Xem mẫu

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1060 1061 b¶n chØ dÉn tªn ng­êi b¶n chØ dÉn tªn ng­êi m¹ng ®Ó ®Êu tranh chèng bän chñ n« ë miÒn Nam; nh÷ng n¨m 70 tham gia n ghÜa, biªn tËp viªn b¸o "Ðgalite" (1869), mét trong nh÷ng biªn tËp viªn b¸o phong trµo c«ng nh©n, ®Êu tranh ®Ó thµnh lËp mét ®¶ng c«ng nh©n ®éc lËp ë "SolidaritÐ" vµ l·nh ®¹o Liªn ®oµn I-u-r¬; sau nµy ®· xa rêi phong trµo c«ng Mü, n¨m 1871 gia nhËp Quèc tÕ. –740. nh©n. –558. P hÝt-x¬ giª-ran ( Fizgerald), £-®u-¸c (1763-1798) – nhµ c¸ch m¹ng t­ s¶n Ai-r¬- Pª-la-ghi £-rª-tÝch (kho¶ng 360 – kho¶ng 420) – nhµ thÇn häc Trung cæ Anh, ®­îc gäi lµ ng­êi v« ®Þch (ª-rª-tÝch) do «ng ®· ®Ò ra thuyÕt vÒ ý chÝ tù do cña con ng­êi. –665. len, mét trong nh÷ng ng­êi thµnh lËp héi Ng­êi Ai-r¬-len thèng nhÊt, l· nh ®¹o viÖc chuÈn bÞ khëi nghÜa n¨m 1798 ë Ai-r¬-len. –603, 610. Pª-rª (Perret), Hen-ri – nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Thôy SÜ, thî kh¾c, lµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o cña Quèc tÕ ë Thôy SÜ, uû viªn §ång minh d©n P hÝt-x¬ giª-ran ( Fizgerald), Gi«n §a-vÝt (1816-1889) – luËt gia vµ nhµ ho¹t ®éng chñ x· héi chñ nghÜa (1868-1869), tæng th­ ký Liªn ñy ban R«-man (1868-1873), chÝnh trÞ Ai-r¬-len, theo ph¸i tù do, nghÞ sÜ, nhiÒu lÇn gi÷ nh÷ng chøc vô t­ uû viªn ban biªn tËp tê "ÐgalitÐ", ®¹i biÓu §¹i héi Gi¬-ne-v¬ (1866), §¹i héi Ba-l¬ ph¸p cao cÊp trong bé m¸y qu¶n lý cña Ai-r¬-len. –823. (1869) vµ Héi nghÞ Lu©n §«n (1871) cña Quèc tÕ; n¨m 1869 ®· ®o¹n tuyÖt víi P hlan-®r¬ , hoµng tö – xem P hi-lÝp, hoµng tö. ph¸i Ba-cu-nin, nh­ng sau §¹i héi La Hay cña Quèc tÕ l¹i cã lËp tr­êng dung hßa. –571. P hlª-rèp-xki , N. – xem BÐc-ni, Va-xi-li Va-xi-lª-vÝch. P ª-tÐc-xen ( Petersen), Pª-t¬ - uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (th¸ng M­êi mét P hli-x¬ ( Flies), £-®u-¸c (1802-1886) – t­íng Phæ, trong cuéc chiÕn tranh ¸o – 1864-1865). –32, 140. Phæ n¨m 1866 chØ huy mét l÷ ®oµn kþ binh, sau chØ huy mét s­ ®oµn. –250. P ª-t¬-ri ( Petrie), Giãoc-gi¬ (1789-1866) – b¸c häc Ai-r¬-len, nhµ kh¶o cæ häc, viÖn P hlÝt-vót ( Fleetwood), S¸c-l¬ (chÕt n¨m 1692) – t­íng cña qu©n ®éi nghÞ viÖn sÜ viÖn hµn l©m hoµng gia Ai-r¬-len, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ kiÕn tróc Ai- trong cuéc c¸ch m¹ng t­ s¶n Anh thÕ kû XVII, tõ n¨m 1652 lµ tæng t­ lÖnh r¬-len cæ, tõ n¨m 1852 lµ uû viªn ñy ban cña chÝnh phñ phô tr¸ch viÖc dÞch vµ qu©n ®éi Ai-r¬-len, toµn quyÒn Ai-r¬-len (1654-1657). –606. xuÊt b¶n c¸c ®¹o luËt cæ Ai-r¬-len. –650, 655, 657. P hoi-¬-b¾c ( Feuerbach), Lót-vÝch (1804-1872) – nhµ triÕt häc duy vËt næi tiÕng P he-ri-ª ( Ferrier), Phr¨ng-xoa Lu-i ¤-guy-xt¬ (1777-1861) – nhµ kinh tÕ häc t­ §øc trong thêi kú tr­íc M¸c, lµ mét trong nh÷ng ®¹i biÓu cña nÒn triÕt häc cæ s¶n tÇm th­êng Ph¸p, viªn chøc nhµ n­íc, ng­êi tuyªn truyÒn cho chñ nghÜa ®iÓn §øc. –40, 276. träng th­¬ng. –280. P hoãc-te-xkiu P¸c-kin-x¬n ( Fortescue – Parkinson), Si-se-xt¬ Xa-muy-en (1823- P hÐc-®i-n¨ng II ( 1810-1859) – vua Na-pl¬ (1830-1859), ®­îc gäi lµ vua tr¸i ph¸ 1898) – nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Anh, theo ph¸i tù do, nghÞ sÜ (1847-1874), v× ®· nÐm bom MÐt-xi-na n¨m 1848. –550, 801. quèc vô khanh phô tr¸ch vÒ Ai-r¬-len (1865-1866 vµ 1868-1870), gi÷ nhiÒu P hÐc-guýt ( Fergus) (thÕ kû V) – nhµ th¬ Ai-r¬-len, mét trong nh÷ng ng­êi biªn chøc vô nhµ n­íc quan träng. –785. so¹n tuyÓn tËp luËt ph¸p "Sen-cót Mo". –658. P h«-gt¬ ( Vogt), C¸c (1817-1895) – nhµ v¹n vËt häc §øc, nhµ duy vËt tÇm th­êng, Phi-lÝp, hoµng tö (1837-1905) – b¸ t­íc Phlan-®r¬, con trai vua BØ Lª-«-p«n I. –476. nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n; nh÷ng n¨m 1848-1849 lµ nghÞ sÜ Quèc héi Phran- phuèc, thuéc c¸nh t¶; th¸ng S¸u 1849 lµ mét trong n¨m ng­êi nhiÕp chÝnh P hi-lÝp II ( 1527-1598) – vua T©y Ban Nha (1556-1598). –138. cña ®Õ chÕ; n¨m 1849 di c­ khái n­íc §øc; nh÷ng n¨m 50-60 lµ mËt vô thuª P hi-lÝp-x¬ ( Phillips), Uªn- ®ªn (1811-1884) – nhµ ho¹t ®éng x· héi vµ chÝnh trÞ Mü cña Lu-i B«-na-p¸c-t¬, lµ mét trong nh÷ng ng­êi tÝch cùc tham gia vu khèng næi tiÕng, diÔn gi¶ xuÊt s¾c, lµ mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña ph¸i c¸ch m¹ng c¸c nhµ c¸ch m¹ng v« s¶n. –35, 36, 130, 442, 494. trong phong trµo A-b«-li-xi-«ng, ñng hé viÖc sö dông c¸c biÖn ph¸p c¸ch
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1062 1063 b¶n chØ dÉn tªn ng­êi b¶n chØ dÉn tªn ng­êi P hèc-x¬ ( Fox), Pi-t¬ (tªn thËt lµ Pi-t¬ Phèc-x¬ An-®rª ) (mÊt n¨m 1869) – nhµ ho¹t P hri-®rÝch - Vin-hem ( 1831-1888) – th¸i tö Phæ, n¨m 1888 vµ vua Phæ vµ hoµng ®éng trong phong trµo d©n chñ vµ phong trµo c«ng nh©n Anh, nhµ b¸o, theo ®Õ §øc víi tªn hiÖu Phri-®Ých III; trong chiÕn tranh ¸o – Phæ n¨m 1866 chØ ph¸i thùc dông; lµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o Liªn minh toµn quèc Anh chØ huy tËp ®oµn qu©n thø 2 cña Phæ. –231, 248, 252, 253. v× ®éc lËp cña cña Ba Lan, tham dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi P hri-®rÝch - Vin-hem III ( 1770-1840) – vua Phæ (1797-1840). –231. tr­êng Xanh – M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1869), tõ n¨m 1865 lµ ph¸i viªn chøc cña Tæng héi ®ång phô tr¸ch viÖc b¸o chÝ, bÝ th­ th«ng tÊn phô P hri-®rÝch - Vin-hem IV ( 1795-1861) – vua Phæ (1840-1861). –490. tr¸ch vÒ Mü (1866-1867); lµ mét biªn tËp viªn cña tê "Commonwealth" (1866), uû P hri-m«n (FrÐmont), Gi«n S¸c-l¬ (1813-1890) – nhµ du lÞch vµ nhµ ho¹t ®éng viªn ban chÊp hµnh §ång minh c¶i c¸ch. –32, 136, 140, 716, 739-746. chÝnh trÞ Mü, thuéc c¸nh t¶ cña ®¶ng céng hßa, øng cö viªn tæng thèng trong cuéc bÇu cö n¨m 1856; thêi kú Néi chiÕn ë Mü chØ huy c¸c ®éi qu©n cña phe Ph«n-ta-na (Fontana), Giu-dÐp-p¬ P. – tham gia c¸ch m¹ng 1848 ë I-ta-li-a, sau di c­ miÒn B¾c ë c¸c bang Mi-su-ri vµ bang T©y ViÕc-gi-ni-a. –37. ra n­íc ngoµi, lµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o tæ chøc cña c«ng nh©n I-ta-li-a ë Lu©n §«n – Héi liªn hiÖp tiÕn bé chung, chÞu ¶nh h­ëng cña M¸t-di-ni, uû viªn P hu-ri-ª ( Fourier), S¸c-l¬ (1772-1837) – nhµ x· héi chñ nghÜa kh«ng t­ëng vÜ ®¹i Tæng héi ®ång Quèc tÕ (th¸ng M­êi 1864-1865), bÝ th­ th«ng tÊn phô tr¸ch vÒ I- Ph¸p. –40, 291, 317, 663. ta-li-a (1865). –32. P huª-ghe-l¬ ( Voegele, A.) – n¨m 1859 lµ thî x¾p ch÷ ë nhµ in H«-linh-ghª ë Lu©n P h«ng-ten ( Fontaine), Lª-«n – nhµ b¸o BØ, tham gia phong trµo d©n chñ, nh÷ng §«n. –364. n¨m 1862-1865 xuÊt b¶n b»ng tiÕng Ph¸p b¸o "C¸i chu«ng" cña GhÐc-xen; P huª-xt¬-linh ( F ö rsterling), £-min (1827-1872) – nguyªn lµ uû viªn Liªn ®oµn n¨m 1865 ®· lµ bÝ th­ th«ng tÊn l©m thêi cña Tæng héi ®ång ë BØ, ®¹i biÓu §¹i c«ng nh©n toµn §øc, thî ®ång, chñ tÞch "Liªn ®oµn c«ng nh©n toµn §øc theo héi Bruy-xen cña Quèc tÕ (1868). –703. ph¸i L¸t-xan" do H¸t-xt¬ phen lËp ra (1867-1868), ®¹i biÓu Quèc héi B¾c §øc P hran-clin ( Franklin), Ben-gia-min (1706-1790) – nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ nhµ (1867-1870). –449. ngo¹i giao Mü næi tiÕng, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, tham gia cuéc chiÕn tranh giµnh P i-a ( Pyat), Phª-lÝch-x¬ (1810-1889) – nhµ chÝnh luËn, nhµ so¹n kÞch vµ nhµ ho¹t ®éc lËp cña B¾c Mü, nhµ b¸c häc, nhµ vËt lý häc vµ kinh tÕ häc lín. –171. ®éng chÝnh trÞ Ph¸p, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, tham gia c¸ch m¹ng n¨m 1848, tõ n¨m 1849 di c­ sang Thôy SÜ, BØ vµ Anh, chèng l¹i phong trµo c«ng nh©n P hri-bua ( Fribourg, E.E.) – nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Ph¸p, thî ®éc lËp; trong nhiÒu n¨m ®· tiÕn hµnh cuéc ®Êu tranh cã tÝnh chÊt vu khèng kh¾c, sau ®ã lµ nhµ bu«n; phÇn tö Pru-®«ng c¸nh h÷u, lµ mét trong nh÷ng chèng M¸c vµ Quèc tÕ, «ng ®· sö dông tiÓu ban ë Ph¸p Lu©n §«n; uû viªn ng­êi l·nh ®¹ o chi bé Pa-ri cña Quèc tÕ, ®¹i biÓu Héi nghÞ Lu©n §«n (1865) C«ng x· Pa-ri. –426. vµ §¹i héi Gi¬-ne-v¬ (1866), n¨m 1871 cho ra cuèn s¸ch "Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ", chèng l¹i Quèc tÕ vµ C«ng x· Pa-ri. –117, 120, 693, 696-699. P i-gèt ( Pigott), Ri-sít (kho¶ng 1828-1889) – nhµ chÝnh luËn t­ s¶n Ai-r¬-len, xuÊt b¶n b¸o "Irishman" (1865-1879), theo héi Phª-ni-¨ng, nh÷ng n¨m 80 l¹i P hri-®«-lin ( thÕ kû VI) – gi¸o sÜ Ai-r¬-len, nhµ truyÒn ®¹o Thiªn chóa trong chuyÓn sang phe ChÝnh phñ Anh. –791. nh÷ng ng­êi A-la-man ë vïng Th­îng Ranh. –668. P i-èt I ( 1672-1725 ) – tõ n¨m 1682 lµ vua Nga , tõ n¨m 1721 lµ hoµ ng ®Õ P hri-®rÝch - C¸c-l¬, hoµng tö (1828-1885) – t­íng Phæ, sau lµ thèng chÕ, trong toµ n Nga. –48 , 2 76. chiÕn tranh §an M¹ch n¨m 1864 lµ tæng t­ lÖnh qu©n ®éi Phæ, sau lµ tæng t­ P iÕc-mª ( Pirmez), £-®« (1830-1890) – nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc BØ, theo ph¸i tù do, lÖnh qu©n ®éi liªn qu©n; trong chiÕn tranh ¸o – Phæ n¨m 1866 chØ huy tËp nghÞ sÜ (1857-1890) – bé tr­ëng Bé néi vô (1868-1870), gi¸m ®èc Ng©n hµng ®oµn qu©n thø nhÊt cña Phæ. –232, 248, 252, 253.
