Xem mẫu
- Th lo i và phân chia th lo i báo chí I. tv n Cùng v i s phát tri n c a xã h i, báo chí ngày càng tr nên quan tr ng trong i s ng, b i nhu c u v thông tin xã h i c a ngư i dân ngày càng l n. S phát tri n c a báo chí ư c ánh d u m t ph n b i s phong phú và a d ng khi th hi n tin, bài dư i nhi u hình th c, các v n ư c c p dư i nhi u góc ,m c giúp cho c gi có i u ki n ti p c n thông tin dư i nhi u hình th c khác nhau. Báo chí và phương pháp ào t o báo chí là v n ang ư c báo chí hi n nay quan tâm và tranh cãi. Dư lu n gi i truy n thông ang ng trư c 2 lu ng quan i m trái ngư c nhau: nên hay không nên ào t o báo chí theo ki u phân chia th lo i? V n này th c ra v n chưa có gi i pháp tho áng. Vì cho n gi phút này, riêng v vi c phân chia th lo i ã có r t nhiêu ý ki n và quan i m khác nhau. V n th lo i và phân chia th lo i báo chí v n là v n ư c quan tâm nh t trong gi i lí lu n truy n thông. 1
- II. Gi i quy t v n 1.Th lo i báo chí Th lo i báo chí là m t trong nh ng hi n tư ng ph c t p c a ho t ng báo chí. Hi n nay, v n còn nhi u tranh lu n v khái ni m này c trong nư c l n ngoài nư c và chưa hoàn toàn th ng nh t. Trong h u h t các lĩnh v c c a cu c s ng u có s phân nhóm gi a các y u t c u thành nên nó b i nh ng thu c tính riêng bi t. ó ư c g i là s phân chia th lo i. T i n bách khoa toàn thư Liên Xô 1985 nh nghĩa:“ Th lo i là khái quát hóa nh ng c i m c a m t nhóm l n các tác ph m có cùng thu c tính v n i dung, hình th c và cách th hi n tác ph m c a m t th i i, m t giai o n, m t dân t c, hay m t n n ngh thu t th gi i .” Theo tác gi inh Hư ng “ th lo i báo chí là hình th c bi u hi n cơ b n, th ng nh t và tương i n nh c a các bài báo, ư c phân chia theo phương th c ph n ánh hi n th c, s d ng ngôn ng và các công c khác chuy n t i n i dung mang tính chính tr tư tư ng nh t nh”. Còn tác gi T Ng c T n cũng quan ni m: “ th lo i tác ph m là m t khái ni m ch tính quy lu t lo i hình cu tác ph m báo chí”. S phân chia th lo i d a trên tiêu chí l a ch n nh ng i tư ng có chung nh ng c i m n i dung, hình th c,… nh ng c i m này th hi n rõ ràng, d nh n th y, và khi g p nhóm nh ng i tư ng có chung nh ng c i m y l i có th phân bi t ư c chúng v i nh ng nhóm i tư ng khác d a trên nh ng c i m chung c a c nhóm. Vi c phân chia nhóm vào các th lo i nói trên ch y u d a vào c i m và tính tr i c a t ng th lo i và cũng ch mang tính tương i M i tác ph m báo chí thư ng ư c x p vào m t th lo i c th d a trên các tiêu chí như: tác ph m ó có dung lư ng như th nào, nói v v n 2
- gì, cách th hi n v n c a ngư i vi t, c m xúc c a ngư i vi t có ư c g i g m trong bài vi t hay không? Báo chí nói chung ư c chia thành các nhóm th lo i như: tin, ph ng v n, tư ng thu t, bài ph n ánh, xã lu n, bình lu n, ti u lu n, phê bình và gi i thi u tác ph m, i u tra, i m báo, thư c a ban biên t p, ký và các th lo i trào phúng. Ranh gi i gi a các th lo i v n chưa ư c xác nh m t cách th t s rõ ràng, v n còn t n t i s giao thoa gi a chúng. Ngoài ra, nh ng d u hi u chung thì thì vi c phân chia th lo i báo chí có th d a trên nh ng d u hi u như: * c thù c a i tư ng mô t * Ch c năng và nhi m v c a tác ph m báo chí * Chi u r ng c a s ph n ánh hi n th c và ph n vi c a s t ng k t và các k t lu n * Phương ti n tái hi n hình nh và m c truy n c m Vi c s d ng úng th lo i báo chí là r t quan tr ng, nó giúp cho nhà báo có th th hi n m t cách chính xác n i dung, l a ch n úng cách trình bày tác ph m báo chí c a mình nó n v i công chúng m t cách có hi u qu nh t bài bi t có th truy n t i thông tin m t cách tích c c nh t l i ph thư c không nh ch ngư i vi t l a ch n cách th hi n nào ăng t i thông tin y. Chính vì v y vi c n m b t chính xác các th lo i báo chí là r t quan tr ng i v i nh ng ngư i làm báo. 2. ào t o theo th lo i hay ào t o theo tin và bài Hi n nay, i v i vi c ào t o báo chí xu t hi n hai lu ng ý ki n trái ngư c nhau: 1 là ào t o theo th lo i, 2 là ào t o theo ki u d y vi t tin 3
