- Trang Chủ
- Triết học
- [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 16 phần 12
Xem mẫu
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1060 1061
b¶n chØ dÉn tªn ngêi b¶n chØ dÉn tªn ngêi
m¹ng ®Ó ®Êu tranh chèng bän chñ n« ë miÒn Nam; nh÷ng n¨m 70 tham gia
n ghÜa, biªn tËp viªn b¸o "Ðgalite" (1869), mét trong nh÷ng biªn tËp viªn b¸o
phong trµo c«ng nh©n, ®Êu tranh ®Ó thµnh lËp mét ®¶ng c«ng nh©n ®éc lËp ë
"SolidaritÐ" vµ l·nh ®¹o Liªn ®oµn I-u-r¬; sau nµy ®· xa rêi phong trµo c«ng
Mü, n¨m 1871 gia nhËp Quèc tÕ. –740.
nh©n. –558.
P hÝt-x¬ giª-ran ( Fizgerald), £-®u-¸c (1763-1798) – nhµ c¸ch m¹ng t s¶n Ai-r¬-
Pª-la-ghi £-rª-tÝch (kho¶ng 360 – kho¶ng 420) – nhµ thÇn häc Trung cæ Anh, ®îc gäi lµ
ngêi v« ®Þch (ª-rª-tÝch) do «ng ®· ®Ò ra thuyÕt vÒ ý chÝ tù do cña con ngêi. –665. len, mét trong nh÷ng ngêi thµnh lËp héi Ngêi Ai-r¬-len thèng nhÊt, l· nh
®¹o viÖc chuÈn bÞ khëi nghÜa n¨m 1798 ë Ai-r¬-len. –603, 610.
Pª-rª (Perret), Hen-ri – nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Thôy SÜ, thî kh¾c,
lµ mét trong nh÷ng ngêi l·nh ®¹o cña Quèc tÕ ë Thôy SÜ, uû viªn §ång minh d©n P hÝt-x¬ giª-ran ( Fizgerald), Gi«n §a-vÝt (1816-1889) – luËt gia vµ nhµ ho¹t ®éng
chñ x· héi chñ nghÜa (1868-1869), tæng th ký Liªn ñy ban R«-man (1868-1873), chÝnh trÞ Ai-r¬-len, theo ph¸i tù do, nghÞ sÜ, nhiÒu lÇn gi÷ nh÷ng chøc vô t
uû viªn ban biªn tËp tê "ÐgalitÐ", ®¹i biÓu §¹i héi Gi¬-ne-v¬ (1866), §¹i héi Ba-l¬ ph¸p cao cÊp trong bé m¸y qu¶n lý cña Ai-r¬-len. –823.
(1869) vµ Héi nghÞ Lu©n §«n (1871) cña Quèc tÕ; n¨m 1869 ®· ®o¹n tuyÖt víi
P hlan-®r¬ , hoµng tö – xem P hi-lÝp, hoµng tö.
ph¸i Ba-cu-nin, nhng sau §¹i héi La Hay cña Quèc tÕ l¹i cã lËp trêng dung
hßa. –571. P hlª-rèp-xki , N. – xem BÐc-ni, Va-xi-li Va-xi-lª-vÝch.
P ª-tÐc-xen ( Petersen), Pª-t¬ - uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (th¸ng Mêi mét P hli-x¬ ( Flies), £-®u-¸c (1802-1886) – tíng Phæ, trong cuéc chiÕn tranh ¸o –
1864-1865). –32, 140.
Phæ n¨m 1866 chØ huy mét l÷ ®oµn kþ binh, sau chØ huy mét s ®oµn. –250.
P ª-t¬-ri ( Petrie), Giãoc-gi¬ (1789-1866) – b¸c häc Ai-r¬-len, nhµ kh¶o cæ häc, viÖn
P hlÝt-vót ( Fleetwood), S¸c-l¬ (chÕt n¨m 1692) – tíng cña qu©n ®éi nghÞ viÖn
sÜ viÖn hµn l©m hoµng gia Ai-r¬-len, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ kiÕn tróc Ai-
trong cuéc c¸ch m¹ng t s¶n Anh thÕ kû XVII, tõ n¨m 1652 lµ tæng t lÖnh
r¬-len cæ, tõ n¨m 1852 lµ uû viªn ñy ban cña chÝnh phñ phô tr¸ch viÖc dÞch vµ
qu©n ®éi Ai-r¬-len, toµn quyÒn Ai-r¬-len (1654-1657). –606.
xuÊt b¶n c¸c ®¹o luËt cæ Ai-r¬-len. –650, 655, 657.
P hoi-¬-b¾c ( Feuerbach), Lót-vÝch (1804-1872) – nhµ triÕt häc duy vËt næi tiÕng
P he-ri-ª ( Ferrier), Phr¨ng-xoa Lu-i ¤-guy-xt¬ (1777-1861) – nhµ kinh tÕ häc t
§øc trong thêi kú tríc M¸c, lµ mét trong nh÷ng ®¹i biÓu cña nÒn triÕt häc cæ
s¶n tÇm thêng Ph¸p, viªn chøc nhµ níc, ngêi tuyªn truyÒn cho chñ nghÜa
®iÓn §øc. –40, 276.
träng th¬ng. –280.
P hoãc-te-xkiu P¸c-kin-x¬n ( Fortescue – Parkinson), Si-se-xt¬ Xa-muy-en (1823-
P hÐc-®i-n¨ng II ( 1810-1859) – vua Na-pl¬ (1830-1859), ®îc gäi lµ vua tr¸i ph¸
1898) – nhµ ho¹t ®éng nhµ níc Anh, theo ph¸i tù do, nghÞ sÜ (1847-1874),
v× ®· nÐm bom MÐt-xi-na n¨m 1848. –550, 801.
quèc vô khanh phô tr¸ch vÒ Ai-r¬-len (1865-1866 vµ 1868-1870), gi÷ nhiÒu
P hÐc-guýt ( Fergus) (thÕ kû V) – nhµ th¬ Ai-r¬-len, mét trong nh÷ng ngêi biªn chøc vô nhµ níc quan träng. –785.
so¹n tuyÓn tËp luËt ph¸p "Sen-cót Mo". –658.
P h«-gt¬ ( Vogt), C¸c (1817-1895) – nhµ v¹n vËt häc §øc, nhµ duy vËt tÇm thêng,
Phi-lÝp, hoµng tö (1837-1905) – b¸ tíc Phlan-®r¬, con trai vua BØ Lª-«-p«n I. –476. nhµ d©n chñ tiÓu t s¶n; nh÷ng n¨m 1848-1849 lµ nghÞ sÜ Quèc héi Phran-
phuèc, thuéc c¸nh t¶; th¸ng S¸u 1849 lµ mét trong n¨m ngêi nhiÕp chÝnh
P hi-lÝp II ( 1527-1598) – vua T©y Ban Nha (1556-1598). –138.
cña ®Õ chÕ; n¨m 1849 di c khái níc §øc; nh÷ng n¨m 50-60 lµ mËt vô thuª
P hi-lÝp-x¬ ( Phillips), Uªn- ®ªn (1811-1884) – nhµ ho¹t ®éng x· héi vµ chÝnh trÞ Mü cña Lu-i B«-na-p¸c-t¬, lµ mét trong nh÷ng ngêi tÝch cùc tham gia vu khèng
næi tiÕng, diÔn gi¶ xuÊt s¾c, lµ mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña ph¸i c¸ch m¹ng c¸c nhµ c¸ch m¹ng v« s¶n. –35, 36, 130, 442, 494.
trong phong trµo A-b«-li-xi-«ng, ñng hé viÖc sö dông c¸c biÖn ph¸p c¸ch
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1062 1063
b¶n chØ dÉn tªn ngêi b¶n chØ dÉn tªn ngêi
P hèc-x¬ ( Fox), Pi-t¬ (tªn thËt lµ Pi-t¬ Phèc-x¬ An-®rª ) (mÊt n¨m 1869) – nhµ ho¹t P hri-®rÝch - Vin-hem ( 1831-1888) – th¸i tö Phæ, n¨m 1888 vµ vua Phæ vµ hoµng
®éng trong phong trµo d©n chñ vµ phong trµo c«ng nh©n Anh, nhµ b¸o, theo ®Õ §øc víi tªn hiÖu Phri-®Ých III; trong chiÕn tranh ¸o – Phæ n¨m 1866 chØ
ph¸i thùc dông; lµ mét trong nh÷ng ngêi l·nh ®¹o Liªn minh toµn quèc Anh chØ huy tËp ®oµn qu©n thø 2 cña Phæ. –231, 248, 252, 253.
v× ®éc lËp cña cña Ba Lan, tham dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi
P hri-®rÝch - Vin-hem III ( 1770-1840) – vua Phæ (1797-1840). –231.
trêng Xanh – M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1869), tõ n¨m 1865
lµ ph¸i viªn chøc cña Tæng héi ®ång phô tr¸ch viÖc b¸o chÝ, bÝ th th«ng tÊn phô P hri-®rÝch - Vin-hem IV ( 1795-1861) – vua Phæ (1840-1861). –490.
tr¸ch vÒ Mü (1866-1867); lµ mét biªn tËp viªn cña tê "Commonwealth" (1866), uû
P hri-m«n (FrÐmont), Gi«n S¸c-l¬ (1813-1890) – nhµ du lÞch vµ nhµ ho¹t ®éng
viªn ban chÊp hµnh §ång minh c¶i c¸ch. –32, 136, 140, 716, 739-746.
chÝnh trÞ Mü, thuéc c¸nh t¶ cña ®¶ng céng hßa, øng cö viªn tæng thèng trong
cuéc bÇu cö n¨m 1856; thêi kú Néi chiÕn ë Mü chØ huy c¸c ®éi qu©n cña phe
Ph«n-ta-na (Fontana), Giu-dÐp-p¬ P. – tham gia c¸ch m¹ng 1848 ë I-ta-li-a, sau di c
miÒn B¾c ë c¸c bang Mi-su-ri vµ bang T©y ViÕc-gi-ni-a. –37.
ra níc ngoµi, lµ mét trong nh÷ng ngêi l·nh ®¹o tæ chøc cña c«ng nh©n I-ta-li-a
ë Lu©n §«n – Héi liªn hiÖp tiÕn bé chung, chÞu ¶nh hëng cña M¸t-di-ni, uû viªn
P hu-ri-ª ( Fourier), S¸c-l¬ (1772-1837) – nhµ x· héi chñ nghÜa kh«ng tëng vÜ ®¹i
Tæng héi ®ång Quèc tÕ (th¸ng Mêi 1864-1865), bÝ th th«ng tÊn phô tr¸ch vÒ I-
Ph¸p. –40, 291, 317, 663.
ta-li-a (1865). –32.
P huª-ghe-l¬ ( Voegele, A.) – n¨m 1859 lµ thî x¾p ch÷ ë nhµ in H«-linh-ghª ë Lu©n
P h«ng-ten ( Fontaine), Lª-«n – nhµ b¸o BØ, tham gia phong trµo d©n chñ, nh÷ng
§«n. –364.
n¨m 1862-1865 xuÊt b¶n b»ng tiÕng Ph¸p b¸o "C¸i chu«ng" cña GhÐc-xen;
P huª-xt¬-linh ( F ö rsterling), £-min (1827-1872) – nguyªn lµ uû viªn Liªn ®oµn
n¨m 1865 ®· lµ bÝ th th«ng tÊn l©m thêi cña Tæng héi ®ång ë BØ, ®¹i biÓu §¹i
c«ng nh©n toµn §øc, thî ®ång, chñ tÞch "Liªn ®oµn c«ng nh©n toµn §øc theo
héi Bruy-xen cña Quèc tÕ (1868). –703.
ph¸i L¸t-xan" do H¸t-xt¬ phen lËp ra (1867-1868), ®¹i biÓu Quèc héi B¾c §øc
P hran-clin ( Franklin), Ben-gia-min (1706-1790) – nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ nhµ (1867-1870). –449.
ngo¹i giao Mü næi tiÕng, nhµ d©n chñ tiÓu t s¶n, tham gia cuéc chiÕn tranh giµnh
P i-a ( Pyat), Phª-lÝch-x¬ (1810-1889) – nhµ chÝnh luËn, nhµ so¹n kÞch vµ nhµ ho¹t
®éc lËp cña B¾c Mü, nhµ b¸c häc, nhµ vËt lý häc vµ kinh tÕ häc lín. –171.
