Xem mẫu

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 490 491 ph.¨ng-ghen c.m¸c g äi lµ vÊn ®Ò x· héi tøc lµ phª ph¸n m«n kinh tÕ chÝnh trÞ vµ tõ ý ®· thµnh cè tËt" cña tê "Rheinische Zeitung" còng ch¼ng Ých tr­íc n¨m 1860, «ng ®· c«ng bè nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu quan g× ®Çu n¨m 1843 néi c¸c ra lÖnh quy ®Þnh ®Õn cuèi quý 1, tê träng cña m×nh 294 . L¸t-xan hÕt søc cã tµi vµ cã häc vÊn toµn "Rheinische Zeitung" ph¶i chÊm døt sù tån t¹i cña m×nh. M¸c ®· diÖn, ®ã lµ con ng­êi giµu nghÞ lùc vµ linh ho¹t [Versatilitä t] lËp tøc tõ chøc biªn tËp viªn v× nh÷ng ng­êi cã cæ phÇn trong tê hÇu nh­ v« h¹n, «ng ®Ých thùc sinh ra lµ ®Ó ®ãng vai trß chÝnh b¸o cè t×m c¸ch hßa gi¶i ®Ó chÊm døt vô nµy, nh­ng viÖc ®ã còng kh«ng ®¹t kÕt qu¶ g× vµ tê b¸o ®· ®×nh b¶n. trÞ trong bÊt cø hoµn c¶nh nµo. Song «ng kh«ng ph¶i lµ ng­êi ®Çu tiªn khëi x­íng ra phong trµo c«ng nh©n §øc, còng kh«ng ViÖc phª ph¸n nh÷ng cuéc tranh c·i trong héi ®ång tØnh Ranh ph¶i lµ nhµ t­ t­ëng ®éc ®¸o. Toµn bé néi dung c¸c t¸c phÈm cña ®· buéc M¸c ph¶i nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn c¸c «ng ®Òu vay m­în, vµ h¬n thÕ n÷a, vay m­în kh«ng ph¶i kh«ng lîi Ých vËt chÊt vµ ë ®©y «ng ®· ®¹t ®Õn nh÷ng quan ®iÓm míi bãp mÐo; «ng cã mét bËc tiÒn bèi cao h¬n hai «ng vÒ trÝ tuÖ mµ mµ c¶ luËt häc, triÕt häc còng ch­a ®­a ra ®­îc tíi: xuÊt ph¸t tõ qu¶ thËt «ng kh«ng hÒ nh¾c ®Õn trong khi vÉn tÇm th­êng hãa triÕt häc ph¸p quyÒn cña Hª-ghen, M¸c ®· ®i tíi kiÕn gi¶i r»ng c¸c t¸c phÈm cña ng­êi Êy, tªn ng­êi Êy lµ C¸c M¸c. kh«ng ph¶i nhµ n­íc mµ Hª-ghen ®· m« t¶ lµ "®Ønh cña toµn bé ng«i nhµ" mµ ng­îc l¹i, "x· héi c«ng d©n" mµ Hª-ghen rÊt coi C ¸c M¸c s inh ngµy 5 th¸ng N¨m 1818 ë T¬-ria, vµ «ng ®· häc th­êng, míi lµ lÜnh vùc ng­êi ta ph¶i ®i vµo ®Ó t×m ra chiÕc ch×a hÕt bËc trung häc t¹i ®ã. ¤ng häc luËt ë Bon, sau ®ã ë BÐc-lin, khãa ®Ó hiÓu ®­îc qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö cña loµi ng­êi. nh­ng t¹i ®©y ch¼ng bao l©u sau «ng ®· th«i häc luËt vµ chuyÓn Nh­ng khoa häc vÒ x· héi c«ng d©n lµ kinh tÕ chÝnh trÞ häc, vµ sang nghiªn cøu triÕt häc. Sau 5 n¨m sèng ë "thñ ®« cña trÝ kh«ng ph¶i ë §øc, mµ chØ ë Anh hoÆc ë Ph¸p ng­êi ta míi cã thÓ thøc", n¨m 1841 «ng trë vÒ Bon víi ý ®Þnh trë thµnh phã gi¸o s­ nghiªn cøu m«n khoa häc nµy mét c¸ch chu ®¸o ®­îc. ë tr­êng ®¹i häc tæng hîp t¹i ®©y. Lóc ®ã "kû nguyªn míi"295 l Çn thø nhÊt ®ang ngù trÞ ë Phæ. Phri-®rÝch Vin-hem IV tuyªn bè Sau khi kÕt h«n cïng con g¸i «ng Ph«n Ve-xt¬-pha-len, cè r»ng «ng ta thÝch cã mét ph¸i ®èi lËp cã kh¶ n¨ng ®Ò xuÊt chñ vÊn c¬ mËt ë T¬-ria (em g¸i «ng Ph«n Ve-xt¬-pha-len, bé tr­ëng tr­¬ng hîp lý vµ ë mét vµi n¬i ng­êi ta ®· thö t×m c¸ch tæ chøc néi vô Phæ sau nµy), mïa hÌ n¨m 1843, M¸c chuyÓn ®Õn Pa-ri, ë ra mét ph¸i ®èi lËp nh­ vËy. ThÕ lµ tê "Rheinische Zeitung" ®­îc ®©y «ng chñ yÕu nghiªn cøu m«n Kinh tÕ chÝnh trÞ vµ lÞch sö ®¹i thµnh lËp ë Khuªn, trªn tê b¸o nµy, víi sù dòng c¶m ch­a tõng c¸ch m¹ng Ph¸p. Trong thêi gian ®ã «ng cïng víi Ru-g¬ xuÊt b¶n t¹p chÝ "Deutsch - Französische Jahrbüchen"297, nh­ng t¹p thÊy lóc bÊy giê M¸c ®· phª ph¸n nh÷ng cuéc tranh c·i ë héi ®ång tØnh Ranh trong nh÷ng bµi b¸o g©y Ên t­îng m¹nh mÏ296. chÝ nµy chØ ra ®­îc mét sè. N¨m 1845, bÞ Ghi-d« trôc xuÊt khái Cuèi n¨m 1842 «ng ®¶m nhiÖm viÖc biªn tËp tê b¸o nµy vµ ®· n­íc Ph¸p, «ng chuyÓn ®Õn Bruy-xen, ë l¹i ®ã tiÕp tôc nghiªn lµm phiÒn c¬ quan kiÓm duyÖt ®Õn nçi «ng ®­îc ng­êi ta dµnh cøu nh÷ng vÊn ®Ò nh­ tr­íc, cho ®Õn khi c¸ch m¹ng th¸ng Hai b¾t cho vinh dù lµ: ph¸i mét viªn kiÓm duyÖt ®Æc biÖt tõ BÐc-lin ®Õn ®Çu. T¸c phÈm cña «ng "Sù khèn cïng cña triÕt häc" xuÊt b¶n t¹i Bruy-xen - Pa-ri 2 98 m µ «ng viÕt ®Ó phª p h¸n t¸c phÈm cña ®Æc tr¸ch tê "Rheinische Zeitung". Khi c¶ biÖn ph¸p ®ã còng kh«ng ®­a l¹i hiÖu qu¶ g×, ng­êi ta ®· thiÕt lËp sù kiÓm duyÖt hai lÇn Pru-®«ng "TriÕt häc vÒ sù khèn cïng" xuÊt b¶n n¨m 1847 chøng ®èi víi tê b¸o nµy: ngoµi lÇn kiÓm duyÖt b×nh th­êng, mçi sè b¸o tá «ng Ýt t¸n thµnh c¸c chñ nghÜa x· héi ®ang thÞnh hµnh håi bÊy ®Òu ph¶i qua kiÓm duyÖt cña cÊp thø hai lµ ng­êi ®øng ®Çu chÝnh giê, ngay c¶ d­íi c¸c h×nh thøc cè tá ra khoa häc cña nã. Ngay trong t¸c phÈm nµy ®· cã chøa ®ùng nhiÒu luËn ®iÓm quan träng quyÒn thµnh phè Khuªn. Nh­ng c¶ biÖn ph¸p ®ã ®Ó chèng l¹i "¸c
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 492 493 ph.¨ng-ghen c.m¸c cña lý luËn giê ®©y ®· ®­îc ph¸t triÓn cÆn kÏ cña «ng. B¶n b an c¸ch m¹ng, Héi liªn hiÖp, ChÝnh phñ l©m thêi in partibus infidelium1* ® · ®­îc thµnh lËp; ®ñ lo¹i nh÷ng cuéc tranh chÊp vµ "Tuyªn ng«n cña §¶ng céng s¶n" Lu©n §«n, 1848, ®­îc viÕt tr­íc c¸ch m¹ng th¸ng Hai vµ ®­îc ®¹i héi c«ng nh©n ë Lu©n c·i cä ®· x¶y ra; nh÷ng ng­êi tõng tham gia vµo c¸c sù viÖc ®ã §«n th«ng qua, vÒ c¬ b¶n còng lµ t¸c phÈm cña «ng299 . giê ®©y ch¾c h¼n cßn nhí thêi kú Êy lµ thêi kú bÊt h¹nh nhÊt cña ®êi m×nh. M¸c ®· ®øng ngoµi tÊt c¶ nh÷ng m­u toan ®ã. ¤ng vÉn Sau khi M¸c bÞ trôc xuÊt mét lÇn n÷a - lÇn nµy «ng bÞ chÝnh tiÕp tôc xuÊt b¶n tê "Neue Rheinische Zeitung" cña m×nh trong phñ BØ trôc xuÊt, v× chÝnh phñ nµy kinh hoµng tr­íc cuéc C¸ch mét thêi gian d­íi h×nh thøc nguyÖt san b×nh luËn (H¨m-buèc)301, m¹ng th¸ng Hai, - theo lêi mêi cña chÝnh phñ l©m thêi Ph¸p, «ng sau ®ã «ng vïi m×nh vµo ViÖn b¶o tµng Anh vµ b¾t ®Çu nghiªn trë l¹i Pa-ri. Dßng th¸c c¸ch m¹ng s«i sôc ®· ®Èy mäi nghiªn cøu s¸ch b¸o kinh tÕ chÝnh trÞ ë c¸c th­ viÖn lín nh­ng ®¹i bé cøu khoa häc xuèng hµng thø yÕu; giê ®©y cÇn ph¶i tÝch cùc phËn cßn ch­a mÊy ai biÕt ®Õn cña ViÖn b¶o tµng nµy. Trong thêi tham gia vµo phong trµo. Trong nh÷ng ngµy s«i sôc ®Çu tiªn, gian ®ã «ng göi bµi ®Òu ®Æn cho tê b¸o "New-York Tribune"302 , M¸c ®· ®Êu tranh chèng dù ®Þnh phi lý cña c¸c nhµ tuyªn truyÒn nãi cho ®óng ra tõ ®ã ®Õn khi b¾t ®Çu x¶y ra cuéc Néi chiÕn ë muèn thµnh lËp ë Ph¸p nh÷ng ®éi c«ng nh©n §øc t×nh nguyÖn ®Ó Mü, «ng lµ biªn tËp viªn nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trÞ ch©u ¢u cña tê biÕn n­íc §øc thµnh n­íc céng hßa; sau ®ã «ng ®· cïng c¸c b¹n b¸o Anh - Mü hay nhÊt nµy. cña m×nh ®Õn Khuªn vµ thµnh lËp t¹i ®ã tê "Neue Rheinische Zeitung", tê b¸o nµy tån t¹i ®Õn th¸ng S¸u 1849 vµ ë vïng Ranh Cuéc chÝnh biÕn ngµy 2 th¸ng Ch¹p ®· thóc ®Èy «ng viÕt ®Õn nay ng­êi ta vÉn cßn nhí râ tê b¸o Êy300 . Cã lÏ kh«ng cã n¬i cuèn " Ngµy M­êi t¸m th¸ng S­¬ng mï cña Lu-i B«-na-p¸c-t¬", nµo lîi dông ®­îc tù do b¸o chÝ n¨m 1848 mét c¸ch thµnh c«ng x uÊt b¶n ë Niu Oãc, n¨m 1852; ®óng vµo lóc nµy cuèn s¸ch ®ã nh­ tê b¸o nµy ®· lµm ®­îc lóc bÊy giê mÆc dï nã ®­îc xuÊt b¶n l¹i ®­îc t¸i b¶n (ë Nhµ xuÊt b¶n Mai-xn¬, H¨m-buèc) vµ gãp ngay gi÷a trung t©m cña mét thµnh tr× cña Phæ. Sau nhiÒu lÇn phÇn kh«ng nhá gi¶i thÝch c¸i ®Þa vÞ lung lay mµ ®óng lóc nµy chÝnh phñ m­u toan xãa bá tê b¸o b»ng sù truy n· cña tßa ¸n chÝnh B«-na-p¸c-t¬ ®ang l©m vµo. ChÝnh ë ®©y nh©n vËt chÝnh nh­ng uæng c«ng v« Ých, - M¸c ®· hai lÇn bÞ ra tr­íc tßa båi cña cuéc chÝnh biÕn ®· ®­îc m« t¶ ch©n thùc, kh«ng t« vÏ, thÈm v× vi ph¹m luËt b¸o chÝ vµ kªu gäi kh«ng nép thuÕ, nh­ng kh«ng cã vßng hµo quang vinh quang mµ thµnh c«ng nhÊt thêi c¶ hai lÇn ®Òu ®­îc tr¾ng ¸n - trong thêi gian cuéc khëi nghÜa ®· kho¸c cho «ng ta. Ng­êi phi-li-xtanh coi Na-p«-lª-«ng III th¸ng N¨m 1849, tê b¸o ®· bÞ thñ tiªu b»ng c¸ch nh­ sau: ng­êi cña m×nh lµ con ng­êi vÜ ®¹i nhÊt cña thêi ®¹i hiÖn nay vµ v× ta trôc xuÊt M¸c ra khái n­íc nµy víi c¸i cí lµ «ng ®· bÞ mÊt vËy kh«ng thÓ nµo hiÓu næi t¹i sao giê ®©y vÞ thiªn tµi phi quèc tÞch Phæ vµ ng­êi ta còng trôc xuÊt c¸c biªn tËp viªn kh¸c phµm Êy bçng nhiªn l¹i bÞ hÕt thÊt b¹i nµy ®Õn thÊt b¹i kh¸c víi nh÷ng c¸i cí cïng mét lo¹i nh­ thÕ. V× thÕ M¸c l¹i ph¶i quay vµ ph¹m hÕt sai lÇm chÝnh trÞ nµy ®Õn sai lÇm chÝnh trÞ kh¸c trë l¹i Pa-ri, ë ®ã «ng l¹i bÞ trôc xuÊt vµ mïa hÌ n¨m 1849 «ng th× ng­êi phi-li-xtanh Êy cã thÓ t×m ®Õn nh÷ng t¸c phÈm nãi sang Lu©n §«n vµ sèng ë ®ã cho ®Õn ngµy nay. trªn cña M¸c ®Ó cã ®­îc nh÷ng lêi gi¶i thÝch. Lóc bÊy giê toµn bé fine fleur1* cña giíi l­u vong thuéc tÊt c¶ _____________________________________________________________________________________________ c¸c n­íc trªn lôc ®Þa ®Òu tËp trung ë Lu©n §«n. §ñ lo¹i uû 1 *- ngoµi hiÖn thùc, ë n­íc ngoµi (nguyªn v¨n: "ë n­íc cña nh÷ng ng­êi dÞ gi¸o" - ®©y lµ mÊy ch÷ thªm vµo t­íc vÞ cña c¸c gi¸m môc thiªn chóa gi¸o ®­îc bæ _____________________________________________________________________________________________ nhiÖm gi÷ chøc gi¸m môc hoµn toµn cã tÝnh chÊt danh nghÜa ë nh÷ng n­íc kh«ng 1 *- tinh hoa theo ®¹o C¬ ®èc).
