Tìm hiểu chương trình phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo ở Hàn Quốc

Tư liệu tham khảo Số 62 năm 2014 _____________________________________________________________________________________________________________ TÌM HIỂU CHƯƠNG TRÌNH PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở HÀN QUỐC TRẦN NGUYỄN NGUYÊN HÂN* TÓM TẮT Bài viết trình bày tóm tắt nội dung chương trình phát triển ngôn ngữ cho trẻ từ 3-6 tuổi đang được thực hiện tại các trường mầm non Hàn Quốc hiện nay. Kinh nghiệm xây dựng chương trình phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo của Hàn Quốc có ý nghĩa đối với Việt Nam vì hai nước có nhiều điểm tương đồng về lịch sử, văn hóa, hệ thống giáo dục nói chung và giáo dục mầm non nói riêng. Từ khóa: chương trình phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo, phát triển ngôn ngữ, trẻ mẫu giáo. ABSTRACT Investigating the language development program for preschool children in Korea The paper briefly presents the contents of the language development program for children from 3 to 6 years old in preschools in Korea. Korea’s experience in building the language development program for preschool children is meaningful for Vietnam since the two countries share many similarities in history, culture and education in general and preschool education in particular. Keywords: Language education program for preschool children, Language development, Preschool Children. 1. Đặt vấn đề Nhu cầu giao tiếp là nhu cầu đặc nghiệm hướng dẫn trẻ, thiết nghĩ việc tìm hiểu chương trình phát triển ngôn ngữ trưng đã xuất hiện trong những năm đầu đời của con người. Để có thể giao tiếp với người khác, trẻ cần đến ngôn ngữ như một phương tiện giao tiếp hiệu quả nhất để có thể bày tỏ suy nghĩ của mình cho người khác hiểu, đồng thời sử dụng ngôn ngữ để tư duy, nhận thức sự vật xung quanh; vì thế, phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non là một nhiệm vụ quan trọng. Mặc dù ở Việt Nam, chương trình phát của nước ngoài là điều cần thiết. Hàn Quốc là quốc gia châu Á có truyền thống văn hóa, lịch sử, xã hội có nhiều nét tương đồng với Việt Nam và được xem là quốc gia đầu tư cho giáo dục số một thế giới. Vì thế, chúng ta có thể học hỏi kinh nghiệm xây dựng chương trình giáo dục của họ, trong đó có chương trình giáo dục mầm non. Bài viết trình bày chủ yếu nội dung chương trình phát triển ngôn ngữ triển ngôn ngữ đang được thực hiện cho trẻ từ 3-6 tuổi đang được thực hiện nghiêm túc và bài bản tại các trường mầm non nhưng để giáo viên (GV) có tại các trường mầm non Hàn Quốc hiện nay. điều kiện cập nhật kiến thức và kinh * NCS, Trường Đại học Dong-Eui, Khoa Giáo dục Mầm non, Busan, Hàn Quốc 162 Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Trần Nguyễn Nguyên Hân _____________________________________________________________________________________________________________ 2. Nội dung Chương trình phát triển ngôn ngữ trẻ; hình thành và phát triển ở trẻ năng lực và thái độ hiểu một cách chính xác cho trẻ mẫu giáo của Hàn Quốc được chia làm bốn nội dung chính: phát triển kĩ năng nghe, phát triển kĩ năng nói, phát triển kĩ năng đọc, phát triển kĩ năng viết. Lĩnh vực phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non của Hàn Quốc được xây dựng nhằm mục đích