®éng chÝnh trÞ Ph¸p, nhµ d©n chñ tiÓu t s¶n, tham gia c¸ch m¹ng n¨m 1848,
tõ n¨m 1849 di c sang Thôy SÜ, BØ vµ Anh, chèng l¹i phong trµo c«ng nh©n
P hri-bua ( Fribourg, E.E.) – nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Ph¸p, thî
®éc lËp; trong nhiÒu n¨m ®· tiÕn hµnh cuéc ®Êu tranh cã tÝnh chÊt vu khèng
kh¾c, sau ®ã lµ nhµ bu«n; phÇn tö Pru-®«ng c¸nh h÷u, lµ mét trong nh÷ng
chèng M¸c vµ Quèc tÕ, «ng ®· sö dông tiÓu ban ë Ph¸p Lu©n §«n; uû viªn
ngêi l·nh ®¹ o chi bé Pa-ri cña Quèc tÕ, ®¹i biÓu Héi nghÞ Lu©n §«n (1865)
C«ng x· Pa-ri. –426.
vµ §¹i héi Gi¬-ne-v¬ (1866), n¨m 1871 cho ra cuèn s¸ch "Héi liªn hiÖp c«ng
nh©n quèc tÕ", chèng l¹i Quèc tÕ vµ C«ng x· Pa-ri. –117, 120, 693, 696-699.
P i-gèt ( Pigott), Ri-sít (kho¶ng 1828-1889) – nhµ chÝnh luËn t s¶n Ai-r¬-len,
xuÊt b¶n b¸o "Irishman" (1865-1879), theo héi Phª-ni-¨ng, nh÷ng n¨m 80 l¹i
P hri-®«-lin ( thÕ kû VI) – gi¸o sÜ Ai-r¬-len, nhµ truyÒn ®¹o Thiªn chóa trong
chuyÓn sang phe ChÝnh phñ Anh. –791.
nh÷ng ngêi A-la-man ë vïng Thîng Ranh. –668.
P i-èt I ( 1672-1725 ) – tõ n¨m 1682 lµ vua Nga , tõ n¨m 1721 lµ hoµ ng ®Õ
P hri-®rÝch - C¸c-l¬, hoµng tö (1828-1885) – tíng Phæ, sau lµ thèng chÕ, trong
toµ n Nga. –48 , 2 76.
chiÕn tranh §an M¹ch n¨m 1864 lµ tæng t lÖnh qu©n ®éi Phæ, sau lµ tæng t
P iÕc-mª ( Pirmez), £-®« (1830-1890) – nhµ ho¹t ®éng nhµ níc BØ, theo ph¸i tù do,
lÖnh qu©n ®éi liªn qu©n; trong chiÕn tranh ¸o – Phæ n¨m 1866 chØ huy tËp
nghÞ sÜ (1857-1890) – bé trëng Bé néi vô (1868-1870), gi¸m ®èc Ng©n hµng
®oµn qu©n thø nhÊt cña Phæ. –232, 248, 252, 253.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1064 1065
b¶n chØ dÉn tªn ngêi b¶n chØ dÉn tªn ngêi
q uèc gia. –476. ngêi céng s¶n, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (th¸ng Mêi mét 1864-1867 vµ
1870-1872), b¹n vµ b¹n chiÕn ®Êu cña M¸c vµ ¡ng-ghen.-32, 140.
P in ( Peel), R«-bíc (1788-1850) – nhµ ho¹t ®éng nhµ níc Anh, thñ lÜnh nh÷ng
ngêi theo ph¸i To-ri «n hßa ®îc gäi theo tªn «ng lµ nh÷ng ngêi theo ph¸i P ru-®«ng ( Proudhon), Pi-e Gi«-dÐp (1809-1865) – nhµ chÝnh luËn Ph¸p, nhµ kinh
Pin, bé trëng Bé néi vô (1822-1827 vµ 1828-1830), thñ tíng (1834-1835 vµ
tÕ vµ nhµ x· héi häc, nhµ t tëng cña giai cÊp tiÓu t s¶n, lµ mét trong
1841-1846); ®îc sù ñng hé cña nh÷ng ngêi theo ph¸i tù do ®· huû bá nh÷ng
nh÷ng ngêi s¸ng lËp ra chñ nghÜa v« chÝnh phñ. –39-50, 124, 126, 212, 291,
®¹o luËt vÒ ngò cèc (1846). –455-456, 639, 753.
428, 487, 491.
P Ýt-gin ( Pidgeon, W). – nhµ ho¹t ®éng nghiÖp ®oµn Anh, thî lµm b¸nh m×, tham
P t«-lª-mª , Clau-®i-ót (thÕ kû II) – nhµ to¸n häc cæ Hy L¹p, nhµ thiªn v¨n häc vµ
dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi trêng Xanh – M¸c-tin, uû viªn
nhµ ®Þa lý, ngêi s¸ng lËp ra häc thuyÕt vÒ hÖ thèng nhËt t©m cña vò trô. –664.
Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864) vµ §ång minh c¶i c¸ch. –32.
P li-ni-ót ( Cai-ót Pli-ni-ót Xª-cun-®u-x¬) (23-79) – nhµ b¸c häc vÒ v¹n vËt häc, P un-x¬ (Pulz), Lót-vÝch (sinh n¨m 1823) – tíng ¸ o, thêi kú chiÕn tranh ¸ o – Phæ
t¸c gi¶ bé "LÞch sö tù nhiªn" gåm 37 cuèn. –664. n¨m 1866 chØ huy mét l÷ ®oµn kþ binh. –243.
P «-ª-ri-« ( Peorio), C¸c-l¬ (1803-1867) – nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ I-ta-li-a, theo
ph¸i tù do, tham gia phong trµo gi¶i phãng d©n téc; n¨m 1848 lµm quËn
R
trëng c¶nh s¸t vµ bé trëng Bé gi¸o dôc ë Na-pl¬, nh÷ng n¨m 1849-1859 bÞ
giam ë trong nhµ tï cña I-ta-li-a, nh÷ng n¨m 1861-1867 lµ phã chñ tÞch nghÞ
R a-®Ðt-xki ( Radetzky), I-«-dÐp, b¸ tíc (1766-1858) – thèng chÕ ¸o, tõ n¨m 1831
viÖn. –550.
chØ huy qu©n ®éi ë B¾c I-ta-li-a, nh÷ng n¨m 1848-1849 ®¸n ¸p khèc liÖt
phong trµo c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc ë I-ta-li-a, tõ n¨m 1850 ®Õn th¸ng
P «-lèc-c¬ ( Pollock), Giãoc-gi¬ §. – b¸c sÜ qu©n y ngêi Anh, uû viªn ñy ban ®Æc
Hai 1857 lµ thèng ®èc cña v¬ng quèc L«m-b¾c-®i – V¬-ni-d¬. –242, 275.
biÖt n¨m 1867 ®· tr×nh lªn nghÞ viÖn b¶n b¸o c¸o vÒ c¸ch ®èi xö víi c¸c tï
chÝnh trÞ trong c¸c nhµ tï ë Anh. –795, 803, 808, 821.
R a-xpai ( Raspail), Phr¨ng-xoa (1794-1878) – nhµ b¸c häc v¹n vËt häc Ph¸p næi
tiÕng, nhµ chÝnh luËn, theo ph¸i x· héi chñ nghÜa, cã c¶m t×nh víi giai cÊp v«
P «-te-r¬ ( Potter), Giãoc-gi¬ (1832-1893) – mét trong c¸c thñ lÜnh c¶i l¬ng cña c¸c
s¶n c¸ch m¹ng; tham gia c¸c cuéc c¸ch m¹ng n¨m 1830 vµ 1848, ®¹i biÓu
c«ng liªn Anh, thî méc, uû viªn Héi c«ng liªn Lu©n §«n, vµ lµ mét trong
Quèc héi lËp hiÕn; sau n¨m 1855 theo lËp trêng d©n chñ t s¶n. –504.
nh÷ng ngêi l·nh ®¹o Héi liªn hiÖp thî x©y, ngêi s¸ng lËp vµ xuÊt b¶n b¸o
"Bee-Hive", trªn tê b¸o nµy «ng thêng xuyªn thi hµnh chÝnh s¸ch tháa hiÖp
R am-minh ( Ramming), Vin-hem (1815-1876) – tíng ¸o, tham gia ®µn ¸p c¸ch
víi giai cÊp t s¶n tù do. –453, 573.
m¹ng 1848-1849 ë Hung-ga-ri vµ I-ta-li-a, tham gia cuéc chiÕn tranh ¸ o
P èt-x«-®i-Boãc-g«, C¸c-l¬ ¤-xi-p«-vÝch, b¸ tíc (1764-1842) – nhµ ngo¹i giao – I-ta-li-a – Ph¸p n¨m 1859, trong cuéc chiÕn tranh ¸ o – Phæ n¨m 1866
Nga, gèc ngêi Coãc-x¬; tõ n¨m 1814 ®Õn n¨m 1821 lµ c«ng sø, tõ n¨m 1821 chØ huy mét qu©n ®oµn. –251-254.
®Õn n¨m 1835 lµ ®¹i sø ë Pa-ri, sau ®ã lµ ë Lu©n §«n (1835-1839). –274.
R am-x©y ( Ramsay), Giãc-gi¬ (1800-1871) – nhµ kinh tÕ Anh, mét trong nh÷ng ®¹i
P ¬-phen-®¬ ( Pf ä nder), C¸c-l¬ (1818-1876) – nhµ ho¹t ®éng cña phong trµ o c«ng biÓu cuèi cïng cña nÒn kinh tÕ chÝnh trÞ häc t s¶n cæ ®iÓn. –208.
nh©n §øc, häa sÜ, tõ n¨m 1845 di c sang Lu©n §«n, héi viªn Héi gi¸o dôc
R au ( Rau), C¸c-l¬ Hen-rÝch (1792-1870) – nhµ kinh tÕ t s¶n §øc, vÒ nhiÒu vÊn
cña c«ng nh©n §øc, uû viªn Ban chÊp hµnh trung ¬ng cña Liªn ®oµn nh÷ng
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1066 1067
b¶n chØ dÉn tªn ngêi b¶n chØ dÉn tªn ngêi
®Ò riªng biÖt cã quan ®iÓm m©u thuÉn víi quan ®iÓm cña XmÝt vµ Ri-c¸c-®«. – nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ theo ph¸i tù do «n hßa, thñ lÜnh c¸nh t¶ trong quèc
héi Phæ; sau nµy lµ ngêi tuyªn truyÒn nh÷ng t tëng ph¶n ®éng cña "chñ
280, 292.
nghÜa x· héi nhµ níc" Phæ. –280.
R au-m¬ ( Raumer), Phri-®rÝch (1781-1873) nhµ sö häc ph¶n ®éng vµ nhµ ho¹t
R èt-sa ( thÕ kû V) – mét tr ong nh÷ng ngêi biªn so¹n bé tuyÓn tËp luË t ph¸p
®éng chÝnh trÞ §øc. –49.
Ai-r¬-len "Sen-cót Mo". –658.
R i-c¸c-®« ( Ricardo), §a-vÝt (1772-1823) – nhµ kinh tÕ häc Anh, mét trong nh÷ng
R èt-sa – xem ¤ '§«-n«-van Rèt-sa.
®¹i biÓu næi tiÕng nhÊt cña khoa kinh tÕ chÝnh trÞ cæ ®iÓn t s¶n. –44, 134,
168, 207, 280, 281, 284, 306. R èt-x¬ (Ross, J.) – thî ®ãng giµy Anh, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1869). –485.
R Ýt-¸p-tuy-®o ( chÕt n¨m 1093) – vua miÒn Nam Oen-x¬ (1078-1093). –660. R èt-ti ( Rutty), Gi«n (1698-1775) – b¸c sÜ vµ nhµ khÝ tîng Ai-r¬-len, t¸c gi¶
nhiÒu t¸c phÈm vÒ y häc vµ khÝ t¬ng. –646. 647.
R «-be-xpi-e ( Robespierre), M¾c-xi-mi-liªng (1758-1794) – nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c
cña c¸ch m¹ng t s¶n Ph¸p cuèi thÕ kû XVIII, l·nh tô ph¸i Gia-c«-banh, R ít-xen ( Russell), Gi«n (1792-1878) – nhµ ho¹t ®éng quèc gia Anh, l·nh tô ®¶ng
®øng ®Çu chÝnh phñ c¸ch m¹ng (1793-1794). –153. VÝch, thñ tíng (1846-1852 vµ 1865-1866), bé trëng Bé ngo¹i giao (1852-
1853 vµ 1859-1865). –455.
R «-d¬ ( Rose), Giãoc-gi¬ (1744-1818) – nhµ ho¹t ®éng nhµ níc Anh, theo ph¸i To-
R u-ª ( Rouher), ¥-gien (1814-1884) – nhµ ho¹t ®éng nhµ níc Ph¸p, theo ph¸i B«-
ri, bé trëng Bé tµi chÝnh (1782-1783 vµ 1784-1801) – gi÷ nhiÒu chøc vô nhµ
níc. – 204. na-p¸c-t¬, bé trëng Bé t ph¸p (1849-1852 cã gi¸n ®o¹n); nh÷ng n¨m 1855-
1863 lµ bé trëng Bé th¬ng m¹i, canh n«ng vµ x· héi, nh÷ng n¨m 1863-1869
R «-khèp (Rochow), Gu-xt¸p A-®«n-ph¬ (1792-1847) – ®¹i biÓu cña giíi ®Þa chñ
lµ bé trëng kh«ng bé. –435.
ph¶n ®éng Phæ; bé trëng Bé néi vô cña Phæ (1384-1842). – 469.
