Xem mẫu

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 966 967 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi At-ti-la (chÕt n¨m 453) - thñ lÜnh cña ng­êi Hung-n« (433- 453).- 229. nhµ n­íc Ph¸p trong nh÷ng n¨m 1830 - 1834 gi÷ mét läat chøc vô trong néi c¸c, tæng gi¸m ®èc Ng©n hµng Ph¸p (1834 - 1857).- 563 ¡ng-®rª (AndrÐ), Phª-li-xÝt-tª - ng­êi quen cña ¡ng-ghen ë Pa-ri nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX.- 173, 688. ¸c-mi-ni hay ¸c-min (17 tr­íc c«ng nguyªn - 21 sau c«ng nguyªn) - thñ lÜnh cña bé téc Hª-ru-ki ë §øc, ng­êi cÇm ®Çu cuéc ®Êu tranh cña c¸c bé téc ë §øc chèng l¹i nh÷ng *¡ng-ghen (Engels)- ®¹i t¸ Phæ, tõ n¨m 1851 lµ t­íng, chØ huy tr­ëng ë Khuªn nh÷ng ng­êi La M· vµ ®· ®¸nh b¹i ng­êi La M· vµo n¨m thø 9 sau c«ng nguyªn ë khu rõng n¨m 40 - 50 thÕ kû XIX.- 367, 718 - 720. T¬-t¬-buèc.- 66, 524. ¡ng-ghen (Engels), An-na (1825 - 1853) - em g¸i cña Phri-®rÝch ¡ng-ghen.- 697. Ai-den (Eisen) - th­¬ng gia b¸n s¸ch ë Khuªn nh÷ng n¨m 50 cña thÕ kû XIX, phô tr¸ch ¡ng-ghen (Engels), £-li-da Phran-txi-xca (1797 - 1873) - mÑ cña Phri-®rÝch ¡ng-ghen.- viÖc ph¸t hµnh t¹p chÝ "Neue Rheinische Zeitung. Politisch-ökonomische Revue".- 37, 47, 203, 492, 687, 697. 756, 761, 874. ¡ng-ghen (Engels) HÐc-man (1822 - 1905) - em trai cña Phri-®rÝch ¡ng-ghen, chñ x­ëng ë Ai-d¬-man (Eisermann) - thî méc ng­êi §øc, ng­êi ñng hé C¸c Grun vµo nh÷ng n¨m 40 B¸c-men.- 15, 488, 491, 495, 498. thÕ kû XIX.- 66-68, 81, 95-98, 103, 104, 110, 130. ¡ng-ghen (Engels), HÐc-vi-ga (1830 - 1904) - em g¸i cña Phri- ®rÝch ¡ng-ghen. - 47. Ai-s¬-hoãc (Eichhorn), I-«-han An-brª-xt¬ Phri-®rÝch (1779 - 1856) - nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Phæ, bé tr­ëng t«n gi¸o, gi¸o dôc vµ y tÕ Phæ (1840-1848).- 583 ¡ng-ghen, M a-ri-a - xem Bl¨ng-c¬, Ma-ri-a. Am-m«n (Ammon), Cri-xtèp Phri-®rÝch (1766 - 1850) - nhµ thÇn häc ng­êi §øc, theo ®¹o ¡ng-ghen (Engels), Phri-®rÝch (1796 - 1860) - cha cña Phri-®rÝch ¡ng-ghen. - 33, 35, 39, Tin lµnh.- 612. 46, 51, 192, 198-203, 232, 236, 246, 274, 306, 339, 403-406, 491, 640, 688,777, 778, 791. An-be ( Albert) (tªn thËt lµ A-lÕch-xan-®r¬ M¸c-tanh) (1815 - 1895) - c«ng nh©n Ph¸p, ng­êi theo chñ nghÜa x· héi, mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o c¸c héi c¸ch m¹ng bÝ mËt trong ¡ng-ghen (Engels), Ru-®«n-ph¬ (1831 - 1903) - em trai cña Phri-®rÝch ¡ng-ghen.- 47. thêi kú nÒn Qu©n chñ th¸ng B¶y, n¨m 1848 lµ thµnh viªn cña chÝnh phñ l©m thêi.- 691. ¡ng-ph¨ng-tanh (Enfantin), B¸c-tª-lª-mi Pr«-xpe (1796 - 1864) - nhµ x· héi chñ nghÜa An-nen-cèp, Pa-ven Va-xi-lª-vÝch (1812 - 1887) - ®Þa chñ Nga, theo ph¸i tù do, nhµ v¨n.- kh«ng t­ëng Ph¸p, mét trong nh÷ng m«n ®å gÇn gòi nhÊt cña Xanh-Xi-m«ng, cïng 71, 642, 655-673, 684- 686. víi Ba-da l·nh ®¹o tr­êng ph¸i Xanh-Xi-m«ng.- 60. An-nª-ke ( Anneke), Phri-®rÝch (1818 - 1872) - sÜ quan ph¸o binh Phæ, n¨m 1846 bÞ ®­a ra ¡ng-toan (Antoine), Guy-xta-v¬ - vµo ®Çu nh÷ng n¨m 50 thÕ kû XIX lµ ng­êi Ph¸p l­u khái qu©n ®éi v× quan ®iÓm chÝnh trÞ; thµnh viªn cña chi bé Khuªn cña Liªn ®oµn vong sèng ë Lu©n §«n; em rÓ cña ¤-guy-xt¬ Bl¨ng-ki.- 139, 804. nh÷ng ng­êi céng s¶n, n¨m 1848 lµ mét trong nh÷ng ng­êi s¸ng lËp ra Liªn ®oµn c«ng nh©n Khuªn, chñ bót tê "Neue Kölnische Zeitung", thµnh viªn cña khu ñy vïng Ranh cña nh÷ng ng­êi d©n chñ; n¨m 1849 lµ trung t¸ cña qu©n ®éi c¸ch m¹ng Ba-®en B - Pphan-x¬; vÒ sau tham gia cuéc Néi chiÕn ë Mü, ®øng vÒ phÝa c¸c bang miÒn B¾c.- 181, 204, 750. An-xem Ken-tÐc-bª-ri-xki (1033 - 1109) - nhµ thÇn häc thêi trung cæ, ®¹i diÖn cho chñ nghÜa Ba-cu-nin, Mi-kha-in A-lÕch-xan-®r«-vÝch (1814 - 1876) - nhµ c¸ch m¹ng vµ nhµ chÝnh kinh viÖn thêi kú ®Çu.- 589. luËn ng­êi Nga, tham gia cuéc c¸ch m¹ng 1848 - 1849 ë §øc, vÒ sau lµ mét trong nh÷ng nhµ t­ t­ëng cña chñ nghÜa d©n tóy vµ chñ nghÜa v« chÝnh phñ, trong Quèc tÕ I Anh-be (Imbert), Gi¾c (1793 - 1851) - nhµ x· héi chñ nghÜa Ph¸p, tham gia cuéc khëi ®· ®iªn cuång chèng l¹i chñ nghÜa M¸c, t¹i §¹i héi La Hay n¨m 1872 ®· bÞ khai trõ nghÜa Li-«ng n¨m 1834, vµo nh÷ng n¨m 40 l­u vong sang BØ, phã chñ tÞch Héi d©n khái Quèc tÕ I v× nh÷ng ho¹t ®éng chia rÏ.- 16, 31, 71, 132, 684. chñ Bruy-xen, sau c¸ch m¹ng th¸ng Hai 1848 lµ chØ huy tr­ëng ë Tuyn-l¬-ri.- 137, 138, 142, 147, 692. Ba-i-¸c (Bayard), Pi-e (kho¶ng 1475 - 1524) - hiÖp sÜ Ph¸p, ®­îc nh÷ng ng­êi ®­¬ng thêi
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 968 969 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi t «n lµ mÉu mùc vÒ lßng dòng c¶m vµ cao th­îng, vµ lµ "HiÖp sÜ kh«ng biÕt sî vµ Bai-e-r¬ ( Bayer), C¸c-l¬ (1806 - 1883) - nhµ triÕt häc duy t©m ng­êi §øc,- 580. kh«ng thÓ chª tr¸ch".- 276. Bai-lót (Baillut) - nhµ d©n chñ BØ, n¨m 1848 lµ thñ quü cña Héi d©n chñ Bruy-xen.- 186. Ba-r« (Barrot), ¤-®i-l«ng (1791 - 1873) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ t­ s¶n Ph¸p, tr­íc th¸ng Bau-¬ (Bauer), Bru-n« (1809 - 1882) - nhµ triÕt häc duy t©m §øc, mét trong nh÷ng nh©n Hai 1848 lµ thñ lÜnh ph¸i tù do ®èi lËp cña v­¬ng triÒu; th¸ng Ch¹p 1848 - th¸ng vËt næi tiÕng cña ph¸i Hª-ghen trÎ, phÇn tö cÊp tiÕn t­ s¶n; Sau n¨m 1866 lµ ng­êi M­êi 1849 ®øng ®Çu néi c¸c dùa vµo khèi ph¶n c¸ch m¹ng gåm c¸c ph¸i b¶o hoµng.- theo ph¸i tù do d©n téc chñ nghÜa.- 13, 31, 45, 127, 524, 580, 583, 587, 595, 604, 612, 162, 216, 556. 624-628. Ba-r«-s¬ (Baroche), Pi-e Giuy-l¬ ( 1802 - 1870) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ, luËt gia Ph¸p, Bau-¬ (Bauer), Ðt-ga (1820 - 1886) - nhµ chÝnh luËn §øc, thuéc ph¸i Hª-ghen trÎ, sau thuéc ph¸i B«-na-p¸c-t¬, nhiÒu lÇn tham gia néi c¸c tr­íc vµ sau cuéc chÝnh biÕn ngµy c¸ch m¹ng 1848-1849 l­u vong sang Anh, sau khi ®­îc ©n x¸ n¨m 1861 lµ quan chøc 2 th¸ng Ch¹p1851 .- 272. Phæ, em trai Bru-n« Bau-¬.- 13, 31, 45, 522, 599, 611. Ba-xti-a (Bastiat), Phrª-®ª-rÝch (1801 - 1850) - nhµ kinh tÕ häc tÇm th­êng Ph¸p, ng­êi Bau-¬ (Bauer), Hen-rÝch - nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña phong trµo c«ng nh©n §øc, mét cuång nhiÖt t¸m d­¬ng chñ nghÜa t­ b¶n.- 546. trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi chÝnh nghÜa, ñy viªn Ban chÊp Ba-xti-®¬ (Bastide), Giuy-l¬ (1800 - 1879) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ t­ s¶n vµ nhµ chÝnh hµnh trung ­¬ng Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, lµm nghÒ thî giµy; n¨m 1851 l­u luËn Ph¸p; lµ mét trong nh÷ng chñ bót cña tê b¸o céng hßa t­ s¶n "National" (1836- vong sang ¤-xt¬-r©y-li-a.- 185, 223, 227, 249, 250, 528, 860. 1846); bé tr­ëng Bé ngo¹i giao (th¸ng N¨m, th¸ng Ch¹p 1848).- 103. *Bau-¬ (Bauer), Lu-i - b¸c sÜ §øc, n¨m 1848 lµ nghÞ sÜ cña khu St«n-x¬ trong Quèc héi B¸c-ba-ru (Barbaroux), S¸c-l¬ Gi¨ng (1767 - 1794) - nhµ ho¹t ®éng trong c¸ch m¹ng t­ Phæ, thuéc c¸nh t¶; n¨m 1849 ®Õn Lu©n §«n vµ tham gia c¸c nhãm t­ s¶n trong giíi s¶n Ph¸p cuèi thÕ kû XVIII, thuéc ph¸i Gi-r«ng-®anh.- 62. l­u vong ë §øc.- 467, 468, 472, 741,765. B¸c-be (BarbÌs), ¸c-m¨ng (1809 - 1870) - nhµ ho¹t ®éng c¸ch m¹ng d©n chñ tiÓu t­ s¶n B¨m-bÐc-g¬ (Bamberger), Lu-i - kiÒu d©n §øc ë Lu©n §«n vµo nh÷ng n¨m 50 thÕ kû XIX, Ph¸p; mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o c¸c héi c¸ch m¹ng bÝ mËt trong thêi kú nÒn tæng biªn tËp b¸o "Deutsche Londoner Zeitung".- 226, 250, 325, 335, 361, 426-428, Qu©n chñ th¸ng B¶y; nhµ ho¹t ®éng tÝch cùc trong cuéc c¸ch m¹ng 1848, nghÞ sÜ Quèc 432, 435, 521, 545, 746. héi lËp hiÕn, bÞ kÕt ¸n tï chung th©n do tham gia c¸c sù kiÖn ngµy 15 th¸ng N¨m B¨m-bÐc-g¬ (Bamberger), Xi-m«n - chñ ng©n hµng Lu©n §«n, cha cña Lu-i B¨m-bÐc-g¬.- 1848, n¨m 1854 ®­îc ©n x¸; sau khi ®­îc ©n x¸ sèng l­u vong vµ Ýt l©u sau th× tõ bá 335, 426, 428. ho¹t ®éng chÝnh trÞ .- 279. Be-ri-ª (Berryer), Pi-e ¡ng-toan (1790 - 1868) - luËt s­ vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, B¸c-ten-x¬ (Bartels), A-®«n-ph¬ (1801 - 1862) - nhµ chÝnh luËn tiÓu t­ s¶n BØ, tõ n¨m trong thêi kú Céng hßa thø hai lµ ®¹i biÓu Quèc héi lËp hiÕn vµ Quèc héi lËp ph¸p, 1844 ®Õn n¨m 1846 lµ tæng biªn tËp b¸o "DÐbats Social".- 137, 140, 147, 149. thuéc ph¸i chÝnh thèng.- 536, 557. B¸c-ten-x¬ (Bartels), Giuy-l¬ - luËt s­ BØ, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, em trai A-®«n-ph¬ BÐc-ghen-rèt (Bergenroth), Guy-xt¸p A-®«n-ph¬ (1813 - 1869) - nhµ sö häc vµ nhµ chÝnh B¸c-ten-x¬.- 140. luËn §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, tham gia c¸ch m¹ng 1848 - 1849, n¨m 1850 l­u B¸c-tª-lª-mi (BarthÐlemy), £-ma-nu-en (kho¶ng 1820 - 1855) - c«ng nh©n Ph¸p, thuéc vong khái §øc.- 37, 39. ph¸i Bl¨ng-li, tham gia c¸c tæ chøc c¸ch m¹ng bÝ mËt trong thêi kú chÕ ®é Qu©n chñ BÐc-m¬-b¾c (Bermbach), A-®«n-ph¬ (1821 - 1875) - luËt s­ ë Khuªn, nhµ d©n chñ, ®¹i biÓu th¸ng B¶y vµ cuéc khëi nghÜa th¸ng S¸u 1848 ë Pa-ri, sau ®ã l­u vong sang Anh, lµ Quèc héi Phran-phuèc; ng­êi lµm chøng bªnh vùc t¹i vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o héi nh÷ng ng­êi l­u vong Ph¸p thuéc ph¸i Bl¨ng-ki Khuªn (1852); th«ng tÝn viªn cña M¸c; vÒ sau theo chñ nghÜa tù do.- 413, 414, 420. ë Lu©n §«n, gia nhËp nhãm theo chñ nghÜa bÌ ph¸i phiªu l­u Vi-lÝch-S¸p-p¬; n¨m BÐc-na ( Bernard), Xi-m«ng Phr¨ng-xoa ("BÐc-na - héi viªn c©u l¹c bé") (1817 - 1862) - 1855 bÞ xö tö v× bÞ kÕt ¸n lµ ph¹m téi h×nh sù.- 228, 230, 234, 273, 276, 282, 299, 309, nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, thuéc ph¸i céng hßa; sau khi c¸ch m¹ng 1848 thÊt 319, 321, 326, 331, 501, 559, 781-784, 802, 804. b¹i l­u vong sang Anh; n¨m 1858 bÞ ChÝnh phñ Ph¸p kÕt téi tham gia vô m­u s¸t
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 970 971 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi Na-p«-lª-«ng III cña Oãc-xi-nhi, ®­îc tßa ¸n Anh xö tr¾ng ¸n.- 562. ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n n¨m 1850, lµ mét trong nh÷ng ng­êi bÞ kÕt ¸n trong vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn (1852); sau nµy lµ ng­êi theo ph¸i d©n téc tù do BÐc-na-®èt-t¬ (Bernadotte), Gi¨ng Ba-ti-xt¬ Giuy-l¬ (1763 - 1844) - nguyªn so¸i Ph¸p, sau chñ nghÜa.- 206, 250, 253, 277, 278, 230, 330, 359, 379, 395, 399, 737, 758, 775-776, lµ vua Thôy §iÓn vµ Na Uy (1818 - 1844) d­íi tªn hiÖu lµ S¸c-l¬ XIV I-«-han.- 610. 780-786, 828, 836, 874. BÐc-nai-x¬ (Bernays), C¸c-l¬ Lót-vÝch (1815 - 1879) - nhµ chÝnh luËn §øc theo ph¸i cÊp BÕch-c¬ (Becker), I-«-han Phi-lÝp (1806 - 1886) - c«ng nh©n lµm bµn ch¶i, tham gia phong tiÕn, n¨m 1844 tham gia ban biªn tËp tê b¸o cña nh÷ng ng­êi §øc l­u vong ë Pa-ri trµo d©n chñ nh÷ng n¨m 30-40 ë §øc vµ Thôy SÜ; tham gia cuéc chiÕn tranh chèng "Vorwärts!", tê b¸o xuÊt b¶n víi sù tham gia trùc tiÕp cña M¸c; sau c¸ch m¹ng 1848- §ång minh ®Æc biÖt víi t­ c¸ch lµ sÜ quan trong qu©n ®éi Thôy SÜ; ho¹t ®éng tÝch 1849 l­u vong sang Mü.- 13, 17, 30, 31, 41, 54, 57, 58, 65, 67, 71, 76, 83-84, 108, 111, cùc trong cuéc c¸ch m¹ng 1848 - 1849; chØ huy lùc l­îng d©n qu©n Ba-®en trong 119, 122, 127-130, 134, 153, 179, 634, 676. thêi kú khëi nghÜa Ba-®en - Pphan-x¬; sau c¸ch m¹ng 1848 - 1849 chuyÓn sang BÐc-th«n-®¬ (Berthold), èt-t« - nguyªn lµ h¹ sÜ quan Phæ, sau c¸ch m¹ng 1848-1849 cã lËp tr­êng chñ nghÜa céng s¶n v« s¶n, thêi kú nh÷ng n¨m 60 ho¹t ®éng tÝch cùc quan hÖ víi nhãm Vi-lÝch - S¸p-p¬.- 535, 541. trong Quèc tÕ I, tham gia tÊt c¶ c¸c ®¹i héi cña Quèc tÕ, lµ b¹n vµ chiÕn h÷u cña Bem (Bem) Gi«-dÐp (1795 - 1850) - t­íng ng­êi Ba Lan, nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo M¸c vµ ¡ng-ghen.- 351, 748. gi¶i phãng d©n téc, tham gia cuéc khëi nghÜa nh÷ng n¨m 1830 - 1831, n¨m 1848 tham BÕch-c¬ (Becker) M¸c-x¬ I-«-dÐp (chÕt n¨m 1896) - kü s­, ng­êi tØnh Ranh, nhµ d©n chñ gia cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng ë Viªn; mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o qu©n ®éi c¸ch tiÓu t­ s¶n, tham gia cuéc khëi nghÜa Ba-®en - Pphan-x¬ n¨m 1849, sau khi khëi m¹ng ë Hung-ga-ri; sau ®ã phôc vô trong qu©n ®éi Thæ NhÜ Kú.