1. Trang Chủ
  2. Triết học
  3. [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 16 phần 1

[Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 16 phần 1

Theo một cách khác, việc kiểm soát mà một tầng lớp thực hiện với phương tiện sản xuất gồm không chỉ việc sản xuất lương thực hay hàng hoá chế tạo; nó gồm cả sản xuất ý tưởng (điều này cung cấp một khả năng giải thích tại sao các thành viên của một tầng lớp phụ thuộc có thể giữ các ý tưởng trái ngược với các quyền lợi của chính họ. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 Héi ®ång xuÊt b¶n toµn tËp c.m¸c vµ ph.¨ng-ghen C.m¸c GS. NguyÔn §ø

Thể loại Tài liệu miễn phí Triết học

Số trang 49

Ngày tạo 8/29/2018 8:26:46 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx -... (.pdf)

Xem mẫu

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 Héi ®ång xuÊt b¶n toµn tËp c.m¸c vµ ph.¨ng-ghen C.m¸c GS. NguyÔn §øc B×nh Uû viªn Bé chÝnh trÞ, BÝ th­ Trung ­¬ng §¶ng céng s¶n ViÖt Nam, Chñ tÞch Héi ®ång vµ GS. §Æng Xu©n Kú Uû viªn Trung ­¬ng §¶ng céng s¶n ViÖt Nam, ViÖn tr­ëng ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c-Lª-nin vµ t­ t­ëng Hå ChÝ Minh, Phã chñ tÞch (th­êng trùc) ph.¨ng-ghen Héi ®ång GS.PTS. TrÇn Ngäc Hiªn Phã gi¸m ®èc Häc viÖn chÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh, uû viªn PGS. Hµ Häc Hîi Phã tr­ëng ban T­ t­ëng - V¨n ho¸ Trung ­¬ng §¶ng Toµn tËp céng s¶n ViÖt Nam, uû viªn GS.PTS. Ph¹m Xu©n Nam Phã gi¸m ®èc Trung t©m khoa häc x· héi vµ nh©n TËp 16 v¨n quèc gia, uû viªn GS. TrÇn Nh©m Gi¸m ®èc, Tæng biªn tËp Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ (Th¸ng chÝn 1864 - th¸ng b¶y 1870) quèc gia, uû viªn GS. TrÇn Xu©n Tr­êng Trung t­íng, ViÖn tr­ëng Häc viÖn chÝnh trÞ - qu©n sù, uû viªn Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Sù thËt Hµ Néi – 1994
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 Lêi nhµ xuÊt b¶n TËp 16 cña bé Toµn tËp C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen bao gåm c¸c t¸c phÈm cña hai nhµ kinh ®iÓn viÕt trong kho¶ng thêi gian tõ th¸ng ChÝn 1864 ®Õn th¸ng B¶y 1870, tõ khi Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ (Quèc tÕ thø nhÊt) ®­îc thµnh lËp cho ®Õn khi chiÕn tranh Ph¸p - Phæ 1870 - 1871 b¾t ®Çu. Trong lÞch sö cña phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ vµ cña chñ nghÜa M¸c, thêi kú nµy ®­îc ®¸nh dÊu b»ng nh÷ng ho¹t ®éng lý luËn vµ thùc tiÔn v« cïng phong phó, næi bËt vµ ®Æc biÖt quan träng cña hai nhµ kinh ®iÓn. ChÝnh trong thêi gian nµy, C.M¸c ®· ph¸c th¶o xong bé T­ b¶n vµ cho xuÊt b¶n tËp I cña t¸c phÈm quan träng nµy. §Ó ®¶m b¶o tÝnh hoµn chØnh cña bé T­ b¶n, c¸c tËp I, II, III cña nã vµ t¸c phÈm "C¸c häc thuyÕt vÒ gi¸ trÞ thÆng d­" (®­îc coi lµ tËp IV) sÏ ®­îc xuÊt b¶n liªn tôc tõ tËp 23 ®Õn hÕt tËp 26 cña bé Toµn tËp nµy. C¸c t¸c phÈm ®­îc in trong tËp 16 thÓ hiÖn ho¹t ®éng lý luËn vµ thùc tiÔn cña hai nhµ kinh ®iÓn trong viÖc thµnh lËp vµ cñng cè tæ chøc quèc tÕ ®Çu tiªn cña giai cÊp c«ng nh©n, ®Ò ra chiÕn l­îc vµ s¸ch l­îc cho phong trµo c«ng nh©n trong thêi kú ®ã còng nh­ ho¹t ®éng cña hai «ng trong viÖc chuÈn bÞ vµ cho xuÊt b¶n bé T­ b¶n. TËp nµy ®­îc dÞch vµ dùa vµo b¶n tiÕng Nga bé Toµn tËp C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen tËp 16, do Nhµ xuÊt b¶n s¸ch chÝnh trÞ quèc gia Liªn X« xuÊt b¶n t¹i M¸t-xc¬-va n¨m 1960. Ngoµi phÇn chÝnh v¨n chóng t«i cßn in kÌm theo phÇn chó thÝch vµ c¸c b¶n chØ dÉn do ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c-Lªnin Liªn X« (tr­íc ®©y) biªn so¹n ®Ó b¹n ®äc tham kh¶o. §ång thêi víi viÖc xuÊt b¶n bé Toµn tËp cña C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, chóng t«i sÏ tæ chøc biªn so¹n s¸ch giíi thiÖu néi dung mçi tËp vµ c¸c t­ t­ëng c¬ b¶n trong c¸c t¸c phÈm chÝnh cña hai nhµ kinh ®iÓn. Th¸ng 9 n¨m 1994 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Address And Provisional rules Of the Working men's International association, Established September 28, 1864, At a public meeting held at st. martin's Hall, long acre, london. Price one penny. Printed at the "bee-hive" newspaper office, 10, bolt court, fleet street. 1864. ΤИТУЛЬΗЬІЙ ЛИСТ ПΕРВОГО ИЗДΑΗИЯ УЧРΕДИТЕЛЬНОГО МΑΗИФЕСТΑ И ΒΡЕМЕННОГО УСТΑΒΑ МЕЖДУНΑΡΟДНОГО ТОВΑРИЩЕСТΒΑ ΡΑБОЧИΧ B×a trong cña lÇn xuÊt b¶n ®Çu tiªn "Tuyªn ng«n thµnh lËp" vµ "§iÒu lÖ t¹m thêi cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ"
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 11 c .m¸c tuyªn ng«n thµnh lËp héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ thµnh lËp ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 t¹i héi nghÞ c«ng khai ë héi tr­êng X.M¸c-tin, Loong-©y-c¬, ë Lu©n §«n 1 Hìi c¸c c«ng nh©n! Tõ n¨m 1848 ®Õn n¨m 1864, n¹n nghÌo ®ãi cña quÇn chóng c«ng nh©n kh«ng gi¶m bít, - ®ã lµ mét sù thËt kh«ng thÓ chèi c·i, thÕ nh­ng vÒ mÆt ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp vµ th­¬ng nghiÖp th× thêi kú ®ã lµ thêi kú cã mét kh«ng hai trong lÞch sö. N¨m 1850, mét c¬ quan b¸o chÝ «n hoµ th¹o tin cña giai cÊp t­ s¶n Anh ®· nãi tr­íc r»ng nÕu nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu cña Anh t¨ng 50% th× n¹n khèn cïng ë n­íc nµy sÏ kh«ng cßn n÷a. Than «i! Ngµy 7 th¸ng T­ 1864, bé tr­ëng tµi chÝnh ®· lµm cho thÝnh gi¶ cña m×nh trong nghÞ viÖn vui mõng b»ng lêi tuyªn bè r»ng tæng kim ng¹ch nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu cña Anh n¨m 1863 ®· t¨ng lªn "®Õn 433 955 000 p.xt.! Con sè ®¸ng kinh ng¹c Êy gÇn nh­ lín gÊp ba lÇn tæng sè chu chuyÓn cña th­¬ng nghiÖp Anh ë thêi kú n¨m 1843 míi ®©y!" Tuy thÕ, «ng ta vÉn nãi rÊt hïng hån vÒ "sù nghÌo khæ". ¤ng ta kªu lªn r»ng: "H·y nghÜ tíi nh÷ng ng­êi ®ang ë bªn bê vùc cña c¶nh nghÌo khæ", ®Õn "tiÒn c«ng... kh«ng t¨ng", ®Õn "cuéc sèng cña con ng­êi... mµ trong m­êi tr­êng hîp th× ®Õn hÕt chÝn tr­êng hîp lµ ph¶i ®Êu tranh ®Ó sinh tån!"2 . Nh­ng «ng ta lµm l¬ kh«ng nãi ®Õn nh©n d©n Ai-r¬-len ë miÒn B¾c ®ang bÞ m¸y mãc, cßn ë miÒn Nam th× ®ang bÞ nh÷ng ®µn
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 12 13 c.m¸c Tuyªn ng«n thµnh lËp héi liªn hiÖp c«ng nh©n... gian, l¹i ®­îc viªn thanh tra y tÕ cña Héi ®ång c¬ mËt ph¸i ®Õn cõu, lo¹i dÇn ra, mÆc dï ngay sè cõu còng ®ang gi¶m bít trong c¸i ®iÒu tra sù ¨n uèng cña bé phËn nghÌo nhÊt trong giai cÊp c«ng ®Êt n­íc bÊt h¹nh ®ã, tuy lµ kh«ng gi¶m nhanh b»ng sè ng­êi. nh©n. KÕt qu¶ cña cuéc ®iÒu tra cña «ng ®· ®­îc tr×nh bµy trong ¤ng ta kh«ng lÆp l¹i nh÷ng ®iÒu mµ nh÷ng ®¹i biÓu cao cÊp cña quý téc võa tiÕt lé ra trong c¬n ho¶ng sî ®ét ngét. Khi sù kinh b¶n "B¸o c¸o thø s¸u vÒ t×nh h×nh søc khoÎ cña d©n c­" xuÊt b¶n hoµng do "nh÷ng kÎ bãp cæ"3 g©y ra ®¹t tíi mét møc nhÊt ®Þnh, th× n¨m nay theo lÖnh cña nghÞ viÖn 5. ¤ng b¸c sÜ Êy ®· ph¸t hiÖn Th­îng nghÞ viÖn quyÕt ®Þnh tiÕn hµnh ®iÒu tra t×nh h×nh ph¸t ®­îc ®iÒu g×? §· ph¸t hiÖn r»ng ë nh÷ng ng­êi dÖt lôa, nh÷ng n÷ v·ng vµ lao ®éng khæ sai vµ c«ng bè nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®iÒu tra c«ng nh©n may mÆc, nh÷ng ng­êi lµm g¨ng tay, nh÷ng ng­êi dÖt ®­îc d­íi h×nh thøc mét b¶n b¸o c¸o. Sù thËt ®· ®­îc v¹ch ra trªn bÝt tÊt, v.v., trung b×nh 1* khÈu phÇn ¨n cßn tåi h¬n c¶ khÈu phÇn nh÷ng trang cña cuèn S¸ch xanh dµy cép n¨m 1863,4 v µ b»ng ¨n cña nh÷ng c«ng nh©n thÊt nghiÖp ngµnh c«ng nghiÖp b«ng v¶i nh÷ng sù thËt vµ nh÷ng con sè ®­îc x¸c nhËn chÝnh thøc, ng­êi sîi, thËm chÝ còng kh«ng cã ®­îc sè l­îng c¸c-bon vµ ®¹m "võa ®ñ ta ®· chøng minh r»ng ë Anh vµ Xcèt-len nh÷ng kÎ ph¹m téi h×nh ®Ó ng¨n ngõa nh÷ng bÖnh tËt do n¹n ®ãi g©y ra". nÆng nhÊt - nh÷ng kÎ lao ®éng khæ sai - lµm viÖc Ýt h¬n nhiÒu vµ ¨n uèng tèt h¬n nhiÒu so víi nh÷ng c«ng nh©n n«ng nghiÖp Anh Chóng ta ®äc thÊy trong b¶n b¸o c¸o: "Ngoµi ra, khi ®iÒu tra nh÷ng gia ®×nh vµ Xcèt-len. Nh­ng kh«ng ph¶i chØ cã thÕ. Khi do cuéc Néi chiÕn thuéc nh©n khÈu n«ng nghiÖp, chóng t«i ®· thÊy r»ng h¬n 1/5 nh÷ng gia ®×nh Êy kh«ng cã ®­îc møc