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1064 1065 b¶n chØ dÉn tªn ng­êi b¶n chØ dÉn tªn ng­êi q uèc gia. –476. ng­êi céng s¶n, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (th¸ng M­êi mét 1864-1867 vµ 1870-1872), b¹n vµ b¹n chiÕn ®Êu cña M¸c vµ ¡ng-ghen.-32, 140. P in ( Peel), R«-bíc (1788-1850) – nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Anh, thñ lÜnh nh÷ng ng­êi theo ph¸i To-ri «n hßa ®­îc gäi theo tªn «ng lµ nh÷ng ng­êi theo ph¸i P ru-®«ng ( Proudhon), Pi-e Gi«-dÐp (1809-1865) – nhµ chÝnh luËn Ph¸p, nhµ kinh Pin, bé tr­ëng Bé néi vô (1822-1827 vµ 1828-1830), thñ t­íng (1834-1835 vµ tÕ vµ nhµ x· héi häc, nhµ t­ t­ëng cña giai cÊp tiÓu t­ s¶n, lµ mét trong 1841-1846); ®­îc sù ñng hé cña nh÷ng ng­êi theo ph¸i tù do ®· huû bá nh÷ng nh÷ng ng­êi s¸ng lËp ra chñ nghÜa v« chÝnh phñ. –39-50, 124, 126, 212, 291, ®¹o luËt vÒ ngò cèc (1846). –455-456, 639, 753. 428, 487, 491. P Ýt-gin ( Pidgeon, W). – nhµ ho¹t ®éng nghiÖp ®oµn Anh, thî lµm b¸nh m×, tham P t«-lª-mª , Clau-®i-ót (thÕ kû II) – nhµ to¸n häc cæ Hy L¹p, nhµ thiªn v¨n häc vµ dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi tr­êng Xanh – M¸c-tin, uû viªn nhµ ®Þa lý, ng­êi s¸ng lËp ra häc thuyÕt vÒ hÖ thèng nhËt t©m cña vò trô. –664. Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864) vµ §ång minh c¶i c¸ch. –32. P li-ni-ót ( Cai-ót Pli-ni-ót Xª-cun-®u-x¬) (23-79) – nhµ b¸c häc vÒ v¹n vËt häc, P un-x¬ (Pulz), Lót-vÝch (sinh n¨m 1823) – t­íng ¸ o, thêi kú chiÕn tranh ¸ o – Phæ t¸c gi¶ bé "LÞch sö tù nhiªn" gåm 37 cuèn. –664. n¨m 1866 chØ huy mét l÷ ®oµn kþ binh. –243. P «-ª-ri-« ( Peorio), C¸c-l¬ (1803-1867) – nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ I-ta-li-a, theo ph¸i tù do, tham gia phong trµo gi¶i phãng d©n téc; n¨m 1848 lµm quËn R tr­ëng c¶nh s¸t vµ bé tr­ëng Bé gi¸o dôc ë Na-pl¬, nh÷ng n¨m 1849-1859 bÞ giam ë trong nhµ tï cña I-ta-li-a, nh÷ng n¨m 1861-1867 lµ phã chñ tÞch nghÞ R a-®Ðt-xki ( Radetzky), I-«-dÐp, b¸ t­íc (1766-1858) – thèng chÕ ¸o, tõ n¨m 1831 viÖn. –550. chØ huy qu©n ®éi ë B¾c I-ta-li-a, nh÷ng n¨m 1848-1849 ®¸n ¸p khèc liÖt phong trµo c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc ë I-ta-li-a, tõ n¨m 1850 ®Õn th¸ng P «-lèc-c¬ ( Pollock), Giãoc-gi¬ §. – b¸c sÜ qu©n y ng­êi Anh, uû viªn ñy ban ®Æc Hai 1857 lµ thèng ®èc cña v­¬ng quèc L«m-b¾c-®i – V¬-ni-d¬. –242, 275. biÖt n¨m 1867 ®· tr×nh lªn nghÞ viÖn b¶n b¸o c¸o vÒ c¸ch ®èi xö víi c¸c tï chÝnh trÞ trong c¸c nhµ tï ë Anh. –795, 803, 808, 821. R a-xpai ( Raspail), Phr¨ng-xoa (1794-1878) – nhµ b¸c häc v¹n vËt häc Ph¸p næi tiÕng, nhµ chÝnh luËn, theo ph¸i x· héi chñ nghÜa, cã c¶m t×nh víi giai cÊp v« P «-te-r¬ ( Potter), Giãoc-gi¬ (1832-1893) – mét trong c¸c thñ lÜnh c¶i l­¬ng cña c¸c s¶n c¸ch m¹ng; tham gia c¸c cuéc c¸ch m¹ng n¨m 1830 vµ 1848, ®¹i biÓu c«ng liªn Anh, thî méc, uû viªn Héi c«ng liªn Lu©n §«n, vµ lµ mét trong Quèc héi lËp hiÕn; sau n¨m 1855 theo lËp tr­êng d©n chñ t­ s¶n. –504. nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o Héi liªn hiÖp thî x©y, ng­êi s¸ng lËp vµ xuÊt b¶n b¸o "Bee-Hive", trªn tê b¸o nµy «ng th­êng xuyªn thi hµnh chÝnh s¸ch tháa hiÖp R am-minh ( Ramming), Vin-hem (1815-1876) – t­íng ¸o, tham gia ®µn ¸p c¸ch víi giai cÊp t­ s¶n tù do. –453, 573. m¹ng 1848-1849 ë Hung-ga-ri vµ I-ta-li-a, tham gia cuéc chiÕn tranh ¸ o P èt-x«-®i-Boãc-g«, C¸c-l¬ ¤-xi-p«-vÝch, b¸ t­íc (1764-1842) – nhµ ngo¹i giao – I-ta-li-a – Ph¸p n¨m 1859, trong cuéc chiÕn tranh ¸ o – Phæ n¨m 1866 Nga, gèc ng­êi Coãc-x¬; tõ n¨m 1814 ®Õn n¨m 1821 lµ c«ng sø, tõ n¨m 1821 chØ huy mét qu©n ®oµn. –251-254. ®Õn n¨m 1835 lµ ®¹i sø ë Pa-ri, sau ®ã lµ ë Lu©n §«n (1835-1839). –274. R am-x©y ( Ramsay), Giãc-gi¬ (1800-1871) – nhµ kinh tÕ Anh, mét trong nh÷ng ®¹i P ¬-phen-®¬ ( Pf ä nder), C¸c-l¬ (1818-1876) – nhµ ho¹t ®éng cña phong trµ o c«ng biÓu cuèi cïng cña nÒn kinh tÕ chÝnh trÞ häc t­ s¶n cæ ®iÓn. –208. nh©n §øc, häa sÜ, tõ n¨m 1845 di c­ sang Lu©n §«n, héi viªn Héi gi¸o dôc R au ( Rau), C¸c-l¬ Hen-rÝch (1792-1870) – nhµ kinh tÕ t­ s¶n §øc, vÒ nhiÒu vÊn cña c«ng nh©n §øc, uû viªn Ban chÊp hµnh trung ­¬ng cña Liªn ®oµn nh÷ng
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1066 1067 b¶n chØ dÉn tªn ng­êi b¶n chØ dÉn tªn ng­êi ®Ò riªng biÖt cã quan ®iÓm m©u thuÉn víi quan ®iÓm cña XmÝt vµ Ri-c¸c-®«. – nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ theo ph¸i tù do «n hßa, thñ lÜnh c¸nh t¶ trong quèc héi Phæ; sau nµy lµ ng­êi tuyªn truyÒn nh÷ng t­ t­ëng ph¶n ®éng cña "chñ 280, 292. nghÜa x· héi nhµ n­íc" Phæ. –280. R au-m¬ ( Raumer), Phri-®rÝch (1781-1873) nhµ sö häc ph¶n ®éng vµ nhµ ho¹t R èt-sa ( thÕ kû V) – mét tr ong nh÷ng ng­êi biªn so¹n bé tuyÓn tËp luË t ph¸p ®éng chÝnh trÞ §øc. –49. Ai-r¬-len "Sen-cót Mo". –658. R i-c¸c-®« ( Ricardo), §a-vÝt (1772-1823) – nhµ kinh tÕ häc Anh, mét trong nh÷ng R èt-sa – xem ¤ '§«-n«-van Rèt-sa. ®¹i biÓu næi tiÕng nhÊt cña khoa kinh tÕ chÝnh trÞ cæ ®iÓn t­ s¶n. –44, 134, 168, 207, 280, 281, 284, 306. R èt-x¬ (Ross, J.) – thî ®ãng giµy Anh, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1869). –485. R Ýt-¸p-tuy-®o ( chÕt n¨m 1093) – vua miÒn Nam Oen-x¬ (1078-1093). –660. R èt-ti ( Rutty), Gi«n (1698-1775) – b¸c sÜ vµ nhµ khÝ t­îng Ai-r¬-len, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ y häc vµ khÝ t­¬ng. –646. 647. R «-be-xpi-e ( Robespierre), M¾c-xi-mi-liªng (1758-1794) – nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c cña c¸ch m¹ng t­ s¶n Ph¸p cuèi thÕ kû XVIII, l·nh tô ph¸i Gia-c«-banh, R ít-xen ( Russell), Gi«n (1792-1878) – nhµ ho¹t ®éng quèc gia Anh, l·nh tô ®¶ng ®øng ®Çu chÝnh phñ c¸ch m¹ng (1793-1794). –153. VÝch, thñ t­íng (1846-1852 vµ 1865-1866), bé tr­ëng Bé ngo¹i giao (1852- 1853 vµ 1859-1865). –455. R «-d¬ ( Rose), Giãoc-gi¬ (1744-1818) – nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Anh, theo ph¸i To- R u-ª ( Rouher), ¥-gien (1814-1884) – nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Ph¸p, theo ph¸i B«- ri, bé tr­ëng Bé tµi chÝnh (1782-1783 vµ 1784-1801) – gi÷ nhiÒu chøc vô nhµ n­íc. – 204. na-p¸c-t¬, bé tr­ëng Bé t­ ph¸p (1849-1852 cã gi¸n ®o¹n); nh÷ng n¨m 1855- 1863 lµ bé tr­ëng Bé th­¬ng m¹i, canh n«ng vµ x· héi, nh÷ng n¨m 1863-1869 R «-khèp (Rochow), Gu-xt¸p A-®«n-ph¬ (1792-1847) – ®¹i biÓu cña giíi ®Þa chñ lµ bé tr­ëng kh«ng bé. –435. ph¶n ®éng Phæ; bé tr­ëng Bé néi vô cña Phæ (1384-1842). – 469. R u-g¬ ( Ruge), ¸c-n«n (1802-1880) – nhµ chÝnh luËn §øc, theo ph¸i Hª-ghen trÎ, R «-s¬ ( Roscher), Vin-hem (1817-1894) – nhµ kinh tÕ häc tÇm th­êng §øc, ng­êi ®¶ng viªn ®¶ng cÊp tiÕn t­ s¶n; n¨m 1848 lµ ®¹i biÓu Quèc héi Phran-phuèc, s¸ng lËp tr­êng ph¸i lÞch sö cæ trong kinh tÕ chÝnh trÞ. –280, 292. thuéc c¸nh t¶; trong nh÷ng n¨m 50 lµ mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña giíi l­u R «-s¬-phoãc ( Rochefort), H¨ng-ri (1831-1913) – nhµ chÝnh luËn vµ nhµ ho¹t ®éng vong tiÓu t­ s¶n §øc ë Anh, sau n¨m 1866 theo ph¸i tù do d©n téc. –491. chÝnh trÞ Ph¸p, theo ph¸i céng hßa c¸nh t¶; xuÊt b¶n t¹p chÝ "Lanterne" (1868-1869) vµ b¸o "Marseillaise" (1869-1870); sau c¸ch m¹ng ngµy 4 th¸ng R ót-x« ( Rousseau), Gi¨ng Gi¾c (1712-1778) – nhµ gi¸o dôc Ph¸p næi tiÕng; theo ChÝn 1870 tham gia chÝnh phñ quèc phßng, tõ cuèi nh÷ng n¨m 80 theo chÝnh ph¸i d©n chñ, nhµ t­ t­ëng cña giai cÊp tiÓu t­ s¶n. –49, 50, 220. thÓ qu©n chñ. –791, 818. R uy-xtèp ( Rü stow), Phri-®rÝch Vin-hem (1821-1878) – sÜ quan vµ nhµ v¨n qu©n R «n ( Roon), An-brÕch (1803-1879) – nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc vµ nhµ ho¹ t ®éng ®éi §øc, theo ph¸i d©n chñ, kiÒu d©n ë Thôy SÜ; n¨m 1860 lµ tham m­u qu©n sù Phæ, tõ n¨m 1873 lµ thèng chÕ, mét trong c¸c ®¹i biÓu cña giíi qu©n phiÖt tr­ëng cña Ga-ri-ban-di, b¹n cña L¸t-xan. –123. Phæ, bé tr­ëng Bé chiÕn tranh (1859-1873) vµ Bé tr­ëng hµng h¶i (1861-1871), R óp-clin-xki ( Rybczinsky, F.) – kiÒu d©n Ba Lan ë Lu©n §«n, uû viªn Tæng héi ®· tiÕn hµnh c¶i c¸ch qu©n ®éi Phæ. –67, 73, 79. ®ång Quèc tÕ (1864). –32. R èt-bÐc-tót ( Rodbertus), I-«-han C¸c (1805-1875) – nhµ kinh tÕ häc §øc, nhµ t­ t­ëng cña giíi ®Þa chñ Phæ ®· t­ s¶n hãa; thêi kú C¸ch m¹ng 1848-1849, lµ