R u-g¬ ( Ruge), ¸c-n«n (1802-1880) – nhµ chÝnh luËn §øc, theo ph¸i Hª-ghen trÎ,
R «-s¬ ( Roscher), Vin-hem (1817-1894) – nhµ kinh tÕ häc tÇm thêng §øc, ngêi
®¶ng viªn ®¶ng cÊp tiÕn t s¶n; n¨m 1848 lµ ®¹i biÓu Quèc héi Phran-phuèc,
s¸ng lËp trêng ph¸i lÞch sö cæ trong kinh tÕ chÝnh trÞ. –280, 292.
thuéc c¸nh t¶; trong nh÷ng n¨m 50 lµ mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña giíi lu
R «-s¬-phoãc ( Rochefort), H¨ng-ri (1831-1913) – nhµ chÝnh luËn vµ nhµ ho¹t ®éng
vong tiÓu t s¶n §øc ë Anh, sau n¨m 1866 theo ph¸i tù do d©n téc. –491.
chÝnh trÞ Ph¸p, theo ph¸i céng hßa c¸nh t¶; xuÊt b¶n t¹p chÝ "Lanterne"
(1868-1869) vµ b¸o "Marseillaise" (1869-1870); sau c¸ch m¹ng ngµy 4 th¸ng R ót-x« ( Rousseau), Gi¨ng Gi¾c (1712-1778) – nhµ gi¸o dôc Ph¸p næi tiÕng; theo
ChÝn 1870 tham gia chÝnh phñ quèc phßng, tõ cuèi nh÷ng n¨m 80 theo chÝnh ph¸i d©n chñ, nhµ t tëng cña giai cÊp tiÓu t s¶n. –49, 50, 220.
thÓ qu©n chñ. –791, 818.
R uy-xtèp ( Rü stow), Phri-®rÝch Vin-hem (1821-1878) – sÜ quan vµ nhµ v¨n qu©n
R «n ( Roon), An-brÕch (1803-1879) – nhµ ho¹t ®éng nhµ níc vµ nhµ ho¹ t ®éng
®éi §øc, theo ph¸i d©n chñ, kiÒu d©n ë Thôy SÜ; n¨m 1860 lµ tham mu
qu©n sù Phæ, tõ n¨m 1873 lµ thèng chÕ, mét trong c¸c ®¹i biÓu cña giíi qu©n phiÖt
trëng cña Ga-ri-ban-di, b¹n cña L¸t-xan. –123.
Phæ, bé trëng Bé chiÕn tranh (1859-1873) vµ Bé trëng hµng h¶i (1861-1871),
R óp-clin-xki ( Rybczinsky, F.) – kiÒu d©n Ba Lan ë Lu©n §«n, uû viªn Tæng héi
®· tiÕn hµnh c¶i c¸ch qu©n ®éi Phæ. –67, 73, 79.
®ång Quèc tÕ (1864). –32.
R èt-bÐc-tót ( Rodbertus), I-«-han C¸c (1805-1875) – nhµ kinh tÕ häc §øc, nhµ t
tëng cña giíi ®Þa chñ Phæ ®· t s¶n hãa; thêi kú C¸ch m¹ng 1848-1849, lµ
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1068 1069
b¶n chØ dÉn tªn ngêi b¶n chØ dÉn tªn ngêi
vÜ ®¹i, mét trong nh÷ng bËc tiÒn bèi xuÊt s¾c cña giíi d©n chñ x· héi Nga. –555.
S
S ª-ta-xi ( Setacci, C.) – mét trong nh÷ng ngêi l·nh ®¹o tæ chøc cña c«ng nh©n
S a-r¸t ( Charras), Gi¨ng Ba-ti-xt¬ A-®«n- ph¬ (1810-1865) – nhµ ho¹t ®éng qu©n
I-ta-li-a ë Lu©n §«n – Héi liªn hiÖp tiÕn bé chung, chÞu ¶nh hëng cña
sù vµ chÝnh trÞ Ph¸p, theo ph¸i céng hßa t s¶n «n hßa; tham gia ®µn ¸p cuéc
M¸t-di-ni, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (th¸ng Mêi 1864-1865). –32.
khëi nghÜa th¸ng S¸u 1848 cña c«ng nh©n Pa-ri, thêi kú nÒn Céng hßa thø hai
lµ nghÞ sÜ Quèc héi lËp hiÕn vµ Quèc héi lËp ph¸p; ®Êu tranh chèng l¹i Lui-i S Õch-xpia (Shakespeare), Uy-li-am (1564-1611) – nhµ v¨n vÜ ®¹i ngêi Anh. –
B«-na-p¸c-t¬; sau cuéc ®¶o chÝnh ngµy 2 th¸ng Ch¹p 1851 ®· bÞ trôc xuÊt 818.
S i-li ( Schily), VÝch-to (1810-1875) – nhµ d©n chñ §øc, lµ luËt s, tham gia cuéc
khái níc Ph¸p. –487.
khëi nghÜa Ba-®en – Pphan-x¬ n¨m 1849; sau ®ã di c sang Ph¸p, uû viªn
S ¸c-l¬ I ( 1600-1649) – vua Anh (1625-1649), bÞ kÕt ¸n tö h×nh trong thêi kú c¸ch Quèc tÕ, gióp Tæng héi ®ång trong cuéc ®Êu tranh nh»m cñng cè Quèc tÕ ë Pa-ri,
tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n n¨m 1865. –117, 120, 134, 698.
m¹ng t s¶n Anh thÕ kû XVII. –605, 606.
S ¸c-l¬ II ( 1630-1685) – vua Anh (1660-1685). –606. S man-x¬ ( Schalz), Tª-«-do, An-t«n Hen-rÝch (1760-1831) – luËt gia vµ nhµ kinh
tÕ häc §øc, kÕ tôc trêng ph¸i träng n«ng, kÎ ph¶n ®éng cùc ®oan. –429.
S ¸c-l¬ II, S¸c-l¬ hãi ®Çu (823-877) – vua Ph¸p (840-877). –668.
S « (Shaw), R«-bíc (mÊt n¨m 1869) – nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Anh,
S ¸c-l¬ X ( 1757-1836) – vua Ph¸p (1824-1830). –271.
thî vÏ, tham dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi trêng Xanh – M¸c-tin,
uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1869), tÝch cùc tham gia c«ng t¸c cña Héi
S ¸c-l¬-ma-nhá ( kho¶ng 742-814) – vua cña ngêi Phr¨ng-c¬ (768-800), hoµng ®Õ
®ång, tuyªn truyÒn nh÷ng t tëng cña Quèc tÕ trong c¸c tæ chøc c«ng liªn ë c¬
(800-814). –669.
së; trëng ban tµi chÝnh cña Héi ®ång (1867-1868), bÝ th th«ng tÊn phô tr¸ch
San-®i-ni ( Cialdini), En-ri-c« (1811-1892) – tíng I-ta-li-a, tham gia chiÕn tranh gi¶i vÒ Mü (1867-1869), tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n (1865) vµ §¹i héi Bruy-xen
(1868) cña Quèc tÕ. –32, 140, 298, 441, 452, 481, 485, 532, 533, 697, 716, 746.
phãng d©n téc 1848-1849, chiÕn tranh Crm vµ chiÕn tranh ¸o – I-ta-li-a – Ph¸p
n¨m 1859; trong chiÕn tranh ¸o – Phæ n¨m 1866 chØ huy mét qu©n ®oµn. –241, 245. S p©y-Ðc (Speyer), C¸c (sinh n¨m 1845) – thî méc, nh÷ng n¨m 60 lµ th ký cña
Héi gi¸o dôc cña c«ng nh©n §øc ë Lu©n §«n, tõ n¨m 1870 lµ uû viªn Tæng héi
S ¸p-p¬ ( Schapper), C¸c (1812-1870) – nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c cña phong trµo
®ång Quèc tÕ ë Lu©n §«n, sau ®ã ë Mü. –457, 458.
c«ng nh©n §øc vµ phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ, mét trong nh÷ng ngêi l·nh
®¹o Liªn ®oµn nh÷ng ngêi céng s¶n, ñy viªn ban chÊp hµnh trung ¬ng Liªn S ti-l¬ ( Stieler), A-®«n-ph¬ (1775-1836) – nhµ ®å häa ngêi §øc. –635.
®oµn nh÷ng ngêi céng s¶n, tham gia C¸ch m¹ng 1848-1849; n¨m 1850 lµ
S tum-ph¬ ( Stumpf), Pau-l¬ (kho¶ng 1827-1913) – nhµ ho¹t ®éng trong phong trµo
mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña nhãm bÌ ph¸i phiªu lu trong thêi gian Liªn
c«ng nh©n §øc, thî c¬ khÝ; n¨m 1847 lµ uû viªn HiÖp héi c«ng nh©n §øc ë
®oµn nh÷ng ngêi céng s¶n bÞ chia rÏ; tõ n¨m 1856 l¹i ñng hé M¸c, uû viªn Tæng héi
Bruy-xen, uû viªn Liªn ®oµn nh÷ng ngêi céng s¶n, tham gia C¸ch m¹ng
®ång Quèc tÕ (1865), tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n n¨m 1865. –140.
1848-1849 ë §øc, uû viªn Quèc tÕ, ®¹i biÓu §¹i héi L«-dan (1867) cña Quèc
tÕ, ®¶ng viªn §¶ng d©n chñ x· héi ë §øc. –583, 584.
S Ðc-buy-li-ª ( Cherbuliez), ¡ng-toan £-li-dª (1797-1868) – nhµ kinh tÕ häc Thôy
SÜ, kÕ tôc Xi-xm«n-di, kÕt hîp luËn thuyÕt cña Xi-xm«n-di víi mét phÇn häc
S un-tx¬ §ª-lÝt-s¬ (Schulze – Delitsch), HÐc-man (1808-1883) – nhµ ho¹t ®éng
thuyÕt cña Ri-c¸c-®«. –208.
chÝnh trÞ vµ nhµ kinh tÕ häc t s¶n tÇm thêng §øc, ñng hé viÖc thèng nhÊt
níc §øc díi quyÒn cai trÞ cña Phæ, lµ mét trong nh÷ng ngêi s¸ng lËp ra
S Ðc--sÐp-xki, N i-c«-lai Ga-vri-l«-vÝch (1828-1889) – nhµ d©n chñ c¸ch m¹ng Nga
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1070 1071
b¶n chØ dÉn tªn ngêi b¶n chØ dÉn tªn ngêi
®¶ng Liªn minh d©n téc; nh÷ng n¨m 60 lµ mét trong nh÷ng l·nh tô cña ph¸i c¸nh h÷u, lµ mét trong nh÷ng ngêi l·nh ®¹o chi bé Pa-ri cña Quèc tÕ, ®¹i
tiÕn bé, cã ý ®å t¸ch c«ng nh©n khái cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng b»ng c¸ch tæ biÓu Héi nghÞ Lu©n §«n (1865), §¹i héi Gi¬-ne-v¬ (1866), §¹i héi L«-dan
chøc ra c¸c hiÖp héi hîp t¸c. –83, 134, 280, 451, 696. (1867), §¹i héi Bruy-xen (1868) vµ §¹i héi Ba-l¬ (1869) cña Quèc tÕ; sau ngµy 4
th¸ng ChÝn 1870 lµ nghÞ sÜ, thêi kú C«ng x· Pa-ri chuyÓn sang theo phe VÐc-x©y,
S vai-x¬ ( Schweitzer), Gi«-han B¸p-ti-xt¬ (1833-1875) – mét trong nh÷ng ®¹i biÓu
n¨m 1871 ®· bÞ khai trõ khái Quèc tÕ. –117, 119, 693, 696-699.
næi tiÕng cña ph¸i L¸t-xan ë §øc; n¨m 1864-1867 lµ biªn tËp viªn b¸o "Social
Demokrat", chñ tÞch Liªn ®oµn c«ng nh©n toµn §øc (1867-1871), ñng hé chÝnh T «-ren-x¬ ( Torrens), R«-bíc (1780-1864) – nhµ kinh tÕ t s¶n Anh, theo trêng
s¸ch thèng nhÊt níc §øc "tõ bªn trªn" díi sù cai trÞ cña Phæ do Bi-xm¸c thi ph¸i gäi lµ "lu th«ng tiÒn tÖ". –348.
hµnh, ng¨n c¶n c«ng nh©n §øc gia nhËp quèc tÕ, ®Êu tranh chèng §¶ng c«ng
T«m (Thom), A-lÕch-xan-®r¬ (1801-1879) – chñ nhµ xuÊt b¶n ngêi Ai-r¬-len. –650.
nh©n d©n chñ x· héi; n¨m 1872 bÞ khai trõ khái Liªn ®oµn do bÞ tè gi¸c cã
quan hÖ víi chÝnh quyÒn Phæ. –39, 42, 43, 49, 123-128, 457, 458, 530, 531, T «n ( Tone), Ti-«-b«n U«n- ph¬ (1763-1798) – nhµ d©n chñ c¸ch m¹ng næi tiÕng
561, 569, 571. thuéc giíi t s¶n Ai-r ¬-len, ngêi s¸ng lËp vµ l·nh ®¹o héi nh÷ng ngêi
Ai-r¬-len liªn hiÖp, mét trong nh÷ng ngêi tæ chøc cuéc khëi nghÜa n¨m 1798
ë Ai-r¬-len. –603, 610.