tèi thiÓu cÇn thiÕt vÒ thøc ¨n chøa ®ùng c¸c-bon, r»ng h¬n 1/3 ë Mü, c«ng nh©n Lan-kª-sia vµ Sª-sia bÞ ®Èy ra ngoµi ®­êng phè, nh÷ng gia ®×nh Êy kh«ng cã ®­îc møc tèi thiÓu cÇn thiÕt vÒ thøc ¨n chøa ®ùng th× còng Th­îng nghÞ viÖn ®ã ®· ph¸i ®Õn c¸c khu c«ng nghiÖp ®¹m, vµ trong 3 tØnh BÐc-c¬-sia, èc-xphít-sia vµ X«-m¬-xÐt-sia, t×nh h×nh thiÕu mét b¸c sÜ cã tr¸ch nhiÖm x¸c ®Þnh sè l­îng c¸c-bon vµ ®¹m tèi thøc ¨n chøa ®ùng ®¹m lµ mét hiÖn t­îng th«ng th­êng". B¶n b¸o c¸o chÝnh thøc thiÓu, ®­îc cung cÊp víi mét gi¸ rÎ nhÊt vµ d­íi mét h×nh thøc cßn bæ sung thªm: "CÇn nhí r»ng, chØ sau khi chèng cù dai d¼ng, ng­êi ta míi gi¶n ®¬n nhÊt, trung b×nh võa ®ñ ®Ó "ng¨n ngõa ®­îc nh÷ng chÞu bÞ thiÕu ¨n nghiªm träng thªm nhiÒu vµ th­êng th­êng th× sau khi ®· chÞu bÖnh tËt do n¹n ®ãi g©y ra", B¸c sÜ XmÝt, mét nhµ y tÕ cã ®ñ ®ñ mäi thø thiÕu thèn kh¸c råi ng­êi ta míi chÞu thiÕu thèn thøc ¨n... Ngay viÖc thÈm quyÒn, ®· x¸c ®Þnh r»ng 28 000 granh 1* c¸c-bon vµ 1 330 gi÷ g×n vÖ sinh còng rÊt tèn kÐm hay rÊt khã kh¨n vµ nÕu nh­ do tinh thÇn tù granh ®¹m mçi tuÇn lµ møc tèi thiÓu cã thÓ duy tr× ®êi sèng cña t«n mµ ng­êi ta cè gi÷ vÖ sinh, th× mçi cè g¾ng nh­ thÕ l¹i dÉn ®Õn nh÷ng ®au mét ng­êi lín h¹ng trung b×nh... mµ nÕu thÊp h¬n th× sÏ bÞ khæ thªm v× ®ãi". "T×nh h×nh ®ã lµm cho ng­êi ta cã nh÷ng ý nghÜ buån rÇu, nhÊt nh÷ng bÖnh tËt do n¹n ®ãi g©y ra; sau n÷a, «ng ta ®· ph¸t hiÖn lµ nÕu ng­êi ta nhí r»ng n¹n nghÌo khæ nãi ë ®©y hoµn toµn kh«ng ph¶i lµ sù r»ng sè l­îng ®ã gÇn nh­ hoµn toµn t­¬ng ®­¬ng víi sè thøc ¨n trõng ph¹t ®Ých ®¸ng v× l­êi biÕng; trong tÊt c¶ mäi tr­êng hîp ®ã lµ n¹n nghÌo Ýt ái mµ trªn thùc tÕ, d­íi ¸ch thiÕu thèn cïng cùc, nh÷ng c«ng khæ cña nh©n d©n lao ®éng. ThËt vËy, lao ®éng nhê ®ã mµ c«ng nh©n nhËn ®­îc nh©n c¸c x­ëng b«ng v¶i sîi b¾t buéc ph¶i b»ng lßng1) . Nh­ng sè thøc ¨n nghÌo nµn ®ã, trong phÇn lín c¸c tr­êng hîp ®Òu hÕt søc kÐo dµi". xin h·y nghe tiÕp! Còng «ng b¸c sÜ uyªn b¸c Êy, sau ®ã mét thêi B ¶n b¸o c¸o ®­a ra mét sù thËt kú l¹ vµ rÊt bÊt ngê lµ "trong tÊt c¶ c¸c bé phËn cña V­¬ng quèc liªn hiÖp" - Anh, Oen-x¬, Xcèt- len vµ Ai-r¬-len - "th× chÝnh ë Anh", bé phËn giµu nhÊt trong 1 ) Kh«ng cÇn ph¶i nh¾c b¹n ®äc r»ng c¸c-bon vµ ®¹m, cïng víi n­íc vµ mét sè chÊt v« c¬ kh¸c, lµ nguyªn liÖu ®Ó lµm thøc ¨n cña con ng­êi. Nh­ng muèn nu«i v­¬ng quèc, "d©n c­ n«ng nghiÖp l¹i ¨n uèng tåi nhÊt"; nh­ng d­ìng c¬ thÓ con ng­êi, nh÷ng thµnh phÇn ho¸ häc gi¶n ®¬n Êy ph¶i ®­îc cung cÊp d­íi d¹ng nh÷ng chÊt thùc vËt hay ®éng vËt; vÝ dô khoai t©y chñ yÕu bao ngay c¶ c«ng nh©n n«ng nghiÖp BÐc-c¬-sia, è c-xphít-sia vµ hµm c¸c-bon, cßn b¸nh m× bao hµm c¸c-bon vµ ®¹m víi mét tû lÖ thÝch ®¸ng. _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ 1* Granh, ®¬n vÞ träng l­îng b»ng 0,065gam. 1 * Trong b¶n tiÕng §øc cã thªm mÊy ch÷: "hÕt n¨m nµy sang n¨m kh¸c".
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 14 15 c.m¸c Tuyªn ng«n thµnh lËp héi liªn hiÖp c«ng nh©n... "Nh÷ng thî lµm ®å gèm, ®µn «ng còng nh­ ®µn bµ, vÒ mÆt thÓ x¸c vµ trÝ tuÖ X «-m¬-xÐt-sia còng ¨n uèng tèt h¬n mét sè rÊt lín nh÷ng c«ng lµ nhãm ng­êi bÞ tho¸i ho¸ nhiÒu nhÊt"; "nh÷ng ®øa bÐ èm yÕu ®Õn l­ît nã sÏ nh©n lµnh nghÒ cña c«ng nghiÖp gia ®×nh ë miÒn ®«ng Lu©n §«n. trë thµnh nh÷ng ng­êi bè, ng­êi mÑ èm yÕu, t×nh h×nh nßi gièng ngµy cµng tåi tÖ ®i lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái", "sù tho¸i ho¸ cña d©n c­ Xt¸p-phít-sia sÏ cßn §ã lµ nh÷ng con sè chÝnh thøc ®­îc c«ng bè theo lÖnh cña nghÞ lín h¬n n÷a, nÕu nh­ kh«ng cã mét dßng d©n c­ th­êng xuyªn tõ c¸c ®Þa viÖn n¨m 1864, vµo thêi ®¹i hoµng kim cña chÕ ®é tù do th­¬ng ph­¬ng bªn c¹nh ®Õn, vµ nÕu nh­ kh«ng cã nh÷ng sù h«n phèi víi nh÷ng nhãm m¹i, vµo ®óng lóc mµ bé tr­ëng tµi chÝnh ®· b¸o c¸o cho H¹ nghÞ d©n c­ khoÎ h¬n!" 8. viÖn biÕt r»ng: H·y xem cuèn S¸ch xanh cña «ng T¬-ri-men-hia vÒ "Nh÷ng lêi "Trong t×nh c¶nh cña ng­êi c«ng nh©n trung b×nh ë Anh ®· cã sù c¶i thiÖn, khiÕu n¹i cña c«ng nh©n lµm b¸nh m×"9. Vµ thö hái ai mµ kh«ng mµ ta ph¶i thõa nhËn lµ ®Æc biÖt vµ ch­a tõng cã trong lÞch sö cña tÊt c¶ mäi rïng m×nh tr­íc lêi tuyªn bè ng­îc ®êi cña nh÷ng viªn thanh tra n­íc vµ mäi thêi ®¹i". c«ng x­ëng, ®· ®­îc nh÷ng con sè thèng kª chÝnh thøc vÒ sinh tö Tr¸i ng­îc h¼n víi lêi ca tông chÝnh thøc ®ã lµ sù nhËn xÐt kh« x¸c nhËn, nãi r»ng søc khoÎ cña c«ng nh©n Lan-kª-sia trªn thùc khan cña b¶n b¸o c¸o chÝnh thøc vÒ søc khoÎ d©n c­: tÕ ®· tèt h¬n mÆc dï hä chØ nhËn ®­îc mét khÈu phÇn chÕt ®ãi, "Søc khoÎ c«ng céng cña mét n­íc cã nghÜa lµ søc khoÎ cña quÇn chóng nh©n bëi v× hä t¹m thêi ngõng viÖc ë c¸c c«ng x­ëng b«ng v¶i sîi do n¹n d©n trong n­íc, vËy th× sè quÇn chóng Êy ch¾c g× khoÎ ®­îc nÕu nh­ ng­êi ta thiÕu b«ng, r»ng tû lÖ trÎ em chÕt trong thêi kú Êy ®· gi¶m bít, kh«ng ®¶m b¶o ®­îc chÝ Ýt lµ mét phóc lîi nµo ®ã cho ®Õn c¶ nh÷ng líp ng­êi thÊp nhÊt trong hä". bëi v× rót côc nh÷ng bµ mÑ ®· cã thÓ nu«i con b»ng s÷a cña m×nh, chø kh«ng ph¶i b»ng hîp chÊt gèt-phri cã chøa thuèc phiÖn! B Þ lo¸ m¾t v× sù nh¶y móa cña nh÷ng con sè thèng kª trong nh÷ng b¶n b¸o c¸o vÒ sù tiÕn bé cña d©n téc, bé tr­ëng tµi chÝnh Nh­ng chóng ta h·y nh×n th¼ng mét lÇn n÷a vµo mÆt chÝnh cña trong lóc kho¸i trÝ mét c¸ch man rî ®· kªu lªn r»ng: sù viÖc! B¶n b¸o c¸o vÒ thuÕ ®¸nh vµo thu nhËp vµ tµi s¶n, tr×nh bµy "Tõ n¨m 1842 ®Õn n¨m 1852, sè thu nhËp trong n­íc ph¶i ®ãng thuÕ ®· t¨ng t¹i H¹ nghÞ viÖn ngµy 20 th¸ng B¶y 1864, cho chóng ta thÊy r»ng 6%... trong 8 n¨m, tõ n¨m 1853 ®Õn n¨m 1861, sè thu nhËp ®ã ®· t¨ng 20% nÕu theo sù ®¸nh gi¸ cña ng­êi thu thuÕ, sè ng­êi cã møc thu nhËp hµng lÊy møc thu nhËp n¨m 1853 lµm c¬ së! Sù thËt kú l¹ ®Õn nçi gÇn nh­ kh«ng thÓ tin ®­îc!... ViÖc t¨ng thªm sù giµu cã vµ thÕ lùc mét c¸ch ®¸ng kinh ng¹c nh­ n¨m lµ 50 000 p.x.t. hay h¬n thÕ n÷a, ®· t¨ng thªm 13 ng­êi tõ ngµy thÕ", - ngµi Gl¸t-xt«n nãi thªm - "chØ hoµn toµn giíi h¹n trong c¸c giai cÊp cã cña 5 th¸ng T­ 1862 ®Õn ngµy 5 th¸ng T­ 1863, nghÜa lµ trong mét n¨m mµ th«i!"6. ®ã con sè nh÷ng ng­êi Êy ®· t¨ng tõ 67 ng­êi lªn ®Õn 80 ng­êi. Còng N Õu c¸c b¹n muèn biÕt giai cÊp c«ng nh©n ®· vµ ®ang t¹o ra qua b¶n b¸o c¸o ®ã ng­êi ta thÊy r»ng gÇn 3 000 ng­êi hµng n¨m "viÖc t¨ng thªm sù giµu cã vµ thÕ lùc mét c¸ch ®¸ng kinh ng¹c chia nhau mét sè thu nhËp 25 000 000 p.xt., nghÜa lµ mét con sè v­ît nh­ thÕ chØ hoµn toµn giíi h¹n trong c¸c giai cÊp cã cña" Êy trong qu¸ tæng thu nhËp hµng n¨m mµ tÊt c¶ c¸c c«ng nh©n n«ng nghiÖp nh÷ng ®iÒu kiÖn nh­ thÕ nµo, nh÷ng ®iÒu kiÖn lµm mÊt søc khoÎ, ë Anh vµ Oen-x¬ nhËn ®­îc. H·y xem b¶ng thèng kª d©n sè n¨m b¹i ho¹i ®¹o ®øc vµ suy ®åi trÝ tuÖ, th× h·y xem ®o¹n miªu t¶ c¸c 1861, c¸c b¹n sÏ thÊy r»ng sè ng­êi nam giíi cã ruéng ë Anh vµ nhµ in vµ c¸c x­ëng m¸y kh©u trong b¶n "B¸o c¸o vÒ t×nh h×nh Oen-x¬ ®· gi¶m tõ 16 934 ng­êi n¨m 1851 xuèng 15 066 ng­êi søc khoÎ cña d©n c­"7 gÇn ®©y! H·y so s¸nh lêi kh¼ng ®Þnh trªn n¨m 1861; ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ møc tËp trung ruéng ®Êt trong 10 n¨m ®©y víi b¶n "B¸o c¸o cña tiÓu ban ®iÒu tra lao ®éng cña trÎ em" ®· t¨ng 11%. NÕu nh­ ë Anh, viÖc tËp trung ruéng ®Êt trong tay c«ng bè n¨m 1863, trong ®ã cã ®o¹n nãi:
