Xem mẫu
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
Kinh Doanh Là Văn Minh
Saga Comunitication |http://saga.vn 1
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
Nh ng ki n th c cơ b n v giao d ch trên
TTCK Vi t Nam
Ch ng khoán là gì?
Các khái ni m
Ch ng khoán là h àng hoá trên th trư ng ch ng kho án bao g m: c p hi u, trái phi u và m t s
lo i khác như quy n mua c p hi u m i, h p ñ ng tươn g lai, h p ñ ng quy n l a ch n, ch n g ch
qu ñ u tư.
1. C p hi u: C p hi u là ch ng t xác nh n quy n s h u và l i ích h p p háp c a ngư i s h u
c phi u ñ i v i tài s n ho c v n c a côn g ty c ph n. Khi s h u c p hi u, b n s tr thành c
ñông c a côn g ty ñó.
V i tư cách là c ñôn g, b n có các quy n l i sau:
a. Nh n c t c:
C t c là m t p h n trong l i nhu n k inh doanh c a côn g ty mà m i m t c ñông ñư c ch ia tuỳ
theo t l góp v n c a c ñôn g. M c chi tr cũng như hình th c chi tr c t c tuỳ thu c vào k t
qu ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a côn g ty và do H i ñ ng Qu n tr ho c ð i h i c ñôn g
quy t ñ nh.
b. Quy n mua thêm c phi u m i:
Trong quá trình ho t ñ ng, côn g ty ñư c phép p hát hành thêm c p hi u ñ tăng v n. ð b o v
quy n l i c a nh ng c ñông hi n t i, kh i p hát hành thêm c p hi u, công ty thư ng dành quy n
ưu tiên mua thêm c p hi u m i cho nh n g c ñông n ày , tương ng v i t l c ph n góp v n c a
h thư ng là v i giá ưu ñãi h ơn so v i các c ñông m i.
c. Quy n b phi u:
Trong các cu c h p ð i h i c ñông, c ñôn g p h thông có quy n b p hi u cho các ch c v
qu n lý công ty ; b p hi u quy t ñ nh các v n ñ quan tr n g c a côn g ty. N u không tham d ð i
h i c ñôn g ñư c, c ñôn g có th u quy n cho ngư i khác thay m t.
Saga Comunitication |http://saga.vn 2
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
d. Quy n ti p c n thông tin:
C ñông có quy n ñư c thông báo k p th i m i di n b i n trong côn g ty , ñ c bi t nh ng tình hình
có kh năn g tác ñ ng m nh ñ n giá c p hi u. Các b áo cáo tài chính ñ nh kỳ và các lo i thông báo
cũng là các thông tin mà c ñôn g có quy n ñư c ti p c n.
Tuy nhiên, ñ i v i nhà ñ u tư, c t c và các quy n trên không ph i là ngu n l i duy nh t do c
p hi u mang l i. N goài c t c ra, nhi u nhà ñ u tư còn kỳ v ng vào m t kho n chênh l nh gi a
giá mua c phi u và giá b án c p hi u. T t nhiên, n u c phi u tăng giá so v i th i ñ i m mua vào
thì khi bán ra ta s có lãi, còn n gư c l i, n u c phi u xu n g giá thì s l v n. Tuy nhiên vi c l
và lãi n ày ch man g tính ch t s sách n u b n chưa bán ch n g khoán ñi. V m t giá tr , b n v n
ñang s h u m t t l nh t ñ nh công ty c p h n. Như v y , t ng l i t c mà b n kỳ v ng c
p hi u s là c t c c ng v i kho n ch ênh l ch giá.
2. Trái p hi u:
Là m t lo i ch ng khoán xác nh n n gh ĩa v tr n (bao g m v n g c và lãi) c a t ch c p hát
hành trái p hi u ñ i v i n gư i s h u trái phi u. Khi mua trái p hi u, b n tr thành ch n c a t
ch c p hát hành – còn g i là b ên vay (có th là chính p h , chính quy n ñ a p hương ho c các côn g
ty ).
Dù trong ñi u ki n nào b n ñ u có quy n ñư c hư ng ñ các kho n thanh toán lãi và hoàn tr
g c kh i ñáo h n như ñã cam k t. B n cũn g có quy n ñư c cun g c p t t c nh ng thông tin v
tình hình làm ăn c a bên v ay , k t qu cũng như tri n v ng tron g tương lai.
