Mục lục
Chương 1: Khái quát chung về đất nước và con người nước Chile. Error! Bookmark not
defined.
1.1 Thông tin chung ........................................................................................................ 1
1.2 Lịch sử ..................................................................................................................... 1
1.3 Vị trí địa lí. ............................................................. Error! Bookmark not defined.
1.4 Địa hình .................................................................................................................... 4
1.5 Khí hậu ..................................................................................................................... 5
Khí hậu Miền Bắc ...................................................... Error! Bookmark not defined.
Khí hậu Miền Trung ................................................... Error! Bookmark not defined.
Khí hậu Miền Nam ..................................................... Error! Bookmark not defined.
Khí hậu Khu vực đảo ................................................................................................... 6
1.6 Xã hội. ................................................................... Error! Bookmark not defined.
Dân số:........................................................................ Error! Bookmark not defined.
Ngôn ngữ: ................................................................... Error! Bookmark not defined.
Tôn giáo: .................................................................... Error! Bookmark not defined.
Các đảng phái chính trị ................................................................................................ 7
Chương 2 : Những đặc điểm văn hóa nước Chile. ............ Error! Bookmark not defined.
2.1
Con người............................................................................................................... 8
2.2
Văn hóa ................................................................ Error! Bookmark not defined.
2.3
Ẩm thực.................................................................................................................. 9
2.4
Trang phục truyền thống ...................................... Error! Bookmark not defined.
2.5
Những công trình đậm chất lịch sử ...................... Error! Bookmark not defined.
2.6
Các lễ hội văn hóa độc đáo .................................. Error! Bookmark not defined.
2.7
Du lịch tự nhiên đa dạng ...................................... Error! Bookmark not defined.
2.8
Một số địa điểm du lịch ở Chile........................... Error! Bookmark not defined.
Chương 3: Những thói quen và sở thích giao tiếp của người Chile. ................................. 21
3.1
Tính cách, tâm lí con người Chile...................... Error! Bookmark not defined.1
3.2
Đặc điểm giao tiếp ............................................... Error! Bookmark not defined.
Gặp và chào hỏi .......................................................... Error! Bookmark not defined.
Giao tiếp trong kinh doanh ......................................... Error! Bookmark not defined.
Giao tiếp dùng bữa ..................................................... Error! Bookmark not defined.
Tặng quà ................................................................... Error! Bookmark not defined.3
3.3
Tập tục lạ của người Chile................................................................................... 23
ĐỀ TÀI TIỂU LUẬN: VĂN HÓA CHILE
Chương 1: Khái quát chung về đất nước và con người nước Chile.
1.1 Thông tin chung:
Tên nước: Cộng hoà Chi-lê (Republic of Chile)
Thủ đô: Xan-ti-a-gô đê Chi-lê (Santiago de Chile)
Ngày quốc khánh: 18/09/1810
Vị trí địa lý: Nằm ở phía Nam Nam Mỹ, giáp giới nam Thái bình dương giữa Ác-henti-na và Pe-ru.
Diện tích: 756.102 km2
Dân số: 15.980.000 người, trong đó người châu Âu và châu Âu lai da đỏ 95%, da đỏ
3%, các nhóm khác 2% (ước tính 2005).
Tôn giáo: Công giáo Rooma (66,7%)
Đơn vị tiền tệ: Pê-sô Chi-lê ( - CLP)
Mã số điện thoại quốc tế : (+56).
Chính thể: Cộng hoà
Ngôn ngữ: Tiếng Tây Ban Nha
Nguyên thủ quốc gia: Tổng thống Michelle Bachelet Jeria (từ 11/3/2014).
1.2 Lịch sử.
Thổ dân châu Mỹ du nhập vùng ven biển và thung lũng sông nước Chile khoảng 10.000
năm trước. Người Inca bành trướng và chiếm đóng miền bắc Chile nhưng vì thổ ngơi
khô cằn khiến cư dân bị hạn chế.Năm 1520 trên chuyến hải hành vòng quanh thế giới,
nhà thám hiểm Fernão de Magalhães khám phá ra thủy lộ thông Đại Tây Dương và Thái
1
Bình Dương phía cực nam châu Nam Mỹ. Năm 1535 Diego de Almargo, người Tây
Ban Nha từ Peru tiến vào Chile tìm vàng nhưng phải đợi đến năm 1540 người Âu châu
mới mở cuộc chinh phục Chile dưới sự chỉ huy của Pedro de Valdivia.
Họ bắt gặp làng mạc thổ dân sống du canh làm rẫy và săn bắn. Sang năm 1541 thì
Valdivia thành lập thị trấn Santiago de Chile tức là thủ đô nước Chile ngày nay. Chile
được sáp nhập vào Phó Vương Phủ Peru (Virreinato del Perú).