- 279, 285, 794. nghÜa thÊt b¹i l­u vong sang Thôy SÜ, sau ®ã sang Mü.- 297, 814. Ben-tam (Bentham), Giª-rª-mi (1748 - 1832) - nhµ x· héi häc t­ s¶n Anh, nhµ lý luËn cña BÕch-c¬-r¸t (Beckerath), HÐc-man (1810 -1870) - chñ ng©n hµng §øc, mét trong nh÷ng chñ nghÜa vÞ lîi.- 20, 44. ng­êi ®øng ®Çu giai cÊp t­ s¶n vïng Ranh; ®¹i biÓu Quèc héi Phran-phuèc, thuéc ph¸i Bª-®ª-c¬ (Baedeker), I-u-li-ót Tª-«-®o (1814 - 1880) - ng­êi xuÊt b¶n vµ ph¸t hµnh s¸ch gi÷a thiªn h÷u, vµo th¸ng T¸m - th¸ng ChÝn 1848 lµ bé tr­ëng tµi chÝnh cña chÝnh tiÕn bé ng­êi §øc, n¨m 1845-1846 xuÊt b¶n t¹p chÝ "Gesellschaftsspiegel".- 15, 37, 42. phñ ®Õ chÕ.- 417, 821. Bª-r¨ng-giª (BÐranger), Pi-e Gi¨ng (1780 - 1857) - nhµ th¬ d©n chñ lín cña Ph¸p, t¸c gi¶ Bi-®Ðc-man (Biedermann), C¸c (1812 - 1901) - nhµ sö häc vµ nhµ chÝnh luËn §øc, phÇn tö cña nh÷ng t¸c phÈm trµo phóng mang tÝnh chÊt chÝnh trÞ.- 65. tù do «n hßa; n¨m 1848 lµ nghÞ sÜ Quèc héi Phran-phuèc, thuéc ph¸i gi÷a; sau nµy Bª-ta (Beta), Hen-rÝch (bót danh cña BÕt-xi-kh¬) - nhµ b¸o d©n chñ tiÓu t­ s¶n §øc, sèng theo ph¸i tù do d©n téc chñ nghÜa.- 74. l­u vong ë Lu©n §«n, ñng hé Kin-ken.- 828. Bl¨ng (Blanc), Lu-i (1811 - 1882) - nhµ x· héi häc vµ nhµ sö häc tiÓu t­ s¶n Ph¸p; n¨m BÕch (Bech), Vin-hem-min-na (chÕt n¨m 1851) - mét phô n÷ ¸o theo chñ nghÜa phiªu l­u, 1848 lµ thµnh viªn chÝnh phñ l©m thêi vµ chñ tÞch ñy ban Lóc-x¨m-buèc; ®øng trªn m¹o x­ng lµ nam t­íc phu nh©n vµ t×nh b¸o viªn chÝnh trÞ cña C«-sót; nh©n viªn cña lËp tr­êng tháa hiÖp víi giai cÊp t­ s¶n; th¸ng T¸m 1848 ®· di c­ sang Anh lµ mét c¶nh s¸t ¸o vµ Anh.- 338, 346, 488. trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o giíi l­u vong tiÓu t­ s¶n ë Lu©n §«n.-116, 131, 150-156, 160, 161, 164, 166, 169, 171, 174-179, 276-281, 289-294, 299, 305-309, 319, 326, 327, BÕch-c¬ ( Becker), Au-gu-xt¬ (1814 - 1871) - nhµ chÝnh luËn §øc, thµnh viªn Liªn ®oµn 331, 356, 359, 361, 448, 455, 458, 463, 559-565, 568, 572, 619, 691, 743, 781-784, 802, nh÷ng ng­êi chÝnh nghÜa ë Thôy SÜ, thuéc ph¸i Vai-tlinh; tham gia c¸ch m¹ng 806, 845. 1848 - 1849 ë §øc; ®Çu nh÷ng n¨m 50 l­u vong sang Mü; t¹i ®©y céng t¸c víi c¸c tê b¸o d©n chñ.- 63. *Bl¨ng-c¬ (Blank), C¸c-l¬ £-min (1817 - 1893) - th­¬ng gia §øc, nh÷ng n¨m 40 - 50 ®· tíi gÇn nh÷ng quan ®iÓm chñ nghÜa x· héi; em rÓ cña Phri-®rÝch ¡ng-ghen.- 11, 32, 51, *BÕch-c¬ ( Becker), HÐc-man Hen-rÝch ("BÕch-c¬ ®á") (1820 - 1885) - luËt s­ vµ nhµ chÝnh 193, 196, 213, 248, 637, 640, 687-700, 777-778, 846. luËn ng­êi §øc, lµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o Héi liªn hiÖp gi÷a thî vµ chñ ë Khuªn, thµnh viªn cña khu ñy vïng Ranh cña nh÷ng ng­êi d©n chñ; ng­êi xuÊt b¶n *Bl¨ng-c¬ (Blank), Ma-ri-a (1824 - 1901) - em g¸i cña Phri-®rÝch ¡ng-ghen, tõ n¨m 1845 tê "Westdeutsche Zeitung" (th¸ng N¨m 1849 - th¸ng B¶y 1850); thµnh viªn Liªn
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 972 973 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi l µ vî cña C¸c-l¬ £-min Bl¨ng-c¬.- 11, 636-638, 689, 697, 699, 779, 846. cuéc khëi nghÜa Ba-®en - Pphan-x¬ n¨m 1849, sau khi cuéc khëi nghÜa thÊt b¹i l­u vong khái n­íc §øc, tõ n¨m 1851 lµ th­¬ng gia ë Lu©n §«n; ®Çu nh÷ng n¨m 50 gia nhËp nhãm Bl¨ng-c¬ (Blank), Vin-hem (1821-1892) - ng­êi ®ång m«n cña Phri-®rÝch ¡ng-ghen, sau l­u vong tiÓu t­ s¶n Lu©n §«n; tõ n¨m 1860 quan hÖ b¹n bÌ víi M¸c vµ ¡ng-ghen .-467. ®ã lµ th­¬ng gia.- 15. Boãc-n¬ (Born), Xtª-phan (tªn thËt lµ Xi-m«n Bót-t¬-min-s¬) (1824 - 1898) - c«ng nh©n Bl¨ng-ki (Blanqui), Lu-i ¤-guy-xt¬ (1805 - 1881) - nhµ c¸ch m¹ng Ph¸p, nhµ céng s¶n xÕp ch÷ ng­êi §øc, thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, thêi kú c¸ch m¹ng kh«ng t­ëng, ng­êi tæ chøc ra nhiÒu héi bÝ mËt vµ nhiÒu vô ©m m­u lËt ®æ; tham gia 1848 - 1849 ë §øc lµ mét trong nh÷ng ®¹i biÓu ®Çu tiªn cña chñ nghÜa c¶i l­¬ng trong tÝch cùc cuéc c¸ch m¹ng 1830 vµ 1848; lµ nhµ l·nh ®¹o næi tiÕng cña phong trµo v« s¶n phong trµo c«ng nh©n §øc; sau c¸ch m¹ng ®· xa rêi phong trµo c«ng nh©n.- 157, 172, ë Ph¸p, nhiÒu lÇn bÞ kÕt ¸n tï.- 279, 319, 321, 326, 327, 361, 804. 860. *Blin-®¬ (Blind), C¸c-l¬ (1826 - 1907) - nhµ b¸o §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, tham gia * Boãc-stÕt (Bornstedt), A-®an-bÐc (1808 - 1815) - nhµ chÝnh luËn §øc, nhµ d©n chñ tiÓu phong trµo c¸ch m¹ng ë Ba-®en trong nh÷ng n¨m 1848 - 1849; nh÷ng n¨m 50 lµ mét t­ s¶n; ng­êi s¸ng lËp vµ chñ bót tê "Deutsche - Brüsseler - Zeitung" (1847-1848), sau trong nh÷ng thñ lÜnh cña giíi l­u vong tiÓu t­ s¶n §øc ë Lu©n §«n; vÒ sau theo ph¸i c¸ch m¹ng th¸ng Hai 1848 lµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o HiÖp héi d©n chñ §øc ë tù do d©n téc.- 211, 522, 523, 529, 738, 772, 773. Pa-ri; thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, bÞ khai trõ khái liªn ®oµn vµo Bl«-x¬ (Blo), Ru-®«n-ph¬ Cu-n« - thî ch¹m kh¾c thñ c«ng, tham gia phong trµo d©n chñ th¸ng Ba 1848; mét trong nh÷ng ng­êi tæ chøc qu©n ®oµn t×nh nguyÖn cña kiÒu d©n nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kû XIX.- 188, 191. §øc ë Pa-ri; qu©n ®oµn nµy ®· tham gia cuéc khëi nghÜa Ba-®en th¸ng T­ 1848; sau nµy míi râ lµ Boãc-stÕt cã quan hÖ víi c¶nh s¸t.- 136-148, 156, 164, 172-177, 187, 191, Blun-sli (Bluntschli), Gi«-han Ca-xpa (1808 - 1881) - luËt gia ng­êi Thôy SÜ vµ nhµ ho¹t 677, 693-694, 860. ®éng chÝnh trÞ cã khuynh h­íng ph¶n ®éng; mét trong nh÷ng ng­êi tæ chøc c¶nh s¸t truy lïng nh÷ng ng­êi tham gia phong trµo c¸ch m¹ng, ñy viªn ñy ban do chÝnh phñ Bíc-n¬ (Börne), Lót-vÝch (1786 - 1837) - nhµ chÝnh luËn vµ nhµ phª b×nh §øc, mét trong Thôy SÜ thµnh lËp n¨m 1843 ®Ó ®iÒu tra ho¹t ®éng cña nh÷ng ng­êi §øc l­u vong ë nh÷ng ®¹i biÓu næi tiÕng cña phe ®èi lËp cÊp tiÕn tiÓu t­ s¶n; ®Õn cuèi ®êi lµ ng­êi ñng Thôy SÜ; «ng ta còng lµ ng­êi so¹n th¶o ra b¶n b¸o c¸o ®· ®­îc c«ng bè n¨m 1843 cña hé chñ nghÜa x· héi C¬ §èc gi¸o.- 642. ñy ban nµy.- 618. Bíc-x¬ (Burns), Li-®i-a (Li-di) (1827 - 1878) - n÷ c«ng nh©n Ai-r¬-len, tham gia phong trµo gi¶i Bluy-kh¬ (Blücher), GhÐc-h¸c Lª-bª-rÕch (1742 - 1819) - thèng so¸i Phæ, n¨m 1793 -1794 phãng d©n téc Ai-r¬-len, vî thø hai cña Phri-®rÝch ¡ng-ghen; em cña Me-ri Bíc-x¬.- 250. tham gia cuéc chiÕn tranh chèng Céng hßa Ph¸p, nh÷ng n¨m 1806, 1813 - 1814 vµ 1815 Bíc-x¬ (Burns), Me-ri (chÕt n¨m 1863) - n÷ c«ng nh©n Ai-r¬-len, vî thø nhÊt cña Phri-®rÝch chØ huy qu©n ®éi trong c¸c cuéc chiÕn tranh chèng n­íc Ph¸p d­íi thêi Na-p«-lª-«ng.- ¡ng-ghen.- 173, 250, 261, 400, 640. 860. Brao-n¬-svai-g¬ (Braunschweig), C¸c-Phri-®rÝch -Au-gu-xt¬- Vin-hem (1804 - 1873) - Boi-xt¬ (Beust), Phri-®rÝch (1817 - 1899) - sÜ quan Phæ, ®· tõ chøc v× quan ®iÓm chÝnh trÞ, c«ng t­íc Brao-n¬-svai-g¬ tõ n¨m 1823, bÞ phÕ truÊt ®Çu th¸ng ChÝn 1830, di c­ ra n¨m 1848 lµ ñy viªn Ban chÊp hµnh Héi liªn hiÖp c«ng nh©n Khuªn, mét trong nh÷ng n­íc ngoµi; m­u toan quay l¹i n¾m chÝnh quyÒn d­íi sù hç trî cña mét sè quèc gia biªn tËp viªn cña tê "Neue Kölnische Zeitung" (th¸ng ChÝn 1848 - th¸ng Hai 1849), ch©u ¢u; trong nh÷ng n¨m 40 - 50 cã quan hÖ víi c¸c phÇn tö d©n chñ trong giíi l­u th¸ng M­êi 1848 lµ ®¹i biÓu cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n Khuªn t¹i §¹i héi lÇn thø vong, xuÊt b¶n tê "Deutsche Londoner Zeitung"- 233, 820. hai cña nh÷ng ng­êi d©n chñ ë BÐc-lin, n¬i «ng ®· b¶o vÖ c­¬ng lÜnh gÇn nh­ hoµn Br©y (Bray), Gi«n Phren-xÝt (1809 - 1895) - nhµ kinh tÕ häc Anh, nhµ x· héi chñ nghÜa toµn trïng hîp víi "Nh÷ng yªu s¸ch cña §¶ng céng s¶n ë §øc; n¨m 1849 tham gia kh«ng t­ëng, m«n ®å cña ¤-oen; nghÒ nghiÖp lµ c«ng nh©n in.- 122. cuéc khëi nghÜa ë Ba-®en - Pphan-x¬; sau c¸ch m¹ng l­u vong sang Thôy SÜ.- 715. Br©y-¬ (Breyer), Phri-®rÝch An-be (1812-1876) - ng­êi §øc theo chñ nghÜa tù do, nh÷ng n¨m Bon-stÕt-t¬ (Bohnstedt) - luËt gia §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, n¨m 1848 lµ mét cæ ®«ng 40 lµ b¸c sÜ ë Bruy-xen, thµnh viªn trong Héi d©n chñ Bruy-xen.- 134, 184, 187, 190. cña tê "Neue Rheinische Zeitung".- 196. Bren-ta-n« (Brentano), L«-ren-x¬ (1813 - 1891) - nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n ë Ba-®en, lµm Boãc-c¬-hai-m¬ (Borkheim), Xi-ghi-d¬-mun Lót-vÝch (1825 - 1885) - nhµ b¸o §øc, tham gia
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 974 975 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi nghÒ luËt s­; n¨m 1848 lµ ®¹i biÓu Quèc héi Phran-phuèc, thuéc c¸nh t¶; n¨m 1849 t­ s¶n; n¨m 1842 sèng ë Pa-ri, n¨m 1844 lµ ng­êi s¸ng lËp vµ lµ mét trong nh÷ng tæng ®øng ®Çu chÝnh phñ l©m thêi ë Ba-®en, sau khi cuéc khëi nghÜa Ba-®en -Pphan-x¬ thÊt biªn tËp cña b¸o "Vorwärts", n¨m 1849 l­u vong sang Mü; anh trai cña ¸c-n«n BÐc-h¸c b¹i l­u vong sang Thôy SÜ, sau ®ã sang Mü.- 818. C¸c Buèc-n¬-stai-n¬.- 57, 108, 119, 120, 129, 130, 153, 627-633. Brª-me (Bremer), Phrª-®ri-ca (1801 - 1865) - n÷ v¨n sÜ t­ s¶n ng­êi Thôy §iÓn, ng­êi s¸ng Bót-x¬ (Butz) - chñ xuÊt b¶n s¸ch ng­êi §øc ë Ha-ghen nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX.- 27. lËp ra thÓ lo¹i gäi lµ tiÓu thuyÕt gia ®×nh Thôy §iÓn.- 117. Buy-gi« §¬ la Pi-c«ng-n¬-ri (Bugeaud de la Piconnerie), T«-ma R«-be (1784 - 1849) - Bri-cuèc (Bricourt), Gi¨ng Gi«-dÐp (1805 - 1857) - c«ng chøc tßa ¸n BØ, nhµ d©n chñ t­ s¶n, nguyªn so¸i Ph¸p; theo ph¸i Oãc-lª-¨ng, nghÞ sÜ ViÖn d©n biÓu thêi kú chÕ ®é Qu©n n¨m 1847 - 1848 lµ nghÞ sÜ H¹ nghÞ viÖn.- 190. chñ th¸ng B¶y, chØ huy qu©n ®éi ®µn ¸p cuéc khëi nghÜa céng hßa ë Pa-ri n¨m 1834, mét trong nh÷ng ng­êi tæ chøc c¸c cuéc chiÕn tranh x©m l­îc An-giª-ri vµ Ma-rèc, Brèc-hau-d¬ (Brockhaus), Hen-rÝch (1804 - 1874) - chñ xuÊt b¶n ng­êi §øc, th©u tãm viÖc nh÷ng n¨m 1841-1847 lµ toµn quyÒn ë An-giª-ri, nh÷ng n¨m 1848 - 1849 lµ tæng chØ b¸n s¸ch vµ xuÊt b¶n ë Lai-pxÝch.- 76. huy qu©n ®éi An-p¬, ®¹i biÓu Quèc héi lËp ph¸p.- 693. Br«i ( Broglie), A-sin S¸c-l¬ Lª-«ng VÝch-to, c«ng t­íc (1785 - 1870) - nhµ ho¹t ®éng nhµ Buy-lèp (Bülow), §i-t¬-rÝch Hen-rÝch (1757 - 1808) - sÜ quan Phæ vµ nhµ v¨n viÕt vÒ chiÕn n­íc Ph¸p, thñ t­íng (1835 - 1836) ®¹i biÓu quèc héi lËp ph¸p (1849 - 1851), theo ph¸i tranh.- 344. Oãc-lª-¨ng.- 536. Buy-lèp (Bülow), Phri-®rÝch Vin-hem, b¸ t­íc §en-ne-vÝt-s¬ (1755 - 1816) - t­íng Phæ, Bru-tót (M¸c-cót Giu-ni-ót Bru-tót) (kho¶ng 85 - 42 tr­íc c«ng nguyªn) - nhµ ho¹t ®éng tham gia cuéc chiÕn tranh chèng n­íc Ph¸p d­íi thêi Na-p«-lª-«ng.- 344. chÝnh trÞ La M·, mét trong nh÷ng ng­êi chñ x­íng vô ©m m­u thµnh lËp n­íc céng hßa quý téc chèng l¹i Giu-li-ót Xª-da.- 495. Buy-lèp-Cum-me-rèp (Bülow-Cummerow), Ðc-n¬-xt¬ Gèt-phrÝt Ghª-oãc (1775 - 1851) - nhµ chÝnh luËn vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ ph¶n ®éng §øc, ng­êi ph¸t ng«n nh÷ng Brun (Bruhn), C¸c-l¬ (sinh n¨m 1803) - nhµ b¸o §øc, thµnh viªn cña Liªn ®oµn nh÷ng quan ®iÓm cña giíi ®Þa chñ quý téc Phæ.- 585. ng­êi céng s¶n, n¨m 1850 ®· bÞ khai trõ ra khái tæ chøc nµy; theo nhãm bÌ ph¸i phiªu l­u Vi-lÝch - S¸p-p¬; sau nµy ®øng vÒ phÝa L¸t-xan. 816, 863. Buy-sª (Buchez), Phi-lÝp (1796 - 1865) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ sö häc Ph¸p, thuéc ph¸i céng hßa t­ s¶n, mét trong nh÷ng nhµ t­ t­ëng cña chñ nghÜa x· héi C¬ §èc Bruy-ghª-man (Brüggemann), C¸c Hen-rÝch (1810 - 1887) - nhµ chÝnh luËn t­ s¶n §øc, gi¸o.- 61. thuéc ph¸i tù do; nh÷ng n¨m 1845 - 1855 lµ tæng biªn tËp tê "Kölnische Zeitung".- 356, 490. Buy-x¬ (Bucher), L«-t¸c (1817 - 1892) - quan chøc, nhµ chÝnh luËn Phæ, n¨m 1848 lµ ®¹i biÓu Quèc héi Phæ, thuéc ph¸i gi÷a thiªn t¶; sau khi c¸ch m¹ng 1848 - 1849 thÊt b¹i di Buª-l¬ (Böhler) - kiÒu d©n §øc ë Lu©n §«n vµo nh÷ng n¨m 50 cña thÕ kû XIX.- 467. c­ sang Lu©n §«n; sau nµy lµ ng­êi tù do d©n téc chñ nghÜa, ñng hé Bi-xm¸c.- 296, Bun (Buhl), Lót-vÝch (1814- ®Çu nh÷ng n¨m 80) - nhµ chÝnh luËn §øc, thuéc ph¸i Hª-ghen 325, 331, 473, 482. trÎ.- 20. BuyÕc-ghÐc-x¬ (Bürgers), Hen-rÝch (1820 - 1878) - nhµ chÝnh luËn §øc theo ph¸i cÊp tiÕn, Bun-den (Bunsen), Cri-chi-an C¸c-l¬ I-«-di-¸t, nam t­íc (1791 - 1860) - nhµ ngo¹i giao, céng t¸c viªn cña tê "Rheinische Zeitung" (1842 - 1843), n¨m 1848 lµ thµnh viªn cña nhµ chÝnh luËn vµ nhµ thÇn häc Phæ, ng­êi th©n cËn cña giíi cung ®×nh Phæ, ®¹i sø ë chi bé Khuªn cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, mét trong nh÷ng biªn tËp viªn cña Lu©n §«n (1842 - 1854).- 434. tê "Neue Rheinische Zeitung"; tõ n¨m 1850 lµ ñy viªn Ban chÊp hµnh trung ­¬ng Liªn Buèc-b«ng (triÒu ®¹i) - triÒu ®¹i vua ë Ph¸p (1589 - 1792, 1814 - 1815 vµ 1815 - 1830).- 131. ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, t¹i vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn (n¨m 1852) bÞ kÕt ¸n s¸u n¨m tï; vÒ sau theo ph¸i tiÕn bé.- 18, 41, 45, 79, 146, 181, 192, 196, 206, Buèc-n¬-stai-n¬ ( Börnstein), ¸c-n«n BÐc-h¸c C¸c (1808 - 1849) - nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n 366, 373, 395, 399, 401, 407, 416, 545, 630, 649, 674, 775, 790. §øc, mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o qu©n ®oµn t×nh nguyÖn trong giíi l­u vong ng­êi §øc ë Pa-ri, tham gia cuéc khëi nghÜa Ba-®en th¸ng T­ 1848.- 860. * Buèc-n¬-stai-n¬ (Börnstein), Hen-rÝch (1805 - 1892) - nhµ chÝnh luËn §øc, nhµ d©n chñ