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1068 1069 b¶n chØ dÉn tªn ng­êi b¶n chØ dÉn tªn ng­êi vÜ ®¹i, mét trong nh÷ng bËc tiÒn bèi xuÊt s¾c cña giíi d©n chñ x· héi Nga. –555. S S ª-ta-xi ( Setacci, C.) – mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o tæ chøc cña c«ng nh©n S a-r¸t ( Charras), Gi¨ng Ba-ti-xt¬ A-®«n- ph¬ (1810-1865) – nhµ ho¹t ®éng qu©n I-ta-li-a ë Lu©n §«n – Héi liªn hiÖp tiÕn bé chung, chÞu ¶nh h­ëng cña sù vµ chÝnh trÞ Ph¸p, theo ph¸i céng hßa t­ s¶n «n hßa; tham gia ®µn ¸p cuéc M¸t-di-ni, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (th¸ng M­êi 1864-1865). –32. khëi nghÜa th¸ng S¸u 1848 cña c«ng nh©n Pa-ri, thêi kú nÒn Céng hßa thø hai lµ nghÞ sÜ Quèc héi lËp hiÕn vµ Quèc héi lËp ph¸p; ®Êu tranh chèng l¹i Lui-i S Õch-xpia (Shakespeare), Uy-li-am (1564-1611) – nhµ v¨n vÜ ®¹i ng­êi Anh. – B«-na-p¸c-t¬; sau cuéc ®¶o chÝnh ngµy 2 th¸ng Ch¹p 1851 ®· bÞ trôc xuÊt 818. S i-li ( Schily), VÝch-to (1810-1875) – nhµ d©n chñ §øc, lµ luËt s­, tham gia cuéc khái n­íc Ph¸p. –487. khëi nghÜa Ba-®en – Pphan-x¬ n¨m 1849; sau ®ã di c­ sang Ph¸p, uû viªn S ¸c-l¬ I ( 1600-1649) – vua Anh (1625-1649), bÞ kÕt ¸n tö h×nh trong thêi kú c¸ch Quèc tÕ, gióp Tæng héi ®ång trong cuéc ®Êu tranh nh»m cñng cè Quèc tÕ ë Pa-ri, tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n n¨m 1865. –117, 120, 134, 698. m¹ng t­ s¶n Anh thÕ kû XVII. –605, 606. S ¸c-l¬ II ( 1630-1685) – vua Anh (1660-1685). –606. S man-x¬ ( Schalz), Tª-«-do, An-t«n Hen-rÝch (1760-1831) – luËt gia vµ nhµ kinh tÕ häc §øc, kÕ tôc tr­êng ph¸i träng n«ng, kÎ ph¶n ®éng cùc ®oan. –429. S ¸c-l¬ II, S¸c-l¬ hãi ®Çu (823-877) – vua Ph¸p (840-877). –668. S « (Shaw), R«-bíc (mÊt n¨m 1869) – nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n Anh, S ¸c-l¬ X ( 1757-1836) – vua Ph¸p (1824-1830). –271. thî vÏ, tham dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi tr­êng Xanh – M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1869), tÝch cùc tham gia c«ng t¸c cña Héi S ¸c-l¬-ma-nhá ( kho¶ng 742-814) – vua cña ng­êi Phr¨ng-c¬ (768-800), hoµng ®Õ ®ång, tuyªn truyÒn nh÷ng t­ t­ëng cña Quèc tÕ trong c¸c tæ chøc c«ng liªn ë c¬ (800-814). –669. së; tr­ëng ban tµi chÝnh cña Héi ®ång (1867-1868), bÝ th­ th«ng tÊn phô tr¸ch San-®i-ni ( Cialdini), En-ri-c« (1811-1892) – t­íng I-ta-li-a, tham gia chiÕn tranh gi¶i vÒ Mü (1867-1869), tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n (1865) vµ §¹i héi Bruy-xen (1868) cña Quèc tÕ. –32, 140, 298, 441, 452, 481, 485, 532, 533, 697, 716, 746. phãng d©n téc 1848-1849, chiÕn tranh Cr­m vµ chiÕn tranh ¸o – I-ta-li-a – Ph¸p n¨m 1859; trong chiÕn tranh ¸o – Phæ n¨m 1866 chØ huy mét qu©n ®oµn. –241, 245. S p©y-Ðc (Speyer), C¸c (sinh n¨m 1845) – thî méc, nh÷ng n¨m 60 lµ th­ ký cña Héi gi¸o dôc cña c«ng nh©n §øc ë Lu©n §«n, tõ n¨m 1870 lµ uû viªn Tæng héi S ¸p-p¬ ( Schapper), C¸c (1812-1870) – nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c cña phong trµo ®ång Quèc tÕ ë Lu©n §«n, sau ®ã ë Mü. –457, 458. c«ng nh©n §øc vµ phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ, mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, ñy viªn ban chÊp hµnh trung ­¬ng Liªn S ti-l¬ ( Stieler), A-®«n-ph¬ (1775-1836) – nhµ ®å häa ng­êi §øc. –635. ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, tham gia C¸ch m¹ng 1848-1849; n¨m 1850 lµ S tum-ph¬ ( Stumpf), Pau-l¬ (kho¶ng 1827-1913) – nhµ ho¹t ®éng trong phong trµo mét trong nh÷ng thñ lÜnh cña nhãm bÌ ph¸i phiªu l­u trong thêi gian Liªn c«ng nh©n §øc, thî c¬ khÝ; n¨m 1847 lµ uû viªn HiÖp héi c«ng nh©n §øc ë ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n bÞ chia rÏ; tõ n¨m 1856 l¹i ñng hé M¸c, uû viªn Tæng héi Bruy-xen, uû viªn Liªn ®oµn nh÷ng ng­êi céng s¶n, tham gia C¸ch m¹ng ®ång Quèc tÕ (1865), tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n n¨m 1865. –140. 1848-1849 ë §øc, uû viªn Quèc tÕ, ®¹i biÓu §¹i héi L«-dan (1867) cña Quèc tÕ, ®¶ng viªn §¶ng d©n chñ x· héi ë §øc. –583, 584. S Ðc-buy-li-ª ( Cherbuliez), ¡ng-toan £-li-dª (1797-1868) – nhµ kinh tÕ häc Thôy SÜ, kÕ tôc Xi-xm«n-di, kÕt hîp luËn thuyÕt cña Xi-xm«n-di víi mét phÇn häc S un-tx¬ §ª-lÝt-s¬ (Schulze – Delitsch), HÐc-man (1808-1883) – nhµ ho¹t ®éng thuyÕt cña Ri-c¸c-®«. –208. chÝnh trÞ vµ nhµ kinh tÕ häc t­ s¶n tÇm th­êng §øc, ñng hé viÖc thèng nhÊt n­íc §øc d­íi quyÒn cai trÞ cña Phæ, lµ mét trong nh÷ng ng­êi s¸ng lËp ra S Ðc-­-sÐp-xki, N i-c«-lai Ga-vri-l«-vÝch (1828-1889) – nhµ d©n chñ c¸ch m¹ng Nga
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1070 1071 b¶n chØ dÉn tªn ng­êi b¶n chØ dÉn tªn ng­êi ®¶ng Liªn minh d©n téc; nh÷ng n¨m 60 lµ mét trong nh÷ng l·nh tô cña ph¸i c¸nh h÷u, lµ mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o chi bé Pa-ri cña Quèc tÕ, ®¹i tiÕn bé, cã ý ®å t¸ch c«ng nh©n khái cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng b»ng c¸ch tæ biÓu Héi nghÞ Lu©n §«n (1865), §¹i héi Gi¬-ne-v¬ (1866), §¹i héi L«-dan chøc ra c¸c hiÖp héi hîp t¸c. –83, 134, 280, 451, 696. (1867), §¹i héi Bruy-xen (1868) vµ §¹i héi Ba-l¬ (1869) cña Quèc tÕ; sau ngµy 4 th¸ng ChÝn 1870 lµ nghÞ sÜ, thêi kú C«ng x· Pa-ri chuyÓn sang theo phe VÐc-x©y, S vai-x¬ ( Schweitzer), Gi«-han B¸p-ti-xt¬ (1833-1875) – mét trong nh÷ng ®¹i biÓu n¨m 1871 ®· bÞ khai trõ khái Quèc tÕ. –117, 119, 693, 696-699. næi tiÕng cña ph¸i L¸t-xan ë §øc; n¨m 1864-1867 lµ biªn tËp viªn b¸o "Social Demokrat", chñ tÞch Liªn ®oµn c«ng nh©n toµn §øc (1867-1871), ñng hé chÝnh T «-ren-x¬ ( Torrens), R«-bíc (1780-1864) – nhµ kinh tÕ t­ s¶n Anh, theo tr­êng s¸ch thèng nhÊt n­íc §øc "tõ bªn trªn" d­íi sù cai trÞ cña Phæ do Bi-xm¸c thi ph¸i gäi lµ "l­u th«ng tiÒn tÖ". –348. hµnh, ng¨n c¶n c«ng nh©n §øc gia nhËp quèc tÕ, ®Êu tranh chèng §¶ng c«ng T«m (Thom), A-lÕch-xan-®r¬ (1801-1879) – chñ nhµ xuÊt b¶n ng­êi Ai-r¬-len. –650. nh©n d©n chñ x· héi; n¨m 1872 bÞ khai trõ khái Liªn ®oµn do bÞ tè gi¸c cã quan hÖ víi chÝnh quyÒn Phæ. –39, 42, 43, 49, 123-128, 457, 458, 530, 531, T «n ( Tone), Ti-«-b«n U«n- ph¬ (1763-1798) – nhµ d©n chñ c¸ch m¹ng næi tiÕng 561, 569, 571. thuéc giíi t­ s¶n Ai-r ¬-len, ng­êi s¸ng lËp vµ l·nh ®¹o héi nh÷ng ng­êi Ai-r¬-len liªn hiÖp, mét trong nh÷ng ng­êi tæ chøc cuéc khëi nghÜa n¨m 1798 ë Ai-r¬-len. –603, 610. T T¬-ri-men-hia (Tremenheere), Hi-u X©y-mua (1840-1893) – viªn chøc vµ ký gi¶ Anh, Ta-lan-®i-ª ( Talandier), Pi-e Tª-«-do An-phrÕt (1822-1890) – nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n nhiÒu lÇn tham gia vµo c¸c ñy ban cña chÝnh phñ ®iÒu tra c¸c ®iÒu kiÖn lao Ph¸p, nhµ b¸o, tham gia c¸ch m¹ng 1848 ë Ph¸p; sau cuéc ®¶o chÝnh n¨m ®éng c«ng nh©n. –15. 