i c¸ch m¹ng". Mét kÓ, trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und phÇn cña bµi nµy ®· ®­îc b¸o "Allgemeine Zeitung" ®¨ng l¹i K.Marx". Bd.I, Stuttgart, 1913. -179. trong c¸c sè 255-257, ngµy 11-13 th¸ng ChÝn 1852. -192. 181 PhÇn thø nhÊt bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã 186 Nh÷ng sù kiÖn tr×nh bµy ë trªn ®· ®­îc M¸c sö dông l­îc bít, trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels trong bµi "Ho¹t ®éng cña M¸t-di-ni vµ C«-sót. - Liªn minh víi und K.Marx". Bd.I, Stuttgart, 1913 ghi thêi gian: ®Çu th¸ng Lu-i Na-p«-lª-«ng. - Pan-míc-xt¬n" (xem Toµn tËp, t.8, 1993, ChÝn 1852. PhÇn th­ nãi vÒ b¸o c¸o cña thanh tra c«ng x­ëng tr. 489 - 492) «ng viÕt ngµy 28 th¸ng ChÝn 1852 cho b¸o "New Hoãc-ne, lÇn ®Çu tiªn ®­îc c«ng bè trong Marx - Engels York Daily Tribune". -193. Gesamtausgabe. Dritte Abteilung. Bd. I, 1929 vµ M¸c vµ ¡ng-
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 902 chó thÝch chó thÝch 903 187 §ång minh nh©n d©n - tæ chøc ®­îc thµnh lËp ngµy 11 chµo mõng Lu-i Na-p«-lª-«ng ë tØnh lÎ, ®Æc biÖt lµ ë Li-«ng, ®­îc m« t¶ trong th­ cña DÐc-phi göi «ng (®Ò ngµy 22 th¸ng th¸ng T¸m 1852 do cè g¾ng tËp hîp nh÷ng nhãm kh¸c nhau cña ChÝn 1852). giíi l­u vong, ®¹i biÓu cña nh÷ng nhãm nµy ®· ký "HiÖp ®Þnh s¬ bé vÒ hiÖp ­íc liªn minh". HiÖp ®Þnh do Guª-g¬ thay mÆt Liªn VÒ Liªn minh thuÕ quan, xin xem chó thÝch 179. -194. ®oµn c¸ch m¹ng Mü vµ Kin-ken cïng Vi-lÝch víi t­ c¸ch lµ ñy 191 VÒ vô ¸n xö c¸c thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng viªn ñy ban qu¶n lý c¸i gäi lµ "c«ng tr¸i c¸ch m¹ng §øc - Mü", s¶n ë Khuªn tõ ngµy 4 th¸ng M­êi ®Õn ngµy 12 th¸ng M­êi mét ký (xem chó thÝch 57 vµ chó thÝch 144). Ngoµi nh÷ng ng­êi §øc 1852, xin xem chó thÝch 8. -194. sèng ë Anh, Liªn ®oµn nh©n d©n ®Æt môc tiªu thu hót vµo hµng 192 "Nhôc nh· thay ng­êi nµo nghÜ xÊu vÒ ®iÒu ®ã" ("Honi ngò m×nh c¶ nh÷ng ng­êi Anh n÷a. Song, do lËp tr­êng phiªu soit qui mal y pense") - ch©m ng«n ghi trªn hu©n ch­¬ng Pèt- l­u cña m×nh kh«ng cã c¬ së vµ do lôc ®ôc néi bé tiÕp diÔn trong va-a-d¬-ki do vua Anh £-®u-a III lËp n¨m 1350; dßng ch÷ thªu giíi tiÓu t­ s¶n l­u vong, Liªn ®oµn nh©n d©n tån t¹i kh«ng b»ng vµng trªn d¶i nhung xanh thÉm th× nh÷ng ng­êi ®­îc ®­îc l©u gièng nh­ nh÷ng tæ chøc l­u vong ®· ®­îc thµnh lËp h­ëng mang ë phÝa d­íi ®Çu gèi bªn tr¸i. -194. tr­íc kia. -193. 193 M¸c ¸m chØ mét c¸ch mØa mai sù tån t¹i mét sè nÐt cña 188 §©y muèn nãi ®Õn hai trµo l­u t«n gi¸o ®èi lËp nhau ë chñ nghÜa céng s¶n nguyªn thñy trong nhµ n­íc cña ng­êi In- §øc - c¸i gäi lµ "®¹o Thiªn chóa §øc" vµ c¸c "Gi¸o ®oµn tù do" ca (c¸i gäi lµ chãp bu thèng trÞ cña nhµ n­íc chiÕm h÷u n« lÖ s¬ thuéc ®¹o Tin lµnh (xem chó thÝch 163) - t×m c¸ch x©y dùng mét kú ®­îc thµnh lËp vµo thÕ kû XV trªn l·nh thæ Pª-ru) vµ ë Cæ gi¸o héi d©n téc toµn §øc. "§¹o Thiªn chóa §øc" ra ®êi n¨m Xp¸c-t¬ mµ chÕ ®é x· héi cña nã (thÕ kû VII - VI tr­íc c«ng nguyªn) g¾n víi tªn tuæi cña nhµ lËp ph¸p Li-cuèc-g¬, mét nhµ 1844 ë mét lo¹t quèc gia §øc nh»m chèng nh÷ng biÓu hiÖn cùc lËp ph¸p kiÖt xuÊt ®· ®i vµo truyÒn thuyÕt. -194. ®oan cña chñ nghÜa thÇn bÝ vµ thãi ®¹o ®øc gi¶ trong gi¸o héi Thiªn chóa gi¸o. B¸c bá ®Þa vÞ ®øng ®Çu cña Gi¸o hoµng R«-ma 194 M¸c muèn nãi ®Õn nh÷ng t×nh tiÕt sau ®©y trong cuéc vµ nhiÒu tÝn ®iÒu cïng nghi lÔ cña héi nµy, c¸c tÝn ®å "®¹o Thiªn ®Êu tranh cña Gi«n-x¬ víi nh÷ng ng­êi chèng xu h­íng c¸ch chóa §øc" ®· t×m c¸ch lµm cho ®¹o Thiªn chóa thÝch nghi víi m¹ng trong phong trµo HiÕn ch­¬ng x¶y ra vµo th¸ng ChÝn nhu cÇu cña giai cÊp t­ s¶n §øc. Còng nh­ c¸c "Gi¸o ®oµn tù 1852. TÝnh chÊt v« s¶n, c¸ch m¹ng ngµy cµng râ rÖt mµ b¸o do", c¸c tÝn ®å "®¹o Thiªn chóa §øc" ph¶n ¸nh sù bÊt b×nh cña "People's Paper" do Gi«n-x¬ lµm chñ bót cã ®­îc nhê sù gióp ®ì giai cÊp t­ s¶n nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX ®èi víi c¸c trËt tù cña M¸c ®· g©y nªn sù chèng ®èi cña bé phËn t­ s¶n trong ñy ph¶n ®éng ë §øc vµ xu h­íng cña nã muèn thèng nhÊt ®Êt n­íc ban Lu©n §«n cña b¸o "People's Paper" (xem chó thÝch 157). vÒ mÆt chÝnh trÞ. N¨m 1850 c¸c gi¸o ®oµn "®¹o Thiªn chóa §øc" Vµo th¸ng T¸m, th¸ng ChÝn 1852, t×nh h×nh tµi chÝnh cña tê ®· hîp nhÊt víi c¸c "Gi¸o ®oµn tù do". -193. b¸o cùc kú khã kh¨n. Nh÷ng ng­êi chèng Gi«n-x¬ ®· g©y cho 189 Héi ë Phæ §¹i Uyn-®¬-min - xem chó thÝch 103. -194. «ng ®ñ thø trë ng¹i víi c¸i cí lµ Gi«n-x¬, theo hä, ®· l¹m dông tiÒn vay. Ngµy 15 th¸ng ChÝn 1852, t¹i héi tr­êng Nam Lu©n §«n 190 M¸c trao ®æi víi ¡ng-ghen c¶m t­ëng vÒ buæi chiªu ®·i
