Xem mẫu

  1. Tổng thống Obama nhận giải Nobel Hòa Bình Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama, hôm 10-12 đã đến thủ đô Oslo c ủa Na Uy nh ận giải thưởng Nobel Hòa Bình năm 2009. Tại buổi lễ trao gi ải này, ông đã đ ọc m ột bài diễn văn được nhiều người chú ý. Phát biểu khi nhận giải Nobel Hòa Bình, Tổng thống Barack Obama đã dành ph ần đ ầu trong bài diễn văn để nói đến chiến tranh. Ngay sau những lời cảm ơn và thừa nhận m ột cách khiêm t ốn là còn có nh ững ng ười khác xứng đáng hơn để nhận giải thưởng Nobel Hòa Bình. Tổng thống Hoa Kỳ nhắc lại vai trò tổng tư lệnh của đ ất n ước đang ti ến hành hai cuộc chiến, một cuộc chiến đang bước vào giai đoạn kết thúc, và m ột cuộc chiến mà Hoa Kỳ cùng với 43 quốc gia khác, trong đó có Na Uy, n ước mà ông đang đ ến nh ận giải Nobel Hòa Bình cùng tham chiến cuộc chiến Afghanistan. Chiến trường Afghanistan là nơi mà chỉ chín hôm trước khi đến nhận gi ải th ưởng Nobel Hòa Bình, tổng thống Barack Obama, công bố tăng viện thêm 30 ngàn quân. Tại buổi lễ nhận giải thưởng, người đứng đầu nước Mỹ nhắc lại chính nghĩa c ủa một cuộc chiến. Tổng thống Barack Obama nhắc lại là m ột phong trào b ất b ạo đ ộng đã không có thể ngăn chặn bước tiến của quân đội Hitler. Ông cho rằng th ương th ảo cũng không thể thuyết phục các thủ lĩnh Al-Qaeda buông súng bắn giết. Để minh họa cho điều vừa nói, tổng thống Hoa Kỳ nêu ra nh ững tr ường h ợp c ần ph ải chiến đấu như trong tình huống tự vệ, ra tay giúp đỡ một đất nước đang b ị xâm lăng, hoặc vì lý do nhân đạo như khi dân chúng của một quốc gia bị chính phủ n ước đó tàn sát, hay là một cuộc nội chiến đe dọa cả một khu vực. Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama cũng phát biểu một cách thẳng thắn về cái giá phải trả của chiến tranh. Ông thừa nhận trách nhiệm về biện pháp tăng c ường thêm quân tại chiến trường xa xôi Afghanistan. Theo ông thì những binh sĩ tham chi ến s ẽ ra tay bắn chết người khác, và có người sẽ phải hy sinh trên chiến trường. Ngoài việc phải tiến hành chiến tranh, tổng thống Barack Obama nh ấn m ạnh đ ến những giải pháp có thể thay thế khác quan trọng hơn như các n ổ lực ngo ại giao và cấm vận khi đối phó với những quốc gia đang có những thách th ức yêu c ầu c ủa c ộng đồng quốc tế hãy ngưng tham vọng hạt nhân c ủa họ lại nh ư Iran hay B ắc Hàn, ho ặc những quốc gia đối xử thô bạo với người dân c ủa họ như Sudan, Congo, hay Mi ến Điện.
  2. Theo tổng thống Barack Obama thì chúng ta có thể thông hiểu r ằng chi ến tranh s ẽ còn đó, nhưng chúng ta luôn nổ lực vì hòa bình. Tổng thống Barack Obama kêu gọi chính quyền các quốc gia cần phải bảo đảm những quyền căn bản cho người dân của họ, cũng như tạo cho người dân cơ hội và an sinh xã hội. Theo tổng thống Hoa Kỳ thì hòa bình đích th ực không ch ỉ là h ết ph ải s ống trong sợ sệt mà còn không phải lo toan thiếu thốn n ữa. N ền hòa bình th ực s ự là công b ằng và cơ hội. Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đã chính thức nh ận Giải Nobel Hòa Bình tại một buổi lễ tổ chức ở thành phố Oslo của Na-Uy. Đặc phái viên đài VOA tại Tòa Bạch Ốc Paula Wolfson tường trình rằng nhà lãnh đạo Mỹ đã dành nhi ều thì gi ờ để nói đến các điều kiện đã đẩy các quốc gia đến chiến tranh, và d ẫn h ọ đ ến chỗ mưu tìm hòa bình. Tại một buổi lễ mang nhiều dấu ấn của truyền thống, Tổng thống Barack Obama đã gia nhập hàng ngũ các khôi nguyên Giải Nobel. Phát biểu trước một cử tọa gồm nhiều thân hào nhân sỹ tề tựu tại Tòa thị chính thành phố Oslo, nhà lãnh đạo Mỹ nói ông nhận thức rất rõ về cuộc tranh lu ận xoay quanh s ự chọn lựa của Ủy ban Nobel. Tổng Thống Obama nói: “Tôi nghĩ một phần là do tôi ch ỉ m ới ở giai đo ạn kh ởi đ ầu, chứ không phải ở giai đoạn kết thúc của những công việc của mình trên sân kh ấu th ế giới.” Nhà lãnh đạo Mỹ nói vấn đề sâu xa nhất liên quan tới những ý ki ến v ề sự ch ọn l ựa giải Nobel hòa bình năm nay là sự kiện ông là lãnh đạo c ủa m ột qu ốc gia đang ti ến cuộc chiến hành hai tranh. Tổng thống Obama: “Tôi đến đây với nhận thức bén nhạy về cái giá phải trả cho cuộc tranh chấp vũ trang, và mang trong tâm tư những nghi vấn phức tạp v ề sự liên quan giữa chiến tranh và hòa bình, và về nỗ lực của chúng ta để thay thế chiến tranh bằng hòa bình.” Bài diễn văn của ông Obama tại Oslo dài gấp đôi bài diễn nhậm ch ức T ổng th ống c ủa sắc ông, và mang thái uyên bác. Ông nhắc đến Khôi nguyên Giải Nobel Hòa Bình năm 1964, m ục sư người Mỹ Martin Luther King Jr, một nhân vật cổ vũ cho bất bạo động. Tổng th ống Obama nói ông tin vào bất bạo động, nhưng không phải lúc nào ý niệm này cũng có th ể h ữu hi ệu. Tổng thống Obama: “Một phong trào bất bạo động không thể chặn được bước ti ến của các lực lượng quân sự của Hitler. Các cuộc thương thuyết không thể thuyết ph ục các thủ lãnh al-Qaida buông vũ khí. Khi nói rằng đôi khi vũ l ực là đi ều c ần thi ết không
  3. phải để người ta cay đắng, mà là để thừa nhận lịch sử, th ừa nhận nh ững b ất toàn c ủa người những hữu hạn của con và lý trí.” Chỉ cách đây mới vài ngày, Tổng thống Obama đã hạ lệnh đ ưa thêm 30.000 binh sĩ M ỹ sang Afghanistan. Nhận thức rõ sự trùng hợp trớ trêu ấy, nhà lãnh đạo Mỹ tập trung vào những ý niệm về “chiến tranh hợp lý”, và “hòa bình v ững b ền.” Tổng thống Obama nói: “Chúng ta phải khởi sự bằng cách th ừa nhận th ực t ế khó khăn rằng chúng ta sẽ không loại trừ được các cuộc tranh chấp bạo động trong thời đại c ủa chúng ta. Sẽ có những lúc các quốc gia, hoặc bằng hành động đơn phương ho ặc sát cánh với các nước khác, sẽ thấy rằng sử dụng bạo lực không những là đi ều c ần thi ết thể được biện về mặt đạo đức.” mà còn có minh Nhà lãnh đạo Hoa Kỳ nói hòa bình phải là m ột đi ều gì còn h ơn là tình tr ạng không có tranh chấp quân sự, nó phải đưa đến việc hậu thuẫn cho các định chế vững m ạnh, cho nhân quyền và quyền không bị thiếu thốn các nhu c ầu c ơ bản. T ổng th ống Obama còn nhắc đến một điều trọng nữa. quan khác Ông cho biết: “Tôi không tin rằng chúng ta sẽ có đủ ý chí, quyết tâm ho ặc s ức b ền b ỉ để có thể hoàn tất công tác này nếu không có một đi ều kiện khác, đó là sự m ở r ộng của suy tưởng của chúng ta về phương diện đạo đức, một xác quyết rằng đạo đ ức là một điều gì đó không thể giảm thiểu, điều mà tất cả chúng ta đều cùng chia xẻ.” Khi loan báo sự chọn lựa của mình cho Giải Nobel Hòa Bình năm 2009, Ủy ban Nobel đã vinh danh các nỗ lực của Tổng thống Hoa Kỳ trong c ố g ắng c ủng c ố n ền ngo ại giao và quan hệ hợp tác quốc tế. Ủy ban Nobel nói Tổng thống Obama đã thu hút trí tưởng tượng của thế giới với thông điệp hy vọng c ủa ông. Các cuộc thăm dò công luận tại Hoa Kỳ cho thấy là nhi ều người M ỹ tin r ằng vinh d ự mà Ủy ban Nobel dành cho ông Barack Obama đã đến quá sớm. Bên ngoài Viện Nobel, một nhóm người Na-Uy dường như cũng có cùng chung ý ki ến. Họ giơ cao một biểu ngữ màu vàng trên đó có ghi hàng chữ: “Obama, ông đã đo ạt Gi ải Nobel Hòa Bình, bây giờ ông hãy chứng tỏ là xứng đáng với giải này!” Nobel Hoà bình cho Obama: "Vinh danh" lời hứa hơn hành động? Đối với một trong những tổng thống trẻ nh ất nước Mỹ, tại v ị ch ưa đ ầy 9 tháng, và mới chỉ được có 12 ngày trước h ạn chót đ ề cử cho gi ải Nobel vào tháng 2 vừa qua, thì giải Nobel Hoà bình quả là một bất ngờ lớn. Việc trao giải thưởng Nobel Hoà bình cho Tổng thống Barack Obama đã gây b ất ng ờ cho ngay cả Washington, khi nhận được tin vui vẫn còn chìm trong gi ấc ng ủ, trong bóng tối. Vậy Obama giành chiến thắng vì điều gì?
