Xem mẫu
- www.100hanoi.com Ban D án Hà N i Tôi Yêu Tình yêu Hà N i
® HDINVESTMENT.JSC
Đ i L 1000 năm Thăng Long – Hà N i
Ch u trách nhi m: Đinh Ti n Hoàng | Biên t p: Tr n Th Hư ng | Hi u ñính: Ph m Văn Hi p
2010
www.100hanoi.com 1 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
Hà N i luôn là m t ñ a danh văn hóa, kinh t , chính tr c a c nư c. Tìm hi u các thông
tin v kinh t , văn hóa, gi i trí….c a Hà N i luôn là m t nhu c u thi t y u c a nhi u t ng
l p nhân dân. Bên c nh ñó, năm 2010 là năm quan tr ng, v i r t nhi u nh ng d p l k
ni m l n, ñ c bi t là ñ i l 1000 năm Thăng Long. Đây là m t c t m c văn hóa, l ch s
ñư c quan tâm c a c trong và ngoài nư c. Đó chính là lí do chúng tôi l a ch n ch ñ
v Hà N i ñ ñ nh hư ng n i dung cho d án chu i website Hà N i.
D án chu i website v Hà N i mang tên Hà N i Tôi Yêu ñư c công ty CP ĐT Hoàng
Đ t tri n khai th c hi n t tháng 2 năm 2010. V i nh ng n l c, tâm huy t và tình yêu
dành cho Hà N i, các thành viên ban d án ñã cho ra nh ng s n ph m văn hóa gây
ñư c n tư ng v i ñ c gi yêu Hà N i.
Đ i L 1000 năm Thăng Long ñang ñ n r t g n, d án cũng ñang ñi vào giai ño n g p
rút hoàn thành ñ hòa chung không khí c a ngày Đ i L .
D án là m t b c tranh t ng th , ñi t nh ng s ki n g n v i Đ i L , cũng như nh ng
góc sâu trong tâm h n Hà N i, nh ng n p s ng, nh ng c m xúc c a ngư i Hà N i.
Bên c nh vi c xây d ng và hoàn thi n chu i website v Hà N i, Ban d án còn cho ra
m t nh ng n ph m v Hà N i. Chúng tôi ñã dành nhi u tâm huy t ñ xây d ng T sách
Hà N i v i nh ng n ph m ñi n t ñư c t ng mi n phí cho quý b n ñ c. Chúng tôi hi
v ng nh ng tâm huy t này s mang l i cho quý b n ñ c yêu Hà N i nh ng ñi u thú v .
Tư li u chúng tôi s d ng ñ th c hi n nh ng n ph m này hoàn toàn ñư c sưu t m và
biên t p t các ngu n trên Internet nên không tránh ñư c nh ng thi u sót. M t s tư li u
do l y các ngu n th c p, nên chúng tôi không th trích d n ngu n ñ y ñ . Chúng tôi
mong nh n ñư c s thông c m t các tác gi .
Xin chân thành c m ơn và mong nh n ñư c nh ng góp ý t phía b n ñ c!
Ban d án
www.100hanoi.com 2 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
M cL c
Thư ng ................................................................................................................................2
Rung ñ ng nh ng ngõ ph c ch n Hà thành ....................................................................4
N ng Nàn s m Hà N i ........................................................................................................8
Bâng khuâng c ng làng .....................................................................................................12
Hoài ni m Hà N i ph ........................................................................................................15
Hoài ni m các c a ô..........................................................................................................19
Ph phư ng Hà N i xưa ...................................................................................................22
Nh v Hà N i ...................................................................................................................26
Tình yêu Hà N i .................................................................................................................28
H i c v ph cũ Hà N i....................................................................................................32
Ph c m t ngày không n ng............................................................................................35
Ph Hàng Gai trong ký c tôi ............................................................................................38
Hà N i ơi, nh ! ..................................................................................................................41
Gi cho mình chút Hà N i .................................................................................................43
Leng keng còi xe ñi n ngày xưa........................................................................................46
C u Long Biên: K ni m xưa l i......................................................................................48
Thăng Long - Hà N i trong trái tim tôi ...............................................................................51
Mái nhà c Hà N i ñ m màu th i gian ..............................................................................55
Ngõ T m Thương - Không gian c a ký c........................................................................57
"Đêm mơ Hà N i dáng ki u thơm" ....................................................................................59
Góc ph tôi yêu..................................................................................................................62
www.100hanoi.com 3 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
Rung ñ ng nh ng ngõ ph c ch n Hà thành
Hà N i có nh ng ngõ c mang dáng d p th t l , v a truy n th ng, hoài c , rung ñ ng
t n chi u sâu tâm h n, nhưng cũng l i n ch a nh ng lu ng sinh khí m i. Cu c s ng
nơi ñây càng l hơn, r t tr m l ng mà cũng ñ y náo nhi t...
Ngõ Huy n là m t trong nh ng ngõ c c a Hà N i. Ngõ không dài, ch ch ng hơn 150m,
n it ph Lý Qu c Sư ñ n ph Ph Doãn. Nhìn b ngoài Ngõ Huy n không có gì ñ c
bi t so v i các ngõ c khác. Cũng t p n p xe c , n ã trong c nh "ch c ngư i bán, v n
ngư i mua".