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 904 chó thÝch chó thÝch 905 (xem chó thÝch 174). -200. ®· cã cuéc häp ®«ng ®¶o cña ph¸i HiÕn ch­¬ng, trong ®ã, c¸c ñy viªn cña ñy ban nãi trªn ®· cè chøng minh nh÷ng lêi buéc téi cña 198 VÒ quan hÖ qua l¹i gi÷a HÐc-xen vµ HÐc-vÕch, xin xem m×nh ®èi víi Gi«n-x¬. Song, sau khi Gi«n-x¬ ph¸t biÓu, chøng A.I. HÐc-xen. "DÜ v·ng vµ suy ngÉm", phÇn V ("ChuyÖn kÓ vÒ minh sù sai lÖch cña nh÷ng lêi buéc téi Êy, héi nghÞ ®· bµy tá sù tÊn kÞch gia ®×nh"). -201. tÝn nhiÖm Gi«n-x¬ vµ Ban chÊp hµnh cña HiÖp héi HiÕn ch­¬ng 199 Nh÷ng sù kiÖn nµy ®­îc M¸c sö dông trong bµi "Ho¹t toµn quèc. MÊy ngµy sau, c¸c chñ nî cña tê "People's Paper" ®· ®éng cña M¸t-di-ni vµ C«-sót. - Liªn minh víi Lu-i Na-p«-lª- tung v¨n b¶n göi tÊt c¶ nh÷ng ng­êi thuéc ph¸i HiÕn ch­¬ng «ng, Pan-míc-xt¬n" mµ M¸c viÕt cho b¸o "New York Daily yªu cÇu triÖu tËp mét héi nghÞ míi cña ph¸i HiÕn ch­¬ng bµn Tribune" (xem Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 489-492). -202. còng nh÷ng vÊn ®Ò 200 §o¹n trÝch bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè trong cuèn s¸ch: nµy vµo ngµy 21 th¸ng ChÝn. Nh­ng c¶ héi nghÞ nµy còng kÕt "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". Bd.I, thóc b»ng sù thÊt Stuttgart, 1913. -204. b¹i hoµn toµn cña nh÷ng ng­êi chèng Gi«n-x¬. Trong bµi nãi 201 ë ®©y vµ ë trªn cã ý nãi ®Õn cuèn s¸ch: R.A. Frölich. cña m×nh, Gi«n-x¬ ®· chØ ra r»ng ý ®å bÝ mËt cña c¸c ñy viªn t­ "Kurzgefate tabellarisch bearbeitete Ateilung zur schnellen s¶n trong ñy ban Lu©n §«n lµ thñ tiªu tê b¸o v« s¶n. -195. Erlernung der 4 slavischen Hauptsprachen" (R.A. Phruª-lÝch. 195 §©y muèn nãi ®Õn toan tÝnh cña H¸c-ni ®Þnh cïng víi "S¸ch h­íng dÉn ng¾n gän, tr×nh bµy b»ng biÓu b¶ng ®Ó häc nh÷ng phÇn tö cÊp tiÕn t­ s¶n vµ nh÷ng nhµ ho¹t ®éng tiÓu t­ nhanh 4 thø tiÕng Xla-v¬ c¬ b¶n"). S¸ch nµy ®­îc xuÊt b¶n lÇn s¶n cña phong trµo hîp t¸c x· vµ phong trµo c«ng liªn lµ H«-li- thø nhÊt ë Viªn n¨m 1847. Bøc th­ ®­îc nh¾c tíi cña ¡ng-ghen èc, Han-t¬, Cu-p¬, Niu-t¬n v.v. thµnh lËp vµo mïa thu n¨m göi §ron-ke kh«ng l­u gi÷ ®­îc. -208. 1852 mét "®¶ng thèng nhÊt toµn quèc" cña n­íc Anh ®Ó ®Êu 202 Hå s¬ Ta-sª-r« - hå s¬ gi¶ do c¶nh s¸t t¹o ra sau c¸ch m¹ng tranh cho quyÒn bÇu cö phæ th«ng. H¸c-ni ®· liªn minh víi ph¸i th¸ng Hai 1848 ë Ph¸p nh»m lµm mÊt uy tÝn cña Bl¨ng-ki. Hå s¬ cÊp tiÕn b»ng c¸i gi¸ lµ tõ bá viÖc ®Êu tranh cho 5 ®iÓm cßn l¹i nµy ®­îc lËp d­íi d¹ng nh÷ng lêi b¶o lµ cña Bl¨ng-ki khai víi c¸c trong HiÕn ch­¬ng nh©n d©n vµ c¸c yªu s¸ch x· héi cña ph¸i c¬ quan ®iÒu tra vµo n¨m 1839 sau khi «ng bÞ b¾t vÒ vô Héi bèn HiÕn ch­¬ng. Song nh÷ng toan tÝnh Êy vÒ viÖc lËp mét ®¶ng míi mïa, mét héi c¸ch m¹ng bÝ mËt, ®­îc Ta-sª-r«, chñ bót t¹p trªn c¬ së c­¬ng lÜnh cña ph¸i HiÕn ch­¬ng bÞ c¾t xÐn vµ lµm chÝ t­ s¶n "La Reuve rÐtrospective" ("T¹p chÝ håi cè") c«ng bè cho thÝch nghi víi lîi Ých cña giai cÊp t­ s¶n cÊp tiÕn ®· kh«ng ngµy 24 th¸ng Ba 1848. ViÖc truyÒn b¸ hå s¬ vu khèng nµy ®· thµnh. -195. g©y tæn thÊt nghiªm träng cho phe d©n chñ c¸ch m¹ng, gieo r¾c 196 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít, trong sù kh«ng tÝn nhiÖm ®èi víi Bl¨ng-ki vµ khoÐt s©u m©u thuÉn cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". gi÷a trµo l­u v« s¶n víi trµo l­u tiÓu t­ s¶n, giai cÊp t­ s¶n Bd.I, Stuttgart, 1913. -196. ph¶n c¸ch m¹ng ®· lîi dông ®iÒu nµy. -209. 197 NghÜa lµ trong sè nh÷ng tµi liÖu l­u gi÷ ë chç ¡ng-ghen 203 A-tª-nª-um - tªn gäi nh÷ng c©u l¹c bé tån t¹i ë mét lo¹t