Tuy không tìm thấy vàng bạc người Tây Ban Nha đã nhận ra tiềm năng nông nghiệp
của Chile. Nhưng vì sự phản kháng của thổ dân cuộc bình định Chile tiến hành chậm
chạp. Năm 1553 bộ tộc Mapuche nổi loạn đốt phá các trấn lỵ.
Valdivia bị bắt và giết. Người Mapuche lại nổi dậy năm 1598 và 1655. Người Tây Ban
Nha phải rút bỏ miền nam để cố thủ vùng trung ương. Mãi đến năm 1683 khi chế độ nô
lệ bị bãi bỏ tình hình mới yên.
Phong trào độc lập bộc phát năm 1808 khi Joseph Bonaparte được lập làm vua Tây Ban
Nha, truất phế dòng vua cũ. Dân Chile không phục vị vua mới và nhóm quân chính
(junta) lên nắm quyền ngày 18 Tháng Tám năm 1810. Họ tuyên bố Chile tự trị trong
khuôn khổ hoàng triều Tây Ban Nha.
Tuy nhiên triều đình Tây Ban Nha không công nhận chính thể tự trị, gây nên chiến
tranh. Năm 1817 Bernardo O'Higgins và José de San Martín kéo quân từ Argentina
sang, vượt rặng Andes và đánh bại phe bảo hoàng. Sang năm sau ngày 12 Tháng Hai
thì Chile tuyên bố độc lập hoàn toàn.
Sang thời kỳ độc lập, O'Higgins lập chính thể cộng hòa. Dù vậy, xã hội Chile không
mấy thay đổi, giữ nguyên thành phần giai cấp cũ. Giáo hội Công giáo La Mã và nhóm
địa chủ duy trì ảnh hưởng chính.
Cuối thế kỷ 19, Chile mở cuộc chinh phục miền nam vốn do bộ tộc Mapuche kiểm soát.
Nhóm thổ dân thua và chính phủ Chile đưa dân vào lập nghiệp. Năm 1881 chính phủ
lại ký hiệp ước với Argentina củng cố chủ quyền Chile trên Eo biển Magellan ở phía
nam. Cùng lúc đó chiến tranh với Peru và Bolivia phía bắc kết thúc (1879-83); Chile
chiếm được các tỉnh Tacna, Arica và Antofagasta.
Chile sau nhượng lại Tacna cho Peru qua sự trung gian của Hoa Kỳ nhưng hậu quả
chính của cuộc chiến là lãnh thổ Chile thêm rộng lớn và Bolivia mất đường thông ra
biển.
Thời kỳ phát triển bị xáo trộn vì cuộc Nội chiến Chile ngắn ngủi năm 1891 giữa phe
hành pháp (tổng thống) và lập pháp (quốc hội). Phe lập pháp thắng sau mấy đợt xung
đột vũ trang và 10.000 tử vong. Tổng thống José Manuel Balmaceda phải trốn vào sứ
quán Argentina và tự vẫn bằng súng.
2
Chile vào thể kỷ 20 chủ yếu bị chi phối bởi các nhóm tài phiệt tranh chấp với công nhân
thợ thuyền. Năm 1920 nhóm công nhân đưa được Arturo Alessandri Palma vào ghế
tổng thống nhưng chính sách cải tổ do ông đề ra đều bị phe quốc hội bảo thủ cản trở.
Bất ổn chính trị kéo dài tới năm 1932 với mấy cuộc đảo chính của quân đội lật đổ chính
phủ dân lập.
Tướng Carlos Ilbañez del Campo năm 1932 cho phục hồi hiến pháp cũ và rút lui khỏi
chính trường mở đầu cho thời kỳ 20 năm nắm quyền khuynh tả của đảng Cực đoan
(1932-52) nhưng sau đó Ilbañez del Campo lại ra tranh cử và chấp chính, đưa Chile trở
lại với đường lối chính trị bảo thủ.
Trong cuộc bầu cử năm 1964 ứng cử viên Eduardo Frei Montalva của đảng Dân chủ
Thiên Chúa thắng toàn diện và đưa ra nhiều cải tổ với châm ngôn "Cách mệnh trong
Tự do". Các ngành giáo dục, gia cư, nghiệp đoàn và cải cách nông nghiệp đều xúc tiến
nhưng đối với phe thiên tả thì những cải cách đó quá ít oi. Ngược lại đối với phe bảo
thủ thì chính sách của Montalva là quá độ. Hai quan điểm trên làm xã hội Chile thêm
phân hóa.
