Xem mẫu

  1. TI U LU N tài " ánh giá v m t phương pháp lu n s h c Maxit c a tác ph m "cách m ng tháng tám" c a Trư ng Chinh" 1
  2. M CL C M u ..........................................................................................................2 N i dung ........................................................................................................3 Chương I: Khái quát n i dung và xu t x tác ph m "Cách m ng tháng tám" c a Trư ng Chinh ..........................................................................................3 Chương II: M t s v n phương pháp lu n trong tác ph m "cách m ng tháng tám" c a Trư ng Chinh .......................................................................4 1. ... V i tư ng .........................................................................................4 2. ... V nhi m v ...........................................................................................7 3. ... Tính khoa h c và tính ng ................................................................10 3.1 .Tính khoa h c .......................................................................................10 3.2 .Tính ng .............................................................................................11 3.2 .S th ng nh t gi a tính ng và tính khoa h c ...................................12 4 Phương pháp l ch s và phương pháp Logic ..........................................14 K t lu n ........................................................................................................16 Tài li u tham kh o .......................................................................................17 2
  3. M U Khi c m t tác ph m l ch s chúng ta thư ng ch suy nghĩ nn i dung c a tác ph m ch ít khi quan tâm t i phương pháp lu n mà các nhà khoa h c s d ng trong tác ph m ó. Nhưng m t tác ph m l ch s l i là s k t h p nhu n nhuy n gi a s ki n l ch s và nh ng quan i m, quan ni m, th gi i quan c a ngư i vi t s . Trong con m t c a nh ng nhà s h c phương pháp lu n có m t vai trò vô cùng quan tr ng, làm sao có m t tác ph m s h c hoàn thi n khi các nhà s h c không có m t phương pháp phù h p. Xét v các tác ph m s h c c a dân t c ta trong m i th i, t th i c i n hi n i, các nhà s h c luôn có m t phương pháp c a mình và nó gi ng như m t b n thi t k ki n t o nên m t công trình ki n trúc hoàn mĩ. Theo cách nói văn hoa y thì có l Vi t nam chúng ta có nhi u nhà ki n trúc sư tài hoa. Th i c i khó ai mà quên ư c m t nhà s h c ư c coi là ông t c a ngành s h c vi t nam ó chính là Lê Văn Hưu, th i hi n i chúng ta t hào khi có nhi u s gia danh giá như H Chí Minh, và r t nhi u nh ng h c trò su t s c c a Ngư i, trong s ó Trư ng Chinh ư c coi là m t trong nh ng ngư i xu t s c nh t, ph i nói ó là m t th h vàng c a m t th i kỳ l ch s vàng son. Là ngư i t n m t ch ng ki n và lãnh o c m t giai o n l ch s hào hùng c a dân t c, là nhân ch ng nhưng cũng là ngư i tr c ti p tham gia thúc y l ch s v i tư cách như là m t cá nhân anh hùng, có nhi u tác ng thúc y bánh xe l ch s i lên, Trư ng Chinh ã có r t nhi u tác ph m l ch s có giá tr r t cao, không ch có óng góp v m t cung c p tư li u mà còn có óng góp r t l n v m t phương pháp lu n, m t trong nh ng tác ph m ó là Cách m ng tháng tám. 3
