- Trang Chủ
- Giáo dục học
- Thiết kế e-book nhằm nâng cao hiệu quả dạy học hóa học ở trường Trung học phổ thông
Xem mẫu
- THIT K E-BOOK NHM N
NG CAO HIU
QU DY HÅC HÂA HÅC Ð TR×ÍNG
TRUNG HÅC PHÊ THÆNG
Tr¦n Trung Ninh
Tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H Nëi
Nguy¹n Thà nh Mai
Tr÷íng THPT Vã Tr÷íng To£n - Th nh phè Hç Ch½ Minh
Nguy¹n Thà Ng
Tr÷íng THPT n«ng khi¸u Tr¦n Phó - Th nh phè H£i Pháng
1. Mð ¦u
E-book l tø vi¸t tt cõa electronic book, theo ti¸ng Vi»t l s¡ch i»n tû. Vîi c¡ch
hiºu ìn gi£n nh§t, E-book l phi¶n b£n d¤ng sè (digital) cõa s¡ch. Nëi dung cõa
E-book câ thº l§y tø s¡ch in, ho°c mang t½nh ëc lªp v câ gi¡ trà sû döng thuªn
ti»n nh÷ s¡ch in. E-book câ nhúng ÷u th¸ v÷ñt trëi so vîi s¡ch in thæng th÷íng nh÷:
gån, nhµ, dung l÷ñng r§t lîn; kh£ n«ng truy nhªp thæng tin nhanh châng, ch½nh x¡c;
câ nhúng ùng döng a mæi tr÷íng (multimedia) nh÷ v«n b£n (text), h¼nh £nh, m u
sc, video, hi»u ùng ho¤t h¼nh v.v... Trung b¼nh mët cuèn s¡ch in câ thº câ dung
l÷ñng tø 500 - 3000Kb, mët ¾a CD-ROM câ thº l÷u ÷ñc kho£ng 200 cuèn s¡ch
in thæng th÷íng. Do â, tø nhúng n«m 90 cõa th¸ k¿ XX ¸n nay, E-book ¢ ng y
c ng ÷ñc quan t¥m nh÷ mët cæng cö c lüc hé trñ d¤y håc. °c bi»t sü bòng
nê cõa Internet gióp cho s¡ch i»n tû ng y c ng thu hót sü chó þ cõa ng÷íi åc.
Nhi·u nh xu§t b£n ¢ ph¡t h nh c¡c §n b£n thæng th÷íng i k±m §n b£n sè hâa
(E-book), nhi·u trang web ¢ ÷ñc lªp ra º b¡n hay chia s´ s¡ch i»n tû.
Ð n÷îc ta, ành h÷îng êi mîi ph÷ìng ph¡p d¤y v håc ¢ ÷ñc x¡c ành
trong nghà quy¸t TW 4 kho¡ VII (1 - 1993), nghà quy¸t TW 2 kho¡ VIII (12 -
1996), ÷ñc thº ch¸ hâa trong luªt gi¡o döc (2005). Trong â, vi»c ©y m¤nh ùng
döng cæng ngh» thæng tin v truy·n thæng (ICT) trong gi¡o döc ¢ ÷ñc cö thº hâa
b¬ng ch¿ thà sè 29/2001/CT-BGD&T cõa Bë tr÷ðng Bë Gi¡o döc v o t¤o ng y
30/7/2001.
Hâa håc l mæn khoa håc vøa mang t½nh ch§t l½ thuy¸t, vøa mang t½nh ch§t
1
- thüc nghi»m. Nhi·u kh¡i ni»m trøu t÷ñng nh÷ lai hâa obitan nguy¶n tû, cì ch¸ ph£n
ùng; nhi·u qu¡ tr¼nh di¹n ra qu¡ nhanh hay qu¡ chªm khæng thº theo dãi b¬ng mt
th÷íng; nhi·u ph£n ùng hâa håc li¶n quan ¸n c¡c ch§t ëc h¤i, nguy hiºm nh÷
nhæm t¡c döng vîi brom v.v... t§t c£ ·u câ thº ÷ñc sè hâa trong E-book, hé trñ
c lüc qu¡ tr¼nh d¤y håc hâa håc. Nhí kh£ n«ng trüc quan hâa m¤nh m³ cõa ICT,
håc sinh ¢ hùng thó håc hìn v do â n¥ng cao hi»u qu£ d¤y håc. Tuy nhi¶n, hi»n
nay ð n÷îc ta, c¡c s¡ch i»n tû phöc vö tü håc mæn Hâa håc cho håc sinh h¦u nh÷
ch÷a câ. Tø nhúng l½ do tr¶n, vi»c thi¸t k¸ E-book phöc vö tü håc hâa håc cho håc
sinh phê thæng, håc sinh n«ng khi¸u hâa håc l r§t c¦n thi¸t [1].