V i tư cách là n gư i s h u trái phi u – hay còn g i là trái ch , b n s ñư c ưu tiên thanh toán
tài s n thanh lý khi công ty b p há s n trư c các c ñôn g. Tuy nhiên, b n khôn g ñư c tham gia
vào nh ng quy t ñ nh c a t ch c p hát hành, và cũng khôn g ñư c ''ch ia gì'' thêm n goài nh n g
kho n t ch c p hát hành ñã cam k t.
a. ð i v i trái p hi u, b n c n lưu ý m t s v n ñ sau:
• Th i h n c a trái p hi u: là kho n g th i gian t n t i c a kho n vay , t khi cho vay ñ n khi
nh n l i các kho n lãi và v n g c. Ch n g h n, n u m t trái p hi u có th i h n 10 năm và
ñã ñư c b n n m gi qua 04 năm (k t khi m i phát hành) thì th i gian ñáo h n c a trái
p hi u = 10 - 04 = 06 năm.
• M nh giá c a trái phi u: là s ti n ghi trên t trái p hi u và s ñư c bên vay hoàn tr khi
trái phi u h t h n.
• Giá trái p hi u: là giá khi nhà ñ u tư mua trái p hi u, nó có th b ng, th p hơn ho c cao
hơn m nh giá.
• Lãi su t cu n g p hi u (lãi coup on): là t l lãi hàng năm tính trên m nh giá trái phi u mà
t ch c p hát hành ph i thanh toán cho ngư i ñ u tư trong su t th i h n c a trái p hi u.
• Lãi su t th trư ng:là m c lãi mà th trư ng ñòi h i ñ i v i m t kho n vay c th , tuỳ
thu c vào th i ñi m vay và th i h n vay . Ngư i ta thư ng co i lãi su t vay tín d ng dài
h n là lãi su t th trư ng. Thông thư ng khi p hát hành trái p hi u, ngư i p hát hành s n
Saga Comunitication |http://saga.vn 3
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
ñ nh m c lãi su t cu n g p hi u b ng v i m c mà th trư ng ñòi h i, khi ñó trái phi u s
ñư c bán theo m nh giá.
Tuy nhiên ñ tăng s c h p d n c a ñ t p hát hành ho c ñ gi m b t gánh n n g tr n hàn g năm
c a ngư i phát hành, ngư i p hát hành cũng có th n ñ nh m c lãi su t cu n g phi u cao hơn
ho c th p hơn m c lãi su t mà th trư ng ñòi h i.
Chúng ta cũn g c n chú ý r ng, kh i lãi su t th trư ng tăng lên thì giá trái p hi u gi m và n gư c
l i, khi lãi su t th trư ng gi m thì giá trái p hi u s tăng lên, t c là giá trái p hi u s thay ñ i
ngư c chi u v i bi n ñ n g c a lãi su t th trư ng.
b. M c ñích c a ngư i mua trái p hi u nh m thu ñư c các n gu n l i t c sau:
• Lãi su t ñ nh kỳ . ðư c t r theo lãi su t cu ng p hi u thư ng là m t năm m t l n ho c
nhi u l n.
• Lãi c a lãi: Sinh ra kh i các kho n lãi ñ nh kỳ không b tiêu dùn g mà ñư c ti p t c tái ñ u
tư.
• Chênh l ch giá Kho n ch ênh l nh gi a giá mu a vào và giá bán ra c a trái p hi u.
--------------
Cách th c mua bán ch ng khoán
Trên th trư ng ch ng khoán, nhà ñ u tư có th :
1. Mua ch ng khoán c a t ch c phát hành
• M ua tr c ti p t i t ch c phát hành: Nhà ñ u tư ph i ñăng ký mua và n p ti n tr c ti p
t i t ch c phát hành ch ng khoán. Hình th c này r t b t c p , nh t là v m t ñ a lý .
• M ua thông qua trung gian: Trung gian ñây là các nh à ñ i lý ho c các nh à b o lãnh p hát
hành, thông thư ng là các côn g ty ch ng khoán và các ngân hàng thương m i. N u b n
mua ch ng kho án c a t ch c p hát hành chưa niêm y t trên Trung tâm GDCK thì vi c
chuy n như ng ho c bán l i ch ng kho án ñó cho n gư i khác hi n n ay g p nhi u khó
khăn vì khôn g d tìm ñư c n gư i mua. Hơn n a, bên b án p h i tr c ti p ñ n công ty (ho c
u quy n) ñ th c hi n chuy n như ng cho n gư i mua.
2. Mua bán ch ng khoán niêm y t trên Trung tâm giao d ch ch ng khoán
Ch ng khoán niêm y t là ch ng khoán có ñ ñi u k i n và tiêu chu n ñư c ñăn g ký ñ mua b án
t i TTGDCK, thư ng là các côn g ty kinh doanh có hi u qu p hát hành, tình hình tài chính ñã
ñư c ki m toán và thông tin v doanh n ghi p ñư c côn g b côn g kh ai cho m i n gư i bi t.
