- Trang Chủ
- Đầu tư Chứng khoán
- Thị trường chứng khoán Việt Nam 10 tháng đầu năm 2018 và nghịch lý: Nền kinh tế đi lên – thị trường chứng khoán đi xuống
Xem mẫu
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2019. ISBN: 978-604-82-2981-8
THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM
10 THÁNG ĐẦU NĂM 2018 VÀ NGHỊCH LÝ:
NỀN KINH TẾ ĐI LÊN – THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN ĐI XUỐNG
Trần Quốc Hưng1, Trần Khắc Ninh1, Nguyễn Thế Hòa1
Trường Đại học Thủy lợi, email: hungtq@tlu.edu.vn
1. GIỚI THIỆU CHUNG động trái chiều - giảm mạnh sau ngày
09/04/2018.
Thị trường chứng khoán luôn vận động
theo từng đợt sóng. Xác định đâu là vùng 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
đỉnh của thị trường luôn là bài toán khó đối
với các nhà đầu tư. Đặc biệt khi thị trường 2.1. Phương pháp nghiên cứu
đang trong giai đoạn hưng phấn, sẽ thật khó Trong bài báo tác giả sử dụng một số các
để các nhà đầu tư nhìn xa hơn để thấy được phương pháp nghiên cứu, cụ thể như sau:
cơn cuồng phong cũng như nhận ra những - Phương pháp tổng hợp, phân tích, so
dấu hiệu báo trước xu hướng đảo chiều. Nhận sánh: Thu thập các số liệu liên quan, phân
biết được đỉnh của thị trường giúp các nhà tích chúng nhằm xác định mức độ biến động
đầu tư tối đa hóa lợi nhuận từ hoạt động đầu của các yếu tố có tính ảnh hưởng cao đến sự
tư chứng khoán. Thực tế cho thấy trước khi biến động của thị trường chứng khoán.
thị trường bước vào chu kỳ giảm sẽ phát ra - Phương pháp nghiên cứu tổng quan từ
những dấu hiệu báo trước. các nghiên cứu của các tác giả trong nước và
Mặc dù vấn đề nhận biết các dấu hiệu đỉnh thế giới về các dấu hiệu nhận biết đỉnh của
của thị trường có tính thực tiễn cao nhưng thị trường chứng khoán.
không có nhiều tài liệu chi tiết về đỉnh của thị
trường. Trong các công trình nghiên cứu các 2.2. Khung phân tích
tác giả thường sẽ nói về đỉnh và đáy của thị Tiến sĩ Hoàng Văn Quỳnh (2009, tr.12 và
trường như một chi tiết nhỏ trong một bài báo tr.13) đã nêu ra “ Thị trường chứng khoán là
hoặc sách về chu kỳ thị trường và đa phần chỉ nơi đánh giá giá trị của doanh nghiệp và tình
áp dụng cho 1 thị trường cụ thể nào đó. hình của nền kinh tế một cách tổng hợp và
Tại Việt Nam cũng chưa có nhiều tác giả chính xác thông qua chỉ số giá chứng khoán
đề cập tới các dấu hiệu đỉnh của thị trường. trên thị trường”.
Các tài liệu trong nước chỉ dừng lại ở mức độ Ngoài ra liên quan tới sự biến động của thị
sử dụng đỉnh và đáy thị trường là các mốc để trường chứng khoán và sự biến động của nền
tính toán các chỉ tiêu liên quan tới đầu tư. kinh tế PGS.TS. Bùi Kim Yến (2014, tr.113)
Tác giả dựa vào kết quả nghiên cứu của có viết “Trong thực tế của các thị trường
các tác giả trong và ngoài nước kết hợp với chứng khoán lớn trên thế giới, con số thống
thực tế diễn ra trên thị trường chứng khoán kê cho thấy giá chứng khoán thường biến
Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2018 để động trước khi có sự biến động tình hình kinh
tìm ra lời giải cho hiện tượng: Các chỉ số tế. Có nghĩa rằng các dự báo kinh tế trong
kinh tế cho thấy nền kinh tế Việt Nam trong tương lai đã đưa đến những thay đổi về giá
năm 2018 đạt được nhiều thành tựu tốt đẹp chứng khoán trước khi các thay đổi của các
nhưng thị trường chứng Việt Nam lại biến điều kiện kinh tế cơ bản thực sự diễn ra” và
448
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2019. ISBN: 978-604-82-2981-8
“Sự biến động bất thường trong thị trường đến phản ứng đám đông trong thị trường
chứng khoán liên quan tới sự thay đổi trong (Russell Napier, 2018, tr.678).