  4. N I DUNG CHƯƠNG I: KHÁI QUÁT XU T X VÀ N I DUNG C A TÁC PH M "CÁCH M NG THÁNG TÁM" C A TRƯ NG CHINH. Trư ng Chinh là m t trong nh ng nhà lãnh o xu t s c c a cách m ng Vi t Nam, ngư i h c trò xu t s c c a ch t ch H Chí Minh, nhà lý lu n n i ti ng c a nư c ta. Trong cách m ng tháng tám năm 1945, trên cương v T ng bí thư c a ng c ng s n ông Dương, ngư i lãnh o y ban kh i nghĩa toàn qu c, Trư ng Chinh ã óng vai trò quan tr ng trong t ng kh i nghĩa giành chính quy n, l p nên nư c Vi t Nam dân ch c ng hòa. Ngay sau cách m ng tháng tám thành công, ã có r t nhi u nh ng tác ph m vi t v cu c cách m ng này, ng th i cũng có r t nhi u nh ng d oán, lo l ng v thành qu cách m ng, bư c i ti p theo và con ư ng cách m ng trong qu n chúng và m t b ph n ng viên. Trong b i c nh ó, t ng k t nh ng kinh nghi m, bài h c, nh ng thành qu và ch ra bư c i ti p theo cho cách m ng Trư ng Chinh ã vi t tác ph m Cách m ng tháng tám. Tác ph m ư c hoàn thành vào năm 1946, khi t nư c ang trong tình tr ng ngàn cân treo s i tóc, m t lúc ph i i phó v i nhi u k thù hùng m nh, v tranh th u tranh v a tích c c chu n b cho kháng chi n toàn qu c. Tác ph m g m ba ph n: Ph n I: Tính ch t xã h i Vi t Nam và cách m ng Vi t Nam Ph n II: Chu n b cho kh i nghĩa tháng tám Ph n III: Cách m ng tháng tám M c dù ch i sâu nghiên c u v cu c cách m ng tháng tám vĩ i nhưng tác ph m là m t công trình s h c nghiêm túc áp ng y n i dung phương pháp lu n c a s h c Macxit. 4
  5. CHƯƠNG II: M T S V N V PHƯƠNG PHÁP LU N S H C TRONG TÁC PH M “CÁCH M NG THÁNG TÁM" C A TRƯ NG CHINH. 1.V i tư ng c a s h c. Theo quan i m c a s h c Macxit: " l ch s là l ch s c a qu n chúng nhân dân, l ch s di n ra trên t t c các lĩnh v c ho t ng c a con ngư i m t cách h p quy lu t, t lúc con ngư i xu t hi n cho t i nay". Do ó, m t tác ph m s h c Macxit ph i áp ng ư c yêu c u v i tư ng nghiên c u c a khoa h c l ch s . Và tác ph m Cách m ng tháng tám c a Trư ng Chinh ã làm ư c i u ó. Th hi n: Th nh t, theo quan i m c a s h c Macxit thì khoa h c l ch s nghiên c u các ho t ng u tranh giai c p và kh ng nh trong xã h i có giai c p i kháng thì u tranh giai c p là ng l c thúc y l ch s phát tri n. Quan i m này ã ư c Trư ng Chinh kh ng nh ngay trong ph n I c a tác ph m Cách m ng tháng tám, khi nghiên c u v xã h i Vi t Nam trư c khi b th c dân Pháp xâm lư c. Ông vi t: "Nông dân chi m s r t ông trong nhân dân. Hàng nghìn năm h b a ch trong nư c áp b c và trư c sau có t i hơn m t nghìn năm dư i ách ô h c a phong ki n Trung qu c - hai t ng phong ki n trong nư c và ngoài nư c hà hi p, bóc l t. Khi nào kh c c quá h ph i n i d y kh i nghĩa"... "Nh ng l n h u tranh r ng rãi và quy t li t y u d n t i m t cu c thay i tri u i trong nư c ho c m t cu c gi i phóng dân t c r t v vang" Khi i vào nghiên c u xã h i nư c ta t khi Pháp xâm lư c và t ách ô h , Trư ng Chinh ã i sâu nghiên c u v quá trình xâm lư c c a Pháp, s u hàng nh c nhã c a vua quan nhà Nguy n, c bi t là nh ng chính sách cai tr c a th c dân Pháp và i s ng kh c c c a nhân dân ta dư i hai t ng áp b c phong ki n, th c dân. Ngay khi xâm lư c ư c nư c ta, Pháp ã thi hành nh ng chính sách h t s c nham hi m. V chính tr duy trì ch phong ki n tay sai d b cai tr . V kinh t thì du nh p phương th c s n 5