T
T¬-ri-men-hia (Tremenheere), Hi-u X©y-mua (1840-1893) – viªn chøc vµ ký gi¶ Anh,
Ta-lan-®i-ª ( Talandier), Pi-e Tª-«-do An-phrÕt (1822-1890) – nhµ d©n chñ tiÓu t s¶n
nhiÒu lÇn tham gia vµo c¸c ñy ban cña chÝnh phñ ®iÒu tra c¸c ®iÒu kiÖn lao
Ph¸p, nhµ b¸o, tham gia c¸ch m¹ng 1848 ë Ph¸p; sau cuéc ®¶o chÝnh n¨m
®éng c«ng nh©n. –15.
1851 di c sang Lu©n §«n, b¹n cña A.I.GhÐc-xen, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc
tÕ (1864); nghÞ sÜ Quèc héi Ph¸p (1876-1880, 1881-1885). –32.
T u-c¬ ( Tooke), T«-m¸t (1774-1858) – nhµ kinh tÕ t s¶n Anh, theo trêng ph¸i cæ
®iÓn; phª ph¸n luËn thuyÕt vÒ tiÒn tÖ cña Ri-c¸c-®«. –154, 177, 393.
TÐc-bíc ( Terbert), Mai-c¬n – héi viªn Phª-ni-¨ng ngêi Ai-r¬-len, n¨m 1866 bÞ
kÕt ¸n 7 n¨m tï khæ sai, n¨m 1870 chÕt trong tï. –548-553. T uèc-ghª-di x em T ooãc-ghi-x¬.
T h¸nh BÐc-na - x em BÐc-na ®¬ Cle-v«. Tuèc-n©y-den ( Thurneysen), £-®u-¸c (1824-1890) – nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Thôy
SÜ, luËt gia n¨m 1869 lµ uû viªn §¹i héi ®ång Ba-l¬. –501.
Ti-ghÐc-n¸c è Brai-en (chÕt n¨m 1088) – tu sÜ vµ nhµ chÐp sö biªn niªn Ai-r¬-len. –654.
T uy-r¬ ( Tü rr), I-st¬-van (1825-1908) – sÜ quan Hung-ga-ri, kiÒu d©n ë Thæ NhÜ
T oãc-n¬-t¬n ( Thornton), Uy-li-am T«-m¸t (1813-1880) – nhµ kinh tÕ t s¶n Anh, Kú; tham gia cuéc chiÕn tranh Crm trong phe qu©n ®ång minh vµ tham gia
ngêi kÕ tôc cña Gi«n Xtiu-¸t Mi-l¬. –204. cuéc chiÕn tranh cña ngêi TrÐc-kª-xi. –130.
T oãc-ghin-x¬ ( Thorgilr) (chÕt kho¶ng n¨m 844) – tíng Noãc-m¨ng-®i. –670, 672. T uyÕc-g« ( Turgot), An-n¬ R«-be Gi¾c-c¬ (1727-1781) – nhµ kinh tÕ vµ nhµ ho¹t
®éng nhµ níc Ph¸p; ®¹i biÓu lçi l¹c cña trêng ph¸i träng n«ng; tæng thanh
T«-®¬ (Todd), Giªm-x¬ Hen-toãc (1805-1869) – häc gi¶, nhµ ng÷ nguyªn häc Ai-r¬-
tra tµi chÝnh (1774-1776). –393.
len; tõ n¨m 1852 lµ uû viªn ñy ban cña chÝnh phñ phô tr¸ch viÖc dÞch vµ xuÊt
b¶n c¸c ®¹o luËt cæ Ai-r¬-len, chñ tÞch ViÖn hµn l©m hoµng gia Ai-r¬-len (1856-
1860). –656, 657.
U
T «-lanh ( Tolain), H¨ng-ri Lu-i (1828-1897) – thî kh¾c Ph¸p, theo ph¸i Pru-®«ng
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1072 1073
b¶n chØ dÉn tªn ngêi b¶n chØ dÉn tªn ngêi
ChÝn 1864 ë héi trêng Xanh – M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-
U ©y-c¬-phin ( Wakefield), Ð t-uèt (1774-1854) – nhµ thèng kª vµ nhµ n«ng häc t
1865), th ký Tæng héi ®ång phô tr¸ch vÊn ®Ò tµi chÝnh, uû viªn §ång minh
s¶n, t¸c gi¶ cuèn s¸ch "Miªu t¶ Ai-r¬-len vÒ mÆt thèng kª vµ chÝnh trÞ". –636-
c¶i c¸ch. –140.
640, 642, 643, 645-651, 664.
U ©y-®¬ ( Wade), Ben-gia-nin Phran-clin (1800-1878) – luËt s vµ nhµ ho¹ t ®éng
chÝnh trÞ Mü, thuéc c¸nh t¶ ®¶ng céng hßa, chñ tÞch Thîng nghÞ viÖn (1867-
V
1869). –714.
V ¸c-lanh ( Varlin), Lu-i ¥-gien (1839-1871) – nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c cña phong
U èc-c¸c-t¬ ( Urquhart), §a-vÝt (1805-1877) – nhµ ngo¹i giao Anh, nhµ chÝnh luËn
trµo c«ng nh©n Ph¸p, lµ thî ®ãng s¸ch, theo ph¸i Pru-®«ng c¸nh t¶, mét trong
vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ ph¶n ®éng, th©n Thæ NhÜ Kú; nh÷ng n¨m 30 ®·
nh÷ng ngêi l·nh ®¹o cña Quèc tÕ ë Ph¸p, ®¹i biÓu Héi nghÞ Lu©n §«n (1865),
®¶m nhËn nhiÒu tr¸ch nhiÖm ngo¹i giao ë Thæ NhÜ Kú, nghÞ sÜ (1847-1852),
ngêi s¸ng lËp vµ tæng biªn tËp t¹p chÝ "Free Press", tõ n¨m 1866 gäi lµ t¹p §¹i héi Gi¬-ne-v¬ (1866), vµ §¹i héi Ba-l¬ (1869) cña Quèc tÕ, uû viªn ñ y ban
chÝ "Diplomatic Review" (1855-1877). –157. trung ¬ng §éi vÖ b inh quèc gia, uû viªn C«ng x· Pa-ri; bÞ qu©n VÐc-x©y b¾n
chÕt ngµy 28 th¸ng N¨m 1871. –698.
U èc-li ( Worley), Uy-li-am – thî s¾p ch÷ ngêi Anh, uû viªn §ång minh ®éc lËp
quèc gia Ba Lan ë Anh, tham dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi V an-chi-ª ( Valltier, A.) – uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1865), ngêi Ph¸p. –140.
trêng Xanh – M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1867), tham gia
Van-®en-hu-ten (Vandenhouten), An-ph«ng-x¬ - nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n
§ång minh c¶i c¸ch. –32, 140.
BØ, lµ thî vÏ, mét trong nh÷ng ngêi thµnh lËp chi bé BØ cña Quèc tÕ (1865), uû
U «n-t¬n ( Walton), An-phrÕt A. (sinh n¨m 1816) – nhµ ho¹t ®éng trong phong trµo
viªn Liªn héi ®ång BØ cña Quèc tÕ, bÝ th phô tr¸ch liªn l¹c víi níc ngoµi vµ ph¸i
d©n chñ Anh, kiÕn tróc s, uû viªn §ång minh c¶i c¸ch, chñ tÞch §ång minh viªn cña nhãm c¸c thµnh phè cña khu má S¸c-l¬-roa. –737.
c¶i c¸ch quèc gia, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1867-1870), ®¹i biÓu §¹i héi
V anh-x¸c ( Vinç ard), Pi-e §ª-ni (1820-1882) – nhµ chÝnh luËn – c«ng nh©n Ph¸p,
L«-dan (1867). –452.
tham gia c¸ch m¹ng 1848, tham gia vµo ñy ban Lóc-x¨m-buèc; nhµ ho¹t ®éng
U y-le-r¬ ( Wheeler), Giãoc-gi¬ Uy-li-am – nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng tÝch cùc cña phong trµo hîp t¸c, t¸c gi¶ mét lo¹t t¸c phÈm vÒ t×nh c¶nh giai
nh©n Anh; tham dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi trêng Xanh – cÊp c«ng nh©n, uû viªn Quèc tÕ. –117, 120.
M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1867), trëng ban tµi chÝnh cña
V ¸t-x¬ ( Vasseur, T.) (kho¶ng 1838-1868) – thî thiÕc ngêi Ph¸p, ngêi tæ chøc
Héi ®ång (1864-1865, 1865-1867), tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n cña Quèc tÕ
c¸c chi bé cña Quèc tÕ ë M¸c-x©y vµ Phuy-v¬, ph¸i viªn cña Tæng héi ®ång ë
(1865), uû viªn Ban chÊp hµnh §ång minh c¶i c¸ch. –32, 140, 686, 697.
M¸c-x©y, ®¹i biÓu §¹i héi L«-dan n¨m 1867 cña Quèc tÕ. –734.
U y-li-am III O-r¨ng-gi¬ ( 1650-1702) – vua Hµ Lan (1672-1702), vua Anh (1689-
V ©y-®¬-mai-¬ ( Weydemeyer), I-«-xÝp (1818-1866) – nhµ ho¹t ®éng lçi l¹c cña
1702). 603, 606, 607, 680, 750.
phong trµo c«ng nh©n §øc vµ Mü; trong nh÷ng n¨m 1846-1847, theo ph¸i
"chñ nghÜa x· héi ch©n chÝnh", do chÞu ¶nh hëng cña M¸c vµ ¡ng-ghen nªn
U y-li-am, G i. (Williams, J.) – xem M¸c Gien-ni.
®· chuyÓn sang lËp trêng chñ nghÜa céng s¶n khoa häc, tham gia Liªn ®oµn
Uy-li-am ( Williams), S¸c-l¬ ¤-oen - héi viªn c«ng liªn Anh, thî nÒ, uû viªn Tæng
nh÷ng ngêi céng s¶n; tham gia cuéc c¸ch m¹ng 1848-1849 ë §øc, mét trong
héi ®ång Quèc tÕ (1868-1869). –452. nh÷ng biªn tËp viªn chÝnh cña "Neue Deutsche Zeitung" (1849-1850), sau khi
c¸ch m¹ng thÊt b¹i di c sang Mü, tham gia cuéc Néi chiÕn vÒ phÝa ngêi
U ýt-lèc ( Whitlock, J.) – héi viªn c«ng liªn Anh, tham dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng
miÒn B¾c; ngêi më ®Çu viÖc truyÒn b¸ chñ nghÜa M¸c ë Mü; b¹n vµ b¹n chiÕn
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1074 1075
b¶n chØ dÉn tªn ngêi b¶n chØ dÉn tªn ngêi
®Êu cña M¸c vµ ¡ng-ghen. –36, 37, 486. Phæ (1861-1888), hoµng ®Õ §øc (1871-1888). –230, 232, 248.
V e-xt¬-pha-len ( Westphalen), Lót-vÝch, Ph«n (1770-1842) – t vÊn c¬ mËt ë T¬- V in-hem Hµ Lan – x em U y-li-am III O-r¨ng-gi¬.
ria, cha cña Gien-ni M¸c. – 491.
V«-b¨ng ( Vauban), Xª-ba-xchiªng l¬ PrÐt-t¬-r¬ (1633-1707) – nguyªn so¸i Ph¸p,
V en-xt¬-pha-len ( Westphalen), PhÐc-®i-nan, Ph«n (1799-1876) – nhµ ho¹t ®éng nhµ kü s qu©n sù, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ x©y luü vµ v©y thµnh còng nh t¸c
níc ph¶n ®éng Phæ, bé trëng Bé néi vô (1850-1858), anh hä cña Gien-ni phÈm vÒ kinh tÕ "Ladîme royale" ("Sù mê ¸m cña hoµng gia"). –342.
M¸c. –491.
V «n-ph¬ ( Wolff) – uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1865).- 32.
V e-c¬-hai-m¬ ( Wenckheim), Bª-la (1811-1879) – nhµ ho¹t ®éng nhµ níc Hung-
V «n-ph¬ ( Wolff), Lu-Ýt-gi – thiÕu t¸ I-ta-li-a, theo nhãm M¸t-di-ni, héi viªn cña
ga-ri, theo ph¸i tù do, bé trëng Bé néi vô (1867-1869). –513.
tæ chøc cña c«ng nh©n I-ta-li-a ë Lu©n §«n – Héi liªn hiÖp tiÕn bé chung,
V ª-di-ni-ª ( VÐsinier), Pi-e (1826-1902) – nhµ chÝnh luËn tiÓu t s¶n Ph¸p, kiÒu
tham dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi trêng Xanh – M¸c-tin, uû
d©n, mét trong nh÷ng ngêi tæ chøc chi bé Ph¸p ë Lu© n §«n, tham gia c«ng
viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1865), tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n n¨m
viÖc cña Héi nghÞ Lu©n §«n cña Quèc tÕ n¨m 1865, tiÕn hµnh chiÕn dÞch vu
1865, n¨m 1871 bÞ tè c¸o lµ ®iÖp viªn c¶nh s¸t cña B«-na-p¸c-t¬. –32, 693,
khèng chèng Tæng héi ®ång vµ theo nghÞ quyÕt cña §¹i héi Bruy-xen (1868)
697, 703.