  4. Theo đánh giá của các chuyên gia, giải thưởng có vẻ như “vinh danh” l ời h ứa h ơn là hành động. Cho đến nay, Obama vẫn chưa có giây phút chiến thắng nổi b ật nào. Giống như hầu hết mọi tổng thống trong năm đầu tiên t ại nhi ệm, b ản báo cáo trong chương trình nghị sự đầy tham vọng của Obama vẫn “chưa hoàn thành”. Ông đã cấm các biện pháp thẩm vấn hà khắc đối với các nghi phạm kh ủng b ố. Ông cũng hứa sẽ đóng cửa nhà tù quân sự gây tranh cãi của Mỹ ở Vịnh Guantanamo, Cuba, nhưng nhiệm vụ này không dễ dàng gì, khiến ông có thể phải bỏ lỡ m ất h ạn chót vào tháng 1/2010 của chính mình. Ông cho biết sẽ kết thúc cuộc chiến Iraq nhưng lại gi ảm ti ến đ ộ rút quân M ỹ xu ống đôi chút. Trong khi đó, ông vướng vào một cuộc chiến thứ hai v ới th ế gi ới H ồi giáo, ở Afghanistan, và đang nghiêm túc xem xét dốc toàn lực cho cuộc chiến này. Ông cũng đã có nhiều nỗ lực mới để hoà giải giữa Israel và người Palestine. Nh ưng cho đến nay vẫn có rất ít sự hợp tác từ phía Israel lẫn Palestine. Chính quyền của ông đang đối thoại với các đối thủ c ủa Mỹ, nh ư Iran, Tri ều Tiên và Cuba. Nhưng cũng chưa có gì nhiều để chứng tỏ cả. Ông nói muốn một thế giới phi hạt nhân. Nhưng đó ch ỉ là m ột tham v ọng trong bài phát biểu ở Prague hồi tháng 4 của ông. Còn một tham vọng nữa là n ối “tình thân” giữa các quốc gia còn đang lưỡng lự với các nhà l ập pháp M ỹ vào trong m ột “m ớ” thoả thuận, hiệp ước cần thiết. Ông cam kết sẽ đi đầu trong cuộc chiến chống lại sự biến đ ổi khí hậu. Nh ưng n ước Mỹ có vẻ như sẽ phải bước vào các cuộc thương lượng quan trọng của quốc tế về biến đổi khí hậu tại Copenhagen vào tháng 12 tới với dự lu ật đ ược Obama ủng h ộ vẫn còn bị ngăn cản. Và còn về uy tín toàn cầu của Obama? Dường như nó đã bị “giáng đòn” đúng một tu ần trước, khi chuyến đi vượt Đại Tây Dương của ông nhằm giúp Chicago đăng cai Olympic 2016 đã bị từ chối ngay từ vòng ngoài. Theo đánh giá của nhiều người, với Uỷ ban Nobel, chỉ cần thay đổi gi ọng đi ệu t ừ Washington tới phần còn lại của thế giới dường như đã là đ ủ. Obama đã giành đ ược nhiều chú ý cho bài phát biểu của ông ở Cairo, khi chìa bàn tay của nước Mỹ tới người Hồi giáo trên thế giới. Những nhận xét của ông ở Đ ại h ội đ ồng LHQ tháng tr ước đã đưa ra được những “dấu mốc mới” cho cách Mỹ “làm việc” cùng thế giới. Nhưng… Phụ tá của Obama dường như cũng ngạc nhiên như mọi người, thậm chí còn không biết ông được đề cử cùng với một con số kỷ lục 204 người khác. Tổng thống Obama bị đánh thức bởi tin tức được đăng tải khoảng một giờ sau khi U ỷ ban Nobel công b ố kết quả. Các phụ tá sau đó khẩn trương chuẩn bị cho ra tuyên bố.
  5. Giải thưởng cũng không hẳn là một dấu cộng lớn cho Obama trên chính tr ường đ ược đánh giá là khá “xảo quyệt” của Mỹ. Obama giành chiến thắng trong cuộc chạy đua năm ngoái m ột ph ần b ởi các c ử tri, v ốn lo lắng cho hình ảnh méo mó của n ước Mỹ ở n ước ngoài, b ị hấp dẫn b ởi l ời h ứa v ề một khởi đầu mới của ông. Phe Cộng hoà, những người ch ỉ trích Obama quá n ổi ti ếng và quá thiếu hành động, lập tức nắm lấy “cơ hội trao giải” lần này để c ố gắng “dìm” ông xuống đôi chút. Ví dụ, Chủ tịch Uỷ ban quốc gia đảng Cộng hoà Michael Steele cho bi ết: “Th ật không may là quyền lực như một ngôi sao của tổng thống lại to ả sáng h ơn nh ững ng ười đã cống hiến không biết mệt mỏi để đạt được những thành tựu thực sự”. Nhiều người còn cho rằng, giải thưởng có thể là một “cái tát” đối với người ti ền nhiệm của Obama. Bởi cựu Tổng thống George W. Bush bị hầu hết thế gi ới "sỉ vả" bởi chính sách ngoại giao “cao bồi” của ông, bởi cuộc chiến ở Iraq, b ởi thái đ ộ “ph ớt lờ” trước sự ấm lên của toàn cầu. Và nên nhớ rằng giải Nobel từ lâu có truyền thống vinh danh cho những gì là khát vọng của Uỷ ban Nobel hơn là thành tựu của người đo ạt gi ải, ví d ụ cho hoà bình Trung Đông hay một Nam Phi tốt đẹp hơn. Trong một số trường hợp, gi ải th ưởng được trao để khuyến khích những ai nhận giải, để thấy đó như là đ ộng l ực c ố g ắng vào những thời điểm khó khăn. Chủ tịch Uỷ ban Nobel Thorbjoern Jagland đã nói rất nhiều như thế. “Một số người nói và tôi hiểu điều họ nói, giải thưởng (cho Obama) là quá sớm? Quá s ớm?”, ông cho biết trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn AP. “Ồ, khi đó tôi sẽ nói có thể sẽ quá muộn để phản ứng trong ba năm từ giờ trở đi. Gi ờ đã đ ến lúc chúng ta, t ất c ả chúng ta, có cơ hội để phản ứng”. Obama chắc chắn hiểu những thách thức ông phải đối mặt khó có thể gi ải quyết một sớm một chiều. “Sẽ không dễ dàng gì”, đó là câu ông thường nói khi đ ề ra các nhi ệm vụ cho nước Mỹ. Và dường như Uỷ ban Nobel đã táo bạo hi vọng rằng cuối cùng Obama sẽ “t ạo” ra được một bản báo cáo xứng đáng với giải thưởng họ đã trao cho ông. Tổng thống Mỹ Barack Obama giành giải Nobel Hòa bình năm nay nh ờ nh ững nỗ lực xuất sắc về ngoại giao. Ủy ban Nobel cho biết Obama được trao giải nhờ "những nỗ lực xuất sắc nhằm c ủng cố ngoại giao quốc tế và hợp tác giữa các dân tộc".
  6. Là tổng thống gốc Phi đầu tiên của Mỹ, Obama đã kêu gọi gi ải giáp vũ khí và n ỗ l ực tái khởi động tiến trình hòa bình ở Trung Đông bị bế tắc, k ể t ừ khi lên n ắm quy ền h ồi tháng giêng. "Hiếm khi một người như Obama có thể thu hút được sự chú ý c ủa công chúng th ế giới và mang đến niềm hy vọng cho dân chúng nước ông về m ột t ương lai t ốt đ ẹp hơn", Reuters dẫn lời ủy ban trao giải Nobel cho biết. Giải thưởng được công bố khi Obama nhậm chức chưa đầy 9 tháng. Dù đ ặt ra nhi ều mục tiêu đầy tham vọng, Obama vẫn chưa đạt được b ước ti ến đ ột phá nào v ề v ấn đ ề Trung Đông hay chương trình hạt nhân của Iran. Ông cũng đang đối mặt với những lựa chọn khó khăn trong xử lý cuộc chiến ở Afghanistan. Tháng trước, Obama chủ trì một cuộc gặp gỡ lịch sử tại Hội đ ồng B ảo an Liên H ợp Quốc, trong đó, các bên nhất trí thông qua m ột ngh ị quyết do M ỹ so ạn th ảo, kêu g ọi các quốc gia sở hữu hạt nhân cắt giảm kho vũ khí nguyên tử. Chuyên gia đàm phán hòa bình của Palestine Saeb Erekat hoan nghênh giải thưởng dành cho Obama và bày tỏ hy vọng rằng "ông có thể mang lại hòa bình cho Trung Đông". Cựu tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev, từng đoạt gi ải Nobel Hòa bình, t ỏ ra vui mừng trước thông tin này và nói rằng Obama đã đem lại hy vọng cho thế giới. Đây không phải là lần đầu tiên một nhà lãnh đạo Mỹ thuộc phe Dân ch ủ giành gi ải thưởng cao quý này. Trước Obama, cựu phó tổng thống Al Gore được trao giải thưởng năm 2007 cùng cơ quan về khí hậu của Liên Hợp Quốc; cựu tổng thống Jimmy Carter giành giải năm 2002. Theo BBC, ông chủ Nhà Trắng đã vượt lên trên số lượng kỷ lục 204 đ ề c ử đ ể giành giải năm nay. Phần thưởng dành cho ông là m ột huy ch ương vàng, m ột t ấm b ằng chứng nhận và 1,4 triệu USD. Giải thưởng sẽ được trao ở Oslo, NaUy, vào tháng 12. Tổng thống Mỹ Barack Obama đã giành giải Nobel Hòa bình năm 2009. Ủy ban Nobel nói ông được tặng thưởng vì "n ỗ lực phi th ường nhằm c ủng c ố ngo ại giao quốc tế và hợp tác giữa các dân tộc". Ủy ban nêu bật cố gắng của ông Obama c ủng c ố các tổ ch ức qu ốc t ế và thúc đ ẩy gi ải giáp hạt nhân. Năm nay có kỷ lục là có tới 205 đề cử cho giải thưởng. Thủ tướng Zimbabwe và m ột nhà bất đồng chính kiến Trung Quốc, ông Hồ Giai, cũng được xem là ứng viên. Người chiến thắng - do ủy ban năm người chọn - được tặng một huy chương vàng, bằng chứng nhận và 10 triệu kronor Thụy Điển (1.4 triệu đôla Mỹ).