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 16 17 c.m¸c Tuyªn ng«n thµnh lËp héi liªn hiÖp c«ng nh©n... mét sè Ýt ng­êi vÉn sÏ tiÕp tôc diÔn ra víi mét tèc ®é nhanh chãng n hÊt lµ theo møc ®é nh­ møc ®é c¸c giai cÊp trªn hä tiÕn lªn trªn chiÕc thang x· héi. Giê ®©y, trong tÊt c¶ c¸c n­íc ch©u ¢u, bÊt cø nh­ vËy th× vÊn ®Ò ruéng ®Êt sÏ trë thµnh hÕt søc gi¶n ®¬n, gièng nh­ t×nh h×nh ë ®Õ chÕ La M· tr­íc kia, khi Nª-r«n c­êi g»n mét ng­êi nµo kh«ng cã thiªn kiÕn còng ®Òu thÊy râ ch©n lý sau ®©y mµ chØ nh÷ng ng­êi nµo muèn ru ngñ nh÷ng ng­êi kh¸c b»ng nh÷ng c¸ch th©m ®éc khi nghe nãi r»ng mét nöa tØnh ch©u Phi thuéc hy väng gi¶ dèi th× míi phñ nhËn: kh«ng cã mét sù c¶i tiÕn m¸y quyÒn së h÷u cña 6 ng­êi. mãc nµo 1*, kh«ng cã mét sù ¸p dông khoa häc nµo vµo s¶n xuÊt, Chóng ta ®· nãi rÊt tØ mØ tíi nh÷ng "sù thËt kú l¹ ®Õn nçi gÇn hoÆc mét sù c¶i tiÕn nµo vÒ nh÷ng ph­¬ng tiÖn giao th«ng, kh«ng cã nh­ kh«ng thÓ tin ®­îc" ®ã, v× r»ng n­íc Anh ®øng ®Çu ch©u ¢u nh÷ng thuéc ®Þa míi nµo hoÆc sù di d©n nµo, kh«ng cã viÖc më réng vÒ mÆt th­¬ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp 1*. Chóng ta h·y nhí r»ng thÞ tr­êng nµo hoÆc sù bu«n b¸n tù do nµo, hoÆc tÊt c¶ nh÷ng c¸i c¸ch ®©y vµi th¸ng, mét trong nh÷ng ng­êi con trai l­u vong cña Êy céng l¹i, l¹i cã thÓ xo¸ bá ®­îc t×nh c¶nh nghÌo khæ cña quÇn Lu-i - Phi-lÝp ®· c«ng khai mõng cho c«ng nh©n n«ng nghiÖp Anh chóng lao ®éng; trªn c¬ së tåi tÖ hiÖn nay, bÊt kú sù ph¸t triÓn h¬n v× sè phËn cña hä tùa hå nh­ kh¸ h¬n sè phËn cña nh÷ng ng­êi n÷a nµo cña søc s¶n xuÊt cña lao ®éng còng ®Òu nhÊt ®Þnh lµm cho ®ång chÝ kÐm sung s­íng h¬n cña hä ë phÝa bªn kia La-M¨ng-s¬. nh÷ng sù t­¬ng ph¶n trong x· héi s©u s¾c h¬n, ®Òu nhÊt ®Þnh ThËt vËy, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Þa ph­¬ng h¬i kh¸c, vµ víi mét khoÐt s©u thªm nh÷ng ®èi kh¸ng trong x· héi. Trong thêi kú tiÕn quy m« nhá h¬n, th× còng nh÷ng sù thËt gièng nh­ ë Anh ®ang lÆp bé vÒ kinh tÕ "®¸ng kinh ng¹c" ®ã, n¹n chÕt ®ãi hÇu nh­ mang tÝnh l¹i ë tÊt c¶ c¸c n­íc c«ng nghiÖp vµ tiÒn tiÕn trªn lôc ®Þa. Trong tÊt chÊt mét thÓ chÕ x· héi ë thñ ®« ®Õ quèc Anh. Trong biªn niªn sö c¶ nh÷ng n­íc Êy, tõ n¨m 1848, c«ng nghiÖp ®· ph¸t triÓn ch­a cña thÕ giíi, thêi kú ®ã ®· ®­îc ®¸nh dÊu bëi nh÷ng sù lÆp ®i lÆp tõng thÊy, viÖc nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu ®­îc më réng mét c¸ch l¹i th­êng xuyªn h¬n, víi nh÷ng quy m« ngµy cµng réng lín h¬n vµ kh«ng ai ngê tíi. Trong tÊt c¶ nh÷ng n­íc Êy, "viÖc t¨ng thªm sù víi nh÷ng kÕt qu¶ ngµy cµng tai h¹i h¬n cña c¸i bÖnh dÞch x· héi giµu cã vµ thÕ lùc chØ hoµn toµn giíi h¹n trong c¸c giai cÊp cã cña". mµ ng­êi ta gäi lµ khñng ho¶ng c«ng nghiÖp vµ th­¬ng nghiÖp. Qu¶ lµ "®¸ng kinh ng¹c". Trong tÊt c¶ nh÷ng n­íc Êy, còng nh­ ë Sau khi cuéc C¸ch m¹ng n¨m 1848 bÞ thÊt b¹i, tÊt c¶ c¸c tæ Anh, tiÒn c«ng thùc tÕ2*, ®· t¨ng lªn chót Ýt ®èi víi thiÓu sè trong chøc ®¶ng vµ c¸c c¬ quan b¸o chÝ ®¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n giai cÊp c«ng nh©n; trong khi ®ã th× ®èi víi ®a sè, viÖc t¨ng tiÒn trªn lôc ®Þa ®Òu bÞ tiªu diÖt b»ng b¹o lùc th« b¹o; nh÷ng ng­êi c«ng b»ng tiÒn còng rÊt Ýt cã nghÜa lµ sù t¨ng lªn thùc tÕ cña phóc con tiªn tiÕn nhÊt cña giai cÊp c«ng nh©n trong c¬n tuyÖt väng lîi gièng nh­ c¸i sù kiÖn lµ ®èi víi nh÷ng ng­êi sèng trong nhµ tÕ ®· ch¹y trèn sang n­íc céng hoµ ë bªn kia §¹i T©y D­¬ng, vµ bÇn hay tr¹i må c«i ë Lu©n §«n ch¼ng h¹n, gi¸ nh÷ng thùc phÈm nh÷ng giÊc m¬ ng¾n ngñi vÒ sù gi¶i phãng ®· tiªu tan tr­íc thêi cÇn thiÕt ®Ó nu«i sèng hä n¨m 1861 ®· lªn ®Õn 9p.xt. 15s.3* 8 pen- kú lªn c¬n sèt c«ng nghiÖp, b¹i ho¹i vÒ ®¹o ®øc vµ ph¶n ®éng vÒ ni, so víi 7p.xt. 7s. 4pen-ni n¨m 1852. ë kh¾p mäi n¬i, quÇn chóng chÝnh trÞ. Sù thÊt b¹i cña giai cÊp c«ng nh©n trªn lôc ®Þa, mét ®«ng ®¶o trong giai cÊp c«ng nh©n ngµy cµng tôt xuèng thÊp h¬n, Ýt phÇn do chÝnh s¸ch ngo¹i giao cña ChÝnh phñ Anh g©y ra, - _____________________________________________________________________________________________ chÝnh phñ nµy, khi Êy còng nh­ hiÖn nay, ®· liªn minh h÷u nghÞ 1* Trong b¶n tiÕng §øc, cã thªm mét ®o¹n: "vµ trªn thùc tÕ th× ®¹i diÖn cho ch©u víi ChÝnh phñ Xanh-Pª-tÐc-bua, - ch¼ng bao l©u ®· më réng t¸c nµy trªn thÞ tr­êng thÕ giíi". 2* Trong b¶n tiÕng §øc, cã thªm mét ®o¹n: "nghÜa lµ sè l­îng thøc ¨n cã thÓ mua 3 * Tõ ®©y si-linh viÕt t¾t lµ s. ®­îc b»ng tiÒn c«ng nhËn ®­îc". 1 * Trong b¶n tiÕng §øc cã thªm mÊy ch÷: "kh«ng mét ph¸t kiÕn nµo vÒ ho¸ häc".
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 18 19 c.m¸c Tuyªn ng«n thµnh lËp héi liªn hiÖp c«ng nh©n... dông truyÒn nhiÔm cña nã sang c¶ bªn kia biÓn La-M¨ng-s¬. Sù thÊt th©n nghÞ viÖn Anh hµng n¨m còng b¾t buéc ph¶i më réng ph¹m b¹i cña nh÷ng ng­êi anh em cïng giai cÊp trªn lôc ®Þa ®· lµm cho vi hiÖu lùc cña ®¹o luËt ®ã. Nh­ng ngoµi ý nghÜa thùc tiÔn cña giai cÊp c«ng nh©n Anh buån n¶n vµ mÊt tin t­ëng vµo sù nghiÖp nã ra, biÖn ph¸p ®ã ®èi víi c«ng nh©n cßn cã mét ®iÒu kh¸c n÷a cña chÝnh m×nh, ®ång thêi ®· lµm cho nh÷ng tªn trïm ruéng ®Êt vµ gióp cho nã thµnh c«ng ®Æc biÖt lín. Th«ng qua nh÷ng nhµ b¸c tµi chÝnh lÊy l¹i lßng tù tin ®· Ýt nhiÒu bÞ lung lay. Chóng ®· ngang häc næi tiÕng nhÊt cña m×nh, nh­ tiÕn sÜ I-u-r¬, gi¸o s­ Xª-ni-o ng­îc rót l¹i nh÷ng nh­îng bé ®· ®­îc tuyªn bè tr­íc kia. ViÖc ph¸t vµ nh÷ng nhµ th«ng th¸i kh¸c cïng lo¹i nh­ thÕ, giai cÊp t­ s¶n hiÖn nh÷ng n¬i cã má vµng míi g©y ra mét luång di c­ lín, mµ hËu ®· ®o¸n tr­íc vµ ®· nhai ®i nhai l¹i m·i r»ng bÊt cø mét sù h¹n qu¶ lµ giai cÊp v« s¶n Anh bÞ nh÷ng tæn thÊt kh«ng thÓ bï ®¾p ®­îc. chÕ thêi gian lao ®éng nµo b»ng ph¸p luËt, còng ph¶i lµ tiÕng Mét sè ®¹i biÓu kh¸c cña giai cÊp v« s¶n Anh, tr­íc kia tá ra tÝch cùc kÌn ®¸m ma ®èi víi nÒn c«ng nghiÖp Anh, mét nÒn c«ng nghiÖp nay bÞ quyÕn rò bëi sè l­îng c«ng viÖc vµ tiÒn c«ng t¹m thêi t¨ng lªn gièng nh­ con quû hót m¸u, chØ cã thÓ tån t¹i b»ng c¸ch hót ®· biÕn thµnh nh÷ng "kÎ ph¸ b·i c«ng vÒ mÆt chÝnh trÞ". TÊt c¶ nh÷ng m­u toan nh»m gi÷ v÷ng hay c¶i tæ phong trµo HiÕn ch­¬ng m¸u, h¬n n÷a lµ hót c¶ m¸u trÎ em. Ngµy x­a, viÖc giÕt trÎ em ®Òu ®· hoµn toµn bÞ thÊt b¹i; c¸c c¬ quan b¸o chÝ cña giai cÊp c«ng lµ mét lÔ nghi huyÒn bÝ cña ®¹o thê thÇn M«-l«-s¬, nh­ng viÖc nh©n lÇn l­ît bÞ ®×nh b¶n v× th¸i ®é thê ¬ cña quÇn chóng; thËt vËy, giÕt h¹i ®ã chØ thùc hiÖn trong mét sè tr­êng hîp rÊt träng thÓ, tr­íc kia h×nh nh­ kh«ng bao giê giai cÊp c«ng nh©n Anh l¹i chÞu cã lÏ mçi n¨m kh«ng qu¸ mét lÇn; h¬n n÷a thÇn M«-l«-s¬ còng nhËn mét ®Þa vÞ chÝnh trÞ nhá män nh­ vËy. NÕu tr­íc kia gi÷a giai kh«ng tá ra ®Æc biÖt thÝch thó nh÷ng con em cña ng­êi nghÌo. cÊp c«ng nh©n Anh vµ giai cÊp c«ng nh©n trªn lôc ®Þa kh«ng cã sù Cuéc ®Êu tranh xung quanh viÖc h¹n chÕ thêi gian lao ®éng b»ng ®oµn kÕt trong hµnh ®éng, th× giê ®©y dÉu sao ng­êi ta còng thÊy cã ph¸p luËt l¹i cµng ®­îc tiÕn hµnh m¹nh mÏ h¬n, bëi v× nÕu sù ®oµn kÕt trong thÊt b¹i. kh«ng nãi ®Õn sù ho¶ng sî cña nh÷ng kÎ thÌm kh¸t lîi nhuËn th× Nh­ng tuy vËy, thêi kú tõ nh÷ng cuéc c¸ch m¹ng n¨m 1848 ®©y lµ vÊn ®Ò tranh c·i lín gi÷a mét bªn lµ sù thèng trÞ mï ®Õn nay còng cã nh÷ng mÆt tÝch cùc. ë ® ©y chóng ta chØ nªu hai qu¸ng cña quy luËt cung cÇu cÊu thµnh khoa kinh tÕ chÝnh trÞ sù viÖc lín: cña giai cÊp t­ s¶n, vµ mét bªn lµ viÖc kiÓm so¸t nÒn s¶n xuÊt x· Sau cuéc ®Êu tranh ba m­¬i n¨m mµ giai cÊp c«ng nh©n Anh héi th«ng qua sù dù kiÕn cña x· héi, cÊu thµnh khoa kinh tÕ ®· tiÕn hµnh víi mét tinh thÇn bÒn bØ ®¸ng kinh ng¹c, giai cÊp chÝnh trÞ cña giai cÊp c«ng nh©n. V× vËy, dù luËt ngµy lµm 10 giê ®ã ®· lîi dông sù chia rÏ t¹m thêi gi÷a giai cÊp quý téc ruéng kh«ng nh÷ng lµ mét thµnh c«ng quan träng thùc tiÔn, mµ cßn lµ ®Êt vµ giai cÊp quý téc tiÒn tÖ, ®Ó giµnh ®­îc dù luËt ngµy lµm th¾ng lîi cña nguyªn t¾c; lÇn ®Çu tiªn, khoa kinh tÕ chÝnh trÞ 10 giê10 . Nh­ng hËu qu¶ hÕt søc tèt vÒ mÆt thÓ lùc, ®¹o ®øc vµ cña giai cÊp t­ s¶n ®· c«ng khai ®Çu hµng khoa kinh tÕ chÝnh trÞ trÝ lùc, mµ ®¹o luËt ®ã ®em l¹i cho c¸c c«ng nh©n c«ng x­ëng, cø cña giai cÊp c«ng nh©n. nöa n¨m mét l¹i ®­îc nªu lªn trong b¶n b¸o c¸o cña c¸c viªn Nh­ng cßn mét chiÕn th¾ng lín h¬n n÷a cña khoa kinh tÕ chÝnh thanh tra c«ng x­ëng, th× b©y giê ®· ®­îc mäi ng­êi thõa nhËn. trÞ cña lao ®éng ®èi víi khoa kinh tÕ chÝnh trÞ cña së h÷u 1*. Chóng PhÇn lín c¸c chÝnh phñ ch©u ¢u ®· ph¶i tiÕp nhËn ®¹o luËt c«ng _____________________________________________________________________________________________ x­ëng cña Anh, d­íi mét h×nh thøc cã Ýt nhiÒu söa ®æi, vµ b¶n 1 * Trong b¶n tiÕng §øc, thay cho nh÷ng ch÷ "khoa kinh tÕ chÝnh trÞ cña së h÷u" lµ nh÷ng ch÷ "khoa kinh tÕ chÝnh trÞ cña t­ b¶n".
