1
2
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Đ I H C ĐÀ N NG
Công trình ñư c hoàn thành t i
NGÔ TH TH Y
Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. Huỳnh Ng c Th ch
NGHIÊN C U QUÁ TRÌNH SINH TRƯ NG,
Ph n bi n 1: …………………………………………
Đ I H C ĐÀ N NG
PHÁT TRI N VÀ NĂNG SU T, PH M CH T
C A GI NG C C I Đ
SINH THÁI
TRONG ĐI U KI N
Ph n bi n 2: …………………………………………
HÒA VANG - ĐÀ N NG
Lu n văn s ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn
t t nghi p Th c sĩ Khoa h c h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày
Chuyên ngành: Sinh thái h c
Mã s
: 60.42.60
…… tháng ….. năm 2011.
TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KHOA H C
Có th tìm hi u lu n văn t i:
- Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng.
- Thư vi n trư ng Đ i h c Sư ph m, Đ i h c Đà N ng.
Đà N ng – Năm 2011
3
M
4
Đ U
- Ý nghĩa th c ti n: K t qu c a ñ tài là cơ s ñ ngư i dân
ch ñ ng canh tác gi ng c c i ñ trên ñ a bàn huy n Hòa Vang.
1. Lý do ch n ñ tài
4. C u trúc c a lu n văn
C c i ñ là lo i th c ph m có tác d ng cung c p ch t dinh
dư ng giúp ph c h i s c kh e r t t t.
chương:
Tuy là lo i rau c t t nhưng c c i ñ ñư c ít ngư i Vi t
Nam bi t ñ n b i loài cây này có ngu n g c ôn ñ i, ch m i ñư c
tr ng
Đà L t trên quy mô nh l nh ng năm g n ñây, ñ cung c p
ch y u cho các nhà hàng và siêu th l n dành cho ngư i nư c ngoài.
Vi c m r ng di n tích tr ng c c i ñ ñ ph c v nhu c u
c a ngư i dân Vi t Nam là r t c n thi t, nhưng trư c h t c n ph i có
s nghiên c u kĩ v m i quan h ph thu c gi a ñi u ki n khí h u,
th như ng c a t ng ñ a phương v i kh năng sinh trư ng phát tri n
c a cây.
Xu t phát t nh ng lí do trên, chúng tôi ch n ñ tài “Nghiên
c u quá trình sinh trư ng, phát tri n và năng su t, ph m ch t c a
gi ng c c i ñ trong ñi u ki n sinh thái
huy n Hòa Vang - Đà
N ng”.
2. M c tiêu và nhi m v c a ñ tài
- Nghiên c u kh năng thích nghi c a gi ng c c i ñ trong
ñi u ki n sinh thái
xã Hòa Phư c - Hòa Vang - Đà N ng
- Xác ñ nh năng su t và ch t lư ng c a s n ph m ñ có cơ
s du nh p ngu n gi ng và ña d ng s n ph m rau qu trên th trư ng
Đà N ng.
3. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài
- Ý nghĩa khoa h c: Làm rõ kh năng thích nghi c a gi ng c
c i ñ v i ñi u ki n nông hóa, khí h u, th như ng t i Hòa Vang Đà N ng
Ngoài ph n m ñ u, k t lu n và ki n ngh , lu n văn còn có 3
- Chương 1: T ng quan tài li u
- Chương 2: Đ i tư ng và phương pháp nghiên c u
- Chương 3: K t qu nghiên c u và th o lu n
5
6
1.4. KHÁI QUÁT V GI NG C C I Đ
Chương 1
1.4.1. Đ c ñi m th c v t h c
T NG QUAN TÀI LI U
- R c a cây c c i ñ thu c lo i r c c, là b ph n s d ng
1.1. VAI TRÒ C A CÁC NHÂN T
SINH THÁI Đ I V I Đ I
S NG CÂY TR NG
ch y u. R c thư ng có hình c u; hình tr tròn và tròn d t.
- Cây thân c , s ng hàng năm.