  7. Ủy ban Na Uy phát biểu khi loan báo giải thưởng: "Obama khi làm t ổng th ống đã t ạo ra không khí mới trong chính trị quốc tế." "Ngoại giao đa phương đã lấy lại vị trí trung tâm, nhấn m ạnh vai trò mà Liên Hi ệp Quốc và các tổ chức quốc tế khác có thể đóng góp." "Đối thoại và thương thuyết được ưa chuộng như công cụ để giải quyết những xung đột quốc tế khó khăn nhất." "Viễn cảnh một thế giới không có vũ khí hạt nhân đã mạnh mẽ kích thích thương lượng kiểm soát vũ khí và giải giáp." "Nhờ động thái của Obama, Hoa Kỳ nay đóng vai trò xây d ựng h ơn đ ể đ ối phó các thách thức khí hậu lớn mà thế giới đối mặt." Ủy ban nói thêm trong thông cáo: "Dân chủ và nhân quyền sẽ được củng cố." "Rất hiếm khi lại có một nhân vật như Obama thu hút chú ý c ủa thế gi ới và cho người dân hy vọng có tương lai tốt hơn." "Ngoại giao của ông được dựa trên quan niệm rằng những ai lãnh đạo th ế gi ới phải lãnh đạo trên căn bản những giá trị và thái độ mà đa số nhân dân thế giới chia sẻ." "Suốt 108 năm, Ủy ban Nobel Na Uy đã cố gắng thúc đẩy chính sách quốc tế và nh ững thái độ mà Obama nay là người phát ngôn hàng đầu của thế giới." Phóng viên BBC Paul Reynolds bình luận: "Gi ải thưởng rõ ràng là b ất ngờ và có th ể được xem là sự khuyến khích các dự tính hơn là phần thưởng cho thành quả." "Tổng thống mới nhậm chức hơn tám tháng và ông có lẽ hy vọng còn ph ụng s ự tám năm. Khát vọng của ông về một thế giới vắng bóng vũ khí hạt nhân thì dễ để tuyên bố hơn là đạt được, và thỏa thuận kiểm soát khí hậu còn chưa làm xong." “So với một số vĩ nhân trong lịch sử từng nhận giải th ưởng - Schweitzer và King, Marshall và Mandela - thành tựu của tôi th ật nh ỏ bé”. T ổng th ống M ỹ Barack Obama không ngần ngại thừa nhận vậy trong buổi lễ nh ận gi ải th ưởng Nobel hòa bình 2009 diễn ra hôm nay 10-12 tại thủ đô Oslo, Na Uy. “Sẽ là nhu nhược nếu tôi không thừa nhận có sự tranh cãi đáng kể trong quyết đ ịnh hào phóng này. Một phần, đó bởi vì tôi mới khởi đầu, chứ chưa phải ở ch ặng cu ối, của quá trình phục vụ ở trên trường quốc tế” - ông nói.
  8. Có lẽ chưa có thời điểm nào nhận giải Nobel Hòa bình lại t ệ h ại h ơn cho Obama lúc này: chưa đầy 10 ngày trước ông mới ra lệnh tri ển khai thêm 30.000 quân t ới cho cu ộc chiến ở Afghanistan. Cuộc chiến của cựu tổng thống Bush, giờ là của Obama. Vị tổng thống “chiến tranh” (đang điều hành hai cuộc chiến ở Iraq, Afghanistan) sẽ bước vào hàng ngũ nh ững vĩ nhân từng đoạt giải thưởng như mẹ Teresa, Martin Luther King hay Nelson Mandela khi mới 11 tháng nhậm chức. Khi lựa chọn Obama, Ủy ban Nobel nói ông đã cố gắng hành động vì một th ế gi ới phi hạt nhân, vai trò tích cực hơn của Mỹ trong đối phó với vấn đ ề khí hậu, ủng h ộ Liên Hiệp Quốc và ngoại giao đa phương và đem lại “hy vọng” cho nhân loại. Thực tế thì theo AP, tổng thống Mỹ nhận giải thưởng hòa bình khi mà người dân Mỹ không hề có bình yên trong tâm trí. “Nền kinh tế đã khi ến hàng tri ệu ng ười đau kh ổ. Tâm trạng của đất nước chán nản - nhiều người nghĩ đất nước đang đi chệch hướng - tin tức tốt lành thì khó tìm. Tình trạng thất nghiệp vẫn là hai con s ố dù đà m ất vi ệc đã giảm lại”, tờ Los Angeles Time viết về"sự vinh dự và nghịch lý". Dù là tổng thống thứ 4 của nước Mỹ nhận gi ải Nobel Hòa bình, nh ưng Obama là người nhận giải thưởng sớm nhất khi mới chỉ có 11 tháng tại nhiệm. Vi ệc đ ề c ử Obama còn bị đắt dấu hỏi hơn khi quá trình đề cử bắt đầu từ tháng 9 năm tr ước (2 tháng trước khi Obama làm tổng thống) và kết thúc vào ngày 1-2 (12 ngày sau khi Obama chính thức nhậm chức). Một cuộc thăm dò của Gallup ngay sau khi Obama nhận giải thưởng cho thấy 61% dân Mỹ không cho rằng ông xứng đáng nhận giải. Phần lớn cho rằng dù ông đã có thay đổi trong chính sách c ủa Nhà Tr ắng nh ư h ướng tới hòa bình thay vì dùng súng đạn, thúc đẩy giải trừ quân bị, chìa tay với các n ước đ ối thủ như Iran, CHDCND Triều Tiên… nhưng cần có thêm thời gian đ ể ch ứng ki ến thành tựu cụ thể của các chính sách. Tại buổi lễ trao giải, Tổng thống Obama đã nhận một huy chương, m ột gi ấy ch ứng nhận giải thưởng và số tiền là 1,4 triệu USD. Trong lúc giải thưởng Nobel Hòa bình được trao thì khoảng 5.000 người chống chiến tranh đã xuống đường ở Oslo để phản đối cuộc chiến tại Iraq và Afghanistan. Barack Obama nhận giải Nobel Hòa bình 2009: Vinh dự hay gánh nặng?