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 494 495 ph.¨ng-ghen c.m¸c M Æc dï trong suèt thêi gian sèng ë Lu©n §«n M¸c hoµn toµn c uéc ®iÒu tra cña NghÞ viÖn ®· cung cÊp cho t¸c gi¶ lµm viÖc nµy kh«ng muèn lµm cho ng­êi ta chó ý ®Õn m×nh, nh­ng sau chiÕn nh÷ng tµi liÖu phong phó bao trïm mét thêi kú gÇn 40 n¨m vµ dÞch I-ta-li-a n¨m 1859, C¸c Ph«-gt¬ ®· buéc M¸c ph¶i tham gia ngay ë n­íc Anh còng Ýt ng­êi biÕt ®Õn vÒ t×nh c¶nh c«ng nh©n cuéc bót chiÕn cho m·i ®Õn khi cuèn "Ngµy Ph«-gt¬" cña M¸c trong hÇu hÕt c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, vÒ lao ®éng cña phô n÷ vµ xuÊt hiÖn (Lu©n §«n, 1860)303 míi kÕt thóc. Còng trong thêi gian trÎ em; vÒ lao ®éng ban ®ªm v.v. 304 ; ë ®©y lÇn ®Çu tiªn tÊt c¶ ®ã thµnh qu¶ ®Çu tiªn cña c¸c nghiªn cøu cña «ng vÒ kinh tÕ nh÷ng ®iÒu ®ã ®· trë nªn dÔ hiÓu ®èi víi ng­êi häc. Sau ®ã lµ chÝnh trÞ häc ra m¾t b¹n ®äc: t¸c phÈm "Gãp phÇn phª ph¸n lÞch sö luËt c«ng x­ëng ë Anh b­íc s¬ khëi nhá bÐ ban ®Çu lµ ®¹o khoa kinh tÕ chÝnh trÞ", tËp I, xuÊt b¶n t¹i BÐc-lin, n¨m 1859. luËt ®Çu tiªn n¨m 1802 ®Õn viÖc h¹n chÕ thêi gian lao ®éng hiÖn TËp nµy chØ chøa ®ùng lý luËn vÒ tiÒn tÖ mµ t¸c gi¶ tr×nh bµy nay trong hÇu hÕt c¸c ngµnh c«ng nghiÖp c«ng x­ëng còng nh­ theo mét quan ®iÓm hoµn toµn míi; phÇn tiÕp theo ta cßn ph¶i c«ng nghiÖp gia ®×nh ë møc mçi tuÇn 60 giê ®èi víi phô n÷ vµ vÞ chê, v× trong thêi gian ®ã t¸c gi¶ ®· t×m ®­îc thªm nhiÒu tµi liÖu thµnh niªn d­íi 18 tuæi vµ mçi tuÇn 39 giê ®èi víi trÎ em d­íi 13 míi ®Õn møc «ng cho r»ng cÇn ph¶i nghiªn cøu thªm nh÷ng tµi tuæi. VÒ ph­¬ng diÖn nµy t¸c phÈm cña M¸c v« cïng bæ Ých cho liÖu nµy. nh÷ng ai g¾n bã víi c«ng nghiÖp. Cuèi cïng, n¨m 1867 cuèn " T­ b¶n. Phª ph¸n khoa kinh tÕ Trong suèt bao nhiªu n¨m rßng r· M¸c râ rµng lµ t¸c gia §øc chÝnh trÞ", tËp I ®· xuÊt b¶n t¹i H¨m-buèc. T¸c phÈm nµy lµ kÕt bÞ vu khèng tinh vi nhÊt; song kh«ng ai chèi c·i «ng ®· ®Êu qu¶ nghiªn cøu khoa häc cña c¶ mét ®êi ng­êi. §ã lµ khoa kinh tranh dòng c¶m vµ mäi ®ßn cña «ng ®Òu tróng ®Ých. Nh­ng cuéc tÕ chÝnh trÞ cña giai cÊp c«ng nh©n ®­îc diÔn ®¹t mét c¸ch khoa bót chiÕn mµ «ng ®· "bá vµo biÕt bao t©m søc" dï sao ®èi víi «ng häc. §©y 1* kh«ng ph¶i lµ nh÷ng c©u tuyªn truyÒn, cæ ®éng mµ lµ thùc ra còng chØ lµ ®Ó tù vÖ mét c¸ch b¾t buéc. Cuèi cïng, «ng nh÷ng kÕt luËn khoa häc chÆt chÏ. Dï quan t©m ®Õn chñ nghÜa lu«n lu«n thùc sù quan t©m ®Õn khoa häc cña m×nh, khoa häc mµ x· héi nh­ thÕ nµo ®i n÷a, tÊt c¶ mäi ng­êi ®Òu ph¶i thõa nhËn trong suèt hai m­¬i l¨m n¨m «ng ®· nghiªn cøu vµ suy nghÜ víi r»ng ë ®©y lÇn ®Çu tiªn chñ nghÜa x· héi ®­îc tr×nh bµy mét c¸ch lßng tËn tôy kh«ng ai s¸nh kÞp, lßng tËn tôy kh«ng cho phÐp «ng khoa häc vµ sè phËn ®· dµnh cho chÝnh n­íc §øc gãp phÇn cèng c«ng bè c¸c kÕt luËn cña m×nh d­íi d¹ng hÖ thèng hãa, tr­íc khi hiÕn ®ã c¶ vµo lÜnh vùc nµy. HiÖn nay ai cßn muèn chèng chñ b¶n th©n «ng thÊy hµi lßng vÒ h×nh thøc vµ néi dung cña chóng, nghÜa x· héi th× ph¶i th¾ng ®­îc M¸c; vµ nÕu ng­êi Êy lµm ®­îc tr­íc khi «ng tin ch¾c r»ng kh«ng cßn mét quyÓn s¸ch nµo «ng viÖc ®ã th× ®­¬ng nhiªn anh ta kh«ng cßn cÇn ph¶i nh¾c lªn dii ch­a ®äc, kh«ng cßn mét ý kiÕn ph¶n ®èi nµo mµ «ng ch­a c©n minorum gentium 2*. nh¾c, vµ mäi vÊn ®Ò ®· ®­îc «ng gi¶i quyÕt ®Õn cïng. Trong thêi ®¹i chóng ta, thêi ®¹i cña nh÷ng kÎ b¾t ch­íc, rÊt hiÕm nh÷ng Song t¸c phÈm cña M¸c cßn ®¸ng chó ý ë mét ph­¬ng diÖn nhµ t­ t­ëng ®éc ®¸o, vµ nÕu mét ng­êi nµo kh«ng chØ lµ nhµ t­ kh¸c n÷a. §ã lµ t¸c phÈm ®Çu tiªn ®· tr×nh bµy mét c¸ch ®Çy t­ëng ®éc ®¸o mµ cßn uyªn b¸c v« song trong lÜnh vùc cña m×nh ®ñ vµ râ rµng nh÷ng quan hÖ thùc tÕ tån t¹i gi÷a t­ b¶n vµ lao th× ng­êi Êy xøng ®¸ng ®­îc thõa nhËn gÊp hai lÇn. ®éng d­íi h×nh thøc cæ ®iÓn cña nh÷ng quan hÖ ®ã ë Anh. Nh÷ng _____________________________________________________________________________________________ TÊt nhiªn, ngoµi khoa häc cña m×nh, M¸c cßn tËn tôy víi phong 1 * Trong b¶n th¶o sau ch÷ "®©y" cã mÊy ch÷ sau ®©y ®­îc viÕt thªm vµo: trµo c«ng nh©n; «ng lµ mét trong nh÷ng ng­êi s¸ng lËp Héi liªn "kh«ng ph¶i lµ tuyªn truyÒn chÝnh trÞ". 2*- nghÜa ®en: "nh÷ng vÞ thÇn nhá", nghÜa bãng: "nh÷ng vÜ nh©n h¹ng hai"
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 497 496 ph.¨ng-ghen h iÖp c«ng nh©n quèc tÕ, mét tæ chøc mµ trong thêi gian gÇn ®©y ®· khiÕn ng­êi ta ph¶i nãi rÊt nhiÒu vÒ nã vµ ®· tá râ søc m¹nh cña m×nh ë nhiÒu n¬i trªn ch©u ¢u. Chóng t«i nghÜ r»ng chóng t«i kh«ng lÇm khi nãi r»ng c¶ trong tæ chøc nµy n÷a, - dï trong tr­êng hîp nµo ®i n÷a tæ chøc nµy còng ®¸nh dÊu mét kû nguyªn trong phong trµo c«ng nh©n, - ng­êi §øc còng gi÷ mét vÞ trÝ lín c .m¸c lao xøng ®¸ng víi nã - vµ cã ®­îc nh­ thÕ chÝnh lµ nhê M¸c. b ¸o c¸o cña tæng héi ®ång D o Ph.¡ng-ghen viÕt kho¶ng ngµy 28 th¸ng In theo b¶n ®¨ng trªn b¸o, vÒ quyÒn thõa kÕ305 B¶y 1869 cã ®èi chiÕu víi b¶n th¶o §· ®¨ng trªn b¸o "Die Zukunft" sè 185, Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc ngµy 2 th¸ng T¸m 1869 1 . QuyÒn thõa kÕ chØ cã ý nghÜa x· héi khi nã trao l¹i cho ng­êi thõa kÕ c¸i quyÒn mµ ng­êi qu¸ cè ®· cã lóc cßn sèng, tøc lµ quyÒn dùa vµo tµi s¶n cña m×nh ®Ó chiÕm ®o¹t nh÷ng s¶n phÈm lao ®éng cña ng­êi kh¸c. V Ý dô, ruéng ®Êt ®em l¹i cho ng­êi së h÷u lóc cßn sèng quyÒn chiÕm ®o¹t, thµnh qu¶ lao ®éng cña ng­êi kh¸c, d­íi h×nh thøc ®Þa t« mµ kh«ng hÒ ph¶i båi th­êng. T­ b¶n ®em l¹i cho ng­êi së h÷u còng chÝnh c¸i quyÒn chiÕm ®o¹t thµnh qu¶ lao ®éng cña ng­êi kh¸c nh­ vËy d­íi h×nh thøc lîi nhuËn vµ lîi tøc. QuyÒn së h÷u c¸c chøng kho¸n cã gi¸ cña nhµ n­íc ®em l¹i cho ng­êi chñ kh¶ n¨ng sèng dùa vµo thµnh qu¶ lao ®éng cña ng­êi kh¸c mµ kh«ng ph¶i lao ®éng. S ù thõa kÕ kh«ng t ¹o ra quyÒn chuyÓn thµnh qu¶ lao ®éng cña ng­êi nµy vµo tói ng­êi kh¸c - nã chØ liªn quan ®Õn viÖc thay ®æi ng­êi cã quyÒn ®ã. Còng nh­ toµn bé luËt d©n sù nãi chung, nh÷ng ®¹o luËt vÒ quyÒn thõa kÕ kh«ng ph¶i lµ n guyªn nh©n, mµ lµ k Õt qu¶, l µ k Õt luËn ph¸p lý rót ra tõ t æ chøc kinh tÕ hiÖn tån cña x· héi d ùa trªn chÕ ®é t­ h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt, tøc lµ ruéng ®Êt, nguyªn liÖu, m¸y mãc v.v.. Còng nh­ quyÒn trao l¹i n« lÖ cho ng­êi thõa kÕ kh«ng ph¶i lµ nguyªn nh©n ®Î ra chÕ ®é n« lÖ, mµ ng­îc l¹i, chÕ ®é n« lÖ lµ nguyªn nh©n cña viÖc trao l¹i n« lÖ cho ng­êi thõa kÕ.
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 498 499 c.m¸c B¸o c¸o cña tæng héi ®ång vÒ... giao kÌo gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n mµ vÉn gi÷ nguyªn chÕ ®é 2 . Chóng ta ph¶i ®Êu tranh chèng nguyªn nh©n, chø kh«ng trao ®æi hµng hãa hiÖn nay. ph¶i chèng kÕt qu¶, chèng c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ, chø kh«ng ph¶i chèng kiÕn tróc th­îng tÇng ph¸p lý. Chóng t«i gi¶ ®Þnh r»ng t­ §iÒu ®ã lµ sai lÇm vÒ mÆt lý luËn vµ ph¶n ®éng vÒ thùc tiÔn. liÖu s¶n xuÊt ®· ®­îc chuyÓn tõ chç lµ t­ h÷u trë thµnh c«ng 4. Khi nghiªn cøu c¸c luËt thõa kÕ, tÊt nhiªn chóng t«i gi¶ h÷u; khi ®ã quyÒn thõa kÕ (trong chõng mùc nã cã mét ý nghÜa ®Þnh r»ng c hÕ ®é t­ h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt vÉn tiÕp tôc tån t¹i. x· héi nµo ®ã) sÏ tù tiªu vong, v× sau khi qua ®êi ng­êi ta chØ ®Ó l¹i nh÷ng g× mµ ng­êi ®ã cã lóc cßn sèng. V× vËy môc tiªu vÜ ®¹i NÕu tµi s¶n t­ h÷u ®· kh«ng cßn tån t¹i ngay tõ khi ng­êi ta cßn cña chóng ta ph¶i lµ xãa bá c¸c thiÕt chÕ ®em l¹i cho mét sè Ýt sèng th× ng­êi ta kh«ng thÓ chuyÓn giao nã, vµ ng­êi ta kh«ng ng­êi lóc cßn sèng c ¸i quyÒn lùc kinh tÕ chiÕm ®o¹t c¸c thµnh thÓ trao nã l¹i cho ng­êi kh¸c sau khi ng­êi ta chÕt. V× vËy mäi biÖn ph¸p liªn quan ®Õn quyÒn thõa kÕ, chØ cã thÓ t hÝch dông víi qu¶ lao ®éng cña nhiÒu ng­êi. ë n ¬i nµo mµ x· héi ë vµo tr×nh ®é t ×nh tr¹ng qu¸ ®é cña x· héi khi mét mÆt, nÒn t¶ng kinh tÕ hiÖn ph¸t triÓn ®ñ ®Ó xãa bá c¸c thiÕt chÕ thuéc lo¹i ®ã, cßn giai cÊp thêi cña x· héi cßn ch­a ®­îc c¶i t¹o, mÆt kh¸c, quÇn chóng c«ng nh©n cã ®ñ lùc l­îng ®Ó thùc hiÖn ®­îc viÖc ®ã th× nã ph¶i c«ng nh©n ®· tÝch luü ®ñ lùc l­îng ®Ó b¾t buéc ph¶i thi hµnh lµm viÖc ®ã mét c¸ch trùc tiÕp. V Ý dô khi xãa bá quèc tr¸i th× nh÷ng biÖn ph¸p qu¸ ®é ® Ó cuèi cïng thùc hiÖn ®­îc cuéc c¶i t¹o ®ång thêi ng­êi ta còng lo¹i trõ lu«n ®­îc viÖc cho thõa kÕ c¸c chøng kho¸n cã gi¸ cña nhµ n­íc. MÆt kh¸c, nÕu giai cÊp c«ng c¨n b¶n ®èi víi x· héi. nh©n kh«ng cã ®ñ quyÒn lùc ®Ó xãa bá quèc tr¸i, th× sÏ lµ ngu dèt ViÖc thay ®æi c¸c ®¹o luËt vÒ quyÒn thõa kÕ xÐt trªn quan nÕu t×m c¸ch xãa bá quyÒn thõa kÕ c¸c chøng kho¸n cã gi¸ cña ®iÓm nµy chØ lµ mét trong rÊt nhiÒu biÖn ph¸p qu¸ ®é kh¸c d Én nhµ n­íc. ®Õn cïng mét môc ®Ých. C«ng cuéc c¶i t¹o x· héi xãa bá chÕ ®é t­ h÷u vÒ t­ liÖu s¶n Nh÷ng biÖn ph¸p qu¸ ®é nh­ thÕ vÒ mÆt thõa kÕ chØ cã thÓ lµ: xuÊt sÏ ®em l¹i kÕt qu¶ tù nhiªn lµ quyÒn thõa kÕ sÏ tiªu vong, s ong v iÖc xãa bá quyÒn thõa kÕ kh«ng bao giê cã thÓ trë thµnh a) ¸ p dông réng r·i h¬n n÷a c¸c lo¹i thuÕ di s¶n hiÖn ®ang ® iÓm xuÊt ph¸t cña mét cuéc c¶i t¹o x· héi nh­ vËy. tån t¹i ë nhiÒu n­íc vµ sö dông sè tiÒn thu ®­îc b»ng c¸ch ®ã vµo môc ®Ých gi¶i phãng x· héi. 3. Mét trong nh÷ng sai lÇm lín mµ 40 n¨m tr­íc ®©y c¸c häc trß cña Xanh - Xi-m«ng ®· m¾c ph¶i lµ hä ®· coi q uyÒn thõa kÕ b) H¹n chÕ quyÒn thõa kÕ theo di chóc; kh¸c víi quyÒn thõa kh«ng ph¶i lµ kÕt qu¶ p h¸p lý, m µ lµ nguyªn nh©n kinh tÕ tæ kÕ kh«ng cã di chóc h oÆc quyÒn thõa kÕ gia ®×nh, quyÒn thõa kÕ chøc x· héi hiÖn nay306 . §iÒu ®ã hoµn toµn kh«ng ng¨n c¶n hä theo di chóc lµ sù c­êng ®iÖu mét c¸ch tuú tiÖn vµ mª tÝn ngay duy tr× m·i m·i trong chÕ ®é x· héi cña m×nh chÕ ®é t­ h÷u vÒ c¶ b¶n th©n nguyªn t¾c t­ h÷u. ruéng ®Êt vµ c¸c t­ liÖu s¶n xuÊt kh¸c. Hä cho r»ng cã thÓ cã nh÷ng ng­êi së h÷u suèt ®êi ®­îc bÇu ra gièng nh­ ®· tõng cã D o C.M¸c viÕt ngµy 2-3 th¸ng T¸m 1869 In theo b¶n in trong cuèn nh÷ng «ng vua ®­îc bÇu ra. §· in trong cuèn s¸ch "Report of the Fourth s¸ch Annual Congress of the International Nguyªn v¨n lµ tiÕng Anh Thõa nhËn viÖc xãa bá quyÒn thõa kÕ l µ ®iÓm xuÊt ph¸t cña Working Men's Association, held at Basle, cuéc c¸ch m¹ng x· héi chØ cã nghÜa lµ l«i kÐo giai cÊp c«ng nh©n in Switzerland" xuÊt b¶n t¹i Lu©n §«n n¨m 1869 rêi bá c¸i vÞ trÝ mµ hä thËt sù ph¶i xuÊt ph¸t tõ ®ã ®Ó tÊn c«ng vµo x· héi hiÖn thêi. §iÒu ®ã còng phi lý nh­ viÖc xãa bá quyÒn
