Xem mẫu
VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
BÀN THỊ QUỲNH GIAO
DÂN CA NGHI LỄ TRONG ĐỜI SỐNG VĂN HÓA
CỦA NGƯỜI DAO TUYỂN Ở VIỆT NAM
Chuyên ngành: Văn học dân gian
Mã số: 62 22 01 25
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ VĂN HỌC
HÀ NỘI – năm 2017
Công trình được hoàn thành tại: Học viện Khoa học xã hội Việt Nam
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Thị Huế
Phản biện 1: ..................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
Phản biện 2: ..................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
Phản biện 3: .................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện họp tại
.....................................................................................................................................................................................................
vào hồi………..….giờ…………phút, ngày………tháng……….năm………………..
Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: Thư viện Quốc gia Việt Nam; Thư viện Học viện
Khoa học xã hội Việt Nam; Thư viện Viện Văn học.
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Người Dao Tuyển nói riêng và người Dao nói chung di cư đến Việt Nam
khá sớm. Trên con đường di cư cũng như khi “cắm bản” tại vùng đất mới. Ở
vùng đất mới điều kiện vật chất gặp nhiều khó khăn nhưng không vì thế mà họ
đánh mất đi đời sống văn hóa vô cùng phong phú và đa dạng của mình. Trong
nền văn hóa ấy, nổi bật lên là kho tàng dân ca nghi lễ phong phú về thể loại và
đặc sắc về nội dung – một tài sản văn hóa phi vật thể vô giá của người Dao
Tuyển. Dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển không chỉ phản ánh phong tục, tập
quán, tín ngưỡng, tư tưởng, tình cảm mà còn là bản sắc văn hóa mang nét đặc
trưng riêng của tộc người Dao nói chung và người Dao Tuyển nói riêng. Do
vậy, nghiên cứu dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển đặt trong cơ tầng văn hóa
tộc người Dao sẽ giúp chúng ta hiểu sâu hơn đời sống văn hóa của tộc người
này.
Dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển phong phú về thể loại, số lượng, có
vai trò quan trọng trong thực hành nghi lễ vòng đời đồng thời phản ánh được
đời sống sinh hoạt, đời sống tâm linh của đồng bào, chứa đựng trong nó văn
hóa truyền thống của tộc người. Ở đó thế giới tâm linh (thế giới quan, vũ trụ
quan) và triết lý nhân sinh quan được phản ánh rõ nét. Từ những bài dân ca
nghi lễ được thực hành trong đời sống văn hóa ta thấy được đặc tính văn hóa
cũng như những tâm tư, tình cảm của cộng đồng cư dân người Dao Tuyển.
Song nó vẫn chưa được nghiên cứu chuyên sâu đúng với tiềm năng và thực
trạng vốn có.
Người Dao Tuyển ở Việt Nam cư trú trên những địa bàn có điều kiện
sinh tồn khác nhau. Vì thế, ở mỗi địa phương người Dao Tuyển lại có những
sắc thái văn hóa riêng, điều đó đã tạo nên tính đa dạng, phong phú trong nguồn
mạch văn hóa Dao nói chung. Việc sử dụng dân ca trong thực hành nghi lễ vừa
thể hiện tính thống nhất trong đời sống tinh thần tộc người, vừa biểu hiện nét
khác biệt của người Dao Tuyển so với các nhóm Dao khác. Luận án nghiên
cứu dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển ở Việt Nam nhằm góp phần chỉ ra
những nét đặc thù và phổ quát của loại hình nghệ thuật này.
Bản thân nghiên cứu sinh là một người mang dòng máu và tâm thức văn
hóa của người Dao, sinh tồn trong môi trường văn hóa ấy nên có vốn hiểu biết
nhất định về đời sống, phong tục, tập quán, tín ngưỡng của dân tộc mình. Khi
tiến hành khảo sát, nghiên cứu về dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển, nghiên
cứu sinh có điều kiện tiếp cận thực tế, sưu tầm, tìm hiểu các nghi lễ trong đời
sống văn hóa của tộc người. Do đó, trong đề tài nghiên cứu của luận án, nghiên
cứu sinh hy vọng sẽ trình bày được những hiểu biết của mình về dân ca nghi lễ
của người Dao Tuyển từ góc nhìn khoa học của một người trong cuộc. Đồng
thời nghiên cứu sinh cũng mong muốn thông qua luận án góp một phần vào
việc giữ gìn, bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống của tộc người Dao
Tuyển ở Việt Nam.