Cây tr ng là thành ph n ch
y u c a h sinh thái nông
nghi p. S s ng c a cây tr ng ph thu c vào ñi u ki n ngo i c nh và
ph thu c vào ñ c tính c a cây. Trong ñi u ki n s ng t i ưu cây
tr ng sinh trư ng – phát tri n thu n l i, cho năng su t cao và ch t
- Lá ñơn, m c cách, không có lá kèm.
- Hoa t p h p thành c m hoa, phát hoa phân nhánh, không có
lá b c. Hoa nh , ñ u, m u 2.
- Nh 6 (2
vòng ngoài và 4
vòng trong). B nh y g m 2
lư ng t t.
lá noãn h p t o thành b u trên 1 ô, có vách gi t o thành 2 ô, m i ô
1.2. VAI TRÒ C A PHÂN BÓN
ch a 2 ho c nhi u noãn ñ o hay cong.
Cây tr ng c n th c ăn cho s sinh trư ng – phát tri n, ngu n
th c ăn này ñư c l y ch y u t ñ t. Tuy nhiên trong quá trình s n
- Qu nang
- H t có màu ñ nâu non.
xu t nông nghi p, có nhi u y u t dinh dư ng mà ñ t không cung c p
1.4.2. Yêu c u ñi u ki n ngo i c nh
ñ c n ph i b sung thêm, ngu n dinh dư ng b sung này ñư c l y
1.4.2.1. Nhi t ñ
t phân bón. Theo các nhà sinh lý th c v t thì phân bón ñã góp ph n
tăng năng su t ñ n 50%
1.3. ĐI U KI N T NHIÊN C A THÀNH PH
Thành ph Đà N ng n m
0
0
C c i ñ là lo i cây tr ng
vùng ôn ñ i. Nhi t ñ thích h p
0
cho cây sinh trư ng t 15 - 20 C, tuy v y nó có th sinh trư ng
ĐÀ N NG
trung ñ c a ñ t nư c, có t a ñ
0
0
nhi t ñ 280C. R c phát tri n thu n l i khi nhi t ñ t 15 - 180C.
Lúc ra hoa k t qu ch u m hơn các loài khác nhưng không ch u ñư c
15 55’20” ñ n 16 14’10” vĩ tuy n b c; 107 18’30” ñ n 108 20’00”
n ng h n kéo dài v i nhi t ñ trên 320C. Nhi t ñ
kinh tuy n ñông, phía B c giáp t nh Th a Thiên Hu , phía Nam và
chi u sáng dài s xúc ti n quá trình hình thành và phát tri n
phía Tây giáp t nh Qu ng Nam, phía Đông giáp bi n Đông.
ng ng hoa. Tuy nhiên v i gi ng c i c tr ng có th ra hoa ngay
2
Có di n tích 1.256 km
trong ñi u ki n ngày ng n
Đà N ng n m trong vùng khí h u nhi t ñ i gió mùa, nhi t ñ
hoa trong ñi u ki n ngày dài hay
cao và ít bi n ñ ng.
Đ
m không khí trung bình là 83,4%
th p và th i gian
vùng th p nhưng gi ng c i c ñ ch ra
ñ cao trên 1000 m.
C c i ñ là gi ng ng n ngày (25 – 30 ngày cho thu ho ch)
ñư c tr ng v ñông xuân
vùng l nh. Nhi t ñ cao và khô h n làm
Lư ng mưa trung bình hàng năm là 2.504,57 mm
cho r c phát tri n không bình thư ng, r c nh d n ñ n năng su t
S gi n ng bình quân trong năm là 2.156,2 gi
th p. Nhi t ñ cao cũng làm cho cây d b virut gây h i.
7
8
1.4.2.2. Ánh sáng
nh ng nguyên nhân quan tr ng làm cho r c nh và b phân nhánh.