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 500 501 B¸o c¸o cña tæng héi ®ång tr­íc.. ta so víi n­íc Anh chñ yÕu lµ ë chç thêi gian lao ®éng th× dµi mµ tiÒn c«ng l¹i võa ph¶i". N h­ c¸c ®ång chÝ ®· thÊy chÕ ®é gia tr­ëng d­íi h×nh thøc ®· thay ®æi do nh÷ng ¶nh h­ëng hiÖn nay rót l¹i lµ «ng chñ th× tèt vµ tiÒn c«ng th× tåi, ng­êi c«ng nh©n cã t×nh c¶m kÎ n« béc thêi c .m¸c trung cæ vµ bÞ bãc lét nh­ mét kÎ n« lÖ lµm thuª hiÖn nay. C¨n cø vµo tµi liÖu cña cuéc ®iÒu tra vÒ lao ®éng cña trÎ em ë B ¸o c¸o cña tæng héi ®ång c¸c nhµ m¸y vµ t×nh h×nh c¸c tr­êng tiÓu häc quèc d©n do chÝnh quyÒn Thôy SÜ tiÕn hµnh, ta cã thÓ xÐt ®o¸n ®­îc tÝnh chÊt gia Tr­íc §¹i héi hµng n¨m lÇn thø iv tr­ëng nµy. C¸c tµi liÖu ®ã nªu râ r»ng: Cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ307 "Trong c¸c tr­êng ë Ba-l¬ kh«ng khÝ ngét ng¹t h¬n bÊt cø n¬i nµo kh¸c. NÕu trong kh«ng khÝ ngoµi trêi l­îng th¸n khÝ chØ chiÕm 4 phÇn 10 0 00, cßn ë c¸c phßng kÝn kh«ng ®­îc v­ît qu¸ 10 phÇn th× trong c¸c tr­êng b×nh th­êng ë Ba-l¬ C ¸c ®¹i biÓu cña c¸c chi bé ®· tr×nh bµy tr­íc c¸c ®ång chÝ l­îng th¸n khi lªn tíi 20-81 phÇn vµo buæi s¸ng vµ 53 - 94 phÇn vµo buæi chiÒu". nh÷ng b¸o c¸o tØ mØ vÒ nh÷ng thµnh c«ng cña Héi chóng ta ë c¸c n­íc. B¶n b¸o c¸o cña Tæng héi ®ång cña c¸c ®ång chÝ chñ yÕu ®Ò V Ò vÊn ®Ò nµy «ng Tuèc-n©y-den, uû viªn §¹i héi ®ång Ba-l¬ cËp ®Õn cuéc chiÕn ®Êu du kÝch gi÷a t­ b¶n vµ lao ®éng - chóng ®· ®iÒm nhiªn tuyªn bè r»ng: t«i muèn nãi tíi c¸c cuéc b·i c«ng trong n¨m võa qua ®· lµm s«i "Kh«ng cã g× ghª gím c¶! C¸c bËc cha mÑ tr­íc kia ®· häc trong nh÷ng phßng ®éng lôc ®Þa ch©u ¢u vµ ng­êi ta cho r»ng c¸c cuéc b·i c«ng nµy häc tåi tµn nh­ hiÖn nay, nh­ng hä ch¼ng lµm sao c¶". næ ra kh«ng ph¶i do sù bÇn cïng cña c«ng nh©n vµ sù chuyªn B ©y giê th× ta hiÓu v× sao sù bïng næ cuéc ®Êu tranh kinh tÕ quyÒn cña c¸c nhµ t­ b¶n, mµ do nh÷ng ©m m­u bÝ mËt cña Héi cña c«ng nh©n Ba-l¬ bïng næ l¹i ®¸nh dÊu mét kû nguyªn trong chóng ta. lÞch sö x· héi Thôy SÜ. Cßn g× cã thÓ ®Æc s¾c h¬n ®iÓm xuÊt ph¸t Vµi tuÇn sau khi ®¹i héi gÇn ®©y cña chóng ta kÕt thóc, cuéc cña phong trµo nµy! Theo mét phong tôc cæ truyÒn, ngµy lÔ b·i c«ng ®¸ng ghi nhí cña c«ng nh©n dÖt b¨ng vµ nhuém lôa ®· th¸nh Mi-sen ng­êi c«ng nh©n Ba-l¬ nghØ lµm viÖc sím h¬n 1/4 bïng næ ë Ba-l¬. §Õn ngµy nay Ba-l¬ cßn gi÷ ®­îc nhiÒu ®Æc ®iÓm ngµy lao ®éng b×nh th­êng. Nªn ngµy 9 th¸ng M­êi mét 1868 khi cña mét thµnh phè thêi trung cæ víi nh÷ng truyÒn thèng ®Þa c«ng nh©n nhµ m¸y dÖt b¨ng §ª-ba-ri vµ con c¸i hä ®ßi hái ph­¬ng, nh÷ng thµnh kiÕn hÑp hßi, nh÷ng bän quý téc giµu cã nh÷ng ­u ®·i b×nh th­êng, mét «ng chñ ®· tuyªn bè víi hä víi ng¹o m¹n vµ nh÷ng mèi quan hÖ gia tr­ëng gi÷a chñ vµ thî. Víi giäng lç m·ng vµ th¸i ®é h¸ch dÞch r»ng: mÊy n¨m tr­íc ®©y mét chñ nhµ m¸y ë Ba-l¬ ®· khoe víi viªn bÝ "KÎ nµo rêi nhµ m¸y vµ bá viÖc sÏ bÞ sa th¶i lËp tøc vµ vÜnh viÔn". th­ ®¹i sø qu¸n Anh r»ng: S au mÊy lÇn ph¶n ®èi nh­ng kh«ng ®em l¹i kÕt qu¶ g×, 104 "Nh÷ng quan hÖ gi÷a chñ vµ thî ë ®©y tèt h¬n rÊt nhiÒu so víi ë n­íc Anh", r»ng "ë trong sè 172 thî dÖt ®· rêi nhµ m¸y, song vÉn kh«ng tin lµ sÏ bÞ Thôy SÜ ng­êi c«ng nh©n nµo tõ bá «ng chñ tèt ®Ó kiÕm ®ång l­¬ng cao h¬n ®Òu bÞ chÝnh sa th¶i v× theo giÊy tháa thuËn gi÷a hai bªn nÕu cho nghØ viÖc nh÷ng b¹n bÌ cïng kiÕm viÖc víi anh ta khinh bØ" vµ r »ng "­u thÕ c ña chóng
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 502 503 c.m¸c B¸o c¸o cña tæng héi ®ång tr­íc... hßa nµy ®· kÝch ®éng viªn tr­ëng khu 1* ë ® Þa ph­¬ng ®ã gi¶i t¸n h oÆc sa th¶i ph¶i b¸o tr­íc hai tuÇn. S¸ng h«m sau ®Õn lµm viÖc hä thÊy c¶nh s¸t quanh nhµ m¸y kh«ng cho nh÷ng ng­êi næi lo¹n chi bé cña Quèc tÕ ë ®©y; song kh«ng bao l©u biÖn ph¸p nµy ®· bÞ ®Õn gÇn. Nh÷ng thî dÖt ngµy h«m qua kh«ng nghØ viÖc ®Ó kû niÖm chÝnh phñ Ba-®en hñy bá. Khi tê "Allgemeine Zeitung" ë Au- ngµy lÔ, giê ®©y còng bá viÖc. KhÈu hiÖu chung cña hä lµ: "TÊt c¶ xbuèc d¸m ®¨ng tin kh«ng thiªn vÞ vÒ c¸c sù kiÖn x¶y ra ë Ba- l¬, 308 "c¸c ngµi kÝnh mÕn" ®ã ®· viÕt nh÷ng bøc th­ ngu xuÈn ®e mäi ng­êi ®Òu ®i lµm hoÆc kh«ng mét ai ®i lµm c¶". däa kh«ng ®Æt mua b¸o n÷a. Hä cßn ®Æc ph¸i ®Õn Lu©n §«n mét Nh÷ng ng­êi thî dÖt bÞ sa th¶i hÕt søc bÊt ngê ®ã cïng víi gia nh©n viªn víi nhiÖm vô qu¸i gë lµ x¸c ®Þnh quü chÝnh cña Quèc ®×nh cña hä lËp tøc bÞ ®uæi ra khái nhµ mµ hä thuª cña c¸c «ng tÕ. NÕu c¸c tÝn ®å C¬ §èc chÝnh gi¸o nµy sèng vµo thêi kú ra ®êi chñ cña hä. C¸c «ng chñ cßn göi th­ th«ng tri cho nh÷ng ng­êi cña ®¹o C¬ ®èc, th× cã lÏ tr­íc hÕt hä sÏ xem sæ tån kho¶n th­êng b¸n thÞt, b¸nh m×, thùc phÈm phô kh«ng ®­îc b¸n chÞu tÝ thùc kú cña sø ®å P«n ë La M·. phÈm nµo cho nh÷ng ng­êi næi lo¹n. Cuéc ®Êu tranh b¾t ®Çu nh­ Víi hµnh vi man rî vµ vông vÒ ®ã hä ®¸ng ®­îc nhËn mÊy bµi vËy ®· kÐo dµi tõ ngµy 9 th¸ng M­êi mét 1868 ®Õn mïa xu©n häc mØa mai cña c¸c nhµ t­ b¶n Gi¬-ne-v¬ vÒ sù kh«n ngoan n¨m 1869. Khu«n khæ cña b¶n b¸o nµy kh«ng cho phÐp chóng t«i trong ®êi th­êng. Song chØ mÊy th¸ng sau nh÷ng g· quª mïa côc ®i vµo chi tiÕt s©u h¬n n÷a. ChØ cÇn v¹ch râ r»ng cuéc ®Êu tranh mÞch ë Ba-l¬ ®· cã thÓ hoµn l¹i c¸c ngµi th­îng l­u ®µi c¸c ë bïng næ do viÖc ®ãng cöa nhµ m¸y, d·n thî mét c¸ch tµn nhÉn, Gi¬-ne-v¬ nh÷ng lêi t¸n tông cña hä kÌm theo nh÷ng kho¶n l·i mét hµnh vi tµn ¸c ph¬i bÇy sù ®éc ®o¸n cña chuyªn quyÒn cña rÊt hËu. chñ nghÜa t­ b¶n, ®· trë thµnh mét lo¹t cuéc b·i c«ng thØnh tho¶ng l¹i gi¸n ®o¹n v× nh÷ng sù tháa hiÖp liªn tiÕp bÞ c¸c «ng Th¸ng Ba ë Gi¬-ne-v¬ ®· bïng næ hai cuéc b·i c«ng - mét cña chñ vi ph¹m. Cuéc ®Êu tranh nµy ®· trë nªn c¨ng th¼ng ®Õn tét c«ng nh©n x©y dùng vµ mét cña thî s¾p ch÷; c¶ hai nghiÖp ®oµn ®é khi §¹i héi ®ång cao c¶ vµ ®¸ng kÝnh cña Ba-l¬ cè dïng c¸c nµy ®Òu ®· thµnh lËp c¸c chi bé cña Quèc tÕ. C uéc b·i c«ng cña biÖn ph¸p qu©n sù vµ biÖn ph¸p na n¸ nh­ t×nh tr¹ng giíi c«ng nh©n x©y dùng x¶y ra lµ do bän chñ vi ph¹m b¶n hîp ®ång nghiªm ®Ó däa n¹t c«ng nh©n nh­ng v« hiÖu. mµ mét n¨m tr­íc ®©y hä ®· trÞnh träng ký kÕt víi c«ng nh©n. Cuéc b·i c«ng cña thî s¾p ch÷ chØ lµ ®iÓm tét cïng kÕt thóc cuéc H éi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ ® · ñng hé c«ng nh©n trong xung ®ét kÐo dµi ®· 10 n¨m mµ c«ng nh©n lu«n lu«n cè g¾ng gi¶i cuéc ®Êu tranh nµy. Theo lêi bän chñ th× ®©y lµ lÇn ®Çu tiªn Héi quyÕt trong suèt 5 uû ban kÕ tiÕp nhau nh­ng v« hiÖu. Còng nh­ ®· ®­a tinh thÇn b­íng bØnh hiÖn ®¹i vµo thµnh phè Ba-l¬ cæ ë Ba-l¬, bän chñ lËp tøc biÕn cuéc xung ®ét riªng víi c«ng nh©n kÝnh vµ hiÒn lµnh cña ®Õ quèc. V× vËy mèi quan t©m lín nhÊt cña cña m×nh thµnh cuéc thËp tù chinh cña chÝnh quyÒn nhµ n­íc hä lµ l¹i xua ®uæi ng­êi kh¸ch l¹ l¸o x­îc kia ra khái Ba-l¬. Hä chèng l¹i H éi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. ®· cè b¾t nh÷ng ng­êi d­íi quyÒn cña hä ph¶i ra khái Héi, lÊy ®ã lµm ®iÒu kiÖn hoµ gi¶i, nh­ng v« hiÖu. BÞ hÕt thÊt b¹i nµy ®Õn H éi ®ång Nhµ n­íc Gi¬-ne-v¬ ®· ®iÒu ®éng c¶nh s¸t ®Õn c¸c thÊt b¹i kh¸c trong cuéc chiÕn tranh chèng Quèc tÕ, hä ®· cè nhµ ga ®Ó ®ãn nh÷ng c«ng nh©n míi ®­îc bän chñ ®­a tõ nh÷ng trót c¨m giËn cña m×nh vµo nh÷ng viÖc lµm v« lý. Lµ chñ nh÷ng nhµ m¸y lín ë thÞ trÊn L«-r¾c, mét thÞ trÊn biªn giíi cña vïng _____________________________________________________________________________________________ Ba-®en, c¸ch Ba-l¬ kh«ng xa, nh÷ng phÇn tö thuéc ph¸i céng 1 * Trong b¶n tiÕng Anh thay cho nh÷ng ch÷ "tr­ëng khu" lµ nh÷ng ch÷ "c¸c quan chøc cña ®¹i c«ng quèc".
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 504 505 c.m¸c B¸o c¸o cña tæng héi ®ång tr­íc... "nh÷ng tªn mËt th¸m cña hoµng ®Õ Na-p«-lª-«ng, nh­ng khi cã thêi c¬ thÝch n ¬i xa x«i ®Õn vµ ng¨n kh«ng cho hä tiÕp xóc víi nh÷ng ng­êi hîp, hä l¹i hµnh ®éng nh­ nh÷ng uû viªn c«ng tè x· héi khëi tè n­íc Thôy SÜ b·i c«ng. Nã cho phÐp jeunesse dorÐe1* cña Gi¬-ne-v¬ vò trang nhá bÐ cña chóng ta". b»ng sóng lôc, tÊn c«ng vµo nam n÷ c«ng nh©n trªn c¸c ®­êng V µ ng­êi nãi ra ®iÒu ®ã l¹i chÝnh lµ c¸c ngµi võa míi tá ra phè vµ nh÷ng n¬i c«ng céng kh¸c. Nã viÖn nhiÒu c¸i cí kh¸c thiÕt tha mong muèn di thùc c¸c chÕ ®é ngµy 2 th¸ng Ch¹p vµo nhau ®Ó thóc nh÷ng tªn c¶nh s¸t giÕt ng­êi thuª cña chóng x«ng m¶nh ®Êt Thôy SÜ, vµ bän trïm t­ b¶n tµi chÝnh ®ang chi phèi vµo ®µn ¸p c«ng nh©n, ®Æc biÖt lµ ngµy 24 th¸ng N¨m khi nã Gi¬-ne-v¬ vµ nh÷ng thµnh phè kh¸c ë Thôy SÜ, nh÷ng ng­êi mµ diÔn ë Gi¬-ne-v¬ trªn quy m« nhá nh÷ng tÊn trß gièng nh­ c¶ ch©u ¢u ®Òu biÕt r»ng tõ l©u hä ®· tõ chèi lµ nh÷ng c«ng d©n nh÷ng tÊn trß ë Pa-ri mµ Ra-xpai ®· phØ nhæ lµ "Les orgies cña n­íc céng hßa Thôy SÜ trë thµnh nh÷ng kÎ t«i tí cña "CrÐdit infernales des casse-tªtes"310 . Mobilier" 312 v µ c ña nh÷ng tæ chøc bÞp bîm quèc tÕ kh¸c. Khi c«ng nh©n Gi¬-ne-v¬ th«ng qua trong mét cuéc häp c«ng N h÷ng cuéc tµn s¸t mµ trong th¸ng T­ ChÝnh phñ BØ ®· dïng khai bøc th­ göi Héi ®ång nhµ n­íc ®Ò nghÞ tiÕn hµnh ®iÒu tra ®Ó ®¸p l¹i c¸c cuéc b·i c«ng cña thî luyÖn thÐp ë Xª-ren vµ thî vÒ "nh÷ng cuéc chÌ chÐn ®éc ¸c cña c¶nh s¸t" th× Héi ®ång nhµ má ë B«-ri-na-gi¬ ®· ®­îc tr×nh bµy tØ mØ trong lêi kªu gäi cña n­íc ®· tr¾ng trîn tõ chèi yªu cÇu cña hä. Ng­êi ta ra mÆt muèn Tæng héi ®ång göi c«ng nh©n ch©u ¢u Hîp chóng quèc 1*. Chóng ®Èy c«ng nh©n Gi¬-ne-v¬ ®Õn chç ph¶i khëi nghÜa, råi dïng lùc t«i cho r»ng lêi kªu gäi ®ã cµng cÇn thiÕt h¬n khi ë BØ, mét quèc l­îng vò trang ®µn ¸p cuéc khëi nghÜa ®ã, xãa s¹ch Quèc tÕ khái gia lËp hiÕn mÉu mùc, nh÷ng cuéc tµn s¸t c«ng nh©n nh­ vËy ®Êt Thôy SÜ vµ buéc nh÷ng ng­êi v« s¶n ph¶i phôc tïng mét chÕ kh«ng ph¶i lµ mét chuyÖn ngÉu nhiªn, mµ lµ mét ®iÒu ®Þnh s½n ®é gièng nh­ chÕ ®é ngµy 2 th¸ng Ch¹p. KÕ ho¹ch ®ã ®· bÞ ph¸ th­êng xuyªn hiÖn hµnh. TiÕp theo tÊm kÞch vò lùc khñng khiÕp vì nhê nh÷ng hµnh ®éng kiªn quyÕt vµ t¸c dông ng¨n chÆn Liªn lµ trß hÒ tßa ¸n. Trong thêi gian tiÕn hµnh cuéc ®iÒu tra nh»m ®oµn Thôy SÜ cña chóng ta 311 . Cuèi cïng bän chñ ®· buéc lßng chèng l¹i Uû ban trung ­¬ng BØ cña chóng ta ë Bruy-xen, c¶nh ph¶i nh­îng bé. s¸t ®· ®Ëp ph¸ trô së uû ban mét c¸ch d· man, mét sè uû viªn bÞ Giê ®©y chóng ta h·y nghe mét vµi lêi buéc téi do c¸c nhµ t­ b¾t, viªn dù thÈm tßa ¸n t×m thÊy bøc th­ cña mét c«ng nh©n b¶n Gi¬-ne-v¬ vµ bÌ lò båi bót cña hä tung ra ®Ó lªn ¸n Q uèc tÕ ! yªu cÇu göi cho "500 Quèc tÕ" ; y lËp tøc kÕt luËn r»ng ®ã lµ yªu Trong mét cuéc häp c«ng khai hä ®· th«ng qua mét bøc th­ göi cÇu göi mét ®¹o qu©n 500 ng­êi ®Õn ®Þa bµn ho¹t ®éng. Nh­ng Héi ®ång nhµ n­íc trong ®ã cã c©u nh­ sau: " 500 Quèc tÕ" n µy chØ lµ 500 b¶n cña tê "L' Internationale", tê b¸o ra hµng tuÇn cña uû ban Bruy-xen. Sau ®ã y s¨n 2* ® ­îc mét "Hä ®· tµn ph¸ bang Gi¬-ne-v¬ theo lÖnh cña Lu©n §«n vµ Pa-ri, hä muèn bøc ®iÖn göi vÒ Pa-ri xin mét Ýt "thuèc næ". Sau khi më nh÷ng xãa bá mäi ngµnh c«ng nghiÖp vµ mäi lao ®éng ë ®©y". cuéc truy t×m kÐo dµi, ng­êi ta ®· ph¸t hiÖn ®­îc c¸i chÊt nguy Mét tê b¸o Thôy SÜ ®· kh¼ng ®Þnh r»ng nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o Quèc tÕ lµ: _____________________________________________________________________________________________ 1 * Xem tËp nµy, tr. 475 - 481. _____________________________________________________________________________________________ 2* Trong nguyªn b¶n ë ®©y t¸c gi¶ dïng ch÷ "stiebert", b¾t nguån tõ ch÷ "Stieber" 1* Trong b¶n tiÕng Anh sau nh÷ng ch÷ "jeunesse dorÐe" ("thanh niªn vµng") cã cã nghÜa lµ "chã s¨n", "mËt th¸m", ¸m chØ hä cña viªn gi¸m ®èc c¶nh s¸t Phæ Sti-b¬ 309 thªm nh÷ng ch÷: "nh÷ng kÎ l­êi biÕng ®Çy høa hÑn cña tæ chøc "La jeune Suisse" (Stieber).