toàn thể nền kinh tế.” d- Lượng nhà ở khởi công xây dựng
Theo Hiệp hội kỹ thuật viên phân tích thị Chỉ tiêu nảy dựa vào các báo cáo hàng
trường (Chartered Market Technician tháng về lượng nhà ở khởi công xây dựng – so
Association, 2017, tr.387) thì “ Đỉnh (peak) sánh với báo cáo năm trước. Chỉ tiêu lượng
và đáy (trough) là các mô hình được phát nhà ở khởi công xây dựng cho thấy sức mạnh
triển từ phương pháp giao dịch theo hành kinh tế. “Ai sẽ là người mua nhà nếu họ không
động giá (price action) diễn ra trên tất cả các chắc chắn rằng họ sẽ tiếp tục công việc của
chứng khoán.” và họ (Chartered Market họ?” Sam Stovall, giám đốc chiến lược tại
Technician Association, 2017, tr.387) cho công ty nghiên cứu đầu tư CFRA nói. Trong
rằng “Sự tăng trưởng qua đỉnh và đáy có thể thời kỳ ba tháng của mỗi đợt suy thoái kể từ
được nhìn thấy dễ dàng trên một biểu đồ năm 1960, chỉ số khởi công xây dựng chứng
bằng cách nhận biết các điểm đạt chỉ số cao kiến suy giảm hai con số so với cùng tháng
hơn, hoặc cao nhất, và điểm thấp nhất, hoặc năm trước (Russell Napier, 2018, t.678).
đáy, dẫn đến tạo ra xu hướng tăng. Một cách
khác để nhận biết đỉnh và đáy là mỗi đỉnh 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
mới được tạo ra bởi các hành động giá (price
action) cao hơn so với mức cao trong vài Chứng khoán Việt Nam biến động mạnh
ngày trước, hoặc tuần hoặc thậm chí hàng nhất kể từ năm 2010. Tiếp nối xu hướng tăng
tháng trước của giao dịch. Đồng thời, mỗi mạnh trong năm 2017, chứng khoán Việt
đáy mới cũng cao hơn đáy cũ so với cùng Nam khởi đầu năm 2018 đầy thuận lợi khi
khoảng thời gian,…”. chỉ số VnIndex (Hình 1) lần lượt vượt qua
Để nhận biết thị trường đã đạt đỉnh hay các mốc tâm lý 1.000 điểm; 1.170 điểm (đỉnh
chưa đạt đỉnh Russell Napier (2018, tr.677) năm 2007) và thậm chí là 1.200 điểm với
có đưa ra một số các chỉ tiêu để nhận biết, cụ mức tăng ấn tượng trong quý 1 năm 2018 gần
thể các chỉ tiêu sau: 16%. (Tác giả tự thống kê).
a- Niềm tin tiêu dùng
Chỉ số “Niềm tin tiêu dùng” được công bố
hàng tháng nhằm theo dõi thái độ của người
tiêu dùng về kinh doanh và điều kiện kinh tế
(Russell Napier, 2018, tr.677).
b- Chỉ số A-D
Chỉ số A-D thể hiện số lượng tích lũy cổ
phiếu NYSE với giá cổ phiếu tăng trừ đi
lượng cổ phiếu với giá cổ phiếu giảm, được
biểu thị theo thời gian. Chỉ số A-D cho biết
có bao nhiêu cổ phiếu đang tham gia vào một
xu hướng (Russell Napier, 2018, t.677).
c- Dẫn đầu thị trường Hình 1. VNI 10 tháng đầu năm 2018
Chỉ số này đo lường số cổ phiếu đạt giá cao (Nguồn: fpts.com.vn)
hoặc thấp trong 52 tuần trên thị trường chứng Sau Quý 1/2018 có phần tương đối ổn định
khoán New York (NYSE). Số mã đạt mức cao (ngoại trừ đợt điều chỉnh ngắn đầu tháng 2),
hoặc xuống mức thấp có thể là dấu hiệu cho diễn biến thị trường chứng khoán Việt Nam
biết thị trường con gấu (bear market) hay thị trong quý 2 và quý 3 diễn ra không mấy tích
trường con bò tót (bull market) đang tác động cực và chỉ số VnIndex đã có nhịp điều chỉnh
449
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2019. ISBN: 978-604-82-2981-8
mạnh từ vùng 1.200 điểm về 900 điểm với động của các thị trường chứng khoán tiêu
mức giảm lên tới 22% trong quý 2. Thống kê biểu trên thế giới.