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 976 977 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi C ®éng chÝnh trÞ vµ qu©n sù Ph¸p, theo ph¸i céng hßa t­ s¶n; thêi kú c¸ch m¹ng t­ s¶n Ph¸p cuèi thÕ kû XVIII tham gia ph¸i Gia-c«-banh, lµ mét trong nh÷ng ng­êi tæ chøc phßng thñ n­íc Ph¸p chèng l¹i liªn minh c¸c n­íc ch©u ¢u; n¨m 1794 tham gia cuéc chÝnh biÕn ph¶n c¸ch m¹ng ngµy 9 th¸ng Nãng.-559. * Ca-bª (Cabet), £-chiªn (1788 - 1856) - nhµ chÝnh luËn Ph¸p, ®¹i biÓu xuÊt s¾c cña chñ * Cam-pe (Campe), I-«-han I-u-li-ót Vin-hem (1792 - 1867) - th­¬ng gia b¸n s¸ch vµ chñ nghÜa céng s¶n hßa b×nh kh«ng t­ëng, t¸c gi¶ cuèn "Cuéc hµnh tr×nh tíi I-ca-ri"; nhµ xuÊt b¶n ng­êi §øc, tõ n¨m 1823 lµ mét trong nh÷ng chñ xuÊt b¶n s¸ch H¨m- nh÷ng n¨m 1841 - 1849 lµ biªn tËp viªn b¸o "Populaire".- 55, 130, 153, 455, 695. buèc "Hèp-man vµ Cam-pe"; trong nh÷ng n¨m 30 ®· xuÊt b¶n nh÷ng t¸c phÈm cña Ca-p¬-phi-g¬ (Capefigue), Gi¨ng Ba-ti-xt¬ ¤-n«-rª Ray-m«ng (1802 - 1872) - nhµ chÝnh c¸c nhµ v¨n thuéc nhãm "N­íc §øc trÎ".- 360, 525, 596, 627, 638. luËn vµ nhµ sö häc Ph¸p, thuéc ph¸i qu©n chñ.- 131. Cam-p¬-hau-den (Camphausen), Lu-®«n-ph¬ (1803 - 1890) - chñ Ng©n hµng §øc, mét Ca-p¬-r«ng (Caperon) - mét ng­êi Ph¸p l­u vong, ®Çu nh÷ng n¨m 50 cña thÕ kû XIX lµ ñy trong nh÷ng thñ lÜnh cña giai cÊp t­ s¶n tù do tØnh Ranh; th¸ng Ba - th¸ng S¸u 1848 viªn Ban chÊp hµnh Héi nh÷ng ng­êi l­u vong Ph¸p thuéc ph¸i Bl¨ng-ki ë Lu©n lµ thñ t­íng Phæ.- 700. §«n.- 230, 234, 874. Can-p¬-p¬-r¬ (Culpeper), T«-m¸t (1578 - 1662) - nhµ kinh tÕ häc t­ s¶n Anh, theo ph¸i Ca-t« (M¸c-cót Poãc-xi-ót Ca-t« cô) (234 - 149 tr­íc c«ng nguyªn) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh träng th­¬ng.- 550. trÞ vµ nhµ v¨n La M·, ®Êu tranh b¶o vÖ c¸c ®Æc quyÒn cña giíi quý téc, n¨m 184 tr­íc Can-t¬ (Kant), I-ma-nu-en (1724 - 1804) - ng­êi s¸ng lËp triÕt häc cæ ®iÓn §øc, nhµ duy c«ng nguyªn ®­îc bÇu lµ ng­êi kiÓm duyÖt, th¸i ®é kiÓm duyÖt kh¾t khe cña «ng ta t©m chñ nghÜa, nhµ t­ t­ëng cña giai cÊp t­ s¶n §øc.- 589. ®· ®­îc ng­êi ta viÕt thµnh vÌ.- 475. Ca-ve-nh¾c (Cavaignac), Lu-i ¥-gien (1802 - 1857) - t­íng vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ C¸p-p¬ (Kapp); Khri-xti-an (1798 - 1874) - nhµ triÕt häc §øc, theo ph¸i Hª-ghen trÎ, b¹n cña Lót-vÝch Phoi-¬-b¾c.- 615, 619. ng­êi Ph¸p, theo ph¸i céng hßa t­ s¶n «n hßa; nh÷ng n¨m 30 - 40 tham gia x©m l­îc An-giª-ri, n¨m 1848 lµ toµn quyÒn An-giª-ri (tõ th¸ng Ba), sau ®ã lµ bé tr­ëng quèc C¸p-p¬ (Kapp), Phri-®rÝch (1824 - 1884)- nhµ sö häc vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ §øc, nhµ phßng Ph¸p (tõ th¸ng N¨m), ®µn ¸p cùc kú d· man cuéc khëi nghÜa th¸ng S¸u cña d©n chñ tiÓu t­ s¶n, tham gia c¸ch m¹ng 1848-1849, vµo n¨m 1850 l­u vong sang c«ng nh©n Pa-ri, ®øng ®Çu chÝnh quyÒn hµnh ph¸p (th¸ng S¸u - th¸ng Ch¹p 1848).- Mü.- 484, 714, 715, 811, 830. 379, 382, 387, 391, 397, 512, 516, 537, 556. C¸t-x¬ (Kats), Gia-cèp (1804 - 1886) - c«ng nh©n BØ, nhµ v¨n, nhµ ho¹t ®éng trong phong Ca-xti-« (Castiau), A-®en-x¬n (1804-1879) - luËt gia vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ BØ, theo trµo c«ng nh©n, chÞu ¶nh h­ëng cña chñ nghÜa x· héi kh«ng t­ëng.- 137, 140. ph¸i d©n chñ t­ s¶n, nh÷ng n¨m 1843 - 1848 lµ h¹ nghÞ sÜ.- 180, 190. Chi-e (Thiers), A-®«n-ph¬ (1797 - 1877) - nhµ sö häc t­ s¶n vµ nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc C¸c-lai-l¬ (Carlyle), T«-m¸t (1795 - 1881) - nhµ v¨n, nhµ sö häc Anh, nhµ triÕt häc duy Ph¸p, thñ t­íng (1836 - 1840); n¨m 1848 lµ ®¹i biÓu Quèc héi lËp hiÕn, n¨m 1849 - 1851 t©m, ng­êi tuyªn truyÒn sïng b¸i c¸c anh hïng; thÓ hiÖn nh÷ng quan ®iÓm gÇn gòi lµ ®¹i biÓu Quèc héi lËp ph¸p, theo ph¸i Oãc-lª-¨ng; tæng thèng n­íc céng hßa (1871 - víi chñ nghÜa x· héi phong kiÕn nh÷ng n¨m 40, ®øng trªn lËp tr­êng cña chñ nghÜa 1873), tªn ®ao phñ ®èi víi C«ng x· Pa-ri.- 103, 121, 162, 305, 355, 391, 556, 557, 728, l·ng m¹n ph¶n ®éng ®Ó phª ph¸n giai cÊp t­ s¶n Anh, tham gia ®¶ng To-ri; sau n¨m 795. 1848 trë thµnh kÎ thï c«ng khai cña phong trµo c«ng nh©n.- 13, 503. Chi-e-ri (Thierry) - mét ng­êi Ph¸p l­u vong, ®Çu nh÷ng n¨m 50 thÕ kû XIX lµ ñy viªn ñy C¸c-li-ª (Carlier), Pi-e (1799 - 1858) - gi¸m ®èc c¶nh s¸t Pa-ri (1848 - 1851), theo ban héi nh÷ng ng­êi Ph¸p l­u vong theo ph¸i Bl¨ng-ki ë Lu©n §«n.- 230. ph¸i B«-na-p¸c-t¬.- 532, 536. Chi-e-ri (Thierry), ¤-guy-xtanh (1795 - 1856) - nhµ sö häc t­ s¶n Ph¸p thuéc ph¸i tù do thêi kú Phôc tÝch.- 131. C¸c-n¸p (Carnap), Gi«-han A-®«n-ph¬ - quan chøc Phæ, thÞ tr­ëng thµnh phè En-b¬-phen- ®¬ nh÷ng n¨m 1837 - 1851.- 38. Cl¸c (Clark), T«-m¸t - mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña phong trµo HiÕn ch­¬ng, sau n¨m 1848 lµ ng­êi theo chñ nghÜa c¶i l­¬ng, lµ mét trong nh÷ng l·nh ®¹o Liªn ®oµn HiÕn C¸c-n« (Carnot), La-da-r¬ Ni-c«-la (1753 - 1823) - nhµ to¸n häc vµ vËt lý häc, nhµ ho¹t
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 978 979 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi khëi nghÜa Li-«ng n¨m 1834; lµ mét trong nh÷ng ng­êi tæ chøc ra c¸c héi c¸ch m¹ng ch­¬ng toµn quèc.- 260, 279. bÝ mËt trong thêi kú nÒn Qu©n chñ th¸ng B¶y; sau C¸ch m¹ng th¸ng Hai 1848 lµ c¶nh Clai-n¬ (Klein), I-«-han Gia-cèp (sinh kho¶ng n¨m 1818) - b¸c sÜ ë Khuªn, thµnh viªn s¸t tr­ëng ë Pa-ri, ®¹i biÓu Quèc héi lËp hiÕn; th¸ng S¸u 1848 di c­ sang Anh.- 356, Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, mét trong nh÷ng bÞ c¸o t¹i vô ¸n nh÷ng ng­êi céng 559. s¶n ë Khuªn (1852); ®­îc tßa ¸n båi thÈm xö tr¾ng ¸n.- 772. C«-sta Ca-bran (Costa Cabral), An-t«-ni-u BÐc-n¸c-®u (1803 - 1889) - nhµ ho¹t ®éng nhµ Clai-xt¬ RÐt-xèp (Kleist-Retzow), Han-x¬ Hu-g« (1814 - 1892) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ n­íc ph¶n ®éng Thæ NhÜ Kú, l·nh tô cña ®¶ng qu©n chñ - t­ s¶n, thñ t­íng (1842 - Phæ, ®øng ®Çu c¸nh cùc h÷u cña ®¶ng b¶o thñ, mét trong nh÷ng ng­êi s¸ng lËp ra tê 1846, 1849 - 1851),- 383. "Neue Preuische Zeitung".- 416. C«-sót (Kossuth), La-i-èt (Lót-vÝch) (1802 - 1894) - l·nh tô phong trµo gi¶i phãng d©n téc Cl¸p-ca (Klapka), §uyÕc-gi¬ (Ghª-oãc-g¬) (1820 - 1892) - t­íng Hung-ga-ri, trong thêi kú Hung-ga-ri, l·nh ®¹o nh÷ng ng­êi d©n chñ t­ s¶n trong cuéc c¸ch m¹ng 1848 - 1849, c¸ch m¹ng 1848 - 1849 chØ huy mét ®éi qu©n c¸ch m¹ng Hung-ga-ri; n¨m 1849 sèng ®øng ®Çu chÝnh phñ c¸ch m¹ng Hung-ga-ri, sau khi c¸ch m¹ng thÊt b¹i l­u vong khái l­u vong ë n­íc ngoµi; nh÷ng n¨m 50 ®· duy tr× mèi quan hÖ víi c¸c nhãm theo ph¸i Hung-ga-ri, nh÷ng n¨m 50 t×m sù ñng hé cña c¸c nhãm theo ph¸i B«-na-p¸c-t¬.-338, B«-na-p¸c-t¬; n¨m 1867 sau khi ®­îc ©n x¸ ®· trë vÒ Hung-ga-ri.- 758. 341-342, 522, 524, 543, 554, 564, 844-845, 852. Clau-dª-vÝt-x¬ (Clausewitz), C¸c (1780 - 1831) - t­íng Phæ vµ nhµ lý luËn qu©n sù t­ s¶n C«ng-xi-®ª-r¨ng (ConsidÐrant), VÝch-to (1808 - 1893) - nhµ chÝnh luËn Ph¸p, nhµ x· héi lín nhÊt; nh÷ng n¨m 1812 - 1814 phôc vô trong qu©n ®éi Nga.- 795. chñ nghÜa kh«ng t­ëng, häc trß vµ ng­êi kÕ tôc Phu-ri-ª.- 116, 438. Clau-th¬ (Clouth), Vin-hem - chñ mét x­ëng in ë Khuªn, t¹i x­ëng nµy tõ ngµy 1 th¸ng Cèp-bÐt (Cobbett), Uy-li-am (1762 - 1835) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ nhµ chÝnh luËn S¸u ®Õn 27 th¸ng T¸m 1848 ®· in tê "Neue Rheinische Zeitung".- 698. ng­êi Anh, ®¹i biÓu xuÊt s¾c cña chñ nghÜa cÊp tiÕn tiÓu t­ s¶n, ®Êu tranh cho viÖc d©n chñ hãa chÕ ®é chÝnh trÞ cña Anh.- 159. Cl«-d¬ (Klose), G. - ng­êi §øc l­u vong ë Lu©n §«n, lµ thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, trong thêi kú x¶y ra sù ph©n liÖt trong Liªn ®oµn (1850) lµ ng­êi ñng hé Cèp-®en (Cobden), Ri-sít (1804 - 1865) - chñ x­ëng ng­êi Anh, chÝnh kh¸ch t­ s¶n, mét M¸c.- 412, 414. trong nh÷ng thñ lÜnh cña ph¸i mËu dÞch tù do vµ mét trong nh÷ng ng­êi s¸ng lËp ra *Clót-x¬ (Clu), A-®«n-ph¬ (mÊt sau n¨m 1889) - kü s­ §øc, thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng §ång minh chèng nh÷ng ®¹o luËt vÒ ngò cèc; nghÞ sÜ.- 217, 274, 367, 728, 729. ng­êi céng s¶n; n¨m 1848 lµ th­ ký cña Héi liªn hiÖp ®µo t¹o c«ng nh©n ë Ma-in-x¬; Cèt-ta (Cotta), I-«-han Ghª-oãc (1796 - 1863) - chñ nhµ xuÊt b¶n ng­êi §øc, nh÷ng n¨m n¨m 1849 di c­ sang Mü; phôc vô trong Bé t­ lÖnh h¶i qu©n ë Oa-sinh-t¬n; vµo nh÷ng 1832 - 1863 lµ chñ h·ng xuÊt b¶n s¸ch lín.- 429, 525. n¨m 50 ®· th­êng xuyªn trao ®æi th­ tõ víi M¸c vµ ¡ng-ghen, céng t¸c víi mét sè tê b¸o c«ng nh©n vµ d©n chñ §øc, Anh vµ Mü.- 552, 839, 850. Crª-me (Krämer) - kü s­ c¬ khÝ ë Bon ®Çu nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX.- 588. Coãc-ph¬ (Korff), HÐc-man - sÜ quan Phæ, n¨m 1847 bÞ ®­a ra khái qu©n ®éi v× c¸c quan Crª-mi-¬ (CrÐmieux), A-®«n-ph¬ (1796 - 1880) - luËt s­ vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ t­ s¶n ®iÓm chÝnh trÞ, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n; nh÷ng n¨m 1848 - 1849 chÞu tr¸ch nhiÖm Ph¸p, nh÷ng n¨m 40 lµ phÇn tö tù do chñ nghÜa; trong thêi kú c¸ch m¹ng 1848 lµ ñy xuÊt b¶n tê "Neue Rheinische Zeitung" , sau ®ã di c­ sang Mü.- 202, 714. viªn chÝnh phñ l©m thêi, trong thêi kú nÒn Céng hßa thø hai lµ nghÞ sÜ Quèc héi lËp hiÕn vµ Quèc héi lËp ph¸p.- 690. C«-ghen (Cohen) - vî cña C¸c-l¬ Blin-®¬.- 522, 523, 529. Cri-ghª (Kriege), HÐc-man (1820 - 1850) - nhµ b¸o §øc, ®¹i biÓu cña "chñ nghÜa x· héi C«-kh¬ (Koch), £-®u-¸c I-gn¸c - linh môc ®¹o Thiªn chóa ng­êi §øc, tham gia c¸ch m¹ng 1848 - 1849 ë §øc, nh÷ng n¨m 50 di c­ sang Mü, céng t¸c viªn cña tê "New-Yorker ch©n chÝnh", nöa sau nh÷ng n¨m 40 ®øng ®Çu nhãm nh÷ng ng­êi theo ph¸i "Chñ Staatszeitung".- 834. nghÜa x· héi ch©n chÝnh" §øc ë Niu Oãc.- 35, 37, 41, 94, 95, 101-106. C«-l«ng ( Colombo), Cri-xtèp (1451 - 1506) - nhµ hµng h¶i næi tiÕng ®· më ®­êng tíi ch©u Cri-xti-an VIII (1786 - 1848) - Vua §an M¹ch (1839 - 1848).- 79. Mü; phôc vô cho T©y Ban Nha, gèc ng­êi Giª-n¬.- 840. Cri-xti-an-xen (Christiansen), I-«-han-nÐt (1809 - 1853) - luËt gia §øc, nhµ sö häc vÒ luËt C«-si-®i-e (CaussidiÌre), M¸c (1808 - 1861) - nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n Ph¸p, tham gia cuéc La M·, gi¸o s­ Tr­êng ®¹i häc tæng hîp Ki-l¬.- 587.