1851 di c­ sang Lu©n §«n, b¹n cña A.I.GhÐc-xen, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864); nghÞ sÜ Quèc héi Ph¸p (1876-1880, 1881-1885). –32. T u-c¬ ( Tooke), T«-m¸t (1774-1858) – nhµ kinh tÕ t­ s¶n Anh, theo tr­êng ph¸i cæ ®iÓn; phª ph¸n luËn thuyÕt vÒ tiÒn tÖ cña Ri-c¸c-®«. –154, 177, 393. TÐc-bíc ( Terbert), Mai-c¬n – héi viªn Phª-ni-¨ng ng­êi Ai-r¬-len, n¨m 1866 bÞ kÕt ¸n 7 n¨m tï khæ sai, n¨m 1870 chÕt trong tï. –548-553. T uèc-ghª-di x em T ooãc-ghi-x¬. T h¸nh BÐc-na - x em BÐc-na ®¬ Cle-v«. Tuèc-n©y-den ( Thurneysen), £-®u-¸c (1824-1890) – nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Thôy SÜ, luËt gia n¨m 1869 lµ uû viªn §¹i héi ®ång Ba-l¬. –501. Ti-ghÐc-n¸c è Brai-en (chÕt n¨m 1088) – tu sÜ vµ nhµ chÐp sö biªn niªn Ai-r¬-len. –654. T uy-r¬ ( Tü rr), I-st¬-van (1825-1908) – sÜ quan Hung-ga-ri, kiÒu d©n ë Thæ NhÜ T oãc-n¬-t¬n ( Thornton), Uy-li-am T«-m¸t (1813-1880) – nhµ kinh tÕ t­ s¶n Anh, Kú; tham gia cuéc chiÕn tranh Cr­m trong phe qu©n ®ång minh vµ tham gia ng­êi kÕ tôc cña Gi«n Xtiu-¸t Mi-l¬. –204. cuéc chiÕn tranh cña ng­êi TrÐc-kª-xi. –130. T oãc-ghin-x¬ ( Thorgilr) (chÕt kho¶ng n¨m 844) – t­íng Noãc-m¨ng-®i. –670, 672. T uyÕc-g« ( Turgot), An-n¬ R«-be Gi¾c-c¬ (1727-1781) – nhµ kinh tÕ vµ nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Ph¸p; ®¹i biÓu lçi l¹c cña tr­êng ph¸i träng n«ng; tæng thanh T«-®¬ (Todd), Giªm-x¬ Hen-toãc (1805-1869) – häc gi¶, nhµ ng÷ nguyªn häc Ai-r¬- tra tµi chÝnh (1774-1776). –393. len; tõ n¨m 1852 lµ uû viªn ñy ban cña chÝnh phñ phô tr¸ch viÖc dÞch vµ xuÊt b¶n c¸c ®¹o luËt cæ Ai-r¬-len, chñ tÞch ViÖn hµn l©m hoµng gia Ai-r¬-len (1856- 1860). –656, 657. U T «-lanh ( Tolain), H¨ng-ri Lu-i (1828-1897) – thî kh¾c Ph¸p, theo ph¸i Pru-®«ng
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1072 1073 b¶n chØ dÉn tªn ng­êi b¶n chØ dÉn tªn ng­êi ChÝn 1864 ë héi tr­êng Xanh – M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864- U ©y-c¬-phin ( Wakefield), Ð t-uèt (1774-1854) – nhµ thèng kª vµ nhµ n«ng häc t­ 1865), th­ ký Tæng héi ®ång phô tr¸ch vÊn ®Ò tµi chÝnh, uû viªn §ång minh s¶n, t¸c gi¶ cuèn s¸ch "Miªu t¶ Ai-r¬-len vÒ mÆt thèng kª vµ chÝnh trÞ". –636- c¶i c¸ch. –140. 640, 642, 643, 645-651, 664. U ©y-®¬ ( Wade), Ben-gia-nin Phran-clin (1800-1878) – luËt s­ vµ nhµ ho¹ t ®éng chÝnh trÞ Mü, thuéc c¸nh t¶ ®¶ng céng hßa, chñ tÞch Th­îng nghÞ viÖn (1867- V 1869). –714. V ¸c-lanh ( Varlin), Lu-i ¥-gien (1839-1871) – nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c cña phong U èc-c¸c-t¬ ( Urquhart), §a-vÝt (1805-1877) – nhµ ngo¹i giao Anh, nhµ chÝnh luËn trµo c«ng nh©n Ph¸p, lµ thî ®ãng s¸ch, theo ph¸i Pru-®«ng c¸nh t¶, mét trong vµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ ph¶n ®éng, th©n Thæ NhÜ Kú; nh÷ng n¨m 30 ®· nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o cña Quèc tÕ ë Ph¸p, ®¹i biÓu Héi nghÞ Lu©n §«n (1865), ®¶m nhËn nhiÒu tr¸ch nhiÖm ngo¹i giao ë Thæ NhÜ Kú, nghÞ sÜ (1847-1852), ng­êi s¸ng lËp vµ tæng biªn tËp t¹p chÝ "Free Press", tõ n¨m 1866 gäi lµ t¹p §¹i héi Gi¬-ne-v¬ (1866), vµ §¹i héi Ba-l¬ (1869) cña Quèc tÕ, uû viªn ñ y ban chÝ "Diplomatic Review" (1855-1877). –157. trung ­¬ng §éi vÖ b inh quèc gia, uû viªn C«ng x· Pa-ri; bÞ qu©n VÐc-x©y b¾n chÕt ngµy 28 th¸ng N¨m 1871. –698. U èc-li ( Worley), Uy-li-am – thî s¾p ch÷ ng­êi Anh, uû viªn §ång minh ®éc lËp quèc gia Ba Lan ë Anh, tham dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi V an-chi-ª ( Valltier, A.) – uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1865), ng­êi Ph¸p. –140. tr­êng Xanh – M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1867), tham gia Van-®en-hu-ten (Vandenhouten), An-ph«ng-x¬ - nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng nh©n §ång minh c¶i c¸ch. –32, 140. BØ, lµ thî vÏ, mét trong nh÷ng ng­êi thµnh lËp chi bé BØ cña Quèc tÕ (1865), uû U «n-t¬n ( Walton), An-phrÕt A. (sinh n¨m 1816) – nhµ ho¹t ®éng trong phong trµo viªn Liªn héi ®ång BØ cña Quèc tÕ, bÝ th­ phô tr¸ch liªn l¹c víi n­íc ngoµi vµ ph¸i d©n chñ Anh, kiÕn tróc s­, uû viªn §ång minh c¶i c¸ch, chñ tÞch §ång minh viªn cña nhãm c¸c thµnh phè cña khu má S¸c-l¬-roa. –737. c¶i c¸ch quèc gia, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1867-1870), ®¹i biÓu §¹i héi V anh-x¸c ( Vinç ard), Pi-e §ª-ni (1820-1882) – nhµ chÝnh luËn – c«ng nh©n Ph¸p, L«-dan (1867). –452. tham gia c¸ch m¹ng 1848, tham gia vµo ñy ban Lóc-x¨m-buèc; nhµ ho¹t ®éng U y-le-r¬ ( Wheeler), Giãoc-gi¬ Uy-li-am – nhµ ho¹t ®éng cña phong trµo c«ng tÝch cùc cña phong trµo hîp t¸c, t¸c gi¶ mét lo¹t t¸c phÈm vÒ t×nh c¶nh giai nh©n Anh; tham dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi tr­êng Xanh – cÊp c«ng nh©n, uû viªn Quèc tÕ. –117, 120. M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1867), tr­ëng ban tµi chÝnh cña V ¸t-x¬ ( Vasseur, T.) (kho¶ng 1838-1868) – thî thiÕc ng­êi Ph¸p, ng­êi tæ chøc Héi ®ång (1864-1865, 1865-1867), tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n cña Quèc tÕ c¸c chi bé cña Quèc tÕ ë M¸c-x©y vµ Phuy-v¬, ph¸i viªn cña Tæng héi ®ång ë (1865), uû viªn Ban chÊp hµnh §ång minh c¶i c¸ch. –32, 140, 686, 697. M¸c-x©y, ®¹i biÓu §¹i héi L«-dan n¨m 1867 cña Quèc tÕ. –734. U y-li-am III O-r¨ng-gi¬ ( 1650-1702) – vua Hµ Lan (1672-1702), vua Anh (1689- V ©y-®¬-mai-¬ ( Weydemeyer), I-«-xÝp (1818-1866) – nhµ ho¹t ®éng lçi l¹c cña 1702). 603, 606, 607, 680, 750. phong trµo c«ng nh©n §øc vµ Mü; trong nh÷ng n¨m 1846-1847, theo ph¸i "chñ nghÜa x· héi ch©n chÝnh", do chÞu ¶nh h­ëng cña M¸c vµ ¡ng-ghen nªn U y-li-am, G i. (Williams, J.) – xem M¸c Gien-ni. ®· chuyÓn sang lËp tr­êng chñ nghÜa céng s¶n khoa häc, tham gia Liªn ®oµn Uy-li-am ( Williams), S¸c-l¬ ¤-oen - héi viªn c«ng liªn Anh, thî nÒ, uû viªn Tæng nh÷ng ng­êi céng s¶n; tham gia cuéc c¸ch m¹ng 1848-1849 ë §øc, mét trong héi ®ång Quèc tÕ (1868-1869). –452. nh÷ng biªn tËp viªn chÝnh cña "Neue Deutsche Zeitung" (1849-1850), sau khi c¸ch m¹ng thÊt b¹i di c­ sang Mü, tham gia cuéc Néi chiÕn vÒ phÝa ng­êi U ýt-lèc ( Whitlock, J.) – héi viªn c«ng liªn Anh, tham dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng miÒn B¾c; ng­êi më ®Çu viÖc truyÒn b¸ chñ nghÜa M¸c ë Mü; b¹n vµ b¹n chiÕn