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 506 507 c.m¸c B¸o c¸o cña tæng héi ®ång tr­íc... h iÓm ®ã ë Bruy-xen. §ã lµ thuèc bét diÖt c«n trïng 1*. Vµ cuèi m ét ph­¬ng tiÖn nµo ®Ó kh¸ng cù. Hoµn c¶nh tóng thiÕu ®· buéc hä ph¶i nhê uû ban cña Quèc tÕ ë Ru-¨ng, uû ban nµy ®· nhanh cïng c¶nh s¸t BØ ®· tù an ñi m×nh b»ng hy väng lµ hä ®· t×m chãng vËn ®éng c«ng nh©n Ru-¨ng, c¸c vïng phô cËn cña Ru-¨ng thÊy mét cña b¸u rÊt khã ph¸t hiÖn, tõng lµm cho c¸c nhµ t­ b¶n vµ Pa-ri gióp ®ì hä phÇn nµo. Kho¶ng cuèi th¸ng Ch¹p uû ban ë ë lôc ®Þa ph¶i lo l¾ng, phÇn lín cña b¸u nµy h×nh nh­ ®­îc tµng Ru-¨ng ®· nhê Tæng héi ®ång gióp ®ì gi÷a lóc c¸c khu c«ng tr÷ ë Lu©n §«n ®Ó th­êng xuyªn cung cÊp cho tÊt c¶ c¸c ph©n nghiÖp dÖt ë Anh ®ang hÕt søc tóng thiÕu, gi÷a lóc ë Lu©n §«n héi chÝnh cña Héi ë lôc ®Þa. Viªn dù thÈm BØ cho r»ng cña b¸u ®ã ®ang cã t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi ch­a tõng cã vµ trong tÊt c¶ c¸c chøa trong mét chiÕc hßm chèng löa ®­îc dÊu ë mét n¬i hÎo ngµnh c«ng nghiÖp ®Òu cã t×nh tr¹ng ®×nh trÖ phæ biÕn. §Õn nay l¸nh. Lò mËt th¸m cña «ng ta ®· x«ng ®Õn chiÕm chiÕc hßm, bÎ t×nh h×nh ®ã vÉn cßn tiÕp diÔn ë Anh. MÆc dï t×nh h×nh hÕt søc kho¸ vµ t×m thÊy mÊy côc than. Cã thÓ lµ vµng m­êi cña Quèc tÕ kh«ng thuËn lîi, Tæng héi ®ång vÉn cho r»ng tÝnh chÊt ®Æc biÖt trong chèc l¸t ®· biÕn thµnh than do cã bµn tay c¶nh s¸t ch¹m cña cuéc xung ®ét ë Ru-¨ng sÏ thóc ®Èy c«ng nh©n Anh cè g¾ng vµo. hÕt søc m×nh. §©y lµ c¬ héi rÊt thÝch hîp ®Ó chøng tá cho c¸c nhµ t­ b¶n thÊy r»ng cuéc chiÕn tranh c«ng nghiÖp quèc tÕ mµ hä Trong sè c¸c cuéc b·i c«ng x¶y ra trong th¸ng Ch¹p 1868 ë tiÕn hµnh b»ng c¸ch gi¶m tiÒn c«ng khi th× ë n­íc nµy, khi th× ë nhiÒu vïng c«ng nghiÖp dÖt v¶i cña Ph¸p, cuéc b·i c«ng ë n­íc kh¸c, cuèi cïng, sÏ bÞ khèi liªn minh quèc tÕ cña giai cÊp X cèt-vin-l¬-Ru-¨ng l µ lín nhÊt. Tr­íc ®ã kh«ng l©u c¸c chñ nhµ c«ng nh©n ®Ëp tan. §¸p l¹i lêi kªu gäi cña chóng t«i, c«ng nh©n m¸y ë TØnh Xom-m¬ ®· häp ë A-mi-¨ng ®Ó quyÕt ®Þnh xem lµm Anh ®· lËp tøc quyªn gãp ngay ®Ó gióp ®ì Ru-¨ng, vµ Héi ®ång thÕ nµo cã thÓ ®¸nh b¹i c¸c ®Þch thñ ng­êi Anh trªn thÞ tr­êng c¸c c«ng liªn Lu©n §«n ®· quyÕt ®Þnh phèi hîp víi Tæng héi ®ång n­íc Anh b»ng c¸ch b¸n hµng h¹ gi¸ (undersell) h¬n hä. Mäi tæ chøc ë thñ ®« mét monstre meeting1* b µy tá sù ®ång t×nh víi ng­êi ®Òu ®ång ý r»ng tõ tr­íc ®Õn nay ngoµi c¸c lo¹i thuÕ quan nh÷ng ng­êi anh em cña m×nh ë Noãc-m¨ng-®i. C¸c biÖn ph¸p b¶o hé, møc tiÒn c«ng t­¬ng ®èi thÊp ®· chÆn ®­îc c¸c hµng v¶i ®ã t¹m thêi ®×nh chØ khi biÕt tin cuéc b·i c«ng ë Xèt-vin-l¬ ®· sîi cña Anh trµn vµo Ph¸p, tõ ®ã ®­¬ng nhiªn ng­êi ta kÕt luËn bÊt ngê chÊm døt. r»ng viÖc h¹ thÊp h¬n n÷a tiÒn c«ng ë Ph¸p cho phÐp c¸c hµng v¶i sîi cña Ph¸p trµn ngËp n­íc Anh. Kh«ng nghi ngê g× n÷a, Cuéc ®Êu tranh kinh tÕ nµy tuy thÊt b¹i nh­ng bï l¹i nã ®· cã c«ng nh©n dÖt ë Ph¸p Ýt tù hµo g¸nh lÊy nh÷ng phÝ tæn cña cuéc mét t¸c dông lín vÒ tinh thÇn. Nã ®· l«i cuèn c«ng nh©n dÖt ë chiÕn tranh x©m l­îc mµ c¸c «ng chñ cña hä víi lßng yªu n­íc Noãc-m¨ng-®i vµ hµng ngò ®éi qu©n lao ®éng c¸ch m¹ng; nã lµm xiÕt bao ®· quyÕt ®Þnh tiÕn hµnh ë bê bªn kia biÓn La-M¨ng-x¬. xuÊt hiÖn c¸c nghiÖp ®oµn ë Ru-¨ng, En-bíp, §¸c-ne-tan v.v. vµ Sau ®ã kh«ng bao l©u cã tin ®ån r»ng trong mét cuéc häp bÝ thªm mét lÇn n÷a l¹i cñng cè khèi liªn minh anh em gi÷a giai mËt c¸c chñ nhµ m¸y ë Ru-¨ng vµ nh÷ng vïng phô cËn ®· tháa cÊp c«ng nh©n Anh vµ giai cÊp c«ng nh©n Ph¸p. Trong thêi gian thuËn víi nhau thi hµnh mét chÝnh s¸ch nh­ vËy. TiÕp sau ®ã, ë mïa ®«ng vµ mïa xu©n n¨m 1869 c«ng t¸c tuyªn truyÒn cña chóng X cèt-vin-l¬-Ru-¨ng, n g­êi ta ®ét nhiªn tuyªn bè gi¶m h¼n tiÒn ta ë Ph¸p ®· bÞ tª liÖt do viÖc uû ban Pa-ri cña chóng ta ®· bÞ c«ng, vµ khi ®ã c¸c thî dÖt ë Noãc-m¨ng-®i lÇn ®Çu tiªn ®· ®øng gi¶i t¸n b»ng vò lùc n¨m 1868, c¶nh s¸t sinh sù ë c¸c tØnh vµ lªn chèng l¹i cuéc tÊn c«ng cña t­ b¶n. Hä hµnh ®éng do t¸c ®éng nh÷ng cuéc tæng tuyÓn cö bÇu nghÞ viÖn ë Ph¸p ®ang thu hót sù cña t×nh h×nh. Tr­íc ®ã, hä ch­a cã c¸c nghiÖp ®oµn vµ kh«ng cã _____________________________________________________________________________________________ 1*- Tõ "pulwer" cã nghÜa lµ "thuèc sóng vµ còng cã nghÜa lµ thuèc bét".
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 508 509 c.m¸c B¸o c¸o cña tæng héi ®ång tr­íc... "§iÒu l¹ lïng nhÊt", tê b¸o ®ã viÕt, "lµ c¸c cuéc b·i c«ng ®­îc lÖnh ph¶i b¾t ®Çu chó ý cña mäi ng­êi. ë nh÷ng n­íc mµ ng­êi ta hoµn toµn kh«ng thÊy cã t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi. Nh÷ng Khi cuéc bÇu cö võa kÕt thóc, nh÷ng cuéc b·i c«ng rÊt ®«ng c¬n bïng næ bÊt ngê ®ã x¶y ra v« cïng kh«ng ®óng lóc ®èi víi mét sè n­íc l¸ng giÒng cña Ph¸p ®ang tr­íc tiªn ph¶i lo sî chiÕn tranh ®· buéc nhiÒu ng­êi ph¶i ®¶o ®· bïng næ ë c¸c khu c«ng nghiÖp má Loa-r¬, Li-«ng vµ nhiÒu suy nghÜ: ph¶i c h¨ng nh÷ng cuéc b·i c «ng ®ã næ ra theo yªu cÇu cña mét «ng ®Þa ph­¬ng kh¸c. Tr­íc nh÷ng sù thÊt b¹i vÒ kinh tÕ vµ nhiÒu Ma-ki-a-ve-li n­íc ngoµi nµo ®ã theo lÖnh cña c¸i Héi cã quyÒn hµnh v« h¹n kia? ®Þa ph­¬ng kh¸c. Tr­íc nh÷ng sù thËt vÒ kinh tÕ trong cuéc ®Êu V µ chÝnh trong lóc tê b¸o l¸ c¶i ®ã cña c¶nh s¸t Ph¸p buéc téi tranh nµy gi÷a c¸c nhµ t­ b¶n vµ c«ng nh©n, nh÷ng bøc tranh chóng ta dïng b·i c«ng ®Ó g©y ra nh÷ng khã kh¨n trong n­íc s¸ng sña ®Çy søc quyÕn rò m« t¶ sù phån vinh cña giai cÊp c«ng cho chÝnh phñ Ph¸p nh»m gióp cho b¸ t­íc Bi-xm¸c tr¸nh ®­îc nh©n d­íi sù b¶o hé cña §Õ chÕ thø hai, ®· tan biÕn ®i nh­ mét cuéc chiÕn tranh víi n­íc ngoµi, th× mét tê b¸o Phæ ë vïng Ranh, líp s­¬ng mï. Nh÷ng yªu s¸ch do c«ng nh©n nªu lªn lµ Ýt ái vµ c¬ quan ng«n luËn cña c¸c chñ xÝ nghiÖp ®· buéc téi chóng ta hiÓn nhiªn ®Õn nçi sau mét vµi m­u toan chèng l¹i, ®«i khi tr¾ng dïng c¸c cuéc b·i c«ng ®Ó lay chuyÓn c¸c nÒn t¶ng cña HiÖp bang trîn, ng­êi ta ph¶i thùc hiÖn tÊt c¶. §iÒu l¹ lïng duy nhÊt cña B¾c §øc314 , nh»m lµm tª liÖt nÒn c«ng nghiÖp §øc v× lîi Ých cña nh÷ng cuéc b·i c«ng nµy lµ sau khi t­ëng chõng l¾ng ®i, chóng c¸c chñ xÝ nghiÖp n­íc ngoµi. ®· bïng næ ®ét ngét vµ nèi tiÕp nhanh chãng. Song, nguyªn nh©n Cã thÓ dïng hai tr­êng hîp ®iÓn h×nh sau ®©y ®Ó minh häa cña tÊt c¶ ®iÒu ®ã ®¬n gi¶n vµ râ rµng. C«ng nh©n ®· thö søc mèi quan hÖ cña Quèc tÕ ® èi víi c¸c cuéc b·i c«ng ë Ph¸p. VÒ thµnh c«ng trong cuéc ®Êu tranh chèng kÎ chuyªn chÕ ®èi víi tr­êng hîp thø nhÊt, nh÷ng cuéc b·i c«ng ë Xanh-£-chiªn vµ vô toµn d©n trong cuéc bÇu cö. TÊt nhiªn sau bÇu cö hä quyÕt thö tµn s¸t x¶y ra sau ®ã ë Ri-ca-ma-ri, ngay b¶n th©n chÝnh phñ søc chèng l¹i nh÷ng kÎ chuyªn chÕ riªng ®èi víi hä. Ph¸p còng kh«ng gi¸m kh¼ng ®Þnh r»ng Quèc tÕ cã quan hÖ g× víi c¸c sù kiÖn nµy. Nh÷ng cuéc bÇu cö ®· gãp phÇn lµm thøc tØnh c¸c ®Çu ãc. B¸o chÝ chÝnh phñ ®­îc tr¶ tiÒn vÒ viÖc xuyªn t¹c sù thËt ®­¬ng nhiªn Cßn vÒ c¸c sù kiÖn ë Li-«ng th× kh«ng ph¶i Quèc tÕ ®· thóc ®· g¸n tÊt c¶, nh÷ng viÖc ®ã ®Òu lµ do mÖnh lÖnh mËt cña Tæng ®Èy c«ng nh©n b·i c«ng, mµ ng­îc l¹i, c¸c cuéc b·i c«ng ®· thóc héi ®ång ë Lu©n §«n, c¬ quan nµy h×nh nh­ ®· ®iÒu c¸c ph¸i ®Èy c«ng nh©n gia nhËp Quèc tÕ. viªn cña m×nh ®i hÕt n¬i nµy ®Õn n¬i kh¸c ®Ó v¹ch ra cho nh÷ng C¸c thî má ë X anh-£-chiªn, RÝp-®¬-gi-« vµ PhiÕc-mi-ni ® · ng­êi c«ng nh©n Ph¸p tr­íc ®©y hoµn toµn tháa m·n víi sè phËn ®iÒm tÜnh nh­ng kiªn quyÕt ®ßi c¸c gi¸m ®èc c¸c c«ng ty má xÐt cña m×nh biÕt bÝ mËt r»ng lµm viÖc qu¸ søc, ®­îc tr¶ c«ng kh«ng l¹i biÓu l­¬ng vµ rót ng¾n ngµy lao ®éng vèn kÐo dµi tíi 12 giê ®ñ vµ giê ®©y bÞ ®èi xö th« bØ - lµ ®iÒu tåi tÖ. Mét tê b¸o l¸ c¶i lao ®éng nÆng trong lßng ®Êt. Cè g¾ng gi¶i quyÕt mét c¸ch hßa b×nh cña c¶nh s¸t Ph¸p xuÊt b¶n ë Lu©n §«n, tê "L'Internationale"313 cuéc tranh chÊp nh­ng kh«ng ®¹t ®­îc kÕt qu¶ g×, ngµy 11 th¸ng t rong sè ra ngµy 3 th¸ng T¸m ®· h¹ cè v¹ch ra cho mäi ng­êi S¸u hä ®· b·i c«ng. TÊt nhiªn ®èi víi hä vÊn ®Ò sèng cßn lµ ph¶i biÕt nh÷ng ®éng c¬ bÝ mËt thóc ®Èy ho¹t ®éng ¸c h¹i cña chóng giµnh ®­îc sù ñng hé cña c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®ang tiÕp tôc lµm t«i. viÖc. §Ó ng¨n trë viÖc ®ã, c¸c gi¸m ®èc nh÷ng c«ng ty má ®· yªu cÇu vµ ®­îc tØnh tr­ëng tØnh Loa-r¬ ph¸i ®Õn rÊt nhiÒu binh lÝnh. Ngµy 12 th¸ng S¸u nh÷ng ng­êi b·i c«ng thÊy c¸c má ®· 1*- cuéc mÝt-tinh khæng lå