H u h t các gi ng c i c ph n ng v i ánh sáng ngày dài,
T ng ñ t tr ng tr t nông, m ng, l p ñ t phía dư i ch t c ng, r c
cây yêu c u th i gian chi u sáng dài/ngày ñ qua giai ño n ánh sáng.
không th phát tri n xu ng l p ñ t phía dư i, do ñó r c thư ng nh ,
Đi u này còn b chi ph i b i gi ng, thư ng nh ng gi ng ngo i nh p
cong và phân nhánh. Đ Ph thích h p cho c i c t 5,5-6,8. Đ t gieo
yêu c u ñ dài chi u sáng nghiêm ng t hơn nh ng gi ng ñ a phương
c i c ph i xa các khu công nghi p, h m m và nghĩa ñ a…
C c i ñ yêu c u cư ng ñ ánh sáng vào lo i trung bình,
ánh sáng m nh s
nh hư ng ñ n s phát tri n c a r c , ñ ng th i
còn làm gi m ch t lư ng c a s n ph m. Nhưng ánh sáng y u cũng
Ch t dinh dư ng: Trong 3 nguyên t N, P, K, c i c yêu c u
K là nhi u nh t, ti p theo là N.
+ Nitơ (N): Có tác d ng thúc ñ y lá và r sinh trư ng, là y u
t quan tr ng ñ i v i năng su t và ch t lư ng r c .
không có l i cho s sinh trư ng c a lá và r c .
N u th a ñ m, b lá sinh trư ng quá m nh, làm ch m quá
1.4.2.3. Nư c
Nhìn chung, r c i c có kh năng ăn sâu, do ñó có th hút
nư c
trình hình thành r c d n ñ n r c b b c và r ng. Đây là nguyên
l p ñ t phía dư i. Vì v y kh năng ch u h n c a r tương ñ i
nhân quan tr ng nh hư ng ñ n ch t lư ng r c .
t t. Nhu c u c a c i c ñ i v i nư c c ng ch u nh hư ng c a nhi u
+ Kali là nguyên t ñ c bi t quan tr ng ñ i v i s
sinh
y u t như: ñ c tính c a gi ng, ñi u ki n ngo i c nh, tính ch t ñ t
trư ng c a lá và quá trình tích lũy ch t dinh dư ng vào r c . S
ñai…
d ng nh ng lo i phân có nhi u kali như phân gia c m ñ bón cho c i
- Th i kỳ n y m m ñ n khi cây có 3 - 4 lá, cây s d ng nư c
không nhi u, do thân lá non m m, s c hút nư c c a h r còn y u.
- Th i kỳ cây có 4 - 6 lá, l p v ngoài b n t ñ n khi r c
phát tri n, cây c n nhi u nư c. Trong th i kỳ này n u ñ t thi u nư c,
r c nh , nhi u sơ, năng su t và ch t lư ng gi m. Đ
m ñ t trong
th i kỳ này t 70 - 80% là thích h p cho cây sinh trư ng.
Khi r c phát tri n, ñ
m ñ t quá cao,
ñ ng, r s b th i
và c n tr s vươn dài c a r c xu ng l p ñ t sâu.
1.4.2.4. Đ t và ch t dinh dư ng
Đ t: Các lo i rau ăn r c như chi c i c yêu c u tính ch t
c thì r t có l i cho năng su t và ch t lư ng.
1.5. TÌNH HÌNH S N XU T GI NG C
GI I VÀ
C IĐ
TRÊN TH
VI T NAM
Trên th gi i có r t nhi u lo i c c i khác nhau, t c c i ñ
v i hình c u nh , c c i tr ng v i hình d ng thuôn thuôn như c cà
r t ñ n c c i ñen có v cay ñ c bi t ñư c ưa chu ng t i các qu c gia
Đông Âu,…
Đ n nay v n chưa xác ñ nh rõ ngu n g c c a loài c i c .