®· bÞ khai trõ khái Quèc tÕ; uû viªn C«ng x· Pa-ri, sau khi C«ng x· thÊt b¹i V «n-te ( Voltaire), Phr¨ng-xoa Ma-ri (hä hiÖn nay lµ A -ru-ª ) (1694-1778) – nhµ
xuÊt b¶n tê b¸o "FÐdÐration" ë Lu©n §«n vµ lµ uû viªn Liªn héi ®ång quèc tÕ triÕt häc thÇn luËn, nhµ v¨n trµo phóng, nhµ sö häc Ph¸p, ®¹i biÓu xuÊt s¾c
®Êu tranh chèng M¸c vµ Tæng héi ®ång Quèc tÕ. –692, 695, 698, 701, cña ph¸i khai s¸ng t b¶n thÕ kû XVIII, ®Êu tranh chèng chÕ ®é chuyªn chÕ
vµ ®¹o Thiªn chóa. –50, 221, 222, 410.
68-M.A. 16 V-ru-bèp, Cri-g«-ri Ni-c«-lai-ª-vÝch (1843-1913) – nhµ tÝnh thÕ kû vµ nhµ triÕt häc
thùc dông, tõ n¨m 1864 sèng ë Pa-ri, mét trong nh÷ng ngêi thµnh lËp vµ xuÊt b¶n
V i-ª ( Wiehe), I-«-han Phri-®rÝch – thî s¾p ch÷; n¨m 1859 lµm viÖc ë nhµ in M«n-
t¹p chÝ "Phliosophie positive", héi viªn §ång minh hßa b×nh vµ tù do. –557.
linh-ghª ë Lu©n §«n. –36.
V Ých-to - £-ma-nu-en II ( 1820-1878) – vua X¸c-®i-ni (1849-1861), vua I-ta-li-a
(1861-1878). –241, 243.
X
V Ých-t«-ri-a ( 1819-1901) – n÷ hoµng Anh (1837-1901). –799.
X a-li-ven ( Sullivan), £-®u-¸c (1882-1885) – nhµ ho¹t ®éng nhµ níc Ai-r¬-len,
V iÕc-gi-li ( mÊt n¨m 785) – gi¸o sÜ Ai-r¬-len, gi¸m môc Dan-xbuèc. –668.
luËt s, n¨m 1865 ®· më phiªn toµ xö c¸c héi viªn Phª-ni-¨ng, chëng lý
Ai-r¬-len (1868-1870), chëng b¹ hå s¬ lu tr÷ cña tßa ¸n cña Ai-r¬-len, bé
V iÕc-th¬ ( Wirth), M¾c (1822-1900) – nhµ kinh tÕ häc t s¶n vµ nhµ chÝnh luËn
trëng Ai-r¬-len (1883-1885). –787.
tÇm thêng ngêi §øc. –292.
X ai-®¬ ( Side), R«-bíc Hen-ri – uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (th¸ng Mêi mét
V in-®i-s¬-grÐt-x¬ ( Widischgr ä tz), An-phrÕt, hÇu tíc (1787-1862) – nguyªn so¸i
1864-1866). –32.
¸o; n¨m 1848 chØ huy ®µn ¸p cuéc khëi nghÜa ë Pra-ha vµ Viªn; n¨m 1848-
X ai-mon-x¬ (Symons), Gioãc-gi¬ Giªm-x¬ (1838-1900) – nhµ khÝ tîng häc Anh. –
1849 lµ t lÖnh qu©n ®éi ¸o ®µn ¸p c¸ch m¹ng ë Hung-ga-ri. –275.
647, 648, 651.
V in-hem I ( 1797-1888) – hoµng tö Phæ, hoµng tö nhiÕp chÝnh (1858-1861), vua
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1076 1077
b¶n chØ dÉn tªn ngêi b¶n chØ dÉn tªn ngêi
X an-va-te-la ( Salvatella), N¸c-chi-®« - uû viªn tæ chøc ë Lu©n §«n cña c«ng nh©n X im-m¬-man ( Zimmermann), Vin-hem (1807-1878) – nhµ sö häc §øc, nhµ d©n
chñ tiÓu t s¶n, tham gia C¸ch m¹ng 1848-1849, nghÞ sÜ quèc héi Phran-
I-ta-li-a – Héi liªn hiÖp tiÕn bé chung, chÞu ¶nh hëng cña M¸t-di-ni, uû viªn
phuèc, thuéc c¸nh t¶; t¸c gi¶ cuèn "LÞch sö chiÕn tranh n«ng d©n ë §øc" xuÊt
Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1865). –140.
b¶n n¨m 1841-1843. –535.
X anh-xi-m«ng ( Saint-Si-mon), H¨ng-ri (1760-1825) – nhµ x· héi chñ nghÜa kh«ng
X in-vÝt ( Sylvis), Uy-li-am (1828-1869) – nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña phong trµo
tëng vÜ ®¹i Ph¸p. –40, 317, 498, 769.
c«ng nh©n Mü, c«ng nh©n ®óc, lµ mét trong nh÷ng ngêi s¸ng lËp ra Liªn
X ¾c-x«n Gra-ma-tÝch ( gi÷a thÕ kû XII - ®Çu thÕ kû XIII) – nhµ chÝnh sö biªn niªn ®oµn thî ®óc quèc tÕ (1859); chñ tÞch Liªn ®oµn (1863-1869), tham gia Néi
§an M¹ch, t¸c gi¶ cuèn "LÞch sö §an M¹ch". –677. chiÕn ë Mü (1861-1865) vÒ phÝa ngêi miÒn B¾c, lµ mét trong nh÷ng ngêi
s¸ng lËp ra Liªn ®oµn c«ng nh©n d©n téc Mü (1866) vµ chñ tÞch Liªn ®oµn
X ª-da ( Cai-ót I-u-li-ót Xª-da) (kho¶ng 100-44 tríc c«ng nguyªn) – tíng vµ lµ
(1868-1869), ñng hé viÖc gia nhËp Quèc tÕ. –516, 517, 739-742.
ho¹t ®éng quèc gia næi tiÕng ë La M·. –667.
XmÝt (Smith), A-®am (1723-1790) – nhµ kinh tÕ häc Anh, mét trong nh÷ng ®¹i biÓu lín
X ª-le-xti ( gi÷a thÕ kû IV - ®Çu thÕ kû V) – gi¸ o sÜ Ai-r¬-len. –666.
nhÊt cña khoa kinh tÕ chÝnh trÞ t s¶n cæ ®iÓn. –134, 168, 177, 207, 306.
X ª-me-r¬ ( Szemere), BÐc-ta-lan (1812-1869) – nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ nhµ
X mÝt ( Smith), Ðt-uèt (kho¶ng 1818-1874) – b¸c sÜ Anh, cè vÊn y tÕ vµ cao ñy Héi
chÝnh luËn Hung-ga-ri, bé trëng Bé néi vô (1848) vµ thñ tíng chÝnh phñ
®ång c¬ mËt ®iÒu tra ®iÒu kiÖn sinh sèng cña d©n c trong c¸c khu c«ng nh©n. –12.
c¸ch m¹ng (1849); sau khi c¸ch m¹ng thÊt b¹i di c khái Hung-ga-ri. –131.
X mÝt ( Smith), Gi«n-®u-in (1823-1910) – nhµ sö häc t s¶n, nhµ kinh tÕ vµ nhµ
X ª-ni-o ( Senior), N¸t-x« Uy-li-am (1790-1864) – nhµ kinh tÕ häc t s¶n tÇm
chÝnh luËn Anh, theo ph¸i tù do, ca ngîi chÝnh s¸ch thùc d©n cña Anh ë
thêng Anh, ca ngîi chñ nghÜa t b¶n; ®Êu tranh chèng viÖc rót ng¾n ngµy
Ai-r¬-len; n¨m 1868 di c sang Mü, tõ n¨m 1871 sèng ë Ca-na-®a. –644,
lµm viÖc. –19, 153, 154, 359, 369, 411.
652, 676, 678.
X i -guèc Lao-®r i-x¬n ( Sigurd La udrisson) (thÕ k û XI) – thñ lÜnh q uÇ n ®¶ o
X nai-®¬ ( Snider), Giª-cèp (chÕt n¨m 1866) – ngêi Mü ph¸t minh ra sóng kh¬ng
Oãc-nh©y. –672-676.
tuyÕn n¹p ®¹n tõ æ ®¹n. –515.
X i-uèt (Seward), Phrª-®ª-rÝch Uu-li-am (1830-1915) – nhµ b¸o vµ nhµ ngo¹i giao
X n«-ri Xtuèc-lu-x¬n ( Snorri Sturluson) (kho¶ng 1178-1241) – nhµ th¬ h¸t rong vµ
Mü, con trai Uy-li-am Hen-ri Xi-uèt. –139.
nhµ chÐp sö biªn niªn næi tiÕng thêi Trung cæ. –670.
X i-uèt ( Seward), Uy-li-am Hen-ri (1801-1872) – nhµ ho¹t ®éng nhµ níc Mü, thñ
X «-lin ( Gai-ót I-u-li-ót X«-lin) (nöa ®Çu thÕ kû III) – nhµ v¨n cæ La M·. –664.
lÜnh c¸nh h÷u cña ®¶ng céng hßa, thîng nghÞ sÜ, thèng ®èc bang Niu Oãc
(1839-1843), øng cö viªn tæng thèng trong c¸c cuéc bÇu cö n¨m 1860, quèc vô X «-luy-xt¬-ri ( Solustri, F.) – mét trong nh÷ng ngêi l·nh ®¹o tæ chøc cña c«ng
khanh Mü (1861-1869). –139. nh©n I-ta-li-a ë Lu©n §«n – Héi liªn hiÖp tiÕn bé chung, chÞu ¶nh hëng cña
M¸t-di-ni, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (th¸ng Mêi mét 1864-1865). –32.
X i-xmu«n-di ( Sismondi) Gi¨ng S¸c-l¬ Lª-«-na Xi-mu«n-®¬ §ê (1773-1842) – nhµ
kinh tÕ häc Thôy SÜ, ®· ®øng trªn lËp trêng tiÓu t s¶n ®Ó phª ph¸n chñ X pen-x¬ ( Spencer), Õt-mun (kho¶ng 1552-1599) – nhµ th¬ Anh, th ký cña viªn
nghÜa t b¶n, ®¹i biÓu xuÊt s¾c cña chñ nghÜa l·ng m¹n trong kinh tÕ. –208,
toµn quyÒn ë Ai-r¬-len (1580-1582), t¸c gi¶ cuèn s¸ch "§iÓm qua t×nh h×nh
281, 488.
Ai-r¬-len". –661.
X Ých-t¬-ruých ( chÕt n¨m 1042) – vua Noãc-m¨ng ë §u-blin. –673-676.
X pen-x¬ ( Spencer), Gi«n P«-in-x¬, b¸ tíc (1835-1910) – nhµ ho¹t ®éng nhµ níc
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1078 1079
b¶n chØ dÉn tªn ngêi b¶n chØ dÉn tªn ngêi
Anh, theo ph¸i tù do; phã v¬ng Ai-r¬-len (1868-1874 vµ 1882-1885), hu©n
v¨n häc vµ thÇn tho¹i
tíc thø nhÊt bé t lÖnh h¶i qu©n (bé trëng h¶i qu©n) (1892-1895). –817.
A -®in – v Þ thÇn tèi cao trong thÇn tho¹i Xc¨ng-®i-na-v¬ cæ. –671.
X t¸c-pu-l¬ ( Stacpoole), Uy-li-am – sÜ quan Ai-r¬-len, theo ph¸i tù do, nghÞ sÜ
£- nª - trong thÇn tho¹i cæ, lµ mét trong nh÷ng vÞ tíng chÝnh ®· b¶o vÖ thµnh
(1860-1880). –794.
T¬-roa, theo truyÒn thuyÕt lµ «ng tæ ngêi La M·. –654.
X t©y-xbi ( Stainsby, J.D.) – nhµ ho¹t ®éng nghiÖp ®oµn Anh, thî may, tham dù héi
G ia-ghÐc-n« ( Gia-ghÐc-na) – trong thÇn tho¹i cæ Ê n §é lµ mét trong nh÷ng biÓu
nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi trêng Xanh – M¸c-tin, uû viªn Tæng héi
®ång Quèc tÕ (1864-1868, tham gia ban chÊp hµnh §ång minh c¶i c¸ch vµ Héi tîng cña thÇn Vi-snu. –200.
gi¸o dôc cña c«ng nh©n. –32, 140.