Quy trình giao d ch ch ng khoán niêm y t t i TTGDCK ñã ñư c mô t theo các bư c:
Saga Comunitication |http://saga.vn 4
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
Bư c l: Nhà ñ u tư ñ n m tài kho n v à ñ t l nh mu a hay bán ch ng khoán t i m t công ty
ch ng khoán.
Bư c 2: Côn g ty chuy n l nh mua ho c bán ch ng khoán cho ñ i di n c a côn g ty t i TTGDCK.
Ngư i ñ i di n này s nh p l nh vào h th ng c a TTGDCK.
Bư c 3: Trung tâm gian d ch ch ng khoán th c hi n ghép l nh và thông báo k t qu giao d ch
cho côn g ty ch ng khoán.
Bư c 4: Côn g ty ch ng khoán thông báo k t qu giao d ch cho nh à ñ u tư.
Bư c 5: Nhà ñ u tư nh n ñư c ch ng khoán (n u là n gư i mua) ho c ti n (n u là n gư i bán) trên
tài kho n c a mình t i công ty ch ng khoán sau 3 ngày làm vi c k t ngày mua bán.
Lưu ý : Nhà ñ u tư ch có th giao d ch mua bán ch ng khoán thôn g qua trung gian - côn g ty
ch ng khoán ch khôn g ñư c giao d ch tr c ti p t i TTGDCK ho c tr c ti p v i nhau.
--------------
Nh ng quy ñ nh khi mua bán CK niêm y t trên TTGDCK
1. M tài kho n giao d ch t i m t trong các côn g ty ch ng khoán.
• Vi c m Tài kho n giao d ch là quy ñ nh b t bu c ñ i v i t t c các t ch c và cá nhân
mu n tham gia mu a bán ch n g khoán.
• V th t c m tài kho n b n s ñư c hư n g d n c th t i côn g ty ch ng khoán mà b n
ch n.
Các gi y t c n thi t ñ m tài kho n :
• N u b n là khách hàn g ñ u tư cá nhân: ch c n b n sao ch n g minh thư nhân dân và kèm
b n g c ñ ki m tra ñ i chi u.
• N u là nhà ñ u tư t ch c thì c n ph i có: b n sao côn g ch n g quy t ñ nh thành l p ho c
gi y p hép thành l p doanh nghi p , cùn g v i b n sao côn g ch n g quy t ñ nh b nhi m và
b n sao ch ng minh thư nhân dân c a n gư i tham gia ñi u h ành tài kho n.
ð ñ m b o giao d ch an toàn, theo quy ñ nh hi n nay , b n p h i ký qu b o ñ m và m c ký qu
p h i ñ m b o 100%. ði u này có nghĩa khi ñ t l nh giao d ch, b n p h i có ñ 100% s dư ti n
ho c ch ng kho án trên tài kho n c a mình.
2. Nh ng quy ñ nh v giao d ch ch n g khoán
Saga Comunitication |http://saga.vn 5
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
Th i gian giao d ch: T t c các n gày trong tu n t th hai ñ n th sáu, tr các ngày ngh l , T t
và các n gày ngh theo quy ñ nh c a Lu t lao ñ n g.
Hi n t i m i n gày giao d ch b t ñ u nh n l nh t 9 gi và kh p l nh l n ñ u v ào 9 gi 20 p hút.
T 9 gi 20 ñ n 10 gi , th trư ng ngh giao d ch.
T 10 gi , th trư ng ti p t c nh n l nh ñ t hai, ñ n 10 gi 30 phút, th trư ng s kh p l nh ñ t
2.
ð t l nh giao d ch : B n có th l a ch n các h ình th c ñ t l nh sau:
- ð n tr c ti p tr s c a Công ty ch ng khoán ñ ñ t l nh
- ð t l nh qua ñi n tho i
- ð t l nh qua m ng Interrnet.
Các quy ñ nh trong giao d ch:
• Giao d ch lô ch n : M i l n mua bán ch ng khoán, s lư n g ch ng khoán b n giao d ch
p h i là b i s c a 10 c p hi u ho c 10 trái p hi u. (10 ch ng khoán quy ư c là 1 lô). Ví
d : B n có th ñ t mua là 10, 20,… c p hi u, ch không ñư c ñ t mua 5, 15, 17, …. c
p hi u.
• Giao d ch lô l n: Là nh ng giao d ch ch ng kho án có kh i lư ng b n g ho c l n h ơn
10.000 c phi u và b n g ho c l n hơn 3 trái p hi u.
• Giá tham chi u: Giá tham chi u c a nh ng ch n g khoán ñan g giao d ch bình thư ng là
giá kh p l nh c a phiên giao d ch trư c ñó và ñư c l y làm cơ s cho vi c tính gi i h n
dao ñ ng giá ch n g khoán.