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Guª-ben trong thêi gian chÊt vÊn bÞ c¸o BuyÕc-ghÐc-x¬ ngµy 9 thµnh phè n­íc Anh, trong ®ã cã Lu©n §«n, Man-se-xt¬ v.v. tËp vµ 10 th¸ng M­êi 1852 t¹i phiªn tßa ë Khuªn xö nh÷ng ng­êi hîp c¸c nhµ v¨n vµ nhµ khoa häc. -210. céng s¶n. -213. 204 B¸o "The Morning Advertiser" ("Ng­êi b¸o tin buæi 208 §©y muèn nãi ®Õn bµi M¸c viÕt ngµy 16 th¸ng M­êi s¸ng") ngµy 6 th¸ng M­êi 1852 ®· ®¨ng bµi nhan ®Ò ""Ng«i sao 1852 vÒ t×nh h×nh c¸c ®¶ng chÝnh trÞ ë Anh. §­îc ¡ng-ghen c« ®¬n" §øc" ("The German "Lone Star"") nãi vÒ ho¹t ®éng cña dÞch ra tiÕng Anh, bµi viÕt ®­îc M¸c göi ®i Niu tæ chøc l­u vong do Guª-g¬ vµ Phi-cl¬ thµnh lËp ë Mü - Liªn Oãc ngµy 2 vµ 9 th¸ng M­êi mét thµnh hai bµi, bµi thø nhÊt ®oµn c¸ch m¹ng Mü (xem chó thÝch 144). - M¸c sö dông mét ®­îc c«ng bè trªn b¸o "New - York Daily Tribune" ngµy 29 c¸ch mØa mai nhan ®Ò bµi b¸o, gäi tæ chøc nµy lµ "Héi ng«i sao th¸ng M­êi mét d­íi nhan ®Ò "C¸c ®¶ng ph¸i vµ triÓn väng vay nî §øc" "The German Loan Star Society") vµ ¸m chØ ho¹t chÝnh trÞ", bµi thø hai ®¨ng ngµy 25 th¸ng M­êi mét kh«ng cã ®éng cña Liªn ®oµn c¸ch m¹ng Mü nh»m ph¸t hµnh c¸i gäi lµ nhan ®Ò (xem Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 512-516, 517-522); trong "c«ng tr¸i c¸ch m¹ng §øc - Mü" (xem chó thÝch 57). Th¸ng ChÝ Toµn tËp, bµi thø hai ®­îc in d­íi nhan ®Ò do ban biªn tËp ®Æt: 1852, ë Uy-lin-g¬ (Mü) ®· diÔn ra ®¹i héi mµ M¸c nh¾c ®Õn ë "Nh÷ng m­u ®å thµnh lËp mét ®¶ng ®èi lËp míi". -213. bªn d­íi cña Liªn ®oµn c¸ch m¹ng Mü. -211. 209 RÊt cã thÓ ®©y lµ nèi b¶n dÞch cña Pi-p¬ dÞch ra tiÕng 205 Bµi M¸c viÕt ngµy 12 th¸ng M­êi 1852 cho b¸o "New Anh cuèn s¸ch cña Xª-me-r¬ "B¸ t­íc Lót-vÝch B¸t-ti-a-ni, ¸c- York Daily Tribune" ®­îc ¡ng-ghen dÞch ra tiÕng Anh vµ M¸c tua GuÕc-g©y, Lót-vÝch C«-sót". -214. göi ngµy 15 vµ 19 th¸ng M­êi ®i Niu Oãc thµnh hai bµi: "Sù 210 ¡ng-ghen muèn nãi ®Õn m­u toan cña cè vÊn c¶nh s¸t bÇn cïng vµ mËu dÞch tù do. - Cuéc khñng ho¶ng th­¬ng nghiÖp Sti-b¬ ®ãng vai ng­êi lµm chøng buéc téi trong vô ¸n ë Khuªn, ®ang ®Õn gÇn", vµ "HËu qu¶ chÝnh trÞ cña sù h­ng thÞnh vÒ trong lêi khai t¹i phiªn xö ngµy 18 th¸ng M­êi 1852, cè g¸n cho th­¬ng m¹i" (xem Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 493-501, 502-507). - Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n lµ ®· tham gia vµo c¸i gäi lµ vô 211. ©m m­u bÝ mËt §øc - Ph¸p (vÒ vô nµy, xin xem tØ mØ h¬n ë chó 206 §©y muèn nãi ®Õn bµi tin trªn b¸o "Times" ngµy 11 thÝch 102). -216. th¸ng M­êi 1852 ®­îc viÕt theo tµi liÖu c«ng bè ngµy 7 th¸ng 211 Cùu thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n Hau- M­êi trªn b¸o "Neue Preuische Zeitung" ("B¸o Phæ míi"). p¬-t¬ bÞ b¾t vÒ vô nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn, trong lóc bÞ thÈm vÊn ®· cã nh÷ng lêi khai ph¶n béi. §­îc c¶nh s¸t th¶ Trong "Tuyªn bè göi ban biªn tËp c¸c b¸o Anh" (xem Toµn tËp, tr­íc khi phiªn tßa diÔn ra, Hau-p¬-t¬ ®· ch¹y sang Bra-xin. t.8, 1993, tr. 508-509) viÕt ngµy 28 th¸ng M­êi 1852, M¸c vµ Lêi khai cña «ng ta cã t¸c dông t¨ng nÆng téi tr¹ng cña c¸c bÞ ¡ng-ghen ®Ò nghÞ c«ng luËn Anh h·y chó ý ®Õn lËp tr­êng cña c¸o, ®· ®­îc ®äc trong lêi buéc téi cña DÕch-ken-®oãc-ph¬ t¹i ban biªn tËp b¸o "Times" vµ b¸o "Daily New" ñng hé thÕ lùc phiªn xö ngµy 3 th¸ng M­êi mét 1852. -216. ph¶n ®éng Phæ nh©n vô xö nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn (xem 212 §©y muèn nãi ®Õn b¶n dÞch ra tiÕng Anh bµi M¸c viÕt chó thÝch 8). -211. ngµy 16 th¸ng M­êi 1852 (xem chó thÝch 208). -216. 207 §©y muèn nãi ®Õn hµnh vi cña chñ täa tßa ¸n héi thÈm
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 906 chó thÝch chó thÝch 907 213 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn cã l­îc bít trong ®æi ®Þa ®iÓm vµ ngµy häp héi nghÞ hµng tuÇn cña c¸c thµnh viªn cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". khu vùc Lu©n §«n cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n. Kh«ng Bd.I, Stuttgart, 1913. -217. biÕt ®iÒu nµy, HiÕc-s¬ ghi biªn b¶n mµ h¾n bÞa ra lµ vµo ngµy 214 Ng­êi b×nh gi¸ - quan chøc ë Anh, cã quyÒn ®¸nh gi¸ thø n¨m, trong khi héi nghÞ ®· b¾t ®Çu häp vµo c¸c ngµy thø t­. hoÆc b¸n tµi s¶n trong nhµ bÞ kª biªn v× nî. -218. Môc ®Ých cña viÖc göi mÉu ch÷ viÕt cña HiÕc-s¬ vÒ Khuªn lµ gióp c¸c luËt s­ bµo ch÷a cho c¸c bÞ c¸o chøng minh tÝnh chÊt 215 VÒ chuyÖn b¾t Coãc-te-x¬ vµ BÐc-m¬-b¾c, xin xem tØ mØ gi¶ m¹o cña "sæ biªn b¶n gèc". VÒ sau còng nh»m môc ®Ých nµy, h¬n trong t¸c phÈm cña M¸c "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn" (xem Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 539-625. -218. ®· göi mÉu nÐt ch÷ cña Rinh-x¬ vµ LÝp-nÕch vÒ Khuªn (xem vÒ ®iÒu nµy trong t¸c phÈm cña M¸c "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng 216 Nhê sù m«i giíi cña VÐc-th¬ M¸c cè g¾ng th«ng qua nhµ ng­êi céng s¶n ë Khuªn"; Toµn tËp, t. 8, 1993, tr. 582-584). Nhê xuÊt b¶n §un-c¬ ë BÐc-lin th¨m dß vÒ nhµ xuÊt b¶n Ai-den- M¸c göi nh÷ng tµi liÖu vµ nh÷ng ®iÒu h­íng dÉn cÇn thiÕt cho man (hoÆc Ai-dÐc-man) mµ Ban-di-a theo lêi «ng ta, ®· th­¬ng l­îng vÒ viÖc c«ng bè cuèn s¸ch cña M¸c vµ ¡ng-ghen "Nh÷ng c¸c luËt s­ bµo ch÷a, tµi liÖu gi¶ cña c¶nh s¸t ®· bÞ v¹ch trÇn, vÜ nh©n cña giíi l­u vong". -218. vµ "sæ biªn b¶n" víi t­ c¸ch lµ tµi liÖu buéc téi trªn thùc tÕ ®· bÞ b¸c bá. -211. 