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 20 21 c.m¸c Tuyªn ng«n thµnh lËp héi liªn hiÖp c«ng nh©n... ta nãi ®Õn phong trµo hîp t¸c, nhÊt lµ ®Õn nh÷ng c«ng x­ëng hîp m­u toan bãp chÕt ngay tõ trong trøng, mµ chóng chÕ giÔu lµ sù t¸c do mét sè Ýt "bµn tay" dòng c¶m ®· tù lùc lËp nªn. Kh«ng thÓ kh«ng t­ëng cña nh÷ng kÎ m¬ méng, hay lªn ¸n lµ mét tµ thuyÕt nµo ®¸nh gi¸ hÕt ®­îc ý nghÜa cña nh÷ng thùc nghiÖm x· héi vÜ cña nh÷ng ng­êi x· héi chñ nghÜa. Muèn gi¶i phãng ®­îc quÇn ®¹i Êy. Kh«ng ph¶i b»ng lêi nãi mµ b»ng viÖc lµm, ng­êi c«ng chóng lao ®éng th× lao ®éng hîp t¸c cÇn ph¶i ®­îc ph¸t triÓn trªn nh©n ®· chøng minh r»ng nÒn s¶n xuÊt víi quy m« lín vµ ®­îc quy m« c¶ n­íc vµ do ®ã b»ng nh÷ng ph­¬ng tiÖn cu¶ toµn thÓ tiÕn hµnh phï hîp víi nh÷ng yªu cÇu cña khoa häc hiÖn ®¹i, cã quèc gia. Nh­ng nh÷ng tªn trïm ruéng ®Êt vµ trïm t­ b¶n bao thÓ thùc hiÖn ®­îc mµ kh«ng cÇn ®Õn giai cÊp nh÷ng ng­êi chñ sö giê còng sÏ lîi dông nh÷ng ®Æc quyÒn chÝnh trÞ cña m×nh ®Ó b¶o dông lao ®éng cña giai cÊp c«ng nh©n lµm thuª; hä ®· chøng minh vÖ vµ duy tr× m·i m·i ®éc quyÒn kinh tÕ cña chóng. Kh«ng nh÷ng r»ng muèn s¶n xuÊt cã kÕt qu¶ th× c«ng cô lao ®éng hoµn toµn chóng sÏ kh«ng gióp cho sù nghiÖp gi¶i phãng lao ®éng mµ tr¸i kh«ng thÓ ®Ó cho bÞ ®éc chiÕm lµm c«ng cô thèng trÞ vµ c­íp bãc l¹i, chóng cßn lu«n lu«n dùng lªn ®ñ mäi thø ch­íng ng¹i trªn con c«ng nh©n, r»ng gièng nh­ lao ®éng cña n« lÖ vµ cña n«ng n«, lao ®­êng ®i cña sù nghiÖp ®ã. Xin h·y nhí lµ trong phiªn häp gÇn ®éng lµm thuª chØ lµ mét h×nh thøc2* n hÊt thêi vµ thÊp, cÇn ph¶i ®©y cña nghÞ viÖn Hu©n t­íc Pan-míc-xt¬n ®· nh¹o b¸ng ®Õn nh­êng chç cho lao ®éng liªn hîp, tiÕn hµnh mét c¸ch tù nguyÖn, møc nµo khi «ng ta nÐm vµo mÆt nh÷ng ng­êi b¶o vÖ b¶n dù luËt vÒ quyÒn cña t¸ ®iÒn Ai-r¬-len c©u nãi sau ®©y: H¹ nghÞ viÖn lµ vui vÎ vµ phÊn khëi. ë Anh, nh÷ng h¹t gièng cña chÕ ®é hîp t¸c nghÞ viÖn cña c¸c chñ ruéng!11 ®· ®­îc R«-bíc ¤-oen gieo; nh÷ng thùc nghiÖm, ®­îc c«ng nh©n tiÕn hµnh trªn lôc ®Þa, vÒ thùc chÊt lµ mét kÕt luËn thùc tiÔn rót V × vËy, viÖc giµnh chÝnh quyÒn trë thµnh mét nghÜa vô vÜ ®¹i ra tõ nh÷ng lý luËn kh«ng do ai ph¸t minh ra c¶, nh­ng ®· ®­îc cña giai cÊp c«ng nh©n. H×nh nh­ c«ng nh©n ®· hiÓu ®­îc ®iÒu ®ã, lín tiÕng tuyªn bè n¨m 1848. bëi v× ë Anh, §øc, I-ta-li-a vµ Ph¸p, phong trµo ®· ®ång thêi b¾t ®Çu s«i næi trë l¹i vµ ®ång thêi ®· cã nh÷ng b­íc c¶i tæ ®¶ng c«ng Còng vµo thêi gian Êy, kinh nghiÖm cña thêi kú nh÷ng n¨m nh©n vÒ mÆt chÝnh trÞ. 1848 - 1864 ®· chøng minh mét c¸ch ch¾c ch¾n 3* r»ng dï cã h¬n h¼n vÒ nguyªn t¾c vµ cã lîi trªn thùc tiÔn ®Õn nh­ thÕ nµo ch¨ng C«ng nh©n ®· cã mét trong nh÷ng yÕu tè thµnh c«ng lµ sè n÷a, th× lao ®éng hîp t¸c còng kh«ng bao giê cã thÓ ng¨n chÆn l­îng. Nh­ng sè l­îng chØ gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò khi quÇn chóng ®­îc sù ph¸t triÓn theo cÊp sè nh©n cña bän ®éc quyÒn, còng ®­îc tæ chøc l¹i vµ ®­îc sù hiÓu biÕt chØ ®¹o. Kinh nghiÖm cña kh«ng thÓ gi¶i phãng ®­îc quÇn chóng, vµ thËm chÝ kh«ng thÓ qu¸ khø chøng tá r»ng th¸i ®é coi th­êng sù liªn minh anh em, - gi¶m nhÑ ®­îc mét c¸ch râ rÖt g¸nh nÆng nghÌo khæ cña hä, sù liªn minh ph¶i cã gi÷a c«ng nh©n c¸c n­íc kh¸c vµ ph¶i thóc chõng nµo lao ®éng hîp t¸c ®ã kh«ng v­ît ra khái ph¹m vi chËt ®Èy hä kÒ vai s¸t c¸nh trong cuéc ®Êu tranh ®Ó tù gi¶i phãng, - sÏ hÑp cña nh÷ng sù cè g¾ng ngÉu nhiªn cña nh÷ng c«ng nh©n riªng bÞ trõng ph¹t b»ng c¸ch b¾t nh÷ng cè g¾ng ph©n t¸n cña hä ph¶i lÎ. Cã lÏ chÝnh v× vËy mµ nh÷ng nhµ quý téc cã thiÖn chÝ, nh÷ng nhµ chÞu sù thÊt b¹i chung. ý thøc ®ã ®· thóc ®Èy nh÷ng c«ng nh©n tõ thiÖn ba hoa cña giai cÊp t­ s¶n vµ ngay c¶ nh÷ng nhµ kinh tÕ c¸c n­íc kh¸c nhau, häp nhau l¹i trong cuéc mÝt-tinh c«ng khai ë häc kh«n ngoan n÷a, - tÊt c¶ nh÷ng kÎ Êy ®ét nhiªn ®ång thanh ca héi tr­êng Xanh-M¸c-tin, Lu©n §«n, ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864, tông ®Õn lîm giäng chÝnh c¸i chÕ ®é lao ®éng hîp t¸c mµ chóng ®· thµnh lËp Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. _____________________________________________________________________________________________ Cßn mét niÒm tin n÷a ®· cæ vò nh÷ng ng­êi tham gia cuéc mÝt- 2* Trong b¶n tiÕng §øc cã thªm hai ch÷ "x· héi". 3* Trong b¶n tiÕng §øc cã thªm mét ®o¹n "c¸i luËn ®iÓm mµ ngay trong nh÷ng n¨m tinh ®ã. 1851 - 1852 c¸c l·nh tô næi tiÕng nhÊt cña giai cÊp c«ng nh©n ®· nãi vÒ phong trµo hîp t¸c ë Anh".
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 22 23 c.m¸c Tuyªn ng«n thµnh lËp héi liªn hiÖp c«ng nh©n... N Õu viÖc gi¶i phãng giai cÊp c«ng nh©n ®ßi hái ph¶i cã sù hîp D o C.M¸c viÕt vµo kho¶ng gi÷a 21 vµ 27 In theo b¶n in trong cuèn t¸c anh em cña c«ng nh©n 1* th× lµm sao hä cã thÓ hoµn thµnh ®­îc th¸ng M­êi 1864 s¸ch, cã ®èi chiÕu víi b¶n §· in trong cuèn s¸ch nhá "Address and ®¨ng ký trªn b¸o "Social - nhiÖm vô vÜ ®¹i ®ã khi cã mét chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i theo ®uæi Provisional Rules of the Working Men's Demokrat" nh÷ng môc ®Ých téi lçi, lîi dông nh÷ng thµnh kiÕn d©n téc, ®æ International Association, Established Nguyªn v¨n lµ tiÕng Anh m¸u vµ phung phÝ cña c¶i cña nh©n d©n trong nh÷ng cuéc chiÕn September 28, 1864 at a Public Meeting held tranh ¨n c­íp? C¸i ®· cøu T©y ¢u khái sù phiªu l­u cña cuéc at St. Martin's Hall, Long Acre, London" xuÊt b¶n t¹i Lu©n §«n th¸ng M­êi Mét chiÕn tranh ch÷ thËp nhôc nh· nh»m môc ®Ých duy tr× m·i m·i vµ 1864, b¶n dÞch tiÕng §øc ®· ®­îc t¸c gi¶ truyÒn b¸ chÕ ®é n« lÖ sang phÝa bªn kia §¹i T©y D­¬ng12 kh«ng xem l¹i ®· ®­îc in trªn b¸o "Social - ph¶i lµ sù kh«n ngoan cña c¸c giai cÊp thèng trÞ, mµ lµ sù ph¶n Demokrat" c¸c sè 2 vµ 3, ngµy 21 vµ 30 kh¸ng anh hïng cña giai cÊp c«ng nh©n Anh ®èi víi hµnh ®éng th¸ng Ch¹p 1864 ®iªn cuång ®Çy téi lçi cña chóng. Sù t¸n thµnh mét c¸ch v« liªm sØ, sù th«ng c¶m gi¶ dèi hay sù h÷ng hê ngu ngèc cña c¸c giai cÊp bªn trªn ë ch©u ¢u ®ang ®øng nh×n n­íc Nga chiÕm nh÷ng ®ån ¶i ë miÒn nói C¸p-ca-d¬ vµ c¾t xÐn ®Êt ®ai cña n­íc Ba Lan anh hïng, ®ang ®øng nh×n nh÷ng cuéc x©m l­îc to lín vµ kh«ng hÒ gÆp mét sù ph¶n kh¸ng nµo cña c­êng quèc d· man ®ã, mµ ®Çu th× ë Xanh-Pª-tÐc-bua cßn tay ch©n th× ë kh¾p c¸c néi c¸c ch©u ¢u, - ®· chØ cho giai cÊp c«ng nh©n thÊy râ nghÜa vô cña m×nh lµ ph¶i n¾m ®­îc nh÷ng bÝ mËt cña chÝnh trÞ quèc tÕ, ph¶i theo dâi ho¹t ®éng ngo¹i giao cña c¸c chÝnh phñ n­íc m×nh vµ trong tr­êng hîp cÇn thiÕt, ph¶i dïng mäi ph­¬ng tiÖn s½n cã trong tay ®Ó chèng l¹i; cßn trong tr­êng hîp kh«ng thÓ ng¨n chÆn ®­îc ho¹t ®éng ®ã, th× ®oµn kÕt l¹i ®Ó ®ång thêi v¹ch trÇn nã vµ t×m c¸ch lµm cho nh÷ng quy t¾c gi¶n ®¬n cña ®¹o ®øc vµ c«ng lý vèn ®· ph¶i lµ kim chØ nam trong quan hÖ qua l¹i gi÷a c¸c t­ nh©n, còng trë thµnh nh÷ng quy t¾c tèi cao trong quan hÖ gi÷a c¸c d©n téc. Cuéc ®Êu tranh cho mét chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i nh­ vËy lµ mét bé phËn cña cuéc ®Êu tranh chung ®Ó gi¶i phãng giai cÊp c«ng nh©n. V« s¶n tÊt c¶ c¸c n­íc, ®oµn kÕt l¹i! _____________________________________________________________________________________________ 1* Trong b¶n tiÕng §øc cßn thªm mÊy ch÷: "C¸c n­íc kh¸c nhau".