giúp trẻ có hứng thú thể thông tin mà người khác muốn truyền đạt bằng lời nói và chữ viết. Từ năm 2011, lĩnh vực phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non trong chương trình giáo dục mầm non của Hàn Quốc chính thức được đổi thành lĩnh vực phát triển năng lực giao tiếp cho trẻ mầm non hiện kinh nghiệm, suy nghĩ, cảm xúc của 2.1. Nội dung phát triển kĩ năng nghe mình đối với người khác thông qua hoạt động nghe, nói, đọc, viết có ý nghĩa với 2.1.1. Nghe và hiểu ý nghĩa của từ, câu 2.1.1.1. Nội dung 3 tuổi 4 tuổi 5 tuổi Trẻ nghe và có mối quan tâm đến phát âm của từ Nghe và hiểu ý nghĩa từ và câu liên quan đến tình huống sinh hoạt hàng ngày 2.1.1.2. Gợi ý tổ chức hoạt động a) Chú ý lắng nghe phát âm từ Trẻ có mối quan tâm đến phát âm của từ, nghe và phân biệt cách phát âm tương tự giống với một từ mà trẻ đã được nghe thường xuyên để trẻ truyền tai nhau. Trẻ  Trẻ 3 tuổi, 4 tuổi - Cho trẻ ngồi vòng tròn và chơi trò cuối cùng của mỗi đội sẽ nói to câu của cô nói. Ở những lần chơi sau, cô cho trẻ chơi “Truyền tin”. Trẻ nói nhỏ vào tai bạn bên cạnh từ quen thuộc mà trẻ biết như tên lớp, tên bạn, tên bài hát… Sau khi có khoảng 5-7 trẻ truyền tin xong, đặt câu. GV khuyến khích trẻ dùng tính từ hay phụ từ để đặt câu dài hay câu ghép. b) Nghe và hiểu ý nghĩa của từ, câu  Trẻ 3 tuổi, 4 tuổi GV cho trẻ nói nội dung được nghe và - GV cho trẻ xem hình chụp hoạt nói từ mà trẻ được nghe lần đầu. <3 tuổi> động của trẻ diễn ra trong sinh hoạt hàng - Cho trẻ ngồi vòng tròn, GV đặt câu ngày, khuyến khích trẻ sử dụng từ hay hỏi: “Con chó ăn gì?”, yêu cầu trẻ trả lời nhưng không lặp lại từ của bạn vừa nói. Trẻ truyền tai nhau câu ngắn có thêm các từ mới như: “Con chó ăn thịt”, “Con chó câu trẻ biết để nói về tình huống trong hình cho các bạn nghe (ví dụ: “Tuyết rơi rất nhiều nên xe hơi không thể đi được.”). <3 tuổi> ăn xương”… Sau đó, GV cho trẻ nói nội - GV cho trẻ xem hình ảnh chụp sự dung được nghe . <4 tuổi> kiện đã xảy ra hoặc trẻ đã từng thấy trong  Trẻ 5 tuổi - GV chia trẻ làm 2 đội, đầu tiên, cô sinh hoạt hàng ngày, khuyến khích trẻ nghe và nói câu phong phú bằng cách đặt nói một câu cho trẻ nghe, trong câu có câu hỏi: “Những người trong hình đi thể thêm một từ mới có cách phát âm đâu? đang làm gì?”, “Tại sao mang theo 163 Tư liệu tham khảo Số 62 năm 2014 _____________________________________________________________________________________________________________ dù khi ra ngoài?”… GV có thể cho trẻ kể theo trí nhớ hay tưởng tượng mà không cần hình ảnh và khuyến khích trẻ lắng nghe từ và câu mà bạn nói. tình huống có nhiều sự kiện được liên kết lại. GV gợi ý trẻ miêu tả sự kiện trong hình bằng cách đặt câu hỏi: “Quả đó tên là gì?”, “Ai đã chăm sóc cây?”, “Làm  Trẻ 5 tuổi - GV cho trẻ xem hình ảnh về sự kiện cách nào mà cây kết trái?”