217 VÒ Héi c«ng nh©n §øc ë Lu©n §«n, xin xem chó thÝch 103. 220 Trong "sæ biªn b¶n gèc" mµ Sti-b¬ tr×nh tßa ¸n héi thÈm cã nh÷ng bøc th­ cña vî mét trong nh÷ng bÞ c¸o lµ tiÕn sÜ §a- "§iÖp viªn cña Cu-p¬" - nh©n vËt chÝnh trong tiÓu thuyÕt cña ni-en-x¬ göi M¸c, trong ®ã d­êng nh­ bµ Êy ®· b¸o tin vÒ t×nh Ph. Cu-p¬. "§iÖp viªn" H¸c-vai BiÕc-s¬ thùc hiÖn nhiÖm vô gi¸n h×nh nh÷ng thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n ®ang ®iÖp v× ®éng c¬ t­ t­ëng, ®éng c¬ yªu n­íc. -219. bÞ thÈm vÊn ë Khuªn. Ngµy 26 th¸ng M­êi 1852, b¸o "Kölnische 218 Bøc th­ cña ¡ng-ghen göi M¸c ngµy 26 th¸ng M­êi Zeitung" sè 274 ®· ®¨ng lêi tuyªn bè cña cha bµ §a-ni-en-x¬, cè 1852 kh«ng l­u gi÷ ®­îc. -220. vÊn t­ ph¸p cña Muyn-l¬ trong ®ã «ng b¸c viÖc bµ §a-ni-en-x¬ 219 T¹i phiªn xö cña tßa ¸n héi thÈm Khuªn ngµy 23 th¸ng trao ®æi th­ tõ víi M¸c vµ tuyªn bè "sæ biªn b¶n gèc" lµ "sù bÞp M­êi 1852, Sti-b¬ tr×nh lµm tµi liÖu ®Ó buéc téi c¸i gäi lµ "sæ bîm". Sù thùc ®ã ®· gi¸ng mét ®ßn ®au ®iÕng vµo lêi buéc téi biªn b¶n gèc" c¸c phiªn häp cña Ban chÊp hµnh trung ­¬ng míi t×m c¸ch sö dông "sæ biªn b¶n gèc" lµm phÇn c¨n b¶n tµi liÖu mµ «ng ta b¶o lµ do M¸c thµnh lËp ë Lu©n §«n. Theo nh÷ng lêi buéc téi, ®­îc M¸c dÉn ra trong t¸c phÈm ®¶ kÝch cña m×nh khai dèi tr¸ cña Sti-b¬, ng­êi ghi biªn b¶n lµ Rinh-x¬ vµ LÝp- "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn" (xem Toµn nÕch. Thùc ra, "sæ biªn b¶n" lµ tµi liÖu gi¶ cña c¶nh s¸t do tªn tËp, t.8, 1993, tr. 583-584). -233. gi¸n ®iÖp HiÕc-s¬ nÆn ra. H¾n chui vµo Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi 221 T¸c phÈm "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë céng s¶n nh­ng bÞ c¸c thµnh viªn cña Liªn ®oµn v¹ch mÆt vµ Khuªn" (xem Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 539-625) lµ mét tiÓu phÈm vµo kho¶ng ngµy 19 th¸ng Hai 1852 ®· bÞ ®uæi ra khái Liªn chiÕn ®Êu, trong ®ã, M¸c ®· nghiªm kh¾c lªn ¸n nh÷ng ph­¬ng ®oµn. Nh©n viÖc khai trõ HiÕc-s¬, Liªn ®oµn ®· quyÕt ®Þnh thay ph¸p ®ª hÌn mµ nhµ n­íc c¶nh s¸t Phæ ®· dïng ®Ó chèng phong
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 908 chó thÝch chó thÝch 909 trµo céng s¶n. M¸c b¾t ®Çu viÕt t¸c phÈm nµy vµo cuèi th¸ng c¶nh s¸t sö dông ®Ó lµm viÖc nµy. -227. M­êi 1852 khi ë Khuªn cßn tiÕp diÔn vô ¸n chèng Liªn ®oµn 224 §©y muèn nãi ®Õn viÖc trao ®æi th­ tõ cña M¸c víi G. nh÷ng ng­êi céng s¶n; vµo ®Çu th¸ng Ch¹p, t¸c phÈm ®· hoµn BÕch-c¬ vÒ vÊn ®Ò xuÊt b¶n c¸c t¸c phÈm cña M¸c. KÕt qu¶ cña thµnh. Ngµy 6 th¸ng Ch¹p, b¶n th¶o ®­îc göi sang Thôy SÜ cho nh÷ng cuéc th­¬ng l­îng vÒ vÊn ®Ò nµy, ®­îc b¾t ®Çu vµo th¸ng Nhµ xuÊt b¶n Sa-be-lÝt-x¬ con. Mét b¶n kh¸c cña b¶n th¶o h«m Ch¹p 1850, lµ cuèi th¸ng T­ 1851 ®· ra m¾t tËp ®Çu tiªn - sau ®­îc göi sang Mü cho Clót-x¬. ë Thôy SÜ, tiÓu phÈm ®­îc "Gesammelte Aufsätze von Karl Marx". I. Hefte, Köln, 1851 ("Toµn tËp t¸c phÈm cña C¸c M¸c", TËp I. Khuªn, 1851), tËp nµy gåm bµi in t¹i Ba-®en vµo th¸ng Giªng 1853, nh­ng hÇu hÕt sè in 2000 "NhËn xÐt b¶n chØ thÞ míi nhÊt vÒ chÕ ®é kiÓm duyÖt cña Phæ" vµ b¶n ®· bÞ c¶nh s¸t tÞch thu vµo th¸ng Ba ë lµ Vai-l¬ t¹i biªn giíi mét phÇn bµi thø nhÊt "nh÷ng Ba-®en. ë Mü, t¸c phÈm lóc ®Çu ®­îc ®¨ng tõng phÇn trªn tê cuéc tranh luËn cña héi nghÞ d©n biÓu khãa 6 Ranh" do M¸c viÕt b¸o d©n chñ "Neu England Zeitung" ("B¸o n­íc Anh míi") ë B«- vµo n¨m 1842. V× G.BÕch-c¬ bÞ b¾t nªn viÖc xuÊt b¶n bÞ ®×nh chØ xt¬n, cßn vµo cuèi th¸ng T­ 1853 th× ®­îc nhµ xuÊt b¶n cña b¸o sau khi ra ®­îc tËp thø nhÊt. nµy xuÊt b¶n thµnh s¸ch riªng, -224. B¶n th¶o cña R. §a-ni-en-x¬ "TiÓu vò trô. Ph¸c th¶o nh©n 222 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn cã l­îc bít, trong chñng häc sinh lý" ®· ®­îc «ng nµy