Năm 1970 nghị sĩ Mác-xít Salvador Allende Gossens của đảng Xã hội dẫn đầu liên
minh "Đoàn kết Bình dân" (Unidad Popular, UP) đắc cử. Allende chủ trương "đoàn kết
quốc tế" về mặt ngoại giao, quốc hữu hóa nhiều doanh nghiệp, nhất là các mỏ đồng đỏ,
và cải tổ kinh tế, hạn chế thành phần tư hữu cùng nhiều cải cách thiên tả khiến Chile
lâm vào tình trạng khủng hoảng.
Đối diện với hiện cảnh vốn đầu tư giảm sút, thất nghiệp tăng, sản xuất sụt, chính phủ
Allende đưa ra biện pháp kiểm soát giá cả, tăng lương và tiến hành cải cách điền địa
nhưng trước áp lực quốc tế do Mỹ dẫn đầu vì bất bình với việc Chile quốc hữu hóa
nhiều công ty đa quốc gia, nền kinh tế Chile suy thoái và tê liệt. Lạm phát phi mã đưa
đến nhiều cuộc đình công của công nhân, giáo chức, sinh viên và thương gia. Ngày 11
Tháng Chín năm 1973 phe quân đội đảo chánh, nã pháo vào dinh tổng thống.
Allende tương truyền phải tự tử. Tướng Augusto Pinochet Ugarte ra nắm quyền và mở
cuộc đàn áp, vi phạm nhân quyền trầm trọng. Trong sáu tháng đầu, hơn 1.000 người bị
xử tử.
Theo bản báo cáo Rettig thì chính quyền Pinochet đem xử tử hơn 2.000 người nữa trong
16 năm nhiếp chính. Hơn 30.000 người phải bỏ nước và hàng chục ngàn bị tống giam
và tra tấn theo bản điều tra của Ủy ban Valech (Comisión Nacional sobre Prisión
Política y Tortura/Comisión Valech).
Năm 1980 Pinochet được lập làm tổng thống với nhiệm kỳ tám năm theo một hiến pháp
mới. Kiểm soát chính trị được nới lỏng dần cuối thập niên 1980 cùng lúc chính phủ chủ
trương theo mô hình kinh tế thị trường. Riêng các mỏ đồng đỏ vẫn giữ quốc hữu chứ
3
nguon tai.lieu . vn
Chương 1: Khái quát chung về đất nước và con người nước Chile. Error! Bookmark not
defined.
1.1 Thông tin chung ........................................................................................................ 1
1.2 Lịch sử ..................................................................................................................... 1
1.3 Vị trí địa lí. ............................................................. Error! Bookmark not defined.
1.4 Địa hình .................................................................................................................... 4
1.5 Khí hậu ..................................................................................................................... 5
Khí hậu Miền Bắc ...................................................... Error! Bookmark not defined.
Khí hậu Miền Trung ................................................... Error! Bookmark not defined.
Khí hậu Miền Nam ..................................................... Error! Bookmark not defined.
Khí hậu Khu vực đảo ................................................................................................... 6
1.6 Xã hội. ................................................................... Error! Bookmark not defined.
Dân số:........................................................................ Error! Bookmark not defined.
Ngôn ngữ: ................................................................... Error! Bookmark not defined.
Tôn giáo: .................................................................... Error! Bookmark not defined.
Các đảng phái chính trị ................................................................................................ 7
Chương 2 : Những đặc điểm văn hóa nước Chile. ............ Error! Bookmark not defined.
2.1
Con người............................................................................................................... 8
2.2
Văn hóa ................................................................ Error! Bookmark not defined.
2.3
Ẩm thực.................................................................................................................. 9
2.4
Trang phục truyền thống ...................................... Error! Bookmark not defined.
2.5
Những công trình đậm chất lịch sử ...................... Error! Bookmark not defined.
2.6
Các lễ hội văn hóa độc đáo .................................. Error! Bookmark not defined.
2.7
Du lịch tự nhiên đa dạng ...................................... Error! Bookmark not defined.
2.8
Một số địa điểm du lịch ở Chile........................... Error! Bookmark not defined.
Chương 3: Những thói quen và sở thích giao tiếp của người Chile. ................................. 21
3.1
Tính cách, tâm lí con người Chile...................... Error! Bookmark not defined.1
3.2
Đặc điểm giao tiếp ............................................... Error! Bookmark not defined.
Gặp và chào hỏi .......................................................... Error! Bookmark not defined.
Giao tiếp trong kinh doanh ......................................... Error! Bookmark not defined.
Giao tiếp dùng bữa ..................................................... Error! Bookmark not defined.