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 24 25 ®iÒu lÖ t¹m thêi cña héi liªn hiÖp... d©n téc, mµ lµ mét vÊn ®Ò x· héi, bao qu¸t tÊt c¶ c¸c n­íc trong ®ã x· héi hiÖn ®¹i ®ang tån t¹i, vµ viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy phô thuéc vµo sù hîp t¸c vÒ mÆt thùc tiÔn vµ vÒ mÆt lý luËn cña c¸c n­íc tiªn tiÕn nhÊt; cao trµo míi hiÖn nay cña giai cÊp c«ng nh©n trong c¸c n­íc c .m¸c c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nhÊt ë ch©u ¢u, trong khi gîi lªn nh÷ng hy väng míi th× ®ång thêi còng nghiªm kh¾c c¶nh c¸o lµ kh«ng ®­îc ®iÒu lÖ t¹m thêi cña Héi Liªn hiÖp t¸i ph¹m nh÷ng sai lÇm cò vµ ®ßi hái ph¶i hîp nhÊt l¹i ngay lËp tøc tÊt c¶ nh÷ng phong trµo ®ang cßn rêi r¹c; c«ng nh©n quèc tÕ13 v× nh÷ng lý do Êy mµ c¸c uû viªn uû ban ký tªn ë d­íi ®©y ®­îc giao phã tiÕn hµnh viÖc nµy theo nghÞ quyÕt cña mét cuéc häp N hËn thÊy r»ng c«ng khai ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 ë héi tr­êng Xanh-M¸c-tin, Lu©n §«n, ®· tiÕn hµnh nh÷ng b­íc cÇn thiÕt ®Ó thµnh lËp Héi sù gi¶i phãng cña giai cÊp c«ng nh©n ph¶i do b¶n th©n giai cÊp liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. c«ng nh©n tù giµnh lÊy; cuéc ®Êu tranh ®Ó gi¶i phãng giai cÊp c«ng nh©n kh«ng ph¶i lµ mét cuéc ®Êu tranh ®Ó giµnh nh÷ng ®Æc Hä tuyªn bè r»ng Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ vµ tÊt c¶ c¸c quyÒn vµ nh÷ng ®éc quyÒn giai cÊp, mµ lµ ®Ó giµnh lÊy nh÷ng ®oµn thÓ vµ mäi c¸ nh©n gia nhËp héi ®Òu thõa nhËn ch©n lý, quyÒn lîi vµ nghÜa vô b×nh ®¼ng vµ ®Ó xo¸ bá mäi sù thèng trÞ giai chÝnh nghÜa vµ ®¹o ®øc lµ c¬ së cho nh÷ng quan hÖ cña hä ®èi víi cÊp; nhau vµ ®èi víi tÊt c¶ mäi ng­êi, kh«ng ph©n biÖt mµu da, tÝn ng­ìng hoÆc d©n téc. t×nh tr¹ng ng­êi lao ®éng bÞ bän n¾m ®éc quyÒn t­ liÖu lao ®éng, tøc lµ nh÷ng nguån sèng, chi phèi vÒ mÆt kinh tÕ, lµ c¬ së Hä coi nghÜa vô cña con ng­êi lµ ph¶i ®ßi quyÒn con ng­êi vµ cña sù n« dÞch d­íi tÊt c¶ mäi h×nh thøc, cña mäi tai häa x· héi, quyÒn c«ng d©n kh«ng nh÷ng cho b¶n th©n m×nh mµ cßn cho bÊt cña t×nh tr¹ng thÊp kÐm vÒ mÆt tinh thÇn vµ lÖ thuéc vÒ mÆt kú ng­êi nµo thùc hiÖn nghÜa vô cña m×nh. Kh«ng cã quyÒn lîi chÝnh trÞ. nµo mµ kh«ng cã nghÜa vô, kh«ng cã nghÜa vô nµo mµ kh«ng cã do ®ã, viÖc gi¶i phãng giai cÊp c«ng nh©n vÒ mÆt kinh tÕ lµ môc quyÒn lîi 14. tiªu vÜ ®¹i mµ bÊt kú phong trµo chÝnh trÞ nµo còng ®Òu ph¶i phôc XuÊt ph¸t tõ tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã, hä ®· th¶o ra b¶n §iÒu lÖ tïng víi t­ c¸ch lµ mét thñ ®o¹n; t¹m thêi cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ nh­ sau: tÊt c¶ mäi cè g¾ng nh»m ®¹t tíi môc tiªu vÜ ®¹i ®ã, cho tíi nay, 1. Héi nµy ®­îc thµnh lËp lµ ®Ó lµm mét trung t©m liªn l¹c vµ ®Òu kh«ng ®em l¹i kÕt qu¶ v× thiÕu sù ®oµn kÕt gi÷a nh÷ng ng­êi hîp t¸c gi÷a c¸c ®oµn thÓ c«ng nh©n hiÖn ®ang tån t¹i ë c¸c n­íc c«ng nh©n thuéc c¸c ngµnh lao ®éng kh¸c nhau trong mçi n­íc vµ kh¸c nhau vµ theo ®uæi cïng mét môc ®Ých, - tøc lµ b¶o vÖ, ph¸t v× kh«ng cã sù liªn minh anh em gi÷a giai cÊp c«ng nh©n c¸c n­íc triÓn vµ gi¶i phãng hoµn toµn giai cÊp c«ng nh©n. kh¸c nhau; 2. Tªn héi lµ Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. gi¶i phãng lao ®éng kh«ng ph¶i lµ mét vÊn ®Ò ®Þa ph­¬ng hay
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 26 27 c.m¸c ®iÒu lÖ t¹m thêi cña héi liªn hiÖp... ®ång trung ­¬ng ph¶i chñ ®éng ®­a ra nh÷ng ®Ò nghÞ víi c¸c ®oµn 3. N¨m 1865 sÏ triÖu tËp ë BØ mét ®¹i héi chung cña c«ng nh©n, thÓ cña c¸c n­íc vµ c¸c ®oµn thÓ ë ®Þa ph­¬ng. gåm c¸c ®¹i biÓu cña tÊt c¶ c¸c tæ chøc c«ng nh©n lóc Êy gia nhËp Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. §¹i héi sÏ tuyªn bè tr­íc ch©u 7. V× sù thµnh c«ng cña phong trµo c«ng nh©n trong mçi n­íc ¢u nh÷ng nguyÖn väng chung cña giai cÊp c«ng nh©n, th«ng qua chØ cã thÓ ®­îc b¶o ®¶m b»ng søc m¹nh cña sù thèng nhÊt vµ sù b¶n ®iÒu lÖ cuèi cïng cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ, th¶o tæ chøc vµ mÆt kh¸c, v× hiÖu qu¶ do Héi ®ång trung ­¬ng quèc tÕ luËn nh÷ng biÖn ph¸p cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng cã kÕt qu¶ cña Héi ®em l¹i phô thuéc phÇn lín vµo viÖc lµ nã sÏ liªn hÖ víi vµi trung vµ sÏ cö ra Héi ®ång trung ­¬ng cña Héi 15. §¹i héi chung sÏ ®­îc t©m cã tÝnh chÊt toµn quèc cña c¸c ®oµn thÓ c«ng nh©n, hay víi triÖu tËp mçi n¨m mét lÇn. nhiÒu ®oµn thÓ nhá vµ ph©n t¸n ë c¸c ®Þa ph­¬ng, cho nªn c¸c héi viªn cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ sÏ ph¶i ®em hÕt mäi cè 4. Héi ®ång trung ­¬ng ®Æt trô së t¹i Lu©n §«n; thµnh phÇn g¾ng cña m×nh ra ®Ó thèng nhÊt c¸c ®oµn thÓ c«ng nh©n ®ang cßn cña héi ®ång gåm cã c«ng nh©n cña c¸c n­íc kh¸c nhau cã ®¹i rêi r¹c cña n­íc hä l¹i thµnh nh÷ng tæ chøc cã tÝnh chÊt toµn quèc diÖn trong Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. Héi ®ång lùa chän do c¸c c¬ quan trung ­¬ng cña c¶ n­íc ®¹i biÓu. DÜ nhiªn, viÖc vËn trong néi bé m×nh c¸c uû viªn phô tr¸ch cÇn thiÕt ®Ó ®iÒu hµnh dông ®iÒu kho¶n cña §iÒu lÖ nµy cßn tuú thuéc vµo nh÷ng ®Æc c¸c c«ng viÖc, cô thÓ lµ: chñ tÞch, thñ quü, tæng th­ ký, th­ ký ®iÓm cña luËt ph¸p ë mçi n­íc vµ kh«ng kÓ lµ nh÷ng ch­íng ng¹i th«ng tÊn chÞu tr¸ch nhiÖm liªn l¹c víi c¸c n­íc kh¸c nhau, v.v.. vÒ mÆt luËt ph¸p nh­ thÕ nµo, mçi ®oµn thÓ ®éc lËp cña ®Þa 5. Trong nh÷ng kú häp hµng n¨m, ®¹i héi sÏ nghe Héi ®ång ph­¬ng ®Òu cã quyÒn liªn hÖ th¼ng víi Héi ®ång trung ­¬ng ë trung ­¬ng b¸o c¸o c«ng khai vÒ ho¹t ®éng trong n¨m cña héi Lu©n §«n. ®ång. Héi ®ång trung ­¬ng, do ®¹i héi bÇu l¹i hµng n¨m, cã quyÒn bæ sung c¸c uû viªn míi cho m×nh. Trong tr­êng hîp cÇn thiÕt cÊp 8. Cho ®Õn kú häp ®¹i héi lÇn thø nhÊt, uû ban ®­îc bÇu ra b¸ch, Héi ®ång trung ­¬ng cã thÓ triÖu tËp ®¹i héi häp tr­íc thêi ngµy 28 th¸ng ChÝn 1864 vµ ho¹t ®éng víi t­ c¸ch lµ Héi ®ång h¹n hµng n¨m ®· quy ®Þnh. trung ­¬ng l©m thêi, sÏ cè g¾ng thiÕt lËp c¸c mèi liªn hÖ gi÷a c¸c tæ chøc c«ng nh©n c¸c n­íc kh¸c nhau, kÕt n¹p c¸c héi viªn ë 6. Héi ®ång trung ­¬ng lµ c¬ quan quèc tÕ, thùc hiÖn mèi liªn V­¬ng quèc liªn hiÖp, tiÕn hµnh nh÷ng b­íc chuÈn bÞ ®Ó triÖu tËp hÖ gi÷a c¸c tæ chøc kh¸c nhau ®ang hîp t¸c ®Ó cho c«ng nh©n mét ®¹i héi chung vµ th¶o luËn víi c¸c héi cã tÝnh chÊt c¶ n­íc vµ cña mçi n­íc ®Òu ®­îc th«ng b¸o th­êng xuyªn vÒ c¸c phong ®Þa ph­¬ng vÒ nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n sÏ ph¶i ®­a ra ®¹i héi Êy. trµo cña giai cÊp hä ë tÊt c¶ c¸c n­íc kh¸c; ®Ó cho c«ng t¸c ®iÒu tra vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn x· héi trong c¸c n­íc kh¸c nhau ë ch©u 9. Mçi héi viªn cña Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ, khi thay ¢u cã thÓ ®­îc tiÕn hµnh ®ång thêi vµ d­íi mét sù chØ ®¹o ®æi chç ë tõ mét n­íc nµy sang mét n­íc kh¸c, ®Òu sÏ ®­îc sù ñng chung; ®Ó cho nh÷ng vÊn ®Ò do mét ®oµn thÓ ®Ò ra, nh­ng l¹i cã hé anh em cña nh÷ng ng­êi c«ng nh©n lµ héi viªn cña Héi. mét ý nghÜa chung, ®Òu ®­îc tÊt c¶ c¸c ®oµn thÓ th¶o luËn; ®Ó khi cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p thùc tiÔn ngay lËp tøc, ch¼ng h¹n 10. C¸c ®oµn thÓ c«ng nh©n gia nhËp Héi liªn hiÖp c«ng nh©n nh­ trong tr­êng hîp x¶y ra nh÷ng cuéc xung ®ét quèc tÕ, th× quèc tÕ, tuy liªn hîp víi nhau trong mét liªn minh kh«ng g× ph¸ nh÷ng ®oµn thÓ tham gia Héi liªn hiÖp ®Òu cã thÓ hµnh ®éng ®ång vì næi cña sù hîp t¸c anh em, nh­ng vÉn gi÷ nguyªn tæ chøc hiÖn thêi vµ ¨n khíp ®­îc. Trong tÊt c¶ mäi tr­êng hîp cÇn thiÕt, Héi nay cña hä.