cho thấy trong giai đoạn này VnIndex có 36 - Với những thành tích to lớn đạt được của
phiên biến động trên 2% so với phiên trước, nền kinh tế Việt Nam trong 3 quý đầu năm
bao gồm 17 phiên tăng trên 2% và 19 phiên 2018 cùng với sự xuất hiện của một số dấu
giảm trên 2%. Sự biến động mạnh này hiệu cảnh báo đỉnh của thị trường cho chúng
thường gặp tại các giai đoạn đỉnh của chu kỳ ta suy luận: Nguyên nhân tạo ra nghịch cảnh
dài hạn. “Nền kinh tế Việt Nam đi lên – Thị trường
Chiến lược đầu tư của các nhà đầu tư nước chứng khoán Việt Nam đi xuống” là do thị
ngoài: Khối ngoại liên tục rút vốn khỏi thị trường chứng khoán Việt Nam đã đạt đỉnh
trường. Năm 2017, dòng vốn ngoại vào Việt dài hạn vào ngày 09/04/2018 và hiện tại thị
Nam lập kỷ lục. Thống kê cho thấy, năm trường chứng khoán Việt Nam đang ở giai
2017, khối ngoại mua ròng trên các sàn giao đoạn đi xuống từ đỉnh của một chu kỳ tăng
dịch chứng khoán Việt Nam đạt 28.000 tỷ dài hạn. Từ đó, tác giả đề xuất một số giải
đồng cổ phiếu và chứng chỉ quỹ, tương pháp giúp thị trường chứng khoán Việt Nam
đương 1,23 tỷ USD. Tiếp theo xu hướng của ổn định hơn và giúp các nhà đầu tư có thể
năm 2017, trong quý I/2018, khối ngoại tiếp đầu tư hiệu quả trong một giai đoạn mới.
tục mua ròng trên tất cả các sàn chứng khoán Giải pháp với thị trường
Việt Nam khoảng 7.200 tỷ đồng. Tuy nhiên, - Tăng tỷ lệ sở hữu của khối ngoại đối với
sang quý II/2018, hoạt động giao dịch của các ngân hàng, cho nhà đầu tư nước ngoài
khối ngoại đã đảo chiều. Cùng với việc thị được phép mua và sở hữu 100% các ngân
trường tạo đỉnh cao nhất từ trước tới nay khi hàng yếu kém;
chỉ số VN-Index đạt 1.204 điểm vào ngày - Triển khai các giải pháp nghiệp vụ để
9/4/2018 và đi xuống, từ đây khối ngoại liên hoạt động mua bán, đấu giá cổ phần của khối
tục bán ròng. ngoại được nhanh chóng và thuận tiện hơn;
Thị trường chứng khoán tiêu biểu của các Giải pháp đối với các nhà đầu tư
nước trên thế giới biến động không giống với - Bám sát động thái mua bán của khối
sự biến động của thị trường chứng khoán ngoại:
Việt Nam trong giai đoạn 10 tháng đầu năm - Quan tâm nhiều hơn biến động của các
2018. Thị trường chứng khoán Mỹ S&P 500 cổ phiếu thuộc nhóm Blue-chip, giảm tỷ
Index đạt giá trị cao nhất (2929.67 điểm) vào trọng cổ phiếu thuộc nhóm Penny stock.
ngày 21/09/2018 và chưa có dấu hiệu đi vào
giai đoạn điều chỉnh giảm dài hạn. Thị 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO
trường chứng khoán Trung Quốc (SSECI) đạt [1] TS Hoàng Văn Quỳnh (2009), “Giáo trình
giá trị cao nhất (3559.47 điểm) vào ngày thị trường chứng khoán”, Nhà xuất bản
24/01/2018 và sau đó đi vào giai đoạn điều Tài chính.
chỉnh giảm. [2] Bùi Kim Yến (2014), “Phân tích chứng
khoán và quản lý danh mục đầu tư”,
4. KẾT LUẬN
Nhà xuất bản Tài chính.
Qua phân tích có thể nhận thấy: [3] Chartered Market Technician (CMT) Level
- Sự sụt giảm của thị trường chứng khoán II (2017), “Theory and Analysis”,
Việt Nam chủ yếu do sự ảnh hưởng của các John Wiley and Son Inc.
yếu tố nội tại của thị trường chứng khoán [4] Russell Napier (2018), “Anatomy of the
Việt Nam, của quốc gia và của chính doanh Bear: Lessons from Wall Street's four great
nghiệp. Do biến động của thị trường chứng bottoms”, Harriman House Ltd, UK.
khoán Việt Nam không giống với sự biến .
450
nguon tai.lieu . vn