  6. xu t tư b n, k t h p v i phương th c phong ki n cũ bóc l t ư c nhi u hơn. V văn hóa thì th c hi n chính sách ngu dân... V i nh ng chính sách ó, Trư ng Chinh ã ch ra nh ng bi n ic a xã h i Vi t Nam. ó là các giai c p cũ b phân hóa, hai giai c p m i ra i là vô s n và tư s n. Nhưng dù là t ng l p cũ hay giai c p m i thì i s ng c a ngư i lao ng u cùng c c hơn. Tư s n, ti u tư s n thì b chèn ép. a ch nh thì b phá s n. Công nhân, nông dân thì b bóc l t th m t hơn...làm cho i s ng ngư i dân Vi t Nam v n cơ c c l i càng cơ c c, cùng kh hơn n a. Như v y nh ng mâu thu n ch y u trong xã h i Vi t Nam lúc này là là mâu thu n gi a nhân dân Vi t Nam v i th c dân pháp xâm lư c, và mâu thu n gi a nông dân v i phong ki n. Mâu thu n này t t y u d n n u tranh c a nhân dân ch ng qu c và phong ki n, và m t xã h i m i ra i, ó là xã h i xã h i ch nghĩa. T ó, ông kh ng nh "nhi m v c a cách m ng Vi t Nam là tiêu di t b n qu c xâm lư c và bè lũ tay sai c a chúng, xóa b nh ng tàn tích phong ki n, n a phong ki n, th c hi n m t nư c Vi t Nam c l p th ng nh t, dân ch , t do và giàu m nh; xây d ng và phát tri n ch dân ch nhân dân Vi t Nam, do con ư ng dân ch nhân dân ti n t i ch nghĩa xã h i." Th hai, s h c Macxit t p trung nghiên c u ho t ng c a qu n chúng nhân dân lao ng và kh ng nh chính qu n chúng nhân dân lao ng là ng l c c a s phát tri n. Quan i m này ư c th hi n xuyên su t c tác ph m. Ch ng h n như khi xác nh ng l c c a cách m ng, Trư ng Chinh vi t: "L c lư ng c a cách m ng Vi t Nam là nhân dân, ch y u là công nông. 6
  7. ng l c c a cách m ng Vi t Nam là giai c p công nhân, giai c p nông dân, giai c p ti u tư s n. Giai c p lãnh o c a cách m ng Vi t Nam là giai c p công nhân." Hay khi vi t v nguyên nhân th ng l i c a cách m ng tháng tám, tác ph m có o n: "Cu c T ng kh i nghĩa tháng tám th t là m t cu c cách m ng c a nhân dân. Trong cu c cách m ng y, nhân dân Vi t Nam ã c m súng trong tay, chi n u anh dũng ch ng b n phát xít Nh t, giành quy n c l p dân t c và ngay sau cu c cách m ng ó, nhân dân Vi t Nam ph i máu khá nhi u b o v quy n s ng t do... ng chí To-rê nói r úng: L ch s d y ta r ng m t cu c cách m ng có nhieeud c i m, nhưng c i m quan tr ng nh t là qu n chúng nhân dân n i d y mãnh li t, t mình c m l y v n m nh c a mình và d n ư ng cho ti n b !" Trương Chinh ã th y rõ vai trò quy t nh c a qu n chúng nhân dân, h là nh ng ngư i làm nên l ch s . Th ba, s h c Macxit nghiên c u m i quan h gi a qu n chúng nhân dân lao ng và cá nhân anh hùng và kh ng nh cá nhân anh hùng có vai trò quan tr ng trong quá trình phát tri n c a l ch s , cá nhân anh hùng xu t hi n là do nhu c u t t y u c a l ch s . Tuy trong Cách m ng tháng tám Trư ng Chinh không c p t i m t cá nhân anh hùng c th nào nhưng Ông giành h n m t m c nói v s c n thi t ph i ào t o cán b , mà cán b chính là nh ng ca nhân ưu tú nh t, nh ng ngư i i u trong m i ho t ng c a cách m ng. Ông vi t: "Sau khi xác nh rõ ư ng l i, ch trương, chính sách, sau khi nh n ra nh ng vi c ph i làm thì v n cán b là vô cùng quan tr ng". M t n i dung n a là, s h c Macxit nghiên c u v n th i s . Tác ph m cách m ng tháng tám vi t vào năm 1946, t c là ngay sau khi cách m ng tháng tám thành công, nư c Vi t Nam Dân Ch C ng Hòa ra i 7
