Xem mẫu

  1. Luận văn Thực trạng thu hút và sử dụng ODA trong phát triển cơ sở hạ tầng giao thông VN trong những năm gần đây
  2. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam Ch­¬ng II: thùc tr¹ng thu hót vµ sö dông ODA trong lÜnh vùc ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng GTVT ë ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y 1. Thùc tr¹ng ®­êng bé, ®­êng s¾t, c¶ng biÓn vµ ®­êng thuû néi ®Þa 1.1 Thùc tr¹ng ®­êng bé Theo sè liÖu thèng kª th¸ng 12/2000 cña côc ®­êng bé ViÖt Nam, tæng chiÒu dµi m¹ng l­íi ®­êng bé cña n­íc ta lµ 232.400 km, trong ®ã cã: 15.100 km ®­êng quèc lé víi 78 tuyÕn ®­êng,17.449 km ®­êng tØnh lé víi 520 tuyÕn ®­êng, 36.372 km ®­êng huyÖn lé, 159.558 km ®­êng x· th«n, 3.500 km ®­êng ®« thÞ M¹ng l­íi ®­êng bé ®­îc ph©n bè kh¸ hîp lý, võa bè trÝ theo chiÒu däc cña ®Êt n­íc võa theo h­íng §«ng-T©y l¹i cã c¶ h×nh nan qu¹t nèi c¸c trôc chÝnh vµ nèi c¸c thµnh phè lín vÒ c¸c miÒn cña ®Êt n­íc. B×nh qu©n mËt ®é ®­êng lµ 201km/1.000km2, b×nh qu©n mËt ®é ®­êng trªn ®Çu ng­êi lµ 3.13km/1000 d©n. C¸c chØ tiªu nµy ®­îc xem lµ ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ ë møc trung b×nh lµ tõ 200 ®Õn 1000 km/1000km2 vµ tõ 2.5 ®Õn 5km/1000 d©n. Nh­ vËy chiÒu dµi m¹ng l­íi ®­êng bé cña ta tuy cßn rÊt thÊp so víi c¸c n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn nh­ng kh«ng ®Õn nçi thua kÐm qu¸ nhiÒu so víi c¸c n­íc trong khu vùc, nÕu cã chÊt l­îng ®¶m b¶o th× vÒ c¬ b¶ n lµ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu vËn t¶i cña nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn vÊn ®Ò ®Æt ra lµ chÊt l­îng ®­êng bé cña ta cßn ë møc qu¸ thÊp. Tû lÖ ®­êng tèt (bª t«ng nhùa) chiÕm tû lÖ rÊt nhá lµ 9%, ®­êng trung b×nh (r¶i nhùa hoÆc ®¸ d¨m) lµ 35%, ®­êng xÊu chiÕm 23% vµ ®­êng rÊt xÊu chiÕm 33%. BiÓu ®å 2: Thùc tr¹ng hÖ thèng ®­êng bé ViÖt Nam (nguån: Bé GTVT) §­êng rÊt §­êng tèt xÊu 9% 33% §­êng trungb×nh 25 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8 35% §­êng xÊu 23%
  3. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam Trong hÖ thèng ®­êng bé 93% lµ ®­êng chØ cã mét lµn xe, c¸c quèc lé còng chØ cã 30% ®­êng cã trªn mét lµn xe. C­êng ®é mÆt ®­êng chØ ®¶m b¶o 65% so víi yªu cÇu t¶i träng xe hiÖn nay. HÖ thèng ®­êng bé ViÖt Nam ®­îc chia thµnh 4 nhãm chñ yÕu: HÖ thèng ®­êng quèc lé, hÖ thèng ®­êng giao th«ng n«ng th«n (bao gåm tØnh lé, ®­êng x· vµ ®­êng th«n) vµ hÖ thèng ®­êng ®« thÞ. HÖ thèng ®­êng quèc lé: Quèc lé ®¹t cÊp kü thuËt hoµn chØnh chiÕm tû lÖ rÊt thÊp, bao gåm: mét sè ®o¹n cña Quèc lé 1A (Hµ Néi - Vinh, Nha Trang - TP Hå ChÝ Minh), quèc lé 5, quèc lé 51 vµ quèc lé 18 lµ c¸c ®o¹n tuyÕn võa míi ®­a vµo sö dông. Tæng chiÒu dµi c¸c ®o¹n tuyÕn nµy kho¶ng 2914km chiÕm tû lÖ rÊt nhá lµ 1.5% trªn tæng chiÒu dµi c¸c quèc lé. Trong sè h¬n 13.000 km quèc lé cßn l¹i, chØ mét phÇn nhá cã chÊt l­îng ë møc kh¸ vµ trung b×nh, phÇn nhiÒu lµ xuèng cÊp vµ khæ hÑp. Trªn c¸c quèc lé cã h¬n 20% lµ cÇu cã t¶i träng thÊp d­íi 13 tÊn vµ khæ hÑp d­íi 4m, 5% lµ cÇu x©y t¹m tõ thêi chiÕn, cßn 43 ®iÓm v­ît s«ng lín b»ng phµ vµ hµng tr¨m ngÇm, trµn. HÖ thèng ®­êng giao th«ng n«ng th«n ChÊt l­îng cña m¹ng l­íi ®­êng giao th«ng n«ng th«n cßn rÊt thÊp vµ ph©n bè ch­a ®Òu. Khu vùc miÒn nói, vïng s©u, vïng xa giao th«ng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. HiÖn vÉn cßn 5 huyÖn miÒn nói phÝa B¾c vµ 5 huyÖn §ång B»ng S«ng Cöu Long « t« chØ ®Õn ®­îc trung t©m huyÖn trong mïa kh«, 606 x· trªn tæng sè 9816 x· (chiÕm 6%) ch­a cã ®­êng « t« ®Õn trung t©m x·, trong ®ã cã 500 x· thuéc diÖn nghÌo. RÊt nhiÒu x· tuy cã ®­êng nh­ng th­êng bÞ h­ h¹i, ¸ch t¾c trong mïa m­a lò, hÖ thèng ®­êng liªn th«n, ®­êng phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn thiÕu rÊt nhiÒu. C¸c cÇu trªn hÖ thèng ®­êng giao th«ng n«ng th«n hÇu hÕt lµ cÇu yÕu vµ cÇu t¹m. B¶ng 4: Thùc tr¹ng chÊt l­îng ®­êng giao th«ng n«ng th«n 26 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  4. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam KÕt cÊu mÆt ®­êng Lo¹i ®­êng Tæng sè BT nhùa §¸ nhùa CÊp phèi §Êt 53 km 3.558 km 17.932 km 15.362 km 1. §­êng huyÖn 36.905 km 0.14% 9.64% 48.50% 41.70% Tû lÖ % 100% _ 2.922km 52.446 km 76.687 km 2. §­êng x·, th«n 132.054 km _ 2.20% 39.80% 58.00% Tû lÖ % 100% 53 km 6.480 km 70.378 km 92.409 km Tæng sè 168.959 km Nguån: Bé GTVT (8) HÖ thèng giao th«ng ®« thÞ (GT§T): Nh×n chung mËt ®é m¹ng l­íi giao th«ng thÊp, ph©n bè kh«ng ®Òu, m¹ng l­íi cã cÊu tróc hçn hîp vµ thiÕu sù liªn th«ng gi÷a c¸c trôc chÝnh, ®­êng phè ng¾n t¹o ra nhiÒu giao c¾t, chÊt l­îng ®­êng xÊu, lßng ®­êng hÑp, tû lÖ quü ®Êt giµnh cho giao th«ng cßn qu¸ Ýt 7% ®Õn 8% (c¸c n­íc ph¸t triÓn th­êng lµ 25%). Giao th«ng ®« thÞ cña ta cßn qu¸ nhiÒu vÊn ®Ò, nhÊt lµ ë hai thµnh phè lín lµ Hµ Néi vµ Thµnh Phè Hå ChÝ Minh (chiÕm 50% d©n sè ®« thÞ), tèc ®é trung b×nh xe ch¹y trong ®« thÞ hiÖn nay chØ ®¹t vËn tèc 20km/h víi v« vµn c¸c ®iÓm ¸ch t¾c. HiÖn nay c¸c nót giao c¾t lËp thÓ lµ gi¶i ph¸p kh¸ h÷u hiÖu cho vÊn ®Ò giao th«ng ®« thÞ nh­ng hiÖn nay ta míi chØ cã mét nót giao c¾t duy nhÊt míi ®­a vµo sö dông th¸ng 4 n¨m 2001 ®ã lµ nót Nam cÇu Ch­¬ng D­¬ng. B¶ng 5: So s¸nh mét sè chØ tiªu cña CSHT giao th«ng ®« thÞ cña ViÖt Nam Tiªu chuÈn ph¸t triÓn C¸c n­íc HiÖn TT ChØ tiªu Møc Møc Møc ph¸t triÓn Tr¹ng thÊp T. b×nh cao 1 Tû lÖ quü ®Êt dµnh cho giao th«ng 8% 15% 20% 25% 26% + Giao th«ng ®éng 7% 13% 16% 19% 20% + Giao th«ng tÜnh 1% 2% 4% 6% 6% 27 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  5. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam 2 MËt ®é m¹ng l­íi ®­êng % 2.8% 3.5% 4% 5% 6.5% ChiÒu dµi ®­êng tÝnh b×nh qu©n 0.15 0.20 0.30 0.35 0.5 cho 1000 d©n (Km/1000 d©n) Nguån: Bé GTVT (9) Víi tèc ®é ®« thÞ ho¸ hiÖn nay lµ 3.5 ®Õn 4%/n¨m, nhÞp ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ 16 ®Õn 18%/n¨m vµ víi tèc ®é x©y dùng c¬ së h¹ tÇng GT§T nh­ hiÖ n t¹i, sù mÊt c©n ®èi gi÷a c¬ së h¹ t©ng giao th«ng ®« thÞ vµ mËt ®é c¸c ph­¬ng tiÖn giao th«ng sÏ ngµy mét nghiªm träng.. Hµ Néi hiÖn cã 319 ®­êng phè víi tæng chiÒu dµi 267 km trªn mét diÖn tÝch lµ 71km2 víi d©n sè kho¶ng 1.4 triÖu ng­êi. §­êng ®« thÞ TP Hå ChÝ Minh (khu vùc 12 quËn néi thµnh cò) cã chiÒu dµi lµ 544.4km trªn diÖn tÝch 140.3km2 vµ d©n sè kho¶ng 3.5 triÖu ng­êi. 1.2 Thùc tr¹ng ®­êng s¾t: §­êng s¾t ViÖt Nam víi tæng chiÒu dµi lµ 3100km, mËt ®é ®­êng s¾t lµ 7.83 km/10km2. MËt ®é ®­êng s¾t cña n­íc ta lµ t­¬ng ®èi cao so víi c¸c n­íc trong khu vùc §«ng Nam ¸, tuy nhiªn so víi c¸c n­íc kh¸c cña Ch©u ¸ nh­ NhËt B¶n, Hµn Quèc th× mËt ®é nµy cßn lµ qu¸ thÊp. BiÓu ®å 3: MËt ®é km/10km2 ®­êng s¾t ViÖt Nam so víi mét sè n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. HÖ thèng ®­êng s¾t cña ViÖt Nam ®· ®­îc x©y dùng c¸ch ®©y gÇn mét thÕ kû, 90 80 70 MËt ®é km/10 km2 60 50 40 80 30 20 32.1 10 12.6 7.83 7.45 6.65 5.6 4.96 3.6 0 an ia a n ¶n c ia c am xi uè uè pi x al L B ne ai N ili tr Q Q ¸i 28 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8 t al Ph us Öt hË do µn g Th M Vi un A N In H Tr
  6. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam sau gÇn 100 n¨m khai th¸c vµ kh«ng cã ®Çu t­ lín (tuyÕn ®­êng s¾t B¾c - Nam ®­îc x©y dùng tõ n¨m 1899), l¹i bÞ tµn ph¸ nÆng nÒ qua 3 cuéc chiÕn tranh (kho¶ng 60%) nªn chÊt l­îng ®­êng s¾t cña ta hiÖn nay rÊt thÊp, ®­êng s¾t khæ hÑp víi chiÒu dµi lµ 2609 km chiÕm tû lÖ cao (84%). §Õn nay ch­a cã mét km ®­êng s¾t nµo ®ñ cÊp tiªu chuÈn. Tèc ®é trung b×nh ch¹y tÇu cña tuyÕn thèng nhÊt lµ 55km/h, trong khi ®ã tèc ®é trung b×nh nµy ë in ®« nª xia lµ 90km/h, Malaixia vµ Singapore lµ 105km/h. Th¸i lan lµ 110km/h. Nh­ vËy thùc chÊt cña ®­êng s¾t ViÖt Nam hiÖn nay vÒ chÊt l­îng c¬ së h¹ tÇng vµ kü thuËt lµ cßn tôt hËu xa so víi c¸c n­íc ASEAN vµ ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc ph¸t triÓn. CÇu ®­êng s¾t hÇu hÕt ®Òu lµ cÇu tõ thêi kú Ph¸p ®« hé, hiÖn nay cßn trªn 120 cÇu dÇm thÐp t¹m vµ 100 cÇu vßm bª t«ng trong t×nh tr¹ng bÞ phong ho¸ m¹nh. Tèc ®é trung b×nh tÇu ch¹y qua c¸c cÇu hiÖn nay lµ 25km/h. HiÖn tæng sè cã 1.771 cÇu víi tæng chiÒu dµi lµ 44.073 km trong ®ã cã 1201 cÇu yÕu víi tæng chiÒu dµi lµ 27.850m (chiÕm 63%). CÊp t¶i träng cña cÇu kh«ng ®ång nhÊt (tõ cÊp 11 ®Õn cÊp 22). PhÇn lín lµ cÇu cò (tõ thêi Ph¸p ®Ó l¹i), dÇm thÐp cña c¸c cÇu nµy ®Òu ®· rØ ë møc cao, hiÖn tr¹ng ®· vi ph¹m c¸c quy tr×nh cho phÐp khai th¸c. HÇm ®­êng s¾t hÇu hÕt ®· bÞ xuèng cÊp vµ rß rØ n­íc trªn ®Ønh vßm, ®Æc biÖt lµ c¸c hÇm qua ®Ìo H¶i V©n. PhÇn lín c¸c hÇm ®­îc x©y dùng tõ thêi Ph¸p (giai ®o¹n 1906 ®Õn 1933). B¸n kÝnh cong nhá cña hÇu hÕt c¸c hÇm kÓ trªn ®· ¶nh h­ êng kh«ng nhá ®Õn tèc ®é vµ an toµn ch¹y tÇu. HÖ thèng th«ng tin tÝn hiÖu ®­êng s¾t hiÖn t¹i rÊt l¹c hËu, chØ cã mét sè ga ®­êng s¾t míi ®­îc x©y dùng cßn ®a sè lµ c¶i t¹o l¹i. 1.3 Thùc tr¹ng c¶ng biÓn vµ ®­êng thuû néi ®Þa HÖ thèng c¶ng biÓn C¶ng biÓn ViÖt Nam hiÖn nay cã trªn 80 c¶ng lín nhá nh­ng møc ®é hiÖn ®¹i cßn thÊp, hÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh kho b·i ®­îc x©y dùng tõ thêi kú chiÕn tranh vµ 29 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  7. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam hiÖn ®ang bÞ xuèng cÊp nghiªm träng. Ta cßn thiÕu bÕn container vµ c¸c bªn chuyªn dïng cho tÇu trªn 20.000 DWT. Trang thiÕt bÞ bèc xÕp l¹i qu¸ l¹c hËu. Khu vùc phÝa B¾c hoµn toµn ch­a cã c¶ng biÓn n­íc s©u cã thÓ tiÕp nhËn tÇu trªn 20.000 DWT. Tµu lín ch­a thÓ cËp c¶ng ViÖt Nam trong khi xu thÕ cña ngµnh vËn t¶i biÓn quèc tÕ lµ t¨ng nhanh ®éi tÇu cã t¶i träng lín theo h­íng: Tµu chuyªn dông Container: 40.000 ®Õn 50.000 DWT, tµu hµng rêi 50.000 ®Õn 100.000 DWT, tµu chë dÇu: 50.000 ®Õn 200.000 DWT. (10) HÖ thèng ®­êng thuû néi ®Þa Theo tµi liÖu thèng kª n¨m 2000 cña Côc ®­êng s«ng ViÖt Nam th× c¶ n­íc ta cã 2360 s«ng, kªnh, r¹ch víi tæng chiÒu dµi 41.900km. §Õn nay míi khai th¸c trªn gÇn 18.000 km (chiÕm 40% trªn tæng sè chiÒu dµi) PhÝa b¾c, s«ng ngßi tËp trung chñ yÕu ë vïng ®ång b»ng ch©u thæ s«ng Hång. Møc n­íc mïa lò vµ mïa c¹n chªnh lÖch nhau tõ 5m ®Õn 7m, sau lò th­êng t¹o nªn c¸c b·i båi g©y c¶n trë cho l­u th«ng ®­êng s«ng. MiÒn trung víi ®ång b»ng nhá hÑp, c¸c s«ng ng¾n vµ cã ®é dèc lín, chªnh lÖch mùc n­íc mïa kh« vµ mïa m­a rÊt lín. Mïa kh« n­íc c¹n ktÖt vµ mïa m­a dßng ch¶y m¹nh nªn giao th«ng ®­êng s«ng khu vùc nµy kh«ng ph¸t triÓn. PhÝa Nam, s«ng ngßi tËp trung chñ yÕu ë vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long. C¸c nh¸nh cña s«ng Mª K«ng vµ hÖ thång kªnh r¹ch ch»ng chÞt ®· t¹o ®iÒu kiÖn hÕt søc thuËn lîi cho ph¸t triÓn giao th«ng ®­êng s«ng. VËn t¶i ®­êng s«ng ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long chiÕm 65% khèi l­îng vËn t¶i hµng ho¸ vµ 55% vËn t¶i hµnh kh¸ch. Tuy nhiªn mét sè luång l¹ch th­êng hay bÞ båi l¾ng sau mïa lò, g©y c¶n trë giao th«ng. HÇu hÕt c¸c c¶ng s«ng cã quy m« nhá, thiÕt bÞ kh«ng ®ång bé. TÝnh ®Õnn thêi ®iÓm n¨m 2000 (tr­íc khi x©y dùng c¶ng CÇn Th¬) ch­a cã c¶ng s«ng nµo cã thiÕt bÞ bèc xÕp container. 30 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  8. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam 2. Thùc tr¹ng thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng GTVT trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y Tr­íc thùc tr¹ng c¬ së h¹ tÇng cña ViÖt Nam cßn trong t×nh tr¹ng yÕu kÐm, chÝnh phñ ViÖt Nam ®· t×m mäi c¸ch thu hót vèn ODA ®Ó ®Çu t­ cho ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng GTVT. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, tû träng ODA dµnh cho ViÖt Nam d­íi d¹ng c¸c dù ¸n ®Çu t­, chñ yÕu lµ c¸c dù ¸n ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ. Trong ®ã trong 2 n¨m tõ 1996 ®Õn 1998 gi¶i ng©n cho khu vùc GTVT ®· t¨ng gÊp ®«i tõ 110 triÖu USD lªn tíi 212 triÖu USD. Nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ vµo lÜnh vùc nµy th­êng ®­îc nh÷ng nhµ tµi trî lín nh­ JBIC, Ng©n hµng thÕ giíi, Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸ cÊp vèn. Trong tæng vèn ®­îc cÊp cho ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng th× l­îng ODA cÊp cho lÜnh vùc GTVT còng chiÕm mét khèi l­în ®¸ng kÓ vµ ®­îc chia lµm nhiÒu lÜnh vùc nhá nh­ hÖ thèng giao th«ng ®­êng bé, hÖ thèng giao th«ng ®­êng s¾t, hÖ thèng giao th«ng ®­êng thuû. Tuy n hiªn cã mét ®iÒu ®¸ng l­u ý lµ cßn tån t¹i sù mÊt c©n ®èi trong sù ph©n bæ vèn ®Çu t­ trong khu vùc nµy. Tõ n¨m 1993, tû lÖ vèn ODA ®­îc cÊp cho giao th«ng ®­êng bé ®· chiÕm ®Õn h¬n 80% tæng vèn ®Çu t­ cho khu vùc GTVT trong ®ã chØ riªng vèn cÊp cho c¸c dù ¸n lín vÒ n©ng cÊp c¸c tuyÕn quèc lé ®· chiÕm tíi 83,6% tæng sè vèn ®­îc cÊp. Trong khi ®ã c¸c tuyÕn ®­êng n«ng th«n vµ ®« thÞ nãi chung vÉn ë trong t×nh tr¹ng xuèng cÊp nghiªm träng. C¸c dù ¸n dµnh cho hÖ thèng giao th«ng n«ng th«n còng nh­ ®« thÞ chØ ®¹t h¬n 16% tæng vèn ®Çu t­ cho giao th«ng ®­êng bé. Sù mÊt c©n ®èi còng thÓ hiÖn trong viÖc nguån vèn cÊp cho c¸c dù ¸n n©ng cÊp ®­êng s¾t chØ ®¹t 143,36 triÖu USD tøc lµ kho¶ng 4,65% vèn ODA dµnh cho GTVT trong ®ã ®­êng thuû néi ®Þa chiÕm 77,16 triÖu USD (kho¶ng 17,19%) vµ c¶ng biÓn ®¹t 317, 59 triÖu USD (kho¶ng 82,81%). §©y lµ vÊn ®Ò mµ chÝnh phñ vµ c¸c nhµ tµi trî ph¶i xem xÐt vµ ®iÒu phèi ODA sao cho hîp lý, ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn hµi hoµ gi÷a c¸c vïng. B¶ng 6: Tû träng vèn ODA cña ngµnh GTVT tõ n¨m 1993 tíi nay STT LÜnh vùc ®Çu t­ Tæng vèn C¬ cÊu Tû träng trong 31 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  9. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam ®Çu t­ tõng lÜnh tæng vèn (triÖu USD) vùc gtvt 1 Giao th«ng ®­êng bé 2.488,67 100% 80,79% §­êng quèc lé 2.080,66 83,6% - §­êng giao th«ng ®« thÞ 201,11 8,08 - §­êng giao th«ng n«ng th«n 206,9 8,32% - 2 HÖ thèng §­êng s¾t 143,36 100% 4,65% 3 HÖ thèng §­êng thuû 448,75 100% 14,56% §­êng thuû néi ®Þa 77,16 17,19% - C¶ng biÓn 371,59 82,81% - 4 Tæng vèn ®Çu t­ c¸c lÜnh vùc 3.080,78 - 100% Nguån: Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­(11) Nh­ vËy, tÝnh ®Õn hÕt n¨m 2002, ®· cã h¬n 60 dù ¸n ®Çu t­ vµo lÜnh vùc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng GTVT ®· ®­îc triÓn khai víi tæng møc ®Çu t­ 4.866 triÖu USD trong ®ã ®· ký hiÖp ®Þnh vay vèn 3.459 triÖu USD. Trong giai ®o¹n 1996-2000, tæng møc ®Çu t­ ®· gi¶i ng©n cña ngµnh GTVT lµ 4.333 triÖu USD, trong ®ã ODA chiÕm tíi 61.5% (2.667 triÖu USD), vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc chiÕm 26% (1.135 triÖu USD), vèn BOT chiÕm 9.5% (415 triÖu USD) phÇn cßn l¹i thuéc vÒ c¸c nguån kh¸c. ODA ®­îc ®Çu t­ rÊt toµn diÖn vµ ®ång bé trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ngµnh GTVT (tuy cßn mÊt c©n ®èi), tõ c¸c dù ¸n n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o, c¸c dù ¸n nghiªn cøu ph¸t triÓn tæng thÓ vµ quy ho¹ch GTVT, c¸c dù ¸n ph¸t triÓn n¨ng lùc vËn t¶i vµ hµng chôc dù ¸n x©y dùng c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm quèc gia vÒ GTVT nh­ cÇu Gianh, cÇu Mü ThuËn, hÇm H¶i V©n, cÇu Hµm Rång. Sau 7 n¨m triÓn khai nguån vèn ODA, hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng GTVT ®· cã nhiÒu biÕn ®æi quan träng: §Õn 31 th¸ng 12 n¨m 2000 ®· hoµn thµnh vµ ®­a vµo khai th¸c sö dông trªn 2.000 km quèc lé quan träng, 13.324m cÇu ®­êng bé, 1.400 32 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  10. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam km tØnh lé, 2.400 m cÇu ®­êng s¾t, 1.400 km tØnh lé, 4.000 km ®­êng vµ 12.000 m cÇu giao th«ng n«ng th«n. ODA kh«ng chØ ®ãng vai träng trong viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh mµ cßn lµ mét cuéc chuyÓn giao c«ng nghÖ lín trong toµn ngµnh GTVT. Tõ viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ thi c«ng qua c¸c dù ¸n x©y dùng ¸p dông c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn (c«ng nghÖ cÇu ®óc hÉng c©n b»ng, cÇu d©y v¨ng, cäc khoan nhåi ®­êng kÝnh lín, sö dông bÊc thÊm, dÇm super T...), ®Õn viÖc n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh cña tÊt c¶ c¸c ban ngµnh cã liªn quan trùc tiÕp còng nh­ gi¸n tiÕp ®Õn dù ¸n (c¸c quy tr×nh ®Êu thÇu quèc tÕ, qu¶n lý dù ¸n ®Çu thÇu, thñ tôc gi¶I ng©n...) vµ quan träng nhÊt lµ phÝa ViÖt Nam ®· cã thªm rÊt nhiÒu kinh nghiÖm trong c«ng t¸c vËn ®éng còng nh­ sö dông ODA. 3. §¸nh gi¸ viÖc sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng GTVT nh÷ng n¨m gÇn ®©y 3.1 Thµnh tùu cña viÖc sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng GTVT nh÷ng n¨m qua 3.1.1 Vai trß cña ODA trong ph¸t triÓn ®­êng bé: a) ODA trong x©y dùng c¸c quèc lé quan träng Tõ n¨m 1993 ®Õn nay, nguån vèn ODA ®· gióp kh«i phôc 2.914km c¸c quèc lé quan trong nhÊt, ®¹i tu kho¶ng 6000km c¸c quèc lé kh¸c, Lµm míi 70 cÇu víi tæng chiÒu dµi lªn tíi 39.500m trªn c¸c quèc lé, trong ®ã cã c¸c c©y cÇu cã vÞ trÝ quan träng nh­ cÇu Mü ThuËn, S«ng Gianh, Hµm Rång... Riªng trong giai ®o¹n 1996-2000, nguån vèn ODA ®· ®­îc triÓn khai cho x©y dùng c¸c quèc lé ®¹t 1.904 triÖu USD chiÕm 71% trªn tæng sè vèn ODA dµnh cho ngµnh GTVT. Quèc lé 1A lµ tuyÕn ®­êng huyÕt m¹ch duy nhÊt nèi phÝa c¸c tØnh phÝa b¾c qua c¸c tØnh miÒn trung vµ nèi víi c¸c tØnh cùc nam trung bé. Nhu cÇu n©ng cÊp söa ch÷a quèc lé nµy ®· trë nªn rÊp cÊp b¸ch, nhÊt lµ vµo nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 90 khi 33 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  11. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam nÒn kinh tÕ n­íc ta ®¹t t¨ng tr­ëng GDP trªn 7.5% n¨m vµ nhu cÇu vËn t¶i B¾c Nam t¨ng trung b×nh trªn 18%/n¨m. Cã ba nhµ tµi trî chÝnh cho viÖc n©ng cÊp toµn bé quèc lé 1A lµ OECF (JBIC) víi sè vèn lµ 624 triÖu USD chiÕm 39%, WB víi sè vèn lµ 506 triÖu USD chiÕm 32%, ADB víi sè vèn lµ 466 triÖu USD chiÕm 29%. Ngoµi c¸c nhµ tµi trî trªn, cßn ph¶i kÓ ®Õn nguån ODA cña Ph¸p trÞ gi¸ 21,7 triÖu USD víi viÖc x©y dùng cÇu s«ng Gianh, mét trong nh÷ng cÇu cã ®iÒu kiÖn thi c«ng khã kh¨n nhÊt trªn quèc lé 1A vµ lµ cÇu cã nhÞp ®óc hÉng khung T dµi nhÊt ViÖt nam vµo thêi ®iÓm kh¸nh thµnh: 130m. CÇu ®· ®­îc ®­a vµo sö dông cuèi n¨m 1998. ChÝnh phñ Australia víi dù ¸n cÇu Mü ThuËn (sÏ ®­îc ®Ò cËp riªng) B¶ng 7 : Danh môc c¸c dù ¸n n©ng cÊp quèc lé 1A ®· ®­îc triÓn khai b»ng nguån vèn ODA ®­îc tµi trî bëi OECF (JBIC), WB vµ ADB STT Néi dung dù ¸n Tæng møc ®Çu t­ (TriÖu USD) I. C¸c dù ¸n thùc hiÖn b»ng vèn ODA cña OECF (JBIC) 1 X©y dùng hÇm ®­êng bé H¶i V©n 251 2 Kh«i phôc 42 cÇu quèc lé 1, giai ®o¹n 1 162 3 Kh«i phôc 19 cÇu quèc lé 1, giai ®o¹n 2 211 Céng 624 II. C¸c dù ¸n thùc hiÖn b»ng nguån vèn ODA cña WB 1 Kh«i phôc quèc lé 1A c¸c ®o¹n 158,5 1./ Hµ Néi – Vinh 2./ Tp HCM - CÇn Th¬ 2 Kh«i phôc quèc lé 1A c¸c ®o¹n 195,6 1./ Vinh - §«ng Hµ 2./ §«ng Hµ - Qu¶ng Ng·i 3 Kh«i phôc quèc lé 1A ®o¹n 110 CÇn Th¬ - N¨m C¨n 34 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  12. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam Céng 461,1 III. C¸c dù ¸n thùc hiÖn b»ng nguån vèn ODA cña ADB 1 Kh«i phôc quèc lé 1A ®o¹n 141 TP HCM - Nha Trang 2 Kh«i phôc quèc lé 1A ®o¹n 120 Hµ Néi - L¹ng S¬n 3 Kh«i phôc quèc lé 1A ®o¹n 168,44 Qu¶ng Ng·i - Nha Trang Céng 429,44 Tæng céng: 1.514,54triÖu USD (Nguån: Bé GTVT)(12) ViÖc n©ng cÊp quèc lé 1A sÏ ®­îc hoµn tÊt vµo n¨m 2003 víi tæng vèn ®Çu t­ lµ 2.1 tû USD, chñ yÕu lµ vèn ODA. Quèc lé 1A sÏ ®­îc n©ng cÊp toµn bé thµnh ®­êng 2 lµn xe c¬ giíi vµ 2 lµn xe th« s¬ víi chiÒu réng mÆt ®­êng trung b×nh lµ 11m, t¹i c¸c ®iÓm gi¸p c¸c thµnh phè, thÞ trÊn, thÞ tø, ®­êng sÏ cã 4 lµn xe c¬ giíi vµ 2 lµn xe th« s¬. C¸c dù ¸n träng ®iÓm quèc gia trªn quèc lé 1A: HÇm ®­êng bé H¶i V©n: §­êng ®Ìo H¶i V©n lµ ®o¹n nguy hiÓm nhÊt trªn tuyÕn ®­êng Quèc Lé 1A. Víi chiÒu dµi h¬n 20km, ®Ìo dèc quanh co, do ¶nh h­ëng cña m­a lò nªn hµng n¨m ®Òu x¶y ra s¹t lë. §Æc biÖt nghiªm träng lµ mïa m­a lò n¨m 1999, m­a lò ®· lµm s¹t lë nhiÒu ®o¹n trong ®ã cuèn tr«i mét cÇ u, g©y ¸ch t¾c giao th«ng trong nhiÒu ngµy. Do vËy viÖc x©y dùng hÇm H¶i V©n ®· ®­îc ®Æt ra hÕt søc cÊp b¸ch. Dù ¸n x©y dùng HÇm H¶i V©n ®· ®­îc chÝnh thøc khëi c«ng vµo ngµy 27 th¸ng 8 n¨m 2000, më ra hy väng cho mét biÖn ph¸p gi¶i quyÕt triÖt ®Ó vÊn ®Ò nguy hiÓm vµ ¸ch t¾c trong mïa m­a lò cña ®Ìo H¶i V©n. §©y lµ mét dù ¸n cã quy m« lín víi tæng møc ®Çu t­ lªn tíi 251 triÖu USD. Nguån vèn ODA cña Ng©n hµng Ph¸t triÓn H¶i ngo¹i NhËt b¶n - JBiC. 35 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  13. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam Tæng chiÒu dµi hÇm lµ 6.4km, víi hÖ thèng hÇm chÝnh réng 11.5m, hÇm l¸nh n¹n réng 4.5m. ®­êng nèi hai ®Çu hÇm dµi 4.1km. HÇm dù kiÕn ®­îc thi c«ng trong 48 th¸ng, nh­ vËy vµo n¨m 2004, n­íc ta sÏ cã mét hÇm ®­êng bé dµi thø 7 trªn thÕ giíi vµ lµ mét trong 30 hÇm ®­êng bé hiÖn ®¹i nhÊt thÕ giíi. CÇu Mü ThuËn: ®­îc x©y dùng thay thÕ cho bÕn phµ Mü ThuËn, b¾c qua s«ng TiÒn Giang trªn quèc lé 1A, nèi Thµnh phè Hå ChÝ Minh víi c¸c tØnh vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long. CÇu cã ý nghÜa quan träng trong viÖc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸ x· héi cña c¶ khu vùc. Ngµy 21 th¸ng 5 n¨m 2000, sau 33 th¸ng thi c«ng (v­ît kÕ ho¹ch dù kiÕn lµ 8 th¸ng), cÇu Mü ThuËn, c©y cÇu d©y v¨ng hiÖn ®¹i ®Çu tiªn ë n­íc ta ®· ®­îc c¾t b¨ng kh¸nh thµnh. CÇu Mü ThuËn ®­îc x©y dùng b»ng nguån ODA cña Australia víi tæng tæng gi¸ trÞ lµ 90 triÖu §«la óc trong ®ã cã 59.4 triÖu §« la óc viÖn trî kh«ng hoµn l¹i. Toµn bé cÇu dµi 1.535m, réng 24m, cÇu ®­îc thiÕt kÕ vµ x©y dùng víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nhÊt hiÖn nay ®ã lµ c«ng nghÖ cÇu trô th¸p vµ d©y v¨ng. Hai trô th¸p chÝnh cña cÇu cao tíi 120m ®­îc ®Æt trªn mãng cäc khoan nhåi ®­êng kÝnh 2,5m, c¸c d©y v¨ng ®­êng kÝnh 300mm ®­îc g¾n víi b¶n mÆt cÇu vµ trô th¸p cho phÐp v­ît nhÞp chÝnh dµi 350m víi chiÒu cao th«ng thuyÒn lµ 37.5m, nhÞp dµi nhÊt vµ khæ th«ng thuyÒn lín nhÊt ViÖt Nam hiÖn nay. CÇu Mü ThuËn ®· ®­îc x©y dùng víi nh÷ng thµnh c«ng hiÕm cã cã trong lÞch sö x©y dùng cÇu cña ViÖt Nam còng nh­ thÕ giíi vÒ tiÕn ®é thi c«ng, chÊt l­îng c«ng tr×nh, an toµn lao ®éng, t¸c ®éng m«i tr­êng. Sau khi x©y dùng cÇu rÊt nhiÒu tËp thÓ, c¸ nh©n ®· ®­îc nhËn c¸c hu©n huy ch­¬ng. CÇu Mü ThuËn kh«ng nh÷ng lµ c©y cÇu hiÖn ®¹i mµ cßn lµ mét c©y cÇu ®Ñp víi hÖ d©y v¨ng, trô th¸p hÖ thèng chiÕu s¸ng t­¬ng hîp víi c¶nh quan khu vùc ®ång b»ng s«ng Cöu Long. CÇu Mü ThuËn thùc sù lµ biÓu t­îng cho sù ph¸t triÓn cña c¬ së h¹ tÇng GTVT n­íc ta. CÇu Thanh Tr× §ång thêi n»m trªn quèc lé 1 vµ n»m trªn tuyÕn Vµnh ®ai 3 cña Hµ Néi l¹i nèi víi quèc lé 5 t¹i Sµi §ång, cÇu Thanh Tr× cã vÞ trÝ rÊt quan träng 36 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  14. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam trong viÖc h¹n chÕ t×nh tr¹ng ¸ch t¾c giao th«ng ®« thÞ cña Hµ Néi còng nh­ t¨ng c­êng n¨ng lùc l­u th«ng cña quèc lé 1A vµ quèc lé 5. Sau khi hoµn thµnh, c¸c ph­¬ng tiÖn l­u th«ng trªn quèc lé 1 vµ tõ quèc lé 5 vÒ phÝa nam Hµ Néi sÏ kh«ng ph¶i ®i vµo thµnh phè nh­ hiÖn nay , ®ång thêi gi¶m ®­îc thêi gian xe ch¹y do qu·ng ®­êng ng¾n h¬n (kho¶ng 10km) vµ tèc ®é xe ch¹y cao h¬n vµ gi¶m ®­îc ¸ch t¾c giao th«ng. CÇu Thanh Tr× ®­îc ®Çu t­ b»ng nguån vèn vay ­u ®·i cña JBIC víi tæng møc ®Çu t­ lµ 410 triÖu USD, dù kiÕn khëi c«ng vµo quý 4 n¨m 2001 vµ kÕt thóc trong n¨m 2005. §iÓm ®Çu cña dù ¸n lµ Ph¸p V©n giao víi quèc lé 1 (km8), ®i theo h­íng §«ng B¾c vµ ®iÓm cuèi c¾t quèc lé 5 t¹i Sµi §«ng. CÇu réng 33m, tæng chiÒu dµi cña dù ¸n cÇu Thanh Tr× lµ 12.831m trong ®ã phÇn ®­êng dÉn phÝa Ph¸p V©n dµi 6254m, cÇu dµi 3048m, ®­êng dÉn phÝa Gia L©m dµi 3.529m. Trªn toµn bé dù ¸n cã 5 nót giao c¾t lËp thÓ lµ: ®­êng Ph¸p V©n, ®­êng NguyÔn Tam Trinh, ®ª LÜnh Nam, ®ª Gia L©m vµ Quèc Lé 5. Quèc lé 5 nèi hai trung t©m kinh tÕ lín cña phÝa B¾c lµ Hµ Néi vµ H¶i Phßng ®· ®­îc chÝnh thøc ®­a vµo sö dông toµn bé tuyÕn tõ ngµy 12-5-2000 víi chiÒu dµi h¬n 100km. Quèc lé 5 ®­îc n©ng cÊp vµ c¶i t¹o ®¹t tiªu chuÈn cÊp II ®ång b»ng víi 4 lµn xe, riªng ®o¹n tõ CÇu Chui ®Õn Cæ Bi ®­îc më réng 6 lµn.  Giai ®o¹n I cña toµn bé dù ¸n lµ n©ng cÊp ®o¹n ®i qua thÞ x· H¶i D­¬ng tõ km47 ®Õn km 62 víi viÖc x©y dùng cÇu Phó L­¬ng (cÇu ®óc hÉng c©n b»ng khung T ®Çu tiªn cña ViÖt Nam vµ cã chiÒu dµi nhÞp dµi nhÊt ViÖt Nam vµo thêi ®iÓm ®ã lµ 90m). §o¹n nµy cã trÞ gi¸ 50 triÖu USD nguån ODA cña IECDF (§µi Loan), ®· hoµn thµnh vµ ®­a vµo sö dông tõ th¸ng 12 n¨m 1996.  Giai ®o¹n II cña dù ¸n bao gåm viÖc n©ng cÊp hai ®o¹n: tõ CÇu Chui ®Õn km47 vµ tõ km62 ®Õn km106. Giai ®o¹n II cña dù ¸n cã trÞ gi¸ 235 triÖu USD ®­îc thùc hiÖn b»ng nguån ODA cña OECF (nay lµ JBIC). Giai ®o¹n nµy ®· kÕt thóc vµ toµn bé tuyÕn ®­êng ®· ®­îc ®­a vµo sö dông th¸ng 5 n¨m 2000. 37 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  15. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam  Giai ®o¹n III cña dù ¸n ®­îc thùc hiÖn b»ng nguån vèn d­ trÞ gi¸ 12 triÖu USD bao gåm c¸c tiÓu dù ¸n nh»m n©ng cao n¨ng lùc l­u th«ng vµ gi¶m tai n¹n trªn quèc lé 5. Giai ®o¹n nµy bao gåm c¸c gãi thÇu më réng c¸c ®­êng nh¸nh, x©y dùng c¸c ®­êng gom vµ mét sè cÇu v­ît d©n sinh. Khi gãi thÇu nµy kÕt thóc, quèc lé 5 sÏ ph¸t huy hÕt vai trß cña m×nh ®ång thêi h¹n chÕ ®­îc t×nh h×nh tai n¹n giao th«ng hiÖn nay. Quèc lé 18 nèi c¸c trung t©m kinh tÕ phÝa B¾c b¾t ®Çu tõ B¾c Ninh qua ChÝ Linh, BiÓu Nghi, B·i Ch¸y, Hßn Gai vµ Cöu ¤ng. Giai ®o¹n I cña dù ¸n cã trÞ gi¸ 44 triÖu USD (trong ®ã cã 12 triÖu USD vèn vay cña tËp ®oµn DEAWOO, 24 triÖu USD vèn ODA cña ChÝnh Phñ Hµn Quèc, 10 triÖu USD vèn trong n­íc). Giai ®o¹n I nh»m c¶i t¹o n©ng cÊp 65 km tõ ChÝ Linh ®Õn BiÓu Nghi, ®· chÝnh thøc ®­a vµo sö dông tõ ngµy 22-5-1999. Giai ®o¹n II cña dù ¸n sÏ n©ng cÊp c¸c ®o¹n cßn l¹i víi tæng chiÒu dµi lµ 132 km víi tæng gi¸ trÞ dù kiÕn lµ 250 triÖu USD nguån vèn ODA cña JBIC. Giai ®o¹n II bao gåm c¸c ®o¹n:  §o¹n Néi Bµi-B¾c Ninh dµi 31km sÏ ®­îc x©y dùng víi tiªu chuÈn ®­êng cao tèc bèn lµn xe trong ®ã cã 3 cÇu v­ît t¹i QL3, ®­êng s¾t §«ng Anh-Th¸i Nguyªn, ®­êng s¾t Hµ Néi-L¹ng S¬n. §· khëi c«ng ngµy 1-12-2000.  §o¹n B¾c Ninh-ChÝ Linh dµi 36km sÏ ®­îc n©ng cÊp c¶i t¹o víi tiªu chuÈn xÊp xØ ®­êng cao tèc víi chiÒu réng nÒn ®­êng 15m, ph©n c¸ch cøng gi÷a hai lµn xe c¬ giíi 10m vµ hai lµn xe th« s¬ 4m. Gãi thÇu nµy bao gåm viÖc x©y dùng cÇu Ph¶ L¹i míi dµi 1400m. §· khëi c«ng ngµy 31-3-2000.  §o¹n BiÓu Nghi-B·i Ch¸y dµi 26km sÏ c¶i t¹o thµnh ®­êng ®¹t tiªu chuÈn cÊp III ®ång b»ng, nÒn réng 12m, mÆt ®­êng réng 11m, t­¬ng ®­¬ng nh­ ®o¹n ChÝ Linh-BiÓu Nghi. §· khëi c«ng ngµy 19-1-1999.  §o¹n Hßn Gai-Cöa ¤ng dµi 38km sÏ n©ng cÊp theo tiªu chuÈn cÊp ®­êng ®« thÞ víi 4 lµn xe c¬ giíi. §· khëi c«ng ngµy 6-1-2001 38 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  16. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam Toµn bé 4 ®o¹n trªn hiÖn ®ang ®­îc thi c«ng vµ dù kiÕn sÏ hoµn thµnh vµo n¨m 2003. Quèc lé 10 nèi c¸c tØnh duyªn h¶i phÝa b¾c tõ Ninh B×nh qua Th¸i B×nh ®Õn H¶i Phßng. Toµn bé dù ¸n trÞ gi¸ 350 triÖu USD nguån vèn ODA cña JBIC. Dù ¸n nh»m c¶i t¹o toµn bé 157 km QL10 trong ®ã bao gåm viÖc x©y dùng 5 cÇu lín: cÇu §¸ B¹c, cÇu KiÒn, cÇu Tr¹m B¹c, cÇu Quý Cao, cÇu T©n §Ö vµ cÇu Non N­íc. CÇu KiÒn lµ cÇu cã trÞ gi¸ lín nhÊt, 25 triÖu USD, vµ ®­îc thi c«ng b»ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®ã lµ trô th¸p Extrados, d©y v¨ng vµ l¾p hÉng c¸c khèi dÇm bª t«ng nÆng trªn 100T. Mét sè th«ng tin vÒ c¸c gãi thÇu nh­ sau (c¸c gãi R lµ gãi c¶i t¹o ®­êng, c¸c gãi B lµ c¸c gãi x©y dùng cÇu)  Gãi R1: ®o¹n BÝ Chî - Xãm Míi dµi 12km, ®­îc x©y dùng theo tiªu chuÈn cÊp III ®ång b»ng (2 lµn xe c¬ giíi, 2 lµn th« s¬, nÒn ®­êng réng 11m). Tæng møc ®Çu t­ lµ 14 triÖu USD.  Gãi R2: ®o¹n tõ cÇu Vµng ®Õn cÇu Ngh×n dµi 21.6km ®­îc x©y dùng theo tiªu chuÈn cÊp III ®ång b»ng (2 lµn xe c¬ giíi, 2 lµn th« s¬, nÒn ®­êng réng 11m). Tæng møc ®Çu t­ lµ 14.5 triÖu USD.  