Cũng nh ng ngách sâu hun hút, nh ng ngôi nhà thâm tr m nét th i gian xen l n nh ng
ngôi nhà hi n ñ i và nh ng khách s n mini dành cho khách du l ch. Song, ph i tinh ý m i
c m ñư c không khí r t riêng c a con ngõ ñ t kinh kỳ này...
Đ u Ngõ Huy n là m t hàng cháo trai, cháo sư n ngon có ti ng. Trông tu nh toàng, dân
dã, song lúc nào cũng ñông kín khách. L n bé, gái trai, Tây ta, ñ n hàng ñ u t kéo
nh ng chi c gh con ra ng i d c ñ u ngõ. Ch bán hàng tu i ngoài b n mươi thư ng
khoác trên mình chi c áo s m màu, nh nh ph c v khách. Ngư i ăn nh n nha thư ng
th c t ng thìa cháo béo béo, bùi bùi và lơ ñ nh trong thanh âm Vi t-Tây l n l n. Sâu vào
Ngõ Huy n, c m giác ch ng ch nh, l t th m trong không gian s ng c a tr i Âu.
www.100hanoi.com 4 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
Nh ng ông Tây, bà ñ m ng i trong quán bar ng m khung c nh ngõ nh ch t h p. Phía
ngoài, ñám thanh niên tóc vàng, m t xanh, ngư i ng i ng n ngơ trư c hiên c a, ngư i
ôm ñàn ghita, gõ tr ng, ca hát tưng b ng. M y chàng Tây ba lô dáng cao lênh khênh,
qu n l ng, áo phông, môi n n cư i thân thi n, bư c ñi v i vã như thu l i c kho ng
không gian s ng nh h p. Lách qua nhóm thanh niên phương Tây ñ ng cư i nói rôm r ,
chúng tôi chui vào căn nhà n m cu i m t ngách nh bên dãy s l c a Ngõ Huy n.
Đư ng vào nhà h p, dài, tĩnh m ch, tr m tư, ñ i l p v i s sôi ñ ng bên ngoài. Ngư i
ch nhà là ch ph n tên Trang, cũng là ch shop qu n áo kinh doanh t i gia theo
phương th c th i @. Ch bán hàng online v i ñ lo i, t qu n Jean, áo măngtô, áo d
ñ n các m t hàng Vi t Nam xu t kh u.
Trong câu chuy n c i m v cu c s ng nơi con ngõ c xưa này, ch nói nh nh như
m t nhà "tài phi t" tri t lý: "Trư c thì ngõ v ng, ñ t r . Nay thì ñ t ch t, ngư i ñông. Đ t
bi n thành nhà. Nhà thành khách s n. Hotel, quán rư u, m c lên m m. Đánh ñ i c
ch c t cho ngôi nhà trong ngõ là thư ng". Nghe "kim ti n" v y, nhưng trong câu chuy n,
ngư i ph n s ng t i ñây qua hai th k vô tình hé l tình yêu c a ch dành cho ngõ c .
Dư ng như sau nh ng n c trong cu c s ng, k ni m xưa cũ v nh ng tháng ngày t
th i bao c p chuy n sang kinh t th trư ng..., là ni m m n thương g n bó c a ch v i
Ngõ Huy n.
Ch c ch n tình c m y không kém bà c có gương m t phúc h u, hơn 70 tu i, nhà
phía ñ u ngách, lúc nào cũng ng i âm th m trong nhà nhìn ra ngoài, ch ng ki n s ñ i
thay t ng ngày c a ngõ c . Trò chuy n v i ngư i Ngõ Huy n, ph i tinh ý m i th y, tình
c m, s g n bó c a h v i ngõ c này như m ch ngu n t nhiên, gi n d . Nhi u ngư i
Ngõ Huy n "t i chân tơ k tóc" rành chuy n xưa cũ song l i không rõ lai l ch nơi mình
www.100hanoi.com 5 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
sinh trư ng. K cũng ph i, có m y ai bi t Ngõ Huy n v n là ñ t thôn Tiên Th , t ng Ti n
Túc, và là ngõ d n t i c ng chính c a huy n ñư ng Th Xương cũ. S tích ly kỳ v mi u
Ông Cai có ñ u ngõ này vào kho ng cu i th k XIX càng hi m ngư i bi t hơn. N u
có, t h n là nh ng ngư i ưa l t nh ng trang sách v ñư ng ph Hà N i, trong ñó tóm
lư c vài dòng v i ñ i ý: Sau khi Pháp h thành Hà N i, tri huy n Th Xương b ch y.
Ông Cai Trí ch huy m t toán lính cơ kháng c r t anh dũng. Cu i cùng ông hy sinh.