  8. trong hoàn c nh "ngàn cân treo s i tóc". Kinh t b tàn phá, tài chính ki t qu . c bi t lúc này ph i i phó v i r t nhi u k thù: Pháp, Tư ng, Anh, tàn quân Nh t và các th l c ph n ng trong nư c cũng n i lên kh p nơi. Tác ph m vi t v toàn b n i dung c a cách m ng tháng tám, nhưng không ơn thu n ch là k l i nh ng gì ã qua, mà nó tìm ra nh ng ưu i m, h n ch ,nh ng bài h c kinh nghi m và t ó ch ra con ư ng và nh ng bư c i c n thi t cho cách m ng nư c ta th i kỳ này. Có th l y rõ i u này khi tác gi giành h n m t chương v i tiêu "Nhi m v c n kíp c a nhân dân Vi t Nam". Trong chương này, tác gi trên cơ s t ng k t cách m ng tháng tám, nh n xét tình hình t nư c sau cách m ng và ưa ra nh ng nhi m v c n thi t c a cách m ng nư c ta lúc b y gi là: - c l p, th ng nh t, dân ch , ph c hưng - Kháng chi n, ki n qu c - i oàn k t - m t nhi m v m u ch t - S a ch a khuy t i m, sai l m - ào t o cán b Nh ng nhi m v này ã áp ng ư c nh ng yêu c u c a cách m ng nư c ta trong giai o n này, giúp nhân dân ta b o v thành công thành qu c a cách m ng tháng tám và ti p t c cu c chi n c a dân t c. Như v y chúng ta th y, tác ph m ã th hi n rõ i tư ng nghiên c u h p v i quan i m c a s h c Macxit. 2. V nhi m v c a s h c. S h c Macxit có ch c năng khôi ph c l i nh ng s ki n trong quá kh úng như nó di n ra. Sau khi khôi ph c ư c s ki n thì tìm ra m i liên h n i t i trong các s ki n rút ra ư c b n ch t c a các s ki n c a quá trình l ch s phát hi n ra quy lu t v n ng và phát tri n c a l ch s . Trong tác ph m Cách m ng tháng tám, Trư ng Chinh ã khôi ph c l i toàn b s ki n l ch s . i u này th hi n xuyên su t tác ph m. Chúng ta có 8
  9. th l y b t kỳ m t o n trích nào ch ng minh cho i u này. Ví d như khi phân tích th i cơ cách m ng khi Nh t ti n hành o chính Pháp ngày 9/3/1945. ây là m t s ki n có th t trong l ch s . Lúc này quân Nh t tuyên truy n cho hành ng o chính c a mình là c u nhân dân ông Dương thoát kh i ách th ng tr c a th c dân phương tây, tuyên truy n cho thuy t i ông Á, châu Á c a ngư i Châu Á. Nhưng trong tác ph m c a mình Trư ng Chinh ã ch rõ "gi c Nh t không gi i phóng cho nhân dân ta". Ông vi t: "Xem ó thì bi t gi c Nh t ch vì l i ích c a ch nghĩa qu c Nh t, không ph i vì mu n gi i phóng cho nhân dân ông Dương kh i ách ngư i Pháp mà làm o chính như b n vi t gian thân Nh t ã nói. T do không xin mà ư c và phát xít là k chuyên môn áp b c bóc l t tàn nh n, có gi i phóng cho ai bao gi ". ây là s th t, l ch s ã ch ng minh i u ó, khi ch nghĩa phát xít chi m ưu th trong chi n tranh th gi i th hai, Nh t l i d ng i u ó nh y vào ông Dương và không tiêu di t Pháp ngay mà ph i h p v i Pháp vơ vét, bóc l t nhân dân ta m t cách th m t , Nh t là th ph m gây ra n n ói l y i cu c s ng c a hai tri u ng bào ta. Còn hành ng o chính c a Nh t ngày 9/3/1945 nguyên nhân là do nh ng th t b i trên chi n trư ng c a ch nghĩa phát xít, l i d ng s th ng th c a quân ng minh, b n Pháp ông Dương ang r c r ch chu n b ch khi quân ng minh kéo vào ông Dương ánh u i quân Nh t, l y l i ông Dương. Hành ng o chính c a Pháp c a Nh t ch là hành ng ch n trư c, nh m b o v quy n l i c a mình thôi ch không ph i là gi i phóng cho nhân dân ông Dương như l i tuyên truy n c a Nh t. Trư ng Chinh ã ch rõ b n ch t, s th t hành ng c a Nh t. Hay khi nh n xét v nguyên nhân th ng l i c a cách m ng tháng tám, Tác gi có vi t: 9