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 980 981 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi Cri-xt¬ (Christ). A.- nhµ chÝnh luËn §øc, t¸c gi¶ cuèn s¸ch nhá vÒ chÕ ®é thuÕ quan b¶o nghÜa th¸ng N¨m 1849 ë §re-x®en, sau khi cuéc khëi nghÜa thÊt b¹i l­u vong sang hé.- 800, 809. Pa-ri, n¨m 1851-1855 l­u vong sang Lu©n §«n.- 482. Cr«m-oen (Cromwell), ¤-li-v¬ (1599 - 1658) - l·nh tô cña giai cÊp t­ s¶n vµ cña tÇng líp Den (Seel) - häa sÜ vÏ tranh biÕm häa ng­êi §øc, quen biÕt ¡ng-ghen vµo nh÷ng n¨m 40 quý téc t­ s¶n hãa trong thêi kú c¸ch m¹ng t­ s¶n Anh thÕ kû XVII; tõ n¨m 1653 lµ thÕ kû XIX.- 15. nhiÕp chÝnh Anh, Xcèt-len vµ Ai-r¬-len.- 277, 333. Di-ghen (Sigel), An-be (1827 - 1884) - sÜ quan ë Ba-®en, nhµ b¸o, theo ph¸i d©n chñ tiÓu t­ s¶n, tham gia phong trµo c¸ch m¹ng ë Ba-®en nh÷ng n¨m 1848 - 1849; sau khi Cru-g¬ (Krug), Vin-hem T¬-rau-gèt (1770 - 1842) - nhµ triÕt häc duy t©m §øc.- 323. c¸ch m¹ng thÊt b¹i l­u vong sang Anh, ®Õn n¨m 1853 sang Mü; tham gia cuéc Néi Crum-ma-kh¬ (Krummacher), Phri-®rÝch Vin-hem (1796 - 1868) - gi¸o sÜ §øc, môc s­ chiÕn, ®øng vÒ phÝa nh÷ng ng­êi miÒn B¾c.- 467, 474. theo thuyÕt Can-vanh, ®øng ®Çu ph¸i kiÒn thµnh ë Vóp-p¬-tan.- 13. Di-ghen (Sigel), Phran-tx¬ (1824 - 1902) - sÜ quan ë Ba-®en, theo ph¸i d©n chñ tiÓu t­ Cruy-g¬ (Crüger), HÐc-man (1820 - 1850) - mét ng­êi §øc l­u vong, héi viªn Héi d©n chñ s¶n; tham gia phong trµo c¸ch m¹ng ë Ba-®en nh÷ng n¨m 1848 - 1849, lµ tæng chØ Bruy-xen vµo n¨m 1847.- 136, 138, 142-144. huy, sau ®ã lµ phã tæng chØ huy qu©n ®éi c¸ch m¹ng Ba-®en trong thêi kú khëi Cu-danh (Cousin), VÝch-to (1792 - 1867) - nhµ triÕt häc duy t©m Ph¸p, theo chñ nghÜa nghÜa Ba-®en - Pphan-x¬ n¨m 1849; sau ®ã sèng l­u vong ë Thôy SÜ vµ Anh; n¨m chiÕt trung.- 615. 1852 rêi sang Mü, tham gia cuéc Néi chiÕn vÒ phÝa nh÷ng ng­êi miÒn B¾c; anh cña An-be Di-ghen.- 351, 385, 390, 409, 435, 448. 459, 467, 470-475, 482, 483, 495, 821. D § Da-lÐp-xki (Zalewski), C«n-xtan-tu - mét ng­êi Ba Lan l­u vong, thµnh viªn Héi d©n chñ Bruy-xen n¨m 1847.- 141. §a-na (Dana), S¸c-l¬ An-®Ðc-x¬n (1819 - 1897) - nhµ b¸o tiÕn bé Mü, mét trong nh÷ng Da-va-skª-vÝch (Sawaszkiewicz), Lª-«-p«n - mét ng­êi Ba Lan l­u vong, nh÷ng n¨m 40 biªn tËp viªn cña tê "New - York Daily Tribune" vµ "B¸ch khoa th­ míi cña n­íc sèng ë Pa-ri, ®Çu nh÷ng n¨m 50 thÕ kû XIX lµ ñy viªn ñy ban th­êng trùc cña Mü". - 496, 553, 561, 810, 833, 848, 850. nhãm d©n chñ Ba Lan ë Lu©n §«n.- 230, 235. * §a-ni-en-x¬ (Daniels), A-ma-li-a (1820 - 1895) - vî cña §a-ni-en-x¬ R«-lan.- 832. Dai-l¬ (Seiler), Xª-ba-xti-an - nhµ chÝnh luËn §øc, n¨m 1846 lµ ñy viªn ñy ban th«ng *§a-ni-en-x¬ (Daniels), R«-lan (1819 - 1855) - b¸c sÜ §øc, thµnh viªn chi bé Khuªn cña tin céng s¶n Bruy-xen, thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, tham gia cuéc Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, tõ n¨m 1850 lµ ñy viªn Ban chÊp hµnh trung ­¬ng c¸ch m¹ng 1848 - 1849 ë §øc, nh÷ng n¨m 50 l­u vong sang Lu©n §«n.- 62, 136, Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn, mét trong sè c¸c bÞ c¸o trong vô ¸n nh÷ng 138, 141, 146, 156, 163, 185, 222, 225-226, 323, 334, 647, 749, 809. ng­êi céng s¶n ë Khuªn (1852), ®­îc tßa båi thÈm xö tr¾ng ¸n; b¹n cña M¸c vµ ¡ng- Dan-kun ( Sandkuhl) - kiÒu d©n §øc ë Bruy-xen n¨m 40 thÕ kû XIX.- 136, 143. ghen.- 76, 181, 306, 338, 344, 357, 360, 394, 395, 400, 407, 421, 528, 648, 674, 739, 790, 791, 796, 832. D¾c-c¬ (Sack), C¸c Hen-rÝch (1789 - 1875) - nhµ thÇn häc ®¹o Tin lµnh ng­êi §øc, gi¸o s­ ë Bon.- 590. §a-ra-s¬ (Darasz), An-be (1808 - 1852) - nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc Ba Lan, tham gia cuéc khëi nghÜa nh÷ng n¨m 1830-1831, ho¹t ®éng tÝch cùc trong c¸c Dem-mÝch (Semmig), Phri-®rÝch HÐc-man (1820 - 1897) - nhµ v¨n §øc, gi÷a nh÷ng tæ chøc d©n chñ cña giíi l­u vong Ba Lan, ñy viªn Ban chÊp hµnh trung ­¬ng phong n¨m 40 lµ ng­êi thuéc ph¸i "Chñ nghÜa x· héi ch©n chÝnh".- 123, 124. trµo d©n chñ ch©u ¢u.- 235. Dem-p¬ (Semper), Gèt-phrÝt (1803 - 1879) - kiÕn tróc s­ ng­êi §øc, tham gia cuéc khëi §am (Damm) - nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n §øc, n¨m 1849 lµ chñ tÞch Quèc héi lËp hiÕn
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 982 983 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi Mü.- 230, 235, 249, 475, 513, 522, 528, 534, 535, 555. Ba-®en; vÒ sau sang sèng l­u vong ë Anh.- 466. §i-xra-e-li (Disraeli), Ben-gia-min, tõ n¨m 1871 lµ b¸ t­íc Bi-c¬n-xphin (1804 - 1881) - §an-t¬ A-li-ghi-e-ri (Dante Alighieri) (1265 - 1321) - nhµ th¬ vÜ ®¹i ng­êi I-ta-li-a.- 523, 591. nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc vµ nhµ v¨n Anh, mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña ®¶ng To-ri, §au-l¬ (Daul), A.- nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n §øc, tham gia cuéc khëi nghÜa Ba-®en- Pphan- nöa sau thÕ kû XIX lµ l·nh tô cña ®¶ng b¶o thñ, bé tr­ëng Ng©n khè (bé tr­ëng tµi x¬ n¨m 1849.- 748. chÝnh) (1852, 1858 - 1859 vµ 1866 - 1868), thñ t­íng (1868 vµ 1874 - 1880).- 296. §¨ng-t«ng (Danton), Gioãc-gi¬ Gi¾c-c¬ (1759 - 1794) - mét trong nh÷ng nhµ ho¹t ®éng næi §Ých-ken-x¬ (Dickens), S¸c-l¬ (1812 - 1870) - nhµ v¨n hiÖn thùc vÜ ®¹i ng­êi Anh.- 223, tiÕng trong cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n Ph¸p cuèi thÕ kû XVIII, l·nh tô cña c¸nh h÷u ph¸i 360, 364, 371, 553. Gia-c«-banh.- 62, 559. §«-hÐc-ti (Doherty), Hi-u - nhµ chÝnh luËn Ai-r¬-len, ng­êi xuÊt b¶n tê b¸o cña ph¸i Phu-ri-ª §em-bin-xki (Dembinxki), Hen-rÝch (1791 - 1864) - t­íng Ba Lan, nhµ ho¹t ®éng trong phong trµo "London Phalanx", tê b¸o nµy ®­îc xuÊt b¶n trong nh÷ng n¨m 1841 - 1843; t¸c gi¶ gi¶i phãng d©n téc, tham gia cuéc khëi nghÜa nh÷ng n¨m 1830 - 1831, mét trong nh÷ng ng­êi nh÷ng t¸c phÈm vÒ triÕt häc vµ ng÷ v¨n häc.- 57. l·nh ®¹o qu©n ®éi c¸ch m¹ng Hung-ga-ri trong thêi kú c¸ch m¹ng 1848-1849.- 342, 729. §«-lª-san (Dolleschall), L«-ren-s¬ (sinh n¨m 1790) - c¶nh s¸t ë Khuªn (1819 - 1847); ng­êi §Ðt-xte (D'Ester), C¸c Lót-vÝch I-«-han (1811 - 1859) - nhµ x· héi chñ nghÜa vµ nhµ d©n chñ kiÓm duyÖt b¸o "Rheinische Zeitung".- 379. §øc, lµm nghÒ b¸c sÜ; thµnh viªn chi bé Khuªn cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n; §«-mi-ni-cót (Dominicus), A-®«n-ph¬ - th­¬ng gia §øc, b¸c cña Ðc-n¬-xt¬ §ron-ke.- 194. n¨m 1848 lµ nghÞ sÜ Quèc héi Phæ, thuéc c¸nh t¶; tõ th¸ng M­êi 1848 lµ ñy viªn Ban chÊp hµnh trung ­¬ng héi nh÷ng ng­êi d©n chñ §øc; n¨m 1849 lµ nghÞ sÜ nghÞ viÖn thø §«-n«-van (Donovan), §a-ni-en - mét ng­êi thuéc ph¸i HiÕn ch­¬ng Anh, nh÷ng n¨m hai, thuéc c¸nh cùc t¶; gi÷ vai trß quan träng trong cuéc khëi nghÜa Ba-®en - Pphan-x¬ 40 - 50 cña thÕ kû XIX lµ mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña c¸c tæ chøc HiÕn ch­¬ng ë n¨m 1849; sau nµy l­u vong sang Thôy SÜ.- 15, 29, 79, 181, 196, 212, 305, 734, 841, 843. Lan-kª-sia.- 246, 247. §ª-lª-xe (Delessert), Ga-bri-en (1786 - 1858) - C¶nh s¸t tr­ëng ë Pa-ri (1836 - 1848).- 110, 112. §íc-bi (Derby), £-®u-¸c Gioãc-gi¬ Giª-phri XmÝt Xten-li, b¸ t­íc (1799 - 1869) - nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Anh, thñ lÜnh ®¶ng To-ri, nöa sau thÕ kû XIX lµ mét trong nh÷ng thñ §ª-mi-®èp, An-na-t«-li Ni-c«-la-ª-vÝch (1813 - 1870) - nhµ quý téc Nga, chñ mét lo¹t hÇm lÜnh cña ®¶ng b¶o thñ; thñ t­íng (1852, 1858 - 1859, 1866 - 868).- 296. má vµ xÝ nghiÖp luyÖn kim, ng­êi ®ì ®Çu khoa häc vµ nghÖ thuËt, nhµ tõ thiÖn.- 392. * §ron-ke (Dronke), Ðc-n¬-xt¬ (1822 - 1891) - nhµ chÝnh luËn §øc, lóc ®Çu lµ "ng­êi thuéc §ª-mu-lanh (Desmoulins), Ca-mi-l¬ (1760 - 1794) - nhµ chÝnh luËn Ph¸p, ng­êi ho¹t ®éng ph¸i chñ nghÜa x· héi ch©n chÝnh", sau ®ã lµ thµnh viªn cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi trong cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n Ph¸p cuèi thÕ kû XVIII, theo ph¸i Gia-c«-banh c¸nh céng s¶n vµ lµ mét biªn tËp viªn cña tê "Neue Rheinische Zeitung"; sau c¸ch m¹ng h÷u.- 84. 1848 - 1849 l­u vong sang Anh; vµo thêi kú Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n bÞ ph©n §ª-mót (Demuth), Hª-lª-na (1823 - 1890) - ng­êi gióp viÖc trong gia ®×nh vµ lµ b¹n trung liÖt lµ ng­êi ñng hé M¸c vµ ¡ng-ghen; sau nµy rêi bá ho¹t ®éng chÝnh trÞ.- 189 - 194, thµnh cña gia ®×nh M¸c.- 322. 198, 200, 212, 213, 218, 231, 236, 245, 259, 297, 304, 310, 327, 353, 358, 366, 496, 525, §Õch-c¬ (Decker) - nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n §øc, sau c¸ch m¹ng th¸ng Hai 1848 lµ ñy viªn 533, 538, 714, 722, 725, 730, 764, 765, 769, 802-806, 817, 832, 834, 874. Héi d©n chñ §øc ë Pa-ri.- 860. §ron-ke (Dronke), Ðc-n¬-xt¬ Phri-®rÝch I-«-han (1797 - 1849) - thÇy gi¸o ng­êi §øc, tõ §Õch-c¬ ( Decker), C¸c-l¬ (1784 - 1844) - t­íng §øc vµ nhµ v¨n viÕt vÒ chiÕn tranh.- 346, n¨m 1841 lµ hiÖu tr­ëng tr­êng trung häc ë Phun-®a, t¸c gi¶ mét sè t¸c phÈm vÒ triÕt 814. häc vµ lÞch sö; cha cña Ðc-n¬-xt¬ §ron-ke.- 194. §i-tx¬ (Dietz) BÐc-h¸c-®¬ (chÕt n¨m 1850) - nhµ b¸o §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n.- 209. §róc-c¬ (Drucker), Lu-i - nhµ b¸o §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, ng­êi xuÊt b¶n t¹p chÝ §i-tx¬ (Dietz), ¤-xvan-®¬ (kho¶ng 1824 - 1864) - kiÕn tróc s­ §øc ng­êi vïng Vi-xba-®en, trµo phóng ra hµng tuÇn ë Lu©n §«n "How do you do?".- 448, 825. ®· tham gia cuéc c¸ch m¹ng 1848 - 1849, sèng l­u vong ë Lu©n §«n, thµnh viªn Ban §u-l«ng (Dulon), Ru-®«n-ph¬ (1807 - 1870) - môc s­ ng­êi §øc, ñng hé phong trµo chÊp hµnh trung ­¬ng Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, sau khi liªn ®oµn ph©n liÖt "Nh÷ng ng­êi b¹n cña ¸nh s¸ng", mét phong trµo ®èi lËp víi gi¸o héi chÝnh thèng; n¨m 1850 theo nhãm bÌ ph¸i phiªu l­u Vi-lÝch - S¸p-p¬, sau nµy tham gia Néi chiÕn ë
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 984 985 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi E n¨m 1853 sang l­u vong ë Mü.- 252, 253, 430. §uª-bl¬ (Döbler), Lut-vÝch 1801 - 1864) - nhµ ¶o thuËt ng­êi ¸o, biÓu diÔn "nh÷ng c¶nh huyÒn ¶o".- 397. Ðc-men (Ermen), An-t«n- mét trong nh÷ng thµnh viªn cña C«ng ty "Ðc-men vµ ¡ng-ghen" ë §uy-buèc B¾t-l¬ (Dubourg Buttler), Phrª-®ª-rÝch, b¸ t­íc (1778 - 1850) - t­íng Ph¸p, Man-se-xt¬.- 696. tham gia tÝch cùc nh÷ng trËn chiÕn ®Êu trªn chiÕn lòy trong cuéc c¸ch m¹ng n¨m Ðc-men (Ermen), Gèt-phrÝt - mét trong nh÷ng thµnh viªn cña C«ng ty " Ðc-men vµ ¡ng-ghen" 1830, sau ®ã tõ bá ho¹t ®éng chÝnh trÞ.- 328. ë Man-se-xt¬.- 404, 777, 778. §uy-ma (Dumas), A-lÕch-xan-®r¬ (cha) (1803 - 1870) - nhµ v¨n næi tiÕng ng­êi Ph¸p.- 293. Ðc-men (Ermen), Pª-t¬ (PÝt) - mét trong nh÷ng thµnh viªn cña C«ng ty " Ðc-men vµ ¡ng-ghen" ë Man-se-xt¬.- 236, 336, 404, 425, 565, 777, 778, 791. §uy-m«ng (Dumon), Pi-e Xin-ven (1797 - 1870) - luËt s­ Ph¸p, thuéc ph¸i tù do, nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc, bé tr­ëng Bé c«ng chÝnh (1843 - 1847) vµ bé tr­ëng tµi chÝnh (1847 - Ðc-n¬-xt¬-Au-gu-xt¬ (1771-1851) - vua Han-n«-v¬ (1837 - 1851).- 451, 420. 1848); sau c¸ch m¹ng th¸ng Hai 1848 tõ bá ho¹t ®éng chÝnh trÞ.- 56. En-xn¬ (Elsner), C¸c Phri-®rÝch M«-rÝt-x¬ (1809 - 1894) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ nhµ §uy-mu-ri-ª (Dumouriez), S¸c-l¬ Phr¨ng-xoa (1739 - 1823) - t­íng Ph¸p vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh luËn Xi-lª-di, theo ph¸i cÊp tiÕn, n¨m 1848 lµ nghÞ sÜ Quèc héi Phæ, thuéc c¸nh t¶; chÝnh trÞ trong thêi kú c¸ch m¹ng t­ s¶n cuèi thÕ kû XVIII, thuéc ph¸i Gi-r«ng-®anh; trong nh÷ng n¨m 50 lµ mét trong nh÷ng biªn tËp viªn cña tê "Neue Oder-Zeitung".- 331. n¨m 1792 - 1793 chØ huy qu©n ®éi c¸ch m¹ng miÒn B¾c; th¸ng Ba 1793 ®· ph¶n béi Ðt-x¬ (Esser), Cri-xchi-an I-«-dÐp (sinh kho¶ng 1809) - c«ng nh©n §øc, thµnh viªn Héi nÒn céng hßa Ph¸p.- 517. liªn hiÖp c«ng nh©n Khuªn, n¨m 1849 lµ biªn tËp viªn tê "Freiheit, Brüderlichkeit, §uy-panh ( Dupin), ¡ng-®rª Ma-ri Gi¨ng Gi¾c-c¬ (1783 - 1865) - luËt s­ vµ nhµ ho¹t ®éng Arbeit".- 489. chÝnh trÞ Ph¸p, thuéc ph¸i Oãc-lª-¨ng, ®¹i biÓu Quèc héi lËp hiÕn (1848 - 1849) vµ chñ Ðt-x¬-len (Essellen), Cri-xchi-an (1823 - 1859) - nhµ chÝnh luËn vµ nhµ d©n chñ tiÓu t­ tÞch Quèc héi lËp ph¸p (1849 - 1851); sau theo ph¸i B«-na-p¸c-t¬.