2. Nëi dung nghi¶n cùu
2.1. Cì sð l½ thuy¸t
2.1.1. Möc ½ch thi¸t k¸ E-book Hâa håc 10
Thi¸t k¸ E-book Hâa håc 10 nh¬m möc ½ch hé trñ ho¤t ëng tü håc cõa håc sinh
phê thæng, håc sinh n«ng khi¸u hâa håc, tø â n¥ng cao hi»u qu£ ho¤t ëng tü håc
thæng qua mæi tr÷íng a ph÷ìng ti»n sinh ëng, h§p d¨n. C¡c gi¡o vi¶n d¤y Hâa
håc vîi sü hé trñ cõa cæng ngh» thæng tin v truy·n thæng câ thº sû döng E-book
nh÷ mët t i li»u tham kh£o bê ½ch, tø c¡c h¼nh £nh lai hâa obitan nguy¶n tû, c¡c
mæ phäng th½ nghi»m t¼m ra tia ¥m cüc, h¤t nh¥n nguy¶n tû v.v...
2.1.2. Cì sð l½ thuy¸t cõa tü håc
Theo tø iºn Gi¡o döc håc - Nxb Tø iºn B¡ch khoa 2001: "Tü håc l qu¡ tr¼nh tü
m¼nh ho¤t ëng l¾nh hëi tri thùc khoa håc v r±n luy»n k¾ n«ng thüc h nh". Tü håc
thº hi»n b¬ng c¡ch tü åc t i li»u s¡ch gi¡o khoa, s¡ch tham kh£o, nghe raiæ, xem
tivi, xem phim, giao ti¸p vîi nhúng ng÷íi câ håc, c¡c chuy¶n gia v nhúng ng÷íi
ho¤t ëng thüc ti¹n ð c¡c l¾nh vüc kh¡c nhau. Ng÷íi tü håc ph£i bi¸t lüa chån, ph¥n
lo¤i v h» thèng hâa t i li»u, t¼m ra nhúng iºm quan trång nh§t cõa t i li»u ¢
åc, ¢ nghe, bi¸t c¡ch ghi ch²p nhúng i·u c¦n thi¸t, bi¸t tra cùu trong th÷ vi»n,
bi¸t têng quan... Håc sinh bi¸t tü håc cán câ kh£ n«ng ho¤t ëng trong c¡c nhâm
ngo¤i khâa, nhâm thüc nghi»m, thüc hi»n c¡c b i tªp chuy¶n mæn. Tü håc ái häi
ð ng÷íi håc c¡c ph©m ch§t nh÷ t½nh tü gi¡c, chõ ëng, ëc lªp, t½ch cüc v ki¶n
nh¨n. Nhúng th nh cæng hay th§t b¤i cõa tü håc phö thuëc v o ëng cì håc tªp.
i·u n y ¢ ÷ñc Keller (1987) mi¶u t£ theo mæ h¼nh ARCS (Attention, Relevance,
Confidence, Satisfaction) trong H¼nh 1 [4].
Nh÷ vªy vi»c tü håc ch¿ th nh cæng khi ng÷ái håc câ mët nhu c¦u bùc xóc
v· håc tªp, câ n«ng lüc tê chùc, tü i·u khiºn nh¬m ¤t ÷ñc nhúng k¸t qu£ nh§t
ành, l m thäa m¢n nhu c¦u nhªn thùc cõa ng÷íi håc.
Tü håc câ þ ngh¾a quy¸t ành èi vîi sü th nh ¤t cõa méi ng÷íi. Tü håc
2
- khc phöc nghàch l½ giúa thíi gian håc tªp húu h¤n v kh¡t vång håc v§n væ h¤n.
èi vîi håc sinh THPT, ba n«m håc trong tr÷íng khâ câ thº ti¸p thu mët l÷ñng
ki¸n thùc, k¾ n«ng r§t lîn cõa ch÷ìng tr¼nh, do â tü håc l gi£i ph¡p khoa håc
gióp gi£i quy¸t m¥u thu¨n giúa thíi gian håc ½t äi v khèi l÷ñng thæng tin khêng lç.
Gi¡o s÷ Vi»n s¾ Nguy¹n C£nh To n, nguy¶n Hi»u tr÷ðng tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m
H nëi, ng÷íi ¢ · xu§t kh©u hi»u bi¸n qu¡ tr¼nh o t¤o th nh qu¡ tr¼nh tü o
t¤o l mët t§m g÷ìng s¡ng v· tü håc th nh t i [5].