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 29 28 c.m¸c In theo b¶n in trong cuèn D o C.M¸c viÕt gi÷a nh÷ng ngµy 21 vµ 27 s¸ch th¸ng M­êi 1864 Nguyªn v¨n lµ tiÕng Anh §· in trong cuèn s¸ch nhá "Address and Provisional Rules of the Working Men's International Association, Established September 28, 1864, at a Public Meeting c .m¸c held at St. Martin's Hall, Long Acre, London" xuÊt b¶n t¹i Lu©n §«n th¸ng M­êi mét 1864 dù th¶o NghÞ quyÕt vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn kÕt n¹p c¸c tæ chøc c«ng nh©n vµo Héi Liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ16 I KhuyÕn dô c¸c tæ chøc c«ng nh©n gia nhËp Héi liªn hiÖp mét c¸ch tËp thÓ, dµnh cho hä tù x¸c ®Þnh møc héi phÝ tïy theo kinh phÝ mµ hä cã. II C¸c héi gia nhËp Héi liªn hiÖp ®­îc quyÒn bÇu mçi héi mét ®¹i biÓu vµo Héi ®ång trung ­¬ng; Héi ®ång dµnh cho m×nh quyÒn tiÕp nhËn hoÆc kh«ng nhËn nh÷ng ®¹i biÓu ®ã1*. D o C.M¸c ®­a ra ngµy 22 th¸ng M­êi In theo b¶n ghi trong sæ biªn mét 1864 b¶n cña Tæng héi ®ång cã ®èi §· ®¨ng trªn b¸o "The Bee Hive chiÕu víi b¶n ®¨ng trªn b¸o Newspaper" sè 163, ngµy 26 th¸ng M­êi Nguyªn v¨n lµ tiÕng Anh mét 1864 In b»ng tiÕng Nga lÇn ®Çu _____________________________________________________________________________________________ 1 * Trong bµi t­êng thuËt vÒ phiªn häp cña Héi ®ång ®¨ng trªn b¸o "Bee- Hive Newspaper" sè 163 ngµy 26 th¸ng M­êi mét 1864, nghÞ quyÕt thø hai ®­îc tr×nh bµy nh­ sau: "C¸c héi ë Lu©n §«n gia nhËp Héi liªn hiÖp ®­îc quyÒn bÇu mçi héi mét ®¹i biÓu vµo Héi ®ång trung ­¬ng; Héi ®ång dµnh cho m×nh quyÒn nhËn hay kh«ng nhËn nh÷ng ®¹i biÓu ®ã. Cßn c¸c héi ë ngoµi Lu©n §«n muèn gia nhËp Héi liªn hiÖp th× ®­îc quyÒn bÇu mét héi viªn cña m×nh lµm th«ng tin viªn".
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 30 31 KÝnh göi tæng thèng hîp chóng quèc mü... bè vµ ®· cã mét sù thóc ®Èy ®Çu tiªn ®èi víi cuéc c¸ch m¹ng ch©u ¢u thÕ kû XVIII; khi mµ ë ®óng nh÷ng n¬i Êy thÕ lùc ph¶n c¸ch m¹ng lu«n lu«n khoe khoang mét c¸ch nhÊt qu¸n r»ng nã thñ tiªu ®­îc "nh÷ng t­ t­ëng ®· thèng trÞ trong thêi kú x©y dùng hiÕn ph¸p cò", r»ng "chÕ ®é n« lÖ lµ mét thÓ chÕ tèt ®Ñp, vÒ thùc chÊt lµ mét gi¶i ph¸p duy nhÊt cho vÊn ®Ò lín lao lµ mèi quan hÖ gi÷a t­ c .m¸c b¶n vµ lao ®éng", vµ tr¾ng trîn tuyªn bè quyÒn së h÷u vÒ con ng­êi lµ "hßn ®¸ t¶ng cña ng«i nhµ míi"; - th× lóc ®ã c«ng nh©n kÝnh göi Tæng thèng ch©u ¢u liÒn hiÓu ngay - c¶ tr­íc khi sù bªnh che cuång tÝn cña c¸c giai cÊp bªn trªn ®èi víi nh÷ng phÇn tö liªn minh lµ mét sù hîp chóng quèc mü c¶nh c¸o hung d÷ ®èi víi hä - r»ng sù næi lo¹n cña bän chñ n« sÏ a-bra-ham lin-c«n17 lµ tiÕng chu«ng b¸o ®éng cho mét cuéc chiÕn tranh ch÷ thËp chung cña chÕ ®é së h÷u chèng l¹i lao ®éng, r»ng ®èi víi nh÷ng ng­êi lao ®éng th× ch¼ng nh÷ng vËn mÖnh cña hä, hy väng cña hä Th­a Ngµi, vÒ t­¬ng lai mµ ngay c¶ nh÷ng thµnh qu¶ cña hä trong qu¸ khø còng ®Òu bÞ ®em ra ®¸nh cuéc trong cuéc ®Êu tranh vÜ ®¹i Êy ë Chóng t«i xin chóc mõng nh©n d©n Mü nh©n dÞp Ngµi ®­îc phÝa bªn kia §¹i T©y D­¬ng. V× vËy ë kh¾p n¬i giai cÊp c«ng nh©n tróng cö l¹i víi ®¹i ®a sè phiÕu. ®Òu kiªn tr× chÞu ®ùng nh÷ng sù ®au khæ mµ cuéc khñng ho¶ng NÕu khÈu hiÖu «n hoµ cña Ngµi trong cuéc bÇu cö ®Çu tiªn lµ b«ng19 ® · g©y ra cho hä, hä nhiÖt liÖt ph¶n ®èi cuéc can thiÖp cã chèng l¹i thÕ lùc hïng m¹nh cña c¸c chñ n« th× tiÕng hß reo chiÕn lîi cho chÕ ®é n« lÖ mµ nh÷ng kÎ cã quyÒn lùc ®ang kh¨ng kh¨ng th¾ng cña lÇn Ngµi t¸i cö lµ: tiªu diÖt chÕ ®é n« lÖ. ®ßi thùc hiÖn, - vµ ë phÇn lín c¸c n­íc ch©u ¢u hä ®· ®ãng gãp phÇn x­¬ng m¸u cña m×nh cho sù nghiÖp chÝnh nghÜa. Ngay tõ b­íc ®Çu cña cuéc chiÕn ®Êu khæng lå ë Mü, theo b¶n Chõng nµo c«ng nh©n - lùc l­îng chÝnh trÞ thËt sù ë miÒn B¾c - n¨ng, c«ng nh©n ch©u ¢u ®· c¶m thÊy lµ sè phËn cña giai cÊp hä cßn cho phÐp chÕ ®é n« lÖ lµm nhôc nÒn céng hoµ cña hä, chõng g¾n liÒn víi l¸ cê sao. LÏ nµo cuéc ®Êu tranh giµnh ®Êt ®ai, - cuéc nµo tr­íc mÆt ng­êi da ®en bÞ ng­êi ta mua vµ b¸n mµ kh«ng ®Êu tranh ®· më ®Çu thiªn anh hïng ca ®Çy gian khæ Êy, - l¹i cÇn biÕt ng­êi ®ã cã ®ång ý hay kh«ng, hä cßn hîm hÜnh vÒ c¸i kh«ng ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: liÖu nh÷ng vïng ®Êt ®ai bao la ch­a ®Æc quyÒn cao nhÊt cña ng­êi c«ng nh©n da tr¾ng lµ ®­îc tù b¸n khai ph¸ cã sÏ ®­îc trao cho lao ®éng cña ng­êi di c­ hay kh«ng, m×nh vµ chän cho m×nh mét «ng chñ, th× chõng ®ã hä kh«ng thÓ hay chóng sÏ bÞ lµm « nhôc bëi gãt ch©n cña bän qu¶n n«? ®¹t tíi sù tù do thËt sù cña lao ®éng, còng nh­ kh«ng thÓ ñng hé Khi bän trïm cña 300 000 chñ n« lÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö nh÷ng ng­êi anh em cña m×nh ë ch©u ¢u trong cuéc ®Êu tranh thÕ giíi d¸m ghi ch÷ n« lÖ lªn l¸ cê cña cuéc næi lo¹n vò trang; gi¶i phãng cña hä. Nh­ng nh÷ng ch­íng ng¹i ®ã trªn con ®­êng khi mµ ë ®óng nh÷ng n¬i c¸ch ®©y ch­a ®Çy mét thÕ kû, lÇn ®Çu tiÕn bé giê ®©y ®ang bÞ lµn sãng ®Ém m¸u cña cuéc néi chiÕn tiªn ®· xuÊt hiÖn t­ t­ëng vÒ mét n­íc céng hoµ d©n chñ vÜ ®¹i cuèn tr«i ®i. thèng nhÊt, b¶n Tuyªn ng«n nh©n quyÒn 18 ® Çu tiªn ®· ®­îc tuyªn
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 32 33 c.m¸c KÝnh göi tæng thèng hîp chóng quèc mü... D o C.M¸c viÕt gi÷a nh÷ng ngµy 22 vµ 29 In theo b¶n viÕt tay cña C «ng nh©n ch©u ¢u tin t­ëng s©u s¾c r»ng, gièng nh­ cuéc th¸ng M­êi mét 1864 bøc th­, cã ®èi chiÕu víi chiÕn tranh giµnh ®éc lËp cña Mü ®· më ®Çu kû nguyªn thèng trÞ §· ®¨ng trªn tê "The Bee - Hive Newspaper" b¶n ®¨ng trªn b¸o cña giai cÊp t­ s¶n, cuéc chiÕn tranh cña Mü chèng chÕ ®é n« lÖ sè 169, ngµy 7 th¸ng Giªng 1865 Nguyªn v¨n lµ tiÕng Anh còng sÏ më ®Çu kû nguyªn thèng trÞ cña giai cÊp c«ng nh©n. Hä coi viÖc sè phËn ®· trao cho A-bra-ham Lin-c«n, ng­êi con chÝnh trùc cña giai cÊp c«ng nh©n, c¸i nhiÖm vô ®­a tæ quèc m×nh qua nh÷ng trËn chiÕn ®Êu v« song ®Ó gi¶i phãng chñng téc bÞ n« dÞch vµ ®Ó c¶i t¹o chÕ ®é x· héi lµ mét dÊu hiÖu cña thêi ®¹i s¾p tíi. T hay mÆt Héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ, Héi ®ång trung ­¬ng ®· ký tªn: L ¬ Luy-b¬ - bÝ th­ th«ng tÊn phô tr¸ch liªn l¹c víi Ph¸p, Ph.Røp-chin-xki (Ba Lan), £-min H«n-toãc-p¬ (Ba Lan), G i.B.Bèc-kª, H.I-ung - bÝ th­ th«ng tÊn phô tr¸ch liªn l¹c víi Thôy SÜ, M«-ri-x«, Gioãc-gi¬ U-Uy-le-r¬, Gi.§ª-nu-an, P.Boãc-®a-gi¬, L¬-ru, Ta-lan-®i-ª, Giuèc-®anh, §uy-p«ng, R.Gr©y, §.La-ma, Xª-ta-si, Ph.X«-luy-xt¬-ri, P.An-®o-vran-®i, Gi.B¸c-na-ga-ti, Gi.P.Ph«n-ta-na - bÝ th­ th«ng tÊn phô tr¸ch liªn l¹c víi I-ta-li-a, Gi.L©y-c¬, Gi.B¾c-cli, Gi.Hao-oen, Gi.¤-xboãc- n¬, Gi.§.Xt©y-xbi, Gi.Gr«-xmÝt, G.Õch-ca-ri-ót, Phri- ®rÝch Le-xn¬, V«n-ph¬, C.Cau-b¬, Hen-rÝch B«-le-t¬, Lót-vÝch èt-t«, N.P.Han-xen ( §an M¹ch), C ¸c-l¬ Ph¬- phen-®¬, Ghª-oãc Lèc-n¬, Pª-t¬ Pª-t¸c-xen, C¸c M¸c - bÝ th­ th«ng tÊn phô tr¸ch liªn l¹c víi §øc, A.§Ých, L.V«n-ph¬, Gi. óyt-lèc, Gi.C¸c-t¬, U.Moãc-gan, Uy-li- am §en, Gi«n OÐt-xt¬n, Pi-t¬ Phèc-x¬, R«-bíc S«, Gi«n L«ng-g¬-mÕt, R«-bíc Hen-ri Xai-®¬, Uy-li-am Uèc-li, Bl¾c-mo, R.H¸c-tu-en, U.PÝt-gin, B.L¬-cr¸p, Gi.Ni-a-x¬, Gi.èt-gie-r¬ - chñ tÞch Héi ®ång, U y-li-am R.Cri-m¬ - tæng bÝ th­ danh dù
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 34 35 c .m¸c c .m¸c göi «ng biªn tËp viªn b¸o th­ göi ban biªn tËp b¸o "Beobachter" ë stót-g¸t21 20 "beobachter" T h­a Ngµi, Ngµy 28 th¸ng M­êi mét 1864 1, M«-®e-na Vi-l¸t, M©y-t¬n-len-p¸c, Ha-v¬-xtèc-Hin-l¬ Nhê sù gióp ®ì cña ng­êi ®øng tªn cho m×nh lµ tiÕn sÜ Br«n-n¬ Lu©n §«n ë Br¸t-phoãc, «ng C ¸c-l¬ Blin-®¬ ® · göi cho Ngµi mét bøc th­ do Th­a «ng biªn tËp viªn, «ng C ¸c-l¬ Blin-®¬ viÕt, v× lîi Ých cña «ng C¸c-l¬ Blin-®¬ vµ vÒ «ng C ¸c-l¬ Blin-®¬, trong ®ã ngoµi nh÷ng ®iÒu qu¸i gë kh¸c cã chen §Ò nghÞ «ng cho ®¨ng tµi liÖu cã liªn quan ®Õn «ng C ¸c-l¬ Blin-®¬1* kÌm theo ®©y. vµo c©u nh­ sau: T«i ®· göi b¶n tuyªn bè nµy d­íi cïng mét h×nh thøc nh­ vËy - "ë ®©y t«i kh«ng muèn mang trë l¹i cuéc tranh c·i cò ®· gi¶i quyÕt xong xu«i b»ng nh÷ng sù gi¶i thÝch toµn diÖn vµ l¹i ®­îc ban biªn tËp l«i ra ¸nh s¸ng vÒ tê tøc lµ d­íi d¹ng th­ göi ban biªn tËp b¸o "Beobachter" ë Stót-g¸t - truyÒn ®¬n " §Ò phßng" n h»m chèng P h«-gt¬". cho mét vµi tê b¸o Phæ ®Ó hä ®¨ng vµ t«i ditto2* s Ï tiÕn hµnh nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó ®¨ng tuyªn bè ®ã trªn t ê b¸o §øc ë ®©y, c ho ¤ng ta "kh«ng muèn quay trë l¹i"! §é l­îng biÕt chõng nµo! nªn t«i hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nã. ChØ cÇn nh¾c l¹i b µi cña t«i c hèng Ph«-gt¬22 còng ®ñ ®Ó chøng minh r»ng tÝnh hiÕu danh qu¸ tù tin cña «ng C¸c-l¬ Blin-®¬ lu«n KÝnh chµo «ng lu«n buéc «ng C¸c-l¬ Blin-®¬ ph¶i v­ît ra ngoµi khu«n khæ thuÇn C .M¸c tuý hµi h­íc. Qua tr¶ lêi cña Blin-®¬, Ngµi vµ c¸c ®éc gi¶ cña Ngµi h¼n ph¶i kÕt luËn r»ng nh÷ng lêi buéc téi «ng C¸c-l¬ Blin-®¬ §· ®¨ng trªn b¸o "Der Beobachter" sè 282, trong bµi ®ã, ® · bÞ b¸c bá "b»ng nh÷ng sù gi¶i thÝch toµn diÖn". In theo b¶n in trªn b¸o ngµy 3 th¸ng Ch¹p 1864 Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc N h­ng thËt ra tõ khi bµi viÕt cña t«i ra m¾t b¹n ®äc, tøc lµ suèt bèn n¨m nay, «ng C¸c-l¬ Blin-®¬, mét con ng­êi tá ra th­êng v« cïng say s­a viÕt l¸ch, l¹i k h«ng hÒ d ¸m hÐ r¨ng nöa lêi, cµng _____________________________________________________________________________________________ kh«ng hÒ d¸m "quay trë l¹i cuéc tranh c·i cò" víi "nh÷ng sù gi¶i 1* Xem bµi tiÕp sau ®©y. thÝch toµn diÖn". 2*- còng.