- 556. s¶n §øc, n¨m 1848 lµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n §uy-ph«-r¬ (Dufaure), Giuy-l¬ ¸c-m¨ng Xta-ni-xla (1798 - 1881) - luËt gia vµ ho¹t ®éng nhµ Phran-phuèc, biªn tËp viªn tê "Allgemeine Arbeiter-Zeitung", vÒ sau l­u vong sang n­íc Ph¸p, theo ph¸i Oãc-lª-¨ng, bé tr­ëng bé c«ng chÝnh (1839 - 1840), bé tr­ëng Bé Mü.- 175, 182, 737, 748. néi vô (1848 - 1849); sau nµy lµ mét trong nh÷ng tªn ®ao phñ ®èi víi C«ng x· Pa-ri, £-len-sluª-g¬ (Oehlenschläger), A-®am Gèt-lèp (1779 - 1850) - nhµ v¨n næi tiÕng ng­êi nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XIX lµ bé tr­ëng Bé t­ ph¸p, chñ tÞch Héi ®ång bé tr­ëng.- §an M¹ch, ng­êi ®¹i diÖn cho chñ nghÜa l·ng m¹n d©n chñ ë §an M¹ch. - 117. 216. £-vÐc-bÕch (Ewerbeck), Au-gu-xt¬ HÐc-man (1816 - 1860) - b¸c sÜ vµ nhµ v¨n §øc, l·nh §uy-p«ng §ê l'¥-r¬ (Dupon de l'Eure), Gi¾c-c¬ S¸c-l¬ (1767 - 1855) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh ®¹o chi bé Pa-ri cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi chÝnh nghÜa, vÒ sau lµ thµnh viªn cña trÞ Ph¸p, thuéc ph¸i tù do; tham gia c¸ch m¹ng t­ s¶n cuèi thÕ kû XVIII vµ c¸ch m¹ng Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, n¨m 1850 «ng ra khái Liªn ®oµn.- 11, 16, 31, 53, n¨m 1830; nh÷ng n¨m 40 ®· gÇn gòi víi nh÷ng ng­êi céng s¶n «n hßa; n¨m 1848 lµ 55, 57-60, 64-67, 72, 73, 79, 82, 95, 100, 110, 111, 125, 130, 132, 153, 155, 194, 464, chñ tÞch chÝnh phñ l©m thêi.- 690. 524, 529, 535, 623, 676, 695, 715. §uy-r« §¬ la Man-l¬ (Dureau de La Malle), A-®«n-ph¬ Giuy-l¬ Xª-®a ¤-guy-xt¬ (1777- Õch-ca-ri-ót (Eccarius), I-«-han Ghª-oãc (1818 - 1889) - thî may ng­êi §øc, nhµ ho¹t 1857) - nhµ b¸c häc, nhµ ng÷ v¨n häc vµ nhµ kh¶o cæ häc Ph¸p.- 459. ®éng næi tiÕng cña phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ, thµnh viªn cña Liªn ®oµn nh÷ng §uy-sa-ten (Duch©tel), Ta-n¬-guy S¸c-l¬ (1803 - 1867) - nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc ng­êi ng­êi chÝnh nghÜa, sau ®ã lµ Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, ñy viªn Tæng héi ®ång Ph¸p, thuéc ph¸i Oãc-lª-¨ng, bé tr­ëng néi vô (1839 - 1840, 1840 - th¸ng Hai 1848).- Quèc tÕ I, vÒ sau tham gia phong trµo c«ng liªn Anh.- 232, 250, 280, 546, 850. 110, 175. Õch-ca-ri-ót (Eccarius), I-«-han Phri-®rÝch - thî may ng­êi §øc, thµnh viªn Liªn ®oµn
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 986 987 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi nh÷ng ng­êi céng s¶n; tõ n¨m 1851 sèng l­u vong ë Lu©n §«n, trong thêi kú Liªn ®· chØ ®¹o chÝnh s¸ch ®èi néi vµ ®èi ngo¹i cña Ph¸p, ®¹i biÓu cho lîi Ých cña giai cÊp ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n bÞ ph©n liÖt lµ ng­êi ñng hé M¸c vµ ¡ng-ghen; anh cña ®¹i t­ s¶n tµi chÝnh.- 56. 210. I-«-han Ghª-oãc Õch-ca ri-ót.- 545. Gi-g« (Gigot), Phi-lÝp (1820 - 1860) - ng­êi tham gia phong trµo c«ng nh©n vµ d©n chñ BØ, * Õp-n¬ ( Ebner), HÐc-man - nhµ b¸o §øc, nh÷ng n¨m 40 - 50 thÕ kû XIX lµ ®iÖp viªn mËt thµnh viªn cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n; vµo nh÷ng n¨m 40 lµ ng­êi gÇn gòi cña c¶nh s¸t ¸o.- 429, 525, 533, 544, 548, 551, 817-828, 839-845, 852. víi M¸c vµ ¡ng-ghen.- 110, 135, 142, 149, 172, 180, 184, 187, 190, 198, 200, 643, 646. Gi-r¸c-danh (Girardin), £-min §ê (1806 - 1881) - nhµ chÝnh luËn vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ t­ s¶n Ph¸p, trong nh÷ng n¨m 30-60 lµ biªn tËp viªn (kh«ng liªn tôc) cña b¸o "Presse"; vÒ mÆt chÝnh trÞ «ng cã th¸i ®é v« nguyªn t¾c cùc ®oan; tr­íc c¸ch m¹ng 1848 «ng ®èi lËp víi chÝnh phñ cña Ghi-d«, trong thêi gian c¸ch m¹ng «ng thuéc ph¸i céng hßa t­ s¶n, lµ ®¹i biÓu Quèc héi lËp ph¸p (1850-1851); sau nµy theo ph¸i B«-na- p¸c-t¬.- 382, 387, 391, 480, 486, 536, 537. G Gia-c«-bi (Jacobi), A-bra-ham (1830 - 1919) - thÇy thuèc §øc, thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, mét trong nh÷ng bÞ c¸o trong vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn (1852), ®­îc tßa ¸n båi thÈm xö tr¾ng ¸n nh­ng vÉn tiÕp tôc bÞ giam gi÷ v× bÞ Ga-le (Galeer), An-be (1816 - 1851) - gi¸o viªn vµ nhµ v¨n Thôy SÜ; nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, buéc téi "l¨ng nhôc nhµ vua"; n¨m 1853 l­u vong sang Anh, sau ®ã sang Mü, t¹i ®©y ng­êi tham gia cuéc chiÕn tranh chèng §ång minh ®Æc biÖt ë Thôy SÜ n¨m 1847 vµ cuéc «ng tham gia tuyªn truyÒn t­ t­ëng cña chñ nghÜa M¸c trªn b¸o chÝ; tham gia cuéc khëi nghÜa Ba-®en - Pphan-x¬ n¨m 1849.- 327, 802. Néi chiÕn vÒ phe nh÷ng ng­êi miÒn B¾c, gi¸o s­ vµ chñ tÞch mét sè tæ chøc y tÕ ë Mü, G¸c-ni-ª Pa-gie-x¬ (Garnier - PagÌs), Lu-i ¡ng-toan (1803 - 1878) nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ t¸c gi¶ mét sè t¸c phÈm y häc.- 400. Ph¸p, thuéc ph¸i céng hßa t­ s¶n «n hßa, n¨m 1848 lµ thµnh viªn chÝnh phñ l©m thêi vµ Gia-c«-bi (Jacoby), I-«-han (1805 - 1877) - nhµ chÝnh luËn vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ §øc, thÞ tr­ëng Pa-ri.- 690. nhµ d©n chñ t­ s¶n; n¨m 1848 lµ mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña c¸nh t¶ trong Quèc héi Gai-g¬ (Gaiger), Vin-hem ¸c-n«n - quan chøc c¶nh s¸t Phæ, n¨m 1848 lµ dù thÈm viªn, sau Phæ; n¨m 1849 lµ nghÞ sÜ h¹ nghÞ viÖn, thuéc c¸nh cùc t¶; nh÷ng n¨m 70 ®øng vµo ®ã lµm gi¸m ®èc c¶nh s¸t ë Khuªn. - 712. hµng ngò nh÷ng nhµ d©n chñ x· héi.- 150, 422. Ge-ri-¬ (Guerrier) - nhµ x· héi chñ nghÜa Ph¸p, b¹n cña Au-gu-xt¬ HÐc-man £-vÐc-bÕch, Gia-cèp I (1566 - 1625) - vua Anh (1603 - 1625).- 80. nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX ®· gÇn gòi víi M¸c vµ ¡ng-ghen. - 16, 31, 623. Giªn-ni (Jenni) - nhµ chÝnh luËn Thôy SÜ, thuéc ph¸i cÊp tiÕn, biªn tËp viªn tê b¸o trµo GhÐc-c¬ (Gehrke) - ng­êi §øc l­u vong ë Lu©n §«n nh÷ng n¨m 50 cña thÕ kû XIX.- 467. phóng ë BÐc-n¬ "Gukkasten".- 108. GhÐc-la-kh¬ (Gerlach), Ph«n - mét trong nh÷ng ®¹i biÓu cña giíi quan liªu ph¶n ®éng Phæ; Gio¨ng-vin (Joinville), Phr¨ng-xoa PhÐc-®i-n¨ng Phi-lÝp Lu-i Ma-ri, c«ng t­íc Oãc-lª-¨ng, chñ tÞch héi ®ång thÞ chÝnh thµnh phè Khuªn (1839 - 1844). - 606. hoµng tö (1818 - 1900) - con trai vua Lu-i Phi-lÝp, sau c¸ch m¹ng th¸ng Hai n¨m 1848 Ghª-bÐc (Gebert), Au-gu-xt¬ - thî méc vïng MÕch-clen-bua, thµnh viªn cña Liªn ®oµn th¾ng lîi l­u vong sang Anh.- 692. nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Thôy SÜ, sau ®ã chuyÓn ®Õn Lu©n §«n, sau khi Liªn ®oµn bÞ Gi«-mi-ni (Jomini), H¨ng-ri (1779 - 1869) - t­íng phôc vô trong qu©n ®éi Ph¸p, sau phôc ph©n liÖt vµo n¨m 1850, «ng theo ph¸i bÌ ph¸i phiªu l­u Vi-lÝch - S¸p-p¬, lµ ñy viªn Ban vô trong qu©n ®éi Nga, nhµ lý luËn qu©n sù t­ s¶n, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ chiÕn chÊp hµnh trung ­¬ng cña ph¸i ®ã.- 230, 329, 351, 806. l­îc vµ lÞch sö qu©n sù; gèc ng­êi Thôy SÜ.- 795. Ghi-d« (Guizot), Phr¨ng-xoa Pi-e Ghi-«m (1787 - 1874) - nhµ sö häc t­ s¶n vµ nhµ ho¹t * Gi«-t¬-r¨ng (Jottrand), Luy-xiªng Lª-«-p«n (1804 - 1877) - luËt s­ vµ nhµ chÝnh luËn BØ, ®éng nhµ n­íc ng­êi Ph¸p, tõ n¨m 1840 ®Õn c¸ch m¹ng th¸ng Hai 1848 trªn thùc tÕ trong nh÷ng n¨m 40 lµ nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, chñ tÞch Héi d©n chñ Bruy-xen.- 137,
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 988 989 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi Gr«-x¬ (Gross), M¾c-nu-x¬ - nhµ chÝnh luËn §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, nh÷ng n¨m 50 140, 147, 149, 180, 182, 187, 680. thÕ kû XIX l­u vong sang Mü.- 245, 255, 259. Gi«n-x¬ ( Jones), Ðc-ne-xt¬ S¸c-l¬ (1819 - 1869) - nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña phong trµo Gru-si (Grouchy), Em-ma-nu-en, hÇu t­íc (1766-1847) - nguyªn so¸i vµ ®¹i thÇn Ph¸p, ®· c«ng nh©n Anh, nhµ th¬ v« s¶n vµ nhµ chÝnh luËn, mét trong nh÷ng l·nh tô cña c¸nh tham gia c¸c cuéc chiÕn tranh cña Na-p«-lª-«ng.- 693. t¶ cña phong trµo HiÕn ch­¬ng, mét trong nh÷ng biªn tËp viªn cña tê "Northern Star", chñ biªn tËp tê "Notes to the People" vµ "People's Paper", b¹n cña M¸c vµ ¡ng-ghen.- Grun (Grün), C¸c (1817-1887) - nhµ chÝnh luËn tiÓu t­ s¶n §øc, gi÷a nh÷ng n¨m 40 lµ ®¹i 185, 223, 225, 233, 246-248, 260, 280, 293, 298, 309, 318, 332, 364, 430-433, 532, 554. biÓu chñ yÕu cña "chñ nghÜa x· héi ch©n chÝnh"; trong thêi kú c¸ch m¹ng 1848-1849 ho¹t 803, 845, 860. ®éng nh­ mét nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, ®¹i biÓu cña Quèc héi Phæ.- 18, 53-55, 62-68, 71, 81, 82, 95-101, 103-111, 124, 125, 130-133, 408, 645. Gi«n-xt¬n ( Johnston), A-lÕch-xan-®¬ KÝt (1804 - 1871) - nhµ du lÞch, nhµ ®Þa lý vµ nhµ vÏ b¶n ®å ng­êi Anh.- 526. Gu-bÝt-x¬ (Gubitz), Phri-®rÝch Vin-hem (1786-1870) - nhµ v¨n t­ s¶n §øc vµ lµ nhµ ®iªu kh¾c gç, tõ n¨m 1817 lµ chñ nhµ xuÊt b¶n tê "Gesellschafter".- 828. Gi«n-xt¬n (Johnston), Giªm-x¬ Phin-li U-i-r¬ (1796 - 1855) - nhµ hãa häc ng­êi Anh, t¸c gi¶ mét lo¹t t¸c phÈm vÒ n«ng hãa häc.- 526. Gu-tª (GoutÐ) - ng­êi Ph¸p l­u vong, vµo ®Çu nh÷ng n¨m 50 thÕ kû XIX lµ ñy viªn ban chÊp hµnh héi nh÷ng ng­êi Ph¸p l­u vong thuéc ph¸i Bl¨ng-ki ë Lu©n §«n.- 203, 204. Giu-vª-nan (§ª-xi-mót Giu-ni-ót Giu-vª-na-lÝt) (sinh kho¶ng nh÷ng n¨m 60 - mÊt sau n¨m 127) - nhµ th¬ trµo phóng La M· næi danh.- 279. Guª-g¬ (Goegg), A-man-®u-x¬ (1820-1897) - nhµ b¸o §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, n¨m 1849 lµ thµnh viªn cña chÝnh phñ l©m thêi Ba-®en, sau khi c¸ch m¹ng bÞ thÊt b¹i di c­ G«n-hai-m¬ (Goldheim) - sÜ quan c¶nh s¸t Phæ, ®Çu nh÷ng n¨m 50 cña thÕ kû XIX lµ mét khái n­íc §øc; vµo nh÷ng n¨m 70 tham gia §¶ng d©n chñ x· héi §øc.- 380, 384, 409, trong nh÷ng nh©n viªn mËt vô Phæ ë Lu©n §«n.- 369. 418, 466-467, 470-475, 483, 773, 811, 821. Gèt-san-c¬ (Gottschalk), An-®rª-¸t (1815 - 1849) - thÇy thuèc ng­êi §øc, thµnh viªn cña Guª-rinh-g¬ (Göringer), C¸c (sinh kho¶ng 1808) - chñ qu¸n r­îu ë Ba-®en, tham gia phong chi bé Khuªn cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n; th¸ng T­ - th¸ng S¸u 1848 lµ chñ trµo c¸ch m¹ng ë Ba-®en vµo nh÷ng n¨m 1848-1849, sau khi c¸ch m¹ng thÊt b¹i sang tÞch Héi liªn hiÖp c«ng nh©n Khuªn; ®øng trªn lËp tr­êng bÌ ph¸i tiÓu t­ s¶n ®Êu sèng l­u vong ë Anh; lµ thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, sau khi Liªn ®oµn tranh chèng chiÕn l­îc vµ s¸ch l­îc cña M¸c vµ ¡ng-ghen trong c¸ch m¹ng §øc.- 181, bÞ ph©n liÖt th× theo nhãm bÌ ph¸i phiªu l­u Vi-lÝch - S¸p-p¬; chñ qu¸n r­îu ë Lu©n 204, 374, 684. §«n, n¬i tô tËp cña nh÷ng ng­êi l­u vong tiÓu t­ s¶n §øc.- 328, 350, 360, 385, 467, 524, Gèt-uyn (Godwin), Uy-li-am (1756 - 1836) - nhµ v¨n vµ nhµ chÝnh luËn tiÓu t­ s¶n ng­êi 527, 534, 539, 547. Anh, theo chñ nghÜa duy lý, mét trong nh÷ng ng­êi khëi x­íng ra chñ nghÜa v« chÝnh * Guª-x¬ (Görtz) - c«ng chøc Phæ, thÞ tr­ëng T¬-ria trong nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX.- 858, phñ.- 43-44. 859. G¬-t¬ (Goethe), I-«-han V«n-ph¬-g¨ng (1749 - 1832) - nhµ v¨n vµ nhµ t­ t­ëng vÜ ®¹i GuÕc-g©y (Görgey), ¸c-tua (1818-1916) - nhµ ho¹t ®éng qu©n sù trong c¸ch m¹ng Hung-ga- §øc.- 77, 124, 248, 250, 523, 586. ri 1848-1849, tæng t­ lÖnh qu©n ®éi Hung-ga-ri (th¸ng T­ - th¸ng S¸u 1849); dùa vµo Gr©y (Grey), Giãc-gi¬ (1799 - 1882)- nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Anh, ®¶ng viªn ®¶ng VÝch, bé tr­ëng giíi sÜ quan ph¶n ®éng vµ bé phËn ph¶n c¸ch m¹ng trong giai cÊp t­ s¶n ®Ó ngÇm ph¸ néi vô (1846 - 1852, 1855 - 1858 vµ 1861 - 1886) vµ bé tr­ëng thuéc ®Þa (1854 - 1855).- 369. ho¹i cuéc chiÕn tranh c¸ch m¹ng.- 142, 729. Grª-hªm (Graham) Giªm-x¬ R«-bíc Gioãc-gi¬ (1792 - 1861) - nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Gót-ten-bÐc (Gutenberg), I-«-han (kho¶ng 1400-1468) - nhµ ph¸t minh næi tiÕng ng­êi §øc, Anh, thuéc ph¸i Pin; nh÷ng n¨m 1841 - 1846 lµ bé tr­ëng néi vô trong chÝnh phñ cña Pin.- ng­êi s¸ng t¹o ra ph­¬ng ph¸p in s¸ch ch©u ¢u.- 485. 369. Gót-xcèp (Gutzkow), C¸c-l¬ (1811 - 1878) - nhµ v¨n §øc, mét trong nh÷ng ng­êi s¸ng lËp GrÕp-p« (Greppo), Gi¨ng Lu-i (1810-1888) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, nhµ x· héi chñ ra nhãm v¨n häc "N­íc §øc trÎ"; nh÷ng n¨m 1838-1842 lµ biªn tËp viªn t¹p chÝ nghÜa tiÓu t­ s¶n, tham gia cuéc khëi nghÜa Li-«ng n¨m 1831 vµ 1834, thêi kú nÒn céng "Telegraph für Deutschland"- 642. hßa thø hai lµ nghÞ sÜ Quèc héi lËp hiÕn vµ Quèc héi lËp ph¸p.- 785.