• Biên ñ dao ñ ng giá : Là kho n g dao ñ ng giá ch ng khoán quy ñ nh trong ngày giao
d ch. Biên ñ ñư c áp d ng hi n nay là ± 5% giá tham chi u ñ i v i c p hi u. Trái p hi u
không áp d ng b iên ñ giao d ch.
Ví d : Giá giao d ch c a c p hi u A p hiên ngày hôm qua là 20.000 ñ n g/1 c phi u thì trong
ngày hôm nay , giá tham chi u c a c p hi u A s là 20.000 ñ n g. Kho ng dao ñ n g giá trong
ngày hôm nay là 20.000 x (± 5%) - t c là trong kho n g t 19.000 – 21.000 ñ ng.
ðơn v y t giá theo quy ñ nh hi n hành:
Giá ñ t l nh n goài v i c n m trong kho n g dao ñ ng giá trong n gày còn c n tuân th ñơn v y t
giá. C th :
Ví d : Vì ch ng kho án A có giá tham chi u là 20.000 ñ n g cho ngày giao d ch hôm n ay nên n m
trong khung m c giá nh hơn 49.900 ñ ng, ñơn v y t giá ñ i v i c p hi u A s là 100 ñ n g.
Saga Comunitication |http://saga.vn 6
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
ði u ñó có nghĩa là b n ch ñư c ñ t l nh mua ho c bán c p hi u A v i các m c giá: 19.000;
19.100; 19.200; 19.300; 19.400; 19.500 ; 19.600; 19.700; 19.800; 19.900; 20.000; 20.100 ;
20.200; 20.300; 20.400; 20.500; 20.600 ; 20.700; 20.800; 20.900; 21.000 cho p hiên giao d ch
ngày hôm nay .
--------------
Giá kh p l nh ñư c xác ñ nh như th nào
Trong m i phiên giao d ch, giá giao d ch c a m i lo i ch ng khoán ñư c hình thành sau khi
kh p các l nh ñư c nh p vào h th ng theo trình t nguyên t c ưu tiên sau:
* Ưu tiên v m c giá:
• L nh M UA có m c giá CAO hơn s ñư c ưu tiên th c hi n trư c.
• L nh BÁN có m c giá TH P hơn s ñư c ưu tiên th c hi n trư c.
* Ưu tiên v th i gian:
Trư ng h p các l nh mu a bán có cùn g m c giá thì l nh nào nh p trư c vào h th ng giao d ch
ñư c ưu tiên th c hi n trư c.
* Ưu tiên v kh i lư ng:
N u c m c giá v à th i gian ñ u như nhau thì l nh nào có kh i lư n g l n hơn s ñư c ưu tiên
th c hi n trư c.
Giá giao d ch ñư c xác ñ nh theo nguyên t c:
• Là m c giá th c hi n ñư c kh i lư n g giao d ch l n nh t.
• N u có nhi u m c giá cùn g tho mãn kh i lư n g giao d ch l n nh t thì ch n m c giá g n
v i giá tham chi u.
• N u v n có nhi u m c giá tho mãn 2 n guy ên t c trên thì m c giá cao nh t s ñư c ch n.
Ví d : Có các l nh mu a, bán CP c a côn g ty A như sau:
Lư ng b án Giá c Lư ng mua
10 Th trư ng 15
2.000 20.200 10
200 20.100 20
120 20.000 30
Saga Comunitication |http://saga.vn 7
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
100 19.900 30
--- 19.800 100
Ta th y m c giá 20.000 ñ lư n g CP ñ t mua và ch ào bán là nhi u nh t có 75 CP ñ t mua và
120 CP chào bán, nên ch th c hi n bán ñư c 75 CP, còn 45 CP chào b án v i giá 20.000 ñ theo
tr t t ưu tiên v th i gian v ào p hiên giao d ch sau.
Các l nh mua v i giá th p hơn 20.000 ñ và các l nh b án v i giá cao hơn 20.000 ñ ñ u chưa ñư c
th c hi n.
Các l nh còn l i (chưa th c hi n) sau khi ph i h p như sau:
Lư ng b án Giá c Lư ng mua
-- Giá th trư ng ---
2.000 20.200 ---
200 20.100 ---
45 20.000 ---
--- 19.900 30
--- 19.800 100
Quy ñ nh v thanh toán:
Sau khi l nh c a b n ñư c th c hi n, côn g ty ch ng khoán s t ñ ng trích ti n ho c ch ng
khoán t tài kho n c a b n ñ th c hi n thanh toán. ð ng th i côn g ty ch ng khoán s g i thôn g
báo xác nh n k t qu giao d ch ho c ho á ñơn thanh toán kèm thông b áo xác nh n k t qu giao
d ch.