göi tõ Khuªn vµo gi÷a cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". th¸ng Hai 1851 cho M¸c ®Ó xem. Trong th­ ®Ò ngµy 20 th¸ng Bd.I, Stuttgart, 1913. -225. Ba göi §a-ni-en-x¬ (th­ nµy kh«ng l­u gi÷ ®­îc), M¸c ®· ph¸t 223 Tµi liÖu nµy v¹ch mÆt SÐc-van lµ tªn gi¸n ®iÖp vµ tªn biÓu nhËn xÐt cña m×nh vÒ b¶n th¶o. VÒ b¶n th¶o nµy, §a-ni- khiªu khÝch, ®­îc luËt s­ Snai-®¬ II sö dông trong bµi nãi cña en-x¬ còng ®· viÕt cho M¸c mét sè th­. B¶n th¶o vÉn kh«ng ®­îc «ng t¹i phiªn tßa ngµy 4 th¸ng M­êi mét 1852 vµ sau nµy ®­îc c«ng bè v× sau ®ã vµo th¸ng S¸u 1851, §a-ni-en-x¬ bÞ b¾t vµ bÞ M¸c sö dông trong tiÓu phÈm "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi truy tè vÒ vô nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn. -227. céng s¶n ë Khuªn" (xem Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 562-563, 569- 225 M¸c muèn nãi ®Õn nh÷ng biªn b¶n mµ HiÕc-s¬ ghi trong 570, 570-571). B»ng viÖc v¹ch trÇn SÐc-van vµ vai trß khiªu héi c«ng nh©n ®­îc thµnh lËp víi sù ñng hé cña M¸c ë Lu©n khÝch cña h¾n trong vô gäi lµ ©m m­u bÝ mËt §øc - Ph¸p (xem §«n vµo th¸ng Giªng 1852 do Stª-khan, ng­êi Han-n«-v¬ l­u chó thÝch 102), M¸c ®· cung cÊp cho c¸c luËt s­ bµo ch÷a t¹i vô vong, lµm chñ tÞch. Gia nhËp héi nµy lµ nh÷ng c«ng nh©n ®· ra ¸n Khuªn mét ph­¬ng tiÖn ®Ó b¸c bá luËn ®iÖu vu khèng cña lêi khái Héi gi¸o dôc c«ng nh©n §øc, lµ héi ®· chÞu ¶nh h­ëng cña buéc téi vÒ sù dÝnh lÝu cña nh÷ng ng­êi céng s¶n Khuªn vµo c¸c nhãm Vi-lÝch - S¸p-p¬ (xem chó thÝch 103 vµ 21). Tham gia tÝch hµnh ®éng ©m m­u phiªu l­u cña c¸c thµnh viªn nhãm Vi-lÝch cùc vµo viÖc tæ chøc héi cßn cã thµnh viªn cña Liªn ®oµn nh÷ng - S¸p-p¬ ë Pa-ri. Nh÷ng tµi liÖu mµ M¸c göi ®Õn vµ ®­îc c¸c ng­êi céng s¶n, anh c«ng nh©n Lèc-n¬, gÇn gòi víi M¸c vµ ¡ng- luËt s­ bµo ch÷a sö dông t¹i vô ¸n ®· cho thÊy tÝnh chÊt v« c¨n ghen. VÒ sau, nhiÒu héi viªn cña héi nµy, trong ®ã cã chÝnh Stª- cø cña c¸c m­u toan cña thÕ lùc ph¶n ®éng cè m« t¶ Liªn ®oµn khan ®· r¬i vµo ¶nh h­ëng cña nhãm Vi-lÝch - S¸p-p¬ vµ ®· ®i nh÷ng ng­êi céng s¶n nh­ lµ trung t©m cña c¸c ©m m­u bÝ mËt theo tæ chøc cò. -227. quèc tÕ vµ v¹ch râ tÝnh chÊt xÊu xa cña nh÷ng ph­¬ng tiÖn mµ
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 910 chó thÝch chó thÝch 911 tËp, t.8, 1993, tr. 508-509). -230. 226 VÒ nh÷ng biÖn ph¸p nµy ®­îc vËn dông ®Ó chøng minh sù gi¶ m¹o cña "sæ biªn b¶n gèc" vµ sù dÝnh lÝu cña HiÕc-s¬ vµo viÖc 230 §©y muèn nãi ®Õn cuéc ®Êu sóng gi÷a B¸c-tª-lª-mi vµ kiÒu d©n Ph¸p Cuèc-nª, kÕt qu¶ lµ Cuèc-nª bÞ giÕt. Do tham gia bÞa ®Æt ra nã, còng nh­ ®Ó bãc trÇn tÝnh chÊt dèi tr¸ cña lêi khai cuéc ®Êu sóng, B¸c-tª-lª-mi bÞ kÕt ¸n hai th¸ng tï giam. cña Sti-b¬. M¸c còng nãi trong "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi céng §Êt van-®i-mª-nèp - tªn gäi mµ tho¹t tiªn ng­êi ch©u ¢u ®Æt s¶n ë Khuªn" (xem Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 582-594). -228. cho hßn ®¶o Ta-xma-ni-a, hßn ®¶o nµy ®­îc dïng lµm n¬i ®­a 227 §©y muèn nãi ®Õn phong trµo ®èi lËp cña giíi trÝ thøc ng­êi bÞ ®µy tõ n­íc Anh ®Õn lao ®éng khæ sai cho ®Õn tËn n¨m sau khi §øc tho¸t khái ¸ch Na-p«-lª-«ng. NhiÒu thµnh viªn cña 1853. -230. c¸c héi thÓ dôc cña sinh viªn ra ®êi ngay trong thêi kú chiÕn 231 Th­ nµy M¸c göi vÒ Khuªn ®­îc Snai-®¬ II sö dông trong tranh gi¶i phãng, sau §¹i héi Viªn n¨m 1815 ®· chèng chÕ ®é bµi nãi t¹i phiªn tßa ngµy 4 th¸ng M­êi mét ®Ó v¹ch trÇn ho¹t ph¶n ®éng ë c¸c quèc gia §øc, ®· tæ chøc nh÷ng cuéc biÓu t×nh ®éng khiªu khÝch tr­íc ®©y cña Sti-b¬; coi bøc th­ lµ tµi liÖu cã ý chÝnh trÞ ®Ò ra yªu cÇu ®ßi thèng nhÊt n­íc §øc. ViÖc sinh viªn nghÜa lín ®Ó v¹ch mÆt, M¸c ®· dÉn toµn v¨n bøc th­ c¶ trong Dan-®¬ n¨m 1819 giÕt chÕt C«-txª-bu, ng­êi ®øng vÒ phÝa Liªn "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn" (xem Toµn tËp, minh thÇn th¸nh vµ lµ mËt th¸m cña Nga hoµng, lµ c¸i cí ®Ó t. 8, 1993, tr. 594-595). -232. khñng bè nh÷ng "kÎ mÞ d©n", tªn gäi mµ trong c¸c quyÕt ®Þnh 232 Héi c«ng nh©n §øc - xem chó thÝch 103. -233. cña Héi nghÞ bé tr­ëng c¸c quèc gia §øc häp ë C¸c-xb¸t th¸ng 233 §©y muèn nãi ®Õn Ban chÊp hµnh trung ­¬ng cña Liªn T¸m 1819 ng­êi ta dïng ®Ó gäi nh÷ng ng­êi tham gia phong ®oµn ly khai do nhãm Vi-lÝch - S¸p-p¬ thµnh lËp sau khi Liªn trµo ®èi lËp. -229. ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n bÞ ph©n liÖt vµo th¸ng ChÝn 1850 (xem 228 §o¹n nµy trÝch th­ cña BÕch-c¬ göi M¸c ngµy 27 th¸ng chó thÝch 210. -233. Giªng 1851 ®­îc M¸c 234 §©y muèn nãi ®Õn ñy ban gióp ®ì ng­êi §øc l­u vong ë dÉn ra trong tiÓu phÈm "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n Lu©n §«n, ®­îc thµnh lËp bªn c¹nh Héi gi¸o dôc c«ng nh©n §øc. Th¸ng ChÝn 1849, M¸c ®­îc bÇu vµo ñy ban nµy. §Ó chÆn ®øng ë Khuªn" cña «ng m­u toan cña c¸c nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n l­u vong t×m c¸ch chi ®Ó lµm b»ng chøng chøng minh tÝnh chÊt v« c¨n cø cña m­u phèi c¸c phÇn tö v« s¶n trong giíi l­u vong ë Lu©n §«n, theo ®Ò toan cña bªn buéc téi cè g¸n c¸c ý ®Þnh phiªu l­u cña nhãm Vi- nghÞ cña M¸c vµ nh÷ng nhµ l·nh ®¹o kh¸c cña Liªn ®oµn nh÷ng lÝch - S¸p-p¬ cho s¸ch l­îc cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n ng­êi céng s¶n, ñy ban ®· ®­îc c¶i tæ thµnh ñy ban l­u vong d©n (xem Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 617-618). -229. chñ - x· héi, trong ban l·nh ®¹o cã M¸c vµ ¡ng-ghen. Vµo gi÷a 229 "Tuyªn bè göi ban biªn tËp c¸c b¸o Anh" do M¸c vµ ¡ng- th¸ng ChÝn 1850, M¸c vµ ¡ng-ghen tuyªn bè ra khái ñy ban l­u ghen viÕt, ngoµi b¸o "Morning Advertiser" ra, cßn ®­îc c«ng bè vong, lóc nµy ®a sè thµnh viªn cña nã ®· r¬i vµo ¶nh h­ëng cña ngµy 28 th¸ng M­êi trªn b¸o "The Spectator" ("Kh¸n gi¶") vµ nhãm Vi-lÝch - S¸p-p¬. -233. ngµy 30 th¸ng M­êi trªn b¸o "People's Paper", "The Leader" 235 VÒ viÖc Roi-t¬ ®¸nh c¾p tµi liÖu cña nhãm Vi-lÝch - S¸p- ("Thñ lÜnh") vµ "The Examiner" ("Ng­êi quan s¸t") (xem Toµn
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. p¬ vµ viÖc c¶nh s¸t sö dông nh÷ng tµi liÖu Êy ®Ó nÆn ra lêi buéc kÓ trªn mµ M¸c göi vÒ Khuªn theo lêi khuyªn cña ¡ng-ghen ®· téi c¸c thµnh viªn cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, xin xem ®­îc Snai-®¬ II sö dông trong vô ¸n ®Ó b¸c bá luËn ®iÖu cña trong "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn" (Toµn phÝa buéc téi vµ b¸c bá lêi khai cña Sti-b¬, còng nh­ ®Ó chøng tËp, t.8, 1993, tr. 551-5530. -233. minh sù gi¶ m¹o cña "sæ biªn b¶n gèc". 236 M¸c muèn nãi ®Õn m­u toan cña Sti-b¬ trong lêi khai Bøc th­ kÌm theo "S¸ch gi¸o lý ®á" mµ t¸c gi¶ lµ M«-dÐt ngµy 18 th¸ng M­êi 1852 cè quy thùc chÊt sù bÊt ®ång gi÷a HÐt-x¬, ng­êi theo nhãm Vi-lÝch - S¸p-p¬, lµ mét tµi liÖu gi¶ nh÷ng ng­êi ñng hé M¸c vµ ¡ng-ghen vµ nhãm Vi-lÝch - S¸p- n÷a cña c¶nh s¸t ®· ®­îc nÆn ra b»ng c¸ch gi¶ m¹o nÐt ch÷ cña p¬ lµ sù c¹nh tranh c¸ nh©n, g¸n cho M¸c lµ muèn th«ng qua M¸c ®Ó chøng minh lµ nh÷ng bÞ c¸o ë Khuªn vµ M¸c dÝnh lÝu cuéc c¸ch m¹ng mai sau ®Ó trë thµnh nhµ ®éc tµi cña §øc vµ cö vµo nh÷ng hµnh ®éng phiªu l­u cña c¸c thµnh viªn cña nhãm ë nh÷ng chiÕn h÷u vµ b¹n bÌ cña m×nh lµm bé tr­ëng. -234. tØnh Ranh n­íc Phæ. Lêi tuyªn bè cña M¸c bãc trÇn viÖc lµm gi¶ nµy 237 §©y muèn nãi ®Õn quyÓn s¸ch: A.J.Dureau de la Malle. ®­îc göi vÒ Khuªn cho nh÷ng luËt s­ bµo ch÷a cho c¸c bÞ c¸o, còng nh­ "Ðconomie politique des Romains". Paris, 1840 (A. Gi. §uy-r« cho chñ bót b¸o "Morning Advertiser" §¬ La Man-l¬ "Khoa kinh tÕ chÝnh trÞ cña ng­êi La M·". Pa-ri, c«ng bè nã vµo ngµy 2 th¸ng M­êi mét (xem Toµn tËp, t.8, tr. 1840), xuÊt b¶n thµnh hai tËp. - 235. 510-511). Ngµy 6 th¸ng M­êi mét, lêi tuyªn bè còng ®­îc ®¨ng 238 VÒ ®iÒu nµy, xin xem trong t¸c phÈm cña M¸c “V¹ch trªn b¸o "People's Paper". ý ®Þnh cña Snai-®¬ II ®äc lêi tuyªn trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn”, Toµn tËp, t. 8, 1993, bè nµy t¹i phiªn tßa ngµy 4 th¸ng M­êi mét ®· bÞ viÖn c«ng tè tr. 575 – 577). Trong bµi nãi cña m×nh ngµy 4 th¸ng M­êi mét, ph¶n ®èi, hä tõ chèi xem xÐt tµi liÖu do M¸c cung cÊp (vÒ ®iÒu Snai-®¬ II ®· v¹ch trÇn viÖc Sti-b¬ xuyªn t¹c nh÷ng sù kiÖn nµy xin xem c¶ trong "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë liªn quan tíi viÖc c¶nh s¸t tÞch thu bøc th­ cña M¸c göi Coãc- Khuªn", Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 606-608). Song, bªn buéc téi ®· te-x¬. – 235. buéc ph¶i th«i kh«ng sö dông "bøc th­ kÌm theo" chèng nh÷ng bÞ c¸o ë Khuªn. -241. 239 Code pÐnal (xem chó thÝch 128) quy ®Þnh nh÷ng h×nh ph¹t h×nh sù vÒ téi lµm chøng sai, vu khèng vµ nh÷ng téi kh¸c 243 Bøc th­ cña §un-c¬ göi VÐc-th¬ ngµy 21 th¸ng M­êi t­¬ng tù. -238. 