Gãi R3: ®o¹n tõ cÇu Ngh×n ®Õn T©n §Ö dµi 41 km ®­îc x©y dùng theo tiªu chuÈn cÊp III ®ång b»ng (2 lµn xe c¬ giíi, 2 lµn th« s¬, nÒn ®­êng réng 11m). Tæng møc ®Çu t­ lµ 28 triÖu USD.  Gãi R4: ®o¹n tõ T©n §Ö ®Õn ThÞ x· Ninh B×nh dµi 29 km ®­îc x©y dùng theo tiªu chuÈn cÊp III ®ång b»ng (2 lµn xe c¬ giíi, 2 lµn th« s¬, nÒn ®­êng réng 11m). Riªng mét sè ®o¹n qua thÞ trÊn, thÞ x· ®­îc x©y dùng theo tiªu chuÈn ®­êng ®« thÞ. Tæng møc ®Çu t­ lµ 24.5 triÖu USD.  Gãi R5: ®o¹n tr¸nh thµnh phè H¶i Phßng dµi 23 km ®­îc x©y dùng theo tiªu chuÈn cÊp III ®ång b»ng (2 lµn xe c¬ giíi, 2 lµn th« s¬, nÒn ®­êng réng 11m). Tæng møc ®Çu t­ lµ 54 triÖu USD. 39 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  17. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam  Gãi R6: ®o¹n tõ néi thÞ Thµnh phè H¶i Phßng dµi 26 km. §o¹n nµy sÏ ®­îc n©ng cÊp r¶i thªm 2 líp bª t«ng nhùa . Tæng møc ®Çu t­ lµ 3.5 triÖu USD.  Gãi B1: CÇu §¸ B¹c, dµi 542m, réng 11m, tæng møc ®Çu t­ 8.5 triÖu USD  Gãi B2: CÇu Quý Cao, dµi 404m, réng 11m, tæng møc ®Çu t­ 8.3 triÖu USD  Gãi B3: CÇu T©n §Ö, dµi 1048m, réng 15m, tæng møc ®Çu t­ 42 triÖu USD  Gãi B4: CÇu Non N­íc, dµi 260m, réng 11m, tæng møc ®Çu t­ 9.3 triÖu USD  Gãi B5: CÇu KiÒn, dµi 1180m, réng 13.5m, tæng møc ®Çu t­ 25 triÖu USD. TÊt c¶ c¸c gãi thÇu trªn hiÖn ®ang ®­îc khÈn tr­¬ng thi c«ng, cÇu T©n §Ö sÏ dù kiÕn hoµn thµnh sím h¬n c¶, toµn bé tuyÕn dù ®Þnh sÏ hoµn thµnh trong n¨m 2002. C¸c dù ¸n n©ng cÊp quèc lé kh¸c ®· triÓn khai b»ng nguån vèn ODA Dù ¸n §­êng xuyªn ¸ trong ®ã phÇn trªn l·nh thæ ViÖt Nam lµ quèc lé 22 tõ ng· ba Thñ §øc ®Õn cöa khÈu Méc Bµi víi chiÒu dµi lµ 80km, tæng møc ®Çu t­ lµ 144 triÖuUSD vèn ODA ­u ®·i cña ADB Dù ¸n hµnh lang §«ng T©y (ASEAN 8) víi phÇn ®i trªn l·nh thæ ViÖt Nam lµ quèc lé 9 nèi quèc lé 1 ®Õn cöa khÈu Lao b¶o dµi 84km, tæng møc ®Çu t­ lµ 44 triÖu USD vèn ODA ­u ®·i cña ADB Nh×n chung, nguån vèn ODA cña WB vµ ADB tËp trung chñ yÕu cho viÖc n©ng cÊp c¶i t¹o quèc lé 1A, quèc lé 22 (mét phÇn cña dù ¸n ®­êng Xuyªn ¸) vµ quèc lé 9 (mét phÇn cña dù ¸n hµnh lang §«ng - T©y) trong ®ã kh«ng bao gåm viÖc x©y c¸c cÇu cã chiÒu dµi h¬n 30m hoÆc cÇu cã h¬n mét nhÞp. Vèn ODA cña OECF tËp trung vµo viÖc x©y dùng c¸c cÇu lín (cã chiÒu dµi h¬n 30m hoÆc cã trªn 1 nhÞp) trªn quèc lé 1A, c¶i t¹o quèc lé 5 (bao gåm c¶ cÇu), quèc lé 10 (bao gåm c¶ cÇu) vµ quèc lé 18 (bao gåm c¶ cÇu). Sù ph©n bè hµi hoµ nµy ®· t¹o sù biÕn ®æi toµn diÖn vµ ®ång bé cho mét sè quèc lé chÝnh, ®Æc biÖt lµ khu vùc phÝa B¾c (Quèc lé 5, 10, 18 vµ mét ®o¹n quèc lé 1A). 40 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  18. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam Trong c¸c nguån vèn kÓ trªn nguån vèn ODA cña NhËt B¶n rÊt cã ý nghÜa v× nã ®· ®uîc tËp trung ®Ó gi¶i quyÕt mét sè ®iÓm träng yÕu trªn c¸c quèc lé. ODA cña NhËt B¶n kh«ng nh÷ng gãp phÇn quan träng vµo viÖc x©y dùng c¸c cÇu lín trªn c¸c ®o¹n tuyÕn ®· triÓn khai mµ nã cßn ®­îc sö dông ®Ó ®Çu t­ cho 4 dù ¸n ®Æc biÖt quan träng lµ cÇu CÇn Th¬, cÇu Thanh Tr×, cÇu B·i Ch¸y vµ hÇm H¶i V©n. b) ODA trong ph¸t triÓn giao th«ng n«ng th«n (GTNT) NhËn thøc ®­îc c¬ së h¹ tÇng GTNT lµ träng t©m cña kÕt cÊu h¹ tÇng kü thuËt n«ng th«n vµ phÊn ®Êu ®­îc x©y dùng tr­íc lµm tiÒn ®Ò cho c«ng cuéc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, c¸c dù ¸n ODA (trong ®ã cã nhiÒu dù ¸n viÖn trî kh«ng hoµn l¹i) ®· lu«n ®­îc ­u tiªn ®Ó ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng GTNT. TÝnh riªng trong 5 n¨m (1996-2000), c¶ n­íc cã thªm 14.964 km ®­êng « t« míi më ®Õn trung t©m 311 x·, n©ng cÊp 90.324 km ®­êng vµ 17.000 m cÇu. Trong tæng tæng gi¸ trÞ 11.999 tû ®ång ®· ®­îc ®Çu t­ cho c¸c c«ng tr×nh nãi trªn, nh©n d©n ®ãng gãp 6.128 tû ®ång (chiÕm tû lÖ 51%), ®Þa ph­¬ng ®ãng gãp 2.832 tû ®ång (chiÕm tû lÖ 24%), trung ­¬ng hç trî 1.403 tû (chiÕm tû lÖ 11.7%), cßn l¹i 1.636 tû lµ nguån vèn viÖn trî ODA (chiÕm tû lÖ 13.3%). Mét sè dù ¸n giao th«ng n«ng th«n ®­îc hoµn thµnh trong nh÷ng n¨m qua ®· gãp phÇn tÝch cùc vµo c«ng cuéc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. C¸c dù ¸n träng ®iÓm ph¸t triÓn giao th«ng n«ng th«n bao gåm: Dù ¸n viÖn trî x©y dùng 29 cÇu GTNT c¸c tØnh phÝa B¾c vèn viÖn trî kh«ng hoµn l¹i cña OECF víi tæng gi¸ trÞ lµ 35 triÖu USD. C¸c cÇu trong dù ¸n lµ c¸c cÇu khæ nhá vµ trung b×nh víi chiÒu dµi d­íi 100m. Toµn bé dù ¸n ®· ®­îc ®­a vµo sö dông th¸ng 3 n¨m 2000. Dù ¸n ®­êng GTNT cña WB giai ®o¹n 1 cho 15 tØnh bao gåm 3 tiÓu dù ¸n: a)söa ch÷a n©ng cÊp kho¶ng 5000 km ®­êng (bao gåm 3500km ®­êng tØnh vµ 1.500 km ®­êng liªn x·; b) n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý giao th«ng cña c¸c cÊp ®Þa ph­¬ng; c) nghiªn cøu vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn ph¸t triÓn giao th«ng n«ng th«n. Tæng gi¸ trÞ cña dù ¸n 55 triÖu USD, dù ¸n ®· hoµn thµnh ®Çu n¨m 2001. 