  9. Thứ Sáu tuần trước tại Oslo, Na Uy, Hội đồng gi ải Nobel công b ố người nh ận gi ải Nobel Hòa bình năm 2009 là Tổng thống Mỹ Barack Obama do các c ố gắng c ủa ông trong quan hệ ngoại giao quốc tế và tăng cường hợp tác giữa các dân tộc trên thế giới. Bất ngờ Hội đồng giải Nobel cho rằng, đến nay rất hi ếm có m ột nhân vật nào t ạo đ ược không khí đầy hy vọng cho tương lai và gây sự chú ý của cả thế giới như Obama. Từ hơn 100 năm nay Hội đồng giải Nobel tìm cách hỗ trợ các ý tưởng hòa bình trên chính trường quốc tế. Ông Thorbjörn Jagland, Chủ tịch Hội đồng gi ải Nobel, cho rằng viễn tưởng về một thế giới không vũ khí hạt nhân do Obama đề xuất là m ột yếu t ố quan trọng trong quyết định trao giải thưởng Nobel Hòa bình. M ặc dù Obama nhậm chức chưa lâu, nhưng ông đã thay đổi không khí đang căng th ẳng trên chính tr ường quốc tế. Chỉ riêng sự kiện này cũng đủ để trao giải thưỏng hòa bình cho Obama. Tuy nhiên quyết định chọn Obama trong số 205 người được đề nghị đã gây ngạc nhiên không ít trong giới quan sát, kể cả với Nhà Trắng. Robert Gibbs, ng ười phát ngôn của Obama, chỉ trả lời bằng một tiếng “Wow” (Ồ! Ðáng m ừng) tr ước các câu hỏi của giới báo chí. David Axelrod, Trưởng nhóm chi ến lược của Obama, cho r ằng: “Tổng thống Obama cũng rất bất ngờ” và chính bản thân Obama, sau khi đ ược tin t ừ Oslo cũng đã xác nhận, “thật sự mà nói, tôi chưa xứng đáng nh ận gi ải Nobel Hòa bình”. Ông cho rằng, giải thưởng này không chỉ riêng cho mình ông mà cho t ất c ả nh ững người đấu tranh giảm trang bị vũ khí trên thế giới, cho một môi tr ường trong s ạch và nền dân chủ; ông nhận giải Nobel Hòa bình và xem nó nh ư một l ời kêu gọi đ ể th ực hiện các mục tiêu đưa ra. Cũng trong bài phát biểu này Obama đ ề ngh ị “các n ước cùng nhận lãnh trách nhiệm đấu tranh cho hòa bình, vì không n ước nào hay t ổng th ống nào một mình có thể thực hiện được“. Phản ứng Quyết định của Hội đồng giải Nobel không chỉ mang đến sự vui m ừng mà đ ồng th ời gây ra nhiều lời phê bình, nhất là tại Mỹ. Ðảng Cộng hòa chỉ trích gi ải Nobel Hòa bình cho Obama: “Tổng thống Obama đã làm được gì cho nước Mỹ, chắc ch ắn ông s ẽ không nhận được giải thưởng về việc tạo thêm công ăn việc làm cho người M ỹ hay giải quyết vấn đề ngân sách quốc gia”. John McCain, ứng c ử viên t ổng th ống c ủa đảng Cộng hòa đã từng giễu cợt Obama là một “PopStar” (sao nhạc Pop), khi ông nói chuyện trước hơn 200.000 người tại Berlin trong thời gian tranh c ử t ổng th ống, cho rằng Tổng thống Obama phải hiểu, dân chúng Mỹ sẽ kỳ vọng nhiều hơn ở ông. Ký giả của đài CNN - Christiane Amanpour đưa ra câu h ỏi “gi ải th ưởng cho cái gì đây?”. Trong khi tạp chí Wall Street Journal bình luận, giải Nobel Hòa bình cho Obama là không bình thường thì tờ Washington Post cho rằng, quyết đ ịnh trao gi ải th ưởng cho Obama quá sớm và có thể trở thành một thứ áo trói buộc. Nó sẽ làm ông khó xoay tr ở
  10. trong các quyết định chính trị và đưa ra m ột gi ả d ụ “n ếu vì quyền l ợi c ủa n ước M ỹ, chính phủ cần một cuộc chiến tranh chống Iran, li ệu Tổng th ống Obama mang trên mình giải Nobel Hòa bình, có thể thực hiện nhiệm vụ này được hay không?”. Theo tờ Guardian (Anh Quốc), trên thực tế Obama nhận giải hòa bình vì ông không phải là Tổng thống Bush. Tuần báo Der Spiegel (Ðức) đưa ra câu h ỏi “T ổng th ống Barack Obama cầm quyền từ chín tháng nay, với các cuộc gặp gỡ ngo ại giao ông đã gỡ rối nhiều cuộc xung đột trên thế giới. Các cố gắng này có giá tr ị đ ặc bi ệt, nh ưng có đủ không?”. Kích thích Câu hỏi này cũng đã được Hội đồng giải Nobel đặt ra, và sau đó đã quyết đ ịnh trao giải thưởng Nobel Hòa bình cho Obama để kích thích, như trong quá khứ hội đ ồng đã từng trao giải hòa bình cho Thủ tướng Ðức Willy Brandt, m ặc dù ý tưởng sống chung hòa bình của Willy Brandt chưa thực hiện được. Hơn nữa, vừa nhậm chức xong Obama đã “hành động” ngay đối với các “lò l ửa chính trị” đang sôi bỏng trên thế giới; ông đã ra lệnh gi ảm và rút quân ra kh ỏi Iraq. Ông tìm cách đối thoại với Iran và Triều Tiên về các chương trình h ạt nhân. Ð ối v ới Nga, Obama cho thấy các dấu hiệu giảm căng thẳng quân sự và tuyên b ố không th ực hi ện chương trình tên lửa tại châu Âu của chính phủ Bush. Chương trình này đã làm Nga cảm thấy bị đe dọa và dự định sẽ tăng cường quân sự. Cao điểm của Obama trong tháng đầu nhậm chức là hai buổi nói chuyện t ại Praha (Cộng hòa Czech) và Cairo (Ai Cập). Ở Cairo, Obama b ắt tay v ới th ế gi ới H ồi giáo đ ể thực hiện hòa bình. Tại Praha, ông đề nghị một thế giới không vũ khí hạt nhân. Mặc dù nhiều mục tiêu chính trị chưa thực hiện được như hi ệp đ ịnh qu ốc t ế bảo v ệ bầu khí quyển hãy còn xa vời, nhà tù Guantanamo không đóng c ửa nh ư Obama mu ốn trong vòng một năm, Triều Tiên và Iran tiếp tục chương trình hạt nhân, Chính ph ủ Israel tiếp tục cho phép lấn đất của người Palestine, cuộc chi ến tranh tại Afganistan vẫn mãnh liệt... Nhưng đây là những sự kiện cần thời gian để giải quyết. Giải Nobel Hòa bình sẽ gây cho Barack Obama nhiều khó khăn hơn trong việc thực hiện các m ục tiêu nói trên. Nó là một vinh dự nhưng đồng thời là một gánh nặng cho ông. Nobel hòa bình của Obama và tiến trình Trung Đông Việc Tổng thống Obama giành giải Nobel hòa bình nhận được nhiều lời khen cũng như chỉ trích. Người khen thì cho rằng Tổng thống đã tạo ra một bước đột phá trong cách tiếp c ận c ủa nước Mỹ đ ối với phần còn lại của thế giới. Nước Mỹ đã không còn cư xử như một ông chủ độc đoán mà đã biết lắng nghe ý kiến của các thành viên khác trong cộng đồng quốc tế.
  11. Người chê thì chỉ trích cái được gọi là cách tiếp cận mới này thực ra cũng chỉ là những “l ời nói gió bay” mà chưa đem lại hiệu quả thực sự nào để giải quyết các vấn đề quốc tế. Xét riêng từ góc độ giải quyết sự bế tắc của Tiến trình hòa bình Trung Đông, mà cụ thể là vấn đ ề Palestine, Tổng thống Obama quả thật đã dành nhiều nỗ lực nhằm đem lại một giải pháp cho vấn đ ề đã làm đau đầu nhiều đời tổng thống Mỹ, gây hố sâu ngăn cách giữa nước Mỹ với nhiều nước trong th ế giới Hồi giáo và Ả-rập. Ngay từ khi bắt đầu nhiệm kỳ, Tổng thống Obama đã khẳng định một trong những trọng tâm trong chính sách đối ngoại của ông là giải quyết tranh chấp Ảrập – Israel, mà cốt lõi là xung đột Israel – Palestine. Đây cũng chính là một trong những cách thức quan trọng nhất để Tổng thống Obama đem lại cho nước Mỹ một khởi đầu mới trong quan hệ với thế giới Hồi giáo như ông đã nêu trong bài phát biểu t ại Cai-rô, Ai Cập. Một khởi đầu mới sẽ giúp hàn gắn quan hệ đã bị xấu đi nhiều của nước Mỹ đ ối với thế gi ới Hồi giáo dưới thời Tổng thống tiền nhiệm George W. Bush. Kể từ khi bước vào Nhà Trắng, Tổng thống Obama đã thúc đẩy các nỗ lực ngoại giao tại khu vực Trung Đông để tái khởi động Tiến trình hòa bình đã bị gián đoạn kể từ cuộc chiến tại dải Gaza cuối năm 2008 giữa Israel và phái Hamas. Hàng loạt chuyến công du tới khu vực của Đặc phái viên Tổng thống về Trung Đông, Bộ trưởng quốc phòng, Cố vấn an ninh quốc gia,… diễn ra dồn dập nhằm thuyết phục các bên quay trở lại bàn đàm phán. Tuy nhiên, việc giải quyết một vấn đề đã tồn tại hàng thập kỷ, gây ra ít nhất ba cuộc chiến tranh ở Trung Đông trong những năm 1948, 1967 và 1973, chắc chắn không phải là điều dễ dàng đ ạt đ ược trong một sớm một chiều. Chưa kể tới những khác biệt cơ bản của các bên liên quan về các vấn đề như đường biên giới cuối cùng, quyền trở về của người tị nạn Palestine hay các vấn đề về cơ chế cuối cùng cho Jerusalem, những điều kiện tiên quyết để nối lại đàm phán hòa bình Trung Đông cũng chưa xuất hiện. Quan trọng nhất là mâu thuẫn giữa Palesine và Israel trong việc Israel xây dựng và “mở r ộng tự nhiên” (natural growth) các khu định cư Do Thái ở khu Bờ Tây và Đông Jerusalem mà phía Palestine coi là thủ đô tương lai của nhà nước Palestine độc lập. Phía Palestine cho rằng Israel phải ngừng ngay lập tức toàn bộ các hoạt động xây dựng và mở rộng các khu định cư thì hai bên mới có c ơ sơ bước vào đàm phán. Trong khi đó, Israel bảo vệ quan điểm cho rằng Israel có quyền thực thi các hoạt đ ộng này đ ể đ ảm bảo đ ời sống nhân dân. Điểm khác biệt trong cách tiếp cận của Tổng thống Obama so với chính quyền Bush là việc công khai yêu cầu Israel ngừng các hoạt động kể trên. Tuy vậy, những áp lực ngoại giao của chính quyền Obama chưa đem lại kết quả cụ thể nào. Nhận lời mời của Tổng thống Obama, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã “miễn cưỡng” tham gia cuộc gặp tay ba Abbas- Obama-Netanyahu bên lề Đại hội đồng Liên hợp quốc mà không đạt được đột phá nào đáng kể. Trong một động thái gần đây, Ủy ban Goldstone của Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc đã trình lên bản báo cáo về các vi phạm luật nhân đạo và nhân quyền quốc tế của cả Israel và Hamas trong cuộc chi ến Gaza. Phía Israel cho biết bản báo cáo này có thể càng làm Tiến trình hòa bình Trung Đông khó đ ược nối lại. Như vậy, mục tiêu của Tổng thống Obama nhằm đưa Tiến trình hòa bình Trung Đông t ới một giải pháp cuối cùng cộng với những nỗ lực và sự quan tâm đặc biệt của bản thân ông cũng như c ủa chính quyền Mỹ xứng đáng được coi là những đóng góp cho hòa bình. Những chỉ trích rằng Tổng thống Obama nói nhiều hơn làm phải được xem xét lại dưới góc độ phức tạp của vấn đề cần đ ược giải quyết, khi mà khác biệt giữa các bên còn quá lớn. Tổng thống Mỹ Barack Obama đã bất ngờ đoạt giải Nobel Hòa bình 2009, theo kết quả công bố chiều nay 9-10.