- bài…Nh ng ý ki n tranh lu n xung quanh v n này d làm ta liên tư ng n m i quan h gi a lý thuy t và th c hành… ào t o theo th lo i là nghiêng v lý thuy t, còn ào t o theo tin và bài nghiêng v th c hành. Hi n nay trư ng nhân văn ch y u ào t o theo lý thuy t, còn trư ng phân vi n nghiêng v th c hành. Nh ng sinh viên phân vi n h c r t ít ki n th c chung. M t sinh viên phân vi n cho bi t h vi t, vi t và vi t, cho n khi nhu n nhuy n, n khi g p m t v n là h vi t luôn, g n như không c n suy nghĩ…vì ã thành thói quen r i. Ki u ào t o này cho ra nh ng con gà nòi. H ư c ào t o k năng c ng. Còn i v i sinh viên nhân văn, h h c t t c . Nh ng môn chung thì nhi u vô k , chi m khá nhi u th i lư ng chương trình ào t o. Còn nh ng môn liên quan n báo chí thì h c t n m n, cái gì cũng bi t m t chút, m t ít. Dương c à Trang, trư ng i di n báo tu i tr thành ph HCM trong m t bu i nói chuy n v i sinh viên báo chí trư ng nhân văn ã nói- Chúng ta ang lãng phí quá nhi u th i gian h c i cương v i m t chương trình giàn tr i m t cách không c n thi t. Các b n ang rơi vào tình tr ng “ chu n chu n p nư c”, cái gì cũng bi t nhưng không chuyên sâu. Nói riêng môn các th lo i báo chí chính lu n, theo chương trình cũng ch ư c h c 4 trình, môn phát thanh 4 trình v.v. V i th i lư ng như th , sinh viên chưa k p tiêu hóa lý thuy t ch ng nói gì n th c hành. ương nhiên v i cách ào t o này, ra trư ng b n v n có th làm vi c t t, ch c n kiên trì m t chút vì b n xu t phát i m ch m hơn nh ng ngư i ã quá quen v i công vi c. Dó ó, h ã ư c làm i làm l i nhi u l n. Có ư c n n t ng lý thuy t t t cũng gi ng như “ s c có kh e thì m i gánh ư c n ng và i ư c xa”. V n là sinh viên có n n t ng lý thuy t t t hay không khi mà th i lư ng gi ng d y dành cho lý thuy t không nhi u và h cũng thư ng có tâm lý chán vì “ lý thuy t suông”. Bác H , trên cương v là m t nhà báo mà c th gi i ph i ngư ng m ã t ng nói: “lý thuy t mà không có th c hành ch là lý thuy t suông, th c 4
- hành mà không có lý thuy t ch o thì làm vi c gì cũng h ng”. Vi c xem nh b t kì y u t nào trong hai y u t này ud n n h u qu nghiêm tr ng, ó cũng chính là cách nhìn nh n ang t n t i hi n nay. Cũng chính vì vi c nhìn nh n v n m t cách phi n di n như v y mà d n n nh ng cu c tranh lu n không h i k t v v n ào t o này. Thi t nghĩ, vi c ào t o theo th lo i và ào t o theo tin bài u quan tr ng như nhau, uc n thi t như nhau. Sinh viên báo chí r t c n ư c ào t o c lý thuy t và th c hành… khi ra trư ng b ng , tránh tình tr ng ôm m t m lý thuy t nhưng khi ch m vào m t v n th c t thì loay hoay không bi t nên vi t theo th lo i nào ho c khi b giao nhi m v i vi t m t bài phóng s thì l i “vi t nh m” thành tư ng thu t. Th c t là v n có trư ng h p có sinh viên ra trư ng b kêu là không bi t vi t tin, không bi t vi t phóng s i u tra.v.v. III. K t thúc v n Trong i u ki n hi n nay, v n c n chú tr ng vi c gi ng d y và ào t o theo th lo i báo chí. Vì vi c s d ng úng th lo i báo chí r t quan tr ng, nó giúp cho ngư i làm có th th hi n m t cách chính xác n i dung, l a ch n úng cách trình bày tác ph m báo chí c a mình nó nv i công chúng m t cách có hi u qu nh t. Còn i v i công chúng thì h u như h không m y quan tâm t i v n th lo i c a bài vi t, cái mà h th t s quan tâm là nh ng thông tin mà bài vi t mang l i. Nhưng bài bi t có th truy n t i thông tin m t cách tích c c nh t l i ph thư c không nh ch ngư i vi t l a ch n cách th hi n nào ăng t i thông tin y. Chính vì v y, vi c n m b t chính xác các th lo i báo chí là r t quan tr ng i v i nh ng ngư i làm báo. 5
- Không ai l i không bi t, lý thuy t và th c hành v n là m t v n l n khó gi i quy t i v i n n giáo d c nư c nhà hi n nay. Không ph i ch riêng trong vi c ào t o báo chí, mà i v i t t c các ngành h c khác. S m t cân i nghiêm tr ng trong vi c d y và h c lý thuy t và th c hành ang làm cho sinh viên cũng như gi ng viên c m th y lúng túng. n nh ng v u tàu c a ngành giáo d c cũng ang b i r i chưa bi t gi i quy t th nào. Nh ng nguyên nhân như thi u kinh phí, thi u trang thi t b , lương giáo viên th p, sinh viên thì nghèo… v n là tr ng i chính. Tuy nhiên, gi m b t nh ng môn h c i cương không c n thi t sinh viên có th ư c h c nhi u hơn v chuyên ngành ( c lý thuy t l n th c hành) có l là m t s l a ch n không t i trong th i i m hi n t i. 6
- M CL C I. tv n ..................................................................................................................1 II. Gi i quy t v n ....................................................................................................2 1.Th lo i báo chí .....................................................................................................2 2. ào t o theo th lo i hay ào t o theo tin và bài ..................................................3 III. K t thúc v n .....................................................................................................5 7
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học