  10. "Trư c h t, cách m ng tháng tám th ng l i là do i u ki n ch quan và khách quan... Song i u ki n khách quan dù thu n l i n m y cũng không mang l i th ng l i n u không có i u ki n ch quan t t. ó là s th t". Cách m ng tháng tám thành công ã ánh ách th ng tr c a th c dân Pháp, xóa b ch phong ki n th i nát, nư c Vi t Nam dân ch c ng hòa ra i vào ngày 2/9/1945. ó là s th t l ch s không ai có th ch i cãi ư c. Và s thành công c a nó do nhi u nguyên nhân. i u ki n khách quan là chi n tranh th gi i th hai ã mang l i cho cách m ng Vi t Nam m t cơ h i l n, làm cho hai k thù l n c a dân t c ta c n xé l n nhau, r i Nh t o chính Pháp, r i Nh t l i b H ng quân Liên Xô ánh b i. Trong khi quân ng Minh chưa k p kéo vào ông Dương giúp Pháp, i u này t o ra m t th i cơ cho nhân dân ta. Nhưng n u có th i cơ ó, nh ng không có s lãnh o k p th i, sáng su t c a ng, ã lãnh o nhân dân t p dư t qua ba cao trào cách m ng ngay t năm 1930, r i chu n b l c lư ng vũ trang, l c lư ng chính tr , căn c a, lãnh o nhân dân kh i nghĩa t ng ph n qua cao trào kháng Nh t c u nư c. R i khi th i cơ n lãnh o nhân dân ch p th i cơ thì ch c ch n ã không có th ng l i v vang c a cách m ng tháng tám. Như v y, chúng ta th y Trư ng Chinh ã khôi ph c s th t l ch s úng như nó di n ra, không ph nh n nh ng i u ki n thu n l i c a cách m ng, nhưng cách m ng th ng l i ch y u là do nguyên nhân ch quan quy t nh. M t y u t khác khi nói v ch c năng c a s h c thì theo quan i m c a s h c Macxit thì s h c còn ph i có ch c năng xã h i. Mà n i dung cơ b n c a ch c năng này là giáo d c tư tư ng, tình c m, o c cho ngư i c. ng th i, rút ra ư c bài h c kinh nghi m cho xã h i hi n t i. Khi nói v ch c năng này chúng ta th y, tác ph m Cách m ng tháng tám c a Trư ng Chinh ã kh c h a l i cu c cách m ng tháng tám, m t m c son chói l i, m t trang s v vang nh t c a dân t c. Và t cu c cách m ng này nư c Vi t 10
  11. Nam hi n nay ã ra i. Khi kh c h a l i trang s này, tác ph m ã góp ph n c ng c cho ngư i v lòng yêu nư c, t hào dân t c, giáo d c cho h ni m tin vào s lãnh oc a ng và rút ra nhi u bài h c kinh nghi m quan tr ng cho xã h i hi n t i. Ví d như bài h c v chu n b chu áo v l c lư ng khi làm cách m ng, ch p th i cơ. Bài h c v chính sách ngo i giao v a c ng r n, v a m m dèo, thêm b n b t thù... c bi t là bài h c oàn k t. Nh ng bài h c mà tác ph m ch ra trong b i c nh 1946 là vô cũng quan tr ng i v i cách m ng nư c ta lúc b y gi , khi mà chính quy n m i giành ư c còn non tr , ngay l p t c ph i i phó v i nhi u k thù. Nh ng bài h c này ã góp ph n ưa cách m ng ti n lên. Trong th i i hiên nay, hơn 60 năm sau cách m ng tháng tám nh ng bài h c mà Trư ng Chinh rút ra trong tác ph m v n còn nguyên ý nghĩa c a nó. S h c Macxit cũng có ch c năng nghiên c u v nh ng v n th i s , t ó v ch ra ư c hư ng phát tri n c a tương lai và các nhà lãnh o có th ho ch nh nh ng chính sách phù h p. Tác ph m c a Trư ng Chinh ã làm ư c i u này. Chúng ta ã ch ng minh ph n trên nên ph n này chúng ta không c n thi t ph i nh c l i n a. Như v y, v m t ch c năng, nhi m v thi tác ph m Cách m ng tháng tám c a Trư ng Chinh cũng ã hoàn thánh xu t s c ch c năng, nhi m v c a mình. 3.Tính ng và tính khoa h c trong tác ph m Cách m ng tháng tám c a Trư ng Chinh. 3.1 Tính khoa h c Tính khoa h c trong nghiên c u l ch s c a s h c Mác xít th hi n ch khôi ph c l i s ki n l ch s úng như nó ã di n ra trong qua kh , t trong s ki n ó tìm ra m i liên h n i t i bên trong, r i phát hi n ra quy lu t v n ng và phát tri n c a l ch s . ng th i, cũng t trong các s ki n l ch s rút ra bài h c kinh nghi m cho i s ng hi n t i. 11