H¼nh 1. Mæ h¼nh ëng cì håc tªp cõa Keller
2.1.3. Tü håc trong mæi tr÷íng cæng ngh» thæng tin v truy·n thæng
(ICT)
Ba h¼nh thùc cõa tü håc trong mæi tr÷áng ICT gçm: tü håc khæng câ h÷îng d¨n;
tü håc câ h÷îng d¨n tø xa qua t i li»u, qua m¤ng Internet v tü håc câ h÷îng d¨n
trüc ti¸p, câ t i li»u, câ g°p gi¡o vi¶n mët sè thíi gian, sau â tü håc. Sü bòng nê
cõa ICT ¢ t¤o nhúng cì hëi h¸t sùc tèt µp cho tü håc. Ng y nay, 60% cæng vi»c
cõa con ng÷íi li¶n quan ¸n m¡y vi t½nh v con sè n y ang ng y c ng gia t«ng.
Theo nghi¶n cùu cõa pháng Th½ nghi»m o t¤o Quèc gia t¤i Bethen, Maine, Hoa
Ký, ë b·n ki¸n thùc sau s¡u th¡ng cõa nguíi håc ÷ñc biºu di¹n qua b£ng sau:
B£ng1. i·u tra ë b·n ki¸n thùc cõa ng÷íi håc sau s¡u th¡ng
åc Nghe Nh¼n L m Th£o luªn Multimedia
10% 20% 30% 50% 70% 90%
Qua â th§y r¬ng mæi tr÷íng a ph÷ìng ti»n (multimedia) hé trñ vi»c håc tèt
nh§t. èi vîi håc sinh THPT, h¼nh thùc tü håc thù ba, tü håc vîi sü gióp ï trüc
ti¸p cõa gi¡o vi¶n âng vai trá h¸t sùc quan trång.
º hé trñ câ hi»u qu£ cho qu¡ tr¼nh tü håc mæn Hâa håc lîp 10 cõa håc
sinh phê thæng, håc sinh n«ng khi¸u hâa håc, chóng tæi ¢ thi¸t k¸ ¾a CD-ROM
(E-book) gçm c¡c ch÷ìng l½ thuy¸t chõ ¤o cõa s¡ch gi¡o khoa Hâa håc 10.
3
- 2.2. Thi¸t k¸ E-book
2.2.1. Qui tr¼nh thi¸t k¸ E-book
Hi»n nay c¡c t i li»u tham kh£o v· vi»c thi¸t k¸ E-book ð n÷îc ta ch÷a nhi·u. C«n
cù v o cæng vi»c thi¸t k¸ E-book phöc vö tü håc ph¦n l½ thuy¸t chõ ¤o Hâa håc
10, chóng tæi ÷a ra qui tr¼nh thi¸t k¸ gçm 5 b÷îc sau:
B÷îc 1: Ph¥n t½ch c¡c nhu c¦u cõa ng÷íi håc, c¡c möc ti¶u gi¡o döc c¦n ¤t,
c¡c èi t÷ñng sû döng cõa E-book, c¡c chu©n ki¸n thùc, k¾ n«ng hâa håc, c¡c xu
h÷îng ùng döng cæng ngh» thæng tin v truy·n thæng trong d¤y håc º · xu§t
nhi»m vö thi¸t k¸ E-book.
B÷îc 2: X¥y düng c¡c nëi dung hâa håc cì b£n cõa E-book.
B÷îc 3: T½ch hñp c¡c nëi dung hâa håc vîi c¡c ph÷ìng ti»n a mæi tr÷íng
(multimedia).
B÷îc 4: Triºn khai thû nghi»m v ¡nh gi¡ ch§t l÷ñng, hi»u qu£ sû döng nh¬m
n¥ng cao ch§t l÷ñng d¤y håc hâa håc cõa E-book. Ch¿nh sûa ho n ch¿nh E-book.
B÷îc 5: Triºn khai ¤i tr , nh¥n rëng di»n sû döng E-book cho gi¡o vi¶n v
cho håc sinh.
2.2.2. C§u tróc cõa E-book l½ thuy¸t chõ d¤o Hâa håc 10
H¼nh 2. C§u tróc cõa E-book l½ thuy¸t chõ ¤o Hâa håc 10
2.2.3. Nëi dung cõa E-book l½ thuy¸t chõ d¤o Hâa håc 10
Trang chõ cõa E-book: giîi thi»u mët c¡ch kh¡i qu¡t nh§t nhúng nëi dung trong
E-book, tø trang chõ câ thº link ¸n tøng nëi dung cö thº thæng qua líi giîi thi»u.