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1074 1075 b¶n chØ dÉn tªn ng­êi b¶n chØ dÉn tªn ng­êi ®Êu cña M¸c vµ ¡ng-ghen. –36, 37, 486. Phæ (1861-1888), hoµng ®Õ §øc (1871-1888). –230, 232, 248. V e-xt¬-pha-len ( Westphalen), Lót-vÝch, Ph«n (1770-1842) – t­ vÊn c¬ mËt ë T¬- V in-hem Hµ Lan – x em U y-li-am III O-r¨ng-gi¬. ria, cha cña Gien-ni M¸c. – 491. V«-b¨ng ( Vauban), Xª-ba-xchiªng l¬ PrÐt-t¬-r¬ (1633-1707) – nguyªn so¸i Ph¸p, V en-xt¬-pha-len ( Westphalen), PhÐc-®i-nan, Ph«n (1799-1876) – nhµ ho¹t ®éng nhµ kü s­ qu©n sù, t¸c gi¶ nhiÒu t¸c phÈm vÒ x©y luü vµ v©y thµnh còng nh­ t¸c n­íc ph¶n ®éng Phæ, bé tr­ëng Bé néi vô (1850-1858), anh hä cña Gien-ni phÈm vÒ kinh tÕ "Ladîme royale" ("Sù mê ¸m cña hoµng gia"). –342. M¸c. –491. V «n-ph¬ ( Wolff) – uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1865).- 32. V e-c¬-hai-m¬ ( Wenckheim), Bª-la (1811-1879) – nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Hung- V «n-ph¬ ( Wolff), Lu-Ýt-gi – thiÕu t¸ I-ta-li-a, theo nhãm M¸t-di-ni, héi viªn cña ga-ri, theo ph¸i tù do, bé tr­ëng Bé néi vô (1867-1869). –513. tæ chøc cña c«ng nh©n I-ta-li-a ë Lu©n §«n – Héi liªn hiÖp tiÕn bé chung, V ª-di-ni-ª ( VÐsinier), Pi-e (1826-1902) – nhµ chÝnh luËn tiÓu t­ s¶n Ph¸p, kiÒu tham dù héi nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi tr­êng Xanh – M¸c-tin, uû d©n, mét trong nh÷ng ng­êi tæ chøc chi bé Ph¸p ë Lu© n §«n, tham gia c«ng viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1865), tham dù Héi nghÞ Lu©n §«n n¨m viÖc cña Héi nghÞ Lu©n §«n cña Quèc tÕ n¨m 1865, tiÕn hµnh chiÕn dÞch vu 1865, n¨m 1871 bÞ tè c¸o lµ ®iÖp viªn c¶nh s¸t cña B«-na-p¸c-t¬. –32, 693, khèng chèng Tæng héi ®ång vµ theo nghÞ quyÕt cña §¹i héi Bruy-xen (1868) 697, 703. ®· bÞ khai trõ khái Quèc tÕ; uû viªn C«ng x· Pa-ri, sau khi C«ng x· thÊt b¹i V «n-te ( Voltaire), Phr¨ng-xoa Ma-ri (hä hiÖn nay lµ A -ru-ª ) (1694-1778) – nhµ xuÊt b¶n tê b¸o "FÐdÐration" ë Lu©n §«n vµ lµ uû viªn Liªn héi ®ång quèc tÕ triÕt häc thÇn luËn, nhµ v¨n trµo phóng, nhµ sö häc Ph¸p, ®¹i biÓu xuÊt s¾c ®Êu tranh chèng M¸c vµ Tæng héi ®ång Quèc tÕ. –692, 695, 698, 701, cña ph¸i khai s¸ng t­ b¶n thÕ kû XVIII, ®Êu tranh chèng chÕ ®é chuyªn chÕ vµ ®¹o Thiªn chóa. –50, 221, 222, 410. 68-M.A. 16 V­-ru-bèp, Cri-g«-ri Ni-c«-lai-ª-vÝch (1843-1913) – nhµ tÝnh thÕ kû vµ nhµ triÕt häc thùc dông, tõ n¨m 1864 sèng ë Pa-ri, mét trong nh÷ng ng­êi thµnh lËp vµ xuÊt b¶n V i-ª ( Wiehe), I-«-han Phri-®rÝch – thî s¾p ch÷; n¨m 1859 lµm viÖc ë nhµ in M«n- t¹p chÝ "Phliosophie positive", héi viªn §ång minh hßa b×nh vµ tù do. –557. linh-ghª ë Lu©n §«n. –36. V Ých-to - £-ma-nu-en II ( 1820-1878) – vua X¸c-®i-ni (1849-1861), vua I-ta-li-a (1861-1878). –241, 243. X V Ých-t«-ri-a ( 1819-1901) – n÷ hoµng Anh (1837-1901). –799. X a-li-ven ( Sullivan), £-®u-¸c (1882-1885) – nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Ai-r¬-len, V iÕc-gi-li ( mÊt n¨m 785) – gi¸o sÜ Ai-r¬-len, gi¸m môc Dan-xbuèc. –668. luËt s­, n¨m 1865 ®· më phiªn toµ xö c¸c héi viªn Phª-ni-¨ng, ch­ëng lý Ai-r¬-len (1868-1870), ch­ëng b¹ hå s¬ l­u tr÷ cña tßa ¸n cña Ai-r¬-len, bé V iÕc-th¬ ( Wirth), M¾c (1822-1900) – nhµ kinh tÕ häc t­ s¶n vµ nhµ chÝnh luËn tr­ëng Ai-r¬-len (1883-1885). –787. tÇm th­êng ng­êi §øc. –292. X ai-®¬ ( Side), R«-bíc Hen-ri – uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (th¸ng M­êi mét V in-®i-s¬-grÐt-x¬ ( Widischgr ä tz), An-phrÕt, hÇu t­íc (1787-1862) – nguyªn so¸i 1864-1866). –32. ¸o; n¨m 1848 chØ huy ®µn ¸p cuéc khëi nghÜa ë Pra-ha vµ Viªn; n¨m 1848- X ai-mon-x¬ (Symons), Gioãc-gi¬ Giªm-x¬ (1838-1900) – nhµ khÝ t­îng häc Anh. – 1849 lµ t­ lÖnh qu©n ®éi ¸o ®µn ¸p c¸ch m¹ng ë Hung-ga-ri. –275. 647, 648, 651. V in-hem I ( 1797-1888) – hoµng tö Phæ, hoµng tö nhiÕp chÝnh (1858-1861), vua
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1076 1077 b¶n chØ dÉn tªn ng­êi b¶n chØ dÉn tªn ng­êi X an-va-te-la ( Salvatella), N¸c-chi-®« - uû viªn tæ chøc ë Lu©n §«n cña c«ng nh©n X im-m¬-man ( Zimmermann), Vin-hem (1807-1878) – nhµ sö häc §øc, nhµ d©n chñ tiÓu t­ s¶n, tham gia C¸ch m¹ng 1848-1849, nghÞ sÜ quèc héi Phran- I-ta-li-a – Héi liªn hiÖp tiÕn bé chung, chÞu ¶nh h­ëng cña M¸t-di-ni, uû viªn phuèc, thuéc c¸nh t¶; t¸c gi¶ cuèn "LÞch sö chiÕn tranh n«ng d©n ë §øc" xuÊt Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1865). –140. b¶n n¨m 1841-1843. –535. X anh-xi-m«ng ( Saint-Si-mon), H¨ng-ri (1760-1825) – nhµ x· héi chñ nghÜa kh«ng X in-vÝt ( Sylvis), Uy-li-am (1828-1869) – nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña phong trµo t­ëng vÜ ®¹i Ph¸p. –40, 317, 498, 769. c«ng nh©n Mü, c«ng nh©n ®óc, lµ mét trong nh÷ng ng­êi s¸ng lËp ra Liªn X ¾c-x«n Gra-ma-tÝch ( gi÷a thÕ kû XII - ®Çu thÕ kû XIII) – nhµ chÝnh sö biªn niªn ®oµn thî ®óc quèc tÕ (1859); chñ tÞch Liªn ®oµn (1863-1869), tham gia Néi §an M¹ch, t¸c gi¶ cuèn "LÞch sö §an M¹ch". –677. chiÕn ë Mü (1861-1865) vÒ phÝa ng­êi miÒn B¾c, lµ mét trong nh÷ng ng­êi s¸ng lËp ra Liªn ®oµn c«ng nh©n d©n téc Mü (1866) vµ chñ tÞch Liªn ®oµn X ª-da ( Cai-ót I-u-li-ót Xª-da) (kho¶ng 100-44 tr­íc c«ng nguyªn) – t­íng vµ lµ (1868-1869), ñng hé viÖc gia nhËp Quèc tÕ. –516, 517, 739-742. ho¹t ®éng quèc gia næi tiÕng ë La M·. –667. XmÝt (Smith), A-®am (1723-1790) – nhµ kinh tÕ häc Anh, mét trong nh÷ng ®¹i biÓu lín X ª-le-xti ( gi÷a thÕ kû IV - ®Çu thÕ kû V) – gi¸ o sÜ Ai-r¬-len. –666. nhÊt cña khoa kinh tÕ chÝnh trÞ t­ s¶n cæ ®iÓn. –134, 168, 177, 207, 306. X ª-me-r¬ ( Szemere), BÐc-ta-lan (1812-1869) – nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ vµ nhµ X mÝt ( Smith), Ðt-uèt (kho¶ng 1818-1874) – b¸c sÜ Anh, cè vÊn y tÕ vµ cao ñy Héi chÝnh luËn Hung-ga-ri, bé tr­ëng Bé néi vô (1848) vµ thñ t­íng chÝnh phñ ®ång c¬ mËt ®iÒu tra ®iÒu kiÖn sinh sèng cña d©n c­ trong c¸c khu c«ng nh©n. –12. c¸ch m¹ng (1849); sau khi c¸ch m¹ng thÊt b¹i di c­ khái Hung-ga-ri. –131. X mÝt ( Smith), Gi«n-®u-in (1823-1910) – nhµ sö häc t­ s¶n, nhµ kinh tÕ vµ nhµ X ª-ni-o ( Senior), N¸t-x« Uy-li-am (1790-1864) – nhµ kinh tÕ häc t­ s¶n tÇm chÝnh luËn Anh, theo ph¸i tù do, ca ngîi chÝnh s¸ch thùc d©n cña Anh ë th­êng Anh, ca ngîi chñ nghÜa t­ b¶n; ®Êu tranh chèng viÖc rót ng¾n ngµy Ai-r¬-len; n¨m 1868 di c­ sang Mü, tõ n¨m 1871 sèng ë Ca-na-®a. –644, lµm viÖc. –19, 153, 154, 359, 369, 411. 652, 676, 678. X i -guèc Lao-®r i-x¬n ( Sigurd La udrisson) (thÕ k û XI) – thñ lÜnh q uÇ n ®¶ o X nai-®¬ ( Snider), Giª-cèp (chÕt n¨m 1866) – ng­êi Mü ph¸t minh ra sóng kh­¬ng Oãc-nh©y. –672-676. tuyÕn n¹p ®¹n tõ æ ®¹n. –515. X i-uèt (Seward), Phrª-®ª-rÝch Uu-li-am (1830-1915) – nhµ b¸o vµ nhµ ngo¹i giao X n«-ri Xtuèc-lu-x¬n ( Snorri Sturluson) (kho¶ng 1178-1241) – nhµ th¬ h¸t rong vµ Mü, con trai Uy-li-am Hen-ri Xi-uèt. –139. nhµ chÐp sö biªn niªn næi tiÕng thêi Trung cæ. –670. X i-uèt ( Seward), Uy-li-am Hen-ri (1801-1872) – nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Mü, thñ X «-lin ( Gai-ót I-u-li-ót X«-lin) (nöa ®Çu thÕ kû III) – nhµ v¨n cæ La M·. –664. lÜnh c¸nh h÷u cña ®¶ng céng hßa, th­îng nghÞ sÜ, thèng ®èc bang Niu Oãc (1839-1843), øng cö viªn tæng thèng trong c¸c cuéc bÇu cö n¨m 1860, quèc vô X «-luy-xt¬-ri ( Solustri, F.) – mét trong nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o tæ chøc cña c«ng khanh Mü (1861-1869). –139. nh©n I-ta-li-a ë Lu©n §«n – Héi liªn hiÖp tiÕn bé chung, chÞu ¶nh h­ëng cña M¸t-di-ni, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (th¸ng M­êi mét 1864-1865). –32. X i-xmu«n-di ( Sismondi) Gi¨ng S¸c-l¬ Lª-«-na Xi-mu«n-®¬ §ê (1773-1842) – nhµ kinh tÕ häc Thôy SÜ, ®· ®øng trªn lËp tr­êng tiÓu t­ s¶n ®Ó phª ph¸n chñ X pen-x¬ ( Spencer), Õt-mun (kho¶ng 1552-1599) – nhµ th¬ Anh, th­ ký cña viªn nghÜa t­ b¶n, ®¹i biÓu xuÊt s¾c cña chñ nghÜa l·ng m¹n trong kinh tÕ. –208, toµn quyÒn ë Ai-r¬-len (1580-1582), t¸c gi¶ cuèn s¸ch "§iÓm qua t×nh h×nh 281, 488. Ai-r¬-len". –661. X Ých-t¬-ruých ( chÕt n¨m 1042) – vua Noãc-m¨ng ë §u-blin. –673-676. X pen-x¬ ( Spencer), Gi«n P«-in-x¬, b¸ t­íc (1835-1910) – nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1078 1079 b¶n chØ dÉn tªn ng­êi b¶n chØ dÉn tªn ng­êi Anh, theo ph¸i tù do; phã v­¬ng Ai-r¬-len (1868-1874 vµ 1882-1885), hu©n v¨n häc vµ thÇn tho¹i t­íc thø nhÊt bé t­ lÖnh h¶i qu©n (bé tr­ëng h¶i qu©n) (1892-1895). –817. A -®in – v Þ thÇn tèi cao trong thÇn tho¹i Xc¨ng-®i-na-v¬ cæ. –671. X t¸c-pu-l¬ ( Stacpoole), Uy-li-am – sÜ quan Ai-r¬-len, theo ph¸i tù do, nghÞ sÜ £- nª - trong thÇn tho¹i cæ, lµ mét trong nh÷ng vÞ t­íng chÝnh ®· b¶o vÖ thµnh (1860-1880). –794. T¬-roa, theo truyÒn thuyÕt lµ «ng tæ ng­êi La M·. –654. X t©y-xbi ( Stainsby, J.D.) – nhµ ho¹t ®éng nghiÖp ®oµn Anh, thî may, tham dù héi G ia-ghÐc-n« ( Gia-ghÐc-na) – trong thÇn tho¹i cæ Ê n §é lµ mét trong nh÷ng biÓu nghÞ ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi tr­êng Xanh – M¸c-tin, uû viªn Tæng héi ®ång Quèc tÕ (1864-1868, tham gia ban chÊp hµnh §ång minh c¶i c¸ch vµ Héi t­îng cña thÇn Vi-snu. –200. gi¸o dôc cña c«ng nh©n. –32, 140. Hin-®¬-bran-®¬ - n h©n vËt trong thiªn nhiªn anh hïng ca n­íc §øc thêi cæ ®¹i "Bµi ca vÒ Hin-®¬-bran-®¬". –109, 677. X ten-li ( Stanley), £-®u-¸c Hen-ri, tõ n¨m 1869 lµ b¸ t­íc § íc-bi ( 1826-1893) – nhµ ho¹t ®éng nhµ n­íc Anh, theo ®¶ng To-ri, nh÷ng n¨m 60-70 theo ®¶ng I -a-phÐt – theo truyÒn thuyÕt cña th¸nh kinh, lµ tæ tiªn cña loµi ng­êi t¸i sinh b¶o thñ, sau theo ®¶ng tù do; bé tr­ëng Bé thuéc ®Þa (1858, 1862-1885) vµ bé sau trÇn "®¹i hång thuû", con trai cña N«i. –654. tr­ëng phô tr¸ch vÒ Ên §é (1858-1859), bé tr­ëng ngo¹i giao (1866-1868, K y-t« ( Giª-xu Ky-t«) –theo thÇn tho¹i lµ ng­êi s¸ng lËp ra ®¹o Thiªn chóa. –548. 1874-1878), con trai £-®u-¸c §íc-bi. –434, 723. L i-quyÕc-c¬ - nhµ lËp ph¸p siªu phµm cña xø Xp¸c-t¬ cæ, theo truyÒn thuyÕt sèng X tª-phen ( Stephes), Giªm-x¬ (1825-1901) – nhµ c¸ch m¹ng tiÓu t­ s¶n Ai-r¬-len, vµo thÕ kû IX – VIII tr­íc c«ng nguyªn. –470. ng­êi l·nh ®¹o tæ chøc cña héi Phª-ni-¨ng – Héi ¸i h÷u c¸ch m¹ng Ai-r¬-len; n¨m 1866 di c­ sang Mü. –740. Mi - kha-in – t heo truyÒn thuyÕt cña th¸nh kinh lµ mét trong c¸c thÇn th­îng ®¼ng.-501. X tÕp-ni (Srtepney), Cau-en Uy-li-am Phrª-®ª-rÝch (1820-1872) – nhµ ho¹t ®éng trong M«-i-d¬ – theo truyÒn thuyÕt cña th¸nh kinh, lµ nhµ tiªn tri ®· cøu nh÷ng ng­êi Do phong trµo c«ng nh©n Anh, uû viªn §ång minh c¶i c¸ch, uû viªn Tæng héi ®ång Th¸i cæ tho¸t khái sù hµnh h¹ cña ng­êi Pha-ra-«n Ai CËp ("tho¸t khái Ai Quèc tÕ (1866-1872) vµ tr­ëng ban tµi chÝnh cña Tæng héi ®ång (1868-1870), ®¹i CËp"). –654. biÓu §¹i héi Bruy-xen (1868) vµ §¹i héi Ba-l¬ (1869) vµ Héi nghÞ Lu©n §«n (1871) cña Quèc tÕ, uû viªn Héi ®ång khu bé Anh (1872). –452, 481, 485, 517. M «- l«-s¬ - t hÇn mÆt trêi trong tÝn ng­ìng cña ng­êi Phª-ni-xi vµ C¸c-ta-gi¬ cæ, khi cóng tÕ thÇn nµy ph¶i hiÕn mét m¹ng ng­êi; vÒ sau tªn gäi M«-l«-s¬ X tiu-¸c ( dßng hä) – triÒu vua cai trÞ ë Scèt-len tõ n¨m 1371 vµ ë Anh (1603-1649, t­îng tr­ng cho søc m¹nh tµn b¹o hung ¸c. –19. 1660-1714). –607. N «i – t heo truyÒn thuyÕt cña Th¸nh kinh lµ thñy tæ cña loµi ng­êi t¸i sinh sau A tiu-¸t (Steciart), Giªm-x¬ (1712-1780) – nhµ kinh tÕ häc t­ s¶n Anh, mét trong trËn "®¹i hång thñy". –654. c¸c ®¹i biÓu cuèi cïng cña chñ nghÜa träng th­¬ng, chèng l¹i thuyÕt ®Þnh l­îng tiÒn tÖ. –393. ¤ -li-vi-ª - m ét nh©n vËt trong thiªn anh hïng ca d©n téc Ph¸p "Bµi ca vÒ chµng X t¬-ra-b«n ( kho¶ng n¨m 63 tr­íc c«ng nguyªn – kho¶ng n¨m 20) – nhµ ®Þa lý vµ R«-l¨ng", ®­îc nh¾c tíi trong vë kÞch lÞch sö cña SÕch-xpia "Hen-ri VI". –818. nhµ sö häc cæ Hy L¹p lín nhÊt. –663. P a-ven – theo truyÒn thuyÕt cña th¸nh kinh lµ mét trong c¸c sø ®å Thiªn chóa gi¸o. –503. P «- nª-l«-pa – theo thÇn tho¹i cæ Hy L¹p lµ vî cña vua ¤-®i-xª, trong 20 n¨m ®· Tªn nh©n vËt trong c¸c t¸c phÈm
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1080 1081 b¶n chØ dÉn tªn ng­êi b¶n chØ dÉn tªn ng­êi c hung thñy chê ®îi ng­êi chång ®ang chiÕn ®Êu chèng qu©n T¬-roa; ®Ó tr¸nh khái sù quÊy rÇy cña c¸c chµng trai ®Õn cÇu h«n c« ®· høa sÏ kÕt h«n víi mét ng­êi trong sè hä khi nµo c« dÖt xong tÊm ¸o kho¸c cho cha; trong khi ®ã cø ®Õn ®ªm c« l¹i th¸o tung m¶nh v¶i ®· dÖt ®­îc trong ngµy. –811. P hin M¸c-Cu-an – nh©n vËt trong anh hïng ca Ai-r¬-len, theo truyÒn thuyÕt ®· c¶i tæ qu©n ®éi Ai-r¬-len. –665, 680. R a- gn¸c Lèt-brèc – t ­íng §an M¹ch, nh©n vËt truyÒn thuyÕt trong thiªn anh hïng ca Xc¨ng-®i-na-v¬. –671. R«- l¨ng – nh©n vËt trong thiªn anh hïng ca d©n téc Ph¸p "Bµi ca vÒ chµng R«-l¨ng", ®­îc nh¾c ®Õn trong vë kÞch lÞch sö cña SÕch-xpia "Hen-ri VI". –818. X a- l«-m«ng – v ua xø Giu-®ª cæ; trong v¨n häc thêi trung cæ, ®Æc biÖt lµ ë ph­¬ng §«ng, næi tiÕng lµ mét ng­êi cÇm quyÒn th«ng minh vµ c«ng b»ng. –802. X a- mu-in - t heo truyÒn thuyÕt cña th¸nh kinh lµ nhµ tiªn tri xø Giu-®ª cæ. – 488. X an- gra-®« - n h©n vËt trong tiÓu thuyÕt "Nh÷ng cuéc phiªu l­u cña Gi-l¬ Bla-x¬ ë Xan-tin-la-n¬" cña L¬-xa-gi¬, mét b¸c sÜ ch÷a khái mäi bÖnh tËt b»ng hai thø thuèc: n­íc s«i vµ chÝch m¸u. –869. Xca- pen – nh©n vËt trong hµi kÞch cña M«-li-e "Nh÷ng trß bÞp bîm cña Xca-pen". –38.
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1081 1080 b¶n chØ dÉn c¸c xuÊt b¶n phÈm ®Þnh kú X i- bi-t¬ - m ét trong nh÷ng "bµ tiªn tri" phæ biÕn trong v¨n häc cæ; nh÷ng lêi tiªn tri ®­îc coi lµ cña bµ ®· ®­îc tË p hîp l¹i trong nh÷ng quyÓn "S¸ch cña bµ Xi- bi-l¬", nh÷ng cuèn s¸ch nµy cã vai trß lín trong ®êi sèng t«n gi¸o ë La M· cæ ®¹i. –290. X i- di-nh¬ - trong thÇn tho¹i Hy L¹p lµ vua C«-ranh-t¬, do lõa dèi c¸c thÇn mµ bÞ trõng ph¹t ph¶i khu©n lªn nói mét t¶ng ®¸, ®Ó nã r¬i xuèng råi l¹i ph¶i B ¶n chØ dÉn khu©n lªn. Do vËy cã thµnh ng÷ "c«ng viÖc cña Xi-di-ph¬" ¸m chØ mét c«ng c¸c xuÊt b¶n phÈm ®Þnh kú viÖc nÆng nhäc mµ v« Ých. –138, 340. X tÝch- ghin-x¬ - n h©n vËt trong tiÓu thuyÕt "Håi ký cña c©u l¹c bé PÝch-vÝch sau khi tan r·" cña §Ých-ken- x¬, t­îng tr­ng cho thãi ®¹o ®øc gi¶. –811. " Sù nghiÖp nh©n d©n" (Gi¬-ne-v¬). –555, 572. " Tin tøc M¸t-xc¬-va" . –274. " Allgemeine Militä r - Zeitung" ( "B¸o qu©n sù phæ th«ng"). –66, 72. " Allgemeine Zeitung" ( "B¸o phæ th«ng") (Au-xbuèc). –36, 452, 453, 503. " L'Association" ( Héi liªn hiÖp) (Pa-ri, Bruy-xen). –54, 698. " Augsburgerin" – xem " Allgemeine Zeitung" . " The Bee – Hive Newspaper" ( "T¹p chÝ bäng ong") (Lu©n §«n). –29, 33, 140, 279, 425, 430, 433, 453, 528, 573, 580, 703, 719, 721, 756, 788. " Belletristisches Journal und New-Yorker Criminal-Zeitung" ( "T¹p chÝ v¨n häc vµ b¸o h×nh sù Niu Oãc" (Niu Oãc). –131. " Der Beobachter" ( "Ng­êi quan s¸t") (Stót-g¸t). –34, 35, 305, 308. " Berliner Reform" ( "C¶i c¸ch BÐc-lin"). –116, 127, 129, 135. " Botschafter" ( "Ng­êi truyÒn tin") (Viªn). –132. " The Chronicle" ( "Thêi sù") (Lu©n §«n). –596. " Cobbett's Weekly Political Register" ("Tin tøc chÝnh trÞ hµng tuÇn Cèp-bÐt"). –788. " The Commonwealth" ( "N­íc céng hßa") (Lu©n §«n). –211, 215, 224, 739. " Le Courrier franç ais" ( "Tin tøc Ph¸p") (Pa-ri). –298. " Le Courrier interational" ( "Tin tøc quèc tÕ") (Lu©n §«n). –270, 723, 725.