Hin-®¬-bran-®¬ - n h©n vËt trong thiªn nhiªn anh hïng ca níc §øc thêi cæ ®¹i
"Bµi ca vÒ Hin-®¬-bran-®¬". –109, 677.
X ten-li ( Stanley), £-®u-¸c Hen-ri, tõ n¨m 1869 lµ b¸ tíc § íc-bi ( 1826-1893) –
nhµ ho¹t ®éng nhµ níc Anh, theo ®¶ng To-ri, nh÷ng n¨m 60-70 theo ®¶ng
I -a-phÐt – theo truyÒn thuyÕt cña th¸nh kinh, lµ tæ tiªn cña loµi ngêi t¸i sinh
b¶o thñ, sau theo ®¶ng tù do; bé trëng Bé thuéc ®Þa (1858, 1862-1885) vµ bé
sau trÇn "®¹i hång thuû", con trai cña N«i. –654.
trëng phô tr¸ch vÒ Ên §é (1858-1859), bé trëng ngo¹i giao (1866-1868,
K y-t« ( Giª-xu Ky-t«) –theo thÇn tho¹i lµ ngêi s¸ng lËp ra ®¹o Thiªn chóa. –548.
1874-1878), con trai £-®u-¸c §íc-bi. –434, 723.
L i-quyÕc-c¬ - nhµ lËp ph¸p siªu phµm cña xø Xp¸c-t¬ cæ, theo truyÒn thuyÕt sèng
X tª-phen ( Stephes), Giªm-x¬ (1825-1901) – nhµ c¸ch m¹ng tiÓu t s¶n Ai-r¬-len,
vµo thÕ kû IX – VIII tríc c«ng nguyªn. –470.
ngêi l·nh ®¹o tæ chøc cña héi Phª-ni-¨ng – Héi ¸i h÷u c¸ch m¹ng Ai-r¬-len;
n¨m 1866 di c sang Mü. –740. Mi - kha-in – t heo truyÒn thuyÕt cña th¸nh kinh lµ mét trong c¸c thÇn thîng
®¼ng.-501.
X tÕp-ni (Srtepney), Cau-en Uy-li-am Phrª-®ª-rÝch (1820-1872) – nhµ ho¹t ®éng trong
M«-i-d¬ – theo truyÒn thuyÕt cña th¸nh kinh, lµ nhµ tiªn tri ®· cøu nh÷ng ngêi Do
phong trµo c«ng nh©n Anh, uû viªn §ång minh c¶i c¸ch, uû viªn Tæng héi ®ång
Th¸i cæ tho¸t khái sù hµnh h¹ cña ngêi Pha-ra-«n Ai CËp ("tho¸t khái Ai
Quèc tÕ (1866-1872) vµ trëng ban tµi chÝnh cña Tæng héi ®ång (1868-1870), ®¹i
CËp"). –654.
biÓu §¹i héi Bruy-xen (1868) vµ §¹i héi Ba-l¬ (1869) vµ Héi nghÞ Lu©n §«n
(1871) cña Quèc tÕ, uû viªn Héi ®ång khu bé Anh (1872). –452, 481, 485, 517.
M «- l«-s¬ - t hÇn mÆt trêi trong tÝn ngìng cña ngêi Phª-ni-xi vµ C¸c-ta-gi¬ cæ,
khi cóng tÕ thÇn nµy ph¶i hiÕn mét m¹ng ngêi; vÒ sau tªn gäi M«-l«-s¬
X tiu-¸c ( dßng hä) – triÒu vua cai trÞ ë Scèt-len tõ n¨m 1371 vµ ë Anh (1603-1649,
tîng trng cho søc m¹nh tµn b¹o hung ¸c. –19.
1660-1714). –607.
N «i – t heo truyÒn thuyÕt cña Th¸nh kinh lµ thñy tæ cña loµi ngêi t¸i sinh sau
A tiu-¸t (Steciart), Giªm-x¬ (1712-1780) – nhµ kinh tÕ häc t s¶n Anh, mét trong
trËn "®¹i hång thñy". –654.
c¸c ®¹i biÓu cuèi cïng cña chñ nghÜa träng th¬ng, chèng l¹i thuyÕt ®Þnh
lîng tiÒn tÖ. –393.
¤ -li-vi-ª - m ét nh©n vËt trong thiªn anh hïng ca d©n téc Ph¸p "Bµi ca vÒ chµng
X t¬-ra-b«n ( kho¶ng n¨m 63 tríc c«ng nguyªn – kho¶ng n¨m 20) – nhµ ®Þa lý vµ R«-l¨ng", ®îc nh¾c tíi trong vë kÞch lÞch sö cña SÕch-xpia "Hen-ri VI". –818.
nhµ sö häc cæ Hy L¹p lín nhÊt. –663.
P a-ven – theo truyÒn thuyÕt cña th¸nh kinh lµ mét trong c¸c sø ®å Thiªn chóa
gi¸o. –503.
P «- nª-l«-pa – theo thÇn tho¹i cæ Hy L¹p lµ vî cña vua ¤-®i-xª, trong 20 n¨m ®·
Tªn nh©n vËt trong c¸c t¸c phÈm
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1080 1081
b¶n chØ dÉn tªn ngêi b¶n chØ dÉn tªn ngêi
c hung thñy chê ®îi ngêi chång ®ang chiÕn ®Êu chèng qu©n T¬-roa; ®Ó tr¸nh
khái sù quÊy rÇy cña c¸c chµng trai ®Õn cÇu h«n c« ®· høa sÏ kÕt h«n víi mét
ngêi trong sè hä khi nµo c« dÖt xong tÊm ¸o kho¸c cho cha; trong khi ®ã cø
®Õn ®ªm c« l¹i th¸o tung m¶nh v¶i ®· dÖt ®îc trong ngµy. –811.
P hin M¸c-Cu-an – nh©n vËt trong anh hïng ca Ai-r¬-len, theo truyÒn thuyÕt ®·
c¶i tæ qu©n ®éi Ai-r¬-len. –665, 680.
R a- gn¸c Lèt-brèc – t íng §an M¹ch, nh©n vËt truyÒn thuyÕt trong thiªn anh
hïng ca Xc¨ng-®i-na-v¬. –671.
R«- l¨ng – nh©n vËt trong thiªn anh hïng ca d©n téc Ph¸p "Bµi ca vÒ chµng R«-l¨ng",
®îc nh¾c ®Õn trong vë kÞch lÞch sö cña SÕch-xpia "Hen-ri VI". –818.
X a- l«-m«ng – v ua xø Giu-®ª cæ; trong v¨n häc thêi trung cæ, ®Æc biÖt lµ ë ph¬ng
§«ng, næi tiÕng lµ mét ngêi cÇm quyÒn th«ng minh vµ c«ng b»ng. –802.
X a- mu-in - t heo truyÒn thuyÕt cña th¸nh kinh lµ nhµ tiªn tri xø Giu-®ª cæ. –
488.
X an- gra-®« - n h©n vËt trong tiÓu thuyÕt "Nh÷ng cuéc phiªu lu cña Gi-l¬ Bla-x¬
ë Xan-tin-la-n¬" cña L¬-xa-gi¬, mét b¸c sÜ ch÷a khái mäi bÖnh tËt b»ng hai
thø thuèc: níc s«i vµ chÝch m¸u. –869.
Xca- pen – nh©n vËt trong hµi kÞch cña M«-li-e "Nh÷ng trß bÞp bîm cña Xca-pen". –38.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1081
1080 b¶n chØ dÉn c¸c xuÊt b¶n phÈm ®Þnh kú
X i- bi-t¬ - m ét trong nh÷ng "bµ tiªn tri" phæ biÕn trong v¨n häc cæ; nh÷ng lêi tiªn
tri ®îc coi lµ cña bµ ®· ®îc tË p hîp l¹i trong nh÷ng quyÓn "S¸ch cña bµ Xi-
bi-l¬", nh÷ng cuèn s¸ch nµy cã vai trß lín trong ®êi sèng t«n gi¸o ë La M· cæ
®¹i. –290.
X i- di-nh¬ - trong thÇn tho¹i Hy L¹p lµ vua C«-ranh-t¬, do lõa dèi c¸c thÇn mµ bÞ
trõng ph¹t ph¶i khu©n lªn nói mét t¶ng ®¸, ®Ó nã r¬i xuèng råi l¹i ph¶i
B ¶n chØ dÉn
khu©n lªn. Do vËy cã thµnh ng÷ "c«ng viÖc cña Xi-di-ph¬" ¸m chØ mét c«ng
c¸c xuÊt b¶n phÈm ®Þnh kú
viÖc nÆng nhäc mµ v« Ých. –138, 340.
X tÝch- ghin-x¬ - n h©n vËt trong tiÓu thuyÕt "Håi ký cña c©u l¹c bé PÝch-vÝch sau
khi tan r·" cña §Ých-ken- x¬, tîng trng cho thãi ®¹o ®øc gi¶. –811.
" Sù nghiÖp nh©n d©n" (Gi¬-ne-v¬). –555, 572.
" Tin tøc M¸t-xc¬-va" . –274.
" Allgemeine Militä r - Zeitung" ( "B¸o qu©n sù phæ th«ng"). –66, 72.
" Allgemeine Zeitung" ( "B¸o phæ th«ng") (Au-xbuèc). –36, 452, 453, 503.
" L'Association" ( Héi liªn hiÖp) (Pa-ri, Bruy-xen). –54, 698.
" Augsburgerin" – xem " Allgemeine Zeitung" .
" The Bee – Hive Newspaper" ( "T¹p chÝ bäng ong") (Lu©n §«n). –29, 33, 140, 279,
425, 430, 433, 453, 528, 573, 580, 703, 719, 721, 756, 788.
" Belletristisches Journal und New-Yorker Criminal-Zeitung" ( "T¹p chÝ v¨n häc vµ
b¸o h×nh sù Niu Oãc" (Niu Oãc). –131.
" Der Beobachter" ( "Ngêi quan s¸t") (Stót-g¸t). –34, 35, 305, 308.
" Berliner Reform" ( "C¶i c¸ch BÐc-lin"). –116, 127, 129, 135.
" Botschafter" ( "Ngêi truyÒn tin") (Viªn). –132.
" The Chronicle" ( "Thêi sù") (Lu©n §«n). –596.
" Cobbett's Weekly Political Register" ("Tin tøc chÝnh trÞ hµng tuÇn Cèp-bÐt"). –788.
" The Commonwealth" ( "Níc céng hßa") (Lu©n §«n). –211, 215, 224, 739.
" Le Courrier franç ais" ( "Tin tøc Ph¸p") (Pa-ri). –298.
" Le Courrier interational" ( "Tin tøc quèc tÕ") (Lu©n §«n). –270, 723, 725.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1082 1083
b¶n chØ dÉn c¸c xuÊt b¶n phÈm ®Þnh kú b¶n chØ dÉn c¸c xuÊt b¶n phÈm ®Þnh kú
" The Irishman" ( "Ngêi Ai-r¬-len") (§u-blin).-621, 791, 800, 811, 817-820.
" The Daily News" ( "Tin tøc hµng ngµy") (Lu©n §«n). –137, 791, 799, 812.
" The Irish People" ( "Nh©n d©n Ai-r¬-len") (§u-blin). –546, 609, 793, 799.
" Daily Telegraph" ( "Tin ®iÖn hµng ngµy") (Lu©n §«n). –799, 812.
" Demokratisches Wochenblatt" ( "TuÇn b¸o d©n chñ") (La-pxÝch). –316, 326, 448, 450. "Ironmouder's International Journal" ("B¸o quèc tÕ cña thî ®óc) (Phi-la-®en-phi-a). –739.
" Deutsche - Br ü sseler - Zeitung ( "B¸o Bruy-xen §øc"). –114. " Journal de l'Association Internationale des Travailleurs" ( "B¸o cña Héi liªn hiÖp
c«ng nh©n quèc tÕ") (Gi¬-ne-v¬). –701.
" Deutsch - Franzö sische Jahrb ü cher ( "Niªn gi¸m Ph¸p - §øc") (Pa-ri). –491.
" K ö lnische Zeitung" ( "B¸o Khuªn"). –250.
" The Diplomatic Review" ( "B×nh luËn ngo¹i giao") (Lu©n §«n). –456.
" Kreuz - Zeitung" – x em " Neue Preu ische Zeitung".
" D ü sseldorfer Zeitung" ( "B¸o §uýt-xen-®oãc-ph¬). –293-296.
"La LibertÐ" ( "Tù do") (Bruy-xen). –426, 592.
" The Echo" ( "TiÕng vang") (Lu©n §«n). –801.
" L'Echo de Verviers" ( "TiÕng vang VÐc-vi-ª"). –692-697, 698-702. " Literarisches Centralblatt f ü r Deutschland ( "B¸o v¨n häc trung ¬ng cho níc
§øc") (Lai-pxÝch). – 427.
" The Economist" ( "Nhµ kinh tÕ häc") (Lu©n §«n). –597, 620.
" Manchester Examiner" – xem " Examiner and Times".