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 510 511 c.m¸c B¸o c¸o cña tæng héi ®ång tr­íc... b Þ qu©n ®éi kÐo ®Õn t¨ng c­êng canh phßng thªm nghiªm ngÆt. mét ®ît lÊy ch÷ ký ®Ó ñng hé c¸c n¹n nh©n. ChÝnh phñ ®· ph¶i §Ó tranh thñ ®­îc sù sèt s¾ng cña ®¸m binh lÝnh do chÝnh phñ rót trung ®oµn ®¸ng c¨m ghÐt ®ã ra khái X anh-£-chiªn . ph¸i ®Õn, c¸c c«ng ty má ®· tr¶ cho mçi tªn lÝnh mçi ngµy 1 Trong nh÷ng t×nh huèng khã kh¨n nh­ vËy, mét ý t­ëng tuyÖt phr¨ng. Bän lÝnh ®· tr¶ ¬n c«ng ty b»ng c¸ch b¾t gi÷ gÇn 60 thî vêi ®· xuÊt hiÖn: ®em Héi liªn hiÖp c«ng nh©n Quèc tÕ r a lµm vËt má t×m c¸ch ®Õn víi c¸c b¹n ®ång nghiÖp cña hä ®ang ë trong c¸c hy sinh tr­íc sù phÉn né cña x· héi. Khi tßa ¸n xÐt xö, b¶n c¸o má. Ngay chiÒu h«m ®ã nh÷ng ng­êi bÞ b¾t gi÷ ®· bÞ gi¶i vÒ tr¹ng ®· ph©n nh÷ng ng­êi bÞ gäi lµ phiÕn lo¹n ra thµnh 10 Xanh-£-chiªn do 150 tªn lÝnh cña trung ®oµn chÝnh quy sè 4 ¸p h¹ng, thªm vµo ®ã ng­êi ta l¹i t« ®Ëm lªn mét c¸ch rÊt tinh vi gi¶i. Tr­íc khi nh÷ng tªn lÝnh gan d¹ ®ã lªn ®­êng, mét viªn kü nh÷ng møc ®é ph¹m téi kh¸c nhau. H¹ng thø nhÊt, bÞ b«i ®en s­ cña c«ng ty §«-ri-an ®· ban ph¸t cho chóng 60 chai r­îu kÞt gåm cã 5 c«ng nh©n bÞ t×nh nghi mét c¸ch ®Æc biÖt lµ lµm m¹nh vµ khÈn kho¶n yªu cÇu chóng trªn ®­êng ®i ph¶i canh theo mÖnh lÖnh bÝ mËt cña n­íc ngoµi cña Q uèc tÕ. T Êt nhiªn c¸c phßng nghiªm ngÆt nh÷ng ng­êi bÞ b¾t bëi theo «ng ta nh÷ng thî b»ng chøng th× ®Çy dÉy, ®o¹n trÝch dÉn ng¾n d­íi ®©y trÝch má kia lµ bän mäi rî, d· man vµ tï khæ sai rÊt dÔ trèn. B»ng r­îu trong mét tê b¸o t­ ph¸p cña Ph¸p chøng minh râ ®iÒu ®ã: m¹nh vµ nh÷ng lêi xóc xiÓm chóng ®· chuÈn bÞ cho mét cuéc xung ®ét ®æ m¸u. Mét to¸n thî má cïng vî, con ®i theo sau ®oµn "Cuéc thÈm vÊn c¸c nh©n chøng kh«ng cho phÐp x¸c ®Þnh c hÝnh x¸c sù tham gia ng­êi, v©y quanh lÊy hä trong mét khe hÑp ë vïng ®åi M«ng-xª- cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n Quèc tÕ. C¸c nh©n chøng c hØ x¸c nhËn cã nh÷ng ng­êi l¬, khu Ri-ca-ma-ri, vµ yªu cÇu tr¶ l¹i tù do cho nh÷ng ng­êi bÞ l¹ mÆt m Æc ¸o tr¾ng vµ ®éi mò l­ìi trai cÇm ®Çu to¸n ng­êi. Song k h«ng mét ai b¾t. Bän lÝnh tõ chèi vµ bÞ nÐm ®¸; thÕ lµ kh«ng hÒ b¸o tr­íc trong sè nh÷ng ng­êi l¹ mÆt ®ã bÞ b¾t gi÷ vµ ngåi trªn ghÕ bÞ c¸o. T r¶ lêi c©u hái - "anh cã tin lµ Héi liªn hiÖp Quèc tÕ cã dÝnh d¸ng kh«ng?" - th× mét nh©n chøng ®· chóng ®· x¶ sóng b¾n lo¹n x¹ vµo gi÷a ®¸m ®«ng, giÕt chÕt 15 nãi: " t«i tin lµ cã, nh­ng t«i kh«ng cã mét b»ng chøng nµo c¶". ng­êi, trong ®ã cã hai phô n÷ vµ mét ch¸u bÐ ®ang cßn ë tuæi bó mÑ, vµ lµm bÞ th­¬ng nÆng nhiÒu ng­êi. Nh­ng ®au ®ín cña K h«ng bao l©u sau khi x¶y ra vô tµn s¸t ë Ri-ca-ma-ni, c«ng ng­êi bÞ th­¬ng thËt lµ khñng khiÕp; trong sè ®ã cã Gien-ni P¬- nh©n ­¬m t¬ ë Li-«ng, phÇn lín lµ phô n÷ ®· më ®Çu mét lo¹t ti, mét em bÐ g¸i ®¸ng th­¬ng 12 tuæi, tªn em sÏ cßn sèng m·i nh÷ng cuéc ®Êu tranh kinh tÕ. Do cÇn thiÕt hä ®· liªn l¹c víi trong lÞch sö c¸c liÖt sÜ hy sinh v× nghÜa c¶ cña giai cÊp c«ng Quèc tÕ, vµ tæ chøc nµy - chñ yÕu lµ th«ng qua c¸c héi viªn cña nh©n. Em bÞ hai viªn ®¹n b¾n tõ phÝa sau: mét viªn tróng ch©n, m×nh ë Ph¸p vµ Thôy SÜ - ®· gióp ®ì hä giµnh ®­îc th¾ng lîi. viªn kia xuyªn vµo l­ng, ph¸ n¸t c¸nh tay vµ chäc qua vai bªn BÊt chÊp mäi m­u toan ®e däa dïng biÖn ph¸p c¶nh s¸t ®èi víi ph¶i. "Les chassepots avaient encore fait merveille" 315 . hä, hä ®· c«ng khai tuyªn bè gia nhËp Héi chóng ta vµ ®ãng héi Song, lÇn nµy chÝnh phñ Ph¸p ®· nhanh chãng hiÓu ra r»ng phÝ cho Tæng héi ®ång theo ®óng §iÒu lÖ, chÝnh thøc gia nhËp hä ch¼ng nh÷ng ph¹m téi ¸c mµ cßn sai lÇm mét c¸ch nghiªm Héi. C ¸c n÷ c«ng nh©n ë L i-«ng còng nh­ tr­íc ®ã ë Ru-¨ng ®· träng n÷a. Giai cÊp t­ s¶n kh«ng hoan nghªnh chÝnh phñ nh­ ®ãng mét vai trß cao quý vµ xuÊt s¾c. ng­êi cøu tinh cña x· héi. To µn thÓ héi ®ång thÞ chÝnh Nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c ë Li-«ng còng noi g­¬ng c¸c Xanh-£-chiªn ®· xin tõ chøc, trong lêi tuyªn bè cña hä ®· nhÊn c«ng nh©n ­¬m t¬. Do ®ã, chØ trong mÊy tuÇn Héi chóng ta ®· cã m¹nh tÝnh v« nh©n ®¹o cña bän lÝnh vµ yªu cÇu rót qu©n ®éi ra thªm ®­îc h¬n 10000 ®ång chÝ míi trong nh÷ng ng­êi d ©n khái thµnh phè. B¸o chÝ Ph¸p ®· lµm Çm Ü vÒ viÖc nµy. Ngay c¶ anh hïng mµ h¬n ba m­¬i n¨m tr­íc ®©y ®· viÕt lªn l¸ cê cña nh÷ng tê b¸o b¶o thñ nh­ tê "Moniteur universel"316 còng më
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 512 513 c.m¸c B¸o c¸o cña tæng héi ®ång tr­íc... m×nh khÈu hiÖu cña giai cÊp v« s¶n hiÖn ®¹i "Vivre en ë ¸ o còng nh­ ë mäi n­íc kh¸c trªn lôc ®Þa ch©u ¢u, Quèc tÕ travaillant ou mourir en combattant!" ("Sèng b»ng lao ®éng hay ® · thay thÕ c¸i "bãng ma ®á" ®· qu¸ cè. Khi tæ chøc cuéc tµn s¸t chÕt trong chiÕn ®Êu!")317 . c«ng nh©n víi mét quy m« nhá ë Bruyn, trung t©m c«ng nghiÖp dÖt cña M«-ra-vi vµo ngµy 13 th¸ng B¶y, ng­êi ta ®· ®æ lçi cho Trong khi ®ã chÝnh phñ Ph¸p vÉn tiÕp tôc h·m h¹i mét c¸ch Quèc tÕ ®· ngÊm ngÇm xói dôc g©y ra vô nµy, c¸c ph¸i viªn cña nhá nhen ®èi víi Quèc tÕ. ë M ¸c-x©y hä cÊm c¸c héi viªn cña tæ chøc cã phÐp tµng h×nh mµ l¹i! Khi mét sè ng­êi l·nh ®¹o cña chóng ta héi häp ®Ó bÇu ®¹i biÓu ®i dù ®¹i héi Ba-l¬. ë nhiÒu nh©n d©n Viªn ra tr­íc tßa th× viªn biÖn lý ®· buéc téi hä lµm thµnh phè kh¸c còng x¶y ra viÖc lµm hÌn h¹ ®ã, song còng nh­ ë gi¸n ®iÖp cho n­íc ngoµi. Mét sai lÇm nhá mµ «ng ta ®· m¾c mäi n¬i c«ng nh©n ch©u ¢u cuèi cïng ®· b¾t ®Çu nhËn thøc ®­îc ph¶i chøng tá «ng ta hiÓu biÕt c«ng viÖc s©u s¾c ®Õn møc nµo: r»ng con ®­êng ®óng ®¾n nhÊt ®Ó giµnh nh÷ng quyÒn tù nhiªn «ng ta ®· lÇm lÉn L iªn ®oµn hßa b×nh vµ tù do ë B Ðc-m¬ cña giai cña m×nh lµ ai nÊy ph¶i lao vµo hiÓm nguy ®Ó tù m×nh sö dông cÊp t­ s¶n víi Quèc tÕ cña giai cÊp v« s¶n. nh÷ng quyÒn Êy ph¶i tËn dông thÕ bÊt hîp ph¸p, mçi ng­êi ph¶i d¸m x«ng pha nguy hiÓm. NÕu ë n­íc ¸ o Xi-xl©y-ta-ni 321 p hong trµo c«ng nh©n bÞ h·m C«ng nh©n ¸ o , ®Æc biÖt lµ c«ng nh©n ë Viªn, tuy chØ míi tham h¹i nh­ vËy th× ë Hung-ga-ri n ã bÞ truy n· c«ng khai vµ tr¾ng gia phong trµo sau khi x¶y ra c¸c sù kiÖn n¨m 1866 318 , nh­ng ®· trîn. VÒ viÖc nµy Tæng héi ®ång ®· nhËn ®­îc nh÷ng tin tøc rÊt giµnh ®­îc nh÷ng vÞ trÝ cã lîi. Ngay lËp tøc hä ®· ®oµn kÕt d­íi x¸c thùc tõ PÐt vµ Prª-xbuèc göi ®Õn. ChØ cÇn nªu mét vÝ dô ngän cê cña chñ nghÜa x· héi vµ cña Quèc tÕ; h iÖn nay th«ng qua còng ®ñ chøng tá th¸i ®é cña c¸c nhµ cÇm quyÒn ®èi víi c«ng c¸c ®¹i biÓu cña m×nh ë ®¹i héi Ai-d¬-n¾c míi häp c¸ch ®©y nh©n Hung-ga-ri. kh«ng l©u 319 , hä ®· gia nhËp tËp thÓ vµo Quèc tÕ. ë ¸ o, h¬n bÊt Bé tr­ëng néi vô hoµng gia Hung-ga-ri, «ng Ph«n Ven-c¬-hai- cø mét n¬i nµo kh¸c, giai cÊp t­ b¶n tù do ®· biÓu lé nh÷ng b¶n tÝnh Ých ký, trÝ tuÖ nghÌo nµn vµ sù ®éc ¸c nhá nhen cña hä ®èi m¬ ®óng lóc Êy ®ang ë trong ®oµn ®¹i biÓu Hung-ga-ri ë Viªn. víi giai cÊp c«ng nh©n. Hä thÊy r»ng sù thï h»n chñng téc vµ C«ng nh©n P rª-xbuèc s uèt nhiÒu th¸ng nay kh«ng ®­îc héi häp d©n téc ®ang vß xÐ ®Õ quèc vµ ®e däa sù tån t¹i cña nã, nh­ng vµ bÞ cÊm c¶ viÖc tæ chøc mét buæi lÔ gãp tiÒn thµnh lËp quü néi c¸c cña giai cÊp t­ s¶n tù do l¹i h·m h¹i c«ng nh©n lµ nh÷ng bÖnh viÖn, mÊy ngµy tr­íc ®ã hä ®· ph¸i ®Õn Viªn mét nhãm ng­êi duy nhÊt tuyªn bè t×nh ®oµn kÕt anh em gi÷a tÊt c¶ c¸c c«ng nh©n, trong ®ã cã c¶ nhµ tuyªn truyÒn næi tiÕng Nim-trÝch chñng téc vµ d©n téc. B¶n th©n giai cÊp t­ s¶n giµnh ®­îc ®Þa vÞ ®Ó chuyÓn cho «ng bé tr­ëng néi vô mét ®¬n khiÕu n¹i. Hä ®· míi kh«ng ph¶i b»ng lßng dòng c¶m cña chÝnh hä mµ chØ nhê sù ph¶i tèn rÊt nhiÒu c«ng søc ®Ó ®­îc viªn ®¹i thÇn ®ã tiÕp kiÕn, thÊt b¹i cña qu©n ®éi ¸ o320 , ch­a ch¾c ®· cã thÓ - v¶ l¹i chÝnh vµ cuèi cïng khi v¨n phßng bé tr­ëng më cöa, viªn bé tr­ëng ®· b¶n th©n nã còng biÕt râ ®iÒu nµy - b¶o vÖ ®­îc nh÷ng thµnh tiÕp c¸c c«ng nh©n víi th¸i ®é hÕt søc nh· nhÆn: qu¶ míi cña m×nh khái bÞ triÒu ®×nh, tÇng líp quý téc vµ giíi t¨ng l÷ x©m ph¹m; Êy vËy nh­ng giai cÊp t­ s¶n ®ã vÉn dèc søc "C¸c anh lµ c«ng nh©n h¶? C¸c anh cã ch¨m chØ lµm viÖc kh«ng?" - viªn bé tr­ëng vµo nh÷ng m­u toan th¶m h¹i nh»m t­íc ®o¹t cña giai cÊp c«ng võa nh¶ khãi thuèc võa hái. - "Cßn nh÷ng viÖc kh¸c kh«ng liªn can g× ®Õn c¸c anh c¶. nh©n quyÒn lËp héi, quyÒn héi häp vµ quyÒn tù do b¸o chÝ. C¸c anh kh«ng ®­îc tham gia bÊt cø mét hiÖp héi nµo; vµ nÕu c¸c anh chen vµo chÝnh trÞ th× chóng t«i sÏ cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch ®¸ng chèng l¹i c¸c anh. T«i ch¼ng lµm g× cho c¸c anh ®©u. C«ng nh©n muèn kªu ca bao nhiªu th× tïy thÝch!".