1852 ®­îc viÕt ®Ó tr¶ lêi ®Ò nghÞ cña VÐc-th¬ dß hái vÒ nhµ xuÊt b¶n Ai-den-man hoÆc Ai-dÐc-man (xem chó thÝch 216). Trong 240 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn cã l­îc bít nhiÒu bøc th­ cña m×nh, §un-c¬ b¸o tin r»ng kh«ng cã nhµ xuÊt b¶n trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und "Constitutionelle Zeitung" víi tªn hä nh­ vËy. K.Marx". Bd.I, Stuttgart, 1913. -239. Nguyªn nh©n khiÕn C«-tÐt-x¬ bÞ b¾t lµ c¶nh s¸t chép ®­îc 241 §©y muèn nãi ®Õn th«ng b¸o cña phãng viªn tõ Khuªn bøc th­ «ng göi cho M¸c ®Ó chuyÓn cho BÐc-m¬-b¾c (vÒ ®iÒu ®¨ng trªn b¸o "Morning Advertiser" ngµy 29 th¸ng M­êi 1852, nµy, xin xem Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 575-576. -242. tr×nh bµy kh¸ kh¸ch quan diÔn biÕn cña vô ¸n ë Khuªn. -240. 244 VÒ héi c«ng nh©n Stª-khan, xin xem chó thÝch 225. -242. 242 Nh÷ng lêi khai ®­îc tßa ¸n Anh x¸c nhËn vÒ nh÷ng ®iÓm
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 912 chó thÝch chó thÝch 913 245 A-tª-nª-um - xem chó thÝch 203. -243. th¸ng N¨m 1851 - trong chuyÕn ®i nµy «ng bÞ b¾t. - lµ b»ng cø chøng minh sù tham gia cña bÞ c¸o vµo ©m m­u céng s¶n réng 246 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc bít kh¸ lín. nhiÒu, trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und K.Marx". Bd.I, Stuttgart, 1913. -245. Lêi kªu gäi ngµy 1 th¸ng Ch¹p 1850 cña Ban chÊp hµnh trung ­¬ng Khuªn cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n do 247 Tham nghÞ viÖn - nh÷ng uû viªn héi ®ång thÞ chÝnh (héi nh÷ng ng­êi ®øng vÒ phÝa M¸c vµ ¡ng-ghen, chñ yÕu lµ BuyÕc- ®ång thµnh phè) hoÆc héi ®ång tØnh ë Anh, ®­îc bÇu ®Þnh kú ghÐc-x¬, biªn so¹n nh©n cã sù ph©n liÖt trong Liªn ®oµn. C¸c trong sè uû viªn héi ®ång thÞ chÝnh hoÆc héi ®ång tØnh ®Ó thùc t¸c gi¶ lêi kªu gäi nh×n chung ®ång t×nh víi M¸c vµ ¡ng-ghen, hiÖn nh÷ng chøc n¨ng thõa hµnh trùc tiÕp. -247. lªn ¸n ho¹t ®éng chia rÏ cña nhãm Vi-lÝch - S¸p-p¬ vµ nªu ý 248 §©y muèn nãi ®Õn bøc th­ kÌm theo "S¸ch gi¸o lý ®á" nghÜa cña lý luËn ®èi víi viÖc ph¸t triÓn phong trµo céng s¶n. (xem chó thÝch 242). Trong tiÓu phÈm cña m×nh "V¹ch trÇn vô Trong lêi khuyªn cã nãi r»ng Ban chÊp hµnh trung ­¬ng Khuªn ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn", M¸c ®· kÞch liÖt lªn ¸n lËp khai trõ tÊt c¶ c¸c thµnh viªn cña Liªn ®oµn ly khai do Vi-lÝch tr­êng cña HÐt-x¬, còng nh­ cña nh÷ng thµnh viªn kh¸c trong vµ S¸p-p¬ lËp ra, khái Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n. Song, nhãm Vi-lÝch - S¸p-p¬ ®· mÆc nhiªn ®Ó cho c¶nh s¸t sö dông v¨n kiÖn Êy ch­a v¹ch ra nh÷ng nguyªn nh©n ®Ých thùc khiÕn nh÷ng tµi liÖu cña nhãm nµy, lµ nh÷ng tµi liÖu ph¶n ¸nh ho¹t Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n bÞ ph©n liÖt, ®æ lçi vÒ sù ph©n ®éng phiªu l­u cña nã vµ ®Þnh h­íng sai lÇm cña nã nh»m lËp liÖt mét phÇn c¶ cho M¸c vµ nh÷ng ng­êi ñng hé «ng. Mét sè tøc ph¸t ®éng cuéc c¸ch m¹ng, lµm tµi liÖu buéc téi c¸c bÞ c¸o ë ®iÓm trong Lêi kªu gäi mang tÝnh chÊt m¬ hå, mËp mê. R¬i vµo Khuªn (xem Toµn tËp, t. 8, 1993, tr. 613-614). -247. tay c¶nh s¸t khi c¸c thµnh viªn cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi 249 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn cã l­îc bít nhiÒu céng s¶n bÞ b¾t. Lêi kªu gäi ®­îc ®¨ng trªn b¸o "Dersdner trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und Journal und Anzeiger" ("T¹p chÝ vµ th«ng b¸o §re-x®en") sè K.Marx". Bd.I, Stuttgart, 1913. -249. 171, ngµy 22 th¸ng S¸u 1851 vµ trªn b¸o "Kölnische Zeitung" sè 250 ¡ng-ghen muèn nãi ®Õn nh÷ng ®iÓm buéc téi c¬ b¶n ®­a 150 ngµy 24 th¸ng S¸u 1851. -251. ra ®èi víi BuyÕc-ghÐc-x¬ - sù dÝnh lÝu cña «ng vµo viÖc viÕt Lêi 251 Cung pha-lª - tßa nhµ x©y b»ng kim lo¹i vµ kÝnh ®Ó dïng kªu gäi cña Ban chÊp hµnh trung ­¬ng Khuªn cña Liªn ®oµn vµo triÓn l·m c«ng th­¬ng nghiÖp toµn thÕ giíi lÇn thø nhÊt ë nh÷ng ng­êi céng s¶n ngµy 1 th¸ng Ch¹p 1850 vµ viÖc Lu©n §«n n¨m 1851. -251. «ng, vµo th¸ng N¨m 1851, theo sù ph©n c«ng cña Ban chÊp 252 ¡ng-ghen muèn nãi ®Õn ý tø lêi khai cña trung uý c¶nh hµnh trung ­¬ng Khuªn, ®· cã chuyÕn ®i tõ Khuªn ®Õn Han- s¸t G«n-hai-m¬ t¹i phiªn tßa xö ngµy 3 th¸ng M­êi mét 1852, n«-v¬, H¨m-buèc, BÐc-lin, Bre-xlau, §re-x®en. Bªn buéc téi cã ®­îc t­êng thuËt trªn b¸o "Kölnische Zeitung" ngµy 4 th¸ng ®æ vÊy tµi liÖu vµ chuyÕn ®i tuyªn truyÒn cña BuyÕc-ghÐc-x¬, M­êi mét. Sau khi sù gi¶ m¹o "sæ biªn b¶n gèc" bÞ bãc trÇn còng nh­ chuyÕn ®i Lai-pxÝch ®­îc nh¾c tíi ë bªn d­íi cña Nèt- trong qu¸ tr×nh xÐt xö, ®Ó cøu thanh danh cña bªn buéc téi vµ i-ung, ph¸i viªn cña Ban chÊp hµnh trung ­¬ng Khuªn, vµo che ®Ëy sù thÊt b¹i cña nã, Sti-b¬ ®· sö dông mét m¸nh khoÐ