• S ti n b n nh n ñư c t vi c b án ch ng kho án b n g kh i lư n g ch ng kho án bán nhân
v i giá giao d ch và tr ñi p hí môi gi i.
• S ti n b n p h i tr t vi c mua ch n g khoán b ng kh i lư n g ch n g khoán mua nhân
v i giá giao d ch và c n g v i p hí môi gi i.
Phí môi gi i:
M c p hí công ty ch ng khoán áp d ng là 0.5% m i l n giao d ch ñư c kh p l nh. Giá tr giao
d ch càn g l n, m c p hí ñư c áp d ng cũng gi m xu n g tương ng. Sau 3 n gày làm v i c k t
ngày l nh mu a ho c b án c a b n ñư c th c hi n, b n s nh n ñư c ch ng kho án ho c ti n lưu ký
ch ng khoán (quy ñ nh T+3)
ð ñ m b o cho ch ng khoán c a b n an toàn, tránh m t mát, cháy , h ng, b tráo ñ i...thêm n a
ñ ñ m b o b n ñư c hư ng ñ y ñ và thu n ti n nh ng quy n và l i ích do ch n g khoán man g
Saga Comunitication |http://saga.vn 8
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
l i, b n n ên g i (lưu ký ) ch ng khoán c a b n t i m t thành viên lưu ký do b n l a ch n (b n có
th s d ng d ch v Lưu ký c a công ty ch ng khoán). D ch v này bao g m vi c lưu gi , b o
qu n các ch ng khoán v à giúp th c hi n các quy n c a ch s h u ch ng khoán.
Sau khi ñ ã lưu ký , n u b n có nhu c u rút ch ng kho án, b n v n có th làm th t c rút ch ng
khoán t i côn g ty ch ng khoán.
-----------------------
Nhà ñ u tư c n lưu ý khi ñ u tư vào TTCK
ð u tư vào TTCK có kh năng sinh l i cao, nhưng cũn g có th thua thi t l n, b i v ì quy lu t c a
ñ u tư nói chung là: M c sinh l i càn g cao, thì r i ro l i càn g l n. R i ro tron g ñ u tư ñư c hi u
là s b p bênh, không ch c ch n c a ti n lãi ñ u tư. T c là m c b p bênh, s dao ñ ng c a thu
nh p càng nhi u thì r i ro càn g cao. Chính thu c tính r i ro này ñã làm cho th trư ng ch n g
khoán thêm h p d n.
ð thành công trên th trư ng ch ng kho án n gư i ñ u tư c n có m t s ki n th c nh t ñ nh v
ch ng khoán, th trư ng ch n g khoán, bi t sưu t p , bi t ñ c - hi u và bi t p hân tích thông tin v
th trư ng; bi t các côn g ty chúng khoán và d ch v c a h ; có m t s hi u bi t v giao d ch mua
bán ch ng khoán th trư ng ch n g khoán...
ð có th v ng vàng ñ u tư vào th trư ng ch ng khoán trư c h t b n c n p h i có k i n th c và
thông tin ñ có th :
Phân tích, ñánh giá công ty niêm y t
Vi c p hân tích ñánh giá côn g ty thư ng ñi kèm d báo các ñi u ki n, kh n ăn g p hát tri n c a
công ty ban g m :
ð nh giá c p hi u, phân tích tài chính công ty , p hân tích các m t khác c a côn g ty như p hân tích
v năn g l c ñi u h ành côn g ty c a ban giám ñ c, h i ñ ng qu n tr ; p hân tích th trư ng tiêu th ,
th trư ng nguy ên v t li u c a công ty , hay p hân tích ñ u vào và ñ u ra c a công ty ; p hân tích so
sánh công ty trong ngành c a nó và tron g n n kinh t qu c d ân ñ có s l a ch n ch ng khoán
ñ u tư. Ngư i ta thư ng g i p hân tích d ng này là p hân tích cơ b n.
Trong p hân tích lo i này , m t s tài li u h t s c quan tr ng là b n cáo b ch c a côn g ty c n p h i
ñư c ngh iên c u.
--------------
Cách th c m tài kho n giao d ch công ty ch ng khoán
Saga Comunitication |http://saga.vn 9
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
1. Làm th nào ñ ñ u tư vào ch ng khoán:
Bư c 1: Xác ñ nh s ti n b n có th ñ u tư. S ti n này ph i s d ng ñư c trong giai ño n nh t
ñ nh.
Bư c 2: Xác ñ nh m c tiêu ñ u tư. ði u này s quy t ñ nh vi c l a ch n c p hi u nào cho danh
m c ñ u tư c a b n.