Ngư i ta cho r ng C i c có ngu n g c b n ñ a
ñư c thu n hóa ñ u tiên
châu Á, nhưng
Đ a Trung H i. Trung tâm ña d ng và
ñ t ñai ñ c bi t nghiêm ng t. Đ t gieo tr ng c n ph i có t ng ñ t
phong phú nh t c a c i c hi n nay v n là khu v c phía ñông Đ a
tr ng tr t dày, nh , tơi x p, tư i tiêu thu n l i. Gieo tr ng c i c trên
Trung H i.
ñ t n ng, nén ch t s c n tr s phát tri n c a r . Đây là m t trong
9
H u h t các qu c gia
10
B c M , châu Âu và Nh t B n tr ng
Chương 2
c c i ñ quanh năm, ñ c bi t là trong mùa t tháng Tư ñ n tháng
Đ I TƯ NG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
Sáu và t tháng Mư i ñ n tháng M t.
Công dân c a Oaxaca, Mexico thư ng t ch c m t l h i g i
là Noche de los Rábanos (ñêm c a c c i) vào ngày 23 như m t ph n
2.1. Đ I TƯ NG NGHIÊN C U
Gi ng c c i ñ GN171 thu c loài Raphanus sativus Linn.,
c a l k ni m Giáng sinh La Navidadác t i các qu ng trư ng thành
chi (Raphanus), H C i (Brassicaceae.) hay còn g i là h Th p t
ph .
(Cruciferae), B màn màn, Phân l p S (Dilleniidae), l p 2 lá m m
T i nhi u nư c châu Á, Nga, Pháp và Ba Lan c c i ñ là
món ăn ñư c yêu thích và s d ng r ng rãi, ch y u ñư c dùng làm
salat và ñ tăng hương v c a các món n u chín.
(Dicotyledonneae), ngành Magnoliophyta, gi i Plantae
Đ c ñi m: Có r tr ph ng thành c , n c, ng t, màu ñ , c
thư ng tròn, lá x ra hay không, ch m
g c, chùm hoa ñ ng mang
nư c ta, c i c ñư c coi là lo i rau ñư c ưa thích và gieo
nhi u hoa ñ tím, ít khi tr ng có s c ñ m. Kháng b nh t t, năng su t
tr ng khá r ng rãi, nh t là các t nh phía B c. Thư ng tr ng nh t là c i
và ñ ñ ng ñ u cao, không r ng ru t, ch m tr bông. Th i gian sinh
c tr ng.
trư ng 25 - 30 ngày.
C c i ñ (Raphanus sativus L. var. radicula Pers.) có r c
thư ng tròn, to 2-3cm, c có màu ñ ch m i ñư c tr ng trên quy mô
nh l
Đà L t ñ cung c p ch y u cho các nhà hàng, khách s n
ph c v nhu c u c a ngư i nư c ngoài. Tuy v y th trư ng trong
nư c ñã bư c ñ u làm quen v i c c i ñ và nhu c u s d ng có xu
thùng x p và vư n nh theo mô hình nông nghi p h u cơ nh do
công ty GINO cung c p.
2.2. N I DUNG NGHIÊN C U
- Phân tích, ñánh giá các y u t sinh thái c a huy n Hòa
Vang - Đà N ng ñ i v i yêu c u c a cây c c i ñ .
hư ng gia tăng.
Hi n nay
Gi ng c c i ñ GN171 ch m i ñư c tr ng ch y u trong
nư c ta chưa có công trình nghiên c u nào ñư c
công b liên quan ñ n gi ng c c i ñ .
- Nghiên c u quá trình sinh trư ng - phát tri n c a cây c c i
ñ trong ñi u ki n sinh thái c a huy n Hòa Vang - Đà N ng.
- Đánh giá v ch t lư ng c a c c i ñ tr ng t i Hòa Vang Đà N ng.
2.3. Đ A ĐI M VÀ TH I GIAN NGHIÊN C U
- Đ a ñi m: Mô hình tr ng th c nghi m cây c c i ñ ñư c
th c hi n trên ñ t vư n t i Xã Hòa Phư c - Hòa Vang - Đà N ng
- Th i gian: T tháng 2/2011 ñ n tháng 06/2011
nguon tai.lieu . vn