  12. N i dung này chúng ta ã c p n nhi u trong nh ng ph n trư c khi ch ng minh v i tư ng cũng như là ch c năng, nhi m v c a tác ph m phù h p v i quan i m c a s h c Macxit. Vì v y, ây chúng tôi xin không nh c l i quá nhi u n a. 3.2 Tính ng. B t c m t tác ph m s h c nào cũng mang tính ch t c a giai c p th ng tr như Lênin ã nói: "không c n thi t ph i bàn cãi là có tính ng hay không có tính ng mà quan tr ng là tính ng c a giai c p nào". Trư ng Chinh là m t ngư i c ng s n ích th c, ngư i duy nh t trong l ch s nư c ta hai l n gi ch c bí thư ng, nên tính ng mà ông th hi n là tính ng c a giai c p vô s n, c a ng c ng s n. Tác ph m th m ư m l p trư ng c a ch nghĩa Mác - lênin và tư tư ng H Chí Minh v con ư ng cách m ng, l c lư ng, ng l c cách m ng, phương pháp cách m ng và xu hư ng phát tri n i lên c a cách m ng. ây là m t tác ph m vi t ra không ph i ch nh m lưu gi l i nh ng trang s hào hùng c a dân t c, mà nó ư c vi t ra do yêu c u c a l ch s , t ng k t nh ng bài h c trong cách m ng tháng tám, ph c v cho m c tiêu, nhi m v cách m ng. Vì v t chúng ta th y xuyên su t tác ph m u th hi n quan i m c a ng c ng s n. Có th l y b t kỳ m t o n trích nào ch ng minh cho lu n i m này. Ch ng h n như xem xét nhi m v c a cách m ng Vi t Nam, Trư ng Chinh nêu rõ "nhi m v c a cách m ng Vi t Nam là tiêu di t b n qu c xâm lư c và bè lũ tay sai c a chúng, xóa b nh ng tàn tích phong ki n, n a phong ki n, th c hi n m t nư c Vi t Nam c l p th ng nh t, dân ch , t do và giàu m nh; xây d ng và phát tri n ch dân ch nhân dân Vi t Nam, do con ư ng dân ch nhân dân ti n t i ch nghĩa xã h i." Quan i m này th hi n l p trư ng c a ng c ng s n, sau khi giành c l p dân t c, không i theo con ư ng khác, không ph i là khôi ph c ch 12
  13. phong ki n, không ph i ch l p hi n như Nh t, không ph i con ư ng Tư b n ch nghĩa như các nư c phương tây mà là con ư ng Xã h i ch nghĩa, ti n lên ch nghĩa c ng s n. Hay khi nêu nguyên nhân th ng l i c a cách m ng tháng tám, Trư ng Chinh vi t: "Cách m ng là s nghi p c a qu n chúng. Nhưng qu n chúng ph i ư c ng cánh m ng chân chính ng viên, t ch c và lãnh o thì m i phát huy ươc tác d ng c a mình. Cách m ng tháng tám th ng l i, m t ph n l n là nh s lãnh o úng nc a ng c ng s n ông Dương, nh công tác t ch c và chu n b c a ng và M t tr n Vi t Minh trư c khi kh i nghĩa". Trư ng Chinh nh n m nh vai trò c a ng trong nh ng th ng l i c a cách m ng, nh m c ng c hơn n a lòng tin c a qu n chúng nhân dân v i s lãnh oc a ng, vào con ư ng, lý tư ng mà ng và có th nói là c l ch s ã ch n l a. 3.3 S th ng nh t gi a tính ng và tính khoa h c. Tác ph m “Cách m ng tháng tám" c a Trư ng Chinh ã khôi ph c s ki n úng như nó di n ra, i sâu tìm hi u n i dung b n ch t c a s ki n, tìm ra m i liên h n i t i bên trong s ki n. ng th i, ng v ng trên l p trư ng c a giai c p vô s n ánh giá các s ki n l ch s . Tác ph m “Cách m ng tháng tám” x lý nhu n nhuy n m i quan h gi a tính ng và tính khoa h c. Tác ph m ã khôi ph c các s ki n l ch s úng như nó di n ra t khi th c dân Pháp xâm lư c nư c ta, t ách ô h , áp b c, bóc l t nhân dân ta, cho t i khi ng c ng s n Vi t Nam ra i và lãnh o qu n chúng nhân dân làm nên cu c cách m ng tháng tám vĩ i cho dân t c. Tác gi ã ng v ng trên l p trư ng c a giai c p vô s n khi vi t tác ph m này. Tác gi ánh giá: "Ta có th nói r ng n u không có ng c ng s n 13