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 36 37 c.m¸c Göi «ng biªn tËp viªn b¸o... lµm chñ bót tê "Neue Deutsche Zeitung"26 ë P hran-phuèc vµ lu«n Tr¸i l¹i, «ng C¸c-l¬ Blin-®¬ l Æng yªn khi bÞ ng­êi ta phØ nhæ lµ lu«n lµ mét chiÕn sÜ ­u tó cña §¶ng c«ng nh©n §øc. Ýt l©u sau khi " kÎ nãi dèi ®ª hÌn" (xem tr.66 vµ 67 bµi cña t«i 2 3). ¤ng C¸c-l¬ néi chiÕn ë Mü bïng næ «ng ®· gia nhËp hµng ngò ph¸i liªn bang. Blin-®¬ ®· nhiÒu lÇn tuyªn bè c«ng khai r»ng «ng ta kh«ng biÕt ai Phri-m«ng ®· mêi «ng ®Õn Xanh-Lu-i; t¹i ®©y «ng vµo qu©n ®éi ® · ra tê truyÒn ®¬n chèng Ph«-gt¬, r»ng "«ng ta hoµn toµn kh«ng tho¹t tiªn gi÷ c­¬ng vÞ ®¹i uý binh ®oµn c«ng binh ®Þa ph­¬ng, dÝnh d¸ng g× ®Õn viÖc Êy" v.v.. Ngoµi ra «ng C¸c-l¬ Blin-®¬ ®· cho sau ®ã lµm trung t¸ ë trung ®oµn ph¸o binh, vµ khi bang MÝt-xu-ri ®¨ng lêi khai cña ng­êi lµm chøng lµ chñ nhµ in P hi-®ª-li-« H«- l¹i cã nguy c¬ bÞ qu©n ®Þch x©m nhËp míi ®©y, «ng ®ét nhiªn nhËn linh-g¬, ® ­îc x¸c nhËn b»ng lêi khai cña ng­êi lµm chøng kh¸c lµ ®­îc lÖnh tæ chøc thµnh lËp trung ®oµn sè 41 lÝnh t×nh nguyÖn thî s¾p ch÷ V i-ª n ãi r»ng tê truyÒn ®¬n kh«ng ph¶i do nhµ in cña MÝt-xu-ri, hiÖn do «ng lµ ®¹i t¸ chØ huy. Tõ Xanh-Lu-i, thñ phñ H«-linh-g¬ in vµ kh«ng ph¶i do «ng C¸c-l¬ Blin-®¬ ®­a ra. Trong cña bang MÝt-xu-ri, n¬i trung ®oµn cã «ng hiÖn ®ang ®ãng qu©n, bµi cña t«i chèng Ph«-gt¬, ®· cã nªu nh÷ng a ffidavits (lêi khai cã V ©y- ®¬-mai-¬ cho biÕt nh­ sau: gi¸ trÞ ngang nh­ dÉn liÖu cã tuyªn thÖ) cña ng­êi thî s¾p ch÷ Phuª-ghe-l¬ vµ cña chÝnh b¶n th©n Vi-ª t r­íc toµ ¸n c¶nh s¸t t¹i "§Ýnh theo ®©y, b¹n sÏ cã mét bµi b¸o c¾t tõ tê " Westliche Post" 27 xuÊt b¶n ë ®©y, trong ®ã c©y bót kÎ c­íp C¸c-l¬ Blin-®¬ l¹i mét lÇn n÷a lªn mÆt quan träng Boi-xt¬-rÝt ë Lu©n §«n; n h÷ng affidavits ®ã ®· chøng minh r»ng kh«ng t­ëng t­îng ®­îc ba hoa nh­ thÓ nh©n danh "nh÷ng ng­êi céng hoµ §øc". chÝnh «ng C¸c-l¬ Blin-®¬ ® · th¶o ra tê truyÒn ®¬n, ®· ®­a in tê ThËt ra c¸i viÖc «ng ta xuyªn t¹c kh¸t väng vµ sù tuyªn truyÒn cña L¸t-xan n h­ truyÒn ®¬n ®ã t¹i nhµ in cña H«-linh-g¬, ®· tù tay söa b¶n in vµ thÕ nµo th× thËt sù ch¼ng ®¸ng cho mäi ng­êi ë ®©y ph¶i bËn t©m: nh÷ng ai ®· r»ng ®Ó b¸c bá nh÷ng sù thËt ®ã, «ng ta ® · b«i ra mét lêi khai ®äc t¸c phÈm cña L¸t-xan th× biÕt r»ng «ng cã th¸ i ®é nh­ thÕ nµo ®èi víi trß c­êi cña Blin-®¬, nh­ng nh÷ng ai kh«ng chÞu khã t×m hiÓu ®«i chót cô thÓ h¬n vÒ sù man, h øa nh©n danh H«-linh-g¬ tr¶ tiÒn thï lao cho lêi khai man tuyªn truyÒn cña ph¸i L¸t-xan th× cã lÏ cã thÓ c¶ tin mµ th¸n phôc "quan niÖm" ®ã vµ sau nµy sÏ ®Ých th©n c¸m ¬n, l õa ng­êi thî in Vi-ª ký vµo ®ã s¸ng suèt vµ "v÷ng vµng" cña nh©n vËt vÜ ®¹i ng­êi xø Ba-®en, kÎ ©m m­u par vµ cuèi cïng göi c¸c giÊy tê gi¶ m¹o do «ng ta xµo x¸o ra ®ã cã excellence1* , vµ héi viªn cña tÊt c¶ c¸c héi bÝ mËt vµ c¸c chÝnh phñ l©m thêi t­¬ng lai nµy; viÖc xÐt ®o¸n «ng ta ch¼ng cã ý nghÜa g×. Thªm vµo ®ã, mäi ng­êi ë ®©y mang ch÷ ký cña Vi-e do chÝnh «ng ta moi ®­îc cho tê hiÖn nay qu¸ bËn bÞu v × nh÷ng viÖc kh¸c nªn kh«ng thÓ quan t©m ®Õn viÖc ph¶n "Allgemeine Zeitung"24 ë A u-xbuèc vµ c¸c b¸o §øc kh¸c ®· chøng ®èi Blin-®¬. N h­ng ë trong n­íc ta th× ch¾c ch¾n lµ nªn ®Ëp thÝch ®¸ng cho th»ng tá sù phÉn né ®Çy tao nh· ®èi víi " sù bÞa ®Æt ®éc ¸c" c ña t«i. hÒ lªn mÆt quan träng nµy, v× thÕ t«i göi cho b¹n bµi b¸o nµy, nã chØ lµ mét mÉu h×nh cña nh÷ng s¸ng t¸c tr­íc ®©y thuéc lo¹i t­¬ng tù cña «ng ta". ¤ng C¸c-l¬ Blin-®¬ bÞ phØ nhæ nh­ vËy ®· im lÆng. V× sao? V× B µi b¸o c¾t tõ tê " Westliche Post" mµ I.V©y-®¬-mai-¬ göi tíi (xem tr.69 bµi cña t«i 25 «ng ta chØ cã thÓ b¸c bá nh÷ng a ffidavits cã nhan ®Ò lµ " Kh¸ng nghÞ cña ph¸i céng hoµ, Lu©n §«n, ngµy d o t«i c«ng bè b»ng nh÷ng p h¶n affidavits, nh­ng lµm nh­ vËy 17 th¸ng ChÝn 1864" v µ lµ b ¶n xuÊt b¶n ë Mü cña "Kh¸ng «ng ta sÏ ph¶i ra tr­íc toµ ¸n Anh quèc ®Çy nguy hiÓm, n¬i mµ nghÞ cña ph¸i céng hoµ" m µ ch¾c ch¾n lµ còng vÉn chÝnh «ng ng­êi ta " kh«ng thÓ ®ïa ®­îc víi nh÷ng vô ¸n h×nh sù". C ¸c-l¬ Blin-®¬ ® ã ®· cïng mét lóc cho ®¨ng trªn tê "Neue B øc th­ kÓ trªn göi tê b¸o cña Ngµi còng chøa ®ùng nh÷ng tin Frankfurter Zeitung" 28 c òng d­íi nhan ®Ò ®ã vµ sau ®ã ®· hoang ®­êng vÒ chiÕn c«ng cña «ng C¸c-l¬ Blin-®¬ ë Mü. §Ó nãi râ chuyÓn cho tê b¸o "Hermann" 2 9 ë L u©n §«n d ­íi d ¹ng in l¹i vÊn ®Ò nµy, xin cho phÐp t«i trÝch mét ®o¹n trong bøc th­ cña cña tê "Neue J .V©y-®¬-mai-¬ mµ t«i võa nhËn ®­îc c¸ch ®©y vµi ngµy, ch¾c ngµi cßn nhí J.V©y-®¬-mai-¬ tr­íc ®©y ®· cïng víi ¤.Luy-ninh
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 38 39 c.m¸c Göi «ng biªn tËp viªn b¸o... 1*- th­îng h¹ng
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 39 38 c.m¸c F rankfurter Zeitung" víi sù cÇn mÉn cña loµi kiÕn vèn cã cña «ng ta. So s¸nh hai b¶n in bµi viÕt cña Blin-®¬ cho thÊy r»ng còng c¸i chÝnh «ng C¸c-l¬ Blin-®¬ tuyªn bè ph¶n kh¸ng ë Phran-phuèc vµ ë Lu©n §«n víi vÎ mÆt ®au buån cña ph¸i Ca-t« céng hoµ chÝnh c .m¸c trùc th× ®ång thêi ë Xanh-Lu-i xa x«i l¹i ®· mÆc søc tu«n ra nh÷ng ®iÒu nh¶m nhÝ ®éc ®Þa nhÊt vµ tr©ng tr¸o hÌn h¹ nhÊt mµ kh«ng chót ng­îng ngïng. So s¸nh hai b¶n in b¶n kh¸ng nghÞ - ë bµn vÒ pru-®«ng ®©y kh«ng thÝch hîp ®Ó lµm viÖc nµy, - ngoµi c¸i ®ã ra sÏ cßn cho 31 (th­ göi gi.b.svai-x¬) ta mét tµi liÖu v« cïng lý thó ®Ó lµm s¸ng tá c¸c ph­¬ng ph¸p nÆn ra nh÷ng bøc th­ th«ng tri, bµi c«ng kÝch, kh¸ng nghÞ, lêi b¸o tr­íc, bµi biÖn hé, lêi kªu gäi, th­ vµ nh÷ng c«ng thøc chÝnh trÞ Lu©n §«n, ngµy 24 th¸ng Giªng 1865 trÞnh träng th©m thuý t­¬ng tù cña Blin-®¬ mµ ng­êi ta rÊt khã T h­a Ngµi, tr¸nh ch¼ng kh¸c nµo khã tr¸nh thuèc viªn cña «ng H«n-lu-©y H«m qua t«i nhËn ®­îc th­ Ngµi, trong ®ã Ngµi yªu cÇu t«i hoÆc khã tr¸nh chÊt chiÕt xuÊt m¹ch nha cña «ng Hèp-ph¬. ®¸nh gi¸ tØ mØ P ru-®«ng. V× kh«ng cã ®ñ th× giê nªn t«i kh«ng thÓ tho¶ m·n ®iÒu mong muèn cña Ngµi. H¬n n÷a, ë ®©y t«i kh«ng c ã T«i hoµn toµn kh«ng cã ý ®Þnh nãi râ tÇm quan träng cña nh©n s½n trong tay mét t ¸c phÈm nµo cña «ng ta c¶. Tuy vËy, ®Ó tá râ vËt nh­ L ¸t-xan vµ khuynh h­íng thùc sù cña sù tuyªn truyÒn t«i