Xem mẫu
- Tìm hiểu về hoa lan
Paphiopedilum delenatii - Tiên hài bạch
hồng
Trong muôn ngàn loài hoa đua hương khoe
sắc mà thượng đế đã ban cho loài người
chúng ta, hoa lan được người Á Châu liệt
vào hàng Vương giả chi hoa. hoa lan Disa
uniflora được mệnh danh là: Hoa của
thượng đế (The flower of the God), lan
Cattleya là Nữ hoàng của loài hoa (Queen
of the flowers), hoa lan Angraecum
sesquipedale là: Ngôi sao của thành Bê-lem (The star of Bethlehem), lan
Brassavola nodosa: giai nhân trong bóng đêm.
Việt nam, quê hương của chúng ta cũng là quê hương của khoảng trên 140 loại hoa
lan chia ra chừng 1000 giống nguyên thủy. Những cây lan này sinh sản tại các
vùng rừng, núi Cao bằng, Cha pa, Lào Kay, Huế, Hải Vân, Quy nhơn, Kontum,
Pleiku, Ban mê thuột, Phan Rang, Đà lạt, Di linh v.v... Trong số lan của Việt Nam
có rất nhiều cây hiếm quý và có những cây trước kia chỉ thấy mọc ở Việt nam như
cây lan nữ hài Paphiopedilum delenatii, cánh trắng môi hồng do một binh sĩ người
- Pháp đã tìm thấy ở miền thượng du Bắc Việt vào năm 1913 sau đó người ta cũng
tìm thấy tại Trung Việt vào năm 1922 và rồi mãi cho đến năm 1990-1991 mới tìm
lại được ở Khánh hòa.
Gần 50 năm tuyệt tích, cây lan này đã làm giầu cho một số nhà trồng tỉa người Âu,
đã cấy giống, gieo hạt, và bán ra với một giá khá cao.
Joao de Loureiro, một nhà truyền giáo đã tìm thấy cây lan Giáng hương quế
Aerides odorata tại một vùng gần Huế và sau khi đi khắp một vòng Đông Nam Á
châu, ông đã viết một một cuốn sách về các loại lan Aerides vào năm 1790. Một
cây lan loại này giá bán tại Luân Đôn vào năm 1855 là 89 đồng Anh kim khoảng
225 Mỹ kim và một cây Vanda, giáo sư Phạm Hoàng Hộ gọi là Huệ Đà, nhưng
những nhà chơi lan ở trong nước lại phiên âm là Vân Đa giá bán vào năm 1885 là
180 Anh kim, khoảng 450 Mỹ kim.
Nhiều cây lan Việt Nam, hoa thực là xinh đẹp, hương thơm ngào ngạt mà tên gọi
lại thanh nhã, mỹ miều như: Bạch ngọc, Giáng xuân, Hạc đính, Long tu, Giã hạc,
Kim điệp, Bạch phượng, Hoàng thảo, Ngọc điểm v.v... Trong văn học chẳng thiếu
gì chuyện về lan như Hương cuội trong Vang bóng một thời của nhà văn Nguyễn
Tuân và những chuyện tìm lan của nhà văn Nhất Linh.
- Rhynchostylis retusa
Trước năm 1975 du khách lên Đà Lạt, Lâm Đồng chỉ
cần bỏ ra vài chục bạc là đã có những giò lan xinh đẹp.
Tại khu chợ chim, chợ chó đường Hàm nghi thường
được gọi là chợ Cũ cũng là nơi bầy bán những cụm lan
rừng vào dịp cuối năm. Những buổi sáng mùa xuân,
khách bộ hành khi đi qua con đường Duy Tân cây dài
bóng mát, công viên Gia Long đầy rẫy những cây sao, tàn cao sừng sững, hoặc con
đường Nguyễn bỉnh Khiêm cây xanh rợp bóng, thường thấy hương thơm như mùi
trầm, mùi quế phảng phất đâu đây. Đó là huơng thơm của những chùm hoa
Rhynchostylis gigantea trắng lấm tấm tím, đỏ mọc trên những hàng cây me, cây
dầu, cây sao mà giới bình dân ở Saigon đã đặt cho một cái tên chẳng thanh tao chút
nào: lan me, lan đuôi chồn mà quên hẳn cái tên đẹp đẽ và văn vẻ là Ngọc điểm đã
có từ xưa.
Hiện nay trong nước có nhiều người sưu tầm và nghiên cứu về lan và cũng có
những công ty trồng lan để bán và xuất cảng nhưng với số vốn hạn hẹp, kỹ thuật
thô sơ nên không thể nào cạnh tranh nổi với các nước láng giềng đã có mặt trên thị
trường quốc tế từ lâu. Ngoài ra do quy luật quốc tế bảo vệ các giống vật và cây
hiế m quý do quy ước Convention on International Trade in Endangered Species of
- wild fauna and flora (CITIES) đã cấm mua bán một số đặc sản, cho nên hoa lan
cuả Việt nam khó lòng được chính thức nhập cảng vào Hoa kỳ. Trong khi đó nhiều
con buôn đã thuê người vào rừng thẳ m, núi cao để kiếm lan bất kỳ lớn, nhỏ quý giá
hay không đem bán cho các lái buôn Thái lan hoặc Đài loan với giá rẻ mạt: 2 Mỹ
kim một kí lô. Những cụm lan rừng vẫn được bầy bán tại các hội hoa lan tại Santa
Barbara hay South Coast Plaza có thể là xuất xứ tại Việt Nam.
Cymbidium ensifolium
Nói về hoa lan, phải nói tới người Trung
hoa. Tiếng LAN, chúng ta đã vay mượn
của họ. Người Tầu đã biết về lan vào
khoảng 2500 về trước. Thời đại của đức
Khổng tử 551-479 trước thiên chúa giáng
sinh đã có câu "Dâng hương lan cho chúa".
Năm dương lịch thứ 300 họ đã biết tới hoa
lan đất Tử cán, Cymbidium ensifolium.
Việt Nam cũng có thứ lan này, tên là
Thanh ngọc, mọc từng bụi thấp nhỏ, lá dài
chừng 40-50 phân, hoa xanh nhạt hoặc nâu
- nhạt, hương thơm ngát thường tìm thấy ở Lào kay, Hà nam, Kontum, Gia ray và
Lâm đồng, giá bán tại Hoa kỳ độ 30-40$ một chậu nhỏ. Năm thứ 1000 người
Trung hoa đã có sách nói về khoảng 1000 giống lan và chỉ dẫn cách trồng.
nguon tai.lieu . vn