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 914 chó thÝch chó thÝch 915 míi víi môc ®Ých xãa dÊu vÕt sù khiªu khÝch nµy cña c¶nh s¸t 256 Bøc th­ nµy ®­îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn, cã l­îc ®i ®¸ng kÓ vµ tr×nh bµy sù viÖc nh­ thÓ ®»ng sau sù khiªu khÝch ®ã thùc sù trong cuèn s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen F.Engels und Èn giÊu nh÷ng sù kiÖn x¸c thùc nµo ®ã. Nh»m môc ®Ých Êy, ®Ó K.Marx". Bd.I, Stuttgart, 1913. -255. "®iÒu tra bæ sung", «ng ta ®· cö viªn trung uý c¶nh s¸t G«n- 257 Cuéc mÝt-tinh t­ëng niÖm R«-bíc Bli-um diÔn ra ngµy 9 hai-m¬ ®Õn Lu©n §«n, «ng nµy sau khi ®Õn Khuªn ®· tuyªn bè t¹i th¸ng M­êi mét 1852 ë Lu©n §«n do A. Ru-g¬ vµ nh÷ng ng­êi tßa ¸n r»ng nh­ «ng ta ®· lµm râ víi sù gióp ®ì cña trung uý c¶nh ñng hé «ng tæ chøc. Ph¸t biÓu t¹i cuéc mÝt-tinh cã Ru-g¬, Tau- s¸t Gr©y-ph¬, mÆc dï quyÓn sæ ®­îc nh¾c tíi kh«ng ph¶i lµ "sæ dª-nau, R«n-g¬ vµ nh÷ng phÇn tö cÊp tiÕn vµ d©n chñ t­ s¶n biªn kh¸c. C¸c bµi ph¸t biÓu chung quy lµ nh÷ng lêi lÏ khoa tr­¬ng b¶n", mµ lµ quyÓn "sæ tay", nã vÉn thùc sù ®­îc G. LÝp-nÕch vµ trõu t­îng vÒ tù do. b¸n (nh©n vËt ghi biªn b¶n gi¶ nµy do Sti-b¬ bÞa ra sau khi c¸c Bµi t­êng thuËt cña Gi. M¸c vÒ cuéc mÝt-tinh nµy ®­îc M¸c luËt s­ bµo ch÷a tr×nh nh÷ng giÊy tê cã nÐt ch÷ thËt cña V. LÝp- göi ®i Mü, nh­ Clót-x¬ b¸o cho M¸c biÕt trong th­ ®Ò ngµy 9 nÕch kh¸c víi nÐt ch÷ viÕt "sæ biªn b¶n") cho mËt th¸m Phæ th¸ng Ch¹p 1852, ®­îc c«ng bè trªn b¸o "Philadelphia Phl¬-ry vµ cã chøa ®ùng lêi ghi vÒ nh÷ng phiªn häp bÝ mËt cña Demokrat" ("Nhµ d©n chñ Phi-la-®en-phi-a"). -255. nh÷ng ng­êi céng s¶n ë chç M¸c, G«n-hai-m¬ cam ®oan r»ng «ng ta thÊy tê biªn nhËn tiÒn do tù tay LÝp-nÕch viÕt. ¤ng ta còng 258 Xem chó thÝch 102. -256. tuyªn bè r»ng trong "phiªn häp tuyÖt mËt" ë chç M¸c ngµy 27 259 VÒ lêi khai cña G«n-hai-m¬, xin xem chó thÝch 252. - th¸ng M­êi 1852 ®· th¶o luËn nh÷ng biÖn ph¸p chèng tang vËt 257. nµy. Song, tÝnh chÊt dèi tr¸ cña nh÷ng lêi khai nh»m lµm cho bªn 260 Lêi tuyªn bè bÊt ®¾c dÜ cña Phl¬-ry v¹ch trÇn lêi khai bµo ch÷a bÞ rèi r¾m nµy (chóng ®­îc cè ý lµm tr­íc ngµy c¸c luËt cña G«n-hai-m¬ kh«ng ®­îc c«ng bè trªn b¸o "Kölnische s­ bµo ch÷a ph¸t biÓu) vµ lµm rèi trÝ c¸c héi thÈm, ®· ®­îc luËt s­ Zeitung". Nã ®Õn tay c¸c luËt s­ bµo ch÷a ë Snai-®¬ II chøng minh trong bµi nãi ngµy 4 th¸ng M­êi mét 1852. Khuªn sau khi vô ¸n ®· kÕt thóc, M¸c dÉn lêi tuyªn bè nµy VÒ ®iÒu nµy xin tham kh¶o c¶ trong "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi trong "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn" (xem céng s¶n ë Khuªn" (Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 586-593, 598-600). - Toµn tËp, t.8, 1993, tr. 602-604). -258. 254. 261 Lêi tuyªn bè cña M¸c v¹ch mÆt Sti-b¬ göi cho b¸o 253 TrÝch bµi buéc téi cña ViÖn tr­ëng c«ng tè DÕch-ken- "Kölnische Zeitung", "Frankfuter Journal" ("T¹p chÝ Phran- doãc-ph¬ t¹i phiªn xö cña tßa ¸n héi thÈm ngµy 3 th¸ng M­êi phuèc" vµ b¸o "National - Zeitung" ("B¸o quèc d©n") ë BÐc-lin mét 1852. - 254. nh­ng kh«ng ®­îc tßa so¹n nh÷ng b¸o nµy c«ng bè, ®­îc viÕt 254 Xem chó thÝch 203. -254. ngµy 21 th¸ng M­êi 1852. V¨n b¶n lêi tuyªn bè kh«ng cßn l­u gi÷ ®­îc. VÒ sau M¸c nh¾c ®Õn lêi tuyªn bè nµy, còng nh­ 255 §©y muèn nãi ®Õn viÖc M¸c l­u l¹i Man-se-xt¬ trong nh÷ng lý do tßa so¹n c¸c b¸o §øc kh«ng chÞu c«ng bè nã, trong th¸ng N¨m, th¸ng S¸u 1852. -255. "V¹ch trÇn vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn" (xem Toµn
nguon tai.lieu . vn
Chính trị học Báo chí - Truyền thông Xã hội học Giáo dục học Tâm lý học Lịch sử - Văn hoá Triết học Ngôn ngữ học Thư viện thông tin Văn học nước ngoài Ngư nghiệp Hành chính - Pháp luật Địa lý - Địa danh Văn học Việt nam Lịch sử Đảng CNXH - KH Tư Tưởng HCM Ngụ ngôn - Cổ tích Ca dao - Tục ngữ Hoá học Sinh học Y khoa - Dược Kinh tế học