Trang giîi thi»u: giîi thi»u nëi dung cö thº, möc ½ch thi¸t k¸, èi t÷ñng sû
döng E-book.
Trang h÷îng d¨n: c i °t c¡c ch÷ìng tr¼nh º ch¤y E-book v c¡ch sû döng
E-book.
Trang c¡c nh hâa håc: giîi thi»u tiºu sû, c¡c cèng hi¸n cõa c¡c nh hâa håc,
nhúng m©u chuy»n vui v· c¡c nh hâa håc.
Trang phim th½ nghi»m, mæ phäng hâa håc: trüc quan hâa c¡c kh¡i ni»m trøu
t÷ñng, c¡c hi»n t÷ñng khâ hay khæng thº quan s¡t b¬ng mt th÷íng.
Trang b i gi£ng Powerpoint: cung c§p cho gi¡o vi¶n v håc sinh c¡c b i tr¼nh
di¹n hé trñ cho ho¤t ëng d¤y v håc.
Trang s¡ch tham kh£o: giîi thi»u c¡c s¡ch tham kh£o Hâa håc 10.
Trang Hâa håc 10: h» thèng hâa ki¸n thùc hâa håc lîp 10 n¥ng cao còng c¡c
b i tªp hâa håc câ h÷îng d¨n gi£i v ¡p sè; h» thèng b i kiºm tra trc nghi»m
4
- gióp håc sinh tü kiºm tra, ¡nh gi¡ mùc ë nm vúng ki¸n thùc, k¾ n«ng hâa håc
[2,3].
H¼nh 3. Trang chõ cõa E-book
H¼nh 4. Trang gîi thi»u 20 NTHH ¦u ti¶n trong BTH
H¼nh 5. Trang h¼nh £nh c¡c obitan lai hâa
H¼nh 7. Trang mæ phäng th½ nghi»m
H¼nh 6. Trang mæ h¼nh t¼m ra h¤t nh¥n nguy¶n tû
mët sè m¤ng tinh thº cõa Rì-ì-pho
2.3. Thüc nghi»m s÷ ph¤m
Möc ½ch cõa thüc nghi»m s÷ ph¤m l kiºm tra t½nh hi»u qu£ cõa E-book, kh£ n«ng
tü håc cõa håc sinh, kh£ n«ng sû döng t÷ li»u hé trñ êi mîi ph÷ìng ph¡p d¤y håc
cõa gi¡o vi¶n. àa b n thüc nghi»m gçm c¡c tr÷íng Vã Tr÷íng To£n - Quªn 12 v
Nguy¹n Th÷ñng Hi·n - Quªn T¥n B¼nh - Th nh phè Hç Ch½ Minh v tr÷íng THPT
n«ng khi¸u Tr¦n Phó - Th nh phè H£i Pháng.
B÷îc 1: Gûi ¾a CD (E-book) cho c¡c gi¡o vi¶n v håc sinh. H÷îng d¨n håc
sinh v gi¡o vi¶n c¡ch sû döng E-book nh÷ mët t i li»u hé trñ tü håc v tham kh£o.
Lîp thüc nghi»m s÷ ph¤m d¤y håc sû döng c¡c ph÷ìng ti»n k¾ thuªt d¤y håc k¸t
hñp E-book. Lîp èi chùng d¤y håc theo c¡c ph÷ìng ph¡p v ph÷ìng ti»n truy·n
thèng.
B÷îc 2: X¥y düng phi¸u i·u tra d nh cho gi¡o vi¶n v cho håc sinh. Phi¸u
i·u tra nh¬m th«m dá þ ki¸n gi¡o vi¶n v· ùng döng ICT trong d¤y håc hâa håc.
Kiºm tra, ¡nh gi¡ t¡c ëng cõa E-book ¸n k¸t qu£ d¤y håc hâa håc lîp 10. ¡nh
gi¡ vai trá cõa E-book èi vîi qu¡ tr¼nh tü håc ð nh cõa håc sinh. Th½ dö mët m¨u
phi¸u i·u tra d nh cho håc sinh nh÷ sau:
Em h¢y cho bi¸t þ ki¸n cõa m¼nh khi sû döng E-book tü håc ð nh b¬ng c¡ch
tr£ líi c¡c c¥u häi sau:
1. Þ ki¸n cõa em v· tü håc vîi E-book Hâa håc 10 nh÷ th¸ n o?