Tặng quà ................................................................... Error! Bookmark not defined.3
3.3
Tập tục lạ của người Chile................................................................................... 23
ĐỀ TÀI TIỂU LUẬN: VĂN HÓA CHILE
Chương 1: Khái quát chung về đất nước và con người nước Chile.
1.1 Thông tin chung:
Tên nước: Cộng hoà Chi-lê (Republic of Chile)
Thủ đô: Xan-ti-a-gô đê Chi-lê (Santiago de Chile)
Ngày quốc khánh: 18/09/1810
Vị trí địa lý: Nằm ở phía Nam Nam Mỹ, giáp giới nam Thái bình dương giữa Ác-henti-na và Pe-ru.
Diện tích: 756.102 km2
Dân số: 15.980.000 người, trong đó người châu Âu và châu Âu lai da đỏ 95%, da đỏ
3%, các nhóm khác 2% (ước tính 2005).
Tôn giáo: Công giáo Rooma (66,7%)
Đơn vị tiền tệ: Pê-sô Chi-lê ( - CLP)
Mã số điện thoại quốc tế : (+56).
Chính thể: Cộng hoà
Ngôn ngữ: Tiếng Tây Ban Nha
Nguyên thủ quốc gia: Tổng thống Michelle Bachelet Jeria (từ 11/3/2014).
1.2 Lịch sử.
Thổ dân châu Mỹ du nhập vùng ven biển và thung lũng sông nước Chile khoảng 10.000
năm trước. Người Inca bành trướng và chiếm đóng miền bắc Chile nhưng vì thổ ngơi
khô cằn khiến cư dân bị hạn chế.Năm 1520 trên chuyến hải hành vòng quanh thế giới,
nhà thám hiểm Fernão de Magalhães khám phá ra thủy lộ thông Đại Tây Dương và Thái
1
Bình Dương phía cực nam châu Nam Mỹ. Năm 1535 Diego de Almargo, người Tây
Ban Nha từ Peru tiến vào Chile tìm vàng nhưng phải đợi đến năm 1540 người Âu châu
mới mở cuộc chinh phục Chile dưới sự chỉ huy của Pedro de Valdivia.
Họ bắt gặp làng mạc thổ dân sống du canh làm rẫy và săn bắn. Sang năm 1541 thì
Valdivia thành lập thị trấn Santiago de Chile tức là thủ đô nước Chile ngày nay. Chile
được sáp nhập vào Phó Vương Phủ Peru (Virreinato del Perú).
Tuy không tìm thấy vàng bạc người Tây Ban Nha đã nhận ra tiềm năng nông nghiệp
của Chile. Nhưng vì sự phản kháng của thổ dân cuộc bình định Chile tiến hành chậm
chạp. Năm 1553 bộ tộc Mapuche nổi loạn đốt phá các trấn lỵ.
Valdivia bị bắt và giết. Người Mapuche lại nổi dậy năm 1598 và 1655. Người Tây Ban
Nha phải rút bỏ miền nam để cố thủ vùng trung ương. Mãi đến năm 1683 khi chế độ nô
lệ bị bãi bỏ tình hình mới yên.
Phong trào độc lập bộc phát năm 1808 khi Joseph Bonaparte được lập làm vua Tây Ban
Nha, truất phế dòng vua cũ. Dân Chile không phục vị vua mới và nhóm quân chính
(junta) lên nắm quyền ngày 18 Tháng Tám năm 1810. Họ tuyên bố Chile tự trị trong
khuôn khổ hoàng triều Tây Ban Nha.
Tuy nhiên triều đình Tây Ban Nha không công nhận chính thể tự trị, gây nên chiến
tranh. Năm 1817 Bernardo O'Higgins và José de San Martín kéo quân từ Argentina
sang, vượt rặng Andes và đánh bại phe bảo hoàng. Sang năm sau ngày 12 Tháng Hai
thì Chile tuyên bố độc lập hoàn toàn.
Sang thời kỳ độc lập, O'Higgins lập chính thể cộng hòa. Dù vậy, xã hội Chile không
mấy thay đổi, giữ nguyên thành phần giai cấp cũ. Giáo hội Công giáo La Mã và nhóm
địa chủ duy trì ảnh hưởng chính.
Cuối thế kỷ 19, Chile mở cuộc chinh phục miền nam vốn do bộ tộc Mapuche kiểm soát.
Nhóm thổ dân thua và chính phủ Chile đưa dân vào lập nghiệp. Năm 1881 chính phủ
lại ký hiệp ước với Argentina củng cố chủ quyền Chile trên Eo biển Magellan ở phía
nam. Cùng lúc đó chiến tranh với Peru và Bolivia phía bắc kết thúc (1879-83); Chile
chiếm được các tỉnh Tacna, Arica và Antofagasta.