  12. Theo Ủy ban giải Nobel, họ quyết định chọn ông Obama để trao gi ải Nobel Hòa bình vì “những nỗ lực phi thường của ông trong việc tăng cường đ ối ngo ại qu ốc t ế và h ợp tác giữa các dân tộc”. “Ông Obama đã tạo ra bầu không khí mới trên chính tr ường qu ốc t ế. Ngo ại giao đa phương đã trở lại vị trí trung tâm, với tầm quan trọng c ủa Liên Hiệp Quốc và các tổ chức quốc tế khác được thể hiện”, ủy ban trên nhận xét. Theo hãng tin AP, kết quả trên đã “gây sốc” cho những người theo dõi gi ải Nobel b ởi ông Obama lên nhậm chức chỉ chưa đầy hai tuần trước khi danh sách này được chốt (vào ngày 1-2). Trước đó đã có đồn đoán rằng ông Obama sẽ đoạt giải, tuy nhiên nhiều người theo dõi giải thưởng danh giá này cho rằng hãy còn quá sớm để trao giải cho vị tổng thống này. “Hiếm có nhân vật nào có tầm ảnh hưởng như ông Obama, ông đã giành được sự chú ý của cả thế giới và đem đến cho người dân hy vọng về tương lai tốt đẹp h ơn”, Ủy ban giải Nobel viết. Ủy ban này cho biết họ cũng đánh giá cao sự nhìn nhận, nỗ lực của Obama về một thế giới không có vũ khí hạt nhân: "ông đã kêu gọi giải giáp vũ khí hạt nhân và nỗ lực tái khởi động tiến trình hòa bình ở Trung Đông bị bế tắc". Thorbjorn Jagland, chủ tịch Ủy ban giải Nobel, nói ông hy vọng giải Nobel Hòa bình sẽ giúp ông Obama giải quyết được những xung đột tại Iraq và Afghanistan. Còn c ựu tổng thống Phần Lan Martti Ahtisaari, người được trao gi ải Nobel Hòa bình năm ngoái, nói qua việc trao giải cho ông Obama, rõ ràng Ủy ban giải Nobel muốn khích l ệ ông Obama tiếp tục theo đuổi những vấn đề mà ông đang thảo luận trên trường quốc tế. Trong khi đó, bà Wangari Muta Maathai, nhà môi trường Kenya được trao giải Nobel Hòa bình 2004, nói giải thưởng của ông Obama, có cha là người Kenya, s ẽ giúp châu Phi tiến về phía trước. “Tôi nghĩ điều này thật phi thường. Nó (việc ông Obama được trao giải Nobel) thậm chí sẽ truyền cảm hứng cho cả thế giới. Ông Obama cho th ấy chúng ta có thể đến với nhau, cùng nhau hợp tác làm việc”, bà nói. Ông Mohamed ElBaradei, Tổng giám đốc Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế, đoạt giải Nobel Hòa bình 2005, nói ông Obama xứng đáng nhận gi ải Nobel do nh ững n ỗ l ực đưa Iran quay trở lại bàn đàm phán trực tiếp với Mỹ về vấn đề hạt nhân. “Tôi không nghĩ là còn có người xứng đáng hơn ông ấy”, ông ElBaradei nói. Trên các mạng xã hội Twitter và Facebook, nhiều người ch ỉ bày t ỏ v ỏn v ẹn m ột t ừ “Wow” trước tin ông Obama đoạt giải Nobel Hòa bình. Giải Nobel Hòa bình 2009 được công bố vào thời đi ểm quan trọng đối v ới ông Obama khi ông đang cử nhiều phái đoàn hòa bình tới các quốc gia, trong đó gồm phái đoàn c ủa Ngoại trưởng Hillary Clinton tới châu Âu và Nga (khởi hành hôm nay, 9-10) đ ể bàn v ề vấn đề chương trình hạt nhân của Iran và CHDCND Tri ều Tiên, vấn đ ề ki ểm soát vũ khí…
  13. Trước đó, ngày 8-10, đại sứ Mỹ tại Trung Đông - ông George Mitchell - đã có cu ộc gặp Tổng thống Israel Shimon Peres và dự kiến sẽ gặp Thủ tướng Benjamin Netanyahu trong hôm nay trước khi đàm phán với các lãnh đ ạo Palestine ở B ờ Tây v ề thương thảo hòa bình trong khu vực. Ông Obama là tổng thống Mỹ đương nhiệm thứ ba đoạt gi ải Nobel Hòa bình. Tr ước ông Obama, hai tổng thống Theodore Roosevelt và Woodrow Wilson cũng đã đ ược trao giải Nobel Hòa bình vào năm 1906 và 1919. Cựu tổng thống Jimmy Carter cũng đ ược vinh dự nhận giải thưởng này vào năm 2002. Năm 2007, cựu phó t ổng th ống Al Gore cũng đã chia giải Nobel Hòa bình với ủy ban về biển đổi khí hậu của Liên Hiệp Quốc. Năm nay, Ủy ban giải Nobel đã nhận được 205 đề cử cho giải Nobel Hòa bình - con số kỷ lục từ trước tới nay. Ông Obama sẽ chính thức nhận giải Nobel Hòa bình năm 2009 với phần thưởng trị giá 1,4 triệu USD tại lễ trao giải ở thủ đô Oslo của Na Uy vào ngày 10-12 tới. Nobel Hòa Bình cho Obama : Một bộ phận công luận Mỹ chỉ trích Sau khi tổng thống Barack Obama được trao gi ải Nobel Hòa Bình vào ngày th ứ sáu, một số cơ quan truyền thông, đặc biệt tại Hoa Kỳ, ngày hôm qua, đã tỏ rõ thái độ không tán thành. Tờ Washington Post ngạc nhiên trước sự việc Nobel Hòa Bình được trao cho một vị tổng thống, xin trích « chưa kết thúc một năm nhiệm kỳ và chưa đạt được m ột thành tựu lớn nào trên lãnh vực quốc tế ». Ở Pháp, một số nhà bình luận cho rằng đây là giải thưởng có tính « khuyến khích ». Nhưng ngược lại, cũng có nhiều truyền thông thế gi ới, báo chí Pháp, không ch ỉ trích việc này. Một nhà văn, ông Jean Marie Le Clézio đã được mời lên truyền hình để bênh v ực tri ệt để tổng thống Obama. Theo ông, chỉ trong vòng vài tháng dưới thời tổng thống Obama, đã có nhiều chính sách thay đổi, ví dụ như đóng cửa trại tù Guantanamo và c ải thi ện đáng kể cho hình ảnh nước Mỹ qua nhiều bài thông điệp thân thiện gởi đ ến th ế gi ới Hồi giáo. Vì sao Obama giành giải Nobel Hòa bình? Việc Tổng thống Barack Obama giành giải Nobel Hòa bình khi mới lên cầm quyền chưa đ ầy 9 tháng đã gây bất ngờ đối với thế giới. Câu hỏi được nhiều người đặt ra lúc này là tại sao ông Obama l ại đ ạt được giải thưởng cao quý này khi chưa đạt được thành tích ngoại giao đáng kể nào. Đối với một trong những tổng thống trẻ nhất nước Mỹ, lên cầm quyền chưa đầy 9 tháng và chỉ 12 ngày trước khi hết hạn đề cử giải Nobel Hòa bình hồi tháng 2, thì giải thưởng này là một vinh d ự quá to l ớn. Nhưng đối với nhiều người, giải thưởng Nobel Hòa bình giành cho Tổng thống Obama lần này là một điều khó hiểu. Không phải vì mọi người không yêu quý Tổng thống Obama mà đơn giản chỉ vì họ không hiểu Ủy ban Giải Nobel Hòa bình đã căn cứ vào tiêu chí nào để trao giải thưởng danh giá này cho một
  14. tổng thống vừa mới cầm quyền chưa như lên và có thành tích gì ông Obama. Ủy Giải chọn Lý do ban Nobel Hòa bình Obama Ủy ban trao giải Nobel Hòa bình đã không hề giấu diếm lý do mà họ đã quyết đ ịnh lựa chọn Tổng thống Obama trong con số kỷ lục hơn 200 ứng cử viên. Theo lời ủy ban này, ông Obama đ ược trao giải Nobel Hòa bình “vì những nỗ lực phi thường trong việc củng cố nền ngoại giao quốc tế và sự hợp tác gi ữa các tộc." dân Ủy ban trên “đặc biệt coi trọng ý tưởng cũng như nỗ lực của ông Obama về việc xây dựng một thế gi ới không có vũ khí hạt nhân.” Tuy nhiên, ủy ban này còn đưa ra thêm các nguyên nhân khác là hoạt động của ông Obama ở Liên Hợp Quốc, trong lĩnh vực biến đổi khí hậu và củng cố nền dân chủ cũng như nhân quyền thế giới. trên Về vấn đề hạt nhân, Tổng thống Obama đã có bài phát biểu nói lên nguyện vọng của ông về một thế giới không có vũ khí hạt nhân. Để thực hiện điều này, chính quyền của ông đã nỗ lực t ổ chức hàng lo ạt các cuộc đàm phán với Nga nhằm ký kết được một hiệp ước cắt giảm vũ khí hạt nhân mới vào cuối năm nay, thay thế cho Hiệp ước Cắt giảm vũ khí chiến lược (START-1) sắp hết hạn. Và khả năng hai cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới đạt được một hiệp ước như thế là rất có thể. Ngoài ra, Tổng th ống Obama cũng muốn Thượng viện Mỹ thông qua hiệp ước cấm thử vũ khí hạt nhân. Về biến đổi khí hậu, Tổng thống Obama đã thay đổi phương pháp tiếp cận thù đ ịch c ủa người ti ền nhiệm Bush. Về nhân quyền, ông Obama đã ghi dấu ấn tốt đẹp bởi đề nghị đóng cửa nhà tù ở vịnh Guantanamo và chấm dứt việc các cơ quan an ninh của Mỹ sử dụng các hình thức tra tấn. Trong vấn đề Iraq, ông Obama đã quyết định dừng các chiến dịch quân sự của Mỹ ở nước này vào cuối tháng 8 năm tới mặc dù các binh lính Mỹ vẫn tiếp tục đóng quân ở đó đ ể đào t ạo cho các l ực l ượng an ninh Iraq và chiến đấu chống lại al-Qaeda. Với Iran – kẻ thù lớn nhất của Mỹ, Tổng thống Obama ít nhất thiện với nước đã chìa bàn tay thân ra này. Nhìn vào những lý do mà Ủy ban Giải Nobel Hòa bình đưa ra để trao giải cho Tổng