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 990 991 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi H ai-n¬-txen (Heinzen), C¸c (1809-1880) - nhµ chÝnh luËn §øc thuéc ph¸i cÊp tiÕn, nhµ Guym-pen (Gümpel), I-«-han Hen-rÝch - c«ng nh©n §øc, ®Çu nh÷ng n¨m 50 thÕ kû XIX l­u d©n chñ tiÓu t­ s¶n, chèng l¹i M¸c vµ ¡ng-ghen; tham gia cuéc khëi nghÜa Ba-®en - vong sang Lu©n §«n.- 555. Pphan-x¬ n¨m 1849, sau ®ã l­u vong sang Thôy SÜ, råi sau l¹i sang Anh; mïa thu Guyn-t¬ (Günther), Ghª-oãc - nhµ b¸o ng­êi §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, nh÷ng n¨m 1849- n¨m 1850 chuyÓn h¼n sang Mü.- 137, 142, 158, 173, 202, 203, 297, 324, 359, 361, 391, 1850 lµ biªn tËp viªn tê "Neue Deutsche Zeitung", nh÷ng n¨m 50 thÕ kû XIX l­u vong 413, 430, 435, 445, 470, 484-486, 498, 522, 534, 573, 575, 648, 745, 748, 790, 799, 808, sang Lu©n §«n.- 278. 815, 830, 837, 840, 863. H an-t¬ (Hunt), Tíc-n¬-t¬n Li (1810-1873) - nhµ b¸o Anh, phÇn tö cÊp tiÕn t­ s¶n,nh÷ng n¨m 40-50 tham gia phong trµo HiÕn ch­¬ng.- 554. H H anh-bÐc (Heilberg), Lu-i (sinh n¨m 1818) - nhµ b¸o §øc, nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ l­u vong ë Bruy-xen, n¨m 1846 lµ ñy viªn cña ñy ban th«ng tin céng s¶n ë Bruy-xen.- 136-141, 148, 163, 226. Ha-ghen (Hagen), C¸c-l¬ (1810-1868) - nhµ sö häc, nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ §øc, tõ n¨m H ¸p-xbuèc - xem Phran-tx¬ I-«-xÝp I. 1836 lµ phã gi¸o s­ tr­êng ®¹i häc tæng hîp ë Hai-®en-bÐc, nh÷ng n¨m 1848-1849 lµ ®¹i H¸t-tx¬-phen (Hatzfeldt), X«-phi-a, b¸ t­íc phu nh©n (1805-1881) - b¹n vµ ng­êi ñng hé biÓu Quèc héi Phran-phuèc, thuéc c¸nh cùc t¶, tõ n¨m 1855 lµ gi¸o s­ ë BÐc-n¬.- 619. L¸t-xan. - 682, 727. * H a-ghen (Hagen), Tª-«-®o (1823-1871) - thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n ë H ¸t-tx¬-phen - Vin-®en-buèc (Hatzfeldt-Wildenburg), Ðt-mun, b¸ t­íc (sinh n¨m 1798) - H¨m-buèc, chñ nhµ xuÊt b¶n tê "Neue Rheinische Zeitung. Politisch-ökonomisch chång cña X«-phi-a H¸t-tx¬-phen.- 682. Revue".- 756-761 H ¸t-xen-p¬-phlóc (Hassenpflug), Han-x¬ §a-ni-en (1794-1862) - nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Ha-s¬ (Hasse), Phri-®rÝch Ru-®«n-ph¬ (1808-1862) - nhµ thÇn häc §øc, gi¸o s­ tr­êng §¹i ph¶n ®éng §øc, n¨m 1832 lµ bé tr­ëng Bé t­ ph¸p vµ Bé néi vô ë Cuèc-hÐt-xen, n¨m häc tæng hîp Bon.- 589. 1850 lµ ng­êi ®øng ®Çu chÝnh phñ.- 812. * H¸c-ni (Harney), Gioãc-gi¬ Giuy-li-an (1817-1897) - nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c cña phong H au-®¬ (Haude) - tham gia phong trµo d©n chñ nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX ë §øc, thµnh trµo c«ng nh©n Anh, mét trong nh÷ng l·nh tô cña ph¸i HiÕn ch­¬ng; tæng biªn tËp c¸c viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, thêi kú Liªn ®oµn bÞ ph©n liÖt n¨m 1850 «ng b¸o "Northern Star", "Democratic Review", "Friend of the People", "Red Republican" theo nhãm bÌ ph¸i phiªu l­u Vi-lÝch - S¸p-p¬, n¨m 1850 lµ ph¸i viªn cña nhãm nµy ë vµ c¸c xuÊt b¶n phÈm kh¸c cña ph¸i HiÕn ch­¬ng; cã quan hÖ víi M¸c vµ ¡ng-ghen.- §øc.- 231, 232, 402, 806, 874. 107, 112, 114, 152, 164, 185, 217, 221-224, 233, 248, 250, 253, 260, 270, 271, 279-285, H au-Ýt (Howitt), Uy-li-am (1792-1879) - nhµ v¨n Anh, t¸c gi¶ nh÷ng cuèn s¸ch vÒ lÞch sö 288-301, 305-321, 365, 387, 430, 526, 531, 543, 697, 740, 784, 803, 834, 860, 873. ®¹o C¬ ®èc vµ vÒ mét sè nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c.- 396. H¸c-ni (Harney), Me-ri (chÕt n¨m 1853) - vî cña Gioãc-gi¬ Giuy-li-an H¸c-ni.- 250, 279, H au-p¬-t¬ (Haupt), HÐc-man Vin-hem (sinh kho¶ng n¨m 1831) - nh©n viªn th­¬ng m¹i 294, 305, 365. ng­êi §øc, thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, lµ mét trong nh÷ng ng­êi bÞ Hai-n¬ (Hain), Au-gu-xt¬ - ng­êi §øc l­u vong ë Lu©n §«n, thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng b¾t trong vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn, khi bÞ thÈm vÊn ®· cung khai ph¶n ng­êi céng s¶n, thêi kú Liªn ®oµn bÞ ph©n liÖt n¨m 1850 «ng ñng hé M¸c vµ ¡ng-ghen. béi, ®­îc c¶nh s¸t th¶ tr­íc khi xÐt xö, bá ch¹y sang Bra-xin.- 250, 420, 522, 528, 534- - 427, 812. 535, 540, 541, 545, 816. Hay-nau (Haynau), I-u-li-ót I-a-cèp (1786-1853) - t­íng ¸o, ng­êi ®· ®µn ¸p tµn b¹o phong * Hai-n¬ (Heine), Hen-rÝch (1797-1856) - nhµ th¬ c¸ch m¹ng vÜ ®¹i ng­êi §øc.- 73, 120, trµo c¸ch m¹ng ë I-ta-li-a vµ Hung-ga-ri nh÷ng n¨m 1848-1849.- 299, 783, 845. 126, 159, 164, 173, 217, 250, 447, 548, 563, 572, 574, 602, 627, 622-634, 641, 825. H ©u-g¬ (Haug), Ðc-n¬-tx¬ - sÜ quan ¸o, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, tham gia cuéc c¸ch m¹ng Hai-n¬ (Heine), Ma-tin-®a (1815-1883) - vî cña Hen-rÝch Hai-n¬.- 633.
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 992 993 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi 1848-1849 ë I-ta-li-a, sau khi c¸ch m¹ng thÊt b¹i l­u vong sang Anh, lµ mét trong t©m mét c¸ch hÕt søc toµn diÖn; nhµ t­ t­ëng cña giai cÊp t­ s¶n §øc.- 22, 25, 233, nh÷ng biªn tËp viªn cña tê tuÇn b¸o "Kosmos".- 202, 359, 364, 379, 385, 459, 467, 468, 454, 546, 549, 559, 581, 586, 600, 659. 471, 819, 820-821. H Õch-c¬ (Hecker) - nhµ d©n chñ §øc ë En-b¬-phen-®¬ n¨m 1848.- 192, 196. H©y-d¬ (Heise), Hen-rÝch (mÊt n¨m 1860) - nhµ chÝnh luËn vµ nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n *Hi-n¬ (Hine), L.A. - nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n ng­êi §øc, vµo nh÷ng n¨m 50 thÕ kû XIX §øc, mét trong nh÷ng biªn tËp viªn tê "Hornisse" (1848-1850), tham gia c¸ch m¹ng l­u vong sang Mü.- 259. 1848-1849 ë §øc, sau ®ã di c­ sang Anh.- 278. H iÕc-s¬ (Hirsch), Vin-hem - nh©n viªn b¸n hµng ë H¨m-buèc, vµo ®Çu nh÷ng n¨m 50 thÕ HÐc-mÐt (Hermes), C¸c Hen-rÝch (1800-1856) - nhµ chÝnh luËn ph¶n ®éng ng­êi §øc, n¨m 1842 lµ kû XIX lµ mËt vô cña c¶nh s¸t Phæ ë Lu©n §«n.- 555. biªn tËp viªn cña tê "Kölnische Zeitung", lµ mËt th¸m cña chÝnh phñ Phæ.- 594, 598. H in-l¬ (Hill), nh©n viªn v¨n phßng cña c«ng ty "Ðc-men vµ ¡ng-ghen" ë Man-xe-xt¬ HÐc-tl¬ (Hertle), §a-ni-en (sinh n¨m 1824) - nhµ b¸o §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, tham nh÷ng n¨m 50-60 thÕ kû XIX.- 339. gia cuéc khëi nghÜa Ba-®en - Pphan-x¬ n¨m 1849, n¨m 1850 l­u vong sang Mü.- 471. H «-linh-g¬ (Hollinger) - kiÒu d©n §øc ë Lu©n §«n. 473, 475. HÐc-vÕch (Herwegh), Em-ma (1871-1904) - vî cña Ghª-oãc HÐc-vÕch.- 679, 684. H «-me - nhµ th¬ sö thi cæ Hy L¹p mang tÝnh nöa truyÒn thuyÕt, t¸c gi¶ tËp "I-li-¸t" vµ * HÐc-vÕch (Herwegh), Ghª-oãc (1817-1875) - nhµ th¬ §øc næi tiÕng, nhµ d©n chñ tiÓu t­ "¤-®i-xª".- 479, 590. s¶n; sau c¸ch m¹ng th¸ng Hai 1848 lµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o HiÖp héi d©n H «-ra-xi-ót (Kinh tót H«-ra-ti-ót Phla-cót) (65 - 8 tr­íc c«ng nguyªn) - nhµ th¬ La M· næi chñ §øc ë Pa-ri, mét trong nh÷ng ng­êi tæ chøc qu©n ®oµn t×nh nguyÖn gåm nh÷ng tiÕng.- 92, 381. ng­êi l­u vong §øc ë Pa-ri; tham gia cuéc khëi nghÜa ë Ba-®en th¸ng T­ 1848; sau H èp-ph¬ (Hoff), Hen-rÝch - chñ nhµ xuÊt b¶n §øc, tham gia c¸ch m¹ng 1848-1849 ë §øc, nµy theo ph¸i L¸t-xan.- 173, 187, 602, 604, 609, 632, 634, 675-683, 694, 860. sau khi c¸ch m¹ng thÊt b¹i l­u vong sang Mü.- 484, 830. Hen-s¬ (Hentze), A.- sÜ quan §øc, thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n; sau khi H èp-stÐt-ten (Hoffstetter), Gu-xt¸p (1818-1874) - sÜ quan vµ nhµ v¨n Thôy SÜ viÕt vÒ chiÕn Liªn ®oµn bÞ ph©n liÖt vµo n¨m 1850 theo nhãm bÌ ph¸i phiªu l­u Vi-lÝch - S¸p-p¬, lµ tranh, tham gia cuéc chiÕn tranh chèng §ång minh ®Æc biÖt, n¨m 1849, chiÕn ®Êu nh©n chøng ®Ó buéc téi t¹i vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn (1852).- 745. trong qu©n ®éi cña Ga-ri-ban-®i.- 813. * HÐt-x¬ (He), M«-dÐt (1812-1875) - nhµ chÝnh luËn tiÓu t­ s¶n §øc, vµo gi÷a nh÷ng n¨m H íc-xt¬ (Hurst), Am-br«-d¬ - mét ng­êi thuéc ph¸i HiÕn ch­¬ng Anh, sau n¨m 1848 lµ 40 lµ mét trong nh÷ng ®¹i biÓu chÝnh cña "chñ nghÜa x· héi ch©n chÝnh"; sau khi Liªn nhµ c¶i l­¬ng.- 260. ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n bÞ ph©n liÖt th× gia nhËp nhãm bÌ ph¸i phiªu l­u Vi-lÝch - S¸p-p¬; vµo nh÷ng n¨m 60 ñng hé L¸t-xan.- 13, 15, 18, 20, 22, 26, 27, 35-41, 44-47, H uy-nÐc-bai (Hühnerbein), Ph.V.- mét ng­êi céng s¶n §øc, lµm nghÒ thî may; thµnh viªn 51, 53, 71, 74, 76, 94. 96, 120-125, 132, 134, 144, 157, 159, 165, 172-176, 184, 189, 194, cña ñy ban an ninh trong thêi kú khëi nghÜa ë En-b¬-phen-®¬ th¸ng N¨m 1849. -196, 619, 632, 646-650, 674, 680, 806, 874. 313. HÐt-x¬ (He), Xi-bi-la, nguyªn hä lµ Pª-s¬ (1820-1903) - vî cña M«-dÐt HÐt-x¬.- 51, 58, 71, 647, 806, 874. I Hª-be (HÐbert), Mi-sen Pi-e A-lÕch-xi (1799-1887) - luËt gia Ph¸p vµ nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc b¶o thñ, thuéc ph¸i Oãc-lª-¨ng; nghÞ sÜ ViÖn d©n biÓu (1834-1848), tõ n¨m 1841 lµ tæng kiÓm s¸t tr­ëng tßa ¸n hoµng gia, bé tr­ëng t­ ph¸p (1847- th¸ng Hai I-man (Imandt), Pª-t¬ - nhµ gi¸o ng­êi §øc, thuéc ph¸i d©n chñ, tham gia cuéc c¸ch m¹ng 1848).- 130. 1848-1849; sau khi c¸ch m¹ng thÊt b¹i, l­u vong sang Thôy SÜ, sau ®ã sang Lu©n Hª-ghen (Hegel), Ghª-oãc Vin-hem Phri-®rÝch (1770-1831) - ng­êi ®¹i diÖn lín nhÊt cña §«n; thµnh viªn cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n; ng­êi cïng chÝ h­íng víi M¸c triÕt häc cæ ®iÓn §øc, theo chñ nghÜa duy t©m kh¸ch quan, ®Ò ra phÐp biÖn chøng duy
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 994 995 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi vµ ¡ng-ghen.- 715. ®Çu tiªn cña t¹p chÝ "Neue Rheinische Zeitung. Politisch-ökonomische Revue".- 742, 755. I-u-li-ót (Julius), Gu-xt¸p (1810 - 1851) - nhµ chÝnh luËn §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, ®¹i Khuª-n¬ (Köhner), A.Ph.- häa sÜ ng­êi §øc, ng­êi quen cña ¡ng-ghen ë Pa-ri vµo nh÷ng biÓu cña "chñ nghÜa x· héi ch©n chÝnh".- 74, 78, 296, 324, 430, 448, 828-829. n¨m 40 thÕ kû XIX.- 112, 132, 164. I-ung ( Jung), A-lÕch-xan-®r¬ (1799-1884) - nhµ v¨n §øc, nhµ nghiªn cøu lÞch sö v¨n häc, * KhuÕp-pen (Köppen), C¸c Phri-®rÝch (1808-1863) - nhµ chÝnh luËn vµ nhµ sö häc cÊp nhµ chÝnh luËn, gÇn gòi víi nhãm v¨n häc "N­íc §øc trÎ".- 597. tiÕn ng­êi §øc, theo ph¸i Hª-ghen trÎ.- 57, 701. I-ung (Jung), Ghª-oãc (1814-1886) - nhµ chÝnh luËn §øc, thuéc ph¸i Hª-ghen trÎ,mét Knót §¹i ®Õ (Ka-nót §¹i ®Õ) (kho¶ng 995-1035) - vua §an M¹ch (1014-1035), ®ång thêi lµ trong nh÷ng chñ nhiÖm cña tê "Rheinische Zeitung"; nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n; n¨m vua Anh (tõ n¨m 1017) vµ Na Uy (tõ n¨m 1028).- 116. 1848 lµ nghÞ sÜ Quèc héi Phæ, thuéc c¸nh t¶.- 18, 34, 586, 598, 632, 750. I-ung-ghª (Junge), A-®«n-ph¬ Phri-®rÝch - c«ng nh©n §øc, mét trong nh÷ng nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi chÝnh nghÜa, tõ n¨m 1847 lµ thµnh viªn cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n.- 66, 82, 99, 104, 110, 125, 144, 148. L K La Xa-gra (La Sagra), Ra-m«ng §ê (1798-1871) - nhµ kinh tÕ häc t­ s¶n, nhµ sö häc vµ nhµ Ken-®an (Kendall) - hiÖu tr­ëng tr­êng phæ th«ng ë Man-se-xt¬.- 812. khoa häc tù nhiªn T©y Ban Nha, thuéc ph¸i tù do.- 177, 178. Ki-lin-xki (Kilinsky), C¸c-l¬ - kiÒu d©n Hung-ga-ri ë Lu©n §«n vµo ®Çu nh÷ng n¨m 50 thÕ La-®en-bÐc (Ladenberg), A-®an-bÐc (1798-1855) - mét trong nh÷ng ®¹i biÓu cña giíi quan kû XIX.- 754. liªu Phæ ph¶n ®éng; bé tr­ëng Bé t«n gi¸o, gi¸o dôc vµ y tÕ (th¸ng M­êi mét 1848 - Kin-ken (Kinkel), Gèt-phrÝt (1815-1882) - nhµ th¬ vµ nhµ chÝnh luËn §øc, nhµ d©n chñ th¸ng Ch¹p 1850).- 206. tiÓu t­ s¶n, tham gia cuéc khëi nghÜa Ba-®en - Pphan-x¬ n¨m 1849; bÞ tßa ¸n Phæ kÕt La-m¸c-tin (Lamartine), An-ph«ng-x¬ (1790-1869) - nhµ th¬, nhµ viÕt sö vµ nhµ ho¹t ®éng ¸n tï chung th©n, n¨m 1850 ®· trèn khái nhµ tï vµ sang sèng l­u vong ë Anh; lµ mét chÝnh trÞ Ph¸p, trong nh÷ng n¨m 40 lµ mét phÇn tö céng hßa t­ s¶n; n¨m 1848 lµm bé trong nh÷ng thñ lÜnh cña giíi l­u vong tiÓu t­ s¶n ë Lu©n §«n, ®· tiÕn hµnh ®Êu tr­ëng ngo¹i giao vµ trªn thùc tÕ lµ ng­êi ®øng ®Çu chÝnh phñ l©m thêi.- 151, 155, 166, tranh chèng M¸c vµ ¡ng-ghen.- 232. 296, 325, 332, 334, 351, 359, 364, 378-382, 385, 191, 620, 688, 690. 396, 397, 409, 430, 460, 467-484, 495, 499, 514, 521, 534, 539, 553, 554, 725, 786, 799, La-m¬-ne (Lamennais), Phª-li-xi-tª (1782-1854) - linh môc Ph¸p, nhµ chÝnh luËn, mét trong 811, 819-826, 829, 839-843, 852. nh÷ng nhµ t­ t­ëng cña chñ nghÜa x· héi Thiªn chóa gi¸o.- 486. Kin-ken (Kinkel), I-«-han-na, nguyªn hä lµ Mèc-ken (1810-1858) - n÷ v¨n sÜ §øc, vî cña L¸t-xan (Lassalle), PhÐc-®i-n¨ng (1825-1864) - nhµ chÝnh luËn tiÓu t­ s¶n, luËt s­ §øc, Gèt-phrÝt Kin-ken.- 378, 385, 390, 820, 821. nh÷ng n¨m 1848-1849 tham gia phong trµo d©n chñ tØnh Ranh; ®Çu nh÷ng n¨m 60 Khæng Tö (551-479 tr­íc c«ng nguyªn) - nhµ triÕt häc Trung Quèc næi tiÕng thêi cæ ®¹i, tham gia phong trµo c«ng nh©n, lµ mét trong nh÷ng ng­êi s¸ng lËp ra Tæng héi c«ng ng­êi lËp ra häc thuyÕt ®¹o ®øc - chÝnh trÞ tiÕn bé so víi thêi «ng.- 824. nh©n §øc (1863); lµ ng­êi ñng hé chÝnh s¸ch thèng nhÊt n­íc §øc "tõ bªn trªn" d­íi Khuª-l¬ (Köhler), I. - chñ ng©n hµng ë Gi¬-ne-v¬ nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kû XIX.- 198, 199. quyÒn thèng trÞ cña n­íc Phæ ph¶n c¸ch m¹ng; lµ ng­êi më ®Çu cho khuynh h­íng c¬ héi chñ nghÜa trong phong trµo c«ng nh©n §øc.- 727, 739. Khuª-l¬ (Köhler), I.E.M.- chñ nhµ in ë H¨m-buèc, t¹i nhµ in nµy n¨m 1850 ®· in nh÷ng sè