… 2.1.2. Nghe và hiểu câu chuyện xảy ra liên tục trong thời gian dài, hay 2.1.2.1. Nội dung 3 tuổi 4 tuổi 5 tuổi Chú ý lắng nghe câu Nghe và hiểu nội dung câu chuyện của người khác chuyện của người khác Nghe câu chuyện và đặt câu hỏi về điều bản thân thắc mắc 2.1.2.2. Gợi ý tổ chức hoạt động a) Nghe và hiểu câu chuyện  Trẻ 3 tuổi: GV cho trẻ đoán nhân vật trong hình chụp của trẻ nhân dịp sinh khuyến khích trẻ chú ý lắng nghe. b) Cùng hoạt động và đặt câu hỏi về điều bản thân thắc mắc  Trẻ 4 tuổi, trẻ 5 tuổi: nhật, hay cho trẻ xem hình chụp trẻ giặt - GV tổ chức cho trẻ 4 tuổi và trẻ 5 áo cho búp bê ở góc nước trong hoạt động vui chơi ngoài trời, khuyến khích trẻ chú ý lắng nghe câu chuyện của các bạn kể về nội dung tấm hình đó. tuổi cùng hoạt động, sau đó, cho trẻ 4 tuổi đặt câu hỏi về điều mình thắc mắc cho trẻ 5 tuổi trả lời. Ví dụ: Sau khi quan sát và nghe trẻ 5 tuổi giới thiệu về công  Trẻ 4 tuổi, 5 tuổi: - Sau khi trẻ hoàn thành sản phẩm ở trình bảo tàng Ai Cập, trẻ 4 tuổi đặt câu hỏi liên quan: “Làm cách nào để xây kim góc xây dựng, GV tổ chức cho trẻ hỏi và trả lời nhau: “Bạn xây gì?”, “Sau khi làm tự tháp?”, “Công trình này được ai sử dụng?”… <4 tuổi> xong, điều gì làm bạn thấy vui nhất?”, - Trẻ 5 tuổi cùng xây bảo tàng Ai “Tại sao bạn làm cái đó?”. GV khuyến Cập ở lớp của mình rồi mời lớp 4 tuổi khích trẻ nghe và hiểu nội dung câu qua tham quan. Trẻ 5 tuổi giới thiệu cho chuyện kể về sản phẩm của các bạn trong lớp. <4 tuổi> trẻ 4 tuổi các sản phẩm do mình làm như kim tự tháp, cung điện, kể cho các em 4 - Ở hoạt động vui chơi tự do, GV tuổi nghe câu chuyện sáng tạo “Lời khuyến khích trẻ chơi ở góc xây dựng cùng hợp lực và xây công trình nhà cao tầng. Sau đó, GV tập trung trẻ lại và yêu cầu trẻ kể cho các bạn khác nghe ai xây công trình này, đây là công trình gì, làm cách nào để xây, tại sao xây công trình này?. GV khuyến khích các bạn khác đặt câu hỏi để trẻ trả lời và khi trẻ trả lời, GV nguyền của kim tự tháp”… Trẻ 5 tuổi nghe và đặt các câu hỏi cho cô giáo và các em 4 tuổi. Trẻ 4 tuổi quan sát công trình xây dựng của trẻ 5 tuổi và trả lời câu hỏi do trẻ 5 tuổi đặt ra. 2.1.3. Nghe và hiểu bài thơ, truyện kể, đồng dao 2.1.3.1. Nội dung 164 Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Trần Nguyễn Nguyên Hân _____________________________________________________________________________________________________________ 3 tuổi 4 tuổi 5 tuổi Ham thích nghe truyện kể, thơ, đồng dao bằng nhiều phương pháp khác nhau Nghe và hiểu truyện kể, thơ, đồng dao bằng nhiều phương pháp khác nhau Nghe truyện kể, thơ, đồng dao dân gian và thể hiện cảm xúc với tiếng mẹ đẻ 2.1.3.2. Gợi ý tổ chức hoạt động a) Nghe và hiểu truyện kể, thơ, đồng dao b) Nghe truyện kể, thơ, đồng dao dân gian và thể hiện cảm xúc về tiếng mẹ đẻ  Trẻ 3 tuổi, trẻ 4 tuổi: - Trẻ được nghe truyện kể, thơ, đồng  Trẻ 4 tuổi, trẻ 5 tuổi: - GV cho trẻ nghe truyện kể, thơ, dao thường xuyên. Không chỉ tổ chức cho trẻ nghe truyện kể, thơ, đồng dao trên giờ học, GV thường xuyên tổ chức cho trẻ nghe tự do theo nhóm hay cá nhân trong sinh hoạt hàng ngày. <3 tuổi> đồng dao dân gian, cho trẻ cùng thực hiện động tác về nội dung câu được lặp lại trong truyện kể, thơ, đồng dao dân gian và thể hiện cảm xúc về tiếng mẹ đẻ. <4 tuổi> - Sau khi được cô kể chuyện nhiều - GV cho trẻ thực hiện động tác phù lần, trẻ biết sử dụng rối, búp bê… để kể lại chuyện hay kể chuyện sáng tạo. <4 tuổi> hợp lời của bài thơ, đồng dao và thể hiện cảm xúc với những từ được lặp đi lặp lại trong bài. <5 tuổi>  Trẻ 5 tuổi: Trẻ sử dụng các loại rối 2.1.4. Thể hiện thái độ nghiêm túc khi khác nhau như rối que, rối bóng… để kể lại chuyện sáng tạo cùng với các bạn. nghe 2.1.4.1. Nội dung Trẻ 3 tuổi Nghe và nhìn vào người nói Trẻ 4 tuổi Chú ý