thống Mỹ người ta có thể thấy ủy ban này đã rất táo bạo và mạo hiểm. Họ đã phá vỡ tiền lệ, trao giải Nobel danh giá cho những ý tưởng, những cam kết chứ không phải là những thành tích, kết quả đạt đ ược. Phần thưởng tưởng cho ý Rõ ràng cho đến thời điểm này, Tổng thống Obama chưa đạt được bất kỳ thành tích nổi bật nào ngoài dừng lại ở những ý tưởng rất hay. Tất nhiên điều này không có gì là lạ với một tổng thống mới chân ướt chân ráo bước vào Nhà Trắng, lãnh đạo một cường quốc đang đối mặt với một loạt khó khăn, thách thức to lớn như Mỹ. Người ta chỉ thấy lạ ở chỗ giải Nobel Hòa bình năm nay lại dành đ ể tôn vinh những ý tưởng chưa cần kết quả. mà Ông Obama đã cấm sử dụng các biện pháp tra tấn và tra hỏi hà khắc dành cho những kẻ khủng bố. Ông cũng cam kết đóng cửa nhà tù ở vịnh Guantanamo – một trong những nguyên nhân làm xấu đi hình ảnh của nước Mỹ đối với thế giới. Tuy nhiên, đây là nhiệm vụ khó khăn và có nhiều khả năng ông Obama sẽ không hoàn thành được cam kết này vào tháng 1 năm 2010 như đã hứa. Tổng thống Obama tuyên bố ông sẽ chấm dứt cuộc chiến tranh ở Iraq. Tuy nhiên, ông đã tỏ ra chậm chễ trong việc đưa binh lính về nước và Mỹ chỉ thực sự chấm dứt sự hiện diện quân sự của nước này ít nhất là vào năm 2012. Và điều này chỉ xảy ra nếu cả Mỹ và Iraq tuân thủ nghiêm túc thỏa thuận mà hai bên đã ký kết. Trong khi đó, Tổng thống Obama lại đang tham gia một cuộc chiến tranh thứ hai ở thế gi ới H ồi giáo, đó là Afghanistan. Ông đang xem xét một cách nghiêm túc việc đẩy mạnh cuộc chiến ở đây. Nhà lãnh đạo nước Mỹ đã nỗ lực thúc đẩy tiến trình hòa bình giữa Israel và Palestine nhưng chưa đ ạt được bất kỳ tiến triển nào. Đáng buồn hơn, ông nhận được rất ít sự ủng hộ của hai nhân t ố chính này.
  15. Tổng thống Obama nói ông muốn một thế giới phi hạt nhân nhưng chưa thực sự làm đ ược điều gì cho nguyện vọng này. Đến giờ vẫn chưa thể biết chắc chắn là Mỹ và Nga có ký đ ược một hiệp ước c ắt giảm hạt mới vũ khí nhân hay không. Ông nói việc chống lại sự biến đổi khí hậu là một ưu tiên của mình nhưng Mỹ dường như chẳng đ ưa ra được một cam kết cụ thể nào trong vấn đề này. Dự luật về chống biến đổi khí hậu được ông Obama ủng hộ vẫn bị lại ở Quốc hội. đình Vậy còn về uy tín toàn cầu của ông Obama? Dường như uy tín của ông đã bị giáng một cú đ ấm mạnh cách đây hơn một tuần khi ông thất bại trong việc vận động cho Mỹ trở thành nước chủ nhà c ủa Th ế Vận hội tới. bị từ chối cuối. Olympics 2016 Ông đã vào phút Tóm lại, người dân thế giới có lý do để thấy bất ngờ về việc ông Obama được nhận giải Nobel Hòa bình cao quý. Không phải họ cho rằng Tổng thống Obama không xứng đáng mà nhiều người cho rằng còn quá sớm để trao giải này cho ông. Điều này có lẽ là đúng. Rõ ràng Ủy ban Giải Nobel Hòa bình có thể đợi đến khi một số ý tưởng tốt đẹp của ông Obama được thực hiện và có kết quả để trao giải Nobel cho ông thì vẫn chưa muộn. Người cuộc trong nói gì? Bản thân Tổng thống Obama hôm qua (9/10) cũng thừa nhận ông thấy bất ngờ vì đ ược nhận gi ải Nobel Hòa bình năm 2009. Phát biểu với các phóng viên ở Vườn Hồng của Nhà Trắng, Tổng thống Obama nói ông “vừa ngạc nhiên vừa cảm thấy chưa xứng đáng” nhận giải thưởng Nobel Hòa bình và không coi đó là một l ời công nh ận cho những thành tích của bản thân ông. Thay vào đó, ông coi giải thưởng này là một sự công nhận đối với mục tốt đẹp của đối với Mỹ thế giới. các tiêu ông và "Tôi sẽ chấp nhận giải thưởng này như là một lời kêu gọi hành động, một lời kêu gọi c ủa t ất c ả các quốc gia đang phải đối mặt với những thách thức chung của thế kỷ 21," ông Obama nói. Tổng thống Mỹ cho rằng những thách thức bao gồm việc không phổ biến vũ khí hạt nhân, chống l ại s ự biến đổi khí hậu và cuộc khủng hoảng năng lượng, sẽ không thể giải quyết được nếu chỉ có sự tham gia của một nhà lãnh đạo nào đó hay một quốc gia nào đó. "Đó là lý do tại sao tôi đã nỗ l ực t ạo ra một th ời đại gắn kết mới trong đó tất cả các quốc gia phải có trách nhiệm xây dựng thế giới mà họ mong muốn," nhấn mạnh. ông Obama Có lẽ, trong trường hợp này, Ủy ban trao giải Nobel Hòa bình muốn dùng giải thưởng của họ để khích lệ hành động của Tổng thống Obama và ủy ban này cũng đặt nhiều tin t ưởng và kỳ vọng vào vi ệc ông Obama sẽ giúp xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn. Giải Nobel hòa bình trói tay ông B.Obama ? Giải Nobel hòa bình năm 2009 đã được trao cho Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama trong s ự ngỡ ngàng c ủa đương sự và sự phản ứng khá bất lợi cho người nhận giải. Cố nhiên, Hội đ ồng Nobel có nh ững lý do đ ể biện minh cho quyết định này. Ông Jagland Thorbjorn, Chủ tịch Hội đồng Nobel nói rằng, viễn tưởng về một thế giới không có vũ khí hạt nhân do ông Obama đề xuất là một yếu tố quan trọng dẫn tới quyết định này. Và dù ông Obama làm t ổng th ống mới có 9 tháng, nhưng ông có những hoạt động làm giảm căng thẳng trên chính tr ường quốc t ế. Như vậy cũng đ ủ đ ể trao giải Nobel hòa bình cho ông. Về phía Tổng thống Obama, ông nhanh chóng thừa nhận r ằng, ông ng ạc nhiên và ch ưa xứng đáng với vinh dự này, ông xem nó như một sự khích lệ, một lời kêu gọi hành đ ộng đ ể thực hi ện mục tiêu gi ải trừ vũ khí hạt nhân, tạo ra một môi trường trong sạch và dân chủ. Ông tuyên bố dùng ti ền gi ải thưởng này cho mục đích từ thiện. Sự khiêm tốn của ông Obama không nói làm gì, nhưng phản ứng từ nhiều phía nổi lên mới làm cho v ấn đ ề thêm rắc rối. Ông John McCain, nguyên ứng cử viên Tổng thống Mỹ của Đảng Cộng hòa, đã di ễu c ợt ông Obama nh ư một ngôi sao nhạc pop và hạch hỏi: Tổng thống Obama phải hiểu rằng dân chúng Mỹ kỳ vọng r ất nhi ều ở ông. Tờ
  16. Wall Street Journal cho rằng, trao giải Nobel hòa bình cho ông Obama là bất bình th ường. Còn t ờ Washington Post tung ra câu hỏi: liệu ông Obama mang giải Nobel có thể nào thực thi nhi ệm v ụ tuyên b ố chi ến tranh ch ống Iran không, nếu dân Mỹ yêu cầu? Đúng là khó và hết sức tế nhị. Thật ra, trong lịch sử trao giải Nobel hòa bình cho nhiều nhân vật khác nhau trên thế gi ới, không ph ải t ất c ả nh ững người được giải đều thực hiện được một chương trình hòa bình nào với kết quả mỹ mãn. Và đúng là những chính sách mà ông Obama chủ trương vẫn đang được thực hiện, nhưng chúng cũng góp ph ần làm gi ảm bầu không khí căng thẳng trên thế giới. Như, ông tuyên bố rút quân khỏi Iraq, không l ắp đ ặt hệ thống tên l ửa đ ạn đ ạo MND t ại Cộng hòa Czech và Ba Lan hay tuyên bố bắt tay với thế giới Hồi giáo đ ể thực thi hòa bình... Nghĩa là ông Obama đã làm cho thế giới thấy có khả năng giải quyết các vấn đề khúc mắc bằng con đ ường ngoại giao hòa bình, ch ứ không phải cứ “vung gươm đao” dọa dẫm lẫn nhau. Người viết mấy dòng này cho rằng, Hội đồng giải Nobel hòa bình sở dĩ trao vinh dự cho ông Obama là đ ể đ ộng viên, khuyến khích ông tiếp tục phương hướng chủ đạo này mà hành xử các vấn đ ề quốc t ế, ch ứ không b ằng phương thức chiến tranh. Tuy nhiên, có thể Tổng thống Obama sẽ bị chính cái gi ải này trói tay trong nh ững quy ết sách của mình. Mong độc giả tiếp tục theo dõi, xem ông Obama xử lý các vấn đ ề quốc t ế phức t ạp ra sao, có x ứng đáng là người có vinh dự nhận giải Nobel hòa bình hay không. Obama ngợi ca hòa bình, bảo vệ chiến tranh Khi phát biểu nhận giải Nobel Hòa bình, Tổng thống Mỹ Barack Obama thể hiện tuyệt kỹ cân bằng giữa lý tưởng và thực tế. Dù ca ngợi hay chê bai nó, các nhà quan sát vẫn thống nhất ở một điểm: bài phát biểu đầy tính hùng biện. Chủ nhân của giải thưởng danh giá nhất thế giới dành cho người có công kiến tạo hòa bình kịch liệt bác bỏ học thuyết chiến tranh phủ đầu và chủ nghĩa đơn phương mà người tiền nhiệm của ông theo đuổi. Nhưng đồng thời, vị tổng thống trẻ tuổi cũng thận trọng nêu