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 996 997 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi l­u vong ë Bruy-xen.- 180. Lau-x¬ (Lautz) - chñ ng©n hµng ë T¬-ri-a nh÷ng n¨m 50 cña thÕ kû XIX.- 334. LÝp-nÕch (Liebknecht), Vin-hem (1826-1900) - nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña phong trµo L¨ng-®«n-ph¬ (Landolphe) - nhµ x· héi chñ nghÜa tiÓu t­ s¶n ng­êi Ph¸p, sèng l­u vong ë c«ng nh©n §øc vµ phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ, tham gia cuéc c¸ch m¹ng 1848 -1849, Lu©n §«n; sau khi Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n ph©n liÖt n¨m 1850, «ng theo thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, mét trong nh÷ng ng­êi s¸ng lËp vµ lµ nhãm bÌ ph¸i phiªu l­u Vi-lÝch - S¸p-p¬.- 276, 277, 280, 290, 295 - 299, 308, 314, 316, l·nh tô cña §¶ng d©n chñ x· héi §øc; b¹n vµ b¹n chiÕn ®Êu cña M¸c vµ ¡ng-ghen. - 320, 323, 325, 785. 237, 325, 344, 250, 408-410, 418, 427, 460, 476, 496, 523, 876. *Le-xc¬ (Leske), C¸c Vin-hem - chñ xuÊt b¶n vµ ph¸t hµnh s¸ch ng­êi §øc vµo nh÷ng L«i-®¬ (Loyd), Xa-mu-en Gi«n-x¬, nam t­íc ¤-v¬-xt¬n ( 1796-1883) - chñ Ng©n hµng Anh, n¨m 40-50 thÕ kû XIX.- 28, 42, 77, 86, 105-108, 632, 649-654, 731. nhµ kinh tÕ häc t­ s¶n, ng­êi ñng hé tr­êng ph¸i mang tªn "nh÷ng nguyªn t¾c vÒ l­u Le-xn¬ (Lessner), Phri-®rÝch (1825-1910) - nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n §øc th«ng tiÒn tÖ".- 256, 261. vµ quèc tÕ; lµm nghÒ thî may; thµnh viªn cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, tham L¬-®ruy- R«-lanh (Ledru-Rolin), A-lÕch-x¨ng-®r¬ ¤-guy-xt¬ (1807-1874)- nhµ chÝnh luËn gia c¸ch m¹ng 1848-1849, t¹i vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn (1852) bÞ xö 3 n¨m tï, tõ n¨m 1856 sèng l­u vong ë Lu©n §«n; ñy viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ I, b¹n vµ vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, mét trong nh÷ng l·nh tô cña ph¸i d©n chñ tiÓu t­ b¹n chiÕn ®Êu cña M¸c vµ ¡ng-ghen.- 430. s¶n, chñ bót b¸o "RÐforme"; n¨m 1848 lµ thµnh viªn chÝnh phñ l©m thêi, nghÞ sÜ Quèc héi lËp hiÕn vµ Quèc héi lËp ph¸p, t¹i ®©y «ng ®øng ®Çu ph¸i Nói; sau cuéc biÓu t×nh Len-khen - xem §ª-mót, Hª-lª-na. ngµy 13 th¸ng S¸u 1849 l­u vong sang Anh, lµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o giíi Lª-man ( Lehmann), An-be - c«ng nh©n §øc ë Lu©n §«n, nhµ ho¹t ®éng tÝch cùc cña Liªn l­u vong tiÓu t­ s¶n ë Lu©n §«n.- 171, 230, 234, 271, 276, 282, 283, 289, 292, 309, ®oµn nh÷ng ng­êi chÝnh nghÜa vµ Héi gi¸o dôc cña c«ng nh©n §øc ë Lu©n §«n, sau ®ã 356, 386, 438, 467, 470, 471, 486, 487, 536, 560, 567, 688-691, 781, 783, 803, 819, 841. lµ thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n; sau khi Liªn ®oµn bÞ ph©n liÖt n¨m L¬-ru (Leroux), Pi-e (1797-1871) - nhµ chÝnh luËn tiÓu t­ s¶n Ph¸p, nhµ x· héi chñ nghÜa 1850, «ng theo nhãm bÌ ph¸i phiªu l­u Vi-lÝch - S¸p-p¬, lµ ñy viªn ban chÊp hµnh kh«ng t­ëng, mét trong nh÷ng ®¹i biÓu cña chñ nghÜa x· héi C¬ §èc gi¸o.- 60, 615, 743. trung ­¬ng cña ph¸i nµy.- 227. Lu-i XVIII (1755-1824) - vua Ph¸p (1814-1815 vµ 1815-1824).- 610. Lª-man (Lehmann), Au-gu-xt¬ Phri-®rÝch Gèt-lÝp (sinh n¨m 1819) - thî giÇy ng­êi §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, cã quan hÖ víi Vi-lÝch, do tham gia c¸ch m¹ng 1948-1849 ®· Lu-i Na-p«-lª-«ng - xem Na-p«-lª-«ng III. bÞ buéc téi lµ ph¶n quèc vµ n¨m 1851 bÞ kÕt ¸n tö h×nh nh­ng ®­îc thay b»ng ¸n tï Lu-i Phi-lÝp (1773-1850) - c«ng t­íc Oãc-lª-¨ng, vua Ph¸p (1830-1848).- 323, 610, 678, 692. chung th©n.- 389. Lu-i-Phi-lÝp-An-be , c«ng t­íc Oãc-lª-¨ng, b¸ t­íc Pa-ri (1838-1894) - ch¸u vua Ph¸p Lu-i- * Lª-«-p«n I (1790-1865) - vua BØ (1831-1865).- 120, 519, 857. Phi-lÝp, ng­êi theo ®uæi ng«i vua Ph¸p.- 728. Li-bÝch (Liebig), I-u-xtót (1803-1873) - nhµ b¸c häc xuÊt s¾c ng­êi §øc, mét trong nh÷ng Lu-the (Luther), M¸c-tin (1483-1546) - nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña Phong trµo c¶i c¸ch t«n ng­êi s¸ng lËp ra ngµnh n«ng hãa.- 526. gi¸o, ng­êi s¸ng lËp ra ®¹o Tin lµnh (gi¸o ph¸i Lu-the) ë §øc, nhµ t­ t­ëng cña tÇng líp Li-e-vr¬ (LiÌvre) ¥-gien - nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n Ph¸p, sèng l­u vong ë Mü, nh÷ng n¨m thÞ d©n §øc.- 433. 40 thÕ kû XIX lµ ng­êi ñng hé HÐc-man Cri-ghª.- 815. Lu-xi-ót (Lucius) - luËt s­ vµ nhµ chÝnh luËn §øc, nh©n chøng t¹i vô ¸n nh÷ng ng­êi céng Li-s¬ (Leach), Giªm-x¬ - nhµ ho¹t ®éng phong trµo c«ng nh©n Anh, lµ thî dÖt, lµ mét trong s¶n ë Khuªn (1852).- 385. nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o c¸c tæ chøc HiÕn ch­¬ng ë Lan-kª-sia, sau n¨m 1848 lµ ng­êi Luª-khen (Löllchen) - chñ qu¸n r­îu ë Khuªn nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX.- 15. theo chñ nghÜa c¶i l­¬ng.- 246, 247, 260. * Luª-ven-tan (Löwenthal) - chñ nhµ xuÊt b¶n ng­êi §øc vµo nh÷ng n¨m 40-50 thÕ kû XIX.- Li-xt¬ (List), Phri-®rÝch (1789-1846) - nhµ kinh tÕ häc t­ s¶n tÇm th­êng §øc, ng­êi 30, 76, 525, 544, 548-552, 573, 634. tuyªn truyÒn chÝnh s¸ch thuÕ quan b¶o hé cùc ®oan.- 20, 45, 94. Luª-v¬ (Löwe), Vin-hem (th­êng hay ®­îc gäi lµ Luª-v¬ Ph«n Can-b¬, v× ®· ®­îc khu Lui-bli-n¬ (Lubliner), Lót-vÝch - nhµ c¸ch m¹ng Ba Lan, lµm nghÒ luËt s­, n¨m 1848 sèng
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 998 999 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi Can-b¬ ë Phæ bÇu vµo Quèc héi Phran-phuèc) (1814-1886) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh b¹n vµ ng­êi gióp ®ì trung thµnh cña M¸c.- 16, 34, 159, 180, 188, 214, 219-225, 232, trÞ, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n §øc, phã chñ tÞch quèc héi Phran-phuèc, thuéc c¸nh t¶, 236, 249, 253, 295, 333-335, 345, 352, 357, 361, 370, 406, 429, 479, 553, 608, 611, 617, sau khi "bän tay ch©n" cña Quèc héi chuyÓn vÒ Stót-g¸t, «ng ®­îc bÇu lµm chñ tÞch 632, 647, 679, 684, 685, 723-726, 730, 732, 744, 752, 770, 773, 775, 809, 832-835, 848, quèc héi, sau khi c¸ch m¹ng thÊt b¹i «ng dêi n­íc §øc ra sèng l­u vong ë n­íc 857-877. ngoµi, sau khi ®­îc ©n x¸ n¨m 1861 ®· trë vÒ §øc, theo ph¸i tiÕn bé.- 556, 562, 840, M¸c (Marx) Gien-ni (1844-1883) - con g¸i ®Çu cña C¸c M¸c, sau lµ nhµ b¸o, nhµ ho¹t 842. ®éng cña phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ, ®ãng vai trß lín trong cuéc ®Êu tranh cña Luy-®¬ (Lüders), Vin-hem - nhµ chÝnh luËn §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, nh÷ng n¨m 40 nh©n d©n Ai-r¬-len giµnh ®éc lËp d©n téc; tõ n¨m 1872 lµ vî cña S¸c-l¬ L«ng-ghª.- thÕ kû XIX lµ céng t¸c viªn cña mét sè tê b¸o d©n chñ, sau ®ã sèng l­u vong ë Lu©n 774, 861, 867-871, 877. §«n. - 467. M¸c (Marx), Hen-ri-Ðt-ta (1787-1863) - mÑ cña C¸c M¸c.- 320, 333, 608, 655. Luy-ninh (Lüning), èt-t« (1818-1886) - b¸c sÜ vµ nhµ chÝnh luËn ng­êi §øc, gi÷a nh÷ng M¸c (Marx), Hen-rÝch Gvi-®« ("Phèc-xÝch") (1849-1850) - con trai C¸c M¸c.- 221, 222, 232, n¨m 40 lµ ®¹i biÓu cña "chñ nghÜa x· héi ch©n chÝnh"; sau n¨m 1886 theo ph¸i tù do 744, 863, 867-868. d©n téc.- 77, 189, 218, 220, 229, 723, 770, 860, 872. M¸c (Marx), Lau-ra (1845-1911) - con g¸i thø hai cña C¸c M¸c, tõ n¨m 1868 lµ vî cña P«n La-ph¸c-g¬; nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Ph¸p.- 861, 867-871, 877. M¸c (Marx), Phran-xi-xca (1851-1852) - con g¸i C¸c M¸c.- 338. M¸c- Gr¸t (MacGrath), Phi-lÝp - nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo HiÕn ch­¬ng, vµo nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kû XIX lµ ñy viªn Ban chÊp hµnh héi HiÕn ch­¬ng toµn quèc, sau n¨m 1848 theo ph¸i c¶i l­¬ng.- 260. M M¸c-Grª-go ( MacGregor), Gi«n (1797-1857) - nhµ thèng kª häc ng­êi Anh, theo ph¸i mËu dÞch tù do, ng­êi s¸ng lËp vµ lµ mét trong nh÷ng gi¸m ®èc cña ng©n hµng hoµng gia Anh (1849-1856), t¸c gi¶ cña mét lo¹t c¸c t¸c phÈm vÒ thèng kª. - 833. M¸c-hai-nª-ke (Marheineke), Phi-lÝp C«n-r¸t (1780-1846) - nhµ thÇn häc §øc theo ®¹o Tin Ma-ra-xt¬ (Marrast), ¸c-m¨ng (1801-1852) - nhµ chÝnh luËn, nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, lµnh vµ nhµ sö häc ®¹o C¬ §èc, theo ph¸i Hª-ghen c¸nh h÷u.- 595. mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña ph¸i céng hßa t­ s¶n «n hßa, tæng biªn tËp b¸o "National", n¨m 1848 lµ thµnh viªn chÝnh phñ l©m thêi vµ thÞ tr­ëng Pa-ri, chñ tÞch Quèc héi lËp M¸c-pha-r¬-lin (Macpharlane), £-len - céng t¸c viªn tÝch cùc cña tê "Democratic Review" hiÕn (1848-1849).- 103, 132, 690, 692. (1849-1859) vµ tê "Red Republican" (1850), do Gioãc-gi¬ Giuy-li-an H¸c-ni, thñ lÜnh ph¸i HiÕn ch­¬ng c¸ch m¹ng, xuÊt b¶n, ng­êi dÞch "Tuyªn ng«n cña §¶ng céng s¶n" Ma-ri (Marie), A-lÕch-x¨ng-®r¬ (1795-1870) - luËt s­ vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, sang tiÕng Anh.- 295-296, 874. thuéc ph¸i céng hßa t­ s¶n «n hßa; n¨m 1848 lµ bé tr­ëng bé c«ng chÝnh trong chÝnh phñ l©m thêi, sau ®ã lµ bé tr­ëng Bé t­ ph¸p trong chÝnh phñ cña Ca-ve-nh¾c.- 690. M¸c-tanh ®uy No (Martin du Nord), Ni-c«-la PhÐc-®i-n¨ng (1790-1847) - luËt s­ vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p; tõ n¨m 1840 lµ bé tr­ëng t­ ph¸p vµ v¨n ho¸, ®¹i biÓu cña Ma-ri-a II ®a Gl«-ri-a (1819-1853) - n÷ hoµng Bå §µo Nha (1826-1828 vµ 1834-1853).- 384. giai cÊp t­ s¶n tµi chÝnh.- 129. Ma-xtÕch-x¬ (Masters), Gi.U. - chñ qu¸n r­îu ë Lu©n §«n.- 853. M¸c-ten-x¬ (Martens), I-«-a-sim Phri-®rÝch (kho¶ng 1804-1877) - thî méc ng­êi §øc, M¸c (Marx), Ðt-ga ("Mu-s¬") (1847-1855) - con trai C¸c M¸c.- 233, 388, 394, 861, 867, thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi chÝnh nghÜa, mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o 871, 877. Héi gi¸o dôc cña c«ng nh©n ë H¨m-buèc vµ chi bé H¨m-buèc cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n.- 415, 465. * M¸c (Marx), Gien-ni, nguyªn hä lµ Ph«n Ve-xt¬-pha-len (1814-1881) - vî C¸c M¸c, ng­êi