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 514 515 c.m¸c B¸o c¸o cña tæng héi ®ång tr­íc... T r¶ lêi c©u hái nÕu vËy th× sau nµy chÝnh quyÒn vÉn tïy tiÖn m ét tªn ®éc tµi nhá nhen vµ th©m c¨n cè ®Õ, b¸o cho biÕt sÏ h¹ cho phÐp mäi viÖc nh­ tr­íc ®©y hay sao, viªn bé tr­ëng ®¸p: tiÒn c«ng. Hä ®· tËp hîp c«ng nh©n c¸c má l©n cËn, ®uæi viªn qu¶n lý má ra khái nhµ riªng vµ ®­a tÊt c¶ ®å ®¹c cña y tíi ga xe " Ph¶i, vµ t«i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc ®ã". löa gÇn nhÊt. Víi sù ng©y th¬ Êu trÜ, nh÷ng ng­êi bÊt h¹nh ®ã S au mét lóc gi¶ng gi¶i kÐo dµi nh­ng kh«ng ®em l¹i kÕt qu¶ cho r»ng lµm nh­ vËy lµ vÜnh viÔn tho¸t khái tªn nµy1*. Ngµy 28 g× c«ng nh©n ®· tõ biÖt viªn bé tr­ëng, sau khi tuyªn bè cho «ng th¸ng N¨m hai ng­êi trong sè nh÷ng ng­êi cÇm ®Çu ®· bÞ c¶nh ta biÕt r»ng: s¸t cã ®éi vÖ binh cña trung ®oµn bé binh hé tèng cña chÝnh hoµng ®Õ gi¶i ®Õn tßa ¸n ë M«n-®¬. Däc ®­êng, mét to¸n thî má "Chõng nµo nh÷ng viÖc lµm cña nhµ n­íc cßn ¶nh h­ëng ®Õn t×nh c¶nh cña c«ng nh©n, th× c«ng nh©n cÇn thiÕt ph¶i lµm chÝnh trÞ vµ, tÊt nhiªn, sÏ lµm chÝnh trÞ". ®· cè gi¶i tho¸t nh÷ng ng­êi bÞ b¾t vµ khi vÊp ph¶i sù kh¸ng cù cña c¶nh s¸t vµ binh lÝnh, hä ®· nÐm ®¸ vµo chóng. ThÕ lµ ®Ó tr¶ ë P hæ vµ nh÷ng n¬i kh¸c trªn n­íc §øc, n¨m ngo¸i ®· ®­îc lêi trËn nÐm ®¸ nh­ m­a, bän lÝnh ®· dïng lo¹i sóng n¹p ®¹n ®¸nh dÊu b»ng viÖc thµnh lËp c¸c nghiÖp ®oµn ë kh¾p n¬i trong vµo æ quy-l¸t nh¶ ®¹n nh­ m­a vµo hä 2* mµ kh«ng hÒ c¶nh c¸o n­íc. T¹i ®¹i héi Ai-d¬-n¾c häp c¸ch ®©y kh«ng l©u, c¸c ®¹i biÓu tr­íc. N¨m ng­êi, trong ®ã cã hai phô n÷ vµ mét trÎ em, ®· bÞ cña h¬n 150 000 c«ng nh©n §øc ë §øc, ¸ o vµ Thôy SÜ ®· thµnh giÕt vµ rÊt nhiÒu ng­êi bÞ th­¬ng. §Õn lóc nµy gi÷a cuéc tµn s¸t lËp mét §¶ng d©n chñ x· héi míi, c­¬ng lÜnh cña §¶ng nµy ®· ë M«n-®¬ vµ cuéc tµn s¸t ë Ri-ca-ma-ri cã nhiÒu ®iÓm gièng ghi ®óng tõng ch÷ nh÷ng nguyªn t¾c chÝnh cña b¶n §iÒu lÖ cña nhau, nh­ng sau ®ã th× kh«ng cßn cã sù gièng nhau nh­ thÕ n÷a. chóng ta. V× luËt ph¸p cÊm hä thµnh lËp nh÷ng chi bé chÝnh ë P h¸p binh lÝnh chØ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc c¸c cÊp chØ huy cña thøc cña Héi liªn hiÖp chóng ta, nªn hä ®· quyÕt ®Þnh nhËn c¸c hä. ë A nh hä bÞ viªn dù thÈm thÈm vÊn tr­íc mÆt c¸c thÈm thÎ héi viªn c¸ nh©n cña Tæng héi ®ång1*. ph¸n; song viªn dù thÈm nµy lµ mét «ng giµ nghÔnh ng·ng vµ C¸c chi bé míi cña Héi liªn hiÖp ®· ®­îc thµnh lËp ë Na-pl¬, lÈm cÈm, ph¶i dïng èng nghe míi nghe ®­îc nh÷ng lêi khai cña T©y Ban Nha vµ Hµ Lan. Hai tê b¸o hµng ngµy cña Héi chóng c¸c nh©n chøng, cßn c¸c thÈm ph¸n xø Oen-x¬ lµ mét tßa ¸n giai ta 323 ® · ®­îc xuÊt b¶n ë B¸c-x¬-lon vµ Am-xtÐc-®am. cÊp tµn nhÉn, ®Çy nh÷ng thiªn kiÕn. Hä thõa nhËn cuéc tµn s¸t lµ "vô giÕt ng­êi x¶y ra trong nh÷ng t×nh huèng biÖn minh ®­îc Nh÷ng vßng nguyÖt quÕ mµ ChÝnh phñ BØ ®· giµnh ®­îc trªn cho téi lçi". ë P h¸p nh÷ng ng­êi næi lo¹n ®ã bÞ ph¹t tï tõ 3 ®Õn c¸c trËn ®Þa quang vinh ë Xª-ren vµ Phram-ri h×nh nh­ kh«ng thÓ cho c¸c c­êng quèc ®­îc yªn. V× thÕ kh«ng cã g× ®¸ng ng¹c 18 th¸ng vµ kh«ng bao l©u sau khi xÐt xö ®· ®­îc ©n x¸. ë A nh nhiªn khi thÊy trong n¨m Êy c¶ n­íc Anh còng cã thÓ khoe khoang hä bÞ kÕt ¸n 10 n¨m khæ sai. nh÷ng cuéc tµn s¸t cña b¶n th©n nã ®èi víi c«ng nh©n. C¸c c«ng TÊt c¶ c¸c b¸o ë Ph¸p ®Òu nhÊt trÝ lªn tiÕng phÉn né ph¶n nh©n má xø Oen-x¬ ë khu má lín Li-xvót gÇn M«n-®¬ ë §en-bi-sia, ®èi bän lÝnh. ë Anh b¸o chÝ l¹i kh«ng tiÕc lêi t¸n ®ång bän lÝnh bçng ®­îc viªn qu¶n lý má, ng­êi mµ tõ l©u hä ®· c¨m thï nh­ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ 1* TiÕp ®ã trong b¶n tiÕng Anh cã c©u: "T¹i ®¹i héi cña Tæng héi c«ng nh©n §øc ë 1 * TiÕp ®ã trong b¶n tiÕng Anh cã c©u: "TÊt nhiªn tßa ¸n ®· më cuéc thÈm cøu B¸c-men322 , Tæng héi c«ng nh©n §øc còng kh¼ng ®Þnh sù nhÊt trÝ cña m×nh víi c¸c chèng l¹i nh÷ng ng­êi næi lo¹n, nh­ng mét ng­êi trong sè ®ã ®· ®­îc ®¸m ®«ng hµng nguyªn t¾c cña Héi liªn hiÖp chóng ta, ®ång thêi tuyªn bè r»ng luËt ph¸p Phæ ng¨n ngh×n ng­êi cøu tho¸t vµ ®­a ra khái thµnh phè". cÊm hä gia nhËp Héi liªn hiÖp chóng ta". 2* Trong b¶n tiÕng Anh cã thªm mÊy ch÷: "sóng Snai-®¬".
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 516 517 c.m¸c B¸o c¸o cña tæng héi ®ång tr­íc... v µ phÉn né ®èi víi c¸c n¹n nh©n cña chóng. Song c«ng nh©n c«ng nh©n toµn quèc Mü lêi kªu gäi giai cÊp c«ng nh©n Hîp chóng quèc h·y ®ßi ph¶i g×n gi÷ hßa b×nh trong lóc c¸c giai cÊp Anh ®· ®¹t ®­îc nhiÒu th¾ng lîi: hä ®· tho¸t khái mét ¶o t­ëng thèng trÞ ®ang kªu gµo chiÕn tranh 1*. lín vµ nguy hiÓm. Tõ tr­íc tíi lóc bÊy giê hä vÉn t­ëng r»ng cuéc ®êi hä Ýt nhiÒu còng ®­îc c¸c thÓ thøc cña ®¹o luËt vÒ lµm Nh©n viÖc «ng Xin-vÝt, ng­êi chiÕn sÜ vinh quang ®Êu tranh mÊt trËt tù 324 vµ lùc l­îng qu©n ®éi phôc tïng chÝnh quyÒn d©n cho sù nghiÖp chung cña chóng ta ®ét ngét tõ trÇn, chóng t«i sù b¶o vÖ. Giê ®©y hä ®· hiÓu râ h¬n. ¤ng B ru-x¬, b é tr­ëng néi thÊy ®Ó bµy tá lßng t«n kÝnh h­¬ng hån «ng, cã lÏ nªn c«ng bè vô, ®¶ng viªn §¶ng tù do, ®· tuyªn bè ë h¹ nghÞ viÖn r»ng, thø bøc th­ tr¶ lêi cña «ng trong phÇn kÕt luËn b¶n b¸o c¸o cña nhÊt, bÊt cø quan chøc nµo, bÊt kú ng­êi nµo thÝch s¨n c¸o hay chóng ta: tá lßng kÝnh träng kû niÖm ®èi víi Xin-vÝt: bÊt kú linh môc nµo còng ®Òu cã quyÒn ra lÖnh cho qu©n ®éi b¾n vµo ®¸m ®«ng mµ kh«ng cÇn ph¶i tuyªn ®äc tr­íc ®¹o luËt " Phi-la-®en-phi-a ngµy 26 th¸ng N¨m 1869 vÒ lµm mÊt trËt tù, nÕu ng­êi ®ã c¶m thÊy ®¸m ®«ng nµy gåm H«m qua t«i ®· nhËn ®­îc lêi kªu gäi ngµy 12 th¸ng N¨m cña c¸c b¹n. T«i rÊt cã nh÷ng kÎ næi lo¹n; vµ thø hai, nh÷ng ng­êi lÝnh cã quyÒn lÊy lµm h¹nh phóc khi nhËn ®­îc nh÷ng lêi chµo mõng ®ã cña c¸c ®ång chÝ c«ng nh©n cña chóng t«i ë bªn kia ®¹i d­¬ng. Sù nghiÖp cña chóng ta lµ sù nghiÖp tïy ý b¾n ®Ó tù vÖ. Viªn bé tr­ëng thuéc ®¶ng tù do ®· quªn nãi chung. Cuéc chiÕn tranh gi÷a nghÌo ®ãi vµ giµu sang ®ang diÔn ra. Lao ®éng ë ®©u thªm lµ trong nh÷ng t×nh h×nh nh­ vËy, mçi ng­êi ph¶i ®­îc còng bÞ ¸p bøc nh­ nhau cßn t­ b¶n ë mäi n¬i trªn tr¸i ®Êt còng ®Òu lµ qu©n b¹o nhµ n­íc trang bÞ cho mét khÈu sóng n¹p ®¹n ë quy-l¸t ®Ó tù chóa. ChÝnh v× vËy t«i nãi r»ng sù nghiÖp cña chóng ta lµ sù nghiÖp chung. Thay vÖ chèng l¹i bän lÝnh. mÆt giai cÊp c«ng nh©n Hîp chóng quèc t«i xin b¾t tay c¸c b¹n trªn t×nh ®ång chÝ vµ qua c¸c b¹n, b¾t tay tÊt c¶ nh÷ng ng­êi mµ c¸c b¹n ®¹i diÖn, còng nh­ mäi §¹i héi toµn thÓ cña c¸c c«ng liªn häp ë Bíc-minh-hªm ngµy ng­êi lao ®éng nam vµ n÷ ë ch©u ¢u ®ang bÞ sØ nhôc vµ bÞ bãc lét. H·y ®Èy m¹nh 30 th¸ng T¸m th«ng qua nghÞ quyÕt sau ®©y: h¬n n÷a sù nghiÖp cao c¶ mµ c¸c b¹n ®· tiÕn hµnh cho ®Õn khi nh÷ng nç lùc cña c¸c b¹n ®¹t ®­îc th¾ng lîi hoµn toµn. Chóng t«i còng cã ý ®Þnh nh­ vËy. Do kÕt qu¶ "NhËn thÊy r»ng c¸c tæ chøc c«ng nh©n ë ®Þa ph­¬ng hÇu nh­ ë mäi n¬i ®Òu ®· cuéc chiÕn tranh, võa qua ë n­íc chóng t«i mét tÇng líp quý téc tiÒn tÖ ®ª tiÖn nhÊt nh­êng chç cho nh÷ng tæ chøc cã quy m« toµn quèc; r»ng nguyªn t¾c tù do th­¬ng trªn thÕ giíi ®· h×nh thµnh. C¸c quyÒn lùc tiÒn tÖ nµy ®· nhanh chãng ngèn nuèt m¹i ®­îc ¸p dông réng r·i ®· g©y nªn t×nh tr¹ng c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ t­ b¶n mäi sinh lùc cña nh©n d©n. Chóng t«i tuyªn chiÕn víi nã vµ quyÕt t©m sÏ chiÕn khiÕn ng­êi ta ®· phít lê vµ hy sinh lîi Ých cña c«ng nh©n, r»ng trong cuéc c¹nh th¾ng. NÕu cã thÓ chóng t«i ®Þnh giµnh th¾ng lîi th«ng qua hßm phiÕu: nÕu kh«ng, tranh quèc tÕ ®iªn cuång; c¸c tæ chøc c«ng nh©n cÇn ph¶i më réng h¬n n÷a vµ trë chóng t«i sÏ dïng ®Õn nh÷ng ph­¬ng s¸ch quyÕt liÖt h¬n. Trong nh÷ng tr­êng hîp thµnh c¸c tæ chøc quèc tÕ; thªm n÷a còng nhËn thÊy r»ng Héi liªn hiÖp c«ng nh©n bÊt ®¾c dÜ, nhiÒu khi còng cÇn ph¶i cã nh÷ng sù ®æ m¸u kh«ng lín l¾m". quèc tÕ ®Ò ra cho m×nh môc ®Ých b¶o vÖ c¸c lîi Ých chung cña giai cÊp c«ng nh©n, nh÷ng lîi Ých nµy ë mäi n¬i ®Òu gièng nhau, ®¹i héi nµy nhiÖt liÖt khuyÕn nghÞ víi T heo uû nhiÖm cña Tæng héi ®ång: c«ng nh©n V­¬ng quèc liªn hiÖp, vµ ®Æc biÖt lµ víi tÊt c¶ c¸c tæ chøc c«ng nh©n, h·y ñng hé Héi liªn hiÖp vµ khÈn thiÕt ®Ò nghÞ c¸c tæ chøc c«ng nh©n h·y gia nhËp Héi R«-bít A-pl¬-g¸c, c hñ tÞch liªn hiÖp. §¹i héi còng bµy tá lßng tin t­ëng r»ng viÖc thùc hiÖn nh÷ng nguyªn t¾c 325 cña Quèc tÕ sÏ ®­a ®Õn mét nÒn hßa b×nh v÷ng ch¾c gi÷a tÊt c¶ c¸c d©n téc" . X tÕp-ni Cau-en, thñ quü T h¸ng N¨m n¨m nay cuéc chiÕn tranh gi÷a Hîp chóng quèc G hª-oãc Õ ch-ca-ri-ót, tæng th­ ký vµ Anh d­êng nh­ ®· trë nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái. V× vËy Tæng _____________________________________________________________________________________________ héi ®ång cña c¸c b¹n ®· göi cho «ng Xin-vÝt, chñ tÞch Liªn ®oµn 1 * Xem tËp nµy, tr. 482 - 485.
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 519 518 c.m¸c L u©n §«n, n gµy 1 th¸ng ChÝn 1869 §Þa chØ: 256, Hai H«n-boãc-n¬ Oe-xtíc-n¬ Xen-t¬-r«n D o C.M¸c viÕt In theo b¶n in trong cuèn c .m¸c s¸ch xuÊt b¶n ë Ba-l¬ §· in thµnh s¸ch riªng ë Ba-l¬ th¸ng ChÝn Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc 1869 vµ trong cuèn "Report of the Fourth annual congress of the International dù th¶o NghÞ quyÕt Working Men's Association, held at Basle, cña Tæng héi ®ång vÒ chÝnh s¸ch in Switzerland" London, 1869 cña ChÝnh phñ Anh ®èi víi nh÷ng ng­êi tï ai-r¬-len326 Q uyÕt nghÞ r»ng: khi tr¶ lêi nh÷ng yªu s¸ch cña nh©n d©n Ai-r¬-len ®ßi tr¶ l¹i tù do cho nh÷ng ng­êi yªu n­íc Ai-r¬-len bÞ cÇm tï (®iÒu tr¶ lêi nµy ®­îc nªu trong bøc th­ cña «ng Gl¸t-xt«n göi «ng ¤'-si vµ nh÷ng ng­êi kh¸c 1*) «ng Gl¸t-xt«n ®· cè t×nh xóc ph¹m d©n téc Ai-r¬-len; «ng ta ®· g¾n liÒn viÖc ©n x¸ chÝnh trÞ víi nh÷ng ®iÒu kiÖn nhôc m¹ c¸c n¹n nh©n cña c¸c chÝnh phñ xÊu xa ®ã ch¼ng kÐm g× nhôc m¹ nh©n d©n mµ c¸c n¹n nh©n ®ã ®¹i diÖn; bÊt chÊp ®Þa vÞ chÝnh thøc cña m×nh, «ng Gl¸t-xt«n vÉn c«ng khai vµ long träng chóc mõng cuéc næi lo¹n cña nh÷ng ng­êi chiÕm h÷u n« lÖ ë Mü327 vµ giê ®©y ®ang tuyªn truyÒn cho nh©n d©n Ai-r¬-len häc thuyÕt vÒ sù phôc tïng thô ®éng; _____________________________________________________________________________________________ 1 * Trong sæ biªn b¶n cña Tæng héi ®ång ®o¹n nµy ®­îc tr×nh bµy nh­ sau: "§iÒu tr¶ lêi nµy ®­îc nªu trong nh÷ng bøc th­ cña «ng Gl¸t-xt«n göi «ng ¤'-si ngµy 18 th¸ng M­êi 1869 vµ göi «ng I-x¾c-B¸t ngµy 23 th¸ng M­êi 1869".