" L'ÐgalitÐ" ( "B×nh ®¼ng") (Gi¬-ne-v¬). – 521-525, 527-531, 558-566, 568-571, 580,
581. "The Manchester Guardian" ( "Ngêi b¶o vÖ Man-se-xt¬). –227.
" L'Eguaglianza" ( "B×nh ®¼ng") (Na-pl¬). –560.
" La Marseillaise" ( "La M¸c-x©y-e") (Pa-ri). –790-793, 797, 800-803, 808, 815,
" Elberfelder Zeitung" ( "B¸o En-b¬-phen-®¬"). –290, 292.
818, 822, 825.
" E xaminer and Times" ( "Ngêi quan s¸t vµ thêi ®¹i") (Man-se-xt¬). –747.
" Le Mirabeau" ( "Mi-ra-b«") (VÐc-vi-ª). –586.
" La Federacion" ( "Liªn minh") (B¸c-xª-l«-na). –515, 560.
" Le Moniteur universel" ( "B¸o ®¹i chóng") (Pa-ri). 511, 818.
" The Fortnightly Review" ( "B×nh luËn b¸n nguyÖt san") (Lu©n §«n). –389, 399,
525, 565. " Le Morning Star" ( "Sao mai") (Lu©n §«n). –453.
" Freeman's Journal" ( "B¸o cña ngêi tù do") (§u-blin). –817. " Neue Badische Landeszeitung" ( "B¸o Ba-®en míi") (Man-hem). –312, 314.
" Gazette de Moscou" – x em " Tin tøc M¸t-xc¬-va". " Neue Deutsche Zeitung" ( "B¸o §øc míi") (Phran-phuèc trªn s«ng Mai-n¬). –37.
"Gewerbeblatt aus W ü ttemberg" ( "B¸o c«ng nghiÖp VuyÕc-tem-bÐc") (Stót-g¸t). –
" Neue Preu ische Zeitung" ( "B¸o Phæ míi") (BÐc-lin). –93.
309, 311.
" Neue Rheinische Zeitung. Organ der Demokratie" ( "B¸o tØnh Ranh. C¬ quan cña
" Gols Wolny" ("TiÕng nãi tù do") (Lu©n §«n). –277.
phong trµo d©n chñ") (Khuªn). –116, 290, 492.
" Hermann Deusches Wochenblatt aus London" ( "HÐc-man. TuÇn b¸o §øc ë Lu©n
" Neue Rheinische Zeitung. Politisch- ö konomische Revue" ( "B¸o míi tØnh Ranh.
§«n") (Lu©n §«n). –37, 122, 132, 760.
T¹p chÝ kinh tÕ – chÝnh trÞ") (Lu©n §«n, H¨m-buèc). –493, 534.
" L'International" ( "Quèc tÕ") (Lu©n §«n). –508.
" Die Neue Zeit" ( "Thêi míi") (Stót-g¸t). –278, 572.
" The Internationale Courier" ( "Tin tøc quèc tÕ") (Lu©n §«n). –270, 741, 743.
" New-York Daily Tribune " ( "DiÔn ®µn Niu Oãc hµng ngµy"). 493.
" L'Internationale" ( "Quèc tÕ") (Bruy-xen). –481, 505, 520, 533, 553.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1084 1085
b¶n chØ dÉn c¸c xuÊt b¶n phÈm ®Þnh kú b¶n chØ dÉn c¸c xuÊt b¶n phÈm ®Þnh kú
" The Standard" ("L¸ cê") (Lu©n §«n). –802, 823.
" New-York Criminal - Zeitung" – xem " Belletristisches Journal und New-Yorker
Criminal - Zeitung".
" Telegraph" – xem "Daily Telegraph".
"Nordstern ( "Ng«i sao ph¬ng B¾c") (H¨m-buèc). –38.
"The Times" ("Thêi b¸o") (Lu©n §«n). –221, 234, 239, 272-276, 441, 451, 453, 455, 621,
641, 747, 789, 798, 812, 824.
" North German Correspondence" ( "Th tÝn B¾c §øc") (BÐc-lin). –584.
" Le Travail" ( "Lao ®éng") (Pa-ri). –522, 561, 563.
" Oberrheinischer Courier" ( "TruyÒn tin Thîng Ranh"). –226.
" La Tribune du Peuple" ("DiÔn ®µn nh©n d©n") (Bruy-xen). –426, 723, 737.
" The Pall Mall Gazette" ( "B¸o Pen-men") (Lu©n §«n). –525, 565, 812.
" Vierteljahrschrift fü r Volkswirtschaft und Kultugeschichte" ("T¹p chÝ hµng quý vÒ kinh
" The Penny Bee-Hive" – x em " The Bee-Hive Newspaper".
tÕ quèc d©n vµ lÞch sö v¨n ho¸") (BÐc-lin). 427.
"Le Peuple Belge" ( "Nh©n d©n BØ") (Bruy-xen). 441.
" Voice" ("TiÕng nãi") (B«-xt¬n). –740.
" La Philosophie positive" ( "TriÕt häc thùc chøng") (Pa-ri). 557.
" La Voix de l'Avenir" ("TiÕng nãi t¬ng lai") (La – S«-®¬-P«ng). –701.
" Political Register" – xem "Cobbett's Weekly Political Register".
" Der Volksstaat" ( "Nhµ níc nh©n d©n") (Lai-pxÝch). –520, 574, 580, 581, 584, 585.
"Le ProgrÌs" ("TiÕn bé") (L¬ - L«-cl¬). 522, 527-531, 558-563, 568-571.
" Volks - Zeitung" ("B¸o nh©n d©n") (BÐc-lin). –451.
" Die Revolution" ("C¸ch m¹ng") (Niu Oãc). –486.
" Der Vorbote" ("Ngêi tiªn khu") (Gi¬-ne-v¬), 270, 441, 691, 702, 712, 748.
" Revue Positiviste" – xem "La Philosophie positive".
" Der weie Adler" ("§¹i bµng tr¾ng") (Xuy-rÝch). –137.
"Reynold's Newspaper" ( "B¸o R©y-n«n") (Lu©n §«n). –520, 810, 812.
" Der Werkman" ("C«ng nh©n") (Am-xtÐc-®am). –515.
" Rheinische Zeitung. Organ der Demokratie in Rheinland und Westphalen" ("B¸o tØnh
" Weser - Zeitung" ("B¸o Vª-d¬") (BÐc-lin). –453.
Ranh. C¬ quan cña ®¶ng d©n chñ ë vïng Ranh vµ Ve-xt¬-pha-len") (§uýt-xen-®oãc-
ph¬ vµ Khuªn). –284.
" Die Westliche Post" ("Bu ®iÖn miÒn T©y") (Xanh – Lu-i). –36, 37.
" Rheinische Zeitung für Politik, Handel und Gewerbe" ("B¸o tØnh Ranh vÒ c¸c vÊn ®Ò " The Working Man" ("C«ng nh©n") (Lu©n §«n). –719, 724.
chÝnh trÞ, th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp") (Khuªn). –491.
" The Workman's Advocate" ( "Ngêi b¶o vÖ c«ng nh©n") (Si-ca-g«). –740-743.
" Rheinischer Beobachter" ("Ngêi quan s¸t tØnh Ranh") (Khuªn). –114.
" The Workman's Advocate" ( "Ngêi b¶o vÖ c«ng nh©n") (Lu©n §«n). –695, 702.
" La Rive gauche" ("T¶ ng¹n") (Pa-ri, Bruy-xen). –530.
" Zeitschrift des k öniglich preussichen statistischen Bureaus" ("T¹p chÝ së thèng kª
" Saturday Review" ("T¹p chÝ thø b¶y") (Lu©n §«n). –453, 525, 565, 789. v¬ng quèc Phæ") (BÐc-lin). –66.
" Social - Demokrat" ("Ngêi d©n chñ x· héi") (BÐc-lin). –23, 30, 53, 54, 115, 123-126, " Zeitung für Norddeutschland" ( "B¸o B¾c §øc") (Han-n«-v¬) – 278.
128, 130, 133, 299, 432, 530, 789.
" Die Zukunft" ( "T¬ng lai") (Khuª-nÝch-xbÐc-g¬, BÐc-lin). 280, 283, 304, 496, 583.
" Le Socialisme" ("Chñ nghÜa x· héi") (Pa-ri). –277.
" The Spectator" ("Kh¸n gi¶") (Lu©n §«n). –525, 565, 801.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1086 1087
b¶n chØ dÉn ®Þa danh
Ê n §é – 388, 755.
B
Ba Lan – 22, 136, 211-217, 218-224, 271-278, 430, 601, 688.
B ¶n chØ dÉn ®Þa danh Ba-®en – 502.
Ba-l¬ - 500-504, 512, 523, 563, 581, 763.
Ba-ren – Hin-x¬, d·y nói ë Ai-r¬-len – 629.
A
Ba-vi-e – 251, 313.
A-®Ðc, ®iÓm d©n c ë Ai-r¬-len – 635.
B¸c-men – 445, 515.
Ai-®i-gi¬, s«ng ë I-ta-li-a – 242.
B¸c-xª-l«-na – 514, 560.
A-mi-en – 435, 506.
Ban-b¬-ri-gan, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 611.
¸c-cua – Tuy-ri – xem Tuy-ri ¸c-cua.
Ban-®«n, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 612.
¸c-gi¨ng-tanh, thµnh phè ë Ph¸p – 735.
Ban-goãc, ®iÓm d©n c ë Oen-x¬ - 665.
¸c-pa-t¬, ®iÓm d©n c ë Ai-r¬-len – 635.
Ban-ti-mo – 739.
Ai-cËp – 273-276, 617.
BÐc-c¬-sia, c«ng quèc ë Anh – 13.
Ai-d¬-n¾c – 240, 512, 514.
BÐc-lin – 72, 133, 235-238, 457, 458, 588.
Ai-pen (U-pi-s¬), thµnh phè ë SÐc – 253.
BÐc-n¬ - 513, 556, 558, 560, 736.
Ai-r¬-len – 13, 275, 525-528, 548, 552, 565-569, 596, 600, 603-619, 621, 625,
629-640, 648-658, 660-673, 677-679, 749-751, 778, 784, 786, 787, 805-812, Ben-ph¸t – 610, 631, 648.
814-819, 821-826.
Ben-tÐc-bÐc, ®iÓm d©n c ë Ai-r¬-len – 630.
Ai-x¬-len – 674, 675.
Ben-vin – 695.
Am-xtÐc-®am – 514.
Bª-l«-ru-xi-a – 224.
An-da-x¬ - 217.
Bi-en (Bin), thµnh phè ë Thôy SÜ – 700, 736.
An-giª-ri – 74, 601, 735.
BlÕch – Va-li, ®Þa danh ë Ai-r¬-len – 633.
An-p¬, d·y nói – 242, 632, 662.
BlÕch-cua-t¬, s«ng ë Ai-r¬-len – 636.
Au-Ðc-stÕt – 231.
Bo-ri-na-gi¬, má than ®¸ ë BØ – 476, 479, 505.
¡ng-t¬-rim, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 631, 637, 666, 670.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1088 1089
b¶n chØ dÉn ®Þa danh b¶n chØ dÉn ®Þa danh
Ca-sen, thµnh phè ë Ai-r¬-len, thñ ®« thêi cæ cña Man-se-xt¬ - 658.
Bon- 410.
Ca-s¬-b¾c (Ca-tra-va), s«ng ë Xi-lª-di – 76.
Boãc-®« - 735.
Ca-xchi-«ng, thµnh phè ë I-ta-li-a – 242.
B«-cua, ®iÓm d©n c ë Thôy SÜ – 736.
Ca-xl¬ - ¤-li-v¬, ®Þa danh ë Ai-r¬-len – 635.
B«-hªm (sÐc) – 235-239, 241, 247, 248, 252, 254, 255.
Ca-xten-n«-®a-ri, thµnh phè ë Ph¸p – 735.
B«-xt¬n – 740.
C¸c c«ng quèc vïng §a-nuýp – 217, 361, 413, 414.
B«n-t¬n – 651.
Cam-bÐc-len, c«ng quèc ë Anh – 651.
Bíc-minh-hªm – 516, 601, 615, 729.
Can-cót-ta – 274.
Br¸t-Phoãc, thµnh phè ë Anh – 35.
C¸p-ca-d¬ -22, 274.
Brª-xl¸p (Vrèt-xl¸p) – 236, 237, 248.
Clai-®¬, s«ng ë Xcèt-len – 666.
Bri-«-li-«, ®iÓm d©n c ë Thôy SÜ – 736.
ClÐc-ken-oen – xem Lu©n §«n.
Bri-ten, quÇn ®¶o – 642.
Clª, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 630, 636, 638, 640, 664.
Br¬-ta-nh¬, vïng ®Êt lÞch sö ë Ph¸p – 217.
Cl«n-men, phè ë Ai-r¬-len – 635.
Bruy-xen – 431-433, 438, 439, 451, 452, 461, 479, 491, 533, 556, 570, 687, 703, 737, 759,
760, 766, 773.