Bư c 3: N u có th , t o l p m t danh m c ñ u tư ña d ng. Tránh ñ u tư vào c p hi u c a m t
Công ty riêng l .
Bư c 4: M ã s giao d ch ch ng kho án là b t bu c ñ i v i m i nhà ñ u tư nư c ngoài t i Vi t
nam. M ã s giao d ch ch ng kho án do Trung tâm giao d ch ch ng kho án c p . cho côn g ty ch ng
khoán s giúp b n xin M ã s giao d ch ch ng khoán n ày .
Bư c 5: M tài kho n t i 1 Công ty ch ng khoán là thành viên c a Trung tâm giao d ch ch ng
khoán. Theo quy ñ nh, các giao d ch liên quan ñ n ch ng khoán n iêm y t ch có th th c hi n
thông qua thành viên c aTrung tâm Giao d ch. Nhà mô i gi i là ngư i có trách nhi m cu i cùng
ñ th c hi n giao d ch cho b n do v y Nhà môi gi i có toàn quy n y êu c u b n cun g c p các
thông tin c n thi t, y êu c u b n ký qu ti n và ch ng khoán.
Bư c 6: Th o lu n v i Nhà môi gi i v m c tiêu và xác ñ nh chi n lư c ñ u tư c a b n. Trư c
khi thi t l p danh m c ñ u tư c a mình, b n nên ngh iên c u T t c các thông tin liên quan ñ n c
p hi u c a Công ty mà b n d ñ nh mua.
Bư c 7:Hi n nay có 2 lo i l nh giao d ch ch ng kho án ñư c áp d ng Vi t nam. B n có th ñưa
ra gi i h n v giá, ñó là l nh gi i h n. B n có th khôn g c n p h i xác ñ nh m c giá, khi ñó l nh
c a b n s ñư c th c hi n theo m c giá kh p l nh c a th trư ng,ñó là l nh ATO
Bư c 8: B n s nh n ch ng khoán ñ ã mua v à thanh toán ch ng khoán ñã b án vào n gày thanh
toán bù tr (quy ñ nh hi n nay là 3 ngày sau ngày giao d ch). T t nhiên giao d ch liên qu an ñ n
ch ng khoán niêm y t ch ñư c th c hi n thông qua h th n g lưu ký mà không có s chu chuy n
v t ch t c a ch ng khoán. S thay ñ i s h u ñư c th c hi n thông qua ch n g t ghi s ñi n t
ñơn gin, T t c các côn g vi c này ñ u do Nhà môi gi i th c hi n cho b n.
2. ð m tài kho n giao d ch ch ng khoán t i công ty ch ng khoán tôi ph i ñáp ng các ñ i u
ki n gì?
ð m tài kho n t i côn g ty ch ng khoán b n p h i ñáp ng các ñi u k i n:
- T 16 tu i tr lên
- Có CMTND, h chi u h p l
- Có ñ ti n và ch ng khoán
Saga Comunitication |http://saga.vn 10
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
ð i v i nhà ñ u tư nư c ngo ài p h i có thêm M ã s giao d ch ch n g khoán.
3. Mã s giao d ch ch ng khoán là gì, làm th nào ñ ñư c c p mã s giao d ch ch ng khoán?
M ã s giao d ch ch n g khoán là s hi u nhà ñ u tư nư c ngoài do Trung tâm giao d ch ch n g
khoán c p sau khi ñã th m ñ nh H sơơ xin c p Mã s kinh doanh ch ng khoán c a nhà ñ u tư
nư c ngo ài.
Công ty ch ng khoán s giúp b n xin M ã s giao d ch ch ng khoán. H sơ xin mã s giao d ch
ch ng khoán g m có:
- ðơn xin ñ ăn g ký M ã s KDCK
- Phi u thông tin v cá nh ân/t ch c ñ u tư nư c ngoài
- Lý l ch tư p háp (ñ i v i nhà ñ u tư cá nhân)
- Gi y phép thành l p (ñ i v i nhà ñ u tư là t ch c)
- Ngh quy t c a b nhi m n gư i ñ i di n
4. Các tài li u xin c p Mã s kinh doanh ch ng khoán và m tài kho n t i công ty ch ng khoán
có c n xác nh n, công ch ng không?
ð i v i nhà ñ u tư nư c ngo ài c n p h i côn g ch ng các H sơ tài li u c n thi t. Các tài li u (tr
Th m u ch ký và ñơn xin m tài kho n) p h i ñư c công ch ng nư c s t i và tái xác nh n t i
Lãnh s quán Vi t nam nư c s t i ho c ñư c xác nh n b i Lãnh s quán c a nư c s t i t i
Vi t nam v à tái xác nh n c a S ngo i v t i Vi t nam v th m quy n c a Lãnh s quán ñó. T t
c các tài li u (tr Th m u ch ký và ñơn xin m tài kho n) p h i ñư c d ch ra ti n g Vi t và
công ch ng t i Vi t nam.