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1000 1001 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi Man-t¬-l¬ (Mantle), Gioãc-gi¬ Gi«-dÐp - nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo HiÕn ch­¬ng, vµo gi÷a nh÷ng n¨m 40 theo ph¸i "chñ nghÜa x· héi ch©n chÝnh".- 54. n¨m 1851 lµ ®¹i biÓu dù Héi nghÞ ®¹i biÓu cña ph¸i HiÕn ch­¬ng ë Man-se-xt¬ vµ MÐt-tÐc-nÝch (Metternich), Clª-men-x¬, hoµng tö (1773-1859) - nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc vµ §¹i héi cña ph¸i HiÕn ch­¬ng ë Lu©n §«n.- 259, 260. ngo¹i giao ¸o, phÇn tö ph¶n ®éng; bé tr­ëng ngo¹i giao (1809-1821) vµ thñ t­íng Man-toi-phen (Manteuffel), èt-t« Tª-«-®o, nam t­íc (1805-1882), nhµ ho¹t ®éng nhµ (1821-1848), mét trong nh÷ng ng­êi tæ chøc ra Liªn minh thÇn th¸nh.-230, 815. n­íc Phæ, ®¹i biÓu cña giíi quý téc quan liªu, bé tr­ëng bé néi vô (1848 -1850), thñ Mª-li-nª ( Mellinet), Phr¨ng-xoa (1769-1852) - t­íng BØ; ng­êi d©n téc Ph¸p; tham gia tÝch t­íng vµ bé tr­ëng Bé ngo¹i giao (1850-1858).- 447. cùc vµo cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n BØ n¨m 1830 vµ phong trµo d©n chñ ë BØ, chñ tÞch danh Man-tót (Malthus), T«-m¸t R«-bíc (1766-1834) - linh môc Anh, nhµ kinh tÕ häc, nhµ t­ dù cña Héi d©n chñ Bruy-xen, mét trong nh÷ng bÞ c¸o trong vô ¸n ë Ri-xc«n Tu, bÞ kÕt t­ëng cña tÇng líp quý téc ®Þa chñ t­ s¶n hãa, kÎ t¸n d­¬ng chñ nghÜa t­ b¶n, lµ ng­êi ¸n tö h×nh, sau ®­îc thay b»ng 30 n¨m tï giam; ®­îc ©n x¸ th¸ng ChÝn 1849.- 137. tuyªn truyÒn thuyÕt d©n sè cã tÝnh chÊt chèng nh©n lo¹i.- 241, 242, 458. Mª-nª-ni-ót A-gri-pa (mÊt n¨m 493 tr­íc c«ng nguyªn)- nhµ quý téc La M·.-446. Manh-x¬ (Maynz), C¸c Gu-xt¸p (1812-1882) - luËt gia §øc, gi¸o s­ tr­êng §¹i häc tæng Mi-ª-rèt-xl¸p-xki (Mieroslawski), Lót-vÝch (1814 - 1878) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ qu©n hîp Bruy-xen, héi viªn Héi d©n chñ Bruy-xen.- 180, 185-190. sù Ba Lan, tham gia cuéc khëi nghÜa Ba Lan nh÷ng n¨m 1830-1831; l·nh ®¹o cuéc M¸t-di-ni (Mazzini), Giu-dÐp (1805-1872) - nhµ c¸ch m¹ng, nhµ d©n chñ t­ s¶n I-ta-li-a, khëi nghÜa ë P«-d¬-nan n¨m 1848, sau ®ã l·nh ®¹o cuéc ®Êu tranh cña nghÜa qu©n ë mét trong nh÷ng l·nh tô cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc I-ta-li-a, n¨m 1849 ®øng Xi-xin; trong thêi kú diÔn ra cuéc khëi nghÜa Ba-®en - Pphan-x¬ n¨m 1849 chØ huy ®Çu chÝnh phñ l©m thêi n­íc Céng hßa La M·, n¨m 1850 lµ mét trong nh÷ng ng­êi tæ qu©n ®éi c¸ch m¹ng; vµo nh÷ng n¨m 50 ®i t×m sù ñng hé ë ph¸i B«-na-p¸c-t¬; ®Çu chøc Ban chÊp hµnh trung ­¬ng phong trµo d©n chñ ch©u ¢u ë Lu©n §«n; trong cuéc khëi nghÜa Ba Lan n¨m 1863 chØ huy c¸c ®éi nghÜa binh, sau ®ã l­u vong sang nh÷ng n¨m 50 ®Êu tranh chèng sù can thiÖp cña n­íc Ph¸p d­íi chÝnh thÓ cña B«-na- Ph¸p.- 748. p¸c-t¬ vµo cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc cña nh©n d©n I-ta-li-a.- 230-236, 252, Mi-ken (Miquel), I-«-han (1828-1901) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ §øc, nh÷ng n¨m 40 lµ 271, 282, 283, 290, 291, 328, 331, 356, 375, 386, 388, 391, 408, 418, 467, 470-471, 487, thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n; sau nµy theo ph¸i d©n téc - tù do.- 364, 495, 499, 536, 542, 564, 784, 803, 819, 820, 831, 842. 374, 403, 407, 413, 415, 419, 421. May-en (Meyen), £-®u-a (1812-1870) - nhµ chÝnh luËn §øc, theo ph¸i Hª-ghen trÎ; nhµ Mi-ni-ª (Mignet), Phr¨ng-xoa ¤-guy-xt¬ Ma-ri (1796-1884) - nhµ sö häc Ph¸p theo quan d©n chñ tiÓu t­ s¶n, sau khi cuéc c¸ch m¹ng 1848-1849 thÊt b¹i ®· sèng l­u vong ë ®iÓm cña giai cÊp t­ s¶n tù do, chuyªn vÒ thêi kú Phôc h­ng.- 131. Anh; sau nµy theo chñ nghÜa tù do d©n téc.- 31, 32, 281, 379, 383, 386, 447, 459, 467, Mi-sen (Michel), Lu-i Cri-d«-xt¬m (1797-1853) - luËt gia vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, 468 473, 483, 539, 594, 601-604, 806, 818, 840, 843. phÇn tö céng hßa tiÓu t­ s¶n, ®¹i biÓu Quèc héi lËp ph¸p (1849-1851), thuéc ph¸i Nói.- May-¬ (Mayer), A-®«n-ph¬ - mét ng­êi §øc l­u vong ë Lu©n §«n, ®Çu nh÷ng n¨m 50 thÕ 486. kû XIX lµ ñy viªn ñy ban l­u vong cña §¶ng d©n chñ x· héi thuéc Héi gi¸o dôc cña c«ng nh©n §øc ë Lu©n §«n.- 230. Mi-sl¬ (Michelet), Giuy-l¬ (1798-1874) - nhµ sö häc tiÓu t­ s¶n næi tiÕng ng­êi Ph¸p, t¸c gi¶ mét lo¹t t¸c phÈm vÒ lÞch sö Ph¸p; n¨m 1848 ph¶i rêi bôc gi¶ng do cã nh÷ng quan May-¬ (Mayer), £-®u-¸c - luËt s­ ë Khuªn, ñy viªn ñy ban theo dâi b¸o "Rheinische ®iÓm d©n chñ vµ chèng chñ nghÜa gi¸o quyÒn.- 174. Zeitung".- 598. MiÕc-b¾c (Mirbach), èt-t« - sÜ quan ph¸o binh Phæ ®· gi¶i ngò, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, M¾c- Cu-lèc (MacCulloch), Gi«n Ram-xi (1789-1864)- nhµ kinh tÕ häc t­ s¶n Anh, ng­êi tham gia cuéc c¸ch m¹ng 1848-1849; t­ lÖnh En-b¬-phen-®¬ trong thêi kú cuéc khëi tÇm th­êng hãa häc thuyÕt kinh tÕ cña Ri-c¸c-®«, nhiÖt thµnh ca ngîi chñ nghÜa t­ nghÜa th¸ng N¨m 1849; sau khi cuéc khëi nghÜa thÊt b¹i ®· rêi khái n­íc §øc ra sèng b¶n.- 833, 834. l­u vong ë n­íc ngoµi.- 313. M©y-¬ (Mayer) - chñ qu¸n r­îu ë En-b¬-phen-®¬ nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX.- 15. Min (Mill), Gi«n Xtiu-¸c (1806-1873) - nhµ kinh tÕ häc t­ s¶n vµ nhµ triÕt häc thùc chøng M©y-¬ (Mayer), I-u-li-ót (chÕt n¨m 1867) - nhµ kinh doanh vµ nhµ chÝnh luËn ë Ve-xt¬-pha-li, Anh, ng­êi kÕ tôc tr­êng ph¸i kinh tÕ chÝnh trÞ häc cæ ®iÓn.- 256.
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1002 1003 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi Mo-ren-li (Morelly) (thÕ kû XVIII) - ®¹i biÓu næi tiÕng cña chñ nghÜa céng s¶n b×nh qu©n M«ng-tª-x¬ (Montez), L«-la (1818-1861) - ng­êi phiªu l­u, n÷ diÔn viªn móa næi tiÕng, vµo kh«ng t­ëng ë Ph¸p.- 43. nh÷ng n¨m 1846-1848 lµ ng­êi ®­îc ¸i mé cña vua Ba-vi-e Lót-vÝch I; sau khi nhµ vua M«-da (Mozart), V«n-ph¬-g¨ng A-ma-®«-x¬ (1756-1791)- nh¹c sÜ vÜ ®¹i ng­êi ¸o.- 123. tõ bá ngai vµng bµ sang sinh sèng ë Lu©n §«n, ®Õn n¨m 1851 th× sang Mü.- 126, 129. M«-li-c«i (Molikoy), P. (trong bµi viÕt sai lµ: M«-li-na-ri) - ng­êi Hung-ga-ri l­u vong, ®Çu Muy-l¬ (Müller), Vin-hem (bót danh lµ V«n-phg¨ng M uy-l¬ Ph«n C«-nÝch-xvin-t¬) nh÷ng n¨m 50 thÕ kû XIX lµ thµnh viªn cña Liªn ®oµn d©n chñ Hung-ga-ri ë Lu©n (1816-1873) - nhµ th¬ §øc, nh÷ng n¨m 40 lµ b¸c sÜ ë §uýt-xen-®oãc-ph¬.- 15, 36. §«n.- 230, 235. Muy-l¬ Tª-l¬-rinh (Müller-Tellering), A-ma-li-a - n÷ diÔn viªn §øc, vî cña £-®u-a Muy-l¬ M«-li-na-ri - xem M«-li-c«i, P. Tª-l¬-rinh.- 702, 712. M«-ra-x¬ (Moras) - ng­êi §øc l­u vong, thµnh viªn Héi d©n chñ Bruy-xen n¨m 1847.- * Muy-l¬ Tª-l¬-rinh (Müller-Tellering), £-®u-a (sinh kho¶ng n¨m 1808) - luËt gia vµ nhµ 136-139, 147. chÝnh luËn §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, nh÷ng n¨m 1848-1849 lµ céng t¸c viªn cña tê M«-r« §¬ Gi«ng-nÐt (Moreau de JonnÌs), A-lÕch-x¨ng-®r¬ (1778-1870) - nhµ kinh tÕ häc "Neue Rheinische Zeitung", sau khi c¸ch m¹ng thÊt b¹i di c­ sang Anh, ®Êu tranh trªn Ph¸p, t¸c gi¶ mét lo¹t t¸c phÈm nghiªn cøu vÒ thèng kª häc.- 834. b¸o chÝ chèng sù vu khèng ®éc ¸c ®èi víi M¸c vµ ¡ng-ghen; n¨m 1852 di c­ sang Mü.- M«i-r¬ (Mäurer), HÐc-man (1813- kho¶ng 1882) - nhµ v¨n §øc theo khuynh h­íng d©n 245, 253, 702-703, 712-713, 749, 752, 757-758, 765. chñ, lµ thµnh viªn cña Liªn minh nh÷ng ng­êi bÞ h¾t hñi, sau ®ã lµ thµnh viªn cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi chÝnh nghÜa.- 73, 95, 126, 617-620. M«n ( Moll), I-«-dÐp (1813-1849) - nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña phong trµo c«ng nh©n §øc vµ phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ, lµm nghÒ ch÷a ®ång hå; lµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o cña Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi chÝnh nghÜa, lµ ñy viªn Ban chÊp hµnh trung ­¬ng Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, th¸ng B¶y - th¸ng ChÝn 1848 lµ chñ tÞch Héi liªn hiÖp c«ng nh©n Khuªn, ñy viªn ñy ban cña nh÷ng ng­êi d©n chñ vïng Ranh; sau sù kiÖn th¸ng ChÝn 1848 ë Khuªn di c­ sang Lu©n §«n, sau ®ã Ýt l©u l¹i tõ Lu©n §«n trë vÒ d­íi mét tªn gäi kh¸c vµ ho¹t ®éng tuyªn truyÒn trong nh÷ng vïng ë §øc; tham gia cuéc khëi nghÜa Ba-®en - Pphan-x¬ n¨m 1849, bÞ tö trËn trong cuéc chiÕn ®Êu ë Muèc.- 185, 860. M«n-tª-cu-cu-li (Montecucculi), Rai-mun-®¬ (1609-1681) - t­íng ¸o vµ nhµ v¨n viÕt vÒ chiÕn tranh, t¸c gi¶ mét lo¹t nh÷ng t¸c phÈm vÒ nh÷ng vÊn ®Ò qu©n sù.-794. M«ng-ta-l¨m-be (Montalembert), S¸c-l¬ (1810-1870) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ nhµ chÝnh luËn Ph¸p, thêi kú nÒn céng hßa thø hai lµ nghÞ sÜ Quèc héi lËp hiÕn vµ Quèc héi lËp ph¸p, theo ph¸i Oãc-lª-¨ng, ®øng ®Çu ®¶ng Thiªn chóa gi¸o; ñng hé Lu-i B«-na-p¸c-t¬ trong cuéc chÝnh biÕn ngµy 2 th¸ng Ch¹p 1851, nh­ng ch¼ng bao l©u l¹i chuyÓn sang ph¸i ®èi lËp.- 283.
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1004 1005 B¶n chØ dÉn tªn ng­êi B¶n chØ dÉn tªn ng­êi 235, 274, 464-465, 813. N Oen-lin-t¬n (Wellington), ¸c-tuya Oen-xli, c«ng t­íc (1769-1852)- nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc vµ thèng t­íng Anh, ®¶ng viªn ®¶ng To-ri; nh÷ng n¨m 1808-1814 vµ 1815 chØ huy c¸c Na-p«-lª-«ng I B«-na-p¸c-t¬ (1769-1821) - hoµng ®Õ Ph¸p (1804-1814 vµ 1815).- 305, 333, ®éi qu©n trong c¸c cuéc chiÕn tranh chèng n­íc Ph¸p d­íi thêi Na-p«-lª-«ng; thñ 343, 348, 354, 355, 367, 373, 512, 579, 557, 559, 610, 792. t­íng (1828-1830), bé tr­ëng ngo¹i giao (1834-1835).- 305, 347, 348, 366, 375. Na-p«-lª-«ng III (Lu-i Na-p«-lª-«ng B«-na-p¸c-t¬) (1808-1873) - ch¸u Na-p«-lª-«ng I, tæng Oãc-lª-¨ng (dßng hä) - triÒu ®¹i vua ë Ph¸p (1830-1848).- 563. thèng nÒn Céng hßa thø hai (1848-1851), hoµng ®Õ Ph¸p (1852-1870).- 273, 283, 291, 382, 387, 391, 396, 438, 525, 531, 535, 537, 557, 559, 563-576, 728, 853. ¤-b¬-may-¬ (Obermeyer) - chñ c¨n nhµ ë En-b¬-phen-®¬, t¹i ®©y vµo n¨m 1845 ®· diÔn ra nh÷ng cuéc häp cña nh÷ng ng­êi céng s¶n.- 38. *Nau-t¬ (Naut), Xtª-phan A-®«n-ph¬ - th­¬ng gia ë Khuªn, vµo nh÷ng n¨m 1848-1849 chÞu tr¸ch nhiÖm xuÊt b¶n tê "Neue Rheinische Zeitung".- 42, 208, 722, 733, 756, 761, 764, ¤-®i (Osy) - nhµ quý téc BØ, nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX ®Çu c¬ tÝch tr÷ lóa m×.- 678. 770, 868, 872, 874. ¤-®i (Hody), A.V. - tr­ëng c¬ quan an ninh ë Bruy-xen nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX.- 635. Nau-vÐc (Nauwerck), C¸c (1810-1891) - nhµ chÝnh luËn §øc, thuéc nhãm "Nh÷ng ng­êi tù ¤-nª-man (Ohnemans), En-ghen-bÐc (sinh n¨m 1814) - thî thñ c«ng §øc, sèng l­u vong ë do" cña ph¸i Hª-ghen trÎ ë BÐc-lin.- 32. Bruy-xen vµo nh÷ng n¨m 40, thµnh viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n.-148. N©y-pia (Napier), Uy-li-am Phren-xÝt Pa-t¬-rÝch (1785-1860) - viªn t­íng vµ nhµ sö häc ¤-oen (Owen), R«-bíc (1771-1858) - nhµ x· héi chñ nghÜa kh«ng t­ëng vÜ ®¹i ng­êi Anh.- qu©n sù Anh, tham gia cuéc chiÕn tranh trªn b¸n ®¶o I-bª-ri-c¬ (1808-1814).- 305, 323, 43, 236, 387. 348, 794. ¤ C«-no (O' Connor), PhÐc-giuýt (1794-1855) - mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña phong trµo Ni-c«-lai I (1796-1855) - Hoµng ®Õ Nga (1825-1855).- 229, 379, 505. HiÕn ch­¬ng thuéc c¸nh t¶, ng­êi s¸ng lËp vµ tæng biªn tËp b¸o "Northern Star"; sau Noi-bÕch (Neubeck), Phi-lÝp - thÇy gi¸o ng­êi §øc ë Ma-in-x¬ nh÷ng n¨m 40 thÕ kû XIX.- n¨m 1848 theo chñ nghÜa c¶i l­¬ng.- 158, 164, 183, 217, 248, 259, 260, 293, 356, 531, 174, 194. 554. Noi-hau-d¬ (Neuhaus) - b¸c sÜ ë Thuy-rinh-ghen, chØ huy mét ®¬n vÞ trong qu©n ®éi c¸ch ¤n-xèp (Allsop), T«-m¸t (1795-1880) - ng­êi m«i giíi ë thÞ tr­êng chøng kho¸n Anh; nhµ m¹ng Ba-®en - Pphan-x¬ n¨m 1849.- 356. chÝnh luËn, theo ph¸i HiÕn ch­¬ng, n¨m 1858 cÊp tiÒn cho viÖc Oãc-xi-ni m­u s¸t Nèt-i-ung (Nothjung), Pª-t¬ (kho¶ng 1823-1866) - thî may ng­êi §øc, thµnh viªn Héi liªn Na-p«-lª-«ng III.- 531. hiÖp c«ng nh©n Khuªn vµ Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, mét trong nh÷ng bÞ c¸o * èp-pen-hai-m¬ (Oppenheim), §a-g«-bÐc (1809-1889) - nhµ chÝnh luËn §øc, theo ph¸i t¹i vô ¸n nh÷ng ng­êi céng s¶n ë Khuªn (1852), bÞ kÕt ¸n s¸u n¨m tï giam.- 395, Hª-ghen trÎ, mét trong nh÷ng ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm xuÊt b¶n tê "Rheinische 415, 465. Zeitung"; vÒ sau ®· tõ bá ho¹t ®éng chÝnh trÞ.- 598-600. èp-pen-hai-m¬ (Oppenheim), Hen-rÝch BÐc-h¸c (1819-1880) - nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ, nhµ kinh tÕ häc vµ nhµ b¸o §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n; n¨m 1848 lµ mét trong nh÷ng biªn tËp viªn cña tê b¸o "Reform" ë BÐc-lin; tõ n¨m 1849 ®Õn n¨m 1861 sèng O l­u vong ë Thôy SÜ, Ph¸p vµ Anh; vÒ sau theo chñ nghÜa tù do d©n téc.- 278, 325, 359, 459, 467, 468, 818, 844. èt-te-r¬-bÐc-g¬ (Otterberg), V.- nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n §øc, ñy viªn Héi c«ng nh©n §øc ë O¸t-x¬ (Watts), Gi«n (1818-1887) - nhµ chÝnh luËn Anh, lóc ®Çu lµ nhµ kh«ng t­ëng x· Bruy-xen n¨m 1847.- 136, 355. héi chñ nghÜa, sau ®ã lµ phÇn tö tù do t­ s¶n, kÎ biÖn hé cho chñ nghÜa t­ b¶n.- 69,
nguon tai.lieu . vn