s½n sµng ®¸p øng mong muèn cña Ngµi, t«i còng xin viÕt víi cña «ng ®Ó gi¶i thÝch cho anh chµng M¸t-di-ni-Xca-pen 1* kú côc mÊy dßng sau ®©y. Sau ®ã Ngµi sÏ cã thÓ bæ sung, viÕt thªm vµo, nµy, con ng­êi mµ ®»ng sau anh ta ch¼ng cã g× hÕt ngoµi c¸i bãng rót ng¾n bít, - tãm l¹i cã thÓ lµm g× th× tuú ý Ngµi 1*. cña chÝnh anh ta. Tr¸i l¹i t«i tin ch¾c r»ng khi «ng C ¸c-l¬ Blin-®¬ ® · hËn con s­ tö chÕt, «ng ta chØ lµm c¸i thiªn chøc mµ b¶n chÊt T«i kh«ng nhí nh÷ng thö nghiÖm ®Çu tiªn cña Pru-®«ng n÷a. cña «ng ta vµ £-dèp phó cho «ng ta 30 mµ th«i. T¸c phÈm cã tÝnh chÊt häc trß cña «ng ta vÒ "Ng«n ng÷ thÕ giíi"32 c høng tá r»ng «ng ta ®· d¸m liÒu lÜnh ®i vµo nh÷ng vÊn ®Ò mµ N gµy 28 th¸ng M­êi mét 1864 C ¸c M¸c thËm chÝ «ng ta kh«ng cã c¶ ®Õn nh÷ng kiÕn thøc s¬ ®¼ng nhÊt ®Ó 1, M«-®en-na Vi-l¸t M©y-t¬-len-p¸c, gi¶i quyÕt. L u©n §«n §· ®¨ng trªn b¸o "Nordstern" sè 287, I n theo b¶n do vî M¸c lµ T¸c phÈm ®Çu tiªn cña «ng ta: "Së h÷u lµ g×?"33 r â rµng lµ t¸c ngµy 10 th¸ng Ch¹p 1864 Gien-ni M¸c sao l¹i tõ b¶n phÈm kh¸ nhÊt cña «ng ta. Nã lµ mét t¸c phÈm ®¸nh dÊu thêi th¶o vµ ®· ®­îc t¸c gi¶ söa ®¹i, nÕu kh«ng ph¶i v× tÝnh chÊt míi mÎ trong néi dung cña nã, l¹i th× Ýt ra còng lµ v× c¸ch nãi c¸i cò theo lèi míi vµ t¸o b¹o. Nguyªn v¨n lµ tiÕng §øc _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ 1* Trªn b¸o "Nordstern" thay cho c¸c ch÷ "einem grotesken Mazzini - Scapin" lµ c¸c 1 * Chóng t«i cho r»ng tèt h¬n c¶ lµ ®¨ng bøc th­ kh«ng söa ®i chót nµo. (Chó thÝch ch÷ "einem grotesken Clown" (anh chµng hÒ kú côc). cña ban biªn tËp b¸o "Ng­êi d©n chñ x· héi").
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 40 41 c.m¸c Bµn vÒ pru-®«ng p amphlet"1* vµ h¬n n÷a chØ lµ mét sù ¨ n c¾p tõ ®Çu ®Õn cuèi. Tuy N h÷ng t¸c phÈm cña nh÷ng ng­êi x· héi chñ nghÜa vµ céng s¶n chñ vËy, c¸i tËp v¨n p hØ b¸ng loµi ng­êi ® ã vÉn g©y ®­îc mét Ên t­îng nghÜa Ph¸p mµ «ng ta ®· biÕt, cè nhiªn ch¼ng nh÷ng ®· phª ph¸n m¹nh mÏ biÕt bao!. "propriÐtÐ"1* vÒ nhiÒu mÆt, mµ cßn "xo¸ bá" nã mét c¸ch kh«ng t­ëng. Víi quyÓn s¸ch nµy, nÕu ®em Pru-®«ng so víi Xanh-Xi- NÕu t«i cã s½n trong tay quyÓn s¸ch cña Pru-®«ng th× t«i dÔ m«ng vµ Phu-ri-ª th× còng gÇn gièng nh­ ®em Phoi-¬-b¾c so víi dµng lÊy vµi vÝ dô ®Ó v¹ch râ c¸ch viÕt ®Çu tiªn cña «ng ta. Trong Hª-ghen. So víi Hª-ghen th× Phoi-¬-b¾c thËt lµ nghÌo nµn. ThÕ nh÷ng ®o¹n mµ b¶n th©n «ng ta coi lµ quan träng nhÊt «ng ta ®· nh­ng, sau Hª-ghen, Phoi-¬-b¾c ®· ®¸nh dÊu mét thêi ®¹i, bëi v× ta b¾t ch­íc c¸ch Can-t¬ gi¶i thÝch n h÷ng nguyªn lý m©u thuÉn ®· ®­a lªn hµng ®Çu nh÷ng ®iÓm mµ ý thøc Thiªn chóa gi¸o lÊy nhau - C an-t¬ lóc ®ã lµ nhµ triÕt häc §øc duy nhÊt mµ «ng ta ®· lµm khã chÞu, nh­ng l¹i lµ quan ®iÓm quan träng cho sù thµnh c«ng biÕt ®­îc qua c¸c b¶n dÞch - vµ t¹o ra mét Ên t­îng m¹nh mÏ cña sù phª ph¸n, nh÷ng ®iÓm mµ Hª-ghen ®· ®Ó l¹i trong mét phª r»ng, ®èi víi «ng ta còng nh­ ®èi víi Can-t¬, viÖc gi¶i quyÕt ph¸n, nh÷ng ®iÓm mµ Hª-ghen ®· ®Ó l¹i trong mét clair-obscur 2* nh÷ng nguyªn lý m©u thuÉn lµ mét viÖc "ë phÝa bªn kia" c ña lý tÝnh nh©n lo¹i, nghÜa lµ ®èi víi lý tÝnh cña b¶n th©n «ng ta, th× thÇn bÝ. T¸c phÈm Êy cña Pru-®«ng cßn cã mét thÓ v¨n r¾n ch¾c nh­ b¾p viÖc ®ã vÉn lµ mét viÖc kh«ng râ rµng. thÞt - nÕu t«i cã thÓ nãi ®­îc nh­ thÕ. Vµ t«i coi thÓ v¨n Êy lµ ­u MÆc dÇu tÊt c¶ tinh thÇn cùc kú c¸ch m¹ng bÒ ngoµi, ngay ®iÓm chñ yÕu cña t¸c phÈm. Ng­êi ta thÊy r»ng ngay c¶ nh÷ng trong t¸c phÈm " Së h÷u lµ g×?" còng ®· béc lé mét m©u thuÉn lµ: ®o¹n Pru-®«ng chØ nãi l¹i nh÷ng ®iÒu ®· cò, ®èi víi «ng ta ®ã còng mét mÆt, Pru-®«ng phª ph¸n x· héi theo quan ®iÓm vµ th«ng qua lµ mét ph¸t hiÖn ®éc lËp; nh÷ng ®iÒu «ng ta nãi ®Òu lµ míi mÎ ®èi cÆp m¾t cña ng­êi tiÓu n«ng (vÒ sau lµ cña p etit bourgeois 2*) Ph¸p, víi b¶n th©n «ng ta vµ «ng ta còng cho lµ nh­ thÕ. C¸i th¸i ®é l¸o nh­ng mÆt kh¸c, «ng ta l¹i øng dông vµo x· héi c¸i th­íc ®o mµ x­îc th¸ch thøc khi «ng ta x©m ph¹m ®Õn "®Êng thiªng liªng tèi «ng ta m­în cña nh÷ng ng­êi x· héi chñ nghÜa. cao" cña khoa kinh tÕ chÝnh trÞ, nh÷ng nghÞch lý hãm hØnh mµ «ng ChÝnh ngay b¶n th©n nhan ®Ò còng ®· nãi lªn sù thiÕu sãt ta dïng ®Ó chÕ giÔu c¸i lý tÝnh tÇm th­êng cña giai cÊp t­ s¶n, sù cña quyÓn s¸ch. VÊn ®Ò ®­îc ®Æt ra mét c¸ch sai lÇm ®Õn møc phª ph¸n kÞch liÖt, sù ch©m biÕm chua ch¸t, t×nh c¶m phÉn né s©u ng­êi ta kh«ng thÓ gi¶i ®¸p mét c¸ch ®óng ®¾n ®­îc. " Quan hÖ s¾c vµ ch©n thµnh, lé ra ë ®©y ®ã, chèng l¹i sù ®ª tiÖn cña c¸i hiÖn së h÷u" cæ ®¹i ® · bÞ quan hÖ së h÷u p hong kiÕn tiªu diÖt, vµ tån, lßng tin t­ëng c¸ch m¹ng, - víi tÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã, quyÒn "Së quan hÖ së h÷u phong kiÕn th× bÞ quan hÖ së h÷u " t­ s¶n" t iªu h÷u lµ g×?" ®· kÝch ®éng m¹nh c¸c b¹n ®äc vµ ®· g©y ra mét Ên diÖt. Nh­ vËy, chÝnh lÞch sö ®· phª ph¸n n h÷ng quan hÖ së h÷u t­îng m¹nh mÏ ngay tõ khi quyÓn s¸ch míi ra ®êi. Trong lÞch sö cã ® · qua. C¸i mµ vÒ thùc chÊt «ng Pru-®«ng muèn nãi ®Õn lµ chÕ tÝnh chÊt khoa häc chÆt chÏ cña khoa kinh tÕ chÝnh trÞ, quyÓn s¸ch ®é së h÷u hiÖn tån, c hÕ ®é së h÷u t­ s¶n hiÖn ®¹i. § èi víi c©u Êy vÞ tÊt lµ ®¸ng ®­îc nh¾c ®Õn. Nh­ng nh÷ng quyÓn s¸ch giËt g©n hái: së h÷u Êy lµ g×, ng­êi ta chØ cã thÓ tr¶ lêi b»ng mét sù ph©n nh­ thÕ ®Òu cã vai trß cña chóng trong khoa häc, còng nh­ trong tÝch phª ph¸n cña " khoa kinh tÕ chÝnh trÞ", m«n häc nµy bao qu¸t v¨n häc. H·y lÊy quyÓn "Bµn vÒ d©n sè"34 cña Man-tót lµm tû dô. toµn bé n h÷ng quan hÖ së h÷u Êy, kh«ng ph¶i trong biÓu hiÖn Trong lÇn xuÊt b¶n ®Çu tiªn, ®ã ch¼ng qua chØ lµ mét "sensational _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ 1*- "chÕ ®é së h÷u" 1 *- "cuèn s¸ch ®¶ kÝch giËt g©n" 2*- tr¹ng th¸i nöa tèi nöa s¸ng 2 *- ng­êi tiÓu t­ s¶n
nguon tai.lieu . vn
Chính trị học Báo chí - Truyền thông Xã hội học Giáo dục học Tâm lý học Lịch sử - Văn hoá Triết học Ngôn ngữ học Thư viện thông tin Văn học nước ngoài Ngư nghiệp Hành chính - Pháp luật Địa lý - Địa danh Văn học Việt nam Lịch sử Đảng CNXH - KH Tư Tưởng HCM Ngụ ngôn - Cổ tích Ca dao - Tục ngữ Hoá học Sinh học Y khoa - Dược Kinh tế học