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 521 520 c.m¸c t oµn bé chÝnh s¸ch cña «ng ta vÒ viÖc ©n x¸ nh÷ng ng­êi tï Ai-r¬-len lµ biÓu hiÖn thùc sù vµ triÖt ®Ó cña " chÝnh s¸ch x©m l­îc" mµ «ng Gl¸t-xt«n ®· h¨ng h¸i v¹ch trÇn ®Ó lËt ®æ néi c¸c cña nh÷ng ®Þch thñ cña «ng ta thuéc ®¶ng To-ri 328 . Tæng héi ®ång Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ bµy tá sù kh©m c .m¸c phôc ®èi víi nh©n d©n Ai-r¬-len ®· tiÕn hµnh mét c¸ch dòng c¶m, kiªn quyÕt vµ cao c¶ chiÕn dÞch ®ßi ©n x¸ cña m×nh. Tæng héi ®ång göi NghÞ quyÕt nµy cÇn ®­îc truyÒn ®¹t cho tÊt c¶ c¸c chi bé cña Héi ®ång liªn ®oµn Thôy SÜ vïng H éi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ vµ mäi tæ chøc c«ng nh©n ë ch©u ¢u vµ ch©u Mü cã quan hÖ víi Héi. Thuéc hÖ ng«n ng÷ la-tinh329 D o C.M¸c ®­a ra th«ng qua ngµy 16 th¸ng In theo b¶n th¶o cã ®èi T rong phiªn häp bÊt th­êng ngµy 1 th¸ng Giªng 1870 Tæng M­êi mét 1869 chiÕu víi b¶n ghi trong sæ héi ®ång ®· quyÕt nghÞ: §· ®¨ng trªn c¸c b¸o "Reynolds's biªn b¶n cña Tæng héi ®ång Newspaper", ngµy 21 th¸ng M­êi mét 1867, N guyªn v¨n lµ tiÕng Anh 1. Trªn b¸o "Ð galitÐ" n gµy 11 th¸ng Ch¹p 1869: chóng t«i ®äc "Der Volksstaat" sè 17 ngµy 27 th¸ng M­êi thÊy: mét 1869, "L'Internationale" sè 48 ngµy 12 th¸ng Ch¹p 1869 "Râ rµng Héi ®ång" (Tæng héi ®ång) coi th­êng nh÷ng viÖc hÕt søc quan träng... Chóng t«i ®· nh¾c nhë Héi ®ång vÒ nh÷ng ®iÒu ®ã", (c¸c tr¸ch nhiÖm c ña Tæng héi ®ång) b»ng c¸ch viÖn dÉn ®iÒu 1 b¶n Quy chÕ v.v.: "Tæng héi ®ång cã tr¸ch nhiÖm p h¶i thùc hiÖn nh÷ng nghÞ quyÕt cña ®¹i héi..." Chóng t«i cã thÓ nªu lªn cho Tæng héi ®ång nh÷ng c©u hái ®ñ ®Ó nh÷ng c©u tr¶ lêi cña Tæng héi ®ång cã thÓ hîp thµnh mét tµi liÖu kh¸ dµi. Ý t l©u n÷a chóng t«i sÏ liÖu viÖc ®ã... c ßn b©y giê th×... v.v.". T æng héi ®ång kh«ng thÊy trong §iÒu lÖ, còng nh­ b¶n Quy chÕ cã ®iÒu kho¶n nµo b¾t buéc Tæng héi ®ång p h¶i trao ®æi th­ tõ hoÆc bót chiÕn víi b¸o "Ð galitÐ" hoÆc "tr¶ lêi" n h÷ng " c©u hái" c ña b¸o. ChØ cã Héi ®ång liªn ®oµn Thôy SÜ vïng thuéc hÖ ng«n ng÷ la-tinh lµ ®¹i diÖn cña c¸c chi bé cña Thôy SÜ vïng thuéc hÖ ng«n ng÷ la-tinh lµ tr­íc Tæng héi ®ång. NÕu Héi ®ång liªn ®oµn vïng thuéc hÖ ng«n ng÷ la-tinh chÊt vÊn hoÆc buéc téi chóng t«i qua con ®­êng hîp ph¸p duy nhÊt, tøc lµ th«ng qua bÝ th­ cña m×nh th× Tæng héi ®ång lu«n lu«n s½n sµng tr¶ lêi hä. Song H éi ®ång liªn ®oµn vïng thuéc hÖ ng«n ng÷ la-tinh kh«ng cã quyÒn
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 522 523 c.m¸c Tæng héi ®ång göi héi ®ång liªn ®oµn thôy sÜ... t õ bá c¸c chøc n¨ng cña m×nh, giao nh÷ng chøc n¨ng ®ã cho c¸c N ghÞ quyÕt cña §¹i héi Gi¬-ne-v¬ ®· ®­îc thÓ hiÖn vµo quy chÕ quy ®Þnh r»ng c¸c uû ban c¸c n­íc ph¶i göi cho Tæng héi ban biªn tËp c¸c b¸o"Ð galitÐ" vµ "ProgrÌs"330, còng kh«ng ®­îc ®ång n h÷ng tµi liÖu v Ò phong trµo v« s¶n vµ sau ®ã Tæng héi quyÒn ®Ó cho c¸c b¸o nµy tiÕm ®o¹t c ¸c chøc n¨ng cña hä. Nãi ®ång sÏ ph¸t hµnh mét b¶n tin b»ng nhiÒu thø tiÕng "víi kú h¹n chung, nÕu th­ tõ trao ®æi gi÷a Tæng héi víi c¸c uû ban toµn mµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn cña nã cho phÐp nã cã thÓ thùc hiÖn ®­îc" quèc vµ ®Þa ph­¬ng bÞ c«ng bè th× viÖc ®ã sÏ t¸c h¹i lín cho lîi ( "As often as its means permit, the General Council shall Ých chung cña Héi liªn hiÖp. Thùc ra, nÕu c¸c c¬ quan ng«n luËn publish a report etc".). kh¸c cña Quèc tÕ còng noi g­¬ng b¸o "ProgrÌs" vµ "Ð galitÐ", Tæng héi ®ång sÏ ®øng tr­íc sù lùa chän - hoÆc im lÆng vµ nh­ Nh­ vËy nhiÖm vô ®­îc giao cho Tæng héi ®ång g¾n liÒn víi vËy lµ lµm cho m×nh bÞ mÊt uy tÝn tr­íc c«ng luËn, hoÆc tr¶ lêi n h÷ng ®iÒu kiÖn mµ vÉn ch­a ai thùc hiÖn. Ch­a cã ai lµm tê c«ng khai vµ nh­ vËy lµ vi ph¹m tr¸ch nhiÖm cña m×nh 1* . khai thèng kª theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ, mét viÖc mµ mét lo¹t ®¹i héi toµn thÓ kÕ tiÕp nhau ®· ra nghÞ quyÕt ph¶i tiÕn hµnh vµ B¸o "Ð galitÐ" cïng víi b¸o"ProgrÌs" (ng­êi ta kh«ng göi tê hµng n¨m Tæng héi ®ång ®Òu yªu cÇu ph¶i tiÕn hµnh. Ch­a cã ai b¸o nµy cho Tæng héi ®ång) kªu gäi b¸o "Travail"331 ( tê b¸o Pa-ri, göi cho Tæng héi ®ång tµi liÖu nµo. Cßn vÒ c¸c ph­¬ng tiÖn th× ch­a tù nhËn lµ c¬ quan cña Quèc tÕ , vµ còng kh«ng ®­îc göi cho nÕu kh«ng cã nh÷ng sè tiÒn ®ãng gãp cña c¸c ®Þa ph­¬ng ë Anh Tæng héi ®ång) vÒ phÝa m×nh còng yªu cÇu Tæng héi ®ång ph¶i vµ tiÒn quyªn gãp cña c¸ nh©n c¸c héi viªn th× cã lÏ Tæng héi gi¶i thÝch2* ch¼ng ph¶i hÖt nh­ Liªn ®oµn c«ng Ých lµ g×!332 . ®ång còng ®· chÊm døt sù tån t¹i cña m×nh tõ l©u råi. Nh­ vËy b¶n Quy chÕ do ®¹i héi Gi¬-ne-v¬ th«ng qua vÉn chØ 2. Gi¶ sö r»ng nh÷ng c©u hái do b¸o "Ð galitÐ" ®Æt ra lµ cña lµ nh÷ng ch÷ chÕt cøng1*. Héi ®ång liªn ®oµn vïng thuéc hÖ ng«n ng÷ la-tinh th× chóng t«i sÏ tr¶ lêi, nh­ng chØ víi ®iÒu kiÖn lµ sau nµy nh÷ng c©u hái VÒ ®¹i héi Ba-l¬ th× ®¹i héi kh«ng th¶o luËn vÊn ®Ò t hùc hiÖn thuéc lo¹i nh­ vËy kh«ng ®­îc ®Ò ra cho chóng t«i b»ng c¸ch b ¶n Quy chÕ ®· cã mµ chØ th¶o luËn vÊn ®Ò xuÊt b¶n b¶n tin thÕ thøc nh­ thÕ n÷a. nµo cho hîp thêi vµ kh«ng ra mét nghÞ quyÕt nµo vÒ viÖc nµy ( xem b¶n b¸o c¸o b»ng tiÕng §øc, i n ë Ba-l¬ do ®¹i héi phô 3. V Ên ®Ò b¶n tin. tr¸ch 333 ). _____________________________________________________________________________________________ Tuy nhiªn, Tæng héi ®ång cho r»ng nhiÖm vô mµ tho¹t tiªn 1* Trong b¶n th¶o, sau c©u nµy, M¸c ®· g¹ch bá ®o¹n sau ®©y: "b¸o "ProgrÌs" ®· chóng ta ®Æt ra cho b¶n tin th× hiÖn nay c¸c c¬ quan b¸o chÝ cña më ®Çu viÖc tiÕm ®o¹t c¸c chøc n¨ng cña Héi ®ång liªn bang, ng­êi ta ®· kh«ng göi Q uèc tÕ ® · thùc hiÖn ®Çy ®ñ, c¸c b¸o nµy xuÊt b¶n b»ng nhiÒu b¸o ®ã cho Tæng héi ®ång, mÆc dï c¸c ®¹i héi toµn Héi ®· ba lÇn ra nh÷ng nghÞ quyÕt vÒ viÖc nµy". thø tiÕng vµ ®­îc ph¸t hµnh réng r·i b»ng con ®­êng trao ®æi. 2* Trong b¶n th¶o, tiÕp theo ®ã ®o¹n sau ®©y ®· bÞ g¹ch bá: "Thùc ra, d­êng nh­ SÏ lµ phi lý nÕu ph¶i dïng nh÷ng b¶n tin qu¸ ®¾t ®Ó thùc hiÖn lµ chÝnh nh÷ng ng­êi n¨m ngo¸i - ngay sau khi míi gia nhËp mét c¸ch muén mµng vµo Héi chóng t«i - ®· ®­a ra mét sè kÕ ho¹ch nguy hiÓm lµ thµnh lËp bªn trong Héi nh÷ng ®iÒu ®· ®­îc thùc hiÖn mµ kh«ng ph¶i tèn kÐm g×. MÆt liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ mét héi quèc tÕ kh¸c do hä ®Ých th©n l·nh ®¹o vµ ®ãng trô së t¹i Gi¬-ne-v¬, - lÇn nµy l¹i quay vÒ kÕ ho¹ch cò ®ã vµ vÉn tin t­ëng r»ng viÖc tiÕm _____________________________________________________________________________________________ ®o¹t quyÒn l·nh ®¹o tèi cao Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ lµ sø mÖnh ®Æc biÖt cña hä. Tæng héi ®ång nh¾c Héi ®ång liªn ®oµn vïng thuéc hÖ ng«n ng÷ la-tinh r»ng Héi 1 * Trong b¶n th¶o sau nh÷ng ch÷ "nh÷ng ch÷ chÕt cøng" nh÷ng ch÷ sau ®©y ®· bÞ ®ång ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm l·nh ®¹o c¸c b¸o "ÐgalitÐ" vµ "ProgrÌs"". g¹ch bá: "§¹i héi Ba-l¬ còng ®· coi sù viÖc nµy ®óng lµ nh­ vËy".