  14. ông Dương và M t tr n Vi t Minh thì cách m ng s chuy n sang m t tình th khác. N u ng và M t tr n không th ng nh t ư c các t ng l p ng bào, không có uy tín v i qu n chúng nhân dân, không lãnh o ư c qu n chúng nhân dân n i d y giành chính quy n thì cách m ng có th th t b i". ây là m t nh n nh r t chính xác, n u không có ng C ng s n, không có ch t ch H Chí Minh ưa ra nh ng ch trương, ư ng l i lãnh o cách m ng ngay t nh ng năm 1930, rèn luy n, t p dư t cho nhân dân ta qua ba cao trào cách m ng 1930-1931, 1936-1939, 1939-1945, c bi t là s chu n b chu áo, tr c ti p c a cao trào 1939-1945, khi chi n tranh th gi i th hai bùng n , nh n nh tình hình có nhi u bi n i và th i cơ cách m ng ng ã tích c c m i i u ki n giành c l p dân t c. Năm 1941, trong H i ngh trung ương ng l n th tám M t tr n Vi t Minh ra i, là cánh tay c l cc a ng, ã oàn k t ư c toàn dân dư i ng n c c l p dân t c và tích c c chu n b v c l c lư ng chính tr , l c lư ng vũ trang cho kh i nghĩa giành chính quy n. ng cũng không quên chu n b nh ng vi c c n thi t gi thành qu sau khi cách m ng thành công (vì v y sau cách m ng tháng tám, chúng ta không h b ng , lúng túng trong vi c lãnh o t nư c, t ch c chính quy n m i và ã t ng bư c gi i quy t tình tr ng "ngàn cân treo s i tóc" c a t nư c. ây là m t vi c có ý nghĩa r t l n b i 'giành chính quy n ã khó gi chính quy n còn khó hơn"). Khi Nh t nh y vào ông Dương, ng ã nh n nh Nh t - Pháp là k thù c a dân t c, lo i b tư tư ng trông c y vào ngư i anh em Châu Á, ng văn ng ch ng c a m t b ph n b y gi . Và sau s ki n 9/03/1945 thì nh n nh k thù chính c a dân t c là Nh t, chĩa mũi nh n u tranh vào Nh t, lãnh o nhân dân ta giành ư c nhi u th ng l i quan tr ng trong kh i nghĩa t ng ph n, cao trào kháng Nh t c u nư c. Khi Nh t tuyên b u hàng ng Minh vô i u ki n trong chi n tranh th gi i, l i d ng tình hình quân ng Minh chưa vào ông Dương gi i giáp quân Nh t, ng và M t tr n Vi t Minh ã ch p th i 14
  15. cơ "ngàn năm có m t" ó làm nên cu c cách m ng tháng tám vĩ i, nư c Vi t Nam Dân Ch C ng Hòa ra i. V y có th kh ng inh cách m ng tháng tám thành công có nhi u nguyên nhân, nhưng nguyên nhân quan tr ng nh t, quy t nh nh t chính là s lãnh o sáng su t c a ng và ch t ch H Chí Minh. ánh giá như v y là úng s th t và ng v ng trên l p trư ng c a giai c p vô s n. 4. Phương pháp l ch s và phương pháp logic B ng ngu n tư li u phong phú, tác gi Trư ng Chinh ã khôi ph c l i nguyên v n tình hình cách m ng và i s ng c a nhân dân ta t khi Pháp xâm lư c, r i s lãnh o cách m ng c a ng ngay t khi m i ra i. R i tháng 9/1940 Nh t nh y vào ông Dương, nhân dân ông Dương ph i ch u hai t ng áp b c Nh t - Pháp, M t tr n Vi t Minh ra i cùng v i ng lãnh o cách m ng, chu n b T ng kh i nghĩa. Nh t o chính Pháp, nhân dân ta t p trung vào k thù chính c a dân t c là Nh t, ti n hành kh i nghĩa t ng ph n, Nh t u hàng ng Minh ng ch p th i cơ phát ng t ng kh i nghĩa, qu n chúng nhân dân ph i h p gi a n i d y chính tr v i kh i nghĩa vũ trang ã ánh chính quy n Nh t va giành chính quy n v tay nhân dân. Như v y Trư ng Chinh ã dùng phương pháp logic khôi ph c l i nguyên nhân sâu s c