Nhân dân quanh ñó m i l p mi u ñ th cúng ông ngay bên c nh huy n ñư ng. Ít lâu
sau, Hoàng Cao Kh i, lúc ñó là tri huy n Th Xương, ñã cho d mi u ñi. Khác v i không
gian v a truy n th ng, xưa cũ, v a ñ m nét toàn c u hóa c a Ngõ Huy n, cách ñó vài
phút thong th ch y xe máy là m t ngõ c mang nh ng nét ñ c trưng c a ph n th c,
c a cái m i hi n di n, ñan xen cái cũ, song cũng là nơi mà n p nhà ñư c trân tr ng gìn
gi . Đó là ngõ Ph t L c c a h Bùi, có chi u dài kho ng 300m, g m ba nhánh ăn thông
ra ba con ph Hàng M m, Lương Ng c Quy n và Nguy n H u Huân. Ngõ xưa là ñ t
thu c thôn Tiên H , làng Dũng Th , huy n Th Xương, Thăng Long.
Cu c s ng h i h hi n di n ngay ñ u ngõ Ph t L c. Hàng quán d c theo b tư ng,
"nêm" ch t ñư ng ngõ quanh co, l t léo v n ch ñ cho hai chi c xe máy tránh nhau.
Trong các hàng quán này, hàng bún ñ u ph m m tôm là "oách" nh t b i t lâu ñã t o
ñư c "thương hi u" riêng. Xe máy x p d c c m t ño n ngõ dài, khách ng i chen nhau
thư ng th c bún ñ u trong n ào c a muôn vàn câu chuy n hè ph , trong ti ng chao
chát l nh lót chen l n ti ng còi xe nh n n i xin ñư ng. Ph n ñông trong s h là nh ng
ngư i r t tr , dân văn phòng, dân ph c và c khách Tây-Tàu. Ti ng n ch l ng xu ng
sau mư i gi ñêm.
www.100hanoi.com 6 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
D n vào trong ngõ, nhà c a ch ng ch t, ñan xen, nhà cao t ng chen l n mái ngói rêu
phong già nua c a ñình Tiên H hàng trăm năm tu i. Trông "bát nháo", l n l n v y thôi,
nhưng ch có nh m. n khu t sau s xô b c a cu c mưu sinh, ngư i ngõ Ph t L c v n
gi nh ng nét thanh l ch, kín ñáo trong ng x , l i ăn, n p , nét duyên ngư i kinh kỳ.
Hàng trăm năm qua, h v n trân tr ng gian ñình và nh ng bàn th t lưu gi nh ng ký
c xa xưa, th i mà vào ñ u th k th 18, m t nho sinh h Bùi làng Ph t L c, huy n
Đông Quan, Thái Bình lên Thăng Long h c thi làm quan vào trú ngõ này.
T ñó, h hàng c a ông làng c theo nhau lên ñây sinh s ng, lâu ngày t o thành m t
ngõ dân cư toàn ngư i làng Ph t L c. Đ r i nơi y s n sinh ra không ít nh ng b c danh
tài ñ ñ t, góp s c cho nư c nhà.
Đ ng gi a ngõ Ph t L c ngư c m t nhìn lên, c m giác b u tr i thu h p trong m y
vuông sân. Ch t nghĩ, trong hàng trăm con ngõ xưa cũ Hà thành, nơi nào dư ng như
cũng gi ñư c nét riêng c a mình. Đ có m t Hà N i "ngõ" r t riêng!
www.100hanoi.com 7 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
N ng Nàn s m Hà N i
S m Hà N i n ng nàn như ta ñi d o trên ñư ng C Ngư,ng m m t tr i h ng r ng r
l p lánh nhu m m t nư c H Tây. N ng nàn quy n vào trong ánh m t,trong hơi
th ,quy n luy n trong tà áo c a thi u n ,thơm ñôi má tr thơ,ngh ch ng m len vào trong
gánh hàng rong ven ñư ng..
Bư c xu ng ph s m tinh mơ, nh ng con ph ñang còn như thao th c, n a mu n t nh
d y,n a còn ñang ti c nu i, vương v n m t gi c mơ ng t ngào. Bu i s m mai ,Hà N i
không có không khí m và m n ng như vào mùa xuân, sương không giăng ñ y như vô
vàn viên ng c trai trên trùng dương màu xanh r o r c c a lá cành. S m Hà N i, ta hít
hơi th th t sâu, ta c m th y như có m t lu ng sinh khí m i m , m t c m giác thanh
thoát, n ng nàn..Cũng là chính mình ñây, nhưng th t khác l , th t tinh khôi tâm h n trong
m t bu i s m trong vòng tay thân thương , âu y m c a Đông Đô - Th ñô ngàn năm văn
hi n. Nh ng r ng cây c th ven ñư ng như ñánh th c ti ng xào x c vòm lá ngây thơ,
b i ti ng lách chách lách chách c a gi t âm thanh c a nh ng ca sĩ thiên nhiên ñang h n
nhiên tung cánh, chuy n cành.Ta l ng nghe và hoà cùng ánh bình minh ñang nh nhàng
nhu m h ng không gian. S m Hà N i ph cái se se l nh, tr i cao xanh bàng b c b i
l p t m khăn voan m ng manh t a như hoài ni m v l p ph n trên ñài sen bên H Tây .