ra và tìm cách lý giải những nguyên tắc hầu như trái ngược nhau, đang là kim chỉ nam cho các quyết định đối ngoại của mình trong năm đ ầu ở Nhà Trắng. Đó là: - Sử dụng vũ lực để chiến đấu với cái ác hoặc chấm dứt sự suy đồi. - Mọi quốc gia phải tuân thủ những quy định quốc tế về việc sử dụng vũ lực. - Mỹ không thể hành động đơn phương khi tiến hành chiến tranh. - Nền hòa bình lâu dài được xây dựng dựa trên sức ép chung của thế giới đ ối với những quốc gia b ạo ngược; những lệnh trừng phạt nghiêm khắc nếu cần thiết sẽ được sử dụng để thay đổi thái đ ộ của một số nước; sự thừa nhận quyền và phẩm giá của mỗi cá nhân, sự bảo đảm an ninh và kinh tế cho nhân loại. Obama thừa nhận chiến tranh là cần thiết về mặt đạo đức. Bằng lời khẳng định này ông đã xếp mình đứng bên cạnh những người bảo thủ, những người tin vào một trật tự đạo đức bất biến. Nhưng đ ồng thời, Obama cũng đặt ra một vấn đề hóc búa về đạo đức cần giải quyết. Đó là khó khăn khi ph ải cân bằng giữa hai thực tế dường như là hiển nhiên: "rằng chiến tranh đôi khi là cần thiết, và chiến tranh ở một mức độ nào đó là sự thể hiện sự phẫn nộ của con người". Bài phát biểu của Obama nhận được những phản ứng tích cực từ chính giới Mỹ, t ừ phe bảo thủ cho t ới các cây viết theo tư tưởng tự do. Họ đều mổ xẻ bài phát biểu và tìm ra những lý do đ ể mà hy v ọng. V ới phe bảo thủ, đó là những luận điểm mà Obama đưa ra để biện hộ cho cuộc chiến tranh Afghanistan; và với phe tự do, là mong muốn tối hậu của Obama về việc thay chiến tranh bằng hòa bình. Với việc Obama vừa quyết định điều thêm 30.000 quân đến Afgahnistan, rồi đi nhận giải thưởng hòa bình - một sự trớ trêu mà bản thân ông cũng thừa nhận - thì những người thuộc phe bảo th ủ di ều hâu
  17. không có lý gì mà không thích bài phát biểu của Obama, Linda Feldmann, cây viết của CS Monitor, nhận xét. "Tôi nghĩ bài phát biểu này thực sự là tốt", cựu chủ tịch Hạ viện thuộc phe bảo thủ Newt Gingrich bình luận. "Ông ấy thấu hiểu rằng mình được trao giải Nobel hơi sớm, nhưng ông ấy đã tận dụng cơ hội này để nhắc nhở mọi người rằng quỷ dữ thực sự tồn tại trong thế giới của chúng ta". Gingrich khen ngợi Obama đã nhắc nhở Ủy ban Nobel rằng sẽ không thể có hòa bình nếu không bao giờ sử dụng bạo lực. "Một phong trào phi bạo lực đã chẳng thể ngăn cản quân đội của Hitler", Obama nói khi nhận giải Nobel. Cal Thomas, viết cho FOXNews, hoan nghênh Obama vì câu: "Chúng ta phải bắt đầu bằng việc thừa nhận một sự thật khó chấp nhận: Chúng ta không thể xóa hết các xung đột bạo lực trong cuộc đời này". Nhà bình luận Thomas mô tả Obama là "khéo léo" khi đề cập các vị tổng thống khác - trong đó có cả tổng thống thuộc phe Cộng hòa Ronald Reagan, là đã giúp chấm dứt các cuộc xung đột. Zbigniew Brzezinski, cố vấn an ninh của tổng thống Jimmy Carter, bình luận rằng t ại Oslo, Obama đã tái khẳng định "một cách rõ ràng rằng chúng ta không thể tránh được chiến tranh trong một số trường hợp". "Bạn phải thừa nhận uy tín thực sự của Obama: ông ấy đã nói một cách trung thực, với t ư cách là t ổng thống đang chỉ huy hai cuộc chiến tranh", AFP dẫn nhận xét của Kristian Berg Harpviken, giám đốc Viện nghiên cứu Hòa bình ở Oslo. Những người cấp tiến không hoàn toàn bằng lòng với Obama như phe bảo thủ, bởi ông chủ Nhà Trắng vừa công bố bổ sung quân lính tới chiến trường. Nhưng trên tạp chí Nation - được coi là thước đo ý nghĩ của phe tự do - phản ứng không hoàn toàn là tiêu cực, và Obama có thể yên tâm là v ẫn nh ận đ ược sự ủng hộ và thiện chí từ căn cứ địa của mình. Cây bút John Nichols của tạp chí này nhận xét bài diễn văn "rất có lý và quá đỗi nhiêm nhường". Nichols cũng không quên dẫn lời bình luận của Giám đốc chính trị của tổ chức Peace Action (Hành đ ộng Hòa bình) Paul Kawika Martin: "Mặc dù Peace Action hoan nghênh (Obama) đã nói đến một thế giới không có vũ khí hạt nhân và đẩy mạnh ngoại giao với Iran, chúng tôi cho rằng ông ấy đã để lỡ những c ơ hội xúc tiến những giải pháp phi bạo lực nhằm giải quyết cuộc xung đột, bởi đã cho tăng quân đ ến Afghanistan và tăng ngân sách quân sự. Chúng tôi yêu cầu ông ấy làm sao cho xứng đáng với giải Nobel Hòa bình". Steven R. Hurst, bình luận viên quốc tế có 30 năm kinh nghiệm của AP, mô tả rằng Obama, sau khi đã hài lòng với việc biện hộ cho chiến tranh, "chuyển sang thuyết pháp kêu gọi thế giới làm những điều mà ông cho là tốt nhất cho nhân loại". "Rõ ràng, chúng ta hiểu rằng sẽ có chiến tranh, nhưng vẫn nỗ lực vì hòa bình. Chúng ta có thể làm đi ều đó, bởi đó là câu chuyện về sự tiến bộ của loài người; đó là hy vọng của cả thế giới", Obama kêu gọi và nhận được một tràng vỗ tay. "Một thông điệp đẹp đẽ đối với khán phòng đầy các học giả ở Oslo", Hurst bình luận, rồi đ ặt câu hỏi. "Nhưng liệu nó có tới được với những ngóc ngách đen tối của thế giới, nơi chiến tranh và khủng bố đang sinh sôi nảy nở hay không?". Joe Klein, một nhà bình luận theo phái trung tả của tạp chí Time, đưa ra những lời khen đỡ phần mỉa mai hơn. Ông nhận xét rằng Obama đã có "một bài phát biểu sắc sảo về trí tuệ và minh t ường về đ ạo đ ức,
  18. cân bằng giữa những lý do khiến người ta phải tiến hành chiến tranh với yêu cầu phải xây dựng một thế giới hòa bình và bình đẳng hơn". Những nhà bình luận khác đưa ra nhận xét mà nhiều người cũng đồng tình khi nghe bài phát bi ểu c ủa Obama về Afghanistan tuần trước. Họ nói rằng tổng thống đôi khi nói giống người tiền nhiệm của ông một cách kỳ lạ. "Bài phát biểu nhận giải Nobel của Obama được viết một cách cẩn thận nhằm bảo vệ một chính sách ngoại giao không khác là mấy so với chính sách của George Bush", Walter Russell Mead, thành viên cao cấp của Hội đồng Đối ngoại Mỹ, viết trên Politico. "Ông ấy khẳng định quyền của Mỹ được hành động đơn phương để tự vệ, nhưng lại bày tỏ hy vọng cái quyền này không cần phải được dùng đến", Mead viết. "Nếu Bush nói ra những điều này, thế giới sẽ nổi giận. Khi Obama nói, mọi người không làm ầm ĩ. Tôi cũng không thắc mắc gì". Obama + Giải Nobel = 2 "cú đấm"? Sau khi bất ngờ được Ủy ban Nobel Na Uy trao gi ải Nobel Hòa bình 2009, T ổng thống Mỹ Barack Obama đã trở thành tâm điểm của sự ngạc nhiên, tranh cãi trên các phương tiện truyền thông và các mạng xã h ội nh ư Twitter, Facebook… Một số bình luận "xoáy” rằng, kết quả năm nay chính là "cú đ ấm" dành cho 2 cựu Tổng thống Mỹ: George Bush và Bill Clinton. Rõ chán, ngài Bush (!) Giải Nobel Hòa bình 2009 được trao cho Tổng thống Obama không căn c ứ quá nhi ều vào những gì ông đã làm được cho hòa bình thế giới sau 8 tháng tại vị. Thay vào đó, theo một số ý kiến nghe hài hước nhưng có lý, việc Ủy ban Nobel Na Uy đ ưa ra quy ết định "chấn động" dư luận có nguyên nhân sâu xa từ sự chán ghét còn rơi rớt lại c ủa châu Âu đối với chính quyền cựu Tổng thống G.Bush. Thực tế, trong hai nhiệm kỳ cầm quyền, ông G.Bush đã đ ẩy hòa bình ở nhi ều khu v ực vào "miệng hố", tiêu biểu là cuộc xâm lăng Afghanistan năm 2001 và cuộc chiến tranh Iraq năm 2003. Cũng vì cương quyết theo đuổi chính sách đơn phương tại Iraq, Afghanistan, chính quyền G.Bush đã phớt lờ các đồng minh thân c ận nh ư Đ ức, Pháp, thậm chí ngó lơ cả Liên Hợp Quốc, gây rạn nứt quan hệ Mỹ- EU. Ngoài ra, hòa bình thế giới dưới thời G.Bush còn trở nên mong manh h ơn lúc nào h ết bởi chủ nghĩa khủng bố tiếp tục hoành hành, với vụ khủng b ố 11/9 làm thay đ ổi n ước Mỹ và thế giới; quan hệ Mỹ- thế giới Ả-rập xấu đi trông thấy; tình hình Trung Đông không lối thoát… Nhiều lúc, chính sách ngoại giao kiểu “cao bồi miền Tây nước M ỹ” của ông Bush còn bị cả thế giới “tổng xỉ vả”. Tại nước Mỹ, chính sách xã hội giáo điều, d ựa vào ni ềm tin tôn giáo bảo thủ cực đoan của ông Bush cũng b ị phê phán là d ẫn t ới nguy c ơ m ất đoàn kết.