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1082 1083 b¶n chØ dÉn c¸c xuÊt b¶n phÈm ®Þnh kú b¶n chØ dÉn c¸c xuÊt b¶n phÈm ®Þnh kú " The Irishman" ( "Ng­êi Ai-r¬-len") (§u-blin).-621, 791, 800, 811, 817-820. " The Daily News" ( "Tin tøc hµng ngµy") (Lu©n §«n). –137, 791, 799, 812. " The Irish People" ( "Nh©n d©n Ai-r¬-len") (§u-blin). –546, 609, 793, 799. " Daily Telegraph" ( "Tin ®iÖn hµng ngµy") (Lu©n §«n). –799, 812. " Demokratisches Wochenblatt" ( "TuÇn b¸o d©n chñ") (La-pxÝch). –316, 326, 448, 450. "Ironmouder's International Journal" ("B¸o quèc tÕ cña thî ®óc) (Phi-la-®en-phi-a). –739. " Deutsche - Br ü sseler - Zeitung ( "B¸o Bruy-xen §øc"). –114. " Journal de l'Association Internationale des Travailleurs" ( "B¸o cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ") (Gi¬-ne-v¬). –701. " Deutsch - Franzö sische Jahrb ü cher ( "Niªn gi¸m Ph¸p - §øc") (Pa-ri). –491. " K ö lnische Zeitung" ( "B¸o Khuªn"). –250. " The Diplomatic Review" ( "B×nh luËn ngo¹i giao") (Lu©n §«n). –456. " Kreuz - Zeitung" – x em " Neue Preu ische Zeitung". " D ü sseldorfer Zeitung" ( "B¸o §uýt-xen-®oãc-ph¬). –293-296. "La LibertÐ" ( "Tù do") (Bruy-xen). –426, 592. " The Echo" ( "TiÕng vang") (Lu©n §«n). –801. " L'Echo de Verviers" ( "TiÕng vang VÐc-vi-ª"). –692-697, 698-702. " Literarisches Centralblatt f ü r Deutschland ( "B¸o v¨n häc trung ­¬ng cho n­íc §øc") (Lai-pxÝch). – 427. " The Economist" ( "Nhµ kinh tÕ häc") (Lu©n §«n). –597, 620. " Manchester Examiner" – xem " Examiner and Times". " L'ÐgalitÐ" ( "B×nh ®¼ng") (Gi¬-ne-v¬). – 521-525, 527-531, 558-566, 568-571, 580, 581. "The Manchester Guardian" ( "Ng­êi b¶o vÖ Man-se-xt¬). –227. " L'Eguaglianza" ( "B×nh ®¼ng") (Na-pl¬). –560. " La Marseillaise" ( "La M¸c-x©y-e") (Pa-ri). –790-793, 797, 800-803, 808, 815, " Elberfelder Zeitung" ( "B¸o En-b¬-phen-®¬"). –290, 292. 818, 822, 825. " E xaminer and Times" ( "Ng­êi quan s¸t vµ thêi ®¹i") (Man-se-xt¬). –747. " Le Mirabeau" ( "Mi-ra-b«") (VÐc-vi-ª). –586. " La Federacion" ( "Liªn minh") (B¸c-xª-l«-na). –515, 560. " Le Moniteur universel" ( "B¸o ®¹i chóng") (Pa-ri). 511, 818. " The Fortnightly Review" ( "B×nh luËn b¸n nguyÖt san") (Lu©n §«n). –389, 399, 525, 565. " Le Morning Star" ( "Sao mai") (Lu©n §«n). –453. " Freeman's Journal" ( "B¸o cña ng­êi tù do") (§u-blin). –817. " Neue Badische Landeszeitung" ( "B¸o Ba-®en míi") (Man-hem). –312, 314. " Gazette de Moscou" – x em " Tin tøc M¸t-xc¬-va". " Neue Deutsche Zeitung" ( "B¸o §øc míi") (Phran-phuèc trªn s«ng Mai-n¬). –37. "Gewerbeblatt aus W ü ttemberg" ( "B¸o c«ng nghiÖp VuyÕc-tem-bÐc") (Stót-g¸t). – " Neue Preu ische Zeitung" ( "B¸o Phæ míi") (BÐc-lin). –93. 309, 311. " Neue Rheinische Zeitung. Organ der Demokratie" ( "B¸o tØnh Ranh. C¬ quan cña " Gols Wolny" ("TiÕng nãi tù do") (Lu©n §«n). –277. phong trµo d©n chñ") (Khuªn). –116, 290, 492. " Hermann Deusches Wochenblatt aus London" ( "HÐc-man. TuÇn b¸o §øc ë Lu©n " Neue Rheinische Zeitung. Politisch- ö konomische Revue" ( "B¸o míi tØnh Ranh. §«n") (Lu©n §«n). –37, 122, 132, 760. T¹p chÝ kinh tÕ – chÝnh trÞ") (Lu©n §«n, H¨m-buèc). –493, 534. " L'International" ( "Quèc tÕ") (Lu©n §«n). –508. " Die Neue Zeit" ( "Thêi míi") (Stót-g¸t). –278, 572. " The Internationale Courier" ( "Tin tøc quèc tÕ") (Lu©n §«n). –270, 741, 743. " New-York Daily Tribune " ( "DiÔn ®µn Niu Oãc hµng ngµy"). 493. " L'Internationale" ( "Quèc tÕ") (Bruy-xen). –481, 505, 520, 533, 553.
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1084 1085 b¶n chØ dÉn c¸c xuÊt b¶n phÈm ®Þnh kú b¶n chØ dÉn c¸c xuÊt b¶n phÈm ®Þnh kú " The Standard" ("L¸ cê") (Lu©n §«n). –802, 823. " New-York Criminal - Zeitung" – xem " Belletristisches Journal und New-Yorker Criminal - Zeitung". " Telegraph" – xem "Daily Telegraph". "Nordstern ( "Ng«i sao ph­¬ng B¾c") (H¨m-buèc). –38. "The Times" ("Thêi b¸o") (Lu©n §«n). –221, 234, 239, 272-276, 441, 451, 453, 455, 621, 641, 747, 789, 798, 812, 824. " North German Correspondence" ( "Th­ tÝn B¾c §øc") (BÐc-lin). –584. " Le Travail" ( "Lao ®éng") (Pa-ri). –522, 561, 563. " Oberrheinischer Courier" ( "TruyÒn tin Th­îng Ranh"). –226. " La Tribune du Peuple" ("DiÔn ®µn nh©n d©n") (Bruy-xen). –426, 723, 737. " The Pall Mall Gazette" ( "B¸o Pen-men") (Lu©n §«n). –525, 565, 812. " Vierteljahrschrift fü r Volkswirtschaft und Kultugeschichte" ("T¹p chÝ hµng quý vÒ kinh " The Penny Bee-Hive" – x em " The Bee-Hive Newspaper". tÕ quèc d©n vµ lÞch sö v¨n ho¸") (BÐc-lin). 427. "Le Peuple Belge" ( "Nh©n d©n BØ") (Bruy-xen). 441. " Voice" ("TiÕng nãi") (B«-xt¬n). –740. " La Philosophie positive" ( "TriÕt häc thùc chøng") (Pa-ri). 557. " La Voix de l'Avenir" ("TiÕng nãi t­¬ng lai") (La – S«-®¬-P«ng). –701. " Political Register" – xem "Cobbett's Weekly Political Register". " Der Volksstaat" ( "Nhµ n­íc nh©n d©n") (Lai-pxÝch). –520, 574, 580, 581, 584, 585. "Le ProgrÌs" ("TiÕn bé") (L¬ - L«-cl¬). 522, 527-531, 558-563, 568-571. " Volks - Zeitung" ("B¸o nh©n d©n") (BÐc-lin). –451. " Die Revolution" ("C¸ch m¹ng") (Niu Oãc). –486. " Der Vorbote" ("Ng­êi tiªn khu") (Gi¬-ne-v¬), 270, 441, 691, 702, 712, 748. " Revue Positiviste" – xem "La Philosophie positive". " Der weie Adler" ("§¹i bµng tr¾ng") (Xuy-rÝch). –137. "Reynold's Newspaper" ( "B¸o R©y-n«n") (Lu©n §«n). –520, 810, 812. " Der Werkman" ("C«ng nh©n") (Am-xtÐc-®am). –515. " Rheinische Zeitung. Organ der Demokratie in Rheinland und Westphalen" ("B¸o tØnh " Weser - Zeitung" ("B¸o Vª-d¬") (BÐc-lin). –453. Ranh. C¬ quan cña ®¶ng d©n chñ ë vïng Ranh vµ Ve-xt¬-pha-len") (§uýt-xen-®oãc- ph¬ vµ Khuªn). –284. " Die Westliche Post" ("B­u ®iÖn miÒn T©y") (Xanh – Lu-i). –36, 37. " Rheinische Zeitung für Politik, Handel und Gewerbe" ("B¸o tØnh Ranh vÒ c¸c vÊn ®Ò " The Working Man" ("C«ng nh©n") (Lu©n §«n). –719, 724. chÝnh trÞ, th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp") (Khuªn). –491. " The Workman's Advocate" ( "Ng­êi b¶o vÖ c«ng nh©n") (Si-ca-g«). –740-743. " Rheinischer Beobachter" ("Ng­êi quan s¸t tØnh Ranh") (Khuªn). –114. " The Workman's Advocate" ( "Ng­êi b¶o vÖ c«ng nh©n") (Lu©n §«n). –695, 702. " La Rive gauche" ("T¶ ng¹n") (Pa-ri, Bruy-xen). –530. " Zeitschrift des k öniglich preussichen statistischen Bureaus" ("T¹p chÝ së thèng kª " Saturday Review" ("T¹p chÝ thø b¶y") (Lu©n §«n). –453, 525, 565, 789. v­¬ng quèc Phæ") (BÐc-lin). –66. " Social - Demokrat" ("Ng­êi d©n chñ x· héi") (BÐc-lin). –23, 30, 53, 54, 115, 123-126, " Zeitung für Norddeutschland" ( "B¸o B¾c §øc") (Han-n«-v¬) – 278. 128, 130, 133, 299, 432, 530, 789. " Die Zukunft" ( "T­¬ng lai") (Khuª-nÝch-xbÐc-g¬, BÐc-lin). 280, 283, 304, 496, 583. " Le Socialisme" ("Chñ nghÜa x· héi") (Pa-ri). –277. " The Spectator" ("Kh¸n gi¶") (Lu©n §«n). –525, 565, 801.
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1086 1087 b¶n chØ dÉn ®Þa danh Ê n §é – 388, 755. B Ba Lan – 22, 136, 211-217, 218-224, 271-278, 430, 601, 688. B ¶n chØ dÉn ®Þa danh Ba-®en – 502. Ba-l¬ - 500-504, 512, 523, 563, 581, 763. Ba-ren – Hin-x¬, d·y nói ë Ai-r¬-len – 629. A Ba-vi-e – 251, 313. A-®Ðc, ®iÓm d©n c­ ë Ai-r¬-len – 635. B¸c-men – 445, 515. Ai-®i-gi¬, s«ng ë I-ta-li-a – 242. B¸c-xª-l«-na – 514, 560. A-mi-en – 435, 506. Ban-b¬-ri-gan, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 611. ¸c-cua – Tuy-ri – xem Tuy-ri ¸c-cua. Ban-®«n, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 612. ¸c-gi¨ng-tanh, thµnh phè ë Ph¸p – 735. Ban-goãc, ®iÓm d©n c­ ë Oen-x¬ - 665. ¸c-pa-t¬, ®iÓm d©n c­ ë Ai-r¬-len – 635. Ban-ti-mo – 739. Ai-cËp – 273-276, 617. BÐc-c¬-sia, c«ng quèc ë Anh – 13. Ai-d¬-n¾c – 240, 512, 514. BÐc-lin – 72, 133, 235-238, 457, 458, 588. Ai-pen (U-pi-s¬), thµnh phè ë SÐc – 253. BÐc-n¬ - 513, 556, 558, 560, 736. Ai-r¬-len – 13, 275, 525-528, 548, 552, 565-569, 596, 600, 603-619, 621, 625, 629-640, 648-658, 660-673, 677-679, 749-751, 778, 784, 786, 787, 805-812, Ben-ph¸t – 610, 631, 648. 814-819, 821-826. Ben-tÐc-bÐc, ®iÓm d©n c­ ë Ai-r¬-len – 630. Ai-x¬-len – 674, 675. Ben-vin – 695. Am-xtÐc-®am – 514. Bª-l«-ru-xi-a – 224. An-da-x¬ - 217. Bi-en (Bin), thµnh phè ë Thôy SÜ – 700, 736. An-giª-ri – 74, 601, 735. BlÕch – Va-li, ®Þa danh ë Ai-r¬-len – 633. An-p¬, d·y nói – 242, 632, 662. BlÕch-cua-t¬, s«ng ë Ai-r¬-len – 636. Au-Ðc-stÕt – 231. Bo-ri-na-gi¬, má than ®¸ ë BØ – 476, 479, 505. ¡ng-t¬-rim, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 631, 637, 666, 670.