Chile sau nhượng lại Tacna cho Peru qua sự trung gian của Hoa Kỳ nhưng hậu quả
chính của cuộc chiến là lãnh thổ Chile thêm rộng lớn và Bolivia mất đường thông ra
biển.
Thời kỳ phát triển bị xáo trộn vì cuộc Nội chiến Chile ngắn ngủi năm 1891 giữa phe
hành pháp (tổng thống) và lập pháp (quốc hội). Phe lập pháp thắng sau mấy đợt xung
đột vũ trang và 10.000 tử vong. Tổng thống José Manuel Balmaceda phải trốn vào sứ
quán Argentina và tự vẫn bằng súng.
2
Chile vào thể kỷ 20 chủ yếu bị chi phối bởi các nhóm tài phiệt tranh chấp với công nhân
thợ thuyền. Năm 1920 nhóm công nhân đưa được Arturo Alessandri Palma vào ghế
tổng thống nhưng chính sách cải tổ do ông đề ra đều bị phe quốc hội bảo thủ cản trở.
Bất ổn chính trị kéo dài tới năm 1932 với mấy cuộc đảo chính của quân đội lật đổ chính
phủ dân lập.
Tướng Carlos Ilbañez del Campo năm 1932 cho phục hồi hiến pháp cũ và rút lui khỏi
chính trường mở đầu cho thời kỳ 20 năm nắm quyền khuynh tả của đảng Cực đoan
(1932-52) nhưng sau đó Ilbañez del Campo lại ra tranh cử và chấp chính, đưa Chile trở
lại với đường lối chính trị bảo thủ.
Trong cuộc bầu cử năm 1964 ứng cử viên Eduardo Frei Montalva của đảng Dân chủ
Thiên Chúa thắng toàn diện và đưa ra nhiều cải tổ với châm ngôn "Cách mệnh trong
Tự do". Các ngành giáo dục, gia cư, nghiệp đoàn và cải cách nông nghiệp đều xúc tiến
nhưng đối với phe thiên tả thì những cải cách đó quá ít oi. Ngược lại đối với phe bảo
thủ thì chính sách của Montalva là quá độ. Hai quan điểm trên làm xã hội Chile thêm
phân hóa.
Năm 1970 nghị sĩ Mác-xít Salvador Allende Gossens của đảng Xã hội dẫn đầu liên
minh "Đoàn kết Bình dân" (Unidad Popular, UP) đắc cử. Allende chủ trương "đoàn kết
quốc tế" về mặt ngoại giao, quốc hữu hóa nhiều doanh nghiệp, nhất là các mỏ đồng đỏ,
và cải tổ kinh tế, hạn chế thành phần tư hữu cùng nhiều cải cách thiên tả khiến Chile
lâm vào tình trạng khủng hoảng.
Đối diện với hiện cảnh vốn đầu tư giảm sút, thất nghiệp tăng, sản xuất sụt, chính phủ
Allende đưa ra biện pháp kiểm soát giá cả, tăng lương và tiến hành cải cách điền địa
nhưng trước áp lực quốc tế do Mỹ dẫn đầu vì bất bình với việc Chile quốc hữu hóa
nhiều công ty đa quốc gia, nền kinh tế Chile suy thoái và tê liệt. Lạm phát phi mã đưa
đến nhiều cuộc đình công của công nhân, giáo chức, sinh viên và thương gia. Ngày 11
Tháng Chín năm 1973 phe quân đội đảo chánh, nã pháo vào dinh tổng thống.
Allende tương truyền phải tự tử. Tướng Augusto Pinochet Ugarte ra nắm quyền và mở
cuộc đàn áp, vi phạm nhân quyền trầm trọng. Trong sáu tháng đầu, hơn 1.000 người bị
xử tử.
Theo bản báo cáo Rettig thì chính quyền Pinochet đem xử tử hơn 2.000 người nữa trong
16 năm nhiếp chính. Hơn 30.000 người phải bỏ nước và hàng chục ngàn bị tống giam
và tra tấn theo bản điều tra của Ủy ban Valech (Comisión Nacional sobre Prisión
Política y Tortura/Comisión Valech).
Năm 1980 Pinochet được lập làm tổng thống với nhiệm kỳ tám năm theo một hiến pháp
mới. Kiểm soát chính trị được nới lỏng dần cuối thập niên 1980 cùng lúc chính phủ chủ
trương theo mô hình kinh tế thị trường. Riêng các mỏ đồng đỏ vẫn giữ quốc hữu chứ
3