1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án
2.1. Mục đích nghiên cứu
Luận án tập trung nghiên cứu các nội dung phản ánh, phương thức phản
ánh của dân ca nghi lễ người Dao Tuyển trong đời sống văn hóa tộc người (đời
sống văn hóa vật chất và đời sống văn hóa tinh thần) thông qua việc phân tích,
diễn giải các văn bản dân ca nghi lễ.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Luận án tiến hành tập hợp, hệ thống, đối chiếu tư liệu trên các văn bản đã
được công bố đồng thời điền dã, khảo sát thêm một số tư liệu mới, quan sát
thực tế bối cảnh diễn xướng dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển.
Luận án tập trung nghiên cứu nội dung, nghệ thuật của dân ca nghi lễ với
tư cách là một thành tố quan trọng trong mối quan hệ giữa bối cảnh diễn xướng
với các lễ thức tín ngưỡng dân gian. Bên cạnh đó, luận án cũng xem xét dân ca
nghi lễ như một hiện tượng văn hóa dân gian mang tính nguyên hợp đồng thời
dựa vào những đặc trưng văn hóa tộc người để có cơ sở lý giải ý nghĩa cơ bản
của một số hình ảnh nghệ thuật thẩm mĩ. Để từ đó làm nổi bật lên mối quan hệ
mật thiết giữa văn hóa và dân ca nghi lễ người Dao Tuyển.
Trong luận án, ở một mức độ cho phép chúng tôi sẽ cố gắng so sánh dân
ca nghi lễ của người Dao Tuyển với dân ca nghi lễ của một số ngành Dao khác
để tìm ra sự tương đồng, nét văn hóa đặc trưng của dân ca nghi lễ người Dao
Tuyển với dân ca nghi lễ của dân tộc Dao nói chung, nhằm làm rõ tính chuyên
biệt và phổ quát của các loại hình dân ca nghi lễ người Dao Tuyển.
Luận án, đặt dân ca nghi lễ trong đời sống văn hóa, với mong muốn làm rõ
những khía cạnh phản ánh của dân ca nghi lễ trong đời sống văn hóa vật chất
và đời sống văn hóa tinh thần nhằm góp phần nâng cao nhận thức về giá trị của
loại hình dân ca này trong cộng đồng người Dao Tuyển nói riêng và người Dao
nói chung ở Việt Nam.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của luận án
3.1. Đối tượng
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là những bài dân ca trong nghi lễ vòng
đời của người Dao Tuyển, cụ thể là: dân ca trong nghi lễ cấp sắc, dân ca trong
nghi lễ đám cưới và dân ca trong nghi lễ tang ma qua các công trình sưu tầm,
nghiên cứu đã được xuất bản.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Chúng tôi một mặt căn cứ vào các thư tịch, văn bản dân ca nghi lễ đã
được tuyển chọn và giới thiệu, cụ thể: Lễ cưới người Dao Tuyển, xuất bản năm
2001; Thơ ca dân gian người Dao Tuyển xuất bản năm 2005; Thơ ca dân gian
người Dao Tuyển (Song ngữ: Việt – Dao) xuất bản năm 2011; Đám cưới người
Dao Tuyển xuất bản năm 2011; Những bài ca giáo lý xuất bản năm 2012. Mặt
khác, chúng tôi tiến hành nghiên cứu, điền dã sưu tầm, đối chiếu các bài dân ca
nghi lễ của người Dao Tuyển đã được xuất bản các bài dân ca nghi lễ trong
thực tiễn sinh hoạt, thực hành nghi lễ của họ từ quá khứ tới hiện tại. Việc khảo
sát, đối chiếu dân ca trong thực tiễn sinh hoạt thực hành nghi lễ của người Dao
Tuyển được chúng tôi tiến hành trên các địa bàn có sự sinh tồn của người Dao
2
Tuyển ở nước ta như Lào Cai, Yên Bái, Tuyên Quang ... Trong đó tập trung
chủ yếu trên địa bàn tỉnh Lào Cai – địa phương có số lượng người Dao Tuyển
sống tập trung đông nhất ở các huyện Bảo Yên, Bảo Thắng, Bát Xát, Mường
Khương, Bắc Hà và thành phố Lào Cai – nơi văn hóa truyền thống của người
Dao Tuyển còn được lưu giữ khá nguyên vẹn. Tại địa bàn tỉnh Lào Cai, với
điều kiện tự nhiên đặc thù của vùng núi cao, nhất là đối với các huyện vùng
sâu, vùng xa, biên giới là nơi cư trú lâu đời của người Dao Tuyển thì sự tác
động của các yếu tố văn hóa ngoại lai đến đời sống kinh tế, văn hóa của cộng
đồng Dao Tuyển chậm hơn các khu vực khác. Do vậy, các phong tục, tập quán,
tín ngưỡng nơi đây ít bị biến đổi so với các địa phương khác có người Dao
Tuyển cư trú.
Ngoài ra, trong quá trình điều tra điền dã, chúng tôi sẽ mở rộng phạm vi
thực địa ra các địa phương như tỉnh Sơn La, Yên Bái… đó là những tỉnh có
người Dao Tuyển sinh sống với số lượng ít hơn và mật độ phân bố thưa thớt
hơn ở Lào Cai để có một cái nhìn toàn diện hơn về sự ảnh hưởng của dân ca
nghi lễ trong đời sống văn hóa của tộc người.
4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận án
4.1. Phương pháp luận
Ngoài phương pháp luận chung của nghiên cứu khoa học xã hội nhân
văn, thực hiện đề tài nghiên cứu này, chúng tôi xác định việc triển khai trên
nguyên tắc phương pháp luận riêng sau đây:
Đặt dân ca nghi lễ trong bối cảnh diễn xướng folklore: Chúng tôi không
nghiên cứu dân ca nghi lễ như là một thành tố tồn tại độc lập mà đặt trong bối
cảnh diễn xướng của tộc người để tìm hiểu dân ca trong mối quan hệ với các
thành tố văn hóa khác. Đồng thời đặt dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển
trong bối cảnh diễn xướng để có những luận giải về đời sống văn hóa vật chất
và đời sống văn hóa tinh thần thông qua các yếu tố nghệ thuật và phương thức
phản ánh.
Vận dụng linh hoạt lý thuyết tính nguyên hợp ở phương diện chức năng
của folklore: Cụ thể là trong luận án chúng tôi đặc biệt chú ý đến chức năng
thực hành – sinh hoạt của dân ca nghi lễ trong đời sống văn hóa của tộc người
Dao Tuyển. Song do đặc thù của loại hình dân ca nghi lễ và cũng do sự quy
định của mã ngành nghiên cứu nên trong luận án chúng tôi chỉ đi sâu nghiên
cứu tính chất thực hành – sinh hoạt của dân ca nghi lễ biểu hiện trực tiếp thông
qua chủ thể diễn xướng, không gian, thời gian diễn xướng, ngôn ngữ, thể thơ
trong các nghi lễ cấp sắc, đám cưới, tang ma.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận án sử dụng 4 phương pháp nghiên cứu: phương pháp phân tích ngữ
văn; phương pháp so sánh lịch sử và so sánh loại hình; phương pháp nghiên
cứu liên ngành; phương pháp sưu tầm điền dã.
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án
Thứ nhất: Qua khảo sát của chúng tôi, cho đến thời điểm hiện tại chưa có
một công trình nghiên cứu nào đi sâu, tìm hiểu một cách hệ thống, khoa học về
dân ca nghi lễ trong đời sống văn hóa của người Dao Tuyển. Luận án là công
3
nguon tai.lieu . vn
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
BÀN THỊ QUỲNH GIAO
DÂN CA NGHI LỄ TRONG ĐỜI SỐNG VĂN HÓA
CỦA NGƯỜI DAO TUYỂN Ở VIỆT NAM
Chuyên ngành: Văn học dân gian
Mã số: 62 22 01 25
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ VĂN HỌC
HÀ NỘI – năm 2017
Công trình được hoàn thành tại: Học viện Khoa học xã hội Việt Nam
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Thị Huế
Phản biện 1: ..................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
Phản biện 2: ..................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
Phản biện 3: .................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................
Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện họp tại
.....................................................................................................................................................................................................
vào hồi………..….giờ…………phút, ngày………tháng……….năm………………..
Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: Thư viện Quốc gia Việt Nam; Thư viện Học viện
Khoa học xã hội Việt Nam; Thư viện Viện Văn học.
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Người Dao Tuyển nói riêng và người Dao nói chung di cư đến Việt Nam
khá sớm. Trên con đường di cư cũng như khi “cắm bản” tại vùng đất mới. Ở
vùng đất mới điều kiện vật chất gặp nhiều khó khăn nhưng không vì thế mà họ
đánh mất đi đời sống văn hóa vô cùng phong phú và đa dạng của mình. Trong
nền văn hóa ấy, nổi bật lên là kho tàng dân ca nghi lễ phong phú về thể loại và
đặc sắc về nội dung – một tài sản văn hóa phi vật thể vô giá của người Dao
Tuyển. Dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển không chỉ phản ánh phong tục, tập
quán, tín ngưỡng, tư tưởng, tình cảm mà còn là bản sắc văn hóa mang nét đặc
trưng riêng của tộc người Dao nói chung và người Dao Tuyển nói riêng. Do
vậy, nghiên cứu dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển đặt trong cơ tầng văn hóa
tộc người Dao sẽ giúp chúng ta hiểu sâu hơn đời sống văn hóa của tộc người
này.
Dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển phong phú về thể loại, số lượng, có
vai trò quan trọng trong thực hành nghi lễ vòng đời đồng thời phản ánh được
đời sống sinh hoạt, đời sống tâm linh của đồng bào, chứa đựng trong nó văn
hóa truyền thống của tộc người. Ở đó thế giới tâm linh (thế giới quan, vũ trụ
quan) và triết lý nhân sinh quan được phản ánh rõ nét. Từ những bài dân ca
nghi lễ được thực hành trong đời sống văn hóa ta thấy được đặc tính văn hóa
cũng như những tâm tư, tình cảm của cộng đồng cư dân người Dao Tuyển.
Song nó vẫn chưa được nghiên cứu chuyên sâu đúng với tiềm năng và thực
trạng vốn có.
Người Dao Tuyển ở Việt Nam cư trú trên những địa bàn có điều kiện
sinh tồn khác nhau. Vì thế, ở mỗi địa phương người Dao Tuyển lại có những
sắc thái văn hóa riêng, điều đó đã tạo nên tính đa dạng, phong phú trong nguồn
mạch văn hóa Dao nói chung. Việc sử dụng dân ca trong thực hành nghi lễ vừa
thể hiện tính thống nhất trong đời sống tinh thần tộc người, vừa biểu hiện nét
khác biệt của người Dao Tuyển so với các nhóm Dao khác. Luận án nghiên
cứu dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển ở Việt Nam nhằm góp phần chỉ ra
những nét đặc thù và phổ quát của loại hình nghệ thuật này.
Bản thân nghiên cứu sinh là một người mang dòng máu và tâm thức văn
hóa của người Dao, sinh tồn trong môi trường văn hóa ấy nên có vốn hiểu biết
nhất định về đời sống, phong tục, tập quán, tín ngưỡng của dân tộc mình. Khi
tiến hành khảo sát, nghiên cứu về dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển, nghiên
cứu sinh có điều kiện tiếp cận thực tế, sưu tầm, tìm hiểu các nghi lễ trong đời
sống văn hóa của tộc người. Do đó, trong đề tài nghiên cứu của luận án, nghiên
cứu sinh hy vọng sẽ trình bày được những hiểu biết của mình về dân ca nghi lễ
của người Dao Tuyển từ góc nhìn khoa học của một người trong cuộc. Đồng
thời nghiên cứu sinh cũng mong muốn thông qua luận án góp một phần vào
việc giữ gìn, bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống của tộc người Dao
Tuyển ở Việt Nam.
1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án
2.1. Mục đích nghiên cứu
Luận án tập trung nghiên cứu các nội dung phản ánh, phương thức phản
ánh của dân ca nghi lễ người Dao Tuyển trong đời sống văn hóa tộc người (đời
sống văn hóa vật chất và đời sống văn hóa tinh thần) thông qua việc phân tích,
diễn giải các văn bản dân ca nghi lễ.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Luận án tiến hành tập hợp, hệ thống, đối chiếu tư liệu trên các văn bản đã
được công bố đồng thời điền dã, khảo sát thêm một số tư liệu mới, quan sát
thực tế bối cảnh diễn xướng dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển.
Luận án tập trung nghiên cứu nội dung, nghệ thuật của dân ca nghi lễ với
tư cách là một thành tố quan trọng trong mối quan hệ giữa bối cảnh diễn xướng
với các lễ thức tín ngưỡng dân gian. Bên cạnh đó, luận án cũng xem xét dân ca
nghi lễ như một hiện tượng văn hóa dân gian mang tính nguyên hợp đồng thời
dựa vào những đặc trưng văn hóa tộc người để có cơ sở lý giải ý nghĩa cơ bản
của một số hình ảnh nghệ thuật thẩm mĩ. Để từ đó làm nổi bật lên mối quan hệ
mật thiết giữa văn hóa và dân ca nghi lễ người Dao Tuyển.
Trong luận án, ở một mức độ cho phép chúng tôi sẽ cố gắng so sánh dân
ca nghi lễ của người Dao Tuyển với dân ca nghi lễ của một số ngành Dao khác
để tìm ra sự tương đồng, nét văn hóa đặc trưng của dân ca nghi lễ người Dao
Tuyển với dân ca nghi lễ của dân tộc Dao nói chung, nhằm làm rõ tính chuyên
biệt và phổ quát của các loại hình dân ca nghi lễ người Dao Tuyển.
Luận án, đặt dân ca nghi lễ trong đời sống văn hóa, với mong muốn làm rõ
những khía cạnh phản ánh của dân ca nghi lễ trong đời sống văn hóa vật chất
và đời sống văn hóa tinh thần nhằm góp phần nâng cao nhận thức về giá trị của
loại hình dân ca này trong cộng đồng người Dao Tuyển nói riêng và người Dao
nói chung ở Việt Nam.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của luận án
3.1. Đối tượng
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là những bài dân ca trong nghi lễ vòng
đời của người Dao Tuyển, cụ thể là: dân ca trong nghi lễ cấp sắc, dân ca trong
nghi lễ đám cưới và dân ca trong nghi lễ tang ma qua các công trình sưu tầm,
nghiên cứu đã được xuất bản.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Chúng tôi một mặt căn cứ vào các thư tịch, văn bản dân ca nghi lễ đã
được tuyển chọn và giới thiệu, cụ thể: Lễ cưới người Dao Tuyển, xuất bản năm
2001; Thơ ca dân gian người Dao Tuyển xuất bản năm 2005; Thơ ca dân gian
người Dao Tuyển (Song ngữ: Việt – Dao) xuất bản năm 2011; Đám cưới người
Dao Tuyển xuất bản năm 2011; Những bài ca giáo lý xuất bản năm 2012. Mặt
khác, chúng tôi tiến hành nghiên cứu, điền dã sưu tầm, đối chiếu các bài dân ca
nghi lễ của người Dao Tuyển đã được xuất bản các bài dân ca nghi lễ trong
thực tiễn sinh hoạt, thực hành nghi lễ của họ từ quá khứ tới hiện tại. Việc khảo
sát, đối chiếu dân ca trong thực tiễn sinh hoạt thực hành nghi lễ của người Dao
Tuyển được chúng tôi tiến hành trên các địa bàn có sự sinh tồn của người Dao
2
Tuyển ở nước ta như Lào Cai, Yên Bái, Tuyên Quang ... Trong đó tập trung
chủ yếu trên địa bàn tỉnh Lào Cai – địa phương có số lượng người Dao Tuyển
sống tập trung đông nhất ở các huyện Bảo Yên, Bảo Thắng, Bát Xát, Mường
Khương, Bắc Hà và thành phố Lào Cai – nơi văn hóa truyền thống của người
Dao Tuyển còn được lưu giữ khá nguyên vẹn. Tại địa bàn tỉnh Lào Cai, với
điều kiện tự nhiên đặc thù của vùng núi cao, nhất là đối với các huyện vùng
sâu, vùng xa, biên giới là nơi cư trú lâu đời của người Dao Tuyển thì sự tác
động của các yếu tố văn hóa ngoại lai đến đời sống kinh tế, văn hóa của cộng
đồng Dao Tuyển chậm hơn các khu vực khác. Do vậy, các phong tục, tập quán,
tín ngưỡng nơi đây ít bị biến đổi so với các địa phương khác có người Dao
Tuyển cư trú.
Ngoài ra, trong quá trình điều tra điền dã, chúng tôi sẽ mở rộng phạm vi
thực địa ra các địa phương như tỉnh Sơn La, Yên Bái… đó là những tỉnh có
người Dao Tuyển sinh sống với số lượng ít hơn và mật độ phân bố thưa thớt
hơn ở Lào Cai để có một cái nhìn toàn diện hơn về sự ảnh hưởng của dân ca
nghi lễ trong đời sống văn hóa của tộc người.
4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận án
4.1. Phương pháp luận
Ngoài phương pháp luận chung của nghiên cứu khoa học xã hội nhân
văn, thực hiện đề tài nghiên cứu này, chúng tôi xác định việc triển khai trên
nguyên tắc phương pháp luận riêng sau đây:
Đặt dân ca nghi lễ trong bối cảnh diễn xướng folklore: Chúng tôi không
nghiên cứu dân ca nghi lễ như là một thành tố tồn tại độc lập mà đặt trong bối
cảnh diễn xướng của tộc người để tìm hiểu dân ca trong mối quan hệ với các
thành tố văn hóa khác. Đồng thời đặt dân ca nghi lễ của người Dao Tuyển
trong bối cảnh diễn xướng để có những luận giải về đời sống văn hóa vật chất
và đời sống văn hóa tinh thần thông qua các yếu tố nghệ thuật và phương thức
phản ánh.
Vận dụng linh hoạt lý thuyết tính nguyên hợp ở phương diện chức năng
của folklore: Cụ thể là trong luận án chúng tôi đặc biệt chú ý đến chức năng
thực hành – sinh hoạt của dân ca nghi lễ trong đời sống văn hóa của tộc người
Dao Tuyển. Song do đặc thù của loại hình dân ca nghi lễ và cũng do sự quy
định của mã ngành nghiên cứu nên trong luận án chúng tôi chỉ đi sâu nghiên
cứu tính chất thực hành – sinh hoạt của dân ca nghi lễ biểu hiện trực tiếp thông
qua chủ thể diễn xướng, không gian, thời gian diễn xướng, ngôn ngữ, thể thơ
trong các nghi lễ cấp sắc, đám cưới, tang ma.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận án sử dụng 4 phương pháp nghiên cứu: phương pháp phân tích ngữ
văn; phương pháp so sánh lịch sử và so sánh loại hình; phương pháp nghiên
cứu liên ngành; phương pháp sưu tầm điền dã.
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án
Thứ nhất: Qua khảo sát của chúng tôi, cho đến thời điểm hiện tại chưa có
một công trình nghiên cứu nào đi sâu, tìm hiểu một cách hệ thống, khoa học về
dân ca nghi lễ trong đời sống văn hóa của người Dao Tuyển. Luận án là công
3