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 524 525 c.m¸c Tæng héi ®ång göi héi ®ång liªn ®oµn thôy sÜ... bao qu¸t vµ n hiÖt t×nh c¸ch m¹ng. C hØ cã Tæng héi ®ång míi cã kh¸c b¶n tin ®¨ng nh÷ng ®iÒu kh«ng ®¨ng trªn c¸c c¬ quan b¸o chÝ cña Quèc tÕ, th× chØ gióp cho kÎ thï thÊy ®­îc nh÷ng bÝ mËt thÓ kh¾c phôc thiÕu sãt ®ã vµ do ®ã ®Èy m¹nh phong trµo c¸ch cña chóng ta. m¹ng ch©n chÝnh ë n­íc nµy, vµ do ®ã ë k h¾p mäi n¬i. N h÷ng thµnh c«ng to lín mµ chóng ta ®· ®¹t ®­îc vÒ mÆt nµy vµ ®­îc 4. V Ên ®Ò t¸ch Tæng héi ®ång ra khái Héi ®ång liªn ®oµn Anh. nh÷ng tê b¸o th«ng minh nhÊt vµ cã thÕ lùc nhÊt cña c¸c giai cÊp thèng trÞ, ch¼ng h¹n nh­ nh÷ng tê "Pall Mall Gazette", K h¸ l©u tr­íc khi b¸o "Ð galitÐ" ®­îc thµnh lËp, ngay trong "Saturday Review", "Spectator", "Fortnightly Review" x¸c nhËn, Tæng héi ®ång mét vµi uû viªn ng­êi Anh ®· nhiÒu lÇn ®­a ra ®Ò ®ã lµ ch­a kÓ nh÷ng nghÞ sÜ ®­îc gäi lµ cÊp tiÕn trong h ¹ nghÞ nghÞ nµy. Song ®Ò nghÞ nµy ®· lu«n bÞ mäi ng­êi hÇu nh­ nhÊt viÖn vµ t h­îng nghÞ viÖn l µ nh÷ng ng­êi cho ®Õn gÇn ®©y vÉn cã trÝ b¸c bá. RÊt cã kh¶ n¨ng lµ mÆc dï s¸ng kiÕn c ¸ch m¹ng sÏ ¶nh h­ëng lín ®Õn nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o c«ng nh©n Anh. Hä xuÊt ph¸t tõ Ph¸p, song chØ cã n­íc Anh míi cã thÓ trë thµnh tr¾ng trîn buéc téi chóng ta ®· ®Çu ®éc vµ hÇu nh­ ®· xãa bá ® ßn bÈy c ho mét cuéc c¸ch m¹ng k inh tÕ n ghiªm tóc. §ã lµ n­íc hÕt t inh thÇn Anh trong giai cÊp c«ng nh©n vµ ®Èy hä ®Õn víi duy nhÊt kh«ng cã n«ng d©n vµ quyÒn së h÷u ruéng ®Êt tËp chñ nghÜa x· héi c¸ch m¹ng. trung vµo mét sè Ýt ng­êi. §ã lµ n­íc duy nhÊt mµ h ×nh th¸i t­ b¶n chñ nghÜa, tøc lµ sù liªn hîp lao ®éng trªn quy m« réng lín Ph­¬ng ph¸p duy nhÊt ®Ó thùc hiÖn mét sù chuyÓn biÕn nh­ d­íi quyÒn cai qu¶n cña c¸c nhµ kinh doanh t­ b¶n chñ nghÜa, vËy lµ ph¶i hµnh ®éng nh­ Tæng héi ®ång Héi liªn hiÖp c«ng ®· bao trïm hÇu hÕt c¸c ngµnh s¶n xuÊt. §ã lµ n­íc duy nhÊt nh©n quèc tÕ. Víi t­ c¸ch lµ Tæng héi ®ång chóng t«i cã thÓ vËn mµ p hÇn lín d©n c­ lµ nh÷ng ng­êi c«ng nh©n lµm thuª ( wages ®éng mäi ng­êi thi hµnh nh÷ng biÖn ph¸p (vÝ dô nh­ thµnh lËp labourers). §ã lµ n­íc duy nhÊt mµ cuéc ®Êu tranh giai cÊp vµ tæ L iªn ®oµn ruéng ®Êt vµ lao ®éng334 ) mµ vÒ sau khi ®­îc thùc chøc cña giai cÊp c«ng nh©n trong c ¸c c«ng liªn ®· ®¹t ®Õn tr×nh hiÖn tr­íc c«ng chóng, c¸c biÖn ph¸p ®ã cã vÎ nh­ nh÷ng ho¹t ®é tr­ëng thµnh vµ phæ biÕn nhÊt ®Þnh. Do ®Þa vÞ thèng trÞ cña ®éng tù ph¸t cña giai cÊp c«ng nh©n Anh. nã trªn thÞ tr­êng thÕ giíi, n­íc Anh lµ n­íc duy nhÊt mµ mçi NÕu ngoµi Tæng héi ®ång ra, l¹i thµnh lËp Héi ®ång liªn ®oµn chuyÓn biÕn trong nh÷ng quan hÖ kinh tÕ tÊt sÏ nhanh chãng th× viÖc ®ã sÏ ®­a ®Õn hËu qu¶ trùc tiÕp nh­ thÕ nµo? §øng ¶nh h­ëng ®Õn toµn thÕ giíi. NÕu n­íc Anh lµ n­íc cæ ®iÓn cña trung gian gi÷a Tæng héi ®ång cña Quèc tÕ v µ Tæng héi ®ång cña chÕ ®é ®¹i ®Þa chñ vµ cña chñ nghÜa t­ b¶n, th× mÆt kh¸c, ë Anh c¸c c«ng liªn, Héi ®ång liªn ®oµn s Ï kh«ng cã mét chót uy tÝn h¬n ë bÊt cø n¬i nµo kh¸c ®· chÝn muåi n h÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt nµo. MÆt kh¸c, Tæng héi ®ång s Ï bá r¬i mÊt c hiÕc ®ßn bÈy vÜ ®¹i xo¸ bá chóng ®· chÝn muåi h¬n ë bÊt cø n¬i nµo kh¸c. Tæng héi ®ã. N Õu chóng t«i thÝch nh÷ng chuyÖn khoa tr­¬ng lè l¨ng h¬n ®ång hiÖn nay ®ang ë vµo mét vÝ trÝ may m¾n nhê chiÕc ®ßn bÈy lµ c«ng viÖc nghiªm tóc vµ thÇm lÆng, th× cã lÏ chóng t«i ®· vÊp vÜ ®¹i ®ã cña c¸ch m¹ng v« s¶n, trùc tiÕp n»m trong tay cña Tæng héi ®ång. ThËt lµ ®iªn rå biÕt chõng nµo, vµ cã thÓ nãi, thËt ph¶i mét sai lÇm nh­ tr¶ lêi c«ng khai c©u hái cña b¸o "Ð galitÐ" lµ téi lçi biÕt chõng nµo nÕu trao chiÕc ®ßn bÈy ®ã vµo tay mét sè hái r»ng v× sao Tæng héi ®ång l ¹i cam chÞu "sù kiªm nhiÖm chøc ng­êi Anh! n¨ng nÆng nÒ nh­ vËy". Kh«ng thÓ ®¬n thuÇn ®Æt n­íc Anh ngang hµng víi c¸c n­íc Ng­êi Anh ®· cã tÊt c¶ nh÷ng tiÒn ®Ò v Ët chÊt c Çn thiÕt ®Ó kh¸c. CÇn ph¶i coi n­íc Anh lµ c hÝnh quèc cña t­ b¶n. tiÕn hµnh mét cuéc c¸ch m¹ng x· héi. Hä chØ thiÕu t inh thÇn
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 526 527 c.m¸c Tæng héi ®ång göi héi ®ång liªn ®oµn thôy sÜ... 5 . V Ên ®Ò nghÞ quyÕt cña Tæng héi ®ång vÒ viÖc ©n x¸ nh÷ng N g­êi c«ng nh©n Anh trung l­u c¨m ghÐt ng­êi c«ng nh©n Ai- ng­êi tï Ai-r¬-len 1*. r¬-len nh­ mét kÎ c¹nh tranh lµm cho tiÒn c«ng vµ s tandard of life 1* b Þ h¹ thÊp. Anh ta mang trong lßng mèi ¸c c¶m cã tÝnh chÊt NÕu n­íc Anh lµ thµnh lòy cña chÕ ®é ®¹i ®Þa chñ vµ chñ d©n téc vµ t«n gi¸o ®èi víi ng­êi c«ng nh©n Ai-r¬-len. Anh ta nghÜa t­ b¶n ch©u ¢u th× ®iÓm duy nhÊt mµ ng­êi ta cã thÓ nh×n ng­êi c«ng nh©n Ai-r¬-len hÇu hÕt còng hÖt nh­ nh÷ng gi¸ng mét ®ßn quyÕt liÖt vµo n­íc Anh chÝnh thøc, lµ A i-r¬-len . ng­êi p oor whites2* c¸c bang miÒn Nam B¾c Mü nh×n nh÷ng Thø nhÊt, Ai-r¬-len lµ t hµnh lòy cña chÕ ®é ®¹i ®Þa chñ Anh. ng­êi n« lÖ da ®en. Sù ®èi kh¸ng nµy gi÷a nh÷ng ng­êi v« s¶n ë NÕu chÕ ®é ®¹i ®Þa chñ sôp ®æ ë Ai-r¬-len th× nã tÊt sÏ sôp ®æ ë ngay chÝnh n­íc Anh ®· ®­îc giai cÊp t­ s¶n nhen nªn vµ nu«i Anh. ë A i-r¬-len viÖc nµy cã thÓ x¶y ra mét tr¨m lÇn dÔ h¬n, v× ë d­ìng mét c¸ch gi¶ t¹o. Chóng biÕt r»ng bÝ quyÕt thùc sù ®Ó gi÷ ® ã cuéc ®Êu tranh kinh tÕ chØ tËp trung vµo quyÒn së h÷u ruéng g×n thÕ lùc cña chóng chÝnh lµ sù chia rÏ nµy cña nh÷ng ng­êi v« ®Êt, v× ë ®ã cuéc ®Êu tranh nµy còng ®ång thêi lµ cuéc ®Êu tranh s¶n. d©n téc vµ v× nh©n d©n Ai-r¬-len cã tinh thÇn c¸ch m¹ng h¬n vµ Sù ®èi kh¸ng ®ã còng t¸i diÔn ë bê bªn kia cña §¹i T©y D­¬ng. kiªn quyÕt h¬n nh©n d©n Anh. ChÕ ®é ®¹i ®Þa chñ ë Ai-r¬-len BÞ nh÷ng con bß vµ con cõu chÌn lÊn khái m¶nh ®Êt quª h­¬ng, gi÷ ®­îc ®Þa vÞ cña nã lµ hoµn toµn chØ nhê vµo qu©n ®éi Anh. nh÷ng ng­êi Ai-r¬-len l¹i gÆp nhau ë B¾c Mü, t¹i ®©y hä häp Ngay khi sù liªn hîp c­ìng b¸ch335 gi÷a hai n­íc chÊm døt th× ë thµnh mét bé phËn d©n c­ ngµy cµng ®«ng ®¶o, ngµy cµng gia Ai-r¬-len sÏ lËp tøc bïng næ cuéc c¸ch m¹ng x· héi mÆc dï d­íi t¨ng. ý n ghÜ duy nhÊt cña hä, lßng h¨ng say duy nhÊt cña hä lµ nh÷ng h×nh thøc cò kü. ChÕ ®é ®¹i ®Þa chñ Anh ch¼ng nh÷ng chØ c¨m thï n­íc Anh. C¸c chÝnh phñ Anh vµ Mü (tøc lµ c¸c giai cÊp mÊt nguån cña c¶i lín, mµ cßn mÊt n guån lùc l­îng tinh thÇn do hä ®¹i diÖn) ®· nu«i d­ìng niÒm h¨ng say ®ã, duy tr× m·i m·i hÕt søc quan träng lµ ng­êi ®¹i diÖn nÒn thèng trÞ cña Anh ®èi cuéc ®Êu tranh ©m Ø gi÷a Hîp chóng quèc vµ n­íc Anh. V× vËy víi Ai-r¬-len . MÆt kh¸c, nÕu kh«ng ®ông ®Õn søc m¹nh cña bän chóng ng¨n trë sù liªn minh nghiªm tóc vµ ch©n thµnh gi÷a c¸c chóa ®Êt ng­êi Anh ë Ai-r¬-len th× giai cÊp v« s¶n anh sÏ lµm c«ng nh©n ë c¶ hai bªn bê §¹i T©y D­¬ng vµ do ®ã ng¨n trë c«ng cho chóng trë nªn bÊt kh¶ x©m ph¹m ë ngay chÝnh n­íc Anh. cuéc gi¶i phãng chung cña hä. Thø hai, giai cÊp t­ s¶n Anh ch¼ng nh÷ng bãc lét d©n nghÌo Ai-r¬-len lµ c¸i cí duy nhÊt ®Ó ChÝnh phñ Anh duy tr× mét Ai-r¬-len ®Ó lµm cho t×nh c¶nh cña giai cÊp c«ng nh©n ë Anh q u©n ®éi th­êng trùc lín, t rong tr­êng hîp cÇn thiÕt, nh­ viÖc ®ã tåi tÖ thªm b»ng c¸ch c ­ìng b¸ch n h÷ng ng­êi cè n«ng Ai-r¬- ®· tõng x¶y ra ng­êi ta sÏ tung c¸i ®éi qu©n Êy ra ®µn ¸p c«ng len d i c­, m µ ngoµi ra, nã cßn chia rÏ giai cÊp v« s¶n thµnh hai nh©n Anh, sau khi ®éi qu©n ®ã ®· tr¶i qua tr­êng häc cña bän phe thï ®Þch nhau. NhiÖt t×nh c¸ch m¹ng cña ng­êi c«ng qu©n phiÖt ë Ai-r¬-len. nh©n Ken-t¬ vµ b¶n tÝnh tèt nh­ng chËm ch¹p cña ng­êi c«ng nh©n ¡ng-gl«-x¾c-x«ng kh«ng ®­îc kÕt hîp hµi hoµ víi Cuèi cïng, hiÖn nay ë Anh l¹i ®ang t¸i diÔn nh÷ng ®iÒu mµ nhau. Ng­îc l¹i, ë mäi t rung t©m c«ng nghiÖp lín ë Anh ® Òu cã La M· cæ ®¹i ng­êi ta cã thÓ thÊy trªn quy m« khñng khiÕp. sù m©u thuÉn s©u s¾c gi÷a giai cÊp v« s¶n Anh vµ Ai-r¬-len. _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ 1 *- møc sèng 1* Xem tËp nµy, tr. 519 - 520. 2*- nh÷ng ng­êi nghÌo da tr¾ng
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 528 529 c.m¸c Tæng héi ®ång göi héi ®ång liªn ®oµn thôy sÜ... " That the economical emancipation of the working classes is D ©n téc ®i n« dÞch mét d©n téc kh¸c ®ang rÌn nh÷ng xiÒng xÝch cho chÝnh m×nh. therefore the great end to which e very potitical movement ought t o be subordinate a s a means " 1*. Nh­ vËy, lËp tr­êng cña Héi liªn hiÖp quèc tÕ trong vÊn ®Ò Ai-r¬-len hoµn toµn râ rµng. NhiÖm vô chñ yÕu cña Héi lµ ®Èy T rong b¶n dÞch tiÕng Ph¸p, do uû ban Pa-ri thùc hiÖn n¨m 1864, nhanh cuéc c¸ch m¹ng x· héi ë Anh. Muèn thùc hiÖn ®­îc môc c¸c tõ "as a means" ( "víi tÝnh c¸ch lµ mét ph­¬ng tiÖn ") ®ã ®· bÞ tiªu ®ã th× cÇn ph¶i gi¸ng mét ®ßn quyÕt ®Þnh ë Ai-r¬-len 1*. xãa bá336 . Tr¶ lêi chÊt vÊn cña Tæng héi ®ång vÒ viÖc nµy, Uû ban Pa-ri ®· vin vµo nh÷ng khã kh¨n trong t×nh h×nh chÝnh trÞ cña NghÞ quyÕt cña Tæng héi ®ång vÒ vÊn ®Ò ©n x¸ nh÷ng ng­êi tï m×nh ®Ó biÖn b¹ch. Ai-r¬-len chØ lµ phÇn më ®Çu cho c¸c nghÞ quyÕt kh¸c, trong ®ã sÏ tuyªn bè r»ng ch­a kÓ ®Õn c«ng lý quèc tÕ, viÖc biÕn s ù liªn Nguyªn v¨n b¶n §iÒu lÖ cßn bÞ bãp mÐo nhiÒu chç n÷a. §iÓm hîp c­ìng b¸ch h iÖn hµnh (tøc lµ sù n« dÞch Ai-r¬-len) thµnh sù ®Çu tiªn trong phÇn ®Çu cña b¶n th©n §iÒu lÖ nãi r»ng "The liªn minh b×nh ®¼ng vµ tù do, n Õu ®iÒu ®ã cã thÓ thùc hiÖn ®­îc, struggle for the emancipation of the working classes means... a hoÆc sù p h©n lËp hoµn toµn, n Õu ®iÒu ®ã lµ cÇn thiÕt, lµ ®iÒu struggle... for equal rights and duties, and the a bolition of all kiÖn t iªn quyÕt ®Ó gi¶i phãng giai cÊp c«ng nh©n A nh 2*. class rule "2* . Ngoµi ra, nh­ chóng t«i ®­îc biÕt th× c¸c häc thuyÕt th« thiÓn B¶n dÞch tiÕng Ph¸p còng nãi ®Õn "nh÷ng quyÒn vµ nghÜa vô b×nh ®¼ng" tøc lµ lÆp l¹i mét c©u chung chung mµ ng­êi ta cã thÓ do c¸c b¸o "Ð galitÐ" vµ "ProgrÌs" ®­a ra vÒ mèi quan hÖ, hoÆc gÆp trong tÊt c¶ c¸c b¶n tuyªn ng«n d©n chñ trong mét tr¨m nãi cho ®óng h¬n, vÒ t×nh tr¹ng kh«ng cã quan hÖ gi÷a c¸c phong n¨m gÇn ®©y vµ ë cöa miÖng ®¹i diÖn c¸c giai cÊp kh¸c nhau c©u trµo x· héi vµ chÝnh trÞ, ch­a bao giê ®­îc bÊt cø mét ®¹i héi nµo nµy cã mét ý nghÜa kh¸c nhau, nh­ng trong b¶n dÞch ®ã ng­êi ta cña Quèc tÕ thõa nhËn. Nã m©u thuÉn víi §iÒu lÖ cña chóng t«i. ®· xãa bá mét yªu cÇu cô thÓ lµ "the abolition of all class rule " Trong §iÒu lÖ cã nãi: (xãa bá c¸c giai cÊp"). _____________________________________________________________________________________________ 1* Trong b¶n th¶o, sau nh÷ng ch÷ Ai-r¬-len, nh÷ng ch÷ sau ®©y ®· bÞ xãa bá: "vµ TiÕp theo trong ®o¹n thø hai phÇn më ®Çu cña b¶n §iÒu lÖ thóc ®Èy b»ng mäi c¸ch cuéc ®Êu tranh kinh tÕ vµ d©n téc cña nh©n d©n Ai-r¬-len". 2* Trong b¶n th¶o sau nh÷ng ch÷ " giai cÊp c«ng nh©n Anh" ®o¹n sau ®©y ®· bÞ xãa bá: "Cã thÓ nhËn thÊy, nh÷ng khã kh¨n vµ thËm chÝ c¶ nh÷ng nguy hiÓm mµ c¸c nh­ thÕ, cã lÏ tê "ÐglitÐ" còng cã thÓ tuyªn bè r»ng chóng t«i tè c¸o nh÷ng cuéc tµn uû viªn Tæng héi ®ång ®øng trªn lËp tr­êng nh­ thÕ sÏ gÆp ph¶i qua viÖc khi ®¨ng tin s¸t do chÝnh phñ BØ g©y ra lµ cã ý nh»m c¶i thiÖn c hÝnh phñ BØ". t­êng thuËt. C¸c phiªn häp cña chóng t«i tê b¸o "Bee Hive" ch¼ng nh÷ng ®· kh«ng ®¨ng c ¸c nghÞ quyÕt cña chóng t«i, mµ thËm chÝ cßn kh«ng nh¾c ®Õn c¶ viÖc Tæng héi 1*- V× vËy sù gi¶i phãng giai cÊp c«ng nh©n vÒ mÆt kinh tÕ lµ mét môc tiªu vÜ ®¹i ®ång th¶o luËn vÊn ®Ò Ai-r¬-len - vµ v× vËy, Héi ®ång buéc lßng ph¶i thi hµnh nh÷ng mµ bÊt cø phong trµo chÝnh trÞ nµo, víi tÝnh c¸ch lµ mét ph­¬ng tiÖn, còng ph¶i phôc biÖn ph¸p Ên hµnh c¸c nghÞ quyÕt cña m×nh ®Ó göi ®Õn cho tõng héi c«ng liªn. T hËt lµ tïng" (xem tËp nµy, tr. 24 - 25). kh«ng ®øng ®¾n khi giê ®©y tê "ÐglitÐ" nãi r»ng ®ã lµ "phong trµo chÝnh trÞ ®Þa ph­¬ng", r»ng theo ý kiÕn cña b¸o ®ã, chÝnh b¶n th©n Héi ®ång liªn ®oµn ph¶i lµm 2*- "Cuéc ®Êu tranh ®Ó gi¶i phãng giai cÊp c«ng nh©n lµ cuéc ®Êu tranh... cho nh÷ng viÖc nhá ®ã vµ r»ng kh«ng ®­îc "c¶i thiÖn c ¸c chÝnh phñ hiÖn nay". Víi c¨n cø nh÷ng quyÒn vµ nh÷ng nghÜa vô b×nh ®¼ng vµ ®Ó xãa bá mäi sù thèng trÞ giai cÊp" (xem tËp nµy, tr. 24 - 25).
nguon tai.lieu . vn