Ban mai Hà N i, ta ñ t bàn chân nh trên nh ng con ph quen thu c, ta như ñư c s ng
v i chính mình, quên m i ưu phi n, trăn tr . Cu c s ng m i b t ñ u, th t tươi m i, th t
khoan khoái, thong dong. S m Hà N i th t bình yên và trong tr o! Góc công viên nh n
nh p ti ng bư c chân lao xao, ti ng cư i nói , ti ng trò chuy n thân tình cu m i ngư i ñi
t p th d c bu i s m. Các c già tóc ñã b c phơ – c cu c ñ i ñã tr i qua bao thăng
www.100hanoi.com 8 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
tr m, mà ch m i bu i s m thu ñi t n b trên ph , nghe lao x o bư c chân trên lá khô,
cũng ñ th y lòng mình b i h i như tr l i. Các bác ñã lu ng tu i khuôn m t tr m tĩnh,
ñi m ñ m, ch m rãi bư c trên t ng con ph . Nh ng chàng thanh niên kh e m nh nh p
chân s i r ng, băng băng trên ñư ng ph . Nh ng gót chân tha thư t vóc dáng thi u n
Hà Thành. Bình minh và s m thu ñã thoa m t l p m ng như ph n trên cánh sen H Tây
và m t l p son như cánh hoa ñào vào mùa xuân chín, khi n gương m t ngư i con gái
ñ t kinh kì ñ p và r ng r , d u dàng như nh ng cô T m bư c ra t qu th thơm. Nh ng
cô c u h c trò tinh ngh ch, phăng phăng ch y cu n theo chi c lá ñùa gi n dư i bư c
chân xinh. Nh ng em bé mũm mĩm, l m ch m bàn chân trên con ph yên bình, nh ng
con ñư ng như dõi theo và nâng niu nh ng bư c chân ñ u ñ i như nâng niu m t n
hoa ch m n .
Ai n y t t c ñ u h h i,hào h ng,hân hoan ñón nh ng tia n ng ñâù tiên cu m t ngày
m i. M t cu c s ng m i l i b t ñ u, b t ñ u nh p s ng m i v i nô n c m i, nh ng ñón
ch , và nh ng tình yêu m i m ...
M i ngày m i th c d y, ta ch c n ñi t n b , thong dong dư i nh ng hàng cây, dư ng
như tâm h n như ñư c thay da ñ i th t, tươi m i , tràn ñ y s c s ng.
Dư i nh ng r ng lá xanh um, ñi m nh ng chi c ñã hóa thành màu ñ r c , màu vàng
óng t lúc nào. Nh ng chi c lá vàng như nh ng con m t c a cây, ñan vào nhau, thân
yêu ng m nhìn cu c s ng m i ñang d n d n th c d y s sôi ñ ng. Ch ch c lát n a thôi,
c m t th gi i âm thanh s ng ñ ng v i bè tr m ngân nga, trong veo v i tha thi t ti ng
chim, ti ng chim như xe s i ch âm thanh và k t tinh c a âm thanh ñ t tr i, ch ñ i n ng
m bình minh là gieo lên kh p màu xanh um b n hòa ca tươi vui c a thiên nhiên.
Nh ng chi c lá rơi r ng, trút xu ng còn th m ñ m sương ñêm, ti ng lá l o x o trong gió,
www.100hanoi.com 9 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
xào x c hát bài ca ñ u tiên v cu c s ng lao ñ ng tuy v t v , nhưng ñ y h nh phúc gi n
ñơn,dư i ti ng bư c chân nh ng ngư i gánh hàng hoa vào bu i s m, nh ng gánh hàng
rong t t b t, nh ng gánh hàng rau xanh mư t lúc l u n ng trĩu sau lưng áo ñ m m hôi
h i h cho k p phiên ch sáng ..Nh ng con ph thì th m ti ng hát v cu c s ng, d u
dàng ñ m ch t thơ, ngân nga hát khúc hát ng u h ng trong gió nh , ñó là giai ñi u c a
nh ng chi c lá.
S m mùa Thu Hà N i
N ng m i hát trên h Tây, có thú v nào hơn là ñư c lư t trên con sóng nh c a h Tây
vào bu i s m bình minh. Khi n ng ñã tr i lên dát b c kh p m t sóng nư c mênh mang,
ñón ánh m t tr i ñ u tiên, khói sóng trên h , hòa v i ánh ban mai m áp, g i cho ta nh
v tr n th y chi n d d i c a L c Long Quân khi xưa ñã tr n áp th y quái ñem l i bình
yên, thái bình t th a h n mang. N ng ban mai l p lán , và d u nh , lư t kh khàng như
mơn man m t h , nh ng con sóng lăn tăn trên m t H Gươm lung linh, kh nh c trái tim
ta v huy n tho i ánh gươm báu xưa kia mà vua Lê ñã trao tr cho Th n Kim Quy sau
khi d p tan gi c ñem l i thanh bình, no m kh p b cõi. Nơi ñây bu i s m, khí linh thiêng
non sông, sông núi h i t , ta th y bóng dáng l ch s như d ng l i soi bóng trên m t h
Gươm ng t ngào, ph ng ph t,quy n luy n trong hương hoa s a n ng nàn, tha thư t n
hi n v i hàng li u r m m m i và d u dàng l ng sâu vào trong t ng hơi th , nh p ñ p
nóng b ng huy t qu n.