Các nhà ñ u tư trong nư c là cá nhân s khôn g c n côn g ch ng, nhà ñ u tư là t ch c p h i công
ch ng Gi y p hép thành l p, ho t ñ ng và ñi u l t ch c và ho t ñ n g.
5. H sơ m tài kho n t i công ty ch ng khoán g m nh ng gì?
Nh ng m u bi u b n c n ñi n:
- Gi y yêu c u m tài kho n
Nh ng tài li u c n thi t:
Tài kho n cá nhân
- B n sao CM ND hay H chi u
- B n sao Gi y p hép làm vi c (cho cá nhân ngư i nư c n goài làm vi c t i VN)
- Th ch ký m u.
Saga Comunitication |http://saga.vn 11
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
Tài kho n t ch c
- B n sao ði u l Côn g ty
- Ngh quy t ch ñ nh cán b lãnh ñ o tham gia ký k t và ñi u hành tài kho n t i côn g ty
ch ng khoán
- Gi y ch ng nh n thành l p Công ty
Gi y p hép thành l p
6. Tôi có th m bao nhiêu tài kho n?
B n ch có th m m t tài kho n duy nh t t i m t Công ty ch ng khoán Vi t nam. B n p h i
ch n Công ty ch ng khoán p hù h p ñ m tài kho n.
7. Tôi có th m nh ng lo i tài kho n nào?
công ty ch ng khoán hi n ñưa ra m t s lo i tài kho n như tài kho n cá nhân, t ch c, tài kho n
y thác. T t c các m u m tài kho n ñư c cun g c p t i các Văn p hòng c a công ty ch ng khoán
8. Yêu c u ñ u tiên khi m tà i kho n là gì?
Không có m t y êu c u nào ñ i v i b n khi m tài kho n. Tuy nhiên, ñ th c hi n giao d ch, b n
c n n p ti n và lưu ký c phi u vào tài kho n.
9. Tôi có th mua nh ng lo i ch ng khoán nào trên tài kho n c a mình?
B n có th mua T t c các lo i c p hi u và trái p hi u niêm y t.
10. Tôi có th ñ t nh ng lo i l nh nào?
Công ty ch ng khoán nh n t t c nh ng lo i l nh thông thư ng, bao g m l nh ATO và l nh gi i
h n.
L nh chưa ñư c kh p s không còn hi u l c vào cu i n gày giao d ch.
Có th h y và s a l nh trong p hiên giao d ch, trư c gi ñón g c a.
11. Tôi ñư c thông báo v các giao d ch ñã th c hi n như th nào?
Xác nh n k t qu giao d ch s ñư c g i qua thư tín, thư ñi n t hay fax trong n gày làm vi c ti p
theo sau ngày giao d ch ñư c th c hi n. Khách hàn g cũng s ñư c xác nh n n gay l p t c sau
p hiên giao d ch b ng tin nh n n u b n ñăng ký s ñi n tho i di ñ n g v i côn g ty ch ng khoán
Saga Comunitication |http://saga.vn 12
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
12. Vi c thanh toán ñư c th c hi n như th nào?
T ng chi phí giao d ch (bao g m ti n mua ch n g khoán, p hí môi gi i và thu giá tr gia tăn g n u
có) s ñư c kh u tr trên s dư tài kho n c a b n vào n gày làm vi c th hai sau n gày giao d ch
(T+2). Ti n bán ch ng khoán cũn g s ñư c chuy n v tài kho n c a b n 3 n gày sau ngày giao
d ch (T+3).
13. Làm th nào ñ n p ti n vào tài kho n?
ð i v i nhà ñ u tư nư c ngo ài th t c n p ti n p h thu c vào lo i ti n b n n p:
N u n p ti n Vi t b n có th l a ch n các cách th c sau: chuy n khon n i b , chuy n khon t
bên ngo ài và n p ti n tr c ti p vào tài kho n. ð n p ti n b ng chuy n khon t bên ngoài vào tài
kho n c a b n t i côn g ty ch ng khoán b n p h i có S tài kho n c a công ty ch ng khoán m
cho ngư i ñ u tư và hư ng d n n gân hàn g c a b n chuy n ti n như sau:
Ví d :N gân h àn g XBANK Vi t nam,Trung tâm Giao d ch 1.