lắng nghe câu chuyện của người nói Trẻ 5 tuổi Chú ý lắng nghe câu chuyện của người nói cho đến khi người nói kết thúc câu chuyện 2.1.4.2. Gợi ý tổ chức hoạt động tạo cơ hội cho trẻ nghe câu chuyện của  Trẻ 3 tuổi: Thường xuyên tổ chức bạn để tạo thói quen chú ý nghe của trẻ. cho 2 trẻ đối thoại với nhau trong sinh  Trẻ 5 tuổi: GV tập trung trẻ theo hoạt hàng ngày. GV có thể cho trẻ sử dụng phương tiện khác nhau như sách tranh, ấn phẩm, hình ảnh, đồ chơi… để lôi cuốn sự tập trung của trẻ và gợi ý cho trẻ nói. nhóm lớn, tổ chức cho trẻ chia sẻ suy nghĩ, kinh nghiệm của mình theo chủ đề hay về hoạt động trẻ cùng thực hiện. GV khuyến khích trẻ chú ý lắng nghe câu chuyện của bạn cho đến khi kết thúc.  Trẻ 4 tuổi: Khuyến khích trẻ chú ý 2.2. Kĩ năng nói lắng nghe câu chuyện của bạn trong khi chơi hoặc hoạt động cùng nhau. Thường xuyên tổ chức cho nhóm nhỏ nói chuyện, 2.2.1. Nói từ và câu 2.2.1.1. Nội dung 165 Tư liệu tham khảo Số 62 năm 2014 _____________________________________________________________________________________________________________ Trẻ 3 tuổi Trẻ tập phát âm các từ quen thuộc Trẻ có mối quan tâm đến từ mới Trẻ 4 tuổi Trẻ tập phát âm chính xác các từ quen thuộc Trẻ nói từ phong phú Trẻ 5 tuổi Trẻ phát âm chính xác khi nói Trẻ nói từ phong phú và phù hợp với ngữ cảnh Trẻ nói câu đơn giản về sự việc xảy ra trong sinh hoạt hàng ngày Trẻ nói câu phong phú về sự việc xảy ra trong sinh hoạt hàng ngày 2.2.1.2. Gợi ý tổ chức hoạt động a) Hoạt động tập phát âm c) Sử dụng câu để nói sự việc xảy ra trong sinh hoạt hàng ngày  Trẻ 3 tuổi: Cho trẻ vừa hát bài hát  Trẻ 3 tuổi, trẻ 4 tuổi: “Nơi giống nhau” vừa chỉ và nói các bộ - Cho trẻ sử dụng câu đơn giản để phận trên cơ thể mình như mắt, mũi, miệng… nói tình huống xảy ra với bạn trong khi chơi cho GV nghe.  Trẻ 4 tuổi: Tập cho trẻ nói chính - Cho trẻ nói suy nghĩ, thời tiết, cảnh xác từ chỉ người, đồ vật… trong tranh theo chủ đề.  Trẻ 5 tuổi: Cho trẻ chơi giải câu đố. vật xung quanh khi đi dạo chơi hay hoạt động ngoài trời.  Trẻ 5 tuổi: Khi trẻ nói từ, GV khuyến khích cho trẻ - Sau khi trẻ đi du lịch về, GV cho tập phát âm chính xác cho các bạn nghe. b) Sử dụng từ để nói  Trẻ 3 tuổi: Trẻ biết và thể hiện sự quan tâm đến tên gọi của các loài hoa nở vào mùa xuân.  Trẻ 4 tuổi: Trẻ nói tên các loài hoa phong phú nở vào mùa xuân và nói kinh nghiệm của trẻ được thấy hoa vào lúc nào? Ở đâu?  Trẻ 5 tuổi: Hướng dẫn trẻ sử dụng từ chỉ tên gọi các bộ phận của cây như hoa, lá, rễ, cành…) và dùng lời để mô tả hình dáng của cây và hoa biến đổi như thế nào khi mùa xuân đến. trẻ sử dụng thẻ hình để chơi đặt câu. (Ví dụ: Tôi đi chơi với (thẻ hình vẽ người như ông, bà, cha, mẹ để trẻ dán vào chỗ trống và nói). Tôi đi chơi (hình vẽ biển, núi, miền quê để trẻ dán vào chỗ trống và nói). Tôi đi bằng (hình vẽ máy bay, tàu lửa, xe buýt để trẻ dán vào chỗ trống và nói)). 2.2.2. Nói kinh nghiệm, suy nghĩ, cảm xúc của bản thân 2.2.2.1. Nội dung Trẻ 3 tuổi Trẻ nói kinh nghiệm, suy nghĩ, cảm xúc của bản thân Trẻ 4 tuổi Trẻ nói kinh nghiệm, suy nghĩ, cảm xúc của bản thân Trẻ 5 tuổi Trẻ sử dụng từ và câu phù hợp để nói kinh nghiệm, suy nghĩ, cảm xúc của bản thân Trẻ chọn chủ đề và cùng trò chuyện Trẻ kể chuyện sáng tạo Trẻ ham thích kể chuyện sáng tạo 166 ... - tailieumienphi.vn