41 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  19. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam Dù ¸n ®­êng GTNT cho 40 tØnh trÞ gi¸ 145.3 triÖu USD. §©y lµ dù ¸n thùc hiÖn b»ng nguån ODA hç hîp cña hai nhµ tµi trî: WB víi 103.5 triÖu USD vèn vay, chÝnh phñ Anh víi 26,2 triÖu USD viÖn trî kh«ng hoµn l¹i, vèn ®èi øng trong n­íc lµ 15.2 triÖu USD. Riªng ®èi víi c¸c tØnh miÒn trung bÞ lò lôt, dù ¸n sÏ tËp trung cho viÖc x©y dùng c¸c cÇu cèng nhá ®· bÞ ph¸ huû hoÆc h­ háng do lò lô t víi sè vèn tèi ®a cho mçi cÇu lµ 300.000 USD. Dù ¸n sÏ ®­îc triÓn khai vµo th¸ng 7 n¨m 2001. Dù ¸n GTNT 4 tØnh ®­îc ChÝnh phñ V­¬ng Quèc Anh tµi trî cho 4 tØnh lµ Hµ TÜnh, Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ vµ Qu¶ng Nam víi tæng gi¸ trÞ 10 triÖu B¶ng Anh vµ trî gióp kü thuËt x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn GTNT víi tæng gi¸ trÞ 600.000 USD. b) ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng ®« thÞ Riªng trong giai ®o¹n 1996-2000, nguån vèn ODA ®· ®­îc triÓn khai cho x©y dùng CSHT giao th«ng ®« thÞ lµ 196,5 triÖu USD chiÕm 7.3% trªn tæng sè vèn ODA dµnh cho ngµnh GTVT, ®­îc tËp trung vµo hai thµnh phè lín lµ Hµ Néi vµ TP Hå ChÝ Minh. Dù ¸n t¨ng c­êng n¨ng lùc giao th«ng ®« thÞ thµnh phè Hµ Néi Dù ¸n ®­îc thùc hiÖn b»ng nguån vèn vay ­u ®·i cña WB trÞ gi¸ 25 triÖu USD. Môc ®Ých cña dù ¸n lµ gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng ¸ch t¾c t¹i c¸c ®­êng trôc chÝnh cña néi thµnh Hµ Néi trong giai ®o¹n n¨m n¨m tõ 1999 ®Õn 2004 qua c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý giao th«ng kh«ng cÇn chi phÝ lín. NÕu so s¸nh víi c¸c dù ¸n ph¸t triÓn giao th«ng kh¸c th× kh«ng ph¶i lµ lín nh­ng c¸c kÕt qu¶ mµ nã mang l¹i ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo viÖc n©ng cao n¨ng lùc giao th«ng cña Hµ Néi. Néi dung cña dù ¸n bao gåm:  L¾p ®Æt 123 bé ®Ìn tÝn hiÖu trªn c¸c tuyÕn chÝnh vµ c¸c khu phè cæ, khu phè kiÓu Ph¸p, lo¹i ®Ìn giao th«ng hiÖn ®¹i kiÓu ATC nµy ®­îc kÕt nèi víi c¸c trung t©m ®iÒu khiÓn giao th«ng cña thµnh phè. C¸c hµnh lang chÝnh sÏ ®­îc l¾p ®Æt hÖ thèng ®Ìn lµ: hµnh lang T©y S¬n (bao gåm c¸c phè T«n §øc Th¾ng, NguyÔn 42 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
  20. Thu hót vµ sö dông ODA trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng v©n t¶i ViÖt Nam Tr·i vµ Ng· T­ Së), hµnh lang Lª DuÈn (bao gåm Lª DuÈn, §¹i Cå ViÖt, Gi¶i Phãng), hµnh lang TrÇn Quang Kh¶i (bao gåm c¸c tuyÕn: TrÇn Quang Kh¶i, TrÇn Kh¸nh D­, NguyÔn Kho¸i), hµnh lang B¹ch Mai (bao gåm c¸c tuyÕn B¹ch Mai, Phè HuÕ, Hµng Bµi)  C¶i t¹o n©ng cÊp mÆt ®­êng, vØa hÌ, hÖ thèng tho¸t n­íc mÆt, tæ chøc l¹i giao th«ng b»ng c¸ch ph©n luång, ph©n lµn t¸ch c¸c luång xe thµnh c¸c chñng lo¹i, thiÕt kÕ hÖ thèng ®­êng mét chiÒu, l¾p ®Æt gi¶i ph©n c¸ch cøng vµ ph©n c¸ch mÒm cho c¸c tuyÕn chÝnh. TrÞ gi¸ cña hai h¹ng môc chÝnh trªn lµ 22 triÖu USD  1.6 triÖu USD ®­îc ®Çu t­ ®Ó t¨ng c­êng n¨ng lùc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh trËt tù cña c¶nh s¸t giao th«ng (CSTG), bao gåm mua s¾m trang thiÕt bÞ th«ng tin, ph­¬ng tiÖn ®i l¹i, thiÕt bÞ c­ìng chÕ, thiÕt bÞ gi¶i to¶ tai n¹n, thiÕt bÞ ®iÒu tra tai n¹n giao th«ng, huÊn luyÖn vµ ®µo t¹o CSGT  1.18 triÖu dµnh cho viÖc t¨ng c­êng n¨ng lùc ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý cña së giao th«ng c«ng chÝnh Hµ Néi bao gåm: x©y dùng hÖ thèng ph¸p quy vÒ qu¶n lý trËt tù giao th«ng ®« thÞ, huÊn luyÖn vÒ lËp quy ho¹ch, kÕ ho¹ch, thu thËp th«ng tin phôc vô qu¶n lý ®iÒu hµnh giao th«ng, ph©n tÝch vµ lËp biÖn ph¸p phßng ngõa tai n¹n giao th«ng. Dù ¸n hç trî ph¸t triÓn CSHT giao th«ng ®« thÞ Hµ Néi giai ®o¹n I Dù ¸n ®­îc thùc hiÖn trong giai ®o¹n tõ 2000 ®Õn 2004 b»ng nguån vèn vay tÝn dông ­u ®·i ODA cu¶ JBIC. Tæng møc ®Çu t­ cña dù ¸n giai ®o¹n nµy lµ lµ 138.07 triÖu USD. B¸o c¸o nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi cña dù ¸n (SAPROF) do C«ng ty T­ vÊn §Çu t­ X©y dùng giao th«ng c«ng chÝnh kÕt hîp víi T­ vÊn NhËt B¶n ®· ®­îc Thñ t­íng ChÝnh phñ phª duyÖt. JBIC ®· th«ng b¸o chÝnh th øc kho¶n vay vèn tÝn dông cho dù ¸n ®· cã hiÖu lùc kÓ tõ th¸ng 8/1999. Môc tiªu c¬ b¶n cña dù ¸n giai ®o¹n I nh»m chèng nguy c¬ ïn t¾c giao th«ng nghiªm träng ë mét sè ®­êng vµ nót trong khu vùc néi thµnh Hµ Néi. Dù ¸n gåm 10 dù ¸n thµnh phÇn bao gåm: c¶i t¹o c¸c nót giao th«ng: Kim Liªn, Ng· t­ Së, Ng· 43 NguyÔn Th¸i Vò A1 – CN8
nguon tai.lieu . vn