S tài kho n: 7311.0365
Ngư i th hư ng: tên và s tài kho n c a b n t i côn g ty ch ng khoán
Chú ý : Khách hàng s fax hay g i liên h ai Gi y n p ti n ñ n công ty ch ng khoán trư c 3h30
chi u ñ ñ m b o th c hi n ñư c giao d ch n gay trong ngày làm vi c ti p theo. Giao d ch c a
b n b gi i h n b i s dư ti n b n ký qu trong tài kho n.
Trong trư ng h p b n n p b ng ngo i t , b n s ph i m 1 tài kho n ti n g i thanh toán ngo i t
t i 1 Ngân hàn g ñư c p hép kinh doanh ngho i t . B n, côn g ty ch ng khoán và N gân hàn g s ký
1 th a thu n theo ñó Ngân hàng s cun g c p s dư, chuy n ñ i ngo i t trên tài kho n ti n g i
ngo i t c a b n thành ti n ñ n g và chuy n cho côn g ty ch ng khoán ñ th c hi n các giao d ch
ch ng khoán c a b n t i côn g ty ch ng khoán
Khi n p ti n b ng ngo i t t i Ngân hàn g b n p h i cun g c p t khai hi quan v s ti n b n ñ ã
mang vào Vi t nam ho c các gi y t khác ch ng minh n gu n g c s ti n n p ñó.
Trư ng h p b n là nhà ñ u tư trong nư c, th t c n p ti n gi n g như trư ng h p n p ti n Vi t
c a nhà ñ u tư nư c ngo ài nêu trên.
14. Làm th nào ñ rút ti n ra kh i tài kho n?
B n có th rút ti n Vi t tr c ti p t i các Qu y giao d ch hay chuy n không qua N gân hàn g b ng
cách ñi n Gi y rút ti n hay Gi y yêu c u chuy n khon t i nơi giao d ch. B n ch có th rút ti n
Saga Comunitication |http://saga.vn 13
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
trong p h m vi s dư tài kho n. M t khi y êu c u rút ti n c a b n có hi u l c, gi i h n giao d ch s
l p t c t ñ ng gim p h n ánh vi c rút ti n.
Trong trư ng h p nhà ñ u tư nư c ngoài mu n rút chuy n ñ i ra ngo i t và chuy n ra nư c
ngoài, b n ph i thông báo v i chúng tôi trư c m t (01) ngày ñ chún g tôi p h i h p v i Ngân
hàng th c hi n các th t c c n thi t. B n ph i lưu ý r ng b n ch có th chuy n ti n ra nư c
ngoài m t (01) năm sau khi b n chuy n khon ti n ñó vào Vi t nam.
15. Làm th nào ñ chuy n ti n và ch ng khoán t Công ty ch ng khoán khác v tài kho n c a
tôi?
N u b n chuy n ti n và ch ng khoán t Công ty ch ng khoán khác, b n c n y êu c u Côn g ty
ch ng khoán ñó ñón g tài kho n c a b n và chuy n kho n ti n và ch n g khoán v tài kho n c a
b n m t i Côn g ty chúng tôi.
16. Ti n lãi trên s dư ti n ñư c tính như th nào?
BVSC s n ñ nh t l lãi su t trên s dư ti n tưng ng. Ti n lãi tr cho kh ách hàn g s ñư c
chuy n vào tài kho n hàn g tháng.
17. Tôi có th vay ti n ñ th c h i n giao d ch không?
B n có th th c hi n ñư c ñi u này n u b n m tài kho n t i công ty ch ng khoán. B n có th
vay ti n b ng cách c m c các ch n g khoán c a b n trên tài kho n thông qu a th a thu n c a
chúng tôi v i các ngân hàng thưng m i hay t ch c tài chính t i Vi t nam.
18. Tôi có th ñ t l nh qua nh ng cách nào?
B n có th ñ t l nh qua ñi n tho i, Fax. Các l nh giao d ch ñư c g i qu a thư ñi n t hay thư tín
thông thư ng s khôn g ñư c ch p nh n.
19. Tôi có c n ph i có ñ a ch email ñ m tài kho n t i công ty ch ng khoán không?
B n không c n thi t p h i có ñ a ch email. Tuy nhiên, email là phưng th c nhanh chóng và thu n
ti n cho p hép chúng tôi ñáp ng yêu c u khách hàn g m t cách cao nh t.
20. N u tôi có nh ng th c m c v tài kho n c a mình, tôi s ph i nó i chuy n v i ai?
N u có th c m c b n có th g i cho nh ân viên môi gi i c a côn g ty ch ng khoán
T ng h p
www.saga.vn
Saga Comunitication |http://saga.vn 14
- March 27, 2007 T ng quan v TTCK Vi t Nam
Kinh Doanh Là Văn Minh
Saga Comunitication |http://saga.vn 15
nguon tai.lieu . vn