cũng như ti n trình, di n bi n c a cách m ng tháng tám. ng th i, khi ánh giá các s ki n trong tác ph m, tác gi ã t các s ki n vào hoàn c nh l ch s ánh giá nh n nh. Ví d như khi nh n nh tình hình xã h i và cách m ng trong ph n I, tác gi ã d a vào tình tình th c t c a nư c ta , t nó vào trong b i c nh và xu th c a th gi i ưa ra nhi m v và kh ng nh xu hư ng i lên cho cách m ng vi t Nam. Hay khi xác nh nh ng vi c c n thi t c n ph i vi c làm sau cách m ng tác gi cũng căn c vào tình hình t nư c hi n t i ch ra nhi m v lâu dài và nhi m v trư c m t c a cách m ng. 15
  16. Có th nói ây là m t tác ph m mang tính th i s sâu s c, nó do m t ngư i tr c ti p tham gia vào su t ti n trình phát tri n c a s ki n ngay t nh ng ngày u c a cách m ng, là m t ngư i lãnh o quan tr ng, tham gia tích c c vào s thành công c a cu c cách m ng này, l i ư c hoàn thành ngay sau khi cu c cách m ng v a thành công xong, tác ph m ra i không ph i ch v i m c ích nghiên c u l ch s mà nó còn có ý nghĩa là tuyên truy n, thúc y cách m ng, c ng c hơn n a lòng tin c a qu n chúng vào cách m ng, ch ng l i nh ng tư tư ng bi quan, sai l ch, và nh m ch ra hư ng i úng n cho cách m ng, có th nói b n thân tác ph m cũng là m t công c c a cách m ng, nên phương pháp l ch s c a tác ph m này ư c th hi n rõ nét. Tác ph m "Cách m ng tháng tám" c a Trư ng Chinh là s k t h p ch t ch gi a phương pháp l ch s và phương pháp logic. 16
  17. K T LU N T vi c tìm hi u nh ng v n v phương pháp lu n S h c trong tác ph m “Cách m ng tháng tám” c a Trư ng Chinh có th rút ra nh ng nét l n sau ây. 1. M c dù còn m t s h n ch nh t nh, nhưng có th nói “Cách m ng tháng tám” là m t tác ph m S h c nghiêm túc và có nhi u giá tr cho gi i nghiên c u S h c hi n nay khi tìm hi u v cách m ng tháng tám, m t m c son chói l i nh t, m t trang s vàng c a dân t c. 2. Tác ph m ã áp ng y nh ng v n v phương pháp lu n S h c: V i tư ng, ch c năng, nhi m v , tính khoa h c, tính ng, m i quan h gi a tính khoa h c và tính ng, phương pháp l ch s và phương pháp lôgíc, cũng như k t h p ch t ch gi a hai phương pháp này trong nghiên c u l ch s . 3. Ngày nay, khi c l i tác ph m này chúng ta r t c m ph c tác gi Trư ng Chinh, m c dù trong i u ki n khó khăn, nhưng v i m t tinh th n lao ng nghiêm túc, ng th i là tình c m là ngư i lãnh o cu c cách m ng ó, ngư i tr c ti p làm nên th ng l i c a cách m ng, ã kh c h a cho chúng ta nh ng nét chân th c và rõ nét nh t v cách m ng tháng tám, ch ra nh ng bư c i úng n cho dân t c b y gi . Nh ng bài h c mà Ông rút ra bài h c t trong cách m ng tháng tám v n còn nguyên giá tr cho t i ngày nay. 4. V i nh ng n i dung ư c trình bày trong tác ph m là cơ s r t l n v m t tư li u trong quá trình gi ng d y, nghiên c u v cu c kháng chi n ch ng Pháp nói chung và cách m ng tháng tám nói riêng c a l ch s dân t c. 17
  18. TÀI LI U THAM KH O 1. Trư ng Chinh, Cách m ng tháng tám, NXB Quân ôi nhân dân, TP. H Chí Minh, 2005. 2. Phan Ng c Liên, Tr n Văn Tr (ch biên), Phương pháp d y h c l ch s , NXB Giáo d c, Hà Nam, 2004. 3. Phan Ng c Liên (ch biên), Nh p môn s h c, NXB i h c sư ph m, Hà N i, 2006. 4. Lê Văn Sáu, Trương H u Quýnh, Phan Ng c Liên, Nh p môn s h c, NXB Giáo d c, Hà N i, 1987. 5. Gs. Văn T o, Phương pháp l ch s và phương pháp Logic, Vi n s h c Vi t Nam xu t b n, 1995. 18
nguon tai.lieu . vn