  19. Trước di sản hòa bình không mấy sáng sủa của ông Bush đ ể l ại, d ường nh ư Ủy ban Nobel Hòa bình Na Uy muốn khẩn c ấp tìm ra ai đó có kh ả năng tr ấn an, mang l ại hy vọng cho hàng triệu người dân toàn thế giới về một tương lai hòa bình, ổn đ ịnh, th ịnh vượng hơn. Chính Ủy ban này cũng thừa nhận: " Thế giới đang trong tình thế khá nguy hiểm, bởi vậy người nào góp sức đưa thế giới tới nơi an toàn s ẽ x ứng đáng v ới gi ải Nobel Hòa bình”. Nhìn nhận khách quan, người đáp ứng yêu cầu đó hi ện nay không ai khác chính là Barack Obama - nhân vật đang lãnh đạo một quốc gia quyền lực nhất th ế gi ới. K ể t ừ khi nhậm chức hồi tháng 1/2009, ông Obama đã n ỗ lực cam kết, đ ưa ra nhi ều sáng kiến cải thiện hình ảnh nước Mỹ ở bên ngoài, tăng cường quan hệ với các n ước Hồi giáo, thúc đẩy tiến trình hòa bình Trung Đông, đàm phán c ắt gi ảm vũ khí h ạt nhân, nhấn mạnh chính sách ngoại giao, hợp tác hơn là chủ nghĩa đơn phương… Mặc dù nhiều mục tiêu mới chỉ dừng lại ở lời nói nhưng với cách ti ếp c ận vấn đ ề khác đi so với chính quyền G.Bush, ít nhất chính quyền Barack Obama cũng b ước đ ầu tạo ra sự lạc quan cho những ai yêu chuộng hòa bình. Hơn n ữa, v ới gi ải Nobel Hòa bình 2009, thời gian tới, áp lực cũng sẽ buộc ông Obama gi ải quyết các “đi ểm nóng” xung đột không theo cách thức “sẵn sàng đặt súng lên bàn ăn tối” như ông Bush. Trong một sự chỉ trích nhằm vào cựu Tổng thống G. Bush, người phát ngôn B ộ Ngo ại giao Mỹ P.J Crowley thậm chí còn so sánh Gi ải Nobel Hòa bình c ủa Obama v ới “chi ếc giày bay” mà người tiền nhiệm G. Bush suýt “ăn trọn” ở Iraq tháng 12 năm ngoái. Ông Crowley châm biếm: " Theo quan điểm của chúng tôi, giải Nobel Hòa bình của Obama mang đến động lực cho chúng ta, bởi nước Mỹ được chào đón bằng những cái ôm hôn hơn là…những chiếc giày”. Phát biểu của ông Crowley hòa điệu với những ai cho rằng, T ổng th ống Obama nh ận được giải Nobel Hòa bình một phần là bởi ông Obama không phải là…ông Bush. Có “cư dân mạng” còn tếu tạo nói rằng, ông Obama nên gửi thông đi ệp cám ơn ông Bush bởi nhờ việc “dọn dẹp” đống đổ nát hòa bình ông Bush đ ể lại mà v ị T ổng th ống th ứ 44 của nước Mỹ mới có cơ hội lọt vào “mắt xanh” Ủy ban Nobel. Với cái cách suy nghĩ này, có cảm giác nhi ều người th ở phào khi ‘k ỷ nguyên bi k ịch” của ông Bush dần đi qua. Tất cả quả là một “cú đấm đau” vào sự kiêu hãnh c ủa v ị Tổng thống thứ của nước Mỹ. 43 Ngậm ngùi… Bill Clinton Những người ủng hộ ông Obama nhận giải Nobel Hòa bình 2009 cho r ằng, đây là gi ải thưởng dành cho tương lai, nhằm động viên, khuyến khích ông hành đ ộng đ ối phó v ới các thách thức toàn cầu trong thế kỷTuy nhiên, phe ch ỉ trích phân tích quy ết đ ịnh c ủa Ủy ban Nobel Na Uy là sự “hủy diệt” uy tín giải thưởng này, bởi người ta quá m ạo hiểm khi trao phần thưởng cho ai đó chỉ bởi những lời “hứa, hứa thật nhi ều” mà ch ưa biết chắc thành công trong tuơng lai tận đẩu, tận đâu.
  20. Để thuyết phục rằng Obama còn quá sớm để nhận Nobel Hòa bình 2009, m ột số t ờ báo, tạp chí đã đưa ra danh sách những nhân vật trong lịch sử có đóng góp tiêu biểu cho hòa bình thế giới nhưng chưa bao giờ được vinh danh Nobel Hòa bình, gồm: Mahatma Gandhi - lãnh tụ huyền thoại của nhân dân Ấn Độ; Elenanor Roosevelt - c ựu đ ệ nh ất phu nhân Mỹ; Corazon Aquino - nữ Tổng thống đầu tiên của Philippines và Châu Á… Trong số này, xem ra ngậm ngùi nhất và có mối liên hệ so sánh nhi ều nh ất v ới T ổng thống Obama là cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton. Trong hai nhiệm kỳ của mình, Bill Clinton đã thúc đẩy hòa bình ở B ắc Ireland, g ỡ b ỏ lệnh cấm vận kinh tế, thương mại và thiết lập quan hệ ngo ại giao đầy đ ủ v ới Vi ệt Nam, dành thời gian nhiều hơn bất kỳ vị Tổng thống Mỹ nào để giải quyết thỏa thuận hòa bình Trung Đông.... Sau khi rời Nhà Trắng, Bill Clinton tiếp tục làm trung gian hòa gi ải tranh ch ấp Israel- Palestine, đạt được Thỏa ước Oslo (2003); giải thoát thành công 2 n ữ nhà báo Mỹ ở Bình Nhưỡng khiến quan hệ Mỹ-CHDCND Triều Tiên bớt căng thẳng (8/2009). Ông cũng lập Quỹ Bill Clinton và Diễn đàn Sáng kiến Toàn cầu Clinton đ ể giúp các t ổ chức phi chính phủ giải quyết những vấn đề mang tính toàn c ầu, trong đó có các d ự án phòng chống HIV/AIDS. Làm được nhiều việc cụ thể, hiệu quả đối với hòa bình, hợp tác giữa các dân tộc nên với Bill Clinton, dường như đoạt giải Nobel Hòa bình sẽ là ni ềm vinh d ự l ớn sau khi mãn nhiệm. Thế nhưng đến tận hôm nay, không m ấy bài báo “n ỏng h ổi” v ề Nobel Hòa bình đề cập vài dòng tới thành tích của Bill Clinton. Thay vào đó, Tổng thống Obama - người từng làm “bẽ m ặt” Clinton và v ợ ông trong cuộc bầu cử sơ bộ năm 2008, giờ lại đứng tên trong “bảng vàng” Nobel, không chỉ với cựu Tổng thống Mỹ Jimmy Carter (Nobel Hòa bình 2002)- người mà Bill Clinton r ất không ưa, mà còn với cựu Phó Tổng thống Mỹ Al Gore ( Nobel Hòa bình 2007) - người đã “ đóng băng” quan hệ với Bill Clinton kể từ sau vụ bê bối Monica Lewinsky. Sự việc này vì vậy được nhiều người nhìn nhận là “cú đ ấm đau, th ất v ọng l ớn” cho chính Bill Clinton và những người hâm mộ ông. Có l ẽ nh ận th ức đ ược gi ải Nobel Hòa bình 2009 làm tổn thương một số người nên khi phát biểu cảm xúc từ Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng tỏ ra khá khiêm tốn: “ Thành thực mà nói, tôi cảm thấy tôi không xứng đáng với danh hiệu cao quý đó vì còn có rất nhiều nhà hoạt động xứng đáng hơn tôi”. Còn quá sớm kết luận Ủy ban Nobel đúng hay sai. Hành động th ực t ế c ủa T ổng th ống Obama trong tương lai sẽ là câu trả lời cho những băn khoăn, thắc mắc hôm nay. TT Barack Obama được trao giải Nobel Hòa Bình làm nhiều người ngạc nhiên, và có nhiều phản ứng trái ngược
nguon tai.lieu . vn