R§t th½ch
Th½ch
B¼nh th÷íng
5
- Khæng th½ch
2. E-book câ l m t«ng hùng thó håc mæn Hâa håc khæng?
3. H¼nh £nh, mæ h¼nh, tranh v³, minh håa trong E-book câ sinh ëng, h§p d¨n
hìn trong s¡ch gi¡o khoa (s¡ch in) khæng?
4. Tü håc vîi E-book câ nhúng thuªn lñi v khâ kh«n g¼ èi vîi em?
5. Þ ki¸n gâp þ kh¡c.
B÷îc 3: Thu thªp sè li»u, ph¥n t½ch, ¡nh gi¡ k¸t qu£ c¡c phi¸u i·u tra.
Qua thüc nghi»m, xû l½ c¡c phi¸u i·u tra, hìn 81% sè håc sinh cho r¬ng ¾a
CD E-book Hâa håc 10 d¹ sû döng, gióp hiºu b i s¥u sc hìn v l mët cæng cö
tü håc r§t hi»u qu£. i·u quan trång l khi tü håc hâa håc qua E-book, 100% håc
sinh tr£ líi l câ hùng thó håc hìn c¡ch håc qua s¡ch gi¡o khoa truy·n thèng. V·
ph½a gi¡o vi¶n, 92,6% coi E-book l mët t i li»u tham kh£o câ gi¡ trà, hé trñ êi
mîi ph÷ìng ph¡p d¤y håc hâa håc hi»n nay mët c¡ch hi»u qu£, thi¸t thüc.
3. K¸t luªn
Qua qu¡ tr¼nh thi¸t k¸, thû nghi»m E-book, chóng tæi ¢ x¥y düng ÷ñc mët CD-
ROM gçm 5 ch÷ìng, 32 b i l½ thuy¸t chõ ¤o nh¬m n¥ng cao ch§t l÷ñng d¤y håc
mæn Hâa håc lîp 10 ð tr÷íng THPT. ¢ t½ch hñp c¡c ph¦n m·m Macromedia Flash
MX, Violet, Orbitalviewer, ChemOffice, ChemLab vv...vîi c¡c minh håa sinh ëng.
E-book l mët t i li»u tü håc câ hi»u qu£ cho c¡c em håc sinh lîp 10 THPT v
håc sinh n«ng khi¸u hâa håc, çng thíi E-book cán l mët t i li»u tham kh£o bê
½ch cho c¡c gi¡o vi¶n d¤y hâa håc. Thi¸t k¸ E-Book v ùng döng trong d¤y håc hâa
håc l mët vi»c l m thi¸t thüc, h÷ðng ùng chõ tr÷ìng ©y m¤nh ùng döng cæng
ngh» thæng tin v truy·n thæng trong d¤y håc cõa £ng v nh n÷îc ta, gâp ph¦n
n¥ng cao ch§t l÷ñng d¤y håc. Thíi gian tîi, chóng tæi s³ ti¸p töc mð rëng di»n thüc
nghi»m º ho n thi»n tèt hìn s£n ph©m E-Book phöc vö vi»c tü håc hâa håc cõa
håc sinh v hé trñ d¤y håc cho c¡c gi¡o vi¶n.
TI LIU THAM KHO
[1] Nguy¹n Trång Thå, 2002. Ùng döng tin håc trong gi£ng d¤y hâa håc. Nh
xu§t b£n Gi¡o döc, H nëi.
[2] L¶ Xu¥n Trång, Tø Ngåc nh, L¶ Mªu Quy·n, Phan Quang Th¡i, 2006.
Hâa håc 10 n¥ng cao. Nh xu§t b£n Gi¡o döc, H nëi.
[3] Nguy¹n Xu¥n Tr÷íng, Tr¦n Trung Ninh, o ¼nh Thùc, L¶ Xu¥n Trång,
2006. B i tªp hâa håc 10. Nh xu§t b£n Gi¡o döc, H nëi.
6
- [4] http://www.e-learningguru.com/articles/art35.htm.
[5] http://vi.wikipedia.org/wiki/Nguy¹n C£nh To n
ABSTRACT
To design E-books to improve efficiency in teaching Chemistry in schools
An E-book, sometimes called an electronic book, is an electronic (or digital)
equivalent of the conventional printed book. An E-book can help pupils understand-
ing subjects such as difficult concepts, mechanisms of organic reactions, procedures
in chemical industries, toxic experiences, etc. In this paper, the design of the E-
book is in order to improve learning and teaching chemistry in high schools will be
introduced.
7
nguon tai.lieu . vn