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1088 1089 b¶n chØ dÉn ®Þa danh b¶n chØ dÉn ®Þa danh Ca-sen, thµnh phè ë Ai-r¬-len, thñ ®« thêi cæ cña Man-se-xt¬ - 658. Bon- 410. Ca-s¬-b¾c (Ca-tra-va), s«ng ë Xi-lª-di – 76. Boãc-®« - 735. Ca-xchi-«ng, thµnh phè ë I-ta-li-a – 242. B«-cua, ®iÓm d©n c­ ë Thôy SÜ – 736. Ca-xl¬ - ¤-li-v¬, ®Þa danh ë Ai-r¬-len – 635. B«-hªm (sÐc) – 235-239, 241, 247, 248, 252, 254, 255. Ca-xten-n«-®a-ri, thµnh phè ë Ph¸p – 735. B«-xt¬n – 740. C¸c c«ng quèc vïng §a-nuýp – 217, 361, 413, 414. B«n-t¬n – 651. Cam-bÐc-len, c«ng quèc ë Anh – 651. Bíc-minh-hªm – 516, 601, 615, 729. Can-cót-ta – 274. Br¸t-Phoãc, thµnh phè ë Anh – 35. C¸p-ca-d¬ -22, 274. Brª-xl¸p (Vrèt-xl¸p) – 236, 237, 248. Clai-®¬, s«ng ë Xcèt-len – 666. Bri-«-li-«, ®iÓm d©n c­ ë Thôy SÜ – 736. ClÐc-ken-oen – xem Lu©n §«n. Bri-ten, quÇn ®¶o – 642. Clª, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 630, 636, 638, 640, 664. Br¬-ta-nh¬, vïng ®Êt lÞch sö ë Ph¸p – 217. Cl«n-men, phè ë Ai-r¬-len – 635. Bruy-xen – 431-433, 438, 439, 451, 452, 461, 479, 491, 533, 556, 570, 687, 703, 737, 759, 760, 766, 773. Cl«n-t¸c-ph¬, ®iÓm d©n c­ ë Ai-r¬-len – 672, 675, 676. Bruyn (Br¬-n«) – 513. Coãc – 611. Brót-s¬-®uy-R«n, tØnh ë Ph¸p – 734. Coãc, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 633, 639, 643. Bu-x«-len-g«, ®iÓm d©n c­ ë I-ta-li-a – 242. C«-blen-tx¬ - 240. C«-moãc-n¬ (C«-m¸c-n«) – 131. C C«-ni-xt¬n, thµnh phè ë Anh – 651. C«-ven-t¬-ri – 724, 731. Ca-ni-phoãc-ni-a – 744. C«n-nÕch-ti-cãt, bang ë Mü – 739. Ca-na-®a – 787, 791. C«ng-®¬-xuy-r¬ Noa-r¬ - 735. Ca-n¬, thµnh phè ë Ph¸p – 695, 698, 734, 735. C«ng-xt¨ng-ti-n«-pl¬ (Xtam-bun) – 220, 273, 276. Ca-rÝch-on-Su-r¬, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 612. C¬-ri, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 640, 643. Ca-rÝch-phÐc-ghÐc, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 665. C¬n-nèt, ®Þa danh lÞch sö ë Ai-r¬-len – 606, 620, 655, 662. Ca-ru-gi¬, thµnh phè ë Thôy SÜ – 736. 69-M -A. 16
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1090 1091 b¶n chØ dÉn ®Þa danh b¶n chØ dÉn ®Þa danh Cr­m – 75. §íc-bi – 642. §u-blin – 550, 605, 606, 611, 612, 629, 631, 645-649, 664, 672, 675, 787, 804, 815. Cu-xtèt-xa – 241-244, 247, 254. §uy-na-muyn (§au-ga-vri-va) – 671. Cuèc-hÐt-xen – xem HÐt-xen – C¸t-xen. §uýp-pen (§uýp-b«n) ®iÓm d©n c­ ë Slª-d¬-vÝch H«n-stai-n¬ - 72, 92. D E Dan-b«m-men – 128. En-bi-èp, thµnh phè ë Ph¸p – 507. Dan-xbuèc – 240, 668. En-b¬ (La-ba), s«ng – 235, 236, 239, 240. D¾c-den – 71, 224, 230, 463. Ðt-xÕch, c«ng quèc ë Anh – 637. D«-lin-ghen – 133, 696. £-®in-bíc – 225, 226. £n-xnhÝt – 465. § §a-h«-m©y – 811. G §a-nuýt, s«ng – 273. Ga-li-xi-a – 224. §¸c-ne-tan, thµnh phè ë Ph¸p – 507. G¸c-®¬, hå ë I-ta-li-a – 242. §¸c-linh-t¬n, thµnh phè ë Anh – 731. Gan-ti, d·y nói ë Ai-r¬-len – 633. §¸c-m¬-st¸t – 583. Ghi-trin (I-trin), thµnh phè ë SÐc – 247-250, 253. §¸c-t¬-mua, cao nguyªn trªn nói ë Anh – 547. Gi-bran-ta – 636. §¹i T©y D­¬ng – 22, 275, 482, 527, 567, 643. Gia-mai-ca, ®¶o – 225, 477. §an-l«, hÎm nói ë Ai-r¬-len – 633. Giª-n¬ - 738. §an-ne-vÝch-c¬, thµnh luü phßng thñ ë Slª-d¬-vÝch H«n-stai-n¬ - 250. Gi¬-ne-v¬ - 433-436, 460, 502-506, 531, 556, 560-563, 585-589, 696, 697, 700-706, 720, §en-bi-sia, c«ng quèc ë Oen-x¬ - 514. 722, 724, 728, 729, 732, 736-743. §Ðt-phoãc – xem Lu©n §«n. Gi¬-ne-v¬ (tØnh) – 504. Giót-lan, b¸n ®¶o – 53. §ni-e-pr¬, s«ng – 220. Giuy-ra, nói – 632. §«-ne-g«n, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 637, 640, 654.
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1092 1093 b¶n chØ dÉn ®Þa danh b¶n chØ dÉn ®Þa danh H«-lu-©y, vÞnh – 629, 633. Gla-s¬ (Clèt-d¬-c«), thµnh phè ë Xi-lª-di – 253, 255. H«n-stai-n¬ - xem Slª-d¬-vÝch H«n-stai-n¬. Gla-xg« - 615. Hun (Han) – 729. Gl«-gau (Gl«-góp) thµnh phè ë Xi-lª-di – 237. Hung-ga-ri – 218, 237, 273, 513, 783. Goa-®¬-lóp, ®¶o – 735. G«i-t«, ®iÓm d©n c­ ë I-ta-li-a – 243. I G«n-ph¬-xt¬-rim – 642. Gra-n¸c-®¬-Kin, ®iÓm d©n c­ ë Ai-r¬-len – 639. I -bª-ri-c¬ (b¸n ®¶o) – 77. Gr¨ng-vin, thµnh phè ë Ph¸p – 735. I-de-r¬, tØnh ë Ph¸p – 734. Guª-li-s¬, thµnh phè ë Xi-lª-di – 239. I-de-r¬ (I-de-ra), s«ng ë SÐc – 236, 237. I-ª-na – 76, 231, 256. H I-li-noi, bang ë Mü – 740. I-van-g«-rèt – 274. H¹ du B¾c §øc – 632. I-xt¬-En-®¬ - xem Lu©n §«n. H¹ du Xcèt-len – 666. Ý t-p«-li-nèp, d·y nói (Kr¬-c«-n«-s¬) – 236, 237. Ha-vr¬ - 735. H¸c-p¬ - Phe-ri, ®iÓm d©n c­ ë Mü – 595. K Han-n«-v¬ - 225. H¾c H¶i – 274. Ken-®an, thµnh phè ë Anh – 731. H¨m-buèc – 432, 438, 458. Kªn-tíc-bª-ri – 676. HÐt-xen – 240. Khuª-nÝch-xbÐc, ®iÓm d©n c­ ë Slª-d¬-vÝch – H«n-stai-n¬ - 250. HÐt-xen – C¸t-xen (Cuèc-hÐt-xen) – 453. Khuªn – 490, 492. Hª-li-g«-lan, ®¶o – 678. KiÕc-bÐc – 464, 469. HiÕc-s¬-bÐc-g¬ (£-lª-nhi-a – Gu-ra), thµnh phè ë Xi-lª-di – 236, 239. Kin-ken-ni, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 611, 612. H«-b«-ken, thµnh phè ë Mü – 743. Kin-l¸c-ni, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 633. H«-lu-©y – 629, 632. Kin-phª-nan, ®iÓm d©n c­ ë Ai-r¬-len – 635. H«-lu-©y, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 638. Kin-tai-r¬, b¸n ®¶o – 666.
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1094 1095 b¶n chØ dÉn ®Þa danh b¶n chØ dÉn ®Þa danh Kin-x©y, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 607. Lèc-Coãc-ri-b¬, hå ë Ai-r¬-len – 640. L«m-b¾c-di – 242, 662. L«n-®«n-®íc-ri, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 648. L L«ng-phoãc – 823. La M· - 503. L«ng-phoãc, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 824, 825. La-M¨ng-s¬, eo biÓn – 18, 158, 436, 506. L¬-Bua – 736. La-S«-®¬-Ph«ng – 586, 736. L¬-L«-cl¬ - 559, 560, 736. Lai-pxÝch – 236. Lu-gau – 464. Lan-kª-sia, c«ng quèc ë Anh – 12, 200, 643, 651. Lu©n §«n – 14, 29, 34, 36-40, 117, 130, 132, 135-137, 226, 257, 278, 439, 453, 455, 472, L©y-ta, s«ng – 538. 481, 491-495, 502 - 508, 555-560, 583-587, 685, 687, 688, 726, 727, 732, 737, 747, Len-xt¬, ®Þa danh lÞch sö ë Ai-r¬-len – 606, 641, 672, 675. 750, 796, 798, 823, 828. Lª-r¾c, ®iÓm d©n c­ ë Thôy SÜ – 502. ClÐc-ken-oen, tØnh – 805, 814. Li-di-¬, thµnh phè ë Ph¸p – 695, 734. §Ðt-phoãc, ngo¹i « - 694. Li-e-gi¬ - 738. I-xt¬-en-®¬ - 755. Uª-xt¬-En-®¬ - 731, 732. Li-m¬-rÝch – 607, 636, 784. Ly-«ng – 508, 509, 560, 570, 697, 733, 735. Li-m¬-rÝch, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 635, 638, 639, 656. Li-nhi, ®iÓm d©n c­ ë BØ – 256. M Li-víc-pun – 615, 651. Li-xvót, ®iÓm d©n c­ ë Anh – 514. Ma-in-x¬ - 230, 581-584, 828. LÝp-phi, s«ng ë Ai-r¬-len – 646, 664. Ma-l«-i, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 633, 636, 824, 825. LÝt-va – 219. Ma-xa-tru-xÐt, bang ë Mü – 740, 771. Loa-r¬, tØnh ë Ph¸p – 508, 509. M¸c-suªn (M¸c-suªn-«-P«ng) – 713, 771. L«-dan – 460, 696, 713, 722, 736-740, 747. M¸c-x©y – 512, 570, 735. L«-bai – 236-239. Mai-n¬, s«ng – 668. L«-na-t¬ - 242. Man-b©y (Min-ta-un – Man-b©y), tr¹m quan s¸t ë Ai-r¬-len – 664. Man-hem – 583. L«-n¬, s«ng ë Ai-r¬-len – 633.
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1096 1097 b¶n chØ dÉn ®Þa danh b¶n chØ dÉn ®Þa danh Man-se-xt¬ - 114, 153, 297, 455. N Man-xt¬, ®Þa danh lÞch sö ë Ai-r¬-len – 604, 620, 641, 672. M¸t-xc¬-va – 221. Na-khèt, thµnh phè ë SÐc – 253. Na-pl¬ - 514, 560, 697, 738, 787. M©y-g¬, s«ng ë Ai-r¬-len – 635. N¨ng-t¬ - 695, 735. M©y-«, c«ng quèc ë Ai-r¬-len – 638, 640. Ni-®¬ - Viu-r¬-snÝt, thµnh phè ë D¾c-den – 463, 464, 465, 469. M¨ng-tu – 242. Niu – GiÐc-xi, bang ë Mü – 743. Men-ta-na, ®iÓm d©n c­ ë I-ta-li-a – 438. Niu – H©y-ven, thµnh phè ë Mü – 739, 741. MÕch-clen-bua – 225. Niu La-n¸c-c¬ (La-n¸c-c¬) – 154. Mªn, ®¶o – 218. Niu Oãc, 486, 740-743. Mi-la-n« - 243, 738. Niu Oãc, bang ë Mü – 744-771. Mi-su-ri, bang ë Mü – 37. Niu-tao-n¸c-x¬, thµnh phè ë Ai-r¬-len – 797. Min-®en – 240. No-r¬, tØnh ë Ph¸p – 364. Min-si-«, s«ng ë I-ta-li-a – 241-245. No-ru-i-tr¬, thµnh phè ë Mü – 739, 740. MÝt, c«ng quèc vµ ®Þa danh lÞch sö ë Ai-r¬-len – 638, 639. Noi-en-buèc – xem N¬-sa-ten. MÝt-®¬n-t¬n, ®iÓm d©n c­ ë Ai-r¬-len – 551. Noi-x¬ (Ni-xa-Lu-gi-sca), s«ng – 239. M«-hin, ®iÓm d©n c­ ë Ai-r¬-len – 630. Noãc-m¨ng, biÓn (c¸c vÞnh tiÓu Min-tr¬ vµ B¾c Min-tr¬) – 666. M«-ra-vi – 236, 239, 512. Noãc-m¨ng, quÇn ®¶o – 666. M«n-®a-va (Vl¬-ta-va), s«ng – 236. Nèt-tinh-hªm – 731. M«n-®¬, thµnh phè ë Anh – 514. N¬-sa-ten – 439, 736. M«ng-t¬-r¬i – 696, 736. N¬-sa-ten, tæng ë Thôy SÜ – 695. M«ng-xª-l¬ - 510. N¬-sa-t«, thµnh phè ë Ph¸p – 695, 697, 735. Mèt-lin (T©n Ghª-oãc-gi-Ðp-xc¬), ph¸o ®µi ë Ba Lan – 274. N¬-vin-xuya – X«ng – 734, 735. Mu-chi-e, thµnh phè ë Thôy SÜ – 736. Nu-ren-be – 457, 458. Nói quÆng – 463. Muyn-sen-gÐt (M¬-ni-h«-v¬ - Gra-®i-st¬), thµnh phè ë SÐc – 253.
nguon tai.lieu . vn