Cl«n-t¸c-ph¬, ®iÓm d©n c ë Ai-r¬-len – 672, 675, 676.
Bruyn (Br¬-n«) – 513. Coãc – 611.
Brót-s¬-®uy-R«n, tØnh ë Ph¸p – 734. Coãc, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 633, 639, 643.
Bu-x«-len-g«, ®iÓm d©n c ë I-ta-li-a – 242. C«-blen-tx¬ - 240.
C«-moãc-n¬ (C«-m¸c-n«) – 131.
C C«-ni-xt¬n, thµnh phè ë Anh – 651.
C«-ven-t¬-ri – 724, 731.
Ca-ni-phoãc-ni-a – 744.
C«n-nÕch-ti-cãt, bang ë Mü – 739.
Ca-na-®a – 787, 791.
C«ng-®¬-xuy-r¬ Noa-r¬ - 735.
Ca-n¬, thµnh phè ë Ph¸p – 695, 698, 734, 735.
C«ng-xt¨ng-ti-n«-pl¬ (Xtam-bun) – 220, 273, 276.
Ca-rÝch-on-Su-r¬, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 612.
C¬-ri, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 640, 643.
Ca-rÝch-phÐc-ghÐc, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 665.
C¬n-nèt, ®Þa danh lÞch sö ë Ai-r¬-len – 606, 620, 655, 662.
Ca-ru-gi¬, thµnh phè ë Thôy SÜ – 736.
69-M -A. 16
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1090 1091
b¶n chØ dÉn ®Þa danh b¶n chØ dÉn ®Þa danh
Crm – 75. §íc-bi – 642.
§u-blin – 550, 605, 606, 611, 612, 629, 631, 645-649, 664, 672, 675, 787, 804, 815.
Cu-xtèt-xa – 241-244, 247, 254.
§uy-na-muyn (§au-ga-vri-va) – 671.
Cuèc-hÐt-xen – xem HÐt-xen – C¸t-xen.
§uýp-pen (§uýp-b«n) ®iÓm d©n c ë Slª-d¬-vÝch H«n-stai-n¬ - 72, 92.
D
E
Dan-b«m-men – 128.
En-bi-èp, thµnh phè ë Ph¸p – 507.
Dan-xbuèc – 240, 668.
En-b¬ (La-ba), s«ng – 235, 236, 239, 240.
D¾c-den – 71, 224, 230, 463.
Ðt-xÕch, c«ng quèc ë Anh – 637.
D«-lin-ghen – 133, 696.
£-®in-bíc – 225, 226.
£n-xnhÝt – 465.
§
§a-h«-m©y – 811.
G
§a-nuýt, s«ng – 273.
Ga-li-xi-a – 224.
§¸c-ne-tan, thµnh phè ë Ph¸p – 507.
G¸c-®¬, hå ë I-ta-li-a – 242.
§¸c-linh-t¬n, thµnh phè ë Anh – 731.
Gan-ti, d·y nói ë Ai-r¬-len – 633.
§¸c-m¬-st¸t – 583.
Ghi-trin (I-trin), thµnh phè ë SÐc – 247-250, 253.
§¸c-t¬-mua, cao nguyªn trªn nói ë Anh – 547.
Gi-bran-ta – 636.
§¹i T©y D¬ng – 22, 275, 482, 527, 567, 643.
Gia-mai-ca, ®¶o – 225, 477.
§an-l«, hÎm nói ë Ai-r¬-len – 633.
Giª-n¬ - 738.
§an-ne-vÝch-c¬, thµnh luü phßng thñ ë Slª-d¬-vÝch H«n-stai-n¬ - 250.
Gi¬-ne-v¬ - 433-436, 460, 502-506, 531, 556, 560-563, 585-589, 696, 697, 700-706, 720,
§en-bi-sia, c«ng quèc ë Oen-x¬ - 514. 722, 724, 728, 729, 732, 736-743.
§Ðt-phoãc – xem Lu©n §«n. Gi¬-ne-v¬ (tØnh) – 504.
Giót-lan, b¸n ®¶o – 53.
§ni-e-pr¬, s«ng – 220.
Giuy-ra, nói – 632.
§«-ne-g«n, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 637, 640, 654.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1092 1093
b¶n chØ dÉn ®Þa danh b¶n chØ dÉn ®Þa danh
H«-lu-©y, vÞnh – 629, 633.
Gla-s¬ (Clèt-d¬-c«), thµnh phè ë Xi-lª-di – 253, 255.
H«n-stai-n¬ - xem Slª-d¬-vÝch H«n-stai-n¬.
Gla-xg« - 615.
Hun (Han) – 729.
Gl«-gau (Gl«-góp) thµnh phè ë Xi-lª-di – 237.
Hung-ga-ri – 218, 237, 273, 513, 783.
Goa-®¬-lóp, ®¶o – 735.
G«i-t«, ®iÓm d©n c ë I-ta-li-a – 243.
I
G«n-ph¬-xt¬-rim – 642.
Gra-n¸c-®¬-Kin, ®iÓm d©n c ë Ai-r¬-len – 639. I -bª-ri-c¬ (b¸n ®¶o) – 77.
Gr¨ng-vin, thµnh phè ë Ph¸p – 735. I-de-r¬, tØnh ë Ph¸p – 734.
Guª-li-s¬, thµnh phè ë Xi-lª-di – 239. I-de-r¬ (I-de-ra), s«ng ë SÐc – 236, 237.
I-ª-na – 76, 231, 256.
H I-li-noi, bang ë Mü – 740.
I-van-g«-rèt – 274.
H¹ du B¾c §øc – 632.
I-xt¬-En-®¬ - xem Lu©n §«n.
H¹ du Xcèt-len – 666.
Ý t-p«-li-nèp, d·y nói (Kr¬-c«-n«-s¬) – 236, 237.
Ha-vr¬ - 735.
H¸c-p¬ - Phe-ri, ®iÓm d©n c ë Mü – 595.
K
Han-n«-v¬ - 225.
H¾c H¶i – 274. Ken-®an, thµnh phè ë Anh – 731.
H¨m-buèc – 432, 438, 458. Kªn-tíc-bª-ri – 676.
HÐt-xen – 240. Khuª-nÝch-xbÐc, ®iÓm d©n c ë Slª-d¬-vÝch – H«n-stai-n¬ - 250.
HÐt-xen – C¸t-xen (Cuèc-hÐt-xen) – 453. Khuªn – 490, 492.
Hª-li-g«-lan, ®¶o – 678. KiÕc-bÐc – 464, 469.
HiÕc-s¬-bÐc-g¬ (£-lª-nhi-a – Gu-ra), thµnh phè ë Xi-lª-di – 236, 239. Kin-ken-ni, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 611, 612.
H«-b«-ken, thµnh phè ë Mü – 743. Kin-l¸c-ni, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 633.
H«-lu-©y – 629, 632. Kin-phª-nan, ®iÓm d©n c ë Ai-r¬-len – 635.
H«-lu-©y, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 638. Kin-tai-r¬, b¸n ®¶o – 666.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1094 1095
b¶n chØ dÉn ®Þa danh b¶n chØ dÉn ®Þa danh
Kin-x©y, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 607. Lèc-Coãc-ri-b¬, hå ë Ai-r¬-len – 640.
L«m-b¾c-di – 242, 662.
L«n-®«n-®íc-ri, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 648.
L
L«ng-phoãc – 823.
La M· - 503.
L«ng-phoãc, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 824, 825.
La-M¨ng-s¬, eo biÓn – 18, 158, 436, 506.
L¬-Bua – 736.
La-S«-®¬-Ph«ng – 586, 736.
L¬-L«-cl¬ - 559, 560, 736.
Lai-pxÝch – 236.
Lu-gau – 464.
Lan-kª-sia, c«ng quèc ë Anh – 12, 200, 643, 651.
Lu©n §«n – 14, 29, 34, 36-40, 117, 130, 132, 135-137, 226, 257, 278, 439, 453, 455, 472,
L©y-ta, s«ng – 538.
481, 491-495, 502 - 508, 555-560, 583-587, 685, 687, 688, 726, 727, 732, 737, 747,
Len-xt¬, ®Þa danh lÞch sö ë Ai-r¬-len – 606, 641, 672, 675. 750, 796, 798, 823, 828.
Lª-r¾c, ®iÓm d©n c ë Thôy SÜ – 502. ClÐc-ken-oen, tØnh – 805, 814.
Li-di-¬, thµnh phè ë Ph¸p – 695, 734. §Ðt-phoãc, ngo¹i « - 694.
Li-e-gi¬ - 738. I-xt¬-en-®¬ - 755.
Uª-xt¬-En-®¬ - 731, 732.
Li-m¬-rÝch – 607, 636, 784.
Ly-«ng – 508, 509, 560, 570, 697, 733, 735.
Li-m¬-rÝch, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 635, 638, 639, 656.
Li-nhi, ®iÓm d©n c ë BØ – 256.
M
Li-víc-pun – 615, 651.
Li-xvót, ®iÓm d©n c ë Anh – 514. Ma-in-x¬ - 230, 581-584, 828.
LÝp-phi, s«ng ë Ai-r¬-len – 646, 664. Ma-l«-i, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 633, 636, 824, 825.
LÝt-va – 219. Ma-xa-tru-xÐt, bang ë Mü – 740, 771.
Loa-r¬, tØnh ë Ph¸p – 508, 509. M¸c-suªn (M¸c-suªn-«-P«ng) – 713, 771.
L«-dan – 460, 696, 713, 722, 736-740, 747. M¸c-x©y – 512, 570, 735.
L«-bai – 236-239. Mai-n¬, s«ng – 668.
L«-na-t¬ - 242. Man-b©y (Min-ta-un – Man-b©y), tr¹m quan s¸t ë Ai-r¬-len – 664.
Man-hem – 583.
L«-n¬, s«ng ë Ai-r¬-len – 633.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1096 1097
b¶n chØ dÉn ®Þa danh b¶n chØ dÉn ®Þa danh
Man-se-xt¬ - 114, 153, 297, 455.
N
Man-xt¬, ®Þa danh lÞch sö ë Ai-r¬-len – 604, 620, 641, 672.
M¸t-xc¬-va – 221. Na-khèt, thµnh phè ë SÐc – 253.
Na-pl¬ - 514, 560, 697, 738, 787.
M©y-g¬, s«ng ë Ai-r¬-len – 635.
N¨ng-t¬ - 695, 735.
M©y-«, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 638, 640.
Ni-®¬ - Viu-r¬-snÝt, thµnh phè ë D¾c-den – 463, 464, 465, 469.
M¨ng-tu – 242.
Niu – GiÐc-xi, bang ë Mü – 743.
Men-ta-na, ®iÓm d©n c ë I-ta-li-a – 438.
Niu – H©y-ven, thµnh phè ë Mü – 739, 741.
MÕch-clen-bua – 225.
Niu La-n¸c-c¬ (La-n¸c-c¬) – 154.
Mªn, ®¶o – 218.
Niu Oãc, 486, 740-743.
Mi-la-n« - 243, 738.
Niu Oãc, bang ë Mü – 744-771.
Mi-su-ri, bang ë Mü – 37.
Niu-tao-n¸c-x¬, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 797.
Min-®en – 240.
No-r¬, tØnh ë Ph¸p – 364.
Min-si-«, s«ng ë I-ta-li-a – 241-245.
No-ru-i-tr¬, thµnh phè ë Mü – 739, 740.
MÝt, c«ng quèc vµ ®Þa danh lÞch sö ë Ai-r¬-len – 638, 639.
Noi-en-buèc – xem N¬-sa-ten.
MÝt-®¬n-t¬n, ®iÓm d©n c ë Ai-r¬-len – 551.
Noi-x¬ (Ni-xa-Lu-gi-sca), s«ng – 239.
M«-hin, ®iÓm d©n c ë Ai-r¬-len – 630.
Noãc-m¨ng, biÓn (c¸c vÞnh tiÓu Min-tr¬ vµ B¾c Min-tr¬) – 666.
M«-ra-vi – 236, 239, 512.
Noãc-m¨ng, quÇn ®¶o – 666.
M«n-®a-va (Vl¬-ta-va), s«ng – 236.
Nèt-tinh-hªm – 731.
M«n-®¬, thµnh phè ë Anh – 514.
N¬-sa-ten – 439, 736.
M«ng-t¬-r¬i – 696, 736. N¬-sa-ten, tæng ë Thôy SÜ – 695.
M«ng-xª-l¬ - 510. N¬-sa-t«, thµnh phè ë Ph¸p – 695, 697, 735.
Mèt-lin (T©n Ghª-oãc-gi-Ðp-xc¬), ph¸o ®µi ë Ba Lan – 274. N¬-vin-xuya – X«ng – 734, 735.
Mu-chi-e, thµnh phè ë Thôy SÜ – 736. Nu-ren-be – 457, 458.
Nói quÆng – 463.
Muyn-sen-gÐt (M¬-ni-h«-v¬ - Gra-®i-st¬), thµnh phè ë SÐc – 253.
nguon tai.lieu . vn