www.100hanoi.com 10 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
M i bu i sáng ban mai d o qua các công viên r p bóng hàng cây, t n b trên nh ng con
ph lá vàng rơi ñ y, chao vào trong ngòi bút c a các ngh sĩ, kh như rơi nghiêng vào
hoài ni m, kí c c a nh ng ngư i con sinh ra và l n lên trên m nh ñ t quê hương, g n
v i n i nh da di t, mà kh c kho i khi ñã m t l n ñ t chân t i và mu n s m ngày tr l i
c a du khách, b n bè qu c t v Hà N i – Thăng Long xưa .
Ng m nhìn ph phư ng Hà N i vào bu i s m tinh mơ, có bao ñi u thanh tao ùa ñ n,
khi n tâm h n ta phơi ph i yêu ñ i, yêu cu c s ng và th y bình yên, m áp,c m giác
s ng khoái t i l lùng...M t Hà N i mang m t gương m t thân quen mà m i m , m t Hà
N i nhân h u, tinh khôi, hi n h u v i nh ng ngõ nh , ph nh , nh ng dãy ph c in d u
trên Đông Đô như nh ng v n thơ tài hoa, tinh t .
“Nh ng s m mai
Gánh hàng hoa
Trên ñư ng
Hoa Ng c Hà r c n
Hương bay xa thơm ngát ñư ng ta
Nh nghe hoa
Ngư i quét rác ñêm qua...”
( Bài thơ : Ti ng ch i tre – T H u )
M t Hà N i tr trung và sôi ñ ng ñang b ng gi c dư i ánh bình minh, th p lên tình yêu
bao la v cu c s ng, s l c quan, hy v ng, m i ngư i trong ta nhi t huy t s ng như
b ng lên tình yêu chan ch a v i Th ñô ngàn năm trư ng t n vĩnh c u. Hãy dành m t
phút ñ d o bư c trên lòng Hà N i vào m i bu i s m ñ th y s c s ng mãnh li t c a
Th ñô, c a tương lai ñ t nư c ñang cu n cu n ch y không gì có th ngăn dòng ch y
d n d p, m nh m , d d i c a cu c s ng trong lòng thành ph thân thương, yêu d u !
www.100hanoi.com 11 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
Bâng khuâng c ng làng
Hà N i gi ñây là nh ng tòa nhà ng a c nhìn m i m t, ñư ng xá nêm ch t xe c , b t
c th a ñ t nào dù r ng hay h p, nhi u hay ít là nh ng chung cư, bi t th m c lên v i
nh ng b c tư ng trơ c ng và l nh l o.
V y mà, trong gu ng quay t t b t y, ñâu ñó ta v n g p nh ng c ng làng c , nh nhoi
thôi nhưng vô cùng m m m i làm chùng xu ng m t không gian toàn bê tông thô c ng,
vô hàng vô l i xung quanh. Không ñâu xa, ngay bên ñư ng Láng H khá n i ti ng s m
u t và hi n ñ i là c ng làng Thành Công hay d c ñư ng Th y Khuê có t i 4 – 5 c ng
làng thu c vùng Bư i xưa. Còn len l i vào các ngõ ph vùng ven Hà N i cũ thì c ng làng
v n còn lưu l i nhi u vô k .
Xưa kia, trung tâm Hà N i ch gói g n khu ph c , ph cũ; các khu v c còn l i g i là
vùng ven Hà N i. Nh ng nơi này sinh ho t theo ki u c ng ñ ng làng xã, l y ngh ti u
th công nghi p, nông nghi p làm ch y u và nh ng c ng làng ra ñ i t ñ i s ng lao
ñ ng và tinh th n c a cư dân vùng ñó. Do v y, c ng làng chi m v trí quan tr ng trong
tâm th c ngư i dân, cùng g n k t v i nh ng công trình c ng ñ ng như cây ña, gi ng
nư c, sân ñình, ñ n chùa mi u m o t o nên hình nh thân thương c a m t làng quê.
Ngư i ta cho r ng, c ng làng cũng là gia s n văn hóa c ng ñ ng, là bi u tư ng c a làng
xã.
www.100hanoi.com 12 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
Bây gi , vô s làng Hà N i ñã chuy n thành ph , tên làng cũng thay ñ i cho phù h p
nhưng ngư i ta v n quen g i làng này – làng kia, c ng làng này – c ng làng kia cho d
phân bi t.
Tôi ñã g p nhi u c ng làng Hà N i, không c ng nào gi ng c ng nào, t hình dáng ñ n
kích thư c, dù Hà N i v n còn hàng trăm c ng làng. Có nghĩa, không có m t khuôn m u
nào cho c ng làng Hà N i. M i c ng ñư c xây theo m t khuôn m u riêng, tùy theo th m
m , quan ni m c a cư dân m i làng; r t phóng khoáng, t nhiên và ñó cũng là tinh th n,
tư tư ng c a ngư i Vi t.
C ng làng Trung Nha, thu c phư ng Nghĩa Đô (qu n C u Gi y) là m t c ng làng hi m
hoi Hà N i còn gi nguyên v n d u n c a c ng làng xưa. M t cái c ng b th t a
như tam quan c a chùa, có nóc mái và m t cây ña c th m c ngay c nh c ng, tán lá
bao ph c m t vùng. Nhìn c ng làng Trung Nha gơn lên hình nh làng quê êm ñ m,
g n gũi ñ n l lùng, hơn là m t con ñư ng nư m nư p xe c qua l i ngay bên c nh và
m t khu dân cư chen chúc nh ng nhà là nhà. Th nên, ngư i dân quanh ñó k r ng,
không bi t bao nhiêu ñoàn quay phim ñã ñ n dàn d ng c nh quay, t n d ng m t nét
làng trong ph cho nh ng thư c phim c a mình.
Khu v c phư ng Bư i (qu n Tây H ), m t vùng ñ t còn mang ñ m d u n c a văn hóa
Thăng Long, còn gi l i không ít các c ng làng c , nào là c ng làng Yên Thái, c ng
Xanh, c ng Gi ng, c ng H u, c ng Đông. M i c ng có m t dáng v khác nhau nhưng
ñ u d n vào m t con ngõ nh , ch y tít t p vào trong.
www.100hanoi.com 13 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
C ng làng Yên Thái, nơi n i ti ng ñ t Kinh Kỳ v i ti ng chày giã dó xưa kia còn ghi dòng
ch “M t c kh phong”, có nghĩa phong t c t t ñ p. Còn c ng Đông chính là m t tam
quan chùa, sau s bi n chuy n c a th i gian cũng ñư c s d ng làm c ng ñi cho ngư i
dân. Bà H Thúy Lan, cán b văn hóa UBND phư ng Bư i, vô cùng t hào v vùng ñ t
nơi bà ñã sinh ra và l n lên: “Vùng Bư i còn nhi u c ng làng ñ p l m, hi m có nơi nào
Hà N i này còn lưu gi ñư c như th ”.
Hà N i ngày nay ñã thay ñ i nhi u, nhưng may m n r ng v i nh ng c ng làng không b
ñ v do thiên tai, chi n tranh ho c m t ñi do m t lý do nào ñó, ñ u ñư c dân làng gìn
gi v i ni m t hào, trân tr ng. Và không như c ng làng các vùng quê khác, c ng làng
Hà N i có m t s c s ng ñ c bi t, là s trư ng t n trong s giành gi t c a quá trình ñô
th hóa. M i – cũ ñan xen trong cu c s ng hi n ñ i, qu là m t ñi u thi v và ñáng quý.
Cũng chính vì th , có ngư i ñã ñ xu t ý tư ng xây d ng các c ng làng Vi t c t i các
c a ngõ Th ñô hi n nay, t o ra bi u trưng văn hóa – ki n trúc m i Hà N i.
www.100hanoi.com 14 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
Hoài ni m Hà N i ph
Hà N i–kho ng không gian không l n nhưng ch a ñ ng trong mình dòng ch y th i gian
dài d ng d c v i nh ng n p g p ghi d u không th nào quên. M i ngư i mang trong
mình cái nhìn v th ñô r t riêng b ng các cung b c tr tình thăng tr m khác nhau.Trong
ñó ph i k nh ng c m xúc nh nhàng mà sâu l ng trong bài thơ “Em ơi-Hà N i ph ” c a
Phan Vũ
C m nh n v Hà N i, không ch c n hi n t i, hư ng t i tương lai mà còn c n ñ n nh ng
khúc hoài ni m trong quá kh . Qua ñó ta có th th y cái nhìn khá toàn di n, có khi là
t ng th , có khi là nh ng chi ti t nh ñ c trưng mà ch trong kí c c a nh ng ngư i ñã
yêu, ñã g n bó v i m nh ñ t này m i có th y h t nét tinh t ñ n th . Gi a thành ph t p
n p hôm nay, l ng ñ ng trong l i thơ v Hà N i m t th i khi n ngư i ta th y bâng
khuâng rung ñ ng. V n th ñô này, v n tên ph tên phư ng này nhưng m ra cho m t
kho ng riêng ngưng t c a th i gian ñã ñư c cô ñ ng th t ñ p.
Bài thơ c a Phan Vũ vi t vào tháng Ch p năm 1972, khi cu c chi n tranh M -Vi t ñang
trong giai ño n cu i, khi s kh c li t và ch u ñ ng trên kh p x s như ñã ñ n m c t t
cùng. Khi ñó Hà N i - thành ph nh , nghèo, l ng l , ít màu s c r c r . Cái s c màu
chính khi ñó là màu xanh xám. Màu xanh c a rêu tư ng, màu xanh c a áo phòng
không.
www.100hanoi.com 15 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
Nhưng qua lăng kính nhìn c a n i nh c a tâm tư ñ ch t l c l i ñ th ño ñi vào thơ
lung linh huy n o, ñ p mà chân th c. Nh ng góc nhìn ña chi u tinh t . Trong m t bài
ph ng v n, Phan Vũ ñã ti t l hoàn c nh sáng tác trư ng thơ Em ơi Hà N i ph “Năm
1972, M ném bom mi n B c r t ác li t, nh t là Hà N i. T ñó d y lên trong tôi ni m
xúc ñ ng và khơi g i m t tình yêu mãnh li t ñ i v i ñ t Hà thành. T thơ ñư c hình
thành t nh ng cơn mưa bom này. Tuy nhiên, do bài thơ không thu c dòng chính th ng
lúc b y gi nên tôi không ph bi n, ch ñ c cho b n bè nghe. Mãi ñ n năm 1985, nh c sĩ
Phú Quang ñã trích m t s l i trong bài thơ y ñ ph thành ca khúc, nhưng l i ñư c ghi
là... ph ng thơ.”
M t Hà N i v i nh ng góc ph , nh ng hình nh l mà quen, có khi ch là nh ng th t m
thư ng ta không ñ ý, ch khi xa r i m i sôi lên trong lòng n i nh nôn nao. Bài thơ vi t
g i nh ng ngư i ñi xa khi thành ph quê hương ñang b tàn phá kh c li t, nhưng không
có ti ng bom rơi, không có nhà ñ , không có ngư i ch t. Ch có l i bình th n c a nh ng
ngày bình an. Ph i chăng gi a s s ng và cái ch t, bình th n là m t ch n l a. Chính vì
th h u h t nh ng hình nh xu t hi n trong bài ñ u h t s c lãng m n. Em ơi! Hà N i -
ph ! /Ta còn em mùi hoàng lan /Còn em, hoa s a /Ti ng giày g i ñư ng khuya. Câu thơ
khi n ta gơi nh ñên nh ng ñêm v ng v , ch còn hương thơm hòa qu n ch y tran
xu ng lòng ph . Cái hương tư ng như r t ñ i bình d y ñã ng m d n vào dong huy t
qu n t khi nào. Còn em ñư ng cũ/C Ngư /La ñà, /Cành phư ng vĩ. /Hoàng hôn xa ñ n
t bao gi /N ng chi u phai trên sóng Tây H . Và không th thi u trong ti m th c c a
m i ngư i, nh v Hà N i là nh v nh ng hình nh g n li n v i d u n truy n th ng
văn hóa Thăng Long Đông Đô “Ta còn em ñư ng lư n mái cong /Ngôi chùa cũ/Tháng
năm bu n l ch xô ngói âm dương”… “Em ơi! Hà N i - ph ! /Ta còn em ñám mây in bóng
r ng bay /C ng ñ n Quan Thánh /C ñuôi nheo ngũ s c”.
www.100hanoi.com 16 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
M ñ u m i ño n bài thơ là m t ñi p khúc “ta còn” như mu n kh ng ñ nh Hà N i v n ñó,
là c a ta. Nh ng gì dã ch ng ki n in sâu vào k ni m s mãi mãi còn ñó. Cho dù nh ng
ñ i thay c a chi n tranh hôm nay hay quá trình xây d ng trong mai sau thì v n ñó,
nh ng góc nhìn ñ p v th ñô yêu d u.
Hơn h t, hi n di n trong bài thơ là m t th ñô ñ y hào hoa trang nhã, v i nh ng ñư ng
nét g i thanh l ch. C nh và ngư i r t ñ i nên thơ. Cái tình cũng khéo léo “Cô gái g p
n ng hanh. /Ch t h ng ñôi má /Cơn mưa nào ñi nhanh qua ph /M t chút xanh hơn”.
Hình nh Hà N i thư ng song hành v i “em”- cái tên g i chung chung g i thương nh -
như là cái c d thương ñ g i lí do nh v Hà N i. Em ñi qua c b n mùa “Ta còn em
cô hàng hoa /Gánh mùa thu /Qua c ng ch ”.. “ Ta còn em b y n t cù cưa,/Lão Mozart
hàng xóm/T ng ñêm quên ng ./Cô gái m c áo ñ Venise/Ti ng dương c m trong căn
nhà ñ /Nh ng m nh v trên th m /Beethoven và Sonate Ánh Trăng”. Nh ng hoài ni m
r t riêng nhưng cũng r t chung c a Hà N i. V i ti ng dương c m buông n t gi a ñêm
khuya tác gi ñã khi n cho ngư i ñ c như ñang mơ gi a ch n thiên ñư ng êm d u.
Nhưng ñây là bào thơ vi t v th ñô nh ng ngày chi n tranh ác li t chính vì th v n g i
lên nh ng nét ñiêu tàn. Gi a nh ng b c tư ng ñ , ti ng ñàn l c v ñâu, cô gái m c áo
ñ còn ñâu b m c nh ng m nh v bên th m. Nhưng ngay c ñi u ñó cũng không th
nào phá v ñư c không gian ñ p yên lành ñ y s c s ng v n có c a Hà N i.
“Em ơi! Hà N i - ph ! /Ta còn em cánh tay tr n /M c a /Mùa Xuân trong khung” .
www.100hanoi.com 17 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
Qua ñó ta cũng hi u thêm v Ngư i Hà N i, thanh l ch quý phái và sang tr ng, gi ng như
nh ng chàng trai Hà thành ngày nào ra ñi chinh chi n, ôm súng ác nhưng v n “ñêm mơ
Hà N i dáng Ki u thơm” Ba sáu ph phư ng cũng góp m t trong nh ng câu thơ ñ y hòa
ni m và thương nh . Th i gian sáng tác bài thơ này khi chi n tranh ñang di n ra ác li t,
tác gi không dùng hình nh bom ñ n hay ñau thương ñ máu. Ch c n cái nhìn lư t qua
nh ng con ph chính n ào và t p n p ngày nào gi ñã b phá v nh ng sinh ho t
thư ng ngày cũng ñ ñ ngư i ñ c t hi u hơn là ph i miêu t c nh tư ng pháo n ,
bom rơi: “Em ơi! Hà N i ph !Ta còn em m t Hàng Đào/Không bán ñào/M t Hàng
B c/Không còn th b c/Đư ng Trư ng Thi.” Bài thơ không ph i là cái nhìn m t chi u
lư t qua mà là nh ng góc c nh ñ c s c hài hòa xen l n v i nh ng cung b c tình c m
thi t tha.
Nh ng Hàng Mã, Nghi Tàm, H Tây, H Gươm Tháp Rùa, nh ng hình nh ñ c trưng
nh t c a Hà N i ñ u ñư c ñi m m t làm b c tranh th ñô hoàn thi n. Ngư i Hà N i và
Hà N i hôm nay v n còn mang trong mình nh ng nét ñ p truy n th ng nhưng cũng có
nh ng ñ i thay. Đôi khi ngư i ta luy n ti c v s c màu bàng b c c a kí c, c a cái nhìn
xưa cũ mang v thanh s ch và bình th n ñ n l lùng. C m i l n ñ c l i bài thơ Hà N i
ph này ñ c gi l i có ñư c nh ng c m xúc m i l . Hà N i bé nh ñã qua g n m t th
k c a nh ng xung ñ t và chinh chi n, c a nh ng tàn phá và xây d ng, c a nh ng ñi u
làm "Hà N i ñ p và chưa ñ p". Trong nh ng ngày kh c li t y, cái "ta còn" trong bài thơ
c a Phan Vũ chính là tình yêu bình d c a cu c s ng Hà N i. Mãi mãi v n còn.
www.100hanoi.com 18 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
Hoài ni m các c a ô
Th i xưa, các c a ô chính là c a ra vào kinh thành, ñêm có tu n phiên canh gác, ki m
soát. Nay, h u h t c a ô Hà N i ñã thành ph xá, ch ô Quan Chư ng gi ñư c hình
dáng cũ.
Theo sách B c thành dư ñ a chí so n h i ñ u th k 19, Hà N i có 21 c a ô. B n ñ Tòa
thành Hà N i (thành ñ t), do hai ông Lê Đ c L c và Nguy n Công Ti n d ng năm 1831,
có ghi v trí và tên 16 c a ô. B n ñ T nh thành Hà N i v năm 1866 ñ i T Đ c ch còn
15 c a ô, không còn ô Nhân Hòa.
Ô ch D a gi ñã thành bình ñ a.
Th i xưa, các c a ô chính là c a ra vào kinh thành. Ban ñêm, t i ñây ñ u có tu n phiên
canh gác, ki m soát s ra vào. Ph n l n c a ô ñ u thông ra sông H ng và sông Tô L ch:
phía tây có 2 c a, phía nam có 3 c a, ra sông H ng có 11 c a.
Lý do là th i ñó ñư ng giao thông n i Thăng Long v i các vùng khác ch y u là ñư ng
sông, d c sông H ng có nhi u b n, ph xá ñông ñúc, nhi u hi u buôn l n c a ngư i
Vi t và ngư i nư c ngoài t p trung buôn bán.
www.100hanoi.com 19 Hà N i Tôi yêu
- www.100hanoi.com Tình yêu Hà N i
Ô c u D n gi tên v n còn nhưng cũng không th y còn bóng dáng.
Th i hi n ñ i, nhi u ô c a Hà N i ñã bi n thành ph xá. 5 c a ô chính g m: Ô C u D n,
ô ch D a, ô C u Gi y, ô Đ ng Mác, ch còn ô Quan Chư ng (ñ u ph Hàng Chi u) v n
gi ñư c hình dáng cũ, ñã ñư c x p h ng di tích l ch s văn hoá. Ngày nay, dân chúng
v n qua l i buôn bán t p n p, t o cho ph phư ng nét c kính nên thơ.
Ô Đông Mác ch còn trong hoài ni m.
www.100hanoi